İNKAYA MAD. ve PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ. İ.R. 51587 II

İNKAYA MAD. ve PET. ÜRÜN. SAN. ve
TİC. LTD. ŞTİ.
İ.R. 51587
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve
KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
ADANA İLİ, KARAİSALI İLÇESİ, ARAPALİ
(KAPIKAYA) KÖYÜ MEVKİİ
GÖKER ÇEVRE ve MADEN MÜHENDİSLİĞİ
HİZMETLERİ ARITIM PETROL ÜRÜN. İNŞ. SAN. ve
TİC. LTD. ŞTİ.
Yeterlik Belge No: 21 Yeterlik Belge Tarih: 30.04.2013
■ ÇED Raporu
□ Nihai ÇED Raporu
ADANA - 2014
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
PROJE
SAHİBİNİN ADI
ADRESİ
TELEFON ve
FAKS
PROJENİN ADI
PROJE İÇİN
SEÇİLEN
YERİN AÇIK
ADRESİ (İLİ,
İLÇESİ,
MEVKİİ)
PROJE BEDELİ
PROJE İÇİN
SEÇİLEN YERİN
KOORDİNATLARI,
ZONE
ÇED RAPORU
İnkaya Mad. ve Pet. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.
Yolgeçen Mah. Turhan Cemal Beriker Bulvarı No: 579 Seyhan/ADANA
TEL: 0322 453 05 57 FAKS: 0322 453 05 56
II (a) Grubu Maden (Kalker) Ocağı ve Konkasör Tesisi 2. Kapasite Artışı
Adana İli, Karaisalı İlçesi Arapali (Kapıkaya) Köyü Mevkii
850.000 TL
Projeksiyon
Datum
6 Derecelik Koordinatlar
ED-50
D.O.M.
33
Zon
36
Projeksiyon
Datum
Elemanların
Sırası
Coğrafik Koordinatlar
WGS-84
Enlem
Boylam
Ruhsat Alanı Koordinatları
X
N. No
Enlem
Boylam
4123689
37.24095866
35.01551929
R1
4125000
37.25253856
35.02930077
R2
4124514
37.24806669
35.03464856
R3
4124519
37.24811793
35.03428917
R4
4124537
37.24829925
35.03317795
R5
4124470
37.24775159
35.02990513
R6
4124459
37.24768553
35.02797556
R7
4123904
37.24275609
35.02374007
R8
4123613
37.24015333
35.02257701
R9
4123442
37.23865004
35.02036127
R10
4123308
37.23746579
35.01898826
R11
4123038
37.23503467
35.01885577
R12
4123000
37.23471444
35.01755097
R13
4122905
37.23388647
35.01589451
R14
4123130
37.23595766
35.01334586
R15
Alanı
99,78 Hektar
ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ (15.04.2011 TARİH VE 617 KARAR NOLU )
ALINMIŞ ALANLAR
ÜRETİM ARTIŞI PLANLANAN MEVCUT ÜNİTELER
Kalker Ocağı
N. No
Y
X
N. No
Enlem
Boylam
679540
4124385
37.24708719
35.02396867
1
1
679760
4124255
37.24587368
35.02641635
2
2
679530
4123904
37.24275609
35.02374007
3
3
679433
4123613
37.24015333
35.02257701
4
4
679273
4123806
37.24192274
35.02082066
5
5
679225
4123728
37.24122932
35.02026105
6
6
679050
4123850
37.24236198
35.01831853
7
7
Alanı
22,75 Hektar
N. No
R1
R2
R3
R4
R5
R6
R7
R8
R9
R10
R11
R12
R13
R14
R15
Y
678805
680000
680485
680453
680354
680065
679894
679530
679433
679240
679121
679115
679000
678855
678624
ii
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Tesis Alanı
(Konkasör Tesisi, Stok Sahası, idari Bina
N. No
Y
X
N. No
679349
4123430
1
1
679418
4123376
2
2
679280
4123224
3
3
679208
4123206
4
4
679221
4123301
5
5
Alanı
ÇED RAPORU
Alan Koordinatları)
Enlem
Boylam
37.23852097
35.02158650
37.23802123
35.02235094
37.23667851
35.02075951
37.23653021
35.01994397
37.23738350
35.02011328
2,10 Hektar
RUHSAT
NUMARASI
51587
PROJENİN ÇED
YÖNETMELİĞİ
KAPSAMINDAKİ
YERİ (SEKTÖRÜ,
ALT SEKTÖRÜ)
ÇED Yönetmeliği
Madde 7 – c) Ek-2’de yer alan projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya
genişletilmesi halinde, mevcut projenin kapasitesi ile kapasite artışı toplamı Ek1’de belirtilen eşik değer veya üzerinde olan projelere,
Ek-I Listesi, Madde 29 Madencilik Projeleri
ç) Kırma-eleme-yıkama tesisleri (1a ve 2a grup madenler 400.000 ton/yıl ve üzeri)
RAPORU
HAZIRLAYAN
ÇALIŞMA
GRUBUNUN/
KURULUŞUN
ADI
RAPORUNU
HAZIRLAYAN
ÇALIŞMA
GRUBUNUN/KUR
ULUŞUN ADRESİ,
TELEFON VE
FAKS
NUMARALARI
RAPORUN
HAZIRLANIŞ
TARİHİ
Göker Çevre ve Maden Mühendisliği Hizmetleri Arıtım Petrol Ürün. İnş. San. ve
Tic. Ltd. Şti.
Kurtuluş Mah. Mehmet Nuri Sabancı Bulv. Ak Apt. No: 88 K:1 D:1
Seyhan / Adana
Tel No : (322) 459 35 38
Faks No: (322) 453 03 27
26.09.2014
iii
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
TABLOLAR DİZİNİ
ŞEKİLLER LİSTESİ
EKLER LİSTESİ
KISALTMALAR LİSTESİ
iv
viii
x
xi
xii
BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI VE AMACI ......................................................................... 1
1.1. Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu................ 1
BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN
BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ ...................................................................................... 3
(Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Durumu ve Planlanan Durumu ile İlgili Olarak Çevresel
Özelliklerin Belirtilmesi)............................................................................................................ 3
2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu ....................................................................................... 5
2.1.1. Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış Olan
Yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı Sınırları İçinde ise Bu Alan Üzerinde,
Değil ise Mevcut Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Koordinatları ile Birlikte Gösterimi,
Projenin Kapladığı alan ve Koordinatları) ................................................................................. 5
2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu ........................................................................ 5
2.1.2.1. Ocak .............................................................................................................................. 6
2.1.2.2. Kırma-Eleme Tesisi....................................................................................................... 7
2.1.2.3. Stok Alanı...................................................................................................................... 7
2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı .......................................................................................... 8
2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina.......................................................................................................... 8
2.1.2.6. Nakliye Güzergâhı......................................................................................................... 8
2.1.2.7. Diğer.............................................................................................................................. 8
2.2. Proje Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum ............................... 9
2.3. Projenin Özellikleri ........................................................................................................... 10
2.3.1. Proje Kapsamında Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, İş Akım
Şeması, Çalışacak Personel Sayısı ........................................................................................... 10
2.3.2. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri ....... 15
2.3.3. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım
Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları............................................................................... 15
2.3.4. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergahı, Güzergah
Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik
Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve
İyileştirme Çalışmaları vb.)...................................................................................................... 18
BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI...................................... 20
3.1. Proje ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri ..................... 20
3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) ........ 20
3.1.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı,
Hane Halkı Yapısı)................................................................................................................... 23
iv
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3.1.3. Sağlık (Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar) ............................................................. 24
3.1.4. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler ................................. 24
3.1.5. Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları, Yaratılacak İstihdam İmkanları, Nüfus
Hareketleri ................................................................................................................................ 28
3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri) ..................... 28
3.1.7. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik/Sosyal
Altyapı İhtiyaçları .................................................................................................................... 28
3.1.8. Projenin Fayda-Maliyet Analizi ..................................................................................... 28
3.1.9. Projeden Etkilenen Yerleşim Yerleri ............................................................................. 29
3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü ............................................................................................ 29
3.1.11. Zamanlama Tablosu ..................................................................................................... 30
3.2. Diğer Hususlar................................................................................................................... 30
BÖLÜM 4. MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN
KULLANIMI (BÖLGESEL VE ÇALIŞMA ALANI BAZ ALINARAK MEVCUT VE
PLANLANAN DURUM VERİLMELİDİR) ........................................................................... 31
4.1. Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu ............................................................................... 31
a. Tarım ve Hayvancılık ........................................................................................................... 31
a.1 Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü ..................................................................... 31
a.2. Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları ....................................................... 32
a.3. Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları......................................................... 33
b. Orman Alanları..................................................................................................................... 36
b.1. Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri ........................................ 37
b.2. Ocak Yerinin İşlendiği Meşcere Haritası ve Yorumu ....................................................... 37
b.3. Sahanın Yangın Görüp Görmediği.................................................................................... 38
c. Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi ................................................ 39
c.1. Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Orman Yangınları ve Alınacak
Önlemler................................................................................................................................... 39
c.2. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti.................. 40
c.3. Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı..................... 40
c.4. Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu......................................................... 40
c.5. Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler
(Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ................................................................ 41
4.2. Toprak Özellikleri ............................................................................................................. 42
a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması .................................................... 42
b) Yamaç Stabilitesi ................................................................................................................. 46
c) Erozyon ................................................................................................................................ 47
d) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ................................................ 48
4.3. Jeolojik Özellikler ............................................................................................................. 48
a) Bölge Jeolojisi...................................................................................................................... 48
b) Proje Alanı Jeolojisi ............................................................................................................. 54
c) Cevherleşme ......................................................................................................................... 55
d) Depremsellik ........................................................................................................................ 56
v
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
e) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Jeolojik Etkiler ve Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ................................................ 58
4.4. Hidrojeolojik Özellikler .................................................................................................... 59
a) Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikler..................................................................... 59
b) Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri ......................................................... 59
c) Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (Su Seviyeleri, Miktarları,
Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri, Mevcut ve Planlanan Kullanımı) ............ 60
d) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrojeolojik Etkiler ve Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ................................................ 61
4.5. Hidrolojik Özellikler ......................................................................................................... 62
a) Bölge ve Proje Alanı Hidrolojik Özellikler ......................................................................... 62
b) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu ...................... 62
c) Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı (İçme, Kullanma, Sulama
Suyu, Su Ürünleri İstihsali, Ulaşım, Turizm, Elektrik Üretimi, Diğer Kullanımlar) ............... 63
d) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrolojik Etkiler ve Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ................................................ 63
4.6. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler .................................................................................. 64
a) Bölgesel ve Proje Alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikler .............................................. 64
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Sırasında Yerel ve Bölgesel İklimde
Oluşabilecek Meteorolojik ve İklimsel Etkiler İle Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat,
İşletme ve İşletme Sonrası) ...................................................................................................... 85
4.7. Flora-Fauna ....................................................................................................................... 86
a ) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Flora-Fauna ...................................................................... 86
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Flora-Fauna Üzerine Etkiler ve
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ............................... 107
4.8. Koruma Alanları (Ek-V deki Duyarlı Yöreler Listesi Kapsamında) .............................. 109
a) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Koruma Alanları ............................................................. 109
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Koruma Alanlarına Etkiler ve
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ............................... 112
4.9. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri
Yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar” v.b.) ........................................ 113
a ) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı......................................................................................... 113
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak Önlemler
(Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) .............................................................. 113
BÖLÜM 5. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ...... 114
(İlgili Yönetmelikler Kapsamında ve Kümülatif Olarak Gerekli Değerlendirme Yapılacaktır.)
................................................................................................................................................ 114
5.1. Emisyon Hesaplamaları (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) ................ 114
5.2. Su Kullanımı ve Bertarafı (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak
Üzere Temin Edileceği Kaynaklar, Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım
Amaçlarına Göre Miktarları, Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların Miktarı ve Bertarafı)
................................................................................................................................................ 123
vi
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
5.3. Atıklar (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak Üzere Atık Türleri,
Miktarları, Bertarafı) .............................................................................................................. 126
5.4. Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri (Akustik Rapor)......................................................... 129
5.5. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi....................................................................................... 136
5.6. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı ............................... 137
5.7. Risk Analizi..................................................................................................................... 138
a) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Analizi ............................................................................. 138
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası) .............................................. 138
5.8. Diğer Hususlar................................................................................................................. 139
BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ ....................................................................... 140
(Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve
tercih sıralaması belirtilecektir.)............................................................................................. 140
BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI........................................................................................ 141
7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin
Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı ............................................................... 141
7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği’nde “Yeterlik Belgesi
Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri” Başlığının 4. Maddesinde Yer Alan Hususların
Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program ...................................................................................... 143
BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI.......................................................................................... 144
(Projenin etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği,
proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna
yansıtılması.) .......................................................................................................................... 144
BÖLÜM 9: SONUÇLAR....................................................................................................... 148
(Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin
gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı
sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)........................................................ 148
EKLER ................................................................................................................................... 153
NOTLAR VE KAYNAKLAR ............................................................................................... 154
ÇED RAPORUNU HAZIRLAYANLARIN TANITIMI ...................................................... 155
vii
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo 1. Projenin Zamanlama Tablosu ...................................................................................... 2
Tablo 2. Cebri Boru Koordinatları ............................................................................................. 5
Tablo 3. 51587 Sayılı II (a) Grubu İşletme Ruhsatının Koordinatları ....................................... 6
Tablo 4. Kalker Ocağı Koordinatları.......................................................................................... 6
Tablo 5. Tesis Alanı Koordinatları............................................................................................. 7
Tablo 6. Konkasör Tesisi Koordinatları ..................................................................................... 7
Tablo 7. Stok Alanı (Mıcır, Bitkisel Toprak, Pasa Depolama) Koordinatlar............................. 8
Tablo 8. Şantiye/İdari Bina Alanı Koordinatları ........................................................................ 8
Tablo 9. Üretim Teknolojisi ..................................................................................................... 10
Tablo 10. İlk Durumda Üretim Miktarları ............................................................................... 11
Tablo 11. Birinci Kapasite Artışı Sonrasındaki Üretim Miktarları .......................................... 11
Tablo 12. İkinci Kapasite Artışı İle Planlanan Üretim Miktarları............................................ 11
Tablo 13. İstihdam Durumu ..................................................................................................... 14
Tablo 14. Mevcut Durumda (1. Kapasite Artışı Sonrası) Kullanılan ve 2. Kapasite Artışı
Sonrasında Üretimde Kullanılacak Makine Ekipman Listesi .................................................. 15
Tablo 15. Mevcut Durum ve 2. Kapasite Artışı Patlatma Dizaynı Parametreleri .................... 17
Tablo 16. Adana İl’inin Kentsel ve Kırsal Nüfusu................................................................... 23
Tablo 17. Karaisalı ilçe Nüfusu................................................................................................ 23
Tablo 18. İlçesi’nin Nüfusunun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı .............................................. 23
Tablo 19. Kapasite Artışı ile Yapılacak Yatırım Maliyeti ....................................................... 28
Tablo 20. İşletme Maliyetleri ................................................................................................... 29
Tablo 21. Proje Kapsamında Kullanılacak Alan Büyüklükleri ................................................ 31
Tablo 22. Adana İli’nin Arazi Kullanım Amacına Göre Alan Büyüklükleri (Hektar) ............ 31
Tablo 23. Adana İli’nin Tarım Arazilerinin Dağılımı (Hektar) ............................................... 32
Tablo 24. Adana İli’nin Tarım Alanlarının Kullanım Amaçlarına Göre Dağılımı .................. 32
Tablo 25. Ürün Desenleri ve Yıllık Üretim Miktarları ............................................................ 33
Tablo 26. Adana İli’nin Büyükbaş Hayvan Verileri ................................................................ 34
Tablo 27. Adana İli’nin Küçükbaş Hayvan Verileri ................................................................ 35
Tablo 28. Adana İli’nin Kümes Hayvanları Verileri................................................................ 35
Tablo 29. Adana İli’nin Su ürünleri Faaliyetleri ...................................................................... 36
Tablo 30. Adana İli’nin Su ürünleri Üretim Miktarları............................................................ 36
Tablo 31.Bölgedeki Akarsular ve Özellikleri........................................................................... 59
Tablo 32. Basınç Değerleri Tablosu......................................................................................... 64
Tablo 33. Sıcaklık Değerleri Tablosu....................................................................................... 65
Tablo 34. Yağış Değerleri Tablosu .......................................................................................... 66
Tablo 35. Nem Değerleri (%) Tablosu..................................................................................... 67
Tablo 36. Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı Tablosu .......................................................... 68
Tablo 37. Ortalama Sisli Günler Sayısı Tablosu...................................................................... 69
Tablo 38. Ortalama Dolulu Günler Sayısı Tablosu.................................................................. 70
Tablo 39. Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Tablosu ................................................................ 71
Tablo 40. Ortalama Orajlı Günler Sayısı Tablosu.................................................................... 72
Tablo 41. Buharlaşma Değerleri (mm) Tablosu....................................................................... 74
Tablo 42. Yönlere Göre Rüzgarın Esme Sayıları (Aylık ve Yıllık) Tablosu ........................... 75
Tablo 43. Kış Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu .............................................. 76
Tablo 44. İlkbahar Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu ...................................... 77
Tablo 45. Yaz Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu ............................................. 78
Tablo 46. Sonbahar Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu .................................... 79
Tablo 47. Yönlere Göre Rüzgarın Ortalama Hızı Tablosu ...................................................... 82
viii
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 48. Ortalama Rüzgar Hızı .............................................................................................. 83
Tablo 49. Maksimum Rüzgar Hızı ve Yönü Tablosu .............................................................. 84
Tablo 50. Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması ........................................................... 85
Tablo 51. Flora Envanteri......................................................................................................... 96
Tablo 52. İki yaşamlı türler (Amphibia) ................................................................................ 101
Tablo 53. Sürüngenler (Reptilia)............................................................................................ 102
Tablo 54. Kuşlar (Aves) ......................................................................................................... 104
Tablo 55. Memeliler (Mammalia) .......................................................................................... 106
Tablo 56. Tüpraş 403 Otomotiv Dizel Yakıtın Kimyasal Özellikleri .................................... 114
Tablo 57. Dizel Araçlardan Yayılan Kirleticiler için Emisyon Faktörleri ............................. 114
Tablo 58. Emisyon Faktörleri................................................................................................. 115
Tablo 59. Toz Emisyonu Miktarları ....................................................................................... 118
Tablo 60. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır
Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu................................................................................. 120
Tablo 61. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Üretim Faaliyetlerinde
Kontrollü Durum Modellemesinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması ...................... 120
Tablo 62. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Kontrollü Kümülatif
Durum Modellemesinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması....................................... 120
Tablo 63. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Üretim Faaliyetlerinde
Kontrollü Durum
Modellemesinde Yerleşim Birimlerinde Elde Edilen Değerlerin
Karşılaştırılması ..................................................................................................................... 121
Tablo 64. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Kümülatif Kontrollü
Durum Modellemesinde Yerleşim Birimlerinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması.. 121
Tablo 65. İşletme Aşamasında Kullanılması Planlanan Makine ve Ekipman Listesi............ 129
Tablo 66. Mesafeye Bağlı Gürültü Seviyeleri........................................................................ 129
Tablo 67. Patlatma İşleminde Oluşacak Mesafeye Bağlı Parçacık Hızı Değerleri ................ 133
Tablo 68. Bina Temeli Titreşim Hızı (Vo) Değerlerine Bağlı Olarak Patlatma Nedeniyle
Hasar Görebilecek Bina Türleri ............................................................................................. 133
Tablo 69. İzleme Programı..................................................................................................... 141
ix
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil 1. Yer Bulduru Haritası ..................................................................................................... 3
Şekil 2. Proje Sahasını Gösterir Uydu Görüntüsü (Kaynak: Google Earth) .............................. 4
Şekil 3. İş Akım Şeması ........................................................................................................... 12
Şekil 4. Tesis İş Akım Şeması.................................................................................................. 14
Şekil 5. Delme-Patlatma Düzeni .............................................................................................. 16
Şekil 6. Nakliye Yollarını Gösterir Topoğrafik Harita............................................................. 19
Şekil 7. Meşcere Haritası ......................................................................................................... 38
Şekil 8. Adana İli Deprem Haritası .......................................................................................... 57
Şekil 9. 1900 ila 2009 Yılları Arasında Türkiye’de Meydana Gelen Hasar Yapıcı Deprem
Haritası ..................................................................................................................................... 58
Şekil 10. Diri Fay Haritası........................................................................................................ 58
Şekil 11. Basınç Dağılım Değerleri Grafiği (1970-2012) ........................................................ 65
Şekil 12. Sıcaklık Dağılım Değerleri Grafiği (1970-2012)...................................................... 66
Şekil 13. Yağış Dağılım Değerleri Grafiği (1970-2012).......................................................... 67
Şekil 14. Nem Değerleri Grafiği (1970-2012) ......................................................................... 68
Şekil 15. Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı Grafiği (1970–2012) ....................................... 69
Şekil 16. Ortalama Sisli Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)................................................... 70
Şekil 17. Ortalama Dolulu Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)............................................... 71
Şekil 18. Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Grafiği (1970–2012) ............................................. 72
Şekil 19. Ortalama Orajlı Günler Sayısı Grafiği (1970–2012) ................................................ 73
Şekil 20. Buharlaşma Değerleri Grafiği (1970–2012) ............................................................ 74
Şekil 21. Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı (1970-2012).................................. 75
Şekil 22. Kış Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012) ............ 76
Şekil 23. İlkbahar Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012) .... 77
Şekil 24. Yaz Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012) ........... 78
Şekil 25. Sonbahar Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012)... 79
Şekil 26. Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Diyagramları (1970-2012).............................. 81
Şekil 27. Ortalama Rüzgar Hızına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı (1970-2012)..................... 82
Şekil 28. Ortalama Rüzgar Hızı Grafiği (1970-2012).............................................................. 83
Şekil 29. Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği (1970-2012)........................................................... 84
Şekil 30. Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Grafiği (1970-2012).............................. 85
Şekil 31. Türkiye'nin Fitocoğrafik Bölgeleri............................................................................ 94
Şekil 32. Acil Müdahale Planı Koordinasyon Yapısı ............................................................ 143
x
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
EKLER LİSTESİ
Ek 1 51587 Nolu II (a) Grubu Maden İşletme Ruhsatı ve İşletme İzin Belgesi
Ek 2 11.05.2007 Tarihli ÇED Gerekli Değildir Kararı
Ek 3 15.04.2011 Tarih ve 617 Sayılı ÇED Gerekli Değildir Kararı
Ek 4 30.01.2013 Tarih ve 732 Sayılı ÇED Gereklidir Kararı
Ek 5 Kira Sözleşmesi ve Taahhütnamesi
Ek 6 Rödovans Sözleşmesi
Ek 7 Proje Sahasından Fotoğraflar
Ek 8 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita
Ek 9 Proje Sahası, Cebri Boru ve Etki Alanını Gösterir Topoğrafik Harita
Ek 10 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı
Ek 11 Vaziyet Planı
Ek 12 Müze Müdürlüğü’nün 03.05.2013 tarih ve 639 sayılı Görüş Yazısı
Ek 13 Son Durum İmalat Haritası ve Üretim Termin Planı
Ek 14 Adana Orman Bölge Müdürlüğü’nün 02.09.2014 Tarih ve 1771511 Sayılı ÇED
İnceleme ve Değerlendirme Formu
Ek 15 Adana İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’nün 13.05.2014 Tarih ve 3292 Sayılı Doğal
Sit ve Tabiat Anıtıyla İlgili Görüşü
Ek 16 Adana Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün 16.05.2014 Tarih ve
7104 Sayılı Görüş Yazısı
Ek 17 Jeoloji Haritası
Ek 18 Orman ve Su İşleri Bakanlığı DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı’nın
15.07.2014 Tarih ve 443890 Sayılı Görüş Yazısı
Ek 19 Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü
Tarafından Hazırlanan “Patlatmalar ve Yeraltı Suyuna Etkisi” Raporu
Ek 20 Karaisalı Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar Meteoroloji Bülteni (1970–2012) ve
Karaisalı Meteoroloji İstasyonunda Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri
ile Grafiği
Ek 21 Orman İzin Yazısı
Ek 22 Adana Çevre Merkezi Tarafından Hazırlanan “Hava Kalitesi Modelleme Raporu”
Ek 23 Fosseptik Planı
Ek 24 Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel
Müdürlüğü’nün 02.04.2014 Tarih ve 776 Sayılı Vidanjör Hizmeti Hakkında Yazısı
Ek 25 Karaisalı Belediyesi’nin 20.12.2013 Tarih ve 650 Sayılı Çöp Toplama Yazısı
Ek 26 Adana Çevre Merkezi Tarafından Hazırlanan “Akustik Rapor”
Ek 27 Adana Çevre Merkezi Tarafından Hazırlanan “Titreşim Raporu”
Ek 28 İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı
Ek 29 Rehabilitasyon Projesi
Ek 30 Acil Eylem Planı
Ek 31 Vekaletname ve İmza Sirküleri
xi
İNKAYA MAD. VE PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
KISALTMALAR
AEP
CITES
CO 2
ÇED
ÇGDYY
dB
dBA
DMİ
gr
ha
IUCN
R
R
kg
km
L
L eq
LW
m
m2
m3
MİGEM
ÖBA
ÖKA
s
SKHKKY
TMMOB
TÜBİVES
TUİK
R
R
R
R
P
P
P
Acil Eylem Planı
Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası
Ticaretine İlişkin Sözleşme (“Convention on International Trade in
Endangered Species of Wild Fauna and Flora”)
Karbondioksit
Çevresel Etki Değerlendirmesi
Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği
Desibel
A-Ağırlıklı desibel
Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü
gram
hektar
Uluslararası Doğa Koruma Birliği (“International Union for Conservation of
Nature”)
kilogram
kilometre
Litre
Cihazın Ölçtüğü Eşdeğer Gürültü Seviyesi
Gürültü düzeyi
metre
metre kare
metre küp
Maden İşleri Genel Müdürlüğü
Önemli Bitki Alanı
Önemli Kuş Alanı
Saniye
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
Türkiye Bitkileri Veri Servisi
Türkiye İstatistik Kurumu
P
xii
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 1: PROJENİN TANIMI VE AMACI
1.1. Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu
Tanımı
İnkaya Madencilik ve Petrol Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Adana İli,
Karaisalı İlçesi, Arapali (Kapıkaya) Köyü Mevkii’nde 51587 ruhsat numaralı sahada “II (a)
Grubu Maden (Kalker) Ocağı ve Konkasör Tesisi 2. Kapasite Artışı” faaliyeti
planlanmaktadır. Söz konusu faaliyet için Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MİGEM)
işletme ruhsatı alınmış olup Ek 1’de verilmektedir.
51587 nolu II (a) Grubu İşletme Ruhsatı’nın alanı 99,78 ha olup, işletme sahibi
tarafından bu kapsamda öncelikle 9,68 ha’lık alan için 11.05.2007 tarihli ÇED Gerekli
Değildir Kararı alınmıştır (Bkz. Ek 2). 9,68 ha’lık kalker ocağı alanında 1. kapasite artışı
ile 22,75 ha alana genişletme yapılarak 15.04.2011 tarih ve 617 karar nolu ÇED Gerekli
Değildir Kararı alınmıştır (Bkz Ek 3). 15.04.2011 tarih ve 617 karar nolu ÇED Gerekli
Değildir Belgesi kapsamında 2,1 ha’lık tesis alanı da bulunmaktadır. Tesis alanı konkasör
tesisi, stok alanı ve idari binadan oluşmaktadır ve kurulu durumdadır. Tesis alanı özel
mülkiyet (5, 6, 7 Nolu kiralanmış parseller) üzerine kuruludur. Söz konusu kira sözleşmesi
ve taahhütnamesi Ek 5’de verilmektedir. Kiralama rödovansçı Fidan Kuyumculuk ve İnş.
Tic. Ltd. Şti. tarafından gerçekleştirilmiş olup rödovans sözleşmesi Ek 6’da sunulmuştur.
51587 ruhsat numaralı sahada planlanan “II (a) Grubu Maden (Kalker) Ocağı ve
Konkasör Tesisi 2. Kapasite Artışı” üretimde artış olup, alan genişletilmesi
yapılmayacaktır. Mevcut 100.000 ton/yıl üretim kapasitesinin 1.500.000 ton/yıl üretim
kapasitesine çıkarılması planlanmaktadır.
Hizmet Amaçları
Faaliyette kalker üretiminin ve üretilen kalkerin konkasör tesisinde
boyutlandırılması yapılarak satışa sunulmaya devam edilmesi planlanmaktadır. Konkasör
tesisinde işlem görüp mıcır haline getirilen kalkerin bölgedeki beton santrallerine ve inşaat
sektörüne satışı yapılacaktır.
Faaliyet kapsamında üretilmesi planlanan yıllık kalker kapasitesi 1.500.000 ton’dur.
Üretimi gerçekleşecek kalkerin 500.000 tonun tüvenan halde, 1.000.000 tonun ise
konkasör tesisinde işlem görüp mıcır halinde satışa sunulması planlanmaktadır.
1
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Önem ve Gerekliliği
Konkasör tesisinde boyutlandırılıp sınıflandırılarak mıcır haline getirilen kalker
bölgedeki beton santrallerinde ve inşaat sanayinde kullanılmak üzere satışa sunulacaktır.
Projenin gerçekleşmesiyle istihdam sağlanacak, inşaat sektörünün hızla büyüyen
agrega ihtiyacının bir kısmı sağlanacak ve ülke ekonomisine katkıda bulunulacaktır.
Projenin Zamanlama Tablosu
Belirlenen kapasite ve sahada kullanılabilir kalker rezervi dikkate alınarak projenin
ömrünün yaklaşık 27 yıl olacağı öngörülmüştür.
Projenin inşaat aşaması bulunmamaktadır. Başlayan ÇED sürecinin sonuçlanması
durumunda sonra üretimdeki kapasite artışına gidilecektir. Tüm bu süreçlerin zamanlama
tablosu Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Projenin Zamanlama Tablosu
YIL
AYLAR
1
2
3
4
5
2013
6
7
ÇED Başvurusu
Halkın Katılımı Toplantısı
Komisyonun Kapsam ve Öözel Format
Belirleme Toplantısı
Format Alımı
ÇED Raporunun Hazırlanması
YIL
2014
ÇED Raporunun Hazırlanması
ÇED Raporunun Hazırlanması ve Bakanlığa
Sunulması
1. İDK toplantısı
Revize ÇED Raporunun Hazırlanması ve
Bakanlığa Sunulması
2. İDK t
ÇED süreci sonu (öngörülen)
Kapasite Artışı
2
8
9
10
11
12
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN
BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ
(Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Durumu ve Planlanan Durumu ile İlgili Olarak
Çevresel Özelliklerin Belirtilmesi)
Proje alanı; Doğu Akdeniz Bölgesi’nde, Adana İli, Karaisalı İlçesi, Kapıkaya
Mevkii’nde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim, 550 m güneyinde yer alan
Karaisalı ilçesine ait Arapali (Kapıkaya) köyüdür. Proje alanı 1/25.000 ölçekli memleket
haritasında N34 d1-a4 nolu paftada yer almaktadır. Proje alanını gösterir yer bulduru
haritası Şekil 1’de, uydu görüntüsü Şekil 2’de gösterilmektedir.
Proje
Alanı
Şekil 1. Yer Bulduru Haritası
3
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3000 m
Kalker Ocağı
Konkasör Tesisi
550 m
Şekil 2. Proje Sahasını Gösterir Uydu Görüntüsü (Kaynak: Google Earth)
Kalker ocağı ve konkasör tesisi için belirlenen alanda çalışma yapılmakta olup
kapasite artışında alan genişlemesi söz konusu olmayacaktır. Kalker ocağının; 550 m
güneyinde Arapali (Kapıkaya) Köyü, 2.000 m kuzeyinde Aşağıbelemedik Köyü, 3.000 m
kuzeydoğusunda Karaisalı ilçe merkezi, 1.800 m doğusunda kireç fabrikası bulunmaktadır.
Kalker ocağına en yakın köy evi ve okul binası 463 m mesafede, konkasör tesisine ise
300 m mesafededir. Bununla birlikte hidroelektrik santrali binası 400 m, eski okul binası
478 m, hidroelektrik santrali iletim borusu kalker ocağına 350 m mesafelerdedir. Proje
alanını gösterir fotoğraflar Ek 7’de, topoğrafik harita Ek 8’de verilmiştir.
Söz konusu proje alanının yakınında bulunan hidroelektrik santralin cebri boru
koordinatları Tablo 2’de verilmiştir. Etki alanını gösterir Topoğrafik harita Ek 9’da
sunulmuştur.
4
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Tablo 2. Cebri Boru Koordinatları
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
D.O.M.
Zon
N. No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
ED-50
33
36
Datum
Elemanların
Sırası
N. No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Y
678923
678951
678966
679037
679128
679210
679225
679213
679169
679144
679151
679113
679098
679039
678948
678890
678871
678871
X
4123478
4123447
4123423
4123329
4123208
4123184
4123039
4122864
4122887
4122652
4123061
4123071
4123157
4123258
4123383
4123386
4123398
4123430
ÇED RAPORU
Coğrafik Koordinatlar
WGS-84
Enlem
Boylam
Enlem
37.23903524
37.23875061
37.23853153
37.23767110
37.23656360
37.23633164
37.23502254
37.23344837
37.23366402
37.23155185
37.23523494
37.23533233
37.23610994
37.23703112
37.23817465
37.23821280
37.23832455
37.23861282
Boylam
35.01679820
35.01710624
35.01726948
35.01804687
35.01904309
35.01996121
35.02009534
35.01991807
35.01942787
35.01908974
35.01926690
35.01884117
35.01869283
35.01805235
35.01705707
35.01640429
35.01619310
35.01620078
2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu
2.1.1. Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış
Olan Yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı Sınırları İçinde ise Bu Alan
Üzerinde, Değil ise Mevcut Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Koordinatları ile
Birlikte Gösterimi, Projenin Kapladığı alan ve Koordinatları)
Proje alanı arazi kullanımı, Mersin-Adana Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli N34
paftasında yer alan Çevre Düzeni Planı’nda orman alanı olarak belirlenmiştir. 1/100.000
ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek 10’da verilmiştir.
2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu
Planlanan kapasite artışı projesinde; 99,78 hektar alana sahip 51587 sayılı II (a)
Grubu İşletme Ruhsatının içerisinde kalker ocağı, konkasör tesisi, stok alanı ve mobil
konteynır alanı mevcut durumdadır. Ünitelerin konumu gösterir vaziyet planı Ek-11’de
sunulmuştur.
5
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
51587 nolu II (a) Grubu Maden İşletme Ruhsatının koordinatları Tablo 3’de
verilmiştir.
Tablo 3. 51587 Sayılı II (a) Grubu İşletme Ruhsatının Koordinatları
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
D.O.M.
Zon
N. No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
ED-50
33
36
Datum
Elemanların
Sırası
N. No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Alan
Y
678805
680000
680485
680453
680354
680065
679894
679530
679433
679240
679121
679115
679000
678855
678624
X
4123689
4125000
4124514
4124519
4124537
4124470
4124459
4123904
4123613
4123442
4123308
4123038
4123000
4122905
4123130
Coğrafik Koordinatlar
WGS-84
Enlem
Boylam
Enlem
Boylam
37.24095866
35.01551929
37.25253856
35.02930077
37.24806669
35.03464856
37.24811793
35.03428917
37.24829925
35.03317795
37.24775159
35.02990513
37.24768553
35.02797556
37.24275609
35.02374007
37.24015333
35.02257701
37.23865004
35.02036127
37.23746579
35.01898826
37.23503467
35.01885577
37.23471444
35.01755097
37.23388647
35.01589451
37.23595766
35.01334586
99,78 Hektar
2.1.2.1. Ocak
Proje kapsamında üretim artışı planlanan mevcut kalker ocağı koordinatları
Tablo 4’de verilmiştir.
Tablo 4. Kalker Ocağı Koordinatları
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
D.O.M.
Zon
N. No
1
2
3
4
5
6
7
ED-50
33
36
Datum
Elemanların
Sırası
N. No
1
2
3
4
5
6
7
Alan
Y
679540
679760
679530
679433
679273
679225
679050
X
4124385
4124255
4123904
4123613
4123806
4123728
4123850
6
Coğrafik Koordinatlar
WGS-84
Enlem
Boylam
Enlem
Boylam
37.24708719
35.02396867
37.24587368
35.02641635
37.24275609
35.02374007
37.24015333
35.02257701
37.24192274
35.02082066
37.24122932
35.02026105
37.24236198
35.01831853
22,75 Hektar
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2.1.2.2. Kırma-Eleme Tesisi
Proje kapsamında üretim artışı planlanan mevcut 2,1 hektarlık tesis alanı (konkasör
tesisi+stok alanı+şantiye/idari bina) koordinatları Tablo 5’de, konkasör tesisi koordinatları
Tablo 6’da verilmiştir.
Tablo 5. Tesis Alanı Koordinatları
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
ED-50
Datum
WGS-84
D.O.M.
33
Enlem
Zon
N. No
1
2
3
4
5
36
Elemanların
Sırası
Y
679349
679418
679280
679208
679221
X
4123430
4123376
4123224
4123206
4123301
N. No
1
2
3
4
5
Alan
Coğrafik Koordinatlar
Boylam
Enlem
Boylam
37.23852097
35.02158650
37.23802123
35.02235094
37.23667851
35.02075951
37.23653021
35.01994397
37.23738350
35.02011328
2,10 Hektar
Tablo 6. Konkasör Tesisi Koordinatları
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
ED-50
Datum
WGS-84
D.O.M.
33
Enlem
Boylam
Zon
N. No
1
2
3
4
36
Elemanların
Sırası
Enlem
37.23847593
37.23802123
37.23815932
37.23760669
Boylam
35.02158530
35.02235094
35.02112595
35.02182134
0,51 Hektar
Y
679349
679418
679309
679372
X
4123425
4123376
4123389
4123329
N. No
1
2
3
4
Alan
Coğrafik Koordinatlar
2.1.2.3. Stok Alanı
2,10 hektarlık tesis alanı içerisinde stok alanı mevcut durumdadır. Stok alanında
mıcır ve kalker ocağında bitkisel toprak kazanılması durumunda bitkisel toprak ayrı ayrı
depolanacaktır. Stok alanı koordinatları Tablo 7’de verilmiştir.
7
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Tablo 7. Stok Alanı (Mıcır, Bitkisel Toprak, Pasa Depolama) Koordinatlar
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
ED-50
Datum
WGS-84
D.O.M.
33
Enlem
Zon
N. No
1
2
3
4
36
Elemanların
Sırası
Y
679298
679331
679217
679226
X
4123374
4123337
4123215
4123301
N. No
1
2
3
4
Alan
ÇED RAPORU
Coğrafik Koordinatlar
Boylam
Enlem
Boylam
37.23802631
35.02099840
37.23768665
35.02136132
37.23660955
35.02004753
37.23738254
35.02016962
0,69 hektar
2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı
Üretim işlemlerinde hafriyat yapılmamaktadır. Kalker rezervi içerisinde toprak
bantlarına rastlanılması durumunda Tablo 7’de verilen stok alanı koordinatları içerisinde
ayrı depolanacaktır.
2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina
Şantiye/idari bina 2,1 ha’lık tesis alanı içinde kurulu durumdadır. Koordinatları
Tablo 7’de verilmiştir.
Tablo 8. Şantiye/İdari Bina Alanı Koordinatları
Projeksiyon
6 Derecelik Koordinatlar
Projeksiyon
Datum
D.O.M.
Zon
N. No
1
2
3
4
ED-50
33
36
Datum
Elemanların
Sırası
N. No
1
2
3
4
Alan
Y
679288.800
679281.800
679285.800
679278.800
X
4123256.229
4123249.229
4123260.229
4123252.229
Coğrafik Koordinatlar
WGS-84
Enlem
Boylam
Enlem
Boylam
37.23696734
35.02085515
37.23690544
35.02078586
37.23700376
35.02083358
37.23693304
35.02075278
0,0041 Hektar
2.1.2.6. Nakliye Güzergâhı
Proje alanı için kullanılmakta olan ve ocak sahasından asfalt yola ulaşımı sağlayan
stabilize yol yaklaşık 650 m mesafededir. Stabilize yoldan sonra Kapıkaya Köyünü
Karaisalı İlçe Merkezine bağlayan asfalt yol nakliye güzergahı olarak kullanılmakta olup
kapasite artışı ile kullanılmaya devam edilecektir. Nakliye sırasında kamyonlar, Karaisalı
İlçe merkezi içinden değil Karaisalı-Adana karayoluna bağlanan ve ilçeyi çevreleyen tali
yolu kullanmaktadırlar.
2.1.2.7. Diğer
Yukarıda bahsi
planlanmamaktadır.
geçen
ünitelerin
8
dışında
herhangi
başka
bir
ünite
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2.2. Proje Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum
Proje alanı Adana İli, Karaisalı İlçesi, Kapıkaya (Arapali) Köyü mevkiindedir.
Faaliyetler kayalık zemin üzerinde devam etmektedir. Planlanan faaliyette alan genişlemesi
yapılmayacak olup üretimde kapasite artışı ile çalışmaya devam edilecektir. Kalker
ocağının; 550 m güneyinde Arapali (Kapıkaya) Köyü, 2.000 m kuzeyinde Aşağıbelemedik
Köyü, 3.000 m kuzeydoğusunda Karaisalı ilçe merkezi, 1.800 m doğusunda kireç fabrikası
bulunmaktadır. Kalker ocağına en yakın köy evi ve okul binası 463 m mesafede, konkasör
tesisine ise 300 m mesafededir. Bununla birlikte hidroelektrik santrali binası 400 m, eski
okul binası 478 m, hidroelektrik santrali iletim borusu kalker ocağına 350 m
mesafelerdedir. Projenin çevresel etkileri değerlendirilirken yapılan hesaplamalarda en
yakın mesafeler dikkate alınmıştır.
Projeye söz konusu kalker ocağının işletme izin sınırları içerisinde bir su kaynağı çeşme- bulunmaktadır. Çeşme ile ilgili Adana Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Müze Müdürlüğü’ne müracaat edilmiştir. Çeşmenin korunması Müze Müdürlüğünün
yetkililerince yapılan inceleme sonucunda işletmeci tarafından taahhüt altına alınmıştır.
Müze Müdürlüğü’nün 03.05.2013 tarih ve 639 sayılı yazısıyla konu hakkında rapor
verilmiştir. Yetkililerce yapılan inceleme neticesinde verilen raporda, çeşmenin ağaçlık bir
alan içerisinde olduğu hemen birtişiğinde 3 m x 6 m ebadında briketten yeni sıvalı bir yeni
havuzun yapılmış olduğu ve taş ocağı çalışmalarının çeşmenin bulunduğu yere çok uzakta
olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çeşmenin tespit ve tescil kaydına rastlanılmadığı
belirtilmiştir (Bkz. Ek 12).
9
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2.3. Projenin Özellikleri
2.3.1. Proje Kapsamında Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, İş
Akım Şeması, Çalışacak Personel Sayısı
Üretim Yöntemleri
Kalker ocağında üretim açık işletme şeklinde delme-patlatma ve basamaklama
işlemi ile gerçekleştirilmekte olup kapasite artışı ile birlikte üretim bu şekilde devam
edecektir. Üretimde hafriyat işlemi gerçekleştirilmemektedir, aynı şekilde çalışılmaya
devam edilecektir.
Yapılacak çalışmalar toprak kayması veya çökmesi riski ile ilgili hususlar dikkate
alınarak planlanmaktadır. Kazı yüzeyleri ve şevlerin eğimi ve yüksekliği zeminin yapısına,
sağlamlığına ve uygulanan çalışma yöntemlerine uygun, şev açısı 80° olacak şekilde
çalışma yapılacaktır.
Sahada üretim, açık ocak işletmeciliğinde basamaklama işlemi ile yapılmaktadır.
Basamak yüksekliği rezervin kalınlığına ve kullanılan ekskavatörün kepçe kolu
uzunluğuna bağlı olarak ortalama 10 m’dir. Basamak genişliği 20 m planlanmıştır. Üretim
faaliyetleri boyunca 10 üretim basamağı açılacaktır. Son durum imalat haritası ve üretim
termin planı Ek 13’de sunulmuştur.
Üretilen kalker, ruhsat sahasının güneydoğusundaki kiralık parsel içerisinde kurulu
bulunan konkasör tesisinde boyutlandırılıp, sınıflandırıldıktan sonra piyasaya sevk
edilmektedir. 500.000 ton kalkerin tüvenan olarak, 1.000.000 ton kalkerin ise
boyutlandırılıp sınıflandırıldıktan sonra satışa sunulması planlanmaktadır.
Tablo 9. Üretim Teknolojisi
PARAMETRELER
Formasyon
Kayaç Yoğunluğu
Yıllık Çalışma Süreleri
Yıllık Üretim Miktarı
Yıllık Üretim Miktarı
Aylık Üretim Miktarı
Aylık Üretim Miktarı
Günlük Üretim Miktarı
Günlük Üretim Miktarı
Kaç günde bir patlatma yapacağı
Basamak Boyu
Basamak Genişliği
Basamak Sayısı
Basamak Şev Açısı
Ocak Genel Şev Açısı
Teknik Bilgi
Kalker
2,5
300
1.500.000
600.000
125.000
50.000
5.000
2.000
3 günde bir
11
20
10
80
45
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
10
Birim
ton/m3
gün/yıl
ton/yıl
m3/yıl
ton/ay
m³/ay
ton/gün
m³/gün
gün
m
m
adet
o
o
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Üretim Miktarları
Kapasite artışıyla 1.500.000 ton kalkerin üretilmesi ve üretilen kalkerin 1.000.000
tonunun boyutlandırılıp sınıflandırılması planlanmaktadır. Kalkerin yoğunluğu
2,5 ton/m3’dür.
Kalker ocağının ilk durumda üretilen, 1. kapasite artışının sonrasında üretilen ve 2.
kapasite artışı ile planlanan üretim miktarları Tablo 10, Tablo 11 ve Tablo 12’de
verilmiştir.
Tablo 10. İlk Durumda Üretim Miktarları
Üretim Yapılacak Zaman Aralığı
Üretim Miktarı (ton)
36.000
Yıllık (10 Ay)
3.600
Aylık (30 Gün)
120
Günlük (8 Saat)
15
Saatlik
Üretim Miktarı (m3)
14.400
1.440
48
6
Tablo 11. Birinci Kapasite Artışı Sonrasındaki Üretim Miktarları
Üretim Yapılacak Zaman Aralığı
Üretim Miktarı (ton)
100.000
Yıllık (10 Ay)
10.000
Aylık (30 Gün)
333,3
Günlük (8 Saat)
41,6
Saatlik
Üretim Miktarı (m3)
40.000
4.000
133,3
16,6
Tablo 12. İkinci Kapasite Artışı İle Planlanan Üretim Miktarları
Üretimin Gerçekleşeceği
Ocak Sahası
Konkasör Tesisi
Yer
Üretim Yapılacak Zaman
Üretim Miktarı Üretim Miktarı Üretim Miktarı Üretim Miktarı
Aralığı
(ton)
(m3)
(ton)
(m3)
1.500.000
600.000
1.000.000
400.000
Yıllık (12 ay)
125.000
50.000
83.333
33.333
Aylık (25 Gün)
5.000
2.000
3.333
1.333
Günlük (8 Saat)
625
250
416
166
Saatlik
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti., ÇED alanının/faaliyet alanının
nihai karar verilmesini müteakip 6 derecelik dilim esasına göre koordinatlı olarak
MİGEM’e göndereceğini, ayrıca revize işletme projesi vereceğini beyan ve taahhüt
etmektedir.
11
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
İş Akım Şeması
ÜRETİM
(Basamaklarda Delme-Patlatma Yöntemi ile
Üretim)
(Toz- GürültüTitreşim)
YÜKLEME
(Kepçe ile kamyonlara Yükleme)
(Toz ve Gürültü)
Konkasör Tesisine Kamyonlarla Sevk
Tüvenan Kalkerin Piyasaya Direkt Sevkiyatı
Besleme
Elek Üstü
Izgara
Primer Kırıcı
İkincil Kırıcı
Elek Grubu
By-pass
(Toz ve Gürültü)
(Toz ve Gürültü)
0-3 mm
Şekil 3. İş Akım Şeması
12
0-5 mm
3-10 mm
5-15 mm 10-20 mm 15-25 mm
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Konkasör tesisinde; besleyici bunker, by-pass ızgarası, iki kırıcı, bantlar ve
titreşimli elek bulunacaktır.
Besleyici Bunker
Besleyici bunker tesise kalkerin girişini sağlamak için kullanılacaktır. Altta by-pass
ızgarası bulunacaktır.
By-pass Izgarası
Tesise kalkerle birlikte topraklı kısımların girişini önlemek için kullanılacaktır.
Izgara açıklığı 50 mm’dir. Izgaranın hemen altına dökülen topraklı malzeme bant
yardımıyla tesis dışına çıkarılacaktır.
Birincil Kırıcı
Besleyici bunkerden topraklı kısmı ayrılan kalker birinci kırıcıya boyutlandırma
için aktarılacaktır. Birincil kırıcı olarak çeneli kırıcı kullanılacaktır. Birincil kırıcının
görevi büyük boyuttaki kalkerin iki taraflı darbelerle küçülterek ikincil kırıcıya
hazırlamaktır.
İkincil Kırıcı
Birincil kırıcıda kırma işlemine tabi tutulan kalker ikincil kırıcıya bant yardımıyla
aktarılacaktır. İkincil kırıcı olarak darbeli kırıcı kullanılacaktır. İkincil kırıcının görevi tek
taraflı darbelerle boyut küçültmektir. İkincil kırıcıdan çıkan kalker bant yardımıyla eleğe
aktarılacaktır.
Titreşimli Elek
Titreşimli elek, boyutlandırılmış kalkerin belirlenmiş tane boyutu aralığında
sınıflandırmak için kullanılacaktır. İçerisinde belirli elek aralığı çıkacak ürüne göre
belirlenmiş elek katları bulunmaktadır. Gravite ve titreşim ile sınıflandırma yapmaktadır.
Elek üstü kalker bant yardımıyla tekrar ikincil kırıcıya aktarılacaktır.
13
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tesis İş Akım Şeması
Tüvenan Kalker
Besleme Silosu
TOZ
By-pass Aralığı
Birincil Kırıcı
TOZ ve GÜRÜLTÜ
By-pass
İkincil Kırıcı
+ 30mm
Elek Gurubu
TOZ
0-3 mm 0-5mm 3-10mm 5-15mm
10-20 mm
15-25 mm
Şekil 4. Tesis İş Akım Şeması
Çalışacak Personel Sayısı
Faaliyette tek vardiya (08:00-18:00) çalışılması planlanmıştır. Çalışacak personel
unvan ve sayıları Tablo 13’de verilmiştir.
Tablo 13. İstihdam Durumu
Mevcut İstihdam Durumu
Görevi
Adedi
Operatör
2
Şoför
3
Yağcı
2
Kırıcı Teknisyeni
2
Toplam
10
2. Kapasite Artışı İle Planlanan İstihdam Durumu
Operatör
3
Şoför
5
Yağcı
2
Kırıcı Teknisyeni
4
Toplam
14
14
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2.3.2. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve
Özellikleri
Ocak alanında mevcut durumda (1. Kapasite artışı sonrası) kullanılan ve 2. kapasite
artışı sonrası kullanılacak makine ve ekipman listesi Tablo 12’de verilmiştir.
Tablo 14. Mevcut Durumda (1. Kapasite Artışı Sonrası) Kullanılan ve 2. Kapasite Artışı Sonrasında
Üretimde Kullanılacak Makine Ekipman Listesi
Mevcut Durumda (1. Kapasite Artışı
Sonrası) Kullanılan Makine Ekipman
Adedi
Özellikleri
Listesi
Çalışma Ağırlığı 2 m3
Ekskavatör
1
Çalışma Ağırlığı 2,5 m3
Lastikli Yükleyici
1
25 ton Taşıma Kapasiteli
Kamyon
3
Binek Araç
1
89 mm Tij Çaplı, Paletli
Delici Makine (Rock-Drill)
1
10 ton Taşıma Kapasiteli
Arazöz
1
Çift Kırıcılı
Konkasör Tesisi
1
2.Kapasite Artışı Sonrasında Kullanılacak
Adedi
Özellikleri
Makine Ekipman Listesi
Çalışma Ağırlığı 2 m3
Ekskavatör
3
Çalışma Ağırlığı 2,5 m3
Lastikli Yükleyici
2
25 ton Taşıma Kapasiteli
Kamyon
5
Binek Araç
Delici Makine (Rock-Drill)
Arazöz
Konkasör Tesisi
1
1
1
1
89 mm Tij Çaplı, Paletli
10 Ton taşıma Kapasiteli
Çift Kırıcılı
2.3.3. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım
Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları
Kalker üretimi için delme-patlatma işlemi uygulanacaktır. Projede uygulanacak
delme-patlatma işleminin parametreleri aşağıda verilmiştir;
Parametreler
Teorik Yaklaşım
Delik Çapı
: 89 mm
Basamak Boyu
: 10 m
Delik Boyu
: 11 m
Yük Mesafesi
: 2,7 m
Delik Aralığı
: 3,1 m
Sıkılama Boyu
:3m
Delik Başına ANFO : 40 kg ANFO
Delik Başına Dinamit : 1 kg
Delik Başına Kapsül : 1 adet
3,5 inch
Delik Çapı x 3 m
Basamak Boyu + (Delik Çapı x 10)
Delik Çapı x (30- 40)
Yük Mesafesi x (1,15-1,25)
Yük Mesafesi x (0,6-2,0)
(Delik Boyu-Sıkılama Boyu) x 5 kg ANFO
15
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Bir Delikten Elde Edilecek Kalker
ÇED RAPORU
= Yük Mesafesi x Delik Aralığı x Basamak Boyu
= 2,7 m x 3,1 m x 10 m
= 83,7 m3
Özgül Tüketimler
ANFO
= Delik Başına ANFO Miktarı / Delik Başına Üretim
= 40 kg / 83,7 m3 = 0,478 kg/m3
Dinamit
= Delik Başına Dinamit Miktarı / Delik Başına Üretim
= 1 kg / 83,7 m3 = 0,012 kg/m3
Kapsül
= Delik Başına Kapsül Adeti / Delik Başına Üretim
= 1 adet / 83,7 m3 = 0,012 adet/m3
Delik
= Delik Boyu / Delik Başına Üretim
= 11 m / 83,7 m3 = 0,131 m/m3
AYNA
Aralık
Sıkılama
Yük
Yük
Kolon
Şarjı
ANFO
Delik
Derinliği
Dip
Şekil 5. Delme-Patlatma Düzeni
Mevut durumda ve planlanan kapasite artışı ile patlatma dizaynı parametreleri
Tablo 15’de verilmiştir.
16
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 15. Mevcut Durum ve 2. Kapasite Artışı Patlatma Dizaynı Parametreleri
PARAMETRELER
Mevcut Durum
Talep Edilen (Planlanan)
Formasyon
:
Kalker
Kalker
Kayaç Yoğunluğu
:
2,5
2,5
Yıllık Çalışma Süreleri
:
300
300
Yıllık Üretim Miktarı
:
100.000
1.500.000
Yıllık Üretim Miktarı
:
40.000
600.000
Aylık Üretim Miktarı
:
10.000
125.000
Aylık Üretim Miktarı
:
4.000
50.000
Günlük Üretim Miktarı
:
333,3
5.000
Günlük Üretim Miktarı
:
133,3
2.000
Kaç günde bir patlatma yapacağı
:
15 günde bir
3 günde bir
Aylık Patlatma Sayısı
:
2
8
Yıllık Patlatma Sayısı
:
24
96
Delik Paterni
Delik Çapı
:
89
89
Delik Eğimi
:
80
80
Basamak Boyu
:
5
10
Dip Delgi
:
1,2
1
Delik Boyu
:
6,2
11
Sıkılama Boyu
:
3
3
Yük Mesafesi
:
2,7
Delikler Arası Mesafe
:
4,2
3,1
Bir delikteki yüzey/delik içi gecikme süreleri :
25/500
Sıralar Arası Gecikme Süresi
:
15
Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim
:
39,6
83,7
Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim
:
99
209,25
Bir Deliğe Doldurulan Patlayıcı Madde Miktarları
Ana Şarj (ANFO) Miktarı
:
16,96
40
Yemleyici (Dinamit) Miktarı
:
1
1
Elektriksiz Kapsül Miktarı
:
1
1
Bir delikteki toplam patlayıcı madde miktarı
:
17,96
41
Birim Tüketimler
ANFO
:
0,428
0,478
Yemleyici (Dinamit)
:
0,025
0,012
Elektriksiz Kapsül
:
0,025
0,012
Elektrikli Kapsül
:
0,025
0,012
Sıralar Arası Gecikme Kapsülü
:
0,002
Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için)
:
Delgi
:
0,157
0,131
Bir Atımdaki Tüketimler
Bir atımdaki üretim
:
2.000
6.250
ANFO
:
118,72
3.000
Dinamit
:
7
75
Elektriksiz Kapsül
:
7
75
Elektrikli Kapsül
:
7
75
Sıralar Arası Gecikme Kapsülü
:
15
Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için)
:
Delik Sayısı
:
7
75
Projenin Toplam Patlayıcı Madde Miktarları
ANFO
:
407,04
288.000
Dinamit
:
24
7.200
Elektriksiz Kapsül
:
24
7.200
Elektrikli Kapsül
:
24
7.200
Sıralar Arası Gecikme Kapsülü
:
1.440
Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için)
:
-
17
Birim
ton/m3
gün/yıl
ton/yıl
m3/yıl
ton/ay
m³/ay
ton/gün
m³/gün
gün
adet
adet
mm
o
m
m
m
m
m
m
ms
ms
m3
ton
kg
kg
adet
kg
kg/m3
kg/m3
ad/m3
ad/m3
ad/m3
m/m3
m/m3
m³/atım
kg/atım
kg/atım
adet/atım
adet/atım
adet/atım
m/atım
adet/atım
kg/yıl
kg/yıl
adet/yıl
adet/yıl
adet/yıl
m/yıl
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Patlatma işleminde denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli
kapsül kullanılacak, patlatma işlemi 08:00–18:00 saatleri arasında ayda 8 defa yapılacak
olup üretimde ve patlatma sayısında değişiklik arz ederse ilgili kurumlar durumdan
haberdar edilecektir. Hafta sonları ve geceleri patlatma yapılmayacaktır. Ayrıca patlatma
işleminden önce gün/tarih ve saati Karaisalı İlçe yetkililerine bildireceğini proje sahibi
taahhüt eder.
Patlayıcı madde, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yetkilendirdiği patlayıcı madde
depolarından temin edilecektir. Her patlatma için ihtiyaç duyulan patlayıcı miktarı,
patlatmanın yapılacağı gün, gerekli önlemler alınarak patlayıcı madde taşıma ruhsatlı
araçlarla ve jandarma eşliğinde sahaya nakledilecektir. Patlatma işlemi ateşleyici belgesi
olan uzman kişilerce gerçekleştirilecektir. Sahada patlayıcı madde depolanmayacaktır.
Belirlenen patlayıcı madde miktarı için, üretim faaliyetine geçildikten sonra yetkili
kurum/kuruluş tarafından vibrasyon ölçümü yaptırmayı faaliyet sahibi taahhüt eder.
Patlatma işleminden kaynaklı en yakın hanede oluşabilecek vibrasyona göre patlayıcı
madde miktarı düşürülebilecektir.
2.3.4. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergahı,
Güzergah Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin
Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu,
Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb.)
Proje kapsamında ulaştırma alt yapısı için öngörülen güzergahlar Şekil 6’da
gösterilmiştir. Üretim alanına ulaşım için, Karaisalı-Kapıkaya yolundan üretim alanına
650 m’lik bir stabilize servis yolu kullanılmaktadır. Nakliye için, açılmış olan stabilize yol
ve Karaisalı–Kapıkaya asfalt yolu kullanılacaktır.
18
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Şekil 6. Nakliye Yollarını Gösterir Topoğrafik Harita
Karaisalı ilçe merkezi ile Kapıkaya köyü arasındaki ulaşımı sağlayan ve Atatürk
Caddesi olarak isimlendirilen cadde, nakliye yolu olarak kullanılacaktır. Karaisalı ilçe
merkez yolu değil civardaki maden ocaklarının nakliyatı için açılan ve Karaisalı Adana
yoluna bağlanan ara yol nakliye güzergahı olarak kullanılacaktır.
Kalker taşınması sırasında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili
yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Nakliye sırasında gerekli bütün tedbirler alınacaktır.
Bu konuyla ilgili şoförlere gerekli eğitimler verilecek ve karayolunda uyulması gereken hız
limitlerine uyulacaktır. 0-7 mm agrega ürün taşıyan kamyonlar, nakliye işleminde branda
kullanacak ve nakliye sırasında malzeme savrulması engellenmiş olacaktır.
Kullanılacak köy yollarının standartlarını yükseltmek için iş makinesi ve mıcır
takviyesi yapılacaktır. Proje sahibi, bir zararın oluşması durumunda karşılayacağını, can ve
mal güveliği için düşey işaretlemelerin yapılacağını, bozulan köy yollarının
iyileştirileceğini taahhüt etmektedir.
19
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI
3.1. Proje ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri
3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler)
Planlanan proje Adana İli, Karaisalı İlçesi, Kapıkaya (Arapali) Köyü Mevkii’nde
yer almaktadır.
Tarım
Karaisalı halkının en önemli gelir kaynağı tarımdır. Karaisalı konumu itibariyle
Adana ilinden biraz daha içerde olmasına rağmen iklim olarak tipik Akdeniz ikliminin
hüküm sürdüğü bir ilçedir. Dolayısıyla bölgede bu iklim kuşağında yetişebilecek tüm tarım
ürünleri de kolaylıkla yetişmektedir. İlçenin etrafında akarsuların ve ormanlık alanların
yanında Çatalan Barajının da bulunması verimi artırıcı etkenler olarak görülebilir.
 İlçeye Ait Tarımsal Alanlar;
Tarım alanları 236.733 dekar
Sulanabilir Alan 25.000 Dekar
 Yetiştirilen Önemli Ürünler;
Buğday 117.000 Da
Ayçiçeği 80.000 Da
1.Ürün Mısır (Dane) 1.500 Da
2.Ürün Mısır (Dane) 2.000 Da
Pamuk (Kütlü) 2.000 Da
Arpa 2.500 Da
Salçalık Biber 3.000 Da
Zeytin 15.500 Da
Bölgede yetiştirilen meyve ve sebzeler daha çok ailelerin kendi ihtiyaçlarını
karşılamak içindir.
Salça;
İlçede yapılan salçalık biber üretimi bölgeye özgüdür. Adana İli ve çevre yörelerde
Karisalı Salçası kullanımı söz konusudur. İlçede 6.000 dekar alanda salçalık biber üretimi
yapılmaktadır. Salçalık biber yetiştiriciliği Salbaş, Çakıt, Körkün, Eğlence Vadilerinde ve
Seyhan Irmağının kıyılarında yoğun olarak görülmektedir. Yarıca salça fabrikaları da
bulunmaktadır.
20
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Seracılık;
Birim alanda alınan verimi artırmak amacıyla yapılan seracılık Karaisalı bölgesi
için de ihtiyaç haline gelmiştir. Özellikle nüfusun artması buna karşılık tarım alanlarının
daralması, Çatalan Barajı’nın yapılmasıyla birlikte birçok verimli arazinin sular altında
kalması gibi sebepler bu ihtiyacı artırmıştır. Bu nedenle Adana Valiliği, İlçe
Kaymakamlığı, İlçe Tarım Müdürlüğü ve Ç.Ü. Karaisalı Meslek Yüksekokulu’nun
girişimleriyle bölgede seracılık faaliyetleri başlatılmıştır.
Hayvancılık
 İlçedeki Hayvan Varlığı;
Büyükbaş Hayvan Sayısı 10.500 Adet
Küçükbaş Hayvan Sayısı 45.000 Adet
Kümes Hayvanları Sayısı 200.000 Adet
Arı Kovan Sayısı 6500 Adet
Tek Tırnaklı 300 Adet
Hayvancılık Karaisalı halkı için özellikle de kırsal kesim için önemli bir gelir
kaynağıdır. Küçükbaş hayvancılıkta kıl keçisi en çok beslenen hayvandır. Arazi şartlarına
uyum göstermesi ve arazinin doğal yapısına göre hareket yeteneğinin oldukça iyi olması
kıl keçisinin beslenme oranını artırmaktadır.
2012 yılının ortalarında Karaisalı İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
tarafından hazırlanan ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından finanse
edilen hane geliri düşük ailelerin, ekonomik yönden kalkınması, maddi imkanlarının
yaşanabilir seviyeye yükseltilmesi ve ülke ekonomisine katkı sağlamaları amacıyla
hazırlanan Saanen Keçiciliğini Geliştirme Projesi kapsamında, Çanakkale ili Damızlık
Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğinden alınan Saanen Keçileri yararlanıcı ailelere
dağıtılmıştır. Proje kapsamında 5 köyden 15 aileye 13 dişi 1 erkek olmak üzere toplam 210
adet Saanen Keçisi verilmiştir.
Büyükbaş hayvancılıkta ise aile hem hayvansal ihtiyacını karşılamakta hem de
ekonomik fayda sağlamaktadır. İlçede büyükbaş hayvancılığı geliştirmek için Tarım ve
Köy Hizmetlerinin bazı projeleri İlçe Müdürlüğü ve Kaymakamlık tarafından
uygulanmaktadır.
21
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Son dönemde Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi kapsamında üç köye (Beydemir,
Hacılı ve Gökhasanlı) süt sığırcılığını teşvik için hayvan dağıtımı yapılmıştır. Ancak ilçede
yapılan süt sığırcılığı büyük hayvan çiftlikleri şeklinde olmayıp münferit olarak yapılan
sığırcılıktır.
Sanayi
Adana İli’nde bulunan sanayi işletmelerinin sektörel dağılımı; %20 gıda ürünleri
imalatı, %9 tekstil ürünleri imalatı, %8 başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman
imalatı şeklindedir. Bunları sırasıyla;
% 8 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizatı hariç),
% 8 Kimyasalların ve kimyasal ürünleri imalatı,
% 7 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı,
% 4 Giyim eşyası imalatı,
% 4 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı,
% 4 Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç),
% 3 Mobilya imalatı,
% 3 Ana metal sanayi,
% 3 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı,
% 2 Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı,
% 2 Elektrikli teçhizat imalatı,
% 2 Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı,
% 2 Madeni yağ geri kazanımı,
% 2 Deri ve ilgili ürünlerin imalatı,
% 2 Metal cevherleri madenciliği imalatı,
% 1 Diğer imalatlar,
% 1 Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı imalatı,
% 1 Bilgisayarların elektronik ve optik ürünlerinin imalatı,
% 1 Motorlu kara taşıtlarının bakım ve onarımı,
% 1 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması imalatı,
% 1 İçeçek imalatı,
% 1 Diğer (ham petrol ve doğal gaz çıkarımı ve saha arama petrol, temel eczacılık ürün
imalatı, diğer ulaşım araçlarının imalatı, kömür ve linyit çıkartılması, kok kömürü ve rafine
edilmiş petrol ürünleri imalatı, elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretimi ve
dağıtımı) şeklindedir.
(Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011, Sanayi Genel Müdürlüğü, 81 İl Durum Raporu, 2012)
Karaisalı İlçesinin sanayi alanında çok fazla gelişmiş olduğu söylenemez. Ancak
ilçenin belediye hudutları içinde bir adet Kireç Fabrikası mevcuttur. Bunun dışında ilçe
merkezi ve köylerde mevsimlik olarak çalışan birkaç çırçır fabrikası, un değirmeni, düşük
kapasiteli hızır atölyeleri ve 1 (a) Grubu Maden (Kum-Çakıl) Ocakları vardır.
22
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3.1.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre
Dağılımı, Hane Halkı Yapısı)
Adana İl’inin kentsel ve kırsal nüfusu Tablo 16’da verilmiştir.
Tablo 16. Adana İl’inin Kentsel ve Kırsal Nüfusu
TOPLAM
İl ve İlçe Merkezi
ADANA
2011
2012
2.108.805 2.125.635
Kaynak: ADNKS, 2012
2011
1.864.591
2012
1.886.624
Belde ve Köyler
2011
244.214
2012
239.011
Yıllık Nüfus
Artışı
2011 2012
11,1
11,2
Proje alanının planlandığı Karaisalı İlçesi’ne ait nüfus bilgileri Tablo 17’de
verilmiştir.
Tablo 17. Karaisalı ilçe Nüfusu
Yerleşim
Karaisalı İlçesi
Kaynak: ADNKS, 2012
Toplam
22.368
Erkek
11.179
Kadın
11.189
Projenin yer aldığı Karaisalı İlçesi’nin nüfusunun yaş sınıflarına göre dağılımı
Tablo 18’de verilmiştir.
Tablo 18. İlçesi’nin Nüfusunun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı
Yaş Sınıfı
Toplam
Erkek
1.494
747
0-4
1.647
849
05-09
1.916
1.003
10-14
1.986
1.041
15-19
1.480
745
20-24
1.545
870
25-29
1.413
760
30-34
1.444
690
35-39
1.509
759
40-44
1.455
700
45-49
1.275
626
50-54
1.226
583
55-59
993
493
60-64
811
361
65-69
810
378
70-74
678
314
75-79
453
183
80-84
185
63
85-89
48
14
90+
Toplam
22.368
11.179
Kaynak: ADNKS, 2012
23
Kadın
747
798
913
945
735
675
653
754
750
755
649
643
500
450
432
364
270
122
34
11.189
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3.1.3. Sağlık (Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar)
Leishmaniasis; enfekte tatarcıkların kan emme sırasında bulaştırdıkları Leishmania
türlerinin memeli konaklarda oluşturdukları bir hastalık grubudur. Kutanöz Leishmaniasis
(KL); ülkemizde şark çıbanı, Antep çıbanı gibi isimlerle anılan, başlıca deride ve bazen
mukozalarda, yerinde deriden çökük çirkin bir iz bırakarak iyileşen deri hastalığıdır.
Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre 80 civarındaki ülkede 20 milyondan fazla
leishmaniasis hastası vardır ve her yıl bu sayıya yaklaşık 400 bin yeni olgu eklenmektedir.
Kutanöz Lishmaniasis tüm dünyada görülebilen bir hastalık olup özellikle
Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde, tüm Orta Doğu ülkelerinde, Orta Asya'da, Hindistan,
Pakistan ve Güneybatı Afrika'da insidansı çok yüksektir. Kutanöz Leishmaniasis
bölgemizde halk arasında şark çıbanı olarak bilinmektedir. Lezyonların ağrısız olması, bir
yıl içinde kendiliğinden iyileşebilmesi ve sistemik komplikasyonlara neden olmaması
hastalığın toplum tarafından kabul edilmesine neden olmaktadır.
Kutanöz Leishmaniasis (KL), Güneydoğu Anadolu Bölgesinde özellikle Şanlıurfa
ilinde hiperendemik, Çukurova bölgesinde ise endemik bir hastalık olarak yıllardır hüküm
sürmektedir. Sağlık Bakanlığının istatistiklerine göre hastalık son 10-12 yıl içinde artış
göstermekte ve özellikle Şanlıurfa, Osmaniye, Adana, Hatay ve Mersin illerinden çok
sayıda olgu bildirilmektedir. Olguların, 1950'li yıllardan önce en fazla Güneydoğu Anadolu
Bölgesinde görüldüğü, 1950'den sonra sıtma kontrolünde kullanılan insektisitler yoluyla
azaldığı, ancak daha sonraki yıllarda kontrol çalışmalarındaki yetersizlik sonucu tekrar
olgu sayısının arttığı belirtilmektedir.
3.1.4. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler
İnsan Sağlığı Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler
İşletme sırasında kullanılacak araç, ekipmanlardan, çalışacak olan personelden
kaynaklanabilecek kaza riski bulunmaktadır. Bu konuda 30.06.2012 tarih ve 6331 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve buna bağlı çıkacak olan
tüm yönetmeliklerin hükümlerin yerine getirmekle yükümlüdür. Çalışanların sağlığı ve
güvenliği konularında 19.09.2013 tarih ve 28770 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
“Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği” yönetmeliği hükümlerine uygun
çalışılacağını işletme sahibi beyan ve taahhüt etmektedir.
24
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu
çerçevede; mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin
alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve
güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun
iyileştirilmesi için çalışmalar yapmakla yükümlüdür.
Proje sahasında insan sağlığı açısından risk taşıyacak işlem toz solumak ve
gürültüye maruz kalmaktır. Üretim faaliyetleri esnasında oluşacak toz kontrol altında
tutulacak ve gürültü kontrolü için makine-ekipmanların düzenli bakım-onarım çalışmaları
yapılacak, gürültülü aksamların kapalı mekanizma içerisine alınması gibi önlemler
alınacaktır. Toz ve gürültü için kaynağında yok edilemeyen veya en aza indirilemeyen
tehlikeler için kişisel koruyucu donanımlar kullanılacaktır.
Faaliyetler esnasında kaza riski taşıyan durumlar aşağıda açıklanmıştır;




Kamyon ve iş makinelerinden kaynaklanabilecek tehlikeler,
Konkasör tesisinde oluşabilecek tehlikeler,
Patlama esnasında oluşabilecek tehlikeler,
Üretim faaliyetlerinde arazi topografyasında yapılan
kaynaklanabilecek tehlikeler,
değişikliklerden
İş makineleri kazı-yükleme-boşaltma gibi işlemleri gerçekleştirebilmek için
yaptıkları manevralar esnasında kaza riski taşımaktadırlar. İş makinelerinde, makinelerin
kazaya neden olabilecek hareketleri esnasında ışıklı ve sesli ikaz sistemi kullanılacaktır.
Ayrıca saha içinde ve dışında iş makineleri ile kamyonlar için belirlenen hız limitlerine
uyulacaktır.
Projede konkasör tesisi kurulu durumdadır. Tesisin dizayn şekli, elektrik aksamı ve
hareketli aksamlar risk taşımaktadırlar. Konkasör tesisinde alınmış ve alınacak önlemler
aşağıda sıralanmıştır;
 Konkasör tesisinde besleme silosu, yerçekimi kuvvetinden yararlanmak için tesisin
en üst seviyesinde kuruldur. Çalışanların düşmemesi için silonun besleme ağzı
dışındaki yerler korkulukla çevrilecektir.
 Siloya besleme yapacak kamyonun silonun içine düşmesini engellemek için
betondan rampa tampon yapılacaktır.
 Silonun ağzı düşmelere karşı ızgara ile kapatılacaktır.
25
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
 Kırıcılara hareketi veren tahrik ünitesi ve makinenin hareketli aksamları kapalı
tutulacaktır.
 Konkasör tesisinde elektrik panosunun bulunduğu yere yetkili dışında kimse
girmeyecektir.
 Tesiste elektrik iletkenliği sağlayacak aksamlar yalıtkan malzemeyle kaplanacaktır.
 Gerekli görülen yerlere uyarı levhaları konulacaktır.
Faaliyetler esnasında kalker üretimi patlatma işlemi ile yapılacaktır. Kullanılacak
bu üretim teknolojisi kaza riski oluşturabilmektedir. Patlayıcı maddelerin taşınması,
patlayıcı maddenin tatbiki, patlatma işlemi ve patlatma sonrasında dikkat edilmesi gereken
hususlara uymak kaza riskini en aza indirecektir. Bu hususlar aşağıdaki gibidir;
 Patlayıcı madde sürtünme, ateş, ısı ve baskı sonucunda patlama riskine sahiptir.
Bundan dolayı taşınması ve tatbiki sırasında bu hususlara dikkat edilmelidir. Ateş
kaynakları, sigara gibi maddelerle patlayıcılara yaklaşılmamalıdır.
 Patlatma işleminden önce sesli ikaz verilecektir. Görevlilerden başka ateşleme
alanına kimse girmeyecektir. Ateşleme işlemini sertifikalı kişi yapacaktır.
 Patlayıcı maddenin tatbikini yine uzman kişiler gerçekleştirilecek sıkılama ve
patlayıcı madde oranlarına dikkat edilecektir.
 Patlatma işlemi gerçekleştikten sonra bu iş için görevlendirilmiş kişi sahaya giderek
patlamamış delikleri ve askıda kalmış kaya kütlelerini gözlemleyecek ve buna göre
hareket edilecektir.
Üretimi gerçekleştirebilmek için arazi topografyasında şev oluşturulacaktır. Şevin
gereğinden fazla dik olması, kazı esnasında iş makinesinin kayacı askıya alarak
çalışmasına ve kaya kütlelerinin düşmesine neden olabilir. Kazı aynasının yüksekliği
ekskavatörün kepçe kolu uzunluğuna bağlı olarak ortalama 10 m seçilerek basamaklama
işlemi yapılacaktır. Üretimde yapılacak basamaklama işlemlerinde basamaklar arası şev
açısı, açılacak olan kazı aynasının şevi arazinin konumu ve kayacın sağlamlığı faktörleri
göz önüne alınarak 800 olarak belirlenmiştir. Sahaya giriş-çıkışlar kontrollü olacaktır. İlgisi
olmayan kişilerin tesis ve üretim alanına girişleri engellenecektir.
26
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler
Çevresel risk değerlendirmesi kapsamında üretim faaliyetleri esnasında meydana
gelebilecek çevresel etkiler aşağıdaki gibidir;





Üretim faaliyetleri esnasında oluşabilecek toz emisyonu,
İş makineleri ve kamyonlardan oluşabilecek gaz emisyonu,
Üretim faaliyetleri esnasında oluşabilecek gürültü ve titreşim,
Çalışacak personelden kaynaklı katı atık ve atık su,
Üretim faaliyetlerinden kaynaklı diğer atıklar.
Üretim faaliyetlerinden kaynaklı muhtemel tozun çevresel riski, hava kirliliğine
katkıda bulunmasıdır. Toz emisyonlarını kontrol altında tutmak için açık alanlarda sulama
yapılacaktır. Konkasör tesisinin toz yayıcı üniteleri kapalı durumdadır ve aynı şekilde
çalışılmaya devam edilecektir.
İş makinelerinde ve kamyonlarda kullanılacak yakıttan dolayı muhtemel gaz
emisyonlarını minimize etmek için iş makineleri ve kamyonların bakım-onarımları düzenli
yapılacaktır.
Üretim faaliyetlerinde çalışacak makine-ekipmandan kaynaklı gürültünün kontrol
altında tutulması için düzenli bakım onarım çalışmaları yapılacaktır.
Patlatma işleminin yaratacağı vibrasyon için kontrollü patlatma işlemi yapılacaktır.
Yüzey ve delik içi gecikmeli kapsülü kullanılacaktır.
Üretim faaliyetlerinden kullanılan üretim teknolojisinden kaynaklı sıvı atık
oluşumu söz konusu değildir. Personelden kaynaklı sıvı atık alıcı ortama verilemeyecek
olup sızdırmasız fosseptik çukurda depolanacaktır.
Personelden kaynaklı katı atık hijyenik ve ağzı kapalı şekilde çöp konteynırında
depolanarak Karaisalı Belediyesi tarafından çöp bertaraf alanına götürülecektir.
27
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3.1.5. Gerçekleşmesi Beklenen Gelir Artışları, Yaratılacak İstihdam İmkanları, Nüfus
Hareketleri
Planlanan üretim faaliyetleri ile ödenecek vergiler ve madenlerde devlet hakkında
artış olacaktır. Proje kapsamında kapasite artışıyla birlikte işletmede 14 personelin
istihdam edilmesi planlanmaktadır. İstihdam edilecek kişilerin büyük bir kısmı bölgeden
sağlanacaktır. Bundan dolayı nüfus hareketi beklenmemektedir.
3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri)
Proje alanının bulunduğu Karaisalı İlçesi’nde toplam 32 eğitim kurumu, 197 derslik
ve 4.019 öğrenci bulunmaktadır. Ayrıca ilçede Çukurova Üniversitesi Karaisalı Meslek
Yüksek Okulu yer almaktadır. İlçe köylerinin hemen hepsinde ilköğretim okulu vardır.
Karaisalı İlçesinde Toplum Sağlığı Merkezi ve Devlet Hastanesi bulunmaktadır.
Karaisalı’dan Adana İl merkezine ulaşım kolay ve ucuzdur. Bu nedenle halk
Adana’da gerçekleştirilen kültürel ve sanatsal etkinlikler için halk, il merkezine toplu
taşıma araçları veya özel araçlarıyla kolaylıkla gidebilmektedir.
3.1.7. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer
Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçları
Projede personel ve aileleri için sosyal tesis planlanmamıştır. Personelin ulaşımı
yöredeki yerleşim birimlerinden ve dışarıdan servis araçları ile sağlanmaktadır. Personelin
yeme içme, dinlenme ve lavabo ihtiyaçları için prefabrik yapı mevcuttur.
3.1.8. Projenin Fayda-Maliyet Analizi
Üretim için faaliyet sahibi kendi öz kaynaklarını kullanarak Tablo 19’daki yatırım
analiz programını gerçekleştirecektir.
Tablo 19. Kapasite Artışı ile Yapılacak Yatırım Maliyeti
Makine-Ekipman
Paletli Ekskavatör
Lastikli Yükleyici
Kamyon
Delici Makine
Arazöz
Adet
1
1
2
1
1
Yatırım Tutarı (TL)
200.000
200.000
200.000
200.000
50.000
850.000 TL
Toplam
28
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Yıllık üretim gerçekleştirebilmek için işletme maliyetleri Tablo 20’de verilmiştir.
Tablo 20. İşletme Maliyetleri
Gider Türü
Personel Giderleri
Akaryakıt Giderleri
Patlayıcı Madde Giderleri
Elektrik Giderleri
Toplam
Yıllık Maliyet (TL)
500.000
1.200.000
500.000
500.000
2.700.000
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.’de yıllık işletme maliyetleri
2.700.000 TL olarak hesaplanmıştır.
Piyasa araştırmasına göre 1 ton kırılmış kalkerin satış fiyatı 6 TL olacağı
öngörülmektedir. Yılda 1.500.000 ton kalkerin üretilmesi durumunda 9.000.000 TL gelir
beklenmektedir. 850.000 TL yatırım ve yaklaşık 2.700.000 TL yıllık gider ile 6.200.000
TL kazanç sağlanacaktır.
Projenin ekonomik olarak uygulanabilirliği
kapsamında 14 kişilik istihdam planlanmaktadır.
görülmektedir.
Ayrıca
proje
3.1.9. Projeden Etkilenen Yerleşim Yerleri
Kalker ocağı ve konkasör tesisi için belirlenen alanda çalışma yapılmakta olup
kapasite artışında alan genişlemesi söz konusu olmayacaktır. Kalker ocağının; 550 m
güneyinde Arapali (Kapıkaya) Köyü, 2.000 m kuzeyinde Aşağıbelemedik Köyü, 3.000 m
kuzeydoğusunda Karaisalı ilçe merkezi, 1.800 m doğusunda kireç fabrikası bulunmaktadır.
Kalker ocağına en yakın köy evi ve okul binası 463 m mesafede, konkasör tesisine ise
300 m mesafededir. Bununla birlikte hidroelektrik santrali binası 400 m, eski okul binası
478 m, hidroelektrik santrali iletim borusu kalker ocağına 350 m mesafelerdedir.
Mesafelerden ve proje alanı ile yerleşim birimleri arasındaki dağlık topoğrafik yapıdan
dolayı olumsuz etkilenmeyecektir.
Proje alanı il merkezine 50 km, Karaisalı İlçesi’ne 3 km mesafede yer almaktadır.
3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü
Belirlenen 1.500.000 ton/yıl kapasite ve sahada kullanılabilir 39.812.500 ton kalker
rezervi dikkate alınarak projenin ömrünün yaklaşık 27 yıl olacağı öngörülmüştür. Maden
ruhsatının süresi 10 yıl olup, maden kanununa göre uzatma talep edilerek uygun görülmesi
halinde üretim faaliyetlerine devam edilecektir.
29
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3.1.11. Zamanlama Tablosu
Projenin zamanlama tablosu hakkında Bölüm 1- projenin özellikleri kısmında bilgi
verilmiştir. Ayrıca Tablo 1’de gösterilmiştir.
3.2. Diğer Hususlar
Bu bölümde belirtilecek diğer bir husus bulunmamaktadır.
30
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 4. MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN
KULLANIMI (BÖLGESEL VE ÇALIŞMA ALANI BAZ ALINARAK MEVCUT VE
PLANLANAN DURUM VERİLMELİDİR)
4.1. Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu
Projede kalker ocağıın tamamı orman alanı içerisindedir. Konkasör tesisini, stok
alanını ve idari binayı içeren 2,1 ha’lık tesis alanı özel mülkiyettir ve kiralanmıştır. Proje
kapsamında kullanılacak alan büyüklükleri Tablo 21’de verilmektedir.
Tablo 21. Proje Kapsamında Kullanılacak Alan Büyüklükleri
Ünite Yeri
Alan (m2)
Kalker Üretim Alanı
227.500
Konkasör Tesisi, Stok Alanı, İdari Bina Alanını Kapsayan Alan
21.000
1.Konkasör Tesisi
5.140
2.Stok alanı
6.889
3.İdari Bina Alanı
41,5
Alan (ha)
22,75
2,10
0,514
0,689
0,004
a. Tarım ve Hayvancılık
a.1 Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü
Adana İli’nde 352.112 hektarlık kısmında sulu tarım yapılmakta olup, bunun
% 85,9’u düz, düze yakın eğimli ve derin topraklardır. % 8,9’unda yaşlık, % 16,9’unda
çoraklık sorunu vardır. Sulu tarım uygulanan arazilerin % 96,3’ü I., II., III. ve IV. sınıf
arazilerdir. Kuru şartlarda bağ tarımı yapılan alanlar 6.345 hektar olup % 3,4’ü düz, düze
yakın eğimlidir. % 75,8’i sığ ve çok sığ toprak derinliğine sahiptir. Düz derin arazilerin
388 hektarında çoraklık problemi mevcuttur. % 54,2’sinde şiddetli, % 16,2 çok şiddetli
erozyon hâkimdir. Adana İli’nin arazi kullanım amacına göre alan büyüklükleri Tablo
22’de verilmiştir.
Tablo 22. Adana İli’nin Arazi Kullanım Amacına Göre Alan Büyüklükleri (Hektar)
Cinsi
Yüzölçümü (Hektar)
%
Tarım Alanı
539.000
38,5
Çayır-Mera Alanı
48.970
3,5
Orman Alanı
547.730
39
Diğer Araziler
267.300
19,0
Toplam Alan
1.403.000
100
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
31
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Adana İli tarım arazilerinin dağılımı Tablo 23’de verilmiştir.
Tablo 23. Adana İli’nin Tarım Arazilerinin Dağılımı (Hektar)
Tarla Arazisi
Nadas Alanı
Sebze Arazisi
Meyve Arazisi
Tarıma Elverişli Olup Kullanılmayan Arazi
Toplam Alan
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
444.180
11.979
37.435
44.406
467
539.000
Adana İli’nde tarım alanlarının kullanım amaçlarına göre dağılımı Tablo 24’de
verilmiştir.
Tablo 24. Adana İli’nin Tarım Alanlarının Kullanım Amaçlarına Göre Dağılımı
Yüzölçümü
Toplam Tarım
Çayır-Mera
Orman
Diğer Araziler
İLÇELER
(ha)
Arazisi(ha)
(ha)
(ha)
(ha)
Aladağ
138.000
7.800
1.600
85.794
42.806
Ceyhan
142.600
111.700
5.000
4.343
21.557
Feke
133.500
14.200
5.000
92.773
21.527
İmamoğlu
42.400
34.750
250
6.897
503
Karaisalı
149.742
29.550
3.400
81.023
35.769
Karataş
92.200
57.000
4.000
2.041
29.159
Kozan
169.000
60.320
1.770
98.707
8.203
Pozantı
77.200
4.980
3.500
55.615
13.105
Saimbeyli
113.200
11.700
11.700
69.547
20.253
Seyhan
42.000
32.000
500
804
8.696
Tufanbeyli
97.300
32.000
10.600
26.910
27.790
Yumurtalık
50.100
31.000
650
2.636
15.814
Yüreğir
155.758
112.000
1.000
20.640
22.118
Toplam
1.403.000
539.000
48.970
547.730
267.300
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
a.2. Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları
Adana’da bitkisel üretimin değeri Türkiye ekonomisi içerisinde % 4,5 civarında bir
ağırlığa sahiptir. Bitkisel üretim içerisinde en büyük paya % 53 ile tarla ürünleri sahiptir.
En fazla üretimi gerçekleştirilen ürün ise ortalama 2.086.556 ton/yıl tahıl ürünleridir.
Ayrıca ilde pamuk ve turunçgil üretimi önemli bir yere sahiptir.
Tarla bitkileri içinde endüstri bitkileri % 9,8, tahıllar % 76, yem bitkileri % 2,1,
diğerleri % 13,1, meyve ve sebze alanları genel alan içinde % 11,2’lik paya sahiptir.
Meyve içinde narenciye % 73,4, zeytin % 15,5, bağ % 1,9, diğer meyveler % 9,2’lik orana
sahiptir. Adana İli’nde ülkenin mısır üretimin % 45’i, pamuk üretiminin % 6’sı, yerfıstığı
üretiminin % 29’u, soya üretiminin % 70’i, narenciye üretiminin % 30’u, buğday
üretiminin % 6,3’ü, kavun-karpuz üretiminin % 12’si, zeytin üretiminin % 0,6’sı
gerçekleştirilmektedir.
32
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Tablo 25. Ürün Desenleri ve Yıllık Üretim Miktarları
Ürünler
Alan (Dekar)
Buğdaygiller
Tahıllar (Buğday, Arpa, Çavdar, Yulaf, Çeltik)
3.065.858
Mısır (1. Ekim, 2. Ekim, Arpa (Biralık))
1.071.776
Baklagiller (Nohut, K. Fasulye, Y. Mercimek)
90.643
Yem Bitkileri (Mısır Slaj (1. ve 2. Ekim), Fiğ (Dane),
Fiğ (Ot), Burçak (Ot), Burçak, Yonca, Sorgum, Trikale
135.413
(Dane), Trikale (Yeşil Ot), Korunga
Endüstriyel Bitkiler (Tütün, Şekerpancarı, Pamuk)
495.656
Yağlı Tohumlar
Susam
18.580
Yerfıstığı
94.204
Soya
172.642
Yumrulu Bitkiler (Patates, K. Soğan, K. Sarımsak)
102.318
Meyveler
Yumuşak Çekirdekli (Armut, Ayva, Elma, Yenidünya)
13.129
Taş Çekirdekli (Erik, Kayısı, Kızılcık, Kiraz, Şeftali,
144.814
Vişne, Zeytin (Sofralık ve Yağlık)
Sert Kabuklu (Ceviz, Badem, A. Fıstığı, Fındık)
14.565
Üzümsü Meyve (Kivi, Dut, İncir, Keçiboynuzu, Çilek,
Nar, Trabzon Hurması, Üzüm (Sofralık, Kurutmalık,
79.039
Şaraplık)
Turunçgiller (Limon, Portakal, Mandalina, Altıntop,
353.557
Turunç)
Sebzeler
Yaprağı Yenen Sebzeler (Lahana, Marul, Ispanak,
22.222
Pırasa, Roka, Tere, Nane, Dereotu, Maydanoz)
Baklagil Sebzeleri (Fasulye, Bakla, Bezelye, Barbunya,
13.745
Börülce)
Soğansı Sebzeler (Taze Soğan, Taze Sarımsak)
2.795
Yumrulu ve Kök Sebzeler (Havuç, Şalgam, Turp)
798
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
ÇED RAPORU
Üretim (Ton)
2.086.556
1.209.793
9.053
242.837
302.106
2.185
34.735
68.876
220.256
18.759
86.041
2.401
69.701
951.905
53.910
14.619
4.054
1.695
a.3. Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları
Adana İl’inde hayvancılık (Büyükbaş, Küçükbaş, Tavukçuluk ve Arıcılık) alanında
plana dayalı hedefler belirlenirken tespit edilen ilkelerin sektörler bazında birbirleriyle
uyum içerisinde olmasına özen gösterilmiştir. Dağlık alanlarda özellikle küçükbaş
hayvancılık yaygın olarak yapılmaktadır. Son yıllarda hayvancılığa olan ilgi artmıştır.
Ayrıca büyükbaş et ve süt tesislerinin yapımı talepleri artış göstermiştir. İl genelinde 2011
yılı itibariyle 58.887 süt ve besi işletmesi bulunmaktadır.
Hayvancılık Karaisalı halkı için-özellikle de kırsal kesim için-önemli bir gelir
kaynağıdır.
33
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
İlimizde 15 ilçede toplam 32.802 işletmede 19.760 baş yerli ırk (Doğu Anadolu
Kırmızısı, Güneydoğu Anadolu Kırmızısı, Yerli Kara), 19.909 baş kültür ırkı (Holstain,
Hereford, Liomusine), 184.179 baş melez ırk olmak üzere toplam 223.848 baş büyükbaş
hayvan bulunmaktadır. İlimizde büyükbaş hayvancılık daha çok küçük aile işletmeciliği
şeklinde yapılmaktadır. Son yıllarda besi ve damızlık hayvan yetiştiriciliği amacıyla
entansif besicilik yapan büyük işletmeler gelişmektedir.
Küçükbaş hayvancılıkta kıl keçisi en çok beslenen hayvandır. 2012 yılının
ortalarında Karaisalı İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından finanse edilen hane geliri düşük
ailelerin, ekonomik yönden kalkınması, maddi imkanlarının yaşanabilir seviyeye
yükseltilmesi ve ülke ekonomisine katkı sağlamaları amacıyla hazırlanan Saanen
Keçiciliğini Geliştirme Projesi kapsamında, Çanakkale ili Damızlık Koyun Keçi
Yetiştiricileri Birliğinden alınan Saanen Keçileri yararlanıcı ailelere dağıtılmıştır. Proje
kapsamında 5 köyden 15 aileye 13 dişi 1 erkek olmak üzere toplam 210 adet Saanen Keçisi
verilmiştir.
Büyükbaş hayvancılıkta ise aile hem hayvansal ihtiyacını karşılamakta hem de
ekonomik fayda sağlamaktadır. İlçede büyükbaş hayvancılığı geliştirmek için Tarım ve
Köy Hizmetlerinin bazı projeleri İlçe Müdürlüğü ve Kaymakamlık tarafından
uygulanmaktadır.
Son dönemde Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi kapsamında üç köye (Beydemir,
Hacılı ve Gökhasanlı) süt sığırcılığını teşvik için hayvan dağıtımı yapılmıştır. Ancak ilçede
yapılan süt sığırcılığı büyük hayvan çiftlikleri şeklinde olmayıp münferit olarak yapılan
sığırcılıktır.
Adana İli’nin büyükbaş hayvan verileri Tablo 26’da verilmiştir. Büyükbaş
hayvancılık il genelinde besi çiftliği şeklinde yapılmaktadır.
Tablo 26. Adana İli’nin Büyükbaş Hayvan Verileri
11-25
26-50
Hayvan
1-5 baş
6-10 baş
baş
baş
Mevcudu
İşletme
18.914
7.483
4.760
1.153
Sayısı
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
34
51-100
baş
101-200
baş
201-500
baş
500 üzeri
379
89
22
2
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Adana İli’nin küçükbaş hayvan verileri Tablo 27’de verilmiştir. Küçükbaş
hayvancılık genelde aile işletmeciliği şeklinde olup kendi besin ihtiyaçları için yetiştiricilik
yapılmaktadır. İlimizde 4.152 adet küçükbaş hayvan işletmesinde 270.724 baş koyun,
181.799 baş keçi olmak üzere 452.523 baş küçükbaş hayvan bulunmaktadır.
Bitkisel ürün yetiştiriciliği için yeterince uygun arazilerin olmaması küçükbaş
hayvancılığın gelişmesine yardımcı olmuştur. Bunun dışında damızlık ve besi işletmeleri
bulunmaktadır.
Tablo 27. Adana İli’nin Küçükbaş Hayvan Verileri
Hayvan
1-25 baş
26-50 baş
51-100 baş
Mevcudu
İşletme
672
695
1.503
Sayısı
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
101-250 baş
251-500 baş
500 üzeri
999
245
38
Adana İli’nin kümes hayvanları verileri Tablo 28’de verilmiştir.
Tablo 28. Adana İli’nin Kümes Hayvanları Verileri
İLÇELER Et Tavuğu
Yumurta Tavuğu
Hindi
Seyhan
1.154.000
6.300
1.500
Yüreğir
497.000
213.000
8.000
Aladağ
125.000
16.550
0
Ceyhan
70.000
30.000
390
Feke
0
5.200
0
İmamoğlu
57.300
48.000
0
Karaisalı
250.000
70.000
0
Karataş
0
15.000
50
Kozan
20.500
88.500
0
Pozantı
5.700
4.500
0
Saimbeyli
0
30.000
55
Tufanbeyli
0
11.500
0
Yumurtalık
0
18.455
2.515
TOPLAM
2.179.500
557.005
12.510
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
Kaz
650
1.090
0
420
0
190
0
750
0
0
30
0
645
3.775
Ördek
430
500
0
1.350
0
0
0
750
0
0
45
70
723
3.868
Bölgede kanatlı işletme sayısı 100’ü aşkındır. İşletmelerin dışında haneler kendi
besin ihtiyaçları için de yetiştiricilik yapmaktadır.
Adana İli’nde gösterilen su ürünleri faaliyetleri Tablo 29’da verilmiştir.
35
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Tablo 29. Adana İli’nin Su ürünleri Faaliyetleri
Çipura-Levrek
ÇED RAPORU
Mersin Balığı
Alabalık
Kuluçkahane
Besi
Kuluçkahane
Besi
Kuluçkahane
40.000.000
adet/yıl
200 ton/yıl
100.000
adet/yıl
29 ton/yıl
9.000.000
adet/yıl
Kuluçkahane
ve besi
4.155.000
adet/yıl ve
492 ton/yıl
Besi
1.077 ton/yıl
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
Adana İli’nde su ürünleri üretimi Tablo 30’da verilmiştir.
Tablo 30. Adana İli’nin Su ürünleri Üretim Miktarları
Su Ürünleri Çeşidi
Deniz Balıkları Üretimi
Diğer Deniz Ürünleri Üretimi
Tatlı Su Balıkları Üretimi
Kültür Balıkları Üretimi
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011
Miktar (kg)
714.712
15.375
450.571
1.144.472
b. Orman Alanları
Projede bahsi geçen, kapasite artışı yapılması planlanan ve ÇED Gerekli Değildir
Kararı alınan kalker ocağının (22,75 ha) tamamı orman alanı içerisinde kalmaktadır.
Konkasör tesisi (5.082 m2), stok alanı (6.889 m2), idari bina (41,5 m2) bulunduğu
2,10 ha’lık tesis alanı özel mülkiyettir.
Söz konusu projeye ilişkin olarak açık işletme esnasında çıkacak hafriyat, pasa vb.
gibi stoklanacağı alanın orman alanı dışında alternatif sahaların değerlendirilerek orman
alanı dışında planlanması, ancak alternatif sahaların bulunmaması halinde ormanlık alanın
depolama amaçlı değerlendirilmesi, benzer şekilde madencilikle ilgili tesislerin yapımı
planlanırken öncelikle orman alanı dışında alternatif sahaların araştırılması, bunun
mümkün olmaması halinde ruhsat sahası içinde orman içi açıklık veya bozuk orman
alanının tercih edileceği taahhüt edilmektedir. Bu bağlamda proje alanı için kullanılacak
tesisiler orman dışında kalan ve kiralanan parsellerde kurulu durumdadır.
Orman alanları için kamulaştırma söz konusu olmadığından bu alanlarda 6831
sayılı Orman Kanununun 16. maddesi gereğince izin alınacağını işletme sahibi taahhüt
etmektedir. Faaliyet sahasında ve kurulu bulunan konkasör tesisi kapalı sistem içerisinde
çalışmaktadır. Yolların yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatörle
açılacağını ve orman yollarının bakım ve onarımının yapılacağını işletme sahibi İnkaya
Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. taahhüt etmektedir.
36
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Talep alanı için hazırlanacak rehabilitasyon projesi, faaliyetler sona
uygulanacaktır. Rehabilitasyon çalışmalarında; üretim faaliyetlerinde
basamakların duraylılığı basamak yüksekliği ve şev açısı düşürülerek
Basamaklar üzerinde ağaçlandırma çalışmaları yapılarak, üretim yapılmış
olarak doğaya kazandırılacaktır.
ÇED RAPORU
erdikten sonra
oluşturulmuş
sağlanacaktır.
alanlar orman
Orman Kanununun 16. maddesinin Uygulama Yönetmeliğinin 16. maddesi ikinci
fıkrasında yer alan “Rehabilitasyon projeleri; madencilik faaliyeti sonucunda oluşabilecek
topoğrafik yapının madenin işletme projesine göre belirlenmesi sonrasında, rehabilite ile
oluşturulabilecek yeni topoğrafyanın belirlenmesi, toprak ıslahı ve orman kurma esasları
dikkate alınarak ormancılık bürosu mensuplarınca düzenlenir. İzin sahibince rehabilitasyon
projesinin uygulanacağı taahhüt edilir” hükmü doğrultusunda orman izin aşamasında
rehabilitasyon projesinin hazırlattıracağını ve faaliyetler sona erdikten sonra rehabilitasyon
projesinin uygulanacağını faaliyet sahibi İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. ve Tic. Ltd. Şti.
taahhüt eder.
b.1. Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri
Proje alanının tamamındaki mevcut ağaç cinsleri bozuk diğer yapraklılardır (Bdy).
Adana Orman Bölge Müdürlüğü’nün hazırlamış olduğu “ÇED İnceleme ve Değerlendirme
Formu” Ek 14’de sunulmuştur. 22,75 ha’lık kalker ocağı alanında hakim meşcere tipi
bozuk diğer yapraklılardır. Konkasör tesisi ve stok alanın bulunduğu alan tapulu şahıs
arazisi olup kiralanmıştır.
b.2. Ocak Yerinin İşlendiği Meşcere Haritası ve Yorumu
Projede planlanan 22,75 ha’lık kalker ocağı hakim tip bozuk diğer yapraklılardır
(Bkz. Şekil 7). Konkasör tesisi ve stok alanın bulunduğu alan tapulu şahıs arazisi olup
kiralanmıştır.
37
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Şekil 7. Meşcere Haritası
Proje alanı maki topluluğu olduğundan ağaç sayısı ve hektardaki serveti
belirlenmemiştir.
İnkaya Madencilik ve Petrol Ürünleri Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. üretim faaliyetlerine
geçmeden önce 6831 sayılı Orman Kanunu 16. maddesi gereğince izin alacağını taahhüt
etmektedir.
b.3. Sahanın Yangın Görüp Görmediği
Proje sahası ve yakın çevresinde önceki yıllarda yangın meydana gelmemiştir.
Ancak Adana Orman Bölge Müdürlüğü’nün hazırlamış olduğu İnceleme Değerlendirme
Formu’nda sahanın orman yangınlarına 1. derece hassas olduğu belirtilmiştir. Orman
yangınları için alınacak önlemler bölüm c.1’de verilmiştir.
38
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
c. Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi
c.1. Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Orman Yangınları ve
Alınacak Önlemler
Proje alanındaki mevcut ağaç cinsleri bozuk kızılçam, diğer yapraklı ağaçlardır.
Proje alanı maki topluluğu olduğundan ağaç sayısı ve hektardaki serveti belirlenmemiştir.
Proje alanında daha önceden orman yangını gerçekleşmemiştir. Orman yangınları için
alınacak önlemler aşağıdaki gibidir;
 Görülebilir yerlere yangın ikaz levhaları konulacaktır.
 Proje alanı ve civarında her ne amaçla olursa olsun kesinlikle odun ateşi
yakılmayacaktır.
 Ocak alanı çevresine gelen yabancı kişilerin ateş yakması durumunda bu kişiler
uyarılacak ve gerekirse en yakın orman idaresine bildirilecektir.
 Yangın konusunda çalışanlara eğitim verilecektir.
 Yangın çıkması durumunda en yakın Orman İdaresine bildirilecektir.
 Orman yangınlarının söndürülmesinde kullanılmak üzere, orman idaresinin
talimatları doğrultusunda yeterli miktarda araç-gereç bulundurulacaktır. Bu
araç gereçler başka amaçlar için kullanılmayacak ve devamlı bakımları
yapılacaktır.
 Orman yangınlarında kaybolan veya bulunamayan araç-gereçlerin yerine
yenileri konulacaktır.
 İşletme, Orman İdaresinin görevlendirdiği elemanların kontrolüne açık olacak,
alınacak yeni önlem önerileri yerine getirilecektir.
Projenin ağaç kesimi ve yangın dışında orman alanlarına muhtemel olumsuz etkileri
toz ve üretim faaliyetlerinden kaynaklı atıklar olarak irdelenebilir. Olumsuz etkiler için
alınacak önlemler aşağıda verilmiştir;
Üretim faaliyetlerinde toz oluşumunu engellemek için açık alanlarda, servis
yollarında sulama işlemi yapılacaktır. Konkasör tesisi toz yayıcı üniteleri kapalı dizayn
edilmiştir aynı şekilde çalışmaya devam edilecektir. Patlatma işlemlerinde gecikmeli
kapsül kullanılarak ve sıralı patlatma yapılarak toz kontrol altında tutulacaktır.
Üretim faaliyetlerinden kaynaklı atıklar, atık sınıflarına göre ayrılıp yürürlükteki
kanun, yönetmelik hükümlerine uygun depolanıp bertarafı sağlanacaktır. Atıklar orman
alanlarına dökülemeyecektir.
39
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
c.2. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti
Projede kalker ocağı alanı orman alanıdır. Tesis alanı özel mülkiyetdir ve
kuruludur. Elden çıkarılacak tarım alanları bulunmamaktadır.
Kalker ocağının bulunduğu alan orman alanıdır. Ana toprak grubu kahverengi
orman toprağıdır. Arazi kullanım sınıfı VII’dir. Arazi eğimi oldukça fazla olup, %20-30
arasındadır. Kalker ocağı ve civarı kayalıklı arazidir. Toprak derinliği sığdır. Arazinin
mevcut kullanımı ormandır. Tarım; kayalık alan, toprak azlığı nedeniyle
yapılamamaktadır. Proje etki alanında tarım arazileri bulunmaktadır. Ancak özel platasyon
alanları ve sulu tarım yapılan alan bulunmamaktadır.
Elden çıkarılacak tarım alanları bulunmamaktadır. Ancak; ilgili faaliyete
başlanmadan önce, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu gereğince
Adana İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne müracaat edilerek, müdürlük
tarafından yerinde inceleme yapılarak gerekli izinlerin alınması, Toprak Koruma Projesi
yaptırılması, mera vasıflı olan alanlarda 4342 sayılı Mera Kanunu, zeytinlik alanlarda 3573
sayıl Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkında Kanun, ayrıca 1380 sayılı
Su Ürünleri Kanunu kapsamında kalan alanlarda gerekli izinlerin alınmasını İnkaya Mad.
ve Petr. Ürün. San ve Tic. Ltd. Şti. beyan ve taahhüt etmektedir.
c.3. Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı
Projeye söz konusu olan kalker ocağının tamamı orman alanıdır ve işletme şekli
koru olarak nitelendirilmektedir. Üretim alanlarının üzerindeki ağaç türleri orman işletme
müdürlüğü ile koordineli olarak kaldırılacaktır. Bu işlemin gerçekleştirileceği toplam alan
227.500 m2’dir.
c.4. Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu
Proje alanında yapılan gözlemlerde korunması gereken kültür varlıklarının
bulunmadığı görülmüştür. Ayrıca 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında belirlenmiş bir
sit alanı bulunmamaktadır. Fakat üretim faaliyetleri esnasında kültür ve tabiat varlıklarına
rastlanılması durumunda Adana İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne müracaat edilecektir.
Bölgede yerel birimler tarafından Kapıkaya Kanyonu, Yerköprü Girişi ve Varda
Köprüsü ile ilgili turizme yönelik çalışmaların olduğu beyan edilmiştir. Ancak proje
alanında 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında belirlenmiş turizm alanı
bulunmamaktadır. Ayrıca Adana İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü 13.05.2014 tarih ve
3292 sayılı yazısında proje alanında doğal sit alanı ve tabiat anıtıyla ilgili kayıt
bulunmadığı belirtilmiştir (Bkz Ek 15).
40
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
c.5. Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Proje kapsamında yapılacak işlemlerden dolayı oluşacak etkiler ve alınacak
önlemler aşağıdaki gibidir;





Üretim faaliyetleri esnasında oluşacak toz emisyonu,
İş makineleri ve kamyonlardan oluşacak gaz emisyonu,
Üretim faaliyetleri esnasında oluşacak gürültü ve titreşim,
Çalışacak personelden kaynaklı katı atık ve atık su,
Üretim faaliyetlerinden kaynaklı diğer atıklar.
Üretim faaliyetlerinde toz emisyonlarını kontrol altında tutmak için açık alanlarda
sulama yapılacaktır.
Konkasör tesisinde toz yayıcı üniteler kapalı dizayn edilmiştir ve aynı şekilde
çalışmaya devam edilecektir. Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki
Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü’nün 08.07.2009 tarih ve 5102-40174 sayılı
genelgesi ile 11.09.2009 tarih ve 6988-52879 sayılı yazısı hükümlerine uyulacaktır.
İş makinelerinde ve kamyonlarda kullanılacak yakıttan dolayı oluşabilecek gaz
emisyonlarını minimize etmek için iş makineleri ve kamyonların bakım-onarımları düzenli
yapılacaktır.
Çalışacak makine-ekipmandan kaynaklı gürültünün kontrol altında tutulabilmesi
için düzenli bakım-onarım yapılacaktır.
Patlatma işleminin yaratacağı vibrasyon için kontrollü patlatma işlemi yapılacaktır.
Yüzey ve delik içi gecikmeli kapsülü kullanılacaktır.
Üretim faaliyetlerinden kullanılan üretim teknolojisinden kaynaklı sıvı atık
oluşumu söz konusu değildir. Çalışacak personelden kaynaklı sıvı atık, alıcı ortama
verilemeyecek olup sızdırmasız fosseptik çukurda depolanacaktır.
Personelden kaynaklı katı atık hijyenik ve ağzı kapalı şekilde çöp konteynırında
depolanarak Karaisalı Belediyesi’nden hizmet alınacaktır.
Maden, kum, taş ocağı vb. işletmesi sırasında vadi tabanları, dere yatakları ve dere
koruma bantlarında kazı, hafriyat dolgu, döküm, malzeme depolama vb. faaliyetlere
kesinlikle izin verilmeyeceğini, dere ya da vadi tabanı kesitinin daraltılmaması, dere
yatağının doğal halinin korunması, arazinin eş yükselti eğrilerinin değiştirilmemesi, dere
yatakları ve koruma bantları dahilinde, sedde, topuk, duvar vb. yüzeysel suların akışını
engelleyecek yapıların kesinlikle yapılmayacağını işletme sahibi taahhüt etmektedir.
41
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
4.2. Toprak Özellikleri
Ana madde, iklim, topografya, bitki örtüsü ve zamanın etkisi ile Adana İlinde
çeşitli büyük toprak grupları oluşmuştur. Büyük toprak gruplarının yanı sıra toprak
örtüsünden ve profil gelişmesinden yoksun bazı arazi tipleri de görülmektedir. İldeki
büyük toprak grupları, özellikleri ve dağılımı aşağıda kısaca açıklanmıştır.
a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması
Aluvyal Toprakları
Yüzey sularının tabanlarında ve tesir sahalarında akarsular tarafından taşınarak
yığılmış bulunan genç sedimentler üzerinde yer alan; düz, düze yakın eğime sahip
topraklardır.
Adana İlinde geniş aluvyal topraklar, Kozan, Ceyhan ve Yüreğir ovalarında
bulunmaktadır. Adana ilinde aluvyal topraklar 342.959 hektardır. Bunun 215.203 hektarı
I.sınıf, 32.790 hektarı II. sınıf, 54.038 hektarı III. sınıf, l3.832 hektarı IV. sınıf, 26.350
hektarı VI. sınıf ve 746 hektarı VII. sınıftır.
Hidromorfik Aluvyal Topraklar
Hidromorfik aluvyal araziler yılda 3-9 ay devamlı yaş olan arazilerdir.
Aluvyalların devamı niteliği olup çevreden sık sık su almalarından dolayı uzun süre
yaştırlar. Genelde deniz seviyesinde olduklarından drenajları mümkün olmamaktadır.
Drene edilebildikleri takdirde çayır veya suyu seven yem bitkileri yetiştirilebilir. Genelde
tuzlu ve sodiktirler.
Adana İlinde Karataş dolayının çevresinde ve Yumurtalık Körfezi kıyısında
bulunurlar. Kapladıkları alan toplam l7.236 hektar olup 829 hektarı ıslah edilebilir nitelikte
V. sınıf, l6.407 hektarı VII. sınıftır.
Aluvyal Sahil Bataklıkları
Deniz kıyısında yer alan, deniz ve yüzey akışlarının etkisi ile devamlı yaş olan
bataklık niteliğindeki arazilerdir. Tuzlu, sodik veya tuzlu–sodiktirler. Adana İlindeki sahil
bataklıkları deniz kıyısında sulak tabir edilen eski nehir yataklarıdır. Devamlı su durduğu
için tarımsal değerleri yoktur. İlde 243 hektar alan kaplamaktadır. Arazi sınıfı VII. sınıftır.
42
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Kolüviyal Topraklar
Dağlık ve tepelik arazilerin eteklerinde dar vadi tabanlarında yer çekimi ve küçük
akıntılarla sürüklenmiş zerre büyüklüğüne göre Kolüviyal toprakları oluşturur. İlde değişik
yükseltilerde ve değişik iklim kesimlerinde bu toprağa rastlanır. Bitki örtüsünde buna bağlı
olarak otlaktan çalı ve ormana kadar değişir. Taşlılığın problem olmadığı yerlerde açılarak
işlemeli tarıma alınmıştır. Toroslarda sarp engebeler arasında sıkışmış yerleşim
noktalarının dolaylarında Kolüviyal topraklar çok değerlidir. Buralarda toprak teraslanarak
meyve ve sebze tarımında kullanılır.
Kolüviyal toprakların aluvyal topraklardan farkı, taşınmış materyalin zerre
büyüklüğüne göre sıralanmaya uğramış olmasıdır. Ayrıca kolüvyaller de yüzey eğimli ve
drenaj iyidir. Alüvyallere oranla daha kurudurlar. Bu nedenle daha zayıf bir bitki örtüsüne
destek olurlar. Bunun sonucu üst toprakta daha az organik madde birikir. Bunun 22.l57
hektarı II. sınıf, 42.302 hektarı II. Sınıf, l8.9l7 hektarı III. sınıf, 5.665 hektarı IV. sınıf,
212 hektarı VI. sınıf ve 541 hektarı VII. sınıftır.
Organik Topraklar
Profilinde yüksek derecede organik madde muhtevasına sahip olan topraklardır.
Organik topraklar 86 hektarla ilin en az alanını kaplar. Adana İli’nde bu topraklara her
ilçede rastlanır. Genellikle aluvyal toprakların bittiği yerde başlar.
Şistler, serpantin ve kristal kireçtaşı üzerinde, orman ve çalı örtüsü altında, zayıfileri derecede katmanlaşmış kireçsiz kahverengi orman toprakları oluşmuştur. Adana İlinde
bu topraklar İlin kuzeyinde çok geniş yayılım alanına sahiptirler. Yayılım alanın güneyinde
kahverengi orman toprakları kuzeyinde kireçsiz kahverengi topraklarla sınırlanırlar. Batıda
Pozantı’nın kuzeydoğusunda yer alan Kamışlı Bucağı’ndan doğuya doğru Seyhan ve
Göksu nehirlerinin birleşim yerine doğru uzanırlar. İldeki alanları 390.072 hektardır.
Bunun 431 hektarı I. sınıf, 383 hektarı II. sınıf, 4112 hektarı III. sınıf, 10.129 hektarı IV.
sınıf, 23.352 hektarı VI. sınıf, 351.651 hektarı VII. sınıftır.
43
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Kırmızı Akdeniz Toprakları
Kırmızı Akdeniz Toprakları seki ve yüksek arazilerde kristal kireç taşı üzerinde
oluşmuşlardır. Organik madde hızlı ayrıştığından toprakta düşük seviyededir. Taşlılık ve
kaya çıkışları yaygındır. Şiddetli aşınım etkinse toprak yalnız kaya çatlaklarında ve küçük
çukurlarda bulunur. Kireçtaşı çimentolu ve kristal kalker çakıl konglomeralar üzerinde de
buna benzer toprak oluşmuştur.
Adana ilindeki Kırmızı Akdeniz Topraklar 52.315 hektardır. Bunun 707 hektarı
I.sınıf, 477 hektarı II. sınıf, 1.686 hektarı III. sınıf, 2.445 hektarı IV. sınıf, 4.271 hektarı VI.
sınıf, 42.729 hektarı VII. sınıftır.
Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprakları
Toprağın organik madde kapsamı ortadır, derinlikle azalmaktadır. Doğuda, AdanaCeyhan yolu ile Adana-Kozan yolu arasındaki arazilerde Kırmızı Akdeniz Toprakları ile
birlikte bulunurlar. Ana maddeleri konglomera veya marno kalkerdir, batıdaki yayılım
alanı da Adana-Karaisalı yolunun başlangıcı ile yolun güneyindedir.
Adana ilinde bu topraklar 68.868 hektarı I. sınıf, 10.273 hektarı II. sınıf, 3.991
hektarı III. sınıf, 6.367 hektarı IV. sınıf, 206 hektarı V. Sınıf, 19.241 hektarı VI. sınıf ve
19.912 hektarı VII. sınıftır.
Kireçsiz Kahverengi Topraklar
Genellikle yıkanma mevcut olup üst toprak alt toprağa nazaran daha asidik bir
karakter arz eder. Kireçsiz Kahverengi Topraklarının Adana İli’nde toplu olarak bulunduğu
alanın birincisi Tufanbeyli İlçesi’nin çevresindeki araziler olup Kahramanmaraş sınırına
kadar uzanır. Diğer alan ise Pozantı’nın Aşçıbekirli Beldesi civarında olup kuzeye Niğde
sınırına kadar uzanır. Kapladıkları toplam alan 40.196 hektardır. Bunun 245 hektarı I. sınıf,
968 hektarı II. sınıf, 9.715 hektarı III. sınıf, 5.744 hektarı IV. sınıf, 4.000 hektarı VI. sınıf
ve 19.524 hektarı VII. sınıftır.
44
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Rendzina Topraklar
Yumuşak veya parçalı kireçtaşı üzerinde hafif kireç yıkanımı ve organik madde
birikimiyle oluşmuştur. Kurak-sıcak yaz dönemi dolayısıyla ayrışma hızlıdır ve toprakta
organik madde yüksek değildir. İldeki Rendzina Toprakları, İçel-Tarsus travertenleri
üzerinde oluşmuştur, Karaisalı ilçesinin güneyinde ve İçel İline komşudur. Kapladıkları
alan 906 hektar olup bunun 260 hektarı II. sınıf, 238 hektarı IV. sınıf, 408 hektarı VII.
sınıftır.
Vertisol Topraklar
Vertisoller ağır bünyeli topraklardır. Kil fraksiyonunda % 30’dan fazla şişme –
büzülme kabiliyetine sahip killer bulunduğundan ıslanma veya kurumalarla şişer veya
büzülürler bu ameliye neticesinde bu toprakların birçoğunun yüzeyinde karakteristik olarak
tabii malç denilen gevşek granüler yapı ile gilgai denilen ve daha ziyade düz veya düze
yakın meyillerdeki birçok ufak çöküntü ve kabarıntıların meydana getirdiği mikrolıyef
görülür. Adana İlinde, Merkez ve Ceyhan’da görülürler. Kapladıkları alan 881 hektar olup
647 hektarı II. sınıf, 234 hektarı IV. sınıftır.
Regosol Topraklar
İldeki regosoller kumlu sedimentler üzerinde gelişmişler ve bütün özelliklerini bu
ana maddeden almışlardır. Renk genellikle soluk veya açık kahverengidir. Organik
maddece fakirdirler. Adana ilinde Regosol topraklar Karataş ve Yumurtalık ilçelerinde
sahil kumullarının arkasında bulunurlar. Ondüleli bir topografyaya sahiptirler. 3.494
hektarlık bir alan kaplarlar ve IV. sınıftır.
Bazaltik Topraklar
Bu toprakların özellikleri aynı iklim şartları altında kireç taşları üzerinde teşekkül
etmiş olan Kahverengi ve Kırmızı Topraklara oldukça benzerlik gösterir.
Bazaltik topraklara Adana ilinde, Ceyhan ilçesinde rastlanmaktadır. 3.075 hektarlık
bir alanı kaplarlar ve VII. sınıf arazidirler.
45
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Irmak Taşkın Yatakları
Akarsu boylarında yer alan taşlı ve çakıllı yataklar yılın büyük kısmında su altında
kalırlar. Su altında kalmasalar bile toprak profili teşekkül etmediği için ve her zaman sel
basmasına maruz kaldıklarından tarımsal nitelikleri bulunmamaktadır. VIII. sınıf olan bu
arazi tipi Adana’da 4.591 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.
Sahil Kumulları
Kıyı kumulları Mersin ile hudut yeri olan Seyhan Nehri’nin döküldüğü yerden
başlamaktadır. Yumurtalık ilçesinin ilçe merkezine kadar kıyı boyunca uzanır. Toplam
alanları 9.697 hektar olup VIII. sınıf arazidirler.
Çıplak Kaya ve Molozlar
Kahverengi orman, kireçsiz kahverengi orman ve kırmızı Akdeniz toprak kuşakları,
haritalanabilir genişlikte olmayan kaya çıkışları halinde yahut arada toprak örtüsü
bulunduğu için bu grupların çok sığ, taşlı birimlerine sokulmuş geniş çıplak kaya yüzeyleri
bulunur. Toroslarda özellikle sert kalker oluşumları bu niteliktedir. VIII. sınıftırlar ve ilde
67.568 hektarlık yer kaplarlar (Adana İl Çevre Durum Raporu, 2011).
Kalker ocağı çıplak kaya ve kaya aralarında yok denecek kadar az sığ topraktan
oluşmaktadır.
Proje alanının bulunduğu alan orman alanıdır. Ana toprak grubu kahverengi orman
toprağıdır. Arazi eğimi oldukça fazladır. Proje alanı ve civarı kayalıklı arazidir. Toprak
derinliği sığdır. Arazinin mevcut kullanımı ormandır.
b) Yamaç Stabilitesi
Proje alanında yamaç stabilesininin duraylılığı sağlanacak şekilde üretim
faaliyetlerinde bulunulacaktır. Emniyetli basamak boyu, genişliği ve açısı dışında bir
çalışma yapılmayacaktır.
46
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Üretim faaliyetlerinde patlatma işleminden kaynaklı kaya fırlamalarını ve yerleşim
birimlerine kaya düşmesini önlemek için aşağıdaki önlemler uygulanacaktır;
 Askıda kalacak kaya kütleleri üzerinde patlatma işlemi yapılmayacaktır.
 Doğal topoğrafya üzerinde bütün olmayan kaya parçaları üzerinde patlatma işlemi
yapılmayacaktır.
 Serbest kaya parçaları patlatma işleminden önce iş makinesi yardımı ile
kaldırılacaktır.
 Patlatma deliklerinde gecikmeli kapsül kullanılarak ve sıralı ve kontrollü patlatma
yapılması sağlanacaktır.
 Yerleşim birimi en yakın 463 m mesafede başlamaktadır ve patlatma etkisinin
dışında kalmaktadır. Kaya düşmesi ve kaya fırlamasına maruz kalmayacaktır.
Ancak herhangi bir tehlike oluşmasını engellemek için proje sahibi her türlü tedbir
ve önlem almayı beyan ve taahhüt eder.
c) Erozyon
Proje kayalık alandır. Yağış veya rüzgar ile erozyon oluşması söz konusu değildir.
Ancak üretim alanlarında yapılacak kazı faaliyetleri ile kaya düşmesine neden olabilecek
kazı açıklıklarını emniyetli yükseklikte ve eğimde tutulması gerekmektedir.
Planlanan kalker ocağında taşkına neden olacak herhangi bir yüzeysel su kaynağı
bulunmamaktadır. Planlanan ünitelerde herhangi bir yüzeysel su kaynağı ve drenaj işlemi
gerektirecek su kaynağı bulunmamaktadır.
Faaliyet sahibi olası aşırı yağışlarda yüzey sularının ve kuru derelerin taşkın ve su
baskınlarına karşı tüm tedbirlerin alınacağını, taşınmazdaki yapılaşmadan dolayı
oluşabilecek ve 3. kişilerin görebileceği zarar ziyandan DSİ’nin sorumlu tutulmayacağını,
yapılacak yapıların su basman kotunun doğal zemin kotundan yeterince yükseltileceğini ve
DSİ’den taşkın zararları ile ilgili zarar ve ziyan talep edilmeyeceğini beyan ve taahhüt
etmektedir.
Faaliyetin karayolu taşımacılığında DSİ sulama-drenaj kanallarına, sanat yapılarına,
köprülere zarar verilmemesini, DSİ işletme sahasından geçilmesi halinden DSİ’den izin
alınacağını ve DSİ taleplerinin yerine getirileceğini İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve
Tic. Ltd. Şti. taahhüt etmektedir.
47
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
d) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Üretim alanları kayalık alan ve kaya boşluklarında orman toprağından
oluşmaktadır. Kaya boşluklarındaki toprağın üretim faaliyetlerine geçilmeden önce
hafriyat işlemi ile alınması mümkün değildir. Kaya geçişleri arasındaki toprak bantlarının
kazanabilmesi durumunda stok alanında ayrı depolanarak rehabilitasyon çalışmalarında
kullanılması planlanmaktadır. Üretim faaliyetlerinden kaynaklı sıvı ve katı atıklar toprağa
karışmayacak şekilde geçici depolanacak ve bertarafı sağlanacaktır.
İşletme sonrasında orman rehabilitasyon projesine uygun olarak arazi tesviye
işlemleri yapılarak ağaçlandırma işlemleri yapılacaktır.
4.3. Jeolojik Özellikler
a) Bölge Jeolojisi
Proje alanı Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün hazırlamış olduğu
Kozan-K20 paftasında yer almaktadır. Kozan-K20 paftası, Paleozoyik’ten Tersiyer’e kaya
stratigrafi birimlerini kapsamaktadır. Paleozoyik’te mercanlı kırıntılı-karbonatlardan
oluşma Yerköprü (Orta-Üst Devoniyen) ve kireçtaşı-dolotaşı yapılışlı Karahamzauşağı
(Permo-Karbonifer)
formasyonları
bulunmaktadır.
Mesozoyik’te
platform
karbonatlarından oluşma Demirkazık (Üst Triyas-Kretase), pelajik kumtaşı-şeyl yapılışlı
Yavça (Üst Kretase) formasyonları ile ofiyolotik Kızıldağ melanjı ve bazik-ultrabazik
kayaçlarla temsil edilen, Üst Kretase’de bölgeye yerleşen Faraşa Ofiyoloti yer almaktadır.
Adana baseni Tersiyer istifi tabanda Oligosen-Alt Miyosen yaşlı karasal Girdirli ve
gölsel Karsantı formasyonları ile başlamaktadır. Miyosen denizinin transgressif çökellerini,
sığ deniz-plaj kırıntılılarından ibaret Kaplankaya, resifal Karaisalı, pelajik foraminiferli
şeyl yapılışlı Güvenç ve türbiditik Cingöz formasyonlarını oluşturmaktadır. Diğer taraftan,
Adana baseninin regresif çökellerini ise sığ deniz ve karasal kırıntılılardan ibaret Kuzgun
formasyonu (Kuzgun, Salbaş tüf ve Memişli üyeleri) ile Gökkaya jips üyesini kapsamak
üzere Handere formasyonu oluşturmaktadır. Adana baseni güneyinde Kuvaterner’e ait
taraça-kaliçi oluşumları üst Miyosen-Pliyosen çökellerini üzerlemektedir.
48
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Paleozoyik
Kozan-K20 paftası inceleme alanında Paleozoyik’te Orta-Üst Devoniyen yaşlı
Yerköprü formasyonu ile Permo-Karbonifer yaşlı Karahamzauşağı formasyonu
ayırtlanmıştır.
Yerköprü Formasyonu (Dy);
Tabanda mavimsi gri renkli, mercanlı kireçtaşı ile yeşilimsi gri-kahverengi
görünümlü kumtaşı-silttaşı-şeyl ardalanmasından oluşmaktadır. Orta-ince katmanlı, yer yer
çapraz katmanlı, parelel laminalanmalıdır. Görünür kalınlığı 780 m’dir. Birimin yaşı OrtaÜst Devoniyen olarak saptanmıştır.
Karahamzauşağı Formasyonu (PKbk);
Başlıca kireçtaşı, dolomitik kireçtaşı ve dolomitten oluşmaktadır. Yer yer şeyl,
kuvars kumtaşı, kuvarsit ara katmanlı olup orta-kalın katmanlı, koyu gri-siyah renklidir.
Görünür kalınlığı 200-500 m. arasında olan birimin Yerköprü mevkiinde tavan ve tabanı
faylıdır. Karahamzauşağı dolayında ise taban dokanağı gözlenemeyip tavan dokanağı
Demirkazık formasyonu ile diskordanslıdır. Birimin yaşı Permo-Karbonifer yaşını
karakterize etmektedir.
Mesozoyik
Kozan-K20 paftası inceleme alanında Mesozoyik’te Triyas-Kretase yaşlı
Demirkazık formasyonu, Üst Kretase yaşlı Yavça formasyonu, bölgede allokton birimleri
oluşturan Kızıldağ melanjı ve Faraşa ofiyoliti bulunmaktadır.
Demirkazık Formasyonu (JKd);
Birim kireçtaşı dolomitik kireçtaşı ve dolomitten oluşmaktadır. Yer yer çört bantları
içeren birim orta-çok kalın katmanlı olup gri-koyu gri renklidir. Kalınlığı 300-1500 m
arasında değişen birim Köpekdağ güneyinde Karahamzauşağı formasyonu ile diskordanslı,
Yerköprü mevkii civarında ise faylı bir taban dokanağına sahiptir. Üzerine Susuzdağ
civarında uyumlu olarak Yavça formasyonu, yer yer tektonik dokanakla Kızıldağ melanjı
gelmektedir. Çakıt Çayı ve Üçürge Suyu boyunca üzerine Girdirli formasyonu gelip bunun
bulunmadığı yerlerde ise Kaplankaya ve Karaisalı formasyonları ile diskordanslıdır.
Demirkazık formasyonunun yaşının Üst Triyas-Kretase olduğu tahmin edilmektedir.
49
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Yavça Formasyonu (Ky);
Pembe-bej renkli, killi-kumlu kireçtaşı, yeşil, kahverenkli, ince-orta katmanlı
çakıltaşı-kumtaşı ile yeşilimsi gri ince katmanlı, yer yer laminalı şeyl ardalanmasından
ibarettir. Ortalama kalınlığı 0-12 m arasındadır. Tabanındaki Demirkazık formasyonu ile
geçişli olan birimin üzerine Kızıldağ melanjı tektonik dokanakla gelmektedir. Formasyon
Kampaniyen-Maestrihtiyen evresinde çökelmiştir.
Kızıldağ Melanjı (Kk);
Başlıca; radyolarit, serpantinit, spilitik lavlar ile ofiyolitik kayaçlar ve çeşitli
sedimanter kayaçlardan oluşmaktadır. Yavça formasyonu üzerine bindirmeli olarak gelen
birim, yer yer Demirkazık ve Kaplankaya formasyonları üzerine bindirmelidir. Kızıldağ
melanjı üzerinde Adana baseni Tersiyer istifinin kırıntılıları ve karbonatları
diskordanslıdır. Kızıldağ melanjı içerisinde değişik büyüklükte yüzleklere sahip olan ve
başlıca kireçtaşından oluşan bloklar yer yer dolomitik kireçtaşı ve dolomit görünümü
sunmaktadır. Gri renkli, yer yer çörtlü yapılışlıdır. Arazi görünümüyle Mesozoyik
karbonatlarını temsil etmektedir. Yaş olarak Triyas-Üst Kretase zaman aralığında
çökelmiş, Üst Maestrihtiyen öncesinde bloklu yapıyı kazanmış olduğu düşünülmektedir
Faraşa Ofiyoliti (Kf);
Başlıca serpantinleşmiş ultramafik ve mafik bileşimli bir kayaç topluluğundan
oluşmaktadır. Yaygın kaya türlerini; harzburjit, dunit, piroksenit, gabro ve diyabaz daykları
oluşturmaktadır. Harzburjitler genellikle iyi gelişmiş foliasyon ve lineasyon
sunmaktadırlar. Birim Kızıldağ melanjı üzerine bindirmelidir. Üzerinde Karsantı
formasyonu heterolitik diskordanslıdır. Faraşa ofiyoliti Alt Maestrihtiyen-Üst
Maestrihtiyen aralığında yerleşmiş olduğu tahmin edilmektedir.
Senozoyik
Kozan-K20 paftası inceleme alanında Tersiyer’e ait Girdirli, Karsantı, Kaplankaya,
Karaisalı, Cingöz, Güvenç, Kuzgun, Handere formasyonları ile Kuzgun, Salbaş, tüfit,
Memişli, Gökkuyu alçıtaşı üyeleri; Kuvaterner’de taraça, kaliçi, eski-yeni alüvyon
bulunmaktadır.
50
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Girdirli Formasyonu (Tgi);
Formasyon pembemsi-kırmızımsı çakıltaşı, çakıllı kumtaşı, kumtaşı ve
çamurtaşından oluşma dönemler halinde bulunan akarsu çökellerinden oluşmaktadır.
Çakıltaşı düzeyleri belirgin teknemsi çapraz katmanlanma, çamurtaşları da yer yer paralel
laminalanma sunmaktadır. Birimin kalınlığı 0-400 m arasında değişmektedir. Paleozoyik
ve Mesozoyik yaşlı kaya birimleri üzerinde diskordanslı olarak bulunan birimin üzerinde
kuzey-kuzeydoğu kesimlerinde Karsantı, güney kesimlerine ise Kaplankaya ve Karaisalı
formasyonları gelmektedir. Formasyonun Oligosen-Alt Miyosen zaman aralığında
çökelmiş olduğu düşünülmektedir.
Karsantı Formasyonu (Tk);
Başlıca açık gri renkli, ince-orta ve kalın katmanlı marn, çamurtaşı ile daha kıt
olarak da çakıllı kumtaşı yapılışlıdır. Yer yer slump yapıları ile asimetrik akıntı ripılları
sunan birimin kalınlığı 880-1500 m arasında değişmektedir. Formasyon tabanında tümüyle
Kızıldağ melanjı, Faraşa ofiyoliti üzerinde yer almaktadır. Üzerine Kaplankaya ve
Karaisalı formasyonları uyumlu olarak gelmektedir. Formasyonun Oligosen-Üst Miyosen
zaman aralığında çökeldiği kabul edilmektedir.
Kaplankaya Formasyonu (Tkp);
Birim başlıca; boz renkli çakıllı-kumtaşı, kumtaşı, kumlu-killi kireçtaşı-marn
yapılışlıdır. İnce-orta katmanlı olan birimin kalınlığı 35-60 m arasındadır. Formasyon
tabanda Gildirli formasyonu, tavanda ise Karaisalı formasyonu ile geçişlidir. Yer yer
Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı birimler üzerine açısal diskordansla gelen birim üstte
Karaisalı, Güvenç formasyonları ile yanal ve düşey geçişler sunmaktadır. Birimin yaşı
Burudigaliyen-Langhiyen’dir.
Karaisalı Formasyonu (Tka);
Karaisalı kireçtaşı olarak adlandırılan birime biyoklastik kireçtaşı ile dolomitik
kireçtaşı ve dolomit kapsamıyla Karaisalı formasyonu adı verilmiştir. Kalın-çok kalın
katmanlı, yer yer bütün olan birimin kalınlığı 0-600 m arasında değişmektedir. Bu
formasyon tabanda Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı birimler üzerine açısal diskordanslı,
Kaplankaya formasyonu ile yanal ve düşey geçişlidir. Üzerine yanal ve düşey geçişli
olarak Güvenç ve Cingöz formasyonları gelmektedir. Formasyon Burdigaliyen-Langiyen
zaman aralığında çökelmiştir.
51
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Cingöz Formasyonu (Tc);
Birim tabanda gri renkli çakıltaşı, çakıllı kumtaşı ve kumtaşı yapılışlıdır. Bu
kesimde kayma yapıları ile yer yer büyük ölçekte çapraz katmanlanma sunan birim belirgin
tablamsı kalın katmanlıdır. Daha üst kesimlerde kumtaşı-şeyl ardalanımı hakimdir.
Kumtaşı düzeyleri çoğunlukla aşınmalı bir taba üzerinde keskin bir dokanakla başlayıp
dolgu yapıları ile çizikler, kaval yapıları sunmaktadır. Kalın-orta-ince ve çok ince
tabakalanma sunan birimin kalınlığının 3500 m olduğu saptanmıştır. Birim tabanda
Gildirli, Kaplankaya, Güvenç ve Karaisalı formasyonları ile tavanda Güvenç formasyonu
ile geçişlidir. Güvenç formasyonu içerisinde iki büyük lob şeklinde bulunan Cingöz
formasyonu Burudigaliyen-Langhiyen yaş konağında çökelmiştir.
Güvenç Formasyonu (Tgü);
Büyük çoğunluğu koyu gri, yeşilimsi gri renkli şeylden oluşan birimin içinde % 10
veya daha az, ince kumtaşı-silttaşı-killi kireçtaşı ve yer yer de kıt karbonlu şeyl düzeyleri
bulunmaktadır. Sedimanter yapı olarak konvolüt ve paralel laminalanma seyrek olarak da
içerisindeki kumtaşı bantlarında kaval yapıları bulunmaktadır. Birimin kalınlığı 20-3230 m
arasında değişmektedir. Formasyon tabanda Karaisalı ve Kaplankaya formasyonları,
tavanda ise Kuzgun formasyonu ile yanal ve düşey geçişlidir. Formasyon BurudigaliyenLanghiyen yaşlıdır.
Kuzgun Formasyonu (Tku);
Formasyonun tabanında sığ denizsel-karasal nitelikli fasiyeslerden oluşma Kuzgun
üyesi bulunup üzerinde ise Salbaş Tüfit üyesi ile Memişli üyesi yer almaktadır.
Kuzgun Üyesi (Tkuk);
Kuzgun formasyonunun tabanını oluşturan ve başlıca akarsu-sığ deniz çökelleri ile
temsil etmektedir. Başlıca; çakıltaşı, çakıllı kumtaşı, kumtaşı ve çamurtaşı ardalanımından
oluşma dönemlerle temsil edilmektedir. Birim kırmızı, kahverengi, alacalı renkli olup
tekne şeklinde çapraz katmanlanma, kaba laminalı, dalga ripıllı ve biyoturbasyon yapıları
sunmaktadır. Birimin kalınlığı 434 m’dir. Bu üye tabanda Güvenç formasyonu ile geçişli
olup tavan ise Salbaş tüfit üyesi bulunmaktadır. Kuzgun üyesi Serrvaliyen-Tortoniyen
evresinde çökelmiştir.
52
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Salbaş Tüfit Üyesi (Tkus);
Tabanda açık renkli volkanoklastik kumtaşı-çakıltaşı ile başlamaktadır. Üyenin
esasını oluşturan ana tüfit kütlesi açık gri-kirli beyaz renkli, kil ve mil içeren, yer yer
biyotit ve kıt mafik mineralli tüfit veya volkanoklastik miltaşı yapılışlıdır. Bazı kesimlerde
belirgin, düşük açılı, yayvan çapraz katmanlanmalı olup genellikle çok kalın katmanlı-som
görünüşlüdür. Birimin kalınlığı bölgesel olarak 0-10 m arasındadır. Kuzgun formasyonu
içerisinde bir kılavuz katman olan bu üyenin taban dokanağı Kuzun üyesi, tavan dokanağı
ise Memişli üyesidir. Salbaş Tüfit Üyesi Kuzgun formasyonu içerisindeki konumu ile
Tortoniyen evresine çökeldiği belirtilmektedir.
Memişli Üyesi (Tkum);
Başlıca akarsu, göl ve sığ deniz çökellerinden oluşan birimin akarsu çökelleri; alaca
renkli, çapraz katmanlı, çakıllı kumtaşı ve kaba kumtaşı ile başlamaktadır. Üzerine inceorta katmanlı, düşük açılı tekne biçimli çapraz katmanlı kumtaşı ve daha üstte ise kırmızıkahve, alacalı renkli silttaşı-çamurtaşı gelmektedir. Sığ denizsel çökeller ise seyrek çakıllı
ince-orta kumtaşı, silttaşı-çamurtaşı yapılışlıdır. Kumtaşlarında çapraz katmanlanma,
paralel laminalanma, dalgalı laminalanma ve belirgin dalga kırıkları yer almaktadır.
Birimin Çakıt Çayı boyunca kalınlığı 443 m’dir. Tabanında Salbaş tüfit üyesi bulunan
birim, üzerine gelen Handere formasyonu ile geçişli bir dokanak ilişkisine sahiptir. Kuzgun
formasyonun Memişli üyesi, Tortoniyen-Messiniyen evresine çökeldiği belirtilmektedir.
Handere Formasyonu (Th);
Birim başlıca boz renkli çakıltaşı, çakıllı kumtaşı, kumtaşı, silttaşı ve çamurtaşı
marn yapılışlı olup yer yer alçıtaşı mercekleri kapsamaktadır. Çakıltaşlarında teknemsi
çapraz katmanlanma, ince kırıntılarda ise paralel laminalanma gözlenmektedir. Birimin
kalınlığı 120-700 m arasındadır. Altta Kuzgun formasyonu üzerinde geçişli bir dokanağa
sahip olan birim, üstte Adana baseninin yaygın taraça oluşumları ve yer yer de genç
alüvyon ile örtülü bulunmaktadır. Birimin yaşı Mesiniyen-Pliyosen yaşlıdır.
Gökkuyu Alçıtaşı Üyesi (Thg);
Birimi oluşturan alçıtaşları beyaz-kirli beyaz renkli, yer yer meryemcamı şekilli, iri
kristalli, yer yer ufak taneli ve kesme şekersi görünümlüdür. Birim içerisine sittaşıçamurtaşı arakatmanları bulunmaktadır. Bölgesel olarak kalınlığı 0-20 m arasındadır. Alt
ve üst kesiminde bulunan Handere formasyonunun kırıntılıları ile yanal ve düşey geçişlidir.
Gökkuyu alçıtaşı üyesi, Handere formasyonu içerisinde bulunduğundan MessiniyenPliyosen evresinde çökelmiş olduğu belirtilmiştir.
53
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Taraça Kaliçi (Qt-Qk-Qkt);
Adana baseninde esas olarak iki tür taraça malzemesi bulunmaktadır. İlki sadece
Handere formasyonunun topoğrafik yüksekliklerinde yüzeylenen eski ve yeni alüvyonla
örtülü olan taraçadır. İkincisi ise Çakıt Çayı, Körkün ve Eğlence Suyu ile Seyhan Nehri
yatağına az çok paralel, değişik genişlik ve uzunluktadır. Tabanda çakıltaşı, çakıllı kumtaşı
ile başlayıp, gri renkli, çapraz katmanlanmalı çakıllı kaba kumtaşıyla devam eden birimin
üst kesiminde bloklu çakıltaşı yer almaktadır. Adana ovasının kuzey kesimlerinde
sıfırlanırken güneye doğru kalınlığı artmaktadır. Bu taraçalar Handere formasyonu
üzerinde belirgin bir aşınma yüzeyi ile bulunmaktadır. Üzerinde Adana ovasının eski ve
yeni alüvyonları gelmektedir.
Alüvyon (Qal);
Adana baseninde, Adana ovasını oluşturan eski alüvyonları ile dere boylarında
gelişmiş genç alüvyonlar bulunmaktadır. Eski alüvyonlar genellikle bitkisel toprak ile
örtülü bulunmaktadır. Yeni alüvyonlar ise dere boylarında gelişmiş olup genelde kötü
boylanmış, tutturulmamış çakıl, kum ve mil malzemesinden oluşmaktadır. (MTA Genel
Müdürlüğü, Türkiye Jeoloji Haritaları Kozan-K20 Paftası, Jeoloji Etütleri Dairesi, 1991).
b) Proje Alanı Jeolojisi
Karaisalı Formasyonu içerisinde yer almaktadır. Formasyon kireçtaşı (kalker) ve
dolomitik kireçtaşı ile temsil edilmektedir. Sahanın hemen tamamında kireçtaşı
yüzeylenmiş konumdadır. Üretimi gerçekleşecek kireçtaşının ortalama yoğunluğu
2,5 ton/m3’dür. Jeoloji haritası Ek 17’de sunulmuştur.
54
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
c) Cevherleşme
Üretilecek Kalkerin Özellikleri
Fiziksel Özellikleri
Sarımsı-bej renkli, temiz kırık yüzeyi grimsi renktedir. Malzeme masif ve
çatlaklıdır. Orta dayanımlı, az-orta derecede ayrışmıştır. Kalkerin yerinde yoğunluğu
2,5 ton/m3, sertliği 3’dür.
Mineralojik Özellikler
Kalkerin temsil edildiği bölge baz alınarak karasal ortamda çökeldiği ve orta
miyosen olduğu söylenebilmektedir. Kalsit ve aragonit kristallerinden oluşmaktadır.
Kimyasal ve Petrografik Özellikler
Karbonatlı kayaç grubunda bulunan kalkerin kimyasal bileşimi CaCO3’dır. Genel
olarak kalker, saf halde kalsit ve çok az miktarda aragonit kristallerinden oluşmaktadır.
Kalsit ve aragonit kalsiyum karbonatın iki ayrı kristal şekli olup teorik olarak % 56 CaO ve
% 44 CO2 ihtiva eder. Ancak tabiatta hiçbir zaman saf olarak bulunmaz. İkinci derecede
değişik madde ve bileşiklerin içinde yer alması nedeniyle orijinal halde sarı, kahverengi ve
koyu gri renklerde görülebilmektedir. Petrografik olarak sedimanter kayaç grubundadır.
Rezerv Bilgileri
Proje alanının rezerv bilgileri için üretilecek kalkerin boyutlarından ve topoğrafik
oluşumdan yararlanılmıştır. Proje alanı sınırları içindeki görünür kalker rezerv kalınlığı
100 m’dir.
Görünür rezerv için proje alanı ve görünür rezerv kotları kullanılmıştır.
Proje Alanı
Ortalama Görünür Rezerv Kotu
227.500 m2 x 100 m x 2,5 ton/m3
: 227.500 m2
: 100 m
: 56.875.000 ton
Muhtemel, Mümkün Rezerv Bilgileri
Belirlenen üretim alanlarının tamamı görünür rezerv kabul edilmiştir. Üretim
alanlarında muhtemel mümkün rezerv söz konusu değildir.
55
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
İşletilebilir Rezerv Bilgileri
56.875.000 ton görünür kalker rezervinin % 70’inin işletilebilir rezerv olduğu
öngörülmüştür. Projede 39.812.500 ton kalker rezerv kullanımı gerçekleşecektir. Kurulu
bulunan konkasör tesisi, stok sahası, idari bina 5-6-7 No’lu şahsa ait tapulu arazi içerisinde
yer almaktadır. Bu alanların yer aldığı parseller kiralanmıştır.
Planlanan konkasör tesisi görünür kalker rezervinin içerisinde kalmamaktadır.
d) Depremsellik
T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan “Türkiye Deprem
Bölgeleri Haritası” verilerine göre proje sahası 3. Derece Deprem Bölgesi’nde yer
almaktadır (Şekil 8). Proje kapsamında yer alan yapıların teknik özelliklerinin
belirlenmesinde, 14.07.2007 tarih ve 26582 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Afet
Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
Deprem Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanan “1900 ila 2009 Yılları Arasında
Türkiye’de Meydana Gelen Hasar Yapıcı Deprem Haritası”na göre proje alanının
bulunduğu il olan Adana’da 1998’de hasar yapıcı bir deprem meydana gelmiştir. MTA
Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmış olan “Türkiye Diri Fay Haritası”na göre proje
alanının bulunduğu bölgede Karsantı-Karaisalı fay zonu bulunmaktadır (Şekil 10).
56
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
Şekil 8. Adana İli Deprem Haritası
57
ÇED RAPORU
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Şekil 9. 1900 ila 2009 Yılları Arasında Türkiye’de Meydana Gelen Hasar Yapıcı Deprem Haritası
PROJE ALANI
Şekil 10. Diri Fay Haritası
e) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Jeolojik Etkiler ve
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Projede üretim faaliyetleri esnasında yapılacak patlatma işlemi ve açılacak
basamaklarda jeolojik etkiler dikkate alınacaktır. Açılacak basamaklarda duraylılığın
sağlanması için zeminin yapısı dikkate alınacak ve şev açısı zeminin sağlamlığına göre
verilecektir. İşletme sonrasında da rehabilitasyon çalışmalarında da oluşturulacak
basamaklarda jeolojik etkiler dikkate alınacaktır.
58
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
4.4. Hidrojeolojik Özellikler
a) Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikler
Proje alanının bulunduğu alanda herhangi bir yüzey suyu bulunmamaktadır. Proje
alanın 1 km güneyinden Çakıt Suyu geçmektedir. Proje alanın 3.258 m kuzeydoğusunda
Karapınar suyu bulunmaktadır. Karapınar içme suyu olarak kullanılmaktadır. Karapınar’ın
220 m kotlarında yer almaktadır. Proje alanı Karapınar’a bakan yamaçta bulunmadığından
ve 3.258 m mesafede olduğundan olumsuz etki beklenmemektedir. Planlanan kalker
ocağının 1.938 m güneydoğusunda artezyen kuyu bulunmaktadır. Kuyunun dinamik su
seviyesi 142 m’dir.
Proje alanı ile ilgili Orman ve Su İşleri Bakanlığı DSİ Etüt, Planlama ve
Tahsisler Dairesi Başkanlığı’nın görüşü Ek 18’de sunulmuştur. Görüşte projenin “uzaklık
ve farklı hidrolojik mekanizmaya sahip Karapınar Kaynakları, Selampınar Kaynağı ve
sondaj kuyusunu etkilemesi düşünülmemektedir” denmektedir.
b) Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri
Karasialı İlçesi’nde Çakıt, Eğlence, Körkün, Üçürge akarsuları bulunmaktadır.
Hepsi Seyhan Nehri’nin bir koludur. Bölgedeki akarsuların özellikleri Tablo 31’de
verilmiştir.
Tablo 31.Bölgedeki Akarsular ve Özellikleri
Akarsular
ÇAKIT
EĞLENCE
KÖRKÜN
ÜÇÜRGE
Top.
Uzun.
(Km.)
162
87
157
60
Debi
(m3/sn)
Döküldüğü
Yer
Nehir
Kolu
12,8
8,8
13,4
0,7
Seyhan Brj.
Çatalan Brj.
Seyhan Brj.
Seyhan Brj.
Seyhan
Seyhan
Seyhan
Seyhan
Özellikleri
Su sporlarına uygundur.
Su ürünleri üretimine uygundur.
Su ürünleri üretimine uygundur.
Su ürünleri üretimine uygundur.
Kaynak: Adana İl Çevre Durum Raporu, 2009
Bölgedeki akarsuların yıllık potansiyelleri aşağıdaki gibidir;
Çakıt Çayı
: 441 hm3/yıl
Körkün Çayı
: 473 hm3/yıl
Üçürge Çayı
: 31 hm3/yıl
Eğlence Deresi
: 315 hm3/yıl
--------------------
------------------
TOPLAM
: 1.260 hm3/yıl
59
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Bölgede Nergizlik Baraj Gölü ve Çatalan Baraj Gölü bulunmaktadır.
Nergizlik Barajını Üçürge Suyu beslemektedir. Kullanım amacı sulamadır. Normal
su kotunda göl hacmi 1,47 hm3, normal su kotunda göl alanı 0,108 km’dir. Sulama alanı
2.326 ha’dır.
Çatalan Barajını Seyhan Nehri beslemektedir. Kullanım amacı; sulama, taşkın
önleme, içme suyu ve elektrik üretimidir. Normal su kotunda göl hacmi 1.629 hm 3’dür ve
göl alanı 69,25 km2’dir. Sulama alanı 1.870 ha ve yıllık elektrik üretimi 596 GWh’dir.
c) Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (Su Seviyeleri,
Miktarları, Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri, Mevcut ve Planlanan
Kullanımı)
Bölgede herhangi bir termal su kaynağı bulunmamaktadır. Adana İli’nin yeraltı
suyu potansiyeli aşağıdaki gibidir;
Yumurtalık Ovası
Ceyhan Kozan Ovaları
Aşağı Seyhan Ovası
Karaisalı Pozantı
Tufanbeyli
: 12,48 hm3/yıl
: 120 hm3/yıl
: 500 hm3/yıl
: 3,041 hm3/yıl
: 14,5 hm3/yıl
Planlanan kalker ocağının 1.938 m güneyde artezyen kuyu bulunmaktadır.
Kuyunun dinamik su seviyesi 142 m’dir. Bulunduğu topoğrafik kot 210 m’dir. Planlanan
kalker ocağının üretim kotları 260-440 m arasındadır.
İlçede içme suyu Karapınar Suyu’ndan karşılanmaktadır. İçme suyu ve
kanalizasyon hizmetini Adana Büyükşehir Belediyesi’nden almaktadırlar. Civar köylerde
yeraltı suyu ve pınarlar kullanılmaktadır.
60
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
d) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrojeolojik Etkiler ve
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Proje alanında herhangi bir yüzeysel ve yer altı su kaynağı bulunmamaktadır. Proje
etki alanında bulunan Karapınar suyu ve artezyen kuyu bulunmaktadır. Karapınar proje
alanının 3.258 m kuzeydoğusunda, artezyen kuyu ise 1.938 m güneyde yer almaktadır.
Karapınar’ın topoğrafik kotu 220 m, artezyen kuyunun ise 210 m’dir. Planlanan kalker
ocağı ile aralarında 40-50 m kot farkı bulunmaktadır. Yapılması planlanan üretim
faaliyetlerden olumsuz etkilenmeyecektir. Su kaynaklarının üretim faaliyetlerinden
olumsuz etkilenmemesi için aşağıdaki önlemler alınacaktır;
Planlanan faaliyette yapılacak patlatma işleminin su yapıları, mevcut su
kaynaklarına etkileri için; Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeoloji
Mühendisliği Bölümü tarafından hazırlanan “Patlatmalar ve Yeraltısuyuna Etkisi” raporu
Ek 19’da sunulmuştur. Raporda;
 Üretim yapılacak alandaki kontrollü patlatmalar ile ilgili olarak ÇED raporunda
yapılmış olan patlatma hesaplamalarının, çevredeki su kaynaklarına kot
farklarından ve mesafelerinden dolayı zarar vermeyeceği,
 Ancak patlatma işleminin etkilerinin net olarak ortaya konulması için sırayla delik
başına 20 kg, 30 kg ve 40 kg ANFO kullanılarak deneme atımlarının yapılması,
 Deneme atımlarında yapılacak ölçümlerde elde edilecek parametreleri ölçekli
mesafe kapsamında değerlendirilmesi ile mevcut yönetmelikler kapsamında
yüzeyde yapılacak patlatmaların yeraltısuyuna olan etkisini yardımcı olacak
verilerin elde edilmiş olacağı,
 Ayrıca elde edilecek titreşim parametreleri, inceleme alanının gerçek patlatma
değerlerini vereceği,
Belirtilmiştir.
Proje kapsamında olumsuz hidrojeolojik etkilerin oluşmaması için aşağıdaki
önlemler alınacaktır;
 Üretim faaliyetlerinde oluşacak her türlü atık herhangi bir alıcı ortama atılmayacak,
sızdırmasız şekilde geçici depolanarak kanun ve yönetmeliklere göre bertarafı
sağlanacaktır,
 Dere, kuru dere yataklarına müdahale edilmeyecek, herhangi atık, pasa vb. gibi
atılmayacaktır,
 Kalker ocağında patlatma sırasında, üretim deliklerinde gecikmeli kapsül
kullanılacak ve sıralı patlatma yapılarak patlatma işlemi kontrol altında tutulacaktır.
61
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
4.5. Hidrolojik Özellikler
a) Bölge ve Proje Alanı Hidrolojik Özellikler
Türkiye’de DSİ’nin ayırmış olduğu 26 akarsu havzasından Adana ili sınırlarında
Ceyhan ve Seyhan Havzaları bulunmaktadır. Havza kapsamındaki akarsular başka il
sınırları içerisinde doğmakta ve Akdeniz’e dökülmektedir. İlin içme suyunun (Yüreğir
İlçesinin tamamı, Seyhan İlçesinin bir kısmı) Çatalan Barajından karşılanmaktadır. Diğer
ilçe ve köylerin içme suları çoğunlukla membalardan ve kuyulardan (yeraltı suyu)
karşılanmaktadır. Proje alanı Seyhan Havzasında kalmaktadır.
b) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu
Göl ve Barajlar
Projenin bulunduğu bölgede Nergizlik ve Çatalan Barajı ile gölleri bulunmaktadır.
Nergizlik Barajını Üçürge Suyu beslemektedir. Kullanım amacı sulamadır. Normal
su kotunda göl hacmi 1,47 hm3, normal su kotunda göl alanı 0,108 km’dir. Sulama alanı
2.326 ha’dır. Proje alanının kuşbakışı en yakın mesafesi 5 km’dir. Nergizlik proje alanın
kuzeyinde yer almaktadır.
Çatalan Barajını Seyhan Nehri beslemektedir. Kullanım amacı; sulama, taşkın
önleme, içme suyu ve elektrik üretimidir. Normal su kotunda göl hacmi 1.629 hm3’dür ve
göl alanı 69,25 km2’dir. Sulama alanı 1.870 ha ve yıllık elektrik üretimi 596 GWh’dir.
Proje alanının kuşbakışı en yakın mesafesi 16 km’dir. Çatalan proje alanın doğusunda yer
almaktadır.
Akarsular
Bölgedeki akarsular Çakıt, Eğlence, Körkün ve Üçürgedir. Seyhan Nehri’nin
kollarıdır.
Çakıt 162 km uzunluğa sahiptir ve Seyhan Barajına dökülmektedir. Yıllık
potansiyeli 441 hm3/yıl’dır. Ayrıca Çakıt Suyu’nun üzerinde faaliyette bulunan kum-çakıl
ocakları ve HES bulunmaktadır. Proje alanının kuşbakışı en yakın mesafesi 1 km’dir. Çakıt
Suyu proje alanın batısında yer almaktadır.
Eğlence 87 km uzunluğa sahiptir ve Çatalan Barajına dökülmektedir. Yıllık
potansiyeli 315 hm3/yıl’dır. Eğlence Suyu’nun üzerinde HES inşaatları bulunmaktadır.
Proje alanının kuşbakışı en yakın mesafesi 18 km’dir. Eğlence proje alanın doğusunda yer
almaktadır.
62
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Körkün 157 km uzunluğa sahiptir ve Seyhan Barajına dökülmektedir. Yıllık
potansiyeli 473 hm3/yıl’dır. Üçürge 60 km uzunluğa sahip olup Nergizlik Barajını
beslemektedir. Proje alanına en yakın mesafesi 6 km’dir ve kuzeyinde yer almaktadır.
Proje alanın 3258 m kuzeydoğusunda Karapınar suyu bulunmaktadır. Karapınar
içme suyu olarak kullanılmaktadır. Karapınar’ın 220 m kotlarında yer almaktadır. Proje
alanı Karapınar’a bakan yamaçta bulunamamaktadır. Kalker ocağının çalışma kotu 260440 m arasındadır. Karapınar ile 40 m kot farkı bulunmaktadır.
c) Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı (İçme, Kullanma,
Sulama Suyu, Su Ürünleri İstihsali, Ulaşım, Turizm, Elektrik Üretimi, Diğer
Kullanımlar)
Yüzeysel su kaynaklarının kullanımı Bölüm 4.5.b maddesinde açıklanmıştır.
d) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Hidrolojik Etkiler ve
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Proje alanında herhangi bir yüzeysel ve yer altı su kaynağı bulunmamaktadır. Proje
etki alanında bulunan Karapınar suyu ve artezyen kuyu bulunmaktadır. Karapınar proje
alanının 3.258 m kuzeydoğusunda, artezyen kuyu ise 1.938 m güneyde yer almaktadır.
Karapınar’ın topoğrafik kotu 220 m, artezyen kuyunun ise 210 m’dir. Planlanan kalker
ocağı ile aralarında 40-50 m kot farkı bulunmaktadır. Yapılması planlanan üretim
faaliyetlerden olumsuz etkilenmeyecektir. Su kaynaklarının üretim faaliyetlerinden
olumsuz etkilenmemesi için aşağıdaki önlemler alınacaktır;
 Üretim faaliyetleri esnasında katı ve sıvı atık alıcı ortama atılmayacak sızdırmasız
şekilde depolanıp yürürlükteki kanun ve yönetmeliklere göre bertarafı
sağlanacaktır,
 Kalker ocağında patlama üretim deliklerinde gecikmeli kapsül kullanılacak ve sıralı
patlatma yapılarak patlatma işlemi kontrol altında tutulacaktır.
 Patlatma deliklerinin boyu su kaynaklarının bulunduğu ortalama 200 m kotuna
ulaşamayacağından titreşimin olumsuz etkisi beklenmemektedir. Yine de delik
boyu 11 m’yi aşmayacak ve 11 m’lik delikte 3 m sıkılama yapılarak patlayıcının
etkisi deliğe hapsolacak ve homojen dağılacaktır.
63
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
4.6. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler
a) Bölgesel ve Proje Alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikler
Bölgenin Genel İklim Şartları
Adana İli’nde genel olarak Akdeniz İklim özellikleri görülmektedir. Akdeniz
İklimi’nde yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır.
Meteorolojik ve iklimsel özellikler değerlendirilirken Karaisalı Meteoroloji
İstasyonu’nda kaydedilen uzun yıllara ait veriler kullanılmıştır. Karaisalı Meteoroloji
İstasyonu Uzun Yıllar Meteoroloji Bülteni (1970–2012) ve Karaisalı Meteoroloji
İstasyonunda standart zamanlarda gözlenen en büyük yağış değerleri ile grafiği Ek 20’de
sunulmuştur.
Basınç
Ortalama Basınç
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu bülten kayıtlarına göre ortalama
984,9 hPa’dır, maksimum basınç 1003,7 hPa ve minimum basınç 965,0 hPa’dır.
Tablo 32. Basınç Değerleri Tablosu
ORTALAMA
AYLAR
BASINÇ (hPa)
Ocak
989,2
Şubat
987,6
Mart
986,1
Nisan
984,4
Mayıs
983,6
Haziran
981,1
Temmuz
978,4
Ağustos
979,2
Eylül
982,8
Ekim
986,6
Kasım
989,0
Aralık
990,2
Yıllık
984,9
MAKSİMUM
BASINÇ (hPa)
1002,3
1003,7
1001,8
996,4
991,2
989,2
984,7
985,0
989,5
994,8
999,8
1002,4
MİNİMUM
BASINÇ (hPa)
966,6
967,2
965,0
971,9
972,4
970,9
970,3
972,8
974,6
974,9
974,3
966,6
1003,7
965,0
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
64
basınç
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
1010
1000
Basınç (hPa)
990
980
970
960
950
940
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Maksimum Basınç
Minimum Basınç
Ortalama Basınç
Şekil 11. Basınç Dağılım Değerleri Grafiği (1970-2012)
Sıcaklık
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama sıcaklık 18,5 0C,
maksimum sıcaklık 45,0 0C ve minimum sıcaklık -4,8 0C’dır.
Tablo 33. Sıcaklık Değerleri Tablosu
ORTALAMA
AYLAR
SICAKLIK (0C)
Ocak
9
Şubat
9,7
Mart
12,7
Nisan
16,5
Mayıs
20,7
Haziran
24,8
Temmuz
27,7
Ağustos
27,9
Eylül
25,4
Ekim
21,3
Kasım
15,2
Aralık
10,5
Yıllık
18,5
MAKSİMUM
SICAKLIK (0C)
26,9
25,0
30,5
36,3
40,0
40,9
44,2
45,0
41,8
37,6
31,7
30,1
45,0
MİNİMUM
SICAKLIK (0C)
-4,8
-3,7
-2,1
1
8,6
12,1
16,6
16,9
10,8
4,9
0,5
-3,6
-4,8
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
65
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
50
40
Sıcaklık (ºC)
30
20
10
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
-10
Ay
Maksimum Sıcaklık
Ortalama Sıcaklık
Minimum Sıcaklık
Şekil 12. Sıcaklık Dağılım Değerleri Grafiği (1970-2012)
Yağış
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama toplam yağış
miktarı 849,5 mm ve günlük maksimum yağış miktarı 231,0 mm’dir.
Tablo 34. Yağış Değerleri Tablosu
TOPLAM YAĞIŞ
AYLAR
ORTALAMASI (mm)
Ocak
131,9
Şubat
99,6
Mart
83,7
Nisan
85,6
Mayıs
75,5
Haziran
43,4
Temmuz
14,9
Ağustos
14,4
Eylül
22,9
Ekim
46,8
Kasım
87,9
Aralık
142,9
Yıllık
849,5
MAKSİMUM YAĞIŞ (mm)
171,3
83,0
103,3
82,8
129,2
73,5
58,5
43,6
63,6
48,4
121,3
231,0
231,0
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
66
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
250
200
Yağış (mm)
150
100
50
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Toplam Yağış Ortalaması
Maksimum Yağış
Şekil 13. Yağış Dağılım Değerleri Grafiği (1970-2012)
Standart Zamanlarda Ölçülen En Yüksek Yağış Miktarı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu standart zamanlarda ölçülen en yüksek yağış
değerleri tabloda 100 yıl için ölçülen 24 saatlik maksimum yağış değeri 252,8 mm’dir.
Proje ile ilgili tüm çalışma ve işletme aşamalarında bahsedilen değerler dikkate alınacaktır.
Ortalama Nispi Nem
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama nispi nem
% 59,7’dir.
Tablo 35. Nem Değerleri (%) Tablosu
AYLAR
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Yıllık
ORTALAMA NİSPİ NEM (%)
57,1
57,7
60,3
64
64,3
63,3
65,4
64,8
57,4
51,6
52,7
57,7
59,7
67
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
70
60
Nem (%)
50
40
30
20
10
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Ortalama Nispi Nem
Şekil 14. Nem Değerleri Grafiği (1970-2012)
Sayılı Günler
Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kar yağışlı
günler sayısı 0,6’dır.
Tablo 36. Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı Tablosu
Gün Sayısı
Ortalama Kar
Yağışlı Günler
Sayısı
I
II
III
0,3
0,3
0
IV
V
AYLAR
VI VII
VIII
IX
X
XI
XII
Yıllık
0,6
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
68
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2
1.8
Gün Sayısı
1.6
1.4
1.2
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Şekil 15. Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)
Ortalama Kar Örtülü Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama kar örtülü günler
sayısı bulunmamaktadır.
Ortalama Sisli Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama sisli günler sayısı
1,1’dir.
Tablo 37. Ortalama Sisli Günler Sayısı Tablosu
AYLAR
Gün Sayısı
I
II
III
IV
V
VI VII
Ortalama Sisli
0
0
0,2
0,3
0,2 0,2 0,1
Günler Sayısı
VIII
IX
X
XI
0,1
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
69
XII
0
Yıllık
1,1
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2
1.8
1.6
1.4
Gün Sayısı
1.2
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Şekil 16. Ortalama Sisli Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)
Ortalama Dolulu Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama dolulu günler
sayısı 2,0’dir.
Tablo 38. Ortalama Dolulu Günler Sayısı Tablosu
Gün Sayısı
I
II
III
IV
AYLAR
VI
VII
V
VIII
IX
X
XI
Ortalama Dolulu
0
0,2
0,3
0,5
0,3 0,2
0,1
0,1
0,1 0,2 0
Günler Sayısı
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
70
XII
0
Yıllık
2,0
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2
1.8
1.6
1.4
Gün Sayısı
1.2
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Şekil 17. Ortalama Dolulu Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)
Ortalama Kırağılı Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama kırağılı günler
sayısı 0,6’dır.
Tablo 39. Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Tablosu
Gün Sayısı
I
II
III
IV
AYLAR
VI VII
V
VIII
IX
X
XI
Ortalama Kırağılı
0,4
0,2
Günler Sayısı
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
71
XII
0
Yıllık
0,6
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
2
1.8
Gün Sayısı
1.6
1.4
1.2
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Şekil 18. Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)
Ortalama Orajlı Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama orajlı günler
sayısı 33,9’dur.
Tablo 40. Ortalama Orajlı Günler Sayısı Tablosu
Gün Sayısı
I
II
III
IV
AYLAR
VI VII
V
VIII
IX
X
XI
Ortalama Orajlı
1,1
1,7
2,6
4,6
5,9 4,1
1,6
2,2
3,1 3,7 1,9
Günler Sayısı
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
72
XII
1,4
Yıllık
33,9
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
7
6
Gün Sayısı
5
4
3
2
1
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Şekil 19. Ortalama Orajlı Günler Sayısı Grafiği (1970–2012)
Maksimum Kar Kalınlığı (cm)
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre maksimum kar kalınlığı
verisi bulunmamaktadır.
73
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Buharlaşma
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama açık yüzey
buharlaşması 1466,1 mm ve maksimum açık yüzey buharlaşması 20,8 mm’dir.
Tablo 41. Buharlaşma Değerleri (mm) Tablosu
ORTALAMA AÇIK YÜZEY
AYLAR
BUHARLAŞMASI (mm)
Ocak
11,4
Şubat
7,4
Mart
25,1
Nisan
107,7
Mayıs
162,5
Haziran
212,1
Temmuz
231,9
Ağustos
235,6
Eylül
194,8
Ekim
163,9
Kasım
88,3
Aralık
25,4
Yıllık
1466,1
MAKSİMUM AÇIK YÜZEY
BUHARLAŞMASI (mm)
5,1
6,8
8,4
11
14,1
20,7
20,8
16,2
17
14,4
14,1
7,8
20,8
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
250
Buharlaşma (mm)
200
150
100
50
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Ay
Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm)
Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm)
Şekil 20. Buharlaşma Değerleri Grafiği (1970–2012)
74
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Rüzgar
Esme Sayılarına Göre Yıllık, Mevsimlik, Aylık Rüzgar Yönü
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre 1. derecede hakim rüzgar
yönü SW (güneybatı), 2. derecede hakim rüzgar yönü NE (kuzeydoğu), 3. derecede hakim
rüzgar yönü N (kuzey), 4. derece hakim rüzgar yönü NW (kuzeybatı)’dır.
Tablo 42. Yönlere Göre Rüzgarın Esme Sayıları (Aylık ve Yıllık) Tablosu
AYLAR
YÖNLER
I
II
III
IV
V
VI
VII VIII
IX
X
XI
N
3801 2799 2647 2309 1421 762
476
786 1602 2990 3224
NNE
1620 1352 1168 1186 951
589
489
608 1013 1558 1612
NE
5857 5386 5836 5103 3864 2523 1363 1970 3934 5250 5837
ENE
334
284
274
206
195
127
70
173
127
242
302
E
746
793
758
706
509
528
267
402
371
519
678
ESE
179
215
197
123
199
125
91
96
118
227
178
SE
691
796
640
751
781
669
454
592
578
996
880
SSE
183
107
135
217
336
293
285
404
318
274
137
S
158
248
362
463
678
888 1104 1126 655
591
358
SSW
278
334
480
826
879 1558 2224 1836 1353 610
372
SW
1968 2238 4318 5032 6630 7725 9628 8356 5594 3872 2205
WSW
353
390
701
918 1055 1275 1747 1953 1323 804
397
W
895
986
968
863 1031 1036 1186 851 1042 957
748
WNW
411
426
385
288
167
251
262
244
332
308
350
NW
3205 2647 2089 1129 1041 1130 797
633 1195 1958 2243
NNW
1057 848
737
429
299
422
311
289
441
857
999
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
N
NNW 60000
50000
NW
NNE
NE
40000
30000
WNW
ENE
20000
10000
W
E
0
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 21. Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı (1970-2012)
75
XII
3771
2047
6401
292
726
200
765
151
211
237
1761
202
819
265
2467
875
Yıllık
26588
14193
53324
2626
7003
1948
8593
2840
6842
10987
59327
11118
11382
3689
20534
7564
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 43. Kış Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu
YÖNLER
Aralık
Ocak
Şubat
TOPLAM
N
3771
3801
2799
10371
NNE
2047
1620
1352
5019
NE
6401
5857
5386
17644
ENE
292
334
284
910
E
726
746
793
2265
ESE
200
179
215
594
SE
765
691
796
2252
SSE
151
183
107
441
S
211
158
248
617
SSW
237
278
334
849
SW
1761
1968
2238
5967
WSW
202
353
390
945
W
819
895
986
2700
WNW
265
411
426
1102
NW
2467
3205
2647
8319
NNW
875
1057
848
2780
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
N
NW
WNW
W
NNW 18000
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 22. Kış Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012)
76
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 44. İlkbahar Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu
YÖNLER
Mart
Nisan
Mayıs
TOPLAM
N
2647
2309
1421
6377
NNE
1168
1186
951
3305
NE
5836
5103
3864
14803
ENE
274
206
195
675
E
758
706
509
1973
ESE
197
123
199
519
SE
640
751
781
2172
SSE
135
217
336
688
S
362
463
678
1503
SSW
480
826
879
2185
SW
4318
5032
6630
15980
WSW
701
918
1055
2674
W
968
863
1031
2862
WNW
385
288
167
840
NW
2089
1129
1041
4259
NNW
737
429
299
1465
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
N
NW
WNW
W
NNW 16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 23. İlkbahar Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012)
77
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 45. Yaz Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu
YÖNLER
Haziran
Temmuz
Ağustos
TOPLAM
N
762
476
786
2024
NNE
589
489
608
1686
NE
2523
1363
1970
5856
ENE
127
70
173
370
E
528
267
402
1197
ESE
125
91
96
312
SE
669
454
592
1715
SSE
293
285
404
982
S
888
1104
1126
3118
SSW
1558
2224
1836
5618
SW
7725
9628
8356
25709
WSW
1275
1747
1953
4975
W
1036
1186
851
3073
WNW
251
262
244
757
NW
1130
797
633
2560
NNW
422
311
289
1022
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
N
NNW 30000
25000
NW
NNE
NE
20000
15000
WNW
ENE
10000
5000
W
E
0
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 24. Yaz Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012)
78
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 46. Sonbahar Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayıları Tablosu
YÖNLER
Eylül
Ekim
Kasım
TOPLAM
N
1602
2990
3224
7816
NNE
1013
1558
1612
4183
NE
3934
5250
5837
15021
ENE
127
242
302
671
E
371
519
678
1568
ESE
118
227
178
523
SE
578
996
880
2454
SSE
318
274
137
729
S
655
591
358
1604
SSW
1353
610
372
2335
SW
5594
3872
2205
11671
WSW
1323
804
397
2524
W
1042
957
748
2747
WNW
332
308
350
990
NW
1195
1958
2243
5396
NNW
441
857
999
2297
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
N
NW
WNW
W
NNW 16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
NNE
NE
ENE
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 25. Sonbahar Mevsimine Ait Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı (1970-2012)
79
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Esme sayılarına göre aylık rüzgar diyagramları Şekil 26’de verilmektedir.
N
N
NNW
6000
NNW
NNE
NW
NE
4000
3000
WNW
ENE
2000
1000
0
WSW
SW
E
W
ESE
WSW
SE
SSW
OCAK
ESE
SW
SSE
ŞUBAT
SE
SSW
SSE
S
N
6000
N
NNE
NNW
5000
NW
NE
NW
WNW
1000
0
WSW
SW
E
W
ESE
WSW
SE
SSW
SSE
ESE
NİSAN
SE
SSW
SSE
S
N
N
7000
NNW
NNE
6000
NW
NE
5000
4000
3000
WNW
ENE
WNW
E
W
ESE
WSW
2000
1000
W
0
WSW
SW
MAYIS
SE
SSW
E
0
SW
S
NW
ENE
2000
1000
NNW
NE
3000
ENE
2000
MART
NNE
4000
3000
W
6000
5000
4000
WNW
E
0
S
NNW
ENE
2000
1000
W
NE
4000
3000
WNW
NNE
5000
5000
NW
6000
8000
7000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
NNE
NE
ENE
E
ESE
SW
SSE
HAZİRAN
S
80
SE
SSW
SSE
S
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
N
NNW 10000
N
NNE
8000
NW
NNW
NE
NW
6000
WNW
4000
ENE
WNW
E
W
ESE
WSW
2000
W
0
WSW
SW
TEMMUZ
SSE
SSE
S
N
NNE
NNW
NE
NW
WNW
1000
0
WSW
SW
E
W
ESE
WSW
SSW
SSE
ESE
SE
SSW
EKİM
S
SSE
S
N
6000
N
NNE
NNW
NE
4000
NW
NE
4000
ENE
2000
3000
WNW
ENE
2000
1000
1000
0
WSW
SW
KASIM
NNE
5000
3000
W
7000
6000
5000
WNW
E
0
SW
SE
NW
ENE
2000
1000
NNW
NE
3000
ENE
2000
EYLÜL
NNE
4000
3000
W
6000
5000
4000
WNW
E
SSW
5000
NW
ENE
SE
N
6000
NE
ESE
AĞUSTOS
S
NNW
NNE
SW
SE
SSW
9000
8000
7000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
E
W
ESE
WSW
SE
SSW
E
0
ESE
SW
SSE
ARALIK
S
SE
SSW
Şekil 26. Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Diyagramları (1970-2012)
81
SSE
S
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Yönlere Göre Rüzgar Hızı
YÖNLER
Yönlere göre ortalama rüzgar hızı Tablo 47’de verilmiştir.
Tablo 47. Yönlere Göre Rüzgarın Ortalama Hızı Tablosu
AYLAR
I
II III IV V VI VII VIII IX
1,8 1,6 1,5 1,6 1,4 1,4 1,4 1,6
1,5
N
1,9 1,6 1,5 1,5 2,1
1,7
NNE 2,2 2,1 2
2,2 2,4 2,3 2,3 2,1 2,1 1,8 1,7
2,1
NE
1,5
1,3
ENE 1,6 2,1 1,8 1,4 1,3 1,4 1
1,5 1,6 1,5 1,4 1,4 1,2 0,9 1,2
1,3
E
1,7 1,5 1,8 1,8 1,9 1,6 1,6 2,3
2
ESE
1,9 1,8 1,8 1,9 2,1 1,9 1,7 1,4
1,9
SE
1,5 1,6 2
1,6 1,7 1,8 1,9 2,4
2,7
SSE
1,3 1,7 1,6 1,9 1,8 2
2,4 2,3
2,2
S
3,1
SSW 1,8 1,9 2,4 2,1 2,2 2,7 2,8 3
1,8 1,9 2,4 2,5 2,6 2,7 2,6 2,8
2,6
SW
2,4
WSW 1,7 1,4 2,1 2,3 2,6 2,2 2,7 3
1,5 1,6 1,8 1,6 1,6 1,6 1,7 1,7
1,7
W
2,3 2,4 2,4 2,2 1,8 2,3 2,6
1,8
WNW 2
3,1 3
3,1 2,9 2,4 3
3,1 2,6
2,1
NW
NNW 2,6 2,7 2,8 2,1 2,5 2,3 2,7 3,1
2,2
X
1,8
2,1
2,3
2
1,5
2
2
2
2,1
2,6
2,3
2
1,4
1,8
2,6
2,8
XI
1,7
2,2
2,4
1,7
1,6
1,9
2
1,4
1,6
1,8
1,9
1,6
1,2
2,4
2,8
2,8
XII
1,7
2,3
2,4
1,7
1,5
1,8
1,7
1,5
1,3
1,4
1,7
1,6
1,2
2,2
2,8
2,7
YILLIK
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
N
NNW
3
NNE
2.5
NW
NE
2
1.5
WNW
ENE
1
0.5
W
E
0
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Şekil 27. Ortalama Rüzgar Hızına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı (1970-2012)
82
1,6
1,9
2,2
1,6
1,4
1,8
1,8
1,8
1,8
2,3
2,3
2,1
1,6
2,2
2,8
2,6
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Ortalama Rüzgar Hızı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama rüzgar hızı
1,5 m/sn’dir.
Tablo 48. Ortalama Rüzgar Hızı
Ortalama
Rüzgar Hızı
(m/sn)
I
II
III
IV
V
AYLAR
VI
VII
VIII
1,5
1,5
1,5
1,5
1,4
1,6
1,7
1,6
IX
X
XI
XII
Yıllık
1,5
1,6
1,5
1,5
1,5
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
1.8
Ortalama Rüzgar Hızı (m/sn)
1.6
1.4
1.2
1
0.8
0.6
0.4
0.2
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Ay
Şekil 28. Ortalama Rüzgar Hızı Grafiği (1970-2012)
83
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Maksimum Rüzgar Hızı ve Yönü
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre maksimum rüzgar hızı
20,7 m/sn ve yönü NNE (kuzeykuzeydoğu)’dir.
Tablo 49. Maksimum Rüzgar Hızı ve Yönü Tablosu
AYLAR
Maksimum
Rüzgar
I
II
III
IV
V
VI
VII VIII
IX
X
XI
Hızı (m/sn) 15,0
20,7 20,5 17,7
15,1
13,1 20,6 15,0 13,0 17,2 19,4
ve Yönü
NNW NNE NE WSW WSW WSW
S
N
NNW NW NW
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
XII
15,6
NNE
25
20
Rüzgar Hızı (m/sn)
15
10
5
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Ay
Şekil 29. Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği (1970-2012)
84
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Yıllık
20,7
NNE
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Ortalama Fırtınalı Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama fırtınalı günler
sayısı bulunmamaktadır.
Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı
Karaisalı Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre ortalama kuvvetli rüzgarlı
günler sayısı 3,1’dir.
Tablo 50. Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması
Ortalama
AYLAR
Kuvvetli
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X XI XII
Rüzgarlı
0,3 0,4
0,5
0,2
0,2 0,1
0,2
0,2
0,1 0,3 0,3 0,3
Günler Sayısı
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karaisalı Meteoroloji İstasyonu (1970-2012)
Yıllık
3,1
0.6
0.5
Gün Sayısı
0.4
0.3
0.2
0.1
0
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ay
Şekil 30. Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Grafiği (1970-2012)
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Sırasında Yerel ve Bölgesel İklimde
Oluşabilecek Meteorolojik ve İklimsel Etkiler İle Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık,
İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Proje kapsamında yapılacak faaliyetlerin yerel ve bölgesel iklime etkisi
beklenmemektedir.
85
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
4.7. Flora-Fauna
a ) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Flora-Fauna
Proje alanı Adana İli, Karaisalı sınırları içerisinde yer almaktadır. Proje alanı ve
yakın çevresinde yapılan arazi çalışmalarında öncelikle vejatasyon yapısı daha sonrada
alanda yayılış gösteren bitki türlerinin tespit edilmeye çalışılmıştır.
Proje alanı vejetasyon yapısı
Vejetasyon, bir coğrafik bölgenin bir kesiminin üzerinde, yaşama şartları birbirine
benzeyen bitkilerin bir arada toplanma şeklidir. Bu bitkilerin birbirleriyle ve çevreleriyle
etkileşimleri sonucunda belirli vejetasyon zonları oluşmaktadır. Proje alanı ve yakın
çevresinde yayılış gösteren bitki türlerinin net bir şekilde tespit edebilmek için yapılan
arazi çalışmalarında öncelikli olarak vejetasyon tipleri tespit edilmiştir. Bu bağlamda proje
alanında genel olarak, çalı formların baskın olduğu maki vejetasyonu, kaya vejetasyonu,
seyrek orman vejetasyonu bitkilerinin hakim olduğu tespit edilmiştir.
Proje alanının farklı bölgelerinde değişik vejetasyon yapıları gözlenmektedir.
Genellikle sulak alanlarda yayılış gösteren bitki türlerinin hakim olduğu sucul vejetasyon
yapısında karşımıza çıkan Platanus orientalis ve Nerium oleander gibi türlerdir. Bu Türlere
bazı kurak ortamlarda da yayılış gösteren Quercus coccifera, Quercus cerris, Tamarix
smyrnennis, Palirus spina-christi, Olea europaea, Populus tremula gibi çalı – ağaç
formunda veya Plantago major, Salvia virgata gibi bir veya çok yıllık otsu formda türler de
eşlik etmektedir. Bu vejetasyon tipine proje alanı ve yakın çevresinde de rastlamak
mümkündür.
Diğer bir vejetasyon tipide kayalık alanlarda yayılış gösteren bir veya çok yıllık
türlerle, bazı kesimlerde seyrek orman oluşturan çalı ve ağaç türlerinin bulunduğu tipik
kaya vejetasyonudur. Bu bölgede yapılan arazi çalışmalarında seyrek lokalite oluşturan
Pinus brutia görülmektedir.
Proje alanı yakın çevresinde yer yer kültür arazileri arasına sıkışmış seyrek olarak
ağaç türlerinin bulunduğu maki vejetasyonu gözlenmiştir. Bölgede bulunan maki
vejetasyonunun Paliurus spina-christi, Spartium junceum, Myrutus communis ve Styrax
officinalis gibi maki türleri de eşlik etmektedir.
86
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Flora Üzerine Etkileri
Proje alanı vejetasyon yönünden bir bütün olarak değerlendirildiğinde spesifik bir
bitki birlikteliğine (vejetasyon tipine) rastlanmamıştır. Arazi çalışmaları sırasında bu ve
benzeri bitki türlerinin oluşturduğu kaya, maki, kültür vejetasyon yapısının proje alanı
yakınlarında oldukça yaygın olduğu gözlemlenmiştir. Projenin gerçekleşmesi ortamda
bulunan vejetasyon yapısını çok fazla etkilemeyecektir. Alanda floristik açıdan lokal
endemik veya çok dar yayılışa sahip olan türlere rastlanılmamıştır. Bu nedenle alanda
yapılması planlanan faaliyet sonucu meydana gelebilecek tahribatın, yayılış bakımından
toleransı çok yüksek veya kozmopolit olan türlerin varlığını tehdit edecek nitelikte
olmayacağı düşünülmektedir.
Proje alanında yayılış gösteren bitki türleri
Proje alanında yapılan çalışmalar sonucunda 20 familyaya ait 45 bitki türü tespit
edilmiştir. Flora türleri proje etki alanı ile beraber değerlendirilmiştir. Türlerin mensubu
olduğu familyaların ve cinslerin sıralamasında alfabetik bir sıralamanın benimsendiği
listede, türlerin Türkçe adları belirtilirken Türkçe Bitki Adları Sözlüğü referans alınmıştır
(Baytop, 1997). Bunun yanında tür listesinde sırasıyla, türlerin mensubu oldukları
fitocoğrafik bölgeleri, hangi habitatlarda yayılış gösterdikleri, sahasındaki nisbi bollukları,
ülkemiz açısından endemizm durumları, Bern ve UICN koruma listelerinde bulunup
bulunmadığı endemik ise tehlike sınıfları ve kaynakları sütunlar halinde verilmiştir.
Proje sahasının ÖBA’ya (Önemli Bitki Alanları) göre değerlendirilmesi,
sahada yayılış gösteren bitki türlerinin endemizm durumları, UICN ve Bern
sözleşmesine göre sorgulanması
Türkiye’nin Önemli Bitki Alanları 2005 yılında WWF Türkiye Doğal Hayatı
Koruma Vakfı tarafından yayınlanmıştır (Özhatay 2005). Prof. Dr. Neriman Özhatay
önderliğinde yayımlanan bu eserde Türkiye’nin 122 Önemli Bitki Alanı tanıtılmaktadır.
Daha sonra Bakü Tiflis Ceyhan Boru Hattı güzergahındaki 22 Önemli Bitki Alanının daha
dahil edilmesiyle bu sayı 2006 yılında 144’e yükselmiştir (Özhatay, 2006). Proje sahası bu
kaynaklarda yer alan herhangi bir Önemli Bitki Alanı içerisinde yer almamaktadır. Proje
sahasına en yakın ÖBA, Adana, Niğde ve Kayseri İlleri sınırları içerisinde kalan ve Orta
Toroslar ile Antitoroslar’ın buluştuğu noktada yer alan Aladağlar Önemli Bitki Alanıdır.
Bu önemli bitki alanı buzul gölleri, derin kanyonları, sarp kayalıkları ve taşlık yamaçlarıyla
karakterizedir. Görüldüğü gibi proje sahası gerek konumsa gerekse bu alanlardan farklı
vejetasyon yapısıyla farklılık göstermektedir ve herhangi bir Önemli Bitki Alanı içerisinde
yer almamaktadır.
87
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
UICN (International Union for Conservation of Nature- Dünya Koruma Birliği)
1994 yılında bitki ve hayvan türlerinin karşı karşıya bulunduğu tehditlere göre
sınıflandırılması amacıyla tehlike kategorileri ve kriterler hazırlanmıştır. Bu kategoriler ve
kriterler 2001 yılında güncellenmiştir (UICN 2001). Her ülke nesli tehlike altında bulunan
bitki ve hayvan türlerini UICN kriterlerine ve kategorilerine göre listelenmekte ve kendi
Kırmızı Kitap ya da Kırmızı Listesini hazırlamaktadır. Doğa koruma konusunda önemli
uluslar arası mutabakatlardan biri Bern Sözleşmesi (Convention on the Conservation of
European Wildlife and Natural Habitats – Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama
Ortamlarını Koruma Sözleşmesi)’dir. Bu uluslar arası sözleşmeye imza atan ülkeler, doğal
bitki ve hayvan türleri ve bunların doğal yaşam alanlarını korumak ve bu amaçla diğer
ülkelerle işbirliği yapmakla yükümlüdür. Bu bağlamda; proje alanında yayılış gösteren
bitki türlerinin tümü UICN tarafından hazırlanan, 2007 tehlike altındaki türlerin kırmızı
listesinde ve Bern Sözleşmesi Ek I (Strictyl protected flora species – kesinlikle korunan
bitki türleri listesi) listesinde taranmıştır ve türlerin hiçbiri koruma önlemi gerektiren
türlerin işaret edildiği bu listelerde yer almamaktadır (Bern 1979)
Proje Alanı Fauna
Fauna türleri mevsimsel değişiklikler göstermekte olup, bir alanın fauna
envanterinin belirlenmesi birkaç yıl sürebildiğinden fauna listelerinde verilen türler; arazi
çalışmasının yanı sıra, yöre halkının gözlem ve duyumları, bölgenin biyotop özellikleri,
mevcut yayılma alanları ve geçerli biyocoğrafya kuralları göz önüne alınarak
hazırlanmıştır. Fauna listeleri, birkaç türün dışında arazi çalışması sırasında görülmemiş
ancak ortamdaki mevcudiyetleri yapılan literatür araştırmalarıyla ortaya konmuş olan
türleri de içermektedir. Proje alanı fauna türleri proje etki alanı ile beraber
değerlendirilmiştir.
Flora
Proje sahası ve etki alanında mevcut flora türlerinin belirlenmesi amacıyla arazi
çalışmaları yapılmıştır. Arazi çalışmasına ilave olarak detaylı literatür araştırmaları
gerçekleştirilmiştir. Literatür araştırmaları; proje sahasının vejetasyon yapısı, habitatlar ve
rakım göz önüne alınarak yapılmıştır.
88
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Bunlara ek olarak, lokal flora çalışmalarında, Türkiye’nin flora zenginliği dikkate
alınırsa, gözden kaçan türler bulunabilmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada olası
yanılgıları gidermek amacıyla uluslararası çalışmalarda kabul gören P. H. Davis’in “Flora
of Turkey and the East Aegean Islands, Vol 1-10, 1965-1988” isimli eserinden
faydalanılmıştır. Bu eser aynı zamanda listede yer alan taksonların otörleri için de
referanstır. Ayrıca http://turkherb.ibu.edu.tr adresinde bulunan güncel Türkiye Bitkileri
Veri Servisinden faydalanılmıştır.
IUCN Kırmızı Liste 2009.2’ye göre risk sınıfları ve tehlike kategorileri
belirlenmiştir. Türlerin Türkçe ve yöresel isimleri için Türkçe Bitki Adları Sözlüğü’nden
yararlanılmıştır (Baytop, T. 1997).
Bölgesel flora listesi alfabetik sıra gözetilerek hazırlanmıştır. Her türün içinde
bulunduğu habitatlar, ait olduğu fitocoğrafik bölgesi ve endemizm durumu Tablo 51’de
verilmiştir. Bunun yanı sıra tespit edilen türler ülkemizin de taraf olduğu uluslararası
sözleşmeler (BERN, CITES) kapsamında değerlendirilmiştir.
Vejetasyon
Proje alanı, Akdeniz Fitocoğrafik Bölgesi içinde kalmaktadır. Akdeniz Fitocoğrafik
Bölgesi, 300 ve 400 enlemler arasında geniş bir kuşak içerisinde birbirinden izole bölgeler
halinde yer almaktadır. Yine de tüm bu kopukluğa rağmen, Akdeniz’in etkili olduğu tüm
iklimsel koşullar ve vejetasyon açısından oldukça benzer özelliklere sahiptirler.
Akdeniz iklimi yazın sıcak ve kurak, kışın ise serin ve oldukça yağışlı bir özellik
taşır. Yaz dönemindeki kuraklık nedeniyle vejetasyondaki canlanma kış dönemine
kaymıştır. Bölgede yaprak döken bitki türleri yerine herdem yeşil türler baskındır. Akdeniz
ikliminin hakim olduğu yerlerde ormanların yerini alan maki formasyonu ince gövdeli,
sert, bazen kenarları dikensi, herdem yeşil yapraklı, bodur çalı görünüşlü ya da ağaççık
şeklindeki bitki toplulukları, garig formasyonunu ise toprak şartlarının daha elverişsiz,
eğimlerin daha fazla ve yağışların daha az olduğu kesimlerde ayrıca makilerin tahrip
olduğu sahalarda yer alan oldukça kurakçıl bitki toplulukları oluşturmaktadır.
89
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tabloda yer alan sütun başlıklarına ilişkin açıklamalara aşağıda değinilmektedir.
IUCN Kırmızı Liste 2009.2’e göre risk sınıfları ve tehlike kategorileri;






EXTINCT (EX): Tükenmiş
EXTINCT IN THE WILD (EW): Doğada tükenmiş
CRITICALLY ENDANGERED (CR): Çok tehlikede
ENDANGERED (EN): Tehlikede
VULNERABLE (VU): Zarar görebilir
LOWER RİSK (LR): Az tehdit altında
a-CONSERVATİON DEPENDENT(cd):Koruma önlemi gerektiren
b-NEAR THREATENED(nt):tehdit altına girebilir
c-LEAST CONCERN(lc):En az endişe verici
 DATA DEFIICIENT(DD):Veri yetersiz
 NOT EVALUETED(NE): Değerlendirilemeyen
Flora türlerinin tehlike kategorileri
Tablo 51’de proje alanı ve etki alanında saptanan flora türleri ve korunma
durumları verilmiştir.
EX- Extinct (Tükenmiş): Şayet son örneğinin bulunmadığı konusunda hiçbir şüphe yoksa
bu takson bu kategoridedir. Türkiye Florası’nda ülkemizde yetiştiğinden söz edilen ancak
özellikle aramalara rağmen bulunamamış olan bazı taksonlar bu kategoriye konulmuştur.
EW- Extinct İn The Wild (Doğada Tükenmiş): Takson bulunabileceği ortamlarda ve
yılın farklı zamanlarında yapılan çalışmalarda bulunamamış yani doğada kaybolmuş ve
yalnız kültüre alınmış bir şekilde yaşamaya devam ediyorsa bu gruba konur.
CR- Critically Endangered (Çok Tehlikede): Bir takson çok yakın bir gelecekte yok
olma riski altında ise bu gruba konur. Yapılan floristik çalışmalarda, gelecekte
populasyonlarının zarar görebileceği düşünülen bitki taksonları bu kategoriye konmuştur.
EN- Endangered (Tehlikede): Oldukça yüksek bir risk ve yakın gelecekte yok olma
tehlikesi altında olan bir takson henüz CR grubunda değilse EN grubunda yer alır.
90
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
VU- Vulnerable (Zarar Görebilir): CR ve EN gruplarına konamamakla birlikte, doğada
orta vadeli gelecekte yüksek tehdit altında olan taksonlar bu grupta yer almaktadır.
Ülkemizde orta vadede tehdit altında olabileceği düşünülen ve birden fazla lokalitede
bilinenler şimdilik durumlarında tehlike olmayan bazı türler, gelecekte korunmalarının
sağlanması için bu kategoriye konulmuştur.
LR- Lower Risk (Az Tehdit Altında): Yukarıdaki gruplardan herhangi birine
konamayan, onlara göre populasyonları daha iyi bitkiler bu kategoriye konur.
Populasyonları oldukça iyi ve en az 5 lokaliteden bilinenler bu kategoriye konmuştur.
Gelecekteki durumlarına göre tehdit açısından sıralanabilecek 3 alt kategorisi vardır.
a) cd- Conservation Dependent (Koruma Önlemi Gerektiren): 5 yıl içerisinde
yukarıdaki kategorilerden birisine girebilecek taksonlar bu gruptadır. Hem tür hem de
habitat açısından özel bir koruma statüsü gerektirirler.
b) nt- LR-Ic kategorisi, Türkiye’de oldukça yaygın, bol olarak yetişen ve herhangi bir
tehdidin söz konusu olmadığı bitkiler için kullanılmaktadır. Bunların neslinin tehlikeye
girmesi gibi bir durum şu anda söz konusu olmadığı, bir evvelki gruba konmayan ancak
VU kategorisine konmaya yakın adaylar bu grupta yer alır.
c) Ic- Least Concern (En Az Endişe Verici): Herhangi bir koruma gerektirmeyen ve
tehdit altında olmayan bitki türleri bu grupta yer alır.
DD- Data Deficient (Veri Yetersiz): Bir taksonun dağılım ve bolluğu hakkındaki bilgi
yetersiz ise takson bu gruba konur. Bu kategorideki bir taksonun biyolojisi iyi bilinse bile,
onun yayılış ve bolluğu hakkındaki bilgiler yetersizdir. Bu nedenle bir taksonun DD
kategorisine konması onun tehdit altında olmasından çok, hakkında daha fazla bilgi
toplanmasının gerekliliği belirtir. Bilgiler elde edilince takson, durumuna uygun başka bir
kategoriye konulmalıdır.
NE- Not Evalueted (Değerlendirilemeyen): Yukarıdaki herhangi bir kriter ile
değerlendirilemeyen bitki türleri bu kategoride yer alır.
Bazı kriterler hakkında açıklayıcı bilgiler
CR, EN ve VU kategorilerine konmak için kabul edilen ek kriterler şunlardır:
91
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
CR Kategorisi İçin- Doğada çok kısa bir sürede kaybolma tehlikesi altında olan bitkiler
hakkında aşağıdaki kriterlere göre karar verilebilir.
A) Popülasyon aşağıdaki tehditler sonucu azalıyor ise;
a-Habitat özelliğinin değişimi ve türün kapalılık derecesinin azalması;
b-Aktüel ve potansiyel bir toplama tehdidi altında olması;
c-Başka bir taksonun istila tehdidi, melezleme, hastalık, tohum bağlamama, kirlenme,
rekabetçiler ve parazitlerin etkisi altında olması;
B) Bitkinin toplam yayılış alanı 100 km2 den ve tek yayılım alanı 10 km2’den az, çok
parçalanmış veya tek bir lokasyondan biliniyor ise,
EN Kategorisi İçin- Yukarıdaki belirtilen tehlikelerin yüksek riski altında, son 10 yıl
içinde veya 3 nesilde popülasyonda % 50 azalma olacağı düşünülüyor, yayılış alanı 5000
km2 veya tek bir alanda 500 km2 kadar, birey sayısı 2500’ün altında veya en çok 5
lokasyondan biliniyor ise,
VU Kategorisi İçin- Yukarıda belirtilen tehditler karşısında son 10 yıl veya 3 nesil içinde
popülasyonda % 20 azalma olacağı düşünülen; yayılış alanı 10 lokasyondan fazla olmayan,
yayılış alanı toplam 20.000 km2, olgun birey sayısı 10.000 den az veya arazi çalışmaları
sırasında 100 yıl içinde popülasyonunda % 10 azalma olabileceği düşünülen türler.
Habitat: Bir populasyonun, içinde bulunduğu, barındığı, geliştiği, üreyip çoğaldığı,
varlığını ve neslini devam ettirdiği ortamdır. Buna yaşama ortamı da denir.
Habitat Sınıfları:
1 Orman, orman açıklıkları ve orman kenarları
2 Maki
3 Frigana (çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluşturan bitkiler)
4 Kültür alanları (bağ, bahçe vb.), nadasa bırakılmış yerler
5 Kuru çayır ve açık alanlar
6 Nemli çayır, bataklık ve sulak alan, otsu yamaçlar
7 Yol kenarı, terk edilmiş yerler
8 Kayalık ve taşlık alanlar, gölgeli yerler, kalkerli yamaçlar
92
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
CİTES
Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine
İlişkin Sözleşme:
Ek I: CITES Sözleşmesi Ek I listesinde bulunan türler: Ek I CITES tarafından
sıralanan hayvan ve bitkilerin arasında en fazla tehlike altında olan türleri listelemektedir.
Bunlar nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan türlerdir ve CITES genellikle bu
türlerin örneklerinin uluslararası ticaretini yasaklamaktadır. Ancak, bilimsel araştırmalar
gibi bazı istisnai durumlarda buna izin verilmektedir. Bu gibi durumlarda, ticaret, ihracat
izni (veya vasıtalı ihracat izni) ve ithalat izni veren makamların yetkisinde olacaktır.
BERN SÖZLEŞMESİ
[Convention on the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats]
Ek I: Korunan flora türleri
93
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
TÜRKİYE FİTOCOĞRAFİK BÖLGELERİ
[Davis P.H., Harper P.C. and Hege I.C. (eds.), 1971. Plant Life of South-West Asia. The
Botanical Society of Edinburg]
Fitocoğrafik Bölge
Faaliyet alanı Akdeniz Fitocoğrafik Bölgesi’nde bulunmaktadır.
Şekil 31. Türkiye'nin Fitocoğrafik Bölgeleri
EUR.-SİB.(EUX): Avrupa-Sibirya Bölgesi (Öksin alt bölgesi); Col.: Öksin alt
bölgesinin Kolşik sektör
MED.: Akdeniz Bölgesi (Doğu Akdeniz alt bölgesi); W.A: Batı Anadolu bölgesi;
T.: Toros Bölgesi; A.:Amanus Bölgesi
IR.-TUR.: Irano-Turanien Bölgesi; C.A.: İç Anodolu Bölgesi; E.A.: Doğu Anadolu
Bölgesi (Mes: Mezopotamya)
X: Muhtemelen Avrupa-Sibirya bölgesinin Orta Avrupa/Balkan alt bölgesi
(mt): Dağ
94
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Flora Türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı
Faaliyet ünitelerinin planlandığı alanlar ile çevresinde bulunan ve habitat özelliği
nedeniyle bulunma olasılığı yüksek olan taksonların fitocoğrafik bölgelerinin
belirtilmesinde çeşitli kısaltmalar kullanılmıştır. Buna göre; Avr.-Sib. Ele. (Avrupa-Sibirya
Elementi’ni), D. Akd. Ele. (Doğu Akdeniz Elementi’ni), Akd. Ele. (Akdeniz Elementi’ni)
ve İr.-Tur. Ele. (İran-Turan Elementi’ni) ifade etmektedir. Geniş yayılışlı yada fitocoğrafik
bölgesi tam olarak bilinmeyenler için (?) işareti konmuştur.
Yapılan çalışmalar neticesinde proje etki alanında 20 familyaya ait 45 tür tespit
edilmiştir. Bu türler ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler kapsamında
değerlendirilmiş olup, koruma altına alınmış ve nesli tükenme tehlikesi altında olan tür
bulunmamaktadır (Tablo 51).
95
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 51. Flora Envanteri
BİLİMSEL ADI
TÜRKÇE ADI
RAKIM
(m)
Apiaceae
Anagyris foetida
Zivircik
0-1000
Buplerum gracile
-
0-1000
Buplerum odontites
Conium maculatum
Baldırı kara
0-1300
0-2400
Eryngium cretium LAM.
Boğa dikeni
0-750
Zakkum
0-800
Papatya
Köy göçerten
0-1830
0-2290
30-2100
Kangal
150-1500
Pıtrak
100-1600
10-1750
Step, tarla, çalılık arası
Kurak yamaç, boş alan
Tarla,yamaç,nadas alan
Çıplak kayalık alan,yol
kenarı
Garig, çakıllık alan
Kurak yamaç, boş alan
HABİTAT
Kayalık yamaç, çalılık
Firigana, açık ve doğal
habitat
Kuru açık habitatlar
Koruluk, dere kenarı
Çalılık, nadas
tarla,çorak alan
FİTOCOĞRAFİK
BÖLGE
END.
RDB
IUCN
2010.3
BERN
CITES
KAYNAK
Akdeniz
-
-
NE
-
-
L
D.Akdeniz
-
-
NE
-
-
L
?
?
-
-
NE
NE
-
-
L
G
D.Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
?
?
?
-
-
NE
NE
NE
-
-
L
G
G
D.Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
Akdeniz
?
-
-
NE
NE
-
-
L
G
?
-
-
NE
-
-
L
İran-Turan
-
-
NE
-
-
G
Apocynaceae
Nerium oleander
Asteraceae
Anthemis tinctoria var. tinctoria
Carthamus lanatus L.
Cirsium arvense subsp. arvense
Onopordum bracteatum var.
bracteatum
Picnomon acarna
Xanthium spinosum
Boraginaceae
Dere kenarı, mevsimsel
kuruyan su yatakları
Echium italicum
Engerek otu
Heliotropium ellipticum
Cactaceae
Opuntia ficus-indica
Caryophyllaceae
Silena vulgaris
Cornaceae
Cornus sanguinea L.subsp.cilicica
Cupressaceae
Bambul otu
800-1200
Tarım alanı, tahrip
edilmiş araziler
Kuru taşlı yamaçlar
Frenk inciri
-1-1
Kuru taşlı topraklar
?
-
-
NE
-
-
G
Gıvışkan otu
0-1200
Tarla kenarı,yamaç
?
-
-
NE
-
-
G
Kızılcık
0-1400
Çalılık,boş alan,yamaç
D.Akdeniz
-
-
NE
-
-
L
Servi
900-1200
Yamaç, kireçtaşı
kayalık
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
Cupressus sempervirens
Dipsacaceae
96
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
-
RAKIM
(m)
0-2000
Yol kenarı, otlu yerler
FİTOCOĞRAFİK
BÖLGE
İran-Turan
keçiboğan
0-900
Maki, kuru kayalık
Boğumlu ot
0-1900
Dağ çayı
0-1800
0-2200
-
150-1050
-
0-1300
BİLİMSEL ADI
TÜRKÇE ADI
Scabiosa calocephala
Fabaceae
Calicotome villosa LINK
Lamiaceae
Micromeria myrtifolia BOISS. ET
HOHEN
Prunella laciniata (L.) L.
Sideritis perfoliata L.
Stachys cretica supsp. cassia
Liliaceae
Urginea maritima
Oleaceae
Olea europaea
Pinaceae
Pinus brutia TEN:
Poaceae
ÇED RAPORU
Zeytin
END.
RDB
-
-
IUCN
2010.3
NE
Akdeniz
-
-
Orman
D. Akdeniz
-
Orman, çayır, tarlalar
Kireçtaşı kayaçlar
Kayalık kireçtaşı
yamaçlar
Avr.-Sib.
D.Akdeniz
Kıyılar
HABİTAT
BERN
CITES
KAYNAK
-
-
G
NE
-
-
G
-
NE
-
-
G
-
-
NE
NE
-
-
L
G
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
Kültür
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
Orman
D. Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
?
?
Avp-Sib
-
-
NE
NE
NE
-
-
L
G
L
?
-
-
NE
-
-
G
?
-
-
NE
-
-
L
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
?
-
-
NE
-
-
L
Avp-Sib
?
-
-
NE
NE
-
-
L
G
?
-
-
NE
-
-
G
Kızılçam
0-1500
Avena barbata subsp.barbata
-
0-1300
Brumus arvensis L.
Cynodon dactylon var. dactylon
Lolium perenne L.
Lolium rigidum var.rigidum
GAULIN.
Piptatherum miliaceum
(L.)subsp.thomasi
Bermuda çimi
“
0-2900
0-1800
0-2050
Delice
0-1850
-
0-900
Poa compressa L.
-
0-1400
Poa bulbosa L.
-
0-3000
Polypogon maritimus
Steria verticillata(L.) var.verticillata
Rhamnaceae
Paliurus spina-christi
-
0-400
0-800
Taşlık alan, bozulmuş
toprak, tarla
Maki, yamaçlar, kuru
çayırlık
Serpantin uçurumlar
Kuru arazi, bahçe, koru
Kara çalı
0-1400
Boğazlar, çorak
Bozulmuş habitat,
taşlık yerler
Yol kenarı, kuru yerler
Kuru taşlı yamaçlar
Otlak, çayırlık
Yol kenarları, nadas
alan
Maki, tarla kenarı
97
?
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
BİLİMSEL ADI
TÜRKÇE ADI
RAKIM
(m)
ÇED RAPORU
FİTOCOĞRAFİK
BÖLGE
END.
RDB
IUCN
2010.3
BERN
CITES
KAYNAK
Çalılık alan
Kayalık yamaçlar
?
D.Akdeniz
-
-
NE
NE
-
-
L
G
Açık alan
?
-
-
NE
-
-
G
Avr-Sib
-
-
NE
-
-
L
?
-
-
NE
-
-
G
?
-
-
NE
-
-
G
Akdeniz
-
-
NE
-
-
G
HABİTAT
yerler,makilik
Rosaceae
Rubus discolor
Sarcopoterium spinosum
Rubiaceae
Asperula arvensis
Scrophulariaceae
Linaria genistofolia (L.)
subsp.genistofolia
Veronica hederifolia L.
Solanaceae
Hyoscamus niger
Lycium europaeum L.
Abdestbozan
0-1400
0-1000
Tarla yapışkan otu
Nevruz otu
0-2100
Yavşanotu
50-2000
-
0-2300
-
0-500
Koruluk, çalılık, maki,
yol kenarı
Orman , kırlar,bağlar
Taşlı veya kayalı yerler
Tarla kenarı, çitler,
bahçeler
KAYNAK:
 Türkçe Bitki Adları Sözlüğü - Prof. Dr. Turhan BAYTOP ANKARA,1997
 Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı –Tuna EKİM ve Arkadaşları ANKARA-2000
 Akdeniz Doğal Bitki Örtüsü - Yrd. Doç. Dr. Tuluhan YILMAZ ADANA-1996
Kaynak: IUCN 2009.2
 L Literatür
 K Kaynak
 G Gözlem
NE: Not Evaluated (Değerlendirilmedi)
LR: Lower Risk (Düşük riskli)
98
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Flora listesinde yer alan tür ve tür altı kategorideki 45 adet bitki türünün
fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; Iran-Turan elementi 3, Doğu Akdeniz elementi 6 ve
Akdeniz elementi 20 şeklindedir. Geri kalan 21 tür ise kozmopolit veya fitocoğrafik
bölgesi belirsizler kategorisinde yer almaktadır.
Fauna
Fauna türleri mevsimsel değişiklikler göstermekte olup, bir alanın fauna
envanterinin belirlenmesi birkaç yıl sürebildiğinden fauna listelerinde verilen türler; arazi
çalışmasının yanı sıra, yöre halkının gözlem ve duyumları, bölgenin biyotop özellikleri,
mevcut yayılma alanları ve geçerli biyocoğrafya kuralları göz önüne alınarak
hazırlanmıştır. Fauna listeleri, birkaç türün dışında arazi çalışması sırasında görülmemiş
ancak ortamdaki mevcudiyetleri yapılan literatür araştırmalarıyla ortaya konmuş olan
türleri de içermektedir.
Fauna bölümünde Bern Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3 kapsamı altında bulunan türler
için, Bern sözleşmesi koruma tedbirlerine ve bu sözleşmedeki 6. ve 7. madde hükümlerine
uyulacaktır. Bern sözleşmesine göre fauna türleri iki bölüm altında koruma altına
alınmıştır. Bunlar;
Madde 6
Her Akit Taraf, II no’lu ek listede belirtilen yabani fauna türlerinin özel olarak
korunmasını güvence altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır. Bu
türler için özellikle aşağıdaki hususlar yasaklanacaktır.
a) Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri;
b) Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip
etmek;
c) Yabani faunayı, bu Sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde, özellikle üreme,
geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek;
d) Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu
yumurtaları alıkoymak;
e) Bu madde hükümlerinin etkinliğine katkı sağlayacak hallerde, tahnit edilmiş
hayvanlar ve hayvanlardan elde edilmiş kolayca tanınabilir herhangi bir kısım veya
bunun kullanıldığı malzeme dahil, bu hayvanların canlı veya cansız olarak elde
bulundurulması ve iç ticareti.
99
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Madde 7
1. Her Akit Taraf, III no’lu ek listede belirtilen yabani faunanın korunmasını güvence
altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır.
2. III no’lu ek listede belirtilen yabani faunanın her türlü işletme şekli 2. Maddenin
şartları gözönünde bulundurularak, populasyonlarının varlığını tehlikeye
düşürmeyecek şekilde düzenlenmiş olacaktır.
3. Alınacak önlemler,
a) Kapalı av mevsimlerini ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esasları,
b) Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygun
durumlarda, işletmenin geçici veya bölgesel olarak yasaklanmasını,
c) Yabani hayvanların canlı veya cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde
bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde
düzenlenmesi hususlarını, kapsayacaktır.
Ayrıca;
2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararları” Ek-I (Orman ve Su İşleri
Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları), Ek-II (Merkez Av Komisyonunca
Koruma Altına Alınan Av Hayvanları), Ek-III (Merkez Av Komisyonunca Avına Belli
Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları) listeleri ilgili tablolara işlenmiştir.
Ek-I listesinde bulunan yaban hayvanları, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu’nun 4.
maddesinin birinci fıkrası gereğince Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca koruma altına
alınmıştır. Bu listede yer alan yaban hayvanlarını avlamak, ölü ya da canlı bulundurmak ve
nakletmek yasaktır.
Ek-II listesinde bulunan kuşlar ve memeliler, 4915 sayılı Kara Avcılığı
Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasının verdiği yetki çerçevesinde Merkez Av
Komisyonunca koruma altına alınmıştır. Bu listede yer alan av hayvanlarını avlamak, ölü
ya da canlı bulundurmak ve nakletmek yasaktır.
100
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Ek-III listesinde bulunan av hayvanları, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu’nun 4.
maddesinin birinci fıkrası gereğince Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca belirlenen
2013- 2014 av döneminde belli edilen sürelerde avlanmasına Merkez Av Komisyonunca
izin verilen av hayvanlarıdır.
Omurgalı Hayvanlar
Proje sahası ve etki alanında bulunan ve bulunması muhtemel fauna elemanları
evrimsel gelişim sırasına göre;




Amphibia (İki yaşamlılar),
Reptilia (Sürüngenler),
Aves (Kuşlar),
Mammalia (Memeliler) olarak kategorize edilmektedir.
Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması
muhtemel fauna türlerinden; Tablo 52’de amfibi türleri, Tablo 53’de sürüngen türleri,
Tablo 54’de kuş türleri ve Tablo 55’de memeli türleri verilmiştir. Tablolarda her türün
familyası, Türkçe adı, habitatı, IUCN kategorisi, Red Data Book kategorisi ve Bern
Sözleşmesi Ek-2 (kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri) ve Ek-3 (korunan fauna
türleri) listelerinin hangisinde yer aldığı belirtilmiştir. Bern Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3
listesinde yer almayan türler için (-) işareti konulmuştur.
Amphibia (İki yaşamlılar).
Proje sahası ve etki alanında gerçekleştirilen arazi çalışmaları ve literatür
araştırmaları neticesinde 2 familyaya ait 2 iki yaşamlı türü tespit edilmiştir (Tablo 52).
Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması
muhtemel 2 iki yaşamlı türünden 1 tanesi Bern Ek-III,1 tanesi Bern Ek-II listesinde yer
almaktadır.
Tablo 52. İki yaşamlı türler (Amphibia)
BİLİMSEL
TÜRKÇE
HABİTAT
ADI
ADI
Bufonidae
Gece
Taş altı ve toprak
Bufo viridis
kurbağası
içinde
Hylidae
Rana
Yeşil
Su içi ve
ridibunda
kurbağa
kıyısında
101
IUCN
BERN
MAK
2013-2014
LC
Ek-II
-
LC
Ek-III
-
RDB
nt
nt
CITES
-
-
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Reptilia (Sürüngenler)
Proje sahası ve etki alanında gerçekleştirilen arazi çalışmaları ve literatür
araştırmaları neticesinde 5 familyaya ait 13 sürüngen türü tespit edilmiştir (Tablo 53).
Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması muhtemel 13
sürüngen türünden 9 tanesi Bern Ek-III, 4 tanesi Bern Ek-II listesinde yer almaktadır.
Bu türler Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından hazırlanıp, 26.05.2013 tarih ve
28658 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2013-2014 Av Dönemi
Merkez Av Komisyonu Kararı’na göre 13 sürüngen türü Ek-I, yani “Orman ve Su İşleri
Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları” listesinde yer almaktadır. Ek-I
listesinde yer alan türler Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından koruma altına alınmıştır.
Koruma altına alınan türlerin her ne şekilde olursa olsun alıkonulması veya avlanması
yasaktır. Sürüngen türleri arasında Testudo graeca 2009.2 IUCN Red List Kategorileri
Listesi’nde bulunmasına rağmen, Demirsoy (1996) tarafından yapılan çalışmalara göre bu
tür Türkiye’de oldukça bol ve yaygındır. Ayrıca herhangi bir tehdit altında değildir.
BERN
MAK
2013-2014
RDB
CITES
BİLİMSEL ADI
IUCN
Tablo 53. Sürüngenler (Reptilia)
VU
Ek-II
Ek-I
nt
-
LC
Ek-III
Ek-I
nt
LC
Ek-II
Ek-I
nt
-
LC
Ek-III
Ek-I
nt
-
LC
Ek-II
Ek-I
nt
-
LC
Ek-III
Ek-I
nt
-
LC
Ek-III
Ek-I
nt
-
LC
Ek-III
Ek-I
nt
-
Taşlık, çalılık alan
-
Ek-III
Ek-I
nt
-
Seyrek bitkili taşlık
Ağaçlık çalılık ve
taşlı alanlar, tarla
LC
Ek-III
Ek-I
nt
-
LC
Ek-III
Ek-I
nt
-
TÜRKÇE ADI
HABİTAT
Testudinidae
Testudo graeca
Tosbağa
Taşlı kuru araziler,
bağ bahçe
Agamidae
Laudakia stellio
Dikenli keler
Kayalar, taş duvarlar,
ağaç kovukları
İnce parmaklı
keler
Geniş parmaklı
keler
Bitkisi az olan
taşlık alanlar
Bitkisi az olan
taşlık alanlar
Tarla
kertenkelesi
Açık alanlar ve
taşlık araziler
Benekli
kertenkele
Tıknaz
kertenkele
Şeritli
kertenkele
Az bitkili ve taşlık
alan
Bitki örtüsü seyrek
taşlık alanlar
Açık araziler taşlık
ve kayalık alan
Kocabaş yılan
Uysal yılan
Gekkonidae
Cyrtodactylus
kotschyi
Hemidactylus
turcicus
Lacertidae
Ophisops elegans
Scincidae
Calcides osellatus
Mabuya aurata
Mabuya vittata
Colubridae
Coluber ravergieri
nummifer
Eirenis modestus
Malpolon
monspessulanus
Çukurbaşlı yılan
102
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Aves (Kuşlar)
Proje sahası ve etki alanında kuş populasyon yoğunluğu oldukça düşüktür.
Gerçekleştirilen arazi çalışmaları ve literatür araştırmaları neticesinde 11 familyaya ait 14
kuş türü tespit edilmiştir (Tablo 54).
Kuşlar uçabilme yeteneği sebebiyle bulunduğu ortamı terk edebilir ve yeni
habitatlar bulabilir. Projenin bu türlerin beslenme, dolaşma, barınma ve üreme alanlarını ve
faaliyetlerini kısıtlamaması nedenleriyle kuş türleriyle ilgili olarak çevresel etkiler
açısından göreceli bir olumsuzluk beklenmemektedir. İnşaat ve işletme aşamasında su
kirliliği ve katı atık kontrolü ve diğer yönetmeliklere, av yasaklarına ve uluslar arası
sözleşmelerdeki (Bern Sözleşmesi) hususlara bağlı kalınarak kuş türleriyle ilgili gerekli
önlemler alınacaktır.
Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması
muhtemel 14 kuş türünden 6 tanesi Bern Ek-III, 8 tanesi Bern Ek-II listesinde yer
almaktadır.
“IUCN Red List Threatened Species”e göre tespit edilen tespit edilen tüm kuş
türlerinin nesli tükenme tehlikesine karşı düşük risklidir (LC).
Bu türler Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından hazırlanıp, 26.05.2013 tarih ve
28658 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2013-2014 Av Dönemi
Merkez Av Komisyonu Kararı’na göre 8 kuş türü Ek-I, yani “Orman ve Su İşleri
Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları” listesinde; 2 kuş türü Ek-II, yani
“Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları” listesinde; 4 kuş türü
Ek-III, yani “Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av
Hayvanları” listesinde bulunmaktadır. Ek-I listesinde yer alan türler Orman ve Su İşleri
Bakanlığı tarafından koruma altına alınmıştır. Koruma altına alınan türlerin her ne şekilde
olursa olsun alı konulması veya avlanması yasaktır.
103
İNKAYA MAD. VE PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI ve KONKASÖR TESİSİ .
2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tablo 54. Kuşlar (Aves)
TÜRKÇE ADI
IUCN
BERN
HABİTAT
MAK 20132014
RDB.
STATÜ
CITES
KAYNAK
Şahin
LC
Ek-II
Orman
Ek-I
A.3
Y
-
L
Akkanat tarlakuşu
LC
Ek-II
Yerleşim yerleri ve tarlalar
Ek-I
A.1.2
G
-
L
Küçük kumru
LC
Ek-III
Park ve bahçelerde
Ek-II
A.4
Y
-
G
Saksağan
LC
Ek-III
Ek-III
A.5
Y
-
L
Cüce karga
LC
Ek-III
Orman ve ağaçsız alanlarda
Ağaçlık ve kayalık alanlar,
harabeler
Ek-III
A.5
Y
-
L
Kaya kirazkuşu
LC
Ek-II
Ağaçlık alan ve kayalık
Ek-I
Pencere kırlangıcı
LC
Ek-II
Yerleşim yerleri ve kayalıklar
Ek-I
A.4
G
-
G
Lanius minör
Kara alın
çekirgekuşu
LC
Ek-II
Düz ve tepelik alanlar ile
bahçeler
Ek-I
A.3
G
-
L
Motacillidae
Motocilla alba
Passeridae
Akkuyruksallayan
LC
Ek-II
Açık araziler ve su kıyıları
Ek-I
A.3.1
Y
-
L
Passer domesticus
Serçe
LC
Ek-III
Tarlalar, ormanlar ve yerleşim
yerleri
Ek-III
A.5
Y
-
G
Sylvia hortensis
Ötleğen
LC
Ek-II
Ağaçlık alanlar bahçeler ve
ovalar
Ek-I
A.2
G
-
L
Turdidae
Oenanthe oenanthe
Turdus merula
Turdus pilaris
Kuyrukkakan
Karatavuk
Ardıç
LC
LC
LC
Ek-II
Ek-III
Ek-III
Açık alanlar tarla ve çayırlar
Ağaçlık alanlar ve bahçeler
Ağaçlık ve çayırlık alanlar
Ek-I
Ek-III
Ek-II
A.3
A.3
B.2
G
Y
K
-
L
D
L
BİLİMSEL ADI
Accipitridae
Buteo buteo
Alaudidae
Melanocorypha leucoptera
Columbidae
Streptopelia senegalensis
Corvidae
Pica pica
Corvus monedula
Emberizidae
Emberiza cia
Hirundinidae
Delichon urbica
Laniidae
Sylvidae




Kaynak: Demirsoy, A., 1997, Omurgalılar “Sürüngenler, Kuşlar ve Memeliler” Meteksan A.Ş., Ankara.
Kaynak: Kiziroğlu, İ, 1993, The Birds of Türkiye (Species List in Red Data Book), TTKD, Ankara.
Kaynak: Merete Çakmak-Mary Işın , Anadolu Kuş Adları Sözlüğü
G: Gözlem L: Literatür A: Duyum
104
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Prof. Dr. İlhami Kiziroğlu tarafından hazırlanan The Birds of Türkiye adlı yayında,
kuş türlerinin korunma durumu ve statüleri ile ilgili olarak kullanılan sembollerin
açıklaması şu şekildedir:
A1
: Nesli tükenmiş veya tükenme tehlikesi altında olan türler
A1.1 : Nesli tükenmiş olan türler
A1.2 : Tüm Türkiye’deki birey sayısı 1-25 çift arasında olan türler
A2
: Birey sayısı 26-50 çift altında kalan ve yayılış gösterdikleri bölgelerde büyük risk
altında olan türler
A3
: Birey sayısı 51- 200 (500) çift arasında kalan ancak bazı bölgelerde oldukça
azalmış türler
A4
: Birey sayıları fazla olmakla birlikte belirli bölgelerde azalmış olan türler.
A5
: Bu türlerin gözlenen populasyonlarında henüz bir azalma ve tükenme tehdidi söz
konusu değildir.
B
: Geçici olarak Türkiye’ye gelen ve biyotopların yok edilmesi ile risk alına girecek
türler
B1
: Anadolu’yu kışlak olarak kullanan ancak Anadolu’da üremeyen türler
B2-B3 : Anadolu’dan transit olarak geçen veya Anadolu’yu kışlak olarak kullanan ve risk
derecesi daha düşük olan türler
Y
: Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuş türleri
G
: Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler
K
: Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, yurdumuzu transit göç esnasında kullanan
türlerdir
KZ
: Kış aylarını yurdumuzda geçiren, kış ziyaretçisi türlerdir.
Mammalia (Memeliler)
Gerçekleştirilen arazi çalışmaları ve literatür araştırmaları neticesinde 6 familyaya
ait 8 memeli türü tespit edilmiştir (Tablo 55). Proje sahası ve etki alanında tespit edilen
memeli türlerine ait yuvalama alanı bulunamamıştır.
Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan ve habitat özelliği nedeniyle bulunması
muhtemel 8 memeli türünden 2 tanesi Bern Ek-III, 3 tanesi Bern Ek-II listesinde yer
almaktadır.
105
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Bu türler Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından hazırlanıp, 26.05.2013 tarih ve
28658 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2013-2014 Av Dönemi
Merkez Av Komisyonu Kararı’na göre 3 memeli türü Ek-I, yani “Orman ve Su İşleri
Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları” listesinde, 1 memeli türü Ek-III,
yani “Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları”
listesinde bulunmaktadır. Koruma altına alınan türlerin her ne şekilde olursa olsun alı
konulması veya avlanması yasaktır.
Memeli türlerinden Canis familaris hariç diğerleri 2009.2 UICN Red List
Kategorilerinde yer almaktadır.
“IUCN Red List Threatened Species”e göre tespit edilen tüm memeli türlerinin
nesli tükenme tehlikesine karşı düşük risklidir (LC).
Tablo 55. Memeliler (Mammalia)
BİLİMSEL
ADI
Canidae
Canis familaris
Erinaceidae
Erinaceus
concolor
Leporidae
Lepus
europaeus
Muridae
Mus musculus
Rattus rattus
Rhinolophidae
Rhinolophus
ferrumequinum
Rhinolophus
hipposiderus
Soricidae
Crocidura
leucodon
TÜRKÇE
ADI
HABİTAT
IUCN
BERN
MAK
20132014
RDB
CITES
Evcil köpek
Yerleşime yakın
-
-
-
nt
-
Kirpi
Bağ bahçe ve ormanlar
LC
Ek-II
Ek-I
nt
-
Yabani
tavşan
Ağaçlık ve açık
araziler
LC
Ek-III
Ek-III
nt
-
Ev sıçanı
Sıçan
Yerleşim yeri, çalılıkla
Yerleşime yakın
LR/lc
-
Ek-III
-
nt
nt
-
B.Nalburunlu
yarasa
K.Nalburunlu
yarasa
Ormanlık, ağaçlık,
çalılık
Ormanlık, ağaçlık,
çalılık
LC
Ek-II
Ek-I
V
-
LC
Ek-II
Ek-I
V
-
Tarla sivri
faresi
Açık araziler ve
çalılıklar
LC
-
-
nt
-
106
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tabloda kullanılan kısaltmalar ve açıklamalar:
Türlerin ülkemizdeki durumu ile ilgili veriler ve Türkçe adlandırmalar “Genel ve
Türkiye Zoocoğrafyası - Prof. Dr. Ali DEMİRSOY, 1996” a göre yapılmıştır.
ERL : European Red List (Avrupa Kırmızı Listesi)
Vu : Vulnerable (zarar görebilir)
MAK : 2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı
Ek-Liste I : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları
Ek-Liste II : Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları
Ek-Liste III : Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin verilen Av
Hayvanları
BERN EK II : Sıkı Korunan Fauna Türleri
BERN EK III : Korunan Fauna Türleri
Kaynak : L : Literatür, G : Gözlem, A : Anket (Yöre halkının söylemleri)
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Flora-Fauna Üzerine
Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Yapılan çalışmalara göre proje iki yaşamlı, sürüngen ve kuş türlerinin
populasyonları üzerinde mevcut etkiler dışında yeni bir tehdit unsuru oluşturmayacaktır.
Fauna elemanlarından hareket etme yeteneğine sahip olanlar her an proje sahasında
görülebileceği için, hareketli fauna türlerine herhangi bir zarar verilmemesi amacıyla
görevli personele gerekli uyarılar yapılacaktır.
Fauna türleri özellikle zarar görecek türler olmayıp, işletme aşamasında, ortamdaki
gürültü ve hareketlilikten dolayı, bulundukları habitatları terk ederek, çevredeki daha
uygun alternatif yaşam alanlarına çekileceklerdir.
Yukarıda belirtilen faunanın ülkemizde geniş yayılış göstermesi ve bu türlerin
ekosistemde şuan için herhangi bir tehlike arz etmemesi sebebiyle projenin işletilmesinde
bir engel oluşturmamaktadır.
Proje faaliyeti esnasında, faaliyet alanındaki türler daha uygun ortamlara
yerleşeceklerdir. Ortama adapte olabilen türler yaşamlarını faaliyet alanı yakınında
sürdüreceklerdir.
107
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Faaliyet alanı veya çevresinde koruma altına alınmış herhangi bir bitki veya hayvan
türü tespit edildiği takdirde ulusal mevzuatımız ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası
sözleşme hükümlerine uygun olarak gerekli önlemler alınacak ve söz konusu türler
korunacaktır.
Ek olarak tüm fauna türleri üzerine faaliyet ile avlanma, yumurtalara zarar verme
gibi olumsuz koşullar yaratılmayacaktır. Bu şekilde mevcut yaban hayatı tehdit edilmemiş
olacaktır.
Ayrıca yasal mevzuatlar çerçevesinde doğal ekosistemlerin ve biyolojik çeşitliliğin
korunmasına özen gösterilecek, proses ve çevreye yapılacak yatırımlar ile çevreye pozitif
değerler kazandırmada süreklilik sağlanacaktır.
Faaliyet sırasında söz konusu türleri korumak için personel uyarılacak ve bu
konuda gerekli eğitim verilecektir. Sahada faunaya yönelik bütün koruma tedbirleri
faaliyet sahibi tarafından takip edilerek uygulatılacaktır.
Av hayvanları ve bunların populasyonu ile yaşama ortamları Proje sahası ve
çevresinde av hayvanı olarak tespit edilen türler etüt sahasında zengin populasyonlar
oluşturmamaktadır.
Diğer hayvanların ve insanların sahaya kontrolsüz girişini önlemek amacıyla
sahanın etrafı tel örgü ile çevrilebilir. Ayrıca sahada çalışacak personel yaban hayatına
zarar vermemeleri ve zarar verenleri engellemeleri için eğitilebilir.
108
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
4.8. Koruma Alanları (Ek-V deki Duyarlı Yöreler Listesi Kapsamında)
a) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Koruma Alanları
03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ÇED Yönetmeliği,
EK-V’de yer alan duyarlı yöreler listesi uyarınca proje sahası ve etki alanında;
1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar
a) 09/08/1983 tarih ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde
tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat
Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları", içerisinde kalmamaktadır.
b) 01/07/2003 tarih ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman
Bakanlığı’nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme
Alanları", içerisinde kalmamaktadır.
c) 21/07/1983 tarih ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun
3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt
bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak
tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür
ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu
Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve
tescili yapılan alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ç) 22/03/1971 tarih ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri
İstihsal ve Üreme Sahaları, içerisinde kalmamaktadır.
d) 31/12/2004 tarih ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol
Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar içerisinde
kalmamaktadır.
e) 02/11/1986 tarih ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin
Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri",
içerisinde kalmamaktadır.
f) 09/08/1983 tarih ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen
alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
g) 18/11/1983 tarih ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan
alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ğ) 31/08/1956 tarih ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan
yerler, içerisinde kalmaktadır.
h) 04/04/1990 tarih ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen
alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ı) 26/01/1939 tarih ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması
Hakkında Kanunda belirtilen alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
109
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
i)25/02/1998 tarih ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar, içerisinde
kalmamaktadır.
j) 17/05/2005 tarih ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sulak Alanların
Korunması Yönetmeliği ve 26.08.2010 tarih ve 27684 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Sulak Alanların Korunması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğinde
belirtilen sulak alanlar içerisinde kalmamaktadır.
2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli
alanlar
a) 20/02/1984 tarih ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Avrupa’nın Yaban
Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma
altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve
II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları", içerisinde
kalmamaktadır.
b) 12/06/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’in
Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya
alınan alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ı) 23/10/1988 tarih ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel
Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı"
olarak belirlenmiş alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ıı) 13/09/1985 tarih Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre
Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi
Sit" listesinde yer alan alanlar, içersinde kalmamaktadır.
ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli
Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar,
içerisinde kalmamaktadır.
c) 14/02/1983 tarih ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yürürlüğe giren "Dünya
Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür
Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü
verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar, içerisinde kalmamaktadır
ç) 17/05/1994 tarih ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Özellikle Su
Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması
Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar içerisinde
kalmamaktadır.
d) 27/07/2003 tarih ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Avrupa Peyzaj
Sözleşmesi içerisinde kalmamaktadır.
110
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
3. Korunması gereken alanlar
a) 20/02/1984 tarih ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Avrupa’nın Yaban
Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma
altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve
II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları", içerisinde
kalmamaktadır.
b) 12/06/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’in
Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya
alınan alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ı) 23/10/1988 tarih ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel
Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı"
olarak belirlenmiş alanlar, içerisinde kalmamaktadır.
ıı) 13/09/1985 tarih Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre
Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi
Sit" listesinde yer alan alanlar, içersinde kalmamaktadır.
ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli
Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar,
içerisinde kalmamaktadır.
c) 14/02/1983 tarih ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yürürlüğe giren
"Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri
gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal
Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar, içerisinde kalmamaktadır
ç) 17/05/1994 tarih ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Özellikle Su
Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması
Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar içerisinde
kalmamaktadır.
d) 27/07/2003 tarih ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Avrupa Peyzaj
Sözleşmesi içerisinde kalmamaktadır.
111
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Koruma Alanlarına
Etkiler ve Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Kalker ocağı orman alanı içerisinde yer almaktadır. İnkaya Mad. ve Petr. Ürün.
San. Tic. Ltd. Şti., üretim faaliyetlerine geçmeden önce 6831 sayılı Orman Kanunu 16.
Maddesi gereğince izin alacağını taahhüt etmektedir.
Üretim faaliyetlerinde pasa atığı oluşumu beklenmemektedir. Faaliyetler esnasında
kayalık alan içerisinde toprak bantlarına rastlanılması durumunda, topraklı kısım
kazanılacak ve stok alanında rehabilitasyon çalışmalarında kullanılmak üzere ayrı
depolanacaktır. Konkasör tesisinde ayrılan by-pass ürünün satışı gerçekleştirilebilmektedir.
İnkaya Madencilik ve Petrol Ürün. San. Tic. Ltd. Şti. izne konu olmayan yerlere ve
orman alanlarına kazı fazlası malzeme, pasa atık veya herhangi bir malzemenin
dökülmeyeceğini taahhüt etmektedir. İnkaya Madencilik ve Petrol Ürün. San. Tic. Ltd. Şti.
üretim faaliyetleri esnasında topraklı geçişlerin üretimi durumunda proje için belirlenen
stok alanında ayrı depolamayı ve rehabilitasyon çalışmalarında kullanmayı taahhüt
etmektedir.
Proje ve etki alanında daha önceden orman yangını gerçekleşmemiştir. Ancak
Adana Orman Bölge Müdürlüğü’nün hazırlamış olduğu İnceleme Değerlendirme
Formu’nda sahanın orman yangınlarına 1. derece hassas olduğu belirtilmiştir. Orman
yangınları için alınacak önlemler aşağıdaki gibidir;
o Görülebilir yerlere yangın ikaz levhaları konulacaktır.
o Proje alanı ve civarında her ne amaçla olursa olsun kesinlikle odun ateşi
yakılmayacaktır.
o Ocak alanı çevresine gelen yabancı kişilerin ateş yakması durumunda bu kişiler
uyarılacak ve gerekirse en yakın orman idaresine bildirilecektir.
o Yangın konusunda işçilere eğitim verilecektir.
o Yangın çıkması durumunda en yakın Orman İdaresine bildirilecektir.
o Orman yangınlarının söndürülmesinde kullanılmak üzere, orman idaresinin
talimatları doğrultusunda yeterli miktarda araç-gereç bulundurulacaktır. Bu
araç gereçler başka amaçlar için kullanılmayacak ve devamlı bakımları
yapılacaktır.
o Orman yangınlarında kaybolan veya bulunamayan araç-gereçlerin yerine
yenileri konulacaktır.
o İşletme, Orman İdaresinin görevlendirdiği elemanların kontrolüne açık olacak,
alınacak yeni önlem önerileri yerine getirilecektir.
112
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Projenin ağaç kesimi ve yangın dışında orman alanlarına muhtemel olumsuz etkileri
toz ve üretim faaliyetlerinden kaynaklı atıklar olarak irdelenebilir. Olumsuz etkiler için
alınacak önlemler aşağıda verilmiştir;
Üretim faaliyetlerinde toz oluşumunu engellemek için açık alanlarda, servis
yollarında sulama işlemi yapılacaktır. Konkasör tesisi toz yayıcı üniteleri kapalı dizayn
edilmiştir ve aynı şekilde çalışmaya devam edilecektir. Patlatma işlemlerinde gecikmeli
kapsül kullanılarak ve sıralı patlatma yapılarak toz kontrol altında tutulacaktır.
Üretim faaliyetlerinden kaynaklı atıklar, atık sınıflarına göre ayrılıp yürürlükteki
kanun, yönetmelik hükümlerine uygun depolanıp bertarafı sağlanacaktır. Atıklar orman
alanlarına dökülemeyecektir.
İşletme sonrası rehabilitasyon çalışmaları yapılarak saha tekrar orman alanı olarak
kazanılacaktır.
4.9. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler
(Askeri Yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş
alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar” v.b.)
a ) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı
Kalker ocağının bulunduğu arazinin mülkiyeti Orman Genel Müdürlüğü’ne ait
olup, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 16. Maddesi gereğince bir önceki çalışma
dönemlerinde izin alınıp faaliyete geçilmiştir. Orman izin yazısı Ek 21’de verilmiştir.
Proje ve proje etki alanında devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında
bulunan araziler bulunmamaktadır.
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Etkiler ve Alınacak
Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
6831 sayılı Orman Kanunu’nun 16. Maddesi gereğince bir önceki çalışma
dönemlerinde izin alınıp faaliyete geçilmiştir. Orman izin yazısı Ek 21’de verilmiştir.
İşletme sonrası rehabilitasyon çalışmaları yapılarak saha tekrar orman alanı olarak
kazanılacaktır.
113
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 5. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
(İlgili Yönetmelikler Kapsamında ve Kümülatif Olarak Gerekli Değerlendirme
Yapılacaktır.)
5.1. Emisyon Hesaplamaları (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
U
Gaz Emisyonu
Projenin arazi hazırlık aşaması bulunmamaktadır. Konkasör tesisi ünitesi kurulu
olduğundan inşaat aşaması gerçekleşmeyecektir. İşletme aşamasındaki gaz emisyonu
aşağıda görüldüğü şekilde değerlendirilmiştir.
İşletme Aşaması Gaz Emisyonu
İş makineleri ve araçlar için için Tüpraş 403 otomotiv dizel yakıtı kullanılacaktır.
Dizel yakıtın kimyasal özellikleri Tablo 56’da verilmektedir.
Tablo 56. Tüpraş 403 Otomotiv Dizel Yakıtın Kimyasal Özellikleri
PARAMETRE
Yoğunluk (15ºC’de)
Parlama noktası
Soğuk filtre tıkanma noktası – kış
Soğuk filtre tıkanma noktası – yaz
Damıtma – 250ºC’de geri kazanılmış
Damıtma – 350ºC’de geri kazanılmış
Damıtma – 370ºC’de geri kazanılmış
Kükürt
Karbon kalıntısı (%10 kalıntı üzerinde)
Akışkanlık (40ºC’de)
Kül
Setan indeksi
Su
Partikül madde
Oksidasyon stabilitesi
BİRİM
kg/L
ºC
ºC
ºC
% (hacim)
% (hacim)
% (hacim)
% (ağırlık)
% (ağırlık)
cSt
% (ağırlık)
mg/kg
mg/kg
g/m³
DEĞER
0,820-0,845
55 (asgarî)
-10 (azamî)
5 (azamî)
65 (azamî)
85 (asgarî)
95 (asgarî)
0,70 (azamî)
0,30 (azamî)
2,0-4,5
0,01 (azamî)
46 (asgarî)
200 (azamî)
25 (azamî)
25 (azamî)
Kaynak: www.tupras.com.tr
Dizel araçlardan yayılan kirleticiler için kullanılan emisyon faktörleri Tablo 57’de
yer almaktadır.
Tablo 57. Dizel Araçlardan Yayılan Kirleticiler için Emisyon Faktörleri
Kirletici
Karbonmonoksit
Azot Oksitler
Kükürt Oksitler
Toz
Kaynak: Müezzinoğlu, A. 1987
Emisyon Faktörü (kg/t)
9,7
36
6,5
18
114
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Dizel yakıtın yoğunluğu = 0,820-0,845 kg/L
Projede işletme aşamasında saatte 50 L yakıt kullanılması öngörülmektedir.
50 L/saat x 0,845 kg/L = 42,25 kg/saat = 0,0423 ton/saat
Karbon monoksit
Azot oksitler
Kükürt oksitler
Toz
: 9,7 kg/ton x 0,0423 ton/saat = 0,410 kg/saat
: 36 kg/ton x 0,0423 ton/saat = 1,523 kg/saat
: 6,5 kg/ton x 0,0423 ton/saat = 0,275 kg/saat
: 18 kg/ton x 0,0423 ton/saat =0,761 kg/saat
Kullanılacak iş makinelerinin yakıtlarından kaynaklı gaz emisyonunu en aza
indirmek için makinelerin bakımları düzenli olarak yapılacak, egzoz gazı ölçümleri için
yetkili servislerden hizmet alınacaktır.
İşletme Sonrası Gaz Emisyonu
İşletme sonrasında rehabilitasyon çalışmalarında kullanılacak iş makinesi ve
araçlardan oluşacak gaz emisyonu işletme aşamasındaki gibidir. Yakıtlarından kaynaklı
gaz emisyonunu en aza indirmek için makinelerin düzenli bakımları yapılacak ölçümler
için yetkili servislerden hizmet alınacaktır. Rehabilitasyon çalışmaları 2 yıl içinde
sonlandırılacaktır.
U
Toz Oluşumu
Projenin arazi hazırlık aşaması bulunmamaktadır. Konkasör tesisi kurulu olup
hafriyat ve inşaat işlemleri gerçekleşmeyecektir. Toz hesaplarında Tablo 58’de verilen
emisyon faktörleri kullanılmıştır.
Tablo 58. Emisyon Faktörleri
İŞLEMLER
BİRİM
Patlatma
Sökme
Yükleme
Nakliye (Gidiş-Dönüş)
Boşaltma
Depolama
Birincil Kırıcı
İkincil Kırıcı
kg/ton
kg/ton
kg/ton
kg/km-araç
kg/ton
kg toz/ha gün
kg/ton
kg/ton
EMİSYON FAKTÖRÜ
(Kontrolsüz)
0,080
0,025
0,010
0,7
0,010
5,8
0,243
0,585
EMİSYON FAKTÖRÜ
(Kontrollü)
0,0125
0,005
0,35
0,005
2,9
0,0243
0,0585
Kaynak: 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan ”Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği” Tablo 12.6: Toz Emisyonun Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri
115
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Üretim faaliyetlerinde patlatma işlemi ile kalker üretimi gerçekleşecektir. Yılda
1.500.000 ton, ayda 125.000 ton, günde 5.000 ton ve saatte 625 ton kalker üretimi
planlanmaktadır. Üretilen kalkerin 1.000.000 ton’unun konkasör tesisinde işlem görmesi
planlanmaktadır.
Patlatma Sırasında Oluşacak Tozlanma
Kalker ocağında 8 patlatma ve her patlatmada 15.625 ton (aylık üretim/ 8 patlatma)
kalker üretilecektir. Patlatılacak kütlenin % 80’ini 10 μ’dan büyük tanelerden
oluşmaktadır. Bundan dolayı patlatılacak kütlenin %20’lik kısmı toz oluşumuna sebep
olacaktır. Buna göre;
Oluşacak Toz Miktarı = 15.625 ton x 0,20 x 0,080 kg/ton = 250 kg/patlama’dır.
Kalkerin Yüklenmesi Esnasında Oluşacak Tozlanma
Üretim alanında yükleme işlemi paletli ekskavatörle kamyonlara yapılacaktır.
Üretim alanında depolama yapılmayacaktır.
Yükleme sırasında oluşacak kontrolsüz tozlanma: 625 ton/saat x 0,010 kg/ton:6,25 kg/saat
Yükleme sırasında oluşacak kontrollü tozlanma: 625 ton/saat x 0,005 kg/ton:3,125 kg/saat
Kalkerin Konkasör Tesisine Nakliyesi Esnasında Oluşacak Tozlanma
Kalker ocağından patlatma işlemi ile üretilen kalker kamyonlara yüklendikten sonra
kalker madeni konkasör tesisine veya depolama alanına gönderilecektir. Konkasör tesisine
en fazla 100 m yol gidilecektir. Gidiş-geliş toplam mesafe 200 m’dir. Saatlik 625 ton’luk
üretimi nakledebilmek için 25 araç hareketi yeterli olacaktır.
Nakliye sırasında oluşacak kontrolsüz tozlanma: 0,7 kg/km-araç x 25 araç/saat x 0,2 km
: 3,5 kg/saat
Nakliye sırasında oluşacak kontrollü tozlanma: 0,35 kg/km-araç x 25 araç/saat x 0,2 km
: 1,75 kg/saat
116
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Konkasör Tesisine Boşaltılması Esnasında Oluşacak Tozlanma
Konkasör tesisinde saatte 416 ton kalkerin işlem görmesi planlanmaktadır.
Konkasör tesisine saatte 416 ton kalker boşaltılacaktır.
Boşaltmada oluşacak kontrolsüz tozlanma: 416 ton/saat x 0,010 kg/ton: 4,16 kg/saat
Boşaltma sırasında oluşacak kontrollü tozlanma: 416 ton/saat x 0,005 kg/ton: 2,08 kg/saat
Konkasör Tesisinde Boyutlandırma İşlemleri Esnasında Oluşacak Tozlanma
Birincil kırıcıda oluşacak kontrolsüz tozlanma: 416ton/saat x 0,243kg/ton: 101,088 kg/saat
Birincil kırıcıda oluşacak kontrollü tozlanma: 416 ton/saat x 0,0243kg/ton: 10,109 kg/saat
İkincil kırıcıda oluşacak kontrolsüz tozlanma: 416 ton/saat x 0,585kg/ton: 243,36 kg/saat
İkincil kırıcıda oluşacak kontrollü tozlanma: 416 ton/saat x 0,0585 kg/ton: 24,336 kg/saat
Konkasör tesisinde tozlanmaya neden olan bölümler kapalı üniteler şeklinde dizayn
edilmiş olup su ile toz bastırma sistemi kullanılmaktadır.
Depolamadan Dolayı Oluşacak Tozlanma
Konkasör tesis alanı içerisinde 0,68 hektar alanda depolama yapılacaktır.
Depolamada oluşacak kontrolsüz tozlanma: 0,68ha x 5,8kg toz/ha gün x 1/24 saat/gün
: 0,164 kg toz/saat
Depolamada oluşacak kontrollü tozlanma: 0,68ha x 2,9kg toz/ha gün x 1/24 saat/gün
: 0,082 kg toz/saat
Yükleme-Boşaltma İşlemleri Esnasında Oluşacak Tozlanma
Stok sahasında yükleme-boşaltma işlemleri lastikli yükleyici ile yapılacaktır.
Konkasör tesisinden çıkan maden ile tüvenan madenin birlikte olduğu düşünülerek toplam
1.500.000 ton kalker için stok sahasında hesap yapılmıştır. Bu durumda saatte 625 ton
maden yükleme-boşaltma hesabına katılmıştır.
Yükleme-boşaltma sırasında oluşacak kontrolsüz tozlanma: 625ton/saat x 0,010 kg/ton x 2
: 12,50 kg/saat
Yükleme-boşaltma sırasında oluşacak kontrollü tozlanma: 625 ton/saat x 0,005 kg/ton x 2
: 6,25 kg/saat
117
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Nakliye Güzergahına Taşıma Esnasında Oluşacak Tozlanma
Nakliye güzergahına ulaşım için yaklaşık 500 m yol kullanılacaktır. Gidiş-geliş
toplam mesafe 1 km’dir. Saatlik 625 ton kalkerin nakli gerçekleşecektir.
Nakliye sırasında oluşacak kontrolsüz tozlanma: 0,7 kg/km-araç x 25 araç/saat x 1 km
: 17,5 kg/saat
Nakliye sırasında oluşacak kontrollü tozlanma: 0,35 kg/km-araç x 25 araç/saat x 1 km
: 8,75 kg/saat
Üretim faaliyetleri esnasında patlatma harici, eş zamanlı yapılabilecek işlemler ve
toz emisyon miktarları Tablo 59’da verilmiştir. Ayrıca faaliyetin planlandığı bölgede
Kaksan Karaisalı Kireç San. Tic. A.Ş. ve AYC İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. kalker
ocağı faaliyetlerinde bulunmaktadırlar. Söz konusu kalker ocaklarının da eş zamanlı
çalışacağı düşünülerek kümülatif değerlendirme yapılmıştır. Söz konusu kalker ocaklarının
ÇED ve PTD raporları incelenerek saatlik toz emisyonları modellemede kullanılmıştır.
Tablo 59. Toz Emisyonu Miktarları
İŞLEMLER
KONTROLSÜZ TOZ
EMİSYON MİKTARI
(kg/saat)
KONTROLLÜ TOZ
EMİSYON MİKTARI
(kg/saat)
6,25
3,125
3,5
1,75
4,16
2,08
101,088
243,36
0,164
10,109
24,336
0,082
12,50
6,25
17,50
8,75
388,522 kg/saat
24 kg/saat
95,30 kg/saat
507,822 kg/saat
56,482 kg/saat
12 kg/saat
47,65 kg/saat
116,132 kg/saat
Kalkerin Yüklenmesi Esnasında Oluşacak
Tozlanma
Kalkerin Konkasör Tesisine Nakliyesi Sırasında
Oluşacak Tozlanma
Konkasör Tesisine Boşaltma Esnasında Oluşacak
Tozlanma
Birincil Kırıcıda Oluşacak Tozlanma
İkincil Kırıcıda Oluşacak Tozlanma
Depolamadan Dolayı Oluşacak Tozlanma
Depolama Alanında Yükleme-Boşaltma
İşlemlerinden Dolayı Oluşacak Tozlanma
Nakliye Güzergahına Taşıma Esnasında Oluşacak
Tozlanma
TOPLAM
Kaksan Karaisalı Kireç San. Tic. A.Ş.
AYC İnşaat Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
KÜMÜLATİF TOPLAM
Proje kapsamında eş zamanlı yapılacak üretim faaliyetleri esnasında oluşabilecek
toz miktarı; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sanayi
Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” Ek-2 Tablo 2.1’de belirtile 1 kg/saat’lik
sınır değerin üstünde olduğundan modelleme çalışması yapılmıştır
118
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
MODELLEME
Üretim faaliyetlerinden kaynaklanacak toz emisyonlarının etki alanı içerisinde
mevcut meteorolojik koşullar altında ne şekilde yayılacağı, bu yayılma sonucunda söz
konusu kirleticilerin neden olacağı muhtemel yer seviyesi konsantrasyon yayılım hesapları
ISCT3 (Industrial Source Complex Dispersion – Short Term Model) kullanılarak
yapılmıştır.
Modelleme çalışmasında Karaisalı Meteoroloji İstasyonu’na ait uzun yıllar
verileriyle uyumlu olarak, Adana Meteoroloji İstasyonu’na ait 2001 yılı verileri
kullanılmıştır. Modelleme çalışmalarında Adana Meteoroloji İstasyonu’na ait 2001 yılı
saatlik sıcaklık, saatlik rüzgar hızı, bulutluluk, bulut taban yüksekliği ile sabah ve öğle
karışma yüksekliği verileri kullanılmıştır.
Modellemede tesis etki alanının tanımlanabilmesi için topoğrafik veriler
kullanılmıştır. Tesis alanı merkezde kalacak şekilde 5 km x 5 km olmak üzere 25 km2’lik
dörtgen oluşturulmuştur. Bu alan içerisinde 500 m x 500 m’lik 121 adet tepe noktası
belirlenmiştir. Model verilerine tepe noktalarının koordinatları ve kotları girilmiştir.
Üretim faaliyetlerinden oluşacak toz emisyonlarının kaynakları tek tek belirlenerek
koordinatları ve kotları model girdisi olarak kullanılmıştır. Modelleme kullanılacak toz
kütlesel debileri için; kümülatif değerlendirmeler yapılmış ve kontrollü, kontrolsüz olarak
iki senaryo yapılmıştır. Hava kalitesi modelleme raporu saatlik, günlük, aylık ve yıllık
olarak ayrı ayrı hesaplanarak oluşturulmuş ve Ek 22’de sunulmuştur.
Proje konusu faaliyet Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar
Hakkında Yönetmelik Ek-2 Madde 2.18 ve 2.19 uyarınca çevre iznine tabidir. Proje
faaliyete geçtikten sonra yönetmelik gereği gerekli hava kalitesi ölçümleri yapılacaktır.
Projenin işletme aşamasında Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ile
Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği’nde belirtilen hükümlere
uyulacaktır.
119
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2 Kapsamında
Değerlendirme
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2, Tablo-2.2. tesis etki
alanında uzun vadeli, kısa vadeli sınır değerler ve kademeli azatlım tablosu aşağıda
verilmiştir.
Tablo 60. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve
Kademeli Azaltım Tablosu
YIL
Sınır değer [µg/m3]
[Çöken toz mg/m2gün]
2008
2009
2010
2011
2012
2013
KVS
300*
300
260
220
180
140
100
UVS
150*
150
132
114
96
78
60
Süre
Parametre
Havada Asılı
Partikül Madde
(PM 10)
KVS
650*
650
598
546
494
442
390
UVS
350*
350
322
294
266
238
210
Bu değerler 01.01.2014 tarihine kadar geçerlidir. 01.01.2014 tarihinden sonra ilgili mevzuata göre tekrar
düzenlenecektir. *Sınır değer 2014 yılı hedeflerine ulaşılana kadar yıllık eşit olarak azaltılacaktır.
Çöken Toz
Eş zamanlı yürütülecek üretim faaliyetlerinin tamamının değerlendirildiği
modellemenin sonuçlarının Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2,
Tablo-2.2’ de verilen sınır değerler ile karşılaştırılması aşağıda sunulmuştur.
Tablo 61. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Üretim Faaliyetlerinde Kontrollü Durum
Modellemesinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması
Sınır değer
PM 10 [µg/m3]
Çöken toz [mg/m2gün]
2013
Toz Miktarları
(En Yüksek Değer)
KVS
300 µg/m3
100 µg/m3
9,03553 µg/m3
UVS
KVS
UVS
150 µg/m3
650 mg/m2gün
350 mg/m2gün
60 µg/m3
390 mg/m2gün
210 mg/m2gün
0,17997 µg/m3
1,24 mg/m2gün
38,24 mg/m2gün
Süre
Parametre
Havada Asılı Partikül
Madde (PM 10)
Çöken Toz
Tablo 62. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Kontrollü Kümülatif Durum
Modellemesinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması
Sınır değer
PM 10 [µg/m3]
Çöken toz [mg/m2gün]
2013
Toz Miktarları
(En Yüksek Değer)
KVS
300 µg/m3
100 µg/m3
10,09321 µg/m3
UVS
KVS
UVS
150 µg/m3
650 mg/m2gün
350 mg/m2gün
60 µg/m3
390 mg/m2gün
210 mg/m2gün
1,62564 µg/m3
1,45 mg/m2gün
87,72 mg/m2gün
Süre
Parametre
Havada Asılı Partikül
Madde (PM 10)
Çöken Toz
120
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Yerleşim Birimlerinde Muhtemel Tozun Sınır Değerler İle Karşılaştırılması
Yapılan modelleme sonuçlarında yerleşim birimlerinde oluşması muhtemel toz
miktarlarının Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2, Tablo-2.2’de
verilen sınır değerler ile karşılaştırmaları aşağıda sunulmuştur.
Tablo 63. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Üretim Faaliyetlerinde Kontrollü Durum
Modellemesinde Yerleşim Birimlerinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması
KVS
UVS
150 µg/m3
60
0,17997
0,01338
0,04475
0,01448
0,71091
0,06909
KVS
UVS
650 mg/m2gün
350 mg/m2gün
390
210
0,62
9,68
0,03
0,72
0,08
2,41
0,05
0,78
1,24
38,24
0,35
3,72
Parametre
Havada
Asılı
Partikül
Madde
(PM 10)
Çöken Toz
Yerleşim Birimleri
Sınır değer
PM 10 [µg/m3]
Çöken toz
[mg/m2gün]
300 µg/m3
Süre
Badem
Bahçesi
0,38114
En Yakın
Tarım
Alanı
9,03553
2013
Arapali
(Kapıkaya)
Karaisalı
Aşağı
Belemedik
Saydere
100
3,94596
0,20035
0,58135
1,40183
Tablo 64. SKHKKY Ek-2 Tablo 2.2. de Verilen Sınır Değerler ile Kümülatif Kontrollü Durum
Modellemesinde Yerleşim Birimlerinde Elde Edilen Değerlerin Karşılaştırılması
KVS
UVS
150 µg/m3
60
0,23004
0,07859
0,11608
0,07568
KVS
UVS
650 mg/m2gün
350 mg/m2gün
390
210
0,66
12,37
0,18
4,23
0,10
6,24
0,15
4,07
Parametre
Havada
Asılı
Partikül
Madde
(PM 10)
Çöken Toz
Yerleşim Birimleri
Sınır değer
PM 10 [µg/m3]
Çöken toz
[mg/m2gün]
300 µg/m3
Süre
2013
Arapali
(Kapıkaya)
Karaisalı
Aşağı
Belemedik
Saydere
100
4,23100
1,13448
0,70818
0,94911
En Yakın
Tarım
Alanı
9,03808
Badem
Bahçesi
0,23004
0,17132
0,66
42,58
0,35
9,21
Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi yerleşim birimlerinde oluşması muhtemel
havada asılı toz ve çöken toz değerlerinin sınır değerlerin altında olduğu görülmektedir.
121
2,22160
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Toz Emisyonları İçin Alınacak Önlemler
Konkasör tesisinde, üretim alanında, depolama alanında, nakliye yollarında
oluşacak toz emisyonlarını en aza indirgemek için aşağıdaki genel tedbirler alınacaktır;
 Savurma yapmadan doldurma-boşaltma işlemleri gerçekleştirilecektir.
 Açık alanda, yollarda ve depolama alanında arazöz ile sulama yapılacaktır.
 Konkasör tesisinde kırılacak malzemenin üstüne su püskürtülecektir. Tesiste toz
yayıcı üniteler kapalı olduğundan oluşabilecek deformasyonlara karşı düzenli
bakımları yapılacaktır.
Proje etki alanındaki tarım alanları, badem ağaçları ve özel ağaçlandırma
alanlarının faaliyetten olumsuz etkilenmemesi için aşağıdaki önlemler alınacaktır;
 Tarım alanlarına ve özel ağalandırma alanlarına yakın yollarda kamyonların 30
km/saati aşmaması uyarı ikaz levhaları ile sağlanacaktır.
 Tesis alanı içerisinde, depolama alanında fıskiye ile periyodik zamanlama ile
sulama yapılacaktır.
 Tesis alanının etrafında oluşması muhtemel tozun yayılmasını önlemek amacıyla
ağaçlandırma çalışmaları yapılacaktır.
 Kalker ocağında yüzey gecikmeli ve delik içi gecikmeli kapsül kullanılarak toz
kontrol altında tutulacaktır.
 Yaz aylarında patlatma işleminden önce zeminde sulama yapılacaktır.
Proje kapsamında Adana Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden “Çevre İzni”
başvurusu yapılmış olup Çevre İzni değerlendirme aşamasındadır.
Tesiste kırma-eleme üniteleri ve bantlar kapalı dizayn edilmiştir. Çevresel Etki
Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü’nün 08.07.2009 tarih ve 5102-40174 sayılı
genelgesi ile 11.09.2009 tarih ve 6988-52879 sayılı yazısı hükümlerine uygun çalışmaya
devam edilecektir.
122
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
5.2. Su Kullanımı ve Bertarafı (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası
Olmak Üzere Temin Edileceği Kaynaklar, Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve
Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık
Suların Miktarı ve Bertarafı)
Söz konusu projede konkasör tesisi kuruludur. Maden ocağı işletme dönemindedir
ve arazi hazırlık aşaması olmayacaktır.
İşletme Aşaması Su Kullanımı
İşletme aşamasında tozlanmayı önlemek ve personel için su kullanılacaktır.
Personel İçin Su Kullanımı ve Bertarafı
Projede işletme aşamasında toplam 14 personel çalışacaktır. Personelin içme suyu
hazır su şeklinde, kullanma suyu ise izinler alındıktan sonra açılacak su kuyusundan
sağlanacaktır.
Proje kapsamında personelin günlük su ihtiyacı 217 L/gün’den hesaplanmıştır.
Personelin Günlük Su İhtiyacı = 217 L/ kişi-gün x 14 kişi = 3.038 L/gün = 3,04 m 3 /gün
P
P
Personelin kullandığı suyun tamamının atık suya dönüşmesi varsayımıyla yıllık atık
su miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.
Yıllık Atık Su Miktarı = 3,04 m 3 /gün x 300 gün/yıl = 912 m 3 /yıl’dır.
P
P
P
P
Personelden kaynaklı sıvı atık, 3 m x 2 m x 5 m boyutlarında 30 m 3’lük sızdırmasız
fosseptik çukurda depolanacaktır. Planlanan havalandırmalı, sızdırmaz betonarme
fosseptik çukurun planı Ek 23’de sunulmuştur. Fosseptik çukurun deşarjı için Büyükşehir
Belediyesi’nden hizmet alınacaktır (Bkz. Ek 24).
P
123
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Tozlanma İçin Su Kullanımı ve Bertarafı
Açık alanlarda ve kullanılacak servis yollarında tozlanmayı engellemek için günde
40 ton su kullanılması planlanmaktadır.
Tozlanmayı Engellemek İçin Kullanılacak Yıllık Su Miktarı = 40 ton/gün x 300 gün/yıl
= 12.000 ton/yıl’dır.
Konkasör tesisinde toz bastırma için günde 8 ton su kullanılacaktır.
Tozlanmayı Engellemek İçin Kullanılacak Yıllık Su Miktarı = 8 ton/gün x 300 gün/yıl
= 2.400 ton/yıl’dır.
Tozlanma için kullanılacak su izinler alındıktan sonra açılacak su kuyusundan
sağlanacaktır.
Tozlanmayı engellemek için kullanılacak su atık oluşturmamaktadır. Bertarafı söz
konusu değildir.
İşletme Sonrası Su Kullanımı
İşletme sonrasında orman alanında yapılacak rehabilitasyon çalışmalarında ve
kiralanan alanın düzeltme çalışmalarında su kullanımı ve bertaraf şekli işletme
aşamasındaki gibi gerçekleşecektir. Rehabilitasyon çalışmaları 2 yıl içinde
sonlandırılacaktır.
Çalışacak personelin içme ve kullanma suları, 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ve
31.07.2009 tarih ve 27305 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İnsani Tüketim Amaçlı
Sular Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”de belirtilen
şartlara uygun olacaktır. Kullanma suyu çimento fabrikasından tankerle sağlanacak
tankerler için 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İnsani
Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” madde 16-e bendi şartları yerine
getirilecektir.
124
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Söz konusu faaliyette içme suyu hazır su şeklinde, kullanma suyu tankerle Karaisalı
İlçesi’nden sağlanmaktadır. Planlanan kapasite artışı ile gerekli izinler alındıktan sonra su
kuyusu açılacaktır. Mevcut durumda yer altı suyu ve yüzeysel su kaynaklarının kullanımı
söz konusu değildir.
Faaliyetin; su kaynakları, yer altı suları, yer altı sularının beslenmeleri, koruma
alanları açısından değerlendirildiği Orman ve Su İşleri Bakanlığı DSİ Etüt, Planlama ve
Tahsisler Dairesi Başkanlığı’nın görüşü Ek 18’de sunulmuştur. Görüşte projenin “uzaklık
ve farklı hidrolojik mekanizmaya sahip Karapınar Kaynakları, Selampınar Kaynağı ve
sondaj kuyusunu etkilemesi düşünülmemektedir” denmektedir.
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti., 17.10.2012 tarih ve 28444 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Su Havzalarının Korunması ve Yönetim Planlarının
Hazırlanması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyacağını beyan ve taahhüt etmektedir.
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. faaliyetin inşaat, işletme ve ÇED
izleme dönemlerinde 07.04.2012 tarih ve 28257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
“Yeraltı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkındaki Yönetmelik”
hükümlere uyacağını beyan ve taahhüt etmektedir. Konuyla ilgili Orman ve Su İşleri
Bakanlığı DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı’nın görüşü Ek 16’da
sunulmuştur.
Üretim faaliyetlerinde su kalitesine ilişkin olarak “Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği Madde 16 İçme ve Kullanma Suyu Temin Edilen Kıtaiçi Yüzeysel Sularla
İlgili Kirletme Yasakları, Madde 22 Yeraltı Suları ile İlgili Kirletme Yasakları ve
Düzenlemeler” hükümlerine uyulacaktır.
Projede evsel nitelikli atık su oluşumu söz konusudur. Sızdırmasız fosseptikteki
depolanan atık suyun deşarjı için, Büyükşehir Belediyesi’nden vidanjör hizmeti alınacaktır
(Bkz. Ek 24).
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin 32 maddesinde yer alan “nüfusu 84 kişinin
altında olan otel, motel, tatil köyü, tatil sitesi ve yazlık siteler ve sanayi tesislerinin evsel
atık suları 13.03.1971 tarihli ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Lağım Mecrası
İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine göre
yapılacak olan sızdırmasız fosseptikte toplanır ve vidanjör vasıtası ile atık su altyapı
tesislerine verilir. Evsel atık sularını sızdırmasız nitelikteki fosseptikte toplayan ve
vidanjör vasıtası ile alt yapı tesislerine veren atık su kaynakları, Atık Su Yönetimleriyle
yaptıkları protokolü ve vidanjörle atık su bertarafı sonucunda aldıkları belgeleri beş yıl
süreyle saklamak ve denetimler sırasında görevlilere beyan etmek zorundadırlar”
hükmüne İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. uymayı beyan ve taahhüt
etmektedir.
125
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
5.3. Atıklar (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası Olmak Üzere Atık
Türleri, Miktarları, Bertarafı)
Söz konusu projede konkasör tesisi kuruludur. Maden ocağı işletme dönemindedir
ve arazi hazırlık aşaması olmayacaktır.
İşletme Aşamasında Oluşacak Atıklar
Katı Atık
Çalışacak işçilerden dolayı evsel nitelikli katı atık oluşumu söz konusudur.
Çalışacak 14 personelden kaynaklı katı atık miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır;
Katı Atık Miktarı
Yıllık Katı Atık Miktar
= 1,14 kg/gün-kişi x 14 kişi = 15,96 kg/gün
= 15,96 kg/gün x 300 gün/yıl= 4.788 kg/yıl = 4,79 ton/yıl
Evsel nitelikli katı atıklar, malzeme ocaklarında ayrı ayrı hijyenik, ağzı kapalı bir
şekilde çöp konteynırında depolanacak ve Karaisalı Belediyesi’nden hizmet alınacaktır
(Bkz Ek 25).
14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05.04.2005 tarih
ve 25777 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Başbakanlık Genelgesi” hükümlerine uyulacaktır.
Bitkisel Toprak ve Pasa Atıkları
Planlanan kalker ocağında üretim faaliyetlerinde hafriyat işlemleri yapılmayacaktır.
Üretim faaliyetleri esnasında bitkisel topraklı kısımlarla karşılaşılması durumunda; bitkisel
topraklı kısım ekskavatör ile alınarak ruhsatlı saha içerisindeki tesis alanında bulunan stok
sahasında mıcırdan ayrı depolanarak rehabilitasyon çalışmalarında kullanılacaktır.
Faaliyette jeolojik formasyon dikkate alınarak yıllık kapasitenin % 1’i olan 15.000 ton
bitkisel toprak oluşumu beklenmektedir.
Konkasör tesisinde kalkerin boyutlandırılma sınıflandırılması aşamasında ayrılan
by-pass malzeme ise satışa sunulabilmektedir, atık oluşturmayacaktır.
126
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Rehabilitasyon çalışmalarında kullanılamayacak durumda olan atıklar için;
18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve
Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” 9. Maddesi’ne göre gerekli izinlerin ve
onayların alınacağını, 34. Maddesi’ne göre depolanacağını ve yönetmelik doğrultusunda
ilgili kurum ve kuruluşların belirleyeceği yere götürülerek bertarafı sağlanacaktır.
Atık Yağlar ve Tehlikeli Atıklar
İş makineleri ve araçların bakım onarımları düzenli olarak servislerde yapılacaktır.
Proje alanı içerisinde zaruri bakım ve yağ değişimi işlemleri oluşturulacak tabanı
sızdırmasız, yan duvarları ve çatısı bulunan alanda yapılacaktır. Makine parçaları, üstübü,
filtre, atık yağ vb. gibi atıklar; 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537
sayılı ve 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli
Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile
30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ve 05.11.2013 tarih ve 28812 saysılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda oluşturulmuş geçici depolama
alanında ayrı ayrı depolanacak ve bertarafı için lisanslı firmalara çalışılacaktır.
İnkaya Mad.ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. atık yağları geçici olarak geçici
depolama sahasında “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” doğrultusunda uygun görülen
kaplar içerisinde biriktireceğini ve “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” madde 9’da
belirtilen hükümler doğrultusunda bertafını sağlayacağını ve yönetmelik hükümlerine
riayet edeceğini beyan ve taahhüt etmektedir.
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Ömrünü tamamlamış mevcut durumdaki geçici depolama alanında ayrı
depolanacak ve bertarafı için lisanslı firmalarla çalışılacaktır. 25.11.2006 tarih ve 26357
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü
Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ve 10.11.2013 tarih ve 28817 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
127
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Ambalaj Atıkları
Personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıklar içerisinde; plastik, cam, büro
atıkları vb. gibi atıklar bulunacaktır. Bu tür ambalaj atıklarının geri dönüşümü, 24.08.2011
tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ambalaj Atıklarının Kontrolü
Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak toplanacak ve lisanslı firmalara verilerek,
değerlendirilmesi yoluna gidilecektir.
Patlayıcı Maddelerin Ambalaj Atıkları
Patlayıcı madde ambalaj atıklarının geri dönüşümü ve depozitolu olanları geçici
depolama alanında ayrı depolanarak lisanslı firmalara verilecektir. Patlatma işleminden
hemen sonra kullanılmayacak patlayıcı madde ve yardımcı elemanları patlayıcı madde
deposuna geri götürülecek, proje alanında patlayıcı madde ve yardımcı elemanları
bırakılmayacaktır.
14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ve 05.11.2013 tarih ve 28812
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
Tıbbi Atıklar
Tesis alanında küçük çaplı kazalar için ecza dolabı bulundurulacaktır. Proje
alanında işletme döneminde oluşabilecek küçük çaplı kazalar neticesinde oluşabilecek tıbbi
atıklar için, 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tıbbi Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı ve 05.11.2013 tarih ve 28812
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
Atık Pil ve Akümülatörler
Bu tip atıkların oluşması durumunda, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010
tarih ve 27537 sayılı ve 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
“Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik”, Madde 13’te belirtilen tüketicinin yükümlülükleri bölümünde belirtilen
hususlara uyulacaktır.
İşletme Sonrasında Oluşacak Atıklar
İşletme sonrasında rehabilitasyon çalışmalarında oluşacak atıklar ve bertaraf şekli
işletme aşamasındaki gibi gerçekleşecektir. Rehabilitasyon çalışmaları 2 yıl içinde
sonlandırılacaktır.
128
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
5.4. Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri (Akustik Rapor)
Söz konusu proje alanına ait gürültü kaynaklarını ve seviyelerini gösteren Akustik
Rapor Ek 26’da sunulmuştur. İşletme aşamasında kullanılacak makine ve ekipman listesi
Tablo 65’de verilmiştir.
Tablo 65. İşletme Aşamasında Kullanılması Planlanan Makine ve Ekipman Listesi
Makine ve Ekipman Türü
Adedi
Watt
Düşük(dB)
Orta(dB)
Ekskavatör
3
105
115
Kamyon
5
115
120
Lastikli Yükleyici
1
105
115
Delici Makine
2
115
125
Arazöz
1
115
120
Kırma-Eleme Tesisi
1
836,5
69,22
79,22
Yüksek(dB)
120
130
120
135
130
83,99
Kümülatif değerlendirilmiş, atmosferik yutuş ve düzeltme faktörü uygulanarak
hesaplanmış mesafelere bağlı gürültü seviyeleri Tablo 66’da verilmiştir.
Tablo 66. Mesafeye Bağlı Gürültü Seviyeleri
Ses Basınç
Düzeyi
(dBA)
500 Hz
1000 Hz
2000 Hz
4000 Hz
Mesafe (m)
100
150
200
250
300
400
463
478
550
1000
1800
2000
75,71
78,90
80,04
79,59
72,19
75,38
76,51
76,07
69,69
72,88
74,01
73,57
67,75
70,94
72,08
71,63
66,17
69,35
70,49
70,05
63,67
66,86
67,99
67,55
62,40
65,59
66,72
66,28
62,12
65,31
66,45
66,00
60,91
64,09
65,23
64,78
55,71
58,90
60,04
59,59
50,61
53,79
54,93
54,48
49,69
52,88
54,01
53,57
MADDE 23 – (1) Şantiye alanlarından çevreye yayılan gürültü seviyesi ve
gürültünün önlenmesine ilişkin kriterler aşağıda belirtilmiştir:
a) Şantiye alanındaki faaliyet türlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII‘de
yer alan Tablo-5‘te verilen sınır değerleri aşamaz.
Tablo–5: Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri
Faaliyet türü (yapım, yıkım ve onarım)
Bina
Yol
Diğer kaynaklar
Lgündüz (dBA)
70
75
70
Faaliyet alanı ve gürültüye hassas kullanım alanları dikkate alındığında proje alanına
en yakın hane 463, 478 m mesafededir ve Kapıkaya Köyü’ne aittir. Yapılan hesaplamalar
neticesinde projede işletme aşamasında kullanılacak makine ve ekipmanların merkez
frekans bantlarda oluşturduğu düşük, orta ve yüksek ses gücü seviyeleri incelendiğinde bu
mesafelerde Tablo-5’de verilen sınır değerleri sağladığı görülmektedir. Makineekipmanların düzenli bakımları yapılarak gürültü kontrol altında tutulacaktır.
129
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Patlatma İşleminden Kaynaklı Gürültü Oluşumu
Patlatma işlemi anlık olay olup, üretim faaliyetlerinde oluşabilecek mesafeye bağlı
eşdeğer gürültü düzeylerine dahil edilmemiştir. Patlatma işlemi 1 saniye gibi düşük zaman
aralığında gerçekleşeceğinden ses gücü düzeyinin bantlara ve mesafelere göre dağılımı
hesaplanmamıştır.
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel
Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 23-d bendinde şantiye
faaliyeti sonucu oluşabilecek darbe gürültüsü, LCmax gürültü göstergesi cinsinden 100
dBC’yi aşamaz denmektedir. Yönetmelikte; dBA, insan işitme sisteminin düşük şiddetteki
seslere karşı en çok hassas olduğu orta ve yüksek frekanslara daha fazla ağırlık veren, A
ağırlıklı ses seviyesi olarak tabir edilen ve gürültünün etkilenim değerlendirilmesi ve
kontrolünde yaygın olarak kullanılan bir ses seviyesi ölçütünü ve Cmax dBC olarak
ölçülen, ölçüm süresi içerisinde C ağırlıklı rms tabanlı ses seviyesinin en büyük değerini
tanımlamaktadır.
Patlatma ile oluşacak gürültü anlık olduğundan gürültü düzeyini maksimum 100 dB
olacağı kabul edilmiştir.
Lw= Kaynağın ses gücü düzeyi (dB)
LW(İ) = 10log (10LW/10 /4) = 93,98 dB
Patlatma ile oluşan gürültünün 463 m mesafedeki yerleşim birimindeki değeri için
aşağıdaki formül kullanılmıştır.
Lp =Lw + 10 log (Q / 4xxr2)
Lp = 93,98 + 10 log (1/4xx4632)
Lp = 29,68 dBA
Patlatma ile oluşan gürültünün 478 m mesafedeki yerleşim birimindeki değeri için
aşağıdaki formül kullanılmıştır.
Lp =Lw + 10 log (Q / 4xxr2)
Lp = 93,98 + 10 log (1/4xx4782)
Lp = 29,40 dBA
130
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Lp = Kaynakların r mesafedeki serbest alanda gürültü basınç düzeyleri (dBA)
LW(İ)= Kaynağın ses gücü düzeyi (dB)
Q = Yönelme katsayısı (1 alınmıştır)
r = Kaynaktan olan uzaklık (metre)
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel
Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ve 27.04.2011 tarih ve 27917
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirmesi ve Yönetimi
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”de patlatma esnasında oluşacak
gürültü düzeyi için belirlenmiş bir sınır değer bulunmamaktadır.
Aşağıdaki önlemler alınarak patlatmadan kaynaklı gürültü kontrol altında
tutulacaktır;

Delik başına gecikmeli kapsül kullanılacaktır.

11 m’lik delik boyunda 3 m sıkılma yapılarak patlayıcı maddenin tamamen
kütlenin içinde hapsolması ve homojen dağılımı sağlanacaktır.

Delikler arasında gecikmeli kapsül kullanılacağından, patlatma işleminin yarattığı
şok enerji ve gaz basıncı, kütle içinde homojen enerji sönümlemesi şeklinde kontrol
altında tutulacaktır.
131
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Vibrasyon
Projede kalker üretim patlatma işlemi ile gerçekleşecektir. Delik başına gecikme
ve yüzey gecikme sistemi gecikme kullanılacaktır. Tüm üretim alanlarında delik başına 40
kg ANFO ve 1 kg emülsiyon patlayıcı (dinamit) olmak üzere 41 kg patlayıcı madde
kullanılacaktır.
Patlatma kaynağı ile hassas nokta arasındaki birimlerin değişkenliği arazi iletim
katsayısını etkilemektedir. Yaygın olarak kullanılan katsayılarda; homojen birimlerde
katsayı 260’a yaklaşırken, değişken yapı gösteren birimlerde katsayı 26’ya
yaklaşmaktadır. Patlatma işleminde gecikme başına kullanılan maksimum patlayıcı
miktarı dikkate alınarak patlatma işlemi ile oluşabilecek kayaç içinde yayılan titreşim hızı
Devine bağıntısı ile hesaplanmıştır.
V = K x (D/√W) -1,6
P
V
Vo
K
D
W
: Kayaç içinde yayılan titreşim hızı (inch/s – mm/s)
: Bina temelindeki titreşim hızı (mm/s)
: Kayaç türüne bağlı katsayı (26-260)
: Mesafe (feet – m)
: Gecikme aralığındaki patlayıcı madde miktarı (libre-kg)
1 feet = 0,3048 m
1 libre = 0,4536 kg
1 inç = 25,4 mm
132
K
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
Tablo 67. Patlatma İşleminde Oluşacak Mesafeye Bağlı Parçacık Hızı Değerleri
W
W
V
V
D (m)
D (feet)
1/2xV
(kg) (libre)
(inch/s)
(mm/s)
100
328,08
40
88,18
0,679
17,242
8,621
200
656,17
40
88,18
0,224
5,688
2,844
300
984,25
40
88,18
0,117
2,973
1,487
350
HES İletim
1148,29
40
88,18
0,091
2,323
1,162
Borusu
400
1312,34
40
88,18
0,074
1,876
0,938
HES Binası
463
En Yakın
1519,03
40
88,18
0,058
1,485
0,742
Hane
478
Eski Okul
1568,24
40
88,18
0,056
1,411
0,705
Binası
500
1640,42
40
88,18
0,052
1,313
0,656
550
Arapali
1804,46
40
88,18
0,044
1,127
0,564
Köyü
600
1968,50
40
88,18
0,039
0,981
0,490
700
2296,59
40
88,18
0,030
0,766
0,383
800
2624,67
40
88,18
0,024
0,619
0,309
900
2952,76
40
88,18
0,020
0,513
0,256
1000
3280,84
40
88,18
0,017
0,433
0,217
1500
4921,26
40
88,18
0,009
0,226
0,113
2000
6561,68
40
88,18
0,006
0,143
0,071
ÇED RAPORU
3,448
1,138
0,595
Vo=(1/2xPV)(1/5xPV)
5,173
1,706
0,892
0,465
0,697
0,375
0,563
0,297
0,445
0,282
0,423
0,263
0,394
0,225
0,338
0,196
0,153
0,124
0,103
0,087
0,045
0,029
0,294
0,230
0,186
0,154
0,130
0,068
0,043
1/5xV
Tablo 68. Bina Temeli Titreşim Hızı (Vo) Değerlerine Bağlı Olarak Patlatma Nedeniyle Hasar Görebilecek
Bina Türleri
Bina Türü
Yıkılmaya yüz tutmuş çok eski tarihi binalar
Sıvalı biriket, kerpiç, yığma tuğla evler
Betonarme binalar
Fabrika gibi çok sağlam yapıda endüstriyel binalar
Vo (mm/s)
2
5
10
10-40
Yapılan hesaplamalarda 350 m mesafedeki HES iletim borusunda 0,697 mm/s,
400 m mesafedeki HES binasında 0,563 mm/s, 463 m mesafedeki en yakın hanede
0,445 mm/s, 478 m mesafedeki eski okul binasında 0,423 mm/s, 550 m mesafedeki
yerleşim biriminde 0,338 mm/s’dir. Sınır değerleri sağlamaktadır. Planlanan patlatma
dizaynının hasar verici etkisi olmayacaktır.
Mevcut kapasitede yapılan titreşim ölçüm raporu Ek 27’de sunulmuştur.
133
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Taş Savrulması
Patlatma işlemi sırasında patlayıcı maddenin kaya kütlesi içerisine yeterince
hapsolmaması yüksek basınçlı gazların atmosfere erken deşarj olmasına neden olmaktadır.
Bu yüksek hızlı gaz boşalımının etkisiyle bazı kayaç parçaları kaya kütlesinden ayrılarak
uzak mesafelere savrulabilmektedir. Taş savrulması için vibrasyon hesabında kullanılan
kayaç katsayısı ve patlatmada kullanılacak deliklerin çapı kullanılarak aşağıdaki gibi
hesaplanmıştır;
Maksimum taş savrulma mesafesi (m)
= 200 x delik çapı2/3 (inch)
= 185 m
Proje alanına en yakın yapı 350 m mesafedeki HES iletim borusudur. Yukarıda
hesaplanan 185 m maksimum taş savrulma mesafesi olasılıktır ve herhangi bir yapıya
ulaşmayacağını göstermektedir.
Taş savrulması ve kaya düşmesi gibi olası riskleri kontrol altında tutmak için
aşağıdaki önlemler alınacaktır;
o 11 m’lik delik boyunda 3 m’lik sıkılama yapılarak patlayıcının delik içinde
hapsolması sağlanacak,
o Patlayıcı madde seçimi kayacın ve zeminin özelliğine uygun olacaktır.
o Patlatma deliklerinde gecikmeli kapsül kullanılacak,
o Patlatma işleminden önce askıda kalmış kayaç kontrolü yapılacak ve taş
savrulmasına neden olabilecek riskler ortadan kaldırılacaktır.
o Patlatma işleminden önce sesli uyarı yapılacaktır.
o Patlayıcı maddelerin taşınması, deliklere yerleştirilmesi sırasında herhangi bir
ateşli maddeyle yaklaşılmayacaktır.
Hava Şoku
Taş savrulması etkisindeki gibi, önlemler alınmadığı durumlarda kaya
çatlaklarından dış atmosfere hızla boşalan reaksiyon ürünü gazlar önemli düzeyde gürültü
oluşturmaktadır. Önlemlerin alınmadığı koşullarda gürültü düzeyi yüksek boyutlara
ulaşarak hava şoku dalgalarına dönüşmektedir. Şok dalgalarının oluşmasında diğer bir
etken de hızla harekete geçen kaya kütlesi savlarıdır. Harekete geçen kaya kütlesi bir
piston görevi görerek şok dalgaları yaratmaktadır.
134
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Ayrıca hava şokunun yayılmasında atmosferik koşullar da etkendir. Projede
uygulanacak patlatma planında bu duruma neden olmamak için 11 m’lik delik boyunda
ortalama 3 m sıkılama yaparak patlayıcı maddenin tamamen kütlenin içinde hapsolması ve
homojen dağılımı sağlanacaktır. Ayrıca delikler arasında gecikmeli kapsül
kullanılacağından, patlatma işleminin yarattığı şok enerji ve gaz basıncı, kütle içinde
homojen enerji sönümlemesi şeklinde kontrol altında tutulacaktır. Böylece reaksiyon ürünü
gazların dış atmosfere hızla boşalması engellenecektir.
Patlatma sonucu oluşacak hava şokunun etkili olduğu aralıklar aşağıdaki bağıntıdan
önceden tahmin edilebilmektedir.
Şiddetli etki zonu
Orta şiddette etki zonu
Hafif şiddette etki zonu
: D < 5 √W
: 5 √W < D < 10 √W
: 10 √W < D < 15 √W
D= Etkili zon aralığı (m)
W= Bir gecikme aralığında atılan patlayıcı miktarı = Anlık şarj (kg)
Hava şoku hesaplamaları patlatma işleminde kullanılacak maksimum anlık şarj
dikkate alınarak yapılmıştır. Patlatma işleminde her delikte gecikmeli kapsül
kullanılacaktır. Buna göre projede yapılacak patlatma işleminde maksimum anlık şarj bir
delikteki patlayıcı madde miktarı olan 41 kg’dır.
Şiddetli etki zonu
Orta şiddette etki zonu
Hafif şiddette etki zonu
: 0 – 32 m
: 32 – 64 m
: 64 – 96 m
Yukarıdaki teorik hesapta belirlenen şiddetli etki zonları aralığında, patlatma
işleminin yaratacağı hava şoku etkisine maruz kalacak herhangi bir yerleşim birimi ve yapı
bulunmamaktadır.
135
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Faaliyet için Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeoloji
Mühendisliği Bölümü tarafından hazırlanan patlatmalar ve yeraltı suları raporunda jeolojik
yapı incelenmiş ve; “Elde edilecek olan ölçüm sonuçlarına göre, Göker Çevre ve Maden
Müh. Hizm. Arıtım Petr. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından hazırlanan ÇED
Raporunda açıklanan ve üretimde kullanılması planlanan patlatma tasarımında, yapılacak
ölçümlere istinaden bir değişiklik olması durumunda, yapılacak değişikliklerin ilgili
kurumlara bildirilmesi ile ilgili taahhüt altına alınması uygun olacaktır” denmektedir (Ek
19).
Yine raporda; en az 40 deneme atımının yapılması önerilmiştir. Atımlarda 20 kg,
30 kg ve 40 kg ANFO kullanılarak belirtilen noktalarda ölçüm alınacaktır. Ölçüm
sonuçlarına göre üretimde kullanılacak ANFO miktarı belirlenecektir ve ölçüm sonuçlarını
içeren rapor Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Adana İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve
Adana Emniyet Müdürlüğü’ne sunulacaktır. İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San.ve Tic. Ltd.
Şti. ölçüm sonuçlarına göre belirlenecek ANFO miktarı ile üretim faaliyetlerine devam
edeceğini beyan ve taahhüt etmektedir.
5.5. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi
Faaliyet için alınmış İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı bulunmaktadır (Bkz Ek 28).
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı komisyonu kalker ocağı için 30 m sağlık koruma bandı
bırakılması uygun görülmüştür. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin yönetmeliğin
22. maddesi “maden üretim faaliyetleri ve bu faaliyetlere bağlı geçici tesisler için Çevre
İzni veya Çevre İzin ve Lisans Belgesi İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı verilmesine
müteakip işletme faaliyete geçtikten sonra 1 yıl içinde Mülga Adana İl Özel İdaresine
verilir” hükmü doğrultusunda Çevre İzni veya Çevre İzin ve Lisans Belgesini almak için
Adana Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne müracaat edilmiştir.
Çevre izni alındıktan sonra Adana Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Dairesi
Başkanlığı’na vereceğini İnkaya Madencilik ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. beyan ve
taahhüt etmektedir.
136
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
5.6. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı
Projede planlanan kalker ocağı orman alanı içerisinde kalmaktadır. Üretim
faaliyetlerinin yapıldığı alana ait Orman İzni alınmıştır. Hazırlanacak rehabilitasyon
projesi, faaliyetler sona erdikten sonra uygulanacaktır. Rehabilitasyon çalışmalarında;
üretim faaliyetlerinde oluşturulmuş basamakların duraylılığı basamak yüksekliği ve şev
açısı düşürülerek sağlanacaktır. Basamaklar üzerinde ağaçlandırma çalışmaları yapılarak,
üretim yapılmış alanlar orman olarak doğaya kazandırılacaktır.
Orman Kanununun 16. maddesinin Uygulama Yönetmeliğinin 16. maddesi ikinci
fıkrasında yer alan “Rehabilitasyon projeleri; madencilik faaliyeti sonucunda oluşabilecek
topoğrafik yapının madenin işletme projesine göre belirlenmesi sonrasında, rehabilite ile
oluşturulabilecek yeni topoğrafyanın belirlenmesi, toprak ıslahı ve orman kurma esasları
dikkate alınarak ormancılık bürosu mensuplarınca düzenlenir. İzin sahibince rehabilitasyon
projesinin uygulanacağı taahhüt edilir” hükmü doğrultusunda orman izin aşamasında
rehabilitasyon projesini hazırlattıracağını ve faaliyetler sona erdikten sonra rehabilitasyon
projesinin uygulanacağını faaliyet sahibi İnkaya Madencilik ve Petr. Ürün. San. ve Tic.
Ltd. Şti. taahhüt eder.
Faaliyet için mevcut orman izni için Adana Orman Bölge Müdürlüğü’nde sunulmuş
rehabilitasyon projesi Ek 29’da sunulmuştur.
137
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
5.7. Risk Analizi
a) Proje Alanı ve Proje Etki Alanı Analizi
Proje Alanı Analizi
Proje alanında risk analizinde aşağıdaki maddeler dikkate alınacaktır;
- Üretim faaliyetlerinde iş makineleri ve araç hareketinden kaynaklanabilecek kazalar,
- Patlayıcı maddelerin taşınması, yerleştirilmesi sırasında oluşabilecek patnlamalar,
- Konkasör Tesisinde oluşabilecek aksaklıklar,
- Patlatma işleminden kaynaklanabilecek kaya düşmesi, kaya fırlaması,
- Arazi topoğrafyasında yapılan değişiklikten kaynaklanabilecek kaya düşmesi,
- Orman yangını,
- Elekrtik yangını.
Proje Etki Alanı Analizi
Proje etki alanında risk analizinde aşağıdaki maddeler dikkate alınacaktır;
- Nakliye esnasında ve araç hareketinden kaynaklanabilecek kazalar,
- Patlatma işleminden kaynaklanabilecek kaya fırlaması, hasar verici titreşim
- Orman yangını.
b) Proje Kapsamında Yapılacak İş ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında
Alınacak Önlemler (Arazi Hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme Sonrası)
Proje ve proje etki alanında belirlenen riskler için inşaat, işletme ve işletme
sonrasında aşağıdaki önlemler alınacaktır;
- İş makineleri ve araçların hareketlerinden kaynaklanacak kazalar için; üretim alanlarında
ve nakliye yollarında iş makinesi ve araç kullananlar için ikaz levhaları kullanılacaktır. İş
güvenliği uzmanı tarafından belirlenen uyarılara ve araç hızları limitlerine uyulacaktır.
- Patlatma işlemlerinden kaynaklanabilecek kaya düşmesi, kaya fırlaması ve titreşim için;
kontrollü patlatma yapılacaktır. Yapılacak tüm patlatma işlemlerinde 500 m içerisinde
bulunabilecek, tarım arazisi ve sulama alanları dikkate alınarak kontrollü patlatma
yapılacaktır. Kontrollü patlatma işleminde delik başına gecikmeli kapsül ve yüzey
gecikmeli iletim sistemi kullanılacaktır.
138
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
- Arazi topoğrafyasında yapılan değişiklikten kaynaklanabilecek kaya düşmesi, heyelan
için; işletme sırasında ve işletme sonrasında oluşturulacak basamakların yüksekliği ve şev
açısı zemine göre emniyetli sınırlar içerisinde seçilecektir. İşletme aşamasında emniyetli
basamak yüksekliği 10 m ve basamaklar arası şev açısı 80 0 ’dir. İşletme sonrasında ise
emniyetli basamak yüksekliği 8 m ve basamaklar arası şev açısı 60 0 belirlenmiştir.
P
P
P
P
- İşletme aşamasında ve işletme sonrası yapılacak rehabilitasyon çalışmalarında orman
yangını riskine karşı aşağıdaki önlemler alınacaktır;
o Görülebilir yerlere yangın ikaz levhaları konulacaktır.
o Proje alanı ve civarında her ne amaçla olursa olsun kesinlikle odun ateşi
yakılmayacaktır.
o Yangın konusunda işçilere eğitim verilecektir.
o Yangın çıkması durumunda en yakın Orman İdaresine bildirilecektir.
o Orman yangınlarının söndürülmesinde kullanılmak üzere, orman idaresinin
talimatları doğrultusunda yeterli miktarda araç-gereç bulundurulacaktır. Bu
araç gereçler başka amaçlar için kullanılmayacak ve devamlı bakımları
yapılacaktır.
o Orman yangınlarında kaybolan veya bulunamayan araç-gereçlerin yerine
yenileri konulacaktır.
o İşletme, Orman İdaresinin görevlendirdiği elemanların kontrolüne açık olacak,
alınacak yeni önlem önerileri yerine getirilecektir.
5.8. Diğer Hususlar
Bu bölümde belirtilecek başka bir husus bulunmamaktadır.
139
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ
(Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması
yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir.)
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından planlanan II (a) Grubu
Maden (Kalker) Ocağı ve Konkasör Tesisi 51587 ruhsat numaralı saha içerisinde yer
almaktadır. Planlanan ünitelerin sadece ruhsat içerisinde alternatifleri olabilmektedir.
Ruhsatlı saha içerisinde kalker ocağı; kalker rezervi ve üretim için uygun olması nedeniyle
seçilmiştir.
Planlanan faaliyette patlatma işlemi ile kalker üretimi gerçekleşecek ve konkasör
tesisinde mıcır haline getirilecektir. Faaliyet için başka bir üretim teknolojisi
bulunmamaktadır.
Planlanan faaliyetin yer seçiminde;
o
o
o
o
o
Kalker rezervi,
Yerleşim birimine mesafe,
Tarım alanlarının konumu,
Enerji nakil hattının konumu,
Su kaynakları,
göz önünde bulundurulmuş ve ruhsatlı alan içerisinde ünitelerin konumu
belirlenmiştir.
140
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI
7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme
Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı
Projenin inşaat aşaması bulunmamaktadır. Projenin işletme aşaması ve işletme
sonrası dönemi için önerilen izleme programı Tablo 69’da sunulmaktadır.
İZLENECEK
PARAMETRE
İZLEME METODU
İZLEME SÜRESİ
İnşaat Aşaması
Bulunmamaktadır
İnşaat Aşaması
Bulunmamaktadır
İnşaat Aşaması
Bulunmamaktadır
Hava Kalitesi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından Çevre Analizleri Yeterlik
Belgesi, Türkiye Akreditasyon
Kurumu (TURKAK) tarafından
Akreditasyon Belgesine sahip
laboratuvara ait kalibrasyonu
yapılmış emisyon ölçüm
cihazlarıyla PM10 ve çöken toz
ölçümleri (Kalker ocağı, tesis alanı
nakliye yolları ve depolama
alanları)
—SKKHY kapsamında yılda
bir
—Şikayet olması durumunda
veya resmi kurumların talep
etmesi halinde
Su, Atık Su
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından Çevre Analizleri Yeterlik
Belgesi, Türkiye Akreditasyon
Kurumu (TURKAK) tarafından
Akreditasyon
Belgesine
sahip
laboratuvar tarafından su numunesi
alınarak su kalitesi izlenecektir.
—Şikayet olması durumunda
veya resmi kurumların talep
etmesi halinde
Katı atıklar, ambalaj
atıkları, ömrünü
tamamlamış lastikler
Gözlemsel
Sürekli
Gürültü
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından Çevre Analizleri Yeterlik
Belgesi, Türkiye Akreditasyon
Kurumu (TURKAK) tarafından
Akreditasyon Belgesine sahip
laboratuvara ait kalibrasyonu
yapılmış gürültü ölçüm cihazlarıyla
gürültü ölçümü
— Şikayet olması durumunda
veya resmi kurumların talep
etmesi halinde
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından Çevre Analizleri Yeterlik
Belgesi, Türkiye Akreditasyon
Kurumu (TURKAK) tarafından
Akreditasyon Belgesine sahip
laboratuvara ait kalibrasyonu
yapılmış titreşim ölçüm cihazlarıyla
titreşim ölçümü
— 20 kg, 30 kg ve 40 kg
ANFO kullanılarak 40 deneme
atımı
yapılarak
ölçüm
yapılması
— Emniyetli patlayıcı madde
miktarının ölçüm sonuçlarına
göre
belirlenmesi
ve
raporlandırılarak Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı, Adana İl
Çevre
ve
Şehircilik
Müdürlüğü ve Adana Emniyet
Müdürlüğü’ne sunulması
İşletme
DÖNEM
İnşaat
Tablo 69. İzleme Programı
Titreşim
141
İşletme
Sonrası
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından Çevre Analizleri Yeterlik
Belgesi, Türkiye Akreditasyon
Kurumu (TURKAK) tarafından
Titreşim
Akreditasyon Belgesine sahip
laboratuvara ait kalibrasyonu
yapılmış titreşim ölçüm cihazlarıyla
titreşim ölçümü
İş makinelerinden
Gözlemsel
kaynaklı atıklar
İşçi sağlığı ve iş
güvenliği, çevre
Denetim ve gözlem
görevlisi, teknik
nezaretçi denetimi
Doğaya Yeniden
Kazandırma
Çalışmaları
Rehabilitasyon projesinin
uygulanması
ÇED RAPORU
— Şikayet olması durumunda
veya resmi kurumların talep
etmesi halinde
Sürekli
Sürekli
24 ay
Acil Müdahale Planı
İş kazaları, genel olarak çalışma yapılacak işyeri için risk değerlendirme raporunun
hazırlanmaması ve raporda belirtilen hususlarda yapılması gerekenlerin yapılmaması,
çalışan personele iş sağlığı ve güvenliği konularında gerekli eğitimlerin verilmemesi,
dikkatsizlik, denetimsizlik ve kullanılan makine-ekipmanın periyodik bakımlarının
yapılmamasından kaynaklanır. Kaza riskini önlemek için alınacak tedbirler maddeler
halinde aşağıda verilmektedir.
1. Kalker ocağı, tesis ve nakliye güzergahlarına uyarıcı levhalar konulması,
2. Yangına karşı gerekli önlemlerin alınması, gerekirse tatbikat yapılması,
3. Madencilik tehlikeli işyeri sınıfında yer aldığından personel mesleki eğitim
verildikten sonra işe başlatılması ve periyodik olarak eğitim verilmesi,
4. Çalışacak teknik personelin konusunda yeterli bilgi ve tecrübeye sahip yetkili
kişilerden seçilmesine dikkat edilmesi
5. Alınan önlemlerin etkinliğini ve sürekliliğini sağlamak üzere yeterli kontrol,
denetim ve gözetim sağlanması,
Olabilecek herhangi bir kaza durumunda çevre ve insan sağlığı üzerinde
yaratabilecekleri olumsuz etkileri en aza indirgemek amacıyla “Acil Müdahale Planı
(AMP)” hazırlanacaktır. Acil Müdahale Ekibi (AME) oluşturulacak olup, görev
tanımlamaları (koruma, kurtarma, ilk yardım vb.) yapılacaktır. AME içerisinde çalışacak
personelin günlük çalışma esaslarının belirlenmesi AME’nin bir müdahale anında ihtiyaç
duyacağı tüm ekipman ve araçlar hazır bulundurulacaktır. AME, acil müdahaleler
konusunda gerekli eğitimleri alacaktır. Eğitimler, araç ve ekipman bakımları periyodik
olarak yapılacaktır. Acil Müdahale Planı koordinasyon öncelikleri aşağıda verilmiştir.
142
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
ACİL MÜDAHALE PLANI
Yangın
Patlama
Sabotaj
Bekçi
Doğal Afet
Kaza
Sivil Savunma
Telefon
İtfaiye
Jandarma
İlk Yardım
Ambulans
Hastane
Şekil 32. Acil Müdahale Planı Koordinasyon Yapısı
Acil Eylem Planı mevcut duruma göre hazırlanarak Ek-30’da verilmiştir.
7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği’nde “Yeterlik
Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri” Başlığının 4. Maddesinde Yer
Alan Hususların Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program
Yeterlik Tebliği’nde “Yeterlik Belgesi alan kurum/kuruluşların yükümlülükleri”
içerisinde “ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda, yatırımın başlangıç ve inşaat
dönemlerinde belirtilen taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğini, yatırımın işletmeye
geçişine kadar proje sahasına giderek, yerinde izleme kontrolünü yaptırmakla yükümlüdür”
denmektedir. Projenin inşaat aşaması ile yatırımın başlangıç taahhütleri ile ilgili ÇED
Raporlarında verilen taahhütlere ait yatırımın inşaat dönemi izleme kontrol formu
bakanlığın belirlediği aralıklarda hazırlanarak sunulacaktır.
143
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI
(Projenin etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle
bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların
ÇED Raporuna yansıtılması.)
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim
Genel Müdürlüğü projeye ilişkin olarak ÇED Yönetmeliğinin 9. Maddesi gereğince, ÇED
sürecine halkın katılımını sağlamak, faaliyet hakkında bilgilendirmek, görüş ve önerilerini
almak amacıyla gerçekleştirilmesi gereken “ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı”nın
Adana İli’nde 19.03.2013 tarihinde yapılmasına karar verilmiştir. Toplantı yeri için Adana
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile gerekli koordinasyon sağlanarak toplantının Karaisalı
İlçesi, Arapali (Kapıkaya) Köyü, Kapıkaya İlköğretim Okulu’nda saat 11:00’de
yapılmasına karar verilmiştir.
ÇED Yönetmeliği’nin 9. maddesi gereğince toplantı tarihini, saatini, yerini ve
konusunu belirten ilanlar, biri yerel biri ulusal düzeyde yayımlanmakta olan toplam iki
gazetede (Bölge Gazetesi ve Zaman Gazetesi) yayımlatılmıştır. Ayrıca duyuru ilanları
Karaisalı Belediyesi ve Muhtarlıklara ilan panosunda yaklaşık 10 gün süresince asılı
kalmıştır.
Adana Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü başkanlığında gerçekleştirilen toplantıya
halkı bilgilendirmek amacıyla kısa bir sunum yapılmıştır. Sunumu takiben yöre halkının
patlatma, titreşim, toz ve su kaynaklarına olabilecek etkilerine ilişkin soruları
cevaplandırılmıştır. Yöre halkı; faaliyetin, su kaynaklarına, tarım arazilerine olumsuz
etkileri olabileceğini ve yapılacak patlatma işleminin hanelerine zarar verebileceğini dile
getirmişlerdir. Toplantı esnasında yöre halkına alınacak tedbirler ile ilgili bilgiler
verilmiştir.
Halkın Görüş ve Önerileri
Adana İli, Karaisalı İlçesi,Arapali (Kapıkaya) Köyü Mevkii’nde 51587 ruhsat nolu
sahada İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. tarafından planlanan “Kalker Ocağı ve
Kokasör Tesisi 2. Kapasite Artışı” ÇED Raporu, ÇED Yönetmeliği’nin 9. maddesi
gereğince halkın görüş ve önerilerine açılmıştır.
Yöre halkı; söz konusu projenin toz, gürültü, titreşim, taş düşmesi, egzoz gazı,
kamyon trafiği gibi etkilerinin üzerinde durmuşlar, faaliyetin orman alanlarına, su
kaynaklarına, yollarına olumsuz etkilerinin olacağını öngörmüşlerdir.
144
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
ÇED Raporunda; her türlü atık, toz, gürültü ve patlatma işlemi ile oluşacak titreşim
hesapları inceleme değerlendirme komisyonunu oluşturan yetkili kurumlarca istenen
yöntemlerle hesaplanmış, değerlendirmeler yapılmış ve olumsuz etkilerin olmayacağı
belirtilmiştir. Raporun ilgili yerlerinde bahsi geçen olumsuzluklara karşı alınacak önlemler
ve uyulacak taahhütler ÇED Raporu içerisinde verilmiştir.
Tarım alanları, Özel Ağaçlandırma Alanları için;
Tarım alanlarının muhtemel toz emisyonundan zarar görmemesi için;
 Tarım ve özel ağaçlandırma alanlarında yakın yollarda kamyonların 30 km/saati
aşmaması uyarı ikaz levhaları ile sağlanacaktır.
 Açık alanlarda ve nakliye yollarında sulama yapılacaktır.
 Kalker ocağında yüzey gecikmeli ve delik içi gecikmeli kapsül kullanılarak toz
kontrol altında tutulacaktır.
 Yaz aylarında patlatma işleminden önce zeminde sulama yapılacaktır.
Toz emisyonu için;
Planlanan üretim artışının saatlik kapasitesine göre oluşabilecek toz emisyonları
için toz modellemesi yapılmıştır. Emisyon unsurlarının tamamının koordinatları
belirlenmiş, meteorolojik veriler ve topoğrafik veriler kullanılarak modelleme girdileri
tamamlanmıştır. Modelleme yapılırken kullanılan emisyon faktörleri kontrollü ve
kontrolsüz olarak ayrı ayrı senaryo edilmiştir. Yapılacak patlatma işlemi ile oluşacak toz
emisyon değerleri, üretim faaliyetleri duracağından eş zamanlı yapılacak faaliyetlerden
ayrı tutularak değerlendirilmiştir. Bölgede çalışan kalker ocakları da değelendirilerek
kümülatif hesaplamalar yapılmıştır. Toz modellemesine ait sonuçlar Ek-20’de verilmiştir.
Modelleme çalışmalarında sınır değerlerin sağlandığı tespit edilmiştir. ÇED Raporu
sayfa 119-122’de sonuçlar verilmiştir.
145
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Yapılacak patlatma işleminin etkileri için;
Planlanan patlayıcı madde kullanımları, patlatma işlemleri ile ilgili ayrıntılı bilgi
ÇED Raporu sayfa 15-18 arasında verilmiştir. Kullanılacak patlayıcı madde ve
mesafelerle ilgili bağıntı kullanılarak yapılmış vibrasyon hesaplamaları ÇED Raporu sayfa
132-133 arasında verilmiştir. Vibrasyon hesaplamalarında 100 m’de sonra sınır değerin
altına düşmektedir. Yapılan hesaplamalarda 350 m mesafedeki HES iletim borusunda
0,697 mm/s, 400 m mesafedeki HES binasında 0,563 mm/s, 463 m mesafedeki en yakın
hanede 0,445 mm/s, 478 m mesafedeki eski okul binasında 0,423 mm/s, 550 m
mesafedeki yerleşim biriminde 0,338 mm/s’dir. Sınır değerleri sağlamaktadır. Planlanan
patlatma dizaynının hasar verici etkisi olmayacaktır.
Patlatma ile oluşacak vibrasyonun kontrol altında tutulması için aşağıdaki önlemler
alınacaktır;




Delik başına gecikmeli kapsül kullanılacaktır.
11 m’lik delik boyunda 3 m sıkılma yapılarak patlayıcı maddenin tamamen kütlenin
içinde hapsolması ve homojen dağılımı sağlanacaktır.
Delikler arasında gecikmeli kapsül kullanılacağından, patlatma işleminin yarattığı
şok enerji ve gaz basıncı, kütle içinde homojen enerji sönümlemesi şeklinde kontrol
altında tutulacaktır.
Yapılacak patlatma işlemlerinde çevresel etkiler dikkate alınacaktır.
Su yapıları, su kaynakları, kuru dere yatakları ve tarım alanları için;
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti., su yapıları, su kaynakları, kuru
dere yatakları, tarım alanları için aşağıdaki önlemler ve taahhütler yerine getirecektir;
 Faaliyet alanı çevresindeki akarsuların ve mevsimsel akış gösteren kuru dere
yataklarının faaliyet sırasında zarar görmemesi, dere yataklarına ve dere yataklarına
ulaşması söz konusu olabilecek yerlere pasa malzeme, hafriyat atıkları, katı ve sıvı
atıkların atılmaması, dere yataklarının değiştirilmemesi ve oluşabilecek çevre
kirliliğinin engellenmesi hususlarını yerine getirecektir.
 Faaliyetten dolayı meydana gelebilecek kirletici unsurların (katı, sıvı atık) yeraltına
sızması ve yeraltı suyunu kirletmemesi için gerekli önlemler alınacaktır. Yağış
sularının etkisiyle olası kirletici unsurların yeraltı suyuna sızması önlenecektir.
Sulama amaçlı kullanılan sondaj kuyularının yapılacak patlatma işlemlerinden
etkilenmemesi için kontrollü patlatma yapılacak, gecikmeli kapsül ve yüzey
gecikmeli iletim sistemi gibi yardımcı elemanlar kullanılacaktır.
146
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
 İşletme sahasında bitki desenine emisyon zararı vermeyecek limitlere uyulacaktır.
 2872 Sayılı Çevre Kanunu, 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun, Su Kirliliği
ve Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Katı Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı “Dere Yatakları ve
Taşkınlar” adı ile yayınlanan 2006/27 nolu Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer
mevzuatların ilgili hükümlerine uyulacaktır.
İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti., yukarıda belirtilen hususlara
uyacağını taahhüt etmektedir.
147
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
BÖLÜM 9: SONUÇLAR
(Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve
projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde
başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)

İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. 51587 ruhsat numaralı sahada
“Kalker Ocağı ve Konkasör Tesisi 2. Kapasite Artışı Projesi” faaliyetini 2012
yılında yatırım programına almış ve proje için 11.01.2013 tarihinde Adana Çevre
ve Şehircilik Müdürlüğü’ne 22,75 hektar proje alanı ve 1.000.000 ton üretim
kapasitesi ile müracaat edilmiştir. Adana Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne
sunulan Proje Tanıtım Dosyası’nın değerlendirilmesi sonucunda faaliyet için
23.01.2013 tarih ve 732 sayılı yazısı ile Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir
Kararı verilmiştir. Bu nedenle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na 12.02.2013 tarih ve
137 sayılı yazı ile müracaat edilerek ÇED süreci başlatılmıştır.

51587 nolu II (a) Grubu İşletme Ruhsatı’nın alanı 99,78 ha olup, işletme sahibi
tarafından bu kapsamda öncelikle 9,68 ha’lık alan için 11.05.2007 tarihli ÇED
Gerekli Değildir Kararı almıştır. 9,68 ha’lık kalker ocağı alanında kapasite artışı ile
22,75 ha alana genişletme yapılarak 15.04.2011 tarih ve 617 karar nolu ÇED
Gerekli Değildir Kararı alınmıştır. 15.04.2011 tarih ve 617 karar nolu ÇED Gereki
Değildir Belgesi kapsamında 2,1 ha’lık tesis alanı da bulunmaktadır. Tesis alanı
konkasör tesisi, stok alanı ve idari binadan oluşmaktadır ve kurulu durumdadır.
Tesis alanı özel mülkiyet (5, 6, 7 Nolu kiralanmış parseller) üzerine kuruludur.

51587 ruhsat numaralı sahada planlanan “II (a) Grubu Maden (Kalker) Ocağı ve
Konkasör Tesisi 2. Kapasite Artışı” üretimde artış olup, alan genişletilmesi
yapılmayacaktır. Mevcut 22,75 ha kalker ocağı ve 2,1 ha tesis alanında üretimde
artışın gerçekleşmesi planlanmaktadır.

Planlanan kalker ocağı orman alanı içerisinde kalmaktadır. Projede tesis alanı ve
stok alanı şahıs arazisi olup kiralanmıştır.
 Faaliyet kapsamında üretilmesi planlanan yıllık kalker kapasitesi 1.500.000 ton’dur.
Üretimi gerçekleşecek kalkerin 500.000 tonun tüvenan halde, 1.000.000 tonun ise
konkasör tesisinde işlem görüp mıcır halinde satışa sunulması planlanmaktadır.
148
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU

Maden ruhsatlı sahanın bulunduğu arazinin mülkiyeti Orman Genel Müdürlüğü’ne
aittir. İnkaya Mad. ve Petr. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. üretim faaliyetlerine
geçmeden önce 6831 sayılı Orman Kanunu 16. Maddesi gereğince 29.11.2012
tarihinde İzin Oluru alınmıştır.

Projede 14 kişi çalışacaktır. Kullanılan suyun tamamının atık suya dönüştüğü
varsayımıyla günlük 3,04 m3 evsel atık su oluşacaktır. Evsel atık sular sızdırmaz
fosseptikte depolanacak ve Adana Büyükşehir Belediyesi’nden vidanjör hizmeti
alınacaktır.

Çalışan personelden kaynaklı evsel katı atık miktarı günlük 15,96 kg’dır. Bu
atıkların geri kazanımı mümkün olanları ayrı bir yerde toplanarak lisanslı tesislere
gönderilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ise Katı Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği’ne uygun olarak konteynırda depolanacak ve Karaisalı
Belediyesi’nden hizmet alınacaktır.
 Açık alanlarda, depolama alanında ve nakliye yollarında tozlanmayı önlemek için
arazöz ile sulama yapılacaktır.

Tesiste toz yayıcı üniteler kapalı dizayn edilmiştir. Çevresel Etki Değerlendirmesi
ve Planlama Genel Müdürlüğü’nün 08.07.2009 tarih ve 5102-40174 sayılı
genelgesi ile 11.09.2009 tarih ve 6988-52879 sayılı yazısı hükümlerine uygun
çalışacağını faaliyet sahibi taahhüt etmektedir.
 İş sağlığı ve güvenliği kapsamında çalışan personele gerekli eğitimler verilecek ve
kişisel koruyucu donanımlar yeterli miktarda ve yedekleriyle birlikte sahada hazır
bulundurulacaktır.
 Proje sahası ve etki alanında koruma altına alınmış ve nesli tükenme tehlikesi
altında olan flora ve fauna elemanı bulunmamaktadır.
149
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU
Proje için uyulacak olan başlıca kanun ve yönetmelikler aşağıda sıralanmaktadır:

Maden Kanunu ve Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği
(24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “5995 sayılı Kanunla
Değişik 3213 sayılı Maden Kanunu ve 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan “Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği”.)

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri
(23.07.1983 tarih ve 18113 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 2863 sayılı ve
27.07.2004 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5226 sayılı “Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kanunu İle Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Getirdiği
Değişiklikler”.)

Çevre Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri
(11.08.1983 tarih ve 18132 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 2872 sayılı ve
13.05.2006 tarih ve 26167 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5491 sayılı “Çevre
Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”.)

4857 sayılı İş Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri
(26.05.2008 tarih ve 26887 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5763 sayılı “İş Kanunu ve
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”.)

4342 sayılı Mera Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri
(31.07.1998 tarih ve 23419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 20.06.2007 tarih ve
26558 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5685 sayılı “Mera Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair
Yönetmelik
(08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

6831 sayılı Orman Kanunu
(18.11.2003 tarih ve 25293 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”.)

Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait
Yönetmelik
(13.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği
(06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05.05.2009 tarih ve
27219 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
(14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05.04.2005 tarih ve
25777 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik
(14.07.2007 tarih ve 26582 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
150
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU

Çevre Denetimi Yönetmeliği
(21.11.2008 tarih ve 27061 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevre Denetimi
Yönetmeliği” ve 22.10.2009 tarih ve 27384 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevre
Denetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği
(03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği”.)

Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği
(23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
(30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 30.03.2010 tarih ve
27537 sayılı “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik”.)

Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
(18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
(31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 30.03.2010 tarih ve
27537 sayılı “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
(31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği” ile 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı, 24.04.2011 tarih ve 27914 sayılı ve
25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
(14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 30.03.2010 tarih ve
27537 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik”.)

Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
(03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı, 13.04.2012 tarih
ve 28263 sayılı ve 16.06.2012 tarih ve 28325 sayılı Resmi, 10.11.2012 tarih ve 28463
Gazete’de yayımlanan “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
(06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 03.05.2007 tarih ve
26511 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar
Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik”.)
151
İNKAYA MAD. ve PETR. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ
II (a) GRUBU MADEN (KALKER) OCAĞI
ve KONKASÖR TESİSİ 2. KAPASİTE ARTIŞI
ÇED RAPORU

Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
(24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği
(04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de ve 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği
(23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği
(25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazete’de ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”.)

Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
(22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı
Resmi yayımlanan “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına
Dair Yönetmelik”.)
152