4.Plan ve Kadastronun Memlekete Faydaları

Plan ve kadastro
PHln ve Kadastronun memlekete faydalarl
Yazan: Kay.
Cevat
Plan ve kadastro deyiip gec;meyelim; memleketin miidafaaSI, terakki ve tealisi hep bu nevi haritalara miistenit bulundugundan vatanm iimram, devlet ve milletin saadet ve refahl
yine umumiyetle plan ve kadastral i~lere vabestedir.
Bir kimse, nasIl ki; temini istirahah ic;in ikametgahmm
biitiin teferriiat ve mii§temilatnil en derin noktasma kadar
bilmek zaruretinde ve her bir ihtiyacml ana gore ikmal ve
tatbik eylemek mecburiyetinde bulunursa; hiikumetin dahi
aym vec;hile, be~eriyetin tekamiilii nisbetinde ana yurdumuzu
en derin ko§esine kadar nafiz-l nazarlar ile gorebilmesi ic;in
biiytik mikyash haritatalara malik olmasl iktiza eder.
Bu itibarla; idarei ciimhuriyemizin teessiisii ve Ttirkltigiin
kudreti fikriyesinin temerkiizii sayesinde memleketin inki§afma
miiteallik olan esasatmm ilim ve fen sahaSI ile hem ahenk
oldugu ve bilhass harita i§lerinin; ordu ic;in sessiz bir silah
ve devlet ic;in feyizli bir miyah bulundugu takdir olunmu§tur.
Nisan - 1341 - 1925 te harita dairesi Umum miidiirliige
inkllap ettirilmi~ ve birde plan, kadastro §ubesi ilave edilmi§tir; fakat aym za mandai halkm hukuku tasarrufiyelerini
tespit, umur ve muamelah maliyeyi tevhit am ali ilede dahiliye vekaletine merbut ayrlCa bir Kadastro umu miidiirliigii
dahi ihdas olunmu~tur.
39
Planve 'kadastTomm memlekette faydalarl
,
,
.~.~~~~~~~~~'~~' ~~~~~~~~~
Tiirkiye harita Umum miidiirliigiiniin; Avrupa cografya dairelerine mukis denecek kadar harita mesaliki fenniyesinde; tarihi
Iteessiisiindel1 beri gostermj~ olddgu terekki;vab ilmiye, kemi:yeti ve keyfiyet itibarile esas ittihaz edilerek harita Umum
miidilrliigil kanununun dordiincil maddesinin (b, c) fIkralarI ile
(be~inci maddesinin ahkanll,dairemize bir §eref bah~etmi~tir.
Mevaddl kanuniyeye gore; Memleket hariltacIhgma miite:allik ve her VekaIetin umuru nafmsma ait yiiksek haritalat
;ile Kadastro Umum miidiirliigiiniin, plan ve Kadastral nirengi
've 'poligon i~lerinden ba~ka hususl mahiyette ahiz ve tersim
,ettirilen bilumum planlar ve belediye haritalarmm ~eraiti sIh!hat ve klymetij[enniyelerinin tasdiki hususlarmmm dairemiz·den taiepolunmasl haritacIlar ivin mucibi mefhareUir.
Bu noktai nazarlardan dolaYI; Dairemiz vuciide' getirdigi
(bir program iizerine, nirengi, poligon tesviyei hendesiye, tes::"
'viyei miisellesatiye, tafsilat, tersimat gibi alb devrei ameliyat:..
:tan terekkiip eden plan kadastral i~lerini :lltl mlkyas iizerine
ikabul etmi~ ve her birinin derecei hatasIlll da:
.Haritanm
mlkyasl
Tersim
hatasl
Tesviye
hatasl
Mesahi miisteviye
hatasl
' 2,
1/10000
8
1
1/5000
4
1
0.50
'1.60,
1/2'000
0.40
0.20
111000
0.20
0.80
0.10
0'.40
J./500
0.10
0.05
1./200'
0.04
0.15
0.02
Metre olarak takdir eylemi~tir.
,Binaenaleyh; i~bu haritalarm dahi mIkyaslarma gore hadim
ibulunacaklan maksatlar ijzerindevUc,ude, getirecekleri fevai!
,
;.
<',"
,
"
Y
"
r
" ' ,
"
!
'
" : ,
..
~
!
,
,
'.
40
1 incl Haritacllar mecmuaSl
A) 1/10000 Mlkyasmdaki haritalar: kiiyiik klt'alarm taUm
ve terbiyesile bazl asked planlarm tanziminde ve alelumum
arazi iyin her nevi projelerin tatbik ve ifasma pek ziyade kabiliyetli olan bu mlkyasb haritalar bilhassa tahdidi hudut itibarilede. aksaml araziyi tefrik etmeye ve alelekser miicavir
koyler beyninde mer'3, koru ve emsali gibi mucibi istifade
menatik iizerinde tehatdiis ede gelmekte olan ihtilafah hal
eylemege hadim bulnnurlar.
Pek klymetli olan ve her diirlii imtiyaza salih bulunan
orman ve meadin sahalannda muhafaza ve i§letmenoktai
nazarlarmdan dahi yok faideli olurlar.
B) 1/5000 mlkyasmda ki haritalar: umumiyeUe tahkimat
mmtikalarml ihata etmekle beraber, batarya mevkilerini, ah~
yerlerini irae eylemek, bu suretle gerek taUm ve tecriibelerde ve gerek hakikt ab§larda tam bir muvaffakiyet kazana
bilmek imkamm temin iyin bu mlkyash haritalar ordunun en
miihim vesaiki meyanmda bulunurlar.
Koy ve viflikler ile alelumum arazmm aksaml mezruasml
gosterek irva ve iska sahalarml tefrik ilemuktazi esasah tespite hadim olmakla beraber demir ve kara yollarmm, su mecralarmm giizergahlarml tayin ve her nevi projeyi tatbik hususunda -pek vok faydalar temin ederler.
Ormanlarda agav1arm cins ve nevilerine gore amenejman
sahalarml yapmak, agavlarl esnane tabi tutarak katiyati hiisnii
idare etmek ve dolayisile ormanlarl klymetten dii§iirmeyerek
hassaten klymetlerini tezyit eylemek noktai nazarlarmdan bu
nevi haritalar istimal olunurlar.
C) 1/2000 mlkyasmdaki haritalar: gerek ciheti askeriye
ve gerek idarei miilkiyenin en ziyade ihtiyac gosterdigi ve
her noktai nazara kabiliyeti tatbikiyesine liizum gordiigu bu
haritalardlr.
Plan ve kadastronun memlekete
faydalarl
41
Cesim ve hafif her nevi istihkamat ve tahkimat i§leri, ta~assut mahalleri, telemetre sahalan, atl§ planlan, talim ma,balleri gibi hazard a ve seferde ordunun tekamiil ve muvaffakiyetine medar olan bu mIkyas, miitenevvi yol ve giizergah
planlan ve maktalan it.:;lerinede pek ziyade hizmet eder.
Tarla, bag, bahc;;e gibi bilciimle emvali gayri ~enku..;
lenin; tapu dairesince hukuku tasarrufiyelerinin tesbiti, ziraat
dairesince kabiliyeti zeriyelerinin takdiri, vergi dairesince klYmeti mutlakalarmm tayini ve ana gore emlak ve sair tekalifi
resmiyelerinin tanzimi hususlarmda vucude getirilecek arazi
haritalan devletin en miihim dosyalan meyamnda ve en salim
servetleri sIrasndadIr.
Bu sayede mektum arazi ka ImamI§, halk malini tammI§,
budut kavgasl kalkmI§ olmakla beraber eski devirdeki a§ar
miiltezimlerinin halka yaphklarl zuliim ve hiikumete gosterdikleri ihanet yiiziinden halk ve hiikiimet her vakit ic;;in mutazarrIr
()lmakta ve yahmz miiltezimler menfaat gormekte idiler.
Binaenaleyh; kadastral haritalar hem daima halkl siy~net
ederek c;;ab§maya iebar ve te§vik etmek ve hemde hiikiimete
yiiksek varidat temin eylemek faidelerini husule getirmektedir.
D) 1/1000 Mikyasmdaki planlar: TahkimaUa yegan yegan
top mevzilerini gosterek; irtibat, muhabere ve emrii kumandaya miiteallik olan ve ah~ pHlnlarmm tanzimine, isabet ihtimallerinin temini ic;;in msfiinnehari hakiki ve inhirafl tabii
zaviyelerine ait eetvellerin ve" grafiklerin tertibine pek ziyade
hizmet eden bu haritalar tapu ve belediyeler ic;;in de c;;ok miihim bir mevki ahrlar.
Umumiyetle ~ehir haritalarmm 1/10QO mIkyasmda yapIlmasl
mebaninin miinferiden gosterilmesine miisait oldugundan bu
suretle viicudegetirilecek parsel mesahalarl da hukuku tasarrufiyeyi tespit eUigi gibi ferag, intikal, ifraz i§leri gibi istimla,k
42
1 inci HaritaCllar mecmURSl
esaslal'mda arsalarm metre murabbalan iizerinde husule gelen
oynakhk haritanm tecviz hatasile miitenasip bulundugundan
tarafeynin . hukuku maliyesi dahi temin edilmi~ bulunnr.
Bundan ba~ka hem mahallelerin tefrikile idare ve inzibahIl1
teminine ve hemde belediye i§lerinin her noktadan teshiJine~
hizmet eder.
~ehir dahilinde; su yollarl, elektrik ve telefon hatlar1, kanalizasyon i§leri velhasll her nevi §ebeke esaslan bu planlara,
istinat ettiginden ~ehrin imar ve ls1ahl gayesile mebani in§aatmm evsaf ve e§kali ve bu sebeplede yollarm intizaml lahtlJ
emniyete almml§ olur.
E) 1/500 Mlkyasmdaki planlar: <;ok yiiksek m1kyash olanl
bu haritalar kl§la, fabrika, gar, liman gibi; kara, deniz ve hava,
miiessesah askeriyesinin aksaml umumiye ve hususiyesini:
gostermek ve tanzim, idare, i~letme vaziyetlerini bildirmek ga-yelerile biiyiik maksatlara hizmet etmi§ olmakla beraber aym.
suretle miiessesah millkiye ve tiiccariye ic;in dahi pek c;ok:
faideler temin ederler.
Ekseriyetle biiyiik ~ehir pHlnlarmm veya ~ehirlerin klymetli mahallerinin 1/500 mlkyasma tabi olmasl; mebani ve·
arsa fiatlarmm yiiksek bulunmaSI dolayisile kukuki ve mali
esaslarm daha emniyetli bir §ekilde istihsaJ edilmesine hadim,
bulundugundan ~ehrin imar ve intizamile miitenasip .tutulmasmdan ileri gelir.
F) 1/200 mlkyasmdaki p]anlar: her nevi mebaninin in~a!
arsalan, cesamet ve kesafeti fazla olan ve cepheleri dar bu- .
lunan mahallat ve c;ar~l yerleri bu mlkyasle viicude getirildigi gibi alelumum tesisat sahalarma, park ve bag<;e tarh-·
larma velhasll umuru nafiaya miiteallik her diirlii tatbiklere·
Illiisait bulunmaktadlr.

Download Report