Niğde
Sungurbey Camii
HüdavendigarAKMA
nadolu'da Sivas, Kayseri, T o k a t , Niğde,
Amasya, Erzincan ve havalilerinde 14. asır
ortalarına d o ğ r u k u r u l m u ş olan Eratna (Ertana)
Devleti ( M . 1335-1381) bıraktığı mimari eserlerde
Selçuklulardan a y r ı , değişik bir üslup meydana ge
tirmişlerdir.
Biz b u makalede esas k o n u olan Niğde Sun
gurbey Camii'nin yanında istedik ki Eratna Devle
t i n i n ortaya çıkışını ve bıraktıkları eserlerini de i n
celeyelim.
Anadolu Selçuklu Devletinin yıkılmasından
sonra A n a d o l u , İlhanlı Devletinin himayesinde ve
bu devlet tarafından gönderilen valilerle idare edil
mektedir.
İlhanlı Hükümdarı Ebu Said Bahadır Han za
manında Hükümdarın Beylerbeyi Emir Çoban'ın
oğlu Demirtaş Bey A n a d o l u ' d a validir. Demirtaş
Bey M.1322 yıllarında müstakil bir devlet kurmak
üzere teşebbüse geçmiş ise de babası Emir Çoban'
ın bir o r d u ile üzerine gelmesiyle bu isteğinde m u
vaffak olamamış ve yine babası sayesinde sultan
tarafından a f f e d i l m i ş t i r . Aşağıda anlatılacağı gibi
bundan sonra gelişen olaylar Demirtaş Beyin
Anadolu'dan ve valilikten ayrılmasına sebep ola
caktır.
YD
ALI
yıllarında Mısır'a kaçarak Türk Memlûk Sultanı
Melik Nasır Mehmed'e sığınır.
Demirtaş Bey Mısır'a kaçarken yerine Uygur
Türklerinden olan kayınbiraderi Eratna'yı vekil
bırakmıştır. Eratna İlhanlı Hükümdarı Ebu Said
Bahadır Han'a arazi vermek ve Han'ın Anadolu'ya
vali olarak gönderdiği Büyük Şeyh Hasan'ı (Celayir
Hasan Bey) kabul etmek suretiyle Hükümdarın i t i
madını kazanmış ve mevkiini korumuştur.'
Ebu Said Bahadır Han'ın M. 1335 tarihinde
evlat bırakmadan ölümü üzerine çıkan karışıklıklar
da Anadolu Valisi Celayir Hasan Bey bir takım
menfaatler elde edebilmek için yerine Eratna'yı
vekil bırakarak İran'a geç.miştir. Celayir Hasan
Bey'in Demirtaş Bey'in oğlu Şeyh Hasan'la (Kü
çük Şeyh Hasan) yaptığı savaşı kaybetmesi ürerine
durumunu tehlikede gören Eratna, Memlûk Sultanı
Melik Nasır'a müracaat ederek onun himayesine
girmiş ve daha sonra da M . 1344 tarihinde istikla
lini ilan e t m i ş , Sultan Alâüddin Unvanıyla hüküm
dar olmuştur.
Eratna Devletini kuran ve dışardan gelen itaat
tekliflerini reddederek mevkiini kuvvetlendirmeye
çalışan Eratna M. 1352 tarihinde vefat etmiş ve
Kayseri'deki Köşk Medrese'ye gömülmüştür.! 2)
Ebu Said Bahadır H a n , Emir Çoban'dan kızı
Bağdat H a t u n ' u kocası Celayir Hasan Bey'den
boşatıp kendisine vermesini isterse de Emir Çoban
bu isteği reddeder. Bu olaydan sonra Han ile Beylerbeyi'nin arası açılmıştır. Han'ın naibi Emir Ço
ban'ın o ğ l u Dımaşk Hoca'dır ve Han Dunaşk Ho
ca'dan hiç hoşlanmamaktadır.
Sultan Alâüddin Eratna'nm ölümü üzerine kü
çük oğlu Gıyasüddin Mehmed Bey Hükümdar o l
muştur. Mehmed Bey'in abisi Cafer Bey hüküm
darlık için teşebbüse geçtiyse de muvaffak olama
mıştır. Mehmet Bey M. 1365 tarihinde Kayseri'dc
öldürülmesi üzerine Sultanlığa oğlu Alâüddin Ali
Bey getirilmiştir.
H a n , Beylerinin istememesine rağmen Emir
Çoban'la Horasan'da karşılaşır ve o n u yener. Emir
Çoban Herat'ta K e r t Hükümdarına sığınırsa da ora
da öldürülür.
( 1 ) i. H a k k ı U z u n c a r s ı l ı , A n a d o l u B e y l i k l e r i ve A k k o y u n l u K a r a k o y u n l u D e v l c t l e r i - E r a t n a Devleti i . 1 5 5
Babasının Beylerbeyliğinden düşmesi üzerire
d u r u m u kritikleşen Demirtaş 3 e y M. 1327 - 1328
-101
(2) i. H a k k ı U r u n c a r s ı l ı . A n a d o l u B e y l i k l e r i vo A k k o y u n l u K a r a k o y u n l u Devletleri ıiimlı eserinin Cratna
Devleti k ı i m ı n d a s. 155 - 1 6 1 , Eratna Beyin K a y i c r l
K ü j k f.^edrese'de gomutu o l d u ğ u n u y a / a r .
HÜDAVENDİGAR A K M A Y D A L I
148
Alâüddin A l i Bey'in 15 sene süren hükümdar
lığı zamanında hiçbir nüfuzu olmayıp devlet ileri
gelenlerinin elinde oyuncak olmuştur. Ali Bey'in
M.
1380 yılında ölümü üzerin yedi
yaşındaki
3 - Kayseri Köşk MedreseC* -s - 6 )
4 - Kayseri Sırçalı Kümbet ( T ü r b e ) ( 4 )
5 - Kayseri Ali Cafer Kümbeti (Türbe) ( 4 )
oğlu İkinci Mehmed Bey hükümdar olmuş fakat
6 - Kayseri Emir-zade Mehmed TürbesKS)
Kayseri Kadısı Burhaneddin Ahmet küçük hüküm
7 - Kayseri Emir Erdoğmuş TürbesK^)
darı saf dışı bırakarak hükümdarlığını ilan etmiştir.
Ebu Said Bahadır Han'ın M. 1335 tarihinde
vefatı ile ve Anadolu valisi Celayir Hasan Bey'in
Vali vekilliğinini Eratna'ya bırakmasıyla başlıyarak
M.1344 tarihinde istiklalini ilan etmesiyle devam
eden Eratna Devleti, Kayseri Kadısı Burhaneddin
Ahmed'in
son Hükümdar İkinci Mehmed Bey'i
saf dışı bırakmasıyla sona ermiştir.
8 - Kayseri Emir A l i Türbesi(6)
9 - Tokat-Turhal Tazye Köyü Zaviye(5)
10 - Tokat-Turhal Tazye Köyü Hoşkadem Camiic s)
11 -Tokat-Zile Sayisbey Misafirhanesi(S)
12 - Niğde Sungurbey Camii ve TürbesK^)
Biz bu eserlerden hepsini inceleme
Eratna Devletinin tamamına sahip olan Kadı
imkanj
bulamadık. İnceleyebildiğimiz eserleri y a z ı , f o t o ğ
Burhanettin Ahmed M.1381 tarihinden ölümü olan
raf, proje ve detaylar: ile, kusurlarımız i ç i n d e hoş
M. 1398 tarihine kadar 18 sene devlete hükümdar
görünüze sığınarak veriyoruz.
lık etmiş, ölümünden sonra Kayseri Valisi olan
oğlu Alâüddin Ali Bey Sivas halkı tarafından hü
KIRŞEHİR A Ş I K P A Ş A TÜRBESİ
kümdar ilan edilmiştir.
Timur'un Anadolu'ya gelme tehlikesi üzerine
Sivas şehrinin Osmanlı Devletine bırakılması karar
laştırılmış
ve
bunun
üzerine
Osmanlı
Sultanı
Yıldırım Bayezid Sivas'a oğlu Çelebi Mehmed'i
Sivas şehrinin Osmanlı Devletine teslimiyle
Kadı Burhaneddin Ahmed'in oğlu Alâüddin Ali
Bey Osmanlı Devletinin hizmetine girerek IV1.1442
tarihinde vefat etmiştir.(3)
Eratna Devleti zamanında yapılan eserlerin de
ğişik bir üslup taşıdığını ve Selçuklulardan ayrıldı
ğını belirtmiştik. Bu konuda Oktay Aslanapa " K ı
rım ve Kuzey Azerbeycan'da Türk Eserleri" isimli
eserinde Sivas Güdük Minare (Şeyh Hasan Bey
Türbesi M.1347) ile Nahcivan bölgesinde Berde
arasında
benzerliklerden
bahsederek
Eratna'lılar ile Azerbeycan arasında etkilerden bah
setmektedir.
M.1162 tarihli Nahcivan, Yusuf Bin Kuseyr
(Kasir) Kümbeti ile M.1322 tarihli Berde Kümbeti
nin iç köşelerindeki detaylar ile X I V . y y .da yapıl
dığı tarihlenen Sırçalı Kümbeti'nin iç köşe detay
ları arasında ve Berde Kümbeti ile Sırçalı Kümbet
arasında plan olarak da yakın benzerlikler göze
çarpmaktadır.
O k t a y Aslanapa yine " K ı r ı m ve Kuzey Azer
beycan'da
Türk
Eserleri isimli eserinde
"Devir
üslubu olarak bazı benzerliklerin görülebildiğini
ve Anadolu'da X I I I . ve X I V . yy.lardan birçok eser
de Azerbeycan'lı ustaların çalışmış olduğu kitabe
ler ile belirtilmiş o l d u ğ u n u " yazar. Eratna Devleti
zamanında yapılan belli başlı eserler şunlardır.
1 - Kırşehir Aşık Paşa TürbesiC»)
2 - S i v a s Güdük Minare (Şeyh Hasan Bey Türbesi)(4)
üslup gösteren bir yapıdır. Yapıda diğer cephelerde
yer yer taşın arasında mermer k u l l a n ı l m ı ş t ı r .
Aşık Paşa Türbesi'nin asimetrik bir cephesi,
vali olarak göndermiştir.
Kümbeti
M.1322 tarihli Aşık Paşa Türbesi'nin ö n cep
hesi tamamen mermerden yapılmış o l u p , değişik
alışılmışın dışında bir kitabe yeri vardır. K i t a b e
giriş (batı) cephesinde ve kubbenin önünde
almaktadır.
Yanının
saçak
silmeleri
yer
kitabenin
etrafını çevirmektedir.
Yapı dıştan takriben 10.05 x 7.55 metre ebadındadır. Yapının girişinde dar ve uzun b i r h o l yer
alır. HoWe girişin sağında ve solunda sivri k e m e r l i
iki niş vardır. Giriş kemerinin üstünde u f a k b i r k a
re açıklık ile doğu cephede bir pencere a ç ı k l ı ğ ı da
bulunmaktadır. Holün üzeri tonoz ile ö r t ü l ü d ü r .
O k t a y A s l a n a p a , yUzyıllar B o y u n c a T ü r k S a n a t ı
( 1 4 . Y ü z y ı l ) İsimli eserinde K a y s e r i K ö ş k M e d r e s e ' d e
E r a t n a ve H a n ı m ı n ı n gömülü o l m a s ı i t ı t i m a l i v a r d ı r
der.
O k t a y A s l a n a p a , T ü r k S a n a t ı II A n a d o l u S e l
çuklularından B e y l i k l e r D e v r i n i n s o n u n a k a d a r - i s i m
li eserinde K a y s e r i K ö ş k IVledrese de E r a t n a ve H a n ı
mının gömülü olması itıtimali vardır d e r .
Haiil E d h e m ( E l d e m ) , - ( H a z ı r l a y a n K e m a l G ö d e ) . Kayseri Ş e h r i isimli eserinde K ö ş k İVledrese i ç i n :
T a r i h ç i A l i ' n i n Füsijlu'l-Hallü A k d U s u i ü ' l - H a r c ı v e ' n
N a k d isimli eserden n a k l e d e r e k E r a t n a M e h m e d , A i â eddin ve Eratna'nın eşi Suii Paşa adil H a t u n K a y s e r i
şehrinin kıyısında bir büyük b i n a n ı n a l t ı n d a g ö m ü l
müşlerdir şeklinde y a z a r .
(3) Yaşar Y ü c e l , K a d ı B u r h a n e d d i n A h m e d ve D e v l e t i
( 1 3 4 4 - 1 3 9 8 ) sayfa 1 6 2
(4) O k t a y A s l a n a p a , Y ü z y ı l l a r B o y u n c a T ü r k S a n a t ı ( 1 4 .
Y ü z y ı l ) isimli eserinde bu y a p ı l a r ı E r a t n a l ı l a r a ait
eserler olarak gösterir.
(5) i. H a k k ı U z u n ç a r ş ı l ı , A n a d o l u B e y l i k l e r i ve A k k o y u n l u , K a r a k o y u n l u Devletleri i s i m l i e s e r i n d e b u
yapıları Eratnalılara ait eserler o l a r a k g ö s t e r i r .
(6) Halil E d h e m ( E l d e m ) , K a y s e r i Ş e h r i i s i m l i e s e r i n d e
bu yapıları Eratnalılara ait eserler arasında g ö s t e r i r .
K a y s e r i Sırçalı K ü m b e t ile K a y s e r i A l i C a f e r K ü m beti'ni ise S e l ç u k l u eseri o l a r a k gösterir.
149
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
Giriş holünden sivri kemer almlıklı bir giriş
kapısı ile sağda ana mekana geçilmektedir. A n a
mekan i ç t e n içe 5.63 x 5.49 metre ebadında yak
laşık
kare
planlıdır.
Ana
mekanın
köşelerinde
birer adet y u v a r l a k mermer ayak ve b u mermer
ayaklar üzerinde
duvarlara b i t i ş i k d ö r t adet avri
kemer ve kemerlere o t u r a n sekizgen bir kasnak
vardır. A n a mekanın üzeri sekizgen kasnağa oturan
sekizgen bir k u b b e ile örtülüdür.
vasıtasıyla olmaktadır. Bu pencerelerden başka ku
zey (giriş) cephesinde iki adette mazgal penceresi
bulunmaktadır.
Köşk medresenin girişindeki bu kapalı mekan
lardan sonra etrafı sivri kemerlerle çevrilmiş avluya
çıkılmaktadır. Avlunun ortasında Selçuklu kervan
saraylarının avlu ortalarında bulunan köşk mesddlerini hatırlatan bir türbe yükselmektedir. Bu türbe
kare planlı bir kaide üzerine sekizgen gövdeli ve
A ş ı k Paşa Türbesi'nin ana mekanı d o ğ u , güney
piramid külahlıdır. Türbeye kuzey cepheden sağ
ve batı y ö n l e r i n e açılan üç adet pencere ile aydın
dan soldan çıkışı olan bir merdivenle çıkılmakta
latılmaktadır. Giriş (batı) cephesindesi pencerenin
dır. Türbeyi d o ğ u , güney ve batı cephelerinde üç
etrafı p r o f i l l i ve sivri kemer almlıklı olmasına kar
şın d o ğ u ve güney cephelerindeki pencerelerin üstü
düz lento taşları ile kapatılmıştır.
SİVAS G Ü D Ü K M İ N A R E (ŞEYH HASAN
BEY TÜRBESİ)
Sivas'ta b u l u n a n Ş e y h Hasan Bey Türbesi'nin
A l â ü d d i n E r a t n a ' n ı n oğullarından Hasan Bey i ç i n
y a p t ı r ı l d ı ğ ı b i l i n m e k t e d i r . M.1347 .
Yapı bir minareye benzediği i ç i n Güdük Mina
re d e n i l m e k t e d i r . Eser i ç t e n i ç e 7.54 x 7.54 metre
ebadındadır. A l t t a düzgün kesme taştan kare plan
üzerine k a i d e , üstte tuğladan kasnak ve yine t u ğ l a
ile y a p ı l m ı ş bir gövdeden ibaret olan yapının külah
kısmı y ı k ı l m ı ş t ı r . Y ı k ı l a n külah Vakıflar Genel Mü
dürlüğü t a r a f ı n d a n ahşap iskelet üzerine sac örtü
kaplanmak suretiyle y e n i d e n y a p ı l m ı ş t ı r .
Şeyh Hasan Bey Türbesi'nin girişi kuzey cep
hedendir. Türbenin aydınlatılması kaide kısmında
d o ğ u , güney ve batı cephede açılan üç adet pence
re ile o l m a k t a d ı r .
adet pencere aydınlatmaktadır.
Yapının bir medreseden ziyade daha değişik
bir maksat i ç i n yapıldığı ilk bakışta belli olmakta
dır. Anadolu'da bu türde bir diğer yapı da Erzin
can Tercan'da Mama Hatun Türbesi'dir. Mama Ha
t u n Türbesi'nin 12. yüzyıl sonlarında yapıldığı tah
min edilmektedir. Mama Hatun Türbesi'de köşk
Medrese gibi dışa kapalı, içi sivri kemerli revaklarla
çevrilmiş ve avlu ortasında türbesi bulunan fakat
Köşk Medresenin aksine yuvarlak olarak inşa edil
miş bir yapıdır.
Mama Hatun Türbesi'nde revak içlerinde bulu
nan mezar ve sandukalar buranın bir anıt mezar
olduğu
neticesini
çıkarmaktadır.
Kayseri'deki
Köşk Medrese'nin de Mama Hatun Türbesi'nden i l
ham alınarak yapıldığı ve bir anıt mezar olduğunu
söylemek herhalde pek yanlış olmayacaktır.
Köşk Medrese'nin revak içlerinde
yapılacak
bir araştırma kazısının bu durumu daha da aydınlı
ğa kavuşturacağı bellidir.
KAYSERİ SIRÇALI KÜMBET ( TÜRBE )
İçte kare plandan kubbeye geçiş beden duvar
larındaki d ö r t adet sivri kemer ile bunların üzerin
de stalaktitli köşe nişleri vasıtasıyla olmaktadır.
14. Yüzyıl ortalarında yapıldığı tahmin edilen
Sırçalı Kümbet bugün Kayseri-Talas yolu üzerinde
bulunan Endüstri Meslek Lisesi'nin arka bahçesin
K A Y S E R İ K Ö Ş K MEDRESE
de yer almaktadır. Yerden takriben 1.63 metre
yüksekliğinde kare planlı bir kaide üzerinde yuvar
M . 1 3 3 9 t a r i h l i K ö ş k Medrese dıştan takriben
lak bir kule şeklinde yükselen yapı tamamen düz
37.00 X 3 0 . 5 0 m<;tre ebadındadır. Eser tamamen
gün kesme taştan inşa edilmiştir. Yapının külahı
kesme taştan inşa e d i l m i ş t i r . Kayseri'nin Köşk da
yıkılmış ve sonradan yapılan bir onarımda yanlış
ğı mevkiinde olan ve şehir surlarının dışında yapı
olarak kubbe ile örtülmüştür.
lan eser küçük bir kale görünümüne sahiptir. Eser
Sultan A l â ü d d i n Eratna tarafından karısı i ç i n yap
tırılmıştır.(7)
lerde p r o f i l l i bir silme taştır. Yuvarlak kule göv
Y a p ı y a kuzey cepheden küçük bir kapı ile gi
rilmektedir.
Yapının kaidesi 8.48 x 8.83 metre ebadında
kare plarrlıdır. Kaidenin en üst taşı bütün cephe
denin çapı ise takriben 26.40 metredir.
Kapıdan içeri girilince sağda ve solda
iki katta d ö r t adet kapalı mekan yer almaktadır.
Y u k a r ı d a b u l u n a n mekanlara içte girişin sağında
ve solunda yer alan merdivenlerle çıkılmaktadır.
Y u k a r ı d a bulunan i k i kapalı mekanın aydınlatıl
ması kuzey cepheye açılan d ö r t pencere ile doğu
ve batı cephelerinde bulunan birer adet pencere
(7) S e m a v i E y i c e , İ k i T ü r k A b i d e s i n i n Mahiyetleri H a k
k ı n d a N o t l a r Say<a-. 1 1 0 , Y ı l l ı k A r a ş t ı r m a l a r D e r g l i l ,
E m i r E r a t n a ' n ı n K ö j k M e d r e s e V I karısı için y a p t ı r aiQini y a z a r .
O k t a y A s l a n a p a . Ylızyıllar B o y u n c a T ü r k Sanatı
( 1 4 . Y ü z y ı l ) s a y f a : 3 4 , E r a t n a ' n ı n K O j k Medrese'yi
h a n ı m ı S u l i P a s a adına y a p t ı r d ı ğ ı n ı y a z a r .
HÜDAVENDİGAR AKMAYDALI
150
KAYSERİ EMİR-ZADE M E H M E D T Ü R B E S İ
Sırçalı Kümbet'in kripta yeri ile mesdd kıs
ahşap döşeme bugün tamamen kay
Emir-zade Mehmed Türbesi'ne Mehmed Zengi
vaziyettedir. Türbenin giriş kapısı eşik
Türbesi'de denilmektedir. Kayseri Müze Müdürlüğü
mını »if«m
bolmuş
k o t u ile kripta döşeme kotu arasında 2.20 met
hizmet binasının yanında bulunan türbe Müze M ü
relik bir fark vardır.
dürlüğünce
Türbeye
kuzey
cepheden silmeli
bir
kapı
ile girilmektedir. Giriş kapısının önünde sağdan
ve soWan çıkılabilen merdivenler bugün yer yer kı
rılmıştır.
Sırçalı Kümbet'in aydınlatılması doğu, güney
ve batı cephelerinde açılan üç adet pencere vasıta
sıyla olmaktadır. Bu pencerelerin etrafı giriş kapı
sında olduğu gibi silmelerle kuşatılmıştır. Yapı bu
pencerelerden başka üste sivri kemerli üç adet
mazgal penceresi ile kubbe kısmında bulunan
ve doğu cepheye açılan bir diğer pencere vasıtasıy
la da aydınlatılmaktadır.
Sırçalı Kümbet dıştan kaide kısmında kare
planlı, gövde kısmında ise yuvarlak olmasına karşın
içte kripta kısmında yuvarlak, giriş kapısı eşik ko
tundan itibaren gövdede onikigendir.
A L İ CAFER KÜMBETİ (TÜRBE)
Kare kaide üzerine sekizgen gövdeli ve piramid
külahlı olarak düzgün kesme taştan inşa edilen Ali
Cafer Kümbeti 14. Yüzyıl ortaları ile tarihlendirilmektedir. Kayseri şehir stadyumunun güney tara
fında bulunan eser kare planlı bir kaide üzerine se
kizgen gövdeli ve piramid külâhlıdır..
Ali Cafer Kümbeti'nin kaidesi yerden ortalama
2.20 metre yüksekliğinde ve girişi kuzey cepheden
dir. Girişin önünde bulunan yaklaşık kare planlı
kısım dikkat çekicidir. Türbenin öri giriş mekanı
diyebileceğimiz bu kısım türbeye bitişik olan doğu
ve batı duvarları sonradan onarılmasına karşılık üs
tü kapatılamamış ve bu kısmın ön giriş mekanının
doğu ve batı duvarlarında birer adet penceresi var
dır, ö n giriş mekanının içinden muhtes merdiven
lerle türbeye çıkılmaktadır. Aslında bu merdivenle
rin yeri ön giriş mekanının önüdür ve Sırçalı Küm
bet ile Köşk Medrese'nin Türbesinde olduğu gibi
girişin sağından ve solundan çıkılabilen merdiven
lerle ö n giriş mekanına ulaşılması gerekmektedir.
H i ç olmazsa bu şekilde yapılması gereken bu çıkış
merdivenleri bugün tamamen kaybolmuş vaziyette
dir.
A l i Cafer Türbesi'nin giriş kapısı ile doğu, gü
ney ve batı cephelerinde bulunan üç adet pencere
si taş tezyinatla çerçevelenmiştir.
Türbenin kripta ile mescid kısmını ayıran
ahşap döşeme bugün yer yer çürümüş ve kısmen
yıkılmıştır. Türbe i ç i kubbe ile örtülüdür.
1970'li yıllarda onarılmıştır.
Bugün
Türbe Müze Müdürlüğünce taş eserlerin muhafaza
edildiği bir depo olarak kullanılmaktadır.
Eserin durumu genelde i y i d i r . Yapının e t r a f ı
ihata duvarı ile çevrilmiş ve avlusuna taş döşe
me ile damına düşük meyilli çatı y a p ı l m ı ş t ı r .
Emir-zade Mehmed Türbesi ( L )
şeklinde
bir plan ihtiva etmekte ve örtü sistemiyle de
belirginleşen üç bölümden oluşmaktadır.
Türbe
girişi
kuzey
cephedendir.
Giriş
bölümünün üzeri tonoz örtülüdür. Köşede kalan
bölümün üzeri ise çapraz tonozla örtülmüş ve ç a p
raz tonoz dört adet kemerle takviye e d i l m i ş t i r . B u
bölümde doğu ve güney cephelere açılan i k i adet
mazgal penceresi vardır. Dipte kalan b ö l ü m ü n
üstü giriş bölününün üstü gibi t o n o z ö r t ü l ü d ü r .
Yalnız bu bölümün üst tonoz örtüsü u z u n o l d u ğ u
için ortada bir destek kemerle t a k v i y e e d i l m i ş
tir. Bu bölümün döşemesi diğer i k i b ö l ü m ü n
döşemesinden ortalama 0.50 metre y ü k s e k t i r . Bu
bölümde güney, batı ve kuzey cephelerinde b i r e r
adet pencere vardır. Türbede t o p l a m i k i adedi
mazgal penceresi olmak üzere 5 adet pencere
bulunmaktadır. Büyük pencerelerin söveleri basit
silme ile çerçevelenmiştir.
Eser tamamen kesme taştan inşa e d i l m i ş t i r .
EMİR ERDOĞMUŞ T Ü R B E S İ
Eser bugün Kayseri Müze Müdürlüğü
hizmet
binasının karşısında bulunan mezarlıkta ve Seyid
Burhaneddin
Türbesi'nin güney tarafında, türbe
ile bitişik bir durumda bulunmaktadır.
Emir Erdoğmuş Türbesi bugün artık esere b i t i
şik yapılan Seyid Burhaneddin Türbesi'yle b i r l i k t e
mütalaa edilmektedir.
Emir Erdoğmuş Türbesi'ne kuzey cepheden
kendi orijinal kapısıyla girilebildiği gibi Seyid
Burhaneddin Türbesi'nin içinden de g i r i l e b i l m e k tedir. Bu giriş muhtemelen yapının k u z e y pence
resinin kapı haline getirilmesi sonunda o l m u ş t u r .
Eser tamamen kesme taştan y a p ı l m ı ş t ı r ve üs
tü tonoz ile örtülüdür. Damın akıntısı d o ğ u ve ba
tıya verilerek kırma çatı biçiminde o l u ş t u r u l m u ş
tur.
Emir Erdoğmuş Türbesi giriş kapısının üzerin
de kitabesi bulunmaktadır ve kapı basit p r o f i l l e r l e
çerçevelenmiştir. Kitabenin
sağında ve
solunda
birer adet küre biçiminde oymalı taş yer a l m a k t a
dır.
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
Yapı Seyid Burhaneddin Türbesi"nin sayesin
de onarımı yapılmış sağlam ve tertemiz bir d u r u m
dadır. Türbenin içerisinde d ö r t adet sanduka yer
almaktadır.
de ç i f t başlı bir kartal arması vardır. Her iki portalin alınlığında G o t i k üsluba benzer şebekeli yuvar
lak pencereler yer alır. Doğu portalindeki çapraz
unsurlar cami yapımında yabancı ustaların da ça
E m i r A l i Türbesi Kayseri-Talas y o l u üzerinde
Kayseri Endüstri Meslek Lisesi'nin karşısında iki
y o l ayrımının köşesinde yer almakta ve yapı o l
dukça iyi bir durumdadır.
Eser iki katlıdır ve alt k r i p u bölümü b u l u n
maktadır. Eser t a m a m e n kesme taştan inşa edil
m i ş t i r . K r i p t a bölümünün üzeri basık bir tonoz ile
örtülüdür ve tretuar k o t u n d a n takriben 0.50 metre
aşağıdadır.
Yapının esas girişi k r i p t a girişinin üstünde ve
kuzey cephededir. Türbenin giriş kapısı basit pro
çerçevelenmiştir.
ilgi çekicidir. Güney portalinde kapı kemeri üzerin
kemerli sivri tonoz ve diğer Gotik üsluba benzer
EMİR A L İ TÜRBESİ
fille
151
Giriş
kapısının
üzerinde
lıştığını göstermektedir.
A l b e r t Gabriel'e göre bunlar Kıbrıs'lı rumlar
veya Çukurovalı ermeniler gibi hristiyan ustalar
tarafından yapılmıştır.
Sungurbey Camii'nin doğu portalinin sağında
ve solunda iki minare yer almaktadır. Bu bize he
men Sivas Gök Medrese, Konya Sahip Ata Külliye
si ve Erzurum Çifte Minareli Medrese'yi hatırlat
maktadır. Caminin çifte minareli portali bu cami
lerden örnek alınarak yapılsa gerektir. Sungurbey
Camii'nin girişe göre soldaki minaresi yıkıktır ve
henüz tamamlanmamıştır.
mermer bir kitabe yer almaktadır.
Bir Osmanlı eseri olan Niğde Dışarı Camii'nde
Y a p ı y a giriş kapısının sağından ve solundan
çıkabilen beş adet basamağı olan bir merdivenle
çıkılmaktadır.
Türbenin d o ğ u y a ve batıya açılan iki penceresi
ve güney duvarının t a m ortasında basit bir mihrabı
b u l u n m a k t a d ı r . Y a p ı n ı n k r i p t a ile mescid bölümü
nü ayıran k o t u n d a dışta çepeçevre bir kornişi b u
lunmaktadır.
bulunan minber Sungurbey Camii'ne aittir ve sedef
kakmalı olan bu sade minberdeki kitabeye göre
cami İlhanlı Hükümdarı Ebu Said Bahadır Han za
manında M o ğ o l beyi Seyfeddin Sungur tarafından
yaptırılmıştır. Kitabede adı geçen Hoca Ebubek i r ' i n de minberi yapan usta olduğu anlaşılmakta
dır.
YAPININ TANITILMASI
E m i r A l i Türbesi'nin dam akıntısı doğu ve ba
t ı y a verilmiş ve her cephede ikişerden d ö r t çörten
vasıtasıyla d a m suyu dışarıya atılmıştır.
Kesme taştan yapılan eser bir ana mekan, do
ğu cephe beden duvarına bitişik bir türbe, doğu
portalinin sağında ve solunda yer
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ VE TÜRBESİ
alan iki minare
ile dıştan ve içten girilebilen bir kadınlar mahfilin
den ibarettir. Cami içten 32.88 x 24.45 metre eba-
M. 1335 t a r i h l i cami M o ğ o l Beylerinden Sungurbey tarafından y a p t ı r ı l m ı ş t ı r .
dındadır.
Cami yangından önce çeşitli kaynaklarda da
Sungurbey Camii 18. yüzyılda yanarak üst ör
belirtildiği üzere kuzey-güney doğrultusunda sıra
tüsü tamamen y ı k ı l m ı ş t ı r . Bugün ağaç sütunlar üze
lanan iki dizi halinde altı adet sütun ile üç nefe bö
rine o t u r t u l m u ş bir tavan ve kırma çatı ile yapının
lünen ve orta nefı daha geniş olan, yan neflerin üs
üstü kapatılmıştır.
tü çapraz t o n o z , orta nefin üstü kubbelerle örtülü
Yapı aslında güney (Kıble) duvarına dik üç
nef'e ayrılmıştır. O r t a nef yan neflere göre daha
bir yapı idi.ı^)
Bugün bu üst örtü ile doğu portalinin solunda
bulunan minare ve kuzey girişinin solundaki kadın
geniştir.'8)
Kuzey-Güney doğrultusunda iki dizi halinde
sıralanan taş ayakların araları kemerlerle bağlan
lar mahfiline çıkışı sağlayan merdivenler yıkılmış
ve yapılamamıştır.
mış, yan neflerin üstü çapraz tonozla, orta nefin
üstü ise kubbe ile örtülmüştür. Orta nefin üstünün
nasıl kapatıldığına dair bugün elde hiç bir delil
veya iz y o k t u r . Bu
şimdilik
plandan çıkartılan
ve benzer eserlerden alınan bir tahminden ibaret
kalmaktadır.
Sungurbey Camii'ne d o ğ u ve kuzey cephele
rinde bulunan i k i kapı ile girilmektedir. Bu kapıla
rın etrafını çevreleyen taş tezyinat çok itinalı ve
(8) O k t a y A s l a n a p a . Y ü z y ı l l a r B o y u n c a T u r k Sanatı ( M .
V u z y ı l ) i i i m l l eserinde S u n g u r b e y C a m i i ' n i n ailında
uç nefli bir plan g o s t c r a l ğ i n i . orta netin gems o l d u
ğunu yazar,
AIC>ert G a b r i e l , ( Ç e v i r e n : A t ı m c ı A k i f 1 utcnk)
N i ğ d e T a r i h i isimli eserinde aynı d u r u m u belirtir.
(9) A l b e r t G a b r i e l . M o n u m e n t s T u r c s D ' A n a t o l i e
O k t a y A s l a n a p a . V u z y i l l a r B o y u n c a T u r k Sanatı ( 1 4 ,
Vuzyil)
HODAVENDİGAR A K M A Y D A L I
152
ahşap sütun ve sütunlar üzerine oturan tavan ve kır
D O Ğ U CEPHESİ
ma çatı ile üst kapatılmıştır.do)
Bu cephede solda türbe, ortada camiye girişi
Cephenin sağında ve solunda köşelerde bulu
nan kör kemerlerin ortasında birer adet pencere
vardır. Sağ taraftaki pencere daha küçük ebatta
dır. Türbe ve portal daha önceki yıllarda Vakıflar
Genel Müdürlüğü tarafından onarılmıştır.
sütunlar
Ana mekanın doğu beden duvarında sıra ile
sağlayan kapı açıklığı ve portol, girişin sağında ve
solunda i k i minare yer almaktadır.
Ağaç
alçı ile sıvalıdır.
sağda türt)e girişi, onun yanında minare girişi ve
caminin doğu giriş kapısı ile en solda minare ile
kadınlar mahfiline çıkışı sağlayan kapı b o ş l u ğ u
yer almaktadır.
İçte beden duvarlarına b i t i ş i k d o ğ u ve b a t ı
beden duvarlarında üçer, kuzey ve güney beden
duvarlarında
ikişer
adet
ve
her
köşede
birer
adet olmak üzere eski üst örtüyü taşıyan taş ayak
K U Z E Y CEPHE
lar vardır.
28.43 metre uzunluğundaki kuzey cephenin
solunda kadınlar mahfiline çıkışı sağlayan taş mer
divenler bugün yıkılmış durumdadır. Bu kapı açık
lığı moloz taşlaria örülmüştür.
Cephenin ortasında camiye girişi sağlayan ka
pı açıklığı ve portal yer alır. Kapı kemerinin üze
rinde çift başlı kartal arması ve yukarıda doğu portalinde de olduğu gibi gotik üsluba benzer yuvarlak
Ana mekanın kuzey duvarında kadınlar m a h
f i l i yer almaktadır. Kuzey duvarının ortasında k u
zey giriş kapısı açıklığı bulunmaktadır. C a m i n i n
güney duvarının tam ortasında mihrab y e r alır.
Mihrab zengin bir tezyinata sahiptir.
Caminin orijinal minberi bugün Niğde Dışarı
Camii'nde bulunmaktadır.
şebekeli bir pencere yer alır.
YAPILAN ONARIMLAR
BATI CEPHE
Cami yapılışından itibaren, çeşitli tarihlerde
kısım kısım onarılmıştır.
Batı cephede altta genişliği ortalama 0.90
metre olan dört pencere ve üstte genişliği ortalama
1.00 metre olan dört pencere ile toplam sekiz pen
cere yer alır. Üstte bulunan dört adet pencere
buradaki sağır kemerlerin ortasında ve basit ola
rak yapılmıştır.
Alttaki dört adet pencere ise daha itinalı
Bilinen ilk onarım H.874 - M.1469 t a r i h i n d e
Karaman Han oğlu Pir Ahmed Han ve Kasım Han
taraftndan yaptırılmıştır.
Bundan sonra 18. yüzyılda çıkan yangınla ç ö
ken üst örtünün bugünkü şekilde yapıldığını b i l i y o rız.
bir işçilikle soldan itibaren üç tanesi sivri kemerli
Ayrıca cami ve türbe Vakıflar Genel Müdürlü
olarak yapılmıştır. En sağdaki pencere düz ke-
ğü taraftndan 1964, 1966, 1967 tarihlerinde ona
meriidir.
rılmıştır.
YAPILMASI G E R E K E N O N A R I M L A R
GÜNEY CEPHE
Ortalama 28.47 metre uzunluğundaki cephede
yerden ortalama 4S0-5.00
Bugün caminin üst örtüsünü t e ş k i l eden çatı
metre üstteki kornişin
ve kiremit örtü harap bir vaziyettedir. Y a ğ m u r
üzerinde başlayan sağır kemerlerin içinde ve or
ve kar suları içeriye akmaktadır. Cami zemini d o l u
talama 1.00 metre genişliğinde ü ç adet pencere
dur.
ile cephenin ortasmdav 'kornişin altında mihrap
çıkıntısı yer almakta'dır.
Bu cephede bahsettiğimiz korniş diğer cephe
lerde de portallerin haricinde yapıyı çepeçevre ku
şatmaktadır.
İÇ YAPI
Sungurbey Camii, içten 32.88 x 24.45 metre
ebadındadır. Binanın üst örtüsünün bir yangın so
nunda çökmesi nedeniyle kuzey-güney doğrultu
sunda sıralanan ve her sırada altı adet ağaç sütunla,
d ö r t sıra halinde mekanı beş nefe bölen 24 adet-
Caminin orijinal şekline getirilmesi çeşitli ne
denlerle mümkün olamıyorsa ve bugünkü d u r u m u n
da bir devir kazandığı düşünülürse cami çatısının
acilen onarılması yağmur ve kar sularının y a p t ı ğ ı
tahribatın önlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca çeşitli nedenler ve i k l i m tesirleri ile
bozulmaya başlamış orijinal kapı kanatlarının
( 1 0 ) Albert G a b r i e l , M o n u m e n t s T u r c s D ' A n a t o l i e
l-X
isimli eserinin S u n g u r b e y C a m i i kısmı s a y f a 124"de
S u n g u r b e y Camii rölöve planında k u z e y - g ü n e y d o ğ
rultusunda 5 sıra ahşap sütun gösterir. B u bir y a n ı l
gının eseri olsa gerektir. C a m i d e bu d o ğ r u l t u d a 6
sıra alışap sütun vardır.
153
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
onarılması, kuzey cephedeki kadınlar mahfiline
çıkış merdivenlerinin aslına göre yapılması ve
buradaki kapının açılması, içerde kadınlar mah
f i l i k o r k u l u k l a r ı n ı n tamamlanması, cami zemini
orijinal k o t u n a getirilemezse, bugünkü d u r u m u n
düzeltilip, düzenlenmesi, cephelerde çürütme işle-
rinin yapılması, türbede kapalı olan kapı ve pen
cerenin açılması, yıkılan minarenin tamamlan
ması gerekmektedir. Bunlardan başka Niğde Dışarı
Camii'nde bulunan b u camiye ait orijinal minberin
de eski yerine getirilmesi gerekmektedir.
BİBLİYOGRAFYA
İ s m a i l H a k k ı U Z U N Ç A R 5 1 L I , A n a d o l u B e y l i k l e r i ve A k koyunlu, K a r a k o y u n l u Devletleri, Ankara-1969
Faruk S Ü M E R , Anadolu'da Moğollar. Selçuklu
maları Dergisi I. A n k a r a , 1 9 7 0 , s . 1
Albert G A B R I E U ,
- 1931
C e l â l E s a d A R S E V E N , T u r k Sanatı T a r i h i , i s t a n b u l
Monument Turcs D'Anatolie
1 . Paris
Halil E D H E M ( E L D E M ) , ( H a z ı r l a y a n : K e m a l G Ö D E ) ,
K a y ş e r i Ş e h r i , K ü l t ü r ve T u r i z m B a k a n l ı ğ ı Y a y ı n l a r ı 5 2 4 ,
1000 T e m e l Eser Dizisi 93 Ankara-Eylul, 1982
Oktay A S L A N A P A . Yüzyıllar
Yüzyıl), 1977
Albert
GABRIEL,
(Çeviren-.
Niğde Tarihi, A n k a r a , 1952
B o y u n c a Turk Sanatı ( l A .
Ahmet
Akit
TüTENK).
O k t a y A S L A N A P A , T ü r k S a n a t ı M, i s t a n b u l , 1 9 7 3
Yaşar Y Ü C E L , Kadı Burhaneddin
(1344)-1398), Ankara, 1970
Ali K e m a l i , E r z i n c a n ,
1932
ve
Devleti
Semavi E Y İ C E , iki Turk Abidesinin Mahiyeti Hakkında
N o t l a r , Y ı l l ı k A r a ş t ı r m a l a r Dergisi II, A n k a r a , 1 9 5 8 ,
s.107
M a h m u t A K O K , K a y s e r i ' d e Tuzhisarı S u l t a n h a n ı , K ö ş k
Medrese ve A l a c a Mescit d i y e tanıtılan üc S e l ç u k l u Mimari
E s e r i n i n R o l o v e s i . T u r k A r k e o l o j i Dergisi X V I 1 - 2 , A n k a r a ,
1969 S . 5
O m u r B A K I R E R , O n u c vc O n d o r d ü n c e Y ü z y ı l l a r d a Aı%adoiu M i h r a b l a r ı . A n k a r a . 1 9 7 6
V A K İ F L A R G E N E L M Ü D Ü R L Ü Ğ Ü , A b i d e ve Y a p ı ISlcri
Dairesi B a ş k a n l ı ğ ı , A b i d e l e r Şubesi A r ş i v i
O k t a y A S L A N A P A , K ı r ı m ve K u z e y A z e r b e y c a n ' d a T u r k
Eserleri, istanbul. 1979
FOTO: 1
K ı r ş e h i r A ş ı k Paşa T u r t e s i .
b a t ı (giriş) c e p h e s i gorunuşu
Ahmed
{19Bi)
Araştır
154
HIJDAVENDİGAR A K M A Y U A U
4
•
FOTO:3
FOTO:: 2
SWas Güdük Minare
Sivas G ü d ü k
Minare,
onarım sonrası d o â u c e o h e görünüşü ( 1 9 8 4 )
( S e y h Hasan B e y Türbesi), onarım öncesi görünüşü
İr
FOTO:4
K a y s e r i K ö ş k IVledrese,
FOTO:5
O n a r ı m öncesi görünüşü
Kayseri Köşk Medrese,
o n a r ı m sonrası k u z e y
ve batı c e p h e s i g ö r ü n ü ş ü
FOTO:6
K a y s e r i Köşk Medrese,
onarım sonrası doğu cephesi
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
155
FOTO: 7
FOTO:8
Kayseri Köşk Medrese,
K a y s e r i Sırcalı K ü m b e t ( T ü r b e ) ,
o n a r ı m sonrası giriş kapısı d e t a y
doğu ve k u z e y c e p h e d e n bir görUnOş.
K ü m b e t i n kaide k ı s m ı n d a k i b o z u l m a l a r
gün g e ç t i k ç e a r t m a k t a d ı r .
FOTO:9
K a y s e r i A l i Cafer K ü m b e t i ,
o n a r ı m sonrası,
güney c e p h e d e n genel bir görünüş
F O T O : 10
K a y s e r i Ali Cafer K ü m b e t i ,
o n a r ı m sonrası, k u z e y (giriş) cephesi
ve ön giriş m e k a n ı n ı n
y e n i d e n düzenlenen görünüşü ( 1 9 8 4 )
ı
M
i
HODAVENDİGAR A K M A Y D A L İ
156
r
İtli
2X
F O T O : 12
Emtrzade Mehmed Türbesi,
kitabe (1984)
F O T O : 11
Kayseri Emlrzade Mehmed (Mehmed ZongI) Türbesi,
genel g6rOnO$a
V
15
F O T O : 14
Emir E r d o ğ m u ş Türbesi,
giris kapısı üzerindeki kitabe (1984)
F O T O : 13
Kayseri Emir Erdoğmuş Türbesi,
güney ve batı cepheden bir görOnü$.
Arka plandaki türbe
Seyyid Burhaneddin türbesldlr.
F O T O : 16
Niğde Sungurbey Camii ve Türbesi,
onarım öncesi d o ğ u cepheden
genel bir görünüş.
Minare ve şadırvanın
yıkılmadan önceki durumu.
F O T O : 15
Kayseri Emir AH Türbesi,
batı cepheden
genel bir görünüş (1984)
'1
W-
157
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
I '
F O T O . 17
Sungurbey C a m i i ve Türbesi,
onarım öncesi, cami doğu cepnesl
ile b e d e s t e n ve ş a d ı r v a n ı n 1 9 3 1 y ı l l a r ı n d a k i
durumu.
(Albert Gabriel'den).
F O T O : 18
S u n g u r b e y C a m i i ve Türbesi,
o n a r ı m öncesi, d o ğ u (giriS) kapısı
FOTO:21
S u n g u r b e y C a m i i ve Türbesi,
k u z e y c e p h e giriş kapısı
F O T O : 19
S u n g u r b e y C a m i i ve T ü r b e s i ,
o n a r ı m ö n c e s i , t ü r b e d e n bir görünüş
F O T O -. 2 0
S u n g u r b e y C a m i i ve T ü r b e s i ,
o n a r ı m ö n c e s i , güney c e p h e d e n Bir g ö r ü n ü ş .
G e r i p l a n d a minarenin y e n i d e n y a p ı l m ı ş
durumu.
i
'1
«s.
158
HODAVENDlGAR A K M A Y D A H
r
^ff
x 4 l
FOTO:23 Sungurbey Camii ve Türbesi,
kuzey cephe girl; kapısının
üzerindeki gotik üslubu pencere.
«•V
F O T O : 22
Sungurbey Camll we TOrbesl, kuzey cephe giriş kapısının
1984 yılındaki durumu. Burada kapı kanatlarındaki
bozulmalar açıkça belli olmaktadır.
F O T O : 25
Sungurbey Camii ve TOrbesl, kuzey cepheden genel bir göninUş.
•w
FOTO: 24
Sungurbey Camd ve Türbesi,
kuzey cephe giriş kapısı üzerindeki
çift başlı kartal arması.
tiÜDAVENDİGAR
159
AKMAYDALI
m--
F O T O : 26
S u n g u r b e y C a m i i ve T ü r b e s i , o n a r ı m sonrası, t ü r b e n i n d o ğ u
c e p h e s i n d e n b i r görünüşü ( 1 9 8 3 )
FOTO:28
S u n g u r t j e y C a m i i ve T ü r b e s i , c a m i k u z e y c e p h e s i n d e k a p a t ı l a n
k a d ı n l a r m a h f i l ' l giriş k a p ı s ı ve b u r a y a ç ı k ı ş m e r d i v e n l e r i n i n
FOTO:27
S u n g u r b e y C a m i i ve T ü r b e s i , o n a r ı m sonras),
t ü r b e n i n güney c e p h e d e n bir görOnüsû
(1983)
F O T O : 29
S u n g u r b e y C a m i i ve TUrtwsl, o n a r ı m sonrası,
güney c e p h e d e n genel bir gdrtinUş ( 1 9 8 3 )
İzleri ( 1 9 8 3 )
F O T O : 30
S u n g u r b e y C a m i i ve Türt>esi, d o ğ u c e p h e giriş kapısı ve k a p ı
k a n a t l a r ı n d a n bir g ö r ü n ü ş . B u c e p h e d e k i k a p ı k a n a t l a r ı n d a k i
t j o z u l m a l a r d a a ç ı k ç a belli o l m a k t a d ı r .
FOTO:31
S u n g u r b e y C a m i i ve Türbesi, k u z e y cephe giriş
kapısından genel bir görünüş ( 1 9 8 3 )
160
HOD A V E N D l G A R A K M A Y D A L I
f
F O T O : 32
Sunsurbey Camll ve TQrbesI,
cami batı cephesindeki bir pencerenin
yakın plandan görOnOşO (1983)
F O T O : 34
Sungurbey Camii ve Türbesi,
camt içinden bir görünüş.
Türbe giriş kapısı ve taş ayakların dummu (1983).
FOTO: 3 ;
Sungurbey Camll ve Türbesi,
camiin bozulan ahşap kemer ve tavan
kısmına alt bir görUnUşu ( 1 9 8 3 )
F O T O : 35
Sungurbey Camll ve T ü r b e s i ,
kadınlar mahfll'lnden bir görünüş ( 1 9 8 3 )
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
K ı r ş e h i r . Aşık
rcşj
Tür!:;;
I
. C- "
VSIDE'-ER
S B
ARŞİVİ
>
Kırşehir,
Asık
Pasa
Tür t
161
HODAVENDİGAR A K M A Y D A L İ
162
Sivas-Güdük
Minare
Hasan
Bey
(Şeyh
Türbesi)
Mî 1
Mil. 1
1-^ i'.
ive M ABİDELER SB ARŞİVİ
Plan
o
Koyıeri- Kö;k
0,5
1
Hsdrssa
77?
1 : \
i—I
-+
- t i
'A
m
» 6 . H ABtOEL£R
MD. ARŞİVİ
163
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
K o y s e r i _ Köşk
Medres£
e:
3
7S
Fİ2n_ İkinci Kel
O b
Odclcrı
İn
VG Vı ,VBÎOELE=î sa ARŞIVI
Kays2ri_ Sırcalı
Türbe ( Kümbet)
1
Plcn
S r c c .
,c-c
•<_'-jp't
-
r . - r e . - -
oynitiı r
B j - c ^ c
.'C-c -
K-p'.c
l u ' j r -
' ü - O f - . -
. r — r s ^
-
ifT-r.
«c:-
»r
-
-
---
-
l-.c-. = -
pr-cr-r
LD
' ;-
c y ' c -
ç : ; - - - r ' -
= rr'C.c-
" n ^ —
mı
Kuzey Cephe
Detay- Kapı
o
Kayseri- Sırçalı
0.5
Planı
im
Türbe
GOney Cephe
'A
Detay - Güney Cephe Penceresi
NİĞDE SUNGURBEY CAMİ!
Nahcivan,Yusuf bin Kuseyr (Kasirt Kümbeti
• H M n a . Y ı n f bin K m r r (Kıarl H n b r ^ I
PlAN
Oku» ASLAHAPA. Kmm «e Itoer Aıerbopanda
TürkcKrler; S 6S
Nahcivan.Yusuf bin Kuseyr (Kasirt Kümbeti
A
/ m
4m
K E S I T
Turk
E ı r r l r n S 6C
pl»
G E N E L GÖRÜNÜŞ
Oktay ASLAKM>A. i;<nmiK Kiney Azcrtaırcan-da
;^
, %ıhcivan-Yusuf bin Kuseyr ( K a s ı r ) K ü m b e t i
•m
ÇUln » : N ı h d v n . Yunil bin Kımjrr ( K a i r ) KimbKk. t ^ h WUk
ruSiA İŞÇtÜK
Oktay A S L A N A P A . K ı r ı m ve K u i f y Aıerboycan do
Türk
Ewrltri
S . 63
ıM.Hai>dn>. Ymf bin Kmrrr(Kadr) Kiıııbedi. kan
KAPI
GORUNUSİ.'
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
167
Berde_ Kümbet
1?
O m «
B r t * . K u n b n . plaı
PLAN
Berde _ K ü m b e t
S m
71. B m k Kûmbedi. m u ktl»l»«
USTA
Oktoy
11
I
Turk
K^ttr
Eterlen
Ktrım vt <U7fy
Turk E s t r l t n
t
I
İm
KEsn
Oklar * S L A N A P A . Kırım vt
ASLANAPA_
AiersojWao
S 95
KITİSES!
Arf r jcyc cn'dc
S . 9t
Berde _ Kümbet
.
;< 5 i ?
• -'
- •
, »«s
K a y s s r L A U Cafef Türbesi
(Kümbeti)
GENEL
Oktay
irAzerbBycaita'tteHM-l
S.9S
Tlrt»
ft f
•
«MCİ«< «pra»
«
ma* «u» ta#«t>MMflkr jtt r*f ç»-
K«Mv t«flar««s ftf jt' fe«iii«wlvaBir
NİĞDE S U N G U R B E Y CAMİİ
K a y s e r i . AU Cafer
169
Türbesi
i r b ı Ic
•ft
Kwiai
i
I
•oti C m I n
1
•r/y.
T«rbt
* «
Rink
Koid*
r>»f c r - Rvvak vt T y r b *
Kayseri.Ali
Cafer
Gırıfı.plon
Türbesi
Güney
Cephc-
m4
Türbe
İç
Kısmı
Detay. Plon
o
BS
İm
•; -
Kayseri-Ali Caf^r Türbesi
nır'
Balı
Cephe
TOrbe
kim
-4-
Türbe giri
şindeki ön me kana a i l peno re
I
Detay _ Plan
05
İm.
ri-AlI Cafer Türbesi
Batı_Cephe_
Türbe iç
kışını
Detay- Plan
o
05
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
Kayseri_Ali
Cafer
171
Türbesi
İ3
Alı
Cafer Türbesi
mekonıftın
mu.
ALBERT
G A B S : E L oen.
MONUMENTS
TURCS
D'ANATOLIE.
S
81
I
ön
1931 y ı l ı n d o k ı
gırıs
duru
K s y t s r i . Emir Erdogmuf TOrbesi
ı . R ı
r
d
i
la
/i
SEVVO
I BM
t HAweOOV
l
TÜR BE St
<*W DtWVI
K a y s e r i . Emir. Ali
Türbesi
1^
/
7'--
.s
: ^
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
Kayseri,
Emir
Ali
173
Türbesi
M/
9-
1
'
"
Rolove.
Krlpıo
O
as
K a y s e r L E m i r Ali T ü r b e s i
2 = t
ııııııııımııııııııı
ALBERT GABRIEL den
-•MONUMENTS
TURCS
DANATO^ 1
Plonı
I
• rf
mii».
Sungurbsf Cami*
<$t
TSrbMİ
I
•
M
f
* MMO
ç
a
a
tâ
» wteSM*.^c,
,tf
•n
f
c
ı mmtl r
^
U
ı
f
ı »
M
.
l
r
r
i
« • . ( W
Nifida. Sungurbsy
C a m i i va
PLAN
TQrbati
HoMl
Plaııı
Otlar. Plan
K«ur C*ph* Gıns Kapısı
•
tt
0»^,;
NİĞDE SUNGURBEY CAMİİ
Hiğde- Sungurbsy
Camiî
ve
175
Türbesi
İM ' T ! I :
3a
C8Mr(Kılıl4 Ct^mti
N i ğ d e . S u n g n r b e y C a m i i ve
Türbesi
HOÖAVEMDİĞAR AKMAYDALI
176;
Nigda.SungUrbcr Camii va
Törbaai
Û
Nigda. Sunaiırbay
C a m i i va
TQrbaii
Otlar. Mas
Oof« Ctt» Cfrlf Kopm
NİĞDE S U N G U R B E Y CAMİİ
Niğde.Sungurbey
Camii
ve
177
Türbesi
•Mi
Detay-
Cami
Ta$
içindeki
Ayaklara ait
Planlar
Niğde.Sungurbey
C a m i i ve
Türbesi
OK
124
• t »
MOOO.
FL
İ
ALBERT
GA9HIEi.<Jfn
K
-M
»
M
«
ıi
MOMUMCNTS
PLAN.
rOLOEVE
« m
Njğde.Sungurbey Camir ve Türbesi
us
A L B E R T G A B R I E L den
HONUMEKTS
P L A N . I T E S r i n i S YON
TURCS
OANATOLIE.I
S. «5
N i ğ d e - Sungurbey
o
10
C a m i i ve Türbesi
»cm.
Sungurbey Camii
Ömür
BAKIRER,
ANAOOLU
S. 3<«.3«S
MİHRABLARI
PLAN
Mihrab
detayı
© Copyright 2024 Paperzz
