Spektroskopi Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve University EBN Medical School Department of Biochemistry Spektroskopi Nedir? • Maddeyle ışığın (elektromagneEk radyasyon) etkileşimini inceleyen disipline spektroskopi denir • Spektrofotometri, bir maddenin ışıkla etkileşimi sonucu gösterdiği ışık absorbans veya yansıtma değerlerinin kanEtaEf olarak ölçülmesidir ElectromagneEk Spektrum Spektrofotometri • Neredeyse bütün kimyasal moleküller ışığı absorbe ederler veya yansıLrlar • Spektrofotometri, moleküllerin bu özelliğini kullanarak kanEtaEf olarak maddelerin analiz edilmesini sağlar • Kimya, fizik, biyoloji, biyokimya, malzeme bilimi, besin kimyası ve endüstriyel alanlarda yaygın bir şekilde kullanılır Spektrofotometre • Spektrofotometre, bir madde içerisinden geçen ışığın ne kadarının o madde taraQndan geçirildiğini ölçmeye yarayan bir aleRr • Bu şekilde o maddenin miktarı (derişimi) hesaplanabilir • Spektrofotometreler kullandıkları ışık kaynağının dalga boyu (wavelength) aralığına göre iki ana kısma ayrılabilirler: 1) UV-‐visible spektrofotometre: ultraviyole bölge (185 -‐ 400 nm) ve görünür bölge (400 -‐ 800 nm) 2) IR (infrared) spektrofotometre: kızılötesi bölge (800 -‐ 15000 nm) Spektrofotometre • Spektrofotometre iki ana kısımdan oluşur: 1) spektrometre: istenilen dalga boyunda ışık üreten kısım 2) fotometre: ışık maddeden geçEkten sonra geçen ışığın yoğunluğunu ölçen kısım • Ölçüm yapılacak maddeyi içerek küvet spektrometre ve fotometre arasına koyulur • Geçen ışık miktarı fotometre yardımıyla ölçülür Spektrofotometre Absorbance (Emilim) and Transmi_ance (Geçirgenlik) Beer-‐Lambert Kanunu absorpEvity (constant) concentraEon Absorbance The length of the light path • Bir maddenin üzerine gönderilen ışığı absorbe etme miktarı, o maddenin derişimi ile doğru oranLlıdır Kromofor (Chromophore) Madde • Belirli dalga boylarındaki ışığı absorbe eden maddelere kromofor (chromophore) denir • Biyolojik moleküllerin birçoğu kromofordur (substratlar, koenzimler gibi) • Genelde 200-‐800 nm arasında (UV-‐Vis bölge) ışığı absorbe eden kromoforlar analiz için uygundurlar • Bu tür maddelerin derişimleri spektrofotometre yardımıyla ölçülebilir Spektrofotometrinin Kullanım Alanları • Spectrophotometri, bir örnekte bulunan kromofor maddelerin derişimlerinin hesaplanmasında kullanılır • Enzim akEviteleri ve bazı biyolojik moleküllerin derişimleri de (protein ve DNA gibi) spektrofotometreler aracılığıyla hesaplanabilir • Proteins absorb light at 280 nm • Nucleic acids (DNA, RNA) absorb light at 260 nm Enzim AkEvitesinin Spektrofotometrik Yöntemle Belirlenmesi • Enzimlerin akEvitesi spektrofotometrik yollarla ölçülebilir • Bunun için, substrat ve/veya ürünler kromoforik olmalıdır (koenzimler de kromoforik olabilir) • Spektrofotometre aracılığıyla enzimaEk bir reaksiyonda bir ürünün oluşması veya bir substraLn (veya koenzimin) kaybolması zamana bağlı olarak monitör edilir • Bu şekilde enzim kineEği (akEvitesi) hesaplanır 340 nm’de izlenebilir Coupled EnzymaEc Assay Enzim AkEviteleri ve Hastalık Teşhisi • Plazmada bulunan bazı enzimlerin akEvitesine bakılarak hastalık teşhisi ve hastalıkların izlenmesi yapılır • Bu tür akEvite analizlerinde genelde spektrofotometrik metodlar kullanılır Absorpsiyon ve Tamamlayıcı Renkler
© Copyright 2024 Paperzz