YGS TAR‹H SORU BANKASI ● ● ● KONU ÖZETLER‹ KONU TESTLER‹ DENEME SINAVI TEŞEKKÜR Bu kitabın hazırlanmasında emeğini hiç esirgemeyen Zafer Dershaneleri tarih öğretmenlerine ve de dizgisinden baskısına kadar kitaba emek veren tüm çalışanlara teşekkür ederim. Ali DEMİR Zafer Yayınları Kurucusu COPYRIGHT ZAFER E⁄‹T‹M VE Ö⁄RET‹M L‹M‹TED fi‹RKET‹ BU K‹TAP ZAFER DERSHANELER‹ YAYINIDIR. HER HAKKI SAKLIDIR. K‹TAPTAK‹ TESTLER VE SORULAR AYNEN YA DA DE⁄‹fiT‹R‹LEREK YAYIMLANAMAZ. YEN‹ MÜFREDATA TÜMÜYLE UYGUN ANKARA Dizgi – Grafik Rukiye ÖZTÜRK – Zehra BÜLBÜL – Muharrem ÇEL‹K – Mevsimben ÖZBEK ISBN 978–605–387–070–8 İSTİKLAL MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, "Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar? Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Doğacaktır sana va'dettiği günler Hakk'ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Bastığın yerleri "toprak!" diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hüdâ, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ. Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli. Bu ezanlar –ki şahadetleri dinin temeli– Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli. O zaman vecd ile bin secde eder –varsa– taşım, Her cerîhamdan, İlâhi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh–ı mücerred gibi yerden na'şım. O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hîlâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Mehmet Âkif Ersoy 10. YIL MARŞI Çıktık açık alınla on yılda her savaştan; On yılda on beş milyon genç yarattık her yaştan; Başta bütün dünyanın saydığı başkumandan, Demir ağlarla ördük anayurdu dört baştan. Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Bir hızda kötülüğü, geriliği boğarız, Karanlığın üstüne güneş gibi doğarız. Türk'üz, bütün başlardan üstün olan başlarız; Tarihten önce vardık, tarihten sonra varız. Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Çizerek kanımızla öz yurdun haritasını, Dindirdik memleketin yıllar süren yasını; Bütünledik her yönden istiklâl kavgasını... Bütün dünya öğrendi Türklüğü saymasını! Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Örnektir milletlere açtığımız yeni iz; İmtiyazsız, sınıfsız, kaynaşmış bir kitleyiz: Uyduk görüşte bilgiye, gidişte ülküye biz. Tersine dönse dünya yolumuzdan dönmeyiz. Türk'üz: Cumhuriyet'in göğsümüz tunç siperi; Türk'e durmak yaraşmaz, Türk önde, Türk ileri! Söz: Behçet Kemal Çağlar, Faruk Nafiz Çamlıbel Müzik: Cemal Reşit Rey Sevgili Ö¤renciler, Amac›n›z, üniversite s›navlar›n› kazanmak, üniversiteli olmak. Bu nedenle, yaflam›n›z›n önemli bir dönüm noktas›nda bulunuyorsunuz. Böylesi bir noktada, üniversitenin herhangi bir ö¤retim program›n› rastgele tercih edip kazanman›n ötesinde, istedi¤iniz ö¤retim program›na girmeyi temel amaç k›lman›z gerekiyor. Çünkü tercih edip kazanaca¤›n›z üniversite ö¤retim program›, bir bak›ma gelece¤inizi belirleyecektir. Ancak, flu da biliniyor ki, ülkemizde, her ö¤rencinin istedi¤i üniversite ö¤retim program›na girmesi bir yana, üniversite s›navlar›n› kazanmas› ve üniversiteli olmas› art›k kolay de¤il. Sorun, üniversite s›navlar›na baflvuran aday say›s›n›n yüz binleri bulmas›ndan; buna karfl›l›k üniversite ö¤retim programlar›ndaki kontenjanlar›n s›n›rl›l›¤›ndan kaynaklan›yor. Bu durumda, yüz binlerin aras›ndan s›yr›l›p öne ç›karak üniversite s›navlar›nda baflar›l› olabilmenin birtak›m koflullar›yla karfl› karfl›yas›n›z demektir. Birinci kofl flu ul, yetene¤inize uygun, baflar›n›zla orant›l› üniversite ö¤retim programlar›n› sa¤l›kl› bir biçimde seçmektir. ‹kinci kofl flu ul, düzenli, disiplinli, verimli bir çal›flma temposu tutturmakt›r. Üçüncü kofl flu ul, üniversite s›navlar›na haz›rlama amac›yla ç›kar›lan ciddi yay›nlarla çal›flman›z› destekleyip sürdürmektir. Zafer Yay›nlar›, çal›flmalar›n›z› desteklemek amac›yla, özgün, titiz, yo¤un çal›flma ürünü olan ve yeni sisteme tamamiyle uygun yeni serisini hizmetinize sunmaktan gurur duymaktad›r. Elinizdeki YGS TAR‹H Soru Bankas› bu amaca hizmet eden ve sizlerin bu yöndeki gereksiniminizi karfl›layacak yönde haz›rlanm›fl yetkin bir baflvuru kayna¤›d›r. Üniversite adaylar›n›n tümü hangi alandan tercih yaparlarsa yaps›nlar YGS'de Tarih testi sorular›ndan sorumludurlar. YGS TAR‹H Soru Bankas› kitab› bu ihtiyac› karfl›lamak için, Yüksekö¤retime Geçifl S›nav›nda yer alaca¤› düflünülen konulardan ç›kabilecek, zorluk katsay›s› YGS'ye uygun özgün sorulardan haz›rlanm›flt›r. fiimdiye de¤in yay›mlanan soru bankalar›ndan nitelikçe çok daha üstün olan bu kitap yirmi bölüm ve on adet deneme s›nav›ndan oluflmaktad›r. Her bölümde, test sorular›na geçilmeden önce, o bölüme iliflkin bilgi alan›n›n temel çizgileriyle, karakteristik özellikleriyle gözden geçirilmesini sa¤layan konu özetleri yer almaktad›r. Özenle haz›rlanan bu konu özetlerinin ayr›nt›lardan s›yr›lm›fl fakat konunun özünü yakalayan metinler olmalar› büyük önem tafl›maktad›r. Konu özetlerini bu yönleriyle de¤erlendirmek gerekir. Konu özetlerinin d›fl›nda, her bölüm, konuyu hiç boflluk b›rakmaks›z›n tarayan sorulardan oluflmufl, geçerlili¤i ve güvenirlili¤i s›nanm›fl, yeterli say›da testlerle tamamlanm›flt›r. Gerek konu özetleri gerekse konu testleri kapsam ve nitelik aç›s›ndan YGS'deki de¤ifliklikler, ÖSYM standartlar› dikkate al›narak haz›rlanm›flt›r. Bu kitaptan yararlanarak yapaca¤›n›z al›flt›rmalar, daha önce ö¤rendi¤iniz kavramlar›n, terimlerin, zihninizde somut biçimler kazanmas›n›, giderek daha da netleflmesini sa¤layacakt›r. Tüm sorular› eksiksiz çözdü¤ünüzde, eminim, kendinizi YGS'deki TAR‹H sorular›n› çözmeye haz›r hissedeceksiniz. Okuldan üniversiteye uzanan bu yolda, tüm ö¤rencilerimize baflfla ar›lar diliyoruz. Ankara ALİ DEMİR Zafer Yayınları Kurucusu ‹Ç‹NDEK‹LER 1. BÖLÜM : TAR‹H B‹L‹M‹ – TAR‹H ÖNCES‹ ÇA⁄LAR ......................................................................9-10 Konu Testi –1–2–3–4–5 ................................................................................................11-25 2. BÖLÜM : UYGARLI⁄IN DO⁄Ufi fiU U VE ‹LK UYGARLIKLAR ........................................................26-28 Konu Testi -1–2–3–4–5 ................................................................................................29-43 3. BÖLÜM : ‹LK TÜRK DEVLETLER‹ ................................................................................................44-46 Konu Testi - 1–2–3–4–5 ................................................................................................47-61 4. BÖLÜM : ‹SLAM TAR‹H‹ VE UYGARLI⁄I ....................................................................................62-64 Konu Testi - 1–2–3........................................................................................................65-73 5. BÖLÜM : TÜRK ‹SLAM TAR‹H‹ ....................................................................................................74-78 Konu Testi - 1–2–3–4–5 ................................................................................................79-93 6. BÖLÜM : ORTA ÇA⁄ AVRUPA TAR‹H‹ ........................................................................................94-96 Konu Testi - 1–2–3–4–5 ..............................................................................................97-111 7. BÖLÜM : YEN‹ ÇA⁄ AVRUPA TAR‹H‹ ......................................................................................112-113 Konu Testi - 1–2–3–4–5 ............................................................................................114-128 8. BÖLÜM : BEYL‹KTEN DEVLETE (1300 – 1453) ......................................................................129-132 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6 ........................................................................................133-150 9. BÖLÜM : DÜNYA GÜCÜ: OSMANLI DEVLET‹ (1453 – 1600) ................................................151-154 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6 ........................................................................................155-172 10. BÖLÜM : OSMANLI ‹MPARATORLU⁄U’NUN KÜLTÜR VE UYGARLI⁄I ................................173-177 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6–7 ....................................................................................178-197 11. BÖLÜM : ARAYIfi YILLARI (XVII. YÜZYIL) ..............................................................................198-200 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6–7 ....................................................................................201-222 12. BÖLÜM : XVIII. YÜZYILDA DE⁄‹fi fi‹‹M VE D‹PLOMAS‹ ..............................................................223-225 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6–7 ....................................................................................226-248 13. BÖLÜM : YAKIN ÇA⁄ AVRUPA TAR‹H‹ ..................................................................................249-252 Konu Testi - 1–2–3–4–5 ............................................................................................253-267 14. BÖLÜM : EN UZUN YÜZYIL (1800 – 1922) ............................................................................268-274 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6–7 ....................................................................................275-299 15. BÖLÜM : 1881’DEN 1919’A MUSTAFA KEMAL ......................................................................300-303 Konu Testi - 1–2........................................................................................................304-308 16. BÖLÜM : XX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLET‹ ..........................................................................309-317 Konu Testi - 1–2–3–4–5–6–7 ....................................................................................318-340 17. BÖLÜM : M‹LL‹ MÜCADELE’N‹N HAZIRLIK DÖNEM‹ ............................................................341-349 Konu Testi - 1–2–3–4 ................................................................................................350-361 18. BÖLÜM : KURTULUfi SAVAfi fiII'NDA CEPHELER ....................................................................362-368 Konu Testi - 1–2–3–4–5 ............................................................................................369-383 19. BÖLÜM : CUMHUR‹YET DÖNEM‹ ‹Ç VE DIfi POL‹T‹K GEL‹fi fiM MELER ....................................384-388 Konu Testi - 1–2–3–4 ................................................................................................389-400 20. BÖLÜM : DEVR‹MLER VE ATATÜRK ‹LKELER‹ ......................................................................401-404 Konu Testi - 1–2–3–4 ................................................................................................405-416 21. BÖLÜM : M‹LL‹ GÜVENL‹K B‹LG‹LER‹ ....................................................................................417-420 Konu Testi - 1–2........................................................................................................421-426 DENEME SINAVLARI 1–2–3–4–5–6–7 ....................................................................427-448 Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar / Bölüm – 1 9 TARİH BİLİMİ–TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR BÖLÜM 1 A) TARİH BİLİMİ VE ÖZELLİKLERİ edilir. Tarih, geçmişteki insan topluluklarının yaşayış- üzerindeki etkileri ile verilen bilgilerin diğer larını, birbirleriyle olan ilişkilerini, kültürlerini, yer ve kaynaklarda nasıl belirtildiği araştırılır.) Geçmişi inceleyen, tekrarı olmayan olayları inceleyen bir bilim dalı olduğu için deney ve gözlem yapılamaz, kesin kanunları yoktur. ZAFER YAYINLARI zaman bildirerek neden–sonuç ilişkisi içerisinde, belgelere dayanarak inceleyen bir bilim dalıdır. – • • • Terkip edilir (Sentezleme). Objektiftir: Olayı meydana geldiği günün koşullarına göre incelemek objektifliği sağlar. Ayrıca tarihçinin kişisel yorumlar yapmaması gereklidir. Tarihin Konusu: • İç tenkitte yazarın görüşlerinin eser • Toplumların yaşam tarzlarını inceler. (Klan, Sınıflama Yapılır: Olayların incelenmesini gen, boy, göçebe yaşam, yerleşik yaşam vs.) kolaylaştırmak amacıyla bölümlere ayrılır. Toplumlar arasındaki ilişkileri inceler. (Savaş, Sınıflama zamana mekana ve konuya göre barış, ayaklanma, ticaret) yapılır. Meydana getirilen kültür ve uygarlıkları inceler. • Diğer bilimlerden yararlanır: Tarihin Araştırma Yöntemleri: Arkeoloji: Kazı bilimidir. • Yer ve zaman bildirir. Antropoloji: İskeletleri inceleyerek ırkları tespit • Neden–sonuç ilişkisi kurar. eder. • Kaynaklardan faydalanır. Etnografya: Öz kültürleri inceler. Paleografya: Eski yazı türlerini inceler. Tarihin Biliminin Yararlandığı Kaynaklar: • Epigrafya: Anıtlardaki yazıları ve tabletleri Birinci elden kaynaklar (Olayın yaşandığı inceler. döneme ait bulgulardır.) İkinci elden kaynaklar (Olayın yaşandığı döneme yakın bulgulardır.) olarak ikiye ayrılır. Belge ve Bulguların İncelenme Aşamaları Diplomasi: Resmi belgeleri inceler. (Antlaşma, ferman gibi) ZAFER YAYINLARI • Nümizmatik: Para bilimidir. Kronoloji: Zaman bilimidir. Heraldik: Arma bilimidir. Tasnif edilir (Sınıflama) (Konusuna, zamana Coğrafya, Felsefe, Sosyoloji, Filoloji, Folklor, ve mekana göre). İktisat, kimya, istatistik, ekoloji gibi bilimlerden – Tahlil edilir (Çözümleme). de faydalanır. – Tenkit edilir (Eleştiri). – (Belge iç ve dış tenkite tabi tutulur. Dış • Tarihsel süreç çağlara ayrılır. Bu yöntemde de tenkitte, eserin adı, yazarı, basım tarihi ve amaç inclemeyi ve öğretimi kolaylaştırmak- yeri tespit edilerek belgenin orjinalliği tespit tadır. Bölüm – 1 / Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar 10 TARİH ÇEŞİTLERİ Konusuna Göre: Genel, özel, siyasi, uygarlık tarihi gibi Yazım Tarzına Göre: Hikayeci tarih, öğretici tarih, araştırmacı tarih • NOT takvim), Takvim–i Celâli (Takvim–i Melikşahi), Rumi • ZAFER YAYINLARI On İki Hayvanlı takvim, Hicri takvim (Kameri Üretime dayalı iş bölümü ortaya çıkmıştır. – Köyler ve aşiretler ortaya çıkmıştır. – Üretim fazlası ve ticaret doğmuştur. – Toplumsal sınıflaşma başlamıştır. Ateşin kullanılmasıyla seramik sanatı ortaya çıkmıştır. Tarih bilimi Miladi takvimi kullanır. Takvimler arasındaki farklılıkları Kronoloji bilimi inceler. TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER – Dokuma tezgahları kullanılarak bitki liflerinden giysiler yapılmıştır. • Menhir ve dolmen adı verilen ilk kez mezar anıtları yapılmaya başlanmıştır. takvim, Miladi takvim. B) TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR MADEN ÇAĞI YONTMA TAŞ ÇAĞI (PALEOLİTİK ÇAĞ) • – Buzul ikliminden dolayı insanlar mağaralarda yaşamıştır. • Cilal› Taş Çağ›’n› bir geçiş dönemi niteliğindeki Taş– Bak›r (Kalkolitik) Çağ› izledi. Avcılık ve toplayıcılığın yapıldığı tüketici – göçebe yaşam biçimi vardır. ‹nsanlar›n madenlerden yararlanmas›, Taş–Bak›r Avlayabildikleri hayvanların resimlerini mağara (Kalkolitik) Çağ›’nda bak›r›n işlenmesiyle başlad›. duvarlarına çizmişlerdir. Bu dönemde alet üretiminde ilk kez madenlerden • Klanlar şeklinde (gen veya boy) yaşanılmıştır. yararlan›ld› ve ilk kullan›lan maden, kolay işlenebil- • Taş ve kemikten ilk aletler yapılmıştır. • Bu dönemin sonlarına doğru ateş kontrol altı- • mesi nedeniyle bak›r oldu. Tar›m, avc›l›ğa oranla daha fazla önem kazand›. !lk şehir devletleri bu na alınmıştır. dönemde ortaya çıkmıştır. ORTA TAŞ ÇAĞI (MEZOLİTİK ÇAĞ) • Daha gelişmiş taş aletler yapılmıştır. • İklim yumuşamaya başlamıştır. CİLALI TAŞ ÇAĞI (NEOLİTİK ÇAĞ) • Hayvanlar evcilleştirilmiş, tarımsal üretim Bir süre sonra tunç bulundu ve alet üretiminde kullan›lmaya bağland›. !lk şehir devletleri bu dönemde ortaya çıkmıştır. – Bak›r ve tunçtan sonra demir madeni işlenmeye başland› ve özellikle silah yap›m›nda demir kullan›ld›. İnsanın doğaya daha fazla egemen olmaya başladığı dönemdir. • ZAFER YAYINLARI – – Madenciliğin gelişmesi, iş bölümüne duyulan ihtiyac› art›rd›ğ› için kent yaşam›n›n başlamas›n› sağlad›. başlamıştır. Bu oluşum giderek ilk bağ›ms›z beyliklerin ve kent Buna bağlı olarak; devletlerinin kurulmas›na yol açt›. Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar / Bölüm – 1 11 TARİH BİLİMİ – TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR A) B) C) D) E) 2. A) II. Öğretici tarih anlayışına göre yorum lanmalıdır. III. Olay, incelendiği dönemin şartları içinde değerlendirilmelidir. yargılarından hangileri tarafsız tarihçilik anlayışına uygun düşer? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III 5. Anadolu’nun Türkleşmesi Kurtuluş Savaşı’nın başlaması Feodalitenin güçlenmesi Ulusçuluk akımının yayılması İstanbul’un Türk şehri haline gelmesi Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III Bir tarihi olay eleştirilirken, olay her yönüyle tarafsız bir şekilde ele alınmalıdır. I. Olayda neden - sonuç ilişkisi kurulmalıdır. Yer göstermesi Zaman bildirmesi Toplumlararası ilişki Neden - sonuç ilişkisi Belgelerden faydalanması Tarihi devirler yazının bulunmasıyla başlamış, insan topluluklarının yaşayışlarında görülen önemli değişikliklere göre bölümlere ayrılmış ve isimler almıştır. Buna göre; I. Tarihi devirler yazılı kültüre geçilmesiyle başlamıştır. II. Toplumları etkileyen evrensel olaylar tarihi devirlerin belirlenmesinde etkili olmuştur. III. Tarihi devirlerin belirlenmesinde yazı türleri belirleyici olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 1 Buna göre; Olgu: Özellikle oluşum süresi içerisinde ya da başka bir şeyin belirtisi olarak gözlemlenmiş olaylardan ibarettir. Yani zaman içinde uzun sürede oluşan durumlara denir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir olgu değildir? A) B) C) D) E) 3. 4. ZAFER YAYINLARI Tanım: Tarih, insan topluluklarının yaşayışlarını birbirleriyle olan ilişkilerini meydana getirdiği kültür ve uygarlığı yer göstererek, zaman bildirerek, belgelere dayanarak neden - sonuç ilişkisi içerisinde inceleyen bilim dalıdır. Durum: Kuzey Hunlarının bir kısmı MS IV. yüzyılın başlarından itibaren Karadeniz’in kuzeyinden Avrupa’ya doğru göç etmeye başladılar. Bu göç sonucunda Doğu Avrupa’daki barbar kavimleri göçe zorladılar. Yukarıda verilen durumda, tarih biliminin tanımında yer alan aşağıdaki niteliklerden hangisine değinilmemiştir? C) I ve III E) I, II ve III Olayların neden - sonuç ilişkilerini gözönünde bulundurarak, sonuç çıkarmaya çalışan, eserlerde tarihi eleştiriye yer veren ve tarih felsefesinde önemli bir yeri olan tarih yazıcılığı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikayeci Tarih Yazıcılığı B) Araştırmacı Tarih Yazıcılığı C) Pragmatik Tarih Yazıcılığı D) Öğretici Tarih Yazıcılığı E) ZAFER YAYINLARI 1. TEST 6. Olgucu Tarih Yazıcılığı Tarihi bir olayın zamanının belirsizliği aşağıdakilerden hangisine yol açar? A) Olaylar arasında neden - sonuç ilişkisi kurulamaz. B) Olaylardan ders çıkarılamaz. C) Olayın geçtiği yer tespit edilemez. D) Olayla ilgili kaynaklara ulaşılamaz. E) Olayın kahramanları belirlenemez. Bölüm – 1 / Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar 12 Tarih biliminin özellikleri göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tarihi olaylar arasında neden - sonuç ilişkisi vardır. B) Tarih bilimi yazılı ve yazısız kaynaklardan yararlanır. 10. A) Arkeoloji - Heraldik B) Diplomasi - Nümizmatik C) Tarihi belgeler değişmez bilgiler ortaya koyar. C) Etnografya - Arkeoloji D) Tarih biliminin kendine özgü bir yöntemi vardır. E) E) Tarihi olaylar tekrarlanmaz. D) Toponimi - Filoloji 11. 8. Orta Asya Türk kültürünü ve uygarlığını Türk kaynaklarından incelemek isteyen bir tarihçi aşağıdaki tarihe yardımcı bilim dallarından hangilerinden daha çok faydalanır? Antropoloji - Kronoloji ZAFER YAYINLARI 7. Tarih, geçmişteki insan topluluklarının yaşayışları ilişkilerini, uygarlıklarını yer - zaman göstererek, neden - sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayandırarak ve objektif olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Aşağıdaki gelişmelerinden hangisi tarihi olaylar arasında neden - sonuç ilişkisine örnek olarak gösterilemez? Göçebe hayat tarzı mesi I. Tarih, insana özgü bir bilimdir. B) Ateşin bulunması II. Tarih, geleceğe yön veren bilimdir. C) Ticaretin yoğunlaşması yargılarından hangilerine ulaşılamaz? 9. B) Yalnız II C) Yalnız III Tarih bilimi olasılıklara ve kurallara dayanmamaktadır. Buna rağmen bazı tarihçiler “Tarih, tekerrürden ibarettir.” ifadesini kullanmıştır.. Buna göre bazı tarihçilerin bu ifadeyi doğru bulması, 12. Paranın kullanılması D) Yerleşik yaşamın Mimarinin başlaması gelişmesi E) E) I ve III ZAFER YAYINLARI D) I ve II Seramik sanatının gelişmesi III. Tarih, toplumların meydana getirdiği kültürleri inceleyen bilimdir. Yalnız I Uzun süreli hapis cezalarının görülme- Bu bilgilere göre; A) Sonuç Neden A) Tek tanrılı inançların Yerleşik hayata ortaya çıkması geçilmesi Aşağıdakilerden hangisi, Tarih biliminin araştırma konusunu oluşturmaz? I. Olayların hepsi aynı nedene dayanmaktadır. II. Olaylar arasında benzerlikler vardır. A) Toplumların yaşam tarzları III. Olayların gözlemi yapılmalıdır. B) İnsan topluluklarının ilişkileri yargılarından hangileriyle ilgilidir A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) İklim şekilleri C) Yalnız III E) I, II ve III D) Toplumların meydana getirdiği kültür ve uygarlıklar E) Siyasi olaylar Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar / Bölüm – 1 13. 13 16. İnsan toplulukları bir taraftan doğaya egemen olmak, bir taraftan da diğer toplumlara karşı kendini korumak ve üstün çıkmak güdüsüyle hareket ederler, bu da uygarlığın temelini oluşturur. Bu bir etkidir. Bunun bir de tepkisi vardır. Bir toplum diğer toplumu uydu yapmaya çalışırken bu durum diğer toplumda toplumsal tepkiye dönüşür, böylece tarihe malzeme olan bir uygarlık oluşur. Neolitik Çağ’da Anadolu ile ilgili en önemli buluntular, Diyarbakır - Çayönü ve Konya Çatalhöyük’te ele geçmiştir. Bu iki merkezin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Sümerlere ait merkez olmaları B) İlk yazılı kaynakların bulunduğu yerler olmaları Buna göre; C) Anadolu’da üretimle ilgili bugüne kadar bulunmuş en eski yerleşim yerleri olmaları II. Uygarlık ürünleri, ortak kültürlerin ürünüdür. D) Kolonicilik faaliyetlerinde bulunmaları III. Toplumlar arası ilişkiler tarihin konusunun temelidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III ZAFER YAYINLARI I. Toplumsal ilişkilerin sonucunda or taya çıkan olaylar tarihin konusudur. E) C) Yalnız III E) I, II ve III 17. 14. İlk şehir devletlerinin kurulduğu yerler olmaları Tarihi; çağlara ayırırken evrensel nitelikli bazı önemli olaylar bir çağın bitişi ve diğer bir çağın başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Çayönü’nde yapılan kazılarda birbirine bitişik evler, tapınak, ambar ve çanak çömlek bulunmuştur. Buna göre; I. Seramik sanatı başlamıştır. Buna göre çağ başlangıcıyla ilgili; II. Savunma ihtiyacı mimariyi etkilemiştir I. Birçok toplumu ilgilendiren gelişmelere göre belirlenmiştir. III. Ölümden sonra yaşam inancı gelişmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? II. Bilimsel çalışmaların sonucunda ortaya çıkmıştır. A) III. Din kavramının oluşumunda çağlar belirleyici olmuştur. Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II 15. 1.E C) Yalnız III E) I, II ve III “Tarihi Devirler, Demir Devrinin sonunda başlar.” diyen bir tarihçi, yargısını doğrulamak için aşağıdakilerden hangisini kanıt olarak gösterebilir? ZAFER YAYINLARI A) 18. Yontma Taş Devrinin sonlarına doğru insanoğlu ateşi kontrol altına almıştır. İnsanların ateşi kontrol altına almasında aşağıdaki ihtiyaçlarından hangisi belirleyici olmamıştır? A) Ateşin kullanılmaya başlanması A) Yırtıcı hayvanlardan korunma B) Yazının bulunması B) Isınma C) Sanatsal eserler yapılması C) Aydınlanma D) Tarımsal üretime geçilmesi D) Yiyecekleri pişirme E) E) Demirin doğada çok bulunması 2.B 3.D 4.C 5.B 6.A 7.C 8.B 9.B 10.C 11.E Ürünleri saklama 12.C 13.E 14.A 15.B 16.C 17.D 18.E Bölüm – 1 / Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar 14 TARİH BİLİMİ – TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR 1. 4. İnsan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, kültür ve uygarlıklarını, yer ve zaman göstererek, belgelere dayanarak neden–sonuç ilişkisi içinde inceleyen bilim dalına tarih denir. Bu tanıma dayanarak tarih bilimi için; ll. Toplumların kültür ve uygarlık alanındaki gelişmelerini inceler. lll. Olayları deney ve gözlemle açıklar. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız l B) Yalnız ll D) l ve ll 2. Bütün tarihsel olaylar arasında sıkı bir ilişki vardır. I. Dünya Savaşı ile Ulusal Kurtuluş Savaşı, sanayileşme ile sömürgecilik, Fransız İhtilali ile demokratikleşme, Kavimler Göçü ile feodalite arasındaki bağlantı bu ilişkiyi ortaya koyar. A) Yer–zaman ilişkisi B) Objektiflik ilkesi C) Neden–sonuç ilişkisi D) Deney–gözlem ilişkisi E) C) Yalnız lll Analiz–eleştiri ilişkisi E) l, ll ve lll Tarih biliminin incelemiş olduğu olaylar gözönüne alınırsa aşağıdakilerden hangisi incelenen konuların dışında kalır? 5. A) Yönetim şekilleri B) Kültürel gelişmeler A) Verileri tasnif etmek B) Kaynakları taramak D) Sentez yapmak D) Sosyal ve ekonomik olaylar E) ZAFER YAYINLARI E) Doğa olaylarının oluşumu Tarih bilimi, “Dünya ve evren nasıl oluştu?”, “İnsan ne zaman ve nasıl var olmuştur?”, “Doğa olaylarının nedenleri nelerdir?” gibi sorulara yanıt aramaz. Doğa olayları sadece sonuçları açısından tarih biliminin konusuna girer. Çünkü bu sonuçlar tarihin akışını değiştirebilir. Tarih biliminin yöntemleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? C) Verileri tenkit etmek C) Savaşlar ve antlaşmalar 3. 2 Olaylar arasındaki bu bağlantı aşağıdakilerden hangisidir? ZAFER YAYINLARI l. Topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını inceler. TEST 6. Gözlem yapmak XVII. yüzyılda Çin kaynaklarının Fransızlarca tercüme edilmesi sonucu Mei–tei olarak okunan isim Türk tarihçilerinin tercümelerinde “Mete” olarak okunmuştur. Buna göre tarih biliminin konusu aşağıdakilerden hangisidir? Bu çalışmalar sırasında tarihe yardımcı bilimlerden hangilerinden yararlanıldığı söylenebilir? A) İnsanlığın yaşanan tarihi A) Epigrafya–Antropoloji B) Bütün canlıların geçirdiği evrimsel süreç B) Paleografya–Filoloji C) Bugün ve gelecekle ilgili teoriler üretme C) Arkeoloji–Antropoloji D) İnsanların psikolojik özellikleri D) Etnografya–Nümizmatik E) E) Yerkürenin oluşumu ve hareketleri Diplomatik–Filoloji Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar / Bölüm – 1 7. 15 10. Tarih öğretiminin gerekliliği, tarihin yaşamımızdaki yeri ve önemi ile ilgilidir. Tarihi öğrenme, bireyin insanlık tarihinde köklerini aramasına ve geçmişle gelecek arasında bir süreklilik içerisinde kendini tanımlamasına yardımcı olur. Tarih biliminin özelliklerinden bazıları şunlardır; l. İnsan faaliyetlerini konu edinir. ll. Tekrarı olmayan olayları inceler. lll. Farklı bilimlerden yararlanır. Yukarıdakilerden hangileri doğrudan tarihe sosyal bir bilim olma özelliği kazandırır? Bu açıklamaya göre, tarih bilimi için; I. Bireyin dünya görüşünü geliştirir. II. İnsan topluluklarına millet olma bilinci kazandırır. A) D) l ve lll A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II 8. C) Yalnız III E) I ve III 11. Tarih bilimi, yaşanan tarih hakkında doğru bilgi elde edebilmek için yazılı ve yazısız kaynaklardan yararlanır. C) Yalnız lll E) ll ve lll Tarih, geçmişi anlatan bir bilimdir. Bu anlatım ne kadar doğru ve tarafsız olursa, gelecek kuşakların yaşantılarına o denli doğru etkisi olacaktır. Bu bilgiye dayanarak Tarih bilimi için; Yalnızca bu bilgiye göre tarih bilimi ile ilgili; l. Geçmişte yaşanmış olayları inceler. l. Belgelere dayanır. ll. Yalnızca Tarih Öncesi Dönemleri inceler. ll. Ortaya koyduğu bilgilerle gelecek kuşakları etkiler. lll. Neden-sonuç ilişkisi kurar. lll. Olayları aktarırken objektif olmalıdır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) A) B) Yalnız ll C) Yalnız lll Tarihi oluşumlar; milletlerin siyasi, ilmi, ekonomik ve kültürel alanlarda birbirleriyle yaptıkları yarışların ürünüdür. Son derece ciddi bir oyun niteliğinde olan bu yarışlarda, çağın gelişmelerini yakalayanlar hayatlarını sürdürebilirken, yakalayamayanlar tarih sahnesinden silinip gitmişlerdir. Buna göre; l. Çağdaşlaşma kültürel varlığın devamında önemli bir etkendir. ll. Tarihte bazı uygarlıklar günümüze kadar varlığını koruyamamıştır. lll. Uygarlık alanındaki yenilikleri takip edebilen toplumlar kalıcı olabilmiştir. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız l B) l ve ll D) ll ve lll C) l ve lll E) l, ll ve lll Yalnız l D) l ve lll E) ll ve lll ZAFER YAYINLARI Yalnız l D) l ve ll 9. B) Yalnız ll ZAFER YAYINLARI III. Kendine özgü çalışma metodlarıyla her zaman kesin sonuçlara varır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Yalnız l 12. B) Yalnız ll C) Yalnız lll E) l, ll ve lll Tarih bilgisine dayanarak, geçmişte yaşanan bir olayın benzerinin gelecekte de yaşanması olasılığını ileri süren bir kişi, bu görüşünü kanıtlayabilmek için aşağıdakilerden hangisini öne sürebilir? A) Geçmişte yaşanan olay öncesi koşulların, bugün de ortaya çıktığını B) Etkisinin çok uzun zaman sürdüğünü C) İnançların değişmediğini D) Olayın geçtiği bölgenin iklim ve toprak yapısının aynı olduğunu E) İnsan tarafından oluşturulduğunu Bölüm – 1 / Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar 16 13. 16. Tanınmış Tarih felsefecisi Collingwood, tarih bilimini; “Geçmişin olaylarını, kaynak malzemelerin eleştirel incelemesine dayanarak, kronolojik tutarlılık içinde irdeleyen ve genellikle bunların nedenleri ve sonuçları konusunda açıklamalarda bulunan bilim dalı” olarak tanımlar. Tarihi çağlara ayırmanın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir? Bu tanımda tarih biliminin aşağıdaki hangi özelliği yoktur? A) Geçmiş yaşamı açıklaması B) Olayların gerçekleşme zamanını belirtmesi D) Olaylar arasında bağlantı kurması E) 14. Belgelerden yararlanması A) Tarihi kaynaklara dayandırmak B) İnsan topluluklarını sınıflara ayırmak C) Olayları gözlem esasına göre incelemek D) Tarihi kesin yasalara dayandırmak ZAFER YAYINLARI C) Olayların gerçekleştiği yeri belirtmesi Tarihten gerekli yararın sağlanabilmesi için, olayların kronolojik biçimde sıralanması ve yaşanan geçmişin çağ adını verdiğimiz dönemlere ayrılmasının yararı çok büyüktür. E) 17. Tarih biliminin araştırma konusunu oluşturan olayların, deney konusu yapılamaması, tarih biliminin hangi özelliğinden kaynaklanır? Tarihi olayların incelenmesini kolaylaştırmak Paleolitik Çağ’da, I. avcılık ve toplayıcılığın yapılması, II. özel mülkiyet anlayışının oluşmaması, III. tüketici yaşamın hakim olması A) Neden–sonuç ilişkisi kurması B) Olayları geliştikleri coğrafi bölgede incelemesi durumlarından hangileri klan tarzı örgütlenmenin özellikleri arasında gösterilebilir? C) Geçmişte yaşanmış olayları incelemesi A) D) Toprak altında kalan eserleri gün ışığına çıkarması 15. Buna göre tarihi olayların araştırılmasında; l. kronoloji ve coğrafyadan yararlanma, ll. belgelere dayanma, 18. E) I, II ve III yöntemlerinden söylenebilir? Yalnız l hangilerine I. Geçmişin tarihlendirilmesinde evrensel olaylar kullanılmıştır. II. Siyasi olaylar takvimlerin oluşturulmasında etkili olmuştur. III. Toplumdaki dinsel değişimler takvimlerin oluşmasını sağlamıştır. 3.A başvurulduğu yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) l ve ll D) ll ve lll 2.E En eski ilkel takvimlerin kullanıldığı Mısır ve Babil’de her saltanat dönemi, yeni bir tarih başlangıcı sayılıyordu. Buna göre, lll. olaylar arasında bağlantılar kurma 1.D C) I ve III Tarihin pozitif bilim olması Tarih, zaman ve yer belirten bir bilimdir. İnceleyebileceği buluntuları arkeolojinin yardımıyla temin eder. Olaylar arasında neden–sonuç ilişkileri kurar. Tarafsız bilgiye ulaşmak için aynı konuda yazılmış çeşitli kaynakları tarar. A) B) Yalnız II D) II ve III ZAFER YAYINLARI E) Yalnız I 4.C A) C) Yalnız lll 6.B 7.D B) Yalnız II D) I ve III E) l, ll ve lll 5.E Yalnız I 8.A 9.E 10.A 11.E 12.A 13.C C) Yalnız III E) II ve III 14.C 15.E 16.E 17.E 18.B Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar / Bölüm – 1 17 TARİH BİLİMİ – TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR 1. 4. Tarih araştırmacısı olayları, gerçekleştiği günün koşullarına göre değerlendirmelidir. Bu durum, I. yardımcı bilimlerden yararlanma, II. objektiflik ilkesini uygulama, Yalnız I B) I ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III ZAFER YAYINLARI A) 3 Tanım: Tarih, insan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerini yer ve zaman göstererek, aralarında neden–sonuç bağlantısı kurarak, objektif olarak inceleyen bir bilimdir. Durum: Mısırlılarla Hititler arasında Suriye ticaretine egemen olmak için yapılan ve 16 yıl süren savaşlar sonunda tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması imzalanmıştır. III. kaynak tenkidi yapma yöntemlerinden hangilerinin kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir? TEST Yukarıdaki durumda tarihin tanımında yer alan unsurlardan hangisine yer verilmemiştir? A) Toplumlar arası ilişkiler B) Neden–sonuç bağlantısı C) Yer D) Zaman E) 2. Ekonomik ilişkiler Bir tarihi olayın tam olarak aydınlatılabilmesi için aşağıdakilerden hangisi kullanılamaz? A) Kaynakların tenkit edilmesi B) Yardımcı bilimlerden yararlanılması 5. C) Yer ve zamanın kesin olarak belirlenmesi II. Deney ve lanılmaması D) Objektif gözlemler yapılması E) I. Tarihsel olayların tekrarlanmaması gözlem yönteminin kul - III. Olaylar arasında neden–sonuç bağlantısı kurulması Olayın, gerçekleştiği dönemin koşullarına göre değerlendirilmesi durumlarından hangileri Tarihe bilim özelliği kazandıran nitelikler arasında yer alır? A) — Tarihin konusu insan topluluklarının geçmişteki her türlü faaliyetleridir. — Arkeolojik araştırmalar her geçen gün geçmişe ait yeni buluntuları gün ışığına çıkarmaktadır. Yalnızca bu bilgiye göre, Tarih bilimiyle ilgili; I. Dinamik nitelik taşımaktadır. B) Yalnız II D) II ve III ZAFER YAYINLARI 3. Yalnız I 6. C) Yalnız III E) I, II ve III Tarih biliminin araştırma yöntemleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? II. Araştırma alanı geçmişle sınırlıdır. III. Özgün bilimsel yasaları vardır. A) Neden – sonuç ilişkisi kurma yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) Objektif olma C) Belge kullanma A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III D) Gözlem yapma E) Kaynak taraması yapma Bölüm – 1 / Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar 18 7. Tarihçilerin geçmiş zamanı incelerken tarihi, çağ 10. Tarih araştırmalarında yararlanılan, adı verilen dönemlere ayırmasında, I. Arkeoloji, I. araştırmaları kolaylaştırma, II. Antropoloji, II. dönemler arasında karşılaştırma yapabilme, III. Filoloji III. mutlak yasalar oluşturma bilimlerinden hangilerinde, kimyanın karbon 14 yöntemi kullanılarak Tarih Öncesi Çağların aydınlatılmasında yararlanılabilir? amaçlarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) I ve II A) E) I, II ve III 8. Tarih biliminin, 11. I. neden–sonuç bağlantısı kurma, Yalnız I D) I ve III ZAFER YAYINLARI D) II ve III C) I ve III B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III Tarih biliminin özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? II. yer ve zaman belirtme, III. tekrarı mümkün olmayan olayları inceleme A) Neden–sonuç ilişkisi kurma özelliklerinden hangileri kesin kanunlarının ol- B) Kesin yasalar oluşturma mamasında doğrudan etkili olmuştur? Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III 9. D) Geçmişte yaşanan olayları inceleme C) Yalnız III E) E) II ve III Tarih araştırmalarında kullanılan aşağıdaki belge türlerinden hangisi araştırılan dönemle ilgili daha kesin bilgilere ulaşılmasını sağlar? ZAFER YAYINLARI A) C) Objektiflik ilkesini benimseme 12. Deneysel yöntemler kullanamama Olgu, başka bir olayın belirtisi olarak gözlemlenmiş, uzun sürede oluşan durumlardır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin olgu olduğu söylenebilir? A) Taş baltalar A) Amerika’nın keşfedilmesi B) Kil tabletler B) Osmanlı Devleti’nin kurulması C) Seramik kaplar C) Kösedağ Savaşı’nın yapılması D) Tunç silahlar D) Anadolu’nun Türkleşmesi E) E) Mağara resimleri Bizans İmparatorluğu’nun yıkılması Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar / Bölüm – 1 13. 19 16. Geçmişte insanların meydana getirdiği ve etkilerini geniş alanlarda, uzun dönemler boyunca yansıtabilen gelişmelere “tarihi olay” denir. Buna göre, Tarih bilimi, olaylar arasında neden–sonuç ilişkisini saptayabilmek için öncelikle aşağıdaki yardımcı bilimlerden hangisinden yararlanmalıdır? I. Kavimler Göçü’nün başlaması, II. buzul ikliminin sona ermesi, A) Arkeoloji III. Fransız İhtilali C) Kronoloji B) Yalnız II D) I ve III ZAFER YAYINLARI Yalnız I C) I ve II E) I, II ve III 17. Tarih bilimi araştırmalarında kullanılan belgeler üzerinde aşağıdakilerden hangisi uygulanamaz? Tarihe yardımcı bilimlerden olan Kronoloji, yazının bulunmadığı dönemlerle ilgili tarihlendirmelerde aşağıdaki bilimlerden hangisinden yararlanmaktadır? A) A) Tasnif B) Sentez D) Tahrip 15. C) Tahlil B) Arkeoloji D) Heraldik Ateşin kontrol altına alınması ile madenlerin eritilmesi ve işlenmesi, taş yerine madenden alet ve eşya üretilmesine ortam hazırlanmıştır. Bu bilgiye dayanarak; l. Ateş, insanların yaşayışını kolaylaştırmıştır. ll. Taştan alet yapmak daha kolaydır. 18. C) Filoloji E) Diplomatik Cilalı Taş Devri’nde üretimin tüketim miktarından fazla olması, I. toplumlar arası savaşların başlaması, II. ticari faaliyetlerin ortaya çıkması, III. toplumsal sınıflaşmanın başlaması lll. Maden, taşın yerini almıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? gelişmelerinden hangilerine neden olmuştur? A) A) Yalnız l B) Yalnız ll D) l ve lll 1.E Kimya E) Tenkit ZAFER YAYINLARI 14. D) Toponomi E) Heraldik durumlarından hangileri “tarihi olay” olarak değerlendirilebilir? A) B) Antropoloji 2.D 3.C 4.D C) Yalnız lll 6.D 7.B B) Yalnız II D) I ve II E) ll ve lll 5.C Yalnız I 8.C 9.B 10.C 11.B 12.D 13.D C) Yalnız III E) I, II ve III 14.D 15.B 16.C 17.A 18.E Bölüm – 1 / Tarih Bilimi – Tarih Öncesi Çağlar 20 TARİH BİLİMİ – TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR Dünyada ilk kez yazıyı bulan ve kanunlar yapan Sümerler, MÖ 1950 yıllarından itibaren tarihten silinmeye başladılar. Ancak Sümerce, Mezopotamya okullarında İsa’nın doğumuna kadar okutuldu. Babil yazısının tanınmasıyla Sümer dil ve edebiyatı batıya yayıldı; Anadolu’da Hitit Devleti’nin başkenti Hattuşaş’taki okullarda Sümerce öğretilmeye çalışıldı. Bu bilgiye dayanarak, l. Sümerlere Babillerin son verdiği, ll. yazıyı ilk kez kullananların Sümerler olduğu, lll. Sümer siyasi hayatının sona ermesine karşın dillerinin varlığını koruduğu, lV. Sümer kültürünün Anadolu uygarlıklarını etkilediği yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) 4. ZAFER YAYINLARI 1. Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve lV D) ll ve lll E) lll ve lV Cilalı Taş Devri’nde ilk kez tarımsal üretim başlamış ve insanlar yerleşik hayata geçmiştir. Buna göre Cilalı Taş Çağı’nda; l. insanların ekonomik ve sosyal yaşantılarında değişmelerin olması, ll. ilk köylerin oluşması, lll. insanların sadece tabiatın sunduklarıyla değil kendi ürettikleriyle de geçimlerini sürdürmeleri gelişmelerinden hangilerinin gerçekleştiği savunulabilir? A) 3. Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız lll D) ll ve lll E) l, ll ve lll Neolitik Çağ’da ilk olarak sürekli yerleşmelerin başlamasıyla yönetim ve liderlik sorunları ortaya çıkmıştır. Bu gelişmelerin sosyal yapıya en büyük etkisinin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? A) B) C) D) E) Tek tanrılı dinlerin doğması Sınıflı toplum yapısının oluşması Cinsiyete dayalı işbölümünün başlaması Verimli bölgelerde nüfus yığılmalarının görülmesi Nüfus artışının hızlanması ZAFER YAYINLARI 2. Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız lll D) ll ve lll E) l, ll ve lll Maden Devri insanlık tarihinde bir dönüm noktası sayılır. Çünkü madenin bulunuşuyla bilimsel ve teknik gelişmeler de hızlanmıştır. İnsanlar madeni eriterek silahlar yapmışlar, tarım araçlarını madenlerden yaptıkları için tarımda verimliliği artırmış ve yapılan madeni silahlarla henüz madeni tanımayan topluluklar üzerinde siyasi egemenlik kurmuşlardır. Yalnızca bu bilgiye dayanarak Maden Devri için, l. ateşin kullanıldığı, ll. üretimin arttığı, lll. özel mülkiyet anlayışının doğduğu, lV. toplumlar arasında mücadelelerin yaşandığı durumlarından hangileri söylenemez? A) 6. 4 Avcılıkla geçinen topluluklarda avcı, yakaladığı avı kendine ayırmaz, bölüşmek üzere yaşadığı klana götürürdü. Bu durum üretim ve tüketimin ortaklaşa olduğu bir ekonomiyi ifade etmekteydi. Cilalı Taş Çağı’nda üretim arttıkça, insan kendi elleriyle edindiği zenginliğe kendisi ve en yakınları adına sahip çıkma eğilimi gösterdi. Buna göre Cilalı Taş Çağı’nda üretimin başlaması ve artmasının; l. özel mülkiyet anlayışının doğması, ll. devlet kavramının oluşması, lll. dinsel inanışın gelişmesi durumlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir? A) 5. TEST Yalnız ll B) Yalnız lll C) l ve lll D) ll ve lV E) lll ve lV Tarih; Tarih Öncesi ve Tarihi Devirler olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bu ayrım aşağıdakilerden hangisine göre yapılmıştır? A) B) C) D) E) Ateşin kontrol altına alınması Yazının bulunması Yerleşik hayata geçilmesi Madenlerin kullanılması Tekerleğin bulunması
© Copyright 2024 Paperzz