PE–047 Diyabetle Böbrek Dokusunda Meydana Gelen Değişiklikler Üzerine Pseudevernia furfuracea Liken Türünün Etkilerinin İncelenmesi Tülay Özhan Bakıra, Fatime Geyikoğlua, Suat Çolakb, Ali Aslanc a Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Erzurum b Artvin Çoruh Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, Artvin, [email protected] c Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Erzurum Amaç: Bu çalışmada tip 1 diyabet oluşturulan sıçanların böbrek dokusu üzerine antioksidan kapasitesi bilinen Pseudevernia furfuracea likenin diyabetik hayvanların antioksidan kapasitesi ve kan glukoz seviyesi üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada 42 adet 250±50 g ağırlığında, 8 haftalık Sprague-Dawley cinsi sıçan kullanılmıştır. Çalışılan liken örneği 2009-2010 yıllarının Haziran-Eylül aylarında Artvin, Erzurum, Giresun illeri ve çevresinden toplanmıştır. Diyabet modeli, 24 saat aç bırakılan hayvanlara bu sürenin sonunda 50 mg/kg streptozotosinin (Sigma Chemical) intraperitoneal (IP) yoldan tek doz olarak uygulanmasıyla oluşturulmuştur. Tedavi grubundaki sıçanlara diyabetin başlangıcından itibaren 14 gün boyunca 250-500 mg/kg doz aralığında Pseudevernia furfuracea’nın sulu ekstresi IP yoldan verilmiştir. 14. günün sonunda sıçanlar sakrifiye edilerek glukoz seviyesi için kan örnekleri; süperoksid dismutaz (SOD) enzim aktivitesini, glutatyon (GSH) ve malondialdehit (MDA) seviyelerini belirlemek amacıyla böbrek dokuları alınmıştır. Bulgular: Belirtilen dozlarda tek başına uygulanan liken türü kan glukoz düzeylerinde herhangi bir etkiye sahip değildi. Diyabetli hayvanlara uygulanan her iki doz sulu liken ekstresi kan glukoz seviyelerini kısmen düşürse de bu fark diyabet grubuna kıyasla istatiksel olarak anlamsızdı (p>0.05). Sağlıklı hayvanlara tek başlarına verilen liken dozlarında enzim seviyesinde ve GSH miktarında kontrol grubuna kıyasla önemli bir artış izlendi (p<0.05). Diyabetli hayvanlarda oksidatif stresin belirteci olan MDA seviyesi önemli derecede artarken antioksidan savunma sistemine ait SOD ve GSH değerleri kontrol grubuna kıyasla azaldı (p<0.05). Diyabetli hayvanlara tedavi amaçlı verilen her iki doz liken MDA seviyelerinde kısmen bir azalma ve SOD, GSH seviyelerinde ise belirsiz bir artış sağlasa da bu değişimler istatiksel olarak anlamsızdı (p>0.05). Sonuç ve Tartışma Antioksidan kapasitesi bilinen Pseudevernia furfuracea liken türünün diyabetli hastaların diyetine katılmasında herhangi bir sakınca bulunmadığı ancak bu liken türünün diyabetik sıçanların böbrek dokusunda tip1 diyabetin neden olduğu hiperglisemi ve artan oksidatif strese karşı yeterince koruyucu etkiye sahip olmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: diyabet, Pseudevernia furfuracea, böbrek, antioksidan, oksidatif stres Teşekkür: Bu çalışma Atatürk Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu’na ait B.30.2.ATA.0.23.85-11 sayılı karar ile gerçekleştirilmiştir. 21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 03–07 Eylül 2012, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye http://www.ubk2012.ege.edu.tr 967
© Copyright 2024 Paperzz