Projeden Elde Edilen Sonuç ve Öneriler

SAĞLIK BAKIMINDA PROFESYONEL BİR DOKUNUŞ İÇİN…
HEMŞİRELİK BAKIM DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
(HBDS) PROJESİ
Projeden Elde Edilen Sonuç ve Öneriler
 Proje sonucu elde edilmesi planlanan hedefler doğrultusunda ilk olarak “Hemşirelik
Bakım Standartları” kitabı yazıldı ve yayınlandı. (Bkz. Resim 5).
 Basılı ve e- kitap olarak hazırlanan kitap, yedi ana bölüm ve toplam 626 sayfadan
oluşmaktadır. Kitapta hastanelerde en sık uygulanan hemşirelik uygulamalarıyla ilgili
toplam 104 standarda yer verildi (Bkz. Tablo 2).
 Kitapta yazar kadrosunu,
alanında eğitim ve deneyime sahip 52 klinisyen hemşire
oluşturdu.
 Kitabın revizyonunun yazarlar ve editörler eşliğinde yıl sonu yapılacak Bakım
Değerlendirme Kurulu Toplantısında gündeme alınması planlandı.
Resim 5: Kitap Kapağı
Kitaba erişim için: http://www.igkh.gov.tr/ContentViewer.php?id=303
Tablo 2: Hemşirelik Bakım Standartları İçeriği
Hasta Bakımı ve Hemşirelik Süreci ile
8.
İlgili Genel Standartlar
El Yıkama
Hasta Kabul ve Oryantasyon
Hastanın Genel Sağlık Durumunun
Değerlendirilmesi
Hemşirelik Bakım Süreci
Hasta Transferi
Nöbet Değişim ve Hasta Teslimi
Terapötik (Tedavi Edici)/ Hasta Yararına İletişim
Kurma
Hastanın Taburcu Edilmesi
9.
10.
11.
12.
13.
Yaşam Bulguları Ölçüm Standartları
Beden Isısı Ölçümü
Nabız Ölçümü
Kan Basıncı Ölçümü
Solunum Sayısı Alma
Ağrılı Hasta İzlemi
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
Hasta Bakım Standartları
Saç Bakımı
Göz Bakımı
Ağız Bakım
Oral Mukozitte Bakım
Ayak Bakımı
Perine Bakımı
Yatak İçinde Tam Vücut Banyosu
Günlük Özbakım Gereksinimleri
Sırt Masajı Uygulama
Periferik Damar Yolu Bakımı
Ekstravazasyon Önleme ve İzleme
Santral Venöz Kateter Bakımı
Trakeostomi Bakımı
Endotrakeal Tüp (ETT) Bakımı
Mekanik Ventilasyondaki Hastanın Bakımı
Stomalı Hasta Bakımı
Konstipasyon Önleme ve Barsak Eğitimi
Yanıkta Yara Bakımı
Basınç Ülseri Önleme ve Bakımı
Diyabetik Ayak Bakımı
Diyabetik Ayak Bakımı (Yara Açılmış)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
Alçılı Ekstremiteli Hastanın Bakım
Yatağa Bağımlı Hasta Bakımı
Ameliyat Öncesi Hazırlık ve Hasta Bakımı
Ameliyat Sırası Hasta Bakım
Ameliyat Sonrası Hasta Bakımı
Alt Gastrointestinal Endoskopi Yapılan Hastanın Bakımı
Üst Gastrointestinal Endoskopi İşlemine Yardım
Doğum Sonrası Bakım
Yenidoğan Göbek Bakımı
Bebek Banyosu Uygulama
Bebek Masajı Uygulama
Fototerapi Alan Bebeğin Bakımı
Post- Mortem Bakımı
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
İlaç/ Tedavi Uygulama Standartları
Göze İlaç Uygulama
Buruna İlaç Uygulama
Kulak Bakımı ve Kulağa İlaç Uygulama
Oral Yolla İlaç Hazırlama ve Uygulama
Nebulizatör ile İlaç Uygulama
İnhalasyon Yolu ile İlaç Uygulama
Oksijen Uygulama
Yenidoğanda Oksijen Uygulama
İntravenöz (IV) Kateter Takılması
İntravenöz (IV) Enjeksiyon Uygulama
İntravenöz (IV) Puse ya da Bolus Uygulama
İnfüzyon Yöntemi ile İlaç Uygulama
İntravenöz (IV) Sıvı Uygulama
İntramüsküler (IM) Enjeksiyon Uygulama
İntradermal (İD) Enjeksiyon Uygulama
Subkutan (SC) Enjeksiyon Uygulama
İnsülin Uygulama ve Takip
Transdermal İlaç Uygulaması
Kemoterapik İlaç Hazırlama ve Uygulama
Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu
Vajinal İlaç Uygulama
Rektal İlaç Uygulama
Lavman Uygulama
Enteral Beslenme
Total Parenteral Beslenme
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
Hemşirelik Girişimleri Standartları
Sıcak Uygulama
Soğuk Uygulama
Hipotermi ve Hipertermi Battaniyelerinin Kullanımı
Pansuman Uygulama
Nazogastrik Sonda Takılması ve Bakımı
Mide Lavajı
Aspirasyon
Postural Drenaj Uygulama
Derin Solunum Egzersizi
Öksürme Egzersizi
Aldığı- Çıkardığı Takibi
Üriner Kateter Takılması, Bakımı ve Çıkarılması
Rektal Tüp Uygulama
Ördek ve Sürgü Kullanma
Kan Örneği Alma
Laboratuar Testleri İçin Örnek Alma
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
Ölçüm ve Takip Standartları
Vücut Ağırlığı Ölçüm
Bebekte Boy Uzunluğu Ölçüm
Bebekte ve Çocuklarda Baş Çevresi Ölçüm
Çocuklarda Göğüs Çevresi Ölçüm
Çocuklarda Kol Çevresi Ölçüm
Çocuklarda Vücut Ağırlığı Ölçüm
Elektrokardiyografi (EKG) Çekilmesi
Kardiyak Monitörizasyon
Santral Venöz Basınç (CVP) Ölçüm
Ödem İzlemi ve Bakımı
Hareket, Vücut Mekaniği ve Hastanın Hareket
Ettirilmesi Standartları
Elevasyon Uygulanan Hasta Bakımı
Bacak- Ayak Egzersizleri
Hastanın Yatak İçi Mobilizasyonu
Ameliyat Sonrası Dönemde Yatak İçinde Oturma ve
Dönme Egzersizi
103. Hastaya Pozisyon Verme
104. Hastanın Taşınması
99.
100.
101.
102.
 HBDS sisteminin özünü oluşturan “Bakım Değerlendirme Kriterleri” 13 hastaneye
gönderildi ve sözkonusu kriterlerin özdeğerlendirmelerde kullanılmasına başlandı.
 Projenin maliyet etkinliği ve proje çıktılarının objektif bulgulara dayandırılarak
değerlendirilmesi amacı ile bazı “gösterge”lerden faydalanıldı. Belirlenen göstergeler;
Mortalite Oranları, Basınç Ülseri Oranları, Hastane Enfeksiyon Hızları, Yoğun Bakım
Tekrar Yatış Oranı, Hastanede Kalış Süresi, Ağrı Değerlendirme Oranı, Kontraktür
Gelişen Hasta Oranı, Ekstravazasyon Gelişen Hasta Oranı, Hemşirelik Bakımı
Uygulama Oranı, Hasta Memnuniyet Oranları (Hemşire), Hemşire Memnuniyeti Oranı,
Hemşirelerin Bölüm Değiştirme Oranı,
Günlük Hasta Başına Hemşire Çalışma
Saati’dir.
 Proje ilk bakım değerlendirme ziyaretleri öncesi (Mart 2014) tespit edilen gösterge
sonuçları, Kasım 2014 tarihinde yapılacak olan 2. değerlendirme sonrası elde edilen
sonuçlarla karşılaştırılması planlandı. Elde edilen sonuçlara yönelik hastanelerde bakım
uygulamalarında iyileştirme faaliyetleri yürütülmesi hedeflendi.
Kaynaklar
1. Bakkalcı, Metin- Gürsoy, Gencay- Kılıç, Güray (2005). Yenidoğan Yoğun Bakım
Birimlerinde Bebek Ölümleriyle İlgili Komisyon Raporu, Türk Tabipler Birliği (TTB),
Ankara. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/bebek_olumleri.pdf (19.06.2014).
2. Ekici, Dilek (2013), Sağlık Bakım Hizmetlerinin Yönetimi, Sim Matbaacılık, Ankara.
3. Gavaz, Nevin, (2010),Türkiye’ Deki Sağlık Yönetiminde Hemşirelik Mesleğinin Durumu
ve Geleceğinin Analizi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yükseklisans
Tezi, İstanbul.
4. Ovayolu, Nimet - Bahar, Aynur (2006), “Hemşirelik ve Kalite”, Atatürk Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt 9, sayı 1.
5. Öztürk, Havva- Yılmaz, Fatma- Demir, Nejla, (2009), Hastanelerde Çalışan Yönetici
Hemşirelerin Sorunları, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt 12,
No: 2, sayfa 57.
6. Taylan, Seçil - Alan, Sultan - Kadıoğlu, Selim (2012), “Hemşirelik Rolleri ve Özerklik”,
Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, Cilt 2, Sayfa 68.
7. Tuğut, Nilüfer – Gölbaşı, Zehra (2013), “Bir Üniversite Hastanesi Kadın Hastalıkları ve
Doğum Servisinde Yatan Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyleri
ve Etkileyen Bazı Faktörler”, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi; Cilt 10, sayı 2,
sayfa 38-44.
8. Türkmen, Emine ve Uslu, Azime,(2011), “Özel Bir Hastanede Hemşirelerin Dolaylı
Bakım Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale
Hemşirelik Dergisi, Cilt 19, No: 2, sayfa 61.
9. Uçak, Hatice (2008), “Hastanelerde Yenilik ve Uygulamalar: Sağlık Kurumlarında
Uygulanan Yönetim Eğilimlerinin Değerlendirilmesi”, İç Hastalıkları Dergisi, Cilt 15.
No:3, sayfa 145-152.
10. Velioğlu, Perihan (1994), Hemşireliğin Düşünsel Temelleri, Alaş Ofset, İstanbul.
11. http://www.sagem.gov.tr/dosyalar/saglik_istatistikleri_2012.pdf (17.06.2014)