Pundit® PL-200 KULLANMA KILAVUZU 60 Years of Innovation Made in Switzerland Teslimat Kapsamı A B C D E G F H A Pundit Dokunmatik Ekran B Pil C 2 Transdüser 54 kHz* D 2 BNC Kablo 1,5 m* E Bağlama maddesi* F Kalibrasyon Çubuğu* G BNC Adaptör Kablosu H Pil Şarj Cihazı I USB Kablo J Yazılımı içeren DVD K Dokümantasyon L Taşıma Askısı *Sadece “Transdüsersiz Pundit Dokunmatik Ekran” (Parça No. 327 10 002) satın alınması halinde paketin içinde yer almaz I J K L © 2014 Proceq SA 2 Pundit PL-200'ün genel görünümü 1 3 2 1 3.2 2 4 5 9 11 3 10 8 7 6 © 2014 Proceq SA Içerik 1. Güvenlik ve Sorumluluk ...................................................... 5 1.1 Genel Bilgiler....................................................................................5 1.2Sorumluluk........................................................................................5 1.3 Güvenlik Talimatları.........................................................................5 1.4 Doğru Kullanım................................................................................5 7. Bakım ve Destek................................................................20 7.1Bakım.............................................................................................. 20 7.2 Destek Kavramı............................................................................. 20 7.3 Garanti Bilgileri............................................................................. 20 7.4Bertaraf........................................................................................... 20 2.Teknik Özellikler................................................................. 6 8. 3.Çalıştırma........................................................................... 6 8.1 PL-Link'in Başlatılması................................................................. 20 8.2 Verinin Görüntülenmesi ............................................................. 21 8.3 Ayarların Yapılması....................................................................... 21 8.4 Verilerin Dışarı Gönderilmesi..................................................... 22 8.5 Diğer İşlevler.................................................................................. 23 8.6 Dönüştürme Eğrileri..................................................................... 23 8.7 Elastisite Modülü Hesaplayıcı..................................................... 24 3.1Başlarken...........................................................................................6 3.2 Ana Menü..........................................................................................7 3.3Ayarlar................................................................................................7 3.4 Ölçüm Ekranı................................................................................. 10 3.5 Ölçüm Modları.............................................................................. 11 3.6 Pundit PL-200 ile Ölçüm.............................................................. 15 PL-Link Yazılımı.................................................................20 4.Gezgin...............................................................................16 5.Transdüser Seçim Kılavuzu.................................................17 6. Sipariş Bilgileri..................................................................19 6.1Birimler........................................................................................... 19 6.2Transdüserler................................................................................. 19 6.3Aksesuarlar.................................................................................... 19 © 2014 Proceq SA 4 1. 1.1 Güvenlik ve Sorumluluk 1.3 Genel Bilgiler Ekipmanın çocuklar veya alkol, ilaçlar veya ecza preparatlarının etkisi altındaki kimselerce kullanılmasına izin verilmez. Bu kılavuzdan haberdar olmayan kimseler, ekipmanı kullanırken gözetim altında olmalıdırlar. Bu kılavuz, Pundit Dokunmatik Ekranın güvenliği, kullanımı ve bakımı konusunda önemli bilgiler içerir. Ölçüm cihazının ilk kullanımından önce kılavuzu baştan sona dikkatle okuyun. Kılavuzu ileride başvurmak üzere güvenli bir yerde saklayın. 1.2 Sorumluluk “Satış ve Teslimata İlişkin Genel Koşullar” ımız her durumda geçerlidir. Aşağıdaki nedenlerden biri veya birkaçından kaynaklanan yaralanmalar ve maddi hasarlar için garanti ve sorumluluk taleplerinde bulunulamaz: Güvenlik Talimatları • Öngörülen bakımı doğru şekilde ve doğru zamanda gerçekleştirin. • Bakım görevlerinin tamamlanmasının ardından bir işlev kontrolü gerçekleştirin. 1.4 Doğru Kullanım • Ölçüm cihazı sadece bu dokümanda açıklanmış olan tasarlanan kullanım amacı için kullanılmalıdır. • Ölçüm cihazının bu kılavuzda açıklanmış olan tasarlanan kullanım amacına uygun olarak kullanılmaması. • Arızalı parçaları sadece Proceq'ten temin edilen orijinal değişim parçaları ile değiştirin. • Ölçüm cihazının ve bileşenlerinin işletimi ve bakımı için hatalı performans kontrolü. • Aksesuarlar ancak Proceq tarafından açıkça izin verilen durumlarda ölçüm cihazına takılmalı veya bağlanmalıdır. Ölçüm cihazına başka aksesuarların takılması veya bağlanması durumunda, Proceq hiçbir garanti kabul etmez ve ürün garantisi kaybedilir. • Ölçüm cihazının ve bileşenlerinin performans kontrolü, işletimi ve bakımının ele alındığı kılavuz bölümlerine uyulmaması. • Ölçüm cihazında ve bileşenlerinde izinsiz değişiklikler yapılması. • Yabancı maddelerin, kazaların, vandalizm ve mücbir sebeplerin etkilerinden doğan ciddi hasarlar. Bu dokümantasyonda yer alan tüm bilgiler, iyi niyetle sunulmuştur ve doğru olduğuna inanılmaktadır. Proceq SA, bilgilerin eksiksizliği ve/veya doğruluğu konusunda hiçbir garanti vermez ve tüm sorumluluğu reddeder. © 2014 Proceq SA 5 2. Teknik Özellikler Aralık 0,1 – 7930 μs Çözünürlük 0,1 μs (< 7930 μs), 1 μs (> 7930 μs) Ekran 7” renkli ekran 800x480 piksel Darbe Gerilimi 100 Vpp – 450 Vpp Alıcı Kazancı 1x – 10.000x (0 – 80dB) [11 kademe] Alıcı Hassasiyeti 10 µV Alıcı Giriş Empedansı 7 kΩ Bant genişliği 20 – 500 kHz Bellek Dahili 8 GB Anlık bellek Bölgesel Ayarlar Metrik ve İngiliz ölçü birimleri desteklenir Pil Lityum Polimer, 3,6 V, 14,0 Ah Şebeke 9 V – 15 V / 2,0 A Ağırlık Yaklaşık 1525 g (Pil dahil) Boyutlar 250 x 162 x 62 mm Çalışma Sıcaklığı 0°C – 30°C (Şarj*, çalışan cihaz) 0°C – 40°C (Şarj*, kapalı cihaz) -10°C – 50°C (Şarj dışında) Nem < %95 BN, yoğuşmasız IP Sınıfı IP54 Standartlar ve Yönergeler CE belgelendirmesi Pil Ömrü > 8 saat (standart işletim modunda) *şarj ekipmanı iç ortamda kullanım içindir (IP sınıflandırması yoktur) 6 3. Çalıştırma 3.1 Başlarken Pilin Takılması Pili (B) Pundit Dokunmatik Ekrana (A) takmak için, sehpayı gösterildiği gibi kaldırın. Pili takın ve vidayla yerine sabitleyin. İki adet durum LED’i 1 ve bunların üzerinde bir ışık sensörü bulunmaktadır. Üstteki LED şarj sırasında kırmızı iken, tam olarak şarj olduğunda yeşile döner. Diğer LED, uygulamaya özgüdür. NOT! Sadece tedarik edilen akü şarj cihazını kullanın. • Tam bir şarj < 9 saat gerektirir (Ölçüm cihazı çalışmıyorken). • Ölçüm cihazı kullanımda ise şarj süresi çok daha uzundur. • Yedek bir pili şarj etmek için ve pili ölçüm cihazı dışında şarj etmek için, isteğe bağlı bir hızlı şarj cihazı (Parça No. 327 01 053) kullanılabilir. Bu durumda, tam bir şarj < 4 saat sürer. © 2014 Proceq SA Enerji Tasarrufu Enerji tasarrufu Sistem/Güç ayarları altında istenen şekilde ayarlanabilir. Transdüserlerin Bağlanması (G) Düğmeler Koruyucu vizörü kaldırın. Ekranın sağ üstünde üç adet düğme 2 vardır (bkz. sayfa 3). <?> Güç Devrede/Devre dışı – Gücü devreye almak için basın. Gücü devre dışı bırakmak için basılı tutun. Programlanabilir İşlev Tuşu – Tam ekran görünümünü getirir ve kaldırır. Geri Düğmesi – önceki ekrana döner. Ana Menü Başlatma sırasında, ana menü görüntülenir. Tüm işlevlere dokunmatik ekran ile doğrudan erişilebilir. Önceki menüye dönmek için, geri düğmesine veya dokunmatik ekranın sol üstündeki geri dönüş simgesine (ok) basın. Ölçüm: Uygulamaya özgü ölçüm ekranı. Ayarlar: Uygulamaya özgü ayarlar içindir. Gezgin: Ölçüm cihazına kaydedilmiş ölçümleri gözden geçirmek için dosya yöneticisi işlevi. © 2014 Proceq SA Sistem ayarları içindir; örneğin, dil, ekran seçenekleri örn. dil, ekran seçenekleri, güç ayarları Bilgi: Cihaz bilgileri içindir. Çıkış: Güç Devre Dışı. 3.3 Transdüserleri (C) Pundit Dokunmatik Ekrana (A) BNC Adaptör Kablosunu (G) ve BNC Kablolarını (D) kullanarak bağlayın. BNC adaptör kablosu üzerindeki vidaların sabitlendiğinden emin olun. 3.2 Sistem: Ayarlar Parmağınızı ekranda yukarı veya aşağı sürükleyerek ekranı yukarı ve aşağı kaydırın. Geçerli ayar, sağ tarafta görüntülenir. Bir öğeyi ayarlamak için o öğeye dokunun. Transdüser Bağlı transdüser Kullanılacak olan transdüserin frekansını seçin. Özelleştirilen transdüser ayarı, 500 kHz'ye kadar olan standart-dışı transdüserlerin de kullanılmasına izin verir. Bu seçenek seçilirse ayrıca transdüser frekansı da girilmelidir. NOT! Bir duyarga frekansı seçildiği zaman, 1,5 m’lik kabloların kullanımına dayalı fabrika ayarları o duyarga için otomatik olarak yüklenir. Genel olarak, bunun sağladığı doğruluk çoğu uygulama için yeterlidir, dolayısıyla bu yapılandırmada sıfırlama gerekli değildir. Transdüserin Sıfırlanması Pundit PL-200, düzenli olarak ve özellikle de transdüser frekansı değiştiğinde veya kablolar değiştiğinde sıfırlanmalıdır. Kalibrasyon Çubuğu (F) üzerinde işaretlenmiş olan beklenen kalibrasyon değerini girin. 7 Ultrason Bağlama Maddesini (E) kullanarak transdüserleri Kalibrasyon Çubuğuna (E) bağlayın ve sıkıca birbirine bastırın. Sıfırlamayı gerçekleştirmek için başlatma simgesine dokunun. İşlem tamamlanınca “Sıfırlama başarıyla gerçekleştirildi” bilgisi görüntülenecektir. Ayarlar menüsüne geri dönmek için dokunun. Sıfırlama başlangıç ekranına geri dönmek için dokunun. Transdüsere fabrika kalibrasyon değerlerini yeniden yüklemek için dokunun. Bu ayar çoğu ölçüm için yeterli hassasiyeti sağlar; fakat tam sıfırlama için, yukarıda açıklanan prosedürü gerçekleştirin Ölçüm Ayarları Ölçüm Aralığı Kısa aralık (varsayılan). Yaklaşık 800 μs'ye kadar olan ölçümler içindir. Bu, normal beton için yaklaşık 3 m'lik bir yol uzunluğuna denk gelir. 0,1 μs'lik maksimum ölçüm çözünürlüğünü sağlar. Bir ölçüm aralık dışı ise ölçüm ekranında (--- μs) gösterilir. Darbe Yineleme Frekansı 5 Hz ila 40 Hz'lik Darbe Yineleme Frekansları (PRF) (saniye başına ölçüm) seçilebilir. Yüksek değerler ancak ölçüm cihazı yüksek alıcı yükseltme ayarları ile büyük nesneler üzerinde kullanıldığında seçilmelidir. Bu gibi durumlarda, ekrandaki güncelleme hızının artmasını sağlar. Genel beton veya seramik malzemelerin testleri için, normalde 10-30 Hz arasında bir PRF kullanılır. Ölçüm cihazı ile birlikte tedarik edilen transdüserler sönümlenmiş değildir ve dolayısıyla, verici tarafından uyarılmaları üzerine uzun bir çınlama süreleri vardır. PRF yüksek değerlere ayarlandığında çınlama süresi, darbe aralığını geçebilir; diğer bir deyişle, bir sonraki darbe ulaştığında önceki darbenin çınlaması hala sürüyor olabilir. Bu etki, düşük iç sönümlemesi olan kısa yol uzunluğuna sahip numuneler test edilirken hatalara neden olabilir. Bu durumda PRF'yi azaltın. Çizgi Tarama Çizgi Tarama, bir doğrusal kılavuz boyunca eşit 'a' aralığında ölçüm yapabilme kabiliyeti sunar. Transdüserler arasındaki mesafe, düzensiz şekilli nesneleri kapsamak üzere her ölçüm için değişiklik gösterebilir (bkz. “3.5 Ölçüm Modları” – Çizgi Tarama). Seri Uzunluğu Yapılacak ölçüm sayısını ayarlayın veya açık uçlu olarak bırakın. Ölçümler arasındaki Mesafe Aralığı, ‘a’, ayarlayın. Birim Sonuçların grafik görüntülemesi için birim olarak darbe hızı veya iletim süresi arasında seçim yapın. Daha büyük nesneler için, uzun aralığı seçin. Bu durumda ölçüm çözünürlüğü 1 μs'dir. 8 © 2014 Proceq SA Birimler NOT! Her iki tetikleme seçeneği aynı anda seçilebilir. İkisinin de seçilmemesi durumunda tetikleme normal şekilde otomatik olarak gerçekleştirilir. Birim Metrik ve İngiliz ölçü birimleri arasında seçim yapın. Genlik Birimi Alış sinyali genliğini ya yüzdelik bir değer ya da desibel cinsinden görüntülemeyi seçin. Basınç Dayanımı Birimi Basınç dayanımı korelasyonları için birimi seçin. Elastisite Modülü Birimi Elastisite modülü hesaplamaları için birimi seçin. Elastisite Modülü Yoğunluk Birimi Düzeltmeler Sıcaklık düzeltmesi UPV Darbe hızı ölçümleri birçok faktörden etkilenir. İki kilit faktör, betonun nem içeriği ve sıcaklıktır. Aşağıdaki tablo, BS 1881: Bölüm 203'te getirilen tavsiyeler temel alınarak girilmesi gereken düzeltme faktörünü gösterir. Sıcaklık Kuru beton Yaş beton 10 °C – 30 °C 1,0 (Düzeltme yok) 1,0 (Düzeltme yok) 60 °C 1,05 1,04 Tetikleme 40 °C 1,02 1,02 0 °C 0,99 0,99 Genlik Tetiklemesi -4 °C 0,98 0,92 Elastisite modülü hesaplamaları için yoğunluğu girmek üzere birimi seçin. Seçildiğinde, tetikleme için kullanıcı tarafından tanımlanan bir genlik eşiğine izin verir. Yatay imleci istediğiniz tetikleme düzeyine sürükleyin. Yakınlaştırma işlevi, belirli bir tetikleme eşiği ayarlamada kullanışlıdır. Düzeltme faktörü, darbe hızı hesaplamalarına uygulanır. Ölçülen iletim süresi bundan etkilenmez. Genlik Analizi İşaretleyici Seçildiğinde, alınan sinyalin genliğini kaydetmek üzere kullanılabilecek bir işaretleyici devreye girer (bkz. “ 3.6 Pundit PL-200 ile ölçüm”). Tetikleme Takibi Seçildiğinde, tetiklemenin gerçekleştiği nokta, ölçülen iletim süresine bakılmaksızın, sürekli olarak ekranın ortasında görüntülenir. Manuel tetikleme veya çift imleçli tetikleme kullanılıyorsa bu geçerli değildir (bkz. “3.4 Ölçüm Ekranı”). © 2014 Proceq SA 9 3.4 Ölçüm Ekranı Standart ölçüm ekranı, sayfa 3'te gösterilmiştir. Tüm ayarlara ölçüm ekranından doğrudan erişilebilir. 6? Sürekli/Patlamalı İletim: <> Dur simgesine basılana kadar iletime devam eder. Yakınlaştırma Başparmağınızı ve işaret parmağınızı birlikte ekranın üzerine yerleştirdikten sonra parmaklarınızı birbirinden ayırarak görüntüyü yakınlaştırın. Bu, bir ölçüm yapılırken hem yatay hem de dikey yönde kullanılabilir. Başparmağınızı ve işaret parmağınızı birbirinden ayrık bir şekilde ekranın üzerine yerleştirdikten sonra parmaklarınızı kıskaç hareketiyle birbirine yaklaştırarak görüntüyü uzaklaştırın. Kararlı bir sinyal algılanır algılanmaz ölçümü kaydeder. <7> ? Ayarlar: Ayarlar menüsüne giriş. 8? Durdur/Kaydet: <> Geçerli ölçümü durdurun. Geçerli ölçümü kaydedin. Yatay kaydırma Görüntüyü sürükleyerek soldan sağa yatay kaydırın. Geçerli seriyi kaydedin ve ölçüme devam edin. Ölçüm ekranı kontrolleri (bkz. sayfa 3) <> ? 1 Dosya adı: Dosya adını (15 karakterle sınırlıdır) girin ve geri dönüş düğmesine basın. Kaydedilen ölçümler bu dosya adı ile saklanacaktır. Aynı dosya adı altında birden fazla ölçümün yapılması durumunda, her ölçümden sonra bir sonek artışı olur. <> ?9 Başlat/Anlık Görüntü: Ölçüme başlayın. > <? 2 Ölçüm modu: Gerçekleştirilecek olan ölçüm tipini seçin (bkz. “3.5 Ölçüm Modları” bölümü). > <? 3 Ekranın sağ üst köşesinde seçilen geçerli transdüser, geçerli zaman ve pil durumu gösterilir. 4? Kazanç: Alıcı kazancını, 1x'den maksimum 10 000x'e kadar ayarlayın. < > 5? Gerilim: Verici gerilimini ayarlayın. En iyi sonuçlar için, düşük bir verici <> gerilimi ve düşük bir kazanç ayarı ile başlamak en iyisidir. Ardından, kararlı bir Ekranda görüntülenen geçerli ölçümü kaydedin ve ölçüme devam edin. <10 > ? İmleç Seçimi: Otomatik tetikleme. sinyal düzeyine ulaşılıncaya dek artırın. Sinyal kırpmadan kaçınılmalıdır. 10 © 2014 Proceq SA Manuel tetikleme. İmleç konumunu, sola veya sağa sürükleyerek manuel yolla ayarlayın. Tetikleme konumu daha sonra Gezgin'de kayıtlı dalga biçimi üzerinde ayarlanabilir. Çift imleç. Sadece iletim süresi modu. Her iki imleç de manuel olarak ayarlanmalıdır. İkinci imleç özellikle enine dalga transdüserleri ile ölçüm yapılırken kullanışlıdır. Elastisite modülü modunda ölçüm yapılırken ikili imleç otomatik olarak seçilir. Darbe Hızı Transdüserler arasındaki mesafeyi girin. Sonuç, teste tabi tutulan malzemenin darbe hızı ve iletim süresidir. < >? 11 Yakınlaştırma: Geçerli ölçümü yakınlaştırın ve uzaklaştırın. Basınç Dayanımı 3.5 Bu ölçümü gerçekleştirmeden önce, PL-Link'te teste tabi beton için geçerli bir dönüştürme eğrisi oluşturulmalı ve ölçüm cihazına indirilmelidir. Ölçüm Modları Korelasyon eğrisini seçin. İletim Süresi Transdüserler arasındaki ölçülen iletim süresi. Mesafe Teste tabi tutulan malzemenin darbe hızını girin. Sonuç, transdüserler arasındaki mesafe ve iletim süresidir. Transdüserler arasındaki mesafeyi girin. Bir SONREB eğrisi seçilmesi durumunda, darbe hızı ölçümü ile aynı konumda belirlenen geri tepme değerini girin. SONREB, basınç dayanımı tahmininin doğruluğunu artırmak amacıyla bir ultrasonik darbe hızı ölçümünü bir beton test çekici ölçümü ile birleştirme yöntemidir. Sonuç, teste tabi tutulan malzemenin basınç dayanımı ve iletim süresidir. © 2014 Proceq SA 11 Çatlak Derinliği Yüzey Hızı Pundit PL-200'de uygulanan çatlak derinliği ölçümü, BS 1881: Bölüm 203'te açıklanan yönteme uygundur. Pundit PL-200'de uygulanan yüzey hızı ölçümü, BS 1881: Bölüm 203'te açıklanan yönteme uygundur. Ekranda gösterilen şemada belirtilen ‘b’ mesafesini girin. Transdüserleri ekranda ‘Adım 1’de gösterildiği gibi konumlandırın. Verici, sabit konumda kalır. Alıcı, sabit bir aralıkla hareket ettirilir. Ekranda gösterilen şemada belirtilen ‘b’ mesafesini girin. Yapılacak ölçüm sayısını girin. t1'i ölçün. Transdüserleri ekranda ‘Adım 2’de gösterildiği gibi konumlandırın. t2'yi ölçün. 'b' mesafesinde iletim süresini ölçün. 'b' mesafesindeki ilk ölçümü kaydedin. Sonuç, t1 ve t2 iletim sürelerini ve ‘d’ çatlak derinliğini gösterir. Hatalı bir t1 veya t2 ölçümü silinebilir ve devam etmeden önce tekrarlanabilir. Geçersiz bir ölçüm için bir hata mesajı görüntülenir (t2 < t1 veya t2 > 2 x t1). NOT! Bu yöntemin iyi sonuçlar vermesi için, çatlak yüzeye dik olmalıdır. Ayrıca, içinde su veya kir bulunmamalı, dalganın çatlak boyunca yayılması sağlanmalıdır. Çatlak, dalganın çatlağın etrafına yayılmasını önlemek için yeterli genişlikte olmalıdır. Ayrıca çatlağın yakınında donatı çubuğu bulunmamalıdır. Bu durumlardan herhangi birinin görülmesi halinde, sonuç ciddi şekilde etkilenir ve çatlak derinliği gerçekte olduğundan çok daha yüzeysel görünebilir. 12 Alıcıyı daha uzak bir ‘b’ mesafesine taşıyın ve tekrar ölçün. Seriyi tamamlayana kadar devam edin. Darbe hızı, eğrinin eğiminden hesaplanır. NOT! Kaydedilen noktalar bir süreksizlik gösteriyorsa muhtemelen bir yüzey çatlağı veya daha düşük kalitede bir yüzey katmanı mevcuttur. Bu durumda ölçülen hız güvenilir değildir. © 2014 Proceq SA Geçerli seriyi kaydetmek için bu simgeye basın. ‘x’ mesafesi yeni konumda farklı ise, taramaya devam etmeden önce yeni bir değer girilebilir. Çizgi Tarama 'Ayarlar' menüsünde ‘a’ mesafesi girilir. Yeni ‘x’ mesafesini girin. Transdüserleri başlangıç konumunda konumlandırın ve x1 mesafesini girin. (Sadece iletim süresi ölçülüyorsa gerekli değildir.) Taramaya devam etmek için basın. Yapılan son ölçümü silmek için bu simgeyi kullanın. Başlamak için başlatma simgesine basın. Anlık görüntü simgesine basın ve ilk ölçümü kaydedin. Patlatmalı modun seçilmesi durumunda bu, otomatik olarak kaydedilecektir. Geçerli seriyi kaydetmek ve yeni bir seri için ölçüm cihazını sıfırlamak üzere basın. Elastisite Modülü Bir maddenin (örn. beton veya kaya) dinamik Elastisite Modülü ve Poisson Oranı, P ve S dalgası darbe hızları ölçülerek hesağlanabilir. Bu yöntem aşağıdaki iki standartta anlatılmaktadır ve betonlar veya diğer katılar için geçerlidir: ASTM D 2845 – Kayanın Darbe Hızlarının ve Ultrasonik Elastik Sabitlerinin Laboratuvarda Belirlenmesi için Standart Test Yöntemi. Transdüserleri 'a' mesafesi kadar hareket ettirerek kılavuz üzerindeki bir sonraki noktaya taşıyın. ISRM – Aydin A., Ultrasonik Darbe Aktarımı Tekniği ile Ses Hızının Belirlenmesi için Güncellenmiş ISRM Önerilen Yöntemi: Rock Mech Rock Eng (2014) 47:255259, DOI: 10.1997/s00603-013-0454-z). ‘x’ mesafesi değişmezse tekrar anlık görüntü simgesine basarak ikinci ölçümü alın ve bu şekilde devam edin. © 2014 Proceq SA 13 P dalgaları ve S dalgaları Çift imleç modu otomatik olarak etkinleştirilir. P dalgası bileşeninin başlangıcını işaretlemek üzere birinci imleci kullanın. S dalgası bileşeninin başlangıcını işaretlemek üzere ikinci imleci kullanın. Elastisite modülünü hesaplamak için madde yoğunluğunu girmek gereklidir. PL-Link’e indirildiği zmaan, maddenin Poisson Oranı da hesaplanır. P dalgasında (boyuna dalga), parçacık yer değiştirmesi dalganın yayılım yönüne paraleldir. Parçacıklar, kendine özgü denge konumlarının etrafında ileri geri salınır. S dalgasında (enine dalga) parçacık yer değiştirmesi dalganın yayılım yönüne diktir. Parçacıklar, dalganın geçişi sırasında kendine özgü denge konumlarının etrafında yukarı aşağı salınır. S dalgası Duyargaları ile Ölçüm Enine dalga (S dalgası) algılaması, enine dalga yankısının başlangıç yerini manuel olarak belirlemek üzere dalga biçimi ekranının kullanılmasını gerektirir; çünkü her zaman kendisinden önce otomatik tetikleme tarafından algılanan zayıf bir P-dalgası bileşeni gelir. 14 S-dalgaları tek boyutlu bir düzlemde yol alır. En güçlü sinyal, duyargalar doğru bir şekilde hizalandığında görülür. Bu özellik kullanılarak, alınan sinyalin S-dal-gası bileşeni doğru bir şekilde algılanabilir. 250 kHZ enine dalga ölçümleri kullanıldığında, özel enine dalga bağlama macunu kullanılması önemlidir; aksi halde, enine dalgalar test edilen nesneye gereken şekilde aktarılamaz. Hizalamada 90° hata Zayıf S-dalgası bileşeni Duyargalar yanlış hizalanmış haldeyken zayıf S-dalgası bileşeni. Bir duyargayı hizanın içine ve dışına doğru döndürün ve S dalgası bileşeninin artışını ve azalmasını izleyin. Doğru hizalama Güçlü S-dalgası bileşeni. Duyargalar doğru bir şekilde hizalandığında çok daha güçlü S-dalgası bileşeni. © 2014 Proceq SA 3.6 Pundit PL-200 ile Ölçüm Yaygın olarak üç adet transdüser yerleşimi kullanılır. Doğrudan İletim: Maksimum sinyal genliği ile optimum yapılandırma. En hassas darbe hızı belirleme yöntemi. Yol uzunluğu, transdüserlerin merkezinden merkezine ölçülür. Dolaylı İletim: Sinyal genliği, doğrudan iletim ile karşılaştırıldığında sinyal genliğinin yaklaşık %3'üdür. Yol uzunluğu belirsiz olabilir. Bu belirsizliği ortadan kaldırmak için yüzey hızı modunu kullanın. Darbe hızı, beton yüzey alanından etkilenecektir. Mümkünse, herhangi bir belirsizliği ortadan kaldırmak için bir doğrudan iletim ölçümü ile karşılaştırma yapın. Hazırlık Temel hazırlık, her uygulama için aynıdır. Transdüserler arasındaki mesafe (yol uzunluğu) mümkün olduğunca doğru bir şekilde ölçülmelidir (iletim süresi modunda ölçüm yapmadığınız sürece). Ultrasonik darbe testlerinde, transdüserlerin ve teste tabi tutulan malzemenin yüzleri arasında bir tür bağlama maddesi kullanılması gereklidir. Bunun yapılmaması, yetersiz akustik bağlaşım nedeniyle sinyal kaybına neden olacaktır. Tedarik edilen ultrason bağlama maddesi, beton veya pürüzsüz yüzeyleri olan diğer malzemeler üzerinde kullanıldığında iyi bir bağlaşım sağlar. Silikon gres, orta düzey rulman gresi veya sıvı sabun kullanımı da etkili olabilir. Daha pürüzlü yüzeyler için, kalın bir gres veya vazelin tavsiye edilir. Bazı durumlarda, yüzeyin düzleştirilerek hazırlanması gerekebilir. Bu mümkün değilse üstel transdüserler (Parça No. 325 40 170) düşünülmelidir. Çizgi taramalar için, yüzey üzerine bir test kılavuzu çizilmelidir. Genlik Analizi Genlik analizi, Şanghay'daki Tonji Üniversitesinde geliştirilen bir yöntemdir ve Çin genelinde yapılardaki betonun karşılaştırmalı testi için yaygın olarak kullanılmaktadır. Genliği kaydetmek için, ayarlar menüsünde Genlik Analizi İşaretleyicisi ayarlanmalıdır. Bu ayar yapıldığında genlik, test sonucunun bir parçası olarak iletim süresi ile birlikte kaydedilir. Yarı doğrudan İletim: Hassasiyet, diğer iki yöntemin arasında bir yerdedir. Yol uzunluğu, transdüserlerin merkezinden merkezine ölçülür. Kalitesi bilinen bir beton kesiti üzerinde bir referans ölçümü alınır. t0 : Referans iletim süresi A0 : Referans alış düzeyi © 2014 Proceq SA 15 Yapı üzerindeki takip eden ölçümler bu iki değerle karşılaştırılır ve buna göre beton kalitesi ile ilgili bir çıkarımda bulunulur. Yüzeyde kusur. Zayıf bağlaşım. Kullanıcının beton kalitesi hakkında bir ifadede bulunmasına olanak veren altı farklı durum tanımlanmıştır. Donatı çubuğu üzerinden ölçüm. İyi kalite – Yüksek dayanım. Kusurlar, petek görünümü oluşumu, boşluklar. Yüksek ince agrega içeriği. Düşük kalın agrega içeriği. 4. Gezgin Kaydedilen dosyaları gözden geçirmek için, ana menüden Gezgin'i seçin. Yüksek kalın agrega içeriği. Düşük ince agrega içeriği. Kayıtlı bir dosyayı açmak için dosyaya dokunun. Geri düğmesine basarak Gezgin listesine dönün. Bir dosyayı silmek için, dosyanın solundaki onay kutucuğuna dokunun ve dosyayı silin 16 © 2014 Proceq SA 5. Transdüser Seçim Kılavuzu Transdüser Seçimi üzerindeki Fiziksel Etkiler Uygulama için doğru transdüser seçimi, büyük oranda agrega (tanecik) boyutuna ve test nesnesinin boyutlarına bağlıdır. Parçacık boyutunun etkisi Betondaki homojensizlikler (ör.: agrega parçacıkları, boşluklar) bir ultrason darbesinin yayılımını etkiler. Bunlar sinyali dağıtır. Agreganın boyutu ultrasonik sinyalin dalgaboyuna eşit veya bundan büyükse etki çok büyüktür. Dalgaboyu agrega boyutunun en az iki katı olacak şekilde darbe frekansı seçimi yapılarak bu etki önemli ölçüde azaltılabilir. Bir normal dışı durum eğer dalgaboyunun yarısından küçükse bunun algılanmasının çok zor olacağı da anlaşılmaktadır. Taşlar için ve seramik ve ahşap gibi diğer ince taneli malzemeler için, tanecik büyüklüğü daha az anlamlıdır. Bu tür malzemeler için, test edilecek olan nesnenin büyüklüğü en anlamlı faktördür. Ahşapta en iyi sonuçlar 54 kHz ile alınmıştır. Seramikler için, küçük numune boyutu ve ince tanecik, en yaygın olarak 250 kHz veya 500 kHz'in kullanılması anlamına gelir. Numune boyutunun etkisi Yanal (iletimin yönüne dik) boyutlar dalgaboyundan küçükse darbe hızı kayda değer oranda azalır. © 2014 Proceq SA Yüksek frekanslı sinyallerin daha iyi tanımlı bir bitişi vardır ve bu, alınan darbenin başlangıcını tanımlamayı kolaylaştırır. Ancak, bunlar dağılmadan daha çok etkilenir. 500 kHz'lik bir sinyalin dalgaboyu yaklaşık 7 mm'dir (ses hızı 3500 m/s varsayılarak) ve bu sinyalin betondaki kalın agrega tarafından ciddi bir şekilde dağıtılması, iletimi en fazla birkaç desimetre ile sınırlar. 24 kHz'lik bir sinyalin dalgaboyu yaklaşık 150 mm'dir ve bu sinyal dağılmadan büyük oranda etkilenmez. Maksimum iletim aralığı metrelerce uzunlukta olabilir. Transdüser Dalgaboyu Dalgaboyu kolaylıkla hesaplanabilir: Dalgaboyu = ultrasonik darbe hızı / frekans Beton için, ultrasonik darbe hızı 3000 m/s (düşük kalite) ila 5000 m/s (yüksek kalite) aralığındadır. Dalgaboylarının, maksimum agrega boyutunun ve test nesnesinin minimum yanal boyutunun hesaplanmasında adi beton için 3700 m/s'lik (boyuna dalga) ve 2500 m/s'lik (enine dalga) bir ortalama değer kullanılmıştır. NOT! Taş üzerinde yapılan ultrasonik ölçümler için, ASTM D2845, dalgaboyunun 5 katı büyüklüğünde bir minimum yanal boyut tavsiye eder. Ayrıca, ortalama tanecik boyutunun en az 3 katı büyüklüğünde bir dalgaboyu tavsiye eder. Örneğin, bir NX karot numunesinin çapı 54,7 mm'dir. Söz konusu tavsiyeye göre bu numune boyutu için 250 kHz veya 500 kHz'lik bir transdüser frekansı önerilir, (test edilecek taş türlerinin darbe hızına bağlı olarak). Maksimum tanecik boyutu sırayla 5 mm veya 2,33 mm olacaktır. 17 P-dalga Transdüserleri Test Nesnesini İlgilendiren Sınırlamalar 24 kHz Dalgaboyu Maksimum tanecik boyutu Minimum yanal boyut 154 mm ≈ 77 mm 154mm Beton: Çok kalın agrega, İri nesneler (birkaç metrelik) 68,5 mm ≈ 34 mm 69 mm Beton, Ahşap, Taş 24,7 mm ≈ 12 mm 25 mm İnce taneli malzeme, Ateş tuğlası Taş (NX karotlar) 14,8 mm ≈ 7 mm 15 mm İnce taneli malzeme, Ateş tuğlası, Taş, Küçük numuneler 7,4 mm ≈ 3 mm 7 mm İnce taneli malzeme, Ateş tuğlası Taş, Küçük numuneler üzerinde kullanım transdüser boyutu ile sınırlıdır 68,5 mm ≈ 34 mm 69 mm Beton: pürüzlü yüzeyler, yuvarlatılmış yüzeyler. (Bağlama maddesi gerekmez.) Ahşap, Kaya (miras niteliğindeki sit alanları) Parça No. 325 40 026 54 kHz Uygulama Parça No. 325 40 131 150 kHz Parça No. 325 40 141 250 kHz Parça No. 325 40 177 500 kHz Parça No. 325 40 175 Üstel Transdüser 54 kHz Parça No. 325 40 170 Sinyal gücü, standart transdüser kadar güçlü değildir; dolayısıyla, bu transdüserin daha yüksek bir alış kazancı ile kullanılması ve ayrıca dalgaboyu ekranı yardımıyla tetikleme noktasının doğrulanması tavsiye edilir. S-dalga Transdüseri 250 kHz Parça No. 325 40 049 18 ≈ 5 mm Minimum yanal boyut, nesnenin kalınlığından büyüktür. Esneklik katsayısının belirlenmesi için kullanılır, Beton, ahşap, taş (sadece küçük numuneler), Özel enine dalga bağlama maddesi gerektirir © 2014 Proceq SA 6. 6.1 Sipariş Bilgileri 325 40 176 2 Üstel Transdüser 54 kHz, kalibrasyon çubuğu ile birlikte Birimler 325 40 049 2 S-Dalga Transdüseri 250 kHz, bağlama maddesi dahil 327 40 130 Pulse Echo Transdüseri, kablo ve kontak test cihazı dahil PARÇA NO. AÇIKLAMA 327 10 002 Transdüsersiz Pundit Dokunmatik Ekran İçeriği: Pundit Dokunmatik Ekran, BNC adaptör kablosu, pil şarj cihazı, USB kablosu, yazılımı içeren DVD, dokümantasyon, taşıma askısı ve taşıma çantası 327 10 001 327 20 001 6.2 Pundit PL-200 İçeriği: Pundit Dokunmatik Ekran, 2 adet Transdüser 54 kHz, 2 adet BNC kablosu 1,5 m, bağlama maddesi, kalibrasyon çubuğu, BNC adaptör kablosu, pil şarj cihazı, USB kablosu, yazılımı içeren DVD, dokümantasyon, taşıma askısı ve taşıma çantası Pundit PL-200PE İçeriği: Pundit Dokunmatik Ekran, kablo dahil Pundit Pulse Echo Transdüseri, kontak test cihazı, pil şarj cihazı, USB kablosu, yazılımı içeren DVD, dokümantasyon, taşıma askısı ve taşıma çantası Transdüserler 6.3 Aksesuarlar PARÇA NO. AÇIKLAMA 327 01 043 Taşıma askısı komple 325 40 150 Transdüser tutucu komple 327 10 049 Pundit PL-200 için BNC adaptör kablosu 325 40 021 BNC fişli kablo, 1,5 m (5 ft) 325 40 022 BNC fişli kablo, 10 m (33 ft) 710 10 031 Ultrason bağlama maddesi, 250 ml 325 40 048 Enine dalga bağlama maddesi, 100 g 327 01 033 Pil komple 327 01 053 Hızlı şarj cihazı 710 10 028 Pundit PL-200 için 25 µs kalibrasyon çubuğu PARÇA NO. AÇIKLAMA 710 10 029 Pundit PL-200 için 100 µs kalibrasyon çubuğu 325 40 026S Transdüser 24 kHz 327 01 070 BNC Adaptör kablosu için Klipsli Ferrit* 325 40 131S Transdüser 54 kHz 325 40 141S Transdüser 150 kHz 325 40 177S Transdüser 250 kHz 325 40 175S Transdüser 500 kHz © 2014 Proceq SA * 10m yarıçap içindeki alıcı ekipmanların girişimden etkilenmesi durumunda, BNC adaptör kablosuna takılmak üzere bir ferrit sipariş edilmesi olanaklıdır. Bu, ölçüm cihazı tarafından üretilen elektromanyetik ışınımı daha da azaltmaya yarar. 19 7. Bakım ve Destek 8. PL-Link Yazılımı 7.1 Bakım 8.1 PL-Link'in Başlatılması Tutarlı, güvenilir ve doğru ölçümleri garanti etmek için, ölçüm cihazı her yıl kalibre edilmelidir. Ancak, müşteri servis aralıklarını kendi deneyimine ve kullanımına göre belirleyebilir. 7.2 Garanti Bilgileri Her ölçüm cihazı standart Proceq garantisi ve uzatılmış garanti seçenekleri ile desteklenmektedir. • • 7.4 “USB Sürücü kurulumunu başlat” onay kutusunun seçili olduğundan emin olun. Destek Kavramı Proceq, dünya çapında hizmet ve destek birimlerimiz aracılığıyla bu ölçüm cihazı için komple bir destek hizmeti sağlamayı taahhüt etmektedir. Mevcut en son güncellemeleri almak için, kullanıcının ürünü www.proceq.com adresinden kaydettirmesi tavsiye edilir. 7.3 Bilgisayarınızdaki veya CD'deki “PL-Link Setup.exe” dosyasını bulun ve dosyayı tıklayın. Ekrandaki talimatları takip edin. USB sürücüsü, Pundit Dokunmatik Ekran Birimi ile iletişim için gerekli olan bir sanal com portu kurar. Masaüstünüzdeki PL-Link Simgesini çift tıklayın veya başlat menüsünden PL-Link 'i başlatın. PL-Link boş bir liste ile başlar. Ölçüm cihazının elektronik kısmı: 24 ay Ölçüm cihazının mekanik kısmı: 6 ay Bertaraf Elektrikli aletlerin ev atıkları ile birlikte bertaraf edilmesine izin verilmez. Atık elektrikli ve elektronik ekipmanlara ilişkin 2002/96/EC, 2006/66/EC ve 2012/19/EC sayılı Avrupa Birliği Yönergeleri'ne uyulması ve bunların ulusal yasaya göre uygulanması açısından, ömrünü doldurmuş elektrikli alet ve piller ayrı olarak toplanmalı ve çevre açısından uygun bir geri dönüşüm tesisine iade edilmelidir. Uygulama ayarları “File (Dosya) – Application settings (Uygulama ayarları)” menü öğesi, kullanıcının kullanılacak dili ve tarih ve saat formatını seçmesini sağlar. Bir Pundit Dokunmatik Ekran Birimine Bağlanma Pundit Dokunmatik Ekran Birimini bir USB portuna bağlayın, daha sonra Pundit Dokunmatik Ekran Biriminden tüm verileri indirmek için aşağıdaki simgeyi seçin. 20 © 2014 Proceq SA Aşağıdaki pencere görüntülenecektir: Haberleşme tipi olarak “USB”yi seçin. Daha fazla ayrıntı görmek için, birinci sütundaki çift ok simgesini tıklayın: Bir veya daha fazla ölçüm seçin ve “Download”u (İndir) tıklayın. “Next >”i (İleri >) tıklayın. Bir Pundit Dokunmatik Ekran Birimi bulunduğunda, buna ait ayrıntılar ekranda gösterilecektir. Bağlantıyı kurmak için “Finish” (Son) düğmesini tıklayın. NOT! Nesneye bir yorum eklemek için “Add”e (“Ekle”) tıklayın. 8.3 8.2 Verinin Görüntülenmesi Cihazda depolanan ölçüm dosyaları, aşağıdaki pencerede görüntülenecektir: Ayarların Yapılması Ölçüm serisi zamanında Pundit Dokunmatik Ekran Biriminde kullanılan ayarların her biri, daha sonra PL-Link'te ayarlanabilir. Bu, ya doğrudan ilgili sütundaki öğe sağ tıklanarak ya da bir ölçüm nesnesinin ayrıntılı görünümünde mavi ayar öğesi tıklanarak yapılabilir. Bir veya daha fazla ölçüm seçin ve “Download”u (İndir) tıklayın. Her durumda, ayar tercihini içeren bir aşağı açılır seçim kutusu görünür. Pundit Dokunmatik Ekran Biriminizde seçilen ölçümler, ekranda görüntülenecektir: Manuel Tetikleme © 2014 Proceq SA 21 A-Taramaların tetikleme noktası sadece imleç sürüklenerek, manuel biçimde ayarlanabilir. Eğer ayarlandıysa bu durum yıldız işaretiyle belirtilir. Başlangıçtaki iletim saati [Reset Time1] (Saati Sıfırla 1) üzerine tıklayarak sıfırlanabilir. “CSV dosyası (dosyaları) olarak dışarı gönder” simgesini tıklayın. Bu ölçüm nesnesine ilişkin veri, bir Microsoft Office Excel virgülle ayrılan değerler dosyası veya dosyaları olarak dışarı gönderilecektir. Dışarı gönderme seçenekleri, aşağıdaki pencerede seçilebilir: Tarih ve saatin ayarlanması “Date & Time” (Tarih ve Saat) sütununda sağ tıklayın. Zaman, sadece seçilen dizi için ayarlanır. “Data Logging” (“Veri Günlüğü”) modunda, ölçümün yapıldığı tarih ve saattir. 8.4 Üçüncü taraf yazılımında analiz için kaydedilen tüm dalga biçimi verilerini aktarmak üzere ‘Export waveform data (if available) (‘Dalga biçimi verilerini aktar (mevcutsa)) seçeneğini seçin. Çeşitli dışarı gönderme seçeneklerinin seçilmesine izin veren aşağıdaki pencereyi açmak için “Grafik olarak dışarı gönder” simgesini tıklayın. Verilerin Dışarı Gönderilmesi PL-Link, seçilen nesneleri veya tüm projeyi üçüncü şahıs programlarında kullanılmak üzere dışarı göndermenize imkan verir. Dışarı göndermek istediğiniz ölçüm nesnesini tıklayın. Gösterildiği şekilde vurgulanacaktır. Her iki durumda da, önizleme penceresi, mevcut çıkış seçiminin etkilerini gösterir. Dosya konumu, dosya adı ve grafik çıktı alınan durumlarda çıktı grafik formatını (.png, .bmp veya .jpg) ayarlamak için dışarı gönder (export) düğmesine tıklayarak tamamlayın. 22 © 2014 Proceq SA 8.5 Diğer İşlevler Aşağıdaki menü öğeleri, ekranın üstündeki simgeler aracılığıyla kullanılabilir: “PQUpgrade” simgesi – Yerleşik yazılımınızı internet üzerinden veya yerel dosyalardan güncellemenizi sağlar. “Proje aç” simgesi – Daha önceden kaydedilmiş bir .pql projesini açmanızı sağlar. “Dönüştürme Eğrileri” menü kalemini seçin. Burada, bilgisayarınızda saklı olan mevcut eğrileri görüntüleyebilir, değiştirmek için mevcut bir eğriyi kopyalayabilir veya: Yeni bir eğri oluşturabilirsiniz. “Proje kaydet” simgesi – Mevcut projeyi kaydetmenizi sağlar. “Yazdır” simgesi – Projeyi yazdırmanızı sağlar. Yazıcı iletişim penceresinde, verilerin tümünü mü yoksa sadece seçili okumaları mı yazdırmak istediğinizi seçebilirsiniz. Eğri parametrelerini girin ve “Create” (“Oluştur”) düğmesini tıklayın. “Auto Scale” (Otomatik Ölçek) düğmesine tıklandığında, dalga biçimi ekranının yakınlaştırma parametreleri en iyi ayara göre ayarlanır. 8.6 Dönüştürme Eğrileri Pundit Dokunmatik Ekran Birimi, darbe hızı ölçümleri veya darbe hızı ile beton çekici ölçümlerinin birleşimi kullanılarak basınç dayanımı tahminlerinin gerçekleştirilmesine izin verir. Yeni eğri artık açılır listede görüntülenecek ve Pundit Dokunmatik Ekran Birimine yüklenebilecektir. Bunu yapmak için, bir dönüştürme eğrisi oluşturmak ve bunu ölçüm cihazına yüklemek gereklidir. Dönüştürme eğrileri çoğunlukla test edilecek betona özgü olup, literatürde birçok örnek bulunmaktadır. Pundit Dokunmatik Ekran Birimi, polinom eğrilerinin ya da üstel eğrilerin programlanmasına izin verir ve bir ultrason/geri tepme değeri ölçümünün bir arada kullanılması durumunda, bir SONREB (Sonik Geri Tepme) yöntemini baz alan bir eğri girilebilir. © 2014 Proceq SA 23 8.7 Elastisite Modülü Hesaplayıcı Poisson oranını hesaplamak için P ve S dalgası darbe hızlarını girin. Buna ek olarak, Elastisite Modülünü hesaplamak için maddenin yoğunluğunu girin. 24 © 2014 Proceq SA NOTLAR © 2014 Proceq SA 25 Proceq Avrupa Ringstrasse 2 CH-8603 İsviçre Telefon +41-43-355 38 00 Faks +41-43-355 38 12 [email protected] Proceq Orta Doğu P. O. Box 8365, SAIF Zone, Şerce, Birleşik Arap Emirlikleri Telefon +971-6-557-8505 Faks +971-6-557-8606 [email protected] Proceq UK Ltd. Bedford i-lab, Priory Business Park Stannard Way Bedford MK44 3RZ Vereinigtes Königreich Telefon +44-12-3483-4515 [email protected] Proceq SAO Ltd. South American Operations Alameda Jaú, 1905, cj 54 Jardim Paulista, São Paulo Brezilya Cep. 01420-007 Telefon +55 11 3083 38 89 [email protected] Proceq USA, Inc. 117 Corporation Drive Aliquippa, PA 15001 Telefon+1-724-512-0330 Faks+1-724-512-0331 [email protected] Proceq Çin Unit B, 19th Floor Five Continent International Mansion, No. 807 Zhao Jia Bang Road Şanghay 200032 Telefon +86 21-63177479 Faks +86 21 63175015 [email protected] Proceq Asia Pte Ltd 12 New Industrial Road #02-02A Morningstar Centre Singapur 536202 Telefon+65-6382-3966 Faks+65-6382-3307 [email protected] Proceq Rus LLC Ul. Optikov 4 Korp. 2, Lit. A, Office 410 197374 St. Petersburg Rusya Telefon/Faks + 7 812 448 35 00 [email protected] Değişikliğe tabidir. Telif hakkı © 2014, Proceq SA, İsviçre. Tüm hakları saklıdır. 820 327 01T sür. 04 2014 Made in Switzerland
© Copyright 2024 Paperzz