uygulama usul ve esasları hakkında yönetmelik taslak

TAKSİTLE SATIŞ SÖZLEŞMELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, taksitle satış sözleşmelerine ilişkin uygulama
usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, tüketici ile kurulan her türlü taksitle satış sözleşmeleri
ile tüketicinin kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu
finansal kiralama sözleşmelerini kapsar.
(2) Konut finansmanı kuruluşu tarafından konutun finansal kiralama yoluyla
tüketicilere kiralanması durumunda bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 07/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun 21 inci ve 84 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 - (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Erken ödeme: Tüketicinin, satın aldığı mal veya hizmet nedeniyle borçlandığı
toplam miktarı veya bir ya da birden çok taksidi vadesinden önce ödemesini,
b) Finansal kiralama sözleşmesi: Tüketiciyle kurulan ve kira süresi sonunda bir malın
mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu finansal kiralama sözleşmesini,
c) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen
mal sağlama dışındaki her türlü tüketici işleminin konusunu,
ç) Kalıcı veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu
bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini
ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren
kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç
veya ortamı,
d) Kanun: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu,
e) Komisyon: Ödeme planında, her bir taksit miktarında anapara, faiz ve her türlü
kamusal yükümlülükler haricinde ayrı bir kalem olarak bulunan ve satıcı veya sağlayıcının
gelir olarak tahsil edeceği miktarı,
f) Mal: Alışverişe konu olan; taşınır eşya, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar ile
elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü
gayri maddi malları,
g) Ödeme planı: Taksitle satış sözleşmesinde tüketicinin yapacak olduğu ödemede
esas alınacak taksit, tutar ve vadeleriyle birlikte anapara, faiz, komisyon, vergi ve diğer
masrafların ayrı ayrı belirtildiği tabloyu,
ğ) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya
tüzel kişiyi,
h) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel
kişiyi,
ı) Taksit: Ödeme planında her bir vade için hesaplanan anapara, faiz, komisyon, vergi
ve diğer masrafların toplamından oluşan her bir ödeme miktarını,
i) Taksitle satış sözleşmesi: Satıcı veya sağlayıcının malın teslimi veya hizmetin
ifasını üstlendiği, tüketicinin de bedeli kısım kısım ödediği sözleşmeyi,
j) Taksit vadesi: Ödeme planında belirtilmiş olan taksitlerin ödeneceği tarihi,
k) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel
kişiyi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sözleşmenin Şekli ve Zorunlu İçeriği
Sözleşmenin şekli
MADDE 5 - (1) Taksitle satış sözleşmesinin yazılı şekilde kurulması ve sözleşmenin
bir nüshasının kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur.
Taksitle satış sözleşmesi en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve
okunabilir bir şekilde düzenlenir.
(2) Taksitle satış sözleşmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli bir
sözleşme yapmamış olan satıcı veya sağlayıcı, sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin
aleyhine olacak şekilde ileri süremez.
Sözleşmenin zorunlu içeriği
MADDE 6 - (1) Taksitle satış sözleşmelerinin aşağıdaki bilgileri içermesi zorunludur:
a) Tüketicinin adı, soyadı ve iletişim bilgileri,
b) Satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon, fax ve e-posta gibi iletişim
bilgileri,
c) Sözleşmenin düzenlendiği tarih,
ç) Malın veya hizmetin teslim veya ifa tarihi,
d) Sözleşmeye konu mal veya hizmet,
e) Malın veya hizmetin tüm vergiler dahil Türk Lirası olarak peşin fiyatı,
f) Malın veya hizmetin tüm vergiler dahil Türk Lirası olarak taksitle satış fiyatı,
g) Cayma hakkının varlığı ve bu hakkın hangi sürede ve nasıl kullanılacağı,
ğ) Ödeme planı,
h) Tüketicinin erken ödemede bulunma hakkı ile satıcı veya sağlayıcı tarafından faiz
veya komisyon alınmışsa, ödenen miktara göre faiz ve komisyon indirimi talep etme hakkı,
ı) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirlenen faiz oranının
%30 fazlasını geçmemek üzere gecikme faiz oranı,
i) Tüketicinin temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları,
j) Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvurularını tüketici hakem heyetine veya
tüketici mahkemesine yapabileceklerine dair bilgi.
(2) Kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu
finansal kiralama sözleşmelerinde, bu maddenin birinci fıkrasına ek olarak aşağıdaki bilgilerin
de sözleşmede yer alması zorunludur:
a) Mal sahibinin isim veya unvanı,
b) Mal tüketicinin malvarlığına hemen intikal etmeyecekse, intikali sağlayacak
koşullar,
c) Sözleşmede öngörülmüşse, mülkiyetin saklı tutulmasına veya satış bedeli alacağının
devrine ilişkin anlaşma kayıtları,
ç) Tüketici ile bir sigorta sözleşmesi kurulması öngörülmüşse, sigorta sözleşmesine
ilişkin bilgi.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cayma Hakkının Kullanımı ve Sonuçları
Cayma hakkı
MADDE 7 - (1) Tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve
cezai şart ödemeksizin taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir.
(2) Tüketici;
a) Malın tesliminin sözleşmenin imzalandığı tarihte yapılması durumunda,
sözleşmenin imzalandığı tarihten,
b) Malın teslimi sözleşmenin imzalandığı tarihten sonra ise, taraflarca imzalanmış
sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye tesliminden,
c) Hizmet sağlama sözleşmelerinde sözleşmenin imzalandığı tarihten
itibaren yedi gün içinde cayma hakkını kullanabilir.
(3) Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içinde satıcı
veya sağlayıcıya yazılı olarak yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı cayma hakkı
konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür.
(4) Satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak
olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Aksi takdirde tüketici cayma
hakkını kullanamaz. Olağan gözden geçirme kullanımı malın ilk incelenmesini kapsar. Malın
mutad olarak kullanılması durumunda tüketici cayma hakkını kullanamaz.
(5) Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile hizmetin ifasına
başlanan hizmet sözleşmelerinde de tüketici cayma hakkını kullanamaz.
(6) Tüketicinin satıcıyı bulduğu finansal kiralama işlemlerinde cayma hakkı
kullanılamaz.
Cayma hakkının kullanılmasının sonuçları
MADDE 8 - (1) Tüketicinin cayma hakkını kullanması durumunda, satıcı veya
sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren yedi gün içinde almış olduğu
bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi, tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin
iade etmekle yükümlüdür.
(2) Cayma hakkını kullanan tüketici, sözleşme konusu malı, cayma hakkını kullandığı
tarihten itibaren yedi gün içinde satıcıya iade etmekle yükümlüdür. Ancak bu durumda
tüketici, malın iade masraflarını yüklenmek zorundadır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Temerrüd, Erken Ödeme ve Kıymetli Evrak Düzenlenmesi
Tüketicinin temerrüdü
MADDE 9 - (1) Taksitle satış sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede
temerrüde düşmesi durumunda, satıcı veya sağlayıcı, kalan borcun tümünün ifasını talep etme
hakkını saklı tutmuşsa, bu hak ancak satıcı veya sağlayıcının bütün edimlerini ifa etmiş
olması şartıyla;
a) Tüketicinin kalan borcun en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki
taksidi veya
b) Kalan borcun en az dörtte birini oluşturan bir taksidi ödemede temerrüde düşmesi
halinde
kullanılabilir.
(2) Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre
vererek yazılı olarak muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur.
(3) Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar
dikkate alınmaz.
Erken ödeme
MADDE 10 - (1) Tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi
vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki durumda da
satıcı veya sağlayıcı, faiz veya komisyon aldığı durumlarda ödenen miktara göre gerekli tüm
faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür.
(2) Tüketicinin borçlandığı toplam miktarı erken ödemesi durumunda, ödeme taksit
tarihinde yapılıyorsa; vadesi gelen taksit tutarı ile birlikte geriye kalan taksit tutarları
içerisindeki anapara borcu ve varsa o tarihe kadar tahsil edilmemiş faiz ve kamusal
yükümlülükler tahsil edilir.
(3) Erken ödeme, iki taksit tarihi arasında yapılıyorsa; ödeme planında yer alan en son
ödenmiş taksit tarihi ile erken ödeme işleminin gerçekleştiği tarih arasında, anaparaya işleyen
faiz tutarı, en son ödenmiş taksit tarihi itibariyle geriye kalan taksit tutarları içerisindeki
anapara borcu ve varsa o tarihe kadar tahsil edilmemiş faiz ve kamusal yükümlülükler tahsil
edilir.
(4) Tüketicinin bir veya birden fazla taksidi vadesinden önce ödemesi durumunda,
erken ödenen taksit tutarı içinde yer alan anapara tutarı üzerinden faiz oranı ve erken ödenen
gün sayısı dikkate alınarak bulunacak faiz, faiz üzerinden hesaplanacak kamusal
yükümlülükler toplamı ve komisyon tutarı kadar indirim yapılır.
Kıymetli evrak düzenlenmesi
MADDE 11 - (1) Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak
niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet
düzenlenebilir. Bu madde hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden
geçersizdir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Finansal kiralama sözleşmeleri
MADDE 12 - (1) Tüketicinin, kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme
zorunluluğunun bulunduğu finansal kiralama sözleşmeleri hakkında da bu Yönetmelik
hükümleri kıyasen uygulanır.
Diğer hususlar
MADDE 13 - (1) Tüketicinin taşınır bir malın satış bedelini önceden kısım kısım
ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen ödenmesinden sonra satılanı tüketiciye teslim etmeyi
üstlendikleri ve ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz olan sözleşmeler hakkında
11/01/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun ön ödemeli taksitle satış hükümleri
uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14 - (1) Bu Yönetmelik 28/05/2014 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.