BAHAR DÖNEM˙ I DERS˙ IN Ö˘ GRET˙ IM ÜYES˙ I: Dr. Salim CEYHAN BM202 Soru 1. 15 Mart 2014 SAYISAL ÇÖZÜMLEME-ÖDEV-III Yer de˘gi¸stirme(Regula Falsi) yöntemi ile √ 15’in de˘gerini xa = 3 ve xü = 4 ilk tah- minlerini kullanarak εs = %0.5 oluncaya kadar hesaplayın. ÇÖZÜM f(x) = x2 –15 = 0 denkleminin pozitif kökü √ 15’dir. xa = 3 ve xü = 4 ba¸slangıç tahminlerini kullanarak tahmini de˘geri hesaplayalım. f(xü )(xa – xü ) = 3.85714, f(3.85714) = –0.122449, f(xa ) – f(xü ) f(xalt ) · f(xr ) > 0 → xalt = 3.85714 alınır. Kök [3.85714, 4] aralı˘gındadır. f(xü )(xa – xü ) = 3.87273, f(3.87273) = –0.00198383, 2.Adım: f(xa ) = –0.122449, f(xü ) = 1 → xr = xü – f(xa ) – f(xü ) f(xalt )· f(xr ) > 0 →xalt = 3.87273 alınır. Kök [3.87273, 4] aralı˘gındadır. xyeni – xeski 3.87273 – 3.85714 r r × %100 = %0.402558 < %0.5 |εa | = × %100 = xyeni 3.87273 r √ 15’in tahmini de˘geri=3.87273. 1.Adım: f(xa ) = –6, f(xü ) = 1 → xr = xü – Soru 2. f(x) = x3 – 6x2 + 11x – 6.1 fonksiyonunun kökünü üç iterasyonda a¸sa˘gıdaki yollarla belirleyin: a ˙Ilk tahmini x0 = 3.5 Newton-Raphson yöntemini kullanarak en büyük kökünü ve b ilk tahminleri x–1 = 0.5 ve x0 = 0.4 Sekant yöntemini kullanarak en küçük kökünü bulun. ÇÖZÜM Denklemin gerçek kökleri= 1.05435, 1.89897, 3.04668 buna göre en büyük kök=3.04668. f(x ) Newton-Raphson yönteminde kullanılacak iterasyon formülü: xi+1 = xi – 0 i . f (xi ) 0 2 a x0 = 3.5 ilk tahmin de˘geri ve türevi f (xi ) = 3xi – 12xi + 11. x3 – 6x2 + 11xi – 6.1 xi+1 = xi – i 2 i iteratif formülümüzdür. 3xi – 12xi + 11 1.Adım:x1 = 3.1913 2.Adım:x2 = 3.0687 3.04668 – x3 × %100 = %0.0210065 3.Adım:x3 = 3.04732, |εt | = 3.04668 xi – xi–1 · f(xi ) iterasyon formülüyle b ˙Ilk tahminleri x–1 = 0.5 ve x0 = 0.4 alarakxi+1 = xi – f(xi ) – f(xi–1 ) tahmini kökleri hesaplarız. 1.Adım:x1 = 0.818035 2.Adım:x2 = 0.935458 3.Adım:x3 = 1.02219, 1.05435 – x3 × %100 = %3.05022 |εt | = 1.05435 DERS˙ IN Ö˘ GRET˙ IM ÜYES˙ I: Dr. Salim CEYHAN Soru 3. BAHAR DÖNEM˙ I 15 Mart 2014 f(x) = –11 – 22x + 17x2 – 2.5x3 fonksiyonunun küçük reel kökünü üç anlamlı basa- ma˘ga kar¸sı gelen εs de˘geriyle birlikte Sekant yöntemini kullanarak belirleyin. ÇÖZÜM Denklemin gerçek kökleri= –0.381333, 2.42688, 4.75446 buna göre en küçük kök=–.381333 ve üç anlamlı basama˘ga kadar anlamlı olması için tolerans hatası εs = %0.5 102–3 = %0.05. xi – xi–1 Keyfi olarak ilk tahminleri x–1 = –1 ve x0 = 0.5 alarak xi+1 = xi – ·f(xi ) f(xi ) – f(xi–1 ) tahmini kökleri hesaplarız. iterasyon formülüyle 1.Adım:x1 = –0.0579151 x2 – x1 × %100 = %91.7326 > εs 2.Adım:x2 = –0.700521, |εa | = x 2 x3 – x2 × %100 = %115.694 > εs 3.Adım:x3 = –0.324775, |εa | = x 3 x – x 4.Adım:x4 = –0.372406, |εa | = 4 3 × %100 = %12.7901 > εs x3 x – x 5.Adım:x5 = –0.381619, |εa | = 5 4 × %100 = %2.41419 > εs x5 x – x 6.Adım:x6 = –0.381331, |εa | = 6 5 × %100 = %0.0755249 > εs x6 x – x 7.Adım:x7 = –0.381333, |εa | = 7 6 × %100 = %0.000524476 < %0.05, x7 tahmini en küçük kök= – 0.381333. Soru 4. Newton-Raphson yöntemini ve (a) 4.2 ve (b) 4.43 ilk tahminlerini kullanarak f(x) = 0.5x3 – 4x2 + 6x – 2 fonksiyonunun reel kökünü ayrı ayrı belirleyin. Sonuçlarda bir olagan dı¸sılık var mı? ÇÖZÜM Denklemin gerçek kökleri= 0.474572, 1.3691, 6.15633. Newton-Raphson yönteminde kullanılacak iterasyon formülü: a x0 = 4.2 ilk tahmin de˘geri ve türevi f0 (xi ) = 1.5x2i – 8xi + 6. 0.5x3i – 4x2i + 6xi – 2 xi+1 = xi – iteratif formülümüzdür. 1.5x2i – 8xi + 6 1.Adım:x1 = –4.84912 2.Adım:x2 = –2.57392 3.Adım:x3 = –1.13753 4.Adım:x4 = –0.272741 5.Adım:x5 = 0.202829 f(x ) xi+1 = xi – 0 i . f (xi ) DERS˙ IN Ö˘ GRET˙ IM ÜYES˙ I: Dr. Salim CEYHAN BAHAR DÖNEM˙ I 6.Adım:x6 = 0.415353 7.Adım:x7 = 0.470574 8.Adım:x8 = 0.474552 9.Adım:x9 = 0.474572 x0 = 4.2 ba¸slangıç de˘geri için 9 adımda Newton-Raphson yöntemi gerçek köke yakınsadı. b x0 = 4.43 ilk tahmin de˘geri için 1.Adım:x1 = –3939.13 2.Adım:x2 = –2625.2 3.Adım:x3 = –1749.25 4.Adım:x4 = –1165.28 5.Adım:x5 = –775.966 6.Adım:x6 = –516.424 7.Adım:x7 = –343.398 8.Adım:x8 = –228.049 9.Adım:x9 = –151.153 x0 = 4.43 ba¸slangıç de˘geri için 9 adımda hala köke Newton-Raphson yöntemi yakınsamadı. 15 Mart 2014
© Copyright 2024 Paperzz