sb-thsk-rahime-kaçmaz

T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
SAĞLIK BAKANLIĞININ
ÇALIŞAN SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
İLE İLGİLİ FAALİYETLERİ
Dr. Rahime KAÇMAZ
Planlama ve Uygulama Birim Sorumlusu
1
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
BAKANLIĞIMIZDA İŞ SAĞLIĞI İLE
İLGİLİ YAPILANMA SÜRECİ-1
•
Mülga Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
bünyesinde 2010 yılında Çalışan Sağlığı ve Güvenliği
Birimi kurulmuştur.
•
Mülga Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi bünyesinde
2011 yılında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
hizmetleri yürütmek üzere “Çalışan Güvenliği ve İş
Sağlığı Birimi” kurulmuştur.
2
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
BAKANLIĞIMIZDA İŞ SAĞLIĞI İLE
İLGİLİ YAPILANMA SÜRECİ-2
663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname ile Türkiye Halk Sağlığı Kurumu bünyesinde
Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı olarak
kuruldu.
3
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
4
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
DAİRE BAŞKANLIĞIMIZ GÖREV TANIMI-1

Çalışanların sağlığının korunması amacıyla, gerekli araştırma,
geliştirme ve denetim hizmetlerini ilgili kuruluşlarla işbirliği içinde
yürütmek.

Çalışanların sağlığı hizmetlerinin iyileştirilmesi amacıyla, ulusal
veya uluslararası düzeyde pilot çalışmalar yapmak ve ortak
projeler geliştirerek uygulamak.

Uluslararası ve ulusal (resmi kuruluşlar, üniversiteler, yerel
yönetimler, meslek kuruluşları vb.) kurum ve kuruluşlarla
koordinasyon ve işbirliği sağlamak.
5
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
DAİRE BAŞKANLIĞIMIZ GÖREV TANIMI-2

Meslek hastalıkları ve iş kazalarının önlenmesi veya azaltılması
konusunda araştırma ve denetim hizmetlerini planlamak ve ilgili
kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde gerekli tedbirleri
aldırmak.

Meslek hastalığı tanısı koymakla yetkili sağlık kurumlarıyla
koordineli çalışmalar yapmak.

Toplum Sağlığı Merkezlerinin (TSM) «Toplum Sağlığı
Merkezlerinde Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin
Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge» hükümlerine göre
iş sağlığı hizmeti sunması için çalışmalar yapmak.
6
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
DAİRE BAŞKANLIĞIMIZ GÖREV TANIMI-3

Çalışanlara
yönelik
şiddet
vakalarını
izlemek,
değerlendirmek ve önlenmesine yönelik programlar
hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak.

Kurum personelinin iş sağlığı ve güvenliği konularında
izleme ve eğitim hizmetlerini yürütmek.

Faaliyet alanı ile ilgili eğitim, sempozyum ve çalıştay vb.
faaliyetleri yürütmek.
7
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
DAİRE BAŞKANLIĞIMIZ GÖREV TANIMI-4

İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi aracılığı ile kurum
çalışanlarına yönelik işyeri hekimliği faaliyetlerini
yürütmek.

Sağlık çalışanlarının iş sağlığı ile ilgili farkındalığının
artırılması için eğitim programları hazırlamak veya
hazırlatmak ve yürütülmesini sağlamak.

Görev alanı ile ilgili mevzuatları hazırlamak.
8
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Meslek Hastalıkları
ve İş Kazalarının
Kontrolü Birimi
Planlama ve
Uygulama Birimi
Çalışan Sağlığı
ve Güvenliği
Daire Başkanlığı
Araştırma ve
Geliştirme Birimi
İş Yeri Sağlık ve
Güvenlik Birimi
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İŞ SAĞLıĞı VE GÜVENLIĞI (İSG)
FAALIYETLERI-1

13/05/2013 tarihinde Başkanlık OLUR’u ile İşyeri
Sağlık ve Güvenlik Birimi (İSGB) kurulmuştur.

Çalışanlarımıza yönelik olarak «İşyeri Hekimi ve Diğer
Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve
Eğitimleri Hakkında Yönetmelik» hükümleri gereği
sağlık gözetimi hizmeti sunulacaktır.
10
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İŞ SAĞLıĞı VE GÜVENLIĞI (İSG)
FAALIYETLERI-2

İSGB;
THSK İSG Kurullarını oluşturarak;
 THSK birimlerinde risk değerlendirmesini,
 Daire Başkanlığımız hizmet içi eğitim kapsamında 2013
yılında merkez teşkilat personeline Sağlık yönüyle çalışma
hayatında ergonomi eğitimini,
 THSK acil durum planını,
 gerçekleştirmiştir.

Mevzuatlara uygun planlanan mekanda, THSK çalışanlarının
periyodik sağlık muayenesi çalışmalarına başlanacaktır.
11
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TSM’LERDE İŞ SAĞLIĞI HİZMETİ SUNULMASI
HAKKINDA YASAL DÜZENLEMELER-1
•
Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM), İş Sağlığı ve Güvenliği
(İSG) Hizmetleri ilk kez 27/11/2010 tarihli ve 27768 sayılı Resmi
Gazete’ de
yayımlanarak
yürürlüğe
giren
mülga
“İşyeri
Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında
Yönetmelik” mevzuatında yer almış ve bu yönetmeliği takiben
Bakanlığımız tarafından 16/06/2011 tarihli ve 20065 sayılı “Temel
İş Sağlığı Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında
Yönerge” yayımlanmıştır.
12
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TSM’LERDE İŞ SAĞLIĞI HİZMETİ SUNULMASI
HAKKINDA YASAL DÜZENLEMELER-2

Bununla birlikte 30/06/2012 tarihli ve 28339
sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe
giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanununu müteakip TSM’lerden İSG Hizmeti
sunmak üzere birim oluşturulması ile ilgili
2013/11 sayılı Genelge yayımlanmış ve
TSM’lerde Yetkilendirilmiş Birimler hizmet
vermeye başlamıştır.
13
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TSM’LERDE İŞ SAĞLIĞI HİZMETİ SUNULMASI
HAKKINDA YASAL DÜZENLEMELER-3
31/01/2014 tarihinde Yönerge revize edilerek
“Toplum Sağlığı Merkezlerinde Yürütülecek İş
Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Uygulama Usul
ve Esasları Hakkında Yönerge” yayımlanmıştır.
14
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
TSM’LERİN HİZMET SUNDUKLARI
ALANLAR
•
Halk Sağlığı Müdürlüğü ve bağlı kuruluşların
çalışanları,
•
Sağlık Bakanlığı öncelikli olmak üzere diğer kamu
kurumları,
•
Sözleşme imzaladıkları işyerleri.
15
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Şu an itibari ile 60 ilimizde 76 tane yetki almış TSM
İSG Birimimiz tarafından İSG hizmeti
sunulmaktadır.
 Bunların hepsinde iş sağlığı hizmeti sunulurken 40
tan fazla TSM İSG birimimizde iş güvenliği hizmeti
de sunulmaktadır.
 TSM İSG birimlerimizde çalışan İSG profesyonelleri
başta kendi ilçeleri olmak üzere tüm ile, HSM
çalışanlarına ve Bakanlık taşra teşkilatı çalışanlarına
İSG hizmeti sunmaktadırlar.

16
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İSG ALANıNDA PLAN VE HEDEFLERIMIZ (2013-2017)-1
•
İş sağlığını iyileştirerek, çalışanların sağlığını ve iyiliğini
korumak ve geliştirmek,
•
Çalışan ve işverenlerin, iş sağlığı konusundaki
farkındalıklarını artırmak,
•
Eğitim ve kampanyalar düzenlemek,
•
ÇSGB, SGK, Üniversiteler ve STK’lar ile işbirliği yapmak,
17
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İSG ALANıNDA PLAN VE HEDEFLERIMIZ (2013-2017)-2
•
İş sağlığı hizmetleri sunumunu iyileştirmek,
•
Temel iş sağlığı hizmetlerini birinci basamak sağlık hizmetlerine
entegre etmek,
•
İşyeri hekimliği ile ilgili kaliteyi artırıcı eğitim ve hukuki
düzenlemeler yapmak,
•
Sağlık çalışanlarına yönelik işyeri ve çalışan güvenliği programları
geliştirmek
18
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İSG ALANıNDA PLAN VE HEDEFLERIMIZ (2013-2017)-3
•
Meslek hastalıkları sürveyansını güçlendirmek,
•
Meslek hastalıklarının önlenmesi için eğitim, kampanya ve
hukuki düzenlemeler yapmak,
•
Meslek hastalıklarının tespitini ve bildirimini artıracak kayıt
sistemi kurmak ve hukuki düzenlemeler yapmak,
•
İş kazalarını önlemek ve bildirimini artırmak için eğitim,
kampanya ve hukuki düzenlemeler yapmak,
19
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İSG ALANıNDA PLAN VE HEDEFLERIMIZ (2013-2017)-4
•
•
Daire Başkanlığımız Kasım 2014’de ‘Çalışan Sağlığı Ve
Meslek Hastalıkları’ sempozyumu gerçekleştirmeyi
planlamaktadır. Toplam 250 kişiye yönelik düşünülen
sempozyuma Müdürlüklerin çalışan sağlığı şube
müdürleri, müdür yardımcıları, işyeri hekimleri, iş
güvenliği
uzmanları,
çeşitli
üniversitelerden
akademisyenlerin katılımı planlanmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği, meslek hastalıkları konusunda
Bakanlığımızca yapılan ilk bilimsel toplantı olması
nedeniyle de sempozyum ayrı bir öneme sahiptir.
20
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI TANI MERKEZLERİ
•
Meslek Hastalıkları Hastaneleri
•
Devlet Üniversite Hastaneleri
•
S.B. Eğitim ve Araştırma Hastaneleri
21
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI SAYILARI
Çalışan sayısına göre yılda; binde 4-12 yeni meslek
hastalığı vakası beklenmektedir (Harrington J.M).
22
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
23
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARININ BELLİ BAŞLI
SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI, 2012
Sektörler
Meslek Hastalığı Sayısı
Maden
236
Metal
32
İnşaat
30
Nakliyat
16
Makine
11
İmalat
10
Tekstil
4
Mobilya
4
24
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARININ İLK 5 İLDEKİ DAĞILIMI, 2012
İl
Meslek Hastalığı Sayısı
Zonguldak
221
Ankara
63
İstanbul
21
İzmir
20
Kocaeli
11
25
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI ÖRNEKLERI, 2012
Meslek Hastalığı Türü
Meslek Hastalığı Sayısı
Silikoz ve Silikotüberküloz
246
Kurşun ve Kurşun Tozları
26
Metal Bileşikleri (Nikel, Kadminyum,
Manganez)
23
Kas Krampları
13
Mesleki Bronşiyal Astım
10
Sert Metal Tozları
7
Vertebra Yırtıkları
7
Menisküs Hasarları
7
26
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI FAALIYETLERI
•
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre
yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları meslek hastalığı
tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal
Güvenlik Kurumuna bildirir.
27
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI FAALIYETLERI
•
Beklenen meslek hastalıkları tespitinin yapılabilmesi ve
SGK’a veri akışının sağlanabilmesi için Bilgi Sistemleri
Genel Müdürlüğü, Meslek Hastalıkları Hastaneleri
hekimleri ve SGK ile çeşitli toplantılar gerçekleştirildi.
28
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI FAALIYETLERI
•
Sıklıkla görülen meslek hastalıkları ICD 10 kodları ile
eşleştirilip Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri (HBYS),
Aile Hekimi Bilgi Sistemleri (AHBS) ve ilerleyen süreçte
İşyeri Hekimi Bilgi Sistemlerine (İHBS) entegrasyonları
sağlanarak meslek hastalıkları bildirimi alınacak ve elde
edilen istatistikler analiz edilecektir.
29
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI BİLGİ EKRANI-1
UYARI
DİKKAT! Seçtiğiniz kod;
Sağlık çalışanları
Laboratuar çalışanları
•
Mezbahada çalışanlar
Veterinerler için
 “Meslek Hastalığı” olabilecek bir koddur.
Hastanın mesleği yukarıdaki risk gruplarından ise
EVET i işaretleyerek meslek kodunu giriniz değilse
HAYIR ı işaretleyiniz.
EVET
HAYIR
MESLEK
KODU
21
30
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
MESLEK HASTALIKLARI BİLGİ EKRANI-2
•
PROSEDÜR NOTU
Hastalığın meslek ile ilişkisi varsa hastayı
bilgilendirerek gerekli sağlık kurulu raporu
düzenlenmesi için Sağlık Bakanlığı meslek
hastalıkları hastaneleri ile eğitim ve
araştırma hastaneleri ve Devlet üniversitesi
hastanelerine sevk ediniz.
25
31
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
RADYASYONDAN KORUNMA
Sağlık Bakanlığı tarafından 6/10/2007 tarihli ve 26665
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Sağlık
Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları ile
Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmış ve 05.07.2012
tarihinde «Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon
Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz
Limitleri Ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik»
yayımlanmıştır.
32
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
AMAÇ
Bu Yönetmeliğin amacı, sağlık kurum ve
kuruluşlarında radyasyon kaynağı ile teşhis, tedavi
veya araştırmanın yapıldığı alanlarda çalışan tüm
personelin radyasyondan kaynaklanabilecek risklere
karşı radyasyon dozu limitlerini ve doz limitlerinin
aşılmaması için alınması gereken tedbirler ile
aşılması durumunda alınacak tedbirler ve radyasyon
kaynakları ile ilgili çalışma esaslarını belirleyerek ilgili
personelin korunmasını sağlamaktır.
33
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
RADYASYON KAYNAKLARı ILE ÇALıŞMA ESASLARı
(1) Tıbbi amaçlı iyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarının alınması,
bulundurulması ve kullanılması9/7/1982 tarihli ve 2690 sayılı Türkiye
Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ve 24/7/1985 tarihli ve 85/9727
sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren Radyasyon Güvenliği
Tüzüğü gereğince TAEK tarafından verilen lisansa bağlıdır.
(2) İdare, tıbbi amaçlı iyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarının teslim
alınması, bulundurulması, çalıştırılması, kullanılması ve radyoaktif madde
kullanımından oluşan atıkların bertaraf edilmesine ilişkin idari ve teknik
düzenlemeleri Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği ve 21/7/1994 tarihli ve
21997 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıpta Tedavi Amacıyla
Kullanılan İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynaklarını İçeren Tesislere Lisans
Verme Yönetmeliği ile 2/9/2004 tarihli 25571 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Radyoaktif Madde Kullanımından Oluşan Atıklaraİlişkin
Yönetmelik doğrultusunda yerine getirmekle yükümlüdür.
34
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
RADYASYON KAYNAKLARı ILE ÇALıŞMA ESASLARı
(3) Tıbbi amaçlı iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları
ancak radyasyonun zararlı etkilerine karşılık elde
edilecek faydanın üstünlüğü varsa kullanılır.
İyonlaştırıcı radyasyonla ilgili işlemi talep eden
tabip ve işlemi gerçekleştiren tabip tarafından
yapılacak işlem gerekçelendirilir. Tanı ve tedaviye
yönelik işlemin tekrarına tabip karar verir. İşlem
tekrarının azaltılması için eğitim de dahil olmak
üzere her türlü tedbirin alınması ilgili kliniğin
sorumluluğundadır.
35
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
RADYASYON KAYNAKLARı ILE ÇALıŞMA ESASLARı
(4) İyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarını ilgili mevzuatına
göre yetkili kişiler kullanır.
(5) Tanısal amaçlı radyasyonla yapılacak işlemlerde, işlemin
gerektirdiği en az ışınlamanın yapılması esastır. Tedavi
amaçlı nükleer tıp ve radyoterapi işlemlerinde optimizasyonu
sağlamak üzere işlemde görev alan sağlık fizikçisinin de
değerlendirmesi alınır. Her radyasyon yayan cihaz veya
uygulama için lisans sahibinin sorumluluğunda, ilgili birim
çalışanları ile birlikte en uygun çalışma şeklini tarif eden
yazılı bir talimat hazırlanır ve ilgili tüm çalışanlar
bilgilendirilerek bu talimata uyulması sağlanır.
36
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
RADYASYON DOZ LIMITLERI
Yönetmelikte belirtilen Radyasyon doz limitleri aşılamaz.
Radyasyon kaynağı ile çalıştırılacak personelin, işe başlatılmadan
önceki tıbbi muayeneleri ile işe başlatıldıktan sonraki yıllık sağlık
kontrolleri ilgili idare tarafından yaptırılır.
Kişisel dozimetre ölçümlerinde yıllık doz limitlerinin aşıldığı
durumlarda Radyasyon Güvenliği Komitesi, sorunun kaynağını
inceleyip değerlendirir, varsa eksiklik ve aksaklıkların düzeltilmesi
için ilgili idare ile birlikte gerekli tedbirleri alır.
Radyasyon kaynağı ile çalışan personelin, beş yıllık etkin dozu
toplamda 100 mSv’i aşması durumunda, bu personel radyasyon
görevlisi olarak çalıştırılamaz.
37
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Radyasyon kaynağı ile çalışan personelin
sağlık izni yılı içerisinde kullandırılır.
38
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Sabrınızdan dolayı Teşekkür ederim
39