envi ronmental managem ent system certificate

ĠKĠ KĠġĠLĠK LĠMĠTED ġĠRKETLERDE ORTAK SAYISININ BĠRE DÜġMESĠ
AV. SELĠM YILMAZ (LL.M.) AĞUSTOS 2014
GĠRĠġ
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) hukuk sistemimize birçok yenilik getirdi ve birçok yeni kurumlar
oluşturdu. Bu yeniliklerden biri de tek kişiden oluşan Anonim ve limited şirketlerdir. Mülga olan 6762 sayılı
Türk Ticaret Kanun’ un (ETTK) 504 maddesi uyarınca limited şirketlerin ortak sayısı ikiden az ve elliden
fazla olamazdı1. Fakat 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Ortak sayısındaki asgari sınır terk edildi ve tek
kişilik limited şirketler kurulabilir hale geldi.2
Mülga olan 6762 sayılı TTK Uyarınca Ġki KiĢilik Limited ġirketlerde Çıkarılma
E TTK. Mad. 404 de de belirtildiği üzere limited şirketlerde ortakların sayısı sonradan bire iner veya şirketin
zaruri organlarından biri mevcut olmazsa münasip bir müddet içinde bu eksiklikler tamamlandığı takdirde
ortaklardan birinin veya şirket alacaklısının talebi üzerine mahkeme şirketin feshine karar veriyordu. Hatta
Mahkeme, taraflardan birinin talebi üzerine gerekli ihtiyati tedbirleri de alabiliyordu.
Bu durum ciddi anlamda faaliyet gösteren limited şirketler için bir engel oluşturuyordu. Zira belli bir
potansiyele, dinamiğe sahip limited şirket, şirket ortakları arasındaki uyuşmazlık yüzünden feshedilerek
ticari hayattan silinmekteydi.
6102 sayılı TTK Uyarınca Ġki KiĢilik Limited ġirketlerde Çıkarılma
Yukarıda arz etmiş olduğumuz üzere 6102 sayılı TTK nın ilgili hükmüne göre iki kişilik limited şirkette
ortaklardan birisi çıktığı ya da çıkarıldığı zaman limited şirket tek ortakla dahi faaliyetine devam edecektir.
Dolayısıyla burada eski Türk Ticaret Kanununa nazaran şirketin feshi yerine ortağın çıkarılmasına ve
dolayısıyla şirketin faaliyet olanak sağlanmıştır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre limited şirketlerde
ortak sayısının bire inmesi durumunda, bu sonucu doğuran işlem tarihinden itibaren 7 gün içinde müdürlere
yazıyla bildirilir. Müdürler bildirimin alınması tarihinden başlayarak yedinci günün sonuna kadar, şirketin
tek ortaklı olduğunu, bu ortağın adını yerleşim yerini ve vatandaşlığını tescil ve ilan ettirirler. Aksi halde
doğacak olan zararlardan sorumlu olurlar. Aynı yükümlülük, şirketin bir ortakla kurulduğu hallerde de
geçerlidir.
Türk Ticaret Kanununun Yürürlülüğü ve Uygulama ġekli Hakkında Kanun Md. 3
Anılan yasa maddesinde aynen “Tarafların iradelerinden bağımsız olarak, kanunla düzenlenen hukuki
ilişkilere, bunlar Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olsalar bile, Türk Ticaret
Kanunu hükümleri uygulanır.” Denmektedir.
1
E TTK. Madde 504 – Ortakların sayısı ikiden az ve elliden çok olamaz.
Ortakların sayısı sonradan bire iner veya şirketin zaruri organlarından biri mevcut olmazsa
Münasip bir müddet içinde bu eksiklikler tamamlanmadığı takdirde ortaklardan birinin veya şirket
alacaklısının talebi üzerine mahkeme şirketin feshine karar verir. Mahkeme, taraflardan birinin talebi üzerine
gerekli ihtiyati tedbirleri alabilir.
2
6102 SAYILI TTK MD. 573 – Limited şirket bir veya daha çok gerçek yada tüzel kişi tarafından bir ticaret ünvanı altında kurulur;
…
1
Dolayısıyla anılan yasa maddesi 6102 sayılı TTK’ nın yürürlüğe girmesinden önceki ilişkilere de
uygulanması olanak sağladı. Limited şirketlerde bu tür hukuki ilişkilere örnek olarak tek kişilik limited
şirket ( TTK m. 573-574), denetim ve özel denetim (TTK m. 635), sona erme nedenleri ve sona ermenin
sonuçları (TTK m. 636), çıkmaya katılma (TTK m. 639), ayrılma akçesi (TTK m. 641-642) sayılabilir.3
E. TTK Döneminden Kurulan Limited ġirketlerde TTK Hükümlerinin Uygulanması
TTK Hükümleri uyarınca artık ortağın şirketten çıkarılabilmesi için iki seçenek bulunur.
 Birincisi;
Şirketin Ana Sözleşmesinde yer alan düzenlemeyle bir ortağın şirketten çıkarılabileceği (sözleşmesel
çıkarma hakkı) sebeplerin öngörülmüş olmasıdır. Bu durumda ortaklar, şirket sözleşmesinde öngörülen
nedenler oluştuğunda o ortağın şirketten çıkarılmasına karar verilebilirler. TTK’ nın 640. Maddesi uyarınca
çıkarma kararına karşı ortak, kararın noter aracılığıyla kendisine bildirilmesinden itibaren 3 ay içinde iptal
davası açabilir. Sözleşmede düzenlenen çıkarılma nedenlerinin TTK m. 640/3 hükmü çerçevesinde haklı
neden oluşturması gerekmez. Sözleşmesel çıkarma nedenleri, sözleşme serbesti uyarınca, ortaklarca
belirlenir.
 Ġkincisi;
Haklı bir nedenin varlığı halinde mahkemeden ortağın şirketten çıkarılmasını istemektedir. TTK m. 616/c
uyarınca bir ortağın şirketten çıkarılması için mahkemeden istemde bulunulması Genel Kurul’ un
devredilemez yetkilerinden biridir.
Bu durumda şirket o ortağın şirket bünyesinde kalmamasını gerektirecek haklı bir nedenin var olduğunu
düşünüyorsa Genel Kurul kararı alarak mahkemeye başvurur, hakim talebi yerinde görürse o ortağın
ortaklıktan çıkarılmasına karar verir.
SONUÇ
TTK, iki kişilik limited şirketlerde şirketin feshedilmesi yerine ortağın ortaklıktan çıkarılmasına ya da somut
olayın özelliklerine uygun başka çözümlerin uygulanabilmesine izin verir. Yürürlük Kanunu mad. 3
uyarınca bu hükümler e TTK döneminde iki ortaklı limited şirketlerin ortakları arasındaki uyuşmazlık
halinde başvurulabilecek tek yolun şirketin feshi olması eksik bir düzenlemeydi ve amaca hizmet
etmekteydi. TTK bu düzeni değiştirdi ve boşlukları doldurdu. Yargıtay da yeni kararlarında bu sisteme ayak
uydurdu ve böylece TTK’ nın getirdiği yeni düzenlemelerin yerleşmesine katkı sağladı.
3
ERGEN, H. ERCÜMENT, HUKUK POSTASI
2