Bitki Islahında Moleküler Yaklaşımlar ve Mikrobiyal Biyoteknoloji

Türk - Alman Eğitim, Araştırma ve
İnovasyon Yılı 2014
FikirlerYarışması
Başlık
Bitki Islahında Moleküler Yaklaşımlar ve Mikrobiyal Biyoteknoloji Çalıştayı
Türk Partner
Mikail Çalışkan
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
AlmanPartner
Bonn Üniversitesi CEMBIO (Center of
Molecular Biotechnology),
Max Planck Enstitüsü
DSMZ (German Collection of
Microorganisms and Cell Cultures) başkanı Prof. Dr.
Overmann
Etkinlik
Bitki Islahında Moleküler Yaklaşımlar ve Mikrobiyal
Biyoteknoloji Çalıştayı
Etkinlik Özeti:
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bağlı olan Biyoteknoloji Araştırma Merkezimiz
Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü bünyesinde yer almaktadır. Yeni yapılanma
sürecindeki merkezimiz ileri biyoteknoloji tekniklerinin kullanılması için gerekli yetişmiş
eleman ve laboratuvar alt yapısının oluşturulmasında küresel düzeyde iş birliği çabası
içindedir. Merkezimizin yapılanma süreci ile eş zamanlı olarak Sayın Merkel ve Sayın
Erdoğan tarafından 2014 yılının Türk-Alman Bilim Yılı ilan edilmesi Almanya'dan değerli
bilim insanlarını ülkemize davet etmemize vesile olmuştur. Bitki ıslahında PCR temelli
moleküler yöntemleri kullanan merkezimizde yeni kurulan sekanslama, QTL, microarray
03.07.14
1
çalışma disiplinlerinde uluslar arası işbirliği projeleri yapılması hedeflenmektedir. Bu
amaçla Almanya'nın ve dünyanın seçkin üniversitelerinden olan Bonn Üniversitesi ve
buna bağlı CEMBIO (Center of Molecular Biotechnology)'dan, yine dünyanın önde gelen
araştırma merkezlerinden biri olan Max Planck Enstitüsü'nden bitki ıslahı, moleküler
fizyoloji ve moleküler biyoteknoloji alanlarında konularında uzman bilim insanları davet
edilmiştir. Yine merkezimizin Mikrobiyal Biyoteknoloji Biriminde mikrobiyal kültür koleksiyonları oluşturulacaktır. Türkiye'de ilk olma niteliğindeki bu mikrobiyal gen bankasının kuruluş aşaması büyük önem taşımaktadır. Birimimiz hem yurt içinden hem yurt
dışından akademik iş birlikleri ile dünya standartlarında bir laboratuvar oluşturma
çabasındadır. Bu etkinlikte dünyada bu alanda söz sahibi DSMZ (German Collection of
Microorganisms and Cell Cultures)'nin başkanı Prof. Dr. Overmann davet edilmiştir. Projemizin öncelikli amacı Almanya'daki ve yurt içindeki uzman bilim insanları ile bir araya
gelmek, kendi iş birliği bağlantılarımızı kurmaktır.
Diğer bir amacı ise ülkemizde bu alanlarda çalışan diğer araştırmacıların da bu etkinlik
aracılığı ile son gelişmelerden haberdar olmasını ve yine davetli Türk ve Alman bilim
insanları ile diyaloğa girmelerini sağlamaktır. Etkinliğimize üniversitelerin lisans, yüksek
lisans ve doktora düzeyindeki öğrenciler de davet edilmektedir. Lisansüstü çalışmalarında biyoteknoloji konularına ilgi duyan öğrencilerin kullanılan ileri teknikler ve uygulama
alanları hakkında bilgi edinmesi amaçlanmaktadır.
Etkinliğimiz 8-10 Ekim tarihleri arasında üç gün sürecektir. İlk iki gün Türk ve Alman davetli konuşmacılar bir saat süre ile alanlarındaki çalışmalarını seminer olarak
sunacaklardır. İlk gün mikrobiyal biyoteknoloji konuları
ile başlayacaktır. Mikrobiyal genetik kaynaklar, mikroorganizmaların karakterizasyonu,
mikrobiyal kültür koleksiyonları konularında bu işe uzun yıllarını vermiş Prof. Dr. Jörg
Overmann ile Prof. Dr. Nazif Kolankaya
ve Alman araştırmacı Hans Peter Klenk birer sunum yaparak bu çalışmaların Almanya
ve Türkiye'deki örneklerini anlatacaklardır. Boğaziçi Üniversitesinden Prof. Dr. Neşe Bilgin de biyobankaların önemi ve organizasyonu ile ilgili bir konuşma yapacaktır.
Etkinliğin ikinci günü moleküler bitki biyoteknolojisi konuları ile başlayacaktır. Prof. Dr.
Jens Leon, Dr Vladimir Benes ve Doç. Dr. Remziye Yılmaz bitkilerde genom analizi konusunda haritalama, sekanslama, QTL gibi ileri tekniklerin kullanımını ve bunlarla ilgili
çalışmalarını içeren birer sunum yapacaklardır. Öğleden sonra oturumunda Prof. Dr.
03.07.14
2
Dorothea Bartels, Prof. Dr. Peter Dörmann ve Prof. Dr. Hikmet Budak moleküler fizyoloji
alanında kuraklıkla ilgili genlerin belirlenmesi ve bunların fonksiyonları, bu genlerin sinyal
iletimindeki rolleri, stresle değişen moleküler ve biyokimyasal şeker metabolizması ve fotosentetik membranların durumları konularında bilgi vereceklerdir. Aynı gün biyoteknolojide kullanılan model bitkilerin genetiği ve moleküler biyolojisi üzerine araştırmalar yapan
Dr. Marteen Koornneef bir sunum yapacaktır.
Etkinliğin son gün programı Biyoteknoloji Araştırma Merkezimizde gerçekleştirilecektir.
Araştırmacılar kendi alanlarında iki gruba ayrılarak (mikrobiyal biyoteknoloji ve moleküler
bitki ıslahı)toplantı yapacaklardır. Bu toplantılarda proje önerilerinin görüşülmesi,
karşılıklı bilgi ve tecrübelerin paylaşımı, kurulacak mikrobiyal kültür koleksiyonu ile ilgili iş
birliği adımlarının atılması ve oluşturulacak bağlantıların devam ettirilerek merkezimizdeki personelin konularında uzmanlaşmaları için eğitim desteği sağlanması gibi konularda
çalışmalar yapılacaktır. Toplantıların ardından laboratuvarlarımız gezilecektir.
03.07.14
3