NESNELERE REFERANS VERME VE KOMUT TANIMLAMA
“babel” ve “graphicx” paketleri uyumsuzlu˘
gu sorununun ¸c¨
oz¨
um¨
u:
S¸ekillerin alt yazısını, (kitap t¨
ur¨
unde yazılarda) b¨ol¨
um ba¸slıklarını vs. T¨
urk¸ce yazdırmak i¸cin “babel”
paketi (turkish se¸cene˘gi ile) kullanılır. Bunun i¸cin sahanlı˘ga
\usepackage[turkish]{babel}
komutu yazılır. Fakat bu paket ile grafik eklemekte kullanılan “graphicx” paketi uyumsuzdur. “babel‘”
paketi ile “graphicx” paketinin (“angle”, “scale” gibi) se¸cenekleri kullanıldı˘gında, derleme sırasında, hata
mesajları ortaya c¸ıkar. Bu sorunun basit bir ¸co¨z¨
um¨
u vardır.
\begin{document}
komutundan sonra
\shorthandoff{=}
komutunu yazmak yeterlidir.
Yazı i¸cindeki numaralı nesnelere referans vermek:
Dosyamızda kullanılan numaralı nesnelerin numaralarını daha sonra otomatik yazdırabiliriz. Bunun i¸cin
referans verilecek numaralı (S¸ekil, denklem, teorem, tablo gibi) nesnenin o¨nce etiketlenmesi (i¸saretlenmesi)
gerekir. Etiketleme, ortamı ba¸slatan ve bitiren komutların arasında bir yere
\label{
}
ekleyip bo¸slu˘ga (T¨
urk¸ceye o
¨zel karakter kullamadan) bir etiket (ad, anahtar) yazarak yapılır. Bu
etiket hi¸cbir yerde g¨or¨
unmeyecektir, etiketlenecek nesneyi hatırlatıcı bir ad olması uygun olur. Bu komut
(“\label{ }”) klavyeden yazılabilir veya (TexStudio edit¨or¨
unde) LaTeX men¨
us¨
undeki “Cross References”
satırı se¸cildi˘ginde en u
¨stte g¨or¨
ul¨
ur (S¸ekil 1 (sol) bakınız).
Wizards men¨
us¨
unden “Insert Graphics” komutu ile eklenen ¸sekillerde bu komut otomatik olarak yazılır
ve etiket adı olarak “fig:grafik dosyası adı” olarak otomatik verilir, isterseniz ekleme sırasında veya daha
sonra bu etiketi de˘gi¸stirebilirsiniz. Fakat numaralı denklem, teorem veya tablolar i¸cin bu etiketlemeyi
men¨
uden se¸cerek veya klavyeden yazarak yapmak gerekir.
Daha sonra bu nesnenin numarasının yazılması istenen yere
\ref{
}
komutu yazılır ve bo¸slu˘ga, referans verilecek nesnenin adı (anahtarı) yazılır. Bu da en kolay LaTeX
men¨
us¨
undeki “Cross References” satırı se¸cilip, ikinci sırada g¨or¨
unen “ref” satırı tıklanarak (S¸ekil 1 e (orta)
bakınız) daha sonra kar¸sımıza ¸cıkacak listeden verilmi¸s adlar (anahtarlar) arasından isteneni se¸cerek (S¸ekil
1 (sa˘ga) bakınız) yapılır.
Bir denkleme referans o¨rne˘gi:
\begin{equation}
\sin \pi=0
\label{esit}
\end{equation}
\ref{esit} e¸
sitli˘
ginden $ \cos \pi=\pm1 $ bulunur.
Dosya derlendi˘ginde:
sin π = 0
1 e¸sitli˘ginden cos π = ±1 bulunur.
¸cıktısı g¨or¨
ulecektir.
1
(1)
S¸ekil 1: “label‘” ve “ref” komutlarının men¨
uden girilmesi ve etiketin listeden se¸cilmesi
Bir grafik nesnesine referans ¨
orne˘
gi:
\begin{figure}[h]
\centering
\includegraphics[scale=0.3]{./surgulucetvel_k}
\caption{S¨
urg¨
ul¨
u Cetvel}
\label{surgulucetvel}
\end{figure}
¸
Sekil \ref{surgulucetvel} Berki Yurtsever in bir kitabının kapa˘
gıdır.
yazılıp derlendi˘ginde
Resim ve “S¸ekil 2 Berki Yurtsever in bir kitabının kapa˘gıdır.” ¸cıktısı (grafik ve alt yazısı sayfanın ba¸ska
S¸ekil 2: S¨
urg¨
ul¨
u Cetvel
bir yerinde veya ba¸ska sayfada olabilir) g¨or¨
ulecektir.
2
Bir teoreme referans o
¨rnekleri:
Teorem ortamını kullanabilmek i¸cin ¨once sahanlı˘
ga
\newtheorem{theorem}{Teorem}
satırı yazılır (teorem ortamını kullanabilmek i¸cin AMS paketlerinin eklenmi¸s olması gerekir)
\begin{theorem}
$\forall x\in\Q \textrm{ i¸
cin } x^2\neq2 $
\label{kokikiirrasyoneldir}
\end{theorem}
Teorem \ref{kokikiirrasyoneldir} den dolayı $ \sqrt2 $ irrasyoneldir.
derlendi˘ginde
Teorem 1 ∀x ∈ Q i¸cin x2 6= 2
√
Teorem 1 den dolayı 2 irrasyoneldir.
¸cıktısı elde edilir.
\begin{theorem}
$\displaystyle \lim_{x\to 0} \frac{\sin x}{x}=1$
\label{limitsinx:x}
\end{theorem}
Teorem \ref{limitsinx:x} limit konusunda o
¨nemli bir teoremdir.
derlendi˘ginde
sin x
=1
x→0 x
Teorem 2 lim
Teorem 2 limit konusunda ¨onemli bir teoremdir.
¸cıktısı elde edilir.
3
Basit Komut Tanımlama
Bazı ¸cok kullanılan form¨
ul vs gibi ¸seyleri yazmayı kolayla¸stırmak i¸cin komut tanımlanabilir. Komut
tanımları sahanlıkta yapılır. Komut tanımları klavyeden yapmak zorundayız. Komut ve operat¨or tanımları
¸cok az farklıdır (LaTeX fonksiyon ve operat¨orleri dik harflerle yazar ve sonrasında k¨
uc¸u
¨k bir bo¸sluk bırakır).
Komut tanımlama o
¨rnekleri:
\newcommand{\R}{\mathbb{R}}
\newcommand{\Q}{\mathbb{Q}}
satırları sahanlı˘ga eklenip, sonra (bu komutlar i¸cin AMS paketini eklemi¸s olmak gerekir)
$ \Q,\ \R $ de yo˘
gundur.
yazılıp derledi˘gimizde:
Q, R de yo˘gundur.
¸cıktısı elde edilir.
Operat¨
or tanımlama o
¨rnekleri:
Sahanlı˘ga
\DeclareMathOperator{\asin}{Arcsin}
\DeclareMathOperator{\atan}{Arctan}
\DeclareMathOperator{\st}{\sum_{n=1}^{\infty}}
eklenip, dosyaya
$ \asin 1=\frac{\pi}{2}, \ \atan 1=\frac{\pi}{4},\ \st \frac{1}{n^{2}}=\frac{\pi^{2}}{6} $
yazılıp derlendi˘ginde
Arcsin 1 = π2 , Arctan 1 = π4 ,
P∞
1
n=1 n2
=
π2
6
¸cıktısı elde edilir.
Daha karma¸sık bir komut tanımlama o
¨rne˘
gi:
Kısmi t¨
urev yazmayı kolayla¸stırmak i¸cin:
\newcommand{\kt}[3]{\frac{\partial^{#1} #2}{\partial #3^{#1}}}
satırını sahanlı˘ga ekleyip daha sonra
$ \kt{5}{\phi}{x} $
veya
$ \kt{5,\phi,x} $
yazıp derledi˘gimizde
∂5φ
∂x5
¸cıktısını elde ederiz.
4
© Copyright 2024 Paperzz
