SAĞLIK TURİZMİNDE İŞBİRLİĞİ OLANAKLARI TOPLANTISI

SAĞLIK TURİZMİNDE İŞBİRLİĞİ OLANAKLARI TOPLANTISI
ETKİNLİK RAPORU
Etkinlik Adı
Sağlık Turizminde İşbirliği Olanakları Toplantısı
Tarih, Saat
Yer
16 Aralık 2014, 9:30-13:30
İstanbul Kalkınma Ajansı
Sağlık Turizminde İşbirliği Olanakları Toplantısı 16 Aralık 2014 tarihinde İstanbul Kalkınma Ajansı
(İSTKA) ve Türkiye Sağlık Turizmi Derneğinin işbirliği ile gerçekleştirilmiştir. Toplantı İSTKA Genel
Sekreteri Doç. Dr. Abdülmecit Karataş ve Türkiye Sağlık Turizmi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
Enginer Birdal’ın hoşgeldiniz konuşmaları ile başlamıştır. Planlama, Programlama ve Koordinasyon
Birimi Başkanı Burcu Özüpak Güleç’in toplantı içeriğine ve yönteme dair yaptığı bilgilendirme
sonrasında 3 alt gruba ayrılarak çalışma yürüten katılımcılar aşağıda yer alan görüşleri dile
getirmişlerdir.
İlk oturumda tüm gruplara aynı ana tema ile ilişkili sorular yönlendirilmiştir. Söz konusu ana tema ise
“İstanbul’un Bir Sağlık Turizmi Destinasyonu Olarak Tanıtımı için Neler Yapılmalıdır?” olarak
belirlenmiştir. Bu bağlamda öncelikle sektörde yer alan tüm aktörleri kapsayan bir tanıtım ve
pazarlama stratejisi ihtiyacı dile getirilmiştir. Ayrıca kamu hastanelerinde hizmet kalitesinin
artırılması, sağlık turizmine uygun hastanelerin listelenmesi ve akreditasyon için sağlık kuruluşlarının
desteklenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bu bağlamda koordinasyon eksikliğinin olduğu da
eklenmiştir. Buna ek olarak hedef pazara ve alana yönelik tanıtım stratejisinin belirlenmesi ve
hastaların adil bir şekilde hastanelere yönlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Hedef pazarlar ile ikili
anlaşmalar yapılarak tanıtımın etkinliğinin artırılacağı da dile getirilmiştir. Sağlık turizmi alanında son
dönemdeki gelişmelerden biri olan Başbakanlığa bağlı Sağlık Politikaları Üst Kurulunun kurulacağı ve
bu kurulun tanıtım ve strateji geliştirme çalışmalarında aktif olacağı bilgisi aktarılmıştır. Bu bağlamda
politika geliştirmede bölgesel ayrıma gidildiği ve İstanbul’un ön plana çıktığı eklenmiştir. Bunlara ek
olarak konsolosluklarımızdan pazara ilişkin çalışmaların talep edilebileceği vurgulanmıştır. Sağlık
turizmi hizmeti sunan hastanelerde sağlık personelinin konu hakkında bilgilendirmelerinin de
tanıtıma destek olacağı ifade edilmiştir. Ayrıca sektördeki envanter ihtiyacının giderilmesinin ve
mevcut envantere ilişkin bilgilerin paylaşıma açılmasının İstanbul’un mevcut durumunu
anlamlandırmak adına önemi vurgulanmıştır. Bunun yanı sıra sağlık turizminin yalnızca tıp turizmi gibi
anlaşılmaması buna tanıtım alanında da dikkat edilmesi gerekliliği ifade edilmiştir. Ayrıca yabancı
hasta yerine uluslararası hasta denmesinin de daha doğru olacağı dile getirilmiştir.
İlk oturumda ana temayı detaylandırmayı hedefleyen sorular arasında hedef pazarlar yer almıştır.
İstanbul sağlık turizmi sektörü hedef pazarlarının birçok farklı ülke olabileceği katılımcılar tarafından
dile getirilmiştir. Bu hedef pazarlar arasında Türki Cumhuriyetler, Ortadoğu, Arap ülkeleri, Balkan
ülkeleri, Avrupa, gurbetçilerin yaşadığı Almanya, Belçika, Hollanda gibi ülkeler, Somali, Fas, Tayland
gibi ülkeler sıralanmıştır. Ayrıca katılımcıların büyük bir çoğunluğu tarafından İstanbul’dan aktarmasız
uçuş yapılabilen her ülkenin hedef pazar potansiyeli taşıdığı dile getirilmiştir. Buna ek olarak Amerika
ve İngiltere gibi sağlık sistemi çökmüş fakat gelir düzeyleri yüksek ülkelerin dahi hedef pazar niteliği
1
taşıdığı vurgulanmıştır. Bu hedef pazarlara hizmet verebilmek için dil probleminin çözülmesi,
ülkemizden bu ülkelerde tıp alanında öğrencilerin gönderilmesi ve yetiştirilmeleri ile hizmet
paketlerinin hazırlanması gerekliliği dile getirilmiştir. Ayrıca hedef pazarlarda sağlık turizmi alanında
çalışan kurumlar ile seyahat acentalarının katılabileceği ortak eğitim programlarının oluşturulabileceği
ifade edilmiştir.
Ana temayı somutlaştırmayı hedefleyen bir diğer soru da tanıtım yapılacak spesifik alanlara yönelik
olmuştur. Bu bağlamda radyasyon ve medikal onkoloji, kardiyoloji, tüp bebek, plastik cerrahi, saç
ekimi, peeling, organ nakli, diş, göz, onkoloji, kalp damar cerrahisi gibi alanlar sıralanmıştır. Buna ek
olarak İstanbul’da hemen her alanda kalifiye personelin bulunduğuna ve bu nedenle de her alanda
tanıtım yapılabileceği dile getirilmiştir.
Ana temayı detaylandıran bir diğer soru ise tanıtımın aktörlerinin kimler olabileceği ve bu alanda nasıl
bir sistem kurulabileceği olmuştur. Bu bağlamda katılımcılar tanıtım konusunda birçok kurumun
işbirliği içerisinde çalışmasını sağlayacak bütüncül bir yaklaşıma sahip bir kurumsal yapının eksikliğini
dile getirmiştir. Bu kurumsal yapılanmanın kamudan bağımsız bir yapıya sahip olması gerektiği dile
getirildiği gibi çatı kuruluş olarak bir kamu kurumunun görev almasının avantajlı olacağını düşüncesi
de ifade edilmiştir. Bu bağlamda İstanbul Kalkınma Ajansının paydaşlar arasında koordinasyonu
sağlayacak bir kurum niteliği taşıdığı dile getirilmiştir. İstanbul Valiliği önderliğinde İstanbul Ticaret
Odası veya İSTKA’nın ana aktör olduğu TUROB, TÜRSAB gibi tüm sektör paydaşlarının da yer alacağı
İstanbul’un tanıtımına yönelik ortak bir platform kurulabileceği belirtilmiştir. Bakanlık düzeyinde
tanıtımın daha doğru olduğu görüşü ortaya konduğu gibi kamu kurumlarının yalnızca destekleyici
olmaları tanıtımın sivil toplum kuruluşları tarafından yapılması gerektiği görüşü de ifade edilmiştir.
Sağlık turizmi tanıtımının yapılabilmesi için hastaneler, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı,
TUROB, TÜRSAB gibi kurumların eşgüdüm içerisinde çalışması gerekliliği vurgulanmıştır. Ayrıca
hekimlerin tanıtımının yapılabilmesi için sosyal medya üzerinden çalışmalar yürütülmesi de
önerilmiştir.
İkinci oturumun ana ekseni ise “İstanbul’un Bir Sağlık Turizmi Merkezi Haline Gelebilmesi İçin Büyük
Ölçekli Proje ve Yatırımlar Nelerdir?” başlıklı olup paydaşlardan ihtiyaç duyulan projelere dair bilgi
talep edilmiştir. Bu bağlamda sektörün temel ihtiyaçlarından birinin personelin niteliğini artıracak
eğitimler (dil, insan ilişkileri, kültürel kaynaşma vs.) olduğu ifade edilmiştir. Başta Turizm Meslek
Yüksek Okulları ve üniversitelerdeki turizm bölümleri olmak üzere ilgili tüm bölümlerde sağlık turizmi
dersinin zorunlu ders haline getirilmesi için Bakanlık nezdinde ortak katılım ile çalışmaların
başlatılmasının da önemi vurgulanmıştır. Sektör paydaşları ile iletişimi güçlendirecek bütüncül bir
yaklaşıma sahip ve uluslararası ağlara entegre bir kurumsal yapının da projelendirilebileceği dile
getirilmiştir. Tanıtım bağlamında ise İSTKA’nın 5 tane yurtiçi 5 tane de yurtdışı fuarda yer alması ve
yurtdışı fuarlarda destinasyon tanıtımı yapması, İstanbul’u tanıtan bir kısa bir de uzun filmin
hazırlanması, İstanbul’da tedavi görmüş ve memnun kalmış hastaların konuşmalarının yer aldığı bir
tanıtım filminin hazırlanması, paydaşları tanıtan sosyal medya ile entegre mobil olarak da
kullanabilecek kapsamlı bir web sitesinin tasarlanması gibi görüşler ifade edilmiştir. Bunların yanı sıra
İstanbul’da bir Spor Sağlığı Merkezi ihtiyacının olduğu ve bunun yüksek katma değer yaratacağı
vurgulanmıştır. Bunlara ek olarak yurtdışı ile ikili anlaşmaların gözden geçirilmesinin de faydalı olacağı
belirtilmiştir. Ayrıca engelli turizmi, yaşlı bakımı ve rehabilitasyonuna yönelik mevcut merkezlerin
iyileştirilmesinin önemi ifade edilmiştir. Sağlık turizmine yönelik sağlık serbest bölgeleri
2
oluşturulması, niş alanlarda sağlık komplekslerinin kurulması da ihtiyaçlar arasında dile getirilmiştir.
Makro projeler hayata geçirilmeden önce bir envanter çalışmasının önemi de vurgulanmış olup bu
envanter çalışmasına İSTKA’nın şu ana kadar desteklediği sağlık turizmine ilişkin proje bilgilerinin de
dahil edilmesinin önemi ifade edilmiştir. Bu bağlamda ileri-yaş engelli turizmine ilişkin envanter
çalışmasının önemi ve sonrasında bu alanda hukuki ve fiziki altyapı eksikliklerinin giderilmesinin
gerekliliği vurgulanmıştır. Ayrıca akreditasyon ve hizmetlerde standardizasyona yönelik projelerin de
katma değer üreteceği belirtilmiştir.
İkinci oturum söz konusu ana eksende altyapı ihtiyaçları ve işbirlikleri bağlamında detaylandırılmıştır.
Bu bağlamda İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde bir sağlık portalı oluşturulması gerekliliği dile
getirilmiştir. Sadece kamu hastanelerinin değil özel hastanelerin de mevcut alt yapılarının sağlık
turizmine uygun hale getirilmesinin yanında, sağlık turizmine uygun hastaneler ile birlikte termal, spa
-wellness tesislerinin, otellerin, ileri yaş - engelli turizmine uygun yerlerin, kliniklerin de listelenmesi
gerekliliğine dikkat çekilmiştir. Ayrıca otellerde ve hastanelerde yatak kapasitesinin artırılması
gerekliliği ifade edilmiştir. Sağlık turizmi alanında hukuki altyapı eksikliklerinin giderilmesine yönelik
olarak paydaşlarla işbirliği içinde çalışmalar yürütülmesinin önemi vurgulanmıştır. Buna ek olarak
havalimanlarında uluslararası hastaların geçişi için özel banko oluşturulması gerektiği dile
getirilmiştir. Ayrıca sağlık turizminde önemli engellerden biri olan sağlık vizesi sorununun çözülmesi
gerektiği vurgulanmıştır. İşbirliği bağlamında ise verilen desteklerin tek tek kurum ya da işletmelere
yönelik değil paydaşlar arasında işbirliklerini teşvik edecek şekilde gruplara verilmesi gerektiği
vurgulanmıştır. Buna ek olarak hastaneler arasında işbirliğini artırmaya yönelik kardeş hastane temalı
konsorsiyumların hayata geçirilebileceği belirtilmiştir.
Son oturumda ise alt gruplarda tartışılan konuların içeriğini aktarmak üzere sunumlar
gerçekleştirilmiş ve genel değerlendirmeler yapılmıştır. Sunumların ertesinde önümüzdeki dönem
yapılması planlanan Sağlık Turizmi Kongresinin ana temasına ilişkin fikir önerileri toplanmıştır. Bu
bağlamda aracı kurumlara sertifikalı eğitimler sunabilecek, birebir toplantılar düzenlenmesine ve
işbirlikleri kurulmasına fırsat tanıyan bilimsel niteliğe sahip bir kongre ihtiyacı dile getirilmiştir. Ayrıca
ana temanın İstanbul olduğu bir kongrenin hem toplantı sonucu ile hem de ihtiyaç ile örtüştüğü ifade
edilmiştir.
3
KATILIMCI LİSTESİ
No
1.
Ad-Soyad
Ahmet Çolak
Kurum
Tablet İletişim
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Alev Tosun
Bayram Aydın
Damla Özcan
Çiğdem Saygılı
Orhan Ertekin
Emin Çakmak
Enginer Birdal
İsmail Taşdemir
Fatma Nur Kesiktaş
Fatoş Canyurt
Hande Işık
İhsan Şahin
Leyla Şimşek
Musa İnal
Neslihan Öztürk
Neslihan Sevinç
Nihan Bekar
Öznur Sarahmetoğlu
Pınar Taşdelen
Ulucan Köse
Uygar Üstün
Yaşar Nursoy
Yeşim Sinanoğulları
Abdülmecit Karataş
Burcu Özüpak Güleç
Betül Celep
Esra Öncül
Fatih Pişkin
İbrahim Can Akbayır
Osman Altay
Serkan Korkmaz Arslan
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi
Türkiye Sağlık Turizmi Derneği Yönetim Kurulu Üyesi
Beyoğlu Kamu Hastaneler Birliği
Medicana Sağlık Grubu
TÜRSAB
İBB Sağlık A.Ş.
Türkiye Sağlık Turizmini Geliştirme Konseyi
Türkiye Sağlık Turizmi Derneği
TUROB
Çekmece Bölgesi Kamu Hastaneler Birliği
Bakırköy Kamu Hastaneler Birliği
Çekmece Bölgesi Kamu Hastaneler Birliği
Darülaceze
İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Medline (Esas Holding)
İstanbul Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği
Tablet İletişim
İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Çekmece Bölgesi Kamu Hastaneler Birliği
İstanbul Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği
Türkiye Hastanesi
Medipol Hastanesi
İTO
Akredite Hastaneler Derneği
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
İstanbul Kalkınma Ajansı
4