Dr. Sait KOCA - Türkiye Yem Sanayicileri Birliği

Dr. Sait KOCA
Yönetim Kurulu Başkanı
TUYEM 12.Uluslararası Yem Kongresi
20 – 23 NİSAN 2014
Mardan Palace, Kundu - ANTALYA
600.000 kişilik istihdam
 Sektörden geçimini sağlayan 2,4 milyon kişi

Kanatlı eti sektörünün yıllık
cirosu; 2013 yılı itibariyle
4,5 Milyar Dolar
•2013 yılı kanatlı eti ihracatı
395 bin ton(ayak dahil)
656 Milyon Dolar
Türkiye Kanatlı Eti Üretimi, ton
Piliç Eti
YILLAR
Köy ve Yum.
Tavukları, Diğer
Kanatlı Eti
Hindi Eti
Toplam
1990
162.569
0
54.190
216.759
1995
313.154
2.646
101.739
417.539
2000
662.096
23.265
67.021
752.382
2005
978.400
53.530
52.850
1.084.780
2006
945.779
45.750
40.250
1.031.779
2007
1.024.000
33.000
55.000
1.112.000
2008
1.162.000
35.000
57.000
1.254.000
2009
1.184.000
28.000
60.000
1.272.000
2010
1.423.000
33.000
62.000
1.518.000
2011
1.626.000
32.000
72.000
1.730.000
2012
1.714.000
43.000
80.000
1.837.000
2013
1.801.000
47.000
84.500
1.932.500
Kaynak: BESD-BİR
Türkiye’de kanatlı eti üretimi sürekli artış
gösteriyor…
Toplam kanatlı eti üretimi 1990 yılında 216.759
ton iken 2000 yılında 752.382 tonla 3,5 katına, 2013
yılında 1.932.500 ton ile 8,9 katına ulaşmıştır.
30,0
25,0
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
-5,0
Türkiye Beyaz ve Kırmızı Et Üretimi, ton
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
Beyaz Et
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
0
Kırmızı et
Kaynak: BESD-BİR, tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=46, tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=685
Seçilmiş Bazı Ülkelerdeki Piliç Eti Üretimi, bin ton
2014
(Tahmin)
2009
2010
2011
2012
2013
ABD
15.935
16.563
16.694
16.621
16.958
17.456
ÇİN
12.100
12.550
13.200
13.700
13.500
13.700
BREZİLYA
11.023
12.312
12.863
12.645
12.770
13.020
EU-27
8.756
9.202
9.320
9.550
9.750
9.900
MEKSİKA
2.550
2.650
2.900
3.160
3.420
3.625
RUSYA
2.060
2.310
2.575
2.830
3.050
3.300
HİNDİSTAN
2.781
2.822
2.906
2.958
3.002
3.045
ARJANTİN
1.500
1.680
1.770
2.014
2.022
2.100
TÜRKİYE
1.180
1.420
1.619
1.707
1.760
1.820
TAYLAND
1.200
1.280
1.350
1.550
1.500
1.625
ENDONEZYA
1.409
1.465
1.515
1.540
1.550
1.565
DİĞERLERİ
13.222
14.081
14.567
14.929
15.358
15.826
DÜNYA
73.716
78.335
81.279
83.204
84.640
86.982
Kaynak: USDA November 2013 Livestock and Poultry: World Markets and Trade
Kanatlı eti üretiminin 2014
yılında 2 milyon tonu geçmesi
bekleniyor.
2025 yılında ise üretim hedefi:
3.5 milyon ton
Türkiye Kanatlı Eti Üretim Projeksiyonu, ton
YILLAR
Piliç Eti
Hindi Eti
Köy ve Yum.
Tavukları, Diğer
Kanatlı Eti
Toplam
2014
1.913.000
50.800
89.100
2.052.900
2015
2.018.000
54.400
93.600
2.166.000
2016
2.141.000
57.700
97.800
2.296.500
2017
2.254.000
60.600
101.700
2.416.300
2018
2.366.000
63.000
105.300
2.534.300
2019
2.504.000
65.500
109.000
2.678.500
2020
2.625.000
68.100
112.800
2.805.900
2021
2.745.000
70.800
116.700
2.932.500
2022
2.891.000
73.600
120.800
3.085.400
2023
3.019.000
76.500
125.000
3.220.500
2024
3.146.000
79.600
129.400
3.355.000
2025
3.274.000
82.800
133.900
3.490.700
Kaynak: BESD-BİR
Türkiye Kişi Başına Kanatlı Eti Tüketimi, kg
YILLAR
Piliç Eti
Hindi Eti
Köy ve Yum.
Tavukları,
Diğer Kanatlı
Eti
Toplam
2001
8,51
0,57
0,61
9,72
2002
8,95
0,35
0,88
10,20
2003
11,01
0,48
0,74
12,26
2004
13,40
0,66
0,84
14,93
2005
13,61
0,74
0,76
15,13
2006
13,21
0,65
0,57
14,46
2007
14,17
0,46
0,76
15,42
2008
15,67
0,47
0,71
16,87
2009
15,28
0,37
0,74
16,42
2010
17,88
0,43
0,70
19,04
2011
19,27
0,40
0,66
20,36
2012
19,27
0,52
0,61
20,43
2013
19,57
0,53
0,55
20,68
Kaynak: BESD-BİR
Seçilmiş Ülkelerin 2012 Yılı Kişi Başına Et Tüketimleri, kg
ÜLKELER
Amerika Bir. Dev.
Arjantin
Avrupa Birliği
Avustralya
Brezilya
Çin
Endonezya
Filipinler
Güney Afrika
Güney Kore
Hindistan
Hong Kong
Japonya
Kanada
Meksika
Mısır
Paraguay
Rusya
Tayland
Tayvan
Türkiye
Ukrayna
Vietnam
Yeni Zelanda
Sığır
38,4
55,7
15,7
35,4
41,2
4,2
1,9
3,7
14,0
11,5
1,7
19,5
9,7
29,3
16,0
6,8
49,1
17,6
6,3
5,8
10,6
8,5
3,1
28,0
Domuz
27,3
6,7
40,7
21,4
13,5
38,4
2,4
13,5
0,0
31,6
0,0
67,2
19,7
23,5
15,3
0,0
16,4
21,5
11,3
37,6
0,0
16,6
21,8
11,1
Piliç
43,2
36,7
18,1
35,4
42,7
10,1
6,2
8,6
33,2
15,6
2,3
36,9
16,2
30,1
30,5
6,8
6,5
22,9
13,2
27,6
19,3
19,0
7,3
30,1
Koyun
0,0
0,0
2,6
0,0
0,0
1,9
0,4
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
1,5
0,0
0,0
0,0
Toplam
108,9
99,1
77,1
92,2
97,4
54,6
10,9
25,8
47,2
58,7
4,0
123,6
45,5
82,9
61,9
13,6
72,1
62,1
30,7
71,0
31,4
44,2
32,2
69,2
Kaynak: FABRI-ISU 2012, World Agricultural Outlook, Türkiye rakamları BESD-BİR ve TUİK
Türkiye’de kanatlı eti tüketimi;
üretim artışına bağlı olarak artış gösteriyor…
2500000
2000000
1500000
2013 yılı
tüketim
miktarı:
1.581.388 ton
1000000
500000
0
1
YILLAR
2
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Toplam Tüketim
Toplam Üretim
2025 yılında hedef: 2.102.146 ton
1990 yılında 3,8 kg olan kişi başına kanatlı eti
tüketimimiz, 2000 yılında 9,7 kg, 2013 yılında 20,7 kg
olarak gerçekleşmiştir.
HEDEF: 2025 yılında kişi başı
25 kilo…
Seçilmiş Ülkelerin 2021 Yılı Kişi Başına Et Tüketim Projeksiyonu, kg
ÜLKELER
Amerika Bir. Dev.
Arjantin
Avrupa Birliği
Avustralya
Brezilya
Çin
Endonezya
Filipinler
Güney Afrika
Güney Kore
Hindistan
Hong Kong
Japonya
Kanada
Meksika
Mısır
Paraguay
Rusya
Tayland
Tayvan
Türkiye
Ukrayna
Vietnam
Yeni Zelanda
Sığır
35,9
61,5
15,8
34,8
43,7
4,8
2,0
3,6
14,8
13,0
1,8
21,1
10,1
27,1
16,9
7,3
48,7
18,0
7,3
7,1
13,8
9,1
3,6
25,7
Domuz
28,5
8,0
41,9
22,5
15,1
48,0
2,6
15,1
0,0
38,9
0,0
69,4
21,1
23,7
17,2
0,0
17,4
24,6
12,4
43,7
0,0
21,0
23,1
12,1
Piliç
43,6
43,6
19,0
38,4
51,5
11,8
7,4
10,0
39,1
20,1
2,5
39,7
17,0
33,1
34,7
6,9
7,0
28,7
15,5
32,7
21,9
24,0
8,7
32,7
Koyun
0,0
0,0
2,7
0,0
0,0
2,0
0,5
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
2,0
0,0
0,0
0,0
Toplam
108,0
113,1
79,4
95,7
110,3
66,7
12,5
28,7
53,9
72,1
4,3
130,1
48,2
83,9
68,8
14,2
73,1
71,3
35,3
83,5
37,7
54,1
35,4
70,5
Kaynak: FABRI-ISU 2012, World Agricultural Outlook, Türkiye rakamları BESD-BİR ve TUİK
Türkiye Kişi Başına Kanatlı Eti Tüketim Projeksiyonu, kg
2014
20,05
0,54
Köy ve Yum.
Tavukları,
Diğer Kanatlı
Eti
0,58
2015
20,35
0,56
0,61
21,54
2016
20,79
0,56
0,63
22,01
2017
21,02
0,57
0,65
22,27
2018
21,17
0,58
0,67
22,44
2019
21,59
0,59
0,68
22,89
2020
21,74
0,61
0,70
23,08
2021
21,86
0,62
0,72
23,23
2022
22,28
0,64
0,74
23,68
2023
22,49
0,66
0,76
23,93
2024
22,73
0,67
0,78
24,21
2025
23,05
0,69
0,80
24,57
YILLAR
Kaynak: BESD-BİR
Piliç Eti
Hindi Eti
Toplam
21,20
Seçilmiş Bazı Ülkelerin Piliç Eti İthalatı (Ayak hariç), bin ton
2009
ABD
2010
2011
2012
2013
2014
(Tahmin)
45
48
49
51
52
51
ANGOLA
161
239
287
301
340
375
ÇİN
401
286
238
254
260
270
EU-27
726
687
734
729
670
670
GÜNEY AFRİKA
206
240
325
371
355
340
HONG KONG
181
237
234
198
300
300
IRAK
397
522
598
612
655
700
JAPONYA
645
789
895
877
860
855
MEKSİKA
492
549
578
616
675
690
RUSYA
929
656
463
560
540
530
SUUDİ ARABİSTAN
605
681
789
799
810
825
DİĞERLERİ
2.561
2.911
3.100
3.261
3.189
3.251
DÜNYA
7.349
7.845
8.290
8.629
8.706
8.857
Kaynak: USDA November 2013 Livestock and Poultry: World Markets and Trade
Seçilmiş Bazı Ülkelerin Piliç Eti İhracatı (Ayak hariç), bin ton
2009
2011
2012
3.093
3.067
3.161
3.300
3.354
3.425
178
214
224
291
323
355
21
38
74
105
100
115
3.222
3.272
3.443
3.508
3.580
3.625
ÇİN
291
379
423
411
415
415
EU-27
765
934
1.044
1.094
1.095
1.105
KANADA
147
147
143
140
150
155
RUSYA
18
32
43
76
120
170
ŞİLİ
87
79
90
93
91
91
TAYLAND
379
432
467
538
540
580
TÜRKİYE
86
110
206
285
365
440
146
173
219
242
260
289
8.433
8.877
9.537
10.083
10.393
10.765
ABD
ARJANTİN
BEYAZ RUSYA
BREZİLYA
DİĞERLERİ
DÜNYA
2013
2014
(Tahmin)
2010
Kaynak: USDA November 2013 Livestock and Poultry: World Markets and Trade
Türkiye’nin kanatlı eti ihracatı 2008 yılında kazandığı
ivme ile son 5 yıldır düzenli olarak artış gösteriyor...
Türkiye Kanatlı Eti İhracatı, ton
500000
400000
395.694
326.249
300000
247.861
200000
100000
0
115.099
2025 için ise
1.468.067
ton’dur.
151.243
79.852
2008
2009
2010
2014 yılı
hedeflenen
ihracat
hacmi
460.795
ton
2011
2012
2013
Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri
Türkiye Kanatlı Eti İhracatı, ton
YILLAR
TAVUK
HİNDİ
DİĞER
AYAK
İŞLENMİŞ
TOPLAM
2001
12.286
341
0
11.790
0
24.417
2002
6.757
464
0
12.779
0
20.000
2003
8.381
823
0
15.818
0
25.022
2004
11.096
615
0
17.339
0
29.050
2005
28.627
1.983
0
15.710
0
46.320
2006
18.812
319
0
18.971
0
38.102
2007
24.824
767
0
26.165
0
51.756
2008
47.895
1.297
0
30.660
0
79.852
2009
81.632
953
3
32.511
0
115.099
2010
104.106
1.036
0
35.232
10.870
151.243
2011
195.937
2.081
344
36.633
12.866
247.861
2012
269.032
3.737
953
31.159
21.368
326.249
2013
322.429
6.741
529
42.039
23.955
395.694
Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri
Türkiye Kanatlı Eti İhracatı, ton
Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri
Parasal Olarak Türkiye Kanatlı Eti İhracatı
YILLAR
TON
MİLYON DOLAR
2001
24.417
14
2002
19.642
12
2003
25.169
16
2004
29.050
20
2005
44.974
34
2006
37.952
27
2007
51.758
43
2008
80.743
87
2009
115.099
153
2010
151.339
230
2011
247.945
410
2012
326.249
567
2013
395.604
656
Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri
Türkiye’nin Kanatlı Eti İhracatı, ton
YILLAR
OCAK
ŞUBAT
MART
TOPLAM
2013
34.041
29.564
28.554
92.160
2014
33.000
33.350
35.005
101.356
ARTIŞ
%
-3,06
12,81
22,59
9,98
Ülkelere Göre Türkiye’nin Kanatlı Eti İhracatı, ton
ÜLKELER
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2.182
681
9.143
50.666
71.118
126.603
178.602
220.477
11.562
14.529
20.285
17.362
19.962
27.509
33.189
37.218
Suriye
0
0
193
163
131
686
745
26.446
Libya
0
0
0
0
12
9.458
13.204
10.514
İran
0
0
501
0
4.632
8.541
18.290
4.498
2.061
2.256
4.341
3.081
2.132
4.190
3.650
3.055
Birleşik Arap Emir.
0
0
0
0
133
578
1.673
2.095
Ürdün
0
0
122
0
393
854
907
1.671
Suudi Arabistan
0
0
0
0
169
20
1.126
1.032
Rusya
0
0
22
0
41
743
339
747
Diğer Afrika Ülkeleri
0
1.031
5.665
6.872
9.832
20.985
33.346
34.029
2.708
5.939
8.346
4.105
6.976
10.083
9.124
9.899
Diğerleri
618
1.155
574
340
481
979
895
1.973
TOPLAM
19.130
25.591
49.192
82.588
116.011
211.228
295.090
353.654
Tavuk Ayağı
18.971
26.165
30.660
32.511
35.232
36.633
31.159
42.039
TOPLAM İHRACAT
38.101
51.756
79.852
115.099
151.243
247.861
326.249
395.694
Irak
Türk Cumhuriyetleri
Bosna-Hersek
Diğer Asya Ülkeleri
Kaynak: DTM ve İhracatçı Birlikleri
Türkiye Kanatlı Eti İhracat Projeksiyonu, ton
YILLAR
TAVUK
HİNDİ
DİĞER
AYAK
İŞLENMİŞ
TOPLAM
2014
380.466
8.763
561
44.654
26.351
460.795
2015
445.145
10.954
595
47.105
28.722
532.521
2016
516.368
13.145
631
49.976
31.020
611.140
2017
593.823
15.117
668
52.613
33.191
695.414
2018
676.959
16.629
708
55.228
35.183
784.706
2019
764.963
17.460
751
58.449
36.942
878.565
2020
856.759
18.333
796
61.273
38.789
975.951
2021
951.002
19.250
844
64.075
40.729
1.075.899
2022
1.046.102
20.212
894
67.483
42.765
1.177.457
2023
1.140.252
21.223
948
70.470
44.903
1.277.796
2024
1.231.472
22.284
1.005
73.435
47.149
1.375.344
2025
1.317.675
23.398
1.065
76.423
49.506
1.468.067
Kaynak: BESD-BİR
2025 YILI KANATLI ETİ İHRACAT HEDEFİ 2,9 MİLYAR DOLAR
3.000
2.908 USD
2.685
2.500
2.457
2.231
2.009
2.000
1.795
1.592
1.500
1.000
775
909
1.059
1.223
1.401
500
0
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
Parasal Olarak Türkiye Kanatlı Eti İhracat Projeksiyonu
YILLAR
TON
MİLYON DOLAR
2014
460.795
775
2015
532.521
909
2016
611.140
1.059
2017
695.414
1.223
2018
784.706
1.401
2019
878.565
1.592
2020
975.951
1.795
2021
1.075.899
2.009
2022
1.177.457
2.231
2023
1.277.796
2.457
2024
1.375.344
2.685
2025
1.468.067
2.908
Kaynak: BESD-BİR
 Potansiyel ihracat pazarlarının önemli bir kısmına yakınlık,
 AB mevzuatlarına eşdeğer mevzuat, üretilen ürünlerin AB
ülkeleri standartlarında üretilen ürünlere denk kalitede
olması,
 Küçük partiler halinde ihracat olanağı,
 Küçük alıcıların da devrede olabilmesi,
 Ülkelerin talepleri doğrultusunda özel ambalaj-etiket
sunabilmemiz, et üretiminde ihracat yapılacak ülkelerin
taleplerine uyum sağlayacak esnek üretim yapısı,
 Tesislerimizin ileri teknoloji ile kurulmuş, yeni tesisler
olması,
 Yetişmiş teknik elemanların bulunması,
 Müslüman olmamız,
 Ürünlerimizin kalitesi ve lezzeti
 Üretilen nihai ürünlerin izlenebilirliğinin üst seviyede
olması,
 Devletin yetiştirme, üretim ve sonrasında ürün izlemede
çok etkili ve baskıcı olması,
 Mevcut ileri işleme teknolojisinin çok gelişmiş ve ürün
yelpazesinin geniş olması,
 Beyaz et sektörünün büyük ve ölçek ekonomisine ulaşmış
firmalardan oluşması,
 Yem hammaddesi fiyatlarının yüksek ve dışa bağımlı
olması,
 Karma yem fiyatlarına bağlı olarak piliç eti maliyetlerinin
yüksekliği,
 Hayvan hastalıkları nedeni ile ihracata ilişkin sorunların
yaşanması,
 İthalatçı ülkelerin tüketim alışkanlıkları (Daha önce ithalat
yaptıkları ülkelerin ürünlerine alışık olmaları),
 Sektör içi rekabet,
 Rekabet edilen diğer ülkelerin ithalatçı ülkelerle yaptıkları
ikili anlaşmalar sonucu sağladıkları avantajlar nedeni ile
rekabette zayıflık,
 İhracat Desteği
 Kuş Gribi-Yalancı Veba Hastalıklarının ortaya
çıkma ihtimali
 Bölgeselleştirmeye geçilmemiş olması
 Potansiyel ülkelerin bazılarından yasal izinlerin
alınamamış olması
 Potansiyel pazarların önemli bir kısmında
hedeflere ulaşılamamış olması
 Maliyetlerin Yüksekliği
 Dahilde İşleme Rejimindeki Belirsizlikler
TEŞEKKÜR EDERİM