- 636 - KÜLTÜR B RLE ŞT R R: “SOSYAL GEL ŞME” AÇISINDAN

Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi
The Journal of International Social Research
Cilt: 7 Sayı: 34
Volume: 7 Issue: 34
www.sosyalarastirmalar.com
Issn: 1307-9581
KÜLTÜR B RLE T R R: “SOSYAL GEL ME” AÇISINDAN ESK EH R 2013 TÜRK
DÜNYASI KÜLTÜR BA KENT PROJELER
CULTURE UNIFIES: THE PROJECTS OF ESK EH R 2013 TURKIC WORLD CAPITAL OF
CULTURE IN TERMS OF "SOCIAL DEVELOPMENT"
Samet ÇEV K∗
Melahat YILDIRIM SAÇILIK∗∗
Öz
Kültür turizminin bir çe idi olan etkinlik turizmi kapsamında yer alan kültür ba kentli i,
ehirlere sa ladı ı ekonomik ve kültürel faydalar açısından önemi giderek artan organizasyonlardır.
Kültür ba kentli inin ehirlere sa ladı ı önemli bir fayda da yerel halkın sosyal geli imine olan
katkısıdır. Çe itli engellerden dolayı kültürel etkinliklere her zaman katılamayan kitleler için ya da
ö renciler, ya lılar, engelliler gibi gruplar için, kültür ba kentli i kapsamındaki özellikli projeler yerel
halkın sosyal geli imine katkıda bulunmaktadır. Böylece kültür ba kentli i, sosyal geli mi lik
açısından toplumdaki uzaklı ı azaltmaya yardımcı olarak kültürün toplumu birle tirici ve
bütünle tirici i levini gerçekle tirmektedir. Çalı manın amacı, Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür
Ba kenti kapsamında yerel halkın sosyal geli imine yönelik projeleri belirlemek suretiyle kültür
ba kentli inin yerel halkın sosyal geli imine olan katkısını de erlendirmektir. Çalı mada betimsel
analiz ve içerik analizi teknikleri kullanılarak yerel halkın sosyal geli imine yönelik projelerle ilgili
de erlendirmeler ve öneriler sunulmu tur.
Anahtar Kelimeler: Kültür, Kültür Ba kenti, Sosyal Geli me, Eski ehir 2013 Türk Dünyası
Kültür Ba kenti.
Abstract
Capital of culture events which take part in event tourism as a kind of cultural tourism, are
of increasing importance in terms of economic and cultural benefits for cities. An important benefit of
capital of culture for cities is the contribution to the social development of local residents. Specific
projects that implemented within the scope of capital of culture, contribute to social development of
populations who can not always participate in cultural events for various obstacles or of groups like
students, elderly and disabled people. Thereby capital of culture, help to reduce the distance in the
society in terms of social development and realise the unifying and integrative society function of
culture. The aim of the research is to evaluate the contribution of capital of culture to the social
development of local residents by determining projects which oriented the social development of
local residents within Eski ehir 2013 Turkic World Capital of Culture projects. In the study by using
descriptive analysis and content analysis techniques, assessments and recommendations are provided
about the projects aiming social development of local residents.
Keywords: Culture, Capital of Culture, Social Development, Eski ehir 2013 Turkic World
Capital of Culture.
Giri
Kültür konusuna her disiplin kendi açısından de i ik yakla ımlar getirmi tir. Kültür bir
tanım içinde ortaya konamayacak kadar geni boyutlara sahip bir kavramdır (Çeçen, 1996: 12).
Kültür, bir toplumun üyeleri arasında payla ılan, devredilen ve bir de i im süreci içinde
bulunan ö renilmi davranı kalıplar ile bu kalıpların ürünlerinin olu turdu u bir ya am
biçimidir (Tezcan, 1993: 160). Kültür toplumsal bir olgu oldu u kadar, sanatsal yönü de a ır
∗
Ö r. Gör., Balıkesir Üniversitesi, Erdek Meslek Yüksekokulu, Turizm ve Otel letmecili i Bölümü.
Ö r. Gör., Balıkesir Üniversitesi, Erdek Meslek Yüksekokulu, Turizm ve Otel letmecili i Bölümü.
∗∗
- 636 -
basan bir olgudur. Genel boyutları ile sanat, kültürün içinde yer alır ve kültürün özelliklerine
göre biçimlenir (Çeçen, 1996: 14). Stanley (2006: 33), kültürün ve sanatın insanların dünyadaki
yerlerine dair anlayı larını geli tirmede ve bu anlayı a göre davranma konusunda kendilerine
güven verdi ine de inmi tir. Bunun yanı sıra insanların birbirlerine ba lı oldukları konusunda
farkındalıkları artmakta ve bununla gurur duymaktadırlar. Böylece kültür, toplumda bir
kayna ma olu turarak sosyal geli meye de katkı sa lamaktadır. Kültürün sosyal geli meye
katkı sa ladı ı en önemli alanlardan biri de kültür ba kentli idir.
Kültür ba kenti sıfatını ta ıyan ehirler bir yıl boyunca kültürel sektörün tüm alt
sektörlerine yönelik çok çe itli projeler üretmektedir. Söz konusu ehre ziyaretçilerin
çekilmesinde ve ehrin turizm konusunda canlanmasında önemli katkıları olan kültür
ba kentli inin, ayrıca ehirdeki yerel halk açısından da birçok faydası bulunmaktadır.
Ekonomik, kültürel, çevresel faydaların yanı sıra kültür ba kentlerinin yerel halka yönelik
gerçekle tirdikleri özellikli projeler, yerel halkın sosyal geli imine olumlu etki yapmaktadır.
Hayata geçirilen özellikli projeler sayesinde ekonomik, sosyal ya da psikolojik engellerden
dolayı kültürel etkinliklere her zaman katılma imkanı bulamayan kitleler, ehir merkezinden
uzakta ya ayanlar ya da ö renciler, engelliler, ya lılar gibi gruplar için kültürel etkinliklere
katılma imkanı do maktadır. Kültür ba kentli i kapsamında yer alan sosyal geli ime yönelik
özellikli projeler, toplumdaki uzaklı ı yani sosyal mesafeyi azaltmaya yardımcı olmakta ve
sosyal geli mi lik açısından toplum içindeki üyeleri birbirine yakla tırmaktadır. Bir ba ka
deyi le kültür ba kentli i, kültürün toplumu birle tirici ve bütünle tirici i levini
gerçekle tirmektedir.
Bu çalı ma, kültür ba kentli inde sosyal geli me amaçlı projelere odaklanmı tır.
Çalı mada öncelikle kültür ba kentli i ve kültür ba kentlerinde sosyal geli me amaçlı
projelerden bahsedildikten sonra, çalı manın ara tırma alanı olarak seçilen “Eski ehir 2013 Türk
Dünyası Kültür Ba kenti” kapsamındaki projeler ve bu projeler içerisinde sosyal geli me amaçlı
projelerle ilgili elde edilen veriler sunulmu tur. Sonuç kısmında ise organizasyon kapsamındaki
sosyal geli me amaçlı projelerle ilgili de erlendirme ve önerilere yer verilmi tir.
1. Kültür Ba kentli i
Kültür ba kentli i, belirli bir düzeyde kültürel mirasa ya da önemli bir tarihe sahip,
geleneksel ve ça da sanatın örneklerinin sergilendi i ehirlere belirli kriterler do rultusunda
verilen bir sıfattır. Kültür ba kentli i, toplumun ortaya koydu u ve nesilden nesle aktararak
ö renme yoluyla sürdürdü ü kültürün, çe itli etkinlikler aracılı ıyla ziyaretçilere tanıtılmasını
ifade etmektedir. Bu yüzden kültür ba kentli i kavramı, kültür olgusunu kapsadı ı kadar
turizm olgusunu da içermekte ve kültür ile turizm arasında bir ba kurmaktadır.
Kültür ba kentli inde amaçlar ehirden ehre farklılık göstermektedir. Yüksek öncelikli
olarak ön plana çıkmı amaçlar arasında; ehrin uluslararası görünümünü yükseltmek, kültürel
faaliyetler ve sanatsal etkinlikleri içeren bir program yürütmek, ehrin uzun dönemli kültürel
geli imini sa lamak, hem ülke içinden hem de di er ehirlerden ziyaretçileri ehre çekmek,
özgüven ve gurur duygularını artırmak, kültür için yerel kitleyi artırmak sayılabilir. Orta
düzeyde öncelikli amaçlar; kültürel altyapı iyile tirmeleri, kültürel i birli ini artırmak,
yaratıcılık ve yenili i ilerletmek, yerel sanatçıların kariyerlerini ve yeteneklerini geli tirmek
amaçlarıdır. Sosyal kayna mayı artırmak, toplumsal katılımı sa lamak ve ekonomik açıdan
geli im daha dü ük önceli i olan amaçlar arasındadır (Palmer-Rae, 2004: 48-49).
Sosyal amaçlar kültür ba kentlerinin birço unda yüksek öncelikli amaçlar arasında yer
almasa da hemen hemen her kültür ba kenti, sosyal geli meye odaklı projelere programlarında
yer vermektedir. Bir sonraki bölümde, kültür ba kentlerindeki sosyal geli meye yönelik projeler
hakkında bilgiler sunulmu tur.
1.1. Kültür Ba kentlerinde “Sosyal Geli me” Amaçlı Projeler
Kültür ba kenti olan ehirlerde sosyal amaçlara ula madaki temel yakla ım, kültürel
proje ve programlara olan eri ilebilirli i artırmaktır. Palmer-Rae (2004: 132), Avrupa kültür
ba kentli i yapmı tüm ehirlerin izleyici kitlesi geli tirmeyi bir amaç olarak benimsediklerini
ve normalde bu tür etkinliklere katılmayan halkı kapsayacak ekilde programlarını
geli tirdiklerini belirtmi tir. Kültürel etkinliklere katılım için birtakım engellerin ma duriyetini
- 637 -
ya ayan veya etkinli e katılım konusunda birçok sınırlamayla kar ı kar ıya kalan gruplar,
çocuklar, ya lılar ya da dü ük gelir grubundaki kitleler programların önemli hedef kitleleri
olarak görülmektedir (Richards ve Palmer, 2010: 295). Bu hedef kitlelere ula arak, programlara
eri ilebilirli i artırmak amacıyla en çok yo unla ılan konular arasında; indirimli biletler, kartlı
geçi sistemleri, özel ula tırma gibi hizmetlerle ana program etkinliklerine katılmaları yönünde
insanları desteklemek, özellikle popüler konserler ve sokak gösterileri gibi ücretsiz etkinlikler,
ehir merkezi dı ındaki semt ve ilçelerde, okullarda ve kamusal alanlarda gerçekle en
etkinlikler göze çarpmaktadır (Palmer-Rae, 2004: 132).
Kültür ba kentlerinin birço u için kültüre eri im öncelikli konulardan biri olmu tur.
2011 Avrupa kültür ba kentlerinden biri olan Turku, kültürel programında yer verdi i "refah"
temasıyla kültürle refah arasındaki ba lantıyı vurgulayan ilk kültür ba kenti olmu ve bu tema
kapsamında herkesin kültüre eri iminin sa lanmasına çok büyük önem verilmi tir. Turku,
eri ilebilirli i fiziksel eri ilebilirlik, dilsel eri ilebilirlik, ekonomik eri ilebilirlik ve kapsamlı katılım
olmak üzere dört farklı alana dayandırmı tır.1 Eri ilebilirli e önem veren bir di er Avrupa
kültür ba kenti Ruhr'dur. 2010 Avrupa kültür ba kenti Ruhr sosyal sorumlulu unun farkında
olarak, aktiviteleriyle toplumda sosyal ya da sa lıkla ilgili nedenlerle dezavantajlı birçok insan
oldu u gerçe i konusunda halkın daha bilinçli olmasını amaçlamı tır.2 Herkesin kültüre eri imi
konusunda önemli bir örnek de Sibiu’dur. 2007 Avrupa kültür ba kenti Sibiu'daki amaçlardan
biri, Sibiu içerisinde sosyal birle meyi artırmak olarak ifade edilmi tir. Bu amaca ula madaki en
önemli aracın; sadece ehir merkezinde de il, özellikle bu tarz etkinliklerin düzenlenmedi i
dezavantajlı semt ve ilçelerde de çocuklar, gençler, etnik azınlıklar, engelliler gibi hakim
kültürden uzak olan gruplara yönelik kültürel etkinlikler düzenlemek oldu u belirtilmi tir
(Ecotec, 2009: 49).
2010 Avrupa kültür ba kenti olan stanbul da herkesin kültüre eri imi konusuna özen
göstermi ve stanbul 2010 Avrupa Kültür Ba kenti Etki De erlendirme Raporu'na (2011: 37)
göre; stanbul 2010 programı kültür-sanat izleyicisi olarak tanımlanmayan grupları da
etkinliklere çekmeyi ba armı tır. Kültür-sanat izleyicisi, kitap okumak, sinemaya gitmek,
tiyatroya gitmek, konsere gitmek, müze-sergi-galeriye gitmek, opera ya da baleye gitmek gibi
faaliyetlerden en az dördünü yıl içerisinde en az bir kere gerçekle tiren ki i olarak
tanımlanmı tır. Buna göre, stanbul halkının %84’ü kültür-sanat izleyicisi olmayan gruptadır ve
etkinliklere katılanların ise %44,7’si kültür-sanat izleyicisi olmayan gruptadır. 2012 yılında
Avrupa kültür ba kenti olan Guimarães de gençler, dezavantajlı kesim ya da kültürel olarak
aktif olmayan gruptan yakla ık 15.000 ki iyi etkinliklere çekmeyi ba armı tır (McAteer vd.,
2013: 35).
Neredeyse bütün kültür ba kentleri sosyal ya da toplumsal programlarında çocuklar ve
gençlere yönelik projelere öncelik tanımı lardır. Bu yakla ım, hem çocukların gelece in izleyici
kitlesi olmasından hem de okulların dü ük maliyetle birçok ki iyle birlikte çalı maları ile etkin
bir yapı imkanı sunmasından kaynaklanmaktadır (Palmer-rae, 2004: 133). Bu duruma en iyi
örneklerden biri 2011 Avrupa kültür ba kenti Tallinn’dir. Örne in; "Genç zleyici Programı"
okul ça ındaki çocukların kültürel etkinliklere katılmaları için hayata geçirilmi bir projedir.3
Benzer ekilde; "Trumm It" projesinde ehirdeki dezavantajlı kesimlerdeki çocuklarla
çalı ılmı tır (Rampton vd., 2012: 28). Bir di er örnek olan 2010 Avrupa kültür ba kenti Ruhr için
özellikle imdiye kadar kültürel hizmetlere hiç ilgi göstermeyen ya da çok az ilgi gösteren
gençlere ula mak, öncelikli amaçlardan biri olmu tur. Çocuklar için 40, gençler için yakla ık 80
proje üreten Ruhr 2010'da ayrıca bu projelerin 60'tan fazlası do rudan okullarda ve ö rencilerin
i birli iyle yürütülmü tür.4 Okullar dı ındaki genç bireyler için eri imi artırmaya da kültür
ba kentleri önem göstermektedir. Ba kentler, özellikle gençlik hizmetleri ile ortakla a çalı arak
bu amaca ula maya çalı maktadır. Örne in; Selanik yoksul semtlere kültürel giri imleri
desteklemek için gençlik merkezleri kurmu tur (Palmer-Rae, 2004: 133). stanbul’da da
http://www.turku2011.fi/en/accessibility, Eri im: 26.06.2014
http://archiv.ruhr2010.de/en/ruhr2010-gmbh/corporate-culture/social-inclusion.html, Eri im: 27.06.2014
3 http://www.tallinn2011.ee/?id=258, Eri im: 29.06.2014
4 http://archiv.ruhr2010.de/en/results.html, Eri im: 27.06.2014
1
2
- 638 -
gençlerin kültürel hizmetlere dahil edilmeleri amacıyla çe itli projeler yürütülmü tür. "My
Town, My Utopia" projesi Gaziosmanpa a'daki gençleri kapsayan, semtlerini foto raflamalarını
içeren bir projedir. Foto raflar daha sonra stanbul Fransız Kültür Merkezi'nde sergilenmi tir
(Rampton vd., 2011: 81).
Kültür ba kentlerinde ya lı ve engelli ki ilere de özellikli projeler aracılı ıyla
ula ılmaya çalı ılmaktadır. 2000 Avrupa kültür ba kenti Brüksel, ö renme güçlü ü olan ki iler
için sanat çalı tayları düzenlemi , Helsinki ise huzur evlerine yönelik projeler üretmi tir
(Palmer-Rae, 2004: 133).
Kültür ba kentleri sosyal geli me amaçlarına ula mada kültürel içerme ve kültürel
araçsallık kavramlarını da kullanmaktadır. Kültürel araçsallık, di er amaçlara ula mak için
kültürün bir araç olarak kullanılmasını ifade etmektedir. Kültür ba kentlerinden örnekler; anti
sosyal davranı ı azaltmak ve güven in a etmek amaçlı gençlere yönelik çalı taylar; sa lık ya da
sosyal konularla ilgili bilgi nakletme amaçlı gerçekle tirilen tiyatro gösterileri; i gücüne yeniden
katılımlarını sa lama amaçlı i siz insanlara yönelik programlar eklinde sıralanabilir. Kültür
ba kentlerinde kültürel içerme kapsamında da çe itli projeler yapılmaktadır. Buna verilebilecek
örnekler; göçmen toplulukların kültürel i lerini ana etkinliklere dahil eden programlar,
insanların ki isel ve mü terek deneyimlerini yansıtabilecekleri yeni sanatsal üretimler olarak
sıralanabilir (Palmer-Rae, 2004: 134).
1.2. Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti
Kurulu undan itibaren ortak Türk kültürünün ara tırılması, geli tirilmesi, tanıtılması
ve gelecek ku aklara aktarılması için faaliyetlerini sürdüren TÜRKSOY, 2010 yılında stanbul'da
düzenlenen Türk Dili Konu an Ülkeler Devlet Ba kanları 10. Zirvesi'nde, "Türk Dünyası kültür
ba kenti" uygulamasını önermi ve bu öneri oybirli iyle kabul edilmi tir5. Eski ehir 2013 Türk
Dünyası kültür ba kenti için Koordinasyon Kurulu, Danı ma Kurulu, Yönetim Kurulu ve Genel
Sekreterlikten olu an Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti Ajansı kurulmu tur.6
Ajans’ın faaliyet süresi TBMM Genel Kurulu'nda Eski ehir Türk Dünyası Kültür Ba kenti
Kanunu'nda de i iklik teklifi kabul edilerek 30 Haziran 2014'e kadar uzatılmı tır.7
Eski ehir'in kültür ba kentli inde hedef kitle olarak birinci planda 8-18 ya grubu,
ikinci planda ise 18-35 ya grubu belirlenmi tir. Eski ehir 2013 Türk Dünyası kültür ba kentinin
teması "Göç" olarak belirlenirken, maskotu olarak da Nasrettin Hoca seçilmi tir.8
2. Ara tırmanın Amacı
Ara tırmanın amacı; Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti projeleri içerisinde
yerel halkın sosyal geli imine yönelik projeleri belirlemek suretiyle, kültür ba kentli inin yerel
halkın sosyal geli imine olan katkısını de erlendirmektir. Bu amaca ba lı olarak ara tırmada
a a ıdaki sorulara cevap aranmı tır:
1. Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında gerçekle en projeler
nelerdir?
2. Hangi projeler yerel halkın sosyal geli imine yönelik özellikli projelerdir?
3. Yerel halkın sosyal geli imine yönelik bu özellikli projeler nasıl hayata geçirilmi tir?
3. Ara tırmanın Yöntemi
Bu bölümde ara tırmanın deseni, verilerin toplanması ve veri analizinde kullanılan
yöntem ve teknikler sunulmu tur.
3.1. Ara tırmanın Deseni
Bu çalı mada nitel ara tırma desenlerinden durum çalı ması (örnek olay) deseni
kullanılmı tır. Durum çalı ması; güncel bir olguyu kendi gerçek ya am çerçevesi içinde çalı an,
olgu ve içinde bulundu u içerik arasındaki sınırların kesin hatlarıyla belirgin olmadı ı ve
5http://www.turksoy.org.tr/TR/belge/1-98476/2012-astana-turk-dunyasi-kultur-baskenti-yilina-gorkeml-.html,
Eri im: 25.06.2014
6 http://www.eskisehir2013.org.tr/index.php/tr/eskisehir2013/organizasyon/2013-turk-dunyasi-kultur-baskentiajansi, Eri im: 22.06.2014
7 http://www.esgazete.com/turk-dunyasi/turk-dunyasi-ajansi-suresi-uzatildi-h7274.html, Eri im: 26.06.2014
8 http://www.eskisehir2013.org.tr/index.php/tr/eskisehir2013/kurumsal-kimlik/tema, Eri im: 23.06.2014
- 639 -
birden fazla kanıt veya veri kayna ının mevcut oldu u durumlarda kullanılan, görgül bir
ara tırma yöntemidir (Yin, 1984: 23'ten aktaran Yıldırım ve im ek, 2011: 277).
3.2. Veri Toplama Yöntemi
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti Ajansı faaliyetlerinin ve etkinliklerin sona
erdi i 30 Haziran 2014 tarihi itibariyle, Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti resmi
internet sayfasındaki9 “etkinlik takvimi” sekmesi aracılı ıyla geçmi e dönük olarak tüm projeler
taranmı tır. Bunun yanı sıra, bu sekme altında tüm projelere yer verilmemi olması
ihtimalinden hareketle sitedeki “haberler” ve “duyurular” ba lıkları da geçmi e dönük olarak
taranmı tır. Ayrıca, verilerin geçerlili ini sa lamak amacıyla organizasyon tarafından daha
etkin kullanılan resmi facebook sayfasında10 yer alan payla ımlar da geçmi e dönük olarak
taranmı tır. Çalı mada etkinlik sayıları de il, proje sayıları baz alınmı tır.
3.3. Verilerin Analizi
Ara tırmada elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi teknikleri
kullanılmı tır. Betimsel analiz, elde edilen verilerin önce sistematik ve açık bir biçimde
betimlenmesini, daha sonra yapılan bu betimlemelerin açıklanmasını, yorumlanmasını, nedensonuç ili kilerinin irdelenerek bir takım sonuçlara ula ılmasını ifade eden bir nitel veri analiz
türüdür (Yıldırım ve im ek, 2011: 224). çerik analizi ise seçici, sınıflandırıcı ve nicelle tirici bir
yöntem olarak salt bir betimleme ve tasvir aracı ya da tekni i de il, aksine çıkarım yapma
yoluyla sosyal gerçe in belirli boyutlarını ara tıran bir yöntemdir (Gökçe, 2006: 19). çerik
analizinde temel amaç; ara tırma sonucunda elde edilen verileri açıklayabilecek kavramlara ve
ili kilere ula maktır. Bu amacı gerçekle tirmek için yapılan i lem ise, birbirine benzeyen verileri
belirli kavramlar ve temalar çerçevesinde bir araya getirmek ve bunları okuyucunun
anlayabilece i bir biçimde düzenleyerek yorumlamaktır (Yıldırım ve im ek, 2011: 227).
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti projelerinin “sosyal geli me” açısından
incelenmesi be a amada gerçekle tirilmi tir. Birinci a amada; yapılan tüm projeler herhangi bir
sınıflandırma yapılmaksızın aylık bazda listelenmi tir. Ocak 2013-Haziran 2014 arasında
gerçekle en tüm projeler aylık bazda listelendikten sonra, herhangi bir zaman dilimine ba lı
olmadı ı görülen projeler de “Zamana Yayılan Projeler” ba lı ı altında listelenmi tir. kinci
a amada; tüm projeler konuları ve içerikleri bakımından incelenmi ve sosyal geli me amacını
ta ıyan projeler i aretlenmi tir. Üçüncü a amada; sosyal geli me amacını ta ıyan projeler ortak
özellikleri bakımından incelenmi ve projeler 8 farklı kavramsal kategori altında toplanmı tır.
Dördüncü a ama; ara tırmanın geçerli ini ve güvenirli ini sa lama a amasıdır. Nitel bir
ara tırmanın geçerli inin önemli ölçütlerinden biri; toplanan verilerin ayrıntılı olarak rapor
edilmesi ve ara tırmacının sonuçlara nasıl ula tı ını açıklamasıdır (Yıldırım ve im ek, 2011:
257). Bu do rultuda çalı manın gerek veri toplama a aması ve gerekse veri analizi a amaları
ayrıntılı bir ekilde sunulmu tur. Bunun yanı sıra, daha önce de belirtildi i gibi ara tırmanın
geçerli i için veriler tek bir kaynaktan de il birden fazla kayna ın taranmasıyla elde edilmi tir.
Ara tırmanın güvenirli i için; LeCompte ve Goetz'in (1982'den aktaran Yıldırım ve im ek,
2011) belirtti i çe itli stratejilerden yararlanılmı tır. lk olarak katılımcılardan elde edilen
veriler, bulgular kısmında herhangi bir yorum katmadan do rudan sunulmu tur. Çünkü
okuyucu, ara tırmacının verilerini yorum katılmamı haliyle okuma fırsatı elde etti inde, daha
sonra ara tırmacının ula tı ı sonuçları bu verilere göre de erlendirme fırsatı da elde
edebilecektir. Bir di er strateji de ara tırmaya birden fazla ara tırmacının dahil edilmesidir.
Çünkü ara tırmacılar arasında ara tırmanın çe itli süreçlerinde olu acak uzla ma noktaları,
ara tırmanın ba kaları tarafından kabul edilme oranını da artırmaktadır. Veri analizinin son
a aması olan be inci a amada ise, veriler bilgisayara aktarılarak proje sayıları belirlenmi tir.
4. Bulgular
Bu bölümde Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında gerçekle en
projeler ve bu projeler içerisinde yerel halkın sosyal geli imine yönelik projelerin temsil etti i
kategoriler sunulmu tur.
9
http://www.eskisehir2013.org.tr/
https://www.facebook.com/eskisehir2013.org.tr/timeline
10
- 640 -
4.1. Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti Kapsamında Gerçekle en Projeler
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında gerçekle en 286 proje, aylık
veriler halinde Tablo 1’de gösterilmektedir.
Tablo 1: Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti Projeleri
OCAK 2013
11 Ocak-28 ubat: "En Yakın Çin: Sincan" Foto raf Sergisi
31 Ocak: Türk Dünyası Müzik Toplulu u "Türk
Dünyasını Ya atan Ezgiler"
UBAT 2013
18 ubat: "Ba kentlik Sürecinde Söz Sivil Toplumda" Toplantısı
MART 2013
2-31 Mart: Türk Dünyası Milli Kültür Bilgi Yarı ması
22-29 Mart: PTT Genel Müdürlü ü "Eski ehir 2013 Türk
12 Mart: Büyükelçi ve Yabancı Misyon
eflerine Dünyası Kültür Ba kenti" Pul Sergisi
Resepsiyon
23 Mart: Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti
21 Mart: Nevruz enlikleri
Açılı Töreni
22 Mart: Yabancı Basın Mensuplarına Resepsiyon
N SAN 2013
4-6 Nisan: 12. Bakü Uluslararası Turizm ve Seyahatler 24-26 Nisan: 13. Kazakistan Uluslararası Turizm Fuarı'na
Fuarı'na Katılım
Katılım
18-20 Nisan: I. Türk Dünyası Turizm Ö rencileri 26 Nisan: 10. Dönem Türkiye Ö renci Meclisi Özel
Kurultayı
Birle imi
19 Nisan: Kazakistan Jastar Tiyatro Toplulu u
30 Nisan–6 Mayıs: Uluslararası Genç Do a Bilimcileri
23-25 Nisan: Uluslararası Gölge-Kukla Oyunları Festivali, Turnuvası
Paneli ve Çok Uluslu Dosya Hazırlama Yuvarlak Masa
Toplantısı
MAYIS 2013
3-11 Mayıs: Uluslararası Yunus Emre Kültür ve Sanat 12 Mayıs: Kırımo lu Bir Halkın Mücadelesi Belgeseli Gala
Haftası Etkinlikleri
Töreni ve Foto raf Sergisi
4-5 Mayıs: Battalgazi Rallisi
16-19 Mayıs: California Anadolu Kültürleri ve Yemekleri
5-20 Mayıs: 3. Liselerarası Tiyatro enli i
Festivali'ne Katılım
6-8 Mayıs: Kafkasya Üniversiteler Birli i Türkoloji Bölüm 17-19 Mayıs: 1. Eski ehir Dada lar Günleri Etkinli i
Ba kanları Toplantısı
24-31 Mayıs: II. Uluslararası Odunpazarı Cam Festivali
7-8 Mayıs: Nasreddin Hoca Fıkra Anlatı Gelene i 25 Mayıs: Karaçay Malkar Nartlanı Toy Künü Etkinli i
Toplantısı
27 Mayıs-2 Haziran: Türk Dünyası Geleneksel Çocuk
9 Mayıs: "Göç ve Eski ehir" Sempozyumu
Oyunları enli i
10-11 Mayıs: 81 l 81 Ö retmen
28 Mayıs: Azerbaycanlılar Etkinli i
11-12 Mayıs: "Bi Dünya Ö renci Eski ehir'de" konulu 6. 31 Mayıs-15 Haziran: “Yazarlar Okullarda” Projesi
Uluslararası Ö renci Bulu ması
HAZ RAN 2013
8-9 Haziran: 1. Uluslararası 21. Ulusal Seyyid Sultan
1 Haziran: Sabantoy Bayramı
Sücaeddin Veli Anma ve Dostluk Günü
3 Haziran: Yunus Emre Oratoryosu
3-9 Haziran: Nasreddin Hoca Do um enlikleri ve Anma 9 Haziran: 27. Geleneksel Tepre enlikleri
9 Haziran: 11. Türkçe Olimpiyatları Eski ehir Etkinli i
Haftası
28 Haziran: pekyolu airler Bulu ması
TEMMUZ 2013
6-7 Temmuz: Türkmenistan Kültür Günleri
14-17 Temmuz: 16. TÜRKSOY Ressamlar Bulu ması
9 Temmuz-7 A ustos: Türk Dünyasında Ramazan 15-21 Temmuz: “Challenger Tour Eski ehir Cup” Tenis
ftarları “Halil brahim Sofrası”
Turnuvası
A USTOS 2013
8-10 A ustos: Bu Bayram Uzun Sürecek
23-24 A ustos: Tataristan Komsike Zori Dans Grubu ve
10-11 A ustos: Müzik ve Futbol öleni
KKTC Akder Grubunun Gösterisi
12-20 A ustos: Sokak Gösterileri
24-25 A ustos: Geleneksel Türk Sporları Günleri
13-14 ve 18 A ustos: Azerbaycan Aysel Halk Dansları 24-25 A ustos: 20. Ertu rul Gazi urası Yörük Etkinlikleri
Toplulu u
27 A ustos: Taksici Esnafa Tanıtım E itimi
14 A ustos: Bulgaristan Karaman Köyü Türk Halk 29 A ustos-14 Eylül: “Altay’dan Tuna’ya Baykal’dan
Dansları Toplulu u Gösterisi
Ural’a Çini ve Seramik Boyama Sergisi”
EYLÜL 2013
1 Eylül: Seyit Battal Gazi’yi Anma enlikleri – Orhan 9-22 Eylül: 7. Uluslararası Pi mi Toprak Sempozyumu
Hakalmaz Konseri
12-15 Eylül: TÜMS AD Uluslararası 1. Kobi Zirvesi'ne
2-3 Eylül: 4. TÜRKSOY Üyesi Ülkeler UNESCO Milli Katılım
Komisyonları Toplantısı
14 Eylül-4 Ekim: Türk Co rafyası Toprak Sergisi
2-23 Eylül: Türk Kahvesi Geçici Müzesi
14 Eylül: Ruhun Dansı
2 Eylül: Türk Dünyası Bulmaca Gezisi (2. Etap: 29 Ekim)
20 Eylül-22 Eylül: Muhacir Yaz enli i
2 Eylül: Eski ehir'in Dü man galinden Kurtulu unun 21 Eylül: Eski ehir’de enlik Var
91. Yıldönümü Etkinlikleri
21 Eylül: Türk Dünyası Kültür Ba kenti Gençlik
3 Eylül: Türksoy Gençlik Senfoni Orkestrası Sahnesi
Konserleri 1 – Mustafa Ceceli Konseri (28 Eylül: Gül en,
- 641 -
3 Eylül: BKM (Moralman Grubu) Sahne Gösterisi
25 Ekim: Kıraç)
4-5 Eylül: Yıldızlar Geçidi
23 Eylül-3 Ekim: Eski ehir Uluslararası Sanat Çalı tayı ve
5-7 Eylül: 22. Ulusal E itim Bilimleri Kurultayı
Sergisi
6-8 Eylül: Ertu rul Gazi’yi Anma ve Sö üt enlikleri
23-28 Eylül: Ahilik Haftası
8-12 Eylül: 36. TEMÖB Türkiye Endüstrisi Mühendisleri 24 Eylül–9 Ekim: 4. Uluslararası efika Kutluer Festivali
Ö renci Birli i
25 Eylül: Kültür ve Turizm Bakanlı ı Ankara Türk
8 Eylül: 16. Geleneksel Azhvala enli i
Dünyası Müzik Toplulu u Konseri
9-12 Eylül: Türk Dünyası Polisleri Yarı ıyor
28 Eylül – 1 Ekim: Balkan Haftası Etkinlikleri
EK M 2013
2-3 Ekim: Rusya ve slam birli i Te kilatı Ülkelerinin 5. 23-26 Ekim: Odunpazarı Belediyesi 5. Geleneksel
Uluslararası Ekonomi - Kazan Summit Zirvesi'ne Katılım
Kur unlu Çocuk Satranç enli i
5 Ekim: Çankaya Üniversitesi Türk Halk Müzi i 24-27 Ekim: 8. Uluslararası Türk Kültürü Kongresi
Toplulu u Korosu
24 Ekim: Türk Dünyası Kent Meydanı Çalı tayı
5-6 Ekim: 3. Uluslararası Yemek Yarı ması
24 Ekim: Türk Kene i ve Aksakallar Kene i 6. Toplantısı
5-6 Ekim: Yaza Veda enlikleri
25-27 Ekim: Ka gar'dan Endülüs'e Türk- slam ehirleri
7-13 Ekim: Ekim’de Rock
"Sakarya ehrengizi" (28-29 Ekim, stanbul)
9-11 Ekim: 3. Uluslararası Tatarların Tarihi Mirası 26-28 Ekim: Ertu rul Gazi'yi Anma ve Yörük enlikleri
Kongresi
28 Ekim: TÜMATA Grubu "Müzik Terapi" Gösterisi
10-12 Ekim: Rusya St. Petersburg 21. INWETEX CIS 29 Ekim: Ya ıtımız Cumhuriyet
Fuarı'na Katılım
30-31 Ekim: Türk Dünyası Yıldızlar Serbest Güre
15-18 Ekim: Kurban Bayramı Türk Dünyası'nda Turnuvası
Kutlanıyor
23-25 Ekim: Kurulu undan 90. Yılına Türkiye
Cumhuriyeti Uluslararası Sempozyumu
KASIM 2013
4-8 Kasım: Türk Dünyası Kültürel De erleri Uluslararası 21-22 Kasım: Uluslararası Seyyid Yahya irvani ve
Halvetilik Sempozyumu (26 Kasım, Bakü)
Sempozyumu
5-8 Kasım: TCDD Uluslararası Demiryolu Emniyet 22 Kasım: Türk Kene i Milli E itim Bakanları 2.
Toplantısı
Yönetimi E itimi
7-8 Kasım: Türk Kene i Türk Üniversiteler Birli i 22-24 Kasım: Turkuaz Sinema Günleri
23 Kasım: Tatar Dü ün Alayı
Mevlana De i im Programı Çalı tayı
9 Kasım: Aylin Dinç "Mazi Müzikli Gösteri ve Siyah 23-25 Kasım: Necip Fazıl Kısakürek'in “Yunus Emre”
Oyunu
Gözler Single Lansman Gecesi"
25-26 Kasım: Uluslararası Türk Dünyası Çevre Sorunları
9 Kasım: Gözya ı Geceleri
Sempozyumu ve Tıbbi Bitkiler Sergisi
11-15 Kasım: Nejat can 75. Foto raf Sergisi
28-29 Kasım: Aliya zzetbegoviç'in Vefatının 10. Yıl
15 Kasım: Orhan Hakalmaz Konseri
15-16 Kasım: Ahıska Türkleri Sürgününün 69. Yıldönümü Dönümü Anma Etkinli i
27 Kasım: Rumeli'ye Elveda
Anma Programı
28-30 Kasım: Uluslararası Küreselle me Sürecinde Din
16 Kasım: "Haytarma" Filmi Gala Gösterimi
E itimi Sempozyumu
18-22 Kasım: Türk Dünyası Çocukları Satranç Turnuvası
19-21 Kasım: Türk Dünyası Genç Yetenekler Festivali ve 29 Kasım: "Yüzyıl Öncesi Eski ehir Foto rafları Sergisi"
Uluslararası Kırım Türkleri Halk Oyunları ve Müzik ve Türk Dünyası Gönül Ba ı Ödül Töreni
Festivali
30 Kasım: Karaçay Malkar Türkleri Sürgününün 70.
Yıldönümü Anma Programı
ARALIK 2013
3 Aralık: Tekerlekli Sandalyede Sema Gösterisi
16-17 Aralık: Hz. Mevlana'nın 740. Vuslat Yıldönümü ve
3 Aralık: Eski ehirspor – Engelli Ö renciler Bulu ması
eb-i Arus Anma Töreni
4 Aralık: Hz. Mevlana A kı Sema Gösterisi
16-22 Aralık: Eski ehir'de Çanakkale'den Anadolu'ya
4 Aralık: U ur I ılak Türk Halkı Müzi i Konseri
Gezici Çanakkale 1915 Sava Malzemeleri Müzesi
5-6 Aralık: TÜRKONFED 17. Giri im ve
Dünyası 17-18 Aralık: Do umunun 85. Yılında Uluslararası Cengiz
Zirvesi Toplantıları
Aytmatov Sempozyumu
5-8 Aralık: zmir Travel Türkiye Turizm Fuarı ve 19-21 Aralık: Türkvizyon arkı Yarı ması
Konferansı'na Katılım
20-25 Aralık: Sınır Tanımayan Gönüller Avrupalı Türkler
8 Aralık: Eski ehir Ritmik Sevgi Roman Ritim Grubu ve Bulu ması (Kopenhag - Stockholm)
Kocaeli Büyük ehir Belediyesi Roman Müzik Grubu 21-22 Aralık: Türk Dünyası Medya Bulu maları
Gösterisi
24-29 Aralık: Mehmet Akif Ersoy'u Anma Etkinlikleri
11-12 Aralık: Türk Dünyasında Dini Hayat ve Güncel 27-28 Aralık 2013: Zihinsel Engelliler Türkiye Bowling
Meseleler Sempozyumu
ampiyonası
13 Aralık: Yürekli Bir Ba ı , Gülen Binlerce Yüz
27 Aralık-5 Ocak: Almanya Duisburg Kitap Fuarı’na
13 Aralık: Kazakistan'ın 22. Ba ımsızlık Bayramı Katılım
Etkinlikleri
28-29 Aralık: slam ve Entelektüellik Sempozyumu
15 Aralık: Nihat Hatipo lu Eski ehir'de
29 Aralık: Da Bisikleti Festivali
OCAK 2014
4 Ocak: Yunus Emre A kın Sesi Eski ehir Film Galası (7 24 Ocak: "Yunus Emre ve Mevlana Eserleri" Süleyman
Ocak-Ankara; 8 Ocak- stanbul)
Erguner Konseri
10-12 Ocak: “Çocuk Gözüyle Kültür Ba kenti Eski ehir” 25 Ocak: Karagandı Senfoni Orkestrası "Türk Dünyası
- 642 -
Sergisi
12-18 Ocak: “Hüsn-i Hat'tın Diliyle Göç” Sergisi
14 Ocak: “Gül ve Lale” Müzik ve Dans Gösterisi
Ça da Klasik Müzik aheserleri" Konseri
27-31 Ocak: “Balkanlarda Akan Zaman” Sergisi
30 Ocak-2 ubat: 18. EMITT Turizm Fuarı'na Katılım
UBAT 2014
5-8 ubat: Irak Türkleri Haftası
16-18 ubat: VI. Türk Dünyası Edebiyat Dergileri
10-12 ubat: Necip Fazıl'ın "Para" Oyunu
Kongresi
13 ubat: Sevgi iirleri Dinletisi
17-21 ubat: "Trafik Polisinin Denetim Yönetim ve
15 ubat: Saray Sanatı Çini'nin Tarihi Serüveni ve Türk E itiminde Etkinli inin Artırılması" Projesi (2.Etap: 3-8
slam Mimarisi'ndeki Yeri
Mart 2014)
18 ubat: “Gönüller Engel Tanımaz” Ö renci Bulu maları
24-27 ubat: Uluslararası Turkuaz Sinema Günleri
MART 2014
4 Mart: 2014 Toktogul Satılganov Yılı Açılı ı
8-30 Mart: Türk Dünyası Alı veri Günleri
4 Mart-27 Nisan: Salih Denli “E iti-YORUM” Karikatür 15-18 Mart: Türk Dünyası Ressamlar Eski ehir'de
Sergisi
Bulu uyor
5-7 Mart: “Eski ehir’in Dünü Bugünü ve Çocuk Gözüyle 19-21 Mart: Nevruz ve Kapanı Törenleri
Yarını” Sergisi
20 Mart: Türk Dünyası Gazeteciler urası
5-9 Mart: Berlin ITB Turizm ve Seyahat Fuarı'na Katılım
23 Mart: Talha Bora Öge iir ve Türkü Konseri
6 Mart: Eski ehir Türk Dünyası Kültür Ba kenti Özel 27-28 Mart: Türk Dünyasında Bilimin Tarihi ve Geli imi
Konseri
Kurultayı
N SAN 2014
16-22 Nisan: "Cumhuriyet Tarihine I ık Tutan apkalar"
4-6 Nisan: z Sürücü Resim Sergisi
4-5 Nisan: Uluslararası Kazanlı Yenilikçi Alimler Sergisi
17-20 Nisan: Bosna'da Dü ünümüz Var
Sempozyumu
8 Nisan: TÜMATA Konseri (Altaylardan Anadolu'ya 21-23 Nisan: Maziden Atiye Türk Dünyası Tarih
Ö rencileri III. Ulusal Sempozyumu
Türk Müzik ve Terapisi)
22 Nisan: Bahar ve A k iirleri Dinletisi
12-13 Nisan: ki Günde irket-i Alem
14-17 Nisan: I. Uluslararası Avrasya Türk Dünyası Çocuk 25 Nisan: Friglerden Kalan Gizemli Miras Foto raf Sergisi
28 Nisan: mam Maturidi Uluslararası Sempozyumu
Edebiyatı Yayıncılı ı Sempozyumu
MAYIS 2014
2-3 Mayıs: Yunus Emre Bulu maları (2-3 Mayıs Eski ehir; 11-13 Mayıs: Türk Dünyası Sivil Toplum Kurulu ları
Zirvesi
10-12 Mayıs Berlin; 30 Mayıs-1 Haziran Budape te)
3 Mayıs: Lise ve Dengi Okullar Arası XII. Türk Dünyası 12-18 Mayıs: Yunus Emre Güzel Yazı (Kaligrafi) Sergisi
13 Mayıs: “Hazar’ın Pir’i Seyyid Yahya irvani” Belgeseli
airlerinden iir Okuma Günü
Galası
2-4 Mayıs: II. Kadın Ara tırmaları Sempozyumu
13-15 Mayıs: Uluslararası 8. Robot Yarı ması
4 Mayıs: "Sakaryaba ı’nın Notaları" Foto raf Sergisi
18 Mayıs: Amerika’da Türk Günü Yürüyü ü
4-7 Mayıs: Türk Dünyası Yazarlar Parlamentosu
21 Mayıs: “Osmanlı Gürcüleri Göç” Belgeseli Galası
5-7 Mayıs: Türk Dünyasında Kadın ve Moda Etkinlikleri
5-9 Mayıs: Uluslararası Yunus Emre Kültür ve Sanat 22-29 Mayıs: Semerkand Haftası
24-25 Mayıs: Azerbaycan Cumhuriyet Bayramı iir ve
Haftası Etkinlikleri
Mu am Gecesi
5-11 Mayıs: Türk Dünyası Kitap ve Kültür öleni
5-12 Mayıs: Eski ehir Hacı Bekta Veli Anadolu Kültür 25 Mayıs: Sigaranın ntikamı
27 Mayıs: “Kırımlı - Korkunç Yıllar” Filmi Galası
Vakfı Kerbela Turu
9 Mayıs:"Anadolu'nun Bakı ı" Suluboya Resim Sergisi 26-28 Mayıs: Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi
28-30 Mayıs: 3. Uluslararası Dünya Türk Forumu
(Berlin)
(ED RNE)
10-11 Mayıs: Eski ehir Rallisi
HAZ RAN 2014
2 Haziran: "Alkı lanacak Kadınlar" Müzikli Oyun 18 Haziran: Birjan ve Sara Operası
Gösterisi
21 Haziran: Kurulu tan Kurtulu a Biz Birlikte Türkiye’yiz
4-7 Haziran: Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları
25 Haziran: "Gaspıralı smail Bey" Sempozyumu
6-8 Haziran: Türk Dünyası ller Arası Mangala Turnuvası
27-29 Haziran: Dünya Uygarlı ı çinde Türk Uygarlı ı
8 Haziran: Nasreddin Hoca Do um enlikleri
Tarih ve Dil Meseleleri Kurultayı
9 Haziran: Frig Vadileri Foto raf Sergisi ve Anadolu'da 28 Haziran-27 Temmuz: Erkan Tan ile Ramazan (Beyaz
Frigya Medeniyeti Defilesi
TV)
4-5 Temmuz: Bilekten Yüre e Göç (Dortmund - Bonn)
ZAMANA YAYILAN PROJELER
Türk Dünyası Türk Halk
Han Hacı Arif Efendi Kona ı
Zübeyde Hanım Kadın Do um
Müzi i Korosu
Kültür Evi Projesi
Hastanesinin Engellilere Uygun
Süreli - Süresiz Yayınlar
Beylikova Türk Kültür Evi
Duruma Getirilmesi
Gönüllülük Projesi
Günyüzü Türk Kültür Evi
Kızılay Hasırcalar Kampı
Suriye’ye Yardım
Mihallıççık Türk Kültür Evi
eyh
Edebali’nin
Makam
Türk Dünyası Yurtdı ı Kültür
Sarıcakaya Türk Kültür Evi
Türbesinin Restorasyonu
Gezileri – “Be Bini Bir Yerde”
nönü Türk Kültür Evi
l Kütüphanesinin Yenilenmesi
Gezi
Yazısı
ve
Foto raf
Alpu Türk Kültür Evi
Mahmudiye Atlı Terapi Merkezi
Yarı ması – On Bin Karde El
Çifteler Türk Kültür Evi
Kaymaz Halı Saha Kompleksi
Ele
Seyitgazi Türk Kültür Evi
Do ançayır
Halı
Saha
- 643 -
Çanakkale Gezileri
Eski ehir
Karde leriyle
Bulu uyor
Konya Gezileri
Türk Dünyası Çocuk Oyun ve
Oyuncakları Projesi
“ ehirlerarası
Otobüsleri
Yunusça Giydirme
"Tarihi
Odunpazarı
Evleri"
Foto raf Yarı ması
lkokul - Ortaokul - Liselerarası
Resim,
iir,
Röportaj
ve
nceleme-Ara tırma Yarı maları
TDKB Okullar Arası Futbol
Turnuvası
"Hacivat-Karagöz"
Gölge
Oyunu Gösterimi
“Kadrajda Kültür Ba kenti”
Foto raf Yarı ması
“Yazarlar çinizde” Projesi
Atayurttan Anayurda pekyolu”
Belgeseli
Üç Boyutlu Türk Dünyası Atlası
Cengiz Aytmatov Bilgi Evi
Türk Dünyası Hatıra Ormanı
"Eski ehir Demiryolu Kültürü"
Projesi
Türk Dünyası Bilim, Kültür ve
Sanat Merkezi
Hasan Polatkan Kültür Merkezi
Vi nelik
Kültür
Merkezi
Dönü üm Projesi
Bilim Kültür Sanat Merkezi
Balkan Kültür Evi Restorasyonu
Sivrio lu Kona ı Restorasyonu
Butik Otel Restorasyonu
Türk Dünyası Kent Meydanı
Yapımı
Türk Dünyası Bahçesi
Odunpazarı
Sokak
Sa lıkla tırmaları
Demiryolları Müzesi
Matrakçı Nasuh ehir Hafızası
Müzesi
Yunus Emre Külliyesi Tadilatı
ve Çevre Düzenlemesi
Cumhuriyet
Müzesi,
Aksu
Hizmet Binası Hicri Sezen Parkı
Çevre Düzenlemesi
Eski ehir Esnaf ve Sanatkarlar
Odası Birli i Kültür, Sanat ve
Hizmet Binası
Seyitgazi Uryan Baba Türbesi
Restorasyonu
Miniatürk Projesi
Göç Müzesi
Nasrettin Hoca enlik Alanı
Düzenlemesi
TOPLAM PROJE SAYISI
Kompleksi
Türk Dünyası Ça da
Hat
Sanatları Müzesi
Sivrihisar Ermeni Kilisesi Çevre
Düzenlemesi
Mihalgazi Topçular Kona ı
Restorasyonu
Seyitgazi Eski Askerlik ubesi
Restorasyonu
Tiryakizade Süleyman A a
Camii Restorasyonu
Kıraç
Cami
Restorasyonu
(Mihalgazi)
Orta I ık Camii Restorasyonu
ücaeddin
Veli
Külliyesi
Restorasyonu (Seyitgazi)
Ako lan Camii Restorasyonu
Alaaddin Camii Restorasyonu
Ortaı ık Camii Restorasyonu
Aziz Mahmut Hüdai Camii
Restorasyonu
Seyitgazi
Merkez
Camii
Restorasyonu
Kuyucak Camii Restorasyonu
Odunpazarı
Eski
Askerlik
ubesi Restorasyonu
Sivrihisar Eski Askerlik ubesi
Restorasyonu
Sivrihisar
Eski
Hastane
Restorasyonu
286
4.2. Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti Kapsamında Gerçekle en Sosyal
Geli me Amaçlı Projelerin Temsil Etti i Kategoriler
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında yerel halkın sosyal geli imine
yönelik projelerin temsil edildi i kategoriler Tablo 2’de sunulmu tur.
Tablo 2: Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti Kapsamında Gerçekle en “Sosyal Geli me” Amaçlı Projelerin
Kategorilere Göre Da ılımı
Proje
Kategoriler
Projeler
Sayısı
Üst düzey toplantılar, resepsiyonlar, tanıtım projeleri, yurtdı ında gerçekle en projeler,
Herkese
ö renci bulu maları projeleri ve zamana yayılan projeler dı ındaki tüm projeler yerel halkın
169
Açık Projeler
izleyici olarak katılımına açık ve ücretsiz ekilde gerçekle mi tir.
Türk Dünyası Milli Kültür Bilgi Yarı ması, I. Türk Dünyası Turizm Ö rencileri Kurultayı,
Uluslararası Gölge-Kukla Oyunları Festivali, Paneli ve Çok Uluslu Dosya Hazırlama
Yuvarlak Masa Toplantısı, 10. Dönem Türkiye Ö renci Meclisi Özel Birle imi, Uluslararası
Genç Do a Bilimcileri Turnuvası, Uluslararası Yunus Emre Kültür ve Sanat Haftası
Etkinlikleri, 3. Liselerarası Tiyatro enli i, "Bi Dünya Ö renci Eski ehir'de" konulu 6.
Uluslararası Ö renci Bulu ması, Türk Dünyası Geleneksel Çocuk Oyunları enli i, “Yazarlar
Okullarda” Projesi, 36. TEMÖB Türkiye Endüstrisi Mühendisleri Ö renci Birli i, Odunpazarı
Belediyesi 5. Geleneksel Kur unlu Çocuk Satranç enli i, Türk Dünyası Çocukları Satranç
Turnuvası, Eski ehirspor – Engelli Ö renciler Bulu ması, Eski ehir Ritmik Sevgi Roman
Ritim Grubu ve Kocaeli Büyük ehir Belediyesi Roman Müzik Grubu Gösterisi, “Gönüller
Ö rencilere
Yönelik
Engel Tanımaz” Ö renci Bulu maları, “Eski ehir’in Dünü Bugünü ve Çocuk Gözüyle Yarını”
33
Projeler
Sergisi, ki Günde irket-i Alem, I. Uluslararası Avrasya Türk Dünyası Çocuk Edebiyatı
Yayıncılı ı Sempozyumu”, Maziden Atiye Türk Dünyası Tarih Ö rencileri III. Ulusal
Sempozyumu, Lise ve Dengi Okullar Arası XI. Türk Dünyası airlerinden iir Okuma Günü,
Uluslararası 8. Robot Yarı ması, Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları, Türk Dünyası ller Arası
Mangala Turnuvası, Süreli-Süresiz Yayınlar, “Türk Dünyası Yurtdı ı Kültür Gezileri - Be
Bini Bir yerde Gezi Yazısı & Foto raf Yarı ması ve On Bin Karde El Ele” Projeleri, Çanakkale
Gezileri, Eski ehir Karde leriyle Bulu uyor, Türk Dünyası Çocuk Oyun ve Oyuncakları
Projesi, “Tarihi Odunpazarı Evleri” Foto raf Yarı ması, lkokul - Ortaokul - Liselerarası
Resim, iir, Röportaj ve nceleme-Ara tırma Yarı maları, Türk Dünyası Kültür Ba kenti
Okullar Arası Futbol Turnuvası, "Hacivat-Karagöz" Gölge Oyunu Gösterimi
- 644 -
lçelerde ve
Mahallelerde
Gerçekle en
Projeler
Kültürel
çerme
Projeleri
Engellilere
Yönelik
Projeler
Kültürel
Araçsallık
Projeleri
Ya lılara
Yönelik
Projeler
Yardım
Amaçlı
Projeler
Uluslararası Yunus Emre Kültür ve Sanat Haftası Etkinlikleri, 1. Eski ehir Dada lar Günü
Etkinli i, Karaçay Malkar Nartlanı Toy Künü Etkinli i, Sabantoy Bayramı, 1. Uluslararası 21.
Ulusal Seyyid Sultan Sücaeddin Veli Anma ve Dostluk Günü, Nasreddin Hoca Do um
enlikleri ve Anma Haftası, 27. Geleneksel Tepre enlikleri, Türk Dünyasında Ramazan
ftarları-Halil brahim Sofrası, Bu Bayram Uzun Sürecek, 20. Ertu rul Gazi urası Yörük
Etkinlikleri, Seyit Battal Gazi’yi Anma enlikleri-Orhan Hakalmaz Konseri, Ertu rul Gazi’yi
Anma ve Sö üt enlikleri, 16. Geleneksel Azhvala enli i, Muhacir Yaz enli i, Eski ehir’de
enlik Var, Ka gar'dan Endülüs'e Türk- slam ehirleri "Sakarya ehrengizi", Ertu rul Gazi’yi
Anma ve Yörük enlikleri, Türk Dünyası Genç Yetenekler Festivali ve Uluslararası Kırım
Türkleri Halk Oyunları ve Müzik Festivali, Tatar Dü ün Alayı, Uluslararası Yunus Emre
Kültür ve Sanat Haftası Etkinlikleri, Nasreddin Hoca Do um enlikleri, Han Hacı Arif Efendi
Kona ı Kültür Evi Projesi, Beylikova Türk Kültür Evi, Günyüzü Türk Kültür Evi, Mihallıççık
Türk Kültür Evi, Sarıcakaya Türk Kültür Evi, nönü Türk Kültür Evi, Alpu Türk Kültür Evi,
Çifteler Türk Kültür Evi, Seyitgazi Türk Kültür Evi
Türk Dünyası Türk Halk Müzi i Korosu, Gönüllülük Projesi, Uluslararası Yunus Emre
Kültür ve Sanat Haftası Etkinlikleri, 1. Eski ehir Dada lar Günü Etkinli i, Karaçay Malkar
Nartlanı Toy Künü Etkinli i, Sabantoy Bayramı, 27. Geleneksel Tepre
enlikleri, Tatar
Dü ün Alayı, Eski ehir Ritmik Sevgi Roman Ritim Grubu ve Kocaeli Büyük ehir Belediyesi
Roman Müzik Grubu Gösterisi, Ertu rul Gazi Yörük enlikleri, 16. Geleneksel Azhvala
enli i, Muhacir Yaz enli i
Engelliler Sema Gösterisi, “Gönüller Engel Tanımaz” Ö renci Bulu maları, Eski ehirsporEngelli Ö renciler Bulu ması, Türkiye Bowling ampiyonası, Mahmudiye Atlı Terapi
Merkezi
Uluslararası Türk Dünyası Çevre Sorunları ve Tıbbi Bitkiler Sergisi, Sigaranın ntikamı,
Taksici Esnafa Tanıtım E itimi, Gönüllülük Projesi
Ya ıtımız Cumhuriyet, Mahmudiye Atlı Terapi Merkezi
Yürekli Bir Ba ı Gülen Binlerce Yüz
30
12
5
4
2
1
4.2.1. “Herkese Açık Projeler” Kategorisine Dair Bulgular
Bu kategori sadece belli bir kitleye yönelik olmayan, yerel halkın izleyici olarak
katılımına açık ücretsiz projeleri içermektedir. Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti
projelerinden üst düzey toplantılar, resepsiyonlar, tanıtım projeleri, yurtdı ında gerçekle en
projeler, ö renci bulu maları projeleri, zamana yayılan projeler dı ındaki tüm projeler yerel
halkın izleyici olarak katılımına açık ve ücretsiz ekilde gerçekle mi tir. Bu kategoride
gerçekle en proje sayısı 169’dur. Bu kategorideki projeler içerisinde açık hava etkinlikleri de,
yerel halkın daha büyük bir kısmına ula abilmesinden dolayı önem ta ımaktadır. Bu kategoride
gerçekle en projelerden 61 tanesi açık havada gerçekle en etkinliklerden olu an projelerdir.
Açıkhava projelerinin, herkese açık projeler içerisindeki oranı ise %36,09’dur.
4.2.2. “Ö rencilere Yönelik Projeler” Kategorisine Dair Bulgular
lkö retim, lise ve üniversite ö rencilerine yönelik olarak gerçekle tirilen projelerin yer
aldı ı bu kategoride 33 adet proje üretilmi tir. Bu kategoride hedef kitlesini ö rencilerin
olu turdu u geziler, yarı malar-turnuvalar, gösteriler, sergiler ve okullarda gerçekle en
projeler bulunmaktadır. Ö rencilere yönelik gerçekle tirilen projelerden 5’i üniversite
ö rencilerine yönelik olup, bu kategorideki projeler içerisindeki oranı %15,15’tir. 27 proje ise
ilkö retim ve lise ö rencilerine yönelik özellikli projeler olup, %81,82’lik bir orana sahiptir. 1
adet proje ise hem üniversite ö rencilerine hem de ilkö retim ve lise ö rencilerine yönelik
olarak gerçekle tirilmi tir.
lkö retim ve lise ö rencilerine yönelik çok sayıda yarı ma ve turnuva projesi
gerçekle tirilmi tir. Bu projelerden bazıları; Türk Milleti'nin sahneye çıktı ı günden bu yana
olan tarihi ve Eski ehir'in Türk Dünyası Kültür Ba kentli ine dair soruların yöneltildi i Milli
Kültür Bilgi Yarı ması11; 9 ülkeden 74 sporcu ö renci (12-14 ve 14-16 ya ) ile Eski ehir’deki
okullardan seçilen aynı sayıda ve ya grubunda sporcu ö rencinin katıldı ı Türk Dünyası
11
http://www.turkocagi.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=4850&Itemid=70, Eri im: 04.07.2014
- 645 -
Çocukları Satranç Turnuvası; Mangala oyununun genç ku aklara tanıtılmasını ve okullarda
yaygınla tırılmasını hedefleyen Türk Dünyası Ortaokullar Arası Mangala Turnuvası; küçük
mucitlerin sayısının artırılarak Türk Dünyası’nda patent sayısının artırılmasının hedeflendi i
Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları; 10 ülkeden yakla ık 140 gencin fizik, kimya, matematik,
biyoloji alanlarında yarı tıkları Uluslararası Genç Do a Bilimcileri Turnuvası; Uluslararası Yunus
Emre Kültür ve Sanat Haftası etkinlikleri kapsamında ö rencilere yönelik gerçekle tirilen
“Yunus Emre Senaryo Yarı ması, Yunus Emre Makale Yarı ması, Yunus Emre Roman Yarı ması ve
Yunus Emre Tiyatro Yarı ması” projeleridir. Hem üniversite ö rencilerine hem de ilkö retim ve
lise ö rencilerine yönelik gerçekle tirilen Uluslararası 8. Robot Yarı ması’na 45 üniversite, 185
orta ö retim kurumu olmak üzere 230 grup 1204 robotla katılmı ve yarı mada tarihi ipek yolu
teması kullanılmı tır.
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında ö rencilere yönelik olarak
çok sayıda enlik, festival ve gösteriler gerçekle tirilmi tir. Bu projelerden bazıları; 12 ülkeden
katılan çocukların Türk kültür co rafyasında oynanan geleneksel oyunları oynamak için bir
araya geldikleri Türk Dünyası Geleneksel Çocuk Oyunları enli i12; Azerbaycan, Çin, Endonezya,
Tataristan ve Türkiye’den tiyatroların katıldı ı Uluslararası Gölge-Kukla Oyunları Festivali13;
Necip Fazıl'ın "Para" oyununun okullardaki gösterimleri; I. Uluslararası Avrasya Türk Dünyası
Çocuk Edebiyatı Yayıncılı ı Sempozyumu kapsamında sahnelenen Gölge Oyunu ve HacivatKaragöz gösterileridir.
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında ilkö retim ve lise
ö rencilerine yönelik kapsamlı geziler de düzenlenmi tir. Türk Dünyası Yurtdı ı Kültür Gezileri
kapsamında ö rencilerin Türk Dünyası halklarının ortak geçmi ini, tarihini, dil ve edebiyatını,
kültür ve sanatını yerinde görmeleri amacıyla 8 bine yakın Eski ehirli ö renci Türk Dünyası’nı
gezmi ve Türk Dünyası’ndan da 2400’e yakın ö renci Eski ehir’e getirilmi tir. Bu yurtdı ı gezi
projesinin devamı niteli inde iki proje daha gerçekle tirilmi tir. Bu projeler, “Be Bini Bir Yerde”
Gezi Yazısı ve Foto raf Yarı ması ve 10 Bin Karde El Ele - Türk Dünyası Gençlik Bulu ması
projeleridir. Di er gezi projeleri; Eski ehir'de okuyan ilkö retim ve lise ö rencileri için Konya,
Gaziantep, anlıurfa, Diyarbakır ve Mardin illerini kapsayan ve yakla ık 500 ö rencinin
katıldı ı “Eski ehir Karde leriyle Bulu uyor”; Eski ehir'de ö renim gören ilkö retim ve lise
ö rencilerini kapsayan ve yakla ık 3000 ö rencinin Gelibolu Yarımadası sava alanlarını
gezdi i “Eski ehirli Ö renciler ehitler Diyarında” projeleridir.
Üniversite ö rencilerine yönelik gerçekle tirilen projeler ise; I. Türk Dünyası Turizm
Ö rencileri Kurultayı, Maziden Atiye Türk Dünyası Tarih Ö rencileri III. Ulusal Sempozyumu, "Bi
Dünya Ö renci Eski ehir'de" Konulu 6. Uluslararası Ö renci Bulu ması, 36. TEMÖB Türkiye
Endüstrisi Mühendisleri Ö renci Birli i ve 2 Günde irket-i Alem projeleridir.
4.2.3. “ lçelerde ve Mahallelerde Gerçekle en Projeler” Kategorisine Dair Bulgular
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında ilçelerde ve mahallelerde
gerçekle tirilen projelerin olu turdu u bu kategoride 30 proje gerçekle tirilmi tir. Bu
kategoride gerçekle tirilen projelerin büyük bir kısmı her yıl geleneksel olarak gerçekle tirilen
enlik ve anma haftalarını kapsamaktadır. Bu projelerin dı ında 1. Eski ehir Dada lar Günleri
Etkinli i; Karaçay Malkar Nartlanı Toy Künü Etkinli i; Sabantoy Bayramı; Muhacir Yaz enli i
“Eski ehir’de enlik Var”; Ka gar’dan Endülüs’e Türk slam ehirleri “Sakarya ehrengizi”; Türk
Dünyası Genç Yetenekler Festivali ve Uluslararası Kırım Türkleri Halk Oyunları ve Müzik Festivali
projeleri gerçekle tirilmi tir. Ayrıca, 2013 Ramazan ayında gerçekle tirilen “Türk Dünyası’nda
Ramazan ftarları – Halil brahim Sofrası” projesi kapsamında her ak am farklı bir mahallede ya da
ilçede kurulan Halil brahim Sofrası’nda Türk Dünyası’ndan farklı bir ülkeye ait etkinliklere yer
verilmi tir. Akabinde “Bu Bayram Uzun Sürecek” ba lıklı proje kapsamında 2013 Ramazan
Bayramı, ehir merkezinin yanı sıra ilçelerde de çe itli etkinliklerle kutlanmı tır. Bir di er proje
http://yee.org.tr/turkiye/en/news/news-from-us/turk-dunyasi-cocuklari-geleneksel-cocuk-oyunlarinda-534,
Eri im: 06.07.2014
13 http://eskisehir.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_04/22013142_unima_katalog.pdf, Eri im: 07.07.2014
12
- 646 -
ise “Tatar Dü ün Alayı” projesidir. Proje kapsamında Kırım Tatarı bir ailenin o lu ile Kırım’da
bulunan Tatar bir ailenin kızı arasında unutulmaya yüz tutmu Kırım Tatar geleneklerinin
ya atılmasını amaçlayan dü ün töreni gerçekle tirilmi tir.
Kalıcı eserler kapsamında ilçelerde gerçekle tirilmesi planlanan “Türk Kültür Evi”
projeleri de bu kategoride de erlendirilmektedir. çerisinde kütüphane, bilgisayar odaları,
kafeteryalar, misafirhaneler, konferans salonları gibi imkanlarla ilçelerdeki yerel halkın sosyal
geli imine katkı sa layaca ı dü ünülen “Türk Kültür Evi” projeleri Han, Beylikova, Günyüzü,
Mihallıççık, Sarıcakaya, nönü, Alpu, Çifteler ve Seyitgazi ilçelerinde gerçekle tirilmektedir.
4.2.4. “Kültürel çerme Projeleri” Kategorisine Dair Bulgular
Yerel halkın kendi deneyimlerini yansıtabilece i yeni sanatsal üretimler ya da göçmen
toplulukların kültürel i lerini konu alan projeler bu kapsamda de erlendirilmektedir. Bu
kapsamdaki ilk proje, Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında olu turulan
Türk Dünyası Türk Halk Müzi i Korosudur. Koro 28-29 Eylül 2013 tarihlerinde yapılan seçmelerin
ardından büyük bir hassasiyetle seçilen 51 ki i ile çalı malara ba lamı tır. Eski ehir 2013 Türk
Dünyası Kültür Ba kenti etkinliklerinde gönüllü olarak çalı mayı kapsayan Gönüllük Projesi de
bu kategoride de erlendirilmektedir. Uluslararası Yunus Emre Kültür ve Sanat Haftası Etkinlikleri
kapsamındaki “Mahalleler Yarı ıyor Tiyatro Yarı ması” ve “Mahalleler Arası Yunus Emre
lahileri Okuma Yarı ması” projeleri de bu kategoride de erlendirilmektedir. Tiyatro
yarı masında mahalle sakinlerinden olu an amatör tiyatro grupları dekordan kostüme,
senaryodan ı ı a kadar her türlü hazırlı ı profesyonel yardım almaksızın kendileri
yapmı lardır.14 lahi okuma yarı masında her mahallenin be ki ilik bir ekiple katıldı ı 80
mahalle yarı mı tır.15 Bu kategorideki di er bir proje de Eski ehir Ritmik Sevgi Roman Ritim
Grubu ve Kocaeli Büyük ehir Belediyesi Roman Müzik Grubu Gösterisi projesidir. Projenin amacı,
ehirdeki kültürel zenginli i göstermek ve çocukların di er illerdeki çocuklarla kayna masını
sa lamaktır.
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında gerçekle tirilen bazı enlikler
de bu kategoride de erlendirilmektedir. Söz konusu enliklerde ehirde ya ayan göçmen
toplumların gelenek ve göreneklerini, adetlerini, lezzetlerini ve kültürel de erlerini yansıttıkları
etkinlikler gerçekle tirilmi tir.
4.2.5. “Engellilere Yönelik Projeler” Kategorisine Dair Bulgular
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında hedef kitlesini engellilerin
olu turdu u bu kategoride 5 adet proje gerçekle tirilmi tir. Bu projeler; Dünya Engelliler
Gününde Eski ehir Engellileri olarak Eski ehir’den dünyadaki tüm engelli engelsiz insanlara,
Mevlana’nın ho görü ve sevgi mesajını tekerlekli sandalyeden sema yaparak iletmek amacını
ta ıyan “Engelliler Sema Gösterisi”; 28 okuldan 620 ö renci ve ailelerinin bir araya geldi i
"Gönüller Engel Tanımaz" Ö renci Bulu maları; Eski ehirsporlu futbolcuların engellilerden olu an
bir takım ile gösteri maçı yaptı ı Eski ehirspor – Engelli Ö renciler Bulu ması; 100 engelli
sporcunun da yer aldı ı 26 ilden 190 sporcunun katıldı ı Türkiye Bowling ampiyonası ve kalıcı
eserler kapsamındaki zihinsel engellilere ve engelli terör gazilerine yönelik Mahmudiye Atlı
Terapi Merkezi projeleridir.
4.2.6. “Kültürel Araçsallık Projeleri” Kategorisine Dair Bulgular
Sa lık ya da sosyal konularda bilgi aktarmak amacı için kültürün bir araç olarak
kullanıldı ı projelerle, kültür ba kentli i kapsamındaki e itim projelerinin yer aldı ı bu
kategoride 4 adet proje üretilmi tir. Bu kategorideki ilk proje, Uluslararası Türk Dünyası Çevre
Sorunları ve Tıbbi Bitkiler Sergisi projesidir. Projede çevre sorunları, çevre politikaları gibi
konularda bilgi alı veri i gerçekle tirilmi tir. Di er bir proje de “Sigaranın ntikamı” adlı tiyatro
oyunu projesidir. Sigaranın zararlarının anlatıldı ı ve Türkiye'de alanında bir ilk olma özelli i
ta ıyan oyunun senaryosunun, sigara bırakma kararı vermeye yardımcı olacak Bilinçaltı
14 http://www.eskisehir.gov.tr/tr/haberler/4443-mahalle-sakinleri-tiyatro-sahnesinde-devlesti-4443.html, Eri im:
09.07.2014
15 http://www.yunusemre.gov.tr/index.php/tutorials-mainmenu-48/595-yunus-ilahileriyle-yar-sma-heyecan, Eri im:
03.07.2014
- 647 -
Çalı malar ve NLP Teknikleri kullanılarak yazıldı ı belirtilmi tir. Bu kategorideki di er
projeler, ehre gelen ziyaretçilerin ilk olarak taksici esnafla kar ıla tı ı gerekçesiyle, kültür
ba kentli i konusunda taksici esnafa e itimi kapsayan “Taksici Esnafa Tanıtım E itimi” projesi16
ile benzer ekilde “Gönüllülük Projesi” kapsamında Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti
kapsamında etkinliklerde görev alan gönüllülere yönelik e itim projeleridir.
4.2.7. “ Ya lılara Yönelik Projeler” Kategorisine Dair Bulgular
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında hedef kitlesini ya lıların
olu turdu u 2 adet proje üretilmi tir. 29 Ekim 2013 günü gerçekle en “Ya ıtımız Cumhuriyet”
projesi, Cumhuriyetin 90. Yılı kutlamaları kapsamında 90. ya ını kutlayan Eski ehirlilerle
bulu mayı kapsamaktadır. Bu amaçla Eski ehir ili ve ilçelerindeki 1923 do umlu 262 ki i tek tek
ziyaret edilerek etkinli e davet edilmi tir. Bulu mada özel olarak hazırlanmı film gösterimi ve
hatıra madalyası takdimi gibi etkinliklere yer verilmi tir. Ayrıca önceki bölümlerde de
de inilen,“Mahmudiye Atlı Terapi Merkezi” projesi bu kategori kapsamında da
de erlendirilmektedir.
4.2.8. “ Yardım Amaçlı Projeler” Kategorisine Dair Bulgular
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında yerel halka yönelik yardım
amaçlı 1 proje gerçekle tirilmi tir. Eski ehir’de kemoterapi gören yakla ık 2000 kanser hastasına
destek amacıyla “Yürekli Bir Ba ı , Gülen Binlerce Yüz” projesi, “Bir Peruk da Sizden” ismiyle
hayata geçirilen bir sosyal sorumluluk projesidir.
5. Sonuç ve De erlendirme
Eski ehir 2013 Türk Dünyası Kültür Ba kenti kapsamında 286 proje hayata geçirilmi tir.
Bu projeler içerisinde yerel halkın sosyal geli imine yönelik projeler 8 farklı kavramsal
kategoriyi temsil etmektedir. lk kategori olan “Herkese Açık Projeler” kategorisi do rudan sosyal
geli ime yönelik olmamakla birlikte, yerel halkın izleyici olarak katılımına açık ücretsiz projeleri
içermesinden ayrı bir kategori halinde sunulmasında yarar görülmü tür. Bu kategoride 169
proje gerçekle tirilmi tir. Bu projeler üst düzey toplantılar, resepsiyonlar, tanıtım projeleri,
yurtdı ında gerçekle en projeler, ö renci bulu maları projeleri ve zamana yayılan projeler
dı ındaki tüm projeleri içermektedir. Bu kapsamda açık hava ya da kapalı alan etkinli i
eklinde ehir merkezinde ya da ilçelerde gerçekle tirilen konserler, sergiler, gösteriler gibi
projeler kültürel katılımı artırmayı hedeflemi tir. Di er kültür ba kentlerinden farklı olarak
Eski ehir’de bu projelerin tamamının ücretsiz olması da Eski ehir 2013’ün önemli bir
özelli idir.
kinci kategori olan “Ö rencilere Yönelik Projeler” kategorisinde 33 adet özellikli proje
hayata geçirilmi tir. Bu projelerin büyük kısmı, organizasyonun hedef kitlesinin 8-18 ya aralı ı
olması nedeniyle ilkö retim ve lise ö rencilerine yönelik gerçekle tirilmi tir. Bu kapsamda
ö rencilere yönelik geziler, yarı malar, sergiler, gösteriler düzenlenmi tir. Di er kültür
ba kentlerine benzer ekilde Eski ehir de okul ça ındaki çocuklara yönelik projelere daha fazla
önem vererek, bir kısmı okullarda gerçekle en özellikli projelere imza atmı tır. Yarı malar ve
sergiler gibi bazı projeler ö rencilerin yeteneklerinin ve yaratıcılıklarının artırılması
hedeflerken, geziler ve gösteriler gibi projeler ise ö rencilerin yeni bakı açıları kazanmasını
amaçlamı tır. Ayrıca yine bu amaca ula mak için okullar, ö rencilerin farklı projelere izleyici
olarak katılmalarını sa lamı tır.
Üniversite ö rencilerine yönelik özellikli projeler ise ilkö retim ve lise ö rencilerine
yönelik gerçekle tirilen özellikli projelere göre nispeten daha az sayıda kalmı tır. Eski ehir’de
hem Türkiye’nin farklı illerinden hem de di er ülkelerden gelen üniversite ö rencilerinin sayıca
fazla oldu u göz önüne alındı ında, üniversite ö rencilerinin aktif katılımlarını içeren
projelerin az sayıda kaldı ı söylenebilir. Ancak üniversite ö rencilerinin aktif oldu u projeler
az olsa da kongre, konferans, sempozyum, panel ve birçok gösteri projesi Anadolu Üniversitesi
ve Osmangazi Üniversitesi’nin çe itli salonlarında gerçekle tirilmi tir. Üniversitelerin ajansla
i birli i halinde çalı arak birçok projeye destek vermeleri, üniversite ö rencilerinin projelere
izleyici olarak katılımlarını olumlu yönde etkilemi tir.
16
http://www.haberler.com/taksici-esnafina-tanitim-egitimi-4988323-haberi/, Eri im: 12.07.2014
- 648 -
Üçüncü kategori olan “ lçelerde ve Mahallelerde Gerçekle en Projeler” kapsamında 30
proje gerçekle tirilmi tir. Bu kategori, kültür izleyicisi olmayan grupları etkinliklere çekmek
için oldukça önem arz etmektedir. Kategori kapsamında üretilen projelerin geneline
bakıldı ında, bu projelerin büyük bir kısmının ilçelerde her sene yapılan enlik ve bayramlar
oldu u görülmektedir. Eski ehir 2013, bu projelere destek vermek suretiyle geni kapsamlı ve
geni katılımlı olmalarını sa lamı tır.
Dördüncü kategori olan “Kültürel çerme Projeleri” yerel halkın projelere aktif olarak
katılımını ifade etmektedir. Eski ehir 2013 için bunun en iyi örne i, Türk Dünyası Türk Halk
Müzi i Korosu’dur. Bunun dı ında özellikle ilçelerde gerçekle en enlik ve bayramlarda
buralarda ya ayan göçmen toplumların kültürel i leri, etkinliklerin temasını olu turmu tur.
Eski ehir 2013 kapsamında kültürel içermeye yönelik gerçekle tirilen özellikli proje sayısı
12’dir. Yerel halkın projelerde aktif olarak rol alması, kendilerini bu organizasyonun parçası
olarak hissetmelerini sa lamakta ve organizasyona sahip çıkmalarını sa lamaktadır. Bu nedenle
bu tür organizasyonlarda bu kategorideki projelere a ırlık verilmesi önemlidir. Eski ehir 2013
kapsamında bu kategoride sayıca az proje üretilmi tir ancak Palmer-Rae (2004) raporunda da
hemen hemen bütün Avrupa kültür ba kentlerinde bu yöndeki projelerin nispeten az oldu u
vurgulanmı tır.
Son 4 kategoride üretilen proje sayısı di er kategorilere göre çok az sayıdadır. Eski ehir
2013 kapsamında engellilere yönelik 5, ya lılara yönelik ise 2 adet özellikli proje
gerçekle tirilmi tir. Kültür ba kentlerinde kültürel projelere katılımın artırılması için, tüm
dezavantajlı gruplara yönelik gerçekle tirilen projelere odaklanılması ve ayrıca bu grupların
etkinliklere katılabilmeleri için eri im kolaylıkları geli tirilmesi önem arz etmektedir. Eski ehir
2013 için birinci planda 8-18, ikinci planda 18-35 ya gruplarının hedef kitle olarak belirlenmesi
nedeniyle, bu kategorilere yönelik projelere çok fazla yo unla ılmadı ı söylenebilir.
Sonuç olarak Eski ehir 2013 projeleri, özellikle herkese açık ve ücretsiz ekilde çok
sayıda projeye imza atılmasıyla, programın hedef kitlesini olu turan ö renciler için hayata
geçirilen kapsamlı projeleriyle, sadece ehir merkezini de il merkez dı ındaki mahalleleri ve
ilçeleri de kapsayan etkinlikleriyle, halkı etkinliklere aktif biçimde dahil edecek çe itli
projeleriyle yerel halkın sosyal geli imi konusunda önemli adımlar atmı tır. Bu çalı manın
temelinde, ehir turizmini canlandıran bir olgu olarak ön plana çıkarılan kültür ba kentli inin
aslında yerel halkın sosyal geli imine katkıda bulunması gibi önemli bir kazanımı oldu una
dair farkındalık yaratılması yatmaktadır. Çalı ma ile literatürde sadece ehrin yenilenmesi,
turizmin canlanması ya da ekonomik kazanımlar gibi faydalarıyla öne çıkarılan kültür
ba kentli inin, özellikle yerel halk için sosyal anlamda da kazanımları içerdi ine dikkat
çekilerek, bu alandaki önemli bir bo lu un doldurulması hedeflenmi tir.
KAYNAKÇA
ÇEÇEN, Anıl (1996). Kültür ve Politika (2. basım), Ankara: Gündo an Yayınları.
ECOTEC (2009). Expost Evaluation of 2007 & 2008 European Capitals of Culture: Final Report, Birmingham: ECOTEC
Research and Consulting Ltd.
GÖKÇE, Orhan (2006). çerik Analizi: Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Ankara: Siyasal Kitabevi.
STANBUL 2010 AVRUPA KÜLTÜR BA KENT AJANSI (2011). stanbul 2010 Avrupa Kültür Ba kenti Etki De erlendirme
Raporu, stanbul: Ernst & Young Türkiye.
MCATEER, N.; MOZURAITYTE, N. ve MCDONALD, N. (2013). Ex-post Evaluation of 2012 European Capitals of Culture:
Final Report for the European Commission DG for Education and Culture, Birmingham: Ecorys UK Ltd.
PALMER-RAE (2004). European Cities and Capital of Culture Part I, Brüksel: Palmer-Rae Associates.
RAMPTON, J.; MCATEER, N.; MOZURAITYTE, N.; LEVAI, M. ve AKÇALI, S. (2011). Ex-post Evaluation of 2010
European Capitals of Culture: Final Report for the European Commission DG for Education and Culture, Birmingham: Ecorys
UK Ltd.
RAMPTON, J.; MOZURAITYTE, N.; ANDERSSON, H. ve REINCKE, E. (2012). Ex-post Evaluation of 2011 European
Capitals of Culture: Final Report for the European Commission DG Education and Culture, Birmingham: Ecorys UK Ltd.
RICHARDS, G. ve PALMER, R. (2010). Eventful Cities: Cultural Management and Urban Revitalisation, Oxford:
Butterworth-Heinemann.
STANLEY, Dick (2006). Recondita Armonia: A Reflection on the Function of Culture in Building Citizenship Capacity,
Strasbourg: Council of Europe.
TEZCAN, Mahmut (1993). Sosyolojiye Giri : Temel Kavramlar, Ankara: 72TDFO.
YILDIRIM, A. ve M EK, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Ara tırma Yöntemleri (8. Basım), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- 649 -