KARABÜK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDSİLİĞİ BÖLÜMÜ Mekatronik Proje Uygulaması Proje Sunumları Zararlı Böcekleri Yakalayan GPS ve Güneş Enerjisi ile Çalışabilen Zeki Tarımsal Robot* Olcay İŞLİYEN1 I- Giriş Bu çalışmada organik tarımda zararlı böceklerle mücadele yöntemlerine alternatif zeki tarımsal mobil robot uygulaması gerçekleştirilmiştir. Robot, tuş takımından (keypad) girilen taranacak alan bilgisinin dışına çıkmadan otonom olarak çalışmaktadır. Çalışması esnasında önüne çıkacak engellerin etrafından dolaşmakta ve alanı tarayarak ortamda bulunan böcekleri kendisine çekerek toplamaktadır. Robot, enerjisini güneş panellerinden ve mevcut bataryası üzerinden sağlamaktadır. Uygulamada böcekleri robota çekmek için şekerli su ve kepek karışımı ve bu amaç için hazırlanmış feromon böcek tuzakları kullanılmaktadır. Taranması istenilen alan içerisinde ileriye ve geriye doğru taranarak böcekleri robotun deposunda bulunan karışıma çekerek yakalanmaları amaçlanmaktadır. GPS (Global Position System) ile taradığı alanları belirlenen robot deposu dolduğunda uyarı ışıklarını yakarak kullanıcıya bilgi vermektedir. Robotun taraması gereken alan bittiğinde bitiş noktasında beklemektedir. II- Materyal-Yöntem Sistemin Blok Diyagramı: Projenin genel blok diyagramı güneş paneli, mikrodenetleyici ünitesi ve motorlar olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Sisteme ait blok diyagram Şekil 1’de verilmektedir. Şekil 1: Sistemin Blok Diyagramı Şekil 4. Gerçekleştirilen Sistem Gerçekleştirilen çalışmada Arduino Mega 2560 R3 ve Atmega328P mikrodenetleyicileri kullanılmaktadır. 4x3 Keypad yardımıyla alınan alan bilgileri mikrodenetleyicilerde işlenerek DA motorların hız ve yön kontrolü sağlanmaktadır. Servo motor üzerine cisimden yansımalı optik algılayıcı yerleştirilerek algılayıcının engel arama işlemi gerçekleştirilmektedir. Algılayıcının engel görmesi durumunda servo motorun açı değerine göre robotun engelin etrafından dolaşması sağlanmaktadır. GPS modülü ile robotun taradığı alanın enlem-boylam değerleri SD Kart üzerinde yazdırılmaktadır. Alınan bu değerler ile taranan alan Google Earth programı ile gerçek harita üzerinde çizdirilmektedir. Örnek olarak çizdirilen harita Şekil 3’te verilmektedir. Şekil 2. Elektronik Donanımlar Robotun çalışması için gerekli olan enerji 11 hücreli monokristal solar güneş panelinden sağlanmaktadır. Panelin çıkışına bağlanan şarj regülatörü ile 3 hücreli LiPo pil şarj edilmektedir. Kullanılan elektronik donanımlar Şekil 2’de verilmektedir. Robotun üretilen ürünlere ezmeden en az zararla işlem görmesi için 35 mm çapında yumuşak iç lastik kullanılmıştır. Kullanılan iç lastikler ve feromon tuzaklar Şekil 4’te gösterilmektedir. Şekil 3. Google Earth Örnek Harita Çizimi III- Deneysel Çalışmalar Robotun çalışma alanı için tuş takımı ile alınan alan bilgileri mikrodenetleyicide işlenmektedir. X ve Y düzleminde robotun bir metredeki hızı hesaplanarak toplam çalışma alanı sınırlandırılmaktadır. Çalışma alanındaki tarama işleminde robotun önündeki engelleri aşabilmesi için servo motor düzeneğiyle hazırlanmış cisimden yansımalı algılayıcı bulunmaktadır. Servo motorun açı durumuna göre robotun engelin hangi tarafından dolaşması gerektiğine karar verilmektedir. Gerçekleştirilen sistem Şekil 4’te robotun örnek çalışma alanı Şekil 5’te gösterilmektedir. Şekil 5. Robotun Örnek Çalışma Alanı IV-Sonuçlar ve Değerlendirme Bu çalışmada organik tarımda zararlı böceklerle mücadele yöntemlerine alternatif zeki tarımsal robot uygulaması gerçekleştirilmiştir. Zararlılarla mücadelelerde insan gücünü en aza indirerek akıllı bir sistem geliştirilmiştir. Zararlı haşereleri toplamak için kullanılan doğal ürünler ve yapışkanlar ile insan sağlığını etkileyen ilaç ve kimyasalların etkilerini ortadan kaldırarak/azaltarak yenilikçi bir çözüm üretilmiştir. Gerçekleştirilen projenin doğaya dost bir sistem olması için alternatif enerji kaynaklarının kullanılması, üretilen ürünlere kullanılan yumuşak iç lastik ile ezmeden en az zararla işlem görmesi en önemli özelliklerindendir. Yakalanan böceklerin ölmeden bir haznede toplanması ve haznede bulunan kepekli şekerli su karışımıyla besin ihtiyacını karşılayarak uzun bir süre canlı kalması sağlanarak toplanan böceklerin ölü veya diri olarak olta balıkçılığında yem olarak kullanılabilinir. 1-Karabük Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Mekatronik Mühendisliği, [email protected] *Bu poster MTM – 401 Mekatronik Proje Uygulaması Dersi kapsamında geliştirilen öğrenci projelerini tanıtmak amacıyla hazırlanmıştır. Doç. Dr. Raif BAYIR
© Copyright 2024 Paperzz