30.12.2014 Puerperium ( lohusalık ) 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 15.Hafta ( 22-26 / 12 / 2014 ) PUERPERİUM VE LAKTASYON Slayt No: 21 Postpartum dönemde anneye ait sağlık sorunları olabilir. Bu sorunlar: . Doğum sonu kanama . Preeklampsi/eklampsi . Puerperal genital infeksiyonlar . Tromboembolik hastalıklar . Üriner sistem komplikasyonları . İdrar retansiyonu . İnkontinans . İnfeksiyon 4 Puerperium ( lohusalık ) PUERPERİUM Doğumu izleyen ilk 6 haftalık dönem lohusalıktır (puerperiumda). İlk 7 gün erken puerperium, sonraki 5 hafta ise geç puerperium olarak adlandırılır. Normal lohusalıkta ; gebeliğe ait olan değişimler sırayla normale döner. 2 Puerperium ( lohusalık ) 3 Puerperium ( lohusalık ) . Perine ve vulva şikayetleri . Mastit (meme iltihabı) . Yorgunluk, uykusuzluk . Psikolojik problemler . Doğum sonu kaygı . Doğum sonu hüzün . Doğum sonu depresyon 5 Puerperium ( lohusalık ) 6 1 30.12.2014 Puerperium ( lohusalık ) Puerperium (Lohusalık) Fizyolojisi Doğum eylemi sona erip bebek doğduktan, plesenta ve membranlar çıktıktan sonra ; puerperium (postpartum, postnatal, lohusalık veya doğum sonu) dönemi başlar. Puerperium, bütün sistemlerin özellikle üreme organlarının gebelik öncesi durumlarına döndükleri bir zaman periyodudur. Bu periyot 6 haftalık süreyi kapsar. Bu devrede genital organlar ve vücut gebe olmadan önceki özelliklere hemen hemen tekrar sahip olur. 7 Puerperium ( lohusalık ) Puerperal dönemde annede meydana gelen gerileyici (retrogressive) ve ilerleyici (progressive) değişiklikler görülür. Gerileyici değişiklikler uterus, vajina, servix, perinede ve diğer genital organlarda görülür. İlerleyici değişiklikler ise laktasyona hazırlanan göğüslerde meydana gelir. Bu hızlı fizyolojik değişikliklere uyum sağlamaya çalışan annede psikolojik ve davranış değişiklikleri gözlenir. 8 Puerperium ( lohusalık ) Lohusalıkta ; 1.) İnvolusyon 2.) Loşia ve Kar akteri 1.)) İNVOLUSYON Üreme organlarının doğumdan sonraki 6 hafta içinde normal ölçü ve fonksiyonlarına geri dönme sürecidir. a.) Uterus İnvolusyonu b.) Serviks İnvolusyonu c.) Vajina İnvolusyonu d.) Perine İnvolusyonu 9 Puerperium ( lohusalık ) 2.) Loşia ve Karakteri Doğumdan sonra genellikle bütün lohusalık boyunca süren akıntıya LOŞİA denir. Loşia; mukus, kan, küçük desidua parçaları, eritrosit, lanugo, verniks kazeoza, epitelyum hücreler ve bakteri gibi maddelerden oluşur. Loşia değerlendirilirken renk, miktar ve süresine bakılır. Başlangıçta loşianın miktarı fazla olup gittikçe azalır ve lohusalık boyunca değişken renk ve miktarda görülür. Toplam loşia miktarı yaklaşık 500-1000 ml kadardır. 10 Puerperium ( lohusalık ) Loş ianın karakteri ; 1.) Loşia rubra : 2-3 gün sürer. 2.) Loşia seroza : 4-6 gün sürer. 3.) Loşia flava : bakteri ve lökosit artar 4.) Loşia alba : 3-8 hafta sürer. 11 Puerperium ( lohusalık ) LOHUSALIK BAKIMI VE EĞİTİMİ Doğumdan sonraki ilk saatler anne ve bebek açısından son derece önemlidir. Annenin genel durumu değerlendirilir. Vital bulguları; kan basıncı, vücut ısısı, solunum sayısı ve nabzı ölçülür ve değerlendirilir. Anne hâlsizlik, yorgunluk, ağrı, akıntı, üşüme yakınmaları açısından değerlendirilir. Nedene bağlı uygun bakım yapılır. 12 2 30.12.2014 Puerperium ( lohusalık ) Puerperium ( lohusalık ) ..Baş ağrısı varsa : kan basıncı kontrol et ..hipotansiyon varsa : tek başına ayağa kaldırma ..baş ağrısı varsa : maden sodası içir ..baldır ağrısı varsa : tromboflebit kontrolü yap ..ağrı varsa : ağrı kesici ver ..üşüme varsa : üzerini iyice ört ..emzirme eğitimi ver ve anneye yardım et ..lohusalık eğitimi ver ..fundus masajı yap ..kanama kontrolü yap ..aldığı-çıkardığı kontrolü yapılır. 13 Puerperium ( lohusalık ) Lohusalık Dönemi Eğitimi: 1.) Perine bakımı 2.) Beslenme 3.) Cinsel ilişki ve kontraseptif yöntem kullanma 4.) Uyku ve döllenme 5.) Postpartum hüzünle baş etme 6.) Doğum sonu egzersizler 14 Puerperium ( lohusalık ) 15 16 Laktasyon LAKTASYON ( süt salgılama ) FİZYOLOJİSİ Erken dönemde emzirmenin başlatılmasında amaç yalnızca bebeği beslemek değil, anne sütünün gelmesini de sağlamaktır. Göğüsler dolu olmasa da doğumdan hemen sonra emzirmeye başlamak süt yapımının uyarılması ve devamı için çok önemlidir. Bebeklerini doğumdan sonra ilk yarım saat içinde emziren annelerin laktasyon sürecinin daha başarılı olduğu ve bebeklerini daha uzun süre kendi sütleri ile besledikleri belirlenmiştir. 17 Laktasyon Bebeğe tıbbi zorunluluk olmadıkça emzirme öncesi başka besinler verilmemelidir. Bebek ilk olarak kolostrumu (ağız sütü) emmelidir. Kolostrum doğumdan sonra 2-4 gün boyunca salgılanan, koyu, rengi sarımtrak veya berrak olan ilk süttür. IgA’dan ve yağdan zengin yoğğun bir süttür. Laksatif etkisiyle mekonyum pasajını hızlandırır ve fizyolojik sarılık riskini azaltır. Kolostrum bazen hamilelik sırasında da göğüslerden salgılanabilir. Başlangıçta kolostrumun miktarı yenidoğan bebeğin mide kapasitesi ile orantılı olarak azdır. Bebek emdikçe kolostrumun miktarında artış görülür. 18 3 30.12.2014 Laktasyon OKolostrumdan sonraki yaklaşık iki hafta içinde salgılanan süt geçiş sütüdür. OGeçiş sütünden yaklaşık iki hafta sonra üretilen süt olgun süttür. O Her öğünde önce salgılanan süt ön süttür. OÖğün sonunda salgılanan süt son süttür OBebek, kendi bırakana kadar memede tutulmalıdır. 19 Laktasyon Laktasyon nörohormonal mekanizmaların etkisiyle düzenlenir. Bu süreçte, bebeğin annesinin memesini emmesi, prolaktin salgılanmasını arttıran ve başarılı laktasyonu sağlayan önemli bir uyarıdır. Prolaktin her emzirmeden sonra salgılanır ve bir sonraki emzirme için süt oluşturur. Gece daha fazla prolaktin salgılanır. Bunun için gece emzirmeleri çok önemlidir. 20 Laktasyon HAZIRLAYAN HARİKA ATA 21 4
© Copyright 2024 Paperzz