2
3
ZÜBEYİR GÜNDÜZALP
4
Biri i Baskı: 2010
Editör:
ISBN:
Kita ı Adı: Üstadı Bediüzza a
Yazar: Zübeyir Gündüzalp
Hazırlaya : Ömer Çiçek
Kapak Tasarı ı:
Bası
Tarihi: Kası
Matbaa: ……………….. Mat aa ılık - İsta
TAKDİM
ul
5
Hayatı ı so dö e i de )ü eyir Ağa ey i yakı ı da ulu a ge çler ardı. )ü eyir
Ağa ey, ‘isale-i Nur hiz eti i
eslek e eşre iyle u ge çleri do at aya
çalışıyordu. Eyüp Ek ekçi, Ah et E i Der ekli, Ah et Ta yel e Ö er Çiçek Yir i
Yedi) bunlardan ilk akla gelenlerdir.
“olda
saga ayaktakiler: Eyüp Ek ekçi,İlha i Çalı ,Ah ey Ta yel,
Celkan,Oturanlar: Kudret Tevruz. ‘üştü Tafral,Ö er Çiçek,Ah et E i der ekli.
A dullah
)ü eyir Gü düzalp, hayatı oyu a Üstad e ‘isale-i Nur la ilgili kale e aldığı
yazıları ı, efat et ede az ö e u ge çlere e a et et iş e u lar üzeri e
çalış aları ı asiyet et iştir. Bu ge çler de, )ü eyir Ağa ey i
efatı ı he e
ardı da , ir araya gel iş e u asiyete uyarak yaz aya aşla ışlardır. Gözde uzak
bir eve çekil işler e kırk gü hiç dışarı çık a ak suretiyle ta a ı ı daktiloyla
yaz ışlar e her iri e ir üsha düşe ek şekilde çoğaltarak uhafaza et işlerdir.
Yıllar ö e )ü eyir Ağa ey le ilgili iyografi çalış ası ı yaparke
u üshalarda
birinin Ömer Çiçek te olduğu u gör üştü . Bu so dere e ühi
eslekî, il î e
fikrî e a et, kutsal ir sır gi i ugü lere kadar zayi ol ada gele il iştir. Bu
dosyada rastgele açtığı çarpı ı paragrafları okudukça, Bu lar ede ugü e kadar
sakla dı, açığa çıkarıl adı? diye hayıfla dığı , hatta u ları eli de ulu dura lara
tarizde ulu duğu ol uştur. Her defası da ileri sürdükleri eşri e dair şartları
he üz oluş adığı gerekçeleri e i tat i et e iş, so u da Herhalde u da da
kaderi ir hük ü ar. Her şeyi ir vakt-i erhu u ar de ek zoru da kal ışı dır.
6
Evet, itiraf ve ifade edeyim ki, Risale-i Nur u
ahiyeti, Üstad ı şahsiyeti e eslek
e eşre i i elikleri hususu da ütü Nur tale eleri i hayrete düşüre ek, hayra
ıraka ak ir hazi e ile karşı karşıyayız. İ a ıyoru ki, hayatı ı Üstad ı e Nur u
yolu da çilelerle, eşakkatlerle geçir iş Üstad ı ö de gele tale esi, arisi, ekili
ola )ü eyir Gü düzalp i o eşsiz sadakati, şi di eser hali e gele
otları ı
okudukça, yazdıkları ı her satırı da ‘isale-i Nur e Üstad a sadakat, uha et e
hür et a aları ı fışkırdığı izi Üstad e ‘isale-i ura taşıdığı e o ları farkı ı fark
ettirerek azara erdiği görüle ektir.
Risale-i Nur u
asıl uhteşe
ir hazi e-i hakikat, Üstad Hazretleri i ise asıl
üyük ir şahsiyet e o u etrafı da halkala a hiz etkârları ı hiz et-i diniye de
e de li fedakâr e kahra a lık ör eği, oldukları ı göster ektedir.
Üstad ve Risale-i Nura e tarzı a sadakati ö e i i çok daha deri de idraki e
esile ola aktır. Bu üyük da aya daha ir a da sahip çıkıl ası a katkıda
ulu a aktır.
Böyle ir da aya e hakikate sahip olduğu uzda dolayı da Allah a ola şükra ı ız
arta aktır.
)ü eyir Gü düzalp i e gi ruhu da , ze gi kal i de e keski aklı da ihlâsa
ürü erek çıka sözleri i adeta ütü
e liği ize irer ok gi i işlediği i e sizi
yeniden Risale-i Nur e Üstad ko usu da for atladığı ı hissede eksi iz. Ya ‘a i!
Bu e ihlâs, u e sadakat, u e uha et, u e hür et, u e azi sa ır, se at e
eta et! de ekte ke di izi ala aya aksı ız.
Ö er Çiçek i Yir i Yedi e so geçirdiği ağır hastalık se e iyle iş hayatı da ayrılıp
e e ağla asıyla, kader, ke disi i u çalış aya adeta e ur et iş e u hazi eyi
gü yüzü e çıkar ak o a asip ol uştur. Çalış a ı
aşından beri kendisiyle
irti atı ız de a et iştir.
Bu arada sadık olduğu a i a dığı
ir rüyada )ü eyir Ağa ey i tıpkı hadiste tarif
edile şekliyle haşir gü ü ka irde toprak içi de ayağa kalktığı ı e üzeri deki toz
toprakları silkelediği i gördü . )ü eyir Gü düzalp, da ası ı derdiyle u âle e eda
etti. A a u çalış aları hazırla ıp istifadeye su ul asıyla da a e ye ide diril iş
gi i ka ri de es ud ola ağı a i a ıyoru .
7
‘a i , u gerçekleri okuyup haz et eyi, hayatı ıza geçir eyi, o ları gittiği urlu
yolda giderek e ed de o Nurlu kafileye iltihak ede ahtiyarlarda ol ayı izlere
nasip etsin diye niyaz ediyor, sizleri bu hazine-i Nur la aş aşa ırakıyoru .
ٰ ‫اَلح‬
َ‫ين‬
َ َ‫ََََِ َ ََال َع ل‬
َ
َ ‫َََالصاَََ َََالساَ ََ َع َىَ َسي نَ َم َح‬
ََ ‫ََصح هََاَج َ ع‬
‫ين‬
َ َ ََ‫َََ َع َىَآله‬
Ömer Çiçek
İFADE-İ ME‘AM
8
Şu u he e ifade edeli ki: Zübeyir Ağa eyi kale i de çıka azıları ke di el
yazısıyla azıları daktilo edil iş uhtelif eti ler e ot defteri deki otlar e
sohbetlerinde a lattığı hakikatler onun Üstad ve Risale-i nurdan istifadeleridir, ona
has ve hususîdir. Zaten kendisi de yazdığı otlarla ilgili olarak şu ları söylemektedir:
Müşahedatı ı kaydede defterleri de herha gi ir tertip ve usule riayet ederek
değil, a ak gördükleri i zaman zaman kendime ders almak ve ibret almak gaflete
düş e ek ve hiz ette tökezlememek, hata ve kusurlara düş e ek, ir seyyie le
binler seyyie ve uvaffakıyetsizliklere duçar olmamak ve böylece milyonlarca
müttehid ve mütesanid Nur tale eri i
addi veya a evi hukukları a taarruz ve
tecavüz etmemek, bu yüzden dünya ve ahirette cezalara giriftar olmamak için not
ediyorum. Bundan dolayı iz de bu zamana kadar u u a eşri i düşü edik. Fakat
kardeşlerle soh etleri izde u larda
aklettiği izde azı ağa ey e kardeşler;
Kardeşi
u ları yaz, unlar Üstad ve Risale-i uru a latıyor… Bizi Üstad ve
Risale-i Nur a taşıyor, kitap hali e getir ki istifade edilsi , hususi kalıp kay ol ası
diye yoğu istek e teş ik gördük. Bunun üzerine bölük pörçük olan bu etrukâtı ve
ona ait elimizde olan ve bildiği iz e arsa ta zi edip eşri e karar erdik e uzu
ir çalış a so u u ( -11-cilt- ) kitap hali e getir eye u affak olduk. İ şallah
istifadeye medar olur.
Bu çalış a, ayrı a o u a lata
ir kitap gi idir
O u Üstad e ‘isale-i Nura ittibada sadakat ve hassasiyeti, azimeti esas alan takva
e a eli, hiz ette ted ir e ted iri, yetiştiri i tarz e üslu u e yakı da şahit
olduğu uz daha birçok ders e ör ek alı a ak hayretfeza eziyet e ah alleri i de
a latarak o u u yö üyle de ta ı ak e ta ıt ak istedik. O u Üstad e risale-i nura
dair yazdıgı ke di dili de e kale i de çıka
eti lerle da a ızla ilgili asıl ir
deri liğe e izyo a sahip, u û e-i hüsn-ü isal, istifadeye şaya , da ası içi
yaşaya e e de li idealist efkûre i dâhi ir da a ada ı olduğu u a la aya… Hal
ve istikbale anlatmaya ihtiyaç duyduk.
Ay ı zamanda bu metinler e tuttuğu otlar, dairemiz içinde meslek e tarz değişikliği
yaparak onu alet ve basamak yapmak isteye leri
u i firadî a layışları a iştirak
et ediği i elgesi gi idir. O a is ad edile
ir kısı ri ayetlere de cevap ve tekzip
iteliği dedir.
9
O, Üstad ve Risale-i Nuru hiz et usül e esasları a dair düşü e dü yası ı
yazdıklarıyla ke disi ize ke disi a lat akta e ta ıt aktadır. Başka söze ha et
ırak a aktadır. Bu yazdığı eti ler e ot defteri e aldığı otlarla o ları ize
ererek u lar sizi u lara çalışı dedi Üstad e ‘isale-i Nuru anlatan bir hazine
ırak ış, farkı da e şuuru da değildik.
Bu yazılı
eti ler dışı da şu ları söylüyordu.
Bu a layış ir eslek değişikliğidir, eslek değiştiriyorlar. Üstadı ızı hiz et tarzı,
gayesi ve Risale-i Nur u
esleği Kur a î, i a î, a e î, uhre î, İslâ î, il î e
fikrîdir!… İçti aî, siyasî, e dü ye î üesseseleş ek tarzı da değildir tarifiyle ifade
edip Üstadı Risale-i uru as ak içi
at aa kuralı diye lere, at aa ılar ur u
olacak, ü ellitha e kuralı istegi e, ciltciler nurcu olacak, gazete kurmak istegine
gazeteciler nurcu olacak dedigini anlatarak üstadı ehaz gösteriyordu. Ve has dairede
hizmette bulunan talebeleri azarları dagıl a ası aksadıyla ‘isale-i Nura hizmet
niyetiyle dahi olsa ) üstad bu tarza musaade etmiyordu.Bu ları has daire dışı da
Üstadı şahs-ı a e isi içi de bulunan meslekleri ge iş dairede kendi adı a dü ye î
çalışa sair ehl-i iman yapacak diyerek ben Üstadı e ‘isale-i Nurun Kur a î, i a î,
uhre î e a e î çalış a tarzı a sadakatte ir aşı a kalsa , ütü dü ya aleyhi e
geçse faraza yakı da ur ular da istifa etse yi e de üstadı ı bu meslek ve
eşre i de de a ederi
diyerek ‘isale-i uru hiz et tarzı a sadakatin önemini
tahşidatla,Nur Talebelerinin
azarları dagıl ası ı e içti aî eşguliyetlerle
siyasete ulaştırıl ası ı ö le eye çalış ıştır.
Bu a rağ e has dairede iken ge iş dairede hizmet etmeyi kendi iradeleri ile tercih
ede ler u faaliyetleri i o u iz i e teş iki ile yaptıkları ı söylerek, ya lış ilgi
er ektedirler. Biz de u se eple ildiği iz e şahit olduğu uz doğruları şâhid-i adil
olmak için yazmaya karar verdik ve )ü eyir ağa eyi ke di yazdıkları e sözlü
a latı ıyla yazdık ki o a ait ola ı ve Zübeyiri çizgiyi nesl-i hazır e ati bilsin. Zübeyiri
çizgi üstadı çizgisidir e o u de a ı e hü esi hü esi e ta ke disidir. Tahiri ağa ey
)ü eyiri tarzı üstadı de a ıdır,)ü eyir efe di ay e üstad gi i yapıyor derdi.
Biz ir e aatiz şahsî hareket ede eyiz.
Biri izi hatasıyla hepi iz i tiha ediliyoruz. Şahsî çalış ıyoruz. Üstadı ızı şahs-ı
a e isi adı a çalışıyoruz. Yal ız değiliz iz ir e aatiz, ferdi hareket edemeyiz.
10
Başı oş değiliz, izi
ir Üstadı ız ar. O u içi hü esi hü esi e o a itti a eslek
e eşre i e sadakat tarzı ızdır. Ay ı Üstad a, ay ı e aat a, ay ı da aya e şahs-ı
a e iyeye i tisap ede herkesi e aat ruhuyla hareket et esi şahsi düşünüp,
şahsi hareket etmemesi ona e su iyeti şe idir. ‘isale-i Nur u i a î e Kur a î
hakikatları ı lisa -ı hali izlede ko uş a ız lazı . Bu lar a eli ize ya sı azsa
artadır.
Kütüb-ü İslâ iyede ‘ıza-yı İlâhî yi, lisa -ı kalde ziyade lisa -ı hal, a el ve ihlâs
kaza dırır yazılı. Ma e î ihad-ı ek er-i di iyeyi i a iye e Kur a îyede, ihlâs ile
lisan-ı hal, lisa -ı kalde ziyade tesirlidir.
Nefsimize okumak
Risale-i Nur u sadakatle hergü az da olsa efsi izi ıslah iyetiyle efsi ize oku ak,
nefsi ter iyede e hiz ette ya ıl a ak e isa et ede il ek içi ö e lidir. Meslekî
ütü hatalar okuya a ak e okudugu a sadakat eksikliği de çıkıyor.
Hataları gider eye çalışırke ‘isale-i Nur da ders yaparak akla kapı aç ak, ikazları
efsi izde aşlayarak uhite yay aktır. Hiz eti izde usül e esaslar Kur a îdir,
ko uşa yal ız hakikattır üzeri e siyaseti gölgesi i düşür e ek şarttır.
Risale-i Nuru Kur a î, İ a î e uhre î hiz et usül e esasları a sadakat şartları
Üstadı ızı şartlarıdır. Bu lar he eski “aid de he ye i “aid de ardır. Üstad, daire-i
â e isi e u şartlarla ka ul ediyor, u şartlara uyup ta, eğer ruz-i ahşerde
perişa ola olursa o e i sırtı ı yükü olsu yeter ki o u daireye ola ahdi i
oz ası diyor
Kader-i İlâhî Nur Tale eleri i ince eleklerle eler. Ta ki sadık ola larla ol aya lar
bilinsin.
Üstadı ız İhlâsı kaza ak e uhafaza et ek dersi i eriyor urayı okuyu a
titriyoru kardeşi diyerek dikkatleri ‘isale-i ur e tarzı a çekiyordu.
Hâtırasız dâvâ ol az
Üstadı diğer hiz etkârları ı aklettiği o a ait harika haller e Üstadı ızla geçe
hapisha e gü leri e uhtelif hatıralar Kur a hiz eti de aruz kaldıkları sıkı tı e
11
zulümler ve hiz ette yaşa a diğer uhtelif hatıralar ize ögretti ki hatırası ol aya
bir dava olmaz, u hatıra e hakikatler ur uluk da ası ı tarihi i yaza aklara elge
iteliği dedir. Bu da öyle kara lıkta kal a ası içi yazıl ası lazı geldiği i o u
şu sözleriyle de idrak ettik:
Bu hususta Zübeyir Ağa ey şu ları söylüyordu:
Üstada ait e arsa i zi aya çekilip yaz ak istiyoru , yaz ıştı da, fakat azısı
Urfa da azısı da alt ış ihtilali de A kara da taharriler de gitti, kurtara adık. Üstada
ait hatıralar derslerde ahsedili e di leye leri gözleri parlar ilgiyle di le ek isterler
bunun için anlatıyoru , siz de derslerde yeri e aka ı geli e a latırsı ız, ta ki
Üstada ait e arsa ili si e istifade edilsi . Ay ı za a da u lar Üstadı ızı ak al,
ah al e ef ali de ala ağı ız a elî e tat ikî dersleridir Üstadı ıza ait hatıraları
bir faydası da hadiseler karşısı da ufku uzu açar derdi.
İsi siz kahra a lar
Ayrı a azı ehl-i hiz eti ders alı a ak fedakârlıkları e üs et hatıraları a da yer
erdik. Bu lar hiz eti
u gü lere asıl şartlarda geldiği e ha gi fedakârlıklarla
çalışıldığı ı gösteren güzel örneklerdir. Hal ve istikbalde meyadin-i cihadda manevî
cihad-ı ek er-i diniye-i i a iye e Kur a îyede ulu a lara u u e-i hüsn-ü misaldir.
Ay ı za a da u isi siz kahra a ları fedakârlıkları ı yaz akla ir e i tarihe de
ot düşül üştür.
Tarz arayışı a
uhtaç degildir
Böyle üyük ir da a ı çok ağır şartlarda i kişaf e i tişarı içi u ur-u nuriyenin
ted ir e ted iri de ulu a azı saff-ı e el ehl-i hiz eti , esleği ize ters düşe
hataları ı şahsî kal adığı şahs-ı a e i i de zarar gördüğü ifade edilerek, u ları
ör ekleri eril iş, öyle e Bediüzza a ı tale eleri i farklı hiz et şık e şekilleriyle
hiz et et ek içi usul e tarz arayışı a uhtaç ırak adığı urgula ak iste iştir.
Ders almak
Yaşa a olaylar zikredilirke öyle hatalara geç işte ders alıp gele ekte düşül esi
diye u aka da ü erred hadisede
ahsedilerek Bediüzza a 'ı da ası a
12
Bediüzza a ı tarzı da hiz et edilir zarureti e ölçüsü e o a sadakati önemi bir
kez daha teyit edil iştir
İstik ale taşı ak
Bu hakikat e hatıratları hal e istik ale taşı ak içi ot alıp uhafaza et eye ayrı a
azı ağa eyler e de teş ik edildik, u sayede u eti eye geli di.
Burada ir hakkı tesli et ek isteri o da şudur: Be İsta ul a gelip )ü eyir
Ağa eyi ya ı da kal aya aşladığı da Muhtere Meh ed Fırı ı Ağa eyi
a a
şöyle de işti:
Meh ed Fırı ı
Ö er kardeş!
Biz )ü eyir Ağa eyi kıy eti i ile edik ağzı da
Haşiye
a a er dedi.
Bu ları o a ot alıp tuta il e
Haşiye
Burada Fırı ı ağa eyi
u sözü ü iraz aç ak isteri
e çıkarsa yaz, ir sureti i de
e uhafaza ede il e de
şöyle ki; )ü eyir Ağa ey
üstakil
bir daire tutturup bizi ya ı a alı aya kadar ki seyle yir i dört saat ay ı dairede era er
kal ıyordu. Bu ye i ir duru du. Fırı ı Ağa eyi u ye i halde a a erdiği ir göre dir.
)ü eyir Ağa eyi Kirazlı es itdeki duru u u halde farklı idi. Üst kattaki odası da za a
za a aşağıya i diği de orada o a ulu a larla e kadar kalırsa o kadar görüşüp ko uş a
ü kü ola ilirdi. “ade e Eyüp ek ekçi Ağa ey hususî hiz etiyle ilgile diği içi o u la
de a lı görüşüp ko uş a i kâ ı ardı, aşkalarıyla ay ı dairede kal ak gi i her a görüş e
hali yoktu. İhtiya a i ae odası a ka ul eder eya aşağı ders ahalli e i er görüşürdü. )ate
kaldığı yer tek oda ir yerdi, kardeşlerle era er kal aya üsait değildi.
13
hakperest ol a lazı ki u teş iki e de tesiri üyük oldu e ugü u u u
istifadesi içi düze le ip eşre hazırla dı. Bu da dolayı Meh ed Fırı ı Ağa eye
şükra duyguları ı ifade etmek isterim.
Tahiri Mutlu Ağa ey
‘üştü Tafral
Bir aşka teş ik Tahiri Mutlu Ağa eyde ol uştur.
Tahiri Ağa ey era er kaldığı ız za a ize )ü eyir de ek Üstad de ek, Üstad
demek Zübeyir demek çünkü Zübeyir ne derse Üstaddan söyler Zübeyir Efendi ne
derse ot alı ir sureti i de a a eri dedi. Ayrı a şu ları da ila e etti. Bir gü
Üstadı ız )ü eyir i odası a çağırıp ütü sergüzeşti hayatı ı o a a lattı. Biz Üstad ı
ya ı a üsaadesi ol ada , çağır ada gire ezdik. Ama Zübeyir Efendi bunlardan
üstes a idi. Her za a ya ı da e hiz eti de idi. O u için ne varsa )ü eyir de
Haşiye
var.
O da e Üstadı ızı diğer hiz etkârları da Üstada ait a latıla e arsa
ot al a ızı teş ik ederdi. Üstada ait
Haşiye
‘üştü Tafral ke disiyle yapıla
ir röportajda Üstadı
alakasıyla ilgili Tahiri Ağa eyde şu ları aklet ektedir.
SUAL: Üstadla ola şahsî
)ü eyir ağa eye hususî
ü ase etleri hakkı da eler iliyorsu uz?
CEVAP: Bir za a Tahirî Ağa ey'de ir esele hakkı da; "Üstadda duyduğu uz ir şey ar
ı?" diye sor uştu . Verdiği e a ı da: Biz böyle meseleleri bilmeyiz, ancak Zübeyir efendi
ilir. Büyük zatları ir sır kâti i olur )ü eyir de Üstad'ı sır kâti i idi. Üstad Hazretleri daha çok
o u la hususî soh et ederdi de işti.
14
Üstadı e yakı ı odur
Bir gün Tahiri Ağa ey, Isparta da gel işti. Ke disi e ir esele sor uştu . Şu a da e
sorduğu u hatırla ıyoru . A a Tahiri Ağa eyi , suali e e a e şöyle dediği i çok iyi
hatırlıyoru :
Ahi! Bu e u a e zer eseleler i e e deri dir; iz ile eyiz. Biz derken, Üstad
Hazretleri i ya ı da kala diğer hiz etkârları ı kastediyordu. A ak )ü eyir Efe di ilir.
Çü kü her üyük zâtı ir sır kâti i olur. )ü eyir Ağa ey, Üstadı ızı sır kâti iydi. “e i soru a
e ap erir, er ez, o u il e . Biz Üstadı a dest al ası es ası da e sair akitlerde
dışarıda ulu uruz; fakat )ü eyir çok kere ya ı da olur, soh et ederdi. Gele irileri olsa ile o,
ya ı da olurdu. Üstadı e yakı ı odur de işti.
Ahmed Emin Dernekli
Tahiri Ağa eyi )ü eyir Ağa eye erdiği ö e i şöyle a latıyor.
Tahiri Ağa ey, o u huzuru da çoğu kez ayakta elleri i ö e ağlayarak, hür etkâr ir şekilde
dururdu. Baze )ü eyir Ağa ey, “üley a iyede A adolu da gele kardeşlerle görüş ek üzere
ara ızda ayrıl ak isterdi. Tahiri Ağa ey Bugü de kal. dediği de O, Ağa ey git e lâzı
derdi. Gittikte so ra arkası da : Kardeşi o ir ku a da , iz o a üdahale ede eyiz.
derdi.
Tahiri Ağa ey ir gü şöyle de işti. Biz Üstadı ya ı da yatsıda so ra diğer kardeşlerle
birlikte ya bir defa ya iki defa kal ışızdır, o kadar. A a )ü eyir, yatsıda so ra Üstad istirahata
çekili eye kadar de a lı ya ı daydı. O u sırrı a o âkıftı. O u içi ize sor ayı , o a
sorun. )ü eyir Ağa ey ize a a her şeyi sorabilirsiniz. Üstaddan izin varsa cevap veririm,
Üstadda izi yoksa e ap er e de işti. Biz de u lara daya arak ke disi e hep sorardık.
Vefatı da tah i e
gü ö eydi. ‘isale-i Nur da özetle -20- adde söyledi özü şuydu.
Ki se ki sede hiz et içi ruhsat al aya ak. Dersha e aç a ı , hiz et et enin engeli
olmaz. Her Nur talebesi, Risale-i Nur u ke di alı gi i ilip hiz et eder. Ka iliyeti e göre her
15
erede e duysa ız ot edi toplayı , Üstadı ıza ait hiç ir şey kay ol ası
u utul ası tespit edilsi . Çünkü Üstadı ız Müçtehid-i azam Müfessir-i Kur a …
Asrı
e usu oş söyle ez her sözü de hik et ardır dedi.
Tahiri Ağa ey )ü eyir Ağa eyi Üstada sadakati i e üstadı o a ola hususî
alakası ı e yakı lığı ı u tarzda u üslupta a latırdı. Tahiri Ağa eyi ta ıya ve onun
soh eti e uhatap ola
irçok kardeşi iz o da
u a latıla ları di le iştir. Bu
sözler Tahiri Mutlu Ağa eyi
üşahedesi e ka aatleridir.
Abdulavid MUTKAN
Bir aşka i et orçlu olduğu Muhtere Ağa eyi A dül ahid Mutka dır.
Zaman za a
e i iş yeri e gel e lütfu da ulu urdu. “oh etleri izde u
hakikatlerden nakiller yapardı . O da Kardeşi se u ları yaz! Niye yaz ıyorsu ?
diye tatlı sert ikaz ederdi. Yaz a hususunda beni cesaretlendirirdi.Bu hakikatları
kitap haline gelmesinde o u
u teş ikleri i de üyük katkısı ol uştur. O a da
şükra ları ı su uyoru .
alanda Risale-i Nur u yayar. “orula ak ir şey yok. Üstadda aklet işse ta a . Zübeyir
Ağa eyi daya ak oktası, Üstad e ‘isale-i Nur du. İleride karşılaşa ağı ız hadiselere karşı
asıl hareket ede eği izi sor uştu .
Bu ko uda Üstadda ir akil arsa o u sorup yapar, değilse ‘isale-i Nur da yazılışıyla, o u la
a el edersi iz. )ü eyir de dese, e Üstadı
e ‘isale-i Nur u dediği i yaparı
der,
istik alde öyle hadiselere karşı daya ırsı ız de işti. O izi hür yap ıştı.
16
Hz. Üstad Bediüzzaman Said Nursî
En muteber nakillerine en güvenilir kimselerdir
Bu çalış a ızda ağırlıklı olarak Üstadı ızı , arisleri
e a e î e latları , e
gittikte so ra a a ettikleri hür eti o lara ede ekler dediği hususî hiz eti de
de a lı ulu uş hiz etkârları da akiller ula aksı ız.
Bu ağa eyleri iz aza î ihlâs, aza î uhu et, aza î tak a, aza î sadakat, aza î
feragat, aza î fedakârlık eziyetleri e aliktirler. O u hususî e u u î ah ali e,
usul e tarzı a, eslek e eşre i e yakı da şahit e akıf ol uşlardır. Bu da
dolayı Üstadı ıza ait nakillerinde en ute er, sıhhati e e gü e ilir ki selerdir.
Bunlar şu lardır.
Tahiri Mutlu M.Sungur Z.gündüzalp B.Yüksel
C.Çalışka
H.Bayra
A.Yeği
Üstada aidiyet ve ay iyetçiliğe sadık kal ak
Daire-i Nuriye ge işle iş, hiz eti iz ugü iha şü ul i kişaf et iştir. He e
herkesi ehli tahkik e tetkik ol ası ekle e ez, u da dolayı azı akillerde ilgi
17
kirliliği e şahit ol aktayız. Bu akilleri
edil eye uhtaçtır.
irçoğu u ağa eyleri izde tahkik e teyit
Nakillerde eksik, fazla, aka ı farklı aklet ek akli ta iatı da ardır. Ay ı ol aya
akil Üstadı ya lış a la aya e a lat aya hiz et eder ki esuliyet-i manevîyeyi
u iptir. Üstadı ız e i lisa ı
aşkalara e ze ez diyor. Bir okta, ir irgül
değişse a a e ahiyet değişiyor, ay iyetçiliğe sadık kal ak tale eliği şe idir. Biz
de eli izde geldiği e u hususa dikkat ettik.
Hakiki mahiyet ve derecesini gösteriyor
Bir gün dersde Mucizat-ı Ah ediye a.s. . risalesi de okuyorduk. )ü eyir Ağa ey
“iyer kitapları, Efe di izi a.s. . sade e hayat-ı addiyesi i azara aldıkları da ,
okuya larda peyga eri ize a.s. . karşı ihtira
kırılıyor. ‘isale-i Nur ise
peyga er Efe di izi a.s.
şahsiyet-i maneviyesini harika bir surette tavsif ve
tasvir ediyor. Peygamber Efendimizin (a.s.m.) hakiki mahiyet ve derecesi i gösteriyor
diye izah et işti.
Biz de urada i tikalle Üstadı ızı eşeri ah ali de ziyade şahsiyet-i maneviyesini
ta sif e tas ir et eye, hatıraları u yö ü e azar-ı dikkati çek eye çalıştık. Hayat-ı
maddiye ve ahval-i eşeriyesi de ziyade a a e ahiyete hasrı azar ettik.
Okuya ları da u okta-i azarla oku aları ı ü it ediyor e diliyoruz.
İkazları dikkate aldık
Bu hiz eti ayları, gü eşleri, yıldızları ağa eyleri izi Üstad a ait harika hal, hakikat
e hatıratları
eşri e u afakat a ası taşıya fakat dikkat edil esi gereke
ikazları ı dikkate aldık.
18
“u gur Ağa ey
Ne
eddi Şahi er e yazdığı
Muhtere
kardeşi
Ne
ektupta şu ları söylüyor:
eddi Bey!
Nur Üstadı ıza ait e küçük ir hatırayı ul ayı gaye-i hayat edi işi izdeki â â, hiç
şüphe yok ki, pek ul îdir. Bu hususta size ir e dişe i izhâr et işti ki: Mu izat-ı
Ahmediye Risalesinde ki Altı ı Nükte ola ak herhalde, Fahr-i Âlem (s.a.v.)
Efe di izde
ahisle, ‘esulullahı târihçe-i hayatı a akıldığı za a ah al-i
eşeriyesi i
ahsi de şahsiyet-i mâneviyesi olan küllî mâhiyet-i kudsiyesine
mutlaka arf-ı azar et ek lüzu u u ihtar ediyor.
se ede eri her asırda üç yüz
elli ilyo Müslü a ları Esse e ü kel fâil sırrı a hase atları ı ir isli se a a
mâlik olan ilâ âhir... eyâ ı ki… “o asırları serdar-ı hidâyeti e so
ü eddid-i Ekber
olan Hazret-i Nur Üstad ı da hayat-ı eşeriyesi deki azı üz i ah âl, ilerideki küllî e
u u î e uriyet e azifedarlığı a ir ukaddi e, ir alâ et i iş ki, za a e
ze i u hakikatı göster iştir. İşte siz yazıları ızda u hususu azara alırsa ız iyi
edersiniz. Tarihçe-i Hayat taki haşiyeleri, dikkat ederseniz, Hazret-i Nur Üstad, bu
iti arla ka ul uyur uşlardır.
Üstadı ızı Tarihçe-i Hayatı a akıldığı za a ah al-i eşeriyesi i
ahsi de
şahsiyet-i maneviyesi olan küllî mahiyet-i mübarekine ve vazife-i kudsiyesine atf-ı
nazar edilmiştir. Üstadı ıza ait akil e a latı larda utlaka u okta-i nazarla
ak ak e u yö ü ü azara er ek lazı
e zaruridir. Çü kü Üstada ait hatıralar e
irçok harikûlâdelikler şahsiyet-i maneviyesinden maslahat-ı ‘a a iye e iz -i İlâhî
sayesinde sudur ediyordu. “o Şahidler
19
A dül e id Ağa ey
Ey Nadire-i Fıtrat Hate
ül
ü eddidi ola Üstadı !
“a a yapıla zulü lere e fi üdafaada ulu aya ağız. Çü kü affetti . A ak
ta a ı a
üsaade et ediği hikâye-i hal ka ili de
asıl ış ola Tarihçe-i
hayatı daki ter ü e-i hali de hariç kala azı harika halleri i e azhariyetleri i
yaz akla zali leri yaptıkları zulü lerde e dere e i safsızlık gösterdikleri i ila içi
a e î izi e üsaade i istiyoruz. Üstadı sizi u hatırat e harika halleri izi u
a açla kale e al aya çalıştık diyor.
Üstadı ! Hayatı ızda irçok harikulâdelikler şahsiyet-i maneviyenizden maslahat-ı
Rabbaniye ve izn-i İlâhî sayesi de südur ediyordu. Bu ları üz i ir kıs ı ı gözleri ile
üşahade ede ile tale eleri iz e hiz etkârları ız ha d e se alarla lâyık zatlara
aklediyorlardı. Bu larda tes it ede ildikleri izde
azıları ı Nur Tale eleri e
arzetmek hizmet-i Nuriye-yi i a iye içi
ir İslâ î e i e olduğu ka aat-ı
ka ilesi deyiz
Tahiri Ağa ey
Üstad a ait erde e duysa ız işitse iz ot edi toplayı , Üstadı ıza ait hiç ir şey
20
kay ol ası u utul ası tes it edilsi . Çü kü Üstadı ız üçtehid-i azam, müfessir-i
Kur a … Asrı
e usu oş söyle ez her sözü de her hareketi de hik et ardır
diyor.
Üstadla kaimdir.
Risale-i Nur, Üstadı
sü uhat-ı kal iyesi de i aret
aşta aşa sü uhat-ı
Kur a iyedir. ‘isale-i Nur u he hâli, he istik ali Üstadla kai dir. ‘isale-i Nur
okundukça onun müellif-i uhtere i aziz e e i Üstadı ız a ılarak o a te ih-i
nazar edilecektir. Tarihçe-i Hayat taki a latıla larda gayrı, ak al e ah ali de
ili ek, ta ı ak e öğre il ek iste ektedir. Bu lar da ‘isale-i Nur a ayi e
hükmündedir.
)ü eyir Ağa ey
Bu çalış alar takriz
ahiyeti dedir.
)ü eyir ağa ey ‘isale-i Nur külliyatı a ait kita ları so u daki ‘isale-i Nura ait
takrizler hakkı da, A dül e id Ağa ey Üstad a Bu lara lüzu
ar ıydı? diye
sordu. Üstad, A dül e id herkes se i gi i üdakkik değil, u ları lüzu u ar
dedigini söyledi. Bundan dolayı Üstada ait u çalış alar e azı dan bir takriz olarak
kabul edilmelidir.
21
A dülkadir Badıllı
Üstada ait hal e hatıratlar hal-i halis ve kelimat-ı tayyi edir
Bu hakikatleri şi diye kadar yaza a akta dolayı üzü tü e azı e dişeleri i
A dülkadir Badıllı ağa eyi giderdi e e i esaretle dirdi O a da şükra ları ı
sunuyorum. Ve bir hususu anlat ada geçe eye eği oda şudur:
A dülkadir Badıllı Ağa ey Üstadı tarihçe-i hayatı ı yazarke )ü eyir Ağa eyi
Üstadı Ispartaya efyedilişi e kadar ola hayatı ı Üstadı Bediüzza a “aid Nursî
i Hayatı Meslek e Meşre i aşlığı ı koyup kale e aldığı ı duyu a e de istedi
ke disi e gö derdi . Ufak ir ot yazıp a a geri gö derdiği de izi siz fotokopisini
al adığı ı yazıyor. Bu e i elik, u e üyüklük Yara i! Be ki i ki, e de izi
ala aksı ağa ey? )ate e sa a gö der işi .
Daha so ra İsta ul da olduğu u duyup ziyareti e gitti . Görüş e izde şi di
kale e ala ildiği
otları da söz etti . Şi diye kadar yaza adığı da
e i
aştığı da dert ya ıp yazılı eti leri dışı da ir u kadar da hafıza da olduğu u
a latarak ge ik ekle u uta ile eği e dişeleri i söyle işti . Ke disi e eril esi
hali de kale e ala ile eği i söyledi. Fakat hafıza da ola ları yaza il ek içi
yazarke era er ol a ız gerektiği i u u ise e i ti ari eşguliyeti se e iyle
ü kü ola aya ağı ı söyledi .
O za a a a: Kork a! Vakti saati geli e yazarsı Üstada ait hal ve hatıratlar hal-i
halis ve kelimat-ı tayyi e olduğu da hafızada kalır, silinmez, kaybolmaz, yeri ve
za a ı geli e hatırı a gelir dedi. Bu sözle çok rahatladı . Bu e üyük ir tes it
adeta keramet gibi, aynen öyle oldu.
22
Badıllı Ağa eyi el yazısı ile gö derdiği
ektup
Kader za a yok diye se
isi u ları yaz ayı geçiktire , al sa a za a dedi.
Hastalık se e iyle e i yatırdı. Kaderi
ir şefkati olarak ka ul ettiği
e çok ta
şükrettiği
u halde istifade ile za a soru u kal adı. İş aşa düştü, esareti i
toplayıp yaz aya aşladı . Yazılı eti leri dışı da hafıza da ola lar ay e Badıllı
ağa eyi i dediği gi i yazdıkça ir ir hatırı a geldi. Üstada ait keli at-ı tayyi e i
kay ol adığı ı yaşayarak gördü . Ve uzu
ir çalış a so u da kitap hali e
getirmeye inayet-i ilahiye e Üstadı ı hi
etiyle u affak oldu , istihda
edildi . İ şaallah istifadeye edar olur.
Bu çalış a ızda
aksadı ız:
Üstadı ız Hz. Bediüzza a “aid Nursî yi ta ı ak e ta ıt ak e a la ak
a lat aktır. Fakat gerçek ola şudur ki, u çalış a ir zerre ile değildir.
e
Hz. Bediüzza a a e eserleri e üştak ü e er ütefekkirler e eraklılar e
Üstadı e eserleri i il eye ler e doyuru u doğruları e ilgileri öğre ek
23
isteye ler içi esas ola Bediüzza a Ce ap Veriyor eseri de a latıldığı gi i ir yol
izle ektir. Orda şöyle de il ektedir.
Bediüzzaman Cevap veriyor
Tarihçe-i hayatı
Malu dur ki; Bir zâtı il ek e ta ı ak içi e elâ o u tarihçe-i hayatı gözden
geçirilir. Hayatı ı
uhtelif safha e ta akaları da e e iyeti ayrı ayrı i kılâplara
dûçar olduğu za a
e de irlerde, asıl hareket ettiği tetkik edilir. Bu suretle
i a ışları da, ka aat e fikirleri de e da ası daki sadakati, az i, doğruluğu e se atı
te eyyü et iş olur.
Eserleri
“o ra o zatı tarif ede ir ihette o u eserleridir. Eserleri ile o zatı ; akıl, kal , ruh
gi i â e î e hakikî şahsiyeti i dere e-i üs at e kıy eti te arüz eder. Bilhassa
zâtı ı
ir atı ola eserleri, i sa kitleleri de üs et te sir husûle getir iş e yapı ı
ir rol oy a ış ise, u daha güzel e ek el ir târif edi idir.
Muasırları ve yakı ları
“o ra o zatı ildire e ta ıttıra aşka ir ephede. Görüştüğü, ta ıştığı e era er
çalıştığı arkadaşları, dostları e eserleri i okuya e hayatı ı tetkik ederek ili
e
hik et iza ı ile ko uşa , uasırları ola i sa lardır.
Bu üç cepheden bakmak
24
Mümtaz ve dâhi ir şahsiyeti , zâtı ı tereşşuhu e âyi esi hük ü de ola u üç
ephede , sıdk e doğruluğu , fazilet e hakka iyeti uru aksederse, şek e şüphe
kal az ki o zat; azife, azhariyet, ahlâk e fazilet gi i i sa î ke alâtı e -i âlâsı a,
e güzel oktası a doğru ka at açıp gidiyor de ektir.
Köprü ol aktır
Yukarda söyle diği gi i o zatı ildire e ta ıttıra aşka bir cephe de görüştüğü,
ta ıştığı e era er çalıştığı arkadaşları, dostlarıdır. Biz de o hiz etkârları
uasırı e
uhata ı ol uş ki seler olarak u çalış a ızda ir e ze de olsa u ları Üstadla
geç işi i e hiz et hatıraları ı hale e istik ale a latma hususunda kendimizi
soru lu hissediyoruz. Hz. Bediüzza a e eserleri e üştak, ü e er, ütefekkir
e eraklıları , Üstadı e eserleri i u ephede de ta ı aları ı sağla ak araları da
köprü ol aktır. Bu kahra a fedaileri hayatı Üstadla kai dir. Bu da aya hayatı
hakir görerek hiz et et iş e hiz eti u gü lere gel esi de e çok çile e sıkı tıyı
o lar çek iştir. Hepi izi o larda ala ağı ız dersler olduğu a i a ıyoruz. İ şaallah
perde ol ada ya sıta il işizdir.
Ey aziz ve e ip Üstadı !
Bu ları eşret ekle eğer kusur işle işse Huzur-u manevinizde kemal-i hürmetle
affı ızı, hi
et e şefaati izi hiç ir değeri i ol adığı ı ilerek yal arıyoru .
28–10–2010
Ö er ÇİÇEK yir i yedi
I. BÖLÜM
)ÜBEYİ‘ AĞABEY İN KI“A BİYOG‘AFİ“İ
25
yılı da Ko ya Er e ek te dü yaya gelir. İlköğre i i i burada tamamlar.
Er e ek te Posta üdürlüğü yapa Şefik Bey, o u posta eye e ur olarak göre e
alır. Bir gü çalıştığı posta e ye teftişe gele ir üfettiş )ü eyiri çok ka iliyetli ir
ge ç olduğu u a layı a eğiti e de a et esi i ister e Şefik Beye, Bu ço uk
tahsili e utlaka de a et elidir der.
Er e ek te ortaokul ol adığı da “ilifke ye giderek öğre i i i orada ta a lar.
yılı da ortaokulu itirdikte so ra Ko ya da açıla ir i tiha ı kaza arak tekrar
Er e ek Posta esi de çalış aya aşlar. Burada ir üddet çalıştıkta so ra,
Şu at
de askere gider.
Eki
te askerde terhis olur.
Kası
tarihi de Ko ya Posta esi de a iple e uru olarak ye ide göre e aşlar. ‘isale-i
Nur la urada ta ışır.
‘İ“ALE-İ NU‘ U TANIMA“I
3
Kita ı
var O ları Bitireyi
“o ra Okuru
Oku aya çok düşkü ola )ü eyir, ‘isale-i Nur u ta ı ada ö e Doğu e Batı
klasikleri i e Psikoloji, Fizyoloji, hita et sa atı e ço uk psikolojisi üzeri e irçok
kitap okur. Kendisine ilk defa Risale-i Nur u oku ası içi ere Nur tale esi ‘ıfat
Filizer e, Üç yüz kita ı
ar; o ları ir itireyi , o da so ra se i erdiği
u
kitapları okuru der.
26
‘ıfat Filizer
Ke disiyle sürekli ilgile e ‘ıfat Ağa ey içi şu ları söyler:
‘ıfat e
çıkıyordu.
olursu ,
dakika ko
i Nur a el e çalışıyordu. Üç ay peşi de koştu. Nerde olsa karşı a
Be i görü e he e ‘isale-i Nur u okuyor usu ? Bir okusa şöyle
öyle olursu derdi. Vazifede çıkı a, ‘ıfat, Vakti iz ü asipse irkaç
uşalı der, o irkaç dakika iki saat olurdu.
Dağa gideri ,
öyle eserler
eraklıyı , ki
‘isaleleri oku
pazara gideri yi e orada. Nur uları karşı a çıkartır ta ıştırır. Böyle
ar, Okusa elagatı , ko uş a üslu u i kişaf eder der. Be de
i eseri, ha gi eser? Şu kitapları itireyi okuru derdi
e ihayet
aya aşladı . Beş saat, yedi saat e kadar olursa.
)a a Ti areti Yap aya Başladı
Ti aret te yapardı . Bi olsa, i eş yüz olsa, iki i olsa it iyor. “o ra u efsi
desisesi dedi . Beş ti areti
ardı, iri a a lık, e ihayet za a ti areti yap aya
aşladı . Yeri e irisi e para erip aktırdı ; so ra hepsi i ıraktı .
Mesleği iz
eşakkattir
Üstadı ilk defa ziyarete gitti . Afyo da E irdağ ı a giderke asıta ula adı . Bir
at ara ası ulup o u la gitti . Me si kış olduğu da soğukta çi i kesti , çok
zah et e eşakkat çekti . Nihayet Üstadı ziyarete azhar oldu . Üstadı ilk sözü:
Kardaşı , esleği iz eşakkattir! Meşakkat ise ala et-i ak uliyettir dedi. İlk
defa olan bu ziyarette Üstad )i er ola is i i, )ü eyir olarak değiştirdi.
Üstadı
e i a eliyat eder gi i zih i i te izledi
27
Üstadı gördüğü
za a
ir ağla ak e hıçkırık tuttu. Bir türlü ağla a ı
durdura adı . Hayatı da hiç öyle ağla a ıştı . Üstad, ağla a e hıçkırığı ı hiç
nazara al ada ders er eye de a etti. Na az akti geldi a az kıldık. Ağla a e
hıçkırığı
a azda da de a etti. Üstadı
e i o za a adeta a eliyat eder gi i
zih i deki ütü sâ ık alu atları ı te izledi. )ih i de lüzu suz hiç ir alu at
kal adı. )ih im ve kalbim Risale-i Nur u ka ule terte iz ir hale geldi. Ke di i kuş
gi i hissetti . Bu da so ra Üstadla ektuplaş aya aşladı . Üstada ektup
yazardı . E az yazdığı da otuz kırk sayfa yazardı derdi.
Afyon Hapsi
O ak
tarihi de E irdağ da tutukla a Üstad, o
eş tale esiyle Afyo a
getirilir. Bu te kif, diğer ilayetlerde toplanan tale elerle elli dördü ulur. Ağır
ezada ida tale iyle yargıla ak üzere da a açılır. Bu ilk tutukla a lar arası da
Zübeyir Gündüzalp yoktur.
Beni de götürsünler
)ü eyir Gü düzalp, o tarihte posta e uru olarak çalış aktadır. Üstad hapse giri e
e i de götürsü ler diye ekliyor. Hapiste Üstadı yal ız ırak a ak, ya ı da ol ak,
Üstadla era er ol ak arzusu dadır. Ceyla Çalışka a e öyle dışarıda sizlerde
ayrı sıkılıyoru , asıl yapayı da e de içeri gireyi diye düşü üyoru der. Ceyla
da "“ert ir üdafaa yaz diye ta siyede ulu ur. Fakat e o za a gayr-ı e kuf
duru dayı . “ert üdafaa yapa ak ir duru u yoktu. O u içi ke di ke di i
ihbar ettim. Fala yerdeki şahıs Nur udur, urada, Nur uluk faaliyetleri yap aktadır
gi i sözleri e iyete ildirdi . Bu ih arda da ir eti e ala ayı a İ ö ü ye telgraf
çekti . “iz Nur uları Afyo Hapisa esi de topluyorsu uz a a urada posta ede
çalışa )ü eyir Gü düzalp i gör üyorsu uz! O urada harıl harıl Nur uluk yapıyor
dedim. Bu telgraf neticesinde hemen tutuklanarak Afyon hapishanesine götürüldüm.
Böyle e çok se diği Üstadı a ka uştu .
Hapisha ede Üstadı İlk ziyaret
Hapisha eye girer gir ez ir fırsatı ı ulup Üstadı ziyaret etti . Üstad ye i a dest
al ış, soğukta ıyıkları, kaşları e kirpikleri adeta do uş, yüzü os or kesil iş ir
vaziyette gördüm. Bu hal rikkatime doku du, daya a adı ağla aya aşladı .
28
He e Üstada sarılıp elleri le ısıt aya çalıştı . Üstad Kardeşi
istiyorlar, a a öldüre eye ekler dedi.
e i öldür ek
Hürriyetinden vazgeçmek
Üstad ve talebeleri ida la yargıla ırke o ları yal ız bırak a ak içi hürriyeti de
vazgeçip zi da a gir ek görül üş bir şey idir? Bu e büyük bir Üstad sevgisi ve
Üstadı a sadakattir! Bu e büyük bir Üstaddır ki talebeleri ke disi içi her şeyleri i ve
hürriyetlerini feda edebiliyorlar!
Hakikati beyan etmek için
Afyo Hapsi de tahliye oldukta so ra u u
üdürlüğe: Me uriyete gir ek,
tekrar önceki işi e alı ak içi değil, ir hakikati eya et ek içi
aşlığıyla
aşağıdaki dilekçeyi yazıyor.
“izlere ya lış
alu at eril iş. Hakikat udur ki ize yapıla
ua eleler,
Bediüzza a a ola hür eti izde e ‘isale-i Nuru okuyup yazdığı ızda dolayıdır.
Bediüzzama öyle ir zattır. ‘isale-i Nur öyle ir eserdir diye - daktilo sayfası
yazdı . Müdür okudu. “e devleti di e davet ediyorsu dedi. Dilekçeyi vermeden
a ukata e sa ıya da gösterdi . O lar a a
u u er e suçtur dediler. Bir
müddet sonra cevap geldi. İki se e irik iş parayla irlikte Islahiye ye tayi i çıktı.
Mücahid Olarak Gidiyorsun
Üstada sordu
urayı a latırke keşke sor asaydı
derdi Üstad Eskide
e uriyete rüş ettir diye izi er iyordu . Şi di oraya ‘isale-i Nur gir iş şi di
çalış so ra se i çağırırı oraya ü ahid olarak gidiyorsu dedi.
İslâhiye de çalış aya aşladı .
Ke disi u u şöyle a latırdı: Ko ya da Islahiye ye sürdüler. Islahiye ye gider git ez
hiz et ede il ek içi ütü kazayı taradı . “a ısı da
e uru a kadar herkesle
dost oldu . Hiç da arları a iliş iyordu . )iyarete gider ta ışırı . Orta ektep e
lise ile eşgul ol ak istedi . Mekte e gidip görüşse yaşlıyı . Bu ada
e arıyor?
diyecekler. Bir talebenin velisi oldum. Sonra okul müdürüyle alaka peyda ettim.
Müdürü ya ı a gidip gel eye aşlayı a ço uklar ısı aya aşladı. Böylelikle
29
tale eler arası a girip ko uşur oldum. Sonra azı tale elere eda a ders er eye
aşladı . Bir süre so ra da o larla dairede dersler yap aya aşladık. Mektepte
çıkı a gelirlerdi. “o ra i ar kazalara gider, üsait ola larla ko uşurdu . Böyle e
hiz eti aşlattı
e ir e aat teşekkül etti. Posta ede hiz et ede il ek içi kadı
e urlara ur azdı ya i kusurları ı te kit et ez, şefkatle ua ele ederdi ,
so ra a aza aşlarlardı.
Üstadı E ri Ka ul Etti
Urfa da ulu a A dullah e Hüs ü
Üstaddan mektup geliyor. Üstadı
e ri ka ul ederek he e
üdürde
deyi e. Be har ırah iste iyoru
yaptı.
Ağa eylere )ü eyir de Urfa ya gele ek! diye
u isteği i duyup öğre diği de u u Üstad ı
Urfa ya tayi i i istedi . Müdür har ırah yok
dedi . Müdür de peki dedi Urfa ya tayi i i
Urfa da Hiz et
Orada halkla, halkta ge çlerle, liselilerle, e urlarla hatta ilkokul tale eleriyle ile
eşgul oluyorduk; o lara Kur a oku ası ı öğretiyorduk. Emniyet takip ediyordu.
“o ra te kif edildik e Urfa hapsi e girdik. İlk ö e u u î koğuşa koydular.
Mahpuslar Geç iş olsu
diye taziye edi e, Bizi
usulü üz öyle! Biz
üzül üyoruz. Biz İsla içi gir işiz. Bizi te rik edi ! dedik. Etrafı ızı çe iren
ahkû lar ya ı ızda hiç ayrıl ıyorlardı. Bütü
ahpuslarla ko uşup ders yapardık.
Kala za a ları ızda da ‘isale-i Nur yaz akla kitap çoğalt akla eşguldük de a lı
çalışırdık e ya aş yaza
e di gü de kırk sayfa yazıyordu . “o ra sa ı geldi.
Vaziyeti görünce hücreye koydurdu tek kişilik yere üç kişi.
Evvela dosyaları ızı gö derdiler, arkası da
izi
“o ra dosyaları ızı Isparta ya gö derdiler. Oraya gö deril e se e i Nur ular
e iyet i değil i? İ ele si e kesi so u a arılsı ! diye Adalet Baka ı e ir
erip sekse da ayı irleştirip, Isparta da toplatıyor. Arkası da
izi de Isparta ya
gönderdiler. Otobüse kadar faytona bindirmek istediler, biz binmedik. Ellerimiz
kelepçeli. Hüs ü e A dullah Ağa eyleri ir, e i de ya a ı iriyle kelepçele ek
istediler. Be itiraz etti üçü üzü ir kelepçeleyi dedi . Ol az dediler. Be i
hassasiyeti i a laya yol arkadaşı , Ho a
e yüz kızartı ı suçta gelmedim,
30
e i le görü ekte kork a. Be İs et İ ö ü ye hakarette tutukla dı . Be i
suçum ona hakarettir dedi. ‘ahatladı
O halde takı altı ilezikleri izi dedi .
Abdullah Yegin
“av ı
u kitaplar suç değil dedi
Isparta ya geli e sa ılığa çıkarıldık. “a ı, “izi içi te kif ettiler? dedi. Abdullah
Ağa ey Kitap okuyorduk deyi e sa ı, Bu kitaplar suç değil dedi. “a ı göre lilere
izi or al ir koğuşa koy aları ı söyledi. A a üdür e fi irisi olduğu içi izi
hü reye koydurdu. O eş gü hü rede kaldık. O eş gü so ra hü rede çıkarke
gardiya lar, Biz sizi ölür za et iştik. Bu lar sağ çık az urada diyorduk dediler.
‘es î ayra , kutla aya da et ettiler iz de eyaz takkeleri giydik çık adık. Bize
yaptıkları zulü lere öyle e ta ır koyduk e he e tahliye ettiler.
İstifa etti
Tahliyede so ra Üstad İsta ul da idi. Biz de oraya gidelim dedik. Üstad bizi yirmi
gü kadar ya ı da tuttu e izi u süre oyu a teksir hiz eti de çalıştırdı. Ke disi
İsta ulda ayrıldı. Bizi de tekrar Urfa ya gö derdi. “o ra e i aka lık e ri e
aldılar, A kara ya tayi i çıktı, a a git edi . İstifa etti e iş hayatı a so erdi .
Ü“TAD IN Hİ)METİNE Gİ‘ME“İ
da eri her fırsatta Üstadı ızı hiz eti e git ek istiyordu a a Üstad ka ul
et iyordu. Me urluğu
ar, hiz eti
ar. Şi di değil sa a ileride çayı ı
yaptıra ağı
dedi. Üstad Hazretleri akla kapı açar, iradeyi eli de al azdı. Bu
sözüyle e i hiz eti e çağırıyordu fakat za a ı ı ekliyordu. Be de şi di za a ı
geldi dedim, memurluktan istifa ettim. Üstad ı ya ı a geldim. Üstad dedi: Zübeyir!
31
“e
e içi geldi ! “e , geldi
e Bediüzza a a hizmet ederim. Pöstekide
otururu . Ahirette a a şefaatçi olur, yardı ı olur, iyetiyle i geldi ? Yoksa e
Allah rızası içi geldi . Üstadı ihtiyardır, yaşlıdır, fakirdir. Kur a a i a a hiz et
ediyor. Be de o a yardı edeyi , diye i geldi ? “a a yirmi dört saat mühlet! Git
düşü ! Ta a dedi . Tekrar içeri girdi , Üstadı ! Ta a , karar erdi dedi .
Üstad yok, olmaz daha yir i dört saat ol adı git düşü dedi.
Biraz so ra tekrar girdi . Üstadı ! Karar erdi
e i a a, Kur a a hiz ete iyet
etti . Hiz ete iyet ettiği içi geldi . “e i ütü hiz eti i yapa ağı , e i ka ul
et
Üstad Hazretleri O za a
e i şartları
ar. Be i
ir A durrah a
yir i tale e gi i çalışırdı se i de o u gi i ol a lazı
dedi e so ra
vererek şu u u u yapa aksı dedi. Üstadı erdiği u hiz etleri he
Üstada gelerek yaptı Üstadı dedi . Üstad tekrar iş erdi. De a lı hiz
içi iş it iyor. Bir a herhalde yapa aya ağı diye korktum.
ı
ardı
ir şeyler
e yapıp
et olduğu
Ceyla kork a, kolay dedi. Üstad ı hiz eti de, Üstad ı dedikleri e kafa ı, aklı ı
karıştır aya aksı . Hiz ette aşarılı ol ak içi Üstadı dedikleri e tesli iyet e
sadakat çok ö e li. Ge e ikide git, üçte git dedi i gide eksi u saatte gidilir i?
Bu saatte olur u? diye düşü eyeceksin.
Ceyla çalışka
İsa et ede eye iliriz
Üstad e derse ay e yeri e getir ek, dedikleri e aklı ı karıştırıp te il et e ek.
Çü kü iz o u gördüğü hik etleri e aslahatları göre eyiz. Bu a e ka iliyeti iz
32
ne de manevî deri liği iz yet ez. Aklı ızı karıştırırsak, te il edersek isa et
edemeyebiliriz. Bunun çok numuneleri var. Bir de Üstad-talebe münasebetlerinde
İsla î ede e uy az. O u içi iz aklı ızı Üstadı ta ı ak, dedikleri i idrak e i tikal
edip anlamak ve hizmete zarar vermemekte kullanmalıyız.
Üstadı hiz eti e öyle gelir e ya ı da kal aya aşlar. He Üstadı ızı , he
ke disi i so efesi e kadar sadakatle Üstadı ıza e ‘isale-i Nura hizmet eder.
Ted ir içi Tuzla diye isi le dirdiği ve za a za a kaldığı Ça lı adaki ev
VEFATI
Ça lı a da ted ir içi adı ı Tuzla koyduğu ir yer ardı. )a a za a Eyüp Ek ekçi
e Halil Yürür Ağa eylerle era er urada kalırdı. Halil Ağa ey i ir otosikleti ardı,
o gü oraya o u la götür üş. Yolda yağ ura yakala ıp aşırı ısla ış, zate çok
üşürdü, soğuğa taha
ülsüzdü e doktorlar a ko ula teşhiste efat se e i
33
zatürre idi. Bu hastalığa u şekilde yakala dı. )ate de a lı hastaydı, bu ilave bir
Haşiye
hastalıktı.
O halinde bile müdebbirdi
Bizlerle kaldığı u u a açık ol aya dersha eye geri dö e iştir. Eğer oraya geri
dö üp orada efat etseydi tashih hiz etleri i yapıldığı o dersha e i
ahre iyeti
kal aya aktı hiz ette yer değiştir e sıkı tısı doğa aktı. Bu se eple kirazlı Mes itteki
u u a açık dersha eye geri dö üştür. “a ki efat ede eği i biliyor gibi o halinde
ile üde ir da ra ıştır.
Dersha ede Vefat Et iştir
Hayatı ı so a ları da so efesi i ere eği dakikalarda ile ya ı dakiler Ağa ey
ateşi iz ar, şu u u u yapalı
dedikleri de. Kardeşleri ! Dü ya ya ıyor! Be deki
ateş e hastalık ir şey değil siz hiz ete de a edi askıdaki kitaplar e oldu? diye
soruyor.
U u a açık daha ö e de a lı kaldığı fakat ö rü ü so dört eş yılı da za a
za a , ika et ettiği u dersha e i üst katı da üte azı odası daki yatağı da, ağır
hastalık sebebiyle itki
ir halde, ağrı e ateşler içi de yatarke o hali de ile
hizmetle ilgileniyordu.
Haşiye
so ra
yazdı
Be , de a lı hastalığı ı Üstadı hiz eti e gir ede de öyle hasta
ı hastala dı ız ? diye sordu
erdiği e a ı u çalış a ızı
erak ede ler orada okuya ilirler.
ıydı ız yoksa daha
ir aşka cildinde aynen
34
Kirazlı
es itte kaldığı so dere e
üte azı odası da ki yatağı görül ektedir
2 Nisan 1971 de o dershanede ecel-i ü areğiyle âle -i ahirete teşrif et iştir. Ve
Fatih Ca ii de kılı a
e aze a azı a üyük ir iştirak oldu e Eyüp “ulta
Mezarlığı a def edildi.
İsta
ul Fatih Ca ii de e aze a azı kılı ırke
35
Ce aze a azı a iştirak ede
uhteşe e aati ir u u Eyüp
ucu Fatih camiinde idi.
Kardeşi Haydar Ağa ey )ü eyir Ağa ey i
ezarlığı da ir
aşı def edilirke ka ri aşı da.
36
)ü eyir Ağa ey ile Mustafa Polat ı ya ya a dura ka irleri i şu a ki hali.
Vefat ede eği i ha er veriyor uş
)ü eyir ağa ey ir soru üzeri e Üstadı ızı
le ilgili dersi i izah ederke
tarihte efat ede eği e işaret ettiği i ir hatırayla a lat ak isteri . O da şudur:
u
Üstadı ız Asâ-yı Mûsâ daki u dersinde:
İstik ale aka çok âyetler, he
u asrı ıza he o asırlara işaret et eleri
cihetinde, istikbalden haber veren İ a -ı Ali ‘.A. e Ga s-ı A'za K.“. dahi, ay e
he
u asrı ıza, he
o asra akıp ha er er işler.
‫َغ سق‬
َ‫ب‬
َ َ‫ َغ سق َا َ اَ َ ق‬kelimeleri bu
e‫ب‬
ََ َ‫ ا َ اَ َ ق‬sekizyüzon (810)
zama a değil, elki ٍَ
i yüz alt ış ir
ederek, o za a larda ehe
iyetli addî a e î şerlere işaret eder. Eğer era er
olsa, Miladi i dokuzyüz yet iş ir
olur. O tarihte dehşetli ir şerde ha er
verir.
Yir i se e so ra, şi diki tohu ları
olacak. diyor.
ahsulü ıslah ol azsa, el ette tokatları dehşetli
37
Av. Bekir Berk
se esi yaklaştıkça u u asıl a la alıyız? diye A adolu daki kardeşler A ukat
Bekir Berk Ağa ey e soruyorlar. Oda u duru u a latıp )ü eyir Ağa ey e sordu.
Ne evap vereyi
Ağa ey?
)ü eyir Ağa ey Kardeşi Bekir Bey! Böyle tarihlere fazla azar et eyi . Üstadı ız
aze sırlı söyler. Bunu herkes anlayamaz. Üstad a e i âle de ir fütuhatı
kasteder iz de addi âle de, dü ye î âle de çıka ak ış gi i a lar, ekler e
yoru larız. Hâl uki Üstadı ız o u a e i âle de kastet iştir a e i âle de çıkar,
o da o u göre ediği de i kisar-ı hayale uğrar. Böyle ekle tiler içi de ol ayı .
Hizmetinize devam edin. Be u u üstü e alıyoru !
gelir e i vü udu o u
karşılar dedi. Başka ir za a yi e Bekir eyi yazıha esi de idi.
le ilgili
Bayra Yüksel Ağa eyle araları da şu ko uş a geçti: )ü eyr Ağa ey: Herkes
yet iş irde addi fütuhat ekler eklediği ol adığı takdirde okuya aya lar yese
düşer. Okuya lar de a eder.
i düşü ek ihlâsı kırar. Bayra a i: Ağa ey!
Kardeşler
i üslü a ları ehl-i dalalete tokatları şekli de a lıyorlar. )ü eyir
Ağa ey: Be de öyle a lıyoru kardeşi . Fakat korkuyoru . Belki efsi e gelir
dedi.
Biz o a da u izahta ir şey a laya adık. Bi dokuz yüz yet iş ir geldiği de )ü eyir
Ağa ey efat etti. Meğer u sözüyle efatı ı kastettiği i efat edi e a ladık. Bu
38
tarihe tevafuk eden efatı teyid etti ki, u ih ar tesadüfî değil ir
ağlı irçok hik etleri ola tasarruf-u ilâhidir.
aksad-ı
atufa
Mustafa Ezener
le ilgili kitapta yazılı ola da gayrı Üstadı u dersi e uhatap olup Efe di ,
yal ız ehl-i dalâlete mi, yoksa ehl-i i a a da şü ulü ar ı? diye sora , di lediği u
ders e e a ı aklede Mustafa Eze erde di leye )ü eyir Ağa ey i ke di el yazısı
ile kayıt altı a aldığı ot.
Zübeyir Ağa ey i Mustafa Eze erde di lediği Üstadı
aldığı el yazısıdır.
le ilgili u sözleri i kayıt altı a
39
Notta yazıla lar:
1971- Üstad: Hezi et-i fahişe ile ağlu iyetleri i se esidir Eze er efe di soruyor:
Efe di
u ağlu iyet yal ız ehl-i dalaletemi yoksa ehl-i i a ada şu ulü ar ı?
Kardaşı ! Ehl-i dalalettir.
Üç Ayrı Yer
)ü eyir Ağa ey, e i şahit olduğu ö rü ü
dersha ede kalırdı. Bu u ted ir içi yapardı.
Birisi kirazlı
so
dört- eş se esi de, üç ayrı
es itti…
Burası u u a açık, emniyetçe bilinen ve takip edilen bir yerdi. Buraya zaman zaman
gider, derslerde ulu urdu. Bu u E iyete, ke disi i orada de a lı kaldığı
ka aati i er ek içi yapardı. Be orada görü ese
e i orada gör eseler
erede kalıyor diye araştırırlar e i za a za a orada görü e lazı ki,
e iyet e i orada kaldığı ı ilsi aşka yerlerde ara ası diğer kaldığı
ahre
yerlere ulaşa ası diye yapıyoru derdi.
Çok müdebbirdi
)a a za a oraya gider e iyet e para karşılığı isti al edile
uh irler ola ilir
diye ko uya ko şuya e ahalleliye görü ür ahalle i akkalı a uğrar alış eriş
yapar arsa aşka es aflara ir esile görü ür hafiyeleri ütü
uhte el taktikleri i
ilirdi. Bu ihti alle öyle yapardı, ir hafta o gü orada kalır, so ra era er
kaldığı ız yere geri dö erdi.
İki i kaldığı yer,
ahre di: Ko a ustafa Paşa…
Burada da ehl-i hiz et akıf kardeşlerle era er kalırdı. ‘isale-i Nuru ta ı es ası da
tashih gi i ahre hiz etleri e diğer ders e dersha e hiz etleri i orada ted ir e
tedvir ederdi. Orayı da ya ı da kala larda aşka ki se il ezdi. Biz u u î derslere
gittiği izde derste ulu a hafiyeler e herha gi ir taki e uğra ayalı diye ora ı
adı ı i a yedi katlı olduğu içi se a se a at koydu. Biz de ara ızda uhit adı ı
teleffuz etmezdik se a se a ata gidiyoruz eya se a se a atta uluşalı gi i
ted irli ko uşurduk izi öyle alıştır ıştı. Çok kur ay e çok üde irdi.
40
Üçü ü kaldığı yer ise Tuzlaydı…
Buraya ted ir a açlı olarak u is i er işti. Burada da ya ı da sade e Eyüp Ek ekçi
e Halil yürür Ağa eyler kalırdı. Eyüp Ek ekçi Ağa ey u her üç yerde de ya ı daydı.
Burayı u larda
aşka ir de Fırı ı Ağa ey ilir aşka ki se il ezdi. )a a
zaman inzivaya çekilip Üstada ait e arsa yaz ak istiyoru diyerek uraya giderdi.
Ayrı a ir yerde de a lı dur ak gaflet erir derdi.
Burada kaldığı za a yazdığı ı tah i ettiği iz Üstadı Bediüzza a “aid Nursî i
Hayatı Meslek e Meşre i aşlığı altı da Üstadı Isparta ya efyedilişi e kadar
hayatı da alı tılarla eslek, eşrep, tarz ve usulüne dikkat çeken bir üslupla kaleme
aldığı çalış asıyla ilgili ke disi de ir şey işit edik. Bize erdiği ir kaç koli otları
içi de çıktı. Biz de o çalış ası ı u kita a ay ı aşlık altı da koyduk.
Son sözleri
Oraya giderke
izlere şu ko uş aları yap ıştır. Adeta kera et gi i Be
gele ezse
u lar sizi u lara çalışı dedi. Bu lar dediği, daha ö ede getirttiği
irkaç koli otlardı. Hiç ir za a oraya giderke öyle de ezdi. Hakikate gele edi,
adeta asiyeti diye ile eği iz şu sözleri ize so sözleri oldu. O lar şu lardır:
Derste ‘isale-i Nur okunur, meth edilir. Havadis-i Nuriye de
ahsedilir. Bu u
haricinde her türlü müsbet menfi günlük siyasî içtimaî meselelerden bahsetmek
sadakatsizliktir, eslekî id attır.
Risale-i Nurla cemaatin hüsn-ü za ı ı e iti adı ı kaza ıp so ra siyasî eselelere
girerler, ö e öyle yaparak iti ad kaza ıp e aati hüs -ü za ı ı kulla ırlar
e aati ize e hiz ete zarar erirler. Üstadı ız e ‘isale-i Nuru
eslek eşre e
tarzı a iha et ederler, bu sadakatsizliktir, artadır; asıl ola sadakattir. Eğer öyle
yapan olursa, bunlar haindir, hainlere tarih-i kadim gü e il e iştir, u lara dikkat
edin.
Üstadı ızı
addî a e î is at ediyoru
eali deki dersler ta rize izedir. Maddî
manevî ikisi de dü ye iyeye gelir. Bu dersleri
ize uhre î faidesi ‘ızayı ilahiyi
kazanmak içindir. O da maddî, manevî, dünyevî, uhrevî, içtimaî, siyasî, makam,
a sıp, e faat hayali e iyeti taşı ada
ürşidi e e o u dersleri e ihlâs ile
41
Allah için sadakat ve Allah içi çalış aktır. Bütü
ürşidi efatı da so ra ola sadakattir.
esele sadakattir. Asıl sadakat
Üstad: Be de e el i so ra ı öl ek istersi
diye sordu. Be Üstadsız
yaşaya a e el öl ek isteri Üstadı dedi . Üstad ‘ahatlık isteye ka re gitsi !
Te el! Ka re girip yata aksı . ‘ahatı ı düşü üyorsu ! Kala aksı azap çeke eksi
dedi. Aza ı öyle şeylerle çekiyoru
eslek
eşre e uy aya şeylerle,
hiz eti izde öyle eslek e eşre e uy aya
uhalif şeyleri gördükçe azap e a ı
çekiyoru dedi.
42
II. BÖLÜM
)ÜBEYİ‘ GÜNDÜ)ALP İN KALEMİNDEN
ÜSTADIM BEDİÜ))AMAN “AİD NURSÎ
Üstad Bediüzzaman
Ekser E iya ı şarkta e Asya kıtası da zuhur et esi deki kader-i ilahînin bir
re zi e i ae , şark a i i, a e i e üstes a ir kıy et e ehe
iyeti haizdir.
Bu iti arla ı tıkasıyla era er ü arek ola Bitlis ilayeti e ağlı Hiza kazası ı
İsparit ahiyesi ülhakatı da ola Nurs köyü, Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i
dü yaya geldiği yerdir.
A adolu e ladı e u u Müslü a ahalisi e iya, asfiya, evliya, ulema ve süleha
gülista ı ola e kahra a ruhlu di kardeşleri izi ata ı ulu a Asya kıtası a,
43
İsla iyet diyarı eldesi e tazi
e ihtira la, uha et e tesa ütle er utturlar,
ittihad e ittifak hisleriyle
e lûdurlar. Müslü a şark e şarklı se gisiyle
es uddurlar.
İşte öyle şerefli e değerli ir ı tıkada,
H.
se esi i ir gü ü de,
e ar e feyyaz ir seher akti de Asrı Bediül eya ı, Nurs köyü de dü yaya
geliyor. Şarkı yalçı dağları arası da kurul uş küçük, fakat manen büyük olan Nurs
köyü ü ufukları da ir gü eş, ir ili
e irfa gü eşi doğuyor. İleride Bediüzza a ,
Hâdi-i Zaman ve Hâdim-i Kur a ola ak “aid Nursî, âle -i şahadete teşrif ediyor.
Bir gü eş doğuyor
Bir za a gele ek, u gü eş ütü
e leket ufukları ı kaplaya ak, e alik-i
İsla iye se aları ı Kur a -ı Mü izü l-Beya ı hakikatleriyle ışıkla dıra ak. Di sizlik,
dalâlet e de aliyet fırkaları ı parçalaya ak. )ulü
e zulü atı dağıta ak. İ a lı
gö üllere urlar su a ak. Milyo lar a Müslü a ı i a ı ı kurtara ak e i a sızlığa,
sefahat e ahlâksızlığa se k edile esl-i cedidi tenvir edip envar-ı Kur a iye yi akıl e
kalblere yerleştire ek. Ye se düşürüle heyet-i İsla iye ye, i ayet-i ilahiye sayesinde
ukuu kati ola eşaretler su a ak. Bu ata ve milleti ve âlem-i İsla ı a e e
addete kalkı dıra ak.
Büyük zatları veladeti e e ziyordu
“aid Nursî i
eladeti de , doğu u da
iraz so ra si ası da ilahî ir Nur
parlıyordu. Gözleri a alı a alı etrafı süzüyordu. Bakışları uhtere a esi i
adeta korkut uştu, o u ul i ir şefkat, uha et e haşyetle ütehassis et işti.
Müşfik alidesi za a za a kudsi hele a
e heye a lar içi de kalıyordu. Bu
e ladı ı doğu u a kadar hiç duy adığı ilahî ir eşe e eş e ruhu u
oşturuyordu. E ladı ı
üstes a yaratılışta ir asu ya ru olduğu u hissederek,
u i ete eriştiği de dolayı ‘a -ı ‘ahi i e şükra se deleri et ek ihtiya ı ı
duyuyordu. Hâlık-ı ‘ahi i e ha d ü se alar ediyordu. Çü kü u e ladı ı duru u
üyük zatları eladet, fıtrat e ura iyetine benziyordu.
Gözleri pırıl pırıl parlıyordu. Bu Nurlu, asu e lat ağla ıyordu. Nerde ise ko uşa ak
gi iydi. Ağla ayı güya erkeklik e erlik şa ı a layık gör e işti. Yal ız yu rukları ı
sık ıştı. Birçok za a lar elleri i e yu rukları ı etrafa sallıyor, celâdeti a dıra ir
44
ta ır takı ıyordu. Ve d-i ü areki de aze elal, aze e al sıfatları te elli ediyor
gibi manalar seziliyordu. Vaziyetinde, daimi denecek derecede bir hareket ve
e aliyet üşahede ediliyordu. Baze de u is e saki di. Ara sıra da düşü eli ir
hal alıyordu.
“ağ kulağı a Eza -ı Muha
edî, sol kulağı a ka et oku duğu za a , pür ur e
pürhaşyet kesil işti. O ir ço uk değil, ir harika, ir edia e ir edia idi. Ko şular
o u gör eye geldikleri akit
i ler
aşaallah diyerek hayra lıkları ı ifade
et ekte ke dileri i ala ıyordu. Bazı salih, uttaki ki seler ke dileri de, u urlu
ço uğu , üyük ir i sa a zedi olduğu İ ti aı ı uya dırdığı ı şükra e iftiharla
ifade ediyorlardı.
İlk Tahsil Çağı
Üstadı Bediüzza a ilk tahsil çağı a geldiği za a o u atılga , çalışka , i a ,
harp oyu ları a e zeye oyu lara hayra , dai a ir işler gör ek gayreti de ola ir
ço uk olduğu a şahit oluyoruz.
Müslü a lara has id a lar yap aya çalışa , dai a ir işler gör ek gayreti de ola
zaman za a düşü eye dala se aya, gü eşe, aya e yıldızlara e atat e
hay a ata uzu uzu akıp düşü e aze hik eta iz sözler söyleye , uhayyile e
uhake esi i çalıştıra , a a e efhu ları süratle ka raya e a laya pek akıllı,
pek zeki bir çocuk yüksek bir terbiyeye, kutsî bir edep ve hayâya, ulvî bir iffet ve
ismete sahip, yekta bir evlât olarak görüyoruz.
Ço ukluğu da da fakira e ir hayat yaşıyordu. Böyle olduğu halde a e e
a ası da aşka herkese karşı üstağ i idi. Ki sede ir şey al ıyordu. Hatta dört
yaşı da ike a ası ı ir çor ası ı dahi içire e işlerdi.
Akıl e zekâda e salleri i pek fe ki de ola
ura î “aid, uhtelif yerlerdeki
medreselere gidip dönüyor. Bu kudsi ili
e irfa o akları da a ak irkaç gü
kalıyordu. Müderrisler e tale elerle za a za a
ü akaşalar ediyor, azı il î
ya lışlık e oksa lıkları tashih e it a ediyordu.
Medreseleri
iri i sı ıfları daki tale eler dahi harika “aid de
üyüktü. O larla
aze dö üşüyor, çarpışıyor e uruşuyordu. O lar harika “aid e üçer eşer hü u
ettikleri halde “aid dö üşte galip geliyordu. De ile ilir ki, daha o yaşta ike istik alde
45
pişdarı ola ağı ihad-ı di iye e hiz ü l-Kur a ordusu da zaferler kaza a ak ir
mücahid-i ekber ve bir kahraman-ı e der a zedi olduğu u kader-i ilahî harika
“aid i u gi i hasletleriyle adeta işaret ediyor gi iydi.
Nura î e e al “aid, edrese e tale elik hayatı a i ti ak ede edi. Nihayet tahsili
terk etti. Artık üyü edikçe tahsile de a ede eye eği i uhtere pederleri e
söyledi. Mübarek valideyni o a karşı hür et e şefkatle e zuç ir halet içi de
ulu dukları da o u u kararı ı tas iple karşıladılar. O u Ce â -ı Hakk ı te fik e
i ayeti e e a et ederek dua ı oldular. Harika “aid öyle e, tahsil hayatı a eda edip
baba evine, anne sinesine dön üş oldu.
“i ası e gözleri urlu e ur saça “aid erke yatıyor, ge e i çok erke saatleri de
uya ıyordu. Üzeri e gü eş doğdur uyordu. Bir asra yaklaşa ö r-ü saadetleri
oyu a u pek kıy etli itiyadı ı da so efesi e kadar de a ettir işti. “i e
küçük, aklen ve ruhen büyük Said, gece ve gündüzleri ya kalben, fikren, zihnen veya
fiile
uhakkak ir şeyle eşgul oluyordu. Dai i ir e aliyet hali deydi.
Çok za a lar kırlara, dağlara gidiyor, yüksek dağ e tepelere çıkıyordu. Oralardaki
a zaraları asnuat-ı ilahiyeyi, se a, ay e yıldızları seyir e te aşaya tutku ir
ço uktu. Tek aşı a kal ayı se e ir halet-i ruhuyeye sahipti.
Kısa ir za a da, he üz dokuz yaşı dayke , iptidai tahsili i yap ıştı. Fakat u tahsili
neticesinde ilk tahsilini bitiren e zeki ço ukları çok fe ki de ir alu ata alik
olduğu görülüyordu. Bu iptidai tahsili i üyük iraderi i ezdi de ke di ke di e
ik al et işti. Ateşi zekâlı, hareketli e eli-misal olan bu harika çocuktan bazen
hakimane ve âlimane sözlerin suduru, bir dersi ir defa okuyuş eya di leyişte
a layarak hafızası da uhafaza et esi, uhiti deki âli leri e tale eleri hayret e
takdirlerle ütehassıs ediyordu.
“aid i ço ukluk yaşı da olduğu halde a azları ı geçir ede akti de kıl ası, hal
ve hareketlerinde görüle yüksek izzet e esareti, feta et e zekâ eti i eşsizliği
içi de ulu duğu
uhiti hayra lıklara gark ediyordu. “eki et e harekâtı da
üşahede edile yüksek ahlâk e ter iyesi, ul i edep e hayâsı, parlak iffet e is eti
ve kâmilane hasletleri e olgu
ir i sa a yaraşa söz e ta ırları e ütü
u
eziyetleri ile era erde ü adele i e atılga ir fıtrata alik ulu ası “aid i
istik alde üyük ir zat ola ağı ka aati i uya dır ıştı.
46
Pek uhtere peder e
u ço uğu
ir i ayet-i
muallimin taht-ı ter iye
ço ukta, yaşıyla katiye
ço uğu a ak e a ak
husule getir işti.
alidesi e azı zatlar a ey i de, üstes a yaratılışta ola
ilahiyeye azhar olduğu, adeta a e i ir üre i e
e tedrisi de ulu duğu ko uşuluyordu. Bu küçük yaştaki
ka il-i kıyas olu a aya ak fe kaladelikleri tezahürü bu
Müstes a e e der ir e hi e-i ilahî olduğu ka aati i
Tahsili terk ettiği se e i kış e si i e leri de geçirir. İlk ahara kadar e de kalır. Bir
gü ir seher akti de çok hayırlı, çok urlu e çok eşaretli ola şu rüyayı görür:
Kıya et kopuyor. Kâi at ye ide diriliyor. Bu sırada Peyga eri iz Fahr-ı Kâi at
Resûl-i Ekre
a.s. . Efe di izi asıl ziyaret ede eği i düşü ür. Nihayet sırat
köprüsü ü aşı a giderek durup ekle ek zihi leri e gelir. Çü kü herkese oradan
geçe ek. Be de Peyga eri iz Efe di iz Hazretleri i orada ekleye eği . der.
Hemen oraya gider. Bütün Peygamberân-ı İzâ hazeratı ı irer irer ziyaret eder.
Peygamberimiz Resûl-i Ekrem (a.s.m) Efendimizi de ziyaret etmek saadetine mazhar
olu a uya ır. A i e garip ir hâlet-i ruhiye ve kudsi bir helecan ve heyecan
içerisi de kalır.
Bu acib ve garip çocuk bugünden itibaren yepyeni bir Said oluyor. Kalbi, ilahî feyizlerle
dolup taşıyor. ‘uhu da kudsi ir ihtizaz husule geliyor. Hafızası ı
irçok şeylerle
dol uş olduğu u hissediyor. Bu e ar, feyyaz rüya o a so suz ir feyiz kay ağı e
kalb-i mübareklerinin tecelliyat-ı ilahiyeye üstes a ir surette azhar ol aya
aşla a ı
e dei oluyor. Tahsil-i ilme devam etmek için kalbinde büyük bir şe k
husule geliyor. Muhterem pederinden tahsile gitmek için mezuniyet istirham ediyor.
İzi alıp ha alideki yüksek ir üderrisi
edresesi e gidiyor.
Bu medresede icra-yı tedris ede
eşhur Molla Meh ed Efe di, “aid i he üz sa a et
çağı da ir ço uk olarak gördüğü e a ak üyük tale elere ders erdiği içi
ke dileri e ders er eğe te ezzül et ez. Tale eleri de
irisi e okut ası içi
tavsiye eder.
Müderrisi hareketi Molla “aid i izzet-i efsi e ağır gelir. Bir gü
u aileyh eşhur
Molla Emin Efendi cami-i şerifte ders okut akta ike Molla “aid ir esele-i ilmiyeye
Hayır, öyle değil diyerek itiraz eder. He üz ço uk yaşta ola Molla “aid i üyük ir
üderrise u âli a e hita ı Müderris Efe di yi e tale eleri hayretler içerisi de
47
ırakır. Molla “aid u âli a e tashihiyle Molla Meh ed Efe di i ke dileri e ders
er eye te ezzül et ediği i hatırlat ak ister. Bu akıa, ke di de yaşça üyük e
üyük kitaplarda ders ala tale eler arası da üstes a ir şekilde derhal te ayüz
etmesine vesile olur.
Burada kısa ir üddet kaldıkta so ra aşka ir e kide ulu a Mir Hasa Veli
Medresesi e gider. Fakat aşağı edresede okuya , ye i tale elere ehe
iyet
eril e ek u edrese i âdeti olduğu u görür. Bu u a layı a izzet-i nefsinden
eşet ede ulu -ü himmetle ke di i aşağı göster e ek içi tahsil-i ilimde yüksek
dere ede ola tale eler, sa a et çağı da ola Molla “aid de yaşıyla üte asip
olmayan pek yüksek ve zengin bir ilmin mevcudiyetini gördüler. Çok takdir ve tahsin
ettiler. Burada irkaç gü kaldıktan sonra tebdil-i ha a içi Vasta kasa ası a gitti.
Burada ir ay ika et ettikte so ra Erzuru
ilayeti e ağlı Bayezid kasa ası a
hareket etti.
Bediüzza a “aid Nursî i hakikî e iddî tahsili i aşla gı ı u kasa ada i ra-yı
tedriste bulunan ve yüksek bir ehl-i ili ola Şeyh Meh ed Celalî Hazretleri i
ezdi de aşla ış e oradaki tahsili üç ay kadar de a et iştir ki u pek garip, pek
a i e e salsiz ir akıadır. )ira u üç ay kadar ir üddet içi de Şark taki edrese
tahsilinin usul-ü tedrisiyle tederrüs et iştir.
Bu usul-ü tedris şöyledir.
Molla camiden nihayete kadar ikmal-i nüsah etti. Bunu da her kitaptan ancak bir veya
iki ders okuyarak ihayet o ders kadar oku ak suretiyle ta a ladı. Müte akisi i
terk ederek diğer kita ı oku aya aşladı. Oku aya aşladığı ir ders kita ı ı so u a
kadar itir ede
aşka kita ı oku aya aşla ası da ho ası Meh ed Celâli
Hazretleri hoşla adı e e içi öyle yaptığı ı sual uyurdu. Molla “aid, Bayezid
kasa ası da kaldığı üç ay kadar ir za a zarfı da alelusul yir i se ede tahsili lazı
gele ulu e fü u u üç ayda tahsil et iştir.
Molla “aid u ço uk yaşı da üyük ir alla e gi i idi. Ha gi ir kita ı e eseri eli e
alırsa a lardı. O kitaptaki il e e ek el e daha ge iş ir şekilde akıf olurdu. Yir i
dört saat zarfı da Ce ül-Ce a i , Şerh ül-Me akıf, İ ül-Ha er gi i kitapları ke di
ke di e a la ak e il ek şartıyla pek kısa ir za a da ütalaa et iştir. Bu
sıralarda o kadar il e dal ıştı ki, hayat-ı zahire ile alakası ı ta a ıyla kes işti.
48
Herhangi bir ilme dair sorulan birkaç sualleri tereddüt etmeden derhal
e apla dırırdı. Bütü ili lerde ke disi e sorula ak ütü sualleri doğru olarak
e apla dır aya hazır olduğu u söyler, ki
e isterse sorsu , derdi.
Ho ası Şeyh Meh ed Celalî Hazretleri i , üyük âli leri e sair zatları , tale e-i
ulu u sordukları e
üşkil e uğlâk sualleri e gayet azıh e uk i ir surette
e aplar erdiği tahsil-i ili
uhitleri de üyük ir alaka e taa üp uya dır aya
aşla ıştı. Ho ası Meh ed Celali Hazretleri Molla “aid i üç ay kadar kısa ir za a
zarfı daki tahsili de so ra iktisap edile ile ili de e u da çok daha fazla irçok
ili lere ukufiyet gi i pek asi e âli ir il e azhar ulu duğu u eya uyurdu.
Her sorula suali doğru olarak e apla dır ası ve kendi pek çetin imtihanlara tabi
tutarak bu imtihanlarda müstesna bir zekâ, emsalsiz bir sürat-i intikal ve idrakle ve
aşlı aşı a ir istis a teşkil ede il î e a e î arlığıyla u affak ol ası üyük ir
ehl-i ilim ve ehl-i kalb olan Mehmed Celalî Hazretleri e şu ka aat-ı kâ ileyi er işti:
͆Bu o dört yaşı daki Molla “aid, elhak Bediüzza a dır.
Molla “aid Kur a ı ke di e reh er e üstad edi e hüke a-i işrakiyyû u
eslekleri e sülûk ederek aza i ir zühd e riyazete aşladı. Fakat Molla “aid i zühd
e riyazet tarzı o hüke aları zühd e riyazetleri de ütü ütü farklı e e sali
görül e iş ir aziyette idi. )ira o hüke alar e üyük zatlar, tedri ka u u
u i i e ü utları ı riyazete alıştırırlar, ye ek e iç ek iktarı ı ya aş ya aş
azaltırlardı. A ak uzu gü lerde so ra pek az yiyip iç eye u affak olurlardı.
Molla “aid ise tedri kaidesi e riayet et eyerek irde ire riyazete daldı. Üç gü de
yal ız ir parça ık ek ekle idare et eye aşladı. Kısa ir za a so ra ek eği de terk
ederek, insa ları yiye ildiği ir e i otla ke di i idareye koyuldu. Bu es ada
ü arek ü utları taha
ül ede eyerek zayıf düş eye aşladı. Fakat adeta
yemeden, içmeden, uyumadan geceli gündüzlü ilim ve ibadetle mütemadi surette
eşguliyette geri kal ıyordu. Pek adir ko uşuyordu. A ak sual ukuu da o ları
e apla dırıyordu. Halklarla görüşüp ko uş akta ta a ıyla uzaklaş ış, ta
ir
i zi a hayatı a çekil işti.
Bu taha
ül fersah zühd e riyazet yolu u ihtiyar et ekteki
ikisi şu idi.
a e i
aksatları da
49
Birincisi: ‘iyazeti küşayiş-i fikre eriştire eği azariyesi e isti ade ke disi i küşayiş-i
fikre ail kıl ak.
İki isi: İ a -ı Gazali Hazretleri i İhyayı Ulû u da tasa uf oktayı azarı da Da
â yürî üke ilâ âlâ yürî üke kaidesi e itti a et ek.
͆Bu genç bir velidir
Molla “aid u fe kalade zühd e riyazet, u aza i tak a e era , u ul i hi
et,
gayret ve faaliyet içinde geçen uzlet ve inziva devresinde Kürtlerin edip ve
dâhileri de
e
üyük ada ları da
Molla Ah ed-i Ha i Hazretleri i
Doğu eyazıt taki kubbe-i saadetleri e gider, oraya kapa ır, aze ge eleyi de orada
kalırdı. Bu pek uhtere
e esut ku eye sair ki seler gü düzleri gir ekte dahi
ha f ettikleri halde Molla “aid ge e e gü düz tek aşı a u ku e-i saadete girerek
çok feyizli, pek saadetli e se ereli gü leri i yaşardı.
Bu da dolayı ahali, Molla “aid, Ah ed-i Ha i Hazretleri i hi
et e feyzi e
azhar ol uştur diyorlardı. Bu ge ç ir elidir diye, Ho ası Meh ed Celalî Hazretleri
e ahali Molla “aid e keski ir şefkat, üyük ir hürmet ve muhabbet beslerlerdi. Bu
vakitlerde Molla Said on üç-o dört yaşları da idi.
Molla “aid üç ay kadar Doğu eyazıt ta kaldıkta so ra ulemadan mümtaz simalarla
mülakat ve onlardan teberruken bir iki ders tederrüs etmeye karar verdi. Pek
muhterem hocası da izi istihsal ederek Bağdat ı ziyaret et ek üzere yola çıktı.
Der iş kıyafeti e girdi. O zu a ir pösteki attı. Yolları, addeleri takip et eyerek,
dağlarda, or a larda ge e e gü düz dolaşa dolaşa Bitlis e geldi. Yola çıkışı a ı da
Bağdat a git eyi iyet et işse de Bitlis e u asalat eyledi. Bitlis te, üyük âli
e
üderris Şeyh Meh ed E i Efe di Hazretleri i tekyesi e giderek iki gü kadar
dersinde bulundu.
Bu kısa za a da yüksek ir zat ola Meh ed E i Efe di Hazretleri, Molla “aid i
ilmen ve a e üyük e yüksek ir se iye e se iyede olduğu u a ladı. O eş-yirmi
se e tahsil et ediği e herha gi üderriste i azet al a ış olduğu halde, Molla
“aid e der iş kis esi i çıkararak kis e-i il iyeye gir esi i teklif ederek Cü e e sarık
buyurdu. Meh ed E i Efe di Hazretleri i u teklifi e Molla “aid şu e a ı erdi:
50
͆Ben henüz sinn-i uluğa asıl ol adığı da
uhtere
ir
ke di e yakıştıra a . Be ir ço ukke asıl ho a ola iliri ?
üderris kıyafeti i
Ke dileri e erile ü e e sarığı da a i i ir köşesi e koyarak Şir a da ulu a
uhtere
iraderi i ezdi e gitti. Burada üyük kardeşiyle ilk görüş eleri a ı da
şöyle kısa a ir uha ere ereya etti.
Molla A dullah Efe di, Bediüzza a a:
͆“izde so ra e , Şerh-i Şe sî kita ı ı itirdi . “iz e okuyorsu uz?
Bediüzzaman:
͆Be sekse kitap okudu .
Bu asıl
ü kü olur?
Bediüzzaman:
͆İkmal-i üsah etti
e sıra ıza dâhil ol aya
irçok kitapları da okudu . Her
şeyde , her ili de sual sora ilirsi ! Ce ap er eye hazırı !
Üstad ı
a ası, a
esi, üyük kardeşi Molla A dullahı
ezarları.
51
Bu muhavereden sonra Molla Abdullah Efendi o kadar hayret etti, o kadar taaccüpte
kaldı ki, kardeşi i üç aylık kadar ir üddet içerisi de, yir i se e tahsil et ek
suretiyle a ak iktisap edile ile ir il e e u da daha fazlası a da alik olduğu a
i a a adı. )ira o üç o dört yaşları daki ir ço uğu Her şeyde , her ili de a a
sual sorabilirsin! Derhal e apla dır aya a adeyi ! dediği görül üş e işitil iş
değildi. Bilhassa Her şeyde , her ili de a a sual sora ilirsi ! sözü kardeşi i
gayet vasi ve gayet derecede yüksek bir ilme malik bulunmak gibi bir lütf-u İlâhiyyeye
eriş iş olduğu u gösteriyordu. Molla A dullah Efe di kardeşi deki u üstes a
mazhariyeti, inayet-i ilahî ve avn-i Peyga erî ile ail olu a ile eği i deri de deri e
ir üddet düşü dükte so ra ruhu u ilahî feyizlere gark oluyor gi i olduğu u
hisseder. Bu ul i tahassüsü şetareti içi de ke al-i iftiharla, Bediüzza a a:
͆Öyleyse se i i tiha edeyi
deyi e, Bediüzza a :
͆Hazırı ! Ne sorarsa ız soru ? Buyuru uz der.
Muhtere
e faziletper er Molla A dullah Efe di, kardeşi i i tiha eder. Ke disi i
o vakte kadar iktisap et iş olduğu il î dere esi ispeti de Bediüzza a a te ih
eylediği ütü sualleri e a ı ı alır.
Biraderi de o u Doğu eyazıt ta dö üşü de so ra alu atı a, i adet e taati e,
iktisap suretiyle elde edilmesi mümkün olmayan harikuladelikler ve muvaffakiyetler
üşahede eder.
Biraderinin onun ilm-i ledü e azhariyetiyle asrı ferd-i ferîdi olacak bir zat
olduğu u e u u ço ukluk de resi i yaşa akta ulu duğu u idrak eder. Ce â -ı
Hakk a hadsiz ha düse alar e şükürler eder ir halet içi de kalır. Fakat iraderi i
o dört u yaşı da pek yüksek erte eye eriş iş olduğu u o a da açıkça itiraf
et ez. Yal ız, dokuz ay e el tale esi ulu a Molla “aid i şi di Bediüzza a olarak
kendisine Üstad edinir. Rahle-i tedrisi önünde tazim ve ihtiramla, kemal-i tevazu ve
ah iyetle diz çöker, ders al aya aşlar. Ge ç “aid hakkı da içi de husule gele
mezkûr kanaat-ı kâ ilesi i u şekilde fiile izhar e itiraf et iş olur.
Muhtere Molla A dullah Efe di, u dersleri aşka tale eleri gör eye eği ir
şekilde, gizli e al aya de a eder. Pek kısa ir üddet e el tale esi olarak
ke dileri e ders erip okuttuğu kardeşi i şi di ke disi e Üstad olduğu u tale e
52
arkadaşları a e halka sezdir e eye çalışır. Fakat ir gü tale eler, Molla
A dullah ı , Molla “aid ezdi de ders okuduğu u kapıda gizli e akıp görürler.
Fevkalhad bir hayret ve taaccüp içinde, sinnen ve ilmen ileride bulunan kendisinin,
tale esi küçük kardeşi Molla “aid de
asıl olur da ders aldığı ı sorarlar. Molla
A dullah Efe di, u tale elere şu e a ı erir. Nazar değ e ek içi e o a ders
eriyoru , diyerek lâtifa e ir surette tale eleri i aldatır teski eder.
Ge ç Bediüzza a
urada ir üddet kalır. Yi e ü ze i ir hayat içi de ge e
gü düz ili
e i adetle eşgul olur. Pek az ko uşur, pek az yer içer. Kâmilane,
akura e e üte aziya e ir hal yaşar. Yi e dağlara, kırlara, hali e âli yerlere gider
gelir.
Bediüzza a , ir za a so ra “iirt e gider. Oradaki üderris, uhtere Molla
Fethullah Efe di i
edresesi e arır. Molla Fethullah Efe di i derhal azar-ı
dikkatini çelbeder. Mütekâmil ve müstesna ahval ve etvariyle burada da yine
temayüz eder. Molla Fethullah Efendi derin bir merak ve büyük bir alaka ile
Bediüzza a a der ki:
͆Molla Said! Geçen sene Suyutî okuyordunuz. Bu sene herhalde Molla Ca i yi
okuyorsu uz?
Bediüzzaman:
͆E et, Molla Ca i yi itirdi
deyi e,
Molla Fethullah Efe di diğer kitaplarıda sor aya aşlar. İli
yüksek ilmî kitaplardan sordukça Bediüzzaman:
tahsili deki e so
ee
Bütü kitapları her iri i itirdi . Ce a ı ı eriyordu.
Âli
e üderris Molla Fethullah Efe di u ço uk yaşı daki ir ili tale esi i ütü
u sorduğu kitapları ke di ke di e okuyup, a layıp itir esi e o a da katiye i kâ
e ihti al ere edi. Müthiş ir tagayyür içi de kaldı. Bu küçük tale e i azı hakikat
e aplar erdiği akası ı ihti ali i hatırlayarak, şiddetli e ir ta ırla şöyle hitap etti:
Hey deli! Geçen se e deli idi , a a a u se ede
i deli oldu ?
53
Bediüzza a hür etkâra e,
ütefekkira e halde o a şu e a ı erdi:
͆İnsa aşkası a karşı kesr-i nefs için hakikati ketmedebilir.
uhtere ola Üstad ı a karşı hakikat-ı ahzada
aşka
E rederse iz, okuyup itirdiği i söylediği kitaplarda e i
Bununla beraber bu kitaplarda
aşka her e i ili lere dair
soru uz? dedi.
Fakat babadan daha
ir şey söyleye ez.
i tiha ede ilirsi iz.
e her e isterse iz
Bunun üzerine Molla Fethullah Efendi ilim tahsilinde okunan bütün kitaplardan ve
daha birçok ilmî mevzulardan sualler tevcih etti. Ne kadar sual sorduysa Bediüzzaman
hepsini de güzelce cevaplandırdı. Bu uhtere
e üyük ir üderris ola zat, Molla
“aid i yaşı e tahsil üddeti ile katiye ka il-i telif olmayan vasi yüksek ve derin bir
il e azhar olduğu u sezdi. Bu azhariyete eriş ek a ak ir e hi e-i ilahîdir,
dedi. İlk a daki o hiddeti hür et e rikkate i kılâp etti. Bediüzza a ı çok takdir e
tahsin etti. Ulvi iltifatlar bezletti, dualar lütfetti. Bundan sonra Molla Fethullah Efendi
Bediüzza a a şu u da sordu:
͆Pekâla, zekâda e feta ette harikası ız. İli
e irfa da çok yükseksiniz. Fakat
hıfzı ız asıldır? Maka at-ı Harirî kita ı ı
irkaç satırı ı iki defa oku akla hıfz
ede ilir isi iz? diye kita ı uzatır. Kita ı alarak ir yaprağı ı ir defa oku akla
hıfzeder e u u ez erde okur.
Mezkûr uha ereleri e i tiha ı di leyip hayra lıklar içerisi de kala ları içi de ir
se e e el Molla “aid i ho ası ı ho ası ulu a Molla Ali a ı daki ir zat
Bediüzza a ı o gün kendisine üstad edinir. Tale eliği e ka ul et esi i
Bediüzza a da ri a eder. Bediüzza a da ka ul eder e u zat ye i üstadı da
ders al aya aşlar. Eltaf-ı ra a î e feyz-i ilahî sayesi de o dört yaşı da ulu a
Bediüzza a , ir se e e elki ke di ho ası ı ho ası a ho a e üstadı ol ak dere e-i
ulyası a yükselir.
Büyük bir âlim olan Molla Fethullah Efendi, Bediüzza a ı fe kal e ul e fe kalade
ili e fazlı da , yüksek ke alat e eziyatı da çok e u e esrur kalarak der
ki:
͆)ekâ ile hıfzı ifrat dere ede ir ada da te e
u et esi adirdir. “iz fart-ı zekâ e
fart-ı hafızaya azharsı ız. “izi te rik e te il ederiz.
54
Bediüzza a orada ike Ce ü l-Ce â i kita ı ı gü de yal ız
et ek suretiyle ir haftada a layarak hıfzetti. Molla Fethullah Efe
u üyük eseri harfiye
e a layarak, aşta aşa e kısa
Bediüzza a ı hıfzettiği i görü e Muhtere Molla Fethullah
söyleyerek kita ı üzeri e yaz ıştır:
ir iki saat iştigal
di i tiha ederek
ir za a içinde
Efe di şu kelâ ı
َ ‫ََج عََال َج َ امعََ َج ي َعهََفىَج َع‬
َ ‫ََج َ َعََفىَحف ه‬
َ َ‫ق‬
Bediüzza a ı ço ukluk çağı daki ütü u ezkûr akıalar “iirt te şayi olur. İli
e
irfa
e lisleri de e ahali arası da dillere desta olur. Muhtere Molla Fethullah
Efendi Siirt uleması a der ki:
͆Bizi
edreseye gayet ge ç o dört yaşı da ir tale e geldi, irçok sualler
sordum. Her ne sual ettimse hepsini hiç durakla ada e düşü ede derhal e ap
erdi. Bu ge ç, u yaşta pek deri e pek ze gi ir il e aliktir. O daki u ili
e
faziletin bir mevhibe-i ilahî olduğu ka aati deyi . Beyazıt kasa ası daki Şeyh
Efe di i dediği i tasdike
e de deri
ki: Bu genç Molla Said, elhak
Bediüzza a dır. Gerek e i zatlarda e ahalide sudur ede
es uatı a, gerek
şahsî üşahedatı , te essüsatı e te rü atı a i ae itiraf e rıza-yı Barî içi izhar
e ila ediyoru ki: Bu yaşta o u parlak e e der zekâsı a, asi ve yüksek ilmine,
idrak ve ferasetinin büyüklüğü e, ke alat e fazileti i ul iliği e, aza î ihlâs, zühd e
tak ası a, ke al-i esaret e şe aati e, te azu e ah iyetteki halisiyet e iza ı a
ütehayyir kaldı . Me leketi izde parlaya e zuhura çıka u parlak ve müstait
Molla Said, hem milletimin hem memalik-i İsla iye i ir edar-ı iftiharıdır. A ak
Cenâb-ı Hak a alû dur ki, ki
ilir istik alde di i ize e illeti ize e kadar
muazzam ve küllî hizmetler yapa aktır... gibi pek çok medhüsena eder. Takdir ve
tahsinlerini beyan buyurur.
Hem bunun üzerine oradaki büyük büyük ulema, müderris ve ehl-i tasavvuf büyükleri
“iirt te gelirler. “iirt uleması ile
üderris e ulema bir yerde toplânırlar.
Bediüzza a da i tiha e te rü elerle üşahade ettiği
e edilen fazl-ı ilahî e
imdad-ı Peyga erî ile ail olduğu il î e a e i ke alatı, üte ahî dere esi de
olduğu u ile
il eye e, işite işit eye e a latır. Bediüzza a ı oraya da et
ederler. Büyük ir gayretle o eş, yir i se e tahsilde so ra i azet al ış tale eleri
55
ders kitapları da , hatta ir iri e girift e e apla dırıl ası çok üşkil e a ak
kitaba müracaat etmekle mümkün olan her nevi ilimden, içtimai ve siyasi
hususlardan, ulum-ü cedideden ve mazi ve müstakbele müteallik vaka ve
hadiselerden bir heyet halinde sualler intihap ederler.
Bediüzza a
uhtere
e lisleri e teşrif edi e hepsi i irer irer sorarlar.
Bediüzzaman da bütün bu suallerin cümlesine tereddüt etmeden derhal cevap verir.
Orada üderris Molla Fet hullah Efe di de hazır olduğu dan sualleri e apla dırırken
Molla Fethullah Efe di Hazretleri i
ü arek yüzü e akıyordu. “a ki kita a akarak
okuyor gibi, Molla Fethullah Efendinin vech-i mübarekine bakarak suallere cevap
veriyordu.
Bu i tiha a şahit ola ulemalar yüksek ilmî meselelerden ve ikmal-i nusah ederek
icazet alan talebe-i ulû u okuduğu ili lerde aşka her e i il î eselelerde e
muhtelif mevzulardan mürekkeb suallere bilâ tevakkuf cevap vermesi neticesinde
âli
e üderrisleri
erdikleri Bediüzza a laka ı ı
ahz-ı hak ve hakikat
olduğu u, Bediüzza a ı harikulade ir ferd-i ferid e safı ı haiz ulu duğu u takdir
ve tahsinle tasdik eylediler.
O u saf e errak is et e iffeti i, gayret e iddiyeti i, çok esaretli olduğu u,
ihlâs, azimet, zühd ve takvada istisna teşkil ettiği i; kahra a lık, fedakârlık e feragat
se iyeleri i
yüksekliği de yekta olduğu u; te azu,
ahiyeti de haslet-i
e duhaları daki yüksekliği i , sualleri e apla dırıp âlimlere, talebe-i ulûma ve
aşkalara katiye sual sor a akla da te arüz e te eyyü ettiği i a ey leri deki
soh etlerde fe kalade ir takdirkârlık, kadirşi aslık e se a ile yâd eylediler.
Bu e sair harikulade akıalar etrafta e o uhitte şayi oldu. Bediüzza a a, İhlâs
düsturlarıyla ilfiil a el e saffet-i kalbe mazhar ir kısı halk, ge ç Bediüzza a ı
üyük ir eliyullah olduğu itikadı a ka aat getirerek ke dileri e u azarla tazi
e
ihtira da ulu aya aşladılar.
Fakat Bediüzza a ı
ezkûr isilsiz e saf e hususiyetleri; fazl-ı İlâhî, zatı a has
olarak kalan fiilî, halî, kal î e a elî haslet e hususiyetleri he üz tasaffi et e iş
eşeri sıfatlar olarak asıfla dırıp,
efsi e şeyta la ü ahede et ek azife-i
fıtriyesiyle izale edile ile ek saika-yı reka et güya ir kısı
e iki i sı ıf e zayıfları
ulema ve talebelerin rekabet, haset ve gayz haslet-i ez u eleri i artırdı. Bu
56
üstes a ü taziyete taha
ül ede ediler. Şu teşe
ulema ve talebe-i ulûm dediler ki:
üse giriştiler. O ir takı
͆Bediüzza a ı Şeyh Nakkaş Ca ii e da et edeli , o u la orada ü adele e
münazara edelim. Toplu halde ve müteaddit girift sualler tevcih ederek onu ilzam
ederiz. Bunda muvaffak olursak ne ala? İlza ede ediği iz takdirde oraya giderke
hepi izi götüre eği irer değ ekle o a iyi ir dayak atarız! diye kararlaştırdılar.
Bu karardan so ra o âli
e tale eleri her irisi ya ı a irer kitap e değ ek alarak
mezkûr camiye giderler. Fakat Bediüzzaman bu menfi niyeti ve meselenin vahametini
a lar. İ a ı da üdafaa-i efs eya o ları ir ha çerle korkutup kaçır ak içi ir
adamdan emanet ir ha çer alır. Ke disi yaşça küçük tek aşı a addi taarruz
yap ak teşe üsü deki uarızları üyük ki selerde e ge ç e ku etli ge çlerde
olduğu u ilir, fakat yüksek ir esaret e ke al-i eta et e salâ etle ya ı a ir
uhafız e yardı ı al ada , öyle ir ted iri hatırı a ile gel ede e uarızları ı
plânı ı hiç ki seye ha er er ede o a iye gider. Camiye dâhil olunca bir ilim
meclisinde görülmeye şeyleri gör esi üzeri e: ͆Efe diler! Bir şeye ütehayyiri .
Kitapları ız ü azara içi dir. Fakat şu sopalar e içi getiril iştir? der.
“uali e karşı sükût ederek he e kararları ı tat ike aşlarlar. Âli ler, ollalar, ili
tale eleri e el e ku etli ir çalış a ile kitaplarda tertip ettikleri sualleri birer birer
sorarlar. Bediüzza a
u ları hepsini bir lahza dahi duraklamadan teker teker
e apla dırır.
Bediüzzaman, on üç-o dört yaşları da Doğu eyazıt ta ike Ki
e isterse sorsu .
Soru sor aya ağı
dediği e se eler e ili
tahsili yapa
üyük âli
e
üderrislere, e liya e ürşit erte esindeki zatlara, ilim talebelerine hiçbir vakit
sual te ih et eyerek o lara çok hür etkâr kaldığı e sade e sorula şeyleri
cevaplândırdığı halde, ü azaradaki ezkûr zatlara: Bu ço uk sualleri izi kâ ila e
cevaplândırdı. Bir tek e a ı da dahi kitaplara üra aat et ek lüzu u u duy adı.
E az ir ühlet dahi iste edi. Belki şi di u da ize sualler te ih eder. Bizde
azıları ı dahi olsa e aplândıra azsak iti arı ız kırılır. Bir ço uğa ilza ol ak
derekesi e düş üş gi i oluruz. E dişesi i de e el e a eyi leri de izhar et iş
oldukları da
ü azarayı ü akaşa e ü adeleye, iraz so ra ka gaya çe ir ek
kur azlığı ı tat ike koyulurlar. Gürültüler, yüksek sesle ko uş alar e tehditvari
ağır alarla ütü o ho a e tale eler, tek aşı a ola ge ç Bediüzza a a hü u a
57
geçerler. Bu u a i i arı da işite ler e içeride görüp dışarıya ha er ere irkaç
kişi sayesi de u akıada ha erdar ola ahali ge ç Bediüzz a sopalarla dö ül ek
taarruzu a he üz aruz kal ada Bediüzza a ı kurtar ak içi a iye ko şuşurlar
e yetişirler.
Bediüzza a da ir ürşid-i kâmil, nazirsiz bir âlim ve bir veli-yi aza
asıf e
sıfatları ı te arüz et esi e şüyu ul ası hase iyle, ir kısı hakşi as fazilet ea
âli
e ürşitleri e ahali i di de ge ç Bediüzza a ı
üyük ir e kii ardı.
O da zuhur ede harikalara i ae o u öyle ir zat olduğu a itikat ediyorlardı.
Memleketlerinin medar-ı şerefi e rah et-i ilahiye i ke dileri e üyük ir ihsa ı
alâ et e keyfiyeti ile zuhura geldiği e i a dıkları Bediüzza a a karşı kalblerinde
sarsıl az ir sadakat, şiddetli ir şefkat e uha et husule gel işti. Bu iti arla
lüzu u da a ları ı dahi feda et ek pahası a o u hayatı ı uhafaza et ekle
ükellef ulu dukları a e u u ke dileri e e leket ahalisi içi üyük ir se ap
olduğuna inanırlardı. İ dada koşuşa u ka aatteki ahali henüz maddi bir darbeye
aruz kal ada Bediüzza a ı uarızları ı eli de derhal kurtarırlar. Bir odaya
ırakırlar.
Ke disi i ilza et ek içi kala alık de ile ek ir sayıda ulu a ir ehl-i ilim cemaati
tarafı da
ü uda getirile
u
üessif akıayı Bediüzza a , şahsiyeti e has
fevkalade bir ulûvv-ü e aplıkla, şe aat, eta et e itidalle karşıladı. Ke disi e addi
ir surette dahi taarruza teşe üs ede u uarız âli lere e ili tale eleri e üyük
bir cesaret içinde, büyük bir müsamaha ve hürmet gösterdi. Bu hadisede kâmilane ve
ir şekilde hareket etti. Bediüzza a ı
eslekleri e karşı fart-ı uha eti ardı.
Bu u içi
eslektaşları ola
ezkûr uarızları a karşı şöyle da ra dı:
Muhafaza içi
ırakıldığı odada
iraz so ra çıktı. Muarızları ola ehl-i ilmin ve
talebelerin, müslüman, mütedeyyin ve muhterem olan fakat meslek-i ilmiyede
ol aya ahaliye hedef ol a ası ı, ho aları , tale eleri ke di araları da husule
gelen veya gelecek olan herhangi münakaşalı ir
eseleyi ke di ke dileri e
hallet eleri i ahali i u a karış a ası ı, ehl-i ilim hakkı da ahali mabeyninde bir
takı dedikodular yapıl a ası ı te i içi ehl-i ilim ve ahaliden mürekkep
topluluğa, Be , uarızları ola ehl-i ilim ve talebeler tarafı da telef edilse dahi
izi işi ize ahali karış ası . Ehl-i il i işi e ehl-i ili de ol aya lar karışırsa
58
halledilmesi mümkün ve kolay olan bir mesele halledilemez hale gelir. Bizler kendi
ke di ize görüşür ko uşuruz, a laşır e arışırız der.
Ho aları e ili tale eleri i arası da ir ihtilaf olduğu za ı ı ortada kaldır ak,
izale etmek için de hocalara ve talebe-i ulû a: Bu karışıklığı e ahalide uya a ya lış
za ı reddet ek içi e i öl e lazı sa e i öldürü . İl i haysiyeti i uhafaza
edi der e yüzü ü çe irerek durur. Fakat hiç ir tale e ke disi e ha çer sapla aya
üret ede ez. Ho a e tale eler ah up ir aziyette sükût ederek orada dağılırlar.
Bediüzza a oradaki ihtilafı öyle e ertaraf ederek ulema ve ahaliyi huzura
ka uşturur.
Bu hadiseyi “iirt utasarrıfı işitir. Bediüzza a a ke dileri i uhafaza ede eği i
tale eleri ise aşka yere efyede eği i, ke disi i
utasarrıflık aka ı a teşrifi i
Bediüzza a ı
e zili e ir ja dar a gö dererek ildirir. Bu u te liğe gele
memur ja dar alara Bediüzza a : Biz tale eyiz. Bir iri izle dö üşürüz, arışırız.
Bi ae aleyh
esleği iz hari i de ulu a
irisi i
ize karış ası
u afık
ol adığı da gele eye eği
e hata e i dir e a ı ı erir e ja dar aları
reddeder.
Bu es ada o eş-on altı yaşları da ulu uyordu. Ku e-i bedeniyece pek çevik ve
metindi. Zihnî ve ruhî kuvveti pek harika idi.
Buraya kadar hülasa ettiği iz hayat safhaları daki harikuladelikleri e e yekta ir
ki se hali de te ayüz ettiği e akıf e şahit ola ehl-i havas ve avam muhitinde
Meşhur Bediüzza a , Meşhur Molla “aid laka ıyla yâd ediliyordu.
“iirt te ke disiyle ü adele e ü azara et ek isteye il ü le arkadaşları a, sair
ho alara, üderrislere e tale elere ü azaraya hazır ulu duğu u ila etti. Her
ilimde her e sorulursa sorulsu , ki
e isterse sorsu , dedi. “orula ak ütü
sualleri bilaistisna e apla dır aya hazır olduğu gi i ki seye sual sor aya ağı ı
urada da eya etti. “oru , sor aya ağı
diye , her suale e ap ere
Bediüzza a a ı da ir ge i “iirt e Bitlis tarafları da zuhura geldiği ütü Şark
ilayetleri de e irçok eldelerde yayıl aya aşladı.
“iirt te irçok ehl-i iman ve ehl-i ilim kendilerinden çok istifade ve istifaza ettiler.
Bediüzza a ı ir dersi de eya soh eti de ulu aya adeta a attılar. )atı a
59
ahsus hususiyetleri haiz tedrisi de eya soh eti de dört eş defa ulu a lar ir
se e ders gör üşke fazla ir i a ku eti e, azi et e tak aya e feyizlere ail
oldukları ı i et e şükra la yâd eylediler.
Bediüzza a ı “iirt te ayrıl aya karar erdiği i o gü işite ler üyük ir firak e
hi ra a ısı içi de irçok ki seler gözyaşları döktüler. Ke dileri i “iirt te ika et
uyur ası e halkı irşad lütfu u de a ettir esi e dersleri e üştak tale e-i ulûmu
okut ası e e lekette âli ler yetiştir esi i te i içi ke disi e ir edrese i şa
ettirile eği i u u u i istirha ı ka ulü ü arz ettiler. Fakat çok za a uyurduğu
gi i İhtiyar e i eli de değil, e istihda ediliyoru
diyerek halka e ehl-i ilme
şefkat e iltifatlar lütfederek Bitlis e hareket etti.
Bitlis e a det edi e, Bediüzza a ı eh i ili
e irfa ı ı üdrik e dersleri e âşık
ulema ve talebeler ve saffet-i kalb sahibi cumhur-u avam, son derece memnun ve
mesrur olarak Cenâb-ı Hakk a ha düse alar ederler Fakat Bediüzza a he e işitir
ki: Ehl-i tasa uf E i Efe di ile Hiza da ulu a tasa uf ehl-i zatlarla
a eyi leri de ir açıklık ar. Bu u içi Tarikat-ı âliye i adap, ahlâk e
ua elatı ı e hadleri i il eye
ir takı
üritler, Hiza da uki o zatlara
asılsız, şahitsiz e es etsiz sözler sarf ederler.
Bediüzza a a u sözler i tikal ettirili e u ları izale edi i e ilhassa gıy eti
Müslü a ları gü ahlara e uhre î zararlara duçar eylediği i o lara ihtar eder. Bu e
e zeri fesadı i taç ede ek sözleri Müslü a a yakış adığı ı, söyleye leri he
dü yada he âhirette eza gör eye di e
üstahak oldukları ı gayet uk i e eliğ
ir surette ders erir. “af olup a ak ehaletleri saikasıyla u seyyieyi işleye irçok
müridan, bu mealdeki derslerin muktezası ı ifa et eye aşlayarak Bediüzza a a
şükra ları ı arz ederler.
Fakat koyu cahil olanlardan veya katmerli bir cehaletle nefs-i emmârelerine ve
şeyta ları a ka a ı eti esi de Bediüzza a ı Şeyh E i Efe di ye ki ilir e gi i
ilaveler ve cerbezeler ile şikâyet ederler. Şeyh Efe di de u şikâyetlere esile olup
eya ol aya sözleri
eler olduğu u ayrı ayrı ki selerde , irer irer tahkik
et e ek e şek a ıları akilleri ay -ı hakikat olup ol adığı ı Bediüzza a ı davet
edip şikâyetçilerle yüzleştirmek suretiyle söylentilerin doğru eya yala olduğu u
metotla kulaklarıyla işit ede , gözleriyle gör ede
üritleri kela ı ı doğru
60
za eder. Hiddete gelerek Bediüzza a ı gıya ı da şek a ılara, O he üz ço uk
olduğu da ka il-i hitap değildir der.
Bu söz Molla “aid e, itimadlı e şahitlere de isti at edilerek akledilir. Bediüzzaman
ise u gi i sözlere fıtrate
üteha
il ol adığı içi edepli, saki , akur e
hür etkâr ir halde he e Şeyh E i Efe di i huzuru a giderek der ki:
͆Efendim! Beni imtihan ediniz, kabil-i hitap olduğu u ispat et ek isteri . Her
ili de , ili tahsili de tedris edile ütü kitapları
e dei de
ü tehası a kadar,
hik et, felsefe e u u fe lerde
azi, hal e istik alde e sorarsa ız soru uz.
Bu aruzat üzeri e Şeyh E i Efendi ulum-u üte iada e e
üşkil, e
uğlâk,
e deri
eselelerde elli sual tertip ederek sora ağı ı söyler, hazırla ır. “ualleri
tertip eyledikte so ra Bediüzza a ı ya ı a gel esi içi ha er gö derir.
Bediüzzaman hemen gelir. Bu elli suali Emin Efe di Bediüzza a da sorar. “ualleri
umumuna birer birer, gayet fasih bir lisanla bir an bile tevakkuf etmeden cevap verir.
Şeyh Efe di, aşkaları da hiç gör ediği e işit ediği u u affakiyette , her
nedense hoşla az. Hayret e takdiri i izhar et ez.
Bediüzzaman sualleri cevaplândırdıkta so ra orada he e çıkar Kureyş a ii e
gider. Bediüzza a ı göre ahali a azı üteakip a ide çık az. Bediüzza a
a i e aati e aaz e asihat et eye aşlar. Ce aati ekseriyeti u aaz e
nasihatin teshirkâr tesiri ile çok feyizyâ oldukları a dair, a ide çıkışları es ası da
hararetli ir irleriyle soh ete tutuşurlar. İli
e irfa a aarif-i ilahiye ve hakaikİsla iye dersleri e aşi a ol ak eya di leyip istifade et ek ihtiya -ı fıtrisi i
hisset ekte uya ık ulu aya sade e hati e eya ho ası a karşı a a-yı is i ile
uha et esle ek, te ellik, ya lışlık e kolaylığı a kapıla irtakı e aat ise:
Di ledikleri aaz e asihatte değil de aaz es ası da hiç ir şekilde ahsi edil eye
ve bu vaaz ve nasihatle hiç ir surette alakası ulu aya Şeyh E i Efe di i üyük
ir zat olduğu gi i e zularda ko uş aya aşlarlar. Bu kısı
e aatle aazı
dinleyen ehl-i ili zatlar e ir kısı tale e-i ulû
üyük ir şe k e sitayişle
di ledikleri İsla î hakikatleri tesiri i telki e tefhi tarzı ı
isilsizliği i, ahali i
her a
uhtaç olduğu i a î hakikatleri ders erildiği i u tarzı ise o a a kadar hiç ir
aaz e üderris tarafı da tedris e te liğ edil e iş olduğu u e kadar a lat aya
çalış ışlarsa da o kısı cemaati ikna edemediler.
61
Bir yerde pek fazla kala aya , ilayet e kasa alara giderek halkı irşad suretiyle di e
hiz et et eyi ter ih ede Bediüzza a , u akıada so ra Şir a a gitti. Bir ferd-i
ferid hali de te ayüz ede
azideki irçok zatları karşısı da irtakı
uarızlar
husule geldiği alu dur. Ay e u lar gi i, he üz ulûğ çağı a gir ede ir ferd-i
ferid gi i e salsiz ili
e ke alatıyla te ayüz et eye aşlaya Bediüzza a ı da
uarızları türe eye aşla ıştı.
Bilhassa il î
ü azaralarda
ağlup düşe ler, Bediüzza a ı il î se iyesi e
yüksele eye ler, Bediüzza a ı ahali azarı da küçült ek içi
ar ku etleriyle
aleyhi de çalışıyorlardı. Her hususatı ı, her yerde üyük ir dikkatle te essüs e
tarassut ediyorlardı. Bediüzza a ise, o ları aleyhte çalış aları a
uka ele
et iyor, o lara ehe
iyet er iyor, azhar ulu duğu yüksek eziyetler içerisi de
ili e u udiyetle iştigal esleği de ayrıl ıyordu.
Bediüzza a ir gü her asılsa kazae sa ah a azı ı geçir iş olduğu söyle iş.
Bu a akıf ola hası ları, elleri e ühi
ir ser aye geçir işçesi e Molla “aid
a azı terk et iştir. diye ahali arası da dedikodu yay aya aşladı. Bu dedi koduyu
işite lerde ir kısı ki seler Bediüzza a a şu suali sordu:
Ne için herkes bunu böyle söylüyor?
Bediüzzaman cevaben:
͆E et, esassız ir şey âle i içi de ça uk şüyu ul az. Hata e dedir. O u içi iki
ezaya uğradı . Birisi, Allah ı ita ı; diğeri, âsı tarizi. Bu u esası ise, ge eleyi
adet edi diği
ir ird-i şerifi terk ettiği dir. İşte âle i ruhu bu hakikate temas
et işse de ta a ı ı ka raya ayarak is i i il eyip şu e ihle hatayı tes iye
et işlerdir dedi. Vird-i Şerif yeri e a azı de işlerdir.
Şir a da ika
A a Efe di
ulemayı ilza
şu u ilza et
etleri es ası da, ir gü “iirt i arı da irisi gelerek Bediüzza a a,
! “iirt te ir ço uk gel iş, ke disi o dört-o eş yaşı da i iş, u u
etti. Her ne sual sorulduysa bilâ tevakkuf e apla dırdı. Binaenaleyh
ek içi sizi da ete geldi der.
Bediüzza a u da ete i a et ederek “iirt e git ek içi hazırla ır. Bu da etçi ile
era er yola çıkarlar. İki saat kadar yol yürüdükte so ra o küçük ho a ı e saf e
62
kıyafeti i is i i sor ak hatırı a gelir e sorar: "Da ete gele
u zat, İs i i
il iyoru . Fakat ilk defa geli e der iş kıyafeti de olup o zu da ir pösteki ardı.
Bilahare tale e kıyafeti e girdi u u ulemayı ilza etti der.
Bediüzza a u e a ı alı a, ke dileri de ahsettiği i ir se e e elki ukuatı
şi di i ar köylerde şüyu ulduğu a akıf olur. Meseleyi a lar. Bu u üzeri e yola
devam et ez. Geriye dö er. Şir a a a det eder. Bir Müddet “iirt e tabi Tillo
kasabasına gider. O kasa adaki Hasiye tür esi e kapa ır.
Burada da ir dere e uzlet e i zi a hayatı yaşar. Harika ir zühd e tak a içi de ili
e u udiyetle iştigale de a eder.
Tillo kasa ası daki Hasiye Tür esi
Bu türbede de harika olarak Kamus-u Okya us u Bâ ü s-“i e kadar hıfzeder. Bilahare
Kamus-u Okya us u aşta aşa hıfzı da olduğu a laşılır. “orula sualler eti esi de
malûm ve müsellem olur.
Ha gi fikre i ae ka usu hıfzettiği ke dileri de sorul uştu. Bu a Bediüzza a şu
e a ı erir.
63
͆Ka us, her keli e i kaç a aya geldiği i yazıyor. Be de u u aksine olarak,
her a aya kaç keli e üsta el olduğu u gösterir ir ka us ü uda getir ek
erakı a düştü . Bu he es üzeri e hıfzetti der.
Bediüzza a ı
ezkûr ku eye kapa dığı, ge e gü düz orada ika et uyurdukları
akit ye eği i, ke disi de iraz küçük olan biraderi Mehmed Efendi getiriyordu.
Bediüzza a ye ek içi deki ta eleri ku e i etrafı da ulu a karı alara yedirir,
ke disi ir parça ek eği ye ek suyu a atırarak ye ek suretiyle ka aat ediyordu.
Nede dolayı ye ek da eleri i karı alara erdiği sorul uştu. Ce a e :
͆Bu ları ir hayat-ı içti aiyeye alik oldukları ı e fe kalade ir azifeşi aslık e
esaiye sahip ulu dukları ı üşahede etti . Bu u içi Cu huriyetper erlikleri e
ükâfat olarak ke dileri e ye eği de
ir kıs ı ı er ek suretiyle muavenet
et ek istiyoru der.
Buradayken bir gece Abdulkadir-i Geyla î Hazretleri i rüyası da görür. Bu rüyada
Abdülkadir-i Geyla î Hazretleri ke dileri e hita e şöyle uyurur:
͆Molla “aid! Mira aşireti i reisi Mustafa Paşa ya gidi iz. Tarik-i hidayete davet
edi iz. Ke disi i, halka yaptığı zulü de
azgeçiri iz. Na aza, e r-i marufa
üda i ol ası ı ta siye edi iz. Aksi takdirde öldürü üz!
Bediüzza a u rüyayı görür gör ez Mira aşireti e doğru Tillo da hareket eder.
Aşiret reisi i ulu duğu ahalle asıl olur. ‘eis Mustafa Paşa ı çadırı a gider. O
a da Mustafa Paşa ulu adığı da orada iraz istirahat eder. Bir üddet so ra
Mustafa Paşa gelerek çadıra girer. Mühi ki selerde
üteşekkil ütü haziru
kıya ettikleri, ayağa kalktıkları halde Bediüzza a yeri de ile kı ılda az.
Bediüzza a ı
u hareketi Paşa ı
azar-ı dikkati i el ederek Bi aşı Fettah
Bey de ayağa kalk aya ki se i ki olduğu u sorar. Fettah Bey, eşhur Molla
“aid Bediüzza a olduğu u ildirir. Paşa, ulemada hiç hoşla aya ir ada dı.
Bu u içi Bediüzza a gi i ir âli de , şahsı a üyük ir hür etsizlik atfettiği
öyle ir hareketi aki ol ası da dolayı da çok fazla kız ıştı. Fakat izhar ede edi.
Bediüzza a a e içi
uraya geldiği i sordu.
64
Bediüzzaman:
͆Sizi hidayete getir eye geldi . )ul ü terk ederek a azı ı kıla aksı ! Aksi
takdirde se i öldüre eği , diye e ap eri e, Paşa çok hiddet ederek he e
çadırda dışarıya çıkar. Bu
uha ere üzeri e, orada hazır ulu a paşa ı
aiyeti de üyük ir korku e telaş hâsıl oldu. Paşa ı , u tek aşı a ola ge ç
ho aya şiddetli eya silahlı ir ua ele yapıl ası içi e ir ere eği de e dişe
ederek büyük bir helecan e heye a içi de kalırlar. Bediüzza a ise ke al-i vakar ve
eta etle yeri de kalk az, çadırı terk et ez. Mustafa Paşa dışarıda iraz
dolaştıkta so ra yi e çadıra girer. Bediüzza a a içi geldiği i sorar.
Bediüzzaman:
͆“a a e içi geldiği i söyledi . O u içi gel işi
der.
Mustafa Paşa, çadırı direği e asılı ulu a kılı a işaret ederek
͆Bu pis kılıçla
ı? dedi.
Bediüzzaman:
͆Kılıç kes ez el keser,
e a ı ı erir.
Mustafa Paşa, o akte kadar hiç ir ki sede gör ediği öyle ir ua ele e
işit ediği öyle ir söz karşısı da şaşır ış ir aziyette, yi e gazaplı ir halde tekrar
çadırda dışarı çıkar. Biraz gezindikten sonra içeri girer ve der ki:
͆Be i Cezire de âli leri
ar. Eğer hepsi i ilza
İlza ede ezse , se i ehre atarı !
ederse se i dediği i yaparı .
Bediüzzaman:
͆Bütün ulemayı ilza et ek e i haddi ol adığı gi i,
haddi iz değildir. Ulema ı
ütü sualleri e e ap er
isterse sorsun. Fakat ulemaya e ap eri e sizde ir şey
tüfeğidir ki, şayet sözü de dur azsa , a azı ı kıl az,
onunla seni öldüre eği !
e i ehre at
eye a adeyi
isteri . O da,
zulmünü terk
ak da sizin
. Ki
e
ir a zer
etmezsen,
65
Bu uha erede so ra paşa oldukça şiddetli fakat saki ir halde iki at hazırla ası ı
e reder. Atlar he e getirilir. Atlara atlayarak ikisi de Cezire ye hareket ederler.
Bediüzza a , yolda Paşa ile katiye ko uş az. Ba i Ha ı de ile ir evkiye gelince
Bediüzza a orada kalır. Yorgu luğu da urada iraz yatar, İstirahat eder. Uykuda
uya ır uya az etrafı da ütü âli leri kitaplar ellerinde beklediklerini görür. Biraz
görüşüp ko uştukta so ra haziru a çay ikra edilir. Cezire âli leri Molla “aid i
şöhreti i, harikulade il î e a e i halleri i işittikleri içi
e hut ir aziyette
çayları ı ile u utarak Molla “aid i suali e i tizar et ekte idiler.
Molla “aid ise ke di çayı ı iç ekle era er, dalgı dalgı karşısı da ulu a ları da
bir iki ardak çayı ı içer. Mustafa Paşa, üyük ho aları e üderrisleri ge ç Molla
“aid karşısı da hayra lıklar içi de kalarak dalgı ir hale geldikleri i üşahede edi e
hocalara hitaben:
͆Be oku uş değili , fakat Molla “aid le yapa ağı ız ü adelede, münazarada sizin
ağlup ola ağı ıza daha şi dide hük etti . )ira akıyoru ki siz elleri izde kitap
olduğu halde düşü ekte çayları ızı u uttu uz. Molla “aid ise ke di ardağı ı
içtikten başka diğer iki çay ardağı da içti.
Bunun üzerine, biraz latife ettikten sonra Bediüzzaman bu âlimlere:
͆Efe diler! Be de iz aat et işi , hiç ki seye sual sor a , u u içi siz e de
sual soru uz. “ualleri ize e ap er eye hazırı der.
Bu yüksek ho alar Bediüzza a a kırk kadar
suallere e ap erir. Yal ız ir suali
e a
karşısı daki ho alar doğru telakki ederek
Bediüzza a u ya lışı derhal hatırlar e o ları
sual sordular. Bediüzza a u u
ı ı seh e ya lış söylediği halde
tasdik ederler. Me lis dağılı a
arkası sıra giderek:
͆Efendiler! Affedersiniz. Bir suali
e a ı ı ya lış söylediği
halde farkı a
ar adı ız der. O suali e a ı ı doğru olarak söyler e ya lışı tashih eder. Bu u
üzerine hocalar:
͆Hakkıyla şi di izi ilza etti iz, dediler e u da so ra o ho alarda
Bediüzza a ı ezdi de ders oku aya aşladılar.
ir kıs ı
66
Bu i tiha da so ra Mustafa Paşa ahdi u i i e, Bediüzza a a ir
ihda eder e Bediüzza a ı sözleri de çık az ir hale gelir.
a zer tüfeği
Bediüzza a ili deki istidadı e ku eti dere esi de ü utça da id a lı e ku etli
idi. Güreş tut akta hoşla ırdı. Medreselerde ulu a güreşçi ütü tale elerle
güreşirdi. Bütü güreşlerde galip gelirdi. Hiç ir güreşçi ke disi i ağlup ede iyordu.
Bir gü Mustafa Paşa ile at yarışı a çıkarlar, Fakat kasdî olarak Mustafa Paşa hiç
i il e iş, gayet serkeş e tali siz ir at hazırla ası ı e reder. Bediüzza a a
hazırla ış ola u atı i esi içi erir. Allahu âle , Bediüzza a ı atta düşüp
öl esi i iste iş. O sırada o altı yaşı da ulu a Bediüzza a , u atla iraz
dolaştıkta so ra koştur ağa aşlar. Bu koştur a es ası da ata erdiği istika ette
çıkarak aşka ir istika ete doğru koşar. Bu u üzeri e Bediüzza a ar ku etiyle
atı durdur aya çalışır. Fakat durdur aya u affak ola az. Nihayet at ço ukları
ulu duğu yere süratle gider. Cezire ağaları da
irisi i oğlu yol üstü de ike ,
hay a ö ayakları ı kaldırarak u ço uğu o uzları arası a urur. Ço uk yere
düşerek hay a ı ayakları altı da çırpı aya aşlar.
Bu kazayı göre ahali he e koşuşup i dada ulaşırlar. Ço uğu kurtarırlar, atı
durdurdular. Fakat ço uğu hareketsiz e eyyit sureti de görü e Bediüzza a ı
öldür eye teşe üs ederler. O ağa ı hiz etçileri ha çerleri i çekip hü u a
geçe ekleri akit Bediüzza a he e ro el eri e el atarak e karşısı dakileri
durdura ak şe aatkarane bir hareketle o adamlara hitaben,
Duru uz! der e he e ila e eder:
Hakikate akılırsa ço uğu Allah öldür üş. )ahire akılırsa at öldür üş. “e e e
akılırsa Kel Mustafa öldür üş. Çü kü u atı o a a erdi. Duru uz! Be gelip ço uğa
akayı . Öl üşse so ra uhare e edeli der.
Bediüzza a atta i erek ço uğu ku aklar. Ço ukta ir hareket ol adığı ı görür e
he e soğuk suyu içi e atırıp çıkarır. “uda çıka ço uk gözü ü açarak gül eye
aşlar. Bu harikulade akıaya şahit ola ütü ahali so dere e bir hayret ve taaccüp
içerisi de kalırlar e u hadise de etrafta şayi olur. Ke disi i öldür eye teşe üs
ede ler u u görü e hür et e hayretler içi de teşe üsleri de ru û ederler.
67
Bediüzza a ir üddet Cezire de ika et eder. Ke disi de ders al aya aşlaya
zatlara ders er ekle eşgul olur. “o ra Arap aşiretleri i içerisi e giderek aaz e
nasihatlerde bulunur.
Hazret-i Üstad, u hayat safhası da da çöllerde, o alarda, kırlarda, dağlarda, ahşi
hay a larla dolu e ki se i geçe eye eği or a larda yal ız aşı a seyahatlere
çıkıyor. Ke disi e hiç ir uhafız ka ul et iyor. Bu hâli yerlerde dai a yal ız kal ayı
ter ih ediyor. İlahî a zaraları, as uat-ı ilahiye yi te aşa ediyor. Ge eli gü düzlü
ilm-i ilahî ve tefekkür ve tezekkür-ü rabbanî ile kalben, zih e e fiile iştigal ediyor.
Birçok ihlâslı ehl-i hakikat âli
e eli ürşitler, ge ç Bediüzza a la alaka kur aya
aşlıyorlar. Muhtelif ili
e e zularda , tasa ufu deri e dakik esaili de
ükâşefe, hâl, ez ak e ez a gi i e zuları da sualler tevcih buyuruyorlar. Bütün
u sualleri defate e doğru olarak e apla dırdığı ı, ge ç “aid de zuhur ede
harika hal e akıaları görü e şu u u î ka aat-i kâmileye sahip oluyorlar:
͆Bu ge ç Molla “aid, ihakkı Bediüzza a dır. Parlak zekâlı e yüksek fıtratlı u
genç Üveysî bir tarzda Cenâb-ı Hakk ı
u za a da Ü
et-i Muha
ed e ihda
eylediği, ü uda getirdiği ir ferd-i ferid e saf e eziyyatı a azhardır. Öyle asi ir
ilim ve yüksek ke alat u ge ç yaşta sair ze atı ge çliği de ulu duğu
görülme iştir denilebilir.
Bediüzza a ı Ulu -u İsla iye e sair il î kitapları kısa ir za a da okudu ,
diyerek il i i o larda öğre iş gi i göster esi e o ları
alu
ir kıs ı ı gözde
geçir esi, ke disi i öyle ir zat olduğu u setret ek e ze ahiri kurtarmak içindir.
Bu ezkûr edahet karşısı da, ge ç Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri e o eş
senelik medrese tahsilini ikmal etme icazeti vermek veya taht-ı ter iyesi e da et edip
ke disi e i tisap ettir ek suretiyle, tasa uf tarikiyle yetiştir ek, ihayet irşada
e ur kıl ak gi i ir teklif, herha gi ir zat tarafı da yapıla ıyor. Beldeleri e
öyle harika e ü taz ir zatı zuhuru da dolayı ha d e iftihar ediyorlar.
Bir gü , Mustafa Paşa ı yi e halka zul et eye aşladığı ı işitir. Paşa ı ya ı a
gelerek: Yi e i zul et eye aşladı ? “e i illeti selâ eti içi öldüre eği
der.
Paşa ı kâti i atılır. O sıra da Bediüzza a fazla hiddetle ir. Paşaya ağır sözler söyler.
Paşa taha
ül ede eyerek ge ç Molla “aid i üzeri e hü u eder. Bediüzza a da
68
a zeri i o a doğru kaldırır. Fakat ira ağaları araya girerek paşayı zapt ederler.
Paşa geri çekilir. Nihayet Paşa ı oğlu A dülkeri Bediüzza a a yaklaşarak ya aşça
O u akidesi ya lıştır, idraki zayıftır. ‘i a ederi “iz şi dilik urada aşka ir yere
teşrif edi iz der. Bediüzza a A dülkeri i sözü ü kır az, yal ız olarak çöle doğru
hareket eder.
Yolda eşkıya çeteleri e rastlar. O larla üsade eye e ur kalır. Eşkıya tarafı da
öldürüle eği sırada içleri de irisi: Be u u Mira Aşireti i içinde gördüm. Bu
eşhur ir zattır deyi e ede iler derhal geri çekilerek kusurları ı affı ı ri a
ederler. Korkulu yerlerde Üstad a uhafızlık ederek, gide eği şehre kadar uhafızları
olarak götüre ekleri i teklif ederler. Fakat Üstad izzeti e yakıştıra adığı da
u
teklifi ka ul et eyerek yolu a yal ız olarak de a eder.
Bediüzza a 'ı ge çlik fotografı
A dülkadir Badıllı Ağa ey Üstadı u ge çlik fotoğrafı içi Mustafa Paşa ı oğlu
A dülkeri e hediye ettiği, ilk fotoğrafıdır diyor. (Ömer Çiçek)
Mardi e Teşrif
Ge ç Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, Mardi e teşrif ediyor. E el e harikulade
eh î ir ili
e irfa hazi esi olduğu u işite Mardi uleması, Bediüzza a
Hazretleri i ü azaraya da et ediyorlar. Hazret-i Bediüzzaman burada ulema ve
büyük zatları sorduğu irçok uğlâk e üşkülküşâ sual e eseleleri isilsiz ir
vuzuhla e apla dırıyor, hall e fasl ediyor. Pek fazıl e âli Mardi uleması u
69
akıada e lûp e e hûd ir hale geliyor. Fe kalade hayra lık e takdirkârlıkları ı
izhar etmek hakşi aslığı ile şerefle iyor.
Bediüzza a Hazretleri, Mardi de halkı idare ede
siyasetin hatt-ı harekâtıyla alakala aya aşlıyor.
erkâ -ı hükü et
e ehl-i
Bazı hükü et ada ları ı gayr-ı eşru hareketlerini zararları ı; idare ve icraat
aka ı daki a ir e e urları a az kıl aları, ütedeyyi ol aları ı ı ö e i i
hatırlatır. Halkı , kadı -erkek e asu ço ukları di î tedrisat e ter iyesi e aza î
derecede gayret ve hassasiyet göstererek ahretlerine urlar e hayırlar kaza aları a
e u sayede dü ya hayatı da da huzur e sela ete ka uş aları içki, ku ar gi i
günah-ı ke airi terk et eleri öyle seyyieleri işle e ek saadeti de se at ettikleri
takdirde uhrevi ve dünyevi büyük kazançlara nail olacakları zulü
e rüş eti irtikâp
etmemeleri hukuk–u i ada so dere e riayet et eleri öyle şer î icraatta müdavim
ol aları hali de Allah ı e ahali i ke dileri de
e u e razı ola akları e iyet
e asayişi te i de e
illeti hüs -ü idarede suhuletle muvaffak ola akları,
mevzulardaki ayet-i kerime ve hadis-i şerifleri okuyup tefsir ederek, hakikatleri i aklı
ve kalbi muknî, müdellel bir surette beyan buyuruyor.
Bediüzza a
ihayet Mardi e gelir. Mardin uleması Üstad la
ünazara ve
uhase eye kalkışırsa da, e el e şöhreti i işit iş oldukları u e latları yaşı da
ulu a ge ç Molla “aid de harikulâde ir istidat e kudret e üstes a ir ili
e
irfa görü e o u la ü adele et ekte
azgeçerler. Bediüzza a ı ke dileri e
Üstad kabul ederler.
Bediüzzaman daha çok ge ç yaşta ike siyasi hayata atıl ış, ata e illet hiz eti e
aşla ıştır. İlk siyasi hayatı ı
e dei Mardi dir. U ur-u diniye ve dünyeviyeye dair
fikir e ka aatları, ted ir e ted irleri isilsiz ir fe kaladelikle urada tezahüre
aşladı. Mardi deki siyasi faaliyetlerini ve vazife-i diniyesini cesaret ve izzetle ifa
ediyor.
Bediüzza a ı hüs -ü tesir husule getire u esaret, şe aat e zatı a has ir tarz-ı
eya la irad ettikleri i a î e İsla î aaz e asihatleri, di î soh et e dersleri,
Mardi ilayeti i arı da, kaza e köyleri de, i a î e di î hakaike âşık ahalide ,
ulema ve talebe-i ulu da , eşayih e ürida da , Mardi şehri e grup grup
gel eye aşlıyor. Hazret-i Bediüzza a ı soh etleri e, dersleri e e şahsiyet-i
70
maneviyesine fe kalade er ut e sadık, takdirkâr e kadirşi aslar e
hayra lar a iası, gü egü ziyadeleşerek üyük ir kitle hali i alıyor.
eftu
e
Bu u üzeri e Mardi
utasarrıfı ı , hükümetin, nazar-ı dikkati i el etti.
Mutasarrıf yersiz ir e ha a kapıldı. Lüzu suz telâş e e ha a kapıla Mardi
utasarrıfı, Bediüzza a Hazretleri i, elleri de ir kayıtlarla ağla arak Bitlis e
nefyetiyor. Hazret-i Bediüzza a ı zaptiye
e supları
uhafazası tahtı da
götürülmek üzere Hazret-i Üstad a ir at tahsis ediyor.
Bediüzza a Molla “aid Hazretleri i adı ge ç yaşta ike , siyaset yoluyla din, vatan
e illet hiz eti e, yukarıda aklettiği iz şekilde aşlar. Mezkûr e hu es a -ı
u i e üzeri e, Mardi
utasarrıfı ı pe çe-i kahrıyla elleri de irde kelepçelerle
ağlı olarak, at üzeri de efiy yol uluğu a çıkarılır. Ja dar alara Bediüzza a ı
şahsiyet-i ilmiye ve maneviyesini söylemezler. Bilakis menfi telkinatta bulunurlar. Bu
itibarla jandarmalar Hazret-i Üstad a karşı sessiz ir huşu etle,
ua elede
bulunurlar. Hazret-i Üstad a, u ed harekâta karşı hakikatte ha ersiz ırakıla
ja dar alara şefkat, erha et e üsa aha gösterir, sa ır e taha
ül eder.
Ja dar alarla yolda giderke
a az akti gelir. Na az kıl ak içi
ileği deki
kayıtları açıl ası ı askerlere ihtar eder. Jandarmalar kabul etmeyince, muhkem bir
şekilde kilitle iş e yol oyu a tekrar e tekrar dikkat e telaşla ko trolü yapıl ış
Haşiye
de ir kayıtları, celâdetle bir mendil gibi açarak önlerine atar
e silahları ı derhal
teslim etmelerini emreder. Bu u üzeri e Ja dar alar Üstad a tesli
olup
affedilmelerini rica ve istirham ederler.
Ehl-i iman olan ve böyle büyük bir zata hürmet ve itaat etmek edep ve seciyesine
kalben malik bulunan jandarmalar bu harika hal-i kera etkara eyi üşahede ile
hayretler içi de kalırlar. Hazret-i Üstad a tesli iyet ri a e istirha ile Biz şi diye
Haşiye
kadar uhafızı ız idik. Bu da so ra hiz etçi iziz derler.
Hüsn-ü zanna binaen
Haşiye
Bir gü Bediüzza a da
kelepçeyi asıl açtı ız? diye sorarlar.
Cevaben: Ben de il e . Fakat olsa olsa o Na azı kera etidir der.
Haşiye
Nazirsiz keramet-i il iyesiyle asrı ızı
e kal lere yerleştire Hazret-i Bediüzza a
id at e dalâlet kasırgaları ı dağıta
ir hik ete i ae zatı da zuhur ede
e hidayet yolları ı akıl
u kera et-i kevniye
71
günümüze kadar binlerce ehl-i i a tara fı da
eşhurdur.
akledilegele
u harikulâde akıa
Hatta son zamanlara kadar bu jandarmalardan birisi hayatta bulunup bir ikram-ı ilahî
ola kera et akıası ı âkili ol asıyla üdelleldir. Bu uhafızlar, ezkûr kera et-i
ke iyede so ra a aza aşla ışlar, ütedeyyi
ir hale gel işlerdir. İlahî ir
maslahata binaen lütfedilen bu keramet-i ke iye hadisesi de irçokları gi i her
tarafta şüyu ul uş, o ja dar aları sağlığı da, o larda izzat sorup öğre e ler
ol uştur.
Merhum dellal-ı Kur a e hadi -i iman Üstadı ız Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri
de hususî hiz eti de istihda eylediği hiz etkârları a Tarihçe-i Hayat tashih
edilirke eya oku urke
izzat a lat ıştır. Bu a uttali ola ehl-i insaf, mert,
hakperest, ihlâslı e faziletli zatlar el ette öyle ir ferd-i ferid e safı ı haiz ge ç
Bediüzzama da
u isillü kera et-i kevniyeler ve bizlerce malûm keramet-i
ilmiyeler izn-i İlâhî ile e istis ai ir surette şaz e i de sudur ede eği uhalatta
üstağ idir. Kadir-i Zülcelâl ve Zülcemâl olan Cenâb-ı Hakk ı kudreti i şe i e şiarı
olabilir.
Bu iti arla Bediüzza a Hazretleri de iz -i ilahî ile vücuda gelen harika haller ve
fiilleri ihlâslı Müslü a ları e hakşi as, kadirşi as di üyükleri iz e ilhassa Nur
talebelerinin birbirlerine ve eserlerde nakletmeleri, Hazret-i Üstad ı olduğu da fazla
göster ek e üyüt ek değildir. )ira Bediüzza a a ihsa edile ihsa -ı İlâhîler o u,
azı uarızları dedikleri gi i, hayali ir sözle üyüt ek değildir. )ira Bediüzza a
Hazretleri hakkı da zikredile hakikatler di sizleri
eya ekall-i kalil olan birkaç
uarızı ittiha e i kârı da
ü ezzehtir.
Te kit e
uaraza edile ek u asırda pek çok ehl-i dalâlet ve bid at arke o ları
ırakıp Üstadı ız Bediüzza a Hazretleri i şahsiyet-i
hakkı da sorulduğu za a : Kemal-i i a ı ir eseri ola zatı a
Be de il e fakat olsa olsa a azı kera etidir.
a e isiyle alakalı harikalara
ahsus ir
ah iyet e te azu ile dedi.
72
e eserleri e dil uzata ları
ahi lafları
izler e hiç e der hiç hük ü de ola
dedikodu e gıy ettir. Bu lar, iz Nur tale eleri e, Nur yolu da e üstad-ı e i i iz
Hazret-i Bediüzza a ı
e ‘isale-i Nur u
gü eşler gi i aşikâr hususiyet
e
meziyetlerini müstesna ve harikulade kemalat ve faziletlerine dair mevzuları ve Nur
risaleleri i tekrar
e tekrar oku ak e yay ak uğru da
ka çıda i arettir. Bir asra yaklaşa
ir de irde
da bu iman nesilden nesile intikal edecektir.
eşer eliyle urula
ir
eri u öyledir e kıya ete kadar
ٰ َ ‫اَلح‬
‫ََََِه َ اَمنََفَضلََ َ بى‬
َ
İhlâslı her ehl-i hakikat ve basiretçe, her ehl-i vicdan ve insafça da malum ve müsellem
olduğu e yukarıda uhtelif yerlerde arz ettiği iz eçhile Bediüzza a “aid Nursî
Hazretleri i pek asi ili
e irfa ı, eh idir, eltaf-ı ra a îdir. Bu edihi azhariyet
ke dileri de çok ge ç yaşta ike dahi üşahede edil iştir.
Eser telif ede
eşhur alla e e âli leri
uazza
kütüpha eleri ardı.
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri ise, sekse küsur se elik hayatı oyu a e küçük
ir kütüpha e tedarik et e iştir. Okudu
diye eya eylediği sekse -doksan
kita ı da e a ete tedarik ede e yet iş sekse se e üddet-i ö rü de ya ı da
Kur a -ı Haki de
aşka hiç ir eser ulu dur aya
ir alla e-i iha dır. Ne -i
şahsı a ahsus u e der hususiyeti, hayatı üddeti e irçok ehl-i iman, ehl-i ilim ve
irfan, hususe
ukarripleri e ilhassa üte essisleri, dost e düş a ları tarafı da
yaki e
üşahede edil iştir.
Yal ız di î e İsla î esailde değil, herkesi , ilhassa ulema-i kiram hazeratı ı e
yüksek şahsiyet e zatları her e zua ulû e fü u a dair e azi e hal e istik ale
üteallik üşkil, uğlâk e girift sualleri i, hiç ir kita a üra aat et ede e a i
olarak inayet-i ilahîye ile cevaplândır ıştır.
Bunun için veya bununla era er Arapça, Farsça, Türkçe üyük İsla î eserlerde e
lisa iyata dair kitaplarda , tarih, oğrafya, koz oğrafya, riyaziyat, ki ya, fizik,
astro o i, tıp e jeoloji gibi ulum-u edideye e arzu ettiği herha gi ir il e ait ir
eseri bir defa süratle okuduğu eya gözde geçirdiği za a , o eser hafızası da
akşoluyor e ez erliyordu. Bu harikuladeliğiyle ütü ili lere dair her suali
cevaplândır aya hazır olduğu u eya ederdi.
73
Hazret-i Bediüzza a ı
isilsiz ir hafıza, fart-ı zekâ e e salsiz ir sürat-i intikale
alik olduğu he üz ge ç yaşı da ike dahi irçok ehl-i ili
u a ehesi de üşahede
olu uştur.
Bu şekilde Hazret-i Üstad he üz ge ç yaşta ike erkâ -ı İsla iye e i a iye, hakaik-i
Kur a iye, esasat e füruat-ı şer iyye, ulu -u aliyenin pek ze gi ir hazi esi idi. İli
ve irfan saçan feyyaz bir menba-ı ili hali de te ayüz et ekte idi.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri gerek vehbi bir mazhariyetle, gerek yüksek bir
gayret e hi
etle her e i ili de üte ahhir e ütehassıs ir ahr-ı u
a
olarak yâd ediliyordu. O u il i i ta ıya dehşetli di siz şahıslar e o u
uarızları
dahi u harikuladeliği i e şahsiyet-i a e iyesi i harikalığı ı i kâr ede e işlerdir.
A ak düş a lık, kötülemek, iftira e ittiha yolu a sap ışlardır.
Kahraman millet e hakikate üştak e susa ış ge çliği izi i a ı ı kurtar ak e
muhafaza etmek, millet-i İsla ı saadet-i darey e ail kıl ak, e ahir-i müttefika-i
İsla iye yi tahakkuk ettir ek içi , ‘isale-i Nur Külliyatı gi i oriji al e uazza
ir
şaheser telif ede , kudsi hizmet-i Kur a iye e i a iye e ihad-ı ek er-i diniyesi
uğru da e r-ü efalara aruz ırakıldığı halde sa ır e taha
ül göstere e e ağır
şartlar içerisi de ile telifat e hiz eti i de a ettir iştir.
Mardi de Bitlis e a det uyurdukları günlerde, kendilerinden zuhur eden sünuhât
ve ilhamat-ı ilahiye, ilahî ir hik et i a ı olarak te akkuf et iştir. Bu te akkuf hali,
ilahî ir sırdır e o un Üveysî bir terbiye-i rabbanî ve dürûs-u Peyga erî tahtı daki
hayatı ı a îb bir devresidir. Bu hususta herhangi indî ve tahminî mütalaa yürütmeye
hakiki ve muhlis hiçbir ehl-i ili
e i saf üret et e iştir. Böyle ir te elliyat-ı ilahiye
haleti hakkı da herha gi ir sözde içti ap et işlerdir. Fakat İsla iyet i irer gü eşi
ve dâhisi hükmünde olan eimme-i er aa e eâzı -ı e liya hakkı da da düş a lık,
nâdâ lık, a körlük, iftira, haset e gıy et edildiği halde ir kıy et ifade et e iştir.
Aynen bunun gibi, bütü dü ya di sizliği e karşı tek aşı a eyda okuya e o ları
ilzam eden Bediüzzaman bir seyfü l-İsla e ir seyfü l-Kur a dır.
Bediüzza a , Bitlis te yi e utadı ola ili
e i adetle aza î ir zühd e riyazet,
azamî bir ihlâs, azimet ve takva ile imrar-ı hayat ediyordu. Ulema ve evliyadan ve sair
zatlardan ve birçok kimselerden vaki her nevi sualleri e apla dır aya, zatı a has
74
yepye i ir tedris tarzıyla, dersleri e
vermeye devam ediyordu.
üda i
ola ulemaya ve talebe-i ulûma dersler
َ‫اَلع َ َ ءَ َ َ َ ثَ َ َااَن يَ ء‬
Genç allame Bediüzzaman Hazretleri
Ya i: Âlimler
Nebilerin varisleridir
aka ı a ge ç yaşı da yüksel iş e öyle te ayüz et iştir.
Peygamber ve nebilerin (aleyhimüsselam) hakiki varisleri olan allâmeler, büyük
aka
e a sıp sahipleri e, sulta e padişahlara, en hunhar ve zalim rüesa-yı
hükümete, gayr-ı
eşru, hatalı, adalet ve hukuka mugayir icraatları ı, hatt-ı
hareketlerini ölü
e ida ı istihkar ederek per asız a fakat üdellel ir tarzda ihtar
eder ildirir. Kur a -ı Haki e ehadis-i şerifede öyle e ders, ildirir.
Tarih-i İsla da u u
isalleri çok olduğu gi i yir i i asırda da e
üstes a e e
parlak e e salâ etli ir ti sali Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri dir. Bu iti arla u
vazife-i di iyesi e ilk defa ge çliği de Mardi de aşla ış. Ve ehl-i hüküm ve
siyaseti zul ü e aruz kalarak Bitlis e efyedili e, her za a olduğu gi i urada
da di î, i a î, İsla î e fikrî faaliyeti de ir a dahi olsa geri kal a ıştır.
Bitlis te ike , ir gü ali ile era er azı ileri gele
e urları e şahısları içki
içtikleri haber verilir. Bu gayr-ı eşru ak aya Hazret-i Üstad son derce hiddetlenir.
Müslü a
e urları işret âle leri yaparak sarhoş ol aları ı -ahaliye fena bir
u u e teşkil et ekle seyyieleri i sirayet ede ile eği i düşü ür- katiye doğru
gör ez, kalkıp o ları içki e lisleri e gider. Ke al-i vakar ve belâgatle ve mukni bir
şekilde içki i hara olduğu u te liğ eder. İçki i fe alığı hakkı da Peyga eri iz
Resul-i Ekrem (a.s.m.) Efendimizin mübarek bir hadis-i şerifi i okudukta so ra
şiddetli sözler söyler. Vali i urdur ak içi e ir er esi ihti alini de nazar-ı dikkate
alarak Üstad ir eli i ro el eri i üzeri e koyar. Burada u ü ase etle şu u eya
edelim ki:
Hazret-i Üstad, ta o ge çlik çağı da ir asra yaklaşa ihtiyarlık akti e kadar kılıç,
hançer, silâh ve revolver kullanmaktaki maharet ve çe iklikliği, u hususta se eler e
atış e kılıç tali i yap ış ir kur ay u affakiyeti i çok fe ki de olduğu, ephede
ve sair zamanlarda kumandanlarca dahi malum ve müsellemdir. Sadede dönelim…
Fakat vali çok dirayetli ve ferasetli, hamiyetli ve insaflı ir zat olduğu da
üessif ir
hadise i
ukuu a eyda
er e ek içi kat iyye ses çıkar az. “ükû et e
hür etle Üstad ı so u a kadar di ler. Orada ayrılı a ali i ya eri Hazret-i Üstad a
e yaptı ız sarf ettiği iz sözler ida ı ızı u i dir der.
75
Bediüzzaman: ͆İdam hayalime gelmedi. Hapis ve nefiy zannederdim. Fakat idam da
olsa, bir münkeri bertaraf etmek içi ölse de e zararı ar! şekli de e ap erir.
Biraz so ra polis asıtasıyla Hazret-i Üstad ı alilik aka ı a da et eder. Üstad,
ali i odasına girerken yüksek dirayet sahibi olan vali, büyük hürmet ve tazimle genç
Bediüzza a ı, aka ı da çıkarak dışarıda karşılar. Eli i öp ek üzere Üstad a
doğru ilerler. Maka ı da tazi le yer göstererek: Herkesi ir üstad ı ar, se de
e i üstadı sı der.
Bediüzza a fıtrate kayıt altı da yaşa ayı, herha gi ir suretle hareketi i tahdit
olu ası ı se ez. Her hal e hareketi de gayet hür e ser est ol ası ı ister. Be
ek eksiz yaşaya iliri , fakat hürriyetsiz yaşaya a . Be hürriyet ve serbestimi
hiçbir kayıtla tahdit ettir e der.
Bu u içi dir ki, İsta ul a geldiği za a da her türlü kayıt e tahditte azade ola ir
kimse halinde ve müstesna bir tarzda hür ve serbest olarak imrar-ı hayat eyliyordu.
Bediüzza a Bitlis te ike o altı yaşları da idi. He üz ulûğ çağı a ar a ıştı. O
za a a kadar he e he e ütü
alu atı sü uhât ka ili de idi. Uzu uzadıya
ütalaa ile eşgul oluyordu. Fakat bilahare, ulûğ yaşı a ardığı da
ı yoksa
siyasetle eşgul olduğu da
ı yoksa ir hik ete i ae
i? eskisi kadar sünuhât
görül ez oldu. Bu sırada Hazret-i Üstad, muhtelif ve mütenevvi fenlere dair eserleri
tetkike aşlıyor.
Bilhassa ve bilhassa din-i İsla a arid ola şek e şüpheleri red içi Metalî Me akıf
nam eserler ile ilm-i alet ve yüksek ilimlere dair kırk kadar kita ı a layarak, her gü az
ir üddet çalış ak se atıyla ez erliyor. “o ra her gü ez erde oku ak suretiyle
hıfzettiği u esair eserleri üç ayda ir kere de ri e u affak oluyor. Bediüzza a ,
gerek medrese gerek mektep ilim ve fenleri de ez ere aldığı eti leri, kitapları
u ut a ak içi dai a ez erde okuyup tekrarlıyordu. Ez eri de ulu a
eti leri
iktarı he e he e otuz Kur a kadar ardı.
Haşiye e şerhi ol aksızı Mirkad adlı kita ı a layarak, kısa ir za a da hıfzediyor.
Bilahare eli e geçe
ezkûr kita ı haşiye e şerhi ile ke di okta-i azarı ı
karşılaştırıyor. Yal ız üç oktada haşiyeye te afuk et iyor. Üstadı
u zatı a has
76
tevcihleri de te eddüt isal ir ahiyet e hususiyeti haiz ulu
ulema ı tahsi ve takdirine mazhar olarak kabul ediliyor.
ası da dolayı,
Bitlis eşayihi de Şeyh Muha
ed Küfre î Hazretleri i ke disi e eddua ettiği i
ir gü ühelâda irisi yala da söyler. Üstad u u işiti e çok üteessir olarak
Müşarü ileyhi ziyarete gider. Şeyh Hazretleri Bediüzza a a üyük ir te e ühle
iltifat eder e te errüke ir ders erir. E so aldığı ders de udur.
Bir üddet so ra Bediüzza a Şeyh Muha
ed Küfre î Hazretleri i rüyası da
görür. Molla “aid, gel e i ziyaret et, gide eği
der. Hazret-i Üstad hemen gidip
ziyaret eder. “o ra Şeyh Hazretleri kay olur. Üstad uya ı a saate akar ta yedi.
Tekrar yatar. Sabahleyin Hazret-i Şeyh i ha esi de
ate sesleri i yükseldiği i
duyar. Oraya gider. Ge e saat ta yedide efat ettiği i söylerler.
On dört-on beş yaşları da ulema ı her e i ili de
irçok sualler sorup doğru
e aplar er esiyle e harikulâde deha e feta ete
azhar ulu asıyla
Bediüzza a lâka ı erilerek ta ayüz ede
eşhur Molla “aid i işite e ta ıya
Hasa Paşa Va da aruf ulêma bulunmadığı da , o u Va a da et eder.
Üstad Bediüzza a
u da ete i a et ederek Va a gidiyor. Va da o
eş se e
kalarak aşair içi e giderek illeti te ir e irşad ediyor. Bir taraftan da kendisinden
ders al ak iştiyakı da ola zatlara ders er ekle
eşgul oluyor. Ulema ı ,
müderrislerin, ehl-i tasavvufun, ehl-i ekte i
esair zatları
e ki seleri sual
sor aları a dai a a ade
ulu arak te ih edile
sualleri
ilâtereddüt
e apla dır aya ve fakat kimseden sual sormamak ahdinde sadakate devam ediyor.
Üstad, Va da ulu duğu sırada dai a ali ile hükü eti ileri gele şahsiyetleri ile
te as ediyor. Oralarda yaptığı telki lerde Bu asırda, yal ız eski tarzdaki il -i
Kela ı e tedrisatı İsla di i hakkı da İsla düş a ları tarafı da iras edile e
yayıla şüpheleri red e erhe kâfi ol adığı a ka aat hâsıl ettiği i açıkta açığa
söylüyor.
Üstad ı çok ge ç yaştaki u ukufu, hal e istik ali çok keski çok afiz ir görüşle
üşahede ettiği i e ariz ir delilidir. Bu sözü söyledikte otuz-kırk se e so ra
Üstad, ilm-i Kela da ir te eddüd yapıyor. “erapa ir te eddüd ahiyet, hususiyet e
hüviyetinde olan Risale-i Nur Külliyatı ı telife aşlıyor.
77
Di ili leriyle fe ili leri i i tiza ı
Bediüzza a ı Va da ulu duğu sırada fizik, ki ya, tarih, oğrafya, riyaziyat,
hendese, jeoloji, astronomi, hikmet ve felsefe gibi ilimlere de inayet-i ilahî ile yüksek
ir ukuf sahi i olduğu görülüyor. Ulema-i İslâ
e A rupa âlimleri ve mektep
ualli leri tarafı da ulu -u evvelin ve ahirinden, ulum-u cedideden ileri sürülen
suallere hemen cevaplar veriyor.
İşte Üstad ı daha pek çok ge ç yaşı da ike gösterdiği u harikulâde zekâ e
kabiliyet, büyük ve ender ilmî ve manevi kuvvet ve mevcudiyet, herkesi hayrette
ırak ıştı. Ehl-i ili tarafı da
erile
e ke disi i
ihakkı kaza ış olduğu
Bediüzza a lâka ıyla yâd olu uyordu. Üstad ı u isi le a ak artık u u iyet
kesbediyordu. Ehl-i ektep e ualli ler tarafı da dahi Bediüzza a lâka ıyla
takip olu aya aşla ıştı.
Üstad, elûd e ze gi ir ili kay ağı idi. He daha e el yazdığı e ‘isale-i Nur
Külliyatı a dâhil olan Arapça ve Türkçe eserleri, he kırk sekiz-elli yaşları a doğru
telife aşlayıp yir i üç se ede telifi hita a ere ‘isale-i Nur Külliyatı, o u
ir
mevhibe-i İlâhiyeye azhar ulu duğu u ili
e irfan, deha ve fetanet kudretini
göstermeye kafidir. Üstad, bütün bu eserlerin de ulum-u diniye ile fünun-u asriyeyi
ez et iş, di î hakikatleri üs et ili lerle te yid e teşyid eyle ek oktası a
ehemmiyet-i ahsusa er iştir. Eserleri i e
ü taz ir hususiyeti de budur.
Üstad, Kur a î, i a î e İsla î hakikatlere şiddetle ihtiyaç duyula za a larda eser
telif et iştir. O eserler ihtiya a i ae zuhura e ü uda gel iştir. Üstad, telifat
es ası da az ir za a sarf et iştir. Mesela, ir-iki saat zarfı da kırk-elli, alt ış,
yet iş, sekse , yüz sahifelik risaleler Üstad ı süratle söyleyip, kâtibin süratle
yaz ası suretiyle te lif edil iştir. Eğer Üstad ütü hayatı ı telifata hasretseydi e
za a ı a e ihtiya ı a göre değil de, irçok e zularda eser er ek için eser
yazsaydı, eş -altı yüz parça, elki daha fazla eser sahi i ola ilirdi.
Bediüzza a
şu lardır:
“aid Nursî i
o
eş-o
altı yaşları da dahi
aşlı a hususiyetleri
* Bediüzzaman inayet-i ilahî sayesinde kendisine mahsus bir usul-ü tedris vücuda
getirir. Tedrisat e telifatı ı zatı a has ola u usule göre yapar o da şudur:
78
Ulum-u diniye ile fünun-u asrîyi mezcetmek, hakaik-i diniyeyi fünun-u müsbete ile
teyid e teşyid eyle ek. Delil, urha e hü etle, e -i şahsı a ü hasır ir üslu -u
beyanla hakaik-i Kur a iye yi, erkâ -ı i a iye e İsla iye yi İsla î esas e te elleri,
muhabbetullah ve muhabbet-i ‘esûlullah ı akıl e kalblere, ruh ve vicdanlara
yerleştir ek... Ki sede sual sor a ak, sorula ları e apla dır ak, üşkülleri
halletmek...
* Hayatta hiç ir al e ülkü ol adığı, fakr-u zaruret e dehşetli usi etler içi de
di sizleri
üthiş taarruzları a aruz kalarak yaşadığı halde hiç ki sede hediye
olarak para al az. Hatta aaş ile ka ul et ez.
* Şark edreseleri deki tale eleri iaşesi i halk te i ettiği halde, Üstad ders erdiği
tale eleri iaşesi i ke disi erir. Halkta erzak ka ul et ez.
* Ulemadan hiç sual sormaz. Bu hususta der ki:
͆Ben ulema ı il i i i kâr et e . Bu u içi ke dileri de sual sor ak fazladır.
İl i de şüphe ede ler arsa sorsu lar, e ap ereyi . “or ak şüphe ede leri
hakkıdır.
* Yetiştirdiği Nur tale eleri i ay ı ke disi gi i zekât e hediye al akta
e eder.
O ları ke disi gi i yal ız rıza-yı ilahî içi çalıştırır. ‘isale-i Nur u okuya ho alar
hafızlar, erre çık azlar. Me faat iyetiyle değil, Allah içi il e çalışırlar. E edî
ükâfatı fa i şeylere değiştir ezler. )arurî ihtiyaçları ı ü kü
erte e iktisat e
ka aat dairesi de karşıla aya çalışırlar. Hiz et ettikleri di î azifelerde erile
aaşı, di î hiz etleri e uka il olarak erile ir e lâğ iyetiyle al azlar. Derler
ki:͆Be Allahı rızası içi di e hiz et ediyoru . ‘ezzak-ı Hakiki Ce â -ı Hak tır.
Cenâb-ı Hak rızkı ı u i sa ları eliyle a a eriyor. Bütü
i et e şükra ı a ak
Cenâb-ı Hakk adır. İ sa lara ise Allah razı olsu diye dua ede iliri .
* Dai a ü erred kal ayı, dü yada hiç ir dü ye î şeyle alaka peyda et e eyi
ihtiyar et iştir. Bütü
alı ı ir eli le kaldırıp götüre il eliyi , der. “e e i
sorulunca: ͆Bir zaman gelecek, herkes beni hali e gıpta ede ek. der.
79
Saniyen: Mal e ser et a a ir lezzet er iyor. Dü yaya ir isafirha e azariyle
akıyoru
de iştir. Bu düsturları a so
efesi e kadar sadık kaldığı yüz i ler
ki seler e alû e eşhuddur.
Üstad ı E eli
Üstad ı e üyük e eli A adolu da, Şark ta, Medresetü z-)ehrâ is i de Ca iü lEzher gibi bir darülfünun tesis etmekti. Fakat harpler ve sair mücbir sebepler bu
üyük teşe üsü tahakkuku a a i oldu. Bu â iada Hazret-i Üstad çok
üteessir kaldı. Kur a e i a hiz eti hesa ı a ola o u
u uhlis teessürü
rahmet-i ilahînin muhit bir tecellisine dâi oldu. Bu tecelli-i rahmet ile bir zaman sonra
Nur Risaleleri zuhura geldi.
Kur a -ı Mu izü l-Beya ı
u asırda yüksek ir tefsiri ola hakaik-i imaniye ve
Kur a iye yi parlak bir surette ders veren Risale-i Nur Külliyatı ı
ütü
ilayetleri iz, şehir e kasa aları ız, ahiye e köyleri izde oku aya, okutul aya
aşla asıyla, he her ir Nur tale esi e i i ir Medrese-i Nuriye yap asıyla,
A adolu üyüklüğü de ir Medresetü z-Zehrâ; bir medrese yerine binler medreseler
ü uda geldi e gele ektir, i şaallah.
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, Va da ike yaz e si leri de Başit, Firaşi ,
Beytüşşe ap gi i yaylalara giderdi. Yüksek yerlere, dağlara çıkar, yeşillik e or a lık
yerlere dolaşır, uralarda ilahî a zaraları te aşa et ekte üyük ze k duyardı. Bu
gi i yerlere çok defa yal ız aşı a gider, oralarda dai a tefekkürî ir hayat yaşardı.
Hazret-i Üstad Va da Tahir Paşaya, Başid dağı da Te
uz da ile uz ulu duğu u
söyler. Tahir Paşa, te
uz e si i de oralarda uz tut az iddiası da ulu ur.
Hazret-i Üstad u yaylada ike
ir gü , u iddiaya e a e Paşa ya şu a idar
mektubu yazar.
80
Tahir Paşa
͆Ey Paşa! Başit aşı da uz tuttu. Gör ediği iz e il ediği iz şeyi i kâr etme! Her
şey se i
alû atı da ü hasır değildir. “e i safsatiyatı her yerde işle ez,
esselâ .
Bu ektupta Paşa e ehl-i ili
üstefid oldular. Yıllar a so ra da Nur tale eleri çok
i ret e ders alırlar. Bil e ek, il ediği i de il e ek... ehl-i mürekkebinin
derekesi e düş e ek, ir ihette de e e e efs-i e
âreleri i şerri de e
artası da kurtul ak e ke dileri i u pek tehlikeli araz-ı i sa iyede
uhafaza
et ek içi tekrarat e dikkatle Nur ‘isaleleri i oku aya hu
alı ir surette her gün
de a et ek gi i üessir ir da a e der a ı isti al ederler.
Nur tale eleri ili
e alu at a ı da, Be iliri , a a öğret e gi i ir gurur e
ahlâk-ı seyyie ile herha gi ir Kur a î e ura î hakikati e düsturu öğre ekte e
icabetiyle amel etmekte
ahru kal a ak teyakkuzu u taşırlar. İ a -ı illâh,
marifetullah ve tahkiki iman ilm-i âlisinde ve Risale-i Nur u ke di e has a elî
düsturları e etotları a u afık e uta ık olarak hale , kale , kale e e lisa e
hareket ede il ek e zuları da ‘isale-i Nur a e düsturları a isti ade ya lışları
söyle i e Belki he üz ile ediği , öğre e ediği
eya za a la e tedri e idrak
ede ile eği
ir husus ardır diye kâ ila e ir ülâhaza ile e itidal-i demle
uka elede ulu arak, ü akaşa e ü azaaya giriş ezler. Bu asitlikte
ü kü
erte e kaçı ırlar. İşte ‘isale-i Nur daki e lâhika ektupları daki sair düsturlar gi i
ezkûr ektu u ifade eylediği a ayı da Nur tale eleri ke dileri e ir düstur
ittihaz et işlerdir.
İlim, ibadet, taat ve tefekkür
81
Bediüzza a Hazretleri ütü za a ları ı il e, i adet, taat e tefekküre er işti.
Bu u la era er aşiretler arası da ir ihtilaf e geçi sizlik husule geldiği i işiti e
he e
üdahale eder, irşad e te ir eder, iki tarafı derhal arıştırırdı. Bütü
aşiretler kendisine fevkalade hürmet beslerdi. O derece ki, hükûmetin bile itaate
getire ediği Şakir Ağa ile Mira reisi Mustafa Paşa yı arıştır ıştı.
Hazret-i Üstad, Mustafa Paşa ya:
͆Daha tö e et edi
i? dediği za a Paşa:
͆Üstadı ız, e söylerse iz sizi dediği izde çık a . de işti. Mustafa Paşa,
Üstad a at e para te erru et ek istediği i ihsas edi e Üstad u u reddederek şu
e a ı erir:
͆Şimdiye kadar kimseden para al adığı ı işit edi iz i? Bahusus sizin gibi
zali de
asıl para ala iliri ? He siz tö e izi ozdu uz. Cezire ye sali e
ulaşa aya aksı ız! Hakikate Paşa, Cezire ye ar ada yolda ölür.
Musahabe-i ilmiye
Üstad ir za a so ra Va da Hiza a, orada da Bula ık iheti e gider. O ihette
bulunan otuz köyün uleması ı u ahese-i ilmiyeye davet eder. Her gün bir köyde
kalarak otuz köydeki ho aları ütü sualleri i e apla dırır. Bütün o havalinin ehl-i
il i e ahalisi şöhreti i işittikleri Bediüzza a ı harikulâde halleri e öylelikle izzat
şahit olurlar.
“o ra Er iş e, orada da İra a gider. Buralardaki üyük âli lerle de görüşür. Bütü
üşkülküşâ il î eseleleri hallet eye, ütü şek e şüpheleri e
üdellel e e
uk i ir tarzda izale et eye, sorula ak ütü suallere e ap er eye hazır
olduğu u; fakat hiç ir ki seye sual sor aya ağı ı eya eder. Hiç ir ehl-i ilimden
işitil e iş ola
u ilâ at İra da şayi olur. Bu ila atı e Bediüzza a ı geldiği i
işite ulema, büyük bir merak ve muhabbetle Hazret-i Üstad ı ika et uyurdukları
yerlere, gerek ferdan ferda gerek grup grup olarak giderler. Mütenevvi mevzularda ve
irçok il î eseleler hakkı da yüzler e sual sorarlar. Hazret-i Üstad, u ları hepsi i
bilâtereddüt e apla dırır. İhtilâflı eseleleri telif eder.
82
Bediüzza a ı o harikulâde ili
e irfa ı o e der zekâsı e dehası karşısı da ulema
e hûd e e lûp ir hal içi de kalır. O üyük e faziletper er zatlar, Hazret-i
Üstad a ola deri
uha et e
eftu iyetleri i, ihtira
e şükra ları ı
ke dileri de pek çok feyizya e üstefit oldukları ı arz ederler. Hazret-i Üstad, bu
mı tıkada ir üddet seyahatte so ra ilâhare Va a a det uyururlar.
Ce ir il i e dair eser te lif et iş:
Bediüzzaman Riyazatta da harikulâde bir sürat-i i tikale e il e alikti. E
üşkil, e
üyük riyazî eseleleri zih e kısa ir za a da hallederdi. Hatta Cebir ilmine dair
kendi buluşları ile harika ir eser telif et iş, fakat aatteessüf u eser Va da ir
ya gı es ası da ya ıştır.
Tahir Paşa ile riyazî eselelere dair ü akaşalar yapıyor, e
saatler e eşguliyette so ra kale le yaptıkları ı, zih e
hallediyordu.
ahir riyaziye ileri
kısa ir za a da
Bir defa şöyle ir sual sordular:
͆O eş üsli , o eş gayr-ı üslim farz edilerek birbiri ardı sıra dizilince bunlara
yapıla ak her kurada gayr-ı üsli e isa et et esi atluptur. Nasıl taksi edilir?
Bu suale cevaben:
͆Bu ları yüz yir i dört aziyet-i
uhte elesi ardır, diye yapar.
͆He de u da daha üşkili i de ke di i at ederi . İki i eş yüz aziyet-i
uhte eleye göre yaparı
der. İki saat zarfı da, elli adet İslâ la, elli adet gayr-ı
müsli e o aziyette taksi eder. Dai a kurayı gayr-ı üsli e düşürür.
İkinci bir sual:
͆Bütün küre-i arz uğday da eleri farz edilirse e kadar eder?
Bunu da zihnen halletti.
“o ra şi diye kadar sa iye i o da iri ola kaç aşire geç iştir?
83
Bunu da zihnen iki uçuk saatte çıkardı.
Daha sonra, ͆Bütün küre-i arza ir sa iyede ir ta aka düşerse e eher dört
par ak yerde dört katre düşerse o u u tarzda o se e üte adiye yağarsa
kale siz hesap ede iliri , dedi e üç saat zarfı da zih e hesap ederek söyledi.
A adolu da ir darülfü u
aka ı da kai ol ak üzere Medresetü z-)ehrâ yı
ü uda getir ek eyahut Va , Bitlis, Diyar akır da darülfü u dere esi de ir
edrese i küşadı teşe üsü ile İsta ul a geldi. İsta ul a gide eği sırada Tahir
Paşa, Üstad a şu mealde sözler söyledi:
͆Şark uleması ı ilza ediyorsu , fakat akalı İsta ul a gittikte so ra o de izdeki
üyük alıklara eyda okuya ile ek isi ? Oradaki üyük âli lerle de ü azara
yapa ile ek isi ? O larla yapa ağı
ü azaralarda da u affak ola ilecek misin?
O ları ilza ede ile ek isi ?
Üstad ı izzet-i ilmiyesine dokunan bu gibi sözlere Üstad tahammül edemezdi. Bunun
üzeri e Üstad İsta ul a gelir gel ez ulemayı ü azaraya da et etti. İsta ul daki
eşhur âli ler grup grup ziyareti e gelip sualler sordular. Üstad, her nevi ilimden
sorulan bütün suallere duraklamadan cevap verdi.
O devirlerin merkez-i İsla
ü azarada Bediüzza a ı
ı
e Dâr-ı Ulema-i İsla
aksadı şu idi:
ola
İsta
ul daki
u
Şarkî A adolu daki ili e irfa faaliyetleri e, o havalideki zekâ ve kabiliyetlere nazar-ı
dikkati el ederek şarkta, şarkı asırlardır ahru
ulu duğu ili
e irfa o akları
açtır aya çalış aktı. Yoksa Hazret-i Üstad hodfuruşluğu katiye se eye , her türlü
gösteriş e alâyişte , şöhretperestlik e hürmetten nefret eden yüksek fazilet ve
kemalat sahibi bir zat-ı ek eldir. Bu eziyetleri dahi o u hayatı oyu a yaki e
ta ı ış ola i ler e ki se i şahadeti ile alu e üselle dir.
Üstad ı İsta ul a gelişi fe kalade azar-ı dikkati el etti. Bir
İsta ul a teşrifi i şöyle tasfir et işti: Şarkı yalçı kayalıkları da
zekâ tulû etti. Bediüzza a İsta ul a teşrif etti.
Siyasetle alâkası
uharrir onun
ir ateşpare-i
84
Üstad, İsta ul da ike siyasi hayata iştirak et işti. Di , ata e illet işleri de derin
e isa etli görüş e ka aatleri ile i e düşü üşleri e ede i esareti ile te ayüz
et işti. Fakat Cu huriyeti ilk de releri de so ra siyasi hayatta
ütü
ütü
çekil iştir. “o ra otuz-otuz eş se ede eri dü ya e dü ya siyaseti ile alakası ı
ta a e kes iştir.
Eskide gü de yedi sekiz gazete okurke , siyasetle alakası ı kestikte so ra hiç ir
gazete oku az, dü ya ah aliyle iştigal et ez, hükü et erkâ ı ı ile il ez. Hatta
sorup öğre ek ile iste ez. Şeyta ı şerri de olduğu gi i siyasette de Allaha
iltica eder.
َ ‫ِ َم َنَ َالشيطَ َ َ ََ َالسيَ َس‬
َ ٰ ‫اَع َ َب‬
alakası ı kestikte ir üddet so ra efyedildiği
Nur ‘isaleleri i yaz ıştır.
͆Di i i itti iz, eti esi vahi
der. Üstad Siyasetle
e lekette telif hayatı a aşla ış,
ola aktır!
Üstad Bediüzza a “aid Nursî, İsta ul da siyasi hayatta dai a hürriyet taraftarı idi.
Matbuattaki makaleleriyle nutuk ve hutbeleriyle daima hürriyet-i şer iyeyi üdafaa
ve telkin ediyordu. Vatan ve milletin felâketini intac edecek gizli emellere, sinsi ve
yıkı ı plânlara, suret-i hakta görü e sahte hürriyetper erleri e trikaları a keski
azarı e feraseti ile üfuz ederek illeti irşad e ikaz ediyordu.
Di üzeri e yapıla tazyiklerde , askılarda dolayı çok üteessir oluyordu. İttihad e
Terakki zama ı da illeti di i ile i da ı ile oy aya lara, Türkiye de kaçarak
di i de te errüt ederek e düş a ı ız ola ecnebi memleketlerde Türkiye
aleyhi de çalışa di düş a ları a “iz di i i itti iz, gayretullahı u uttu uz...
Neti esi ahi ola aktır, diye muhalefetten çekinmiyor. Dinsizlerle, dinsizlikle,
masonlukla kahramanca mücadele ediyordu.
Ey ekpekü küpekâdan tekepküb eden küpeka!
Hürriyetçiler za a ı da Bediüzza a
“aid Nursî Di a -ı Har e
Mahke eye çıkarıl ada ö e: Şi diki Ü i ersite i ası ı
odru
eril işti.
katı daki
85
odalara ko ula sair az u e asu lar gi i, Bediüzza a
Haşiye
beraber muvakkaten ir odaya hapsedil işti.
da dört
eş zatla
İstanbul Üniversitesi
Bu zatlar, orada ulu a ir iske leyi hür ete Üstad a ırak ışlar, Üstad iske lede
otur akta idi Bu es ada, irkaç za iti diğer odalardaki asu lara tehditkâra e
Haşiye
Burada Üstadda
ir hatırayı aklet ek isteri . Üstad ı e
üyük gayeleri de
iri ola Va da
te eli i attığı fakat hadisat-ı za a se e i ile gerçekleştire ediği dar-ül fünun yerine bir üniversite
kurul ası a za a ı hükü eti i teş ik ediyor. Daha so ra dö e i iktidarı Erzuru u ter ih edip orada
Ü i ersite kuruluyor e u ü i ersiteye koydukları isi içi diyor orası e i ü i ersite . İsta ul
Üniversitesi de birgün Nur Üniversitesi ola aktır diyor. Bu di dar illeti âli leri in e e latları ın
mazlum ve asu ları muhakeme ve muaheze ve idam edildiği, küfür tohu ları ekerek i a î e İsla î e
ütü i sa î değerlerde yoksu tahsilli teröristler yetiştire kuru lar e mekânlar ol akta çıka ak
münevver mütefekkir nurlu ve i a lı esiller yetiştire ir yer ola aktır İ şaallah.
Ömer
Çiçek
86
ağırıp çağırdıkları ı, hakareta iz sözler sarf ettikleri i Bediüzza a işitir. “o ra
ke di odaları ı kapısı dışarıda açıl aya çalışırke derhal a lar ki ke disi e
arkadaşları a öyle yapıl ak üzere içeri girile ek. “a dalyeyi eli e alıyor, ezkûr za it
daha kapıyı açar aç az sa dalyeyi kafası a ur ak üzere za ite doğru:
Ey ekpekü küpekâdan tekepküp ede küpeka! diye ağırarak hü u ediyor. )a it
e arkadaşları
u sözde
e Üstad ta
dehşetle korkarak e zali a e
ua eleleri de piş a olarak kapıyı süratle kapayıp, hakaret ede ede
uzaklaşıyorlar. Üstad ı
u te di i de so ra diğer hapislere hakaret e tehditler
savurmaktan vazgeçiyorlar.
Bu hadiseden bir müddet sonra Bediüzzaman da mahkemeye götürülür. Birkaç sual ve
cevaptan sonra, Divan-ı Har -i Örfî de ahke e reisi Hurşit Paşa:
͆“iz şeriat istiyor uşsu uz, şeriat isteye ler
ürte idir der.
Üstad ı
ahke e salo u a al adan önce, mahkeme salonu pencerelerinden
görüle ek şekilde dışarıda Şeriat isteye altı ho ayı asıl ış halde darağa ı da
ırakırlar. Ta ki Bediüzza a
u ları görerek korksu
e şeriatı
üdafaası ı
yapa ası diye. Üstad içeride
u, asıla ho aları ir daha görür. Bu aziyet
karşısı da ahke e reisi i yukarıdaki sözü e karşı tarihî ir kahra a lık, İsla î ir
esaret e şe aatle şu e a ı erir:
͆Eğer Meşrutiyet ir fırka ı isti dadı da i aretse ve şeriatçılık ürte ilik ise,
ütü dü ya, i s ve i şahit olsu ki, e
ürte iyi ! Şeriatı ir tek eselesi
uğru da i ruhu olsa hepsi i fedaya hazırı !
͆)ali ler içi yaşası
ehe
e !
O gü ler dalâleti e azgı de riydi. Üstad ı hayatı tehlikedeydi. Mahke e ilhassa
öyle ir e a ı er ek üreti de ulu a Üstad hakkı da ida hük ü ü ere ekti.
Fakat Üstad, ölü e, ida a hiç kıy et er iyor, hakikati per asız a söyle ekte
çeki iyordu. Bu üthiş e zali
ahke ede ida ı ı eklerke eraat kaza ıştı.
Mahke ede çıkarke teşekküre ile lüzu gör e iş. Zali ler içi yaşası
ehe e ! Zali ler içi yaşası Cehe e
diye diye o uazza
e ahşeri ir
kala alık ortası da Beyazıt Meyda ı a çık ış e “ulta Ah et Ca ii e doğru
ilerle işti.
87
İsta
ul da
Divan-ı Harp te çok kahra a a üdafaalarda ulu uştu. Bu üdafaalar o za a
ir haftada iki defa asıl ıştı. O gü lerde di , ata ve millet aleyhinde çevrilen
plâ ları aka ete duçar ede Üstad ı u üdafaaları da e sair yazı e sözleri de
irçok zatlar uya ış e hadisatı kü hü e akıf ola il e şuuru a sahip ol uşlardı.
Üstad ı o za a lar İsta ul daki üyük hiz etleri e dair tafsilat üyük Tarihçe-i
Hayat ta ardır. Mütalaayı arzu ede ler o a üra aat ederlerede ilirler.
İttihad-ı Muha
edî Ce iyeti
İla -ı Hürriyette so ra, Üstad, ü ahit zatlarla era er İttihad-ı Muha
edî
Ce iyeti i kur uştur. Bediüzza a ı kela
e kale i e o kadar fazla ir u u î
emniyet ve itimad hâsıl ol uştu ki, ir akalesiyle Adapazarı e İz it ha alesi de elli
i kişi e iyete dâhil oldu. Bu e iyet kısa ir za a da pek ziyade ge işle işti.
Üstad ütü kudret e ku etiyle, a sipera e ir fedakârlıkla İsla iyet e, ata e
millete hizmet ediyordu.
Mason ve komünistler, din ve din ada ları ız, ata e illeti izi hakkı daki
güzellikleri çirkinlik, iyilikleri kötülük, hakikatleri hilaf-ı hakikat, eyazı siyah
göstermeye,
efkâr-ı a
eyi kast-ı
ahsusla iğfal et eye çalış ışlar e
çalış aktadırlar. Mu akkat ir de rede so ra illet e neslimiz hakikatlere ve
hadisatı kü hü e akıf olarak o di , ata e illet düş a ı a arşistlerde şiddetle
efret ettiler. Hak e hakikate so suz ir ra ıtayla ağla ıp, Hak yolu da sarsıl az ir
sadakatle yürü eye koyuldular. Hak e hakikati a layıp anlatmaya ve yaymaya
giriştiler. İşte u e i ukuatta irisi de Otuz Bir Mart Vakıası dır.
İsla iyet düş a ları u akıa ı üzeri e kalı e siyah ir perde çek eye çalıştılar.
Nihayet ütü gayretleri eti esiz kal aya ahkû olarak, u akıa ı içyüzü ü ve
hakikati i, illet e esli izi öğre esi i a i ola adılar. Bu ürettep akıayı
aha e ederek di düş a ları, di e e di darlara çok iftiralar e iha etler ettiler.
Bu ları her esile ile yaydılar. Bu eya da Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i , o
akıa ı
üse ipleri de olduğu u da se eler e, irtakı yala e uydur alarla e
yaygaralarla yay aya çalıştılar.
Nihayet ke di kazdıkları kuyuya ke dileri düştüler. Yala ları a illeti i a dıra ağız
derke yala ları ı suratları a çarpıl ası a, ütü edahetiyle yala e iftiraları ı
88
alu
e
üselle
ol ası a se ep oldular. Otuz Bir Mart Vakıası da
Bediüzza a ı ata , illet e ordu lehi de e üyük hiz eti ifa eylediği e dair
tarihî esikaları i tişarı a e üyük a il oldular.
Evet, o zaman isya ede sekiz ta ura ku a da lar söz di lete e iş. Başka ühi
kimselerin sözlerine dahi tabur neferâtı e iyet et e işti. Bu u üzeri e sözü ü
büyük bir emniyet ve itimad e afiziyet e tesirata alik ulu asıyla te ayüz ede
Bediüzzaman, o taburlara nutuk vermek üzere davet edilir. Bediüzzaman, isyan eden
sekiz tabura hitaben bir nutuk irad eder. Üstad ı te ir e irşad edi i uk î ve
üessir
ir
utkuyla sekiz ta ur isya da
azgeçerek kışlaları a çekilir.
Ku a da ları ı e irleri e itaat et eye aşlarlar. Bu suretle Otuz Bir Mart isya ı ı
astırıl ası da Üstad ı üyük tesiri e hiz eti olur.
İlim ve irfa o akları içi çalışır
Bediüzza a “aid Nursî İsta ul dayke Va , Bitlis e Diyar akır da e Şark
vilayetlerinin birçok yerlerinde ilim ve irfa o akları açıl ası içi çalış ış, u üyük e
kudsi tazi
e teşe üsü ü ku ede fiile çık ası içi çok gayret et iştir. Fakat
aalesef azı aehil ki seleri arada ulu ası da dolayı Üstad ı te kifha elere
sürükle esi e se ep olu uş e u
ukaddes hizmetin vücuda gelmesi
e zuu da â ialar çık ası a se e iyet eril iştir.
Sultan Abdülhamid han
A dülha it Ha la görüşür
89
İsta ul da ir üddet so ra Bediüzza a A dülha it Ha la görüşür. Mezkûr
tasa ur e teşe üsü ü ilâyet-i şarkiye i u larda
ahru
ulu duğu u a latır.
Şarkı
uhtelif ilayet e şehirleri de tesis ede eği ili
e irfa
üesseseleri i
yerleri i harita üzeri de irer irer arz eder. A dülha it Ha , Üstad ı u üyük
teşe üsü ü hüs -ü ka ul ile karşılar. Bu ları küşadı hususu da ilk i kâ e fırsatta
Haşiye
e ir e fer a yaza ağı ı adede ir ta ır gösterir.
Haşiye
Şu u hemen ifade edeli
ki, Üstad ı
A dülha it le
izzat görüştüğü e dair
aşka
ir
ilgi
ol adığı da dolayı )ü eyir ağa eyi u eya ları a a a yazılı eti lere seh e
i girdiği e dair ir
şüphe ile u ilgileri sıhhati i uzu za a hususî hiz eti de ulu a Eyüp Ek ek i ağa eyde de tahkik
ettik. Bize ay e şu ları söyledi:
)ü eyir Ağa ey u ilgileri a a dikte ettirerek yazdırdı. Bu ları izzat e yazdı . “eh e yazıl ış e
yazılı eti lere seh e gir iş ir ilgi değildir. )ü eyir Ağa ey Üstad da u ilgileri işit ese sıhhati e
gü e ese a lat az e yazdır azdı. O üstada ait doğru ol aya ir ilgiyi kulla az. O u la Üstad ı
a lat az. O u
u a ihtiya ı yoktur. Tarihçiler u ilgiler ışığı da arsa arşi lerde yazılı elgeleri i
ulsu lar. Şu da ir gerçektir ki tarihte yaşa ış her olayı yazılı ir elgesi de yoktur. Tahiri Ağa ey:
Üstad tarihçe-i hayatı yazılırke ütü sergüzeşti hayatı ı )ü eyir e a lattı dedi. Dolayısıyla u ilgiler
tarihin kara lıkları da kal ış )ü eyir Ağa ey i a lat asıyla eyda a çık ış ir ilgidir. Bizi içi onun
a lat ış ol ası ö e lidir, bera-yı alu at aka ı da yazıl ası da ir ahzur yoktur dedi. (Eyüp
Ekmekçi)
Not: Burdur safahatı ile ilgili Yargıyatı aleyhte verdiği karara karşı, üdafaa aka ı da Üstad ı hayatı ı
özetleyerek kale e aldığı ir aşka çalış ası da A dülha id le görüştüğü e dair urada a latıla ları
orada da detay vererek teyit e tak iye ede eya ları ardır. Ko uyla ilgili kıs ı şu lardır:
Padişahı ikaz:
Karış karış gezdiği A adolu da halkı fakr-u zaruret içi de kı ra ışı, di de utaassı e uhake eyi
akliyede oksa ola
e fe i ilgilere ta a e ya a ı ulu a di ada ları ı hal-i perişa ı ı
üşahede ede fe î e di î ili leri ir arada okutan dar-ül fü u Ü i ersite aç ak e A adolu yu
aarif, fe e sa at yoluyla kalkı dır ak isteye Bediüzza a u dilek e te e ileri i izzat padişaha
ildir ek iste iş, de ri şeyh-ül İslâ ı ı da ulu duğu ka ulde düşü eleri i, dilek e te e ilerini
olduğu gi i padişaha eya ederke Japo İ paratoru Mikado Hiro Hito u İslâ di i üzeri de Japo
halkı ı aydı lata ak ili ada ları gö der esi içi A dülha id e yaptığı üraa atı “ulta Ha id i
‘uslar da e dişe ederek i a ı ı yeri e getir e esi e İsta ul a gel iş ola Japo İ paratorluğu ya er-i
hassı ı Japo ya da İslâ iyet i esas di hali e gel esi i
ü kü ola ile eği i elirt esi e rağ e
eli i oş çe ril esi e ütü Japo ya e Çi i gezerek oradaki Müslü a ları hali i üşahede ede bir
ili
e irfa sefer erliği i zarureti e i a a e padişahta yardı ı di ali leri gö der esi tale i de
90
A dülha it Ha hal edilir
Fakat Üstad ı ir adire-i fıtrat hali deki hatt-ı hareketi i , İslâ a hiz et tarz e
faaliyeti i de a ı hali de Os a lıları ye i aşta ihya ola ile eği i, âle -i İsla ı
uya a ile eği i, u u
Müslü a ları
e Türkiye i aleyhi deki faaliyetleri
aka ete duçar ola ile eği i seze gizli e di siz ifsat ko itesi e İsla aleyhtarı
e e i teşekkülleri ada ları suret-i Hak ta görü erek azı hafiyelere hilaf-ı hakikat
şeyler söylerler. Gayet dessasa e e ü afıka e yapıla fit e e fesatta so ra
Üstad ı
ezkûr teşe üsü ü ü uda gel esi e irtakı
â ialar husule gelir. Di
düş a ları ı “ulta A dülha id i aşı a açtıkları gaileler de gittikçe çoğal aya
aşlar. Nihayet “ulta A dülha id Ha hal edilir.
Risale-i Nurla asip eyle iştir
Risale-i Nur u zuhuriyle e ütü ata sathı da i tişar et iş ulu asıyla rah et-i
ilahî te elli et iş u ili
e irfa o akları ı göre eği azife-i kudsiyeyi Risale-i Nur la
en ekmel bir tarzda ifa eylemesini Rabb-ı ‘ahi , Hazret-i Bediüzza a a ihsa e
asip eyle iştir. Bediüzza a ı o uhlis e ukaddes tasa ur e plâ ları ‘isale-i
Nur u gittikçe ziyadeleşe e ir çığ hali de ilerleye eşriyatıyla bir nevi kuvveden
fiile çık ıştır e daha da çıka ağı da şek e şüphe yoktur.
͆“izde sual, e de
evap
Eski “aid dö e i de İsta ul da Şeker i Ha da
Mektep
e
edrese
e supları da
e filozoflarda , di siz e di darlarda , herha gi ir fe de
e
olursa olsun her kimin bir suali varsa benden sorsun. Sizden sual, benden cevap...
ulu a üyük ali A dürreşid İ rahi i
üra aatı ı da u u a i tikal ettiril eyişi i şiddetle te kid
ede Bediüzza a “ulta Ha ide şu hita da da ulu uştur:
Maka -ı Hilafet ü hasıra Cu a a azı res -i âlisi değildir. Halifeleri kudret-i a e iyesi olduğu gi i,
kudret-i maddiyesi de olacak, aktar-ı iha daki ü
et-i Muha
edi a.s. . ü le ua elatı a kâfil e
za i ola aktır. A durreşid İ rahim Efendi bir mücahid-i din-i ü i dir. O u İstirha ı ı eti esiz
ırak ak gü ah-ı azi dir. Maka -ı Meşihat kudretsiz ise lehül ha d u e lekette u uğurda feday-ı a
edecek erbab-ı di
e uttur. Niçi
u istirha ı e alik-i ahrusa ıza ilâ e te liğ uyur adı ız
Zübeyir Gündüzalp
91
Hiç ir ki seye ir sual sor aya ağı
işitiyor. Bu ila ıyla ulema ı hü u
ırak adı. Gü ler e e haftalar a
sonunda ulema, “aidü l-Meşhur un,
kabul ve tasdik ettiler.
, diye yaptığı u ila ı ı
u a hedef oldu. “orula
aşarıyla de a ede u
Bediül eya e Bediüzza
ütü İsta ul uleması
hiç ir suali e apsız
yüksek ü azaraları
a olduğu u ittifakla
Di e Kur a düş a ı azı ü afıklar, Bu ada delidir, çü kü her şeyi iliyor, diye
deliler defteri e kaydettiler. E e i güçleri ada ları e aşası ol aya , eslek
ye i i e sadık kala hakperest doktorlar, Eğer Bediüzza a da zerre kadar
e u luk eseri arsa dü yada akıllı ada yoktur. Şi diye kadar dü yada öyle ir
nadire-i akıl e zekâ e ili sahi i görül e iştir diyorlar.
Tekrar görüş e isteği
İsla aleyhtarı e e i teşekkülleri ada ları suret-i hak ta görü erek padişahla
tekrar görüş e isteği e a i oluyorlar. Bir kese ihsa -ı şaha e erip aaşa ağla ak
istiyorlar. Üstad u ları hepsi i reddediyor. “o ra azı hafiyeler hilaf-ı hakikat şeyler
söylerler. Gayet dessasa e e ü afıka e yapıla fit e e fesattan sonra rakiplerinin
de ifsâdâtı e Er e i ir doktoru se ki ile Bediüzza a ı i arha eye akıl
hastanesine) götürürler.
Bediüzza a ı ke disi i
uaye e e teda isi içi Ma ey -i Hü ayu da
azifele dirile doktora hita ı, asıl ir dessasiyeti dö düğü ü ortaya koy aktadır.
Bediüzzaman doktora͆Doktor, içi geldi ?
Doktor:
͆“e i teda i içi geldi .
92
de gö derildiği Toptaşı Bi arha esi tı arha e Üsküdar.
Bediüzzaman doktora:
͆Hasta ı teda isi doktorları azifesi ise de teşhis-i illet hasta ı azifesidir. Ben
hasta değili , e leket e illeti hastadır, o ları teda i içi geldi . Maalesef e i
teda i altı a aldılar. A adolu ilk yaratıldığı duru da ulu aktadır. Halkı ehalet
ataklığı da oğul aktadır. O ları kurtar ak ü idiyle uraya geldi . O ları teda i
ettir eye çalışırke , aalesef e i etle itha edilerek tı arha eye atıldı
e
teda i e lüzu gösterildi. Hakikate deliler içi e düşe deli olur dedikleri gi i,
İsta ul a geldi , e de deli oldu .
Doktor Bediüzza a ı
raporda:
Şi diye kadar İsta
diyor.
Bediüzza a
u hita ı ı di ledikten sonra Mabeyn-i Hü ayu a yazdığı
ula gele ler içerisi de öyle ir adire-i za a
ulu
a ıştır
ı doktorla ko uş ası ı de a ı ise şöyledir:
Bediüzzaman:͆Ey Ta ip Efe di! “e di le, e söyleye eği . Cinnetime bir delil
se i eli e ere eği . O da, sual olu ada e aptır. A tika ir di a e i sözü ü
di le eyi şüphesiz arzu edersi iz. Muaye e i uhake e sureti de istiyoru . “e i
i da ı da hake olsu . Ta i e tıp dersi er ek fuzuliliktir. Fakat teşhiş-i illete
93
yardı ede ek oktaları a lat ak hasta ı azifesidir. He de istik al sizi tekzip
et e ek içi el ette di le eyi lüzu lu görürsü üz. İşte şu dört oktayı azar-ı
ütalaaya alı ız.
͆Biri isi: Be , Şark ı dağları da üyü üşü . Ka a ola ah ali i o yerleri kapa ı
ile tart alısı ız. Hassas ola
ede i İsta ul
iza ıyla tart a alısı ız. Öyle
yaparsa ız ir
ade -i saadeti iz ola Dersaadet te ö ü üze sed çek iş
olursu uz. He de ekseri he şerileri i tı arha eye se k et ek lazı gelir. )ira
Anadolu da e re açlı ola ahlâk, cesaret, izzet-i nefis, salâbet-i diniye, muvafakat-ı
kalb e lisa dır. Mede iyette ezaket de ile u ur o lar a
üdaha edir,
dalkavukluktur.
͆İki isi: Be i el ise gi i ah al e ahlâkı da âsa uhaliftir. Hak e efsüle ri
ihe k iti ar edi iz. )a a ı e âdâtı re aç erdiği azı ahlâk-ı seyyieyi görenek
asıtası ile u u e-i i tisal ol uş,
ikyas et eyi iz. Ne e lazı , aşkası
düşü sü feryad-ı eyyita esi gi i e deri ki, Müslü a ı , İsla iyet iheti e
manen memurum ve sadakatle mükellefim. Millete, din ve devlete âfi ola ir şey
düşü e eği .
͆Üçü üsü: Şaz e adir olarak, istidad-ı za a ı fe ki de çok ki seler gelip
geç işler. Nâs, aşla gıçta o lara ü u eya a es is at et işler. “o rada sihir eya
harikaya ha let işler. Biri i e iki i okta ı
a ey i de ola tezat, i eti e
hük ede ze atı delil e üddeaları da ola tezada işarettir e i adır. )ira
ef alleriyle de işler: Di a edir. Çü kü her esaili üşküleye e ap eriyor. Böyle
delil getiren elbette delidir! e ilfiil o a yakı olduğu ir za a , ya i ir i kılâ -ı
azi ile ke di i tehlikede e ehlekede görse e te aşası da
ahru kalsa asıl
telâş e hiddet et esi . He de e de daha di a e )aptiye Nazırı dır. )ira e de
daha hiddetlidir. Hem de bu cinnet-i muvakkataya müptelâ olmayan binde birdir.
͆Eğer dalka ukluk e te elluk e kedi gi i yal ar ak, e faat-ı u u iyeyi
menfaat-ı şahsiyeye feda et ek aklı
uktezası da addedil ek lazı geliyorsa,
şahit olu uz e o akılda istifa ı eriyorum. Divanelik bence bir mertebe-i
masumiyet gibidir, iftihar ediyorum.
͆Birkaç okta şüpheyi da et et iş, o ları ilerek azı hik et-i hafiye içi yap ışı .
94
͆Biri isi: Şekli gari i . Bu uhalif li ası la akasıd-ı dü ye iyede istiğ a ı e
beldenin adetleri e uhalefetteki özrü ü e ah al e et arı ı âsa uhalefeti i e
münasebet-i zâhir e âtı ile ta iliği, i sa iyeti i e e leketi i
uha eti i ila
etmek içindir. Hem de sanayi-i mahalliye revaç vermek için bir nasihat-ı fiili ediyoru .
Hem de kendimdeki bir meyl-i te eddüdü göster ek e za a ı te eddüd ede eği e
işaret ediyoru . He de “ulta “eli e iat et işi . O da aşı a e i gi i Vilayat-ı
Şarkiye külahı giydiği i ir fotoğrafı da görüyoruz. Be
ü azara ile ilfiil u
noktalardan ikaz etmek istiyoru . De ek izi doktorları feh i hasta e ke di
raporlarıyla e u e )aptiye Nazırı da hiddeti içi di a edirler.
͆Ey doktor! “e iyi ir doktorsu . E elâ o içareleri teda i et, so ra e i!
Doktor Üstad ı
u hita ı ı di ledikte so ra: Eğer Bediüzza a da zerre kadar
e u luk eseri arsa dü yada akıllı ada yoktur diyerek raporu u ta zi eder.
Bediüzza a ı zaptiye ezareti e geri gö derir.
Bundan sonra da te kifha ede )aptiye Nazırı Şefik Paşa ile ola
uha eredir:
“üley a Şefik Paşa
Zaptiye Nazırı:
͆Padişah sa a sela et iş,
altı
aaş ağla ış, so ra da e leketi e
dö düğü akit o aaşı
lira yapa ak. Ve u
altı ı da ihsa -ı şaha e olarak sa a
gö der iş.
Cevaben dedim:
95
͆Be
aaş dile isi değili . Bi lira da olsa kabul etmem. Kendim için gelmedim,
e leketi içi geldi . He de u a a er ek istediği iz hakkı sükûttur.
Nazır dedi:
͆Neti esi ahi dir.
Cevaben dedim:
͆Neti esi de iz olsa ge iş ir ka irdir. He de İsta ul a geldiği
akit hayatı ı
rüş et getir işi , e ederseniz ediniz. Bunu da ciddi söylüyorum. Ben isterim ki
ata daşları ı ilfiil ikaz edeyi ki, u da de lete i tisap, hiz et içi dir, aaş
kap ak içi değildir. He de e i gi i ir ada ı
illete e de lete hiz eti
nasihatledir; o da hüsn-ü tesir iledir, o da has ilikledir, u da garazsızlık, o da
i azsızlık, o da terk-i menafi-i şahsiye iledir. Bi ae aleyh e
aaşı ka ulü de
azuru .
Nazır:
͆“e i
e leketi de
tezekkürdür.
eşr-i
aarif ola
aksadı , Me lis-i Vükelâ da derdest-i
Cevaben dedim:
͆Maarif-i tehir, aaşı ta il et e iz a a a e kaide iledir? Nede
şahsiye i e faat-ı u u iye-i illete ter ih ediyorsu uz?
e faat-ı
Nazır hiddet etti.
Ben dedim:͆Be hür yaşa ışı , hürriyet-i utlaka ı
eyda ı ola A adolu u
dağları da üyü üşü . Ba a hiddet fayda er ez. Nafile yorul ayı ız. Be i
efyedi ! Fiza olsu , Ye e olsu , razıyı . “izde pi edüzlükte e ya alakçılıkta
kurtulursu uz. Be de yüksekte düş ekle i i ekte kurtuluru .
Nazır:
͆Ne de ek istiyorsu ?
Cevaben dedim ki:
96
͆“igara kâğıdı kadar i e e iza
a ıyla ir perdeyi, fe era ede u kadar efkâr
e hissiyata karşı herkesi üstü e ört üşsü üz. Herkes altı da sizi tazyikatı ızla
meyyit-i üteharrik gi i i liyor. Be a e i idi , o perde i altı a gir edi , üstü de
kaldı . Hâsılı, siz de o kadar ya a ılık yaparsı ız ki, e de i i iri . He de
e leketi de ike sizi iyi ilirdi . Bu ah al sizi sırları ızı a a iyi öğretti. Bahusus
tı arha e u eti leri a a iyi şerh etti. He de u hallere teşekkür ederi . )ira su-i
zan yerine hüsn-ü za ediyoru .
Maarif içi İsta
ul a gel işti
Hazret-i Üstad Bediüzza a “aid Nursî, Şark ilayetleri de
ektep,
edrese
açtır ak, aarifi a la dır ak içi İsta ul a gel işti. Çok hürriyetper er, yüksek
cesaret-i i a iye sahi i ir zat idi. )a a ı ah ali i göz ö ü e getiri iz. Diğer
hürriyetper era a karşı sarayı aldığı aziyet e idi? Üstad Bediüzza a ise esaret
ve şehâ ette, ha iyet e hürriyetper erlikte za a ı hürriyetper erleri de çok
daha ilerideydi. O u u hürriyet ü adelesi e karşı, ili
e fazlı a hür ete saray
çok üsa ahakâr da ra dı. Fakat ü adelesi i ö ü e geç ek ü kü ol adı.
Ge çliği, taşkı
e ateşi
ir zekâ, hürriyet aşkı,
ü adele i ruhu, diğer
hürriyetper era ı
aruz kaldığı akı ette o u koruya adı.
͆Bu kadar cesaret akıl karı değildir
Hürriyet ü adelesi de elâdet e şehâ eti o dere ede idi ki, herkesi ağzı ı
aç akta korktuğu işaretle ko uştuğu ir za a da o u u kadar esaret e celâdet
göster esi, za a ı ha salası a sığ adı. “arayı e paşaları hükü ferma olduğu,
utlak ir kudrete sahip ulu duğu ir za a da, Şark ilayetleri de gele Üstad ı
u kadar üret göster esi hayret e taa üple telakki edile eği ta iiydi. Halka köle
azarıyla aka
üste it paşalar, Bu kadar esaret akıl kârı değildir, diye onu
uaye eye se k et ekte aşka ke dileri içi halâs e rahat çaresi göre ediler. İşte
tı arha eye gö derilişi u saikle ol uştur.
Doktor Hayra Ol uş
Hasta ede doktora söylediği sözler, doktoru hayrette ırak ış doktor o u zekâ ve
irfa ı a celâdet e şehâ eti e hayra ol uş, doktor e içi gö derildiği i a la ış,
Üstad a za a ı ezaketi i hatırlat ış, itidal ta siye et iş e özür dile iştir.
97
Hastaha ede şöyle ir duru
yaşa ır.
Üstad: Hastaha ede saldırga , eli arkada
ağlı ir hastayı görür. Doktora niye
ağladıkları ı sorar. “aldırga olduğu u o u içi ağladıkları e a ı ı alır. Üstad ir
salı eli i ayağı ı ir çözü
akalı
der. Üstadı dediği i yaparlar. Hastada hiç
hareket yok. Masu
asu durur. Üstad: Bu hasta akliye i şu dalı da rahatsızdır.
Başka hastalara u şu dalı da rahatsızdır gi i teşhis e eya larda ulu ur.
Doktorlar Üstad ı u teşhisleri i doğruluğu u tasdik edip, u ili dalı da da engin
ir ilgiye sahip olduğu a şahit olup hayra kalarak Üstad ı üzeri de asıl ir oyu
oy a dığı ı daha iyi ka rarlar e raporları ı erirler. Bediüzzaman da cünun varsa
dü yada akıllı i sa yoktur derler.
Üstad: Mezkûr hiz etleri de so ra
yılları da İsta ul da ayrıl aya karar
erir. Batu yoluyla Va a a det ederke Tiflis e uğrar. Tiflis te Şeyh “a a tepesi e
Haşiye
çıkar.
Burada bir Rus Polisiyle cereyan eden bir muhaverenin istikbalde vücuda
gele ek e gel iş ola eşaretli hadisatı ir üjde isi ol ası ehe
iyet-i azimesine
binaen bunu burada sonuna kadar naklediyorum.
Haşiye
O ‘us Polisi e
arzusu tarize tale eleri
Orada e i
edrese
derse çıkar e çık ıştır.
getir e i
utlulugu içi
edrese i plâ ı ı yapıyoru
sözüyle, o gü kü şartlarda
ü kü ol aya
u
e istak alde ola ağı ı ir üjdesi açı e ridir ki; ayrı a “u gur Ağa eye de iş:
i aça aksı . Bu da ayrı ir kera etidir ki; hal e istik ale dair oş ko uş az e
Bugü tahakkuk et iştir ki “u gur Ağa ey Üstadı ızı u aziz arzusu u yeri e
de Şeyh “a a tepesi de görül ektedir. Ömer Çiçek
98
Mustafa “u gur Ağa ey ir gurup kardeşle Şeyh “a an tepesinde görülmektedir
Şöyle ki:
Üstad, u tepede dikkatle etrafı te aşa ederke ya ı a ir ‘us polisi gelir.
͆Niye öyle dikkat ediyorsu ?
Bediüzzaman der:
͆Medrese i plâ ı ı yapıyoru .
Polis:
͆Nerelisi ?
Bediüzzaman:
͆Bitlisliyi .
Rus Polisi.
͆Burası Tiflis tir.
Bediüzzaman:
͆Bitlis-Tiflis ir iri i kardeşidir.
Rus Polisi:
͆Ne de ek?
Bediüzzaman.
͆Asya da âle -i İsla da üç ur ir iri i arkası da i kişafa aşlıyor. “izde ir iri
üstüne üç zul et i kişafa aşlaya aktır. Şu perde-i üste ida e yırtıla ak, takallüs
ede ek; e de gelip urada edrese i yapa ağı .
Rus Polisi:
͆Heyhat, şaşarı
se i ü idi e!
99
Bediüzzaman:
͆Be de şaşarı se i aklı a! Bu kışı de a ı a ihti al ere ilir
aharı e her ge e i ir eharı ardır.
isi ? Her kışı
ir
Rus Polisi:
͆İsla
parça parça ol uş.
Bediüzzaman:
Tahsile git işler!
İşte Hi dista , İsla
Mısır, İsla
ı
ı zeki ir
üstaid ir eledidir, İ giliz
ekte i idadisi de çalışıyor.
ahdu udur, İ giliz mekteb-i
ülkiyesi de ders alıyor.
Kafkas e Türkista , İsla
ediyorlar, ila ahir.
ı iki ahadır oğullarıdır. ‘us
ekte -i harbiyesinde talim
Yahu! Şu asilzade e lat, şahadet a eleri i aldıkta so ra her iri ir kıta aşı a
geçe ek. Muhteşe , adil pederleri ola İsla iyet i
ayrağı ı afak-ı ke alatta
temevvüç ettirmekle, kader-i ezelî i
azarı da feleği i adı a e -i eşerdeki
hikmet-i ezelî i sırrı ı ilâ ede ektir.
İşte, öyle dü yayı alakadar ede küllî ir eşareti tek ü eşşiri, İsla ı parlak
istik ali hakkı daki öyle uazza
ir ha eri yekta uh iri ola Bediüzza a “aid
Nursî Hazretleri, doksa se eye ulaşa uzu ö rü oyu a Kur a hakikatleri i
eşri, İsla ı teali e terakkisi içi ütü küfür âle i e tek aşı a eyda okudu.
Ömrü harp eyda ları da e leket hapisha eleri de geçti. Hayatı da istirahat
döşeği gör edi.
Kur a î e i a î hiz eti i durdura il ek e ortada kaldıra il ek içi di
düş a ları ke disi i dai î ir isti dad-ı utlak e eşedd-i zul e aruz ıraktılar.
Fakat o, her şeye rağ e e mütemadi e üte ali işke e e sıkı tılar içi de hiz eti i a iye e Kur a iye si de u affak oldu. Mukaddes ihad-ı di iyesi de ihaî zafere
erişti.
Müminin derdi ile dertlenmek
͆Mü i i derdi ile dertle eye
ü i değildir, hakikatini her zaman ruhunun
deri likleri de duyarak e u u i a ı ı yaparak hayatı ı i a ı kurtar ak da ası a
100
vakfeden böyle bir üstad-ı ek eli e ir ü ahid-i ekberin, elli sene evvel Rus polisi
ile yaptığı ko uş adaki deri hakikat, ugü kat i e sarih akıalar halinde meydana
gel iş e ö ü üze çık ış ulu aktadır. İsla âle i i ekseriyeti ke disi i ya a ı
tasallutu da kurtar ış e kurtar a yolu a gir iştir. Mezkûr eşareti küllî ir
surette de ukua gele eği, za a ları yakı laş ış olduğu, ugü artık bedahet haline
gel iştir.
Bu dersler eser hali de eşredildi
Bediüzza a Va a
u asalat ettikte so ra
e leketi
uhtelif şehir e
kasa aları ı, köyleri i dolaşarak İsla î, il î, içti ai e ede î e zularda erdiği
ko fera slarla, irad uyurduğu hut e e vaazlarla, nasihat ve derslerle, ahalinin,
aşairi sorduğu suallere erdiği e aplarla illeti irşad e te ir et eye de a
eyledi. Mezkûr
e zulardaki dersleri, eya
e izahları fe kalâde hayatî ir
ehemmiyeti haizdi. Bu dersler ve cevaplar sonra bir araya getirilerek bir eser halinde
eşredildi. Mat u üshaları kısa ir za a da e udu kal adı. Tekrar ta edil esi e
maniler zuhur edince hatt-ı Kur a la, el yaz alarıyla yazıl ak suretiyle eşredil eye
aşla dı.
Emsalsiz bir üslub-u beyana malikti
Üstad, u hiz et safhası içi de de üyük ir gayret, faaliyet e isilsiz ir hi
etle
çalıştı. Bir üddet so ra Şa a git ek üzere Va da ayrıldı. Şa a giderke uğradığı
mahallerde ehl-i ili le e ahali ile te as etti. Gerek o ları sorduğu suallere e ap
ver ek tarzı ile, gerek ders e hut e suretiyle yaptığı irşad e te irde herkes çok
e u , ütehayyir e i ettar kaldı.
Üstad, Arapça eserlerinde, derslerinde, münazara ve sohbetlerinde de emsalsiz bir
üslub-u beyana, belâgat ve fesahate malikti. Eser ve kela ı da ili de e
mütebahhir bir ulema üstefid olduğu gi i, ekseriyeti teşkil ede a a -ı âs dahi
istifade ve istifaza ediyordu. Bunun için onunla temas eden herkes ondan büyük
istifadeler et iş ol a ı hadsiz haz e şükürleri içi de mütehassis oldu.
Üstad ı gıya e ta ıyorlar
Şa a sali e
harikulâde il i
u asalat ettiler. Şa uleması e ileri gele leri Bediüzza a ı
e a e i e udiyeti i e şöhreti i işit işti. Türkiye ye gelip
101
gide ler e gazeteler asıtasıyla eya eserleri i oku ak suretiyle Üstad ı gıya e
ta ıyorlar e ke dilerine büyük bir hürmet ve muhab et esliyorlardı. Bu u içi
Üstad ı göre il ek, o da
üstefid ola il ek e Şa da ika et uyur ası teklif e
ısrar et ek içi üyük ir iştiyakla ütehassis ol uşlardı.
Şa daki e üyük e e
eşhur âli ler de grup grup ya ı a gelerek Bediüzza a a
irçok sualler te ih ettiler. Bediüzza a hiç ir tereddüt e düşü e a ı geçir ede
sualleri e apla dırdı. Bu dere e asi ir il i
e udiyeti i Bediüzza a ı
ge çliğiyle ilk azarda ka il-i te lif ol adığı ı hayra lıkla gördüler. Bu ulema-i kiram
hazeratı da Üstad ı Bediüzza a e Fati ûl asır olduğu u öyle e izzat üşahede
ettiler. O u takdir e tahsi lerle o u
u lâka ı ı tasdik ettiler. Bir hut e irad
et esi i Şa uleması Bediüzza a da ri a ettiler. Bu arzuları ı yeri e getiril esi
hususu da ilhah e ısrar gösterdiler.
Bu u üzeri e Bediüzza a Şa daki E e iye Ca ii de ir hut e irad uyurdular.
Bu Ara î hut eyi di le ek içi a iyi ahşerî ir kala alık doldurdu. Bu e aat-ı
azime içinde yüzden ziyade ulema da mevcut idi.
de Mahşeri ir kala alığa hitap ettiği Şa
da Emeviye Camii
Bediüzza a ı , ilhassa âle -i İsla ı
ukadderatı hakkı da ü itsizliğe düşe ehl-i
İsla ı yeiste kurtarı ı hakikatleri u hut ede izhar e ila et esi de dolayı a i
e aati de fe kalâde ir takdirat e hayra lık husule geldi. Yaki î ir ka aat-ı katiye
ile erile o eşaretler, ehl-i i a ı so suz se i ç e sürurlara gark etti. Bu hutbe,
102
ilhassa üstaid zatlarda ze alsiz ir ü it e
e idal ruhu u şahla ası ı eti e erdi.
eserreti husulü ü de a lı ir ehd
Bu hutbeye, ulema ve füzela büyük bir ehemmiyet verdi. Hutbe-i Şa iye is iyle
hemen tabedildi. Mevcudu bir hafta-o gü zarfı da itti. Tekrar asılarak ehl-i
i a ı istifadesi e arz edildi. Bütü İsla
e leketleri deki res î di î aka lara
gönderildi. Mazideki ehl-i hakikatin ilham-ı ilahî ile erdikleri ir işareti ukuu a
azhar ol uş ola u tarihî hut e i ta a ı ı oku ak iştiyakı da ola lar, Hut e-i
Şa iye eseri i ulup okurlar.
Bediüzza a 'ı Hut eyi şa iye isi li eseri
Darülfü u küşadı içi çalış ak
Bediüzza a “aid Nursî, Şark ta Medresetü z-)ehrâ is iyle ü uda getire eği
darülfünu u i şa ettir ek teşe üsü de azgeç e işti. Bu u husule gel esi için
Haşiye
so u a kadar çalış aya
az et işti. Bu fikri i tahakkuku a gayret ede eği içi
Haşiye
Burada bir hatırayı aklet ek isteri , oda şudur.
Va da Darül fü u
edresed-ül )ehra aç ak fikri de Cu huriyet dö e i de de azgeç e işti. Bu da
öyle Va da ir ü i ersite kurul ası a za a ı iktidarı ı teş ik ediyor. Hükü et Erzurum u ter ih edip
ü i ersiteyi orada kuruyor. Bu ü i ersiteye koyduları is e itirazla diyor: Orası e i ü i ersite , İsta ul
Üniversitesi de birgün Nur Üniversitesi ola aktır diyor.
)ü eyir ağa ey u hatırayı aklederke şu ları söyledi.
o u i a , Kur a e İsla iyete hiz et tarzı, i a hakikatleri i uhtaç gö üllere ulaş ası da esas ola
ire ir ferda ferda ilgi e alaka ile ola çalış adır. Çeşitli hiz et şık e şekilleri içi de usul e esas,
eslek e eşrep edi diği e tale eleri e de asiyet ettiği u tarzı manevî meyadin-i cihadta tesiri
103
Şa
uleması ı
Şa da ika et et ek gi i
uhtere
arzuları ı yeri e
getire eye eği gi i Şa da uzu za a dahi kala adı. Darülfü u u küşadı
hususu da yi e çalış ak üzere İsta ul a geldi.
Üstad u yol uluk es ası da ir risale telif etti
O za a “ulta ‘eşad padişahlık aka ı da idi. İsta ul da yi e utad hiz et e
faaliyetlerine, vaki sualleri cevaplâ dır aya aşladı. Bu sıralarda Padişah “ulta
‘eşat, ‘u eli ye seyahat-ı şaha eye çıktı. Bediüzza a da padişahla era er
‘u eli ye gitti. )ih i, kal i, ruhu e ede î faaliyet e ku ette isilsiz ola e al
Üstad u yol ulukta şi e diferde ir risale telif etti. Bera er ulu duğu, uhata ı
ola zatlara dersler er ek e yol uluk es ası da dahi eser telif et ek suretiyle o
şi e diferi ir edrese hali e getirdi. ‘u eli ye teşrif ettiler. O taraflarda da çok
calib-i dikkat ve müessir konferanslar ve hita eleri ile halkı irşada hi
et eyledi.
büyüktür ve bir iksir-i aza dır ki lü dür. O u sadık tale eleri lü
arke u a kıyasla kışır ola gü lük
alaya iyatla ha a da su dö erek za a kay et ezler. O u da ası a o u tarzı ile hiz et ederek
arzula a hedefe arılır Ce a ı Allah edresed-ül Zehra yerine Risale-i Nur e tarzı ı ihsa et iştir. Böyle
egiti yu aları ı üesseleri e e zeri hiz et asıtaları ı ge iş daire hiz etleri içi de üstadı
eslegi
tarzı adı a degil şahısları adı a yapa ilirler Has dairede ola lara üstad yaptıkları ı degil eslek eşre e
tarz edi dikleri i ta siye e asiyet et iştir dedi. Ömer çiçek
104
Üstad ı
orası e i
ü iversite dir dediği Erzuru
ü iversitesi görül ektedir
Seyahat-ı şaha e ü ase etiyle şa lı Os a lı de leti i A rupa kıtası da ulu a
eldeleri de çoklukla İsla ulemaları da Padişah “ulta ‘eşat Hazretleri i teşrif
ettikleri ahalle gel işlerdi. Bediüzza a ı burada da Ki
e isterse sorsu .
Sorun, sor aya ağı
ahdi de şayi oldu. Gıya e ta ıyıp hayra ı e takdirkârı
ulu dukları Bediüzza a ı ziyareti e kısı kısı giderek yüzler e sualler sorarlar.
Cümlesini ani olarak e apla dırır.
Bediüzza a
e söylerse haktır
Kâ il e fâzıl ulema da Hazret-i Üstad ı il i deki fe kalâde zenginlikten ve zirve-i
ke alata eriş iş ol ası da dolayı e u iyet e e hûtiyet içi de kalarak tazi
e ihtira ları ı arz ederler. Ve öyle ge ç ir zatı yetiş iş iri, eriş iş ola ile eği i
ve meziyetlerini, muhitlerinde aşk e şe kle işaa ederler. )ira Bediüzza a ı ilk
İsta ul a teşrifi yılları da, her e zuda sorula suallere erdiği e aplarda e
Üstad da üşahede edile
irçok harika il î e a e i hallerde dolayı, ulema-i
İsla ı e İsla iyet i ir erkezi e ulema-i e â ı
e aı ulu a İsta ul da
ulema ve füzelâdan ve ehl-i tasa ufta sudur ede şu kela ı da işit işlerdi:
͆Bediüzza a e söylerse haktır. O u e aplândıra aya ağı ir sual, hall e fasl
ede eye eği üşkil ir esele-i il iye yoktur.
105
“ulta ‘eşad
“ulta ‘eşad ka ul eder
‘u eli de
İsta ul a a det ettikte
so ra tedrisatı da,
üderrisleri de,
profesörleri de he üz İsla iyet e, Ehl-i “ü et e Ce aat e uhalif ve mugayir
şeyleri he üz ulu adığı e e e i par ağı ı sokula adığı o za a da ki,
Câ iü l-Ezher ayarı da ir darülfü u u Va da küşadı ı elze olduğu u Padişah a
ildir ek teşe üsü de ulu ur.
Va ı oğrafî aziyeti iti ariyle Türkiye, İra , Irak, Suriye, Arabistan, Afganistan ve
Hi dista ı oldukça ortası da ulu duğu u, âlem-i İslâ a ir dere e kurbiyeti
itibariyle oralardan da tahsil için talebeleri suhuletle gele ile eği i, devlet himmeti
e yardı ı ile açıla ili
e irfa
üesseseleri de şark vilayetlerinin mahrum
kaldığı ı, Türkiye izi şark eldeleri de tahsil-i il e
üstaid zekâları fazla
ulu duğu u e u a e açık delili de ahali i hi
et e ha iyeti ile gayr-i resmî
edreselerde yetişe ku etli e üyük âli ler olduğu u Padişah “ulta ‘eşad a arz
eder. “ulta ‘eşat, u ukaddes İsla î hiz et teşe üsü ü takdir e e u iyetle
kabul eder.
106
Üstad Bediüzza a “aid Nursî i te eli i attığı darülfü u u yeri
O te eller de se eler e ağlar
“ulta ‘eşat Bediüzza a ı Va da aça ağı u darülfünun için bin lira tahsisat verir.
Bu u üzeri e darülfü u i ası ı yeri he e tayi e tespit edilir. Arsası satı
alı ır. Bu darülfü u e
üke
el e e üstü İsla î ir üessese ola il esi i,
müderrislerin, profesörlerin ve talebelerin bütün meşru ihtiyaçları a e ap
ere il esi i, he yepye i hususiyetleri haiz ulu ası ı te i ede ek ola
Bediüzza a ı izzat hazırladığı plân e projeye göre i a ı i şası içi te elleri
atılır. Fakat e yazık ki u gü lerde u u î harp patlar ondan sonraki hadisat-ı
dünyevi de bu darül fünunun bu muallâ ilim ve irfan müessesesinin husule gelmesini
altalar, ta a la ası a a i olur. O te eller de se eler e ağlar. )ate o kış Üstad
tale eleri e, Hazır olu uz. Büyük ir usi et e felâket geliyor, diye sık sık ihtar
Haşiye
et işti.
Haşiye
Adem-i merkeziyet: Üstadı ızı e
üyük ir gayesi ola
e te eli i attığı fakat hadisat-ı za a
sebebiyle gerçekleştire ediği e atıla o te elleri se eler e ağladığı, o medresetüzzehra ve darülfünun
yerine, şekil e tarz değiştirerek Ce a -ı hakkı ihsa ettiği ‘isale-i Nurla o gayesi i tahakkuk ettir iştir.
Şi di u ye i halde o u tale eleri o u tarzı ola adem-i merkeziyet içinde maddî ağda uzak
107
Sonra Van sukut etti
Bütü o karışık gü lerde e gerisi deki irçok ki seleri a e al kaygısı a düştüğü
za a larda, Bediüzza a
edresesi de dersleriyle eşgul oluyordu. Diğer tarafta
da halka imanî ve müessir dersleri ve hitabeleri ile metanet ve cesaret veriyor,
epheye git ekte ola ları teş i ediyordu. Şehirdeki çoluk ço uklara, ailelere herha gi
ir taarruz uku ul a ası, o lara doku ul a ası içi
üyük ir gayret sarf
ediyordu. Sonra Van, maalesef sukut etti. Bunun üzerine talebeleriyle medresesine
tahassun edip sonuna kadar müdafaa etmeye niyet etti. Lazı olan silâh ve cephaneyi
te i ederek edresesi e yerleştirdi. Fakat harbin gittikçe vehamet kesbede eği i
a layı a tale eleri de gö üllü ir alay teşkil etti. Vasta da muharebeye girdi.
Gö üllü alay ku a da ı olarak di e ata fedaisi tale eleriyle Har -i U u î ye
iştirak etti.
İsla
ü ahidi ol aya çalış ak
O eş-o altı yaşları da i ad ettiği, zatı a has usul-ü tedrisat ile Üstad da az ir
zaman da olsa ders almak nimet-i azi esi e ail ola tale eler; azi et, tak a, şe aat
e esaretle ü ehhez ir halde, di , ata e illet uğru da a e alları ı feda
ede ek ir hususiyete alik ulu uyordu. Üstadları Bediüzza a a karşı kalblerinde
mana-yı harfi ile son dere e ir uha et e sadakat hâsıl oluyordu. O tale eleri,
maarif-i ilahî ile ü ehhez ol ası ı ya ı sıra, sü gü e silâh kulla akta, ata i ek
e yüz eyi öğre ek, harp oyu ları oy a ak e hedefe kurşu u isa et ettir ek
hususları da da yetişerek ta
ir İsla
ü ahidi ol aya çalışırlardı.
ir irleri e a e î ağlarla ağlı, ir çokları ı birbirlerini görmedikleri, bir irleri i ta ı adıkları halde
Risale-i Nur u şahs-ı a e isi hesa ı a ay ı gaye, ay ı ruh, ay ı ders, ay ı tarz, ay ı eslek e eşre e
sadık kalarak u manevî meyadin-i cihadda her ders mahalli ve dershane kendi muhitinde bir merkezdir.
Sırf lillâh içi ‘isale-i Nuru okumaya efsi de aşlayıp uhite yayılarak bu ölçüyle medresetüzzehraya
manen ağlı erkezî ir ü i ersite i şu e e fakülteleri gi i çalışarak her geçe gü çoğala çoklukta
i tişar e i kişaf ederek illeti izi e i sa lığı te ir e irşad et e hiz eti de a et ektedir e ilâ yevmül
kıya da de a ede ektir İ şaallah.
Zübeyir Gündüzalp
108
Bediüzzaman Said Nursî ise henüz on dört-o
eş yaşları da ike ata i ekte,
yüzü ülükte, silâh, kılıç, ha çer e sü gü kulla akta, a zer e ro el er atışı da
er iyi, hedefe tutula eya ko a ir yüzük halkası ı içinden geçirecek, rovelver
kurşu delikleri ile ta a da i zası ı yaza ile ek kadar so dere e aharet sahi iydi.
Tale e arkadaşlarıyla yaptığı güreşlerde, koşularda, uka e et yürüyüşleri de,
yüksek ve uzun atlamalarda da pek ileri olup kendisine hiç kimse bunlarda da
yetişe iyordu. Beş-altı kişi i hü u u a karşı silahsız uka ele ku eti de de pek
ileri idi. Bu u göstere şu aka yı akledeli :
Askerler yala söyle eyi . Be kolay kolay öl e !
O eş-o altı yaşları da ike , ir gü askerî ir ku a da la görüş ek üzere askerî
kışla ı sahası a girer. Nöbetçi müdahale eder, fakat işit ez. Nö etçi kışla
ahçesi de çıkar ak içi eş-altı askeri de i dada çağır ak e uriyeti de kalır.
Hedefi e doğru git ekte ısrar ede Molla “aidi dar ele eye aşlarlar. Molla Said
elalle erek o ları yere serer. Bu ları göre yir i kadar asker de koşuşup gelirler.
Molla “aid le addi ü arezeye girişirler. Molla “aid, ö etçi i
a zeri i eli de
al aya u affak olur. Ma zeri ir sopa gi i kulla arak eferleri ikişer ikişer yere
yu arla ak suretiyle ü adelesi e de a ederke , askerleri çoğal asıyla fazla
re ide olarak yere düşer. Bu es ada hadisede ha erdar ola ku a da oraya gelir.
Neferlerde
alu at alırke :
Askerler: Efe di ! Bu ki se ö etçiyi di le edi. İçeri gir ek istedi. Biz de dışarı
çıkar ak içi topla ıp öldürdük, deyi e Molla “aid derhal yeri de fırlayarak:
Askerler! Yala söyle eyi ! Be kolay kolay öl e
der.
Ku a da Bediüzza a ı he e ta ır e hür etle özür eya eder. Askerleri de ita
edince Molla “aid, Hata e i dir. Askerleri helal ediyoru . )ira e dar e at akta
o larda hayıfı ı al ışı . Yal ız e i
ir kişilik ku eti
e dar e yir i kişiye
i kısa ettiği, yir i kişi i ku et e dar esi ise ir kişide topla dığı içi öyle oldu
der. Kışla ku a da ı ile iraz soh ette so ra orada ayrılır.
Bediüzzaman tebessüm eder.
Yi e ir gü kara lık ir ge ede de Molla “aid ja dar a e polislerle karşılaşır.
E iyet e supları ge e akti iraz ileride ke dileri e doğru sert ir yürüyüşle
109
gelenin ki olduğu u ta ıya ayarak, ir ar ede ile karşılaş ak ihti ali de
korkarak u ki se i üzeri e doğru yürürler. Molla “aid he e düşü ür ki, Be
silâhsızı . Bu polis e ja dar alar üsellah e i öldüre ilirler. Bu a i ae
e
yumrukları la hızlı ir ha le yapıp o lara urarak ortaları da geçer e kurtuluru .
der ve böyle yaparak selâ ete çıkar e koşar adı larla kara lık içi de kay olur
Ke dileri kala alık e üsellah oldukları halde ge eki
jandarmalar pek çok hayret ve taac üp içi de kalırlar.
ağlu iyetleri de polis e
Bediüzza a a giderek ezkûr hadiseyi a latırlar. Biz kala alık e silâhlı olduğu uz
halde silâhları ızı isti ale akit kal ada o tek kişi ize hü u etti. Orası da ayır ir
yerdi. Biz yerlere yu arla ıp i i dik, çarpıldık. Herhalde o bir ruhanî idi. Acaba böyle
ruha iler de olur u? diye hadiseyi a latırlar. Bediüzza a te essü eder. E et,
böyle ruhanîler de ar e a ı ı erir.
E ver Paşa
E ver Paşa ve Kâzı
Kazı
Kara ekir Paşa
Kara ekir gi i ku a da lar takdir ediyorlar
“adede dö eli . Bu harpteki u affakiyetleri e yaki e akıf ola erkâ -ı harpler,
ilhassa E er Paşa, Kazı Kara ekir Paşa gi i ku a da lar Bediüzza a ı harp e
ku a da sa atı da, harp plân e ta iyesi de, kıtaları se k e idarede fe kalâde bir
faikiyete sahip ulu duğu u hayra lıklar içi de takdir e izhar ediyorlar.
İşte Bediüzza a “aid Nursî, yal ız ili sahası da değil, harp eyda ları da da at
oy at ış, kahra a lıkları ile fedakârlık, esaret, şe aat e ferasetiyle te ayüz
et iştir. Tale eleri de
üteşekkil gö üllü alayı ku a da ı olarak Kafkas
110
Cephesi de çok yararlı hiz etlerde ulu du. E er Paşa ı
büyük takdirlerine mazhar oldu.
e fırka ku a da ı ı
‘usları ilerle esi, zafer ü itleri i kesil iş ol ası eti esi de Va ı tahliyesine
karar eril iş e ahaliye şehir terkettiril iştir. Fakat u es ada Bediüzza a , u a
rağ e gö üllü alayı ile Va kalası da şehit olu aya kadar uka e ete kati karar
er işti.
Fakat Va Valisi Ce det Bey i şiddetli ısrar e ri ası üzeri e düşü
Kasa ası a çekil ek lüzu u u gör üş e u a u afakat et işti.
üş, Vastan
Van Valisi Cevdet Bey
Vali, kaymakam, ahali ve asker Bitlis tarafı a çekilirke ir alay Kazak sü arisi Vasta
üzerine hücum etti. Üstad, gönüllü talebeleriyle ve çekilemeyen otuz-kırk kadar
perake de askerle Kazaklara karşı durarak, o ları hü u ları ı geri püskürttü. Bu
üdafaa ile ahali i
alları ı , çoluk ço ukları ı düş a eli de kurtul aları a
sebep oldu.
Düş a ı rahat ırak ıyor
Üstad Vasta
ephesi deyke de sipere gir iyordu. Ge eleri atıyla tek aşı a
düş a hattı da içeri süratle girip çıkarak düş a ı rahat ırak ıyor, o lara korku
e dehşet eriyordu. Vasta ı üdafaa ede
ühi
ir ku et ulu duğu e i dada
geldiği fikri i er ek içi ge eleri, düş a ı hiç ü it et ediği akitlerde a i olarak
Kazakları üstü deki yüksek ir tepeye hü u lar yapıyor, ‘usları şaşırtıyor e
korkutuyordu.
111
O zamanlar Ermeni fedaileri meşhurdu. Bir fedaiyi düş a yakalayıp sırları ı ifşa
et esi içi işke e yapsalar, hatta gözleri i ya ış kö ürü üzeri e eğerek yakıp,
eritseler dahi o fedai yi e sır er iyor de irdi. Bu a kıyase ‘uslar diyorlardı ki,
Gö üllü alay ku a da ı Bediüzzaman̓ın talebelerinden mürekkep askerleri bu
Er e i fedaileri de çok daha fedakâr e esurdur. Bu lar Kazakları ızı ir ha lede
kesip i ha ede ilirler. Bu u içi ‘usları daha fazla ilerle e esaretleri kırıldı.
Böyle e Bediüzza a ı
uhare edeki maharetleri ve gönüllü talebelerinin nazirsiz
fedailik e kahra a lıkları sayesi de Vasta , ‘us istilâsı da kurtuldu.
Arabî İşârâtü l-İ âz
Üstad, ir tarafta har ederke diğer tarafta da Molla Ha i e Ara î
İşârâtü l-İ âz tefsiri i yazdırıyordu. Üstad ı
u fedakârlık ti sali kâti i
Molla Ha i Efe di, ay ı za a da, İra
ephesi deki ku a da Halil Paşa ile
muhabere ve irtibat vazifesini de, ölümden hiçbir suretle korkmadan cesaret ve
ferasetle ifa etmekte muvaffak oluyordu. Molla Habib (rahmetullahî aleyh), çok
fedakâra e e kahra a a hiz etler gördükte so ra ephede şehit düştü.
Üstad çok za a ephede, aze at üstü de, a i olarak kâti i e, Molla Ha i , yaz!
diyerek e reder. Molla Ha i he e kale
e defteri çıkarır. Üstad ı süratle
söylediği Ara î sözleri süratle yazıyordu. “ekiz-o sayfalık gi i ir kısı
eyda a
geli e Üstad ı ephedeki fedaî tale eleri de ir kaçı, ephe gerisi de ulu a
Üstad ı yaşlı e âli tale eleri e götürüyorlardı. Bu lar da üyük ir şe k e
heyecanla, ke dileri e ulaştırıla parlak tefsiri
u kısı ları ı isti sah edip
çoğaltıyordu.
Başta
aşa Sünuhat-ı Kur a iyedir
112
Bu harp yılları eski Har -i U u î i
iri i se esi idi. Bu Ara î İşârâtü l-İ âz
tefsiri i harikulâde ir şaheser olduğu u irçok üyük âlimler ve allâmeler takdir ve
tasdik et işlerdir. Cephe-i harpte o kıya etlerde, o dağ e tepelerde e derelerde
fırsat uldukça Bediüzza a
u tefsiri ik ale çalışıyordu. O dehşetli hallerde, o
zamanlarda, o gibi yerlerde müracaat edilecek tefsirlerin, kitapları
ulu ası
ü kü ol adığı da , İşârâtü l-İ âz tefsiri de yazıla hakikatler Bediüzza a ı
sünuhât-ı kal iyesi de i arettir, aşta aşa sü uhât-ı Kur a iye dir. O tefsirdeki
Bediüzza a ı tetkikat-ı âliyesi o u ir şaheseridir. Yazıldığı sıralarda dai a şehit
ol aya hazırla dığı içi halis ir iyet ile ü uda gel iştir.
Misilsiz bir tefsir-i Kur a dır
Bu tefsir tabedilince mütalaa eden ulema-i İsla
a ey i de Misilsiz ir tefsir-i
Kur a dır, diye eşhur ol uş, o za a ütü di î aka lara, âlem-i İsla daki
Müslü a de let reisleri e, e ir e eliklere, eşhur e üyük âli e üderrislere
Haşiye
gö deril iştir. Bilhassa ‘us ephesi de üyük zaferler kaza a
eşhur ir paşa
,
Bediüzza a a Bu üyük eseri izi ütü ta
asrafı ı ke di
ererek bu büyük
se a a e
ail ol ak istiyoru . Ka ulü üzü istirha ederi , de esi üzeri e
Üstad da yal ız kâğıdı ı ka ul et ek lütfu da ulu uştur.
Mezkûr harpler sırası da Er e i fedaileri i
azı yerlerde Müslü a çoluk
ço ukları ı kes eleri e karşı azı Er e i ço ukları da katledil işti. Üstad ı
ahiyesi de i lerle Er e i ço uğu toplân ıştı. Üstad u ları katledil ekte
kurtar ak hususu da çok e ek e hi
et sarf et iştir. Şer a ço uklara, kadı lara
iliş ek aiz değildir, diye askerleri ik a et iş e ço ukları ‘us ephesi deki
Er e ileri ya ı a selâ etle gö der iştir.
Bilâhare Müslü a şehirleri ‘usları istilası
Müslü a ço ukları ı e kadı ları ı kes ek
Bediüzzaman bizim çoluk çocuğu uzu kes edi,
Müslü a ço ukları ı kes eye eğiz, dediler.
Müslü a ı hayatı kurtarıl ış oldu.
Haşiye
E er Paşa.
üzeri e Ermeni fedai komiteleri
âdeti i terk ettiler. Mademki
ize iade etti; iz de u da so ra
Bu suretle o ha alideki i ler e
113
Üstadla istişare ettiler:
‘uslar Va , Muş tarafları ı istilada so ra üç fırka ile Bitlis e hü u ettiği sırada, Bitlis
Valisi Me duh Bey e Ku a da Kel Ali, Üstad la istişare ettiler. Ö e
Bediüzza a ı fikri i sordular:
͆Elimizde bir tabur asker, iki bin kadar da gönüllü var. Biz geri çekilmeye mecburuz.
“iz e düşü ürsü üz?
͆Bu takdirde etrafta kaçıp gele ahali i e Bitlis halkı ı
alları, çoluk ço ukları
düş a eli e düşe ek. Biz uka e et ede eğiz. Halk çekili eye kadar dört eş gü
dayanabiliriz. Öyle ise, Muşu sukutuyle otuz topu uzu askerler u tarafa kaçır aya
çalışıyorlar. Eğer sen o otuz topu gönüllülerinle elimize geçirebilirsen birkaç gün o
toplarla uka ele ederek ahaliyi kurtar ak ü kü ola aktır.
͆Made ki, a a gö üllü ku a da ı diyorsu uz. Be
u
e udiyeti le çalışırı ya ölür ya o topları kurtarır getiriri .
azifeyi ifaya
ütü
Bunun üzerine Bediüzzaman, üçyüz gö üllü tale esiyle topları kurtar aya çalışa
askerleri i dadı a koşar. Topları takip ede ‘us Kazakları ı şaşırt akla korkut ak
içi ke di uh irleri ile dehşet eri i ha erler işaa eder. Bitlis i üdafaa eden
gö üllü ku a da ı üç i fedaiyle e dağdaki eşhur i kişiyle topları kurtar aya
geliyor diye ha erler etrafa yayılı a ‘us Kazak ku a da ı korkar, ileri gide ez.
Üstad era eri deki üç yüz gö üllü tale esiyle rast geldikleri topları irer ikişer
taksi ederek arazi karla örtülü olduğu halde Bitlis e gö der eye u affak olur.
Ke disi de ileri harekete de a eder. Birer irer ütü topları kurtarıl ası ı te i
eder. E so topu da üç arkadaşıyla irlikte alarak Bitlis e selâ etle dö er. O otuz top
ile üç dört gü asker e gö üllü kıtalar uka e et ederler. Bu suretle ütü ahali i
a ları ı e alları ı kurtarıl ası a esile olur.
͆Kâfirleri güllesi e i öldüre ez!
Bediüzza a , harp za a ı da Kâfirleri güllesi e i öldüre ez, der e sipere
gir ezdi. “iperleri ö ü de, a ı hattı da ayakta dolaşırlardı. Bir üddet so ra
Üstad ı üç ühi yeri e er i isa et eder.
Birisi: Kalbinin üzerine
114
İki isi: “ol ka urgası a isa et et işse de ir hıfz-ı ilahî ile el isesi üzeri de ulu a
ade i şeylere isabet ederek vücud-u mübareklerine bir zarar vermez.
Üçüncüsü: Sol omzuna gelir ve hafifçe bir yara açar.
Üstad öyle tehlike geçirdiği halde geri çekil ede har e de a ettiği i işite Vali
Me duh Bey e Ku a da Kel Ali, Geri çekil e iz lâzı . Vaziyet lehimizde
değildir, diye ha er gö der eleri e uka il şöyle e ap erir: ͆Merak etmeyin, bu
kâfirleri güllesi e i öldüre ez.
Ge e Vali, ku a da , ahali, gö üllüler, askerler çekildikte so ra Bitlis te kala e
çekilmeye muvaffak olamayan biçareleri kurtar ak içi , Üstad ir kısı fedakâr
tale eleriyle Bitlis te kal aya e ke dileri i üdafaa et eye karar erdi. “a ahleyi
düş a ı
ir ta uru ile üsade e etti. Tale eleri i çoğu urada şehit oldular.
Hatta yeğe i e kahra a ir tale esi ola Ü eyd dahi şehid oldu. Cü lesi e Allah
rahmet eylesin, âmin.
Üstad Bediüzza a Hazretleri de hayatta kala üç tale esi ile düş a ı üç sıra
askeri i yararak geçti. Fakat ü arek ayakları da irisi kırıldı. “o ra şaya -ı hayret
ir surette ir hıfz-ı ilahî sayesi de su üzerinde bulunan bir yere girdi. Bediüzzaman
yaralı e ayağı kırık ir halde otuz üç saat, su e ça ur içi de tüfekler, elleri de üst
taraftaki ir yerde düş a askerleri e za itleri ulu duğu halde, ke al-i istirahat-ı
kalble e ahali i kurtul ası ı se i i ile era erleri deki arkadaşları a teselli
veriyordu.
Ke di izi u uza sat aya ağız
͆Ne akit karşı ıza düş a çoklukla gelirse, o akit silâhları ızı kulla a ağız. Az ir
düş a la çarpış aya te ezzül et eye eğiz. Ke di izi u uza sat aya ağız. O ları
kılıçları ızla dahi te izleye iliriz.
Üstadı ! “izi u halde ırakıp gide eyiz
Müstes a e üyük ir hıfz-ı İlâhî eseri olarak otuz üç saat o lar, ‘us askerleri i
gördükleri e sesleri i işittikleri e ‘uslar dehşet e erakla o ları aradıkları halde
ula adılar. Bu tehlikeli a da Üstad, ya ı daki gö üllü fedai tale eleri e:
115
͆Arkadaşlar! “iz dur ayı ız, sa uşu uz. Be i
çalışı ız. “izlere hakkı ı helal etti .
ırakı ız. “iz ke di izi kurtar aya
Fakat fedakâr ve kahraman talebeler, kemal-i celâdet ve sa i iyetle Üstad a e ap
eriyorlardı:
͆Üstadı ! “izi u halde ırakıp gide eyiz. Şehit olursak da yi e hiz eti izde a
er iş oluruz.
Kader-i İlâhî i ir il esi e hik et-i İlâhî i ir hik eti ile bu vaziyetten kurtulmak
ü kü ol adı. ‘us e Kazak kumandanları, Bediüzza a ı yakalaya a a ı
e dişesi e dehşeti içi de e yapa akları ı şaşır ışlardı. ‘us Başku a da ı ise
Bediüzza a ı öldürüp is at ede ek, u ü kü ol adığı takdir de, Bediüzza a
bulup getirecek kumandan ve askerlerine büyük mükâfatlar ere eği i ilâ et işti.
)ira ‘uslar, ke dileri e pek fe i ola şu ihti alleri düşü üyor e düşü dükçe de
şiddetli ir ödleklik e ir korkaklığı sa ısı içi de kı ra ıyor e şöyle diyorlardı:
Nüfuzu kuvvetlidir
͆Gö üllü ku a da ı Bediüzza a , tekrar e daha külliyetli miktarda fedailerinden
üteşekkil ir fırka ü uda getir ek hazırlığı a girişe ilir. Çü kü Türkiye i her
yeri de, ilhassa Şarkî A adolu da üstes a ir te e üh-ü ammeye sahiptir. Nüfuzu
gayet kuvvetlidir. Bu itibarla muazzam bir kuvvet husule getirerek taarruza geçerse
izi utlak ir hezi et e ağlu iyete duçar ede ilir. Kafkasya, Azer ay a
e
Türkista a doğru uhtelif kollar hali de ilerleyip e ha erler salıp, oralardaki
Müslü a ları da ke di ku etleri e iltihakı a u affak olabilir. Bu vaziyette ise,
izi Müslü a
ı tıkalarda iz ihlali izi eti e ere ile ek, idare iz altı daki
Müslü a ları ayakla dıra ak ir tehlikedir. Bu u içi e pahası a olursa olsu u
gö üllü ku a da ı ı yakala alıyız.
Üstad ı esareti ir hik ete inaendir
Nihayet, hikmet-i ilahî i ir hik eti ile Bediüzza a ı ulu duğu ahalde, ü arek
ü utları yaralı e ir ayağı kırıl ış ir halde ‘us lar ula ildiler. Derhal orada
götürüp yakı da etrafı ı, uzakta
i arı ı çok fazla sayıda askeri ir ku etle
kuşattılar. Ne kadar a i , e kadar a idar ir iştir ki, silâhsız, esir ir tek ada a karşı
i kişilik kadar ku et çıkardılar. E et, Bediüzza a Hazretleri i u pek e i e
116
pek zah etli esareti de ir hik ete i ae dir. )ira Bediüzza a , hayatı oyunca
aruz kaldığı zulü
e isti datları , sürgü , hapis e zi da ları aşı da, içi de e
so u da dai a istis aî ir edahetle ir hıfz-ı ra a î e ir i ayet-i ilahiyeye mazhar
ol uştur. Bütü u ela, usi et e işke eler, erati -i maneviyede süratle terakki
e tealiye, ye i ye i te ellilere azhariyete e u u î ir İsla î hiz eti üsatli ir
surette Kur a î e i a î hakikatleri zuhuru a e külli ir şekilde parla ası a edar
ol uştur.
Bediüzzaman Hazretlerini Ruslar esir ka pı a gö derirke yolları sağ e solu da,
ileri e gerisi de e u dört iheti uzakları da, arazi üzeri de, haddi de fazla,
askerî irlikler yürüterek iki e çok ku etli ir askerî a luka içi e alı ışlardır.
Bu ları her a ateş e hü u a hazır ir aziyette teçhiz et işlerdir. Herhangi bir mola
erildiği za a Bediüzza a ı etrafı daki askerî çe er ürette atı dai a ayakta
e tetikte durdur uşlardır. Bu üthiş e u ahhiş yol uluğa topçu ku eti i de
refakat ettir işlerdir. Böyle askerî ir ku et e çok sıkı ir e iyet terti atı
ortası da Bediüzza a ı Cu fa, Tiflis e Kolorif e uğrayarak Kostur a ya
getir işlerdir.
Hazret-i Üstad ı Kostur a ya se k et ede e el ‘us ephe ku a da ı, ‘us
Başku a da lığı da şu u sor ak ihtiya ı ı duy uş e he e öldür ek iheti e
gide e iştir.
O da şu ealdedir: Gö üllü alay ku a da ı ulu uştur. İspat-ı
Başku a da lığa se k edilsi
i, yoksa itlâf e ri i i ra olu su ?
ü ut içi
Cevap: Gö üllü ku a da ı Bediüzza a , Kostur a daki Usera Ka pı a se k
edilsi ! ‘us Başku a da ı izzat göre ektir. Ancak bundan sonra öldürülecektir!
E elki e ir a e i hük ü yoktur!
Bediüzza a , Kostur a ya geliş yol uluğu es ası da kıta ku a da ı ile ko uş ak
i kâ ı ulur. Fakat Ku a da Bediüzza a la yal ız olarak görüş ekte korkarak
diğer za itleri de çağırır. Bediüzza a Hazretleri u ‘us ku a da ları a hita e der
ki:
Kader-i ilahînin esiriyim!
117
Hiç ir felâket a ı e öl ek ihti ali karşısı da e katiye kork a ışı
e
kork a ! Hiç ir i ha ı ku et e tehdit e i asla sarsa az! Be i
el eim, benim
muhafızı ‘a -ı ‘ahi imdir. Bin ruhum da olsa, lüzumunda hepsini bilatereddüt
cihad-ı di iye e hiz et-i Kur a iye içi fedaya hazırı ! O lara serfürû et e . He
ke di i kolay kolay öldürt e ! E el irdir, tagayyür et ez! Bu İsla düş a ları
beni gayemden dö düre ez e dö düre eye ektir! “iz e i tesli aldı ız, Kader
e i size tesli etti kader çirki de olsa güzeldir. Be sizi esiri iz değili , kader-i
ilahî i esiriyi !
‘us Ku a da ları, hiç ir harp esiri de işit edikleri u söz e eya at karşısı da
haşyet e dehşet içi de kalarak herha gi sert ir uka elede ulu azlar. Kıta
ku a da ı ter ü a a der ki:
͆Şu u söyle: Biz sizi aşku a da a tesli
ka pı a götür ekle u azzafız.
et ek üzere Kostur a daki esirler
Bediüzza a , Kostur a daki Usera Ka pı a dâhil olunca görür ki, doksan kadar
za itte de esir edil iş.
Hazret-i Üstad ı esir düş esi de tale eleri e Şark ahalisi çok üteessir e
ükedder olurlar. Fakat ye se düş ezler. Çü kü Üstad ları o za a a kadar irçok
kaza e elalara giriftar ol uş, fakat hepsinde de bir himayet-i ‘a a iye e ir hıfz-ı
ilahîye i dadı a yetiş iş e kurtul uştu. Bu u yaki e
ildikleri e üşahede
ettikleri için Hazret-i Üstad ı
u eli
esarette de sağ sali
kurtula ağı a
i a ıyorlardı.
O u ‘a isi i istihda ettiği i iliyorlardı… Kim bilir bundan sonra daha nice
hizmet-i diniyeler yapacak, bu acib çilelerle meratib-i maneviyede nice derecelere
kadar yükselecekti.
‘us lar telaşta dehşette ir dere e kurtularak diyorlardı ki: İşte fedaileri Er e i
fedailerinin fevki de ola gö üllü alay ku a da ı
İ a lı ir ki se i a sız ir ki seye kıya
ede ez
Usera Ka pı da şöyle ir hadise oldu. ‘us Başku a da ı, esirleri teftişe gelir. Teftiş
es ası da Üstad ku a da ı sela ı ı al az, yeri de de kalk az. Ku a da kızar,
118
belki ta ı a ış diye tekrar ö ü de geçer. Fakat Üstad yi e yeri de kalk ayı a,
ku a da ter ü a asıtasıyla
Çar’ın dayısı ve Kafkas Cephesi Başkumandanı Nikola Nikolaviç
͆Beni herhalde tanı adılar! der
Bediüzzaman:
͆Hayır, ta ıyoru . Nikola Nikola iç tir der.
Kumandan:
͆Şu halde ‘us Çarı
a hakaret ediyorlar.
Bediüzzaman:
͆Hayır, hakaret et edi . Be Müslü a ı , i a lı ir ki se, i a sız ir ki seye
kıya ede ez.
Hazret-i Üstad:
Na az Kıla ağı
Bu u üzeri e Üstad Bediüzza a ı Di a -ı Harp e erirler. )a it arkadaşları özür
dileyerek vahim neti e i ö le esi e çalış ası ı istirham ederler. Fakat bunu
Üstad katiyen kabul etmez; kemal-i izzet e şe aatle şöyle der:
͆Bu ları ida
kararı e edî âle e seyahat et e
içi
ir pasaport hük ü dedir.
119
Nihayet, Divan-ı Harp Bediüzza a ı ida ı a karar erir. Hükü i faz edile eği
sırada Hazret-i Üstad, Na az kıla ağı
der e azife-i diniyesini ifadan sonra
atıla ak kurşu lara göğsü ü gere eği i eya eder.
Uzakta
ak akta ola
aşku a da , Üstad ı a dest aldığı ı görü e i faz
mahalline gelir. Bediüzza a ı
e ko uştuğu u öğre ir. Bu u üzeri e ‘us
ku a da ı özür diler: ͆O hareketinizin dininize ola ağlılıkta ileri geldiği e kanaat
Haşiye
getirdi . Tekrar tekrar ri a ederi , e i affedi iz der e ida hük ü ü geri alır.
Böylece Üstad iki uçuk se e kadar “i irya tarafları da esarette kalır. Bu esaret
hayatı da, ‘usları esirlere çıkarttığı tayi atı ye ez. Dışarıda uğday eya arpa
dö dürerek u da ke di yapıp pişirdiği ek ekle tagaddi eder.
Fakat urada da oş dur az. Vata a, illete, âle -i İsla
e eşeriyete hiz ete
devam eder. O taraflarda bulunan Türklerle gizliden gizliye muhabere etmek
i kâ ları ı ularak O lara, e pahası a olursa olsu di leri i iyi e öğre eleri i,
emr-i ilahîye ve emr-i Peyga eriye de a et eleri i, çoluk ço ukları a İsla î
terbiye vererek bunu nesilden nesile intikal ettirmelerini, bir gün olup zulüm ve
esaretten kurtularak hürriyet ve istiklâllerini muhakkak elde edeceklerini; rahmet-i
ilahîde ü it kes e eleri i, parlak ir istik ali Müslü a ları eklediği i, gördükleri
e göre ekleri zulü
e efaları
Allah e ‘esûlullah a hakkıyla itaat et ek
hususunda bir ihtar-ı ilahî olduğu u, işke e e ızdırapları o lardaki e ede azır
ka iliyet e istidatları ı i kişaf et esi e edar ola ağı ı dikte ettirip gö derir.
Bu ealdeki dersi el yazıları ile çoğaltılıp i kâ
is eti de her Müslü a a
ulaştırıl ası ı eya dilde dile akledil esi i e reder. Böyle e ulu duğu uhit e
ı tıkayı te ir e irşada çalışır. Ka ptaki esir za itleri ri ası üzeri e o lara ders
vermekte müdavim olur.
Haşiye
Zübeyir Ağa ey Üstad ı ‘us ku a da ı a ayağa kalk a ası ı A dürrahi
e uası da yayı layı aya kadar u hadisede hiç ahset edi. Ehl-i “ü et e
haberimiz oldu. Bunun üzerine, Üstadı ! Herkes askerlik hatıraları ı a latır. “izi
hatıra ız içi
ize a lat adı ız, hikmeti nedir diye sordu . ? Üstad: Şahidi
yayı la dı, eşrede ilirsi iz dedi. O da so ra Tarihçe-i Hayata koyduk. Üstad da ka
Çiçek
)a su Ehl-i Sünnet
uası da yayı la ı a
u kadar ö e li ir
delili yoktu. Şi di
ul etti dedi. Ömer
120
Bir gü ‘us ku a da ı gelir. “iyasi ders eriyor diye dersleri e a i ol ak ister.
Fakat Bediüzza a ı faaliyet e dersleri i il î, içti aî e di î olduğu u öğre i e
ser est ırakır.
“iz erede gürültü işitirse iz, gidi iz haksıza yardı
edi iz
Bir ka ptaki za itler arası da ka ga çıkar. Bir kısı za ita , ka ga ı
tarafları arıştırıl ası ı Bediüzza a da ri a ederler.
astırılıp
Esir za itleri Bediüzza a Hazretleri i dersleri e asihatleri, za itler arası da
gü e diri i gürültü e ü akaşaları ö lüyordu. Fakat ir gü o dehşetli esarette ,
asa iyet e sıkı tıda gele
ir titizlik, şiddetli ü akaşalara se e iyet er eye
aşlar. Bu u izalesi e sükû eti husulü içi üç dört za it Bediüzza a hazretleri e
müracaat eder. Hazret-i Üstad Bediüzzaman da u lara zatı a has ola şu çare e
tedbiri söyler:
Der ki: ͆“iz erede gürültü işitirse iz, gidi iz haksıza yardı
edi iz.
O lar da gidip ü akaşada haksız tarafa yardı ı olurlar. Bu u üzeri e zararlı
ü akaşalar ortada kalkar. “o ra Bediüzza a Hazretleri de şu suali sorarlar:
͆Nede
haksıza yardı
edi iz de ekle u haksız ted iri yaptı ız?
Bediüzzaman cevaben der ki:
͆Haklı ada i saflı olur. Bir dirhe hakkı ı istirahat-ı u u i i yüz dirhem
e faati e feda eder. Haksız ise ekseriyetle e a iyetli olur, feda et ez e gürültü
çoğalır.
Üstad ı küçük ir a iye alırlar
Esaret hayatı uzar. Bediüzza a , esir za itler içi de kala alıkta sıkıl aya aşlar,
yal ız kal ayı ister. Ka pta dışarıya izi siz çıkarıl adığı içi Tatar Mahallesi deki
Müslüman ahali resmî makama müracaat ederek Hazret-i Üstad ı, Volga Nehri i
ke arı daki küçük ir a iye alırlar.
121
Bu küçük camini Üstad ı kaldığı za a ki ve şi di i şaat halindeki hali.
Üstad urada yal ız olarak kalır. Mü ze i ir halde i adet e taatla e dua e iyazla
e radı ı oku akla iştigal eder. O şi al kıtası ı pek çok uzu ge eleri de dergâh-ı
İlâhiyeye ilti a eder.
Esaretten firar eder
Nihayet üyük ir şefaat e esile, Bediüzza a Hazretleri i üstes a ir şekilde
esaretten halâs eyler. Birkaç gün sonra, gayet hilaf-ı e ul ir surette, yaya gidilse
ir se elik esafe ola ir yol uluğa tek aşiyle çıkarak ‘usça il ediği halde i ayet-i
İlâhi ile esarette firar eder. Harika ir surette kurtulur. Te dil-i kıyafet dahi et ede ,
esir kaldığı ahalde kolaylıkla kurtul ak, ‘usça ile e esur ve kurnaz adamları
dahi muvaffak ola adıkları o uzu firarî seyahati, çok teshilâtla, pek kısa ir za a
zarfı da itir ek, pek harika ir akıadır. Birçok zatları zih i de, A a a
Bediüzzaman Hazretleri tayy-ı ekâ e tayy-ı za a sırrı a ı azhar ol uştur?
Ka aat e ihti ali i husule getire harikulâde ir hadisedir. İki uçuk se e esarette
sonra Hazret-i Üstad, öyle e firar ederek Peters urg e Varşo a ya gel eye
u affak olur. Ve Viya a tarikiyle
se esi de İsta ul a sali e asıl olur.
122
Bediüzza a Hz. ‘usya esareti de firar edip Al a ya yolu ile “ofya ya geldiği
za a “ofya Ateşe iliterliği tarafı da verile pasaportudur.
Bediüzza a ı ‘us esareti de dö üşte aldığı Vata a Avdet elgesinin arka yüzü.
Bediüzza a Hazretleri ‘usya esareti de avdet edip Al a ya ya uğradığı za a
Al a lar tarafı da
tarihi de alı ış fotoğrafı.
123
‘usları ida sehpası da e esareti taha
ülfersa işke elerinden kurtulduktan
sonra Hazret-i Üstad, tekrar İsta ul a geldiler. Harp e ihad eyda ı da il -ü
irfa sahası a girdiler.
Bediüzza a ı İsta ul a gelişi her tarafta, ilhassa ehl-i ilim muhitlerinde çok büyük
sevinç ve memnuniyet husule getirdi. Ke dileri e ha er er ede Meşihat
Dairesi deki Darü l-Hik eti l-İsla iye azalığı a tayi olu du.
Darü l-Hik et o za a , yüksek İsla âli
e ütefekkirleri de ir İsla akade isi
ahiyeti de idi. Üstad Hazretleri i
u akade iye iştiraki ütü azayı fe kalade
se i dir işti.
Hazret-i Üstad, ir e ri aki karşısı da kal ıştı. Çü kü o u res î ir yerde, aaş
uka ili de res î ir azife al ası esas pre si i e uhalifti. O, ütü
e udiyeti i
hak ve hakikate, vatan e illete akfet işti. İ azsız, karşılıksız olarak... Bunun için bir
üddet izi alarak tereddüt de resi geçirdi. İstifa et ek teşe üsleri de ulu du.
Fakat se dikleri i e hür etkârları ı istirha
e ısrarları üzeri e Darül Hik et e
de a a aşladı.
Bir kap yemekten fazla yemiyordu
Darül Hikmet te ike aldığı yüksek aaşta a ak kifaf-ı efs kadarı ı ke di e sarf
ediyor. Bütü hayatı da ke di e şiar ettiği ir kap ye ekte fazla ye iyordu. Nefsi e
karşı içi öyle eziyet ettiği Bediüzza a a sorulu a e se ad-ı aza a tabi olmak
isterim. Sevad-ı aza ise u kadar tedarik ede ilir. Be
üsrif ekalliyete uy ak
istemem e a ı ı er işti.
Bu para ize helal değil
Çok zeki, kahraman ve gayretli bir âlim ve biraderzadesi olan, evlâd-ı a e isi e
hiz eti de ulu ayı ke disi e üyük ir şeref addeden merhum Abdurrahman
şöyle a latıyordu:
͆Hazret-i Üstad aldığı aaşta a ak zaruret iktarı ı ayırır, ka aat e iktisada so
dere e riayet eder, aaşı
üte akisi i hıfz et ek üzere a a erirdi. Fakat e
a a ı
a a karşı ola te e üh e şefkati e, parayı, al e ülkü istihkar
etmesine güvenerek, hıfz et ek üzere a a erdiği parayı sarf ettiği i duyu a
124
üzüldü e uyurdular ki: Niçi sarf etti ? Bu para ize helal değildi. Millet alı idi.
Madem ki se öyle yaptı , e de se i ekilharçlıkta azlederek kendimi naspettim.
Kut-u lâyemut caizdir
Bir üddet so ra telif ettiği Arapça e Türkçe eserleri i astırdı. Arttırdığı paraları u
telifatı kâğıt e ta
asrafı a erdi. Bastırdığı eserleri e a e dağıttı. Niçi ir
edel uka ili de sattır adığı sorulu a şu e a ı er işlerdi:
͆Maaşta a a a ak kut-u lâye ut aizdir. Fazlası
Haşiye
iade ediyoru .
illet
alıdır. Bu suretle
illete
Daima azi et ve takvayı ihtiyar etti
Bediüzza a , Darü l-Hik et te çalıştığı sırada azı a iler e tesirler karşısı da
kalıyor, u da çok üzülüyordu. Bediüzza a hiç ir za a Allah ta , hak e
hakikatte
aşka ir ku ete oyu eğ e işti. Herkes ilirdi ki, Bediüzza a
kefe i i oy u a tak ış, her tehlikeye karşı ölü ü gözü e al ıştı. Fıtratı daki u
celâdet ve şehâ etle Darü l-Hik et te her türlü siyasi tesirlere karşı de ir gibi
daya dı. Ve Darül Hik eti de dayattı e uhafaza etti. Ya lış fet alara karşı
per asız a ü adele etti.
Hayatı ı
ortada
kaldırıla ağı tehditleri e hiç ir ehe
iyet
er eyerek
mücahidane bir tarzda ilm-i irfa a hiz et etti. Şeriat-ı Garrâ-i Ah ediye ye ugayir,
Ehl-i “ü et e Ce aat e uhalif e küçük ir eseleye dahi uka ele ederek o ları
tashih ve mahz-ı hakkı eya et ekte hiç ir za a çeki edi. Dai a azi et e
tak ayı ihtiyar etti.
Haşiye
Fırı ı Ağa ey: Üstadı
kitapları ı
astırdıgı
u
at aa ıda
mat aa ıya “a a erdiği
u para iktarı kadar asa aksı
Mat aa ı: e i le pazarlık etti, u kadar hassastı diyor.
e
akille şu ları söyledi. Üstad
ir eksik dahi ol aya ak de iş.
Ömer Çiçek
125
Şeyhülisla
İsta
İsta
ve ir kısı
ulema
ul, İ giliz gi i hu har
ul da pek
ir de leti
işgali altı daydı. Düş a
ku a da ı
gaddara e e zali a e i raatlar peşi de idi. O a a sız e i a sız düş a lar, u
millet-i İsla ı hâki iyetleri altı a ala ilmek için çok dessasane plân ve propagandalar
çok de i, zulü
e işke eler yapıyordu. Türk istiklal e hâki iyeti e Türkiye de so
ere il ek içi irtakı i lisa e, ka dırı ı e yıkı ı e trikalar çe iriyordu. “iyasi, il î,
askerî kimselerde ve efkâr-ı u u iyede Türkiye yi ke di a dası altı a gir ek
taraftarlığı ı uya dır aya ça alıyordu. O i safsız e e ar İ giliz siyasiyu ları,
şeyta kâra e e iğfalkâra e desise e propaga dalar ile Şeyhülisla ı e ir kısı
ulemayı ke di lehi e çe ir eye aşladı, aldattı. Bu gi i alda alar, kıs î de olsa
bizlere kükretecek, bizlere olka lar gi i lâ lar fışkırta ak, düş a ları ızı topyekû
i ha et eye koştura ak hai e elleri tezahür e e areleri idi.
Milleti düş a a karşı ayakla dır ak
Her e i ukuat e hadisatı di sizdara e plâ
e propaga daları hakikat e
kü hü ü asıl gaye e hedefi i hakikat i azari ile harikulâde ku e-i kudsiyesi ve
keski feraseti ile göre e ile Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, Türkiye i
hürriyet ve istiklalini gasp etmeye, istik ali i sö dür eye atuf düş a e trikaları ı
o za a sezdi e keşfetti.
Merha etsiz düş a ı öldürü ü e trikaları a alda a ki seleri e siyasileri
uya dır ak, kahra a
illeti izi
ah ı ı i ta ede ek düş a e trikaları ı
milletin gözü önüne sermek, milleti kalkı dır ak e düş a a karşı ayakla dır ak
zı ı da he e faaliyete geçti. İ a ı hali de so
efesi ize, ölünceye kadar
çarpış ak, kahpe e portatif düş a ı Kadir-i )ül elâl i kudreti e i dad-ı ‘a a iye
ve avn-i Peygamberi ile mutlaka muzaffer olmak için topyekûn olarak hâlen, kâlen,
kalemen ve fikren seferber olup cihad-ı di iye eyda ları a koş ak aşk, şe k e
ehdi i uya dır ak hareketi i ihtiyar etti.
Bu kudsi aksat e u ul î gaye ile İsta ul daki ütü il î, içti ai e siyasi, askerî
muhit ve mahfillere giderek, ulema ve talebe-i ulu la, eşayih e ürida la hararetli
e de a lı ir surette te asa aşladı.
126
İ sa ı akle ve kal e ik a ve tat i eder
Burada Bediüzza a ı u hur-u nas ve avama, hakikatleri nev-i şahsı a ahsus
ender bir belâgatle ifade ve tefhim etmek gibi hususiyet ve meziyetlerinden bir parça
arz et eye çalışalı . )ira ir adire-i hilkat olan Bediüzzaman Said Nursî
Hazretleri̓ i her yüksek eziyet e hasleti de olduğu gi i u hususta da ta a ı ı
bilebilmek ve ifade edebilmekte hadsiz dere ede a iz ulu aktayız. Bu iti arla şu
kadar ık arz edeli ki:
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, e ava da e havassa ve havasü l-havassa
kadar her tabaka-i i sa iye i idrak ve a layış seviyesi e göre yaz akta ve hitap
etmekte fevkalade ir istis a teşkil ede ir kudret ve kuvvete azhardır. Kal ve
kalbinde harikulâde bir ulviyet, nafiziyet ve tesirat, yüksek bir belâgat ve fesahat ve
ezalet ve selaset vardır. İrad, eya ve izah eylediği hakaik-i kudsiye, kitlelere ve
uhatapları a ilahî bir sihriyat ve tesirat nefheder, insan olan i sa ı, hakaik-i
İlâhiye ye el ve ez eder. İ sa ı akle ve kal e ik a ve tat i eder. Bu u içi
eşahir-i ulema ve üde a a ey i de şu ka aat-ı kâ ile hâsıl ol uştur.
Bediüzza a ı hallede eye eği hiç ir udil ve uğlâk, deri ve yüksek esele-i
il iye yoktur. İk a ve ıskat ede eye eği hiç ir allâ e yoktur. Mazhar olduğu ilahî
ir üfuzu tesir ve azi esi altı a gir eye ek aklı ozul a ış, kal i çürü e iş
hiç ir i sa yoktur. Bediüzza a ı âsârı ve kela ı azi edardır. O e söylese
haktır.
Dü ya a e üst e kii işgal ede zali
e diktatörleri , di düş a ı üste it
di sizleri , ölü
e ida karar e tehditleri e eş paralık ir kıy et atfet ede
yıllar a hapis e zi da hayatı ı taha
ülfersa işke eleri pahası a da olsa o lara,
ir asra yaklaşa ö r-ü saadetleri içinde dinî hiçbir taviz vermeden salâbet ve
elâdetle, şe aat e şehâ etle, Kur a î, i a î e İsla î hakikatleri te liğ, eya , ispat
ve ihtar etmesi nedendir?
Nur Risaleleri muazzam bir kitle üzeri de
üessir ol aktadır
Bu iti arla her söz e hareketi i yal ız e yal ız rıza-i ilahî içi söyle esi e yap ası
sırrıyla e u larla era er daha irçok azirsiz eziyet e hususiyetlere ir e hi ei ilahî olarak azhar ol ası dolayısı ile uhatapları da, eserleri deki hakaik-i
127
Kur a iye e i a iyeye e yüksek şahs-ı a e ileri e karşı üyük ir uha et e
er utiyet, sarsıl az ir sadakat e itaat husule gel iş e gel ektedir. Hita etleri,
soh etleri, ektupları, Nur ‘isaleleri hayat-ı içti aiyede ahşerî e uazza
ir
kitle, camialar üzeri de çok üessir e üs ir ol uş e ol aktadır. Eserleri i
okumakta sebatkâr olmak ulviyetine yükselenleri, ilmi ile amil olmak nimet-i
azi esi e sahip kıl aktadır. U udiyet, ihlâs, azi et, tak a, ittihad e uhuvvet ehli
olarak yetiş ek gi i yü eliklere eriştir ektedir.
Ölürse
şehidi
Kur a -ı Mu izü l-Beya ı parlak ir tefsiri ola ‘isale-i Nur u okuyarak, e ağır
şartlar, tazyik e te kifler olduğu halde hiz et-i Kur a iye sahası ı e ü ahade-i
diniye cephesi i terk et eyerek,
Ölürse
şehidi , kalırsa
Kur a ı
hiz etkârıyı , i a ı a sahip ola
ilyo lar a esl-i edid ü uda gel iştir.
Doğruda doğruya Kur a da fışkıra Nur ‘isaleleri i ütalaa ile taklidi i a ı ı
tahkike te dil ede , zerrede şe se kadar dere atı ola
erati -i imaniyede
terakkilere erişerek i a ı ı ku etle dire e i kişaf ettire ye i esilde
ilyo lar
ge ç, A a - a a , tatlı a ı sa a feda olsu ey ur-u Kur a e ey hadiy-i aza !
diyerek cihad ve hizmet meyda ları da koşa nur-u Kur a e iman fedaileri zuhur
et iştir. Bütü u lar dahi Bediüzza a “aid Nursî i söz e eserleri deki isilsiz e
sihirkar ku eti, üfuz e tesiri göstere akıalardır. Bediüzza a ı öyle ir ihsa -ı
ilahiyeye müstesna bir tarzda mazhar olduğu ezkûr akıalar karşısı da izah e
ispatta
üstağ i ulu aktadır.
İşte böyle bir ilmî ve manevi kuvvete mazhar olan Bediüzzaman Said Nursî
Hazretleri i , üste li düş a ları ızı
ahiyetleri i si si e aşikâr aksat e
gayeleri i izhar, ilâ e teşhir et esi kısa ir za a da tesiri i gösterdi. İ gilizler i e
bu gibi emperyalistlerin Türkler ve âlem-i İsla
aleyhi deki
üste leke ilik
siyaseti i felâketi i e kardeşi kardeşe öldürt ek plân-ı ahşiya esi i e si si e
dö dürüle dolapları efkâr-ı u u iye a ladı e uya dı. Düş a ı e trikalı
propaga daları a alda akta kurtuldu. Her uhitte düş a a karşı ku etli ir
daya a e çarpış a az i eyda a geldi.
Bediüzza a , u hususlardaki faaliyet e irşadı ı üyük ir şe aat, elâdet e
şehâ etle devam ettirdi. )ali düş a ı ızı ke disi i ida et ek teşe üsü e eş
128
para ehemmiyet vermedi. Vatan ve milletimiz için hayatî, tarihî ve iha şü ul bir
ehe
iyete haiz ola oğazları ıza hâki ol ak se dasıyla çırpı a düş a ları ıza
kapıl a ak, i a e İsla iyet i yık aya çalışa dessas zali lere alda a ak içi
milletimize ve nur-u Kur a hadi leri e şöyle ha asî ir hakikati i ale eya
et iştir:
Tükürün zalimlerin hayâsız yüzüne!
͆Bir zali
e i da sız ir ada , irisi i yere atıp ayağıyla o u aşı ı kat i ezecek
ir surette da ra sa, o yerdeki ada eğer o ahşi zali i ayağı ı öpse, o zillet asıtası
ile kal i, aşı da e el ezilir. ‘uhu esedi de e el ölür. He
aşı gider he izzet
e haysiyeti ah olur. He o a a ar i da sız zali e karşı zaaf göstermekle
ke disi i ezdir eye teş i eder. Eğer ayağı altı daki azlu ada , o zali i yüzü e
tükürse, kal i i e ruhu u kurtarır. Cesedi ir şehid-i mazlum olur. Evet, tükürün o
zali leri o hayâsız yüzü e!
İ gilizler, İsta ul da irçok de aat e şe aatleri irtikâp ediyordu. Şehzade aşı
Karakolu da yata askerleri izi asarak sü güleyip şehit et işlerdi. Bu i ayeti
işiti e Bediüzza a eşir yoluyla yi e şöyle haykırdı:
͆Tükürü o zali leri o hayâsız yüzü e! O asırda
eri âle -i İsla
ayraktarlığı ı yapa ir illeti e latları ı katlet eye hakkı yoktur!
ı
İ giliz de leti i , İsta ul Boğazı ı topları ı tahrip e İsta ul u istila ettiği
hengâmda, o devletin en büyük daire-i di iyesi ola A glika Kilisesi i aşpapazı
Meşihat-ı İsla iye de altı sual sordu. Bu a altı yüz keli eyle e ap isteriz dedi. Bir
kısı âli ler, Bu sualleri hakkıyla a ak Bediüzza a e aplândıra ilir, diye Hazreti Üstad a üra aat etti. “ualleri okuya Bediüzza a , elâdetle gürleyerek u lara
at uat lisa ıyla şöyle evap verdi:
͆Altı yüz keli e ile değil, altı keli e ile değil, hatta ir keli e ile değil, elki ir
tükürükle e ap eriyoru . Çü kü o de let, işte görüyorsu uz ayağı ı oğazı ıza
astığı dakikada, o u papazı ağrura e üstü üze sual sor ası a karşı yüzü e
tükür ek lazı geliyor. Tükürü o ehl-i zul ü o erha etsiz yüzü e!
Cirmi küçük semeresi büyük Hutuvat-ı “itte eseri i te lif ve eşret esi
129
Dessas düş a ları ızı aldatı ı, iğfal i e öldürü ü plân e progra ları ı aki
ıraka , ulemayı e ahaliyi aldatmaktan kurtaran ve muhafaza eden, milletimizi
ümitsizlikten halâs eden gayret ve faaliyetlerine cansiperane devam eden
Bediüzza a “aid Nursî, o he gâ ede ezkûr e sair e zuları ha i e uya dırı ı
Hutuvat-ı “itte eseri i telif e eşreyler. Bu ir i küçük mana ve semeresi büyük eser,
haftada iki defa ta edil ek suretiyle üteaddit askıları yapılır. Bu illet-i İsla ı
derdi e der a , illeti e de a, yarası a erhe
ola , illeti ihtiya -ı şedit
za a ı da telif edilip ihtiya a ta
e ap ere u eser de süratle yayılır e kapış
kapış alı ır.
İsla ı u asırda ir ü ahid-i ekberi olan Bediüzzaman Said Nursî; felaket, helaket
e fe aatlerle e lû o kara gü leri izde, ukaddes di i iz İsla iyet i
e u
mübarek vatan ve kahraman milletin ebediyen payidar ol ası içi o gaddar
düş a ları ızla a sipera e çarpış ası e u affak da ol ası, o u dere e-i
esaret, şe aat, ha aset e ke alatı ı fiile göstere şerefli ir ukuat-ı tarihiyedir.
Bediüzza a ı kısa a aklettiği iz
ezkûr faaliyet e
ü adelesi de sonra
İsta ul da siyasi ha a üste lî düş a aleyhi e dö er. İsta ul sı ırları ı aşıp
A adolu ya da sirayet eder. Bu u gerek il asıta gerek izzat üşahede ede İsta ul
işgal ku etleri ku a da ı, Bediüzza a ı ida et ek teşe üsü e aş urur. Bu pek
gaddara e e hu hara e teşe üs şayi olu a, ütü Şark ilâyetleri izde e irçok
ilayet e kasa aları ızda işgal ku a da lığı a süratle ihtarlar e protestolar
yağdırılarak telgraf ve mektuplar gönderilerek, ku a da ı
u zali a e kararda
vazgeçmesini, aksi takdirde, e pahası a olursa olsu ütü ilayat-ı Şarkiye i e
aşiretleri isya ede eği i ildirirler. Bu uğurda ütü a e alları ı feda ederek
çarpışa akları ı ihtar ederler. Bu larla era er işgal ku a da ı ı
aiyeti de
birkaç ecnebi, bir kısı sefaret e supları e Türkiye de uzu se eler kalarak Türkleri
çok iyi ile düş a siyasileri de azıları işgal ku a da ı a derler ki:
͆Vaziyet vahimdir! Eğer siz Bediüzza a ı ida ettirirse iz u u Şarkî A adolu,
İra e Irak aşiretleri e ütü Türk illeti İ giliz de leti e e ediye düş a olur. Bu
düş a lık esilde
esle de a
eder. Bi ae aleyh i paratorluğu uz irçok
ihetlerde sarsıl aya doğru gider.
Bu u üzeri e İsta ul işgal ku a da ı dehşetle irkilir e Bediüzza a ı ida
kararı da sarf-ı azar eder.
et ek
130
Kuvâ-yı Milliye hareketi aşladığı za a lar, düş a işgali altı da ulu a İsta ul da,
Şeyhülisla , A adolu daki Ku a-yı Milliye hareketi padişahlığa isya e u harekete
katıla lar asidir şekli de fet a er işti. O za a , İsta ul da ola Bediüzza a “aid
Nursî, u fet aya şu e a ı er iştir:
͆Düş a işgali altı daki ir e lekette, İ gilizleri e ri e tazyiki altı da ulu a
ir idare i e Meşihatı fet ası ualleldir, es u ola az. Düş a istilası a karşı
harekete geçenler asi değildir. Fet a geri alı alıdır, aksi takdirde uka il fet a
eriri de iş e fet ayı geri aldır ıştır.
A adolu da ki kuvva-yı
illiye hareketi i destekledi
Düş a ları ız ata e illeti izi e ediye esaret altı da ala il ek içi i ir türlü
hile e dolaplar çe iriyor, illeti izi düş a ı ola düş a lığı ı e dire işi i kır aya
çalışıyordu. Türk illeti i , Ya ölü , ya istiklâl az i ile cihad eyda ları da
koştuğu o gü leri izde, Bediüzza a “aid Nursî, A adolu daki Ku a-yı Milliye
hareketini u e e i e üste lî düş a ları ıza karşı a sipera e ir celâdet ve
eta etle, üyük ir feraset, gıyaset e dirayetle destekledi. İsla iyet e karşı, illet
e e leket e faati e karşı uzır ereya larla asla lar gi i pe çeleşti. Eserler
eşretti, hita eler irad etti. Bütü ku etiyle ir a
ü adelede geri dur adı. Milli
kurtuluş hareketi i
u affakiyeti de e üyük a illerde irisi oldu.
A adolu daki illî hareketi, di î e ata î kurtuluş ü ahedesi i destekle ek
hususundaki Bediüzzaman Said Nursî i kahra a a ü adelesi e hiz eti, A kara
hükü eti e fe kalâde takdirlerle karşıla dı. Müteaddit defalar şifre ile A kara ya
davet olundu. Hazret-i Üstad u da etlere şu e a ı erdi:
͆Ben tehlikeli yerde mücadele etmek isterim; siper arkası da ü ahede hoşu a
git iyor. Burası ı daha tehlikeli görüyoru . Buradaki azife
he üz ta a
ol a ıştır. İsta ul daki tehlikeyi ertaraf edi e i şaallah oraya gele eği der.
U u i Harp teki ağlu iyet, Hazret-i Üstad ı çok
ükedder et işti. İsla ı
kalbgâhı ı e e ileri işgal et esi, Hazret-i Üstad ı adeta deli di a eye çe ir işti.
Çok üzülüyordu, ızdıra içi de kı ra dırıyordu. Fakat u, sade e o aza ı içi de
kı ra ak değil, o ul î i fiale o u, a e a a ı ı, a e i aka
e a sı ı ı, şa
e şöhreti i, her şeyi i feda ettire ek ir ha le, hi
et e faaliyeti , gayret e
131
hareketi
uharriki oluyordu. Düşü ür, üte adiye düşü ürdü. Lisa -ı hal e
kaliyle e kale iyle üte adi ir ü ahede gayreti içi de idi. Ge eleri utadı
eçhile, uyurla uya ık arası da pek az bir uyku ve istirahatten sonra ubudiyet, dua ve
niyaz, evrad ve ezkâr ile dergâh-ı İlâhiyede ezaifi i ifa eyler. Gü düzleri de eşer
takati i fe ki de düş a a karşı kâl e kale le ola hiz et e ihad-ı di iyesi ile
iştigal ederdi. Dur ak, di le ek, eşru keyf e ze k edir bilmezdi. Merkez-i
İsla iye i düş a istilâsı da dolayı çok
üteessir e
üteelli
olduğu
kendilerine söylenince:
͆İsla
a i dirile dar eleri kal i e i diği i hissediyoru .
Bediüzza a
e yapayı , eli de değil, derdi. Ben kendi elemlerime tahammül
ettim. Fakat ehl-i İsla ı teellü atı, düçar edildiği felâketleri e i ezdi. Bu ü arek
vatan ve millete, âlem-i İsla a i dirile
a e e addete öldürü ü dar eleri
ütü sıkleti ile kal i e i diği i hissediyoru , fakat
eyus değili . Bir ur
görüyoru ! Bu eşedd-i zulüm ve istibdad-ı utlaklar, taarruz e tazyikler, İsla ı
ufukları ı kaplaya u siyah ulutları çarpıştıra ak e so ra dağıla ak, so ra ir ur
doğa aktır. Kur a da le ea ede ek u ur, di sizlik e dalâleti parçalayacak, temel
taşları ı taru ar ede ek,
eyda a çıka ak küfr-ü
utlakı
ağlu iyete
yu arlaya aktır. Bu ur-u Kur a
e i a ı
addi- a e i fütuhat e tesiratıyla,
İsla ı asırlardır ayraktarlığı ı yapa kahra a
illet e e ip e latları, u um
İsla
e leketleri uya a ak, kalkı a ak e her sahada terakki e tealiye ulaşa aktır.
Âlem-i İsla a usallat ola dü el-i küffar ağlup ola ak, e alik-i İsla iye
hürriyeti e ka uşa aktır. Bu gaddara e zulü
e işke eler Müslü a ları
teyakkuzunu ve ittihadı ı i taç ede ektir.
132
Mehmed Akif Ersoy
Büyük Şairi iz Meh ed Akif
Akif, Üstad ı ir ilha kay ağı iliyordu. Üstad a karşı o kadar hür et e uha eti
ardı ki, Üstad ı
ulu duğu il -ü irfan meclislerinde kendileriyle çay yapmaktan
üyük ir haz duyardı. Akif, çay de le ekte de ahirdi. Büyük Şairimiz Mehmed
Akif, Bediüzza a ı te e ileri i şu suretle tere ü ediyordu.
O Nur u gö der ilahi
O nûru gö der. İlâhî, asırlar oldu, yeter!
Bu aldı
illeti âfâkı, ir sa âh ister.
İ âyeti le halâs et ki, dalga dalga zalâ
İçi de kay a ası çarpı ıp dura İslâ !
Bu secde-gâha kapa
ış ya a yürekler içi ;
Bütü solukla feryâd ola şu
ahşer içi ;
Harîm-i Kâbe' içi ; ser edî Kitâ 'ı içi ;
Avâlimindeki âyât-ı î-hesâ ı içi ;
Şu hâk-i pâke ürü
üş se â-yı rah et içi ;
Biraz ufukları gülsü
ihâ -ı İslâ 'ı !
Hudûdu yok
u u it ez, tüke
ez âlâ ı ?
O, çünkü âleme hâkim yegâne kudret iken,
Bir i kılâ ile
Esâreti
ahrûm olunca azminden,
e kadar şekli arsa katla dı...
Vata ları da gari oldu ke di e lâdı!
133
O azmi sen vereceksin ki eylesin sereyan,
“oluk e izlere ka , i leye göğüslere a .
O rûhu er ki, İlâhî, kıyâ
edip dî i ,
)e î e feyzi i yaysı hayât-ı mâzînin...
M. Akif
Bediüzza a
u asırda ir
uh ir-i sadık ve ir
ü eşşir-i hakikatbîndir
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i ,
ile
araları da telif ettiği
eserlerindeki, âlem-i İsla ı
üstak el zafer, e at e saadeti i üjdeleye gayet
veciz e izeleri de azıları ı uraya der ediyoruz. Bu lar ve bunlar gibi kelamlar
kalb e kafaları ıza akşede eği iz, ez erleye eği iz, a aları a üfuz etmeye
çalışa ağı ız irer dürr-i yektadır. Ka aat e se gisiyle u parlak e pek a idar
kela ları urada Nur-u Kur a şakirdlerine ve ehl-i i a kardeşleri ize takdi
et ekte ke di izi ala adık. “e eler e e el u kela ları eya ede Bediüzza a
u asırda ir uh ir-i sadık e ir ü eşşir-i hakikat î olduğu u fehmetmekten
doğa üyük ir sürur ve sevgi ile bu parlak vecizeleri takdim ediyoruz:
1.
Eskide eri i lâ-yı keli etullahı e eka-yı istiklâliyeti e İsla içi farz-ı
kifaye-i ihadı deruhte ile ke di i, yek ü ut ola âle -i İsla a fedaya
azifedar e hilafete ayraktar gör üş ola u de let-i İsla iye i felaketi,
âlem-i İsla ı saadet e hürriyet-i üstak elesiyle telafi edile ektir. )ira şu
musibet, maye-i hayatı ız ola uhu et-i İsla iye i i kişafı ı harikulade
tacil etti.
2.
Devletler, milletler muharebesi, tabakât-ı eşer uhare esi e terk-i mevki
ediyor. )ira eşer esir ol ak iste ediği gi i, e ir ol ak da iste ez.
3.
Nasra iyet ya i tifa eya istifa edip İsla iyet e karşı terk-i silâh edecektir.
Nasra iyet, irkaç defa yırtıldı, Protesta lığa geldi. Protesta lık da yırtıldı,
te hide yaklaştı. Tekrar yırtıl aya hazırla ıyor, ya i tifa ulup sö e ek eya
hakiki Nasra iyeti esası ı a i ola hakaik-i İsla iye yi karşısı da göre ek,
tesli ola aktır.
134
4.
)a a gösterdi ki, e
et u uz değil, ehe
e
dahi lüzu suz değil.
5.
İ sa ları a la dıra e eldir, öldüren yeistir. Musibet-i amme, ekseriyetin
hatası da
terettüp eder. Musi et,
i ayeti
eti esi,
ükâfatı
mukaddimesidir.
6.
İhya-yı di , ihya-yı
7.
Di hayatı hayatı, he
8.
Hıristiya lığı
alı ol aya
ehasi -i medeniyeti ona mal etmek ve
İsla iyet i düş a ı ola tede iyi o a dost göster ek, feleği ters
dönmesine delildir.
9.
Pasla
illettir. Hayat-ı di , ur-u hayattır.
uru he
esası, ihya-yı di le olur şu
ış ihe ta ir el as, dai a
ü ella a a
illeti ihyası.
üre ahtır.
10. )a a ihtiyarladıkça Kur a ge çleşiyor, rumuzu tavazzuh ediyor. Nur, nâr
görü düğü gi i, aze şiddetli elâgat dahi, ü alağa görü ür.
11. İsla iyet, sel
e
üsâle ettir; dâhilde izâ e husu et iste ez.
12. Evamir-i şer iyeye karşı itaat e isya olduğu gi i e a ir-i tek i iyeye karşı
da itaat e isya ardır. Biri isi de ükâfat e ü azatı ekseri ahrette,
iki isi de ağle i dü yada olur.
Mesela,
*“a rı
*Ataleti
ükâfatı zaferdir.
ü azatı sefalettir.
*“a yi se a ı ser ettir.
*“e atı
ükâfatı gale edir.
*Müsa atsız adalet, adalet değildir.
135
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i İsta ul da ike , “ü uhât isi li eseri de
kale e aldığı gayet a ip, gayet garip e gayet edar-ı sürur e ü it ir akıa-i
ruhiyesi ardır. O da şudur:
se esi Eylül ü de, dehri hadisatı ı erdiği yeisle şiddetle uzdarip idi . Şu
kesif zul et içi de ir ur arıyordu . Ma e rüya ola yakazada ula adı .
Hakikaten yakaza olan rüya-yı sadıkada ir ziya gördü . Tafsilâtı terk ile a a
söylettiril iş oktaları kaydede eği . Şöyle ki:
Bir Cuma gecesi nevm ile âlem-i misale girdim. Biri geldi, dedi:
͆Mukadderat-ı İsla
içi teşekkül ede
ir
e lis-i
uhteşe
se i istiyor.
Gitti , gördü ki, ü e er, e sali i dü yada gör ediği , “elef-i Salihînden ve
a sârı
e usları da her asrı
e usları içi de ulunur bir meclis gördüm. Hicap
edip kapıda durdu . O larda ir zat dedi ki:
͆Ey felâket, helaket asrı ı ada ı, se i de reyi
ar! Fikri i eya et!
Ayakta durup dedim:
͆“oru , e ap ereyi .
Biri dedi: Bu
ağlû iyeti
eti esi e ola ak; gali iyette e olurdu?
Dedi : Musi et şerr-i ahz ol adığı içi , aza saadette felaket olduğu gi i,
felakette dahi saadet çıkar. Eskide eri i lâ-yı keli etullah e ekâ-yı istiklaliyet-i
İsla içi , farz-ı kifaye-i ihadı deruhte ile ke di i yek ü ut ola âle -i İsla a fedaya
azifedar e hilafete ayraktar gör üş ola u de let-i İsla iye i felaketi, âle -i
İsla ı saadet-i üstak elesiyle telafi edile ektir. )ira şu usi et, aye-i hayatı ız
ve âb-ı hayatı ız ola uhu et-i İsla iye i i kişaf e ihtizazı ı harikulade ta il etti.
Biz incinirken âlem-i İsla ağlıyor. A rupa ziyade i itse, ağıra aktır. Şayet ölsek,
yir i öle eğiz, üç yüz dirile eğiz. Harikalar asrı dayız. İki-üç sene mevtten sonra
eyda da dirile ler ar. Biz ağlû iyetle ir saadet-i âcile-i muvakkate (‫)هَل جِاَع‬
kaybettik. Fakat bir saadeti âcile-i müstemirre (َ‫ )آج َهء‬bizi ekliyor. Pek üz î e
üteha il e ahdut ola hâli, ge iş istik al ile uka ele ede kaza ır. Birden
e lis tarafı da de ildi: İzah et!
136
Dedi : De letler, illetler muharebesi, tabakat-ı eşer uhare esi e terk-i mevki
ediyor. )ira eşer esir ol ak iste ediği gi i, ecir ol ak da iste ez. Galip olsaydık,
has ı ız, düş a ı ız eli deki ereya -ı üste ida eye, elki daha şedîdâ e
kapıla ak idik. Hâl uki o ereya hem zalimâne, hem tabiat-ı âle -i İsla a ü afi,
hem ehl-i i a ı ekseriyet-i utlakası ı
e faati e ü ayi , he ö rü kısa,
parçala aya a zettir. Eğer o a yapışsaydık, âle -i İsla ı fıtratı a, ta iatı a
uhalif ir yola sürükleye ek idik. Şu ede iyet-i ha ise ki, iz o da yal ız zarar
gördük. Ve nazar-ı şeriatta erdud e seyyiatı hase atı a gale e ettiği de ,
maslahat-ı eşer fet asıyla e suh e i ti ah-ı eşerle ahkû -u i kıraz, sefih,
üte errid, gaddar, a e
ahşi ir ede iyeti hi ayesi i Asya da deruhte
ede ek idik.
Meclisten biri dedi:
Nede şeriat şu medeniyeti reddeder?
Haşiye
Dedim:
Çü kü eş
e fi esas üzeri e teessüs et iştir.
*Nokta-i isti adı ku ettir. O ise, şe i te a üzdür.
*Hedef-i kasdı
e faattır. O ise, şe i tezahu dur.
*Hayatta düsturu, idaldir. O ise, şe i te azudur.
Haşiye
Bizi
uradı ız,
ede iyeti
ehasi i e eşere
e faati ulu a iyilikleridir. Yoksa
ede iyeti
gü ahları, seyyiatları değil ki, ah aklar o seyyiatları, o sefahetleri ehasi za edip, taklid edip alı ızı
harab ettiler. Mede iyeti gü ahları iyilikleri e gale e edip, seyyiatı hase atı a ra ih gel ekle, eşer, iki
harb-i u u î ile iki dehşetli tokat yeyip o gü ahkâr ede iyeti zir-ü zeber edip, öyle bir kustu ki,
yeryüzü ü ka la ulaştırdı. İ şaallah, istik âldeki İslâ iyeti kuvvetiyle medeniyetin mehasini galebe
edecek, zemin yüzünü pisliklerden temizleyecek, sulh-u umumiyi de temin edecek.
137
*Kitleler
a ey i deki ra ıtası, âheri yut akla
illiyettir. O ise, şe i öyle üthiş tesadü dür.
esle e
u suriyet
e
e fi
*Cazi edar hiz eti, he â e he esi teş i e arzuları ı tat i e etali i i teshildir. O
he a ise, şe i, insaniyeti derece-i melekiyeden, dereke-i kelbiyete indirmektir.
İ sa ı
esh-i a e isi e se ep ol aktır. Bu ede ilerde çoğu, eğer içi dışı a
çe rilse, kurt, ayı, yıla , hı zır, ay u postu görüle ek gi i hayale gelir.
͆İşte, onun için bu medeniyet-i hazıra, eşeri yüzde sekse i i eşakkate, şeka ete
at ış; o u u ü e eh hayalî saadete çıkar ış; diğer o u u da, ey e ey e
ikisi ortası ırak ış. “aadet odur ki, külle, ya eksere saadet ola. Bu ise, ekall-i
kalilindir ki, nev-i eşere rah et ola Kur a , a ak u u u , lâakal ekseriyeti
saadetini tazammun eden bir medeniyeti kabul eder.
͆He ser est he â ı tahakkü üyle, ha âi -i gayr-ı zaruriye, havâic-i zaruriye
hük ü e geç işlerdir. Beda ette ir ada dört şeye uhtaç iken, medeniyet yüz
şeye uhtaç ve fakir et iştir. “a y, asarife kâfi gel ediği de , hileye, hara a se k
etmekle, ahlâkı esası ı şu oktada ifsat et iştir. Ce aate, e e erdiği ser et-i
haş ete edel, ferdi, şahsı fakir ahlâksız et iştir. Kuru -u Ulâ ı mecmu-u ahşeti i
şu ede iyet ir defada kustu!
͆Âlem-i İsla ı şu ede iyete karşı isti kâfı e soğuk da ra ası e ka ulde
ıstıra ı ây-ı dikkattir. )ira istiğ a e istiklaliyet hassasıyla ü taz ola şeriattaki ilahî
hidayet, Roma felsefesinin dehasıyla aşıla az, i tizaç et ez, el olu az, tâ i
olmaz.
͆Bir asılda te e ikiz olarak eşet ede eski ‘o a e Yu a iki dehalariyle su e
yağ gibi, mürur-u a sâr,
ede iyet e Hıristiya lığı te zi i e rağ e , yine
istiklallerini muhafaza, âdetâ te asuhla o iki ruh şi di de aşka şekillerde yaşıyorlar.
O lar te e
e es a -ı te zi arke i tiza olu azsa, şeriatı ruhu ola ur-u
hidayet, o uzli pis ede iyeti esası ola ‘o a dehasıyla hiç ir akit ez
olu az, el olu az.
Dediler: Şeriat-ı garrâdaki
ede iyet asıldır?
138
Dedi : Şeriat-ı Ah ediye i a.s. . taza
u ettiği e e rettiği ede iyet ise ki
medeniyet-i hazıra ı i kişâı da i kişaf ede ektir. O u
e fi esasları yeri e,
müsbet esaslar az eder.
*͆İşte nokta-i istinad, kuv ete edel haktır ki, şe i adalet e te azü dür.
*Hedef de, menfaat yerine fazilettir ki, şe i
uha
et e te azü tür.
*Cihetü l-vahdet de unsuriyet-i illiyet yeri e, ra ıta-i di î, ata î, sı ıfîdir ki, şe i
samimi uhuvvet ve müsâlemet ve haricin teca üzü e karşı yal ız tedâfüdür.
*Hayatta düsturu, cidal yerine düstur-u tea ü dür ki, şe i ittihad e tesa üttür.
*He â yeri e hüdâdır ki, şe i i sa iyete terakki e ruhe tekâ üldür.
*He âyı tahdit eder; efsi
ulviyesini tatmin eder.
he esat-ı süfliyesi i teshili e
edel, ruhun hissiyat-ı
͆De ek, iz ağlû iyetle iki i ereya a takıldık ki, azlu ları e u huru
ereya ıdır. Başkaları da yüzde sekse fakir e azlu sa, İsla da doksa , elki
doksa eştir.
͆Âlem-i İsla şu iki i ereya a karşı lakayt eya uarız kal akla, he isti atsız,
he
ütü e eği i heder, he o u istilasıyla istihaleye aruz kal akta ise,
âkila e da ra ıp o u İsla î ir tarza çe irip, ke di e hâdi kıl aktır. )ira düş a ı
düş a ı, düş a kaldıkça dosttur. Nasıl ki, düş a ı dostu, dost kaldıkça düş a dır.
͆Şu iki ereya ir iri e zıt, hedefleri zıt, e faatleri zıt olduğu da ; iri isi dese
öl! diğeri diye ek diril. Biri i
e faati, zarar, ihtilaf, tede î, zaaf, uyu a ızı
istilza ettiği gi i; öteki i
e faati dahi ku eti izi, ittihadı ızı izzarure iktiza
eder.
͆Şark husu eti, İsla i kişafı ı oğuyordu; zail oldu e ol alı. Garp husu eti,
İsla ı ittihadı a, uhu eti i kişafı a e
üessir se eptir; aki kal alı.
Birden o meclisten tasdik emareleri tezahür etti.
139
Dediler: E et, ü it ar olu uz. Şu istik al i kılâ ı içi de, e yüksek gür sada İsla
sadası ola aktır!
ı
Tekrar iri sordu: Musi et, i ayeti
eti esi, ükâfatı
ukadde esidir. Ha gi
fiili izle kadere fet a erdirdi iz ki, şu usi etle hük etti? Musibet-i amme
ekseriyeti hatası a terettüp eder. Hazırda ükâfatı ız edir?
Dedi : Mukadde esi üç ühi erkâ -ı İsla iye deki ih ali izdir: “alât, savm,
zekât. )ira yir i dört saatte yal ız ir saati, eş a az içi Hâlık Teâlâ izde istedi.
Tembellik ettik; eş se e yir i dört saat tali , eşakkat, tahrik ile ir e i a az
kıldırdı. He se ede yal ız ir ay oruç içi
efsi izde istedi. Nefsi ize a ıdık;
kefarete eş se e oruç tutturdu. O da , ya kırkta yal ız iri, ihsa ettiği alda
zekât istedi. Buhl ettik, zul ettik, O da izde
üteraki zekâtı aldı. El eza ü i
cins il amel)
͆Mükâfat-ı hâzıra ız ise; fâsık, gü ahkâr ir illette , hu su ola dört ilyo u
elayet dere esi e çıkardı; gazilik, şehadetlik erdi. Müşterek hatada eşet ede
üşterek usi et, azi gü ahı ı sildi.
Yi e iri dedi: Bir â ir, hata ile felakete at ış ise?
Dedi : Musi etzede ükâfat ister. Ya â ir-i hatadârı hase atı erile ektir; o ise
hiç hükmünde. Veya hazine-i gayp verecektir. Hazine-i gay da öyle işlerdeki
ükâfatı ise, dere e-i şehadet e gaziliktir.
Baktı , e lis istihsa etti. Heye a ı da uya dı . Terli, elpe çe yatakta otur uş,
kendimi buldum. O gece böyle geçti.
140
Kur a -ı Keri
de
aşka kita ya ı da ulu dur azdı
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri i , ya ı da Kur a da
aşka kitap
bulundurmamak, her mevzuda, hatta maziden ve istikbalden sualler sorulup
e apla dırdığı akitlerde, ütü eserleri i telif eylediği za a larda aşka kitaplara
müracaat etmemek en büyük ve en ender bir hususiyetidir.
O u u isilsiz eziyeti, akıllara hayra lık eriyor e i sa ı adeta gayr-ı ihtiyarî
olarak Bediüzzamanı şahs-ı a e isi e eserleri deki yekta e al e ke alata
eftu ediyor. Kal i İsla şehâ etiyle dolu ola Bediüzza a “aid Nursî i , il -ü
irfan, celâdet e fazilet kay ağı yal ız Kita ullah idi. Kur a -ı Keri de aşka kitap
ya ı da ulu dur azdı. Nede aşka kitaplarla eşgul ol adığı ke disi e sorulu a:
͆Her şeyde zih i i te ritle Kur a da feh ediyoru . Hakikatleri, üyük e yüksek
hakikatleri Kur a da a la ak istiyoru
derdi. Eserleri de ühi gördüğü azı
esaili, azı üyük zatları kitapları da aklet iştir. Fakat u lar çok az ir kısı
teşkil eder
Telif ettiği eserlerdeki tekrarlar sorulduğu da
141
Bediüzzaman͆Hakikat usa dır az. He herkes bazen Risale-i Nur u u u u u
elde ede ez. Bazı Nur Me uaları ı eya Nur ‘isaleleri i ulsalar oradaki tekrarat
sayesi de, elde ede edikleri ‘isaleler de istifade et ekte
ir dere e ahru
kal azlar.
İsta ul da ika et uyurdukları za a o iki eser telif ederek tabettirdi. Bunlardan
üç eya dört eşi Türkçe olup diğerleri Ara îdirler. Eserleri de u asra kadar hiç ir
kütüb-ü İsla iye de e sali ulu aya , zatı a has ir eya e ifade ile Kur a î e
i a î hakikatleri izah e is at et iş olduğu u yüksek il î şahsiyetler takdir e
tahsi le yâd ederdi. Bu yıllarda İsta ul e A kara da yazdığı o gayet ü el e
û iz ü a eserleri kırk se e so ra Ara î Mes e î-i Nuriye ismiyle bir arada bir
e ua hali de eşredildi.
He
u üyük eser, he
Ara î İşarat-ül İ az tefsiri, za a ı
u sıf e
üdrik allâ eleri tarafı da takdir e te il edildi. Büyük ir re aç e rağ ete, paha
içil ez ir kıy et e üyüklüğe azhar oldu.
İ a -ı ‘a
a î i O na gaybî bir tarzda ͆tevhid-i kı le et! demesi
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri e
üstes a hususiyetleri de iri i şöyle eya
eder: ͆Elli, elli eş se e e el Eski “aid ziyade ulu -u akliye ve felsefiyede hareket
ettiği içi , hakikat-ül hakaike karşı ehl-i tarikat ve ehl-i hakikat gi i ir eslek aradı.
Ekser ehl-i tarikat gi i yal ız kal e harekete ka aat ede edi. Çü kü aklı, fikri,
hikmet-i felsefe ile ir dere e yaralı idi, teda i lâzı dı. “o ra he kal e , he akle
hakikate gide azı üyük ehl-i hakikati arkası da git ek istedi. Baktı, o ları her
iri i ayrı azi edar ir hassası ar. Ha gisi i arkası da gide eği e tahayyürde
142
kaldı. İ a -ı ‘a a î de o a gay i ir tarzda, Te hid-i kı le et! de iş. Ya i Yal ız
ir üstadı arkası da git, aşkasıyla eşgul ol a.
Bu mevzuya Hazret-i Üstad şöyle e de a
eder:
͆O tahayyürde iken, Cenâb-ı Hakk ı rah etiyle o çok yaralı Eski “aid i kal i e geldi
ki, Üstad-ı hakikî Kur a dır. Bu uhtelif turukları aşı e et elleri
e aı e şu
seyyareleri gü eşi, Kur a -ı Haki dir. Hakiki te hid-i kı le u da olur. Öyleyse, e
âlâ ürşid de e e
ukaddes üstad da odur. O a yapıştı .
Bu zati ahval e esleği hakkı da, eseri deki ir haşiyede de uyuruyor ki: Nâkıs e
perişa istidadı el ette lâyıkıyla o ürşid-i hakikinin âb-ı hayat hük ü deki feyzi i
massedip alamıyor. Fakat ehl-i kalb ve sahib-i hali dere âtı a göre, o feyzi, o â -ı
hayatı, yi e o u feyziyle göstere iliriz. De ek, Kur a ̓dan gelen o Sözler ve o
Nurlar, yal ız aklî esail-i ilmiye değil, elki kal î, ruhî, halî esail-i imaniyedir. Ve
pek yüksek e kıy ettar aarif-i ilahiye hük ü dedirler.
A kara ı daveti e i a eti
Bediüzza a , İsla ı kal gâhı daki e e i işgali de o dere e uzdarip oluyordu
ki, tahammüle imkân ve takati kal a ıştı. E e ilerle kahra a a ü adele edip,
artık İsta ul daki tehlike i ertaraf olduğu ka aati e arı a A kara ı da eti e
i a et et eye karar erdi. Mühi ehil e ute id dostları da
azılarıyla u
hususta istişare ettiler. Bu zatlarda
irisi ola e yir i eş se e Milli Müdafaa
Vekâleti i di işleri ile alakalı ir dairesi de ühi
ir azife ifa et iş ulu a
büyük bir âlim ve ehl-i kalb ola , Üstad ı
erkez-i hükü et aka atı daki zatlar e
ilhassa askerî ku a da lar arası da eşir e ta siye u affakiyeti e erişe
erhu
Os a Nuri Efe di, ezkûr eş erete dair ir hatırası ı A kara da ize şöyle
a lat ıştı:
Nur Kardeşleri !
͆Sizler çok bahtiyar bir nesilsiniz ki, o zat-ı zîha arık ola Bediüzza a ı ızı
harikulade âsâr-ı e ilesi Nur ‘isaleleri yle te e ür et ek, o u irşadatıyla halâs
olmak nimet-i uz ası a eriş işsi iz. O î isil e î azir ir ürşid-i kâmil ve bir
143
üstad-ı ek erdir. Bu a izde o u hakkı da sual ediyorsu uz. Be de e a e deri
ki:
Osman Nuri Efendi
͆Bediüzzaman “aid Nursî i u asırda, ir i ayet-i ilahî ve avn-i Peygamberî ile asr-ı
hazır e asr-ı âtî i irşadı içi yaratıl ış ulu a asıl ir zat-ı keri üssıfat e ki
olduğu u, asar-ı zîha arıkı ı oku akla idrak ede ilirsi iz.
Risale-i Nur
e
uaları ı ize göstererek:
İşte u yaşı da e dahi o u okuyor e okutuyoru .
͆Hazret-i Bediüzza a a ola
uha et e er utiyeti otuz-otuz eş se e
e elde aşlar. İsta ul, dehşete giz düş a ları ız ola e e ileri işgali altı da
ike de Hazret, a ı ı feda eder esi e, ölü
e ida ı istihkar ederek o larla
ü adele e ü ahede et ekte
ir a geri kal adı. Bir za a so ra A kara
Hükü eti elki o defada fazla Hazreti şifre ile da et etti. Hazret git edi. Nihayet,
çok di dar ola
ir paşa ı ta assutuyle da eti tekrarla ası A kara ya
hatırlatılı a, o u asıtası ile so da eti al ıştı. O gü lerde ir gü u a ize, ir şey
eş eret ede eği i söyleyerek Ayasofya çayha esi de ulu a ağı ız saati
kararlaştırdık. Be o saatte e el çayha eye gidip Hazret-i Üstad ı teşrifleri i
ekle eye aşladı . Çok a iptir ki, u es ada a ı dut ye ek istedi. Nefsi
u
arzu u yeri e getir ek içi e i o kadar zorladı ki, Hazret gel ede e el ça u ak
gidip dutları yiyip gel eye karar erdi . Ta kalka ağı a da Hazret-i Üstad ın
oturduğu
ahalle doğru gel ekte olduğu u gördü
e gide edi . Hayatı
oyu a efsi i o kadar a i ir iştahla ir şeyi istediği i tahattur ede iyoru
diye iliri . Hazreti iz teşrif ettiler e a a lütfe uyurdular ki:
144
͂Be i kerratla A kara da da et ettiler. Be de üyük tehlike i İsta ul da
olduğu u e urada düş a ları ızla ü adele ede eği i eya ederek git edi .
Bu gü lerde ir da et daha geldi. “e
urada ı kal a ı, yoksa A kara ya ı
git e i faideli görürsü ? Ha gisi ü asiptir?
Osman Nuri Efendi Hoca:
͂Efe di , ü asi i zatı ıza daha iyi alû dur. Be i ka aati
Meclis-i Me usa içi e gir e iz üyük ir hiz ete edar ola aktır.
sizi A kara da
Bütü ö rü oyu a asrı fahrî e usu e Müslü a dü yası ı fedai
olarak ifa-yı azife eyle iş ola Hazret-i Üstad, ihayet A kara ya gitti.
ü essili
M. Ke al tarafı da defalar a şifreli telgraflarla da et edile
e ettirile
Bediüzza a “aid Nursî, A kara ya teşrifleri es ası da üyük tezahürat e alakayla
karşıla ıştı. Birçok e uslar istasyo a git iş e hep era er Türkiye Biri i Millet
Me lisi e geli iş, e liste ulu a
e uslar tarafı da da e lis ahçesi de
karşıla ış e da et üzeri e e lis kürsüsü de Bediüzza a “aid Nursî ir ko uş a
yap ıştır.
145
A kara da Ha ı Bayra -ı Veli Ca ii
A kara da Ha ı Bayra -ı Veli Ca ii i ya ı daki ir hü rede ika et et iştir.
A kara da ulu duğu gü ler, ehl-i ili
e irfa sahi i e usları sık sık yaptıkları
birçok topla tılara Bediüzza a da et edil iş, uralarda ata , illet e âle -i İsla
hakkı daki ka aat e fikirleri i eya et iştir. “orula sualleri e apla dır ış;
İsla iyet e, ata e illete, âle -i İsla a zararlı ola fikirlere per asız a e aplar
er iştir.
Kâi atta E yüksek hakikat i a dır.
Bediüzza a , illet e lisi de e aatle a az kılı adığı ı, e lis a isi i ir
odada i aret olduğu u görü e, Müslü a
illeti izi
e usları ı
a az
kıl aları zarureti e zuu da ir eya a e eşret iştir. Bu eya a eyi takdirle
okuya Kazı Kara ekir Paşa, eya a ede
ir adedi i de M. Ke al Paşa ya
er iştir. Bu u e usa okuyu a ir kısı
illet ekilleri e aatle a az kıl aya
aşla ış, u larda hari i ferdi kıla lar da bunlarla beraber Birinci Millet Meclisinde
de e aat hali de a azları ı eda et ek ahtiyarlığı a eriş işlerdir.
Ağle -i ihti al, M. Ke al Paşa a az hakkı daki u ul î
e liste Bediüzza a “aid Nursî ye, Ho a
iz sizi
istifade et ek içi uraya da et ettik. “iz ise geldi iz,
deyi e Bediüzza a üyük ir hiddet e elâdetle iki
uzatarak:
eya a eyi okuduğu o gü
üessir söz e fikirleri izde
a aza dair şeyler yazdı ız,
par ağı ı u Paşa ya doğru
͆Kâinatta en yüksek hakikat i a dır. İ a da so ra a azdır. Na az kıl aya
haindir. Hainin hükmü merduttur. Namaz, emr-i ilahîdir. Eğer i a da so ra ir
hakikat olsaydı Ce â -ı Hak Kur a -ı Keri de zı e i yerde, sariha yüz yerde
o u e rederdi. de iştir.
Paşa u eya ı: Efe di , e iraz e el arkadaşları la yaptığı
ir ü akaşada
so ra uraya gel işti . Hiddeti size karşı değildir. “iz haklısı ız diye ir e i
tarziye er ek suretiyle uka elede ulu uştur.
Bediüzza a ı arka tarafları da ulu a Şark e usları da Bediüzza a a: Üstad,
siz e yaptı ız! “özü üzü geri alı ız. Yoksa herha gi ir suikasta aruz kal a ız ir a
146
eselesidir deyi e, Bediüzza a , Paşa ya ola sözü ü tekrar et iştir. O gü lerde
de Takrir-i sûkû ka u u er iyet safhası a gir işti. Bu öyle olduğu halde o a da
Hazret-i Üstada ir şey yapıl a ıştır.
Daha so ra Bediüzza a A kara dayke Me us arkadaşları salgı
ir hastalığa
tutul a ası içi aşı yapıla aktır diyerek göğsü e yakı ir yere iğ e yapılıyor. Bu
iğ e iraz rahatsız et işse de Hazret-i Üstad yatağa düş üyor. Fakat u aşı ı yeri
iltihaplanarak yir i üç se e akı tı yapıyor. Nihayet kuruyor. İğ e yeri de ir delik
içi de siyah ir okta kalıyor. Hazret-i Üstad u u irçokları ıza göster ek lütfu da
ulu uştur. “o ra a laşılıyor ki, u aşı değil, e dehşetli ir zehirdir. Hıfz-ı ilahî, u
felaketten de Hazret-i Üstad ı hıfz e halas eyliyor.
Üstada de izli hapsi de de aşı yapıl ış, u aşıda da Üstad çok rahatsız ol uş, u
ü ase etle ağa eylere ir ektup yazarak sizde de ay ı
tesir-i gösterdimi diye sormakta ve bu ilk zehirle işi ide zikretmekte dir.
Haşiye
Haşiye
De izli olayı ı Tahiri Ağa ey şöyle a lattı:
De izli Hapsa esi e girdik. Mahkû lara aşı yaptılar. Ta i Üstad da dahil izi ayır adılar ize de aşı
yaptılar. Üstad ı aşısı apse yaptı. Üstad çok rahatsız oldu. Ye i ir zehirle ede şüphe etti. Ve ize şu
ektu u yazdı :
Ye i geldiği iz za a çiçek aşısı doktoru e i aşıladı. O kolu çı a oldu e şişti. O şiş aşağıya i iyor, e i
yatır ıyor, a destte sıkı tı eriyor. A a a e i
ü udu aşıya gel ez eyahut aşka ir a a ar. Yir i
se e e el e i A kara da aşıladılar. Şi diye kadar o aşı yeri ara sıra işliyor, rahatsızlık eriyor. Buda öyle
ol ası diye hatırı a geldi sizde asıl.
Ömer
ÇİÇEK
Haşiye
147
Haşiye
Mustafa Armagan
Not:َBuَönemliَhatıratınَAslıَMilliَKütüphane'deَbulunmaktadır.َ
148
Şebinkarahisarَ milletvekilliَ Ali Süruri Bey'in (1888-1926)َ basılmamışَ
olanَhatıratı,َrejimeَmuhalifَolmayanَbirَmilletvekilininَelindenَçıktığıَ
içinَapayrıَbirَönemdedir.َSaidَNursi-M.َKemalَgörüşmesiَbuَhatıratlaَ
ilkَkezَbağımsızَveَoَdevreَaitَyazılıَbirَmetinَtarafındanَdoğrulanmışَ
olmaktadır.Aliَ Süruriَ hatıratındaَ 25َ Kasımَ günüَ Meclisَ dağılırkenَ
Başkanlıkَ Divanıَ odasındanَ içeriyeَ baktığınıَ veَ "Kemalَ Paşa"َ ileَ
"Bediüzzaman Molla Said-iَ Kürdî"َ arasındakiَ konuşmayaَ tanıkَ
olduğunuَ anlatır: Saidَ Nursiَ başlangıçtaَ birazَ "haşince"َ konuşurken
(‘1)muhatabınınَ alttanَ almasıَ üzerineَ sözleriniَ َ hafifletiyorَ veَ
"aralarındakiَkırgınlıkَzahiren"َgideriliyor.َAncakََikiَtarafَdaَbirbirineَ
muğberَ (gücenik)َ kaldılar"َ ifadesiَ dikkatَ çekiyor.(‘2)َ Bediüzzaman'ınَ
(akşamَ ezanınınَ okunmasıَ üzerine)َ odadanَ çıktığını,َ arkasındanَ
Mustafa Kemal'in odada bulunanlara,isabetsizliğiَ veَ dogruَ olmadıgıَ o
gündeَ veَ istikbaldedeَ anlaşılan sözlerle Alem-iَ İslamَ veَ insaniyetinَ
itibarَ edipَ takdirَ ettiğiَ Bediüzzaman'ıَ arkasındanَ konuşarakَ beğenmediğiniَsöylediğiniَifadeَediyor.Bundanَsonradaََgörüşmekَiçinَikiَdefaَ
ikametgahınaَ gidiyor.Fakatَ Saidَ nursiَ görüşmeyiَ kabulَ etmiyor.َ
Sonradaَ َ salgınَ birَ hastalıkَ tehlikesiَ varَ َ aşıَ yapıyoruzَ diyerekَ saglıkَ
görevlileri eliyle zehirliyorlar.
Bizَ konununَ makamıَ itibariyleَ buradaَ bukadarla yetinip en dogru
kaynakRisale-iَNurَkülliyatında anlatılanlarıَokumayıَönemsiyoruz.َBu
149
konuda Ali Süruri Bey'in hatıratıylaَ ilgiliَ detaylıَ bilgiَ içinَ Mustafaَ
Armaganَbeyinَçalışmalarınaَbakılmasınıَtavsiyeَََediyoruz.
(‘2).”Zübeyirَ Agabeyَ buَ kırgınlıgı gidermekَ içinَ üstadaَ yakınَ dindar
bir millet vekiliyle birَ diğerindedeَ Hacıَ Bayram’daَ birَ inşaatَ vasıtasıylaَ
üstadınَ ikametgahınaَ ikiَdefaَgeldiğiniَfakatَüstadınَ kabulَetmediğiniَ
aşagıdaَdetaylıَanlatıyor.”
)ü eyir Ağa ey iki uçuk saat dediği Ali “üruri Bey'i ir saat haşi e
ko uşurke diye teyit etiği o görüş ede Üstadı o a söyledikleri i
ir
hülasası ola Hücumat-ı “itteye atıfta ula arak şu ları söyle ektedir ki; Yeni
de leti i şası a dair görüşüp ko uştukları fakat görüş ayrılıgı a düşüp
tartıştıkları u belgelerle e ayrı a Büyük Millet e lisi e Cu hur Başka lıgı
arşi leri de ulu a
elgelerle ki u lar yayı la ıştır e ‘isale-i Nur
külliyatı da a latıla lar ve ayrı a )ü eyir ağa ey Üstadı hususi hiz etkarı
ol ası
ü ase etiyle Üstadda aldıgı ilgilerle oldugu a i a dıgı ız
görüş eyi teyit eden bu a latı ları ayrı ir elge iteliği dedir.
Hücumat-ı “itte:
Dünyaca büyük, manen küçük bir adama Divan-ı ‘iyasette Bediüzza a “aid
Nursî i iki uçuk saat erdiği dersi ir hulasasıdır. (Mektubat: Hucumat-ı “itte ye
u azarlada ir aksılsı .
Bir kısı
ühi
e uslar a ey i de ir esele üzakere edilirke . Bediüzza a
u a uhalif kalı a ehl-i ilim hoca mebuslar derler ki, Efe di
u e zuda zaruret
hükmeder. Zaruret hara ı helal kılar.
Bediüzzaman:
͆Su-i isti alde eşet ede ir zaruret hara ı helal ede ez. Mesela, irisi ke di
iradesi e isteğiyle rakı içip ke di i sarhoş etse, sarhoşke iri i öldürse u ada
katildir, suçludur.
150
Bu e a ı o üyük âli ler hayret, takdir e tasdikle karşılaşılıyorlar. Birçok ya lış
hükü lerde kurtuldukları ı ke al-i mahviyet ve faziletle itiraf ediyorlarlar. Mebus
topla tıları da ir ge e Bediüzza a ı topla tıya davet ediyorlar. Topla tıya davet
eden mebusun evine gidiliyor, çaylar geliyor. Bu es ada e sahi i e us, İsla iyet e
mugayir, dinin, vatan ve milletin ebedî saadetine muhalif ve dalâletvari bir söz
söyliyerek:
Şi di öyle A rupalılaş ak zarureti ar. Şi di öyle yap aya e uruz deyi e,
Bediüzza a , Bu herifi çayı içil ez deyip, çayı yere atarak o topla tıyı terk eder.
Bu u üzeri e u dalâletalûd sözde kastedile
a ayı diğer e us ho alar da
feh ederek orada dağılırlar.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, bir grup zevatla giderken, zahiren ve sözleriyle
kendi i di dar göstere , fakat di sizliği ka u larla düğü le ek aksad-ı ahsusu u
gizli tutan ve manen küçük, mevki-i siyasiye e üyük ola ir ada la karşılaşıyor.
Bediüzzaman, o gizli dinsizlik plânlarıyla eşgul ada a:
͆“e i
aksadı
illeti di de çıkara ak ve İsla iyet i
şeyler yap aktır. Be de se i tahrip ede eği şeyleri
ukaddes ta iratı
e
ihadı da
e di î hiz
vazgeçiremeyecek, girişe eği
u ü ahede i hiç ir ku
diyor.
yıkıl ası ı i ta edecek
ben de yapa ağı . Bu
ette
hiç ir ku et
et durdura aya aktır
O da, Hayır, e öyle yapa ak değili . He size hür etkârı
Üstad, onu dinlemeden yoluna devam ediyor.
de işse de Hazret-i
Hakikat î dür î azariyle o ada ı dö dürdüğü e trikaları i ayet-i İlâhî ile görüp
izhar etmesi üzerine Bediüzzaman ı etrafı daki azı e uslar, Ey ah! Üstad
ke di e fe i şeyi yaptırıla ile eği sözler söyledi. Bu iyi ol adı deyi e irkaç e us
Biz Üstad a çok edyu e üteşekkiriz. Gizli di sizlik e elleri i il ediği iz ir
ada ı
ahiyeti i izlere izhar et iş uyurdular e izi alda akta kurtar ış
oldular. der.
“iyaset yoluyla hiz et edile e eği ka aati hâsıl olur
151
Bediüzzaman, Ankara Büyük Millet Meclisinde bir müddet cansiperane hizmet eder.
Fakat ke dileri de öyle ir asırda siyaset yoluyla i a e İsla iyet e, ata e
illeti e edî saadet e selâ eti e hiz et edile eye eği, dehşetli ir küfr-ü
utlakı çık akta olduğu ka aati hâsıl olur. Me lise git e eye aşlar. Fakat
Mustafa Ke al Üstad ı peşi i ırak az. Üstad ı
e listeki irad ettiği utuklarda
dolayı araları a soğukluk e kırgı lık girer. Mustafa Ke al u u gider eye çalışır.
Ha ı Bayra da ir i şaat asıtasıyla Üstad la görüş ek için evinin önüne gelir.
A durrah a ağa ey kapıda akıyor uş. Üstad e akıyorsu keçeli diye kızıyor.
Abdurrahman Ağa ey ha çeri i göstererek Ma o a a e ret u u
a ı ı
cehe e e gö dereyi
diyor. Üstad üsaade et iyor. Görüş e de mümkün
Haşiye
olmuyor.
Yine ay ı ika etgâhta ike Üstad ı ta ıdığı di dar ir e usla Üstad ı ziyarete gelir.
Ö e e us Üstad ı ya ı a geliyor, ha er er ek içi . O da dışarıda kapı ı ö ü de
ekliyor. Üstad o u dışarıda eklediği i duyu a e hastayı diye kapıyı urarak
Haşiye2
kapatıyor e görüş üyor.
Bu olaylarda kısa ir za a so ra da salgı
ir
hastalık tehlikesi ar u u i ir aşı yapıyoruz halkı ızı koru a ız lazı diye sağlık
göre lileri tarafı da e şiddetli şekilde Üstad ı zehirliyorlar. “ekse yedi se elik ö rü ü areki de çeşitli şekillerde yirmibir kere zehirlediler. Bu Hazreti Üstad ı
A kara da iki i zehirle işidir.
)ehirli işke elerle öldür eye güçleri yet edi e öldüre ediler. Hıfz-ı ilahi u
felaketlerden Hazret-i üstad ı hıfz e halas eyledi, ihayet e el-i mübarekiyle vefat
etti. )ehirle ekte değil.
Haşiye
)ü eyir ağa ey daha so raki yıllarda Üstad
Keşke A durrah a ı ı erseydi
dediği i söyledi.
Ömer ÇİÇEK
Haşiye2
Ha ı ayra da ka ul et eyişi i yaz ak içi
ot al ış. Fakat u u ile ilgili yazılı ir
rasla adık. Bu olayı soh etleri de ize a lat ıştı. Biz de makam itibariyle buraya koyduk.
et e
152
Siyasî hayatı terk ederek Va a gider
Va da ir ağaraya gidip orada i zi a hayatı a çekilip i adet e taatla
olmaya karar verir.
eşgul
A kara da hareket ede eği es ada Kazı Kara ekir e ‘auf Or ay gi i azı paşalar,
Hazret-i Üstad a A kara yı terk et e esi i, A kara da ika et uyur aları ı ısrarla
istirham ederlerse de muvafakat etmez.
Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri A kara da reis-i u hur M. Ke al tarafı da teklif
edile yüksek aka , a sıp e aaşı ka ul et iyerek Va a git eyi ter ih etti.
Va a giderek şehirde uzak ir ağaraya kapa dı. Burada şahsi i adet e taatla
tefekkür ve tedrisle imrar-ı hayat et eye aşladı. Bu hayata ölü eye kadar de a
et eye karar erdi. Molla Ha id Efe di gi i sadık e ihlâslı irkaç hiz etkârı ile
beraberdi.
Burada eski zamandaki hizmetkâr ve talebelerinin Bediüzza a a ola sadakat e
kanaatlerinden bir nebze bahs etmek nesl-i hazır e atiye u u e-i misal olur
ka aati deyiz. Şöyle ki:
Gerek Molla Ha id Efe di, gerek sair hiz etkâr e tale eleri se gili Üstad ları
Va da
üfarakat edi e teessürat ihrakı içi de kal ışlardı. Müşfik e isilsiz
Üstad ları çok uzaklara git işti. Muazzez Üstad ları Bediüzza a “aid Nursi de üda
düşe
u efakâr zatlar di düş a ları ı işke eleri e, dayakları a üte adi
tarassud e taziklere aruz kal ışlardır. Bir tarafta da Nur talebeleri kadar çoklukla
e sık sık hapisha elere, zi da lara e ahke elere se k edil eye aruz kal aya
e ir dere e ser est ırakıla
eli zatlar e di dar ereya reisleri tarafı da
fe kalade ir te e üh, takdir e taltif görüyordu. Bu zatları ke di mesleklerine sülük
ettikleri takdirde addi eya a e i aka ata yüksele ekleri eşaretleri e uhatap
oluyorlardı. Bütü u lara e e sali parlak a sıplara rağ e ‘isale-i Nur a, ‘isale-i
Nur u İsla i hiz et e di i ihad tarzı a, te ir e irşadı a ihti a ettiği arif-i ilahiye
ve tahkiki iman derslerine ve irfa ı a ka aat et işlerdir.
153
Üstadı ızı eski tale eleri de , solda sağa Molla Ha it, Molla Mü evver, Çay ı
Emin görülmektedir.
Bediüzza a “aid Nursî i Nur ‘isaleleri e Tale eleri i adî ir hiz etkârı ol ayı
ter ih ediyorlardı e et işlerdir. Bu hiz etkârlık e Nur Tale eliği gi i ir şeref-i uzma
ve nimet-i ukbaya ve Üstad-ı zîşa ları Bediüzza a a ola
sadakatları ı
sars a ışlardır. O kudsî ahdleri i oz a ışlar e e edî ahdleri de sadık
Haşiye
kal ışlardır.
Bediüzza a Hazretleri Va da ike tale eleri e ir gü şu eâlde uyur uşlar ki:
Kork ayı ız! Ders erdiği Kur a î e i a î yolda e arka da geli iz. E edî
Haşiye
saadet e selâ ete erişe eği izi tekeffül ede iliri . Yal ız ahde efa gerek.
Bu
yaki i ka aatı hususî ir i ayet-i ‘a a iyeye i ae dir
Haşiye
Bu zatlarda
azıları hale hayattadır.
Not: )ü eyir Ağa ey u u yazdığı da hayatta idiler fakat şi di değiller.
Haşiye
2
Bu eya atı
Ö er ÇİÇEK
ü asili ‘isale-i Nur da da ardır. Bir u u esi şudur. Mektuplarda ki aşlıklar
alalade ir ektup aşlığı degildir. Aziz, “ıddık, “adık, “e atkâr, Fedakâr, Kahra a
s. hitaplar öyle
olu
a ası da tarize sadakat dersleridir, sadakat şartlarıdır. ‘isale-i Nur da eşredile
ektuplar
yazıldığı za a a e uhatap kişilere hususî ektuplar değildir. O lar saff-ı e el uhataplardır. Bu
mektuplar o ları şahsı da kıya ete kadar gele ek Nur tale eleri e hitap ede
ektuplardır. Hususî ola
154
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri ö rü ü ölü eye kadar ili , şahsî i adet, taat,
ubudiyet ve tefekkür yolu da ezkûr ağarada geçirmeye karar verdikten sonra
dü ye î şeylerde e ehl-i dü yada ütü ütü alâkası ı kesti. Lüzu suz ziyaretçi
dahi ka ul et iyordu. Bu çileha e e uzletha e hayatı da da irçok harikulâdelikler
şahsiyet-i maneviyesinden maslahat-ı ‘a a iye e iz -i İlâhî sayesi de südur
ediyordu. Bu ları
üz i ir kıs ı ı gözleri ile üşahade ede ile tale eleri e
hiz etkârları ha d e se alarla lâyık zatlara aklediyorlardı. Bu larda tes it
ede ildikleri izde azıları ı Nur tale eleri e arzet ek izler içi İslâ î ir e i e
olduğu ka aat-ı ka ilesi deyiz.
Gerçi, nesl-i hazır e esl-i atiye Bediüzzaman Hazretlerinin binlerce keramet-i
ke iyeleri de
üşahade edile azıları ı dahi aklet ek hususu da tereddüt ettik.
)ira Bediüzza a 'ı
eslek e eşre i akıl e kalb nurunu mezceden bürhan, hüccet
ve delile, iman-ı tahkiki dersleri üzeri e üessestir. ‘isale-i Nur eserleri, şifahî,
utuklar ders e soh etler gi i aşta aşa kera et-i ilmiyeden ibaret, ilmî keramete
harikulâde ve istisnaî bir lütf-u ‘a a î ile azhardır. He
u dehşetli za a da
çokları tesli i kırıl ış, akılları gözleri e i iş, fıkda -ı
a e iyata düçar
edil işlerdir.
Buna binaen böyle bir zamanda en ziyade Risale-i Nur ve Lâhikalar gibi keramet-i
ilmiyeyi muhtevi şaheserleri göster ek lazı dır. Fakat ilyo lar a Nur Tale eleri i
e sayısız ehl-i aşkı u lara da akıf olup ir e i a e î hisseleri i al ak iştiyakı a
e ap er e iş ol ak e o ları
usırra e arzu e taharrileri e e istifadeleri e arz
ede e ek hatası da titredik. Bu es a a i ae il e uriye pek az ir kıs ı ı
bulup arzedebildik.
Şöyle ki:
Malû dur ki küçük ir a parça ığı da gü eşi il esi görü düğü gi i, asi e pek
üyük ir de iz yüzü de de akseder. Gü eşi te ellisi e u a parça ığı e de iz
kendi kabiliyetleri nisbetinde ve derecesinde mazhar olurlar. Aynen bunun gibi,
Bediüzza a daki ezel e e ede aka ka iliyet ir ahr-ı u
a
isali de idi. Bu
ektupları eşret e iştir. Bu ektupları ki okursa o a hitap ediyor. Be u ektupları okuyup eya
di lediği de le eyk Üstadı deri Üstadı la ko uşur uş gi i okur ve dinlerim.
Zübeyir Gündüzalp
155
kudsî istidadı ı da yorul ak dur ak, doy ak il eye il î e a e î gayret e
hi
eti ile i kişaf ettir ek ailiyeti e eriş iş aziyette idi. Şi di u hayat
safhası daki harikaları da azıları ı ezkûr se e e i ae uraya der ediyoruz.
Bediüzza a “aid Nursî Hazetleri i u i zi
Bu dehşete giz e iğersuz he gâ ede,
aso ları dessasa e ir takı tahrik e tas
Şeyh “aid a ı daki ir zat, Bediüzza a
bulunuyor:
a hayatı sıraları da şark isya ı patlıyor.
di
e di dar düş a ı ko ü ist e
iatlar eti esi de zul e aruz ırakıla
da şu ealde ir yardı tale i de
Efe di ! “izi üfuzu uz ku etlidir. Bu harekâtı ıza iştirak uyurur e ize yardı
ederseniz, galib oluruz.
Bediüzza a
u teklife şu e a ı erir:
Türk illeti asırlardır İslâ iyeti ayraktarlıgı ı yap ıştır. Çok eliler yetiştir iş e
şehidler er iştir. Böyle ir illeti toru ları a kılı ç çekil ez. Biz Müslü a ız.
O larla iz kardeşiz. Kardeşi kardeşe çarptıra ayız. Bu şer a aiz değildir. Kılı ç
harici kâfirlere istimal edilir. Dâhilde kılı ç çekil ez.
Bu asırda çare-i halası ız: Şehirlileri izde köylüleri ize kadar illeti izi durus-u
i a iye ile te ir e irşad et ektir. E üyük düş a ı ız ola , ehli izale etmektir.
Teşe üsü üzde
azgeçi iz. )ira aki kala ilir. Birkaç a i yüzü de yüzler e
asu kadı e erkekler, ihtiyar e ihtiyareler telef ola ilir.
Nefiy
İ ziva hayatı yaşadığı Va daki
ağrası da
efy ediliyor
Bu hadisat he gâ ı da ke dileri e arzedile
ezkûr teklifi u şekilde ka ul et ediği
halde Bediüzzaman Said Nursînin vilayat-ı Şarkiyede efy edil esi e e ir eriliyor.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri inziva hayatı yaşadığı Va daki agarası da
efyediliyor. Di düş a ları ı se e iyet erdiği u sürgü ü se e leri de azıları
şu lardır ki: Bu lar dost e düş a
ahfilleri ka aatları da i arettir.
Şöyle ki:
156
Bediüzza a “aid Nursî isya ayrağı ı çektiği takdirde hiç ir surette astırıla az. Bu
hakikatı e
ariz delilleri de
ir kıs ı şu lardır: Bediüzza a “aid Nursî
tale eleri de
ürekke gö üllü ir alay teşkil ederek harp sa atı a plân ve
ta yesi e, se k e idaresi e e
üstes a ir tarzda akıf ola gö üllü ir alay
ku a da ı olarak Moskoflarla uzaffera e e a sipera e ir şekilde çarpış asıdır.
Hü u
e taarruzlarda e ö de ulu ası e ge eleri uyu uyarak düş a
karakolları a atla düş a tarafı a gidip o lara pa ik e dehşet içi de düş a ı harp
gücünü ve kuvve-i
a e iyesi i kır asıdır. Tale eleri i İslâ
fedaisi olarak
yetiş esidir. Tale eleri i keyfiyet e ke iyetçe üyük, ku etli e fakat adeta
görü ez ir ku et hali de ol asıdır. “alâ et-i di iye, şe aat-ı İslâ iye, ahlak-ı
hamide ve fezail-i aliyeye alik ulu alarıdır. İl iyle a il ulu alarıdır. Tak a
azi ette ayrıl a alarıdır. A al-i saliha ve hizmet-i i a iye e di iyeleri de ihlâsı
düsturları a ilfiil riayet et eleridir. Müslü a lar e İslâ î ereya lar arası da di
kardeşliği i, itihad e ittifak ü uda getir eleri deki u affakiyetleridir. Bütü
ku etleriyle İslâ iyeti esasatı ı, te elleri i, i a ı erkâ ı ı aarif-i İlâhîyeyi tahsil
e ta i et eleridir. Bütü alaka, hi
et e gayretleri i, esai e çalış aları ı u
esas üzerinde teksif ve temerküz etmeleridir.
Taarruz ve musibetler, zahmet ve meşakkatlar karşısı da tahkiki i a ku eti de
gelen zevalsiz bir cehd-i sa ır e eta etleridir. Himmet ve faaliyetlerini bir kat daha
artır alarıdır. Düş a lara uka il i a î ir esaret e şe aatla ü i lere karşı
tevazu ve mahviyetle halisane muhabbet ve irtibatla hareket etmeleridir. Bunlar gibi
daha irçok i a î e İslâ î, ede î e ahlâkî ul î hasletleri ve hali halet-i ruhiyeleri
telki e ilka ede Bediüzza a ı eserleri i tale eleri e ö ür oyu a oku ak şe k
e se atiyle ü taz ol alarıdır.
Mezkûr sebeplerle beraber Bediüzzaman Said Nursî Hazretlerinin harikulâde
fedakârlık e elâdeti ütü ili lerdeki e salsiz kudret-i ilmiyesi ve harikulâde
şahsiyet-i maneviyesinden, kitlelere nüfuz etmekte, eltaf-ı İlâhî ile fe kal eşer aklî e
kalbî bir kudretle te ayüz et esi de dolayı o de ri di düş a ları e ha a
kapılıyor. Bu ları tahrikatıyle Bediüzza a ı
efyedil e kararı ı tat iki içi
fe kalâde ted irler alı ıyor. Müke
el te hiz edil iş e seçil iş efer e
ku a da ları da
üteşekkil askerî ir müfreze vazifelendiriliyor.
157
Bu i raatları hazırlığı es ası da şark ilâyetleri de Bediüzza a “aid Nursî
Hazretleri i askerî üfreze refakati de götürüle eği yollar e ı tıkalarda gayet sıkı
e iyet ted irleri alı ıyor, u teda irde yüksek rut eli askerî ve mülkî
şahsiyetlerde
aşka hiç ir ki se i ha erdar ol a ası hususu da aza î ir
ihta a sarfediliyor. Bu ahre
efy hadisesi i her asılsa işit ekte geçik eye
vilâyat-ı şarkiye eşraf e efradı da
ürekkeb müsellâh bir kitle, gayet mahirane bir
gizlilikle ütü yol oyu a ilayette ilayete ha er ulaştırılarak takip ediliyorlar.
Taki, Hazret-i Üstad herha gi ir süikasta aruz ırakıl ası .
Ecel birdir, tegayyür etmez
Üstadı ız Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i i zi agahı ola
ağaraya mezkûr
askerî ku et a ide
askı yapıyor. Ku a da , Hazret-i Üstada gayet sert ve
ütehakki
ir ta ırla e lisa la ua ele ediyor. Güya Hazret-i Üstad bir cani veya
a ilerde
üteşekkil ir teşkilâtı reisi i iş gi i, Bediüzza a Hazretleride u ade i vukufiyette eş et ede u ed tarz-ı ua eleye uka il, i a ı da ütü dü ya
dizsizliği e eyda okuya ak e E el irdir, tegayyür et ez hakikatı ı dile getire ek
İslâ î ir şe eat, celâdet ve hamasetle mukabele ediyor.
Bu ilk uka ele, karşılaş a a ı elektrikli e dehşetli ir ha a içi de ereya ediyor.
Çileha esi de derhal alıp, yola çıkıyorlar. Bir üddet yol katettikte so ra o i arda
gizle e fedai tala eleri de e halkta ir gurup a ı a irkaç kişi Hazret-i Üstad a
yaklaşarak, aşka ir lisa la diyorlar ki:
A a Üstadı ız Hazretleri! Bizi irşadı ızda
ahru ederek ırakıp git eyi iz. Bize
üsaade uyuru sizi urada gö der eyeli . Başka ir yere eya hudut hari i ir
İslâ
eldesi e kaçıralı . Hiç ir ku et izi
u kudsî hiz eti ize
a i
olamıya aktır. Her hazırlığı ız ta a dır. Bediüzza a Hazretleri u iki ü essile
şu e a ı eriyor.
Be ke di arzu la gidiyoru . “izi le her za a alâkadarı . He
u gördüğü üz
askerler de benim talebelerim hükmündedir. Merak-ı ucib bir halim yoktur. Siz
e leri ize dağılı ız gi i üşfika e e üde ira e sözleriyle, lüzu u da a ları ı e
her şeyleri i üyük e se gili Üstad ları uğru da fedaya hazır ola fedai tale eleri i
teselli e teski ediyor. O ları iyet ettikleri teşe üsü ku ede fiile çıkar aları a
imkân vermiyor.
158
Bu es ada se gili Üstad ları Bediüzza a da
üfarakat ayrılık ateşi e a ısı ile
kı ra a
u kahra a tale eleri de
irisi i gözü e ayakka ıları ı çok eski iş
olduğu ilişir. He e şehre koşup ye i ir ayakka ı alarak, üşfik Üstad ı a yetişir.
Ka ulü ü istirha eder. Bediüzza a Hazretleri uka elesiz hediye al a ayı
düstur-u hayat edi diği içi u hediye i
uka ili i ererek ka ul eder. Yol uluk
es ası da ku a da lar, Bediüzza a Hazretleri i şeair-i İslâ iyeyi ihya e
muhafazayı da se ere ere so efesi e kadar değiştir ediği İslâ î kıyafeti e,
sarık e ü esi e üdahale et e işlerdir. Bir üddet so ra Üstad Bediüzza a
Said Nursî Hazrelerinin maksat ve gayesinin, hal ve ahvalini anlayan zeki müfreze
ku a da ı şu ealde ir maruzatta bulunur.
Efendim!
)atı ıza edyu e üteşekkiriz. İ a î e di î has ihallerinizden çok istifada ettik.
Bizi birçok hususlarda tenvir ettiniz. Bizi okumada ve tetkikatta bulunmadan körü
körüne dalalete saplanmaktan e sapkı ki seleri iğfalâtı a kapıl akta halas
eyledi iz. “izde şu u istirha ediyoruz ki, izi zali
ir düş a olarak il eyi iz. Biz
artık sizi e ri ize a ade ola
uhafızları ızız.
Bediüzza a Hazretleri he askeri üfreze i ku a da ları ağarası a geldiği
zaman, hem de yolda a az kıldığı irkaç akit, es ası da haşi e e ar da ra a
ku a da larla soh ete aşlıyor. O lara, akılları ı ik a e kal leri i tat i ede ek
e salsiz ir tarzda e iz dersler eriyor. Bu u üzeri e ku a da lar Üstadı ız
Bediüzzaman Said Nursî Hazretlerine musahhar olarak özür diliyorlar.
Yol oyu a za a za a lütfettiği u ahiyetteki dersleri tesiratıyle ku a da lar
a az kıla ak aziyete geldikleri gi i askerlere de Hazret-i Üstad ı ko uş aları ı
dinlemelerini izin veriyor. Fakat Hazret-i Üstad da u halleri i
ahre tutul ası
istirha ı da ulu uyorlar. Bu zulü lü e pek eşakkatli efy yol uluğu da a azlar
eda edilir.
Nihayet Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri Burdur a getirilir. “o ra ir a iye ait ir
odada ika ete e ur edilir. Orada şehre çık ası yasakla ır. A ak hergü karakola
isbat-ı ü ut içi git eye e ur ırakılır. Fakat Bediüzza a u a asla riayet et ez.
159
Fevzi Çakmak
Bir za a so ra Mareşal Fe zi Çak ak Burdur a teftişe geliyor. Burdur alisi
Mareşal a diyor ki: Paşa şehri izde sürgü
ulu a Bediüzza a
ize itaat
etmiyor.
Bu a e a e Mareşal: Bediüzza a da zarar gel ez o a iliş eyi iz o di sizliğe
uhalif ola e aş tuta ir zattır. der.
Bediüzza a Hazretleri Burdur da kat iyye oş dur az. Ca i e aatı a e oraya
sürgü edile şark aşiret reis e ağaları a i a î dersler er eye aşlıyor. Bu şifahî
dersleri daha sonra kitap haline getiriyor. Hatt-ı Kur a la gizli gizli a i e aatı e
Burdur ahalisi de ir kısı ehl-i i a isti sah ederek eşrediyor.
Bu müessir hizmet-i diniyeyi haber alan ehl-i zı dıka ir takı iftira e itha larla
Bediüzza a “aid Nursî i Burdur da Isparta ya efyedil esi i te i ediyor.
Burdur da pek dehşetli ir isti dat e tarassudat altı da sürgü hayatı ı yaşadıkta
so ra ku a da ları ile era er ir ja dar a üfrezesi tarafı da getiriliyor.
Mü arek kıyafeti yi e “ü et-i Seniye üzerine olduğu e sarığı ı Ya uz “ulta
“eli i sarığı tarzı da sarıl ış ulu duğu ehl-i i a ı dikkati i el ediyor e
hayra lıkla Bediüzza a ı üşahade et ekte ke dileri i ala ıyorlar.
Isparta hükü et i ası ı ya ı a geldiği de iki di a az akti gir iş ulu uyor.
Muhafızları a a az kıla ağı ı söylüyorsa da red e a ı alıyor. Bu u üzeri e
elalle erek doğru a Ulu a i a lusu a yürüyor e se adesi i serip Na azı ı eda
ediyor. Bu şaha et-i i a iye karşısı da askerler hayret içerisi de kalarak,
Bediüzza a a hiçbir müdahalede bulunmuyorlar.
160
Isparta Ulu Cami
Üstad ı Isparta ya gelişi
Fe kalâde il i ir dehayı ha il olarak Isparta ha alisi e efyedil iş ulu uyordu. Bir
lûtf-u ilâhî sayesi de ail olduğu aarif-i ilâhî ile ek el e kâ il ir ürşid, üstaki
ve büyük bir Üstad olarak Isparta ya efyedildi. İlk defa Burdur da, sonra Barla ve
Isparta da Nur ‘isaleleri i te life aşladı. Çok ağır şerait e zulü ler içi de i a ı
kurtar ak, İslâ iyeti ilerlet ek gayesiyle yıl ada yorul ada fütura e ye se
düş ede il -i i a a dair esaisi de de a etti. Perde altı da, dur ada
duraklanmadan sebat ve sadakatla iman kurtarmak da ası ı yürüttü.
161
Bahtiyarlar kadrosu… “aff-ı evvel-ehl-i hiz et Ağa eyler.
Haşiye
Aziz e
e i
Üstadı ızı
perde altı da, dur ada
durakla
ada
i a
Haşiye
kurtar ak dâ ası ı
yürütürke ya ı da ola e hiz eti de ulu a hususî hiz etkarları ile diğer azı saffı e el ehl-i hizmet
Ağa eyleri Üstadı ıza sadakatle i a e Kur a hiz eti i i tişar e i kişafı içi e de li ir uhu et e
tesanüd içinde bir ve beraber çalıştıkları ı res idir. Araları da ki maddî ve manevî vahdet ve uhuvveti
öyle res et işler ki ölü süsleştir işlerdir. Bu fotoğraf izlere azide ala ağı ız hal e istik ali ize
lisan-ı hal ile ir derstir ki numune-i hüsn-ü misaldir. Ö er ÇİÇEK
162
H. Ali Ça uş
Merhu
Üstadı
Hazret-i Üstad ı
Bediüzza a 'ı Biri i Ciha harbindeki, hizmetlerine bilfiil şahid
ve vakıf ola Ha ı Ali Çavuş u hatıratı.
e i
akıf olduğu
hayatı ı aşlı a üç kıs a ayıra iliri .
1.
Birin i Ciha har i de e elki hayatı.
2.
Biri i Ciha har i deki hayatı e hiz eti.
3.
Harpte so raki hayatı.
Üstad Bediüzza a Hz. i Biri i Ciha Har i so ları da çekil iş res i
163
1- Biri i iha har i de e elki hayatı:
‘üyası da Ga s-ı Aza Şah-ı Geylâ i Hazretleri i görüp o u işaretiyle Mira Aşiret
‘eisi Mustafa Paşa yı şiddetli tekdir ettikte so ra Mustafa Paşa yla era er doğru a
Va a geldiler. Hazret-i Üstad ı ilk Va a gelişi u suretledir. Va Valisi Tahir Paşaya
misafir oldular. Van Valisi, Mustafa Paşaya kıyafeti dolayısıyla tea ü e hayret ettiği
Üstad için bu zat ki dir diye soruyor. Mustafa Paşa da e i ho a dır diye cevap
eriyor. İl e e di e ziyade hür eti ola Tahir Paşa o za a Va ı
eşhur âlimlerini
toplayıp ü azara-i ilmiyeler tertip ederdi. Bu münazaralarda Hazret-i Üstad ı ilza
e iskad edi i e apları Tahir Paşa yı irde ire Üstad a ağla ış e te e ühü ü
el et işti. Bu suretle Üstad ı ir se e Vali ko ağı da isafir etti. O za a
u
münazaralar vesilesİ ile Üstad ı şöhreti epey e yayıl ış, halk ke disi de Meşhur
Molla “aid diye ahset iye aşla ışlardı.
Bir se e so ra İsta ul a gitti orada iki se e kaldı e Meşrutiyet i kila ı da
tah i e ir se e so ra yi e Va a a det ettiler. Altı ay - ir se e arası da İske der
Paşa edresesi de ika et edip ders erdiler. “o ra Mısır daki Ca iül Ezher
Ü i ersitesi i tetkik iyetiyle Şa tarikiyle yola çıktı e Şa a u asalat edi e
orada, eşredile
eşhur hut esi i okudu e Şa daki ulema sı ıfı ekseriya ezher
ezu u olduğu içi kafi iktarda alu at alıp Mısır a git ekte azgeçtiği i so ra
ke di de işitti . Şa da yi e İsta ul a geçip Va da kur ayı düşü düğü dar-ül
fü ü içi te aslara aşlayıp e “ulta ‘eşad da
üsaadesi i e tahsisatı ı alıp
tekrar Va a geldi. Erek dağı ı eteği de Çora a is Köyü i arı da ir çadır kurup üç
dört ay kaldı e ekseriya tale e okut akla eşguldü. Kışa yakı tale eler çoğal aya
aşlayıp kırk elli e udu uldu e tala eleri ile irlikte köyü a ii e yerleşti e
a ide iki se e kaldı e dai i tedrisat ile eşgul oldu. Müsaadesi i aldığı
Medresetü z zehrayı u köyde aç ak istediyse de o za a ı alisi Tahsi Paşa u a
a i oldu e Edre it Nahiyesi de te eli i attı. Kış astırdıgı içi i şaata de a
edile edi. İk al edili eye kadar Van kal ası ı di i de ki, Vakfiye medreselerden
ola Horhor Medresesi oş olduğu içi orayı Üstad a tahsis ettiler e Çora a is
köyü deki tale eleri ile irlikte Horhora yerleşti e Horhorda ir se e dai i tale e
okut akla eşgul oldu.
164
Horhor
edresesi i ağlaya
ezar taşları. İçi izi sızlata şu a ki hali
Bir gü
ir karı a yu ası ı
aşı da durdu aktı ki, karı alar ölüleri i dışarıya
atıyorlardı. Üstad Hazretleri: Büyük ir usi et aşı ızda dolaşıyor. Nasıl ki bu
karı alar ölüleri i dışarıya atıyorlar ay e öyle de u usi ette illet, ölüleri i e
dirileri i dışarı atıp sahip ola aya ak diye iha har i i o üthiş usi eti de de
haber veriyordu ve nihayet musibet gelip çat ıştı. Te
uz ayı ı o dördü cü günü
sefer erlik ila edildi. Va daki
i
e utlu . Piyade tü e i Erzuru da göre
alıp yola çıktı. Üstad Hazretleri de tale eleri ile irlikte tü e le era er gitti.
Erzuru da altı ay kadar Pasi ler ephesi de uhare elere girip çok üyük yararlıklar
gösterdi. Meşhur İşarat-ü İ az tefsiri i o uhare ede yazdı e tekrar Va a geldi.
Ta o sıralarda Er e i katlia ı aşla ıştı. Bu katlia
ir ay kadar de a etti o
sırada hi ret aşladı e Va ta a e tahliye ol uştu.
Hazret-i Üstad Van Valisi Cevdet Beyle eski is i Vasta şi diki Ge aş kazası a çekilip
ir ilis alayı kurdular. Bir iktar ja dar a e askeri de yardı ı ile ‘uslarla şiddetli
uhare eler oldu. Bu uhare e i , uka e eti esas gayesi yerli halkı hi ret
et esi içi za a kaza aktı. Bir haftalık ir uka e et gereke za a ı kaza dırdı
e az ir zayiatla halk ta a e hi rete u affak oldular. Bu uhare eler es ası da
165
Üstad ı e
ol uştu.
kıy ettar tale esi İşarat-ül İ az tefsiri i
kâti i, Molla Ha i
şehid
Van Valisi Cevdet Bey
Halkı Hi ret et esi u şekilde te i edildikte so ra Hazret-i Üstad bu sefer Bitlis in
Hiza kazası daki Er e i harekâtı ı durdur ak içi Hiza a koştu e üç aylık şiddetli
bir mücadelede so ra Hiza daki Er e i harekâtı ta a e astırıl aya u affak
olu uştu. Hiza da so ra kışı i tidası da Bitlis e geldi Milis alayı ı tekrar teşekkül
ettirdi ve ilis alayı ku a da ı oldu. Teşkilatı ı he üz ta a la ıştı ki Muş sukut
etti. Muş u düş esi i ha er ala Üstad dörtyüz kişilik ir ku etle Muş u i dadı a
koştu. Biz Muş a ar ada ‘uslar Muş u istila et işti.
Muş u tahliye ede halkla yolda karşılaş ış, ütü
ühi
atı
u arada o dört
parça topu kaldığı ı söylediler Hazret-i Üstad u dörtyüz kişilik ku eti o dört parça
topa taksi edip altı kişilik ir üfrezeyi de epha e kaçır aya e ur etti. Biz top
e epha eleri kaçırıp Bitlis Tat a yolu üzeri de e zi al ış ir iza iye alayı a
tesli ettik. Bu arada ‘uslar üç kolda taarruza geçip izi Bitlis oğazı da ahsur
ıraktılar. Yedi gü ge eli gü düzlü ‘uslara karşı üdafaa yapıldı. Hazret-i Üstada üç
er i isa et etti. Bu larda iri ha çeri i ka zası a, diğeri sigara ta akası a, ir
diğeride sağ o zu a isa et etti.
166
Kel Ali (Çetinkaya)
O za a
u hale şahid ola
iza iye alay ku a da ı Kel Ali
Üstada:
Bediüzzaman! Size kurşu da tesir et iyor
Hazret-i Üstad:
Allah i sa ı uhafaza ederse top er isi de i sa ı öldür ez dedi. Bir haftalık
şiddetli ir uka e et so u da Bitlis e gire eye ‘uslar Bitlis Tat a yolu üzerinde
ulu a Papşi ha ı ı tahliye edip geri çekildiler. Er e ileri reh erliği ile Bitlis i
cenubundaki Güzeldere yolundan Simek nahiyesi üzerinden Bitlis Siirt yolunu kesip
Bitlis i Ara lar köprüsü ü tuttukları görüldü. Ge e yarısı da so ra Bitlis e taarruza
geçtiler şiddetli uhare eler eraya etti u arada çok se diği yeğe i Ü eyd e
irçok kıy ettar tale eleri şehid oldular.
‘uslar şehirde ulu a üç köprüyü de tut uş oldukları da Hazret-i Üstad şehri
karşı tarafı a geç ek istedi, şi diki Kazı Paşa ilkokulunun ya ı da üyük ir
i a ı da üstü de yapıldığı ir su ke eri i üstü de aşağıya atladık, su üzeri
ta a e kar ile kaplı ol ası da akti de ge e ol ası dolayısıyla yeri ta tah i
ede e iştik ki, u arada Üstad ı sağ ayağı ir taşa değ iş e kırıl ıştı. Ba a
kemerin içerisinde daha münasipce bir yer göstererek Ali! Beni oraya götür, sana izin
eriyoru git, i şallah kurtulursu dedi. Ben kendilerini o yere götürüp oturtum
a a
usırra e git e i arzu ettiysede git eye eği i e era er e ölmeyi
167
arzuladığı ı söyledi . Başı ı eliyle sı azlıyarak dayi hayra kader izi esir etti dedi.
Ben de kadere teslimiyetimi izhar ettim.
“u içerisi de otuzaltı saat kadar kaldık. Bu arada su ke eri i üstü deki i ayı da
‘uslar işgal et işler, sesleri aşağıda işitiliyordu. Orada çık ak içi ted ir al akla
eşgul ike irde kaldığı ız yeri elli kişilik ir ‘us üfrezesi astı. Hepi izi çıkarıp
aslı da otel ola e o za a ‘usları iki i ta uru u yerleş iş ulu duğu ir i aya
bizi götürüp, bir odaya yerleştirdiler. Bizi ir alay ku a da ı ile ir ta ur ku a da ı
karşıladı. İki ‘us ku a da ı Üstad ile ko uş aya aşladılar, ko uş a e zuları u
harp ile ilgili idi.
Üstad Hazretleri i a ağı ı kırık olduğu a akıf olup e ir sıhhıye e uru çağırıp
ayağı ı alçıya koydurdu. İki uçuk saat kadar orada kaldıkta so ra ir üfreze
refakati de hükü et
i ası a götürüldük. “o rada
Müslü a
olduğu u
öğre diği iz ir tatar su ay izi ağlıyarak içeri aldı e ali i odası a yerleştirdi.
Hükü et ko ağı da kalışı ızı iri i haftası idi ki ko ağa ir ya er geldi. Hazret-i
Üstad ı sorup ila ete ge arali çağırdığı ı söyledi. Üstad ı ayağı kırık olduğu içi
sedyeyle ahalle aşı daki ge areli ika et ettiği yere götürdüler. Bizi salo da
ıraktılar.
Üstad içeriye girdi. Ge eral azı sualler sordu. Bu sualleri
ihrak oktası
A dürrezzak a ı da İra a gide e orada Kafkasyaya geçip oradaki Müslü a ları
teşkilatla dırıp ‘uslarla uhare eler yap ayı düşü e
aruf eşhur üfuzlu ola
u zat hakkı da Üstad da
alû at al ak istiyorlardı. Hazret-i Üstad sorulan suallere
i a ede e apları eriyordu. ‘us ge erali i u sualleri e gidip gel eler o eş gü
kadar de a etti. Biz salo da olduğu uz içi ko uş aları dışarıda duya iliyor,
Hazret-i Üstad ı şiddetli uka eleleri i arasıra asaya i e yu ruk sesleri i işitir
heya a duyar u şiddetli uka ele i
izi her a kurşu a dizdir e ihti ali ile
ürperir e ara sırada dışarıya çıkı a u sert çıkışları da dolayı Üstad a serze işte
ulu ayı da ih al et ezdik.
Hükü et ko ağı da kalışı ızı yir iyedi i gü ü şi diki adliye i ası ola o za a
ja dar a i ası a izi götürdüler. Orada ekserisi yüksek rut eli ol ak üzere
yir i eşe yakı
e uru esir olarak getir işlerdi. Bu arada ge areli ya eri tekrar
geldi. Hazret-iÜstad a: Ya ı a tale eleri de
irisi i al se i se kede eğiz dedi.
Hazret-i Üstad “aid is i deki ir tale esi i ya ı a aldı, izler ke disi de ayrıl ak
168
iste iyorduk. Bizi ısrarları ız karşısı da teselli ahiyeti de esir ola polis üdürü
İrfa Bey e: Tale eleri i sa a e a et ediyoru . Orada u ları polis göster dedi e
ja dar a dairesi de ayrıl ada i şallah ü idi ardır siz dö ersi iz, fakat “aid içi
ir şey diye e dedi dua etti. Hakikate “aid is i deki ya ı a aldığı tale e
Türkista da ‘uslarla yapıla
uhare elerde şehid ol uştu.
Hazret-i Üstad da izi ayırıp ‘usya ya se k ettiler. Üstadı ayağı alçıda olduğu içi ir
ay daha ekletildiği i esaret dö üşü de a a söyle işti. Bir ay so ra Üstad ı da
tekrar Va a orada İra ı Hoy şehri e getirip tre le “ibirya ya se k et işler.
Sibiryadaki hayatı ise ‘isale-i Nur da tafsile
eya edil iştir. ‘usyada otuz ay
esarette kalıp ko ü istlik ila edilince biz Macaristan yoluyla Romanyaya kaçıp
oradaki bir Türk Tümenine teslim olduk. Hazret-i Üstad ise Lehista ı aşşehri ola
Varşo ada Berli e geçip orada İsta ul a geçtiği i ‘o a yada gazetelerden
oku uştu . ‘o a ya daki
tü e
azı tak iye ku etleri ile Şi alî Kafkas
Kolordusu hali e getirilip iz u kolorduda o dört ay daha askerlik yapıp e eti ede
sevr muahedesi de terhis edilip Va a geldi .
Üstad milis ku a da ı olarak ‘uslar e Er e ilerle çarpıştığı sıralarda askerî ölgeleri
teftiş ederek ‘ize ye geliyor. ‘izede Vali, Gar izo Ku a da ı, Gü rük li a
Müdürü, Üstad ı karşılıyor. Şehri geziyorlar. İskelede yürürke Üstad ortada sağ e
solu da ali e gar izo ko uta ı i aşı irkaç adı arkada li a şefi ulu uyor.
Li a şefi Üstad a eftu
e hut ir hayra lıkla Üstad ı takip ediyorke ayağı
takılıyor. İskelede de ize düşerke ke di i Üstad ı kolları arası da uluyor. Hâlbuki
Üstad ö de gidiyordu. Üstad ı
u kera eti o za a lar çok şuyu uluyor herkes
tarafı da ko uşuluyordu.
Hazret-i Üstad ı Harp ve esarette so raki Va hayatı.
Hazret-i Üstad İsta ul da Dar-ül Hikmet-il İslâ iye azalığı a tayi edilip, dört sene
kaldıkta so ra tekrar Va a geldi. Va a geli e şehri içi de ulu a Nurşi
a ii de ir kış kaldı. Mayıs aşları da tekrar köye geldi. Köyde ke disi e ir oda
tahsis ettik. Mayıs ayı ı yir i yedi i gü ü e kadar köyde kaldık. Oradaki hayatı a
ait hususiyetleri e erdiği dersleri ya ı da dai i kala Molla Ha id iliyor.
Mağarada yir i ay kadar kaldı, şark isya ı ı so gü leriydi. Va ı üfuzlu şeyh e
ağaları isya la ilgili ol adığı halde e iyet
ülâhazası ile irer ikişer gar î
169
A adolu ya efy ediliyorlardı. Hazret-i Üstad da u arada efy edile eği şuyu uluyor
e u esile ile Üstadı se e azı eşhur âli ler, u arada Üstadı yakı dostu Şeyh
E er Efe di Üstad a zarar gel esi ihti ali de e çok korka e utlaka Üstad ı
Va da ayrılıp daha e i yerlere git esi içi ize ısrarla ta siyelerde ulu uyordu.
Bu zatı ısrarlı ta siyesi karşısı da: Efe di
iz “eydayı asıl olsa uhafaza ederiz.
Bir tek ferttir. “iz ke di aşı ızı çaresi e akı ız. Bu sözleri karşısı da hiddete
kapıla o zat-ı ü arek a a: Bi ta e Şeyh E er o u tır ağı ola az, se asıl
Üstad ı Şeyh E er le ukayese edersi diye şiddetle tekdir etti.
Bu arada köyde ulu uyordu . Va
üftüsü Şeyh Masu Efe di i de tutulduğunu
işiti e iyi e kork aya aşla ış şiddetli e ha ediyordu . Ta
u sıralarda ir
yüz aşı refakati de üç kişilik ir ja dar a üfrezesi i dağa Üstadı ya ı a gittiği i
köyde
üşahade etti . Üstad ı ya ı a üfreze arı a üfreze ku a da ı
yüz aşı, Üstad a ali i ke dileri i istediği i a latı a Hazret-i Üstad beraberlerinde
şehre a det ettiler. Vali Üstada efyedile eği de ahsediyor… Diğer efye mahkûm
zatları ulu duğu ezaret odası da Va Müftüsü Masu Efe di ile era er ir yere
ırakıldı.
Üstadı tes ihi.
Özelliği
luk ta e kır ızı taş, i a esi ke ik re gi, çok köşeli sarı o uk,
ucunda ipten püskül var)
Kendisi i e de ir tes ihi ardı, er ek içi ezarete git işti görüştür ediler. O
dakikalarda se k hazırlığı aşla ış e yola çıkılıyordu. Er iş tarikiyle yaya olarak diğer
mahkûmlarla beraber sevkedildiler. Kendilerini iskeleye kadar takip ettik. Bu arada
Hazret-i Üstad bize dönmemizi emretti. Bu vesileyle biz de döndük. Yollarda kendisini
er e ek içi
üsaade istiye silahlı halka dai a itidal, itaat e üs et hareketi
ta siye et işti.
170
Sahih bir Hadis
Yir i i asır İslâ dü yası ı e uhra lı de ridir. )ira küfr-ü utlak e dehşetli ir
di sizlik eraya ı içi içi o u çürütüp yık aya aşla ıştır. “ahih ir hadiste: Cihadı
efdali zali
ir sulta a karşı hak söz söyle ektir. Öyle âlimlere ittiba edin ki, ilmi
karşısı da sizde ir şey iste esi . Üstad u hadis-i şerifi he er erdiği ir âlim ve
asrı
ü eddidi
üfessir-il Kur a ve nadire-i hilkat ir edi ül eya
e
Bediüzza a dır e u hadis-i şerifi
a ası a azhar ir zattır. Üstad a ait
bildiklerim bundan ibarettir.
Elbaki Hüvel Baki
Duaları ıza
uhtaç Kardeşi iz
Ha ı Ali Ça uş
171
Molla Hamit Ekinci
Molla Ha it Ağa eyi Üstad a iki se elik hiz eti es ası da
üşahadeleri
Merhum Üstad Bediüzzaman ı , A kara da Va ı Erek Dağı da )er a ad “uyu
aşı daki ağarada i zi aya çekil ek üzere geldiği za a ya ı da bulunan daimi
hiz etkârı Molla Ha it Ağa ey i iki se elik hiz eti es ası da üşahede ettiği azı
hususiyetleri ile işittiği ay -ı hakikat dersleri de ir kıs ı ı aşağıya der ediyoruz.
Üstad la ta ış a ız
͆Merhum Muazzez Üstadı ız Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri i şi al-i şarkî
Kostur a daki esareti deki i ti ah-i ruhîleri de zikrettikleri gi i Yeter! Bu i sa ları
hayat-ı içti aiyesi e karış aya ağı . Bu ahir akti de i zi aya çekilip ke di i
düşü e eği diyerek geldiği Va ilâyeti i Nurşi Ca ii de ilk ta ış a ız şöyle
ol uştur: Bir so ahar gü ü idi. Nurşi Ca ii de a azı ı kılıp gele ağa eyi
a a, Nurşi Ca ii e ir ho aefe di gel iş, a i i odu u da it iş. Biraz odu
götürse iyi olur dedi. Be kalkıp ir iktar odun götürdüm. Üstad camide
oturuyordu. Bana hitaben:
Ne ekliyorsu uz kardeşi ? dedi
Be de Efendim, buraya bir hoca gel iş, ke disi i gör ek istiyoru
bana dönerek.
Akşa
a azı ı
akti oldu, ir eza oku, a az kılalı
dediler.
dedim. Tekrar
172
͆O za a ı lâtif ir hatırası olarak zikrediyoru . Eza oku ayı il iyordu . O u
içi sükût etti . “ükûtu da il ediği i a layarak ke dileri okudu e era er e
a az kıldık. Na azı daki harikulade e salsiz huzur e huşu, tes ihatı daki halâ et
ve cazibe beni adeta teshir etti. O gü de iti are ya ı da ayrıl az oldu . Ayrı a
a a İşi ol adığı za a gel, era er a az kılalı de işti.
͆O gü a azı üteakip e e dö dü . Ertesi gü tekrar odu götürdü . Hiddetle,
e se de e de aşkası da artık odu ka ul etmiyorum. Bir amele bul, caminin
ahçesi deki karaağaçları udayalı . He
a iyi ısıtırız he de ke di iz ısı ırız
dediler. Be ir arkadaşı la ağaçları udarke a i i da ı da atta iyeye sarıl ış
bir vaziyette bizi takip ediyordu.
͆Bu sıralarda Va Valisi “üley a “a ri Paşa ya ha er gö dererek Horhor
Vakfiyesi de a iye odu gö derttir esi i söylüyor. Bu ha eri duya Va Valisi,
Ca iyi ısıta ak odu u uz yok. Ke dileri ir oda tutsu lar, ir iktar odu
ere iliriz, de iş.
Bu haberi duyunca Üstad hiddetlendi. Be ali i sözüyle hareket ede ek değili .
Eğer a iyi de yasak etse, kışı a i ahçesi de geçiririm, yine fikrimden dönmem
dedi. Karaağaç dalları ile geçirdiği iz o şiddetli kışta aşkası a i et et e ek içi
azami iktisada riayet ediyor e u se epte soğuğu dehşeti de sık sık
hastala ıyordu. Hatta diye iliri ki, o kışı hastalıkla geçirdi.
Ca iye teşrifleri i he üz iri i ayı dol ak üzere idi ki, Harb-i U u i de ö e Va
Kal ası di i deki Horhor Medresesi de ders erdiği, her iri çok yüksek ilmî hüviyette
ulu a kıy ettar tale eleri ya ı a gel eye aşladılar. Üstad ı
u da so raki
hayatı, o eşhur âli tale eleriyle a i adeta ir ili akade isi sureti i al ıştı.
O larda azıları Allah rah et etsi Molla ‘esul, Molla Yusuf, Molla Maruf vesaire.
Bu zatlar e yüksek il î eselelerde Üstad a üşkilleri i sorarlar. Hazret-i Üstad o
emsalsiz, bahr-ı u
a gi i il iyle e arifetiyle ütü
üşkilatları üda ele-i efkâr
sureti de, aze
ülâtefe tarzı da hal e izah ederdi. Bu zatların en büyük hususiyeti,
il edikleri eseleleri hiç çeki ede
ütü saffet e sa i iyetleriyle Üstad a
sor aları e a la adıkları e zularda Üstad a itirazları teşkil ediyordu.
Bunlardan birini nakledeyim:
173
Molla ‘esul ü sorduğu ir il î suale Hazret-i Üstad ı eski il î şahsiyetleri de
iri i aksi e olarak erdiği ir e a üzeri e yaptığı itirazı da Üstad erdiği e apta
israr et esi üzeri e, yi e itiraz edil iş, u u üzeri e Hazret-i Üstad şu e a ı
er iştir: ͂Efendiler Eski Said öldü. Siz hâlâ beni Eski “aid olarak ta ıyorsu uz. Şi di
karşı ızda Ye i “aid ar. Ce â -ı Hak, Ye i “aid e öyle ir ihsa da ulu uş ki, u
usa ifleri hepsi ili de izi olsalar, “aid i topuğu a ura azlar. Her e kadar
et i zahiri e söylediği
a a siz e u afık görü üyorsa da hakikati budur.
Bunu böyle kabul ediniz. Eski “aid i o se ede erdiği derse, Ye i “aid i o ay dersi
kâfi gele ilir.
Artık kış gel işti. Bir gü odu kır ış a iye çekiyordu . Bu arada Hazret-i Üstad ı
da odu çek ekte a a yardı et ek üzere kucağı a odu alıp götürürke e
Efe di , işte e taşıyoru ! “iz oturu uz.
Hazret-i Üstad e a e , Birader, gayreti ka ul et iyor! Eğer ilse gayret e kadar
Haşiye
hayırdır, ö rü ü ir dakika oş geçir ezsi !
Haşiye
Üstad ı Ö rü ü
ir dakikası ı ile oş geçir ediği e dair
üşahidler tarafı da
akledile
öyle
e e zeri irçok hatıralar var. Çok dikkat çekici olan birini Mehmed Fe zi Ağa ey şöyle a latıyor:
‘isaleleri dağda eya e de te yiz ederdi . Baze de Üstad söyler ağzı da yazardı . Atla dağa giderke
yolda atı üstü de ile oş dur az, atı üstü de ile okur eya tashihle meşgul olurdu diyor.
Ömer Çiçek
174
Mehmed Fevzi
Molla Ha id Ağa ey:
Üstad Bir gün dedi: İki kişi ul, odu yapa ağız. Üstad zayıf olduğu da
de a lı ya ardı. Bera er dağa gider, odu yaptırır ış.
so ası
Molla Ha id iki kişi ulup getir iş. Bir iki gü ekliyorlar. Üstad ir şey de iyor.
Nihayet Molla Ha id: “eyda e ola ak, u lar yiyip yatıyorlar . Üstad diyor:
Kardeşi , e i götüre ekler. O u içi lüzu kal adı. Gerçekte ertesi gü gelip
Üstad ı sürgü e götürüyorlar.
͆Köpeği helal edi !
͆Bir gü
a i i hü re kapısı her asılsa açık kal ış. İki üç tale e i küpte
ka ur aları ardı. Bir köpek içeriye girip, ka ur a küpü e kafası ı sok uş, yerke
tale eler üzeri e geliyor e köpek kafası ı çıkara ıyor. Küpü kırıp kaçıyor. Köpegi ir
tertiple el edip döğ ek arzuları a Üstad uttali olu a, tale eleri çağırıyor.
Üstad ı e ol uş, e ar suali e tale elerde Molla ‘esul Üstad a hita e :
175
Molla Resûl
“eyda! Biraz kıy a ız ardı. Biz kıya ıyorduk ki yiyeli . Hâl uki ir köpek yedi e
ize zarar erdi, asıl u u dö iyeli ?
Üstad cevaben:
͂Molla Resul! Senden soruyoru , i da e söyle. “e
şey al aya, hiç ir tarafta yiye ek ula azsa , ihayet
ir küp et ar. Hâl uki aklı ar e idrak ediyorsu ki,
izinsiz yese , hara olduğu u da iliyorsu açlıkta iyi
söyle, o etten yer isi , ye ez isi ?
aç kalası , para yoktur ir
oş ir e e girse , aksa ki,
u iri i dir ve sahibi var ve
e takatı kesil iş Allah içi
͆Molla Resul bir müddet sükut ettikten sonra:
͂E et, yeri
“eyda! dedi.
Tekrar Üstad buyurdu:
Bu hay a ise, aklı yok, hara ı helâlı da il iyor, hayır e şerri de ta ı ıyor. Ve
sahi i gelip ke disi i dö e eği ide il iyor. Gir iş ak ış ki et hazır. Bu hay a
yediği ette dolayı ezaya üstehak ıdır? “izde soruyoru . Eli izi i da ı ıza
ırakı . Üstad da u e a ı alı a ir üddet sükût ederek. Şu halde köpekte
kabahat yoktur, dediler ve tam tastik ettiler.
Üstadı ız tekrar uyurdu ki.
Made
öyledir, u hay a ı gıy eti i u a da iti are yap ayı
Molla ‘esul, Üstad a hita e gülerek:
e helal edi iz.
176
“eyda! İçi de gel iyor ki, helal edeyim. Fakat siz helalleş eye izi ik a etti iz.
Nurşi Ca ii de Üstad ı Vaazları
͆Merhu Üstad, her u a gü ü aaz erirlerdi. Vaazları da ekseriyetle A rupa da
ye i çıka
e yayıl aya aşlaya i kâr-ı haşri e Ce â -ı Hakk ı
irliği i e
vahdaniyetini ve ispat
e zuları da ko uşurdu. Talebelerinden Molla Resul,
Üstadı , aazları ızda iz ile a la ıyoruz! Başkaları asıl a lası ? derdi.
Üstadı ız ir Cu a gü ü: E et, aazları a laşıl ıyor.͂Gayem iman temelini
sağla i şa et ek. Te el sağla olursa daha zelzelelerle yıkıl az. Biri iz ya ı a
oturu uz. Me zu deri leşi e a a hatırlatı ız uyur uşlardı.
Zikre devam etti
͆O kışı Nurşi Ca ii de geçirdikte
i zi aya çekil ek üzere hazırlıklara
çıktık. “o ahara kadar ağaç aşları
yazı ağaç aşları da Üstad e rad ile
de a etti. )ikri
ahiyeti şu idi:
so ra, soğuk ir ahar gü ü Erek Dağı da
aşladık. Mayıs ayı da )er a at “uyu aşı a
da kulü e iklerde akti izi geçirdik. O se e
eşgul olurdu. Bir gü ge e yarısı a kadar zikre
ٰ ‫حس ىَ بىَجل‬
َ‫ََل‬
َ
َ
َ
ٰ‫ىَل‬
َ
‫ص‬
َ ََ ‫نَ ََم َح‬
ٰ‫ََل‬
َ ‫اَََالهَََاا‬
Ge e yarısı da so ra uyu uştuk. Bir ara eski tale eleri de Molla A dülhakî
a a, Kalk ak! A ai sesler geliyor, Bir de aktı ki ütü derede yukarıdaki zikir
sesleri geliyor. Tamamen fasih olma akla era er a laşılıyor.
͆“a ahleyi Üstad a duru u a latı a, a a hita e : Bu da korkula ak e ar!
Zikreden insanlardan, zikredenlerden korkulur u? Biz yat ışız o lar hâlâ zikirleri i
itire e işler.
Bizi
hisse iz ağlardadır
177
Bilahare e i yukarıya aldı. Şarkî A adolu el a ı a a ata ıdır. Dağlarda
ya a ileri e ol ol rastla ır. Bu ya a ileri toplayıp ye ek istediği iz za a
a i
olur. Bizi hisse iz ağlardadır, Ce â -ı Hak oralarda tayi et iştir. Ya a iler
ya a i hay a ları rızkıdır, ye eyi derler şefkati dere esi i gösterirlerdi. Baze
hay a fala kestiği iz za a işke e, iğer, ağırsak e sair azaları ı ırakır e
u ları hay a lar yesi , uyururlardı.
İ sa
iraz şe aatli ol ası lazı dır
Bir gün beni dereye su getirmek için gönderdi. Ben:
Efendim korkuyorum.
Üstadı ız e a e :
Niçin korkuyorsun
Tekrar ben:
Efe di , o derede her türlü ahşi hay a lar ulu ur, dedi se de Üstadı ız hiç
ki seyi ya ı a er eyerek git e i e retti. Be de gitti geldi .
Üstadı ız a a
e gördü ? dedi.
Ben ͂hiçbir şey gör edi deyi e, i sa
kurtta korktuğu u söyleyi e, a a:
iraz şe aatli ol ası lazı dır dedi. Ben
͂Geçen gün gece elbisemi giyiyordum, içeriye bir hayvan girdi. Ben köpek zannettim.
“izi ya ı ızda dur ada doğru a e i ya ı a geldi. Baktı ki kurttur. Ke di
ke di e dedi . Bu u iyeti edir a a a. Hiç ses çıkar ada karşı da durdu. Yarı
saat kadar o bana, ben ona seyrettim. Lisan-ı hali de şu u a ladı ki u kadar
ya ı da durdu . Ba a ir ikra da ulu adı . “aid, sa a i et et iyoru . İşte
ben gidiyorum. Rezzak-ı Hakiki i
sofrası da rızkı ı araya ağı
Hâl uki
görüyorsu uz ki eli izde hiç ir silâhı ız yok. Eğer aşı oş olsalar, irade-i ilahiye
hari i de ulu salar, hepi izi urada dağıtırlar.
͆Kerte keleyi se
i yarattı ?
178
Bir gü , Be tes ihatı la eşgul ola ağı . “iz gidi iraz gezi , de işti. Be her
asılsa ir taş üstü e çık ış ir kerte keleyi öldür üştü . Üstadı ız Ne yaptı ız e
ile eşgul oldu uz deyi e, e kerte keleyi öldürdüğü ü söyledi . Ba a e i i
harap et işsi ! dedi.
Be
Üstadı , izde yedi adet öldüre i ha se a ı kaza a ağı ı söylerler, dedi .
Otur, ki
haklı, ki
haksız, ko uşalı
dedi. Oturdum.
͂ Doğruyu söyle o hay a sa a taarruz etti
Dedi
yok.
Eli de
ir şeyi i aldı
ı?
“e o u rızkı ı
ı eriyorsu ?
“e i
i geziyor?
“e
i?
ülkü de
i halk etti ?
O ları e içi yaratıldıkları ı, ya i azife-i fıtratları ı iliyor usu ? O u halk ede
Hâlık, o u se i öldür e içi
i halk et iş? O u yarata Allah, sa a dedi i ki git,
öldür? Madem öyle ise, onun yaratılışı da i ler e hik et ar. “a a söylemekle
bitmez. Onun içi öldürdüğü e hata et işsi .
Öyle ir gürültü işitti
ki
͆O se e yazı so ları a doğru açık ha ada yatıyorduk. “o aharda toprakta ir
ağara yaparak içi de iki ay kadar kaldık. “o ra kışı şiddetli ol ası ü ase etiyle
orada kala aya ağı ızı a ladık. Ke di ize ir yer ararke ,
ağaraya yir i eş
dakikalık ir Er e i kilisesi i ö ü de Üstadı ız, se adesi i ser iş, tes ihatı ı
yapıyor. Biz de odu topluyorduk. Hazret-i Üstad izi çağırdı, gittik.
Dedi Odu ları uraya getiri . Artık u da so ra urada kala ağız
Niçi Üstadı ? deyi e.
179
Be
urada tes ihat yapıyordu . O a da ir gürültü geldi. Öyle ir gürültü ki,
za etti ki, ya dağda
ir parçadır veyahut ir sel eya ir ara a yu arla dı,
za etti . Kalkıp ayağa dereye aktı ,
ir alâ et gör edi . Ke di ke di e
düşü dü . Birde kal i e ihtar edildi. Bu gürültü ü se e i i şöyle ildi : Bu kilise,
Ermeniler gittikten sonra, taife-i i i kâfir kıs ı ı karargâhı ol uş. Be i
u
tes ihatları ekseriya Kur a da ahzedildiği içi , o ayetleri okurke hasıl ola ur,
orayı ihata edi e o lar tutu a adılar orayı oşaltıp çıktılar. O gürültü ile Ce â -ı
Hak a a ihtar etti ki, “aid, iz urayı te izledik, sa a tesli ettik, urada artık sen
karargâh kur.
͂Bugü de iti are
͆O kışı
urayı kilise ta ir et eye eksi iz, is i i çileha e diye eksi iz.
ahara kadar u çileha ede kaldık.
El aki Hü e l-Baki
Duaları ıza
uhtaç Kardeşi iz
Molla Hamid
180
III. BÖLÜM
Üstad ı iz -i ilahi ile azhar olduğu fevkal eşer harika halleri i ve ‘isale-i Nur u
özelliklerini Üstad, Risale-i Nur ve Nur talabelerinin hizmetlerini, meslek ve eşre ,
tarz, usul ve esasları ı azara vere , yer yer Üstad la ilgili hatıralar ihtiva eden,
)ü eyir ağa eyi ot defteri e yazdığı, ir iri de ağı sız, eti lerdir.
Ömer Çiçek
Üstadı
Bediüzza a “aid Nursî Bir Allâ e-i Asırdır
Merhum ve mükerrem Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, on-o eş yaşları da ,
sekse yedi yaşı da dâr-ı âhirete teşrifi e kadar şu gi i zatı a has ul î se iyelerle
ü taz olarak eşhur e eşhud ulu an yekta bir mücahid-i ekberdir, bir allâme-i
asırdır. Kur a
e i a a hiz etkârlık yapa
ir ürşid-i ekmeldir. Bir rehber-i
âza dır.
Bu kudsî seciyelerinde
ir kaçı şu lardır.
Hâlık-ı )ül elâl e )ül e âl i e itaatte, ‘esûl-i Ekre i a.s. . kudsi sünnet-i
se iyesi e itti ada aza i ir sadakat e sa ırda se at ede , Ce â -ı Hakk ı ir a d-i
azizi, Fahr-ı Kâi at ‘esûl-i Ekrem (a.s.m.) efendimizin bir tilmizidir. Mevzu-u bahis
seciye-i ul iyeleri de irkaçı ı arzedeli .
O üç ile o eş yaşları da so efesi e kadar aza î zühd e tak aya, il iyle â il
olmaya, dergâh-ı ilahiye deki u udiyeti de e ilhassa Kur a -ı Haki i yüz yerde
sarihan, bin yerde de zı e e rettiği a azı akti gelir gel ez fe kalâde ir
hassasiyetle eda etmesidir. Hatta sekse
eş yaşı da so ra dahi herha gi ir
yol ulukta ulu sa, e si de kış olup karlı, fırtı alı ir ha ada yol ulukta ulu sa,
dahi namaz vakti gelir gelmez, ir deri ir ke ik de e ek kadar zayıf ir halde
181
ulu ası a rağ e , oto o ili derhal durdurur, o eş-yir i dakika so ra ara ağı
sı ak e zil-i ü areki e kadar tehir et ezdi. Yol i arları ı her tarafı ı kar
kapla ış olduğu halde, karı üzeri e se adesi i serer, a azı ı ilk akti de kılardı.
Hiç ir ütehakki ki se i isti dat e tahakkü ü e oyu eğ ezdi. Ehl-i Sünnet ve
Ce aat e u afık te elliyat e sü uhât-ı ra a iyeye göre hareket ederdi. Dai a
eşru hürriyet e ser estiyete eftu idi e u u ilfiil yaşa ak isterdi. Ek eksiz
yaşarı , hürriyetsiz yaşaya a
derdi. )ih e e ede e gayet dere ede e al e
hareketli idi. Ke disi e sorula sualleri, eseleleri gayet uk i e arıştırı ı olarak
hallederdi. İk a e ilza ka iliyeti, elâgat e fesahatı harikulade idi. Misilsiz ir
akarla era er, eşsiz ir te azu e ah iyet iza ıyla ua elede ulu ak
maharetine malikti.
Mağrur e üteke irlere karşı, izzet-i İsla iye i iktiza ettiği e
üstes a ir
ta ırla il -i hakaikı e yü e di i izi izzeti i, ozul a ış kalbleri meftun ve hayran
edecek bir muamele ile muhafaza ederdi. Âlim ve talebe zatlara sualler sorarak onlara
eyda oku azdı. Yal ız e yal ız di sizlere e di düş a ları a eyda okurdu.
Bidat ve dalâleti izale için celâdet ve cesaretle sa y-ü gayret ederdi. Dinsizlere ve
uhalif şeylere uttali olu a, üthiş fakat üessir ir elâdet e esaretle
iha şü ul di i izi e ir e ehiyleri i, hak e hakikati eya ederek uka elede
bulunurdu.
Masu ahalide
ürekkep ü i lere karşı üte azı, so dere e erha etli e
üşfik idi. Herha gi ir ehl-i i a tarafı da şahsı hakkı da yapıla , fakat ‘isale-i
Nur u i tişar e üdafaası ı sekteye uğrat aya gıy etleri, hü u
e taarruzları
helal ederdi. Aksi takdirde tedafüî bir tarzda mektuplarla Nur kardeşleri i, yapıla
iftira, itha
e gıy etler hususu da te ir ederdi. Garazkâr hasetçilere dahi
mukabele-i bilmisil etmezdi.
Bu hususiyetleri i azıları da e harikulâde ir adire-i fıtrat ol ası da dolayı
izaç e ka iliyeti e
u afık ir usul-ü tedris ula adığı içi , Ge ç “aid,
edreselerde ayrılıyor, pederi i e i e dö üyor.
Genç Bediüzzaman Said Nursî, on üç-o
eş yaşları da e daha ileriki ge çlik
çağları da gayet kâ il e uhakkik ir ürşid-i kâ ili e saf e et arı ı â i ir
mertebe-i ke alde idi. Ha as e a â ı irşad e te irde, i adat e taatte pek ileri e
182
ahirdi. Bu u la era er, hiç ir asu a a , âli e şeyhe karşı üstü lük tasla az,
ke diliği de sual sorup i tiha eder esi e o ları
ah u iyeti e ke disi se e iyet
vermezdi. O ları ağrura e ke diliği de kır az, a ıt az e i it ezdi. At ışyet iş se elik üyük ir eliyy-i kâ ili yükseldiği dere at e erati i
uktezası
Ge ç “aid i ah al e et arı da , harekât e seke atı da za a za a sudur e
zuhur ediyordu.
Bu hal e akıaları saf et-i kalb ve feraset-i iman sahibleri, ehl-i i saf ki seler e azı
zatlar gözleriyle görüyorlar e isti a ile işitiyorlardı. Ta ir-i aherle, e de e
ü teha ı fazl-ı ilahî e hi
et-i Peygamberî sayesinde, Üveysî bir tarzda, çocuk
yaştaki ge ç Bediüzza a da irleştiği ka aati, e lik e e a iyette halâs ul uş
zatlar a e o ları izhar e ifşalarıyla da u u iyet kes ediyordu.
Bu hakikat-ı katıa, Bediüzza a “aid Nursî ilayat-ı Şarkiye de ike hususi
hiz etkârları ı , garaz e haset illetlerinden münezzeh faziletperver ehl-i hak ve
hakikati
üşahede e ıttılaı e e i ki selerde isti aları ile sa it e üselle dir.
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, Erzuru Vilâyeti e ağlı Şarkî Bayazide gitti.
Bayazid de şarklı eşhur Şeyh Meh ed-i Tâgî Hazretleri i ezdi de tahsile aşladı.
Bu hakiki e iddi tahsili pek gari tir ki, üç ay kadar de a et iştir. Zira şarkî A adolu
usul-ü tedrisiyle, Molla Camiden nihayete kadar ikmal-i nüsuh etti. Buna da her
kitaptan bir veya iki ders, nihayet on ders tederrüs etmekle muvaffak oldu. Ve
üte akisi i terk eyledi. Ho ası, e içi
öyle yaptığı ı sual edi e, Molla “aid
e a e . Bu kadar kita ı okuyup a la aya uktedir değili . A ak u kitaplar ir
ü e harat kutusudur, a ahtarı sizdedir. Yal ız sizde , şu kutuları içi de e
ulu duğu u göster e izi istirha ı dayı . Ya i u kitapları ede ahsettiği i
a layayı da, ilahere ta ı a u afık ola lara çalışırı de iştir. Maksadı ise,
esase ke dileri de fıtrate
e ud ulu a , i ad e te eddüd ü uda getirmek,
irçok haşiye e şerhlerle akit zayi et e ekti.
Yir i üç se ede te lifi ta a la a e yüz otuz kitapta
üteşekkil ‘isale-i Nur adlı
eserleriyle ilm-i kelâ sahası da, Kur a ı feyziyle e ‘esul-ü Ekrem Aleyhisselâtü
Vesselâ ı dersiyle il -i kelâm sahası da te eddüd yaptığı, hakikatperver ehl-i ilim
ve ferasetli ve müdrik ehl-i iman ve safvet-i kal e âlik, ilyo lara aliğ ola u
illet e ge çliği iz e görül üş, takdir, tahsi e tasdik edil iştir. Nurlara talip e
üştak ki seler, ‘isale-i Nur u de a lı e halisâne okumak suretiyle, eski zamanda
183
kırk gü de e aze kırk se ede erişile ek hakikate e o eti eye u za a da kırk
saatte, elki kırk dakikada eriş iştir e erişe ilir. Bu u a lı misalleri binlerdir.
“ürgü hayatı da şiddetli ir isti dat e tazyikat altı da ulu uyordu. Hu har
işke eler, i ir türlü zorluk e üşkilâtlar içi de Nur ‘isaleleri i telif ediyordu. Bu
dehşetli esaret hayatı se eler e de a etti. Nur ‘isaleleri, Kur a yazısı e ye i
yazıyla eşredildi. Fakat zulü
e isti dadı hük ü Hazret-i Üstad ı ir türlü ser est
ırak ıyordu. Mühi
yardı ılarda
ahru du. Herkese korku ve dehşet
veril işti. Beşerî ir yardı gör üyordu.
Bediüzza a da
aşka hiç ir ki se Nur ‘isaleleri i e üellif-i muhteremini
müdafaaya esaret ede iyordu. İ a e İsla iyet i ihyası e kurtuluşu gi i üyük
ir aksadı ta zi
e fiiliyat sahası a çıkarırke o -o eş tale esi de aşka ki se
yoktu. Fakat o Nurlar gö üllerde ilahî ir ikli
ü uda getir iş; kalb, ruh e akıllarda
kendi ke di e tutu up, ya ıştı. Ke di ke di e parla ıştır. E et, ke di ke di i
eşret iştir ki, u aziyet Nur ‘isaleleri deki Kur a î ku et e kudreti e iri i
delilidir. De ek Nurlar daki hakikati yüksekliği e o u hakka iyeti, ehl-i i a ı
kendine celp e ezp et iştir.
Her ephede
i
ir çeşit dalâlet tayfu ları ı hü u u a uğradığı halde
sö e iştir. Ya ış e parla ıştır. İ şaallah hâl e istik aldeki eşeriyeti u u î ir
şekilde aydı lata aktır.
Bediüzza a “aid Nursî i gayesi i üyüklüğü e istihsal ettiği eti e i aza et e
haş eti tarihte görül e iştir. Di sizlere karşı kahra a a ü adelesi, zali leri
taarruzları a göğüs ger esi, işke e e zul e karşı sa ır e eta eti e salsizdir.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, harika bir zühd ve takva ile nefs-i emmâresi
ağlûp ol uş, efsi tezkiye e ter iye edil iş e ilha at-ı ilahiye ye fe kalade ir
surette azhar ol uştur. Akıl e kal ayağı ile giderek arifetullaha ail ol uştur,
musaffâ ve mutahhar olan kalb-i ü e eri de Kur a î hakikatler e hakaiku l-hakaik
te elli et iştir. Bu aarif-i ilahiye ile yüksel iştir.
Üstadı
Bediüzza a ı Ge çliği
Ge ç Bediüzza a eşeriyeti hayra lığa se k ede , harikulâde ir fart-ı zeka e hafıza
ile te ayüz et iştir. E sali e rastla aya , üstes a e üyük bir kabiliyete
184
azhar olduğu üşahede edil iştir. ‘uhu da duyduğu e yaşattığı ili aşkı ı ö ü e
geçil ez heye a ı e te siri ge ç “aid i projektör isal gözleri de parlıyordu.
Bunlarla beraber genç Said büyük bir ikdam ve himmete, kuvvetli bir azim ve iradeye,
yüksek ir izzet e şe eata, illûrî ir iffet e is ete azhar ol uş o u et ar e
harekâtı, ef al e a âli ehl-i ferasete, istik ali esedullahı e seyfullahı e Ga s-ı
aza ı ka aatı ı eriyordu.
Bediüzza a ı ge çliği fe kal eşer ir iffet ve ismetle üstün bir edep ve hayâ ile
geç iş, he a e he este
ü errâ olarak iştihar et iştir. Nefsi e efs-i emmarenin
ihayeti gel eye istekleri e ku etli ir irade ile uhalefet et iştir. Ce a -ı Hakkı
onu vasi ve derin bir ilim ve harika bir irade ile tezyi et iş olduğu ehl-i hakikat takdir
ve tahsinlerle cumhur-u ule a e hüke a arası da yadedil iştir.
Bu hakikatı işite
ütü ehl-i i a o u
u ahiyet e e safı a hayra kalarak
Hazret-i Üstad ı il i e e sözü e görül e iş ir itimad ve itibar göster iştir. O u
kalb-i ü e eri ez û huyları tasfiye edil iş e kûduratta
e asi ada
üte erri kılı ıştır. Böyle e o u kal i de Nur-u İlâhî pek parlak ir surette
parla ıştır.
Hazret-i Üstad Cenab-ı Hakka küllî ir şekilde i adet e taatte dai a muvaffakiyetlere
azhar ol uş kal i ili
e hik et Nur u ile parla ış e ü e er göğsü i şirah
ul uştur. Ke disi de elekût sırrı i kişaf et iştir. Batı
e yaki
e zahirle
ü ehhez kılı ış addî a e î üyük aka
e a sıplara arka çe irip iltifat
et e iştir. Di i de e i a ı da so dere e salâ etli ili
e itikatta e salleri e
nisbeten nihayet dercede büyük ve ileridir, mahlûkata ve Müslümanlara bilhassa Nur
kardeşleri e karşı so dere e üşfik e şefkatli e rikkatlidir.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri mücahid-i efsa iye e şeyta iyede u affakiyete
erişe , arifetullahı
ahalli ola kal -i ü e iri tasfiye edilerek Allah a ta a iyle
müteveccih olan bir gençlige sahipti. O nevvar-ı kal i de ütü perdeleri kalk ış
ve mezmum huylardan müberra e kûdurat e asi ada
uarra ulu duğu e o
feyyaz kal i e Kur a î te elli ettigi ir ge ç olarak ili
e irfa er a -ı içi de
üstes a ir surette te ayüz et işti. Aza î zühd e tak a e aza î ihlâs e u udiyet
le uzlet ve halvette tefekkürî bir hayat geçiriyordu. Musaffa ve mutahhar kalbinden
ilâhî hakikatler sünuhat halinde zuhur ediyordu.
185
Cenab-ı Hak o u ili , hik et e irade ile üzeyye olarak e her şeyi kü hü e
hakikatı kal -i ü areki de te elli ede ek ir ka iliyette yarat ış olduğu çoçukluk
çağı da o da zuhur ede ili
e irfa
eşalesi de pek aşikâr ir surette
a laşılıyordu. Kal i i ili
e hik et uruyla parla ış, göğs-ü ü e eri i i şirah
ul uş, ke disi de elekût sırrı ı parla ış olduğu ehl-i kalb ve cumhur-u ulemaca
üşahede ediliyordu. Bu fıtrat e ka iliyete ezkûr i et-i ilâhilere hususî lutf-u
‘a a î ile azhar ol uş. Eşref-i ahlûkat ola i sa ı i sa lığı e şerefi ge ç
Saidde pek parlak ir şekilde parlıyordu.
Ge ç Bediüzza a 'ı ge çliği fe kal eşer ir iffet e is etle yüksek bir edep ve haya
ile geç iş, he a e he este
ü erra olarak iştigal et işti. Nefsi e efs-i emarenin
ihayeti, gelişe istekleri e ku etli ir i a e irade ile uhalefet ederek efs e
şeyta ı ağlu et iştir. Ce a -ı Hakkı o u asi e ze gin bir ilim, harika bir azim ve
se atla tezyi et iş olduğu ehl-i hakikatça takdir e tasdiklerle yâd edil iştir.
Mezkûr hakikatı işite ehl-i hak ve ehl-i i a o u u ahiyet e e safı a hayra
kalarak Bediüzza a ı il i e e eserleri e görül e iş, ir itimad e iti ar er iş,
o u İlâhî ir se gi ile se iş, o da istifade e istifaza et iştir. Kur a a ayi adarlık e
o u hiz eti uğru da ütü
addî e a e î aka , a sıp e e faatlere arka
çe irip öyle şeylere asla iltifat et eye Bediüzza a Ce a -ı Hakka ömrü boyunca
i adet e taatta, u udiyet e tak ada di düş a lariyle ü adelede dai i surette
u affakiyetlere azhar ol uştur. )ahir e atı ili lerle ü ehhez kılı ıştır.
Ge ç Bediüzza a dü yayı ir misafirhane, bir mahall-i imtihan, bir geçit yeri, ölümü
âlem-i ekaya, ahirete götüre ir pasaport olarak il iştir. Bu hakikatı i a ları a
göre ulvî bir himmet, yorul aya ir gayretle çalış ıştır. İ sa ü udu u
addi
a e î aza e duyguları ı saadet-i e ediyeyi kaza ak yolu da isti al et ek çığrı ı
aç ıştır. ‘ıza-ı ilâhiye ail ol ak içi o hasseleri u udiyette e Kur a î ir hiz ette
hiz etkâr yap a yolu da git iştir. Bu yolu e kısa e e selâ etli ade-i kübra-yı
Kur a iye olduğu u göster iştir.
İşte u suretle ü ud e leketi i
erkezi e i sa sarayı ı efe disi ola kal i,
nefs ve cesede hiz etkâr et e iştir. Nefsi e esedi kal e ruha hadi kılarak, o
kal i i u e leketi şah-ı haki e hükü darı yap ıştır. O ge ç çağı da ir ferd-i
ferid, bir yekta-yı e liya e Bediüzza a olarak te ayüz et iştir. Birçok eziyet e
186
hususiyetler, azirsiz fazilet e harikalar ge ç “aid de zuhur et iştir e
za a ı Ga s-ı e E liyaullahı şahı olarak iştihar ul uştur.
ihayet
Ge çliği fevkal eşer ir iffet ve is etle geç iştir
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri mücahede-i efsa iyye e şeyta iyyede
u affakiyete erişe , arifetullahı
ahalli ola kal i tasfiye e te ir edilerek
Cenab-ı Hakka ta a ı ile üte e ih ola
ir ge çliğe alikti. Nefsi e efs-i
emarenin nihayeti gelmiyen isteklerine kuvvetli bir iman ve irade ile muhalefet
ederek efs e şeyta ı ağlûp et işti. Ge çliği fe kal eşer ir iffet e is etle
geç iştir.
Ge ç Bediüzza a ı kal i de
ütü perdeler kalk ış, zatı ez u huylarda
müberra, kûdurat ve masivadan muarra bir vaziyette idi. İlâhî hakikatlar e sırlar
nevvar ve feyyaz kalbinde tecelli eden bir genç olarak ilim ve irfan muhitinde
üstes a ir surette te ayüz et işti. Aza î ir zühd e tak a ile azamî bir ihlâs ve
ubudiyetle uzlet ve halvette tefekkûrî bir hayat geçiriyordu.
Cenab-ı Hak ge ç Bediüzza a ı ili e hik etle tezyi ederek, ahlûkatı , kâinat ve
e udatı kü hü e hakikat ve sebeb-i hilkati münevver ve musaffa kalbinde tecelli
ede ek ir istidatta yarat ış olduğu daha ço ukluk çağı da o da zuhur eden ilim ve
irfa
eş alesi de pek aşikâr ir surette a laşılıyordu.
Kalbinin ilim ve hikmet uru ile tathir edil iş, gögs-ü ü areki i i şirah ul uş,
ke disi de elekût sırrı ı parla ış olduğu ehl-i kalb ve cumhur-u ülemaca
uşahede ediliyordu. )ahir e atı il i ile ulum-u evvelin ve ahirinle tenvir ve techiz
edildiği yapıla i tiha lardaki
utlak
u affakiyetlerde
edihî ir surette
a laşılıyordu.
Kur a -ı Hakî e ayi adarlık, o a hiz etkâr e dellâllık et ek uğru da addî a e î
aka
e a sıplara e faat e ik allere arka çe irerek öyle şeylere asla iltifat
etmiyordu. Cenab-ı Hakkı ge ç Bediüzza a ı ze gi e e gi ir ili
e hik etle
harika ir se at e sadakatla ü ehhez kıl ış olduğu ehl-i hal ve hakikatca tasdik ve
te yidlerle takdir ediliyordu. Bediüzza a öyle üstes a ir fıtrat e ka iliyete lûtf-u
İlâhî ile azhar ol uştu. İli
e irfa âleminde ü tehaya erişe yüksek ir
187
erte ede ulu duğu edahet dere esi e çıka Bediüzza a da eşref-i mahlûkat
ola i sa ı i sa îyyeti e şerefi parlak ir surette parıldıyordu.
Mezkûr ahiyet, eziyyatı göre e işite ehl-i ilim ve ehl-i i a Bediüzza a a
hayra olarak o u il i e e kelâ ı a e so ra da eserleri e görül e iş ir itimad
e iti ar göster iştir. O u İlâhî ir se gi ile se iş, kop az ir ağla eserlerine
ağla ış, o da istifade e istifaza ahtiyarlığı a eriş iştir.
Ge ç Bediüzza a dü yayı ir isafirha e, e edî hayatı kaza ak içi ir ti aretgâh,
ölü ü âhirete götüre e e edî ah uplara ka uştura ir pasaport olarak il iştir.
Bu hakikat e itikadı i apları a göre ul î ir hi
et, dai î e halis ir u udiyet
gayreti ile çalış ıştır.
Hazret-i
ihazat
et ek,
ta ı ak
Bediüzza a daha ge ç ir çağda ike , i sa ü udu u
addi a e i
e duyguları ı e edi hayatı, kaza ak, ia -ı İlâhiyyeyi il ek e se a
u a şükra azifesi i ifa et ek, Ce a -ı Hakk ı fiiliyat e e udatı ile o u
e i adet e taatla zühd e tak a ile ge çliği geç iştir.
Üstad-ı Ne i i
Bediüzza a “aid Nursî, Hazretleri i İl i
Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri, henüz büluğ sıraları da ike e u da e el he
ilim, hem fetanet, hem fart-ı zekâ e hafıza he ahlâk-ı ühi
ede kısa ir za a da
yükseldi ve temayüz etti. Âlim ve allâmeler, ehl-i ektep e eşayih-i kiram genç
“aid deki u harikulâde i kişaf karşısı da hayret e hayra lık duyuyorlardı. Ce â -ı
Hakk ı , öyle üstes a ir e lâdı ihsa eyle esi de dolayı peder e alideleri i
te rik e te il ediyorlardı. Bu larla era er Molla “aid e hasetlik esleye azı ehl-i
ilim ve talebe-i ulû da husule gel işti. Fakat Molla Said bu gibilerin sadece suallerini
e apla dırıyor, onlarla mücadele etmiyordu.
Genç Said, henüz bu çocukluk ve gençlik devresinde derin ve vasi bir vukufiyet ve
ihata ile her e i il i öğre eye u affak oldu. İl -i zahir, ilm-i atı e il -i
ledun iyatla harikulade hafıza e aklı ı, kalb e ruhu u ü ehhez kıldı. Böyle ilahî ir
mazhariyete nail oldu.
Meslek e eşrep (meslekî) olarak da, tahkiki ve erkân-ı i a iyye esasat-ı i a iyeyi
ve diniyeyi, marifetullah ve yakin ilmini tedris ve telifini intihap ve ihtiyar eyledi. Ehl-i
i a ı u Kur a î e i a î hakikatlerle, akle e kal e te ir e irşad etti.
188
Mezkûr tarz e etoduyla Müslü a ları di sizlik e a arşilikte , dalâlet e id at
fırtı aları da kurtardı. ‘isale-i Nur daki Kur a î e i a î hakikatlerle cadde-i
Kur a iye yi gösterdi. İ a e İsla iyet i te el e esasatı ı teşkil ede u Kur a î
esleği de so efesi e kadar fedakârlık yap adı, ayrıl adı. Bir asra yaklaşa ö rü mubareklerini; bütün kuvvetiyle böyle kudsi ir eslek e eşre i tesis eden Risalei Nur Külliyatı ı e ‘isale-i Nur esleği e üteallik ektupları eşir, ta i
e
ta ı a akf-ı hasretti, Alaka i kısa ederse, hi
et zaafa uğrar diyerek ütü
himmet ve gayretini Risale-i Nur u i tişarı üzeri de teksif e te erküz etti. Risale-i
Nur Külliyatı ı üyük ir aharet e e salsiz ir elâgatle telif etti.
İl -i İman
Bediüzza a , ütü ili leri, tasa uf e felsefeyi, Kur a yolu u, e akıf oldukta
so ra ke di e ir reh er ara ış, ihayet üstaki , e kısa e selâ etli yol olarak
Kur a -ı Haki de keşfettiği il -i i a ı ul uştur. Hazret-i Üstad bütün dünyevî
i et e alakaları da sıyrılarak, kesafette te errüt et iştir. Bütü
esai e
hi
eti i Kur a -ı Haki de keşfettiği il -i imana hasret iştir.
Engin ve zengin bir ilme maliktir
Üstadı Bediüzzaman çok yüksek fikirlidir. Hiçbir hocadan ders almadan fikren ve
il e ke disi i yetiştirdi. İli
e istik ale üteallik ir kısı hadisata ait sorula her
nevi ve binlerce suallere hiçbir kitaba müracaat etmeden ve mühlet istemeden, hem
de doğru olarak e ap ere , ateşi zekâlı, keski dirayet e feraset sahi idir.
Fevkalade engin ve zengin bir ilme sahiptir.
Üstadı
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri Türkiye de i a
e İslâ iyet i
ku etle ip kurtul ası ı, di sizlik ereya ları ı
ağlû iyeti i, eşedd-i zulüm ve
isti dadı yıkıl ası ı, âsârıyla te i ede tahkiki e yaki i i a il i i telif e ta i
eden ilmin ve velayetin zirve-i alası a erişe ir zattır.
Muazza
i a î ir ereya vü uda getir iştir
Hazret-i Üstad, iman-ı tahkiki e aarif-i ilahiyeyi Nur ‘isaleleri yle eşrederek, hapis
ve ölümden asla korkmayan muttaki ve mütedeyyin, muhlis ve mücahit, fedakâr ve
189
feragatkâr, uhteşe
e uazza i a î ir ereya ü uda getir iştir. Bu ura î
cereyanı ı esur e kahra a fertleri, u ihadı fedai erleri, u şeçki Kur a
şakirdleri, Türkiye e dü ya di sizliği i tir tir titrete ir keyfiyet e ke iyet hali e
gel iştir. “o efesi e kadar ihad-ı ek er-i diniye ve hizmet-i Kur a iye si e adeta
fe kal eşer ir tarzda de a et iştir.
Ke disi i
efatı da so ra dahi pek ağır şerait, takyidat e isti dat altı da
eserleri i ta a ı bire bir nispetinde i kişaf et iş, ‘isale-i Nur Talebeleri tezayüd
et iş e çoğal ıştır.
Fotograf
Türkiye İslâ î ihad-ı a e iye i , Kur a î hizmet ve faaliyetin yegâne merkezi haline
gel iş, uhke
ir kal a-yı kudsiye asfı ı ihraz et iştir. Bu sıfat e iti arla
Türkiye i , Bediüzza a “aid Nursî i
e Nur ‘isaleleri i âle -i İsla
e

Risale-i Nuru iha şu ûl i kişafıyla her türlü aka
e e kiye sahip sırada ki seleri de içi de
ulu duğu i sa larda
ürekkep ki seleri ‘isale-i Nur u okuyarak ir irleriyle uhuvvet ve tesanüt içinde
kay aştığı o uhteşe
e aatte ir u u e de izde ir da la ola u ortaokul lise e ü i ersiteli
ge çlerdir ki yet işli yıllarda ir kır dersinde görülmektedir. Ömer Çiçek
190
dü yada, akıl e kalblerde müstesna ve cihannüma bir mevki-i
ve müsellemdir.
uallâsı olduğu
alû
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri ve Nur Risaleleri yüksek, munsif, müdrik ve
üte azı irçok güzide İsla âli
e allâ eleri i , ili
e irfa tale eleri i ,
ü e erleri , üteyakkız ekteplileri hakiki e halis e liya e üridâ ı
ürşid-i
kâmili, muallim-i ekmeli, rehber-i ekberi, üstad-ı ke iri ol uştur.
Bediüzzaman henüz sinn-i ulûğ sıraları da ike he ili , he zekâ, he hafızası da
üyük ir süratle ilerle ekte olduğu üşahede ediliyordu. Allâ eler e eşayih-i
kira , u harikulade i kişaf karşısı da hayret e hayra lık duyuyorlardı. Fakat aşlı
aşı a istis a teşkil ede ge ç “aid e u lar arası da haset ede ler de husule
gel işti.
Bediüzzaman Said Nursî, henüz çocukluk ve gençlik devrinde her nevi ilmi, derin ve
azirsiz ir ukufla öğre di. İl -i zahir e atı la isli görül eye hafızası ı e akıl e
kalbini ü ehhez kıldı. Asıl eslek, te ir e irşad etod e usulü olarak da
marifetullah ve tahkiki ilm-i i a ı tedris et eyi i tiha e ihtiyar eyledi. Bu Kur'anî
esleği de so
efesi e kadar da asla ayrıl adı. İ a ı kurtar ak e İslâ iyeti
terakki e teali ettirip di sizliğe karşı uzaffer kıla u eslek e eşre i de e
ahası a olursa olsu fedakârlık etmedi. Bütün alaka ve hizmetini bu kudsî esleğine
hasretti.
Bütü ö rü oyu a, ata e illeti izi e dü yayı istila et ek gi i zali , e ar
ve gaddar, müstebit ve menhus bir küfr-ü utlaka, u u di siz ereya lara karşı
Kur a ı, i a e İslâ iyet i Nur ‘isaleleri yle üdafaa e uhafaza etti. Küfr-ü
utlak e isti dat de irleri de hiç ir ki se i üzeri e ala adığı Kur a î e i a î
da a ekilliği i deruhte etti, üzeri e aldı. Bu uğurda ölü
e ida lara eyda okudu.
Beş paralık ir ehe
iyet er edi.
Bu ukaddes da a ekilliği i e halâskârlığı ı ‘isale-i Nur la ifa eyledi. ‘isale-i Nur u
üyük e e salsiz ir aharet e ruhları ihtizaza getire ir elagatle e harika ir
esaret e şe aatle gizlide gizliye el yazısı e hatt-ı Kur a la telif e eşretti. Di siz
e üthiş ir diktatörü rağ ı a i a ı kurtar akta, i a e İsla iyet i akıl e
kalblere akşet ekte zafer e gali iyete i ayet-i Hak la erişti. Ma e i zafer e
galibiyetin zirve-i alası a yüksele ir ku a da -ı aza olarak te ayüz etti.
191
Bu millet-i İslâ ı dimdik ayakta tutan ve her sahada terakki ve teali ettiren yegâne
âmil, kuvvet-i i a dır. Bu ku et, İsla düş a ları ı
i
ir türlü e trika e
plânlarıyla zayıflatıl ıştı. İsla î i a e a eli te elleri yıpratıl aya çalışıl ış e
sarsı tıya duçar edil işti.
Böyle bir manevi çökü tüye aruz ırakıla ir illet ise; fert e e iyet olarak
bütün güç ve kuvvetini kaybeder ve iki cihan saadetini kazanmak için vücuda getirilen,
u dü yada İsla
e i sa olarak yaşaya il ek içi e küçük ir ü idi dahi
besleyemeyecek hale gelir.
Bu ata e illet u felaketi üyü ek istidadı ı taşıdığı kara lık ir de re gir işti.
İşte öyle felaketli ve yeisli bir hengâmede Rahim-i Zülcemal ve Kadir-i Zülcelâl bir
ferd-i ferid-i yektayı e ir hadi-yi âza ı ihda azife-i kudsiyesiyle u azzaf kılarak
ümmet-i Muha
ed i a.s. . i dadı a yetiştir ek üzere ü uda getirdi. Küfür e
dalâleti taarruz e iğfalatı a aruz kala ehl-i i a a kurtuluş yolu u gösterdi. Hak
e hakikati eya e ila ettirdi. Di sizlik ereya ları ı ağlup e eflûç ir hale
getirdi. Müslü a ları zafer-i İsla ile esut e üşerref eyledi.
Üstadı
Bediüzzaman Said Nursî (r.a.), ehl-i i a ı ku e-i maneviyesini
ku etle dire , Nur ‘isaleleri yle uhafaza ede ehl-i İsla ı dehşetli hadiselerde
ye se düşür eye , o lara ü it e ku et ahşede he o ları âle -i İsla iyet i ir
silsile-i nuranîsi olan Resûl-i Ekre i a.s. . Âl-i Beyt i e a e raptede ir hâdi-i
ekberdir.
Muallâ ve muazzez Üstadı Bediüzza a “aid Nursî, tarihte isli görül e iş işke e
e zul ü e aı a giriftar edil iştir. Bar ar a e hu har a ua eleler yapıl ıştır.
Başlı aşı a irer fa ia ola gaddarâ e işke eler içi de ırakıl ıştır. Vahşi ir ka i
dahi yapa aya ağı gayet ahşiya e i raatlar yapıl ış, i a î hiz eti i ö ü e
geçil eye e durdurul ası a ça ala ıştır. O u öz ata ı daki esaret hayatı a ı
hakikatlerle doludur.
Üstadı
“aid Nursî zafer-i İsla
ı
Bediüzza a Hazretleri İsla î şe
yüksele hayat safhası uhteşe
Kur a dır. Bediüzza a , Risale-i
fa iada kurtara , ütü İsla
uzaffer ir
ü eşşir-i âza ıdır
aati zir esi de, feragat e fedakârlığı şahikası a
değerlerle, kudsi hiz etlerle ul ileşe ir dellâl-ı
Nur eserleriyle memleket ve milletimizi derin bir
âle i e i a î ir okta-i isti at, İsla î ihada
192
uhteşe
ir u u e-i hüsn-ü misal olan bir mücahid-i ek er, ir
Zafer-i İsla ı
uzaffer ir ü eşşir-i âza ıdır.
ürşid-i ek el dir.
Üstadı Bediüzzaman Hazretleri harikulâde müstesna ve mümtaz bir Müfessir-i
Kur a dır. Kur a î, i a î e İsla î hiz et uğru da ehl-i i a ı i a ları ın
kurtul ası da ası da Kur a ı
e İsla iyet i
uhafaza e üdafaası yolu da
terakki e tealisi i tişar e i kişafı ihadı da hayatı ı istihkar ede ir e der i sa dır
ve namdar bir fedakâr-ı İsla dır.
Üstad-ı zişa ı
erhu Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri zihnen ve bedenen
manen ve maddeten harikulade bir hayatiyet ve cevvaliyete himmet ve gayrete
ku et e elâdete aliktir. Bütü ö rü oyu a di sizlikle ü adele et iş,
dü ya ı
addi ku et e sat eti e esaret-i i a iye e şe aat-ı İslâ iye ile göğüs
ger iştir. Ehl-i i a ı i a ı ı kurtar ış e o lara ü ahede e daya a gü ü ü
zerk et iştir.
İl î kudret e dehası, i a î salâ et e haş eti uka ili de İsla düş a ları ı,
ke disi âhirete göç ettikte so ra dahi diril eye ek ir ağlu iyete duçar et iş.
İ a e İslâ iyet e e üslü a ları uzaffer e uallâ ir hakka yükselt iştir. İsla
di i e dur ada terakkiler kaydede parlak ir de ir aç ış, ilel-i İsla ı
esut e
üşa şa ir istik ale ka uş ası ı te i e tersi et iştir.
Üstadı !
Ey Bahadır-ı Kur a
e dilâ er-i İsla
ola Üstadı !
Üstadı !
Necâbet ve asâletin timsali halinde imrâr-ı hayat eyleye ey e ip Üstadı !
Üstad-ı Pâki
Ca ı
erhu
Bediüzza a .
kur a dır se de şûlefeşa , lemeân eden Nurlara her zaman
Talebeniz Abd-i Zelil
Zübeyir
Hizmet-i Kur a iye ve i a iyesi şâhid-i sâdıktır
193
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri hayat-ı içti aiye-i eşeriye se ası ı gü eşleri,
ayları, yıldızları ola e iya e e liya ı , u asırda ü
et-i Muha
ed i a.s. . e
eşeri i dadı a gö derile yekta ir aris-i Nebevî ve bir ferd-i ferîd aka ı da ir
serdar-ı elidir. Bu a sekse yedi se elik harikulâde il î e a e i şahsiyeti, Nur
‘isaleleri yle hayat-ı içti aiye-i eşeriyedeki gayet üessir e üda i hiz et-i
Kur a iye e i a iyesi; ukuat hali de ir şahid-i sadıktır.
Cenab-ı Hak Üstadı Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i e der e â î ir ayi e e
küllî ve dai î ir u udiyeti eda ede ek e ul î ir ahiyette yarat ıştır. Harikulâde
ir şe aat, esaret e fedakârlık se iye-i aliyesi e azhar kıl ıştır. Nazirsiz ir akıl e
fart-ı zekâ ahr-ı u
a
isillü ir ili e irfa ihda eyle iştir.
Merhum Üstadı ı
erâset-i ü ü et de ile
elâyet-i kü râ da ulu a e
aka -ı rıza ya yetişe yekta ir zat-ı zîha arık olduğu asarı da , ef âl, ahval ve
ak ali de tezahür edip, u hakikatı, ‘isale-i Nur u okuya lar, sat et-i kalb sahibi ve
hakikatbîn olan zatlar e ge çler tarafı da a laşılıyor.
Üstadı Bediüzzaman Hazretleri evliya-yı izâ hazeratı da ir ferd-i ferîddir. Yüksek
ve nazirsiz ili
e ke âlatiyle Nur ‘isaleleri i
üellifi ol akla ir ferd-i mümtazdır.
İsla iyet i e Türkiye i bir medar-ı iftiharıdır. Hâl-i âlem ve saadetimizi intâc eden
tat ak ar, doy ak yok sırr-ı ezelîsi e azhardır. A ak, he ki i ha da , ki i
girya ; Müslü a ları Nur hâdi i alâ , Nur-u Kur a hiz eti de uztar ola ak.
Mücâhede, cihad ve Bediüzzaman Said Nursî
Küfürle i a ı
ü adelesi Hz. Âde le a.s. aşla ış kıya ete kadar de a
edecektir. Mücahede-i diniye farz-ı ay dır. Bu za a da uzaaf farz-ı ay dır. Her ir
ü i i lâ-yı keli etullah ile ükelleftir. Cihad-ı di iye üyük ir i adettir. Kur a -ı
Azi üşşa u fariza ı ehe
iyeti i irçok ayetleri ile eya et iştir.
Şaş az ir şiarı ızdır
Cihad-ı di iye hayatı ızı hayatı, ruhu uzu gıdası, eka ızı te elidir. Cihad-ı
di îyede yapıla ih al e alakasızlık di düş a ları ı gali iyeti i i ta eder. Milleti
zillet, eske et e sefalet kuyuları a yu arlar e zali düş a ları azgı , yırtı ı e
a a sız pe çeleri altı da parçalar. İ a e İsla iyet tahkir, tağyir e tahriplere,
194
tezyif e tezlile uğrar. Müslü a ahali düş a lar tarafı da ezilerek ed aht ir
hayata giriftar edilir.
Bu gerçeğe i ae ihad-ı di iyeyi ifa ede u asırdaki hiz ü l-Kur a a dâhil olmak,
onlara katıl ak, iz Müslü a lar içi zaruri e e uri ola ir azife-i diniyedir.
Bizler, bütün faaliyet ve gayretimizi cihad-ı di iye üzeri de teksif ettiği iz ispette iki
iha ı saadet e sela eti i elde ede iliriz. Di î e dü ye i hürriyet e istiklâli iz
cihad-ı di iyedeki zaferi iz sayesi dedir. Ek eksiz yaşaya iliriz fakat hürriyetsiz
yaşaya ayız.
Tahkiki i a ku eti i kaza dırdığı esaret-i diniye ile dinimize, milletimize reva
görüle isti dat zi irleri i parçalaya ağız. Bu izi e
ukaddes ir azife-i
hayatı ızdır. Mukaddesatı ıza alçakça taarruz ede di siz teşekkülleri daya dığı
te elleri el as gi i Kur a î hakikatlerle taru ar ede eğiz. O ları gizli e aşikâr
faaliyetlerini Nur-u Kur a ı oku ak e okut akla aka ete uğrata ağız. )ira ahir
zamanda cihad-ı di iye topla, tüfekle değil, il -i i a la ola ak e ol aktadır.
İşte maddî, a e î e at e kurtuluşu uzu âle darı e esilesi olan Bediüzzaman
Said Nursî Hazretleri, topyekûn dinimizin ve milletimizin manevi bünyesi ve temelleri
yıkıl aya doğru gittiği dehşetli ir za a da eyda -ı ihada atıl ış, ukaddes
varlığı ızı üdafaa e uhafaza et iştir. Dü ya di sizliği i tir tir titreten arslanlar
isillü gür sedasıyla şöyle haykır ıştır:
͆Ey di e âhireti i dü yaya sata et ahtlar! Yaşa a ızı isterse iz a a iliş eyi iz.
İlişse iz, i tika ı
uzaaf ir surette sizde alı a ağı ı ili iz, titreyi iz! Be
rahmet-i ilahîden ümit ederim ki, e ti hayatı da ziyade di e hiz et ede ek e
ölü ü
aşı ızda o a gi i patlayıp aşı ızı dağıta ak! Cesareti iz arsa ilişi iz!
Yapa ağı ız arsa, göre eği iz de ar!
İşte pek mukaddes, pek ulvi, pek elzem ve ehemm olan bir cihad-ı di iyeyi
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, Nur ‘isaleleri yle tek aşı a gali a e ir surette
ifa et iştir. Nurlar ihadı kudsi mana ve ehemmiyetini, hikmet ve mahiyetini idrak
ettirip Müslümanlara hareket ve cevelan veren imanî bir muharriktir.
“oysuz e i safsız di düş a ları i a e İsla iyet e hu har a yaptıkları taarruzlar
he gâ ı da kahraman-ı İsla ola Bediüzza a “aid Nursî, Kur a ı el as ir kılı ı
195
olarak Risale-i Nur ile eyda a çık ış, il -i i a la, akıl e a tık iza larıyla, erh
edilmez delil ve hüccetlerle, İsla î ir şe aat e esaretle, Kur a ı
üdafiliği i e
i a ı
uhafızlığı ı ifa et iştir. Di sizlik e dalâlet ereya larıyla ola
u tarihî
ihadı da küllî ir surette uzaffer ol uştur.
Âli ler Peygamberlerin Varisleridirler hadis-i şerifi ve Bediüzzaman Said Nursî
‫ب س هَس َح نَ َه‬
َ ‫َ ا ََمنََ َشيءََااََي َس حََب َح‬
ٰ ‫اَلساَ ََ َع َي مََ ََ ح‬
ََ‫ََلََ َََبَ َ َك ته‬
َ َ َ
Aziz e
uhtere
kardeşi !
Numune-i hüsn-ü misal, en emin örnek olarak ilminden istifade, amel ve ef ali e
imtisal edip tabi ola ağı ız ir aris-i Peygamber âli i , Âli ler peyga erleri
arisidirler lütf-u ilahîsi i şartları a e kadar alik ola ilirlerse o dere e iktidaya
şaya dırlar. Biz urada u şeraiti e ehe
iyetlileri de
azıları ı zikrede eğiz,
saya ağız. Bu asırda öyle ir e safı haiz e u hü iyette ola zatı e eserleri i
göre eğiz:
*O âli , Kur a -ı Azi üşşa a aykırı i raat yapa zali hükü darlara rast gelirse
ke disi i ida edil esi pahası a da olsa o lara hak e hakikati per asız a eya
ederek, ü ahida e ir şekilde di i e şeriat-ı garrâyı üdafaa e ihya ede eserler
telif edecektir.
*O zat, varis-i peygamberî olan o âlim, istibdad-ı utlak e eşedd-i zulümle elinde
hükü
e hükü eti tuta di yıkı ısı, di düş a ı gaddar a ilere aş tutup, göğüs
gererek, ehl-i i a e İsla ı, sapkı lık, dalâlet e id alarda eserleri ile koruya aktır.
Bi ir çeşit şeyta et e hilelerle, suret-i haktan görünmekle, maskeli ve dinsizce kastı ahsuslara daya a zehirli propaga dalarla ka dırıla e iğfal edile ehl-i i a ı
uya dıra ak, kurtuluş yolu göstere ek, uya dırı ı sözü e eseri ola aktır.
*Di î hiz ette, Allah a i adet e taatte üslü a ları harekete geçire ek, Ne e
lâzı
ılığı pis döşeği de zelila e yata ları kaldıra ak, kalbleri ihtizaza, uyuşukları
e elâ a getire ek, ha iyetleri körle iş ü i leri ha iyetleri i şahla dırıp di i
196
e di kardeşi i
üdafisi yapa ak, hi
etsizlere gayret ererek ha le e hiz et
eyda ları a fırlata ak, İsla iyet uğru da dü yası ı feda ede ek fedakârlar
yetiştire ilahî ir uharrik eziyetlere alik kitaplar yayı laya aktır.
*Ce ar di sizlere karşı, izzet-i İsla iye yi koru ak salâ eti i ere , İsla ı hu har
düş a ları a uka il, ihad-ı di iye aşkıyla e tahkiki i a ku etiyle ü ehhez ir
ephe i
a da , a a da ,
alda
e
ülkte geçe erleri ol ak şe ki i
aşılaya ile ek, ehl-i i a ı ehl-i i a a düş a ettir eye, kardeşi kardeşle
َ َ ‫ََ َاخ‬
‫ان َ َال ؤم‬
çarpıştır aya çalışıla ir fit e e fesat za a ı da
ayet-i
kerimesine mazhar ede ek, di kardeşliği se gisi i uya dıra ak e ir e aat şuuru
eyda a getire ile ek ir şaheser telif e ta i ede ektir.
*O zatı eserleri de asrı feh i e u afık olarak ders erdiği Kur a î ili le irlikte,
okuyu uları a İsla iyet i
a a e kudsiyetini, ruh ve asliyetini idrak ettirmek,
üslü a ları
üslü a lığı ı şekil e suret ol akta , di i dü yaya aka
faideleri i aksat yap ak hatası da kurtara , her fiil e a eli i Allah rızası içi
işle ek fazileti i kalblere akşede ir tesir e üfuza alik ir kita ı ola aktır.
*İslâ tarihi gü eşler gi i eserler ile
ekseriyetle ehl-i ilim müstefid ol uş,
aşkası da ders al aya uhtaç ol ada
edememektedir. Yarı asrı geçe ir za
müesseselerden ehl-i i a
ahru
ulu
üzeyye dir. Fakat u üyük eserlerde
çoğu luğu teşkil ede halk ta akaları,
, ke di ke di e üyük ir eserden istifade
a da eri de, yüksek âli ler yetiştire
aktadır.
Risale-i Nur ve Bediüzza a ı diğer yazar ve eserlerde farkı fark edil ektedir
He eski asırlarda telif edilen eserler ya aklîdir, ulema-i zahirin tefsirleri gibi; ya
kal îdir,
utasa ıfları eserleri gi i eya i a ıl ası içi i a
e İsla iyet i
tavsiyekârane ders veren naklî bir eserdir.
Hem erkân-ı i a iye e esâsât-ı İsla iye yi ders er ekte ziyade füruât-ı di iye e
âdâb-ı İsla iye yi tali ede kitaplardır ki, tesli iyeti kırıldığı öyle bir zamanda
i a ı ku et kes et eye lere üessir ola ıyor.
Şu halde u asırda aris-i Peygamberî ve büyük hâdisi olan bir zat öyle bir eserle zuhur
etmelidir, öyle bir eser telif etmelidir ki, avamdan münevvere ve havassa, allâmeden
talebe-i ulû a, utasa ıfta
üride, askerde paşaya areşale, çiftçide
e usa,
197
oda ıda ekile, a elede
ühe dise, ahalide
e urlara; erkek, kadı , ge ç e
ihtiyara arı aya kadar herkesi kabiliyeti nisbetinde istifade ve istifaza ettiren,
o ları İsla î, i a î e a e i ihtiyaçları a, u asrı a layışı a u afık olarak ta
e ap ere e u u Müslü a lara e i sa lara hitap ede yepye i, a aşka ir
i tiyaz e hususiyeti taşıya ak ir eser olsun.
He
u eser akilde ziyade yal ız Kur a -ı Hâki i ehaz edi ip akle e a tıke
hakikati ders ere ir ürşit hususiyeti i taşısı . He kalb e aklı fesada uğratıldığı,
di siz felsefe yoluyla çürütül eye çalışıldığı öyle dehşetli ir asırda, aklı e kal i
tenvir, nefsi teshir edecek bir müceddid hüviyeti de olsun.
He i a î e İsla î esasları yıpratılıp yıkıl aya çalışıldığı, di i izi kökü de
ah edil eye ça ala dığı ir küfr-ü utlak e di sizliği körükle diği ir asırda,
esasat-ı İsla iye yi tesis e tahki kıla
e erkâ -ı i a iyeyi tak iye ede
ir
a zu e hali de şulefeşa olsu .
He tesli i zayıfladığı, asihatlere uru kı rıldığı, he
erede
e e içi
geli diği e ereye gidile eği sualleri i di sizdara e ir aksatla zihi lerde
uya dırıldığı şüphe e es ese tohu ları ı saçıldığı ir de irde, di î hakikatleri akle
e a tıke e u asırdaki i sa ları a layış tarzı a u afık ir şekilde izah e ispat
et ek i tiyazı a azhar ulu su .
İşte şu altı addede azıları ı i ale ifade et eye çalıştığı ız aris-i Peygamberî
ola ak ir zattaki ütü şart e e saf, sıfat e eziyetler, Bediüzza a “aid Nursî de
e eserleri ola Nur ‘isaleleri de toplân ıştır.
Bu, ü erret ir iddia değildir, üdelleldir. Bir akıadır. Ca lı isalleri Risale-i Nur da
üstad-ı e i i iz e pâki iz e ürşid-i e i i iz “aid Nursî i
illûrî hayat
safhaları da e uttur. Bu, i kârı gayr-ı ka il ir edahettir, alû
e üselle
olan bir hakikattir.
Evet, Bediüzza a “aid Nursî, daha ge ç yaşta ike Kim, ne isterse sorsun. Sorun,
sor aya ağı gi i hudutsuz ve istis asız olarak ir ilâ at yap ıştır. Bu u üzeri e
e leketi izde ve İsta ul daki ve İsla
âle i de gele
üyük âli
ve
allâ eler, o za a da Bediüzza a ı
akale ve eserleri i tete u ede feylesof ve
198
profesörler, ehl-i tasavvuf ve herkesi tev ih ettiği her evi sualleri a ı da ve doğru
olarak cevaplândır ıştır.
Böyle ir vakıa, İsla tarihi de Asr-ı “aadet te aşka ir za a da vaki ol a ıştır.
İşte öyle ir ilânat neticesinde ve eserlerinde Bediüzza a ı ütü ili lerdeki
vukufiyet ve aşi alığı, il i i vüs at ve rüsuhu, il î ilgisi i rüsuh ve vüs at-i, ve
il i i
e kadar ze gi ve e gi ve ir Bediüzza a , ir ediül eya olduğu
cumhur-u ulema muvacehesinde, efkâr-ı a
e ö ü de gü eşler gi i aşikâr
ol uştur.
Bediüzza a “aid Nursî, Kur a -ı Keri i esasat e fürüat-ı di iye i ruhu a e
künhüne nüfuz etmek mazhariyet-i azi esi e eriş iştir. Gökte yere, yerde göğe,
arşta ferşe, ferşte arşa kadar ola deri lik e yüksekliği e, şahsiyet-i
a e iyesi deki üstes a ka iliyet dere esi ispeti de Kur a -ı Keri i feyzi ile e
avn-i Peyga erî sayesi de üfuz e ukufiyet peyda et iştir. Birçok esrar-ı
Kur a iye o a ü keşif ol uş. Fakat o u asır üslü a ları e i sa ları ı
uhtaç
oldukları iktarı ı e lüzu lu ola ları izhar et iştir.
A rupa ı
addiyyu
e ta iiyyu di siz feylesofları İsla iyet i te eli de
e
kökü de çürüte il ek e yıka il ek içi , zahiri a asıyla atı î a ası ir iri e
uta ık ol aya , u afık değil gi i görü e
üteşa ih ayet-i kerime ve ehadis-i
şerifelere ilişerek çürüt eye çalış ışlar, ir kısı ehl-i il i de şüphe e es eseye
düşür üşlerdi. İsla uleması ütü
üyük tefsir e eserlerde u gü kü üspet
ili ler u a ehesi de uk i e akul ir izah ula ıyorlardı. Ehl-i mektep olan
irçok ye i esil de u yüzde i a ları ı kay ediyorlardı. )ira i a te ezzi ka ul
etmeyen bir külldür. Erkân-ı i a iye e âyât-ı Kur a iye i çoğu a i a edip ir
kaçı ı i kâr ede kâfir olur.
Bu u içi çoğal aya aşlaya A rupa kâselisi addeperest zih iyetler akale, fıkra
e kitaplarla, o üteşa ih ayet e hadisleri ileri sürerek esli e illeti itikadı ı yok
et eye, çürüt eye çalışıyorlardı.
199
Fotograf
İşte Bediüzza a öyle ir za a da telif et iş olduğu Nur ‘isaleleri ile o ayet ve
hadisleri tefsir ederek her iri de ir ükte keşfet iş, o ları
ahza hakikat e ir
u ize olduğu u akle e a tıke izah e ispat et iştir. Böylelikle A rupa di sizleri
e dile ileri i sapkı ili
e felsefe yoluyla di i ize yaptıkları taarruz ve tahribatlar
izale edil iş e tesirsiz hale düşürül üştür. İtikadî zaafa ve ya lışlığa düşe irçok
kimse hataları ı tashih et iş, i a ları ı ku etle dir iş e kurtar ışlardır.
Ya bu da bize sorarsa!
Bediüzza a “aid Nursî i İsta ul daki hayatı da şi di üyük ir âlim olan bir
zatı a lattığı e öyle çok ak alardan birisini buraya dercediyoruz:

Risale-i Nur u
e ar e feyyaz
ütealası da istifadeyle i a ları ı ku etle dirip kurtara
Bediüzzaman ı yetiştirdigi illeti izi
edar-ı iftiharı e yüzakı i a lı esillerdir ki i ler e yüz i ler
numunelerinden bir numune bu ortaokul ve liseli gençlerdir.
Ömer Çiçek
200
Şöyle ki: Be o za a diğer tale elerde ileri ta ı ış so sı ıfta ir tale e idi .
Bediüzza a Şeker i ha ı da kitapsız, kütüpha esiz ir odada ulu uyordu. Bir kısı
büyük âlimler deri e yüksek il î es eleleri gözde geçirerek hazırla dılar. Bir
gurup halinde e de u ları içi de olarak Bediüzza a ı ziyaretine gittik.
Suallerimizi sorduk. Hepsini de a ı da e apla dırdı. Hayretler içinde kaldık. Çü kü
bu ehl-i ili hey eti de yaşlı e çok âlim zatlar da ardı. Bediüzza a ise, halk
kıyafeti de ge ç de e ek ir yaşta idi. “ualler e apla dırılı a içi izde azıları ı
hatırları a şu gel iş: Ya bu da bize sorarsa!
Üstad ir aralık odada çık ıştı. Biz ayrılırke kapıda “oru , sor aya ağı
görü e daha fazla hayra lık e takdir hisleriyle ütehassıs olduk.
yazısı ı,
Bir aşka âlim de şu hatırası ı aklet iştir:
Üstad a ait u hatıra )ü eyir Ağa eyi ke di el yazısı ile görülüyor.
Kalabalık ir ehl-i ilim gurubu bir camiye gittik. Bediüzzaman sorulacak sualleri orada
e apla dıra aktı. Hazret-i Üstad kürsüye çıkarak:
201
Buyurun Efendiler! Sorun dedi.
Çok etraflı e esaslı ir surette hazırla arak gele âlimlerin e
u dil e e grift
sualleri berrak bir surette e apla dırdı. Bunun üzerine kendisi de yüksek ehl-i
ili de
ürekke e aate karşı ir sual sordu, fakat arkası da he e ke disi
e a ı ı erdi. Bizler dışarı çıkı a ir iri izle ko uştuk. Bediüzza a ı sorup ke di
e apla dırdığı o suali hiçbirimizin cevaplândıra ıya ağı ı gördük.
Darülhikmet-ül İsla îyede
B ye geli e Bediüzza a ı izah ede ek.
Üstad eski “aid de ri de İsta ul a geldiği de ütü ulemayı ü azaraya da et
ediyor. Kendisi Fatih te Maltada Şeker i Ha da bir oda kiralayıp, ir ha odası da
ikamet ediyor. Kapıya:
Burada her üşkil halledilir her suale e ap erilir, fakat sual sorul az diye ir
le ha astırıyor. Mektep
edrese
e supları da
e filozoflarda , di siz e
dindarlardan, herhangi bir fenden ne olursa olsun her kimin bir suali varsa benden
sorsun. Sizden sual, benden cevap, hiç ir ki seye ir sual sor aya ağı
ila ı ı
ütü İsta ul uleması işitiyor. O za a e yüksek di
üessesesi ola Darül Hik etül İsla îye deki ulemaları azar-ı dikkati i çekiyor.
Şi diye kadar öyle ir şey görül edi e işitil ediği de taa ü ediyorlar. Ki dir
u Bediüzza a diyorlar. Üstad u u ha er alıyor. Darül Hik et e gidiyor. Ulemaları
ulu dugu odaya giri e ki
iş u Bediüzza a diyerek aşlıyor Ka us-u
Okya us ta ezbere okumaya, eliften aşlıyarak okuyor. B ye geli ce Bediüzzaman
keli esi de Bediüzza a ı izah ede ek. Daha B ye gel ede ulemalar hayret içinde
kalıyorlar. He e Üstad ı eli e kapa ıyorlar e Üstad la öyle e ta ışıyorlar.
Bediüzza a olduğu u za a ı edii e harikası olduğu u tasdik ediyorlar. Bu olayı
şahid ola yaşlı e ehe
iyetli ir zatta , ağa ey e kardeşleri ke disi i ziyaretleri
sırası da di liyorlar.
202
İsta
ul Fatih Malta da Şeker i Ha
Bir aşka dehriyyun
Üstadı ız İsta ul Fatih te Şeker i Ha da: Burada her üşkül halledilir her suale
e a erilir fakat sual sorul az diye ola ila atı ı duya Adapazarı tarafları da ir
dehriyyun:
Nasıl olur, en büyük benim, il i e yetişe ek ki se yoktur diye
di iyede e
üşkül eseleleri çıkarıp Üstadı ziyarete geliyor.
esail-i İsla iye e
Üstadı ızı âdetidir, gele
isafirleri hoş safa geldi kardaşı
e de iz
a det işi
ki seye sual sor a aya sorula suallere e ap er eye diye
ko uş ası a aşlıyor o zatı soru sor ası a fırsat e za a kal ada o u sor ak
istediği ütü sualleri e daha da aşka eseleleri gayet uk i e üke
el ir
şekilde ders erdikde so ra yi e âdeti e hile safa geldi hoş geldi kardaşı
ya i
dersi
itti artık gide ilirsi a la ı da der. Kapıya kadar isafiri i, dehriyyu u
uğurlarke eli i o uzu a koyarak Kardaşı se ho a ısı ? Tale e isi ? diye
sorar? Dehriyyu da hakperest irisi i iş. Başı ı eğerek Tale eyi Üstadı
diye
cevap verir.
Bir aşka zat o gü lere dair şu hatırası ı yaz ıştır
203
kışı idi sa ıyoru . İsta ul u il î ahfilleri de, hele edrese u akları da
irde ire a alı ir fısıltı, ilgile diri i ir dedikodu hâsıl oldu e elektrik hızı ile
ağızlara yayıldı, kulakları doldurdu.
Şarkta ir ada gel iş. Yaş a pek ge ç olduğu halde, ili e ke disi e çıka yok uş.
Bu yaşta u kadar ge iş ili , a ak eh î, Allah ergisi ola ilir iş. Bu zatı kılığı
kıyafati de dikkat e hayreti çeki i i iş. Ke disi i göre ler ha al sa ıyor uş. Çü kü
çe esi de sakal, aşı da sarık, sırtı da ü e, ayakları da şal ar yok uş. Bu ada
bir harika i iş. Adı “aid lâka ı Bediüzza a i iş. O tarihte iz ço uktuk. Hakkı da
tılsı lı ha erler duyduğu uz u zatı gör ek se dası ı ze u u olduk. Fakat yine
işit iştik ki; hafiyeler, u zatı göz hapsi e al ışlar, her yerde ser est
Haşiye 1
geze iyor uş.
Çe erlitaş tarafı da ir ha odası da oturuyor uş fila .
Meşrutiyette so ra u zatı gör ek, ko fera sları ı di le ek asi oldu.
Haşiye
Birinci cihan harbinden evvel kendisinin elini öpmek de üyesser ol uştu. )a a lar
geçti. Tak i
yaşı a ar ıştı. Me hus ütareke i , siyasî ufuklarda zifir
sızdırdığı kara gü leri e kara lık ge eleri hohla aktayız.
Beyazıd Ca ii de uka ele okuyoru . Kala alık e aat arası da Bediüzza a da
görülüyor. Hergü ayrı ir iltifatı a ka uş akla ahtiyar oluyoru . Hergü aşka ir
eda ile de a ede iltifatı hulâsası şudur:
Varol Hafızı ! Çok yaşayı
uhtere hafızlar! “iz ugü irşad azifesi i ho alarda ,
aizlerde daha ge iş e sağla olarak gör ektesi iz. Allah sizi çoğaltsı . Yolu uz,
sesi iz, kal i iz açık olsu ! Okuyu , di leti , ağlatı . Müslü a ları kalblerini
parlatı .
Haşiye 1
Ne garip tecellidir ki; u kadar âli , u kadar dürürst, u dere e
ü
i
e u is ette di ,
illet
e ata a âşık ola u zat, o tarihte ugü e kadar u e et yurtta ferah ir efes ala adı. Ha gi
hükü et iş aşı a geçti ise, ilk yu ruğu u u üyük aşa urdu. Fakat işte gördük e iyi e a la ış olduk ki;
yu ruklar o aşa değil, parçala az taşa urul uştur. Bediüzza a hâlâ yaşıyor. Allah ü udu a sıhhat e
afiyet ihsan buyursun.
Haşiye
okudugu
1908 de Ayasofya Cami-i Şerifi de oku a
ir
e lide Musul lu
e lid ile Bediüzza a , kürsüde ayakta irad eyledigi
eşhur â â Hâfız Os a ı
e ize şâheser idi.
204
Bu üyük )atta Allah ‘azı Olsu ! Âmin.
Bediüzza a Kitap oku a alışka lığı kaza dır ıştır.
Üstadı ızı yaz ış olduğu ‘isale-i Nur Külliyatı eşi e e zeri görül e iş il i
üstü lüğü ü elle tutulur gözle görülür bedahatte bütün cumhur-u ulema ı ka ulü ile
ve tasdiki ile asıl ir il e sahip ir ali olduğu u asrı Bedii e Bediüzza a ı
olduğu u ispatla ıştır. Başka delile e izaha ihtiyaç ırak a ıştır. Bediüzza an ve
eserleri Risale-i Nur, u asrı feh i e e idraki e e her ta aka-i insaniyenin
a laya ağı dilde hitap ederek o ları di î, i a î e Kur a î e a e î ihtiyaçları ı
öyle müessir öyle mukni öyle tesirli bir tesirle ders er ektedir ki akıl e a tığı kal
e kafaları duygu e düşü eleri his e he esleri ik a e tat i et ektedir ki ütü
dü yada ke di dalı da e çok istifade edile e e çok oku a eserler listesi i
aşı da yeri i al ış te el zihi lere kitap oku a alışka lıgı kaza dır ıştır.

Ali ‘ıza “ağ a
Me lid Nasıl Okunur ve Mevlidhanlar Cilt: 1, Önsöz)
205
“aid Nursî i kitap oku a alışka lıgı kaza dırdığı u kitle-i azime-i muazzama-i
uhteşe ede ir kısı ge çler görül ektedir ki her ta aka-i insaniye ve gençlik büyük bir
sevgiyle etrafı da perva edir. Ö er ÇİÇEK
Üstadı
Bediüzza a “aid Nursî
Evet, o Bediüzzaman ki:
Tek aşiyle dü ya di sizliği e eyda okuya harikulâde bir iman kuvvetinin
timsalidir. Peygamber-i zîşa ı ız iki iha ser eri ‘esul-ü Ekrem Aleyhissalâtü
Vesselâ ı , u asırda ef al, ah al, ak aliyle eserleri, ilim ve hizmetiye bir varisi olduğu
aşikâr ir surette görü e zat Bediüzza a “aid Nursî dir.
O Bediüzzaman ki:
Di düş a ları ı , gaddar zali leri karşısı da i a e İslâ iyeti o e salsiz ir
elâdet, şe aat e şaha etle üdafaa ede , ihad-ı ukaddesi serdarlığı ı ifa et iş
bulunan bir mücahid-i ek er dir.
O Bediüzzaman ki:
Yüce Peygamberimiz Resul-üEkre Aleyhissalatü Vesselâ ı se ası a azhar ola
Türk milletinin ve milel-i İslâ ı
edar-ı iftiharıdır. Nesilde
esile i takal ede
Kur a î hiz etiyle e eserleriyle Türk e İslâ tarihi i şa e şereflerle do ata tarihî
bir insan-ı ek eldir. Bu asırda ir serdarı İslâ e ir serta -ı i sa dır.
O Bediüzzaman ki:
Bi se ede
eri İslâ iyeti
ayraktarlığı ı yapa şa lı e a lı ordu uzu Nur
Risaleleri ile manevî bir önderidir. En mütekâmil, en mûtemid ve en müstakim bir
ürşididir. Bu hakikat İslâ ordusu u se gi, hür et e tazi le kal i de yaşattığı
ura î ir arlıktır. Eserleriyle ilyo lar a ü i leri gö lü de yüksek ir e ki
ihraz et iş ulu a
üessir ir ürşid-i aza dır.
206
O Bediüzzaman ki:
Yüz i ler e u ü arek ata e lâdı ı okuduğu Nur ‘isaleleri i il î ku et e
rüçhaniyetiyle eserleri, en çok okunan ve cihan pesandane bir revaca nail olan bir
İslâ
üellifidir. Bütü
arlık halitası Kur a ı
uru ile urla ış, kal i İslâ î
e herlerle do a ış, di ağı Kur a î e ledü î ili lerle te ir edil iş, a e î
e udiyeti i a
e Kur a hakikatlariyle teçhiz edil iş ir ili , irfa
e i a
timsalidir.
O Bediüzzaman ki:
Bütün maddî ku et e i kâ lara sahip ola zali di düş a ları ı İslâ iyet i yok
et ek i raatları karşısı da, harukulâde ir i a , kudret e şaha etiyle şahla arak
cihad-ı ukaddes ayrağı ı aça
a e î ir ku a da -ı aza dır. Di düş a ları ı
ağlu iyet adileri e, hezi et gayyaları a yu arlıya ir es edullah, ir seyfullah e
bir saykal-ı İslâ iyettir.
O Bediüzzaman ki:
De iz gi i e gi
e ze gi
hik etfeşa ir hakî -i İslâ
ir ili le a e î ser etleri
e e lâğ ediül eya dır.
şahikası a yüksel iş
O Bediüzzaman ki:
Manevî, hikemî, irfanî gül-ü Muha
edî ile dolu ir gülista da, Kur a î hakikatları
terennüm eden bir bülbül-ü şeydadır. ‘uhları teshir e a e iyatı tehyic eden ezvak-ı
tayyi eyi
üheyyi kıla , akl-ı seli i ze gi leştire , kelâ -ı İlâhiyi füsü kâr
ağ elerle ilâ ede güzeller güzeli güzeli , şakrak ir a deli -i yektadır.
O Bediüzzaman ki:
İslâ ı , Kur'an-ı Hakî i feyziyle kal leri e ilha edile te şir e
cesaret ahşede î azîr ir ü eşşir ve bir muhbir-i sadıktır.
üjdelerle, ü it e
O Bediüzzaman ki:
Hayatı ı esud kıla aza î ir ihlâs e tak a, aza î ir zühd e riyazet Ce a -ı Hakka
külli ir u udiyet üte adî ir dua e iyaz ile ihya ede ay ı za a da di
207
düş a ları a gale e çala ihad-ı ek er-i diniyeyi ifaeden ve bu manevî cihad-ı
ekber-i diniyesinde de muvaffak ve muzaffer olan bir mücahid-i ekberdir.
O Bediüzzaman ki:
Bir bahr-ı ili hali de ü' i leri akıl e kal uru u e z ederek, uk î e a tıkî
ve asr-ı hazırı
uktezası a uta ık olarak te ir, irşad ede ir ü ahid-i ekber ve
ir ürşid-i ekmeldir. Yekta bir hadi-i aza dır.
O Bediüzzaman ki:
Ehl-i iman bilhassa ehl-i ili tahsili deki tale eler e ualli ler İslâ iyet e hiz et
ede eraya ları reis e ü tesipleri ho a, i a , hafız, gayyu gi i hade e,
hademe-i hayrat gıya ı da çok üşfik e eşru dairede çok usa ahalı idi.
O Bediüzzaman ki:
İslâ î eşriyatı teş i e te rik ederdi. Bu ları e ehl-i i a ı gıy et et ez e
ettir ezdi. Bu ları eşeriyet sıfatı da sudur ede kusuratı üşahede etse te kid
etmezdi. Böyle mü'minler ve umum ehl-i i a gıya ı da gıy ette so dere e içti a
eder, kaçı ır e tale eleri i de u gü ahlarda
e ederdi.
O Bediüzzaman ki:
İ sa ları i a ı a hiz eti e azar eder,
uha
eti i u a
üste id kılardı.
O Bediüzzaman ki:
Beşer taha
ülü ü fe ki de dü ye î tazyik e işke eler, sayısız mahrumiyet ve
sıkı tılar içi de yorulmak, durmak ve duraklamak bilmeyen bir ubudiyet ve hizmet ifa
ederek imrar-ı hayat eyle iştir.
O Bediüzzaman ki:
Gayet dere e ir ağır şerait içi de ilyo lar a ehl-i i a ı i a ı ı kurtar ak e
tarümar plânları ı tat iki e aruz ırakıla yü e İslâ di i i i ar e yükselt ek,
müdafaa etmek, ila-yı keli etullah farizesi i ifa eyle ek içi Nur ‘isaleleri i
208
eşrede , ir ihya-yı İslâ
e tak iye-i imana muvazzaf bir memur-u Rabbanidir. Nur
Risaleleri gibi bîhemta ve harikulâde bir Kur'an tefsirinin yekta bir müfessiridir.
O Bediüzzaman ki:
O zul etli, kara lıklı e kâ uslu küfr-ü utlak de irleri de yıllar a görül e iş ir
zulüm ve esaret-i ahşiya e hakkı da, her türlü addî imkânlara kati surette imkân
eril ediği halde eşri e ar-ı Kur'a iye te' i i de i ayet-i İlâhî ile i kâ lar ula
hakaik-ı Kur'a iye e i a iye i harika e çilekâr ir üellif e aşiridir. O u
hizmet-i i a iyesi i de a ettire harika ir şaheseri
ü ahid bir müellifi olan bir
zât-ı zîha arıktır.
Bu zahir e ahir hakaika akıf ola Bediüzza a ı dost e düş a ları ezkur
eziyyatı takdir, tahsi e itirafta ke dileri i ala a ışlardır. Bu gi i yir i i asr-ı
hazırı
e 'us-u ‘a a isi aka ı a erişe Bediüzzaman gibi bir ferd-i ferid, evliyayı azi e e alla e-i î isal hakkı da yayıla e eslekî taassu ta
üte ellid gayz
e garazda gele iftira e itha lar, taktikli istihfaf e istihkarlar i dî e asılsız
te' iller, Bediüzza a ı zir e-i bâlâdaki ke alâtı a e eserleri i
üyük ir kitle
arası da fe kalade akilâne ve meftunane ve âşıkâ e e salsiz ir rağ et e re a a
azhar ol ası a i ae dir.
Bediüzza a ı düş a
e
uarızları
ezkûr
e filikleri kale e al aları
eşret eleri e ettir eleri a ak e a ak Üstadı ız Bediüzza a Hazretleri e e
Kur'a tefsiri Nur ‘isaleleri e ola aşk e se gi izi deri de deri e e isilsiz ir
surette artır ış, artır akta e artıra aktır.
Böyle a iya e, hakikatsız e çirki taarruz e taha ü ler Nur Tale eleri üzerinde
a ak e a ak uharrik e üşe ik tesiri husule getir iş e getire ektir. ‘isale-i
Nur'u tekrar tekrar okumak ve okutmak cehdini ve aktar-ı iha a, e ü ra eldelere
kadar eşret ek gi i
ü ahida e gayret e faaliyet, hi
et e şe kleri i
ziyadeleştir ektedir. Mezkûr e eşhud akialara e hakikat-ı katıalara e parlak ir
delil azi e halde Bediüzza a , Nur ‘isaleleri e tale eleriyle alakalı taarruzî
hadiselerin i ta eylediği eşriyat e fütuhatlardır. Bu İslâ î e tarihî hadiseler,
mücerred bir iddia degil, bürhan-ı kat-i ile müberhendir.
O Bediüzzaman ki:
209
Bir ki se i i a ı ı kurtar ak içi
ederek sıddıkiyyet e fedakârlığı
fedaisidir.
ehe e e atıl aya hazırı " hakikatı a itikad
erte e-i âlisi e yetişe
üstes a ir İslâ
O Bediüzzaman ki:
Ölü
e ida ları istihkar ederek Kur a
müellif-i bîemsaldir.
e i a hakikatları ı aktar-ı iha a yaya
ir
O Bediüzzaman ki:
Risale-i Nur u
getir iştir.
e şahs-ı
a e îsi i âlem-i İslâ ı
yegâne nokta-i isti adı hali e
O Bediüzzaman ki:
Uzu se eler İslâm diyarları ı sö ürüp o ları yeisi
utlaka düşüre zali
üste leke ileri
oyu duruğu da kurtul aları uğru da kale
e kale e
a sipera e çalışa , ir ö rü oyu a o ları selâ etleri içi dua eden ender bir
mücahid-i İslâ dır.
O Bediüzzaman ki:
İslâm âlemini ve bu kahraman millet-i İslâ ı e di sizlikte e ye is-i mutlaktan halas
eden mânevî bir halaskâr-ı i a dır. Eser, aiz e utukları ile ilel-i İslâ ı takdir,
se gi e hayra lığı ı kaza ış ir dahi-i aza dır.
O Bediüzzaman ki:
Dehşetli ir za a da, dehşetli ir aşla gıçta, dehşetli ir di sizlik tağutu u
i raatları içersi deydik. O kadar fe i ir i a sızlık ereya ı ara ızda eşrediliyor e
zı dıklığa re a
eriliyordu ki, hayat-ı dü ye iye e hayat-ı uhre iye iz
ah edil eğe doğru gidildigi hakikatbîn zatlarca malûm ve müsellemdi.
İşte öyle ir de irde Türkiye i İslâ
e i sa dü yası ı
eklediği
olduğu ga s-ı azamlar ve müctehid-i izam hazeratı isillü bir zat-ı Nura i i
Nurları ı saç aya, i a ları kurtar aya ehd et iş olduğu u akıf
üşahade et iş ulu uyoruz. Bu i et-i azi eye azhariyette dolayı
e
uhtaç
e il i i
ol uş e
ihayetsiz
210
hamd-ü senalar ederiz. O zat-ı Kudsîde E irdağı ı ağrı a astığı e o eş o altı
sene feyzinden ve Nurunda istifade et iş olduğu erhu
e uallâ ve yüksek
Üstadı Bediüzza a “aid Nursî Hazretleridir.
O Bediüzzaman ki:
Bu tehlikeli asırda Müslü a ları di sizliği korku ç e e edî girda ı da kurtara e
müfessir-i Kur a ola he za a ı ga s-ı aza ı he
ir ü tehid-i ekberi, hem bir
veliy-yi ekmeli ve hem bir allâme-i asrı, he
ir ferd-i ferid-i azam bulunan sevgili
Üstadı ız “aid Nursî Hazretleridir.
O Bediüzzaman ki:
Hakiki i a ı elde ede ir ü ahid zattır ki, ütü dü ya di sizliği e karşı gele ek,
koya ak şekilde hareket et iştir.
O Bediüzzaman ki:
Bir dehadır. Ve di a ik e e erjik
a e î ir şahsiyettir.
O Bediüzzaman ki:
Çocuk yaşta kal i safileşerek gürle iş e Ce a -ı Hakka ta
üte e ih ol uştur.
Böylece Cenab-ı Hak o u kal i i ili Nuru ile Nurla dır ış, ke disi e elekût sırrı
açıl ış kal i de ilâhî hakikatler parla ıştır.
Bediüzza a ı il i:
Bediüzzaman Hazretlerinin ilmi mektep ilimlerinden tahsil yolu ile elde edilen
alû atlarda değildir. O u il i eh idir. O il -i ledü e azhardır. Ulu -u
evvelin ve ahirine maliktir.
Bediüzza a ı il i:
Peygamberlerin ve velilerin ilimleri melekût âlemine açık ulu a atı kapusundan
husule gel iştir. Hüke a e ülâ aları ili leri ise, âlem-i şehadete açık ulu a
ha as kap e kapuları da
eyda a gel iştir.
211
O Bediüzzaman ki:
Bu tehlikeli Asırda İslâ iyet i di sizliği yıkı ılığı da kurtara
eden bir müfessir-i Kur a dır.
üdafaa e
uhafaza
O Bediüzzaman ki:
Asrı ir Ga s-ı Âza ı, he
ir i a -ı ek eri, he
i asrı, he
ir ferd-i feridi, ferd-i aza ıdır.
Üstadı
Bediüzza a
efis
ir eliy-yi ekmeli, hem bir allame-
üdafaası a te ezzül et e işlerdir
Kur a ı feyzi de gele deha-yı kudsisiyle zatı a has ted ir e ted ir, feraset e
gıyasetiyle di düş a ları a e uarızları a gale e çala Bediüzza a Hazretleri,
i a ı kurtar ak da ası daki aza î sadakat, aza î se at, aza î fedakârlık e
feragatle ü ahedesi i de a ettir iş, kılıç e ku etle uka ele et eyerek
sa ret iştir.
O a askı ve zul e rağ e
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri sekse yedi yaşı a kadar hapis e zi da larda,
menzil-i
ü arekeleri deki i zi a hayatı da, di düş a ları tarafı da
eşerî
taha
ülü fe ki de dehşetli zulü
e isti datlara, işke e e sıkı tılara aruz
ırakıldığı halde sa ret iş e a ak i a e İsla iyet i eşir, tahki
e tak iye ede
Nur Risaleleri i üdafaa eyle iş efis üdafaası a te ezzül et e işlerdir. Be
şahse
eraatı ı değil te ziye i istiyoru . Be hapisha eyi yıldız sarayı a ter ih
ediyoru de iş e u eşedd-i zulüm ve istibdad-ı utlak karşısı da dahi eddua e
kuvvet gibi maddi- a e i hiç ir e fi harekete teşe üs et e iştir.
Evet, bizde kuvvet var
Bu hususla alakalı olarak şu ları eya uyur uşlardır ki: Vazife iz i a ı kurtar ak
e tak iye et ektir. Müspet hareketle dâhilde e iyet e asayişi uhafazadır.
İsla iyet, sel
e üsale ettir. Dâhilde kılıç isti al edil ez. Kılıç hari i düş a a
karşıdır. E et, izde ku et ar, fakat u ku eti i a e İsla iyet i i kişafı da
212
e iyet e asayişi huzur e selâ eti te i i de isti al et ekle u azzafız.
Dâhilde niza ve husumet istemez, gi i zatı a ahsus düsturlara riayet ede e
ettiren dirayetli, manevi bir kumandan-ı aza e ir dellal-ı Kur a dır.
Hizmeti ilâ yevm-ü l kıya
deva
ede ektir
Böyle de a lı zulü , isti dat e tarassutlar içi de so efesi e kadar aza î u udiyet,
zühd e tak ası da, istiğ a-i zatisinde devam eden kuvve-i kudsiye ve hikmet-i
Kur a iye ye azhar ir ürşid-i kâmildir. Emsalsiz meziyet ve hususiyetlere malik
Risale-i Nur la eşr-i envar-ı Kur a iye ye de a ettiği gi i, efatı da so ra da bu
Kur a î e i a î risaleleri ke di ke di e eşrederek hiz eti i kıya ete kadar de a
ede ektir i şaallah.
Gençlik devresi
Bediüzza a Hazretleri o eş-o altı yaşları da ike , he kal i de he aklı da
hem ruhunda ve hem bedenindeki kuvvet o kadar büyük idi ki, ister ilim ve fikirde
ister güreş e çarpış ada herkese galip geliyordu. Her e i il î uhase e eya fikrî
e ede î üsa akalara a ak talep ukuu da tereddüt a ı geçir ede iştirak ediyor
e u affak oluyordu. Ço ukluğu da dâhil, bu gençlik devresinde dahi genç
Bediüzzaman Said Nursî, böyle galebe ve muvaffakiyetlerinden, fevkalade ilmî fikrî
üstü lük e eziyetleri de dolayı e küçük ir gurur e ki ir ala eti görül üyor;
ha d e şükrü , üyük ir edep e hayâ ı
ura î a aları ve haleleri vech-i
mübareklerinde üşahede ediliyordu.
Safiye ve kafiye
Bir hakikati ifade, izhar, izah ve ispat ederken lâfz üzerinde sanatkârane bir tarza
öze ip, lafzı sa atla güzelleş esi içi hakikati oksa , re kli eya hi aplı ir tarzda
ifade edil iş ol ası tehlike e ihti alinden büyük bir hassasiyetle içtinab eder. Bu
tehlike-i azime binaen, hakikati olduğu gi i, ütü safvet e erraklığı ile eya eder,
safiye yi kafiye ye feda etmez, bilâkis binler kafiyeleri safiyeye feda eder. Bu itibarla
Hazret-i Üstad, hakaik-i ima iye e Kur a iye yi, hak e hakikati ruh-u aslisini rencide
etmeden, hakikati herhangi bir renkle renklendirmeden bütün safvet ve asaletiyle
izhar, eya e tedris et ek i tiyazı a azhar, azirsiz e e zersiz ir ü elliğ-i
213
hakaik-i Kur a iye e i a iyedir. Eşsiz
hakikattir. Bir muallim-i üstad-ı ek erdir.
e e salsiz
ir izhar-ı hak e
ir
atık-ı
Lâfzı sa atkâra e parlaklığı ı a a ı tesir e azi esi e feda ede , a aya
emsalsiz bir maharet-i a i e ile afiziyat e tesirat ererek, eser e kela ı da manen
ve lâfzen pek parlak bir parlaklık e azi edarlıkla, ruhları ihtizaza getiren, cemiyetlere
fiilî ve amelî semere veren ender bir müfessir-i Kur a dır. Ölü kitlelere hayat ererek
celâdet ve harekete, cevelâna getiren, cihad aşkı ı tutuştura , terakki ve teali ruhunu
kalkı dıra ir üellif-i ulyadır.
Ma a ve lafız
Vasıfları da sıfat e azhariyeti, safvet-i asıl e asaletiyle ifade, izhar ve beyan etmek
i tiyazı a azhar, e der e serdar ir üelliftir. E lâğ e ek er ir ü elliğ-i hakaiki Kur a e i a dır. Eşsiz e isilsiz ir izhar-ı hak e ir atık-ı hakikattir. Ma aya
isli görül e iş harikulâde a i ir aharetle afiziyet e tesirat ere , he
a a
he lâfız iti ariyle a iü l-kela hususiyeti ile pek parlak ir parlaklıkta pek azip ir
azi edarlıkta ola
ir ke zü l- a a, kıy etdarlık e ö derlikte Nur ‘isaleleri i
millet-i İsla a ihda ede ir hadi-i ekberdir. Hem amel ve fiili semere veren, tahkiki
i a e İsla iyet, azi et e tak a ile eşeri ihya ede , kalb e akılları harekete
getire , ruhları ihtizaza getirip ikda
e ha leye kaldıra , kitlelere hareket e
cevelan veren cihangir bir müfessir ve dellâl-ı Kur a dır.
Cihad aşkı ı uya dırır
)illet eşiği deki e iyetleri uya dırıp cihad e zafer aşkı ile tutuştura pasiflik e
nemelâzı ılıkla esaret ve ölüme giden milletleri, diğerga lık, aktif, e erjik e
iha ikiyet gi i ul î se iyelerle kalkı dıra e kurtara , i lâ-yı keli etullah e uhra e
dünyada refah için terakki ve teali himmet ve gayretini tehyiç eden bir taklidden halâs
edip, tahkiki ir Müslü a lığa yü elte ir ü ahid-i ekber-i İsla
e ir halâskâr-ı
iman ve bir müellif-i aza dır. Vakıa e realite ay e e aya e öyle olduğu halde o
bir müellif-i ulyadır.
Müdellel ve mücerreb
Bediüzza a ı asıfları da sıfat e eziyat e azhariyetleri de olduğu gi i u
hususiyet e azhariyetleri de ü erret ir takdir e se a değildir. Hepsi şahsiyet-i
214
maneviyesinde ve asar ve akvalinde vaki ve mevcuttur; müdellel ve mücerreptir.
Böyle olduğu e zeyilleriyle era er yüz otuz adet Türkçe, on üç Arapça, iki Farsça
eserler er iş ulu duğu halde düş a ları e uarızlar Türkçe, Ara ça, Farsça,
eserlerin bu adetlerinden hiç bahsetmedikleri gibi örtbas etmeye, efkar-ı a
eye
adem-i e udiyeti i, yokluğu u telki e e i a dır aya çalışıyorlar.
Garazkâr dinsizler
Böyle ir üstü ukufiyetle ikisi Farsça, o üçü Arapça olarak telif e eşreyle iş
olduğu eserlerde , o yala ı ve garazkâr dinsizler hiç bahsetmiyorlar. Daha bu
misaller misüllü bir sürü amiyane, cahilane tahripkârane, tahrifdarane ve dinsizdarane
şeyler yazıp eşrediyorlar. Yarı asra yaklaşa za a daki uhtelif iktidar de resi de
illeti e hususa e kasde hükü et eka iz ası daki res î zatları zihi leri de
e itikatları da ehi
e es eseler, şüphe e e ha lar husule getir ek için
üte adi e askeli ir şekilde çalışıyorlar.
Hakâik-i imaniyeyi ispat
Bu cümleden olarak, yüz otuz parça risalelerden ve yüzlerce sahifeden mürekkep
bulunan, cerh edilmez hüccet ve burhanlarla hakaik-i Kur a iye e i a iyeyi ispat,
talim, takviye ve tamim eden, cumhur-u mütebahhir-i ulemayı İsla i di de e ilel-i
İsla iye de
ak ul,
ute id,
ergu
e
eşhur ola , Avrupa, Amerika,
A ustralya da İsla iyet i ge işlete e yü elte
ahza uazza
ir şaheser hü iyet
e ahiyeti i taşıya ‘isale-i Nur Külliyatı ı yü e İsla di i i ilhassa İsla iyet i
şi diki
uhteşe
saffet e i kişafı ı ö le eye çalışa
e çeke eye İsla
düş a ları küçült eye, küçü set eye
ü arek
illeti izi
e
üstait
ge çliği izi istifadesi e a i ol aya ça alıyorlar.
Nev'i şahsı a has
O, di
kıs ı
e di dar dü ya düş a ları ı kimisi Risale-i Nur Külliyatı a ir risale , ir
ir eya a e , azısı da ir roşür gi i adlar takarak yayıyorlar.
Nur ‘isaleleri hakiki, öz e gayet dere ede selis ir Türkçe ile telif edil iştir. Bu
e salsiz eserlerde i a e İsla iyet, hak e hakikat e eliğ e e
u iz, e fasih, e
215
a i e e azi edar ir surette, e
üessir e e parlak şekilde e zersiz, eşsiz,
oriji al e e i şahsı a has ir uslu -u eya içi de ifade e izah edil iştir.
Hal ve keşf
Muazzam kütüb-ü İsla iyemizde u asra kadar hal e keşfedil eye e keşfi ve ispatı
görül eye yüzer tılsı -ı Kur a iye, u asırda uhteşe
ir keşşaf ola Nur
‘isaleleri de hal e keşfedil iş, üspet ili ler u a ehesi de o tılsı lı hakikatler
birer mucize-i Kur a iye e irer u ize-i peygamberiye-i Resûl-i Ekrem Aleyhissalatü
Vessela olduğu, addeperest e di siz feylesofları dahi ilza ede ek ir erraklık
e açıklıkta ispat edil iştir.
Hakikat öyle olduğu halde Kur a e i a ı o kazip e i da sız uarızları da e
e e i hesa ı a çalışa larda azıları Nur Külliyatı ı Arapça lisa la yazıl ış ir kitap
olarak şayi ediyorlar.
Bu tas if se epsiz değildir
Bediüzza a “aid Nursî i r.a , eserleri e e tale eleri e yapıla is at e iftiraları
müdellel bir surette çürüterek bu kudsi mevzunun masumiyet ve saffetini bedahet
halinde gösteren bu müdafaayı tas if ederke , e ela şu hakikati arz edeli .
Şöyle ki:
Bu tedafüî e e a î ahiyetteki tas if se epsiz değildir. Di düş a ları ı efkâr-ı
a
eyi aldatı ı, şaşırtı ı e iğfal i e fi propaga daları husule getirdiği e uriyeti zaruriyeye binaendir. Ve bir fariza-i ilmiyeye binaendir.
Eserlerindeki hususiyetler
Merhu Bediüzza a “aid Nursî r.a telifat e tedrisatı da, has ihalleri de ve
ektupları da sair irçok yüksek eşahir-i müellifin ve müfessirinden üdeba ve
üleğada , e liya e ulemada farklı olarak daha ir kısı
eziyetlere aliktir. Ne i
şahsı a ü hasır eserleri deki hususiyetleri de ir kıs ı şudur:
216
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri r.a. fiile e e ele lafız e i are sa atı a
ehe
iyet erip a a ı
eya
e izharı ahareti üzeri de iri i dere ede
farkı da olarak eya ol ayarak dur aya ir kısı
üyük e yüksek üelliflere, edip
e eliğlere uhalif olarak telifat e kela ı da iri i dere ede bütün kuvve-i
kudsiyesi e aharetiyle a aya te e üh et iş, a a ı safiya e olarak ifade e
izharı ı ir düstur ittihaz et iştir.
Kari leri azar-ı dikkatleri i doğruda doğruya, hali olarak a aya çek eyi e a a
üzeri de topla ayı
üessir ir
etod olarak isti al et iştir. Bu a i ae
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri ir hakikatı ifade, izah e is at ederke lâfız e
i are üzeri de tasa ukara e ir öze tide ulu a ış, okuyu uları
u akkat e
he ai he esleri i okşa ak içi lâfzı güzel düşür eye çalışarak a ada fedakârlık
yap a ıştır. El ise i şa'şaası içi ü udda kes e iştir. “afiyeyi, kafiyeye feda
et e iştir.
Böylece millet-i İsla
e i sa iyete, he
a a he lâfız he üslup iti ariyle pek
parlak ir parlaklıkla parlaya , akıl e kalbleri, ruh e i da ları hakaik-i Kur a iye e
i a iyeye ez ede , i sa ı doğruda doğruya Allah e ‘esûlullah a ra teden pek
azip ir azi edarlıkla uşaşa ola , akıl e kal i ik a e tat i ede , hayata hayat,
ruha ruh veren ve ca iü l-kela
e ke zü l-hakaik ve sehl-i mümteni imtiyaziyle
ü taz e üte ayiz ulu a Kur a tefsiri Nur ‘isaleleri i ihda et iştir.
Elhasıl: Risale-i Nur eserleri de Nur tale eleri i akıl e kal leri i ütü hissiyat e
latifelerini, bütün dikkat ve azarları ı a a e a a ı kudsiyeti üzeri de teksif e
temerküz ettirir.
Ma ada fedakârlık yap a ıştır
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, Risale-i Nur da ir hakikati ifade, izah e ispat
ederke lâfız e i are üzeri de tasa ukâra e ir öze tide e tashihlerde
ulu a ıştır. Okuyu uları azarları ı a ada aşka ir şeye çek e ek içi lâfzı
güzel düşür eye çalış a ış e a ada fedakârlık yap a ıştır. El ise i şaşası içi
ü ûdda kes e iştir. “afiye yi kafiyeye feda et e iştir. Nur ‘isaleleri de Nur
tale eleri i akıl e kalblerini bütün nazar-ı dikkatları ı a a e a a ı kudsiyeti
üzeri de teksif e te erküz ettir iştir.
217
Said Nursî Hazretlerinin tarih-i hayatı da
azı kısı lar
Dünyada emsaline rastlanmayan ir eşed-i zulüm gören ve istibdat-ı utlaka
se eler e aruz ırakıla Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i Tarih-i hayatı da
azı kısı lar:
Merhu
e ükerre Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri o , o
eş yaşları da
sekse yedi yaşı da dâr-ı âhirete teşrifi e kadar şu gi i zatı a has ul î se iyelerle
ü taz olarak eşhur e eşhud ulu a yekta ir ü ahid-i ekberdir. Bir allâme-i
asırdır. Kur a
e i a a hiz etkârlık yapa
ir ürşid-i ekmeldir. Bir rehber-i
aza dır.
Bu kudsî seciyelerinden ir kaçı şu lardır:
Hâlık-ı )ül elâl e )ül e âli e itaatta, Resul-ü Ekre
a.s. . ı kudsî sü et-i
se iyesi e itti a da aza î ir sadakat e sa ırda sebat eden, Cenab-ı Hakkı ir a d-i
azizi, Fahr-ı Kâi at ‘esul-ü Ekrem (a.s.m.) efendimizin bir tilmizidir. Mevzuubahis
seciye-i ul iyeleri de irkaçı ı arzedelim.
Na azı ı ilk vakti de kılardı
Onüç on eş yaşları da so
efesi e kadar aza î zühd ve takvaya, ilmiyle âmil
ol ası, dergah-ı ilâhiyedeki u udiyeti de e ilhassa Kur a -ı hakî i yüz yerde
sariha , i yerde de zı e e rettiği a azı akti gelir gelmez fevkalâde bir
hassasiyetle eda et esidir. Hatta sekse
eş yaşı da so ra dahi her ha gi ir
yol ulukta ulu sa, e si de kış olup karlı, fırtı alı ir ha ada yol ulukta ulu sa,
dahi, namaz vakti gelir gelmez, bir deri bir kemik denecek kadar zayıf ir halde
ulu ası a rağ e , oto o ili derhal durdurur, o eş yir i dakika so ra ara ağı
sı ak e zil-i ü areki e kadar te hir et ezdi. Yol i arları ı her tarafı ı kar
kapla ış olduğu halde, karı üzeri e se adesi i serer, a azı ı ilk akti de kılardı.
Ek eksiz yaşarı , hürriyetsiz yaşaya a
Hiç ir
e e
eşru
yaşarı
ütehakki ki se i isti dad e tahakkü ü e oyu eğ ezdi. Ehl-i sünnet
aata u afık te elliyat e sü uhat-ı ‘a a iyeye göre hareket ederdi. Dai a
hürriyet e ser estiyete eftu idi e u u ilfiil yaşa ak isterdi. Ek eksiz
, hürriyetsiz yaşaya a
derdi. )ih e e ede e gayet dere ede e al e
218
hareketli idi. Ke disi e sorula sualleri, es eleleri gayet uk i e arıştırı ı olarak
hallederdi. İk a e ilza ka iliyeti, elâgat e fesahatı harikulâde idi. Misilsiz bir
vakarla era er, eşsiz ir te azu e ah iyet iza ıyle ua elede ulu ak
meharetine malikti.
Yal ız di düş a ları a
eyda okurdu
Mağrur e üteke irlere karşı, izzet-i İslâ iye i iktiza ettiği e
üstes a ir ta ırla
ilm-i hakaikı e yü e di i izi izzeti i, ozul a ış kal leri eftu e hayra ede ek
bir muamele ile muhafaza ederdi. Âlim ve talebe zatlara sualler sorarak onlara
eyda oku azdı. Yal ız e yal ız di sizlere e di düş a ları a eyda okurdu.
Bid at e dalâleti izale içi elâdet e esaretle sa yü gayret ederdi. Di sizlere e
uhalif şeylere uttali olu a, üthiş fakat üessir ir elâdet e esaretle
iha şu ül di i izi e ir e ehiyleri i, hak e hakikatı eya ederek uka elede
bulunurdu.
Masu ahalide
ürekke
ü i lere karşı üte azı, so dere e erha etli e
üşfik idi. Herha gi ir ehl-i i a tarafı da şahsı hakkı da yapıla , fakat ‘isale-i
Nur u i tişar e üdafaası ı sekteye uğrat aya gıy etleri, hü u
e taarruzları
helâl ederdi. Aksi takdirde tedafüî ir tarzda ektuplarla Nur kardaşları ı, yapıla
iftira, itha
e gıy etler hususu da te ir ederdi. Garazkâr hased ilere dahi
mukabele-i bilmisil etmezdi.
Bu hususiyetleri i azıları da e harikulâde ir adire-i fıtrat ol ası da dolayı
iza
e ka iliyeti e
u afık ir usul-ü tedris ula adığı içi , ge ç “aid
edreselerde ayrılıyor. Pederi i e i e dö üyor.
Ge ç Bediüzza a “aid Nursî, o üç, o
eş yaşları da e daha ilerideki ge çlik
çağları da gayet kâ il e uhakkik ir ürşid-i kâ ili e saf e et arı ı â i ir
mertebe-i ke âlde idi. Ha as e a a ı irşad e te irde, i âdât e tâatta pek ileri e
ahirdi. Bu u la era er, hiç ir asu a a , âli e şeyhe karşı üstü lük tasla az,
ke diliği den sual sorup imtihan edercesi e o ları
ah u iyeti e ke disi se e iyet
er ezdi. O ları ağrurâ e ke diliği de kır az, a ıt az e i it ezdi. Alt ış,
yet iş se elik üyük ir eliyy-i kâ ili yükseldiği dere at e erati i
uktezası
ge ç “aid i ah al e et arı da , harekât e seke âtı da za a za a sudur e
zuhur ediyordu.
219
Bu hal e akıaları saf et-i kalb ve feraset-i iman sahibleri ehl-i i saf ki seler e azı
zatlar gözleriyle görüyorlar e isti a ile işitiyorlardı. Ta ir-i âherle, mebde ve
ü teha ı fazl-ı İlâhî e hi
et-i Peygamberî sayesinde, üveysî bir tarzda, çocuk
yaştaki ge ç Bediüzza a da irleştiği ka aatı, e lik e e a iyette halâs ul uş
zatlarca e o ları izhar e ifşalarıyla da umumiyet kesbediyordu.
Bu hakikat-ı katıa, Bediüzza a “aid Nursî ilâyât-ı şarkiyede iken hususî
hiz etkârları ı e garaz e hased illetlerinden münezzeh faziletperver ehl-i hak ve
hakikatı
üşahede e ıttılaı e e i ki selerde isti a ları ile sa it e üselle dir.
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, Erzuru Vilâyeti e ağlı Şarkî Bayazid e gitti.
Bayazid de şarklı eşhur Şeyh Meh ed-i Tâgî Hazretleri i ezdi de tahsile aşladı.
Bu hakiki e iddi tahsili pek gari tir ki, üç ay kadar de a et iştir. Zira şarkî Anadolu
usul-ü tedrisiyle, Molla Câmiden nihayete kadar ikmal-i nüsuh etti. Buna da her
kitaptan bir veya iki ders, nihayet on ders tederrüs etmekle muvaffak oldu. Ve
mütebakisini terk eyledi.
Ho ası e içi
öyle yaptıgı ı sual edi e:
Molla “aid e a e : Bu kadar kita ı okuyup a la aya uktedir değili . A ak u
kitaplar bir ü e harat kutusudur, a ahtarı sizdedir. Yal ız sizde , şu kutuları içi de
e ulu duğu u göster e izi istirha ı dayı . Ya i u kitapları ede ahsettiği i
a layayı da, ilahere ta ı a u afık ola lara çalışırı de iştir.
Maksadı ise, esase ke dileri de fıtrate
e ud ulu a , i ad e te eddüd ü uda
getirmek, birçok haşiye e şerhlerle akit zayi et e ekti.
Yir i üç se ede te lifi ta a la a e yüz otuz kitapta
üteşekkil ‘isale-i Nur adlı
eserleriyle Kur a ı feyziyle e ‘esul-ü Ekrem Aleyhisselâtü Vesselâ ı dersiyle il -i
kelâ sahası da te eddüd yaptığı, hakikat per er ehl-i ilim ve ferasetli ve müdrik ehl-i
iman ve safvet-i kal e âlik, ilyo lara aliğ ola
u illet e ge çliği iz e
görül üş, takdir, tahsi e tasdik edil iştir. Nurlara talip e üştak ki seler, ‘isale-i
Nur u de a lı e halisane oku ak suretiyle, eski za a da kırk gü de e aze kırk
se ede erişile ek hakikate e o eti eye u za a da kırk saatte, elki kırk dakikada
eriş iştir e erişe ilir. Bu u a lı misalleri binlerdir.
A kara yı terk ettikte so ra Va daki Hayatı
220
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri A kara yı terk ettikte so ra Va daki hayatı da
uzlet e i zi a ihtiyar ederek Kur a î hakikatları ‘isale-i Nurda tefsir ve tamim
et iştir.
Va daki hayatı ilha at-ı İlâhiyyeye azhar ol a ı hakikata e arifete eriş e i
üssül esası, uzlet e i zi ayı ihtiyar edip efsi ile aş aşa kal aktır. Nefsi tezkiye e
terbiye, kalbi kûdurat ve masivadan tahliye, tasfiye ve tathir etmektir. Bediüzzaman
u a adeta ço ukluk yaşı da azhar ol uş ruhe e a e tekemmül ve tekâmül
et ek rüçha iyeti ili e ef ali de üşahede edil iştir. Bir üddet so ra da ilhamat,
su ühat e üşahedata ailiyet erte esi e yüksel iştir.
Bediüzzaman Said Nursî, esasat-ı İsla iye yi Nur ‘isaleleri ile ders veren, ilim ve
irfa ı e İslâ iyet i ha isi e üdafii ola , aarifi ilâhiyyede pek yüksek ir
e kie yüksele ir ürşid-i kâmil ve müfessir-i Kur a dır.
Dü yayı ütü ütü terk ederek aza î ir feragat-ı efs e fedakârlıkla i a e
İslâ iyet i ilerle esi e çalışa
a dar e e der ir şakird-i peygamberi ve bir
hizmetkâr-ı Kur a e i a dır. Bir ü ahid-i ekber ve bir seyfül islâm halinde cihad-ı
di iyeyi ifa et ekle era er, üyük ir huzu e huşu, aza î ir zühd e tak a ile
ubudiyette bulu a ir ürşid-i kâ ildir. Ve ir eliyyi aza dır. Allah ı hik et e
kudreti i düşü ek haleti e üstağrak ola
üyük ir İslâ
ütefekkiridir. Bu
hakikat o u ir asra yaklaşa errak e illûrî hayatı e eserleri deki kudsiyetle sa it
ve müsellem olan bir akıadır. ‘uhî, kal î e aklî hayatı ütü deri lik e i eliği i
yaşaya , dü yaya arka çe ire , fa i şeylere iltifat göster eye , ör ek ol aya şayetse
ir feragat e fedakârlıkla i rar-ı hayat ede dahi ir İslâ
ütefekkiridir, ir eliy-yi
ekberdir.
Genç Said Hazret-i Bediüzza a pek ge ç yaşı da hal et e uzlete çekilerek
dü yada uzaklaş ıştır. Dü ye î arzu e he eslere, aka
e a sıplara arka
çe ir iş, üyük ir şe k e e d içi de ütü gü üyle Allah a üte e ih ol uştur.
Pek çok umur ve esrara e hakaika azhariyet de leti e eriş iştir.
Bediüzza a “aid Nursî i İslâ iyet e halisa e e ü ahida e ola hiz eti, çok
üyük ir değer olarak tarih-i İslâ da pek yüksek bir mevki-i muallâ olarak
kaydedilecektir. Ve rûsuh-u cumhur-u ülema muvacehesi de aşikâr ol uştur.
Feylesof ve profesörlerin, büyük âlim ve allamenin ehl-i tasavvuf ve herkesin tevcih
221
ettikleri ütü sualleri a ı da e doğru olarak e apla dır ası ile onun ilminin ne
kadar ze gi e e gi olduğu tezahür et iştir.
Üstadı Bediüzza a “aid Nursî i İslâ iyet e halisa e, i azsız e karşılıksız ola
hiz eti çok üyük ir kıy et e ehe
iyet taşı aktadır. O u u ukaddes ihadı
ve hizmeti tarih-i İslâ da pek yü e ir e ki-i uallâyı işgal ede ektir.
Üstadı
Bediüzza a ı E irdağ ve E irdağ lılar ağrı a as ıştır
E irdağ ı ı e E irdağlıları ağrı a astığı e o altı se e feyzi de e uru da
istifade ettiği erhu , uallâ e uazzez Üstadı Bediüzza a hazretleridir. O zat-ı
kudsi esasat-ı İslâ iyeyi Nur ‘isaleleri ile ders ere , ir ürşid-i âza dır ki, ateşi e
üyük ir zekâya, e al e faal ir fıtrata aliktir. Gayet e erjik e hareketlidir.
Harekete ve ihtizaza getirici tesirli bir muharriktir. Hazret-i Üstad yıl aya
e
yorul aya e tek aşı ile dü ya di sizliği e eydan okuyan bir mücahid-i ekberdir.
Gayet uk î e üessir ir ik a ka iliyeti e azhardır.
Lisa ı daki harika fesahat e ede iyatı daki e zersiz elâgat e ezaletle Kur a î e
imanî hakikatlere olan derin vukufiyetiyle ve üslubundaki manevi bir cazibe ve
hususiyetiyle di siz feylesofları ilza edip sustur uştur. Kur a a uhalif felsefe i
batıl e hezeya larda i aret olduğu u Nur ‘isaleleri de gü eş gi i göster iş, akle
e a tıke ispat et iştir.
Hak e hakikat araya hakperestleri, u eseri ile akılları ı ik a e kalblerini mutmain
kıl ıştır. Hakka âşık, a e iyata üştak gö ülleri fatihler isüllü fethet iştir. Ma a
âle i i pişdarı e sulta ı olarak, yok edil ek iste e i a e İslâ iyet i adeta ye i
aşta a la dır ış e ayakla dır ış e dehşetli di düş a ları ı her türlü e fi
plânları a rağ e İsla di i i ihya e ilâ et iştir.
Bediüzza a , i a e İsla iyet i ye i aşta a la ası a e kalkı ası a e
ukaddes di i izi ihyâsı a a il ola
ir
üfessir-i Kur a dır. Te hidi e
vahdaniyet-i İlâhiyyeyi, kâi at, ahlûkat e e udatı kü hü ü e hik et-i hilkatini
izah e ispat ederke sade e aklî e fikrî ir azariye ile iktifa et e iş, ay ı za a da
bütün hissiyat-ı i sa iyeyi, tat i ede kalb e ruhu ut ai kıla e zatı a ahsus
yepyeni bir tedris etodu u ihtiyar et iştir.
222
Dü ya kurulalı eri yir i i asır gi i dehşetli ir asır eşer tarihi kaydet e iştir. )ira
u asırda di sizlik şarkta gar a, şi alde e u a kadar de let ku eti ile yayıl ış…
A izlik e zaiflikleri e i ae di sizliği ka u la düğü le işler e hükü et ku eti i
di sizliğe alet yap ak sureti ile Müslü a ları ez eye e edya -ı se a iyeyi yık aya
çalış ışlardır.
Bilhassa Nur tale eleri gi i di e fedai esi e hiz et ede , di i uğru da dü yayı feda
etmekten çekinmeyen ve bundan ilahî bir haz duyan ehl-i i a ı, di düş a ları
eşedd-i zulüm ve istibdad-ı utlak ku eti ile durdur aya gayret et işlerdir. Nihayet
dinsizlik cereyanları dü yayı tehdit ede ir güç hali e gel iştir.
Di sizlik ereya ları a sed ol uştur
Böyle felâketli bir fetret de ri de, geçe asırlarda olduğu gi i u za a da da u
korku ç i a sızlığı e küfr-ü utlakı ağlûp edip tesirsiz e ahdut ir hale
getire ek, di sizlik ereya ları a sedd-i Zülkarneyn misüllü sed olacak, iman ve
İsla iyet i uhafaza e üdafaa ederek yüce dinimizi bir zafer ve galibiyete
eriştire ek ir hakikat-ı Kur a iye yi ha il e di sizlik ephesi e karşı ir şahs-ı
manevi-i di iye ephesi e a iası teşekkül ettire ek harikulâde ir zatı eyda a
getirmek rahmet-i ilahiye i şe i e şa ı da dır.
İşte Cenâb-ı Hak rah et e erha eti ile u yir i i asırda da fe kal eşer
de e ile ek dere ede yekta, arzı e dağları yükle e ediği e a et-i kü râyı hâ il,
ze gi e e gi ir ili
e irfa hazi esi i eli de tuta e Müslü a lara e eşere
sunan bir tilmiz-i Peygamberî, bir varis-i enbiya, bir zat-ı zîha ârıkı eyda a
getir iştir. O da Bediüzza a “aid Nursî dir. Ahir za a ı Büyük Hâdîsi e
Halâskârıdır. Hususî bir inayete mazhar olan bir nadir-i evliya ve yekta-i allâmedir.
Eskide
eşhurdur ki, o hâdî-i aza ı köylerdeki ço a ta ıya ak, hidayet urları a
erişe ek, fakat şehirlerdeki azı ho alar o u ta ıya aya aklardır. O, feraset uru u
uruyla ta ı a aktır. Herkes ile eye ektir. Elindeki menba-ı irfa e halâskâr-ı i a
eşalesi de, Nur ‘isaleleri dir. Nur ‘isaleleri deki il î kudret e ku eti aza et e
haş eti de şöhretşiâr-ı âle ola ir gerçektir. Bu u içi ey ehl-i i a kardeşleri !
Kıl ü kâle ulaşmadan, ecel saati gelmeden Risale-i Nur da istifadeye de a lı olarak
çalışı !
223
Üstadım
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri asil ve yüksek ruhlu bir insan, ulüvv-ü cenap sahibi
ir şakird-i Kur a dır. Keli e i ta
a ası ile kâ il ir ürşid-i ekmel ve bir rehberi ekmeldir.
Cenâb-ı Hak, Nahl “uresi de uyuruyor ki:
͆Hikmetle ve delilli sabit sözlerle, güzel va z-u asihatle halkı ‘a i i yolu a da et
et. ‘esûl-i Ekre e a.s. . ta itti a e i tisal ede Bediüzza a Hazretleri, u
ayet-i keri eye azhar irfa , hak e hakikati
uhafız e üdafii ola , ili , hik et
ve marifette pek yüce bir mevkiye yükselen bir müfessir-i Kur a dır. İl i her
şu esi de ukuf e rüsuhu ola ir allâ e-i za a e ir fati ü l-asırdır.
İsla iyet i
e illeti izi
edar-ı iftiharı e dürr-ü yektası ola Bediüzza a ,
terakkiyat e teali i esasatı ı teşkil eden hakikatleri eseriyle gösteren ender bir
rehber-i ek el e ir ürşid-i ek erdir. Beşeriyeti terakki e te eddü tarihi de
çok üstü ir e kiye yüksele Bediüzza a , fikrî e kal î harekâtı ile isilsiz ku e-i
kudsiye ve kudret-i a e iyesi ile İsla iyet ruhu u e uru u e üyük pişdarı e
keşşafıdır.
Bediüzza a ı , Kur a uruyla aydı la a akıl e kal i, i kâ sızlıklar içi de i kâ
etotları ula , elûd, e al e ü eddid fıtratta ola
a e i hasse e ihazatı, asrı hazır Müslü a ları e i sa ları ı aradıkları e eşed-i ihtiyaçla ihtiyaç hissettikleri
manevi hakikatleri, feyz-i Kur a sayesi de keşfederek izhar e ispat et iştir.
Memleketimizin, âlem-i İsla
e A rupa ı takdir, tahsi
e iftihar ettiği
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, ilim âleminde eserleri ebediyete intikal edecek
değerde ola ir üfessir-i Kur a dır. Yüksek ir ili
e irfa ıyla, adeta fe kal eşer
ihlâs, zühd e tak asıyla, kudsi se iyeleri i ku et e asaletiyle görül e iş ir
emniyet ve itimada, hürmet ve ihtirama nail olan bir müfessir-i Kur a dır. Eserleri de
üyük ir rağ et e re açla, deri
ir se gi e iştiyakla oku ak azhariyeti e
eriş iş ulu a e Kur a -ı Haki i parlak ir tefsiri ola Nur ‘isaleleri dir.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, harika bir zühd ve takva ile nefs-i emmâresi
ağlûp ol uş, efsi tezkiye e ter iye edil iş e ilha at-ı ilahiyeye fevkalade bir
224
surette azhar ol uştur. Akıl e kalb ayağı ile giderek arifetullaha ail ol uştur.
Musaffa ve mutahhar olan kalb-i ü e eri de Kur a î hakikatler e hakaiku l-hakaik
te elli et iştir. Bu aarif-i ilahiye ile yüksel iştir.
Ge ç Bediüzza a , eşeriyeti hayra lığa se k ede , harikulâde ir fart-ı zekâ e
hafıza ile te ayüz et iştir. E sali e rastla aya , üstes a e üyük ir ka iliyete
mazhar olduğu üşahede edil iştir. ‘uhu da duyduğu e yaşattığı ili aşkı ı ö ü e
geçil ez heye a ı e tesiri Ge ç “aid i projektör isal gözleri de parlıyordu.
Bunlarla beraber genç Said büyük bir ikdam ve himmete, kuvvetli bir azim ve iradeye,
yüksek bir izzet e şe eata, illûrî ir iffet e is ete azhar ol uş, onun etvar ve
harekâtı, ef al e a âli ehl-i ferasete, istik ali esedullahı e seyfullahı e Ga s-ı
aza ı ka aatı ı eriyordu.
Bediüzza a ı ili
e irfa dere esi sair alla elerde pek üyük ir derecede,
yüksek olduğu, il î ü ahese e eserleri ile sabit oldu, ilim âleminde derhal nazar-ı
dikkati çekti. O u il i e i a ı, iktidar e ku eti e, lisa ı daki talâkata,
eserleri deki zatı a has âli üslü a e e sali görül eye i az e ezalete, lâfızdan
ziyade manaya müteveccihti.
Berrak bir ifade, cerhedilmez bir isbat ve izah hünerine malikti. Ule a e eşayih
hayra kaldı. Mutalâa e ülâhaza, uhakeme ve tefehhüme defaten ve ani sürat-i
i tikale isilsiz ir tefehhü
e tee
üleyi taşıyordu. İl î eselelerde gıpta
derecesine vara sitayiş e takdirler ile yadediliyordu. Pek şa lı e şefkatli il î ir
hayat yaşıyordu. Hazret-i Bediüzza a ı , ze gi e asi il i ve ulvî seciyesiyle,
iha gira e şöhreti, ütü İslâ dü yası a yayılıyordu. Feyyaz sohbetlerini, Darul
Hikmet-i İslâ iye deki utukları ı ehli ili e ahali üyük ir alâka e iştiyakla di liyor
e üstefid oluyorlardı. O zaman ilim ve ule a erkezi ola İsta ul daki üyük âlim
e alla eler Bediüzza a ı ziyaret ediyor, o ları e aşkaları sordukları yüzler e
üteaddid suallere durakla ada , utlak ir isa etle doğru e ap er esi, te ih
edilen her nevi suallerden hiç irisi i e apsız kal ayışı ule a, hüke a e fukahayı
e herkesi hayra lıklar içi de ırakıyordu. Hazret-i Üstad ı il i mübaheselerinden
üstefid ol ak içi a atıyorlardı.
İslâ iyeti tere
ü
ede
ir ül ül-ü yektadır
225
Bediüzzaman mücellâ kalbi ile musaffa ve mutahhar ruhu ile fart-ı zekâ e dehası ile
dağlar gi i yüksek i a ı ile âli hi
et e e erjik ikda ı ile önüne geçilemeyen
muharrik gayreti ile te ayüz et iş ir üfessir-i Kur a dır. Tefsiri Nur ‘isaleleridir.
Hazret-i Bediüzza a ı
a a âleminin urefşa gülüsta ı daki, gö ül alı ı güzelliği
ile gönülleri teshir ve kalbleri fethede güzelleri güzelliği ile ka iliyetleri kendine
âşık,
eftu
e
e lû kıla per a eler gi i hiz eti de dö düre Nur
‘isaleleri dedir. Hak e Hakikatı, i a e İslâ iyeti tere ü ede
ir ül ülü
yektadır. Nur tale eleri de, bu bülbül-ü e are i sesi e e dersi e koşuşa
serdengeçtiler a iasıdır.
İli
e irfa ı ze gi liği, Kur a î e i a î aarife ola
isilsiz ukufiyeti ile
mücahede-i diniye ve hizmet-i Kur a iyedeki eşerî taha
ülü fe ki de ola se at,
sa ır e sadakati ile, tahkiki i a ı ku etiyle i tisal edil eye şayeste ir müfessir-i
Kur a , kudsî e üstaki
ir ürşid-i ekmeldir.
Üstadı Bediüza a se patik e eharetli ir şahsiyettir. “oh eti parlak e
müessirdir. Dinî cihad-ı ek eri de uzaffera e ir şekilde, ya i keli e i e ge iş
a ası ile u affak ola
ir seyfül İslâ dır. Yüksek ke alat e ul î faziletlerle
uttasıf ir üfessir-i Kur a dır.
Üstadı Bediüzza a Hazretleri e di düş a ları öyle a ılar e işke eler öyle e ri cefalar çektirdiler ki, bir insan olarak bunlara tahammül edilmesi âdeta mümkin
değildi. O dinsizlik harekât e fiiliyatları a, zulü
e gadirleri e uğraya birçok ehl-i
ilim ve ehl-i iman, o işke elere katla ak felâketi de kurtul ak içi sükût
etmekten evleri ve memleketlerinde kendi âlemlerinde yaşa akta
aşka çare
ula a ışlardı.
Osma Nuri Efe di i soh eti de alı a
otlarda, o u Üstad hakkı daki ka aati
Üstadı ız İsta ul da ike Üstadı ızı il î ahfillerdeki soh etleri de
üstefid
olan ve diyanet dairesinde senelerce büyük bir âlim ve ehl-i kur a olarak ulu a ,
A kara da yüksek rütbeli ve büyük makamlarda bulunan zatlara Risale-i Nur u ta ıta
e yaya
erhu Os a Nuri i ir fıkrasıdır.
Zübeyir Gündüzalp
226
Osman Nuri Efendi
Aziz Kardeşleri !
Hazret-i Üstad ı
a e i şahsiyeti hakkı da, e i şi diye kadar tekzip et e iş olan
sarsıl az ka aatı şudur: O u eserleri i üyük ir aşk e se giyle, dikkat e
tee
ülle aşta aşa defalar a oku a ış ola lar, şi di size söyliye eği ka aat
karşısı da, ne dere eye kadar isa etli olduğu hatırları a gele olursa, o lara deri
ki; bu il i ir ka aat eselesidir. Be i ka aati e iştirak ede çok âli
e fazılları
iliyoru . Be ka aati de yal ız değili .
Az fakat öz söyleye eği .
͆Hazret-i Bediüzza a , u za a ı A dulkadir-i Geyla i si, u de ri Şah-ı
Nakşi e dî si, u asrı Gazali si e Me la a sı, Yir i i asrı hâdîsi, i a ı e
ü eddididir. Bu ları hasretle araya lar Nur ‘isaleleri e sarılsı lar. “e atla ütalaa
etsi ler. Milleti izi si esi de ü uda gele
öyle ir değeri ta ıya a ak
mahrumiyet-i azi esi e düş esi ler. Bediüzzama Hazretleri hakkı da herkes e
kanaatta olursa olsun, u e zuda elze
e ehe ola
esele şu ki: Risale-i Nur
eserleri ile ke di izi te ir et ektir. Kur a ı parlak ir tefsiri ola u eserlerde
istifade e istifaza i eti e azhar ol aktır.
Osman Nuri
Eski Alay Müftülerinden Yarbay (1885–1955)
227
Üstad ı Millî Mü adele yılları da ta ıyordu
Eski alay üftüleri de Os a Nuri Tol Efe di, asle A kara lıdır. İsta ul da azife
yap ıştır. ‘üt esi yar aydı.
te dü yaya gel iş, Eki
te A kara da vefat
et iştir. Mezarı Ce e i Ka rista ı dadır. Os a Nuri Efe di i toru u kızı ı kızı,
İlahiyat fakültesi de öğreti göre lisi ola Agâh Oktay Gü er i eşi İ i Gü er,
dedesi i hoş soh et, il î soh etler yapa , herkes tarafı da se ile , tatlı ir insan
olduğu u ifade et ektedir.
Os a Nuri Efe di, Üstad Bediüzza a ı illi ü adele se eleri de İsta ul da
ta ıyordu. O za a lar görüş eleri e soh etleri ol uştu. Os a Nuri, Bediüzza a ı
se iyor e il î dehası ı çok takdir ediyordu. Daha so ra E irdağ da Üstad
Bediüzza a ı ziyaret et işti. Bu zatı Tarihçe-i Hayat ta Üstad a yazdığı çok güzel ir
ektup ardır. İki i E irdağ Lâhikası da da Üstad Bediüzza a ı ke disi e
hita e
ektu u ulu aktadır. Ayrı a lâhikalarda is i e şiirleri e uttur. 1950
yılı da so ra erhu Ceylâ e “u gur Ağa eyleri Os a Nuri Efe di yle irçok
görüş eleri, ziyaretleri e soh etleri ol uştur.
Ne eddi Şahi er, “o Şahitler
“u gur Ağa ey i Os a Nuri yle alakalı ir hatırası
͆Bu zatı Os a Nuri ,
de, Hazret-i Üstad izleri A kara ya hiz ete hâdi
kıldıkları za a ta ı ıştık. Celâlli ir zat idi. Nakşî tarikatı a e sup, Hazret-i
Üstadı ızı ta iriyle, ehl-i kalb bir zat idi. Hazret-i Üstadı ız o a yazdıkları
ektuplarda, Be i A kara da ir ekili , diye hususî iltifatta ulu urdu. )iyareti e
gittiği izde Elvekilü ke l asil, velev kâ e kör fasil diye söze aşlardı. O za a
A dullah Ağa ey, “eyyid “alih, Ah ed Atak gi i Nur tale eleri ya ı a giderdik.
‘ah etli Ceyla kardeş de ardı. Bu i areyi söyle ekteki aksadı: Hazret-i Üstad ı
ke disi i A kara da ekil tayi ettiği de ahisle, ke disi i di le e iz i ap ettiği i
e izi siz ir hiz ette ulu ul a ası lâzı
geldiği i ihtarda ulu urdu. Ve
ke disi de Os a lı de ri deki âlî ta ırlar e İsla î ter iye e edep aşikâre
görünürdü.
͆Hazret-i Üstadı ızı çok se erdi. Tarihçe-i Hayat ta e ut “ahi ü - ur e ihlâs
diye aşlaya
ir ektu u da ke di i ta ı ak a ı da eski alay üftüleri de
olduğu u e de r-i Cu huriyet te yir i eş se eye yakı Milli Müdafaa
Müftülüğü de ulu duğu u ifade et ektedir. Milli Müdafaa Müftülüğü de
228
ulu duğu üddetçe he sa ık alay üftüleri de ol ak hase iyle za a ı Askerî
Te yiz ‘eisi Ke al Kalka Paşa e daha ile ediği iz pek çok ze at-ı uhtere ,
ke disi e ağlı manevi talebeleri ve müritleri idi.
͆Kendisi ifade ederdi ki, ilk iki reis-i u hurla defaatle satra ç oyu u oy a ış ki,
Kur a
e İsla iyet aleyhi deki hareketlere â i olsu .
De izli Ağır Ceza
Mahke esi eraatı ı
ahke e-i temyizdeki tasdikinde fiili dua a ası da sa i i
alaka e gayretleri ol uştur.
de de okrasi i zuhuruyla azı üz i de olsa İsla î
hareket ve hizmetleri görüp duydukça, Risale-i Nur u
uazza
e ul î azhariyeti i
ifade içi za a za a ya ı a gele lere ilhassa şu ifadede ulunurdu:
͂Bu za a ı Şeyhü l-Ekberi Muhyiddin-i Ara î si, Şah-ı Nakşi e dî-i Kudsisi ve Sultan
A dülkadir i, Bediüzza a dır.
Ve za a za a azı izahları da, Bu Bediüza a ı ‘isale-i Nur yolu peygamberler,
saha eler, e liyalar e asfiyalar yolu, sırat-ı üstaki
addesidir. O ukaddes
silsile i u za a da de a ıdır, derdi. Ne eddi Şahi er, “o Şahitler
Bediüzzaman yepye i ve oriji al ir eser
eyda a getir iştir
Bediüzza a şi diye kadar olan eserlerin fevkinde yepyeni ve orijinal bir eser
meyda a getir iştir. Bu dâhi müellifin en üstün hüneri ve en büyük meziyeti de
udur. Ke di za a ı da e el yazıl ış e çok kıy etli âlimlerin büyük eserlerinden
alı ış, o larda
akil suretiyle toplayıp husule getirile
ir kitap; yal ız Kur a -ı
Haki i üstad edi e e ilha ı Kur a -ı Keri de ala ir tefsir kadar re aç ul az,
rüçhaniyet kazanamaz. Bu hususta Bediüzzaman muazzam bir hüner ve hususiyete
maliktir.
İ a hizmeti
Bediüzza a i a ı kurtara e ku etle dire , i sa ı ehalette kurtarıp aydı lığa,
ü e er ir i sa ol ak saadeti e eriştire Nur ‘isaleleri e e u risalelerle
i a ları kurtar ak da ası a ke disi i ada ıştır. Bütü gayreti i, ütü hi
et e
faaliyeti i Müslü a ları e edî refah e saadeti kaza dıra Kur a î hakikatleri eşir e
ütalaa üzeri de teksif et iş e topla ıştır.
Fedakârlığı
229
Bütü
arlığı ı, ütü
e udiyeti i ola a ku eti i i a kurtar ak da ası a
ada ıştır. Bütü e liği i e ütü ruh e a ı ı u kudsi da aya hasret iştir. İltifat
gösterdiği takdirde o a yar e yaran olacak dünyevî ve uhrevî bütün isteklerini, bütün
yüksek aka
e a sıpları, ser et e sa a ı i a ı kurtar ak da ası uğru da feda
et iştir.
Bediüzza a her şeyde e el u yolda uzu se eler tek aşıyla dü ya di sizliği e
karşı aş tutup göğüs ger iştir. Çilekâr, efakâr, fedakâr ir ü ahid-i ekberdir.
Azamî bir zühd ve takva, azamî bir azimet ve ubudiyete sahip büyük bir zâhid ve
âbiddir. Yüksek bir dellâl-ı Kur a he yü e ir halâskâr-ı i a he ul î ir i sa -ı
kâmildir.
Ubudiyeti
Hem bütün benliği i Kur a -ı Azi
üşşa a aza î ihlâsla hiz et et ek yolu da terk
eden, her e i feragat e fedakârlığı efsi de toplaya e ütü üstü asıf e fiilleri
uttasıf e faili ola e azhar olduğu o ze gi e e gi ir il i â ili olarak taşıya
bir abd-i azizdir. Hâlık ı ı makbul ve mahbub bir kuludur. Ferd-i ferid olan bir sultan,
ir e liyadır.
Tilmiz-i Peygamber
İki iha ser eri, kâi atı reisi e efe disi Peyga eri iz ‘esûl-i Ekre i a.s. .
feyyaz ve nevvar sünnet-i seniyesine iktida eden, ihda ve ilâ eden bir tilmiz-i
Peyga erî dir.
Hadi ül Kur a Oluşu
Bediüzza a : İlâhî ilha ı ka atları ile so suzluğa yüksele , esedi kesafeti de
sıyrılıp ura iyet kes ede , arlığı ı ta a ıyla hiz et-i imana hasreden, maddimanevi menfaat ve mükâfatlara arka çeviren, mevcudiyetinin bütün gücü ile Allah ı
rızası a üte e ih ola ir hadi ü l-Kur a dır.
Üstadı
Bediüzza a
ir di kahra a ıdır
Üstadı , oşku dalgalar kadar serazad e di düş a ı hükü darlara aş eğ eye ,
il i i ze gi liği, i a ı ı ku eti ile te ayüz ede
ir İsla
üellifidir. Di
230
düş a ları a dehşet ere , ihad-ı di iyesi de uzaffer ola ir di kahra a ıdır.
İsla î ü ahedede öl ek korkusu değil şehit ol ak aşkıyla, İsla iyet hiz eti i ihlâs
ve cesaretle yürütecek levendleri, yiğit ge çleri Nur ‘isaleleri ile yetiştiren bir allâme-i
asırdır. Di î hiz ette fedakârlık e feragatta ön safta bulunan ve ilerleyen öncüler
kitlesi husule getiren bir hadim-i Kur a dır.
Di düş a ları ı hu har a, e sert e e kıyasıya taaruzları da, üslümanlarda
e elâzı ılığı iflas ettire ir i a e ikda a alik ola u ü ahid, müminleri,
nesilden nesile devrettirecek bir ilm-i irfa e i a ı illete e i set iş e si eleri e
si dir iştir. Bu Kur a î ir eşale ola Nur ‘isaleleri i e ü ra yerlere kadar
yetiştir iş e yerleştir iştir. Nihayet, ata e illeti izi
a e i ir arlığı olarak
kök salan Nur Risaleleri ve talebeleri, mevcudiyeti görülen, fakat elle tutulup gözle
görüle eye ir erhaleye yüksel iştir.
Di düş a ları tarafı da yok edil esi içi çalışıldıkça arlığı haş et e aza et
kes ede
a e i ir ku et hali e gel iştir. Ah ak, udala e aptal di düş a ları,
a i ir zih iyeti ze u u olarak di yıkı ılığı daki faaliyetleri e hâlâ de a ediyorlar.
Körlük, cahillik olur da, fakat bu derece körlük ve cahillik tarih-i eşerde
görül e iştir.
Di sizler
ağlû iyet sa ısı ile kıvra
Ce iyeti , ata
e illeti ,
a e iyatı ı göre eye , fakat
ettiği i hissede gafil di sizleri
ariz ir delilidir. Kosko a Hi
uğraşa şaşkı ları şaşkı lığı
tezahürüdür.
Eserleri aşkla oku
aktadırlar
i a
e İsla iyet i dâhili e zahiri duru u u,
i a ephesi i
utlak ir hâki iyet devrini idrak
u ça aları, ağlû iyet sa ısı ile kı ra dıkları ı e
alaya Dağları ı le le i ta eleri fırlatarak yık aya
içi de de ele ekte oldukları ı e açık ir
aktadır
Üstadı Bediüzza a ir asra yaklaşa e ütü şai elerde
ü erra ola lekesiz
terte iz hayatı, İsla iyet hiz eti uğru da ir i sa ı taha
ül ede eye eği e r e
efalara, zulü
e işke elere daya ası, bütün maddi manevi menfaat, makam ve
a sıplar, ser et e sâ â ı, ölü e ida ı istihkar et esi, il i ile â il ol ası, aza î
bir zühd ve takva ve azimetle imrar-ı hayat et esi ile, o u eserleri ola Nur
231
‘isaleleri i görül e iş iştiyak e aşkla, üyük ir rağ et e re açla oku
ir eser olduğu u o u şayeste uarızları dahi tasdik et ektedirler.
akta ola
Fazilet sembolüdür
Üstadı ı al ı ak e parlaktır. O, se alar kadar açık ir âsiye ile yüksek ir se iye e
faziletleri se olü olarak te ayüz et iştir.
Bediüzza a davası ı
illete
al et iştir
Gür hisli, gür i a lı Üstadı , dili i ağla ak isteye leri karşısı da yıkıl az ir i a
kal ası hali de dur uş, o lara göğüs ger iş, aş tut uştur. İ a ı şahikası a erişe
bu hali ile Müslümanlara ve insanlara uhteşe
ir ör ek a idesi ol uştur. İ a e
İsla iyet te elleri i i ar e uhafazası yolu da a sipera e, akur e e i
ha lelerle ilerle iş e da ası ı illete al et iştir.
İ a ı kurtar ak da ası ı kıla uzu, reh eri ola Nur ‘isaleleri, u ata e milletin
si esi e yerleş iş e kökleş iştir. O u o da söke il ek hiç ir eşerî ku eti
haddi değildir.
İslâ iyete hiz et:
Bediüzza a Hazretleri, pek ze gi
Hazret-i Üstad ilmi kadar ilmi ile amil
bulunmayan bir allâme-i asırdır. ‘uhu
e İsla iyet e hiz et uğru da koştura
ir defi e hali de ola
ir di ağa sahiptir.
olan, hayatı e fiilleriyle eseri arası da tezat
uzda yerleşe duyguları ihtizaza getire , i a
e oştura ir üellif-i yektadır.
İ sa ları i sa gi i yaşata , İsla iyet i ezih e asil duyguları ile o ları tezyi ede
ir ürşid-i kâ ildir. Midesi de açlık ıstıra ı da , ruhları da adde düşkü lüğü de
aşka ihtirasları ol aya pek çok ki seleri te ir ederek peşi e düştükleri
addeperestlik sapkı lıkları da kurtara ir halâskar-ı i a dır.
232
Eşref Edip
Üstadı Hayatı a Dair İsta
ul da Bir Edibin Sözü
Bizleri İslâ î eser e akale yaza adığı ız, sükûta uzdar kaldığı ız o kara
günlerde Bediüzzaman ancak bir mücahid-i ek erde görüle şahla ışıyle Risale-i Nur
külliyatı ı te lif e eşrediyordu. Yal ız o sus uyor e susturula ıyordu. ‘isale-i
Nuru
eşriyatı ile di sizlik, far aso luk e ko o istlik te eli de sarsıldı. Di
aleyhi deki isti dad kıs e yıkıldı. Bizler a ak u da so ra di î kitap yaz aya e
e ualar çıkar aya aşladık.
Fakat izi yazdıkları ız fazla ir alaka gör üyor e oku uyordu. Ne za a ki,
Risale-i Nur eşriyatı u u ileşti ye i esli e ahali i İslâ î i a î esaslardaki
itikadları küllî ir tarzda ku et uldu. A ak u da so ra di î üellif e
muharrirlerin kitap, dergi e gazeteleri re aç ul aya aşladı.
Bu u içi iz di î uharrirler eli izde geldiği kadar, Bediüzza a ı sayesi de di e
hiz et ede ildik. O ul î Üstad aşlı aşı a a aşka ir âlemdir. Nâdir e yektadır.
Hi alaya dağları ı ir tepe ik gi i göster ekte korktuğu o Hazret-i Üstad ı u
kadar ık yadet ekle iktifa ediyoru .
He şu u da ilâ e ede eği ki, Bediüzza a “aid Nursî değil ir de leti idaresi,
dünya devletlerin idaresi ona verilse, o selâmetle idare eder. Fakat böyle bir iktidara
malik olan Bediüzzaman bu dü ye î aka
e a sı a arka çe ir iştir. Millet-i
İslâ ı i a ları ı kurtul ası a hasr-ı esai et iştir. O, mânâlar âleminin, gönüller
üzerindeki ir sulta ıdır.
Eşref Edip
233
Bediüzza a
ir
ürşid-i kâ il ve ir ahadır-ı di dir
Bediüzza a , hayatı hakir görerek dü ya di sizliği e aş tuta , o ları kuvvet-i iman
karşısı da aş eğdire di dik, koskoca ve gra itleşe uludağlar gi i ir âbide-i
i a dır. Ehl-i i a e İsla a, okta-i istinat olan yekta bir kahraman-ı İsla dır.
İsla iyet i di sizliği esaret zi iri de kurtar a yolu da çalışa
ütü di î
cereyanlara ümit kay ağı ve cesaret veren manevi bir menba-ı ku ettir.
Mazisinden kuvvet alacak nesl-i âti i iktida et ek içi arayıp göre eği yega e ir
ürşid-i kâ il e ir ahadır-ı di dir. Dehşetli ir asrı kasıp ka uru u, yakıp yıkı ı di
düş a ları ı yir i i yüzyılı tarihi i okuya ak, u asrı halâskârı ı araya ak, yarı ki
esli ilk azarda ula ağı uazza e uhteşe
ir ferd-i ferididir.
İsla iyet i kurtuluşu e yüksel esi, di sizliği ge ermesi yolunda, can ve cihandan
geçe i ruhu olsa, u uğurda hepsi i feda et eye her a hazır olarak ö ür geçire
mücessem bir fedakâr-ı İsla dır. Hayatı oyu a ütü hi
et e esaisi i i a
kurtar ak da ası a teksif ede , ütü gayretini cihad-ı di iye üzeri de te erküz
ettiren muzaffer bir kumandan-ı aza dır.
Risale-i Nur, ders-i imanîde diz dize, zulü atlı ola i sî şeyta ları eşedd-i
isti datları a oyu eğ eyerek Müslümanlara Kur a e i a urları ı eşrediyordu.
Ehl-i i a ı ye s-i utlaka düşürerek, ehl-i il i ka e ida dehşetleri ile susturarak
di sizliği at oy attığı korku ç gü lerde, o açtığı ihad-ı di iye ephesi de çarpışıyor,
er ya da geç i a e İsla iyet i
uzaffer ola ağı ı üjde ediyordu. Dur uyor e
durdurula ıyor, sus uyor e susturula ıyordu. Ehl-i i a ı âle i i kararta kara
ulutları dağıtıyor, ü it e i a aşılıyor, o ları ihad-ı di iye safları da toplayarak
ehd e gayret efhediyordu. Ölü ruhları diriltiyor, di sizliği saçtığı dehşetlerle
sinenleri meyda a fırlatıyordu. ‘uhları Nur ‘isaleleri deki e ar-ı Kur a iye ile
dolduruyor, millet-i İsla ı üzeri e çökertile dalâlet e di sizliği kesif ulutları ı
parçalıyor e Kur a î eşalelerle aydı lıklar serpiyordu. İlahî, Kur a î kay akta
fışkıra a -ı hayat, asfı daki Nur ‘isaleleri ile ü i ler ut ai olup, o gü te şir
edilen zafer-i İsla ü idiyle şahla ıyordu.
Bizleri di sizlik ereya ları ı yu arladığı ahlâksızlık uçuru ları da kurtardı. Her
fe alığı
aşı ola i a sızlıkta korudu. Tahkikî iman dersleri ile i a ı ızı
ku etle dirdi. Bu i a , uzır ereya lar karşısı da gra itleşe yüksek dağlar isillü
234
daya dı. Bir asra yaklaşa
ü ahedesi den geri çekilmeden, tereddüt göstermeden,
yorulup yıl ada se at etti. Böyle e Kur a î hakikatler a zu esi olan Nur Risaleleri
en ücra köy e köşelere kadar gitti.
Di sizlik teşekkülleri ephesi e uka il ir sedd-i Zülkarneyn gibi bir kala-i iman ve
kalbte kal e seyera ede ilahî ir ereya husule getirdi. İ a ı kurtar a e
İsla iyet i yükselt eyi hedef edinen bu imanî cereyan, milletimize mal oldu. Bu vatan
e illeti si esi e yerleşti e kök saldı. Maddi ku etler ola ato gi i ku etlerde
ziyade bir kuvvetle nesilden nesile devredilerek, yenilmez kalmaya devam edecektir.
Cihâd-ı di iye hususu da harikulâde de e ek vasıflarla
ü ehhezdi
“aid Nursî Hazretleri, çok keski ir zekâya, çok ku etli ir hafızaya, üstes a ir
a layış e sürat-ı i tikale alikti. Hazret-i Üstad, keli e i e ge iş e e yüksek
a ası ile ir ü ahid-i din ve bir müfessir-i Kur a e İsla e ir ürşid-i ekmeldir.
Di düş a ları ı duçar ettiği ağır eşakkatlere, aruz kaldığı şiddetli tazyiklere e
işke elere karşı fe kal eşer de e ek dere ede taha
ülü so
efesi e kadar
de a etti. İsla düş a ları, her türlü gayr-i insanî etotlarla çalıştı. Fakat o hiç ir
za a ye se kapıl adı. Üstadı , ütü ö rü ü üslü a ları dü ye î e uhre î
saadete eriştire ek i a hiz eti de har adı.
İ a ı kurtar ak, İslâ iyeti yü elt ek ola dâ âsı ı yürüt ekte tüke ez ir azi ,
gayret kuvvetli ir iradeye sahipti. Pek ze gi ir il e azhardı. Fakat o eser yaz ış
ol ak içi kitap telif et ediği, o e gi il i de sade e u asra elze e ehe m ola ı
yüz otuz parça risaleleri de tere ü etti. Nur ‘isaleleri külliyatı ola u harikulâde
ve müceddid-i di e safı daki eserlerinde kalbleri fethede , akılları teshir ede , ruh
e i da ı, Kur a î Nurlarla parlata ir elâgat e fesahat ardı.
Bu mevzudaki meziyetlerinde en yüksek derecesine malikti. Nur Risalelerinden her
sı ıf halk, ektepliler ve münevverler istifade ettiği gi i âli
e alla eler e ehl-i
tasavvuf dahi bu eserlerde istifadeye uhtaç oldukları ı idrak ederek o u daire-i
te iri e gir işlerdir. Nur Risalelerindeki ilmî kudret e İlâhî azi e yüz i ler e
ki seyi ke di e el et iştir. Bu eserler Müslüma ları taklidî i a ları ı tahkiki ir
iman kuvvetine tebdil etmekle beraber Hizmet-i Kur a iye e ihad-ı İslâ iyye se gisi
ile Müslü a ları ayağa kaldır ıştır. Di sizlik propaga daları ı te siriyle İslâ iyet te
235
habersiz bir halde ve din aleyhindeki telkinatlarla di de uzaklaşa ye i esli iman ve
İslâ iyetle üzeyye kıldı. Bu ları içi de irçok fedakâr Nur Tale eleri yetişti. Bu
i a î hareket e ikda
e leket e illet ölçüsü de ir se iyeye yükseldiği, istik al
nesillerine kendi kendi e i tikal ede ek ir geliş eye ail olduğu ir za a da
Bediüzzaman ahiret âlemine teşrif etti. Nur ‘isaleleri i daha ge iş şekilde
yayı la ası içi Nur tale eleri i faaliyetleri daha ziyade arttı.
Âlem-i İslâ
e i sa üyüklüğü deki u a ı kayıpta sonra Nur Risaleleri evvelki
senelere nazaran çok ge iş ir çapta i tişar etti. Memleketimizin gayretli ve faziletli
i sa ları ola Nur tale eleri i de Üstad-ı pakleri de ayrıl ak hi ra ı ola ızdıra ı
u geliş eyi te aşa et ekle hafifledi. Üstadı sağlığı da, dinsizlerin menfi ve yalan
dedikoduları ile eserlere uhalif ola lar u afık oldu.
Birçok düş a lar dostluğa i kila etti. Uzakta dura lar yakı a geldi. Durgu ola lar
ilden ile, köyden köye giderek Nur Risalelerini yaymak gayreti ile harekete geçdi.
Böyle e i tişarı yaygı ir hale gele , Müslü a lara a e î a e ka ere Nur
‘isaleleri uazza
ir kitle ir hiz il Kur a ü uda getirdi. Nur ‘isaleleri i gir ediği
köy ar adığı elde he e he e yok gi i ir hale aldı.
Risale-i Nur, Bediüzzamanı zatı a has fakat u u u faydala a ile eği yepye i ir
sedd-i i a teşekkül ettire , İslâ iyet e uafi ir surette hiz et ettire ir Tefsir-i
Kur a dır. İli
e irfa tahsili de aş aşa, ihad-ı di iyede o uz o uza e kol kola
getire irleştiri i e arıştırı ı ir eserdir. E liya e şüheda yurdu olan bu mübarek
ata ı, se a-i Peygamberîye azhar ola
u kahra a
illeti e e i istilâsı da
koruyan, dâhilde emniyet ve asayişi te i ede e üyük ir âmildir. Esasat-ı i a iye
e İslâ iyye i a isi, ahlâk ve fezâil-i di iye i
i arıdır.
Di sizlik e dalâlet fırtı aları ı tahripkâr taarruzu karşısı da yekvücud, cesur ve
elûd Müslü a lar yetiştire gayet üessir ir eserdir. Gayeleri ir, da aları ir,
i a ları ir, i kadar ir irler içi de Müslü a ları kay aştıra , ha is e elleri yıka ,
ke gözleri körleştire ir uhu et, fazilet e ke alât kay ağıdır. İ a e İslâ iyet
seması da doğa ir gü eştir. “edâ-ı i a la ale leri çı lata , ihya ede , lâhutî ses
e aıdır.
İ a ları tar-ü
ar edil eye çalışıldığı kahredi i darbelerle di i yıka il ak
fa iaları ı işle diği ir asırda o gaddar yıkı ıları hezi et e ağlû iyet çukurları a
236
ata , düsturları ı te eli de yıka il -i iman ve irfanla ehl-i i a ı ehalette
kutrara , o ları atalet e e alâzı ılık elâsı da , uzaklaştırıp hi
et, hareket ve
gayret veren bir iksir-i irfan definesidir.
Dü ya ı e üstü
addi ku etleri e, gögüs gererek di i hiz ette çekil iye
esiller yetiştire Kur a î ir ili kay ağıdır. Di i izi, yık ak so ra da ata e
milletimizi e e ilere sat ak e eli de ola gizli di düş a ları ı ta ıya ak, bilecek
ir asiret e a layışa sahi kılarak o i sa
e İslâ katilleri i tuzakları a
düş ekte , şeyta î hileleri e alda akta , i lisa e plânları a kapıl akta halâs
eyledi.
Bediüzzama ı ili
e irfa dere esi, diğer ulemadan pek büyük bir derecede yüksek
olduğu il i ü ahese ve eserleri ile de sabit oldu. Ve derhal ilim âleminde nazar-ı
dikkati el etti. İl î e i a î iktidarı a lisa ı daki talâkata, eserleri deki yüksek
belâgat ve fesahata, ezalet e i aza zatı a has âlî üslû u a üle a e eşayih hayra
oldu.
Ondaki mülâhaza ve mütalâaları , uhake e e sür at-i intikalin keskin bir teemmül
e tefehhü ü kudret e üs ati de gıpta dere esi e ara takdir e ta siflerde
ilim meclisleri de çok sitayişle ahsediliyordu. Pek şa lı e şe ketli ili hayatı
yaşıyordu. )e gi
ilgi e sağla se iyesi ile iha gira e şöhreti ütü İslâ
dü yası a yayılıyordu.
Lâfızda ziyade a aya üte e ih errak ir ifade, is at e izah kudreti i taşıyordu.
Feyyaz sohbetini ve hikmet dolu nutuk ve vaizlerini yüzlerce ehl-i ili
üyük ir iştiyak
ve hayretler içinde dinliyor ve müstefid oluyordu. Büyük allamelerin merkezi olan
İsta ul da ili
e irfa
üesseseleri i ziyaret ediyordu. “orula i ler e suallere
durakla ada
utlak ir isa etle doğru e ap er esi sorularda hiç iri i e apsız
kal ayışı üle a e hüke ayı e fukahayı e herkesi hayran ediyor, istifaza ve istifade
içi a atıyorlardı.
Üstad Isparta ya efyedildi
Fe kalâde il î dehası e deru î
ü ahedesi so u da Isparta ya efyedil iş
bulunuyordu. Bir lutf-u ‘a a î ile yapıla
ütü zulü
e askılara rağ e ,
Isparta da ‘isale-i Nur u telifatı a u affak ol uş e Kur a î e i a î hiz etleri e
237
de a et iş ihlâs, feragat e fedakârlık
e aati ü uda getir iştir.
eziyetlerine malik bir hizmet heyeti ve
Hikmet-i hilkati ders ver iştir
Bediüzza a yal ız ir fikirde i aret ola ahda iyeti e kâi atı e ahlûkatı
hikmet-i hilkatini eserlerinde ders verirken sadece aklî ve fikrî bir nazariye ile iktifa
et e iş, ay ı za a da ütü hissiyat-ı i sa iyeyi tat i ede ek etodu ihtiyar
et iştir. Akıl e kal i eş u kıla ak arifetullahı, ilahî e u u î ir ders-i Kur a î yi
eya e ispat ile ütü eşeriyet e İsla iyet âle i e takdi et iştir.
Hâdim-i Kur a dır
Bediüzza a dü yayı ütü ütü terk ederek keli e i ta
a ası ile aza î ir
ferağat e fedakârlık içi de i a e İslâ iyeti kurtul ası a e ilerle esi e çalışa
ender ve namdar bir hâdim-i Kur a e ir til iz-i peygamberidir.
Bir saykal-ı İsla
dır
Bediüzzaman bir mücahid-i ekber ve bir saykal-ı İsla hali
ederke ay ı za a da üyük huşu e huzu e tefekkür
takvaya muvaffak olan bir ürşid-i kâmil ve bir evliya-ı
harikalarla dolu hayatı e eserleri deki ul iyetiyle sa it e
Bediüzza a “aid Nursî i a e İslâ iyeti ye i aşta
amil olan bir müfessir-i Kur a dır.
de ü ahede-i diniyeyi ifa
içi de, aza î ir zühd e
aza dır. Bu hakikat onun
üselle ola ir akıadır.
a la ası a e ihyası a
İslâ iyet uru u pişdarıdır
Allâme-i asır e bir müfessir-i Kur a dır. İl i her şu esi de ukuf ve rüsuh sahibi
olan bir fatinul asırdır. Milleti izi
edar-ı iti arı ola Bediüzza a i an ve
İslâ iyeti terakkiyat e teali i esası ı eseri de teşkil ede hakikatları göstere
yekta bir rehber-i ekmel e ir ürşid-i ekberdir.
Terakki e te eddü hali de üstü ir e kiye erişe Bediüzza a , fikrî e kal î
hareketiyle e ü ahida e faaliyeti, isilsiz ir gayret e ku eti ile İsla iyet
ruhu u e uru u e üyük ir pişdarıdır.
238
Feyz-i Kur a
Onun Kur a uruyla aydı la a akıl e kal i, i kâ sızlıklar içi de i kâ
etotları e
yolları ula elûd e e al ola hassa e a e î kudreti i Müslü a ları aradığı e
ihtiyaç duyduğu hakikatleri, Nur “aid leri ile asr-ı hazırı , i a a ları aradığı
hakikatları feyz-i Kur a sayesi de eya e izhar et iştir.
Ebediyete intikal edecek
Me leketi izi İslâ âlemi e A rupa ı hakkı ile takdir e tahsi le iftihar ettiği
Bediüzzaman, ilim âleminde eserleri ebediyete intikal edecek olan bir müfessir-i
Kur a dır.
İl i Kur a îdir;
eşre i Muha
edî dir a.s.
Üstadı Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri i
eşre i Muha
edi dir(a.s.m.)
Kur a da keşfettiği ir ili le, tarikat erzahı a gir ede hakikate asıl ede , ehl-i
te hid eşre i üzeri de git iştir. Kur a da alı a ütü hak tarikatları e âtı î
ili leri e yüksek ke ali e ulaşa tek üfessir-i Kur a Bediüzza a dır. İl -i
evvelin ve âhirine âşi adır. İl -i ledün e azhardır. İli de dehrî e râsihtir.
Emsalsiz bir iman, azamî bir ihlâs, misilsiz bir maarif, harikulâde bir zühd ve takva ve
u udiyet, fe kalâde ir zekâ e feta et, harikulâde ir esaret sahi idir e u sıfat,
meziyyet ve vasfa malik oldugu ehl-i ilim ve ehl-i i a a sa it e usaddaktır. O u
eseri onun derece-i hakka iyet e sadıkıyeti i gü eş gi i göster ektedir. Feraset e
dirayette, feta et e zekâ ette, e
eşhur e e
ak ul ir zattır. Di darlık e
takvada, cesaret ve salâbet-i diniyede en muhterem, en namdar ve en müttaki bir
ü ahidi İslâ dır.
İl i
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, yüksek bir ilm-ü irfa a idesidir. İli
e elâyet
yolu u
ü esse
ir kut u, uazza
ir şahıdır. Taraf-ı ilahî de o u ruh e
i da , akıl e kalb, göz ve kulak ve bütün cihazat ve hasselerine tecelli eden
hakikatleri ir se eresi de Nur ‘isaleleri dir.
‘ıza-ı Hak ta
aşka her şeyde
üstağ idir
239
Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i kal -i mübarekleri tecelliyat-ı ilahiye
hazi esi de pek ze gi
ir surette te ellilere azhar ol uştur. Bu kal i sahi i
Bediüzza a , her şeye arka çe ir iş, her şeyde kaç ış, dü yayı ütü ütü terk
et iş, uk a e uhra se daları da te errüd eden bir sultan-ı ulema ve bir server-i
e liyadır.
Bediüzza a
“ıddıkiyet
aka ı ı
azharıdır
Bütü a eli i, ütü i adet e taati i ahza rıza-i ilahî için yapmakta ferd-i ferid
olarak u affak ola Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, sıddıkiyet
aka ı ı
azharıdır. Bu aka ı üstü de aşka ir elilik aka ı yoktur, u da so ra
e ilik aka ı gelir.
Ledün ilmine mazhar bir evliya-i azimdir
Bediüzza a a ıyla şöhretşiar-ı âle olan Said Nursî, pek çok ilimlerde dâhiyane
ileri giden, ledün ilmine mazhar olan, ilm-i e el e ahiri e akıf ulu a , üspet
ilimlere muttali olan muhakkik ve mütebahhir bir allâme-i asırdır. Keski ir azar e
gayb-bîn bir göze ve harika bir kuvve-i kudsiyeye malik bir evliya-i azimdir.
)atı a has eliğ üslu u
Bediüzza a Hazretleri Kur a -ı Keri i
az -ı eliği de
e il -i muhitinden
yepye i ilha lar alarak ülhe olduğu yüksek hakikatleri, zatı a has eliğ e
azi edar üslu u ile ifade et iştir. Ve bunu millet-i İsla a ahşet iştir.
Hakşi astır
Hazret-i Bediüzzaman, celâdetli ir sayha e sedayla, olka gi i oşku , gra itler
demir gibi harika bir kuvvet-i i a la dü ya di sizliği e tek aşı a eyda okuya
mücahid-i ekberdir. Hazret-i Bediüzza a hakkı se e e hakkı gözete hakşi as
i sa dır. Her seherde ilahî ir eşe ile açıla gözleri par par ya ar, zekâ e feta
huz eleri fışkırırdı.
İslâ î zafer ve gale e
e
ir
ir
et
240
Bediüzza a “aid Nursî i İsla
e dü ya tarihi i seyri e istika et eren hizmet-i
Kur a iye e i a iyesi de pek fazla ü fail ola di düş a ları, o u ütü ö rü
oyu a tarassut, tazyikat, zulü
e isti dat içi de yaşattılar. O kahra a -ı İsla
e
ahadır-ı i a , ütü u lara fe kal eşer ir sa ır e taha
ül gösterdi e yine
fe kal eşer İsla î ir zafer e gale eye i ayet-i Hak la u affak oldu.
Üstad ı A ahtar Deliği de çekile res i.
Haşiye
Cildlerle kitap yazıl aya lâyıktır
Bediüzza a “aid Nursî, İsla î kahra a lık, fedakârlık e feragatle geçe hayatı,
izzet-i di iyeyi uhafazası, Kur a a hiz eti, şehâ et e şe aati, hakkı da iltlerle
kitap yazıl aya layık ü ahit ir üfessir-i Kur a dır.
Meydan-ı
ü ahedeyi terk et e iştir
Bütün ömrü boyunca ehl-i İsla ı e edî saadet e selâ eti uğru da, görül e iş ir
hi
et e gayretle, sö eye ir eta et e salâ etle çalışa yegâ e hadi -i İsla
e Kur a dır. İffet e is eti , ili
e irfa ı
ü esse
ir ti sali ola ge çliği de
Haşiye
)ü eyir ağa eye
u res i
üzeri deki şekli sordugu uzda res i
çekiliş hikâyesi e
aksadı
hakkı da şu ları söyledi: Bu sulta -ı ule a e ir ser er-i e liya ola Hz Üstad ı Barla da ilk ika et ettikleri
sırada di düş a ı küfrü reisleri öldüre il ek içi yaptıkları işke e, zulü
e zehirle elerde so ra,
Daha öl edi i? diye soruyorlar. Bu u duya Hz. Üstad, tıraş olup sırtı a yorga ı ı alarak e si kış
u fotoğrafı eriyor. O u içi akışları serttir. Bu resi öl edi , öldüre eye eksi iz, diye e ap olarak
u aksatla Barla da kapı ı a ahtar deliği de çekil iş e o reisi eli e geçe ek şekilde gö derile ir
res idir dedi. Ö er ÇİÇEK
241
tutun da, hayatı ı so efesi e kadar hayatı İsla î hiz et e di î ü ahede içi de
geç iş, her i sa oğlu u daya a aya ağı ih ete e eşakkate aruz kal ıştır.
Fakat azılı di düş a ları a karşı asla yılgı lık göster e iş, ü ahede eyda ı ı
terk et e iştir.
Dü ya di sizliği e
eyda okudu
Tarihte misli ender görülen bu fevkalade iman kuvveti, o u
üstes a yaratılışı ı ,
şahsiyet-i a e iyesi i , sarsıl ak il eye i a e iradesi, azi
e se atı, o u
çok ku etli ola di siz düş a ları ı ağlup e uz ahil ir hale duçar et iştir.
Beşer tarihi de ü uda gele üyük zatlar gi i, Bediüzza an büyük bir müfessir-i
Kur a ir deha e a e iyata azhar ulu a ir allâ e-i e liyadır. Ge iş e deri
ilm-ü irfa ıyla, e zeri az görüle ke alat e faziletiyle, harika ir ihlâs e tak asıyla,
dü ya di sizliği e tek aşı a eyda okuya
isilsiz i a ıyla üstes a ir yaratılışta
olduğu aşikâr ola ir üellif-i İsla dır.
Fıtrate çok zeki, fart-ı zekâ sahi i, çok akıllı e hafızası pek ku etli, hakikat âle i e
açıla hayali gayet dere ede ge iş, seziş e tee
ülü i tikal e ka ra a ka iliyeti
son dere e ça uk e keski dir. Feraset e asireti, yaşadığı asırda yekta olarak
te ayüz et iştir.
Hıfzı harikaydı
Ço ukluk çağı da Ara î e gayet il î ir kitapta sayfalar a yerleri ir defa okuyu a
ay e ez erliyordu. Ne olursa hafızası da harfiye kalıyordu. Ve diyordu ki, Be
ez er et ek içi ir şey oku a ışı . Okuduğu hafıza da kal aktadır. Bir şeyi hıfz
et ek içi oku a ışı . Ne oku uşsa hıfz et işi . Bu harika hali, imtihan ve
tecrübelerle sabit olan bir hakikattir. Evet, büyük Üstad, deha cevherine malik bir
hazine-i ilm-ü irfan ve bir müfessir-i aza dır.
Be zeri e e der rastla a i a
e irade i te essü et iş ir ör eğidir. Bu
harikulâde i a ku eti i ku eti e ateşi e uruyla eşerî zaaflarda uzak
ü ahid ir ü i e ir seyfu l-İsla dır. Hem bir serdar-ı i a e irfa dır.
Tilmiz-i ‘esulüllahtır
242
Bediüzza a Hazretleri Allah ı e ‘esulullah ı ahlâkı ile ahlakla a e ‘esulü Ekre
Aleyhisselât-ü Vesselâ ı sü eti e ta itti a ede , hiz et-i di iyesi e ihadı ile
fe kal eşer riyazet, uzlet, zühd e tak ası ile til iz-i ‘esulullah ola kudsî ir şahs-ı
a e idir. O u
eşre i ile eşre le ek, o da toplanan tecelliyat-ı ilâhiyyede e
nimet-i Rabbaniyeden istifade ve istifazaya medar olur. Bu da onun eserlerini dikkat
ve sadakatle okumakla kabildir.
Büyük bir örnek ve hüsn-i misaldir
Kur a e i a a çok ağır şartlar içi de, azılı e i safsız addi ku etler karşısı da
hiz et et iş, çok eza e efalar çek iştir. Fakat o asla yıl a ış e ephesi i terk
et e iş, ephede de sipere gir eye te ezzül et e iştir. Bu uğurda her türlü
sıkı tılara, azap e işke elere katla ış, izlere üyük ir ör ek e üyük ir hüs -ü
isal ol uştur.
Ehl-i i a a e ütü
ahlûkata karşı çok üşfiktir. Ke disi de ziyade aşkaları ı
düşü e diğerga lıkta istis a teşkil eden bir fazilet abidesidir. Ehl-i i a ı ilerle e
e yüksel esi i, salah e e atı ı deri de deri e arzu ede , u arzu u tahrikiyle
ke di her e i istirahatı ı terk ederek i a ı kurtar aya çalışa
a e i ir halâskâr-ı
i a e İsla dır.
Mâden-i terakkiyat ve teke
ülâttır
O u kal i urdur. Her türlü efsa î hislerde
ü erradır. O u kal i te elliyat-ı
ilahiye ile memlû bir menba-ı urdur. Etrafa ur e feyiz fışkıra e saça ir fe are-i
a e idir. İ a e ahlâkta teke
ül e tekâ ül et ek isteyenlere onun eseri
yegâne maden-i terakkiyat ve bir fabrika-i tekâ ülâttır.
Üstad-ı pakimin yüzü ve sözü
İçi dışı güzel Üstadı !
Sende cemal-i ilahî te elli et iş. E et, i sa ı güzelliği yüzü dedir. Yüzü güzelliği ise
gözdür. Senin gözün bütün gözlerin gözdesidir. Boğazı güzelliği dildir. “e i dili
ütü dilleri şah azıdır. Dili güzelliği sözdür. “e i sözü ütü sözleri özü ve
243
zü desidir. “e i
mu iz ü âdır.
“a ırlı ve
kela ı
üteha
ütü
kela ları
ke ali
ir
a iü l-kela dır,
ir
ildir
Üstadı Bediüzza a gayet zekidir. İli
e irfa
akı ı da gayet ze gi
e
üstü dür. Hayatı da gaye edi diği da ası da utlak ir u affakiyet elde et iştir.
Hayatı aşta aşa errak ir desta e ir urista -ı âle dir. Üstadı Bediüzzaman
Hazretleri çok zeki,
ütekâ il e
üterakki ir i sa dır. Çok sa ırlı e
üteha
ildir. Az i e se atı harikadır. Her u ur-u Nuriye neticesinde muvaffak ve
uzaffer ol uştur.
Heybet ve Üstad
Üstadı gayet
Gayet gö ül alı
kâ ildir. Hayatı
daima yücelere
uğraş ıştır.
eha etli, haş etli e aza etli olmakla beraber gayet mütevazidir.
ı, teshir edi i e se i lidir. Dost uhiti gayet ge iş ir i sa -ı
ı
ütü sa iye e dakikaları irer i adet hük ü de geç iş e
doğru yüksel iştir. Bütü ö rü oyu a çalış ış e zorluklarla
Fıtraten mücadelecidir
Üstadı fe kal eşer de ile ile ek dere ede üstü ir yaratılışa azhardır. Yaşadığı
de irde kıy et-i imaniye ve cihad-ı di iyesi e eseriyle gele ek yılları e esilleri
takdiri e erişe
ü taz ir dehadır. Çok titiz e hassastır. Fikir ve hisleri kuvvetli ve
keski dir. Fıtrate
ü adele i e ü ahit ir ruha sahiptir. Niteki
ütü hayatı da
cihad-ı ek er-i di iye eyda ları da geç iştir.
Davası iha şü uldur
Gayet saf e asu
ir yaratılıştadır. Ço ukluğu da gayet atak e atılga ir halde
geç iştir. Ge çliği de de gayet sport e di. Di î ihadı da diye iliriz ki, her yö de
karada ha ada , de izde , dağda tehlikelere aruz kal ıştır. Fakat ir i ayet eli
dai a koru uş e kurtar ıştır. Ge çliği gayet çalışka , hareketli e tez a lıdır. Bu
gayret, u hi
et e faaliyet ruhi ile iha şü ul da ası da u affak ol uştur.
Mua
er ve ahtiyardır
244
Cesaret e şe aat sahi i ir i sa dır. Dur ak, di le ek edir il eye ir da a e
ha le ada ıdır. Ma e i ser et e de let sahi idir. Azi li e se atkârdır. Müte azı e
akurdur. Herkeste hür et göre ir zattır. Her hususta şa slı e ahtlıdır. Mu affak
e es ud ir hayat geçir iştir. Mua
er e ahtiyardır.
“ıddıkiyet
aka ı a
azhardır
Otoriter ve idareci bir seciye ve hüviyet sahibidir. Hususî hayatı gayet üte azı e
iddidir. Lâtif e i retli latifeler yapardı. “ıddıkiyet aka ı a azhar olduğu içi dir ki,
kalbinden kalemine gelen bütün hakaik, tam bir teyakkuz ve teyakkunun muazzam ve
muhterem bir muvazenenin eseridir.
İ a a hiz et
Bediüzzaman Said Nursî, cihad-ı di iyesi de harika ir se at e eta etle de a
et iştir. Hiç ir â ia o u yolu da çe ire e iştir. Hiç ir ku et O u imana
hizmet yolundaki hatt-ı hareketi i değiştire e iştir.
Şaya -ı iti addır
Bediüzza a “aid Nursî ye u illet-i İsla ı o kadar e iyet e iti adı ardır ki, O
e söylerse, hak söyler, diye iştihar et iştir. Sözüne ve eserine en çok itimad edilen
üellif, Bediüzza a dır. Hiç ir ki se, o u kadar şaya -ı itimad görülmemiştir.
Çü kü ütü ö rü oyu a doğru söyle ek e yaz akta ayrıl a ış, iti adı asla e
asla su-i isti al et e iştir.
Evet, o Bediüzzaman ki, kuvvet-i i a ı e ku etlisi o dadır. Hür etleri e üyüğü,
şerefleri e yükseği o a te ih edil iştir. Bu asırda e çok hür et e tazi
esle e
ve sevilen odur. Her muhitte takdir ve hayra lıklarla yâd edile yi e O dur. Hiç ir
i sa ugü O u kadar u u î te e üh e takdire azhar ol a ıştır.
Bediüzza a tefhi
ve tefehhü de e salsiz ir fati ü l-asırdır
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, benzeri ender görülen bu zamanda misilsiz bir
müfessir-i Kur a dır. Bir ü ahid-i ekber ve bir veliyy-i aza dır. İli
e irfa ı zir e-i
âlâsı da ola ir allâ e-i asırdır. Fart-ı zekâya, sürat-i intikale ve teemmüle sahip,
tefhi e tefehhü de e salsiz ir fati ü l-asırdır.
245
O, üyük ir i sa dır. Yıkıl az e sarsıl az ir i a e şe aat kahra a ıdır. Çok
yüksek faziletleri efsi de e et iş e fiile yaşa ış ir fazilet ti salidir. O u
eserleri i de a lı olarak okuya ahtiyar ki seler o u çok ul î u yü e il i den
istifade etmişler ve etmektedirler.
Dü ya ı takdiri i üzeri de toplaya Üstadı hakkı da, o u u yü e ili tahtı a,
ki se erişe e iştir. O u il i i e ke ali i a la ak içi a ak ke disi ke di i
a lat alıdır. O, asi ir âle dir. O üyük Üstad ı ke alat e fezaili e kadar a latılsa
yi e kifayetsiz olur. “öyle eye aşlayı a dili yorul ak, sus ak il iyor. “öyle!
diyor. Kale i Yaz! diye haykırıyor.
Ne yazık ki ben acz-i mutlak, fakr-ı utlak içi deyi , u a uktedir değili . A ak,
onun eserleri olan Nurlar kalbimizdedir. O eserler ve müellifi, ruh ve kalblerde
ilelebed yaşaya aktır. O, da arlarda kökleşe ir i a sahi idir. )ekâ e feraseti
üstü dür. Azi kâr e üteşe istir. Neye el atsa u affak ola ak ir ka iliyete
maliktir. Bilgi ve görgüsü ve tefekkürü kuvvetlidir. Bunun semeresi olan eserleri ile
iha şü ul ir e ki e şöhrete sahiptir. Bediüzza a Hazretleri, allâ e-i asırdır.
“ulta ü l-e liya e sulta ü l-ulemadır. Tarihlere al ola Üstadı , telif ettiği i a î
eserleri okuyan milleti şah da arı a yerleşe , da arları da kökleşe
ir i a
sahibidir.
Risale-i Nur Külliyatı
Üstadı Bediüzza a eğer isteseydi, yüz otuz değil, i otuz eser yaza ilirdi. Eğer o
eser yaz ış ol ak, il i i göster iş ol ak içi kitap telif et iş olsaydı yüz otuz değil,
246
i otuz eser yaza ilirdi, ka aati deyi . Fakat Bediüzza a şa ve şöhrete, ütü
dünyevî ve uhre î rüt elere sırt çe ir iş, bu zamanda müminlerin birinci derecede
uhtaç olduğu hakikatleri tere ü et iştir. Bu u içi dir ki, Kur a -ı Keri i yal ız
i a î hakikatleri i tefsir e izah et iştir. Ve yet iş-yet iş eş se elik ili hayatı ı,
i a ı kurtar ak e zuu a hasret iştir.
E et, Üstadı Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri ilmin bihakkı Üstad ı e piridir. O
uhteşe eserde okuya lar i a
erati i de yükselir, hakka yaklaşır. Tarihlere
al ola Üstadı Bediüzza a ı eserleri yüz se e so ra da oku sa güya o asırda
telif edil iş gi i ir hususiyete aliktir. Gele ek asırları da ihtiya ı a e ap ere ek
ir orji alliğe sahiptir.
Üstadı Bediüzza a e telif ettiği eserleri ‘isale-i Nur, urha u d-din ve muhakkik-i
ek erdir. Allah ı ir urha -ı ezheridir. Ekâ ir-i ü
eti e üyükleri de dir. Şeriat,
hakikat e tarikatı şahıdır. Fakat O, asrı ızı ihtiya ı a i ae
ütü
esai e
himmetini imanı tak iye e i a ı kurtar ak yolu a hasret iştir. Dü ye î e uhre î
bütün arzularda
azgeç iş, ütü e eli i rıza-ı ilâhiyi kaza ak içi i a ı
kurtar ak hiz eti e hasr e hayatı ı akfet iştir.
Üstadı , risaleler hakkı da, Be hiç ir za a
oşu a, se epsiz eser yaz adı .
Mutlaka ir delile, ir se e e e ir ihtiya a i ae yazdı . He sizler ilerek
çalışıyorsu uz. Be şuuru taalluk et ede istihda ediliyoru . ‘isaleler, Ce â -ı
Hakk ı u za a ı ihtiya ı a ir lütfu e ihsa ıdır,͇ uyur uşlardır.
Üstadı
Bediüzzaman
Üstadı Bediüzza a Hazretleri yaratılışça e ahlâkça ir i sa -ı kâ ildir. Ve h-i
mübareki ne esmerdir, ne de e eyazdır, ikisi ortası e gül gi i pe eye ail beyaz
e ura îydi. Nur yüzlü yüzü de urlar ışıldar e parlardı. Bütü azaları üte asip e
ta a dı. Uzu
oylu, alı
e göğsü ge işti. Bilekleri e par akları uzu a e
kalı aydı. İri ke ikli e gayet çe ik e atletikti. Ne fazla zayıf e de şiş a dı, ikisi
ortası idi. Cild-i ü areki ipek gi i yu uşak e lâtifti. “o za a ları da çok zayıftı.
Vefatı da is -i mübareki adeta kemikten ibaretti.
Gözleri projektör gibi parlak ve mavimsi ve güzeldi. Kirpikleri uzundu. Gözlerinin
altı da az kır ızılık ardı. Kahkaha ile gül ezdi. Ce alli za a ı da te essü
ederken sima-i saadeti ziyalar saçardı.
247
Hz. Üstad Bediüzzaman Said Nursî Afyon hapsinde zehirledikleri zaman o halinde
resmi görevliler e çekil iş resmi
Celâlli akti de ise şi şekler gi i gürler e ko uştuğu
kı ır ıktı. Kulakları ı üzeri e e oy u a doğru uza ırdı.
ahalli titretirdi. “açları
İhtiyarlığı da saçları seyrel iş e eyazla ıştı. Dai a saçı a e kaşı a kı a
uru urdu. Cis i azif e ahifti. Gayet hassastı. Ha assı harikulâde idi. Uzakta koku
alır e işitir e görürdü. Harekâtı utedildi. Bütü hali de ifrat e tefritte
ü erra
idi.
248
Üstadı ız Ya ı da “u gur Ağa eyle dağa tır a ırke
Kemal-i vakarla, sürat ve suhuletle yürürdü. Ellili yaşlarda dağa çıkarke ge ç
tale eleri ke di e yetişe ezdi. Adeta yürür gibi gider, fakat genç talebeleri ve
kâtipleri süratle yürüdükleri halde Üstadları a yetişe ezlerdi. İki ayağı ı par akları
Haşiye
ir iri e yapışıktı. Bu acib bir alâmetti.
Tatlı yüzlü e tatlı sözlü idi. Ki seyi gıy et
et ezdi. Mülâyi
e üte azı idi. Fakat izzet-i diniyeyi muhafaza sadedinde gayet
celâlli ve gayet vakur, gayet izzetli ve mehabetli idi. Onu gören herkesin içi mehabetle
dolardı. O a kal î ir eftu luk e hayra lık hissederdi. Müştakları, sözleri i
azi esi e e uk iliği e kapılır ir İsla fedaisi olurdu. Gayet şefkatli e erha etli
Haşiye
Birgü İsa a.s e
ehdi
e zuu da oku a derste )ü eyir Ağa ey di i e irleri arası da te akuz
yoktur e ola az u da dolayı ahir za a da gele ek İsa e ehdi eseleleri hakkı da eşaretler,
teş ihler, te iller e izahlar azıları a ka u -u adetullah a uy aya tarzda yapılıyor. ‘isale-i Nur da
istifade ile o u ölçüleri de, doğrusu u ge iş ir şekilde Kırkı ı ho a iyi yazar e yaz alı ki ü
eti kafa
karışıklığı gitsi e gider eli dedi. Bu da dolayı ke disi i u el yazısı da da görüldüğü gi i Üstadı ızı
is i eşerisi i a latıyor. O u hakkı da adeta elge iteliği de ilgi eriyor. Üstadı ızı iki ayağı ı orta
par akları ı itişik ol ası ı ir ala et olduğu u söylüyor. O Üstadı ıza ait nakillerinde en muhakkik ve
e
üdakkik e doğru ir âkile-i ute erdir ki itı arı e doğrulugu tartışıl az. Ö er Çiçek
249
idi e hali di. “özü de sadık, a di de sa it ir sıddıktı. Dai a ü erred yaşadı.
Ö rü i zi ada e hapislerde geçti. Dü yayı ütü ütü terk et işti. Fakat a a
e
ha assı
addi a e i u ur-u hayriyesi deki ted ir e tasarrufu, ütü dehaları
üstünde idi. Yemede, içmede, giyinmede daima zarureti ihtiyar ederdi. Her sahadaki
iktisadı fe kalâde idi. Gayet az yer e az uyurdu. Dü ya etaı a asla kıy et er ezdi
ve âlem-i ekâya teşrifleri de e ir göz kulübesi ne de bir dönü tarlası ardı.
Ha esi üte azı idi.
Üstad Bediüzza a , yir i i yüzyıldaki ihad-ı ek er-i di iye i şa lı ir
ayraktarıdır. Mukaddesat ordusu u serdar-ı ku a da ı ve a dar ir
kahra a ıdır. İ a ı kurtar ak davası da ir ti sal-i fedakârdır. Kur a yolu da
her türlü feragatte çeki e iş olarak tarihi ir hiz et göre ir a ide-i feragattir.
Hizmet-i diniyede maddi manevi makam ve menfaat beklemeden ve görmeden
hiz et et eyi ke di e yegâ e şiar edi e , i tisale şaya , aza î ir şahika-ı
ihlâstır.
Hz. Üstad Bediüzza a “aid Nursî, E irdağ daki
üte azı ha esi de görül ektedir
250
Giderke arkası da dü yalık olarak ir saat, ir pusula, ir i rik, ir se ade ıraktı.
Terekesi e
kuruş kıy et içildi. Eğer isteseydi, dü ya ı e ze gi i sa ı olurdu.
Üstadı , saat, pusula, i rik ve seccadesi görülmektedir.
Not:Bu se ade Üstadı Tahiri Ağa eye hediye ettiği se adesidir.
Üstadı
Bediüzza a
ir ili
hazi esi ve ir di î kahra a lık ör eğidir
Manevi muazzam bir hakan, kalbi fethede
uhteşe
ir fatih e yüksek ir i sa dır.
Büyük ir İslâ
üellifidir. U
a lar kadar e gi il î ir aza et, gü eşler kadar
parlak a e i ir haş ete azhar, e salsiz ir Kur a
üfessiridir.
251
Üstadı iki ayak orta par akları ı
ir iri e yapışık olduğu u a lata el yazısı.
Bir ürşid-i kâ ili haiz ola ağı u ütü ul i eziyet e asıflara alik, a e î e
il î şahsiyeti i ta sifte a iz olduğu uz ir ualli -i ekberdir. Ömrünü cihad-ı
diniyeye hasreden feragat timsali bir büyük mücahiddir. Millet ve neslimize ilim ve
irfa , esaret e elâdet aşılaya ir ili hazi esi e ir di î kahra a lık ör eğidir.
Orta çağ zih iyeti i taşıya
üste it, zali
e aarif-i İsla iye e ili düş a lığı
yapa di siz e ahlâksızları ağlup ede ir illeti, o ları şerir şerleri de kurtara
ir ada dır. İlk çağlara taş çıkarta ak küf kokulu e utaassıp di yıkı ılığı ı
a a ar ası a ilerlet eye çalıştıkları di sizlik ereya ları ı, kökü de sarsa
e
ağlup ede
uzaffer ir e at-ı İsla dır.
Bu vatan ve âlem-i İsla se ası da hakaik-i Kur a iye gü eşi i par par parlata ,
dü ya di sizliği e harika i a ku eti ile eyda okuya , kara lıklar içi deki di sizlik
de ri i kapaya , üşa şa ir di darlık de ri aça ir ahadır-ı Kur a dır.
Bediüzzaman ilim ve faziletin, ibadet ve taatin, takva, zühd, riyazet ve necabetin
ke ali e erişe
ir üyük e liyadır. Asrı ızı irşada e ur ir sahi i, za a
dairesinin kutbu, cihad-ı İsla iye i ayraktarı e serdarıdır.
Nur ‘isaleleri
illeti şiddetli ir ihtiyaç vakti de zuhur et iştir
Halk ta akaları
Hazret-i Bediüzza a ı eserleri ola Nur ‘isaleleri i uazzam bir ehl-i iman kitlesi
oku uş, addî a e î saadeti huzuru içi de yaşa ıştır. A a
e ha as, il î
şahsiyetler e ütü halk ta akaları, kadı erkek, ge ç ihtiyar Nur Risalelerini
gerçekte se iş, o a eyil e uha et göster iştir. Takdir, tahsi
e te il
duyguları ile o u e i se iş, oku uş e okut uştur.
252
Risale-i Nuru okuyan ve okutan her tabaka-i insaniyeden bir numune bu gençlerdir
ki yet işli yıllarda ir kır dersinden sonra görülmektedir.
Te lifatı yir i üç se e sür üştür
“ekiz o yaşları da ile harikulâde e yüksek ir ka iliyette olduğu üşahade edile
Bediüzzaman Said Nursî, Nur ‘isleleri i çok ağır şartlar, eza e efa, zulüm ve
işke eler altı da ücuda getir iştir. Te lifatı yir i üç se ede so a er iştir ki, her ir
risalesi illeti şiddetli ir ihtiyaç akti de zuhur et iştir.
Türk, Arap, Fars lisa ları a hâkimdi
Bediüzza a ı fart-ı zekâ e üthiş ir hafıza, ge iş, vâsi bir tefekkür, engin ve
zengin bir ilme mazhar ol ası, Türk, Arap, Fars lisa ları a ku etli hâki iyeti,
fe kalâde ir şekilde ukufuyeti, o a, ir-iki ü le içi e ir iha ı sığdır a kudreti i
ahşet iştir.
253
O a yapıla tazyikat taha
ül edil ez idi
Bediüzza a Hazretleri i
Nur ‘isaleleri i telif e eşir safhası da di
düş a ları ı tazyikatı taha
ül edil ez ir halde idi. Müstahke kal alar isüllü
kâşa elerde di siz esi e hükü süre
e illeti i
ir çeşit e trika e zehirli
propaga dalarla iğfal et işlerdi. Yıl ak e çekilmek bilmeyen bir mücahede ile
ihayet illet uya aya e çok ku etli ir i fial duy aya aşladı.
Millet-i İslâ ı iştial ede
ir kılavuz
Di yıkı ıları a karşı duyula
uhalefet e efret gü geçtikçe u u ileş eye
aşladı. )ira illet-i İsla , ilahî ir ha le, yepye i ir eşaleyle ke dileri i iştial
ede ek ir kıla uza eriş işlerdi. Bu, öyle ir reh erdi ki, siyasi ir lider hü iyeti de
şiddetle kaçı a ir ü eddid-i di idi. )ira siyasi reh erleri ail kıla ağı e faat,
ü hasıra
addi e dü ye î olduğu e sade e azı sı ıfları
e afii e hiz etkârlık
yapa ağı içi , u gi i reh erleri idare ettikleri sı ıflar ü adelede ya ağlup eya
uzaffer olur. Mu affak olduğu takdirde diğer zü releri ezer. Bu suretle o idare ilik
ir tarafı kurtar akla ö ür tarafı esir eder. Bu u içi Bediüzza a siyasi
ıslahatçılıkta te ekki ederek hadi -i Kur a , halâskâr-ı i a hü iyetiyle illet-i
İsla a ö derlik et iştir.
Müsbet hatt-ı hareket
Bu suretle
uhtelif sı ıfları ir iriyle didiştirip oğuştur ada , sefaletleri
ziyadeleştire ek dâhili didiş eler kapısı ı aç ada , e iyet e asayişi ihlâl et eye ,
bilakis muhafaza eden, müsbet bir hatt-ı hareketle di , ata e illet düş a larıyla
ü ahede et iştir. Ehl-i i a ı i a ı ı ku etle direrek, u tahkiki i a ile o ları
e
üstaki , e doğru, e kısa, e selâ etli yolda adde-i kübrâ-yı Kur a iye de
saadetle yürüt üştür.
Bediüzza a hiç ir zali i zul ü karşısı da eğil e iştir
Hiç ir zul e eğil eye
ir aş
254
Bediüzzaman, harikulâde bir iman kuvvetine malik olan, hiçbir kuvvetin, hiçbir
hükü et reisi i zoru e zul ü karşısı da eğil e edir il eye ir allâ e-i asırdır.
Bediüzza a , ‘usya da esirler ka pı da ka pı, teftiş ede aşku a da a kıya
et eyerek, İ a lı ir ki se, i a sız ir ki se karşısı da ayağa kalk az, diye ir
aş...
Bediüzza a , di yıkı ılığı ı gaddar ö üsü e, Kâi atta e yüksek hakikat i a dır.
İ a da so ra a azdır. Na azda daha yüksek ir hakikat olsaydı, Ce â -ı Hak
Kur a -ı Keri de yüz yerde sariha , i yerde zı e o u e rederdi, diyen bir
aş...
Bediüzza a , ida
e i ha plâ ı ile erildiği
Başı daki saçları adedi e aşları olsa, her
hiz ette
azgeç eye eği . Dü yayı aşı ıza
imaniyede azgeç eyiz e geçe eyiz, diye ir
ahke elerdeki üdafaaları da,
gü irisi kesilse yi e u Kur a î
ateş yapsa ız yi e u hiz et-i
aş...
Bediüzza a , ulutlara değe e sıra dağlar kadar yüksek e izzet-i İsla iye i
ti sali ola ir aşa alikti. Hiç ir di siz zali , hiç ir gaddar i paratoru ö ü de
eğil eye ir aş...
Bediüzza a , yediği, içtiği, ser eti
serfüru et eye ir aş...
illet ka ı ola
Bediüzza a , i a
aş...
akar e asaleti i te sil e
e İsla iyet i
Bediüzza a , hayatı kahhar e di siz e
ola ir aş...
e
ar,
üste it aşları ö ü de
uhafaza ede
ir
arları karşısı da kahra a lıklara sahne
Bediüzza a , Ey di sizler! Ey zali ler! Bütü dü ya di sizleri de dâhil ol ak üzere
hepi ize eyda okuyoru . Yapa ağı ız arsa göre eği iz de ar! Korku a a
hayatı da yaklaş a ış. İda , e i içi âhiretteki - aşta ha i ullah ‘esûl-i Ekrem
(a.s.m.) olan- ütü dostları a ka uştura
ir pasaporttur. Ölü , a a ir terhis
teskeresidir! diye ir aş...
255
Bediüzza a , Bütü dü ya ütü i s e i şahit olsu ki, şeriatın bir tercih meselesi
uğru da i ruhu da olsa hepsi i feda ederi ! diye haykıra ir aş...
Bediüzzaman, dünyalar gibi maddi kuvvetlere, atom gibi korkunç kahharlara malik
di sizlere fer a okuya ir aş... Bu u içi değil idir ki, o u eseri ile i a ı
ku et ula ir liseli ço ukta, yi e ay ı aş...
Bediüzzaman, diğer ho aları ida ede Di a -ı Örfi de ahke e reisi Hurşit Paşa ı
dinimize tahkir-a iz da ra ışı a karşı -oturduğu yerde - Paşa! “e i gözleri i
u ahhidî i kale leri ile oyarı ! diye ir aş...
Üstadı Hayatı
Doğrusu Üstad ı doğduğu da âhirete gidişi e kadar ola hayatı çok gari
ir
hayattır. Ki seyle görüş esi diye efyedildiği Barla ı ıssız dağları da, ki sesiz
ağları da Kur a da ye i ir tohu filizle iştir. Böyle ir çileli ö ür e de ir
dünyayı değiştir eye gele ir çekirdek ol uş, bugüne kadar en parlak en âlemşü ul
e her se iye i istifadesiz kal aya ağı ir eser ‘isale-i Nur da gayri ü uda
gel e iştir.
Birçok eser ve tefsirler günden güne hâkimiyetlerini kaybettikleri halde Risale-i Nur,
gü geçtikçe parlaklığı tazele iyor.
Üstad ı
eşrol aya
ir eseri kal adı
E irdağ II, keyf-i küfrîde eşrol a ış. Bu se e le eşri ge ikti. Biraz da i ta ile
ahre i şerifte duruyor. Ağa eylere e
üteaddid defa erdi . İleride eşrola ak
dediler şi di işleri çok. “o ra eşroldu. Üstad ı eşrol aya hiç ir eseri e lahika
ektupları kal adı.
Üstada ait eşrol a ış Üstadı ayırdığı irçok ektuplar e iriktirdiği birçok
tale e lahikaları e Üstadı da otlar ardı. Bu ları ve Üstada ait hatıraları çalış ış
ve yaz ıştı , fakat Urfa e A kara da yapıla yir iyedide taharrilerde üyük ir
kıs ı ele geçti, aldılar i ha ettiler, kurtara adık.
Üstad a ait e varsa i zivaya çekilip tekrar yaz ak istiyoru . Üstadda hatıraları
derslerde nakledilince, uyuya ları gözleri parlar, dinlemek isterler, bunun için
256
a latıyoru . Yeri ve
varsa bilinsin.
aka ı geli e siz de derslerde a latırsı ız ta ki Üstad a ait e
IV. BÖLÜM
Ü“TADIM BEDİÜ))AMAN “AİD NU‘“Î NİN ME“LEK VE MEŞ‘EBİ;
ME“LEKÎ LÂHİKALA‘ VE AMELÎ DÜSTURLAR

Not: )ü eyir Ağa ey Üstad ı a elî e tat ikî düsturları, eslekî e eşre î ektup, lahika e dersleri i
cem etmekte kuvvet ve fayda ar diyordu. Bu ları ir kıs ı ı Üstadı Bediüzza a “aid Nursî i
257
Tarafgirlik ve inad ve hased
Mü i lerde ifak e şikak, ki e ada ete se e iyet ere tarafgirlik e i ad e
hased; hakikatca ve hikmetce ve insaniyet-i kü ra ola İslâ iyet e e hayat-ı
şahsiye e e hayat-ı içti aiyece ve hayat-ı a e iye e çirki e erduttur; uzır e
zulümdür. Ve hayat-ı, eşeriye içi zehirdir. Hakikat azarı da zulü dür.
Ey mü mine kin ve adavet esliye i safsız ada !
Nasıl ki: “e ir ge ide eya ir ha ede ulu sa se i le era er dokuz asu ile
bir cani var. O gemiyi gark ve o haneyi ihrak etmeye çalışa ir ada ı , e dere e
zul ettiği i ilirsi . Ve zali liği i se a ata işittire ek dere ede ağıra aksı . Hatta
bir tek masum, dokuz cani olsa, yine o gemi hiçbir kanun-u adaletle atırıl az. Ay e
öyle de, sen, bir hane-i Rabbaniye ve bir sefine-i İlâhîye ola ir ü i i ücudunda
i a e islâ iyet e ko şuluk gi i dokuz değil, elki yir i sıfat-ı asu e arke ,
sa a uzır ola e hoşu a git eye
ir a i sıfatı yüzü de o a ki e ada et
ağla akla, o ha e-i maneviye-i ü udu
a e gark e ihrakına, tahrip ve
at ası a teşe üs eya arzu et e , o u gi i şeni e gaddar ir zulü dür.
He , hik et azarı da dahi zulü dür. )ira alu dur ki; ada et e uha et, Nur
e zul et gi i zıttırlar. İkisi, a ay-ı hakikisi de olarak era er e ola azlar.
Evet,
ü
i , kardeşi i sever ve sev eli
Eğer, uha et, ke di es a ı ı rüçha iyeti e göre ir kalbte hakiki bulunsa, o vakit
ada et e azî olur. A ı ak sureti e i kila eder. E et, ü i , kardeşi i se er e
se eli. Fakat fe alığı içi yal ız a ır. Tahakkü le değil elki lütufla ıslahı a çalışır.
Onun için nass-ı hadis ile Üç gü de fazla ü i
ü i e küsü kat ı ükâle e
et iye ek. Eğer es a -ı adâ et gale e çalıp, ada et, hakikatıyle ir kalbte bulunsa; o
vakit muhabbet mecazî olur; tasannu ve temellük suretine girer.
Meslek e Meşre i Meslekî Lâhikalar e A elî Düsturlar aşlıgı altı da -zaten külliyatta mevcut bu
ektupları- ir de u azarla oku ayı te i
aksadıyla e ettiği i gördük. Biz de o u erdiği ö e e
i ae u derle eleri i koydugu u aşlık altı da istifade ize su uyoruz…
258
Said Nursî
Ey i safsız ada !
Şi di ak ki; Mü i kardeşi e ki e ada et e kadar zulü dür. Çü kü: Nasıl ki se ,
adi hüçük taşları, kâ ede daha ehe
iyetli e e el-i uhuddan daha büyük desen.
Çirki ir akılsızlık edersi . Ay e öyle de: Kâ e hür eti de ola İslâ iyet gi i çok
evsaf-ı İslâ iyye;
uha eti e ittifakı istediği halde, ü i e karşı ada ete
se e iyet ere e adi taşlar hük ü de ola azı kusuratı, i a e İslâ iyete ter ih
et ek, o dere e i safsızlık e akılsızlık e pek üyük ir zulü olduğu u aklı arsa
a larsı .
Said Nursî
Evet, tevhid-i imanî, elbette tevhid-i kulübü ister
Evet, tevhid-i imanî, elbette tevhid-i kulubu ister ve vahdet-i itikad dahi, vahdet-i
içtimaiyeyi iktiza eder. Evet, inkâr edemezsin ki, sen bir adamla beraber bir taburda
ulu akla, o ada a karşı dosta e ir ra ıta a larsı e ir ku a da ı e ri altı da
era er ulu duğu uzda arkadaşa e ir alaka telakki edersi . Ve ir e lekette
beraber bulunmakla uhuvvetkârâne münasebet hissedersin. Hâlbuki: İ a ı erdiği
nur e şuur ile e sa a gösterdiği e ildirdiği es a-i ilâhiyye adedince vahdet
alâkaları e ittifak ra ıtaları e uhu et ü ase etleri ar.
Said Nursî
Kal i öl e iş ise, aklı sö
e iş ise a larsı
Meselâ: Her iki izi , halikı ız ir, malikiniz bir, mabudunuz bir, razıkı ız ir. Bir ir,
bine kadar bir bir. He Peyga eri iz ir, di i iz ir, kı le iz ir. Yüze kadar bir bir.
Sonra köyünüz bir, devletiniz bir, memleketiniz bir. Ona kadar bir bir. Bu kadar bir
birler vahdet ve tevhidi, ifak e ittifakı, uha et e uhu eti iktiza ettiği e kâi atı
e küreleri ir iri e ağlaya ak a e î zi irler ulu dukları halde, şikak e ifaka,
ki e ada ete se e iyet ere örü ek ağı gi i ehe
iyetsiz e se e siz şeyleri
ter ih edip ü i e karşı hakiki ade et et ek e ki ağla ak; e kadar o ra ıta-i
ahdete ir hür etsizlik e o es a ı-ı uha ete karşı ir istihfaf e o ü ase at-ı
uhu ete karşı e dere e ir zulü
e i tisaf olduğu u, kal i öl e iş ise, aklı
sö e iş ise a larsı .
259
Said Nursî
Nasıl
e i
hakkı
var dersin?
Adalet-i mahzayı ifade ede
َ َ َ ‫اَ َتَز َ َ َ ا‬
ََ
َ ‫ََ َاخ‬
sırrı a göre, bir
ü i de ulu a â i ir sıfat yüzü da sair asu sıfatları ı ahkû et ek
hük ü de ola adâ et e ki ağla ak, e derece hadsiz ir zulü olduğu u hikmeti İslâ iyye sa a ihtar ettiği halde, asıl ke di i haklı ulursu ? Be i hakkı
ar
dersin?
Said Nursî
Yal ız Hak e i
esleği dir de eye hakkı yoktur
“e
esleği i e efkârı ı hak ildiği akit, esleği haktır eya daha güzeldir
de eye hakkı ar. Fakat yal ız Hak e i
esleği dir de eye hakkı yoktur.
َ‫َال َ َس ي‬
‫ط َت‬
َ ‫ن َعَينَ َالس‬
َ ‫َيب َ َك ي َ َ َ َ ل‬
َ ‫ض َعَنَ َكلَ َع‬
َ ‫َ عَينَ َال‬
sırrı a, i safsız azarı
ile mahkûm edemez.
e düşkü fikri hake
ola az. Başkası ı
esleğini butlan
Said Nursî
Her dediği dogru ol alı
“e i üzeri e haktır ki: Her söylediği hak olsu . Fakat her hakkı söyle eye se i
hakkı yoktur. Her dediği doğru ol alı, fakat her doğruyu de ek doğru değildir. )ira
senin gibi, niyeti halis ol aya
ir ada , asihatı, bazen damara dokundurur.
Aksü lâmel yapar.
Adalet-i
ahzayı ifade ede
َ ‫ََ َاخ‬
َ َ َ ‫اَ َتَز َ َ َ ا‬
ََ
sırrı a göre,
ir
ü i de ulu a â i ir sıfat yüzü de sair asu sıfatları ı ahkû et ek
hükmünde olan adâvet e ki
ağla ak, e dere e hadsiz ir zulü olduğu u
Hikmet-i İslâ iyye sa a ihtar ettiği halde, asıl ke di i haklı ulursu ? Be i hakkı
var dersin?
Said Nursî
260
İyilikle
uka ele etsen, nedamet eder, sana dost olur
Adavet etmek istersen, kalbindeki adavete ada et et, o u ref i e çalış. He , e
ziyade sana zarar veren nefs-i emmarene ve heva-i efsi e ada et et, ıslahı a çalış. O
uzır efsi hatırı içi
ü i lere ada et et e. Eğer düş a lık et ek isterse ,
kâfirler, zı dıklar çoktur, o lara ada et et. E et, asıl ki, uha et sıfatı uha ete
lâyıktır, öyle de: Ada et hasleti, her şeyde e el ke disi ada ete lâyıktır. Eğer
has ı ı ağlû et ek isterse , fe alığı a karşı iyilikle uka ele et. Çü kü: Eğer
fe alıkla uka ele ederse husu et tezayüd eder. )ahire
ağlû ile olsa, kal e
ki ağlar, ada eti ida e eder. Eğer iyilikle uka ele etse , eda et eder, sa a dost
olur.
Said Nursî
Hased evvelâ hâsidi ezer mahveder
Evet, fena bir adama: İyisi iyisi dese , iyileş esi e iyi ada a fe ası , fe ası
dese , fe alaş ası çok uku ulur. Ehl-i ki e ada et he
efsi e, he
ü i
kardeşi e, he ‘ah et-i İlâhiyeye zulmeder, tecavüz eder. Çünkü kin ve adavet ile
nefsini bir azab-ı eli de ırakır. Has ı a gele i etlerde aza ı ve korkusundan
gelen elemi efsi e çektirir, efsi e zul eder. Eğer ada et hasedde gelse, o ütü
bütün aza tır. Çü kü hased e elâ hâsidi ezer ah eder, ya dırır. Maksud hakkı da
zararı ya azdır eya yoktur.
Said Nursî
Kaderi te kid ede
aşı ı örse vurur kırar
Hem ona gelen musibetlerden memnun ve nimetlerden mahzun olup kader ve
Rahmet-i İlâhiyyeye, o u hakkı da ettiği iyiliklerde küsüyor. Adeta kader-i tenkid ve
‘ah ete itiraz ediyor. Kaderi te kid ede
aşı ı örse urur kırar. ‘ah ete itiraz
ede , rah ette
ahru kalır.
Said Nursî
Nefsi de gör ediği veya gör ek iste ediği kusuru u gör
261
A a a ir gü ada ete değ eye ir şeye ir se e ki e ada etle uka ele et eyi
ha gi i saf ka ul eder? Bozul a ış ha gi i da a sığar? Hâl uki ü i kardeşi de
sa a gele
ir fe alığı, ütün bütün ona verip, onu mahkûm edemezsin. Çünkü:
E elâ kaderi o da ir hissesi ar. O u çıkarıp o kader e kaza hissesi e karşı rıza ile
mukabele etmek gerektir.
“a iye : Nefis e şeyta ı hissesi i de ayırıp, o ada a ada et değil, elki, efsi e
ağlu olduğu da a ı ak e eda et ede eği i ekle ek.
“alise : “e ke di efsi de gör ediği eya gör ek iste ediği kusuru u gör, ir
hisse de o a er. “o ra, aki kala küçük ir hisseye karşı, e selâ etli e e ça uk
has ı ı ağlu edecek afv ve sahf ile ve ulûvv-u e a lıkla uka ele etse ,
zulümden ve zarardan kurtulursun.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Galiz gıy et üzeri e, eski “aid da arıyle efs-i emmarem heyacana geldi. Mazlumum.
Bu
e i zulü
çekil ez. Dedi. İ tika ı ı al ak istedi. Birde
kal i e geldi. Sen
madem hayat-ı dü ye iye i e hayat-ı uhre iye i dahi ‘isale-i Nur a feda ediyorsu ,
bu izzet-i
efs da arı ı dahi feda et. He
Aleyhisselâtü esselâ a
se e -i Hilkat-ı Kai at Fahr-ı Ale
e u ta iri isti al ede i sa lar ulu duğu gi i, se in o
gü eşe is ete zerre ik ir izzet-i efsi i kırıl ası a ehe
iyet er e diye ihtar
edildi. Benimde kalbim rahat etti.
Said Nursî
Liyakat kaza
Made
ağla
ak içi çalış ak gerektir
ahiret içi , hayır içi , i adet ve sevab için, iman ve ahiret için Risale-i Nur ile
ışsı ız. El ette Kur a
e i a
hiz etleri deki
ü ahede-i imaniye
haysiyetiyle yüz “uat kadar kıy ettar e yüz “uat ise, öyle her irisi yüz ada
kadar
262
ehe
iyetli ola
ü ahid kardeşler ile görüş ek e akd-i uhuvvet etmek, kuvvet
vermek ve almak ve teselli etmek ve müteselli olmak vehakiki bir tesanüd ile kudsî
hizmete sebatkârane devam etmek ve güzel seciyelerden istifade etmek ve
edresetüz zehra şakirdliği e liyakat kaza
ak içi
çalış ak gerektir.
musibetten kurtulmak için ne yapa ağız. Lisan-ı hal ile dedi iz. Be i
Bu
kal i e u
geldi: “ıkı ir tesanüdle el ele, omuz omuza veriniz.
Said Nursî
Aziz sıddık Kardeşleri
Kardeşleri izi
efisleri i efsi ize şerefte,
aka da, te e ühde hatta menfaat-ı
addiye gi i efsi hoşu a gide şeylerde ter ih edi iz. Kardeşleri izi
eziyetleri i
şahısları ızda e faziletleri i ke di izde tasa ur edip, o ları şerefleriyle şakira e
iftihar etmek.
Bir iri izi kusuru u gör eyerek yekdiğeri izi ayı ı a karşı gözü üzü yu u uz...
Düsturunuz: Bu hizmet-i Kur a iyede ulu a kardaşları ızı te kid et e ek e o lar
üstü de fazilet furuşluk e i de gıpta da arı ı tahrik et e ektir.
Said Nursî
Kardaşları !
E esaslı ku eti iz e okta-i isti adı ız, tesa üddür. “akı sakı
u
usi etleri
erdiği asabilik cihetiyle birbirinizin kusuru a ak ayı ız. Kadere itiraz hükmünde
ola
öyle ol asaydı şöyle ol azdı diye birbirinizinden gücenmeyiniz.
Said Nursî
263
Aziz “ıddık Kardeşleri
“izi tesa üdü üze e i ziyade ehe
iyet erdiği i se e i yal ız ize e Risale-i
Nura me faatı içi değil, elki tahkîkî iman dairesinde olmayan ve nokta-ı isti adı ve
sarsıl aya ir e aatı kat i uldukları ir hakikate daya aya pek çok uhtaç
bulunan avam-ı ehl-i i a içi dalâlet eraya ları a karşı yıl az, çekil ez, ozulmaz,
aldat az ir u i, ir ürşid, ir hü et ol ak ihetiyle sizi ku etli tesa üdü üzü
gören kanaat eder ki, ir hakikat var, hiç ir şeye feda edil ez, ehl-i dalâlete aşı ı
eğ ez, ağlu ol az diye kuvve-i i a iye e i a ı ku et ulur, ehl-i dünyaya ve
sefahete iltihaktan kurtulur.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Bili iz e esaslı ku eti iz e okta-i isti adı ız, tesa üddür. “akı sakı ir iri izi
kusuru a ak ayı ız. Bir iri izde gü e eyi iz. Ma ey i izdeki hakiki e uhre î
uhuvvet, gü e ek e tarafgirlik kaldır az. Bu za a da dalalet e gaflete karşı pek
çok a e i ku ete uhta ız. Mes ele iz çok aziktir. “aati izi ze ereği e e
gözü üzü hadekası a gele ir sı ah dahi i itir. Şi di e ziyade izi e Nurlar
vurmak ve susturmak için en fena plân Nur Tale eleri i ir iri de soğut ak e
ir iri de ayır aktır.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Me yus ol ayı ız. He
erak e telaş et eyi iz. İ ayet-i ‘a a iye i şallah
i dadı ıza yetişir. Bu üç ayda eri aleyhi ize ihzar edile o a patladı. İ şaallah
o ateş te a e sö e ek. Bütü hü u ları şahsı ı çürüt ek e Nuru fütühatı a
ula tı er ektir. Bütü ku etleriyle ize ur aya çalıştıkları dar e yir ide ire
i iş. İ şaallah o ir dahi izi e ruh e yaralı et eye ek e düşü dükleri ve kasd
ettikleri, izi ir iri de e Nurlarda kaçır ak plânları dahi aki kala ak.
Bir Nur Tale esi i
ahke e
üdafatı da
ir parçadır:
264
İftiraları yapa gizli düş a ları
aksadları da irisi de: Risale-i Nur Talebelerinin
Kur a a hiz et uğru da Müslü a lık ağları ile ir irleri e görül e iş ir şekilde
sarıl ış olarak tezahür ede e ir aksada atuf ol aya , sade e di kardeşliği
itibariyle hür et, şefkat e se gi i ifadesi ola tesa üdü ü kır ak ise, alda ıyorlar.
Beyhude hiç uğraş ası lar. Risale-i Nuru okuya ları e gerisi, e a i tale esi ola
be o lara şöyle e a eriyoru :
Biri iz Şarkta, iri iz gar ta, iri iz e u ta, iri iz şi alde, iri iz ahirette,
iri iz dü yada olsak yi e ir iri izle era eriz. Kâi atı ku eti toplansa bizi
yüksek Üstad “aid Nursî de e ‘isale-i Nur da e izi izde ayıra azlar. E et, iz
Nurcular, ayır ak içi tefrika tohu ları saçıldık a Nur ‘isaleleri e e ir iri ize İlâhî
ir ık atisiyet e azi e ile agla a Hiz ül Kur a erleriyiz.
Zira: Biz Kur a a hiz et ediyoruz e ede eğiz. Ahiret hakikatı a i a dığı ız içi
manevî olan bu sevgi ve tesanüdümüzü elbette hiçbir kuvvet sökemeyecektir. Çünkü:
Bütün Müslümanlar saadet-i e ediye akarrı da topla a aklardır.
Aziz “ıddık Kardeşleri
Müşe eş şerait içinde vahdetinizi muhafaza eden halet-i ruhiye, dünkü dâvâ ı is at
ediyor. E et, te silde hata yok. Nasıl ki üyük ir eli, küçük ir asha kadar hiz et-i
İslâ iyede ehl-i sü et e e ki al adığı gi i ay e efsi i ırakıp e ah iyet ile
tesanüd ve ittihadı uhafaza ede
ir halis kardaşı ız, ir elide ziyade e ki
alıyor, diye ka aatı gel iş.
Said Nursî
Efendiler!
Otuz kırk se ede eri e e i hesa ı a e küfür e ilhad a ı a u illeti ifsad e u
ata ı parçala ak fikriyle, Kur a hakikatı a e i a hakikatları a her esile ile
hü u ede
e çok şekillere gire
ir gizli ifsad ko itesi e karşı irkaç söz
ko uşa ağı .
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
265
Risale-i Nura, daha ata a e idareye zararı doku ak aha esiyle te a üz edil ez.
Daha o bahane ile ki seyi i a dıra azlar. Fakat e heyi değiştirip, di perdesi
altı da azı safdil ho aları eya id a taraftarları ı eya e a iyetli sofi eşre leri azı
kur azlıklarla ‘isale-i Nura e şakirdleri e ayrı ir ephede tecavüz etmeye
ü afıklar ça alıyorlar. Risale-i Nur şakirdleri ir tasarruf olduğu akitte ü akaşa
et esi ler, aldır ası lar. Alda a ehl-i ilim ve iman ile dost olsunlar. Biz size
iliş iyoruz, siz de ize iliş eyi iz, iz ehl-i i a ile kardaşız deyip yatıştırsı lar.
Said Nursî
Ey sevaba hırslı ve a al-ı uhreviyeye ka aatsız i sa !
Be de ders alıp se a kaza dırsı lar düşü esi efsi e e a iyeti ir hilesidir. Ey
sa a a hırslı e a al-ı uhre iyeye ka aatsız i sa ! Bazı Peyga erler gel işler ki,
ahdut irkaç kişide
aşka itti a ede ler ol adığı halde, yi e o Peyga erlik
vazife-i kudsiyesi i hadsiz ü reti i al ışlar. De ek hü er kesret-i et a ile değildir.
Belki hü er ‘ıza-ı İlâhiyi kaza akladır. “e e i oluyorsu ki, öyle hırs ile herkes
beni dinlesin diye vazifeni unutup vazife-i ilâhiyeye karışıyorsu ? Ka ul ettir ek,
se i etrafı a halkı topla ak, Ce a -ı Hakkı
azifesidir. Vazife i yap, Allahı
azifesi e karış a. Made çok se a istersi , ihlâsı esas tut e yal ız ‘ıza-ı İlâhiyi
düşü .
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Her biriniz her irisi e irer teselli i e ahlâk e sa ırda irer ümune-i imtisal ve
tesa üd e taltifde irer şefkatli kardeş e ders üzakeresi de irer zeki uhatap e
u i e güzel se iyeleri i ikası da irer ayi e ol a ız o addî sıkı tıları hiçe
i dirir diye düşü üp ruhu da ziyade se diği sizler hakkı da teselli uluyoru .
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Medresetüz )ehra ı
ir dershanesi olan bu Medrese-i Yusufiyede, öz kardeşte
daha üşfik çok hakiki dostları ı e ürşid gi i uhre î kardeşleri görmek, ziyaret
et ek e o ları hususi eziyetleri de istifade et ek e şeffaf şeylerde sirayet
ede Nur e Nura î gi i hase eleri de , a e î yardı ları da , ferahları da ,
266
tesellileri de , ku et al ak iheti de u
perdesi hükmüne geçer.
usi et, şekli i degiştirir, ir nevi inayet
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Siz birbirinize en fedakâr nese î kardeşte
kardeşi kusuru u örter, unutur, affeder.
daha ziyade kardeşsiniz. Kardeş ise,
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
İ şaallah ahkememizin te hirinde e tahliye ola Kardaşları ızı yi e ahke e
gü ü de urada ulu aları da üyük hayırlar ar. E et: ‘isale-i Nurun meselesi,
Âlem-i İslâ da, hususan bu memlekette küllî ir ehe
iyeti ulu duğu da , öyle
heya a lı topla alar ile u u u
azar-ı dikkati i, Nur hakikatları a el et ek
lazı dır ki, ü idi izi e ihtiyarı ızı e gizle e izi e uarızları küçült eleri i
fe ki de e ihtiyarı ızı hari i de, öyle şaşaa ile Risale-i Nur kendi derslerini dost ve
düş a a âşikâre
eriyor. E
ahre sırları ı, e
â ahre lere çeki eyerek
gösteriyor. Made hakikat udur, iz küçük sıkı tıları ızı, ki i gi i ir a ı ilaç ilip
sa ır e şükret eliyiz. Ya Hu! Bu da geçer demeliyiz.
Said Nursî
Nur Tale eleri i Bir iri de soğut ak
Aziz “ıddık Kardaşları
Sizi ruh-u a ı la te rik ederi ki, ça uk yara ızı teda i etti iz. Be de u ge e
şifada ta ferahla dı . )ate , Medresetüz zehra te essü edip, hakiki ihlâs e ta
fedakârane terk-i enaniyeti ve tevazu-u ta
ı daire-i Nurla aşılıyor; eşreder. El ette
gayet cüz-i ve muvakkat hassasiyet ve titizlik ve nazlanmak, o kuvvetli dersini ve
uhu et alâkası ı oza az. Ve o ihlâs le ası u oktada üke
el asihtir. Şi di
en ziyade izi e Nurları, ur ak e sars ak içi e fe a plân, Nur Talebelerini
ir iri de soğut ak e usa dır ak e eşre
e fikir iheti de ir iri de
267
ayır aktır. Gerçi gayet üz i ir azla ak oldu. Fakat göze ir taş düşse aşa düşe
ir taş kadar i itir ki, büyük bir hadise hükmünde mataram haber verdi.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
“izdeki ihlâs, sadakat e eta et, şi diki ağır sıkı tılarda ir iri izi kusuru a
bakmamaya ve setretmeye kâfi bir sebebtir. Ve Risale-i Nur zinciriyle kuvvetli uhuvvet
öyle ir hase edir ki, i seyyieyi affettirir. Haşirde adalet-i ilâhiye hasenelerin
seyyielere ra ih gel esile affettiği e i ae , siz de hase eleri rüçha ı a göre
uha et e af
ua elesi i yap ak lâzı dır. Yoksa ir seyyie ile hiddet et ek,
sıkı tıda gele ir titizlik, ir asa ilik ile zararlı ir hiddet, iki ihetle zulüm olur.
İ şaallah, ir iri ize sürurda e tesellide yardı edip, sıkı tıyı hiçe i dirirsi iz.
Said Nursî
Ey Kardeşleri
Bu za a da öyle dehşetli ereya lar e hayatı e iha ı sarsacak hadiseler içinde,
hadsiz bir metanet ve itidal-ı de e ihayetsiz ir fedakârlık taşı ak gerektir.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Şi di Nur uları ürküt ek, zaif da ar ulup azarları ı aşka tarafa çe ir eğe azı
aha eleri uluyorlar. İ şaallah de ir gi i eti Nur uları kahra a a e se atları
ve tahammülleri ve mücahid-i ek er ola Nuru hakikatları, o u eli de irer el as
kılı ç ulu a şakirdleri şahs-ı a e isi i pek harika fedakârlığı o ları o plânları ı
da akî
ıraka ak.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Şeyta -ı i sî şeyta -ı i îden aldığı derse i ae Hiz il Kur a ı fedakâr hadi leri i
hubb-u ah asıtasiyle aldat ak e o kudsî hiz ette e o a e î, ul î ihadda az
geçir ek istiyorlar. İ sa da, ekseriyet iti ariyle hu -u cah denile hırs-ı şöhret e
268
hodfuruşluk e şa -u şeref de ile riyakâra e halklara görü ek e nazar-ı a
ede
mevki sahibi olmaya, cüzî küllî arzu ardır. Hatta o arzu içi hayatı ı feda eder
dere esi de şöhretperestlik hissi onu sevkeder. Ehl-i ahiret içi
u hırs gayet
tehlikelidir. Ehl-i dünya için de gayet dağdağalıdır. Çok ahlak-ı seyyie i de e şeidir.
Ve i sa ları da e zayıf da arıdır. Ya i ir i sa ı yakalamak ve kendine çekmek için,
onun o hissi i okşa akla ke di e ağlar, he o u ile o u ağlup eder.
Kardeşleri hakkı da e ziyade korktuğu
u ları u zayıf da arı da ehl-i ilhadı
istifade etmek ihtimalidir. Bu hal e i çok düşü dürüyor. Hakikî ol aya azı içare
dostları ı o surette çektiler, a e o ları tehlikeye attılar. O içareler kal i iz Üstad
ile beraberdir, fikriyle kendilerini tehlikesiz zannederler. Hâlbuki ehl-i ilhadı
ereya ı a ku et ere e propaga daları a kapıla elki, il eyerek hafiyelikte
isti al edil ek tehlikesi ulu a ir ada ı kalbim safidir, Üstadı ı
esleği e
sadıktır de esi u isale e zer ki, irisi a az kılarke kar ı daki yeli tuta ıyor,
çıkıyor, hades uku uluyor. O a a azı ozuldu de ildiği akit o diyor neden
a azı
ozulsu kal i safidir.
Said Nursî
Ey Kardeşleri
ve Ey hizmet-i Kur a da arkadaşları
Bu hubb-u cah cihetinden gelen dessas ehl-i dü ya ı hafiyelerine veya ehl-i dalâletin
propaga da ıları a eya şeyta ı şakirdleri e deyi iz ki: E elâ ‘ıza-i ilâhî ve iltifat-ı
Rahmanî ve kabul-ü Rabbanî öyle ir aka dır ki, i sa ları te e ühü e istihsa ı
ona nisbeten bir zerre hükmündedir yoksa arzu edilecek bir şey değildir. Çü kü ka ir
kapısı da sö er eş para et ez.
Said Nursî
Aziz Kardeşleri
Şi di Nur uları ürküt ek, zaif da ar ulup azarları ı aşka tarafa çe ir eye azı
bahaneleri buluyorlar. İ şaallah de ir gi i eti Nur uları kahra a a e se atları
ve tahammülleri ve mücahid-i ek er ola Nuru hakikatları, o u eli de irer el as
kılı ç ulu a şakirdleri şahs-ı a e isi i pek harika fedakârlığı o ları u plâ ı ı
da aki
ıraka ak. E et, e et u uz ol adığı gi i ehe e dahi lüzu suz değil.
“izlere tekrar ile eya edil iş.
269
Eski za a ı kahra a
ü ahidleri e is ete e az zah et, ağır şerait e u
za a ı şiddet-i ihtiyaç ihetiyle çok se ap kaza a i şaallah halis Nur ulardır. Ve
oşu oşu a, adi he a, elki gü ahlı zararlı gide irkaç se e ö rü ü, öyle kudsî
bir hizmet-i i a iye e Kur a iyeye sarfede e o u ile e edî ir ö rü kaza a Nur
Tale eleridir. Be , ke di hisse e düşe
ütü
u hü u lara karşı, pek çok
zafiyetimle bera er taha
üle karar erdi . İ şaallah, ku etli, fedakâr, ge ç
kahra a kardeşleri
e de geri kal az e kaç azlar. Ve kaça ları da geri
çe ir eye şi diye kadar çalıştıkları gi i çalışa aklar.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşlerim
İhlâsı sırrı ı ke di izde yerleştir ek içi gayet dere ede uhta ız, yoksa he
şi diye kadar kaza dığı ız hiz et-i kudsiye kıs e zayi olur de a et ez, he
‫اا‬
َ ‫اَ َتَشتَ ا َبآيَ تى َثَ َ ا َقَ ي‬
ََ
şiddetli es ul oluruz.
ayeti deki şiddetli
tehditkârane nehy-i ilâhiye mazhar olup, saadet-i e ediye zararı a a asız, lüzu suz,
zararlı, kederli, hodfuruşa e ke di i eğe dir eye çalışır ası a sakil, riyakârane
azı hissiyat-ı süfliye e e afi-i üz iyye i hatırı içi ihlâsı kır akla he
u
hiz etteki u u kardeşleri izi hukukuna tecavüz, hem hizmet-i Kur a iyenin
kudsiyeti e hür etsizlik et iş oluruz.
Said Nursî
Ey Kardeşleri
Mühim ve büyük bir umur-u hayriye i çok uzır a ileri olur. Şeyta lar, o hiz eti
hadimleriyle çok uğraşır. Bu a ilere e u şeyta lara karşı, ihlâs kuvvetine
daya ak gerektir. İhlâsı kıra ak es a da yıla da akre de çeki diği iz gi i
(‫ا َ َم َ َ ح َمَ َ َ بى‬
َ ‫س ٍََ اَم َ َ َب لس ءَ َا‬
ََ ‫)ا َ َال ف‬
çekininiz. Hazret-i Yusufun
demesiyle nefs-i emmareye itimad edilmez. Enaniyet ve nefs-i emmare sizi
aldat ası . İhlâsı kaza ak e uhafaza et ek e a ileri defet ek içi gele ek
ihlâs düsturları reh eri iz olsu .
Said Nursî
Kardeşleri izi
efisleri i efsi ize ter ih edi iz:
270
Kardeşleri izi
efisleri i efsi ize şerefte, makamda, teveccühte hatta menfaat-ı
addiye gi i efsi hoşu a gide şeylerde ter ih edi iz.
Kardeşleri izi şerefleriyle şakira e iftihar et ek:
Kardeşleri izi
eziyetleri i şahsı ızda e faziletleri i ke di izde tasa ur edip,
o ları şerefleriyle şakira e iftihar et ek.
İhlâsı zedelenir, hizmette kudsiyeti kaybeder:
Nefs-i e
are hodga lık ihetiyle o e faatı aşkası a kaptır a ak içi hakiki ir
kardeşi e e o hususi hiz ette arkadaşı a karşı ir reka et da arı uya dırır, ihlâsı
zedelenir, hizmette kudsiyeti kaybeder, ehl-i hakikat azarı da sakil ir aziyet alır.
İşte Ey Kardeşleri !
“izleri i şaallah menfaat-ı addiye reka ete se k et iye ek. Fakat e faat-ı
uhre iye oktası da ir kısı ehl-i tarikat alda dıkları gi i, sizi de alda a ız
ü kü dür. Be de ders alıp se ap kaza dırsı lar düşü esi, efsi e e a iyeti
bir hilesidir.
Meslekdaşları ızla ve di daşları ızla ittifak edi iz:
Ehl-i Hakkı sukutta
e zillette kurtar ayı e
iri i e e
ühi
ir azife-i
uhreviye telâkki edip yüzer ayat ve ehadis-i e e iye i şiddetle emrettikleri
uhu et, uha et e tesa üdü yapıp ütü hissiyatı ızla ehl-i dünyadan daha
şiddetli ir surette eslekdaşları ızla e di daşları ızla ittifak edi i .
Yekdiğeri i hiz etleri i te rik ve te il ederler:
Umur-u diniyede ve uhreviyede reka et, gı ta, hased e kıska çlık ol a alı e
hakikat nokta-ı azarı da ola az. Mesleği iz hillet e uhu et oldugu da şahsiyet
Haşiye
ve enaniyet cihetinden bir rekabet olmaz.
Haşiye
Nur Dairesi de ir ağa ey diğer ir kardaşı kıska
ir irleri i
eziyetleri i
az, hased et ez, kötüle ez, ilakis
aşiri olurlar, yekdiğeri i hiz etlerini tebrik ve tebcil ederler.
271
Ahirete ait amal-i salihada rekabet olamaz
Umur-u diniyede ve uhreviyede rekabet, gıpta, hased e kıska çlık ol a alı e
hakikat nokta-i azarı da ola az. Ahirette edar-ı reka et ir şey yoktur. Ve reka et
de olamaz. Öyle ise, ahirete ait amal-i salihada reka et ola az, kıska çlık yeri
değildir. Kıska çlık ede ya riyakârdır, a el-i saliha suretiyle dü ye î eti eler arıyor
eyahut sadık ahildir ki, a el-i saliha ı ruhu, esası ihlâs olduğunu derk etmiyor.
Hakka hiz et, üyük e ağır ir defi eyi taşı ak ve muhafaza etmek gibidir. O
defineyi omzunda taşıya lara e kadar ku etli eller yardı a koşsalar daha ziyade
se i ir, e u olurlar, kıska ak şöyle dursu , gayet sa i i ir uha etle o
gelenlerin kendilerinden daha ziyade olan kuvvetlerini ve daha ziyade tesirlerini ve
yardı ları üftehira e alkışla ak lâzı gelirke , edir ki, rekabetkârâne o hakiki
kardeşlere e fedakâr yardı ılara akılıyor e o hal ile ihlâs kaçıyor.
Mesleği iz sırr-ı ihlâsa daya ıp, hakaik-ı i a iyye olduğu içi , reka ete, tarafgirlik e
ü arezeye se k ede halâtta te errüd et eye esleği iz iti ariyle ecburuz.
Bi ler teessüf ki, şi diki üdhiş yıla ları hü u u a aruz ehl-i diyanet, sineklerin
ısır ası gi i üz i kusuratı aha e ederek, ir iri i te kid ile, yıla ları e zı dık
ü afıkları tahri atları a e ke dileri i o ları eli ile öldür esi e yardı ediyorlar.
Hubb-u ahda gele şöhret perestlik saikası ile e şa -u şeref perdesi altı da
teveccüh-ü ammeyi kazanmak, nazar-ı dikkatı ke di e el et ekle e a iyeti
okşa ak e efs-i emareye bir makam vermektir ki, en mühim bir maraz-ı ruhî olduğu
gibi, şirk-i hafi ta ir edile riyakarlıga hodfuruşluğa kapı açar, ihlâsı zedeler.
Said Nursî
Ey Kardaşları !
Kur a -ı Hakî i hiz eti deki esleği iz hakikat e uhu et olduğu e uhu eti
sırrı ile şahsiyeti i kardeşler içi de fa i edip o ları efisleri i kendi nefsine tercih
et ek olduğu da ,
a ey i izde u e i hu -u ahda gele reka et te sir
etmemek gerektir.
Said Nursî
272
Aziz “ıddık Kardaşı
“e i gördüğü azife-i Kur a iye i hepsi ü arektir. Ce a -ı hak sizi u affak
etsi . Fûtur er esi . Şe ki izi artırsı . Uhu et içi ir düstur eya ede eği . O
düsturu idde
azara al alısı ız. Hayat, ahdet e ittihadın neticesidir.
İ tiza kârâ e ittihat gittiği akit, a e î hayat da gider.
َ‫َبَ َ يح م‬
َ ‫ََ َاََ َتَ َ َ ع ا َفَتَف َش ا َ ََ َتَ ه‬
İşaret ettiği gi i tesa üd ozulsa,
e aatı tadı kaçar. Bilirsi iz ki; üç elif ayrı ayrı yazılsa, kıy eti üçtür tesa üd-ü adedi
ile yazılsa, yüzo ir kıy eti de olduğu gi i, sizi gi i üç dört hadi -i hak ayrı ayrı e
taksimül amel cihetiyle hareket etseler, kuvvetleri üç dört ada kadardır. Eğer hakiki
ir uhu etle, ir iri i ay ı ol ak der ede ir tefa i sırrı ile hareket etseler o dört
ada , dörtyüz ada ku eti i kıy eti dedirler.
Bir iri i kıska ak değil elki ilâkis ir iri i fazla ku e ti de
e un olurlar.
Şuurlu farzettiği iz ir çark daha ku etli ir çarkı görse e u olur. Çü kü
azifesi i tahfif ediyor. Hak e hakikatı , Kur a e i a ı hiz eti ola üyük ir
hazine-i âliyeyi o uzları da taşıya zatlar, ku etli o uzlar altı a girdikçe iftihar
eder, i ettar olur şükreder.
“akı
ir iri ize te kid kapısı ı aç ayı ız. Te kid edile ek, kardeşi izde hariç
dairede çok ar. Be
asıl eziyeti izle iftihar ediyoru , o eziyetlerde
e
ahru kaldıkça, sizde ulu duğu da
e u oluyoru . Ke dimindir, telâkki
ediyoru . “izde Üstadı ızı
azariyle ak alısı ız. Adeta her iri iz öteki i
faziletleri e aşir olu uz.
Said Nursî
(Tesanüdü Bozmak)
Aziz “ıddık Kardeşleri
Risale-i Nur talebeleri içinde tesanüdü boz ak o sekiz se ede eri hakkı ızda
progra ları, has tale eleri izde kaçır ak, soğut ak idi. Bu plânları aki kaldı.
Şi di tesa üdü oz ak e azı e faatperest fakat ehl-i ilim ve ehl-i dinden Risale-i
Nur u ereya ı a karşı rakip çıkar ak suretiyle i tişarı a zarar er eye çalışıyorlar.
Said Nursî
273
İhtilâf ve Te kid
Aziz “ıddık Kardaşları
“akı dikkat edi iz. İhtilaf-ı eşre i izde e zayıf damarlardan ehl-i dalalet istifade
edip, bir iri ize te kid ettir eye
eyda
er eyi iz. Meş eret-i şer iyye ile
reyleri izi teşettütte
uhafaza edi iz. İhlâs risaleleri i düsturları ı, her akit göz
önünde bulundurunuz. Yoksa az bir ihtilaf bu vakitte Risale-i Nur a üyük ir zarar
ere ilir. Hatta sizde sakla a . İşte şi di Feyzi de, E i de iliyorlar ki,
mabeyninizde gayet ehemmiyetsiz bir tenkid, bize burada zarar veriyor gibi. Size hiç
il ediği halde u oktaya dair iki ektup yazdı . Ve ruhe çok e dişe ediyordu .
Acaba yeni bir taarruz mu var diye muzdarib idim.
Said Nursî
(Tesanüdü sarsmak istiyorlar)
Aziz “ıddık Kardaşları
Birde ruhu a gel iş ir e dişeyi eya ediyoru . Ehl-i dalâlet Risale-i Nur u el as
kılıçları a uka ele ede edikleri içi , şakirdleri içi de, eşre leri eya hissiyatları
uhalefeti de zayıf da arları ulup şakirdleri içindeki tesanüdü sarsmak
istedikleri i hissetti . Ve a ladı . “akı çok dikkat ede iz. İçi ize ir u aye et
düş esi . İ sa hatada hali ola az. Fakat te e kapısı açıktır. Nefs e şeyta sizi
kardeşi ize karşı itiraza e haklı olarak te kide se kettiği akit deyiniz ki:
Biz değil öyle üz i hukuku uzu, elki hayatı ızı e haysiyeti izi e dü ye î
saadetimizi ve Risale-i Nur u e ku etli ra ıtası ola tesa üde feda et eye
ükellefiz. O ize kaza dırdığı eti e iti ariyle dü yaya e a iyete dair her şeyi feda
et ek azife izdir deyip nefsinizi susturunuz. Medar-ı iza ir esele arsa
eş eret edi iz. Çok sıkı tut ayı ız. Herkes ir eşre de ol az. Müsa aha ile
ir iri e ak ak şi di elze dir.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Bu dünyada hususen bu zamanda, hususe
usi ete düşe lere e ilhassa Nur
şakirdleri de dehşetli sıkı tılara e e yusiyetlere karşı e te sirli çare, ir iri e
274
teselli ve ferah vermek ve kuvve-i maneviyesini takviye etmek ve fedakâr hakiki
kardeş gi i ir iri i ga
e hüzü e sıkı tıları a erhe sür ek e ta şefkatle
kederli kal leri i okşa aktır.
Ma ey i
ben size
istirahatı
erdiği i
izdeki hakiki e uhre î uhu et gü e ek e tarafgirlik kaldır az. Made
bütün kuvvetimle itimad edip bel ağla ışı
e sizi içi değil yal ız
ı e haysiyeti i e şerefi i, elki se i çle ruhu u da feda et eye karar
ilirsi iz. Belki de görüyorsu uz.
Hatta kase le te i ederi ki: “ekiz gü dür Nur u iki rük ü zahiri ir iri e
azla ak e teselli yeri e, hüzü er ek ola ehe
iyetsiz hadise, u sırada,
e i
kal i e erdiği aza
ihetiyle Eyvah! Eyvah! El aman! El aman! Ya
Erha ürrahi i ! Bizi uhafaza eyle. Bizi i e i sî Şeyta ları şerri de kurtar!
Kardeşleri i kal leri i ir iri e ta sadakat e uha et e uhu et e şefkatle
doldur. Diye hem ruhu , he kal i , he aklı , feryad edip ağladılar. Mesele iz
çok aziktir. “aati izi ze ereği e e gözü üzü hadekası a gele ir sı ah ir
zerrecik dahi incitir. Ve bu noktada ehemmiyetlidir ki, maddi üç patlak ve manevî üç
üşahedeler, ta ta ı a ha er verdiler.
Said Nursî
Nuru fütuhatı a ula tı ver ek. Bizi ir iri izde ve Nur larda kaçır ak
Aziz “ıddık Kardeşleri
Me yus ol ayı ız. He
erak e telaş et eyi iz. İ ayet-i ‘a a iye i şallah
i dadı ıza yetişir. Bu üç ayda eri aleyhi ize ihzar edile o a patladı. İ şaallah
o ateş te a e sö e ek. Bütü hü u ları şahsı ı çürüt ek e Nuru fütühatı a
ula tı er ektir.
E irdağ ı daki alu
ü afıkda daha uzır e gizli zı dıkları eli de ir alet ir
ada
id akâr ir yarı ho a ile era er, ütü ku etleriyle ize ur aya çalıştıkları
dar e, yir ide ire i iş. İ şaallah o ir dahi izi e ruh e yaralı et eye ek. Ve
düşü dükleri e kasteddikleri, izi ir iri de e Nurlarda kaçır ak plânları dahi
akim kalacak.
Said Nursî
275
İzzet-i Nefs Da arı ı dahi Feda et
Aziz “ıddık Kardaşları
İhtiyarı garazkâra e e şahsı a karşı galiz gıy eti üzeri e, eski “aid da arıyle efs-i
emmarem heyacana geldi. Mazlumum, u e i zulü çekil ez dedi. İ tika ı ı al ak
istedi. Birden kalbime geldi:
Sen madem hayat-ı dü ye iye i e hayat-ı uhre iye i dahi ‘isa le-i Nur a feda
ediyorsun, bu izzet-i efs da arı ı dahi feda et. He se e -i hilkat-ı kâinat, Fahr-ı
âlem Aleyhisselâtü Vesselâ a e u ta iri isti al ede i sa lar ulu duğu gi i,
se i o gü eşe is ete zerrecik bir izzet-i efsi i kırıl ası a ehe
iyet er e diye
ihtar edildi. Benim de kalbim rahat etti.
Said Nursî
Ey de ir gi i sarsıl az kardeşleri
Mes ele iz çok aziktir. Be sizlere çok gü e iyordu ki, ütü azifeleri i şahs-ı
a e î ize ırak ıştı . Siz de ütü ku eti izle e i i dadı a koş a ız lâzı
geliyor. Gerçi hadise iz pek üz i e geçi i e küçük idi, fakat saati izi ze ereği e
e gözü üzü , hadekası a gele ir sı ah ir zerre ik dahi i itir. Ve u oktada
ehemmiyetlidir ki, maddî üç patlak e a e î üç üşahedeler, ta ta ı a ha er
verdiler.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Hüsrev ve Mehmed Feyzi, Sabri!
Be sizlere ütü ka aatı la iti ad edip istirahat-ı kal le ka re gir ek e urları
selâ eti i size ırak ak ekliyordu . Ve hiç ir şey sizi ir iri izde ayır aya ak
biliyordum.
Şi di dehşetli ir plânla Nur u erkâ ları ı ir iri de soğut ak içi res e ir iş ar
ar. Made sizler lâzı olsa ir iri ize hayatı ızı ku e-i sadakatı ız e Nurlara
şiddetli alaka ızı
uktezası olarak feda edersiniz. Elbette gayet cüz-i ve geçici ve
276
ehe
iyetsiz hissiyatı ızı feda et eye ükellefsi iz. Yoksa katiye izlere u sırada
üyük zararlar ola ağı gi i, Nur dairesi de ayrıl ak ihti ali ar diye titriyoru .
Üç gü de eri hiç gör ediği
ir sıkı tı e i tekrar sarsıyordu. Şi di katiye ildi
ki, göze ir saç düş ek gi i az ir azla ak sizi gi ileri
a ey i de ara ızda
hayat-ı uriye ize ir o a olur. Hatta size u u da ha er ereyi . Geçe fırtı a ile
izi alakadar göster eye çok çalışıl ış. Şi di a ey i izde az ir ya a ilik at aya
ça alıyorlar.
Be sizi hatırı ız içi her iri izde o dere e zah et çektiği halde, sizde
hiç iri izi kusuru a ak a ağa karar erdi . “iz dahi haklı e haksız olsa e lik
yap a ak, Üstadı ız ola şakirdleri şahs-ı a e isi a ı a istiyoru . Eğer o a i
yerde era er ulu akta gizli o par aklar karışıyorlar, iri iz Tahiri i koğuşu a
gidiniz.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
“akı sakı
ükaşa et eyi iz. Casus kulaklar istifade ederler. Haklı olsa, haksız olsa
u hali izde ü akaşa ede haksızdır. Bir dirhe hakkı arsa, ü akaşa ile i
dirhe
izlere zararı doku a ilir.
Bir za a Eskişehir hapsi de titiz kardaşları a söylediği
ir hikâyeyi tekrar
ediyorum. Eski Harb-i u u ide ‘usya ı şi ali de doksan zabitimiz ile beraber bir
uzu koğuşta esir olarak ulu uyorduk. O zatları a a karşı haddi de çok ziyade
te e ühleri ulu ası da asihatla gürültülere eyda er ezdi . Fakat irde
asa iyet e sıkı tıda gele
ir titizlik, şiddetli ü akaşalara sebebiyet vermeye
aşladı. Be de üç-dört ada a dedi . “iz erede gürültü işitse iz, gidi iz haksıza
yardı edi iz. O lar dahi öyle yaptılar, zararlı ü akaşalar kalktı.
Be de sordular ede u haksız ted iri yaptı ? Dedi : Haklı ada i saflı olur, bir
dirhe hakkı ı, istirahat-ı u u i i yüz dirhe
e faatı a feda eder. Haksız ise,
ekseriyetle e a iyetli olur, feda et ez gürültü çıkar.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
277
Te rü e ile kat i a ladık ki; Biz ahdet-i es ele ihetiyle ta
ir tesa üde şiddetle
uhta ız. “ıkı tıda gele gü e ekler e titizlikler e itirazlar izi perişa iyeti izi
ikileştirir. Maatteessüf e ziyade gü e diği
e iti ad ettiği sizlerdiniz. Dikkat
ediniz, küfr-ü mutlakı üdafaa ede gizli ko ite içi ize par ak sok ası . Şimdi siz
a ey i izde ü akaşasız ir eş eret edi iz. Kararı ızı ka ul ederi .
Risale-i Nur u tesettür perdesi de çıkıp gayet üyük e u u î ir es elede ke di
kendine erkezleri e ü arezesi za a ı da şakirdleri i arkası da ul ak e
kaç a akla sarsıl az e ağlû ola az ir hakikata ağla dıkları ı üteaddit e
mütehayyir ehl-i i a a göster esi gayet lüzu lu olduğu u dahi azarı ıza e
eş ereti ize alı ız. “akı sakı
ir iri izi kusuru a ak ayı , hiddet yeri de
hür et edi iz. İtiraz yeri de yardı ediniz.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
“izdeki ihlâs, sadakat e eta et, şi diki ağır sıkı tılarda ir iri izi kusuru a
bakmamaya ve setretmiye örtmeye, kâfi bir sebebdir. Ve Risale-i Nur zinciriyle
kuvvetli uhuvvet öyle bir hasenedir ki, bin seyyieyi affettirir. Haşirde adalet-i ilâhiye,
hasenelerin seyyielere racih gelmesiyle affettiği e i ae , siz de hasenelerin
rüçha ı a üstü lüğü e göre uha et e af
ua elesi i yap ak lâzı dır. Yoksa
ir seyyie ile hiddet et ek, sıkı tıda gele ir titizlik, ir asa ilik ile zararlı ir hiddet,
iki ihetle zulü olur. İ şaallah, ir iri ize sûrurda e tesellide yardı edi iz, sıkı tıyı
hiçe indirirsiniz.
Said Nursî
Kardeşleri
Gaflet e dü yaperestlikte çıka dehşetli ir e a iyet u za a da hük ediyor,
onun için ehl-i hakikat, hatta eşru ir tarafta dahi olsa e a iyette , hodfuruşlukta
azgeç eleri lâzı olduğu da , ‘isale-i Nur u hakiki şakirdleri uz parçası ola
enaniyetleri i şahs-ı a e ide e ha z-ı üşterekte erittikleri de , i şaallah u
fırtı ada sarsıl ıya aklar.
278
E et: Mü afıkları ehe
iyetli e te rü e ir plânı, öyle her iri irer za it, irer
hâki hük ü deki eşhası, üşterek ir es elede öyle kaçı ak e ir iri i te kid
et ek asa iyeti i ere sıkı tılı yerlerde toplattırır. Boğuşturur, manevî kuvvetlerini
dağıttırır. “o ra ku eti i kay ede leri kolay a tokatlar urur. ‘isale-i Nur şakirdleri,
kardeşlik, kardeşa e şefkat e uha etle irti at, hillet e uhu et e fe afi l ihvan
esleği de gittikleri de i şaallah, bu tecrübeli ve münafıka e plâ ı da akim
ıraka aklar.
Biliniz ki e esaslı ku eti iz e okta-i isti adı ız, tesa üddür. “akı sakı
u
usi etleri erdiği asa ilik ihetiyle ir iri izi kusuru a ak ayı ız. Kıs et e
kadere itiraz hük ü de ola şek alar e öyle ol asaydı şöyle ol azdı" diye
birbirinizden gücenmeyiniz.
Said Nursî
Tesanüdü muhafaza eden halis ir kardeşi iz ir velide ziya de
evki alıyor
Aziz “ıddık Kardeşleri
Müşe eş şerait içi de ahdeti izi uhafaza ede , halet-i ruhiye dü kü da a ı is at
ediyor. E et, te silde hata yok. Nasıl ki üyük ir eli, küçük ir asha kadar hiz et-i
İslâ iyede ehl-i sü et e e ki al adığı gi i, ay e öylede, u za a da hiz et-i
imaniyede hazz-ı efsi i ırakıp e ah iyet ile tesa üd e ittihadı uhafaza ede
halis kardaşı ız, ir elide ziyade e ki alıyor diye ka aatı gel iş.
Said Nursî
Kardaşa e Cemaat Ve Toplanmak
Madem hayat-ı içti aiye i ir te el taşı e fıtrat-ı eşeriye i ir ha et-i zaruriyesi
e aile hayatı da ta kabile e illet e İslâ iyet e i sa iyet hayatı a kadar e
lüzu lu e ku etli ra ıta e her i sa ı kâi atta gördüğü e tek aşı a uka ele
ede ediği edar-ı zarar e hayret e i sa î e İslâ î azifeleri ifası a a i addi
e a e î es a ı teha ü atı a karşı ir okta-i istinat ve medar-ı teselli ola
dostluk e kardaşa e e aat e toplanmak ve samimane uhrevî cemiyet ve uhuvvet,
siyasî cephesi ol adığı halde e ilhassa he dü ya he di , he ahiret saadetleri e
katî esile olarak i a e Kur a dersi de halis ir dostluk e hakikat yolunda bir
arkadaşlık e ata a e illeti e zararlı şeylere karşı ir tesa üd taşıya ‘isale-i Nur
şakirdleri i pek çok takdir e tahsi i e şaya ders-i imanda toplanmaları a e iyet-i
279
siyasiye a ı ı ere ler, el ette e herhalde ya gayet fe a ir surette alda ış eya
gayet gaddar ir a arşisttir ki, he i sa iyete ahşiya e düş a lık eder, he
islâmiyete nemrudane adavet eder.
Hem hayat-ı içti aiyeye a arşiliği e ozuk e ütereddi ta rıyla husu et eder. Ve
bu vatana ve bu millete ve hâkimiyet-i İslâ iyeye e di î ukaddesata karşı
ürteda e, üte errida e, a uda e ü adele eder. Veyahut e e i hesa ı a u
illeti a da arı ı kes eye e oz aya çalışa elha as ir zı dıktır ki, hükü eti
iğfal e adliyeyi şaşırtır, ta o şeyta lara, fir a u lara, a arşistlere karşı şi diye kadar
isti al ettiği iz a e î silâhları ızı kardaşları ıza e ata ı ıza çe irsi
eya
kırdırsı .
Said Nursî
Çok Şekillere gire gizli ifsad ko itesi
Efendiler!
Otuz kırk se ede eri e e i hesa ı a e küfür e ilhad a ı a bu milleti ifsad ve bu
ata ı parçala ak fikriyle, Kur a hakikatı a e i a hakikatları a her esile ile
hü u ede
e çok şekillere gire
ir gizli ifsad ko itesi e karşı irkaç söz
ko uşa ağı .
Said Nursî
Nura ve Şakirdleri e ayrı ir ephede tecavüz etmeye münakfıklar ça alıyorlar
Aziz “ıddık Kardaşları
Risale-i Nur a, daha ata a e idareye zararı doku ak aha esiyle te a üz edil ez.
Daha o bahane ile ki seyi i a dıra azlar. Fakat epheyi değiştirip, di perdesi
altı da azı safdil ho aları eya id a taraftarları ı eya e a iyetli sofi eşre leri azı
kur azlıklarla ‘isale-i Nur a e şakirdleri e ayrı ir ephede tecavüz etmeye
ü afıklar ça alıyorlar. ‘isale-i Nur şakirdleri ir tasarruf olduğu akitte ü akaşa
et esi ler, aldır ası lar. Alda a ehl-i ilim ve iman ile dost olsunlar. Biz size
iliş iyoruz, siz de ize iliş eyi iz, iz ehl-i i a ile kardaşız deyip yatıştırsı lar.
Said Nursî
Mektupları dikkatle okuyu uz!
Kardaşları
280
Mektuplar ‘isalesi de yazıla parçaları dikkatle e tekrarla okuyunuz.
Aziz “ıddık Kardaşleri !
Nur ular çok ihtiyat e dikkat e te ki de ulu a ız lâzı dır. Çü kü a e î
fırtı alar ar; azı dessas
ü afıklar her tarafa sokulur. İsti dad-ı
utlaka
di siz esi e taraftarke , hürriyet fırkası a girer, ta o ları ozsu e esrarları ı ilsi ,
ifna etsin.
Said Nursî
Külliyattan topladığı u
eti leri göstere
ir ör ek ke di el yazısı
Aziz Kardeşler
Mü afıklar eya o ü afıkları ada ları eya ada ları a safi kal le alda ış ola lar,
dost suretine girerek, bazen de tale e şekli de görü erek içi ize sokulurlar. Bilerek
eya il iyerek tesa üd e ittihadı ızı kıra ak ko uş alarda ulu urlar. Ya ilerek
eya il eyerek iftira ederler. Veya ortalığa atıla iftiralara kapılarak o ları şurada
burada yayarlar. (Nur Talebeleri)
Ma evî Kuvvete Muhta ız
281
Kardeşleri
Bilirsi iz ki, şu za a da, şu azife-i imaniye çok mühimdir. Bu zamanda dalâlet ve
gaflete karşı pek çok a e î ku ete uhta ız.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşı
Kuran-ı Azi üşşa ı hür eti e e alâka-i Kur a iye izi hakkı a e Nurlar ile yir i
se e zarfı da i a a hiz eti izi şerefi e, ça uk u dehşetli, zahire küçü ük fakat
aziyeti izi
ezaketi e i ae pek eli
e fe i e izi ah a çalışa gizli
ü afıklara üyük ir yardı ola irbirinizden küsmekten ve baruta ateş at ak
hükmündeki küsmekten vazgeçiniz ve geçiriniz.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Ma ey i izdeki gergi liği ça uk ta ir edi iz. “akı sakı , az ir i hiraf Nur dairesi e
pek üyük zararı ola ak sıkı tıda gele hislere kapıl ayı ız. “o a ı patla ası u
usi ete işaret idi. ‘i a ederi üçü üzü hakkı da ir iri de ziyade gü e eye
ehe
iyet erdiği de gü e eyi iz.
İşte üçü üz u ihtilâf-ı eslek e eşre haysiyetiyle o dağdağa koguşta e sıkı tılı
kala alık içi de herhalde taha
ül e sa ır ede ediği izde e telaş edip es ese
ediyoru . Çü kü pek az ir uhalefet u sırada pek zararı ar. Düş a ları ız izi
ağlu ede ek ir çare ul uşlar diye çok erak ederdi . Gizli ü afıklar
par akları ı urayada sok uşlar. Aldığı
a e î ir ihtarla gizli
ü afıklar
di darlara karşı, a azsız sefahet ileri e ürted ko o istleri isti al et ek
istiyorlar, hatta par akları ı uraya da sok uşlar.
“akı sakı
ir iri izi kusuru a ak ayı , hiddet yeri de hür et edi iz, itiraz
yeri de yardı edi iz. Şahsı ı
eya azı kardaşları ı kusuriyle ‘isale-i Nur a
hücum edilmez. Risale-i Nur izi adi e şahsî kusurları ızla es ul ol az e ola az
e ol a alı.
Said Nursî
282
Ey Kardeşleri
Dost sureti de içi ize girip propaga dalarla tesa üdü üzü kır aya çalışıyorlar. Dikkat
edi iz. Alda ayı ız. Ehl-i dalâleti tarafgirleri, e a iyette istifade edip kardeşleri i
çek ek istiyorlar. Hakikate , i sa da e tehlikeli da ar e a iyettir. Ve e zaif da arı
da odur. O u okşa akla çok fe a şeyleri yaptıra ilirler.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları
Aldığı
a e î ir ihtarla gizli ü afıklar, di darlara karşı, a azsız sefahet ileri e
ürted ko o istleri isti al et ek istiyorlar, hatta par akları ı uraya da sok uşlar.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Bu musibetten kurtulmak içi e yapa ağız. Lisa -ı hal ile dedi iz? Be i
geldi. “ıkı ir tesa üdle el ele o uz o uza eri iz.
kal i e u
Said Nursî
Fırak-ı dallede
ile olsa, o larla uğraş a ak
Şi di u a i za a da i a ı ulu a
e fırak-ı dallede
ile olsa, o larla
uğraş a ak e Allah ı ta ıya e ahireti tasdik ede Hıristiya
ile olsa, o larla
medar-ı iza oktaları edar-ı ü akaşa et e eyi hem bu acib zaman, hem
esleği iz, he hiz eti iz iktiza ediyor.
Said Nursî
E a iyette istifade edip Kardeşleri i benden Risale-i Nurdan çekmek istiyorlar
283
Kardaşları !
E a iyette istifade edip kardeşleri i e de çek eye çalışıyorlar. Hakikate
i sa da e tehlikeli da ar e a iyettir. Ve e zayıf da arıda odur. O u okşa akla,
çok fe a şeyler yaptıra ilirler.
Said Nursî
Ey Kardaşları !
Dikkat edi iz, sizi e a iyette ur ası lar. O u la sizi a la ası lar. He
ili iz ki, şu
asırda ehl-i dalâlet e eye i iş dalâlet adileri de koşuyor. Ehl-i hak bilmecburiye
eneyi terk etmekle Hakka hizmet edebilir. Enenin istismalinde haklı dahi olsa, madem
ki ötekilere benzer ve onlar da o ları ke dileri gi i efisperest za ederler. Hakkı
hiz eti e karşı ir haksızlıktır. Bu u la era er etrafı a topla dığı ız hizmet-i
Kur a iyye e eyi ka ul et iyor. Nah ü istiyor. Be de eyi iz iz deyiniz diyor.
El ette ka atı ız gel iş ki, u fakir kardeşi iz e e ile eyda a çık a ış, sizi e esi e
hadi yap ıyor. Belki e esiz ir hadi -i Kur a î olarak ke di i size göster iş. Ve
ke di i eğe e eyi e e esi e taraftar ol a ayı eslek ittihaz et iş. Bu u la
beraber kat-i delillerle sizlere is at et iştir ki, meydan-ı istifadeye a zedilen eserler
iri alıdır. Ya i Kur a -ı Hakî i tereşşuhatıdır. Hiç ki se e esi ile ona temellük
edemez.
Kardaşları !
E a iyeti içi izde e tehlikeli iheti kıska çlıktır. Eğer sırf lillah içi ol azsa,
kıska çlık üdahale eder, ozar. Nasıl ki ir i sa ı ir eli, ir eli i kıska az e gözü
kulağı a hased et ez e kal i aklı a reka et et ez. Öyle de u hey eti izi şahs-ı
manevisinde herbiriniz bir duygu, bir aza hük ü desi iz. Bir iri ize karşı reka et
değil bilakis, birbirinizin meziyyetiyle iftahar etmek, mütelezziz olmak bir vazife-i
i da ı ızdır.
Bir şey daha kaldı e tehlikelisi odur ki, içi izde, ah a ı ızda, u fakir kardaşı ıza karşı
ir kıska çlık da arı bulunmak, en tehlikelisidir. Sizlerde mühim ehl-i ilim de var. Ehl-i
il i ir kıs ı da bir enaniyet-i il iye ulu ur. Ke di üte azı da olsa, o ihette
e a iyetlidir. Ça uk e a iyeti i ırak az. Kal i, aklı, e kadar yapışsa da, efsi, o il î
284
enaniyeti ciheti de i tiyaz ister. Ke di i sat ak ister. Hatta yazıla risalelere karşı
uaraza ister. Kal i ‘isaleleri se diği e aklı istihsa ettiği e yüksek uldugu halde,
nefsi, enaniyet-i il iyede gele kıska çlık iheti de zı î ir ada et esler gi i,
sözleri kıy etleri i te zili i arzu eder, taki, ke di mahsulât-ı fikriyyesi o lara
yetişsi , o lar gi i satılsı .
Said Nursî
Nefis kendini avukat gibi müdafa eder
Nefis dai a kötü şeylere se keder. “e i e zararlı düş a ı efsi dir. Nefis ke di i
avukat gibi üdafaa eder. Ke di efsi i eğe e e se e ada , aşkası ı se ez.
Eğer zahirî se se de, sa i i se e ez. Belki o daki e faatı ı e lezeti i se er.
Dai a ke di i eğe dir eye e se dir eye çalışır. Ve kusuru efsi e al az. Belki
avukat gibi kendini müdafaa ve tebrie eyler. Mü alağalar ile elki yala larla efsi i
medih ve tenzih ederek adeta takdis eder. Ve derecesine göre
‫هَ َ يه‬
ََ‫َمنََات َ َََال َه‬
ٍَ
ayeti i ir tokadı ı yer. Te eddühü e se dir esi ise, aksula el ile istiskali
el eder. “oğuk düşürtür.
Hem amel-i uhre ide ihlâsı kay eder. ‘iyayı karıştırır. Aki eti gör eye e eti eleri
düşü eye e lezzet-i hazıraya ü telâ ola , hisse e he ay-ı efse ağlu yolu u
şaşır ış hissi fet asıyla, ir saat lezzet içi adeta ders aldığı a
e üzü ü ir tek
şekerle eye sata he ai ir ço uk gi i el as kıy eti de ulu a hase etı ı, hissi i
okşa ak içi e he ası ı e u et ek içi e he esi i tat i içi , ehe miyetsiz
a parçaları hük ü deki lezzetlere, e a iyetlere esile edip, kârlı işlerde hasaret
eder.
Ehl-i fesad, ehl-i salâhı
uvakkate
ağlu eder
Be ke di
ükerrere
üşahade et işi ki, yüzde o ehl-i fesat, yüzde doksan
ehl-i salâhı ağlu ediyordu. Hayretle erak etti . Tetkik ederek kat iyye a ladı
ki, o galebe, kuvvetten, kudretten gel iyor, elki fesadda
e alçaklıkta
e
tahripten ve ehl-i Hakkı içi e ihtilaf at akta
e zaif da arları tut akta
e
aşıla akta e hissiyat-ı efsa iyeyi e ağraz-ı şahsiyeyi tahrik et ekte e i sa ı
ahiyeti de uzır ade ler hük ü de ulu a fe a istidatları işlettir ekte e şa
e şeref a ıyle riyakâra e efsi fir a iyeti i okşa akta
e i da sız ası a
285
tahri atları da herkes kork ası da geliyor. Ve o
ile muvakkaten ehl-i hakka galebe ederler.
ََ‫َ َال َع ق َ ََل تقين‬
isillü şeyta î desiseler asıtası
َ‫اَل َحقََيَع َ َ اَََيع َىَ َع َيه‬
Fakat
sırrıyla;
düsturuyla, o ları o
muvakkat galebeleri, menfaat cihetinden onlar için ehemmiyetsiz olmakla beraber,
Cehennem'i kendilerine ve Cennet'i ehl-i hakka kaza dır aları a se e dir.
İşte dalalette, iktidarsızlar,
uktedir görü eleri e ehe
iyetsizler şöhret
kaza aları içindir ki, hodfuruş şöhretperest, riyakâr i sa lar az ir şeyle iktidarları ı
göster ek e ihafe e ızrar iheti de ir e ki kaza ak içi ehl-i hakka muhalefet
vaziyetine girerler.
Said Nursî
Kusuru u itiraf ede istiğfar eder
Şeyta ı
ühi
ir desisesi i sa a kusuru u itiraf ettir e ektir. Ta ki, istiğfar e
istiaze yolu u kapatsı . He
efs-i insaniyenin enaniyetini tahrik edip, ta ki nefis,
kendini avukat gibi müdafaa etsin, adeta taksirattan takdis etsin. E et, şeyta ı
dinleyen nefis, kusurunu görmek istemez. Görse de yüz te il ile te il ettirir. Nefsi e
nazar-ı rıza ile aktığı içi ayı ı ı gör ez. Ayı ı ı gör ediği içi itiraf et ez. İstiğfar
et ez. İstiaze et ez. Şeyta a askara olur. Hazret-i Yusuf Aleyhisselâm gibi bir
Peygamber-i Âlişa ‫سَ ٍََ اَم َ َ َب لس ءَ َااَ َ َم َ َ ح َمَ َ َ بى‬
َ ‫َ َم َابَ ئَ َنَفسى َا َ َال ف‬
dediği halde asıl efse iti ad edile ilir? Nefsi i ittiha ede , kusuru u görür.
Kusuru u itiraf ede istiğfar eder. İstiğfar ede istiaze eder. İstiaze ede şeyta ı
şerri de kurtulur. Kususru u gör e ek o kusurda daha üyük ir kusurdur. Ve
kusuru u itiraf et e ek üyük ir oksa lıktır. Ve kusuru u görse kusur, kusurluktan
çıkar. İtiraf etse, affa müstehak olur.
Said Nursî
Bir mü
i i
ir tek seyyiesiyle ütü hase atı ı örter
İ sa ı hayat-ı içti aiyesi i ifsad ede
seyyiesiyle ütü hase atı ı örter:
ir desise-i şeyta iye. Bir
ü
İ sa ı hayat-ı içti aiyesi i ifsad eden bir desise-i şeyta iye şudur ki: Bir
tek seyyiesile ütü hase atı ı örter. Şeyta ı
u desisesi i di leye
ü i e ada et ederler. Hâl uki Ce a -ı Hak haşirde adalet-i mutlaka
ekberinde amel-i mükellefini tarttığı za a , hase atı seyyiata gali iyeti,
i i
ir tek
ü i i ir
i safsızlar,
ile mizan-ı
ağlu iyeti
286
oktası a hük eyler. He seyyiatı es a ı çok e ü udları kolay olduğu da , aze
irtek hase e ile çok seyyiatı ı örter.
Demek bu dünyada adalet-i ilâhîye oktası da ua ele gerektir. Eğer ir ada ı
iyilikleri fe alıkları a ke iyete eya keyfiyete ziyade gelse, o ada
uha ete e
hür ete üstehaktır. Belki kıy ettar ir tek hase e ile çok seyyiatı a azar-ı af ile
ak ak lâzı dır. Hâl uki i sa , fıtratı daki zulü da arı ile şeyta ı telki atıyle bir
zatı yüz hase atı ı ir tek seyyie yüzü de u utur. Mü i kardaşı a ada et eder,
gü ahlara girer. Nasıl ir si ek ka adı göz üstü e ırakılsa ir dağı setreder,
göstermez. Öylede, insan garaz damarı ile sinek ka adı kadar ir seyyie ile dağ gi i
hase atı örter, u utur. Mü i kardaşı a ada et eder. İ sa ları hayat-ı
içtimaiyesinde bir fesad aleti olur.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Bir kardeşi iz, kusuru u gör ediği ü ase etiyle, o u ikaz içi yazıl ış i e ir
meseledir. Belki size faidesi olur, diye yazdık. Bir za a , e liya-i azimeden, nefs-i
e aresi de kurtula larda irkaç zatta , şiddetli ü ahede-i nefsiyeler ve nefs-i
e
arede şek aları ı gördü . Çok hayret ediyordu . Hayli za a so ra, efs-i
e
are i ke di desisesi de aşka daha şiddetli ve daha ziyade idame eden ve
he es e da ar e asa ta iat e hissiyat halitası da çıka e efs-i emmarenin son
tahassu gahı ulu a
e efs-i emmareyi tezkiyeden sonra onun eski vazife-i
seyyiesini gören ve mücahedeyi, ahir ömre kadar devam ettiren bir manevî nefs-i
e
areyi gördü . Ve a ladı ki, o ü arek zatlar, hakiki efs-i em arede değil,
belki mecazî bir nefs-i e
arede şek a et işler.
Sonra gördüm ki, imam-ı ‘a a î dahi u mecazî nefs-i emmareden haber veriyor. Bu
ikinci nefs-i emmarede şuursuz kör hissiyat ulu duğu içi , akıl e kal i sözleri i
a la ıyor e di le iyor ki, o larla ıslah olsu e kusuru u a lası . Yal ız tokatlar e
ele ler ile efret edip eya tü
ir fedailiğe her hissi i aksadı a feda etsi e
Risale-i Nurun erkânları gi i her şeyi i, e a iyeti i ıraksı . Bu a i asırda dehşetli ir
aşıla ak e şırı ga ile he hakiki, he mecazî iki nefs-i emmare ittifak edip öyle
seyyiata öyla gü ahlara se erek giriyor. Kai atı hiddete getiriyor. Hatta ke di , ir
dakika zarfı da yir i paralık ir sıkı tı ile alt ış liralık ir hase eye ter ih et iye
287
çalıştı . He o dakika zarfı da üyük ir mücahede-i manevîde, benim cephemde
kırk ikilik ir top gi i düş a ları a atıp yol açtığı halde o iki efs-i emmarenin,
u akkat ir gaflet fırsatı da hodga lık e eyl-i tefevvuk gibi gayet zulümlü ve
zulü atlı hissiyle üyük ir şükür e teşekkür yeri e e içi e at adı diye e
çirki ir riya e reka et da arı ı hissetti . Ce a -ı hakka yüz i şükür ediyoru ki,
Risale-i Nur ve bilhassa ihlâs ‘isaleleri, o iki efsi ütü desaisi i izale e o ları
açtığı yaraları teda i ettiği gi i o ir dakika e o dakikadaki haletleri irde izale etti
e a e î ir istiğfar ola kusuru u ildi . O hata ı
ua el ezası ola içi de ki,
elemden ve azabdan kurtuldum.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Nefs-i e
are o hodga lık ihetiyle o e faatı aşkası a kaptır a ak için hakiki bir
kardaşı a ir reka et da arı uya dırır, ihlâsı zedele ir, hiz ette kudsiyeti kay eder,
ehl-i hakkı azarı da sakil ir aziyet alır.
İşte Ey Kardeşleri
“izleri i şâallah menfaat-ı maddiye rekabete sevketmeyecek. Fakat menfaat-ı
uhreviye noktası da ir kısı ehl-i tarîkat alda dıkları gi i, sizi de alda a ız
mümkündür.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Sizi se at e eta eti iz, aso ları
e ü afıkları
ütü plânları ı aki
ırakıyor. E et Kardaşları ! “akla aya lüzu yok, o zı dıklar, Risale-i Nur u e
şakirdleri i, tarikata e akşî tarikatı a kıyas edip, o ehl-i tarikatı ağlu ettikleri
plânlar ile izleri çökert ek, dağıt ak fikriyle u hü u u yaptılar. Fakat alda dılar.
Biz de deriz! Değil öyle irkaç ehha , elki dü yayı aleyhi ize se ketseler, Kur a ı
ku etile, Allah ı i âyetiyle kaç ayız o irtidatkâr küfr-ü utlaka e o zı dıkaya
teslim-i silâh etmeyiz.
Ey Kardeşleri
288
“izler iliyorsu uz izi
esleği izde e lik, e a iyet, şa e şerf perdesi altı da
aka sahi i ol akta öldürü ü zehir gi i o da kaçıyoruz, o u ihsas ede halette
şiddetle içti a ediyoruz. ‘isale-i Nuru şerefi e haysiyeti ile temin ediyorum ki: Hiç
bir zaman nefs-i emmareye medar-ı fahr e gurur ola ak ir e a iyet e e lik
er ediği i size u yir i se elik hayatı ı göz ö ü deki terşşuhatıyle is at
ediyoru . De ek iz üflis olduğu uz halde, ze gi
ir ü e herat dükkâ ı ı
dellalı e hiz et isi ol uşuz.
Said Nursî
Ey Kardaşları
“izler iliyorsu uz. Bizi
esleği izde e lik e a iyet, şa e şeref perdesi altı da
aka sahi i ol akta öldürü ü zehir gi i o da kaçıyoruz, o u ihsas ede halette
şidddetle içti a ediyoruz. Risale-i Nur Şakirdleri uarızları, hiddet ve tehevvürle ve
mukabele-i bil isil ile karşıla a alı yal ız ke dileri i üdafaa içi
usalâhakâra e
medar-ı itiraz oktaları izah et ek e e ap er ek gerektir. Çü kü u za a da
enaniyet çok ileri git iş. Herkes kameti iktarı da ir uz parçası ola e a iyeti i
erit eyip oz uyor. Ke di i azur iliyor. O da iza çıkıyor. Ehl-i hak zarar eder,
ehl-i dalâlet istifade ediyor.
İleride eşre i i çok eğe e azı zatlar e hodga
azı sofi eşre ler e efs-i
emmaresini tam öldürmeyen ve hubb-u ah artası da kurtul ıya azı ehl-i irşad
ve ehl-i hak Risale-i Nur a e şakirdleri e karşı, ke di eşre leri i e eslekleri i
re a ı ı e et aları ı hüs -ü teveccühlerini muhafaza niyetiyle itiraz edecekler.
Belki, dehşetli uka ele et ek ihti ali ar. Böyle hadiseleri ukuu da izlere itidali de
e sarsıl a ak e ada ete gir e ek e uarız taife i de rüesaları ı
çürütmemek gerektir.
Risale-i Nur u Şahs-ı a e isi e o şahs-ı a e iyi te sil ede has şakirdleri şahs-ı
a e isi Ferid aka ı a azhar oldukları içi , değil hususî ir e leketi kut u
belki ekseriyetle hicazda bulunan kutb-u Âzamı tasarrufu da hariç oldugu gi i,
o u hük ü altı a gir eye de e ur değil. Her za a da ulu a iki i a gi i, o u
tanı aya
e ur ol uyor. Be , eskiden Risale-i Nuru şahs-ı
a e isi i o
i a larda irisi i za ediyordu . Şi di, a lıyoru ki, Ga s-ı Âza da o kut iyet e
Gavsiyetle beraber ferdiyet dahi ulu duğu da ahirza a daki şakirdlerinin
ağla dığı ‘isale-i Nur, o ferdiyet aka ı ı
azharıdır.
289
Bu gizle iye lâyık ola
u sırr-ı azi e i ae , Mekke-i mükerremede dahi farz
muhal olarak Risale-i Nur aleyhinde bir itiraz kutb-u Âzamdan dahi gelse, Risale-i Nur
şakirdleri o mübarek kutb-u Âza ı itirazı ı iltifat e selâm suretinde telâkki edip,
teveccühünü de kazanmak için, medar-ı itiraz oktaları o üyük Üstad ları a karşı izah
etmek ellerini öpmektir.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
Made
iz öyle sarsıl az e e yüksek e e üyük e e ehe
iyetli e fiyat
takdir edil ez dere ede kıy etdar e ütü dü yası e a ı e a a ı pahası a
erilse yi e u uz düşe ir hakikat uğru da e yolu da çalışıyoruz. El ette ütü
usi etlere e düş a lara ke al-i metanetle mukabele etmemiz gerektir.
He , elki karşı ıza aldatıl ış eya alda ış azı şeyhler e zahirde uttakiler
çıkartılır. Bu lara karşı ahdeti izi, tesa üdü üzü
uhafaza edip o lar ile
uğraş a ak lâzı dır, ü akaşa et e ek gerektir.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları !
Mü akaşa, ü azaa e esail-i diniyede damarlara dokunacak tarafgirane mübahese
et e ek lâzı dır ki, Nur aleyhi de garazkârlar çık ası . Hatta ir hiss-i kablelvuku
ile ir kardeşi izi ‘isale-i Nur u
esleği e uhalif olarak irisiyle ü ahasesi, ay ı
dakikada o a hiddet e şiddetle ir gü e ek kal e geldi. Hatta o Nur da kaza dığı
çok ehe
iyetli aka ından atmak arzusu oldu. Kalben müteessir oldum. Sonra bu
ayra da ya ı a geldi. Ce a -ı Hakka şükür ki, çok ehe
iyetli ir ders di ledi. Ve
o üyük hatası ı da a ladı e e i
urada hiddeti i ay ı dakikada hatası ı itiraf
etti. İ şaallah o kefaret oldu, ta te iz olarak kurtuldu.
Said Nursî
(Müdafaattan)
Aziz “ıddık Kardaşları
Şahsı ı eya azı kardaşları ı kusuriyle ‘isale-i Nur a hü u edil ez. O doğruda
doğruya Kur a a ağla ış e Kur a da Arş-ı Aza a ağlıdır. Ki i haddi ar ki, eli i
oraya uzatsı . O ku etli ipleri çözsü ! He
e lekete addî, a e î ereketi e
290
fevkalâde hizmetine, otuzüç ayat-ı Kur a iye i işaratıyle e i a -ı Ali i r.a. üç
keramet-i gaybiyesiyle ve Gavs-ı Aza ı r.a. kat-i ih ariyle tahakkuk et iş ola
Risale-i Nur, izi adî e şahsî kusurları ızla es ul olmaz ve olamaz ve ol a alı.
Said Nursî
Aziz, “ıdık, “arsıl az, sıkı tıda usa ıp izlerde çekil ez Kardaşları !
Şi di addî a e î ir sıkı tıda
efsi sizi hesa ı ıza e i ahzu eylerke ,
irde kal e geldi ki, he se i , he
uradaki kardaşları tek irisiyle yakı da
görüş ek içi , u zah et e eşakkati aşka surette o
isli i çekseydi iz yi e
ucuz olurdu.
He Nur u tak adara e e riyazetkâra e eşre i, he u u a e e
uhtaçlara,
hatta uarızlara ders er ek esleği, he dairesi deki şahs-ı a e îyi ko uştur ak
için, eski zamanda ehl-i hakikatı se ede hiç olmazsa bir iki defa içtimaatı e
soh etleri gi i, Nur Şakirdleri i de birkaç senede, en müsaid olan medrese-i
Yusufiyede bir defa toplanmaları ı lüzu u iheti de, i sıkı tı e eşakkat dahi
olsa ehe
iyeti yoktur. Eski hapisleri izde irkaç zaif kardaşları ızı usa ıp daire-i
Nuriyeden çekinmeleri, onlara pek büyük bir hasaret oldu ve Nurlara hiç zarar
gel edi. O ları yeri e daha eti , daha uhlis şakirdler eyda a çıktılar.
Made dü ya ı
u i tiha ları geçi idir. Ça uk giderler, se a ları ı, ey eleri i
bizlere verirler. Biz de inâyet-i İlâhiyyeye iti ad edip, sa ır içi de şükret eliyiz.
Said Nursî
Ey Kardeşleri
Bu za a da, öyle dehşetli ereya lar e hayatı e iha ı sarsa ak hadiseler içi de,
hadsiz bir metanet ve itidal-ı de e ihayetsiz ir fedakârlık taşı ak gerektir.
Said Nursî
Aki eti gör eye kör hissiyat u za a ı dehşetli ir
arazı ve
usi etidir
Ahireti ildikleri e i a ettikleri halde, dü yayı ahirete se erek ter ih et ek e
kırıla ak şişeyi, aki ir el asa ilerek rıza e se i çle ter ih et ek e aki eti
gör eye kör hissiyatı hük üyle hazır ir dirhe zehirli lezzeti, ileride bir batman
safi lezzete ter ih et ek, u za a ı dehşetli ir arazı e usi etidir.
291
Said Nursî
Ey Kardeşleri !
Bu za a da, hususa u sıralarda, ‘isale-i Nur şakirdleri, ta
ve dikkat etmeye mecburdurlar.
ir
eta et e tesa üd
Said Nursî
Bizi perişa ede leri lehi de ir azi
hıya ettir
Nur kahra a ı ağa eyi izi ‘isale-i Nuru hatt-ı Kur a la teksir ede
eşriyatı ı
yaptığı Nuru Hatt-ı Kur a la eşredildiği de relerde Nuru erkâ ı ı tesa üdleri i
kır ak plânları he gâ ı da Üstadı ız Bediüzza a ı yazdığı
ektupta
ir
parçadır. ‘isale-i Nuru hatırı e u ayra ı i eti e eski hukuku uzu hakkı içi
çok ri a ederi ki. Dehşetli ye i ir yara ızı teda isi e çalışı ız.
Said Nursî
Dehşetli ye i ir yara ızı tedavisi e çalışı ız
Nur u
eşriyatı ı yapa Nur Kahra a ı ir ağa eyi ize ektupları da eya
uyurduğu gi i Nur erkâ ları ı tesa üdleri i kır ak plânları he gâ ı da Hazret-i
Üstad uyur uştur ki, ‘isale-i Nur u hatırı e u ayra ı hür eti e eski
hukuku uzu hakkı içi çok ri a ederi ki, dehşetli ye i ir yara ızı teda isi e
çalışı ız. Şi di ağa eyi izi Nurları eşri e hiz et ettiği ir za a dır.
Çünkü:
Gizli düş a ları ız iki plân takip edip
Biri: Beni ihanetlerle çürütmek:
İki isi: Ma ey i ize ir soğukluk er ektir. Aleyhinde bir tenkid ve itiraz ve
gü e ek ile izi ir iri izde ayır aktır.
292
Be size ilâ ederi ki, Hüsre i i kusuru olsa e o u aleyhi de ulu akta
korkarı . Çü kü şi di o u aleyhi de ulu a doğruda doğruya ‘isale-i Nur
aleyhinde ve benim aleyhimde e izi perişa ede leri lehi de ir azi hıya ettir.
Said Nursî
Hiz et kerva ı ı yürüt eğe şevkle ve se atla devam ederler
Her devirdeki ehl-i hiz eti araları a soğukluk er ek Nur hadi leri i tesa üdleri i
kır ak içi husule getirile su-i zanlardan, dedikodu ve iftiralardan birbirlerini
tutuşturu u ir yerde , ir yere lâflar uydurup götürüp getir ek yay ak plânları da
Nur hadi leri sarsıl azlar. Hiz etleri i ırak azlar. Bilakis hizmete ihlâsla bir kat
daha sarılırlar. Nur kardaşları ile araya soğukluk er ek plânı a karşı ir irleri e
daha şiddetle ağla arak kusurlu da olsa o u kusurlariyle era er se erler. Kendi
şahısları a gele hü u
e dar elerle eşgul ol azlar. Me u olurlar. Hiz et
ker a ı ı yürüt eğe şe kle e se atla de a ederler. Ve ‘isale-i Nur da şu e sair
irçok hakikatı ke dileri e okta-i isti ad yaparlar. Ey kardeşleri ! Mühi
e üyük
bir umur-u hayriye i çok uzır a ileri olur. Şeyta lar o hiz eti hadi leriyle çok
uğraşır. Bu a ilere e u şeyta lara karşı ihlâs ku eti e daya ak gerektir.
Nur Talebeleri
Risale-i Nur hâdi leri sarsıl azlar hiz etleri i ırak azlar
Her devirdeki ehl-i hiz eti araları a soğukluk er ek birbirlerine muhalif gibi
şayialar, dedikodular, uydurmalar yaymak, Risale-i Nur da e Nuru hiz eti de
azgeçir ek, ir takı laflar uydurup, ir yerde diğer yere, o yerde diğer yere
akledip ir irleri e tutuşturucu desiselere kadar tenezzül etmek, tesanüdlerini
kır ak, haysiyet e şerefleri e doku a iftiralar i al et ek, u suretle ‘isale-i
Nur da uzaklaştır ak e Nuru hiz eti de
azgeçir ek e Nur Kardeşleri i
ir irleri e gü e dir ekle hiz etteki yardı laş aya sarsı tı er ek gi i plânlardan
Risale-i Nur hadi leri sarsıl azlar. Şüpheye düş ezler. Hiz etleri i ırak azlar.
Bilakis Hizmet-i Nuriyeye ir kat daha sarılırlar.
Madem ki Nur kardeşi dir, o u kusuruyle beraber severler
293
Nur kardeşleriyle araya soğukluk er ek e trikası a karşı ir irleri e daha şiddetle
ağla arak kusurlu da olsa madem ki Nur kardeşi dir, o u kusuruyle beraber
se erler. Ke di şahısları a yapıla hü u
e dar elerle eşgul ol azlar, e u
olurlar. Hiz et ker a ı ı yürüt eğe şe kle sebatla devam ederler. Ve Risale-i
Nur da şu gi i hakikatlı derslerle üteselli olurlar. Ferah ulurlar. Ve ‘isale-i Nur da
şu e sair irçok hakikatı ke dileri e okta-ı isti at yaparlar. Ey kardeşleri ! Mühi
ve büyük bir umur-u hayriye i çok uzır a ileri olur. Şeyta lar o hiz eti
hadi lerile çok uğraşır. Bu a ilere e u şeyta lara karşı ihlâs ku eti e daya ak
gerektir.
Nur Talebeleri
Bu lara iliş ek, doğruda doğruya a a iliş ektir
Ü idi
udur ki, yüzde doksa ı o ları kıy eti i takdir ede ekler. Birkaç i safsızlar
te kid ede dursu lar o te kidlerde e çıkar. Bu lara iliş ek, doğruda doğruya a a
iliş ektir. Ba a hiz et ede kardaşları hiç ir addî e faat düşü eyerek e
kabul etmiyerek.
Arasıra ir ardak çay ısrar ediyordu , ilhahı a karşı isti kâf ediyordu. Ne içi öyle
yapıyorsu dedi : Hiz eti ize addî faide gir eyip fise ilillah, ihlâslı ol ak
istiyoruz derdi. Ya ı a geldiği akit e i düstur-u hayatı ola isti ga e
i sa ları hediyeleri i al a ak kaidesi o u asl-ı ahlâkı a u afık gel iş.
Said Nursî
Ka aatı ve iktisadı öğre di
İ sa ları değil hediyesi i ka ul et ek, o lara ettiği iyiliklere uka il dahi ir şey
al ıyor. İ safsız ada lar işaa ediyorlar ki; “aid i sayesi de yaşıyor o da bana kemal-i
iftikârla dedi: Evet, Üstadı ızı sayesi de ka aatı e iktisadı öğre di . ‘ahatla
yaşıyoru . Halkları u sözleri a a iyidir e i riyada kurtarır ihlâsa se keder dedi.
Bende dedim: Sana iyidir. Hizmet-i Kur a a zarar.
Sana bir su-i şöhreti tak akla riyada kurtulursu :
294
Evet, bu gü lerde i safsız i sa lar, o u şeref e haysiyeti i kıra ak şekilde hakkı da
işaalar izhar ettikleri za a , o a teselli e i de dedi ki “a a ir su-i şöhreti
tak akla riyada kurtulursu O da ke al-i sürur ve ciddî bir surette o teselliyi kabul
etti.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri !
Asıl hü er, kardaşı ı fe a gördüğü akit o u terk et ek değil, elki daha ziyade
uhu eti i ku etle dirip islahı a çalış ak, ehl-i sadakatı şe idir. Mü afıklar öyle
aziyetlerde kardaşları tesa üdü ü e ir irleri e karşı hüs -ü za ları ı oz ak içi
derler işte o kadar ehe
iyet erdiği zatlar, adi, a iz i sa lardır.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardaşları !
İ sa kusursuz ol az e raki siz de olamaz. Risale-i Nuru kahra a şakirdleri her
üşkilata gale e ettikleri gi i, i şaallah u ehe
iyetli e dehşetli e si de yi e
gale e ederler. “af et e ihlâsları ı oz ıya aklar e hiz etleri e fütur
getirmiyecekler.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri
ve hiz et-i Kur a iyede ve i a iyede halis arkadaşları !
Biz birbirimizden ayrıl ak za a ı yakı ol ası ihetile sıkı tıda
eş et ede
gergi likler e u a ilere e u şayialara karşı ihlâs ku eti e daya a ız gerektir.
Said Nursî
Üstadı ız Bediüzza a “aid Nursî
Üstadı Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri i hiz etkârları a yapıla iftira e
gıy etlere karşı ir tesellisi de şu fıkradır ki, he Üstadı ızı he Nuru
hiz eti de kaçır ak, şe kleri i kırıp fütura yu arla ak içi her de irdeki ehl-i
hiz ete öyle iftiralar yapılagel ektedir. Üstadı ız efe di izi
ektu u da alı an
hiz etkârı a ait parça şudur: Be gittikte so ra, a a ettikleri hür eti o lara
edecekler.
295
Ehl-i hiz ete öyle iftiralar yapılagel ektedir.
Üstadı ız hususî hiz etkârları a yapıla iftiralara e fiyaskolara karşı ir tesellisi de
şu fıkradır ki, he Üstadı ızı hiz eti de he Nuru hiz eti de kaçır ak,
şe kleri i kırıp fütura yuvarlamak için her devirdeki ehl-i hizmete öyle iftiralar
yapılagel ektedir. Üstadı ızı
ektu u da alı a parça şudur:
Bu lara iliş ek a a iliş ektir.
Ehl-i id a ı hü u u a aruz kalan çok adamlar onu tenkid ediyorlar. Adeta
mü afıklık ediyor, derler. Zannederim ki, ben gittikten sonra, burada benim yerimde,
a a ettikleri hür eti o lara ede ekler. Ü idi
udur ki, yüzde doksa ı o ları
kıy eti i takdir ede ekler. Birkaç i safsızlar te kid ede dursu lar, o te kidlerde e
çıkar. Bu lara iliş ek doğruda doğruya a a iliş ektir. Ba a hiz et ede
ezkûr
kardeşleri hiç ir addî e a e î ir şey düşü üyerek e ka ul et iyerek…
Arasıra ir ardak çay israr ediyordu . İlhahı a karşı isti kâf ediyordu. Ne içi öyle
yapıyorsu dedi : Hiz eti ize addî faide gir eyip fise ilillah, ihlâslı ol ak
istiyoruz derdi. Ya ı a geldigi akit enim düstur-u hayatı ola istiğ a ve
i sa ları hediyeleri i al a ak kaidesi o u asl-ı ahlâkı a u afık gel iş. İ sa ları
değil hediyesi i ka ul et ek, o lara ettiği iyiliklere uka il dahi ir şey al ıyor.
İ safsız ada lar işaa ediyorlar ki; “aid i sayesi de yaşıyor o da a a ke al-i
iftikârla dedi: E et, Üstadı ızı sayesi de ka aatı e iktisadı öğre di . ‘ahatla
yaşıyoru . Halkları u sözleri a a iyidir. Be i riyada kurtarır İhlâsa se keder dedi.
Ben de dedi : “a a iyidir. Hizmet-i Kur a a zarar. E et, u her yerde i safsız
i sa lar, o u şeref e haysiyeti i kıra ak şekilde hakkı da işaalar izhar ettikleri
za a , o a teselli e i de dedi ki “a a ir su-i şöhreti tak akla riyada
kurtulursu O da ke al-i sürur ve ciddî bir surette o teselliyi kabul etti.
Said Nursî
Bir Nur tale esi i
ahke e
üdafaası da
ir parçadır.
İftiraları yapa gizli düş a ları
aksatları da irisi de Risale-i Nur talebelerinin
Kur a a Hiz et uğru da Müslü a lık ağları ile ir irleri e görül e iş ir şekilde
sarıl ış olarak tezahür eden ve bir dünyevî maksada matuf olmayan, sadece din
kardeşliği iti ariyle hür et, şefkat e se gi i ifadesi ola tesa üdü ü kır ak ise,
296
alda ıyorlar. Beyhude hiç uğraş ası lar. ‘isale-i Nur u okuya ları e gerisi, e a i
tale esi ola e o lara şöyle e a eriyoru :
Biri iz şarkta, iri iz gar ta, iri iz e upda, iri iz şimalde, birimiz ahirette,
iri iz dü yada da olsak yi e ir iri izle era eriz. Kâi atı ku eti toplansa bizi
yüksek Üstad “aid Nusî de e ‘isale-i Nur da e izi izde ayıra azlar.
Evet, biz Nurcular, ayır ak içi tefrika tohu ları saçıldıkça Nur ‘isalelerine ve
ir ir ize ilâhî ir ık atıs e azi e ile ağla a hiz ül Kur a erleriyizdir.
Nur Talebeleri
‫ب س هََس َح نَ َه‬
ٰ ‫ساَ ََ َع َي مََ ََ ح‬
َ‫ََلََ َََبَ َ َك ته‬
َ َ َ
َ‫ا‬
Aziz ve Muhterem Kardeşleri iz!
Ehl-i hiz et hakkı da yapıla yaygaralarda
irkaç u u e

Her devirdeki ehl-i hizmet, ehl-i hiz et hakkı da ü afıkları , uarızları ,
plânlarıyle husule getirile su-i za larda dedikodu e iftiralarda sarsıl azlar,
hiz etleri i ırak azlar. Şahısları a gele dar elerle eşgul ol azlar e u
olurlar. Hiz et ker a ı ı yürüt ekte çeki ezler.

Bir zaman Hazret-i Üstad ı hususî hiz etkârı a ü afıklar taarruz ederler.
Hazret-i Üstadla bahçelik yerlerde şehri hari i de giderlerken, hizmetçisine
hakaret ederek tutup götürdüler. Bu u üzeri e Üstad der ki: Be i
hiz etçi e iliş ek a a taarruzdur. Burayı terk ede eği der e aşka ilayete
hareket eder gider. Oraya uzu
üddet uğra az. Nihayet tale eleri i de a lı
ısrarlarıyla tekrar gider.

Dehşetli ir taarruz de ri de Hazret-i Üstad ı oturduğu e i sahi i i türlü
iftiralar e yaygaralarla sarsıp, şüphe e korkuya düşürüp, Üstad ı e i de
çıkart ak plânı takip ederler. Ay ı za a da hiz eti de ulu a hiz etkârları
hakkı da e Üstad hakkı da şeyta ı dahi hatırı a gel eye şayialar ve iftiralar
yayarlar. Ta ki hiz etçileri Üstad ları ı hiz eti i ıraksı lar, Üstad da
297
hiz etçileri i hiz eti de
oturt ası .
e e i de
çıkarsı . E
sahi i de Üstad ı e i de

Merhu Üstadı ıza sadakatla hiz et ede ler hakkı da ziyaretçilerde
şer
lira alıyorlar diye şayialar iftiralar yayıyorlar. “afdil ehl-i i a ı dedikodularla
şüphele dirip ka dır ak e Nurları oku ayıp ta muhabbetle Nur Talebesi olan
azı safi
ü i leri ka dırıp Üstad ı e ri deki ehl-i hizmet fedakârları
dağıt aya dedikodularla ça alıyorlar.

Aldatı ılar e alda a lar u tahripleri de u affak ola a ışlar. Nur tale esi i
e hiz etkârları ı Nurlara e Üstadları a kat kat ağla aları a, ir irleri e
mutlak emniyet, itimad ve hüsn-ü zan beslemeleri azmi ve kararı er eleri e
esile ol uşlardır. Fe a ha erleri
utlak e utlak ü afık plânı olduğu
safderu sathî ki seleri de il eyerek aklettiği ka aatı ı esleyerek ir kişiye
dahi, tale e kardeşi e dahi aklet ek o ü afıkları yıkı ılıklarına hizmet ve
yardı hük ü e geçtiği de tek ir kardeşe dahi söyle e eye araları da karar
al aları a se e ol uşlardır.
Aziz “ıddık Kardeşleri !
Bizler imkân dairesinde bütün kuvvetimizle Lem a-i ihlâsı düsturları ı e hakikî
ihlâsı sırları ı, a ey i izde e ir iri ize karşı isti al et ek ü u dere esi e
gel iş. Kat i ha er aldı ki: Üç ayda eri has kardaşları ir iri e karşı soğukluk
er ek içi üç ada tayi edil iş. He
eti Nur uları usa dır akla sars ak e
azik e taha
ülsüzleri e ha la dır ak ve hizmet-i Nuriyeden vazgeçirmek için.
“akı “akı ! Şi diye kadar a ey i izdeki fedakâra e uhu et e sa i a e
uha et sarsıl ası . Bir zerre kadar olsa ile ize üyük zarar olur.
Bizler ir iri ize lüzu
olsa ruhu uzu feda et eye, hiz et Kur a iyye ve
i a iyye iz iktiza ettiği halde hakiki fedakârlar ir iri e küs eye değil, elki ke al-i
ah iyet e te azu e tesli iyetle kusuru ke di e alır. Muha eti i, sa i iyeti i
ziyadeleştir eye çalışır. Yoksa ha e ku e olup, ta ir edile eye ek ir zarar
vere ilir. “izi fedakârlığı ıza ha ale edip kısa kesiyoru .
Said Nursî
İhtar:
298
Ehl-i dalâlet, Kur a -ı Hakî de alıp eşrettiği iz hakaik-ı i a iye e Kur a iyeye
karşı üdafaa e uka ele eli de gel ediği içi
ü afıka e e desisekâra e iğfal
e hile da ı ı tuzağı ı isti al ediyor.
Ey Kardeşleri !
Dost sureti de içi ize girip propaga dalarla tesa üdü üzü kır aya çalışıyorlar dikkat
ediniz.
Said Nursî
Aziz “ıddık Kardeşleri !
Perde altı daki düş a ı ız ü afıklar, şi diye kadar yaptıkları gi i, adliyeyi e
siyaset e idareyi zahirî di sizliğe alet edip, ize hü u ları aki kaldığı e ‘isale-i
Nur u fütuhatı a e faatı ola eski plânları ı ırakıp, daha ü afıka e e şeyta ı
da hayrette ıraka ak ir plân çevirdiklerine buralarda emareleri göründü.
O plânları e
ühi
ir esası, se atkâr kardaşları ızı soğut ak, fütur er ek,
mümkün ise Risale-i Nur da az geçir ektir. Bu oktada o kadar a i yala ları e
desiseleri isti al ediyorlar ki, çelik e de ir gi i se at e sadakat e eta et lâzı ki,
daya a ilsi . Bazı dost e tale e sureti de hulûl edip ha eyi ku e edip evham
eriyorlar. Mü alağalı propaga dalara ehe
iyet er emek gerektir.
Said Nursî
Üç mahkemenin o cihetle beraet vermesiyle beraber deriz ki:
Hayat-ı İslâ iye-i insaniyenin, hususan millet-i İslâ iye i üssül esası; akrabalar
içinde samimane muhabbet ve kabile ve taifeler içinde alâkadarane irtibat ve
İsla iyet illiyeti ile ü i kardeşleri e karşı a e î ua e etkâra e ir uhu et
e ke di i si e illeti e karşı fedakâra e ir alaka e hayat-ı e edîyesi i kurtara
Kur a hakikatları a e aşirleri e sarsıl az ir ra ıta e iltiza e ağlılık gi i hayat-ı
İslâ iyeyi esasiyle te i ede
u ra ıtaları inkâr et ekle e şi aldeki dehşetli
a arşilik tohu u u sarsa e esil e illiyeti ah ede e herkesi ço ukları ı
ke di e alıp kara et e illiyeti izale ede e ede iyet-i eşeriyeyi e hayat-ı
içtimaiyeyi bütü ütü oz aya yol aça kızıl tehlikeyi ka ul et ekle a ak Nur
Şakirdlerine medar-ı es uliyet e iyet a ı ı ere ilir.
299
Onun için, Nur şakirdleri çeki iyerek Kur a hakikatları a karşı alakaları ı e uhre î
kardeşleri e karşı sarsıl az irti atları ı izhar ediyorlar. O uhuvvet sebebiyle gelen her
ir ezayı emnuniyetle kabul ettiklerini ve hakikat-ı hali olduğu gi i ahke e-i
âdilenize itiraf ediyorlar. Hile ile dalkavukluk ile yalanlarla kendilerini müdafaa etmeye
tenezzül etmiyorlar.
Mevkuf Said Nursî ‘adıyallahu A hu
Teşekki, kaderi tenkid teşekkür kadere teslimdir.
“izi te i ederi ki: Şi di e el gelse ölse ke al-i rahat-ı kal le karşılaya ağı .
Çü kü içi izde ku etli, eti ge ç çok “aid ler ulu duğu a e u içare ihtiyar,
hasta, zaif “aid den çok ziyade Risale-i Nur a sahip e aris e ha i ola akları a
ka aatı geliyor.
Said Nursî
Tesirli bir surette uhuvvet-i maneviyeyi takviye eden zatlara çok minnettar ve çok
müferrah oldum. Zate e o ları öyle ola akları ı tah i ederdi .
Said Nursî
Kardeş kardeşi i kusuru u örter
“iz ir iri ize e fedakâr ese î kardeşte daha ziyade kardeşsi iz. Kardeş ise
kardeşi i kusuru u örter, u utur e af eder. “iz e i
u hüs -ü za ı ı i ad ile
kır ayı ız, arışı ız.
Said Nursî
Nurcularda hakikî, halis sırf rızay-ı ilahi içi e üs et e uhre î fedailer ar ki, aso
e ko o ist e ifsad e zı dıka e ilhad e taş ak gi i dehşetli ko iteler o ur ulara
çare ula ayıp hükü eti, o adliyeyi aldatarak lasdikli ka u lar ile o ları kır ak e
dağıt ak istiyorlar. İ şaallah ir halt ede ezler. Belki Nur u e i a ı fedaileri i
çoğalt aya se e iyet ere ekler.
Said Nursî
Elbette hayat-ı akiyeye e pek üyük İsla
illiyeti kudsiyesi i
üs et
e faatleri e çalışa e e el irdir itikad ede tale eler o fedailerden geri kalmazlar.
Lüzum olsa o kat-i ve zahiri birkaç sene mevhum ömrünü, milyonlar sene bir ömre ve
300
ilyarlar di daşları
ederler.
sela eti e
e
e faatı a tereddüdsüz
üftehira e feda
Said Nursî
Hakkı uldukta so ra ehak içi ihtilafı çıkar a!
Ey talib-i hakikat! Made Hakta ittifak ehakta ihtilaftır. Baze hak, ehakta ehaktır.
Hem de olur hasen, ahsenden ahsen.
Said Nursî
Aziz “ıdık, se atkâr,
uhlis kardeşleri
Bu zamanda ehl-i i a öyle ir hakikata uhtaçtırlar ki; kâi atta hiç ir şeye alet e
ta i e asa ak ola az e hiç ir garaz e aksad o u kirlete ez e hiç ir şüphe e
felsefe o u ağlu ede ez ir tarzda i a hakikatları ı ders ersi . U u ehl-i
i a ı
i se ede
eri terakü et iş dalaletleri hü u u a karşı i a ları
muhafaza edilsin.
İşte bu nokta içindir ki, dâhili e uhre i yardı ılara e ehe iyetli ku etleri e ‘isalei Nur ehe
iyet er iyor. O ları arayıp ta i ol uyor. Ta a a -ı ehl-i i a ı
azarı da hayat-ı dü ye iye i
azı gayeleri e asa ak ol ası
e doğruda
doğruya hayat-ı akiyede aşka hiç ir şeye alet ol adığı da fe kalade ku eti e
hakikatı hü u ede şüpheleri e tereddütleri izale eylesi .
A
a
a evî…
El e a : Nasıl ki: Ehl-i ha iyet ir i sa dostları hayatı ı kurtar ak içi ke di i feda
eder. Öylede: Ehl-i imanı hayat-ı e ediyeleri i tehlikeli düş a larda
uhafaza
et ek içi lazı olsa he lüzu
ar ke di i değil yal ız layık ol adığı o
aka ları elki hakiki hayat-ı e ediye i
aka ları ı dahi feda et eye ‘isale-i
Nur da aldığı ders-i şefkat ihetiyle terk ederdim.
Evet her vakit hususen bu zamanda ve bilhassa dalaletten gelen gaflet-i umumiyede
e siyaset e felsefe i gale esi de e e a iyet e hodfuruşluğu heya a lı asrı da
üyük aka lar her şeyi ke di e ta i e asa ak yapar. Hatta dü ye î aka lar
301
içi dahi ukaddesatı ı alet yapa
a
U u u azarı da ke di i uhafaza et
azı kudsî hiz etleri i e hakikatları
eşrettiği hakikatlar dahi tereddüdler ile
ise re açsızlıkla u u a zararı i dir.
e î aka lar olsa daha ziyade alet eder.
ek e o aka lara ke di i yakıştır ak içi
asa ak yapıyor diye itha altı da kalıp
re a ı zedele ir. Şahsa aka a faidesi ir
Elhasıl: Hakikat-ı ihlâs e i içi şa e şerefe e addî e a e î rüt elere esile
ola ile şeylerde e i e ediyor. Hiz et-i Nuriye ye gerçi büyük zarar olur. Fakat
ke iyet keyfiyete is ete ehe
iyetsiz olduğu da , halis ir hadi olarak hakikat-ı
ihlâs ile her şeyi fe ki de hakaik-ı i a iyeyi o ada a ders er ek, üyük ir
kut iyetle i ler ada ı irşad et ekte daha ehe
iyetli görüyoru . Çünkü o on
ada ta o hakikatı her şeyi fe ki de gördükleri de se at edip o çekirdekler
hükmün de olan kalbleri irer ağaç ola ilirler. Fakat o i ler ada dü yada e
es eseler ile o kut u dersleri i hususi aka ı da e hususi hissiyatı da geliyor
nazarıyla akıp ağlu olarak dağıla ilirler diye hiz etkârlığı aka atlara ter ih
ediyorum.
Üstadı
Bediüzza a “aid Nursî ve ‘isale-i Nur
Yarı asra yaklaşa ir za a da eri ilyo lar a Müslü a ları Kur a -ı Hakî i
yüksek bir tefsiri olan Risale-i Nur a azi edara e, eftu a e e di dara e irti atı e
hakperesta e, üştaka e e üyük ir ihtiya -ı anevi duyarak kulak vermesi, alâkası
e oku ası hakaik-i Kur a iye hazi esi ola u yekta eser külliyatı ı ek eliyeti e,
manevî, itikadî, fikrî ve derunî ihtiyaçlara ta
e ap er iş ulu duğu a,
ak uliyeti e, re aç e rağ eti i eşsizliği e ta
ir i zadır; sadık e doğru, küllî,
a lı e u u î ir şehadettir.
Koşalı
Allah ı rızası yolu da, sa ahlara kadar hiz et-i i a la oşalı , Allah ı rızası yolu da
koşalı .
Dikkat ve idraki manaya çevirir
Risale-i Nur da hayalat e iza sız hissiyat yoktur. Başta aşağıya hakaik-i Kur a iye
ve imaniye ve marifetullah dersleridir.
302
Risale-i Nur müellifi Üstadı Bediüzza a “aid Nursî, yal ız a ayı düşü e , esedi
libasa göre yo t akla re dele eye
ir üfessirdir. Telifattaki sa atı şaşaası a
ehemmiyet vererek nazar-ı dikkati a ada çe ir eye
ütü dikkat e idraki
manaya çeviren harika bir müellif-i İsla dır.
Kur a î, i a î e İsla î tefsir e kitaplar, Kur a -ı Hakî i ayi esi e dür i i ol alı,
üellifi i şahsi eya ahdut, eslek eya eşre i i dahli de âzâde ulu alı
cadde-i kübrâ-i Kur a iye yi göster eli, gölge e ekil ol a alı. )ira o şe s-i
u izü l-beyan gölge ve vekil istemez.
Me hazdaki kudsîyet
Cumhur-u ümmete ve avam-ı u u iyeye ürha da ziyade e hazdaki kudsîyet
şe k-i itaat erir. O ları i tisale se k eder. Bu hakikatlara i ae ‘isale-i Nur bu nevi
harikulâde ir tefsir e u e salsiz hususiyetleri haiz i a î e İsla î ir kitaptır.
İ a î ve İslâ î
Evet, Risale-i Nur doğruda doğruya adde-i kübrâ-i Kur a îyi, i a î e İsla î hak e
hakikati göster ektedir. İ sa ı ‘a i e, peyga eri e e âhireti e i tisap
ettir ektedir. Kur a -ı şe su ş-şü usa ekil e gölge ol akta uzak ü errah e
münezzeh olduğu hüşyar ehl-i hak e hakikatçe tasdik edil ektedir. Bilâkis Kur a -ı
Mu izi l-Beya ı dür î î e ayi esi ol ak hiz eti i ifa eyle ektedir.
Risale-i Nur u
ukaddes
e hazı yal ız Kur a ı Ek er dir
Risale-i Nur u
ukaddes ehazı e Üstad ı, yal ız e yal ız Kur a -ı Ek er dir. Bu
kudsi kitabullahdaki kudsiyet, cumhur-u ümmete ve avam-ı u u iye, Kur a î e ir e
ehiylere itaat et ekte ze k e şe k erir. İlahî e irlere e sü et-i seniyeye imtisale
sevk eder. Risale-i Nur u u ‘a a î e ek el rehberindeki meziyetlere Risale-i Nur
mazhar ve nâil olduğu da tesirat, teshirat, te irat e fütuhat dairesi gayet ge iştir
e ge işle ektedir.
İsla iyet le
üşerref kılar
Risale-i Nur Furkân-ı Hakî i iki iha saadeti i kaza dıra hakikatleri i, i a î
bahislerini cerh edilmez burhan ve hüccetlerle ders vermesi ve ispat etmesi ile de
Kur a a e Peyga eri iz a.s. . Efe di ize uarız eya düş a feylesofları ilza
eder. Di siz ereya e teşekkülleri plânları ı taru ar eder. Taharri-i hakikat olan
303
hakperestleri i a e İsla iyet le üşerref kılar. Tahkikî ola u i a e İsla iyet
dersleri ile ehl-i i a ı i a ı a i kişaf ahşeder e dü ya e uhra huzuru a eriştirir.
Bu gibi meziyet ve hususiyetleri havi Risale-i Nur, ancak ve ancak mümtaz ve ilahî bir
mazhariyettir. Nev-i zatı a
ahsus ir istis adır. Bu e gele ek asırlardaki
müslümanlara bir imdat-ı ‘a a îdir, ir lütf-u Yezdanîdir, bir halâskâr-ı i a e
İsla dır.
Fikir ve kalb
Risale-i Nur, kal i e aklı ur-u Kur a e ur-u Muhammedîye (a.s.m.) ile urla dırır.
Aklı uru kalbte gelir. Fikir, kal i ziyası ile ü e er olur. Bir i sa da kal i ziyası
ile fikri uru ez ol azsa, o da zulü
e ehil fışkırır. A ak Nur u el isesi i
giy iş ir zul et-i üze er olur. )ul etli, kara lık fikirli ir şaşkı lık, sapkı lığa
düşer. Tahkiki i a e arifetullah dersleri ile i sa ları, Müslü a ları e ge çleri izi
kalb ziyası ile fikir uru u ez ederek ü e er kılar. Kalbleri parlatır, ruhları
ziyala dırır, akılları urla dırır. Böyle e hakiki ü e erler yetiştirir, zulü atlı
sapkı lıklarda kurtarır.
Bediüzzaman, bu millet-i İslâma bir mevhibe-i ilâhiyedir
İnsan nev i i yeryüzü de yaşa aya aşladığı de irde iti are fikre geçirdiği
tereddiyi önlemek için parlayan büyük istidatlar, muhakkak ki bir tesadüfün eseri
değil, âlî ir şuuru hazırladığı ü taz arlıklardır. Beşer tarihi de za a za a
parlıya u ışıklar Allah ı uruyla şule isar ola üyük eşalelerdir.
Nur ‘isaleleri Kur a Nuru u parlak ir şulesidir
Muhtelif de irlerde yolu u şaşır ış eşer kitleleri üstü e doğa ışıklarda iri de bu
zamanda Risale-i Nur dur. Dehşetli e kara lık gü leri i ha edi i e yıkı ı i raatları
za a ları da u u
eti esi ola sefalet e sefahat ateşi i
illet e geçliği izi
yak akta ulu duğu, zulü lü e zulü atlı ir de re i felâket e fe aatleri i
hükü sürdüğü ir he gâ ede e he hakiki ili
e irfa ı göğüs e kafalarda
kaldırıl aya, esli izi ehalet kuyuları a atılıp il ediği i de il eye ek ir ehl-i
ürekkep içi de oğul aya çalışıldığı pek korku ç ir de rede Türkiye de doğa e
parlaya Kur a uru u parlak ir şulesi ola işte u Nur ‘isaleleri dir.
Mütefekkir ve müceddid-i din
304
Di sizlik e sapkı lık had ir safhaya gel iş, illet-i İslâ
oğul aya doğru yö el iş,
cehalet ve dinsizlik taassu u dehşetli ir isti dat sureti de her e i üessese e
akideleri yık aya aşla ıştı. İşte Bedüüzza a “aid Nursî öyle ir de irde ihad-ı
diniye ve hizmet-i i a iye eyda ı a atıla yegâ e e ü taz ir arlıktır. Büyük ir
mütefekkir ve müstesna bir müceddid-i dindir. Ve bu millet-i İsla a ir e hi i
İlâhiyedir.
Himmet ve Alâka
Nur Talebeleri malûmat, himmet, gayret ve alâkaları ı ir ihrak etrafı da Nur-u
Kur a ayrağı altı da topla ası ı, ütü dikkat e esaileri i i a ları ı tak iye e
kurtar ak içi , Nur ‘isaleleri i se atla ütalaa et ek oktası da teksif e te erküz
ettir esi i aşara
ü e er e ü ahit Müslü a lar a iasıdır.
Medrese-i Nuriyeler
Her Nur talebesinin evi bir Medrese-i Nuriyedir. Bediüzzaman Said Nursînin Medrese-i
Nuriyeleri Türkiye i e âlem-i İslâ ı her elde e şehri de se eler e e ar-ı
Kur a iye e i a iyeyi feyz-i ilâhî ile saça o akları, ihad-ı di iye i kal aları e ileri
karakolları azifesi i gör üş, kıya ete kadar da bu kudsî vazife-i imaniyeyi ve diniyeyi
ifa edecektir.
Risale-i Nur
Okuya ları i a , i sa iyet akı ı da tekâ ül e terakki ettir iş, esaret e şetareti
artır ıştır. Bediüzza a daki üstes a ir ilahî e hi e e feta et, akıl e kal lere
hita et e te ir, hey et e haş et, esaret e şe aat, te azu e ah iyet i sa ları
eftu et iş e Nur ‘isaleleri den istifadeye, o u de a lı ir hal ile oku a
se dası a ü telâ et iştir.
Muarrâdır fezâ-yı feyzi iz şey -i temennâdan,
Bize dâd-ı ezeldir zîrde
âlâda istiğ â.
Çekildik eş e-i ümitten, tûl-i emellerden,
Öyle mecnunuz ki, ettik vuslat-ı Leylâda istiğ â.
305
Ne i Üstadı
Bediüzza a !
Talebeniz Abd-i
Zelil Zübeyir
Risale-i Nurun hususiyetlerinin parlak se eratı da
azıları
)ih î e di ağî ehdler
İşte ‘isale-i Nur her nevi kudsî ü ahedeyi, ir e i zarurî gıdaları hük ü e geçe
Nur tale eleri e ke di i okuttururke o lara zih î e di ağî ehdler sarfettirir. Bazı
hususiyetleri ir e zesi şöyle ifade edile ilir.

Risale-i Nur Mah ul e e lû ulu duğu ukaddes Kur a î, i a î e İslâ î
a aları okuyu uları akıl e kal
ideleri e üyük ir iştiha ile aldırıp
hazmettirir.

Risale-i Nur kuş gi i, ya rusu a kay er ez. Koyu gibi ab-ı hayat ola süt erir.
Böylece ab-ı hayatı ütü ihazat-ı a e iyesine massettirir. Bütün lâtifelere
de
e da arlara üfuz ettirir. Başkaları a ho alık yap ak içi değil, ke di i
te ir e ıslaha sahip olurlar.

Risale-i Nur sadık e halis tale eleri e irçok ili
eraklıları ı
eşru ola
sade e aşkaları a ho alık yap ak içi değil, tale eleri e e ela ke di i te ir
e islah e i a ı ı tak iye e kurtar ak iyet-i halisa esi e ay ı za a da
aşkaları ı i a ları ı kurtar ak e te ir et ek gi i bir niyet-i halisiyete sahip
olurlar.

Risale-i Nur kendini halisane bir niyetle, istifade ve istifaza gayesiyle, Nur-u
Kur a gü eşiyle te e ür, i a ı ku etle dir ek e kurtar ak aksadıyla
okuya ki seleri , ihlâs, sadakat e se atla ke disiyle iştigal etmeye doyamayan
uhlisleri itikatları ı, harikulade ir tarzda ku etle dirir. )errede gü eşe
kadar derecesi olan meratib-i imaniyede terakki ve teali ettirir, akıl e
306
a tıkları ı urla dırır, uya dırır e çalıştırır. O ları kal leri i harekete geçirip
parlatır, ruhları ı ziyala dırıp aydı latır. İlahî e i a î ir tefekküre, Kur a î ir
tede ür e taakkula azhar eder. İ sa -ı kâ il erte eleri de yükseltir. O ları,
Risale-i Nur, keski ir feraset e gıyasete selâ etli, isa etli e u affakiyetli ir
ted ir e idareye alik kılarak i a e İslâ da ası da, a e î ü ahede-i
diniyede ve hizmet-i Kur a iyede zafer e u affakiyetlere eriştirir, sa r-ı e il
ve hikmete isal eder.

Kur a e i a hakikatları da
ürekkep ‘isale-i Nur Külliyatı, okuya okuya
sadık e halis tale eleri i il iyle a il, gayyur, faal e ü ahit ir Müslü a lığa,
aza î ir fedakârlık e feragata azi et e tak aya, halis ir u udiyete u affak
kılar. Ehl-i İslâ
a ey i de sa i i, üttehit e ütesa it ir di kardeşliği
husule getirir.

Risale-i Nur salâ etli e esaretli ir di darlıkla i sa ı i sa e ihya eder; dinamik,
enerjik ve digerga
ir Müslü a ol ak şerefiyle üşerref eyler. Ka il e
faziletli şahsiyetleri e ü i lerin itiraf ve istiazeleriyle de aşikâr ulu a e
herkesde e ilhassa ütaalaya eraklı zatlarda çok defa akıl e şuurları taalluk
etmeyerek gizli bir enaniyet-i il iye ulu a ilir. Hatta ekser ko uş alarda o
ki seler, lafza te azular ezleder, öyle tehlikeli e çok ki seleri şerri de
Allah a ilti a ettikleri bir enaniyetin hükmiyle insan nefsine aldanarak kendini
tahkiki ve yakini ilm-i iman ve irfan tahsilinden azade bile edebilir. Böylece büyük
mahrumiyetler içerisinde kalabilir.
a.
İ sa ı çeşit çeşit e aklî, kalbî, fikrî e fiilî hata e artalara düşebilen böyle bir
e lik e e a iyette sıyrılarak, ‘isale-i Nuru defalarca okumak ve hatmetmek,
İlâhî ze k e saadetiyle es ud olanlar hakaik-i Kur a iye e i a iye i
a e î
e udiyetleri de yerleş esi e kökleş esi azhariyeti e ail olurlar. Birçok
âlimlerimiz u ailiyete eriş işler e
ü e erleri iz de u ailiyete
eriş ektedirler. Akıl e kalb midelerindeki açlığı e oşluğu duyarak uhta a e
e üştaka e ir şekilde Nur ‘isaleleri i ütalaya de a ederek hakaik-ı
Kur a iye e i a iye, arifetullah ve muhabbet-i İlâhiye a e î cihadları a zerk
e efh olur. Böyle e dü ya e uhra ahtiyarlığıyla yaşa a yolu u öğre ir e
öğretir e öğrettirir. Yaşar e yaşatır e yaşattırır. Elhasıl: Risale-i Nur Külliyatı
ekmel-i mükemmel bir hakaik-ı i a e Kur a dır.
307

Risale-i Nur gittikçe ge işle ede, süratle terakki e tekâ üle doğru
ilerlemektedir. Birçok bahtiyar kimseler onun tenvir ve hidayet dairesine fevc,
fevc dâhil ol aktadır. Bugü dü ya üzeri de e çok oku a e üyük ir rağ et
ve revaca mazhar olan yekta ir eser hü iyetiyle parla aktadır. Nur u u e
ziyası ı dü yaya yay ak haş eti de ola ir a zu e-i hakaik eşalesi olarak
te ayüz et ektedir. Di sizlik fırtı aları e dalâlet tayfu ları ı durdur akta âlemi
huzur e sükû a ka uştur aktadır. Bu ise dü yayı alâkadar e ke disi ile eşgul
ede
üthiş ir hâdise-i il iye e İslâ iyedir. Bu uazza
ak a ı aza eti i
gözlerimizin önünde canlandır akta
e o u tarif e ta sifden aciz
ulu aktayız.

Vesveseli ve kuruntulu olanlar, Risale-i Nuru okusunlar. Bu fe a hastalıkta
kurtulurlar. Huzur e sükû a ka uşurlar. Yoksa hayatları da es ud yaşıya azlar.

Mi et e şükra ları ifade ede ‘isale-i Nur: İ sa ı hik et-i hilkat ve gayesini
u u akkat dü yadaki İlâhi azifeleri i ders eriyor. “a y e gayretle tefekkür ve
taakkulle ke di e leketleri deki, eşru şartları içi de çalışarak iddihar e
ihsa edil iş ola altı e el as hük ü deki i et-i ilâhiye e kaza çları çalışıp
bulduruyor.

İ sa ı, diyar-ı gur ete gidip di i de, i
düşür ekte de kurtarıyor. Öz e öz
sahalarda e kadar terakki ede leri e
İ a î, ahlâkî, di î e illî sukutlarda
gayet nafiz ve müessir ir tarzda akıl
muazzam bir kitle-i ehl-i İ a ‘isale-i
hatmediyor. Onu seviyor ve sevdiriyor.
a ı da fedakârlıklar et ek derekesine
e leketleri de i a î, islâ î e dü ye î
ede ekleri i küllî ir a ada öğretiyor.
uhafaza ediyor. Bu ları gayet uk i,
e kalblere akşettiği içi dir ki u kadar
Nur u ir hayat oyu a irçok defalar
Risale-i Nuru Te liğ ve Neşri - Nur Tale eleri ve di düş a ları
Bu mukaddes vazifeyi görecek bir kimsenin bilhassa bir Nur talebesi veya fedaisinin,
e elâ uhraya üte e ih ihlâs e sadakata azhar ol ası e iri i e üessir ir
şarttır. Bu ul î se iyelere alik ol ası içi de Risale-i Nuru, Üstadı ızı e Nur
talebeleri i lâhikaları ı e az üç defa de ret esi e haftada ir ihlâs risaleleri i
308
so ra da hergü lâakal o sahife sırf ke di efsi i e i a ı ı kurtar ası gayr-ı eşru
şeylerde içti a et ek ve sabr-ı emil niyetiyle mütalaâda de a lı e se atlı ol ası
elzemdir diyebiliriz.
“o ra da ziyaret ede eği Nur kardeşleri ile he üz görüş ede , o şehir ahalisi de
olan ehl-i i a ı se iyeleri de o şehri tarihî e ha asî gi i o u e İslâ iyetle
alâkalı hususiyetleri i tetkik edip öğre esi, asu Nurlu ge çlere şehir içindeki
dolaş akla çok rastladığı da , tahsi kara e ahset esi ukteza-yı hale göre u iki
düstur e el eya so ra takdir et esi fikri deyiz. “o ra okuya ağı hakaik-ı i a iye e
Kura iyeyi e aat daha fazla ir dikkatle di leye eği ka aatı dayız. Fakat u ikinci
şarta Risale-i Nur e Üstadı ıza ola sadakatı
a e î tesiratiyle Nur talebeleri
uhtaç değildir i a ı da ola Nur tale eleri de çoktur.
İ a ve İslâ iyete hiz et:
Asil ve Aziz Üstadı ız Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, her türlü maddî kazanç ve
hasis e faatlerde
ü erra e uzak olarak i a e İsla iyet e hiz et et iştir.
Mükerre
e ü e el Üstadı , so dere e ir gayret e faaliyetle harika ir
fedakârlık e yüksek ir hi
etle Kur a e i a a hiz et et iştir. Kur a e i a
da a ız gayet sarih, açık e üdelleldir. Misilsiz ir fedakârlık e sa y-u gayretle
u affak ol uştur.
Nurları oku
Bir ses ruhu u e i da ı ı deri likleri de yükselerek diyor ki: Nurları üyük ir
aşk e se giyle e ka a ka a e düşü e düşü e oku.
Üstadı Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri, çok çeti şartlar e i kâ sızlıklara,
eşedd-i zulüm ve istibdad-ı utlakı dehşetli işke e e taarruzları a rağ e hiz et-i
i a iyede asla çekil e iş e so
efesi e kadar mücahedesinde dâim olan
uzaffer e u affak ir İsla
ücahididir.
Gizli di düş a ları
İhtirasları a pâyâ ol aya e i sa lığı istihfaf e istihkarı a üstahak ola gizli di
düş a ları, illet-i İsla ı tarih sayfaları da topyekû sil ek he esiyle ça alaya
di düş a ı teşekküllerdir. İ a
e İsla iyet i kökü de tahri e çalışa di
309
düş a ları, şeyta lara par ak ısırta çeşitli ted ir e desiselere aş ur uşlardır.
Binbir türlü yalan, hayal ve uydurmalarla entrika ve fesat çevirmektedirler, zulüm ve
ahşetle... Risale-i Nur daki Ku et-i Kur a iye e il i deki ilahî kuvvet ve tesir din
düş a ları ı dehşet e hayrete düşür üştür.
Risale-i Nur u parlak i tişarı
Risale-i Nur u düş a ları hüsra , zillet e ağlu iyet içi de ça ala akta, ‘isale-i
Nur u tale eleri ise zafer e u affakiyet şe likleri ile Ce â -ı Hakk a hadsiz ha d ü
se alar et ektedir. Me su u ol akla şeref duyduğu uz ‘isale-i Nur, ola a şaşaa e
parlaklığı ile i tişar et ektedir.
Tahkiki imanla kabildir
“iyasi, iktisadi siste leri istika et e sela etle u affakiyeti i raatçı orga ları
tahkiki i a ku etiyle ü e er ol aları ile ka ildir.
Risale-i Nur u ilahî i ti aha azhar ede Nura î e Kur a î dersleri gözleri aç ış,
kalbleri uya dır ış, akıl e a tıkları çalıştır ıştır.
Şayan-ı hayret il î üstü lük
Risale-i Nur da şaya -ı hayret e takdir ola
te afukla te ayüz et iştir. Okuya lar i
eyda ları da e ela ediyorlar. İ a dolu
so efesleri e kadar de a et eye az et
il î ir üstü lük ardır. Bu fe kalâde
a dolu ir kalble cihad-ı di iye
ir kalble i a e İsla iyet hiz eti e
işlerdir.
Üstadı !
Ey Aziz ve Değerli Üstadı !
Bütün samimiyet ve hürmetimle…
E azgı ölü ler o a zi ir ura a ıştır. O olka lar gi i oşku dur. Adeta yalçı
kayalarda örüle şahikalarda aş ıştır. O u eğil eye dağlar gi i dik aşı,
ah ol a he gâ ı da ile di sizlere serfürû et e iştir.
310
Gül yüzlü elekler gi i rikkatle gülü ser. Kar kış de e iş üzülüp, a ı duyup ye se
düş e iştir. Gü eş sö se, ay atsa, gökler yıkılıp çökse, e sarp uçuru lar i arı ı
sarsa, o da ası da
e ü ahede-i diniyesinden dönmeye ek ir yaradılışta idi.
‘uhu da i a la ya a
eşale sö e iş e sö dürüle e iştir. Kal i de ya ardağ
gi i haş et e aza et saça
ukaddes ir i a ardı.
Nurlu i da lara her a haykıra
ir ses diyor ki:
Ey Nurcu!
Durma, ilerle!
Ey Nur!
Fışkır e gü eşler gibi parla!
Kudsi heye a larla doğa ak şa lı zaferler a ak se dedir, se de!
)ira zul etleri dağıta ak urlu
eş aleler sinende...
Nur ular ha det ektedir se gi i ir şaheserle
Âle lere yayıl!
Nesl-i edidi uya dır!
Âlem-i İsla
se i ekledi u a za a dır.
Risale-i Nur:
Mukaddesatı ıza saldıra korku ç ejderleri ge ert iş, di sizlik e dalâleti
ağrı ı dar adağı et iştir.
kızıl
Ey Nur!
Yokmu çare-i halâsı diye feryat ede
illeti i i dadı a yetişti . Feryad-ı figa
eden nesl-i cedide saadet yolları göstererek di dirdin. Senin her bahsinde iman seli
çağlıyor. Ağaçlar kale , sular ürekkep olsa se i ta sif ede ez i sa lar.
311
Ey Nurcular!
Büyük eddi iz sizi hiz eti izde ü it ardır. Allah Allah diyerek yürüyü . )ira
ugü
ilyo lar a şehidi arisi ola sizlere zafer kapıları açıl ıştır.
Ey Üstadı !
Öl ez eseri le yaşıyorsu se . Az i deki ku et e ul iyete hayra dır u
illet.
Ey Nur!
Sendeki ilm-i imana, ulviyet ve kudsiyete hayra
se gisiyle dolup taşarız.
yaşarız. Her a
se i oku ak
Nur Talebeleri
İl -i i a la, hi
et, gayret e fedakârlıkla te ayüz et iş e et ektedirler.
‘akipsiz i tişar et ektedir.
Risale-i Nur, Kur a e İsla iyet i asliyet e safiyeti i uhafaza e üdafaa ede ,
ola a haş etiyle e rakipsiz olarak i tişar e i kişaf et ektedir. Nurculuk, olanca
haş et e aza etiyle ayakta dur aktadır.
Bu ata ı her köşesi de e âle -i İsla
e âle -i insaniyette her gün yeni yeni
simalar ve istidatlardan birçok kimseler Risale-i Nur la hidayete eriş ekte, Nur u
safları a se e se e, fe fevc iltihak etmektedirler. Geceli gündüzlü, var kuvvetleriyle
Nurları feyyaz ütalaası e kudsi hiz eti de çalış aktadırlar. Di düş a ları ı
ü afıkâ e e korku ç faaliyetleri i kökü de taru ar et ek hususu da gayet
mahirdirler.
Risale-i Nur
İ sa ları gaflet e ehalette kurtar akta, ge ç esilleri her çeşit hurafat e
dalâlette halâs edip hidayet yolu u göster ektedir. İçi de çıkıl az adirelere
sürükle iş ola ları kurtarı ı eliyle halâs ederek urlu, parlak, selâ et e saadete
312
eriştire
adde-i Kur a iye de yürüt ektedir. Ge çliği izi ardı arkası kesil eye
şeyta î telki lerde , di sizlik e dalâlet kasırgaları da kurtarıp uhafaza et e i
yegâne çaresi Risale-i Nur dur.
Risale-i Nur
İsla iyet i ul iyet e kudsiyeti i gü gi i, gü eş gi i göster iş güzide ir arlık, akl-ı
selime dayanan bir eserdir. Risale-i Nur, üyüklüğü e irçok eziyetlere alik ol ası
ile era er, her türlü şüphe i fe ki de ola ir il -i i a e Kur a hakikatlarıdır.
İ sa aklı a, kalb e deru î iştiyakları a hitap ede ir eserdir. Bir i sa içi i a ı
mümkün olan en âlî merte esi e kadar yüksel iş ir )at-ı Nura î i eseridir. Bu u
için Nur talebesi olmak bir insan için en büyük bir nimettir. Risale-i Nur, hususî bir
a a e ehe
iyeti taşır.
Risale-i Nur, hayatı ı kurtardı
Hayatı kara lıklar, ruhu ıstıraplar içi de idi. Adeta kesif ulutlarla kaplı kara lık ir
dehlizde u al a ö etleri geçiriyordu . İç âle i de tozlu fırtı alar esiyordu.
Gözleri eşyayı hakiki hü iyetiyle göre iyor, kulakları hak e hakikat sedası a karşı
sağırlaş ış ir halde idi. Bed aht duru da ike ‘isale-i Nur u ta ıdı , okudu
okudu . Okudukça deri efesler al aya e diril eye aşladı . O zul etli dehlizde
gü eş ışığı a ka uş uş ir ada gi i ütehassıs oldum. Ruhum ve kalbim huzura
ka uştu; gözleri dü yayı hakikatiyle gör eye, kulakları hakikat sesleri i işit eye
aşladı ki, dü yaya adeta ye i geliyoru gi i ir saadet e ferah içi de kaldı .
Ey kardeş!
Ver bana nur
Etme beni dur.
Birtek kitap içi
u
gi i sarart ak
ı?
Beni böyle kurtaran bir tefsir-i Kur a a i a ı da olsa feda et ek o u hiz eti e
ihlâs e sadakatle de a et ek i sa iyeti
uktezası ola
ir şükra
or udur
ka aati i taşı aktayı . Eli de gelseydi Nurları üstü lük e eziyeti i, ul î pre sip
313
ve gayelerini tebellür ettirir, o u
iha değeri de kıy ettar ola
olduğu u dai a tere ü eder e o tere ü le yaşardı .
ir şaheser
Hizmet-i i a iyede ihlâs ve şevk
Risale-i Nur tale eleri, Üstad ları erhu Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri de
mülhem olarak devam ettikleri gayretlerüstü gayret ve faaliyetlerinden bir an olsun
geri dur a ışlar, e çeti şartlar altı da hiz et-i i a iyeleri de ihlâs e şe kle
ilerle işlerdir.
Cihad-ı Ek er-i Diniye
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, cihad-ı ek er-i di iye i
öncüsüdür. Risale-i Nur bir terakki ve yükselme amilidir.
pişdarı, reh eri ve
Nur
Nursuz geçirirse eğer,
Her günün dünden beter.
Risale-i Nur ve İsla iyet
İsla iyet, akla e a tığa daya a hik et e tefekkür dinidir. Risale-i Nur da bütün
i a î e İsla î hakikatleri akle e a tıke ispat e izah eder. Ayet-i kerimelerin
hik etfeşa
a aları ı te arüz e te ellür ettir iştir. Kita -ı kâi atı ütalaa
ettirerek tefekkür esleği de teali ettirir, fikrî terakkiyatı e -i âlâsı a çıkartır.
Talebelerini ilim ve marifetle tenvir ve tezyin eder. Büyük ve derin manalar ve azim
hik etlerle doludur. İl -i i a e irfa urlarıyla, üstü ir i a kuvvetine malik,
ü taz e es ud ki seler olarak yetiştirir.
He
u asırda i sa zekâsı e aklı tekâ ül et iştir. Risale-i Nur da u zekâ ı
kavraya ile eği e aklı a laya ile eği ir etotla hak e hakikati ders er iş,
asrı ızdaki e gele ek de irlerdeki eşeri feh i e üspet ili a layışı a u afık
olarak eya e ifade et iştir.
314
Hakşi as ve kadirşi as ol ak
Nur tale eleri, hakşi as e kadirşi as i sa lardır. “ayısız ör ekleriyle öyle oldukları ı
ütalaa e üşahede et ekteyi .
Tarif ve tavsif
Risale-i Nur, her türlü tarif e ta sifi fe ki dedir. Tarif e ta sife uktedir değiliz.
İ a ı ku etle dir ek e kökleştir ek ku eti i ke di e ahşede yi e o daki i a
ku eti ol uştur. Muhteşe hü iyet e uazza
ahiyeti i te essü
e izhar
etmekten aciziz.
İsla
da cihad ve Risale-i Nur
Bar ar e ya ya ları
ede ileştire , dalâlet çukurları a yu arla a ları çekip
çıkara , illet-i İsla
e eşeriyeti huzur e sükû a, selâ et e saadete ulaştıra ir
tefsir-i Kur a dır. Bu öyle sö ez ir ur-u Kur a dır ki, dalâleti kesif ulutları ı
parçalayarak parlak ziyasıyla u ata e illeti aydı lat ıştır. Millet e esli iz
dinsizlik cereya ları ı çökerttiği kara lıklar içi de u al ak üzere ike , tek kurtuluş
ü idi e eşareti olarak zuhur ede Nur ‘isaleleri, iha tarihi e ye i sahifeler
açtıra âle şü ul, yüksek ir tefsir-i Kur a dır. Her türlü tarif e ta sifi fe ki dedir.
Yarı
asra yaklaşa i tişar safhası da e zali
di sizler o u
eşriyatı ı
durdurabilmek için mütemadi bir surette taarruz ettikleri e o u kıy eti i
düşür eye çalıştıkları halde, ‘isale-i Nur u fütuhatı kat kat ziyadeleş iştir. Millet-i
İsla i di de ihraz ettiği yüksek şeref e e kii de , üyük kıy et e kadri de
zerre kadar kay et e iştir. Bilâkis asu a a yüksele
ir ul iyet iktisap et iştir.
Hiçbir dinsiz camia ve ihtiras bu nuru karartamayacak ve söndüremeyecektir!
Risale-i Nur
“elâ et e saadetle yaşa a ı , terakki e tekâ ülü ze ereği ola hakikatler
a zu esidir. Feyyaz ütalaası e kudsi hiz eti, i sa a asalet e e a et ahşeder,
i a e İsla iyet i
erte eleri de yüksel ek i eti e ail kılar.
315
Bir eltaf-ı ilâhidir
Bediüzza a , aza î ihlâsı e i a ku eti i
üşahhas ti sali e se olüdür.
Muhteşe
e uazza
ir arlıktır. Müstes a, zengin ve engin bir ilme mazhar olan
u ü taz zatı eserleri ola Nur ‘isaleleri i e kadar üstü e faik, e dere e
şü ullü e isilsiz olduğu u o u dikkatle okuya lar edahet dere esi de üşahede
et ektedirler. He
u Nurlar, üyük ir fedakârlık e yüksek ir hi
eti
ey esidir. Şiddetli ir ihtiyaç za a ı da lütfedile ir eltaf-ı ilahîdir. Ehl-i i a ı
üyük ir şe k e ze kle, deri ir se gi e alaka ile ütalaa ettikçe de ona olan
ihtiya ı ı çok ziyade olduğu u idrak ettiği ir eserdir.
İslâ iyete ihtişa
devirleri yaşata ak
Evet, Risale-i Nur, sö eye
e sö dürüle eye
ir i a
eşalesidir. Di
düş a ları ı arkada e ephede tarruzları a uka ele ede , o ları tek aşıyla
ağlu iyet girdapları a fırlata
ir ku e-i Kur a iye e il iye i
ü esse
ir
ti salidir. İsla iyet̓e şe ket, sat et e ihtişa de irleri yaşata ak yekta ir a ildir.
Gönülleri fetheden, zafer üstüne zaferler kazanan manevi ve ferd-i ferid olan bir
fatihtir. E et, o öyle ir urdur ki, o u sö dür ek içi yapıla
ütü gayretler
eti esiz kal aya ahkû ol uştur. O, ütü haş et e aza etiyle yi e parla ıştır.
Risale-i Nur, hayat-ı di iye vü uda getire ek ir eserdir.
“ağla
ir hayat-ı di iye e te elli ir ede iyet-i İsla iye ü uda getire ek amilleri
havi bir eserdir. Hem bu vatan ve milleti hem âlem-i İsla
e eşeriyeti kurtarı ı e
yükseltici, tek il hakikatleri a i ola ir kitaptır.
İman zafiyeti
Tek çaresi Risale-i Nur dur. Müslü a lar i a da ku etli, di i e ağlı olduğu
de irlerde, il i e ede iyeti zir esi e yüksel işler, di e zayıfladığı za a larda
ise tereddi e i hitata, yıkılışlara duçar ol uşlardır. Bugü
illet e ge çliği iz de
i a zafiyeti i te lit ettiği felâketler içinde yüzmektedir.
316
İ a sızlık, illeti izi kurtul ası üşkil ola ir esaret zi iri e ur uştur. Bütü
fe alık e dalâletleri , eş u ihtiras e ahşetleri e iri i a ili i a zafiyeti e
dinsizliktir. Bu bedihi gerçek gün geçtikçe daha iyi a laşıl aktadır. Bu u içi ugü
i a e İsla iyet i te elleri i ye i aşta i ar e ta ir et ek zarureti deyiz.
Bunun tek çaresi de Risale-i Nur dur. )ira Nur ‘isaleleri tahkiki i a dersleriyle i a
e İsla iyet i ku etle dire ir eserdir.
Asil ve necip
Risale-i Nur u ize
ke di i deri ir se
terakkiler kaydettir
Risale-i Nur u âle
parlaklıkla de a et
erdiği il i ihtişa
e kudsiyeti ütü e liği izi sar akta,
giyle tekrar e tekrar okut aktadır. İ a
erati i de üyük
ekte, asil e e ip e eti Müslü a lar yetiştir ektedir.
e serp ekte olduğu urları, eksil eye
e sö eye
ir
ektedir.
Cehaleti e sapık fikirleri, dalâlet e di sizliği kaldıra , kurtuluş e hidayet yolu u
göstere , sırat-ı üstaki de e iyet e saadetle götüre üyük ir rehberdir, bir
ürşid-i ek eldir. Akıl e i saf sahi i il î şahsiyetler e ü e er ü minler bu
edaheti hayra lık, takdir e tahsi lerle izharda ke dileri i ala a ışlardır. Nurları
iha değeri deki değer e üstü lüğü ü idrak et işlerdir. İli
e i saf sahibi faziletli
şahsiyetler ‘isale-i Nur u ihti a ettiği il i aza et e haş eti ö ü de hür et e
tazi le eğil işler, takdir e tahsi et ek kadirşi aslığı a eriş işlerdir.
Nurlarda müstesna bir tesir e üfuz ku eti ardır. Üslûbunda ulvî bir âhenk ve cazip
ir haslet i sa ı ke di e ezp et ektedir. Gayet eliğ e selistir, şaheserdir. ‘isale-i
Nur u güzellik e rüçha iyeti, diğer tefsirlerde ka il-i temyiz bir bedahettedir. Onun
dikkat e oriji alliği i sarahatle üşahede et işler, hayra lık e eftu iyetlerini
izhar, Nurları güzellik e ezâyâsı ı tere ü et işlerdir.
Gü eşler Gü eşi Kur a gü eşi de le ea ede ‘isale-i Nur gü eşi, ütü eşerî,
zulü at e dalâlette kurtarı ı e hidayet urları a gark edi i ir tefsir-i Kur a dır.
Allah ve Resulü il e ehe
iyet ver iştir
Risale-i Nur, Kur a î e î a î hakikatleri akla e a tığa uta ık olarak ders ere ;
kalb, ruh e i da ı te ir ede ir eser külliyatıdır. Bizler i sa ları hak e hidayet
yoluna davetle mükellef bulunmaktayız. ‘isale-i Nur talebelerinin Hakka teslim ve
i kıyadı ku etlidir.
317
Allah e ‘esûlü il e çok yüksek ir iti ar e ehe
iyet er iştir. ‘isale-i Nur, Kur a
gü eşi de tele
u ede e parlak ir hidayet eşalesidir.
Hakikî ili
e irfa ı esası, ade i, ruhu e uru ola i a -ı illâh e arifetullahı
ders erir. Muha etullah e
arifetullahı ütü zerrat-ı ü udu uza üfuz
edercesine telkin eder. Risale-i Nuru hiz eti i a î, İslâ î, Kur a î, a e î e
uhrevîdir.
Risale-i Nur
Risale-i Nur, eşerde sulh e selâ eti, e iyet e iti adı tesis ede
üstes a ir
eserdir. Bu, sade e izi ka aati iz değil, ehl-i ili
e i saf ola hakşi as zatları
üzerinde katiyetle ittifak ettikleri bir gerçektir. Cenâb-ı Hak, ‘isale-i Nur yolunda fedayı a ede , a e a a ları ı ihad-ı di iye uğru da hiçe saya fedailer yetiştiriyor.
Ebedî bir haz ve lezzet
Risale-i Nur, hak e hakikat uğru da yapıla ir uhare e e ü ahede i
ü taz
ir se olüdür. Nur ular, i a e İsla iyet i keski kılıçlarıyla ü ehhez olarak
mücahede-i diniye meydanları da e ela et ekte kudsi ir heye a e eşrûiyetle
ütehassistirler. E edî ir hazzı lezzetiyle ütelezzizdirler. İsla iyet i zuhur e
i tişarı de ri de ihad-ı di iye içi a e alları ı, e lâd e iyalini feda edenler ebedî
ir saadete eriş işler e rıza-yı ilahîye ail ol uşlardır.
Nur-u Muhammedî (a.s.m.)
Bu mücahede-i diniye iledir ki, envar-ı Kur a iye e Nur-u Muhammedî (Aleyhissalâtü
Vesselâ
iha a yayıl ıştır. Bütü tarih oyu a da Müslü a lar di uğru da
birçok mahrumiyet ve fedakârlıklara katla ıştır. İşte u asırdada idayet-i İslâ da
ola ir ihadı ifası a Nur Tale eleri gi i gayret e hi
et sarfet e iz gerekiyor.
Zira, esasat-ı İslâ iye e erka -ı İ a iye dehşetli hü u larla tahrip edil eye
çalışıl aktadır. Bizler de cedd-i necibimiz gibi ila-yı keli etullah içi ihad-ı di iye
uğru da şahsî rahatlıkları ızda feragat ederek utlak ir fedakârlıkla çalış aya
devam edecegiz.
İ a ve İslâ iyet içi feda ede eğiz
E et, esaret altı da zilletle yaşa ayı izzetle öl eye ter ih ede leriz. İ a e İslâ iyet
yolu da lüzu u da a
e a a ı ızı feda ede eğiz. Fakat a ı ızı a ı ola
318
hizmet-i Nuriyede ayrıl ıya ağız. Kolaylıkla da a ı ızı o di sizlere er eye eğiz.
Di düş a ları ı a e öldürü eye kadar, di sizlik ereya ları ı dağıtıncaya kadar,
o ları
a e î ü utları ı ortada kaldırı aya kadar çalışa ağız.
Benim Kara Sevdam:

Okumak ve hizmet

Risale-i Nur

Üstad

Fütuhat

İhlâs

Maddî menfaattan uzak

Tesanüd

Gayret ve faaliyettir.

Allah ı rızası ı tahsildir.
Risale-i nur fenalığa karşı iyiliği telki eder
Risale-i Nur, fısk-u fücuru kaldırır. Yala
e iftira, kıska çlık e reka eti, dü ya
e faati uğru da ihtirasla koş ak illetleri i teda i eder. Hakperestliği, doğruluk e
istika eti, fe alığa karşı iyiliği telki eder. Fazileti, af e üsa ahayı ders erir. A eli salih ve hizmet-i di iyede, hiç ir ükâfat e karşılığı iyet et ede , ü hasıra
Allah ı rızası ı istihsal et eyi hedef gösterir.
Çığır aç ıştır
Ehl-i i a kara lıklar içi de u al ış e oğul ak üzere ike tek kurtuluş ümidi ve
eşareti olarak parla ıştır. Hayat-ı içti aiyede şaşaalı eşalesiyle aydı latı ı ir çığır
319
aç ıştır. Bu Kur a Nurları, iha tarihi e yepye i sahifeler açtıra iha şü ul ir
hadise-i tarihiye hali e gel iştir. Ehl-i i a ı dalâlet e di sizlik çukurları a
düş ekte koru uş, düşe leri de çıkarıp aydı lığa e hidayete eriştir iştir.
Nur u zuhuru
Yir i i yüzyılda ir gü eş doğdu. Dü yaya ir ur-u Kur a gö derildi. )ul etler
dağıl aya dalâlet ateşleri sö eye, id at rüzgârları hızı ı kay et eye aşladı.
Ka diller re açsız kaldı. Türkiye de iha a, ili e irfa âle i e ir gü eş doğdu.
)a a , hiz et za a ıdır
Ce aat, e iyet e Müslü a lığı u u î e faat e hiz etleri i idrak et ek
elze dir. )a a , hiz et za a ıdır. Her asırda ziyade u za a da şahsi şeyleri
feda edil esi eya iri i dere ede tutul a ası lâzı
e zarurîdir. Bugü Kur a
izde , i a e İsla iyet e hiz et istiyor. ‘esûl-i Ekrem (a.s.m.) bize hizmet-i diniyeyi
emrediyor. Bu ilahî emirlere candan kulak veren Nurculardan iman hizmeti e hayatı ı
akfede ler gü geçtikçe ziyadeleş ekte, ehl-i i a
e İsla ı yüzleri i
güldürmektedirler.
Milletin kalb hastalığı, zaaf-ı i a dır
Milleti izi e üyük felâket a ili i a il i de
ahru ol asıdır. Milleti kalb
hastalığı zaaf-ı i a dır. İ a ı tahkikî ve kuvvetli olmayan bir cemiyet, her nevi
felâketlere eşik ola ilir.
Üstad-ı külldür
Risale-i Nur, çok şaha e e ul î isallerle doludur. Ce â -ı Hakk ı arlık e irliği i
terennüm eder. Ruh ve kalbleri iman-ı illâh e arifetullah ve muhabbetullah ile
münev er kılar. ‘isale-i Nur ir ürşid-i ekmeldir. Bir üstad-ı külldür. Bir reh er-i
ekberdir.
Yar
Kitap olur bar olur.
Kitap olur yar olur.
320
Kendine yar arayan
Nurlara yar olur.
Komunistlik millet-i İslâ
içi âfâttır.
Gizli ozgu u teşekküller her tarafa zehirli tohu lar saç aktadır. Bu lar öyle ir
zehirdir ki, pa zehiri araştırıl a ış eya ulu a a ıştır. Millet e esli izi
üte adi ir surette serptiği zehirlerle ah et ektedir. Bu, illet-i İsla içi e
üyük ir afattır, pek azi
ir fe aattir. Öyle ise pa zehiri ul ak gerektir. A a sız
düş a ları ızı içi de toplaya
ezkûr gizli teşekküllere karşı koyacak bir kuvveti
bulmak elzemdir, hayatî ir
e uriyettir. İşte o fesatçı e yıkı ı di sizlik
ereya ları a karşı ato
o ası hük ü deki tek ku et, u asırda Kur a -ı
Mu izü l-Beya ı ir tefsiri ola Nur ‘isaleleri dir.
Sedd-i )ülkar ey dir
Dü yayı tehdit ede ko ü istlik e far aso luk gi i di sizlik afetleri e karşı ‘isale-i
Nur, bir sedd-i Zülkarney dir. Bu oktada ütü hakikî münevverler ve ehl-i iman
müttefiktirler. Zira, o zı dıka e i a sızlık ateşi i sö düre ek, o di sizlikleri kökü de
yıka ak ütü te el esaslar e ku etli e kudretli parlak hakikatler, ‘isale-i Nur
Külliyatı da e ut ulu aktadır.
İlâhî e irlere itaat
Bir insan muhabbetullah ve mehafetullah sayesinde hak ve hidayet caddesinin
hari i e çık az. Adalet, i saf e erha et hissi o a hâki olur. Kötülükte iyiliğe
yönelir. Günahlardan kendini muhafaza etmekle muvaffak olur. Derunî bir haz, kalbî
ir şe k e se giyle ilahî e irlere itaat e i kıyada azhar olur. Vi da e azife
mesuliyetini idrak eder. Fe alık eyilleri i frenler.
Allah sevgisi ve Allah korkusu
İşte Risale-i Nur, iman-ı illâh, arifetullah e uha etullah dersi erdiği içi dir ki
onun bahtiyar tale eleri Allah se gisiyle, Allah korkusuyla, i a ku etiyle Allah ı e
‘esûlullah ı e ir e ehiyleri e se e se e oyu eğerek itaat ederler, a el-i salih ve
takva ile gayet saadetli bir hayat sürerler.
321
Gizli di düş a ları
Bu milleti mahvetmek içi e ela ge çleri iz e ço ukları ızı safi zihi leri i
ula dır ak, o ları itikatları da şüpheler husule getir ek suretiyle işe aşladılar.
Türlü türlü eşir asıtaları ile ektep içi de e dışı da herkesi ilk a da fark
edemeyeceği irtakı hileli e taktikli ifadelerle i a ı zedeleyi i, es eseler eri i
hikâye e hezeya lar uydurup ye i esli ize okuttular. Körpe di ağları zehirlediler.
Mahza hak ve hakikat ola İsla î e zuları hurafe gi i safi di ağlara yerleştirdiler.
İ a î esaslarda sarsı tı e çökü tüler eyda a getirdiler. Bu Müslü a ata ı
Müslü a e latları a, di sizliği e i a sızlığı eti e ere irtakı yazı, akale e
sözlerle i a sızlık kuyuları a attılar.
İ a a kuvvet, di e
eta et verir
Ye i esli izi e illeti izi öyle i a î şüphe ve vesveselerden kurtarabilmek için
aklî ir ili fayda er iyordu. O ları akle ik a e kal e
ut ai ola ak şekilde
hakikatleri izah e ispat et ek gerekiyordu ki, kurtula ilsi ler. İşte öyle felâket e
fe aatlerde
illet e ge çliği izi halâs edecek bir lütf-u ilahî ardır; o da ‘isale-i
Nur dur.
Risale-i Nur, di siz esi e uydurula hurafeleri , i da sız ası a irtikâp edile tahri at
e tahrifatları husule getirdiği di i şüphe e es eseleri esasiyle söker e izale eder.
Hakikatleri gü eş gi i görü e ek dere ede ispat ederek i a zafiyeti e düşe leri
kurtarır, i a a ku et, di e eta et erir.
Kuvvetli ir i a ı tesis eder
İ a sızlığı ir zakku -u ehe e tohu u, i a e İsla iyet i hakka iyeti i e e
kadar safi e dere e şerefli, yü e e e ip olduğu u gayet üessir ir şekilde izah
eder. Di sizliği fe aat e fe alığı ı, üyük ir i ayet olduğu u, di darlığı yü e e
yüksekliği i, e edî saadet e selâ eti se e i ulu duğu u so dere e afiz e tesirli
ir tarzda i sa ı kalb e di ağı a zerk edip yerleştirir. Ku etli e yaki î ir i a ı
tesis eder. İ a ku etiyle saadete saadetler kata ak ir saadetle fa i ge çliği aki ir
ge çliğe te dil eder. Şu u akkat dü ya hayatı ı e edî ir hayatı e saadeti elde
edilmesine vesile ve hizmetkâr yapar. Müslü a lığı e i sa lığı e edî refah e
saadeti, tahkiki i a ı elde et ekle ü kü dür.
322
Ey Nur
“e ol adığı za a ,
Oluyor ömrüm ziyan
“e olduğu za a ,
Ö rü
hep sefalı za a .
Deme, bu düz, u ayır
Her şeyde ar ir hayır.
“e çalış Nurlara ayır ayır.
Millet ve ge çliği iz
Millet e ge çliği izi
azar-ı dikkati i i a ı kurtar ak da ası üzeri e çek ek,
gözlerimizi bu mühim noktaya çevirmek çok elzem olan bir keyfiyettir.
Risale-i Nur u da ası, i a
e İsla iyet i âle -i İsla
e âle -i insaniyette
yerleştir ek, ku etle dir ek e yükselt ek, di sizliği taarruzları a karşı üdafaa
ve muhafaza etmek da asıdır ki, iha ı alâkadar ede
uazza
e uhteşe
ir
da adır.
Bayrak
Bayrakları ayrak yapa i a dır.
Uğru da, ölü de kork aya
Dava ada ı içi zafiyettir
arsa
üslü a dır.
323
Hiz eti çeşitli e zular üzeri de taksi e uğra ası, azarı lüzu suz e o da a içi
alâya i şeylere çe ir esi, ir da a ada ı içi zafiyettir. Mefkûre i, idealist bir dava
ada ı ütü dikkati i, ütü hissiyatı ı, ütü alâkası ı e azarı ı da ası üzeri e
temerküz ettirir. O noktaya teksif eder o noktada toplar.
Nazar ve faaliyeti dağıt a ak
İşte iz Nur ular da öyle aza etli e haş etli ir da a ı hiz etkârlarıyız. Bu kudsî
hiz etkârlık, ihsa -ı İlâhî tarafı da o uzları ıza yükle iştir. Bu fazl-ı İlâhi i u
lütf-u ‘a a î i kadir e kıy eti i il eliyiz. Bu u il e i ifadesi de bütün
çalış a e faaliyet gü ü üzü ‘isale-i Nur la i a ı ızı kurtar ak e i a a hiz et
gayesi üzeri de topla ış ol aktır. Nazar e faaliyeti sağa sola dağıt a aktır.
Her sahada ihtisası lüzu u
He
u asır ihtisas asrıdır. Herkes ke di esleği de e ra şı da ütehassıs ol aya
çalış aktadır. Dikkat e azarları ı esai e faaliyetleri i e sup olduğu ili şu esi
üzerinde topluyorlar. Su ühe disi su işleri de, elektrik ühe disi elektrikte, i ar
i arlıkta ihtisası ı artır aya gayret ediyor. Dâhiliye i ir doktor dâhiliyede,
hari iye i ir heki hari iyede, ro tge i ro tge çilikte, dişçi dişçilikte ilerle eye e
ütehassıs ol aya çalışıyor. Bugü her sahada ihtisas ada ı ı lüzu u gü geçtikçe
artmakta buna büyük bir ehemmiyet atfedilmektedir.
Asîl ve neciptir:
İslâ iyeti ruh e a ası a üfuz et ek, taklidi i a ı tahkikiye te dil et ek ilhassa
bu dalalet ve bid at asrı da ütü uzuh e lûzu iyle eyda da ola ir ihtiyaçtır. Bu
ihtiya ı karşılaya ‘isale-i Nur asîl e e ip ir arlıktır.
Üstadı
Ey se gili Üstadı !
Gözü e değdi gözü ,
Gözden kaybolunca gözün
324
“arardı, soldu, şe yüzü .
Allah korkusu ve Allah sevgisi
Ge çliğe, i sa lığa u iki hissi yerleş esi elze dir.
Millet ve memleketimizin hâl ve istikbalinde en mühim ve en büyük hizmeti görecek
ola ge çleri izde şu iki hissi
e ut ol ası e ruhları ı e deri yerleri e kadar
yerleş esi elze ola ir gerçektir. Allah korkusu ve Allah sevgisi…
İşte u iki duyguyu ize üke
el e gayet güzel ir tarzda yerleştire Nur
‘isaleleri i okuyarak di i izi
illet e ata ı ızı yüksel esi de, e dadı ız
tarafı da
izlere e a et olarak ırakıla
ukaddes arlıkları ızı koru ası da
u affak ola ileli , u ları
uhafızlığı ı yapa ileli . )ira Müslü a lığı e Türklüğü
yaşata ak teke
ül e terakki ettire ek udur.
Ey Kardeş!
Girmeden zaaf-ı i a
ir
illete düş a gire ez
Toplu vurdukça imanlar, onu top sindiremez.
Adalet-i İlâhî
Evet, hadd-i büluğa gele her ge ç kardeş şu u katiye e delillere isti ade ilsi ki;
Ölü eye kadar, zerre iktar iyi a el işlese ükâfatı ı, zerre kadar fe a fiil yapsa
ü azatı ı u fa i dü yada so ra gelecek baki âlemde verecek ve adalet-i İlâhî
böylece tecelli edecektir.
Allahı seve kötülük yapa az
Şu ir gerçektir ki Allahı se e , se e i
işa esi Allahı e irlerine itaat,
ehiyleri de içti ap olduğu u, her türlü kötülüğü
ezasız kal aya ağı ı ile
ki seler, i a e İslâ iyeti , ahlâk e fazileti , ke alât e eziyyatı en üstün
derecelerine yükselirler. Artık, he ke di e he peder e alidesi ata e illeti e
kötülük yapa aya ak ir üstü lüğe sahip olurlar.
325
İ a sızlık ruhu öldürür
İslâ iyet içi
a
erir esi
ede leri kadri i il eli,
düş a ları ızı da öğre ip,
İ sa a erile ruhu öldüre
değil a e î ku ettir.
e Be şehid, kardeş gazi
iyetiyle Kur a a hiz et
o ları safları a dâhil ol alıyız. O larda hakiki
o düş a larla da ölünceye kadar mücadele etmeliyiz.
i a sızlıktır. Dünya üzerinde en büyük kuvvet maddî
Nur
Ey kardeş!
Ver bana nur
Etme beni dûr
Kıy a a ı a öyle
Be yaşayamam böyle.
Tek çaresi var
Di î e
illi arlıkları ızı i ha et ek, kardeşi kardeşle çarpıştır ak, İsla î
şahsiyetleri kötüle ek, o lar hakkı da iftiralar uydurup çürüt ek suretiyle o ları
eser e sözleri i di let e eye e okut a aya çalış ak, e iyeti te el değerleri i
yık ak, e lisleri çalışa az e efluç ir hale getir ek, Müslü a ahali içi de
tefrika husule getirebilmek için dine hizmet edenler hakkı da dedikodular yaymak,
ko u iz i eya
aso luğu dolayısıyla ö ek...
Di düş a ları tarafı da
memleketimizde senelerdir tatbik edilen bir plânı
addeleridir. Böyle plânlara
kapıl a ak, u ları
ahiyet e kü hü e üfuz ede il ek, dili izle aleyhtarlık
yapıp a eli izle o ları plânları ı tat ik et iş ol ak gafleti de kurtul a ı tek
çaresi var: Risale-i Nur.
326
Risale- Nur
Öyle urfeşa dır ki, ‘isale-i nur
Nurcular ona olur, ona pervane-i nur.
Risale-i Nur mana iklimidir
Risale-i Nur u uru, içi de projektör ya a ir oda gi idir. O, o e zile öyle parlaklık
erir e i sa ı öyle te ir eder ki, o u aydı lığı sa ahları aydı lığı da daha urlu
e daha urla dırı ıdır. ‘isale-i Nur u her ü lesi aşta aşa ir a a ikli idir.
Halkı ‘a
i i yolu a da et et:
Cenab-ı Hak ‘esul-ü Ekre a.s. . uyuruyor ki hik etle e delili sa it kelâmlarla,
güzel va z u asihatla halkı ‘a i i yolu a da et et. İşte Bediüzza a da u Ayet-i
Kerime ve Resul-ü Ekreme inkiyad, i sa lara delil e ürha larla hak e hakikatı
göster iş e ders er iştir. Bu e r-i ‘a a iyi ta a iyle e ke aliyle ifa eyle iştir.
Millet-i İslâ ı u şekilde uyar ış e irşad et iştir.
Nurcular
Cenab-ı Hak ir Ayet-i Kerimede (Al-i İ ra
Ey Müslü a lar, sizde ir e aat
olsu ki halkı hayra da et edip, hayır e iyilikle e rederek, kötülük e gü ahlarda
ehyetsi ler buyuruyor. Nur talebeleri bu emr-i İlâhiye azhar ol uşlardır.
Kur a ve i a yolu u ildirir
Risale-i Nur, uydur a uzır fikirleri , dalâlet ereya ları ı , hurafe e ya lış
akideleri kesif kara lıkları içi de oğul aya çalışıldığı dehşetli ir de irde gü eşler
gibi zuhur ederek, Müslümanlara ve insanlara hak ve hakikati feyz-i Kur a la
göstere , o lara Kur a e i a yolu u saf e errak ir surette ildire ir tefsir-i
Kur a dır.
327
Ey kardeşleri
Akıllı harekette, hakta e salâhta, istika et e doğrulukta ilerle ek, idraki i artır ak,
ahlâk e fazileti i ziyadeleştir ek iste ez isi iz? El ette istersi iz e iste ek akıl e
kal i
uktezasıdır. Öyle ise Nur ‘isaleleri i okuyu uz. Arapça bir darb-ı esel ardır
ki Bir şeyi hepsi a laşıl asa ile hepsi terk edil ez.
Risale-i Nur
Bahisler hakaikla dolu şaha e
Aklı a kal i e girer da e da e
Dünya güzellerle dolsa
Nurum yine bir tane.
Ey gençler
Bilgi e düşü eye alik ede ; a layışlı e ferasetli, hik etli e ter iyeli, hikmetli
sözleri
ua
aları ı hall e keşfede ir i sa olarak, ke di ke di i yetiştire il ek
içi Nur ‘isaleleri i okuyu uz. ‘isale-i Nur; uha etullahı e ehafetullahı , il -i
i a ı , ilgi e hik eti aşıdır. Bu u içi Nur ‘isaleleri i okuyoruz.
O kudsî hakikatlar aşı a taç ola aktır
Sefih ve füccarlar, ilim ve hikmeti, ahlâk ve terbiyeyi hor görebilirler. Sen ilm-i iman
e uası Nur ‘isaleleri i dersleri i e öğrettikleri i ırak a, zira o kusî hakikatlar
se i aşı a kıy ettar ir taç, kal i e se i li ir se gi ola aktır.
Kanma
Di sizler eya gü ahkâr fa irler se i ayart ıya çalışırlarsa o lara ka a. O ları
yolu da, o larla adı at a, yürü e. Çü kü o ları ayağı kötülüge koşar, fe alığa
328
gider. Çünkü o lar, se i içi pusu kura ki selerdir. “e i ölüler diyarı a diri diri
gömerler, diri diri seni yutar ve kemirirler.
Hizmet
Ey kardeşi !
Gel, Nurlara gel
Ara ızda se i de payı olsu .
Hepimizin hîssesi ziyade olsun.
Hak rızası ardır
Risale-i Nurlar, yakutlarda daha kıy etlidir.
“e diği
e hoşla dığı
)ira Nur da Hak rızası,
ütü şeyler, u değere de k değildir.
a e i ser et e izzet ardır.
Risale-i Nur
Bal buldun mu?
Buldum.
O u ağır, ağır, si dire si dire ye.
Nur Risaleleri İman-ı taklidiyi iman-ı tahkikiye çevirir
Di e illiyeti ize, örf e adetleri ize saldırarak izi a e çökert ek suretiyle
çözül e izi e çök e izi sağla ak isteye di siz teşekkülleri faaliyeti i aki
ıraka ak ir çare ardır, o da taklidi i a ı tahkiki i a ku etine çeviren Nur
‘isaleleri dir. Milyo lar a ki seleri te e üh e iti adı ı kaza a
ir eserdir.
Kur a ı parlak ir tefsiri ola Nur ‘isaleleri halis e fedakâr ü i leri ruhları da
329
i a î ir eşale olarak e ediye ya a aktır. Müslü a ları dü ya e âhiret âleminde
saadetlere eriştirecektir.
Ey Kardeş!
)a f-ı i a da ola
Sen ilm-i i a la
illeti
ah ı
uhakkaktır.
ü e er olursa
İslâ iyeti tahkiki i a il iyle
u ata
üdafaa ve
at aya aktır.
uhafaza et iştir
Risale-i Nur, müebbed bir fecr-i sadık e ağlup edil esi ka il ol aya ir ku et
hali de esli izi göğsü e tahkiki i a ı yerleştire ir eserdir. Vahdet e te hid
akidesi i akıl e kalblere akşede hak e hakikat şuleleri e hidayet urlarıyla
kara lık ruhları aydı latıp, i sa ı e edî ir saadetin mesud namzedi haline getiren
yegâ e eserdir. Hidayete erişe fakat di düş a ları ı de a lı taarruz e
iğfalatlarıyla, i a çları zayıflaya e iyeti izi
a e iyatı ı ye i aşta i şa e ihya
ede
ir Kur a tefsiridir. Di siz ereya ları tahripkâr ve hunhar tecavüzatiyle
sarsıla İsla î te elleri i ar e tahşid ede
a e î bir kuvvet deposudur.
Kur a Yolu a
Siyaseti di sizliğe alet yaparak de let ku etiyle di i yık ak gi i a iya e faaliyetler
eti esi de zayıflaya i a
e İsla iyet i ku etle dir iş, ölü ruhları dirilt iş,
mü i leri a la dır ış, hak yolda sapıta ları irşad ederek Kur a yolu a rü u
ettir iştir.
Parlak bir hayatiyet
Dinsiz nazariye ve zehirli fikirleri gayelerini bu belde-i İslâ da tahakkuk ettire il ek
için onun müellifine e dehşetli eza e efalar yapıldığı halde o üyük ir rağ et e
sevgiye mazhar olarak ehl-i i a ı i a ları ı tazele iş e İslâ iyete parlak ir
hayatiyet kaza dır ıştır.
İl -i İ a ve Kur a la
Sihirli ve nurefşa
ir il -i Kur a kudreti e tesiriyle İslâ ı sarsı tılar içi de
ırakıldığı uzli
ir de irde ehl-i i a ı ruhu da a i i kila lar ü uda getir iş,
330
i a ları tak iye edip zi deleştir iştir. Te a üzî değil, tedafüi ir etod takip ederek
i a e İslâ iyeti tahkiki ir i a il iyle üdafaa e uhafaza et iştir.
V. BÖLÜM
)ÜBEYİ‘ AĞABEY İN NEF“İNE HİTAP EDEN NOTLA‘I
*Ey nefsim!
*İstirahat döşeği e sukut et e ek içi dai a çalışka
e faal ol!
331
*Ey nefsim!
Her karşılaştığı ki seye hastalığı da
ahset e! Bil eyerek e ha a düş eye
se e iyet er e! Hastalığı a ehe
iyet erdikçe şişer, ehe
iyet er ezse
sö er. Dualar edip a e i i dadı a yetişil esi içi sa a dai i dua ı ola ak ir ur
kardeşi e hastalığı ı arz et ek ola ilir.
*Ey nefsim!
İstikrarlı, se atlı e ihlâslı çalış a di kardeşleri i , ‘isale-i Nur hiz etkârları ı
kuvve-i maneviyelerinin takviyesine, hâlisane hizmetlerinde gayret, faaliyet ve
hi
etleri i artır aya se ep ola ilir. Haberin ve taallukun olmadan fazl-ı ilahî ile
husule gele ek u azi
eti e e se apta , te per erliğe e istirahat döşeği e sukut
et e ek içi dai a çalışka e faal ol! Bu saadet e ze ki ferah e sürurda
ahru ol a a ı yegâ e çaresi, istikrarlı e az da olsa her gü Nurlara de a lı
çalış aktır.
*Ey nefsim!
Herha gi ir yakı kardeş e arkadaşı se i hakkı da siste li e e fi ir surette
dedikodu yapa ilir. Bu lar se i kulağı a gelirse, sa a akledilirse hiç aldırış et e,
misilleme yapma, onu helal et! Bu kâmilâne muamelede ve ahlâk-ı âliyeyi ilfiil
i tisalde se kaza çlısı . Merak et e, sa a eya hiz eti e edile kötülük e
fe alıklar zarar er ez. Eğer ü adele e ü azaa ederse , işte o za a ta
zararlısı , ah aksı , ahil e aptalsı !
*Ey nefsim!
Fazilet ve meziyetler, iyilik ve muvaffakiyetler, ilim ve irfan, hüner ve marifet
üstü lüğü se e -i tevazu ve mahviyettir. Adeta te azu e ah iyet u ları lâzı ıdır.
Zira hasenat Cenâb-ı Hak ta , seyyiat efsi de dir. Böyle olduğu halde ezkûr
hasenelerde azıları a eya hepsi e azhar ol akla aşkalara tefe uk e teke ür
ta rı takı ak ir e i küfra -ı i et, â îlik e ah aklıktır. Bu derekeye sukut
et e eye çalış!
*Ey nefsim!
332
Nefs-i emmâren sana bir manevî cehennem ihzar etmesin. Bilakis hüsn-ü niyetin ve
hüsn-ü za ı e hüs -ü haslet ve hüsn-ü fikrin seni büyük bir ihsan ve saadete ve
parlak bir fazilete ve feyze mazhar etsin. Hüsn-ü zan mümkün oldukça su-i zan etme!
Güzel göre güzel düşü ür, güzel düşü e güzel rüya görür, güzel rüya göre
hayatı da lezzet alır. َ َ ‫صفَ َ َ ََ َم َ َك‬
َ َ ‫ ”خ ََ َم‬i ke di e düstur et! güzel e duru ola ı al,
çirki e ula ık ola ı ırak . Güzel gör, he güzel ak! Ta güzel düşü e ilesi . Güzel
il, he güzel düşü . Ta leziz hayatı ul alı... Hayat içi de hayattır hüs -ü za ı da
emelin, su-i za la yeistir saadet uharri i, he de hayatı katili. He yeisle su-i zan,
sıkı tı ı ir ade idir.
*Ey nefsim!
Bu larla era er aza i dikkati, aza i ted ir e ted iri, ihtiyatı hiz et-i Nuriye de e
hayatı da esas ihtihaz et! Üstad-ı pâki
erhu Bediüzza a Hazretleri i e Nur
‘isaleleri i
uarız e düş a ları ile ihtilât et e! Bu uarız e düş a ları dostları
ile de hakikî dost olma! Ancak hüsn-ü muamelede bulunabilirsin.
*Ey hal ve ahvalinin su-i tesir ve su-i infial uya dırdığı da ha ersiz e gü e diri i
olan nefsim!
*Ey Nefsim!
“e de üyük ir Nur ağa eyi eya kardeşi ir e lis-i Nuriye de e derste ura î
sohbetler ederken, meslek-i Nuriye de
ahsederke , Dai a öğre eye e
yetiş eye uhta ı
diye di le! Ay ı e zu hakkı da üte
i
eya fazla
alû atı da olsa sus! )ira ede e uhaliftir. Ce aat efradı da
irkaç eya
irçokları ı ko uş ası a, elki de e zu dışı a çık ası a se ep olursu .
Mu afık ol aya ir şey ko uşulsa, gerek Nur ağa ey e gerek Nur kardeşi i o
ahe kli soh ette hata e sa a ı ı yap a! Dili i tut, ko uş a! İ ap ederse ‘isale-i
Nur da okuyarak yal ız a o u ıttılaı a üte aziya e e ah iyetkâra e arz et!
Yoksa ed, haşi
e sert ir ko uş a ile e asık ir suratla hiç ir şeyi
halledile eye eği i, ü akaşaya az da olsa girişili e o u afık e uta ık ol aya
eya e fi ulu a ir eseleyi o şekilde hallet eye çalış ak, e aat içi de azı
e i seye ekler ulu a ağı ı e fikirleri ula dıra ağı ı, öyle e faydalı ola ağı
derken zarar er ek ah aklığı ola ağı ı dai a hatırla! )ira kütü -ü İsla iye de
333
ah aklığı tarifi udur: iyilik yapıyoru
düstur ittihaz et!
*Ey
üteke
ir ve
za
ıyla fe alık yap aktır. Bu u hayatî bir
ağrur efsi !
Eğer se ke di i ağrur e üteke ir il ese , utlak ve muhtemeldir ki, nefsin
aldatıyor e aklı taalluk et iyor. Bu u içi ilhassa e ilhassa ge ç Nur kardeşleri
herhangi bir fikir serdeylese -a a uta ık, a a uta ık değil- bunu tevazu,
mahviyet ve sükûnetle dinle! Ay ı anda onu rencide etmeyerek dinle! Zira belki Nur
Külliyatı ı ta okuya a ış ola ilir eya o oktayı i tikal et eye ilir.
Bu sebeple Risale-i Nur u
o a da
esleği i e
üsa aha ile karşılayıp, pek
şu a da, şi di ke di
ilse
ühi
ü
ir esası ola şefkatle, sükû etle e
el ve mülâyim bir cevap vererek Ben bunu
de söyle ek iste iyoru . “izi le era er e ‘isale-i
Nur eya lâhikalarda araştıralı , ulalı . Bu düsturla kal i
olur kanaatindeyim. Onun için yal ız aş aşa kalıp okuyalı
͆Gerek i dî, şahsî
eya
aşka şeylerde
nakledebilirim. Bu ise size, Risale-i Nur u
mücerrebtir, emsalleri kırk se ede
azhar olduğu İs -i Hakî
e ‘ahi
kalbinde su-i infial veya su-i tefehhü
aldığı
ut ai
e aklı tat i
diye e aplândır.
herha gi
ir sözü size
esleği e ir perde olabilir. Bu mutlak ve
eri pek çoktur
diyerek Üstad-ı pâki izi
e itti a ederek o ge i gü e dir e, akıl e
uya dır a!
*Ey malûmatfüruş efsi !
Üstad-ı pâki iz üde ir-i aza Bediüzza a Hazretleri, ütü dikkat e alakaları
Risale-i Nur üzerinde temerküz ettir iştir. Alakası i kisa a uğraya ı hi
eti e
hiz eti zaafa duçar olur
e liste fer a e ila et iştir. Veya aşka şeylerle fazla
tevaggul eden veya ye i olup aşka şeyleri okuya lar, gü lük aldatı ı içti ai
eseleler hususu da ko uşsa, se sükût et!
Hemen onun içinde bir yol bulup Risale-i Nur a i tikal ile Kardeşi , iraz da ‘isale-i
Nur okuyalı şekli de Yaşlı da olsa
üte aziya e, ah iyetkâra e e ka l-i
leyyinle de ki: Kardeşi ! ‘isale-i Nur aşta aşa arifetullah e doğruda doğruya
334
âhirete müte e ihtir. Fakat dü yaya faydası ir
ey esi e i de dir. He
aşta aşa Allah ta , ‘esûlullah ta , di î e dü ye î saadet e selâ ette ahsede
ir Kur a tefsiri i, az da olsa sizi le ir ders arkadaşı olarak oku ak, tarif
edilmeyecek derecede bir sevap ve nur-u hayır olduğu kütü -ü İsla iye de eya
edil iştir. Kalb e aklı ızı feyiz e urlarla gark olduğu ü erreptir. Bu iti arla iraz
Risale-i Nur okuyalı deyip siyasi e içti ai e zuları ‘isale-i Nur dersine çevir!
*Ey şefkatsiz ve
ağrur efsim!
Bera er hiz et ettiği e ir çatı altı da ulu duğu e daha aşka ura î yerlerde
ola ge ç Nur kardeşleri de iki-üçü senin bed ve sert hareketlerinden zuhur eden ve
bu emsal ahval ve akvalini yeni Nur Saidler sana hüsn-ü za ederek ke di akra ları a
da yap aya aşlarlar. Bu u üşahede ede ferasetli Nur “aidler sa a ah iyet e
te azu ile yal ız olarak söylese, se de u lara uğ er olup, gü e ip fiiliyatı ı te il e
inkar veya kabul-u ademini ima edebilirsin. Fakat onlar senin haberin olmadan -veya
olarak- se i istiskal eya reddetseler. Üstad ı a, ur-u Kur a a akf-ı hayat ede
meslek-i Nuriye ye sarılıp itidal-i de le uhafazaya çalışa lara, şahsı
uarız e
aleyhtar olsa, bu kabahatin müsebbibi kimdir? Elbette sensin!
Şu halde madem onlar genç eya olgu çağdadırlar, ka ahati i idrak edip İhlâs ı,
Uhu et i e saireyi o larla okuyarak i ae
eya dolayısı ile de olsa u lara
uka ele et e! )ira u, se i şefkat, uhu et, üsa aha, hoş görürlük gi i
eziyet e faziletleri i i a ıdır. Aksi takdirde hiz eti ya ihlâssız ya ö ürsüz olur.
Bu mücerreptir. (Ke di i de üşahedeleri içi dedir.)
Bir e liyaullah ı
eslek-i Nuriye le alâkalı azı asihatları da
hitap ederek derim ki:
ealleri i efsi e
*Ey nefsim!
İl -i marifetullah ve edep tahsiline gayret et. Cü le halleri de şeriata uyarak hareket
et. A ak sa a farz ola il ihal, fıkıh e hadis il i i öğre . Risale-i Nur serapa Kur a
ve hadis tefsiridir. Tahkiki iman, maarif-i İlâhî ehli i dersleri e de a et ki, ilmi ile
amil olan ehl-i şeriat e ehl-i tak a ola ilesi , a azı ı dai a ilk akti de e e aatle
kıl. Az söyle çok di le. Şuurî e gayr-ı şuurî şöhret tale i de ulu a. Helal ye şüpheli
şeylerde içti ap et.
335
Kalbi öldürecek derecede kahkaha ile gül e. Kahkaha ile gül ek kal i öldürür
mealinde Hadis-i Şerif ar. Bu da eli de geldiği kadar kaçı . Bilhassa ücudunun
te izliği e hafta da ir defayı geçir e ek üzere yıka aya, el iseleri i tahareti e
dikkat et.
Nurları her gü
ütalaa et eli, zikir, fikir, i adet, taat da u is ette de makbul olur.
Hem Risale-i Nuru okumak: Hem ilimdir, hem zikirdir, hem fikirdir, hem ibadettir. Zira
aşta aşa aarif-i İlâhîyi ders ere ir eserdir.
İl iyle a il ola zahir e atı ehli gi i za a ı i a ı a e ferd-i ferid aka ı a
olan zata malen, bede e , kal e , ruhe hiz et et. Eğer fazl-ı İlâhî yaşadığı
za a da öyle ir zatı e eserleri i hiz eti i asip eyle işse, sadakat e ihlâsı
azamî, azamî gayret, himmet ve faaliyetin son nefesine kadar olsun.
O zat-ı yekta ı eli de se Gasledilecek bir e aze gi i se at e tesli iyette ol.
Böyle zatları fiil e ka illeri i i kâr ede ler e ediye felâh ula azlar. “e yek
aşı a da kalsa yir i i asrı
ir ga s-ı aza ı harika ir üfessir-i Kur a ı ola
Üstadı )îşa ı Bediüzza a a e asarı a sadakatta ayrıl a.
*Ey nefsim!
Risale-i Nuru sırf ke di ihtiya ı içi , yal ız aşı a her gü oku ak sureti ile tahkiki
i a ı, aarif-i ilâhiyeyi kaza a ilirsi . Yoksa aizler, üderrisler koyu ol alı, kuş
ol a alı koyu kuzusu a süt, kuş ya rusu a kay erir hakikatı a asadak olursu .
Risale-i Nuru İ a ı tahki , tak iye e i kişaf ettir ek kasdı ile e ke di i za a ı
id at e dalâletleri de , di sizlik ereya ları da kurtar ak e uhafaza et ek
iyeti ile e e elâ efsi i ıslah et ek iyeti ile oku azsa , Risale-i Nur u azara
vermek yerine kendini satmak, hodfuruşluk, Nur kardaşları ı hakir gör ek, ke di i
o larda üstü gör ek o lara karşı ir tefe uk hissi taşı ak, ü ekkid kesil ek,
tahsil, zenginlik veya muvaffakiyeti i ir şiddet, ir teke bür, bir bağırıp çağır ak
asıtası yaparsa , hase eyi Allah ta seyyieyi ke di de
il e ek artası a
düşerse kuş gi i de ola azsa efsi aldatıp aklı taallûk et eyerek ke di e karşı
ye i “aidleri ruhları da istiskal uya ası a, sana olan hüsn-ü za larla o ları
bilemeyerek onlardaki kabiliyetlerin dumuruna vesile olmak, İhlâssızlık felâketi içi de
336
Be hiz etteyi
gi i ir eha et içi de kala ilirsi . İhlâs ile
ihlâssız at a la a ele üre ahdır. azhariyeti e erişe ezsi .
ir zerre a el,
Bu u içi Nur a hiz etle era er ilhassa a elî oktaları defteri e ot ederek,
o ları hâl, kâl ve kaleminde bilfiil tatbik eyle. Lâakal her gün bir vartadan kurtulup
ihlâs e uhu et sırrı a
uta ık olarak okudukları la a el eyle.
Başkaları ı kusuru ile uğraş akta
eya sessiz e e si si e eşguliyete ke di
kusurları la iştigal edip kurtul akta , Nurlara hiz et e o ları oku akta akit
ula a alısı . Bütü kâ il zatları halis e uhlis i a hiz etkârları ı ahlâk-ı
aliyesi ve yüksek edep ve terbiyesi ve hizmet-i Kur a iyede İhlâs sırrı a azhariyeti i
fiiliyatı öyledir.
Kendini kusursuz gören kusurludur. Başkası ı hata e kusurları ile eşgul ola lar,
kendi seyyielerini göremezler mealindeki hakikatlar sahabe-i kiram ve evliya-yı iza
hazeratı ı ü
et-i İslâ a, ilhassa i a e İsla iyet hiz etkârları a ders erdikleri
kudsî düsturlara u fe a e fa i hayatta itti ada
ahru kal a alısı .
*Ey nefsim!
Risale-i Nur-u e elâ ke di efsi i ıslah içi oku. ‘isale-i Nur da u e zuya dair şu
a da hatırlaya ildiği u derslerle Nefsi e hitaptır ara sıra, sık sık okuyup ihtarat
e ders ihtiya ı ı Nurlarda aldığı
e e i sediği
e tale e i ho ası a tekrar
ettiği dersler e i de dir. Dolayısıyla aşkası a değil izatihi sa a deri .
*Ey gafil nefsim!
Uyan! Özür beyan et ek elki irkaç defa olur. Bu da so ra artık özür eya et ek
ya ke di i aldatış e ka dırış olur ya riyakârlık olur. Bu un için ey nefsim: Risale-i
Nur u sırf ke di ihtiya ı içi oku ak iyetiyle tahkiki i a ı, aarifi-i İlâhi yeyi
kazanabilirsin. Bu ûlum-u âliye i i ta ede eği il i ile a ele u affak i eti e
erişe ilirsi . Aksi takdirde kuş ya rusu a kay erir, koyu kuzusu a süt erir.
meali deki hakikata asadak olursu . Nurlarda okudukları ı u iyet-i halise ile
oku azsa sırtı a ili yükle iş eya e aate ders ere ir üderris aziyeti e
ilerek eya il eyerek düşe ilirsi . Yaratılışı daki hik etler u a ehesi de u a
da se lâyık ola azsı .
337
*Ey nefsim!
Bu dehşetli asırda, hakaik-ı i a iye erati i de terakki ettire , i a ı tahki
e
tak iye ede , id at e dalâletlerde kurtara Kur a -ı Hakî i yüksek e parlak
tefsiri Nur ‘isaleleri i u azi , u üyük tehlikelerde , di sizlik e id at
ereya ları da kurtar ak e uhafaza etmek nimet-i mahsusi ile oku. Herkesten
ziyade ben nefsimi ıslaha uhta ı , e elâ e asihat-ı İslâ iyeye üştakı Kasdı
mahsusu ile o yüksek hakikatlar
ahze i Nur ları oku. Okudukları te hid,
vahdaniyet, ulûhiyet, risalet, nefs ve heva, his ve heves, gurur ve kibir bahislerini de
ot et. “ık sık ke di ke di e oku ki o Kur a î hakikatlarla a il ola ilesi . Bu ili le
amel edebilesin.
Eğer ‘isale-i Nuru u lar gi i uhlis gaye e iyetle ütalâa et ezse sırf
üderrislik ta rı ile okursa , ‘isale-i Nur u e üellif-i uhtere i se gili Üstadı ı
nazara vermezsen bilakis kendini satmak veya meslek-i Nuriye ye zıt ir aksad-ı
mahsusla okursan fazl-ı hiz ette u affak olarak sa a hüs -ü zan gösteren Nur
kardaşları ı hususe ehl-i hiz eti hakir gör eye aşlarsa hodfuruşluk e su-i zan
gibi merdud ve menhus illetlere ü telâ olursa ke di i o larda aşağı gör eyi ders
al a a uka il se ke di i o larda üstü gör eye çalışırsa ir tefe uk hissi e
kapılırsa
u affakiyet e uhiti i ge işle esi şahsı a ola
asu hür etleri u
dehşetli asırda, hakaik-ı i a iye erati i de terakki ettire , i a ı tahki
e tak iye
ede , id at e dalâletlerde kurtara Kur a -ı Hakî i yüksek e parlak tefsiri Nur
‘isaleleri i u azi , u üyük tehlikelerde , di sizlik e id at ereya ları da
kurtarmak ve muhafaza etmek nimet-i mahsusi ile oku.
Şahsı a ola
asu hür etleri, zengin ve tahsile sahip olmak gibi fazl-ı İlahileri
ke di e alederse artık ir ü ekkit kesilirse u ları sakil eti esi şiddet, ağırıp
çağır ak, şefkatsizlik, eş eretsizlik e hür etsizliğe düşersi , hase eyi Allah ta ,
seyyieyi efsi de il ezse , herha gi ir eş erette e el e ela o ahse dair
kısı ları Nurlarda oku azsa , hari i ereya lara kapılıp te ilat-ı fasideye
sapmazsan Risale-i Nur eslek e eşre i e efsi aldatıp aklı taalluk et eyerek
uhalefet et iş olursu .
Kuş gi i de ola azsı , irçok ge ç “aid leri yetiş esi e perde, ka iliyetleri i
i kişafı ı du ura uğrat aya se ep olursu . O ları ruhları da sa a ola hüs -ü
za a karşı ir üddet so ra sakil gelirsi . Bilerek e il eyerek böyle ihlâs ve
338
tea ü e tesa üde zıt ta ır e hareket et ekle ihlâssızlık felâketi e düşersi . Be
hizmetteyi
gi i eh e kapılır. Kader-i İlâhinin bu varta-yı azî ile se i u kudsî
hiz eti e edî hayır e hase atı da
ahru
ırakıl ası a istihkak kesbedersin.
İhlâs ile ir zerre hiz et, İhlâssız at a larla amele mürehcahdır mazhariyetine
erişe ezsi . Hâl uki se de Nur u âli eslek e eşre i e u afık ir istidat ar ış
ki: Rabb-ı ‘ahi i elki ihtiyarsız olarak Nurları e hiz eti i asip etti.
Bu artada kurtul a ı çaresi zate Nurlarda ar. Fakat efsi e ihtar e i de
yazıyoru . Mezkûr hakikatler içi
elki se i kusurları ı azara ala , sa a
muhabbettarâne muameleyi yapmayan gençleri, kimselere lisan-ı hâl e kâl ile
hizmette ve sairede bed ua elelerde , o ları küçü seyip eya herha gi ir şeyle
tahkirkârâne hareket ve sözlerden tevakki et ki, Nur hizmeti, sen nefsini müdafaa
et ekle zarar gör esi ! Ge çtir, i sa dır, eşerdir gi i ülahazalarla şefkat e
merhametle davran! Bunda sen kaza çlısı ... Muhata ı geç işte eya haldeki şahsî
şeyleri e irde su-i za da e hür etsizlikte üda i olsa, se şefkat, üsa aha,
hürmet ve muhabbete devam eyle!
Nefsimle bir muhavere ve müteferrik vecizeler
*Ey nefsim!
Kulağı ı ilâhî hik etlere çe ir! Gö lü u hik etleri sa a izah ede Nur ‘isaleleri i
oku ak se gisiyle çağlası . Okuya ayıp ahru kaldığı gü , gözleri de ır aklar
gi i yaşlar aksı . Eli e geçire ediği Nur ‘isaleleri i altı hazi eleri arar gi i ara, ul
ve oku! Cevherlerle dolu bir defi eyi araştırır ası a araştır, eriştiği za a kıy etli
akitleri i, değerli ö ür dakikaları ı, saatleri i Nurları okuyarak, fa i za a ları ı
e ede te dil ede il iş ol ak azhariyeti e ailiyeti de dolayı ‘a i e hadsiz,
ihayetsiz şükürler et! Allah se gisi e, Allah korkusu a, Allah ilgisi e ka uş a ı
şükra işa esi ola Allah a i adet e taatte, ulu Peyga eri iz ‘esûl-i Ekre i
(a.s.m.) sünnetiyle amel etmekte ilerle! Hem her gün ilerle! Zira elinde olan bu saat
veya bugün bir daha geri dönmeyecektir. Ö ür ağa ı da sararıp yere düşe o ir
yaprak, tekrar yerine dönemeyecektir...
İ a e İsla iyet i feyyaz il iyle ke di i tezyi e teçhiz et! Bu ili , acz ve fakrla
yoğrul uş arlığı ızı dü ye î e uhre î felâketlerde koruya e sağla
ir kalka ,
339
e yıkıl az ir kal adır. Ge çlikte, ihtiyarlıkta
eziyetleriyle güzelleştire ir a ildir.
izi di i izi
çok yüksek fazilet e
Kur a -ı Haki de ilahî ir eşale olarak doğup gele u tahkiki i a il i, hak e
hakikati öğrete , e edî salâh e doğruluğu göstere , iyilikleri fe alıklarda ayırt
ede il ek şuuru u ere , ha a e ziya, ek ek e suda daha ziyade uhtaç
olduğu
ir ilgidir. Bu ilgi kal i e hik et, aklı a istika et, gözü e asiret,
a layışı a şuur e idrak ere ektir. Bu Kur a î ili se i ehaleti kara lıkları da ,
a layışsızlığı dehlizleri de kurtarıp aydı lıklara ka uştura aktır. Doğruluk yolları ı
ırakıp sapkı lık uçuru ları a düşe ada ları şerri de se i koruya aktır. Eğri e
şerli ki seleri şerri de se i hıfzede ektir. Ge çliği i a e öldüre , zehirli tatlılar
misillü, kadı e sefahat âle leri e düş ek fa iaları da se i uhafaza ede ek, fa i
e güzel ge çliği i, e edî güzellikler âle i e lâyık akî ir ge çliğe te dil ede ektir.
Allah yolunu tutmak, Peygamber (a.s.m.) yolunda yürütecektir. Senden kötü huylar
atıla ak, fe a ahlâklar söküle ektir. “e i kâ iller, salihler, saidler, e liyalar e
süedalar a iası a dâhil ede ektir.
*Ey nefsim!
İlahî hakikat e i ayete ka uştura , kalb e ruhu u par par parlata , akıl e
uhake e e ışık tutup istika et ere , se i akl-ı seli sahi i yapa , se i il ediği i
de il e ek gi i koyu ehalette uzaklaştıra , il i aydı lıkları a gark ederek se i
yükselten ilm-i i a a çalış! O u oku! Her gü oku! Her a tefekkür et! De
u
de dir, fırsat u fırsattır... İl -i iman seni sana bildirir. Kendini bilmemek
ehaleti de , Allah ı sa a lütfettiği ezel e e ed isteye ka iliyetleri i körlet ekte
halâs eyler. Kendinin ve kâi atı se e -i hilkati i elleterek se i o istidadı ı i kişaf
ettirir. Yüksekliklere, dai a yüksekliklere doğru yü eltir. İl -i iman, senin âlemine
ziya, ruhu a gıda, kal i e ila, ede i e şifadır; ka ı ı
usaffisi, ke ikleri i iliği,
teninin temizleyicisidir.
*Ey nefsim!
Malı la, ütü
ahsulâtı ı turfa dasıyla, a ı e a a ı la Kur a a hiz et et
se dası ı saadetiyle se dala ! Ge çliği e gü e e! Gaflete düşüp fırsatları kaçır
Ge çlik se de dai i değildir. )e al e firaka ahkû dur. Ku eti i , sıhhati
güzelliği i sa a erdiği gururu e alakasızlığı at! Bu lar se i eli de ya yarı
ek
a!
i ,
ya
340
yarı da da yakı ir a da çıkıp gide ektir. Bu ayrılık, u hi ra gel ede gü ü ü e
sıhhati i değerle dir. İl -i i a e irfa ı kaza aya ak! Kur a yolu selâ etli,
sevimli yoldur. Bu saadetler caddesinde gidenler, bu mutlu yolun yolunu tutanlar,
il i e sı sıkı sarıla lar, hik etleri i kal i e akşede ler, urha ları ı akılları a
yerleştire ler, e akıllı e şuurlu e a e i güzelliklerle güzelleşe güzide i sa lardır.
Kur a ı sedası arzı, se a atı e kâi atı çı lata Arş-ı Âlâ da gelip, Arş-ı Âlâ ya
yüksele , i sa e i i saadete çağıra ilahî ir sedadır. ‘isale-i Nur, bu mukaddes
sesi eliğ e şa lı ir ter ü a ıdır. ‘isale-i Nur u izhar e izah ettiği hakikatler
a ı ıza a , hayatı ıza hayat, ruhu uza ruh ere ir iksirdir. İl -i i a , Kur a
yolu da ayağı ız sürç ede , çukurlara düş ede , ayakları ız tutul adan yürüten
e doğru reh erdir, hik etlere, izzetlere götüre şereftir.
*Ey nefsim!
Kur a ı tali i i, e ri i iyi di le, ta itaatkâr ol! İl -i i a ı a la ak içi dikkatli
oku! O da hik et kaza , a layış kaza , feraset kaza ! O u elde ırak a! “e i
koruyacak, yüceltecek odur... Onu sev ki, ilahî sevgiyle sevilesin... Sevmek için tek yol
oku aktır. Aklı ızı a la adığı yerler olursa yine oku. Çünkü kalb ve ruhun onun
feyziyle dolar. Bütü gü ü le o u yüksek tut, o da se i yükseltsi ... O a iyi sarıl!
“arıldıkça izzetlerle uazzez ola aksı ... Oku! Okudukça oku! )ira o se i aşı a altı
elmastan taç koyacak, ruhuna güllük gülistanlar dikecektir. Cesedini Peygamberinin
a.s. . se diği eyaz re kte
a e i e eyaz el iselerle güzelleştire ektir.
*Ey nefsim!
Cehalette kaç, ahillikte kork! Cahillerde uzaklaş! İl -i i a a koş, o u si e-i
uru a atıl! O u güzeli
oy u a sarıl! O u la nurlanma cehdinde olan
topluluğu a katıl!
*Ey nefis!
İlm-i i a ı ırak a! O u sıkı tut! Şu kötülük asrı da se i şerir şerlerde koruya ak
odur. “e sapıklarda sakı ! Di sizlerde koru ! Yakı ları a uğra ada geç! Onlar
kötülük etmezlerse uyu azlar. Çü kü o yaratıklar, kötülük gıdası yerler, fe alık
şara ı ı içerler. Di sizler, kötü aksatlar, fe alıklar, ahlâksızlıklar i al ede
ir
fabrika gibidirler.
341
*Ey nefis!
İlm-i i a a dikkat et! O ları ruhe
e hayale yaşa! Kal i e akşet, aklı a aklet!
*Ey nefis!
İlm-i i a ahilliği de kurtul! Cehalet zehirler içire ir güzeldir. İki ağızlı zehirli
ha çerdir. Ayakları ölü e gider. Adı ları ölüler diyarı a atar. Cehalet yolu karışıktır,
kara lıktır. Ke di i u afette kurtar! Ke di i u da uzak tut! Ya ı a yaklaş a,
kapısı a ar a! İl -i ima e irfa şer etiyle est ol, e ar-ı i a la dost ol!
Dünyaya Nurlar saçan, insanlara Nurlar sunan, ruhlara güzellikler katan ilm-i imanla
he hal ol! İki iha ser eri, ilahî ül üller serdarı Peyga erimizin (a.s.m.) kokusuyla
kokan, bu güzelim güllerle iki ceset bir ruh ol!
*Ey nefis!
İlm-i imanla dol! Hikmet-i Kur a la uru ala ur ol! Çü kü udur yegâ e hak yol. Ne
sağa sap e sola, dosdoğru de a la erişesi Allah a... Her şeyde ziyade i a ı ı
koru! )ira ütü hayırları , güzellikleri
e aıdır o.
*Ey nefis!
Eti le ke ikleri telef ol a de i de ga lı, yaslı et eye , se i güldüre , sürurlarla
oştura i a dır, i a … Nurlara gark eden ilm-i i a dır, i a ... Gü leri i öldür e,
za a ları ı heder et e! Geçliği i katlet e, kaza ! İl -i iman ve irfan.
*Ey nefsim!
Eğer ahil kaldı sa, il -i i a da uzaklaştı sa koş, il -i i a tahsili e koş! Yoksa
arlığı olur o oş... Kurtul koş! Cehalet eli de e al eyla lar gi i kurtul, ehalet
kuş azı da yüksel şahi ler gi i...
*Ey tembel nefsim!
Karı aya git, gayret dersi al! Arıya ak, faaliyet i reti al! E liyaları düşü , hi
eti i
yükselt! İl -i Kur a la ü e er yü e âli leri fikret, il i değeri i derk et! Cihad-ı
efsiye i
uzaffer erleri e i tisal et, o lardaki ehd, azi
e se at silahlarıyla
silahla ! İl -i i a a gel! İl -i i a la koş! İl -i imanla yücel! Yoksa olursun bütün
ütü hurdahaş.
342
*Ey nefsim!
Uykuda daha e za a kalka aksı ? Bu kâ usta e akit kurtula aksı ? O kadar
çok uyu a! Uyukla alarla
iski leş e! Gidiyor â lar... Dö üyor gü ler...
Gele ektir dü yada ir daha uya aya ağı gü ler. Bilgisizlik sa a uğursuzluk,
cahillik, gudumsuzluk getire ek... Akı ılar gi i gelip öldüre ek. Bilgisizlik sa a
kötülüktür, körlüktür; e udiyeti i uyuştura e öldüre ir zehirdir; i sa ı felaket
çukurları a ata şerleri şerridir.
*Ey nefsim!
Elbette gençliği i se ersi . Hayata eftu su . Öyleyse uya ! Bu se dikleri i e edî e
dai i ir hayata layık hale getire ek il -i i a a çalış! İl -i i a ı öğre ! İl -i i a ı
tefekkür et! Ca ı a a , hayatı a hareket, ömrüne bereket gelsin... Mana âlemin
gü eşler gi i parlası . Gözleri il -i i a la par par ya sı . Varlığı , ge çliği
i sa iyeti yü e ahlâklar e faziletlerle do a sı . Gü leri il -i iman gibi yüksek bir
değerle değerle si . Allah a i adet e taatle şe le si . Gö lü il -i imanla
eşele si . Aklı il -i i a la parlası . Ma tık e uhake e il -i imanla kuvvet
bulsun. Fikrin, maarif-i ilahî ile işlesi . Gözleri sa at-ı ilahiyeyi te aşa ile urla sı .
Di ağı tefekkür-ü sanat-ı ilahiye ile kudsileşsi . Fa i hayatı il -i i a ı e arıyla,
uha etullahı feyziyle, ‘a -ı ‘ahi i izi fazlıyla aki ir hayatı se ere ersi .
“o suz, ihayetsiz, uçsuz e u aksız ir saadeti kaza dıra ir ti aretgâh olsu .
*Ey nefsim!
İlm-i i a , kötü düşü eler kura
fikirde , yala lar soluya
yala ılıkta , ki irli
akışlarda kurtarır. İl -i i a , Müslü a kardeşleri arası a düze sizlikler sala
kimse olmaktan korur. Bu hayat-ı içti aiyede yürüye eği za a sa a doğru yolu
göstere ek, yattığı
‘a

i i, se i
za a
se i koruya ak, felaketlere düş ekte
u dü yaya ki i
A adoluda azı yerlerde kulla ıla
getirdiği i, se i e kâi atı yarata
uğursuz a la ı da ir keli e…
hıfzede ek.
ha gi ku et
343
olduğu u öğrete il -i i a ı öğre , o a dai a çalış! İl -i iman, kâinata nur saçan bir
eşaledir.
Bir ada
ateşe atılsa, o ada
ateşiyle
a e iyatı yakar, kül eder. İ a -ı tahkiki ku eti e sahip ol ki, ur-u imanla
a e iyatı
aydı la sı ,
sö üktür; aklı sö
ya
az
ı? Öl ez
i? İşte di sizlik de i a sızlığı
urlu âle lere ka uşası ... İ a sızı
üş, iyilikler sili
a layış
e sezişi
iştir.
*Ey nefsim!
İlm-i i a a sahip ol e yaşa! E et, o esut yaşayışla e i yaşata tefsir-i Kur a ı ;
kal i i uru, aklı ı ziyası, ruhu u gıdasıdır. Di sizler yaygara ıdır, yaltakla ak
o ları işa ıdır. Ayakları iyi yerlerde dur az, kâh eyha ede, kâh sefalettedir.
Cehalet!
Ayağı ehalet yolları da gez esi ! Aklı ili sizlikte sö esi . Kal i il -i iman
uru u yokluğu da karar ası . Cehalet patikaları uçuru lara yu arlar... Cahiller
diyarı, ölüler diyarıdır. Cehalet, i sa ı oğa girdaplara atar...
Nefsimle Muhavere de azı
üteferrik ve izeler
*Ey Nefsim!
Söz, dinleye i a layışı a göre söyle ir.
*Çekiştiri i
Odu
iti e ateş sö er, çekiştiri iler tüke i e de ka ga iter.
Çekiştir e
Çekiştiri ileri sözü a ı ir tatlıdır, alâka çeker, ateş içi
alevlendirmek için müfteri de odur.
*Kötü söz
odu
e ise, çekiş eyi
344
Kötü yürekte gele hararetli söz sahipleri, üzeri e gü üş ürufu sı a
benzer.
ış küflü ka a
*Buğzede ke di i yakar.
Buğz ede ada a i a
yapar ve saklar.
a, güzel söyleyişi e ka
a! O dai a hileli hareket ve plânlar
*Şer
Şer üzeri deki i sa hiç ki seye hayır gözüyle ak az. )ira o u görüşleri ke di
içi i dışarıya akset iş suretleri de i arettir. Hz. Ali r.a.
*Gururlanma
Düş a ı hilesi e alda a! Yüzü e ethede leri sözleri e gururlanma! Birincisi
aldat ak, iki isi ir şeyler kopar ak içi dir. Sadi-i Şirazî
*Bilgiç görünmek
Gerçek iş ekle e yerde ilgiç görü
ek ir yarar sağla az. Ber ad “ho
*Sistemli de olsa
Dedikodulara aldır a ak... Hatta siste li de olsa...
*Çok söyleyen
Çok söyleye , az işleye ada la işe giriş e! “özü iş, işi sözde i aret olarak yaşaya
ir ki sede ir şey ekle e!
*Çalış ak
“e e i yarısı soğuk yarısı sı aktır. “oğuğu-sı ağı aha e ederek çalış aya ada
ah aktır.
*Çok ko uş ak
İnsan küpe benzer. Ne kadar oş ise sesi o kadar çok çıkar.
*Fena Huy
345
Fe a huylar ağız kokusu a e zer. “ahi i duy az, ya ı dakiler duyar, efret eder.
*Yemin ve canavarlar
İ sa larla asla lar arası da te i atlı ir ye i yoktur.
*‘üşvet
Bir ada , ilhassa ir da a ada ı, rüş eti reddederse, o u satı al ak se dası da
olanlara galebe çalar.
*Bediüzzaman
Pek ge iş e çok asi e e der ir il e
ada ıdır.
azhardır. İslâ î
illî ul î e dahî ir da a
ul da Bediüzza a
*İsta
Ateşli afiz e hakikatfeşa
utuklar irad et iştir.
*Hizmette
İti a, dikkat, ihti a
lazı ...
*Üstadı
‘ahat e huzur yüzü gör e iştir.
*İnsan bilenler
Usa
az ke disi i i sa
ile ler, İsla iyet e hiz ette .
*“ır
“ırrı ı saklaya ı ihtiyarı eli dedir. “e ke di sırrı ı
söylüyorsun. Be asıl uhafaza edeyi . Hz. Ömer (r.a.)
*Kaygu
uhafaza ede eyip
a a
346
Bin kaygu bir borç ödemez.
*Can
Ge çlikte a
oğazda gelir, ihtiyarlıkta a
oğazda çıkar.
*Derdi der a ı
Derdi i söyle iye , derdi e der a
ula az. Derdi der a ı ‘isale-i Nur dur.
*Minnetle can verir
Hile ile iş göre ödleklikle ö ür geçirir
i
etle a
erir.
*Saadet-i ebediye
Elçiye zeval yoktur. Risale-i Nuru
e ediye ardır.
uhtaçlara taşı a elçiliği de ze al yoktur. “aadet-i
*Düşer
Zorluklardan korkup kaçan mutlaka eninde sonunda onun içine düşer.
*“o uya ıştır:
Son uyku
u? Hayır, ölü
so uya ıştır.
*Yar
Kusursuz yar isteye
iha da yarsız kalır. Kusursuz arkadaş araya arkadaşsız kalır.
*Hüner
Hü er e fazaili i ir
kafes.
e liste a lat aya he es et e, zira ül üle ela oldu lisa ı ile
*Ekip Biçmek
Ekmeyen, ukbada iç edi e içe ez. Şu
o a lazı sa y e ek ek.
ezraa-i dü yada ki e lâzı
ise ek ek,
347
*Teenni
A ele şeyta da dır. Lüzu u da e yeri de tee
ide et e içti ap.
*Ümit
Çık adık a da ü it ar.
*Sessiz Sular
Sessiz sular derinden akar.
*“ıdk
Bir dirhe
sıdk, ir at a yala ı ya dırır.
*Laf
Lafı ı il eye hödükler, sö
üş ateşi körükler.
*Yalan
İkiyüzlüleri süsüdür.
*Hak
Hak yala ı kezza ıdır. Hak yala ı düş a ıdır.
*Telkin
Kendimi hep telkinle tedavi ediyordum.
*Bakar
İ sa ihtiyaç za a ı da erile e ehe
iyetli azarla akar.
*Felâket
Başa ğele felâkette
aşkası ı
esul tut ak ahillik alâ etidir.
*Yeğdir
Köpeğe dala
akta çalıya dola
ak yeğdir.
348
*İyiler elele ver elidir
Fe a i sa lar irleştiği za a , iyiler elele er elidir. Edmon Burke.
*Dil
Tatlı dil yıla ı deliği de çıkarır.
*Lakırtı
Lakırtı ile iş it ez.
*Çalış a:
Çalışa ı Allah se er.
*Tedbir ve belagat:
Ko uş akta ted ir elagatta üstü dür.
*Korkulur
Allahtan korkmayandan korkulur.
*İttihad
Şu ko a dağlar, ufak taşlarda
yırtı ı arsla ı ze u eder.
ü uda gel iştir. Gör ez
isi karı alar irleşi e
*İttihad
Bir şaç teli i ir sap i rişi
zi irde sağla olur.
kadar
eta eti yoktur. Fakat irçok tel ir araya geli e
Mesleği izde te kid yoktur. Te kid ir zehr-i katildir
Bir a ia ı fertleri, ir da a ı hadi leri e uzu ları ir iri i te kid et ek illeti e
tutulur da tedavi edilmezse o câ iada e o hadi lerde ir hayır ekle il ez e
beklenmemeli.
349
Bir vilayette kardeşler gel işti
İçleri de iri oradaki kardeşleri şikâyet et ek istedi. Üstad hiddet etti benim sizin
hiz eti ize ihtiya ı yok dedi ko uştur adı, uhuvvet ve tesanüd dersi verdi.
Yi e ir aşka za a
Ko ya da hiz et-i Nuriyede
ulu a
ir kardeşi iz Üstadı ızı
kardeşler aleyhi de ileri geri ko uş aya kalktı. Üstadı ız sert
beraberlik ihlâs lazı . Gidi iz sizi hiz eti ize ihtiya ı
ya ı da diğer
ir şekilde Birlik
yok dedi.
Hakkı hatırı âlidir
Üstad ı te kid ediyorlar. Üstad Hakkı
aşı
hatırı âlidir aşka hatırlara feda edile ez,
üstü e deyip meseleyi musalâhakarane izah etti. Kendisi tenkid etmedi.
Muarızı ı sela
gö dere gö dere susturdu
Üstad ke disi e gele , şahsı a yapıla hü u lara şahsı adır der, di e yapıl ıştır
demez. Ho alar gi i: Muarızlarda hücum, tenkid oldumu kurtarmaya çalışır. Bir
beldede Müftü devamlı aleyhte ko uşuyordu. Üstad: O u
uarazası oradaki
Haşiye
talebeleredir, bana dosttur dedi.
Selam göndere göndere nihayet müftü sustu.
Kendisi hücum ve tenkid etmedi.
Büyütmemek
Haşiye
Üstadı ız urada tarafgir ol adığı ı, fakat hakka taraftar olduğu u ifade et ektedir. Bir yerdeki ir
kişi i , ya da irde fazla arkadaşı ızı ya lış sözleri, ta ırları yüzü de eğer uka il ir ta ır e
uhalalefetle karşılaşılırsa, u u da a ıza karşı ir hareket olarak değil, hatalı da ra a arkadaşları ıza
ya da o ları ya lış hareket e ta ırları a karşı ir tepki olduğu u düşü eli, il eli ve ona göre
da ra alıyız. E yakı ı ız dahi olsa, yeri geldiği de Kardeşi
u doğru ir yaklaşı
e ta ır değil,
hiz eti ize de zarar ere ilir, lütfe u u tashih edi , düzelti e gerekirse karşı tarafta özür dile esini
de ileli diye il eliyiz.
350
Ya ı da o lar
irisi i te kid ederse hiç ehemmiyet vermemek…
geçiyorum. Aldanmayalı
Ben sükût
diye di leri . Büyüt e ek… Kendimiz tenkid etmemek
ihlâsa aykırıdır. Üstad te kid kapısı ı kapa ıştır.
Şahid-i adil olmak
Biri iri i te kid ediyorsa alda ayalı
diye di leriz. Gıy et ol az. Gıy et
‘isalesi de u şart ar. Şahısta u fiil yoksa u haller o da yoktur deriz. Bir ahzuru
yoktur. O u ya lışlıkta kurtarır. Böyle şahid-i adil oluyor insan.
Üstad titre titre dedi.
Birisinin sadakatsizlik veya ir artası ı görü e kork ak, İ ret al ak… Birgün
birisinin bu halini görünce çok korkuyoru Üstadı
dedi . Üstad, Korkmak ne
demek titre, tire dedi.
“adakati varsa tavrı
degiş ez
Biri i a a ada eti aleyhtarlığı olsa Üstad a, ‘isale-i Nura sadakati devam ettikçe
o a karşı ta rı değiş ez. Nihayet o u o hali a adır. He
e i
efsi
u a
üstehaktır deri .
Biz hiz etkârız
Her hatayı işleye iliriz fakat hiç ir za a ay ı hataya iki i defa düş e eliyiz.
İ tizaç, şefkat, üsa aha ya ütü
e udiyeti le te üh et, esleği izde u lar
kıyassız derece sertlikte fazla lazı . Te kit yok! Mürşidi iz ‘isale-i Nurdur. Biz irşadı
Risale-i Nura ha ale et işiz. Ders aka ı Üstadı
aka ıdır iz o a hiz etkârız.
Okumak, okumak, okumak
Başkaları a okuya ağı hakaik-ı Kur a iye e i a iyeyi ‘isale-i Nur ve sevgili ve
uazzez Üstadı Bediüzza a “aid Nursî Hazretleri hakkı daki, müdafaa, takriz,
ektu , şiir, fıkra e akaleleri tekrar e tekrar okuru
e oku alıyı . Çü kü
okuya ağı ı yal ız uhata lar içi değil, e el e irde ke di içi , ke di
il ek e
öğre ek içi o ları e
üke
el e e güzel ir surette haz et ek içi okuru .
351
He okuya ağı
e zuya e kadar deri e fazla ukufiyet peyda ederse o u e
kadar üke
el haz ederse o u kıy et e kü hü ü e kadar ziyade idrak
ederse , ta ırsa ; o a karşı o dere e ir iştiyak e it i a
esler e o da o
derece istifade ve istifaza ederim.
Okuduğu a karşı akıl e kal i de o dere e e i e uhke
ir aziyet hâsıl olur ki
o okuduğu hak e hakikata e okuya a hiç ir ki se uka e et ede ez e hiç ir
kimse izi ağlu ede ez.
Bir hey ete eya ir topluluğa okuya ağı
e zuyu okuya ağı ız a a kadar yüksek
sesle defalar a okur e a aları ı düşü e düşü e ü leler e pragraflar üzeri de
dura dura okursak içi ize İlâhi ir his e heya a tahassul eder. Bu da okuduğu uza
deri ir dikkat e alâka çeker. Di leyi iler üzeri de oku a hakikatlara karşı lâhutî ir
azi e e ık atısiyet ü uda gelir. İslâ dâhileri e hadi leri de
ülhe şu
kaideler bizi hizmet-i i a iyede u affakiyetlere azhar kılar.
Bir eserin güzellikleri ilk oku uşta i sa a görü
ez
Kur a î, i a î e İslâ î ir e zuyu oku aya aşlayı a o u deri de deri e e
ükerrere
ütalaa ederi . Ge e gü düz e diğer oş saatleri de ya i yolda ve
asıtada ulu duğu vakitlerde dahi onu zihnimde kalana kadar zihnimden geçiririm.
“atırları ı gözleri ö ü e getiriri . Di ağı o u istilâsı a uğra ış gi i olur ası a
o u la dai a zih e
eşgul oluru . Eğer u okuduğu u ir e aata okuya aksa
eli e kâgıdı kale i alır, e fela heyete eya e ata şu şu otları a lata ağı diye
o oktaları sıralıyarak yazarı . İşte hakikatları
uhata lara hüs -ü kabulde
u affakiyetlere zafer e gale elere ail kıla düsturlarda irisi udur ki; sihirli ir
tesir ve kuvvete haizdir okumak.
Birçok e zulara ait çeşit çeşit kitapları sathi eya dikkatli oku akta sa, ir eslek
veya gaye-i hayat edi il eye değer ir şaheseri iyi e oku ak, za a ları ızı çoğu u
e edî e ezelî hakikatlar hazi esi ola u esere hasret ek daha üstü e daha değerli
bir harekettir. Bir eserin güzellikleri, hususiyetleri e eziyetleri ilk oku uşta i sa a
görü ez, eli ize aldığı ız Nur eserleri Külliyatı da herha gi ir kita ı e az üç
defa okudukta so radır ki: ‘isale-i Nurun hüsünkâr güzellikleri parlak bir surette bize
görü eğe aşlar. Bizi ke di e ağlar. İlâhî bir cezbe ile bizi kendine cezbeder.
352
‘ah a î e Kur a î ir ku e-i cazibe bizi Nur Risalelerini bir ömür boyunca okumak
saadetine sevk eder.
İ a î hakikatlar hazi esi ‘isale-i Nurları okuya larda ir i sa içi e üyük ser aya ola
zama ı kaza ak ve israf et e ek az i öyle gelişip i kişaf ediyor ki ir vapur seyahati de
ile ders yaparak vakti değerle dire ehl-i hizmet genç Saidler bir numune-i Hüsn-ü misal
olarak görülmektedir.
Gençlik git işse dahi
Ge çlik git işse, de
u de fırsat u fırsat, addî geçligi zayi et işse
a e î ir
ge çlik e zi deliği kaza dıra ak ir a -ı hayat e aı ı uldu diyerek ir ke ara
çekilmelidir. Hayat-ı içti aiyede ise iz gü lük hayatı ızı e az irkaç saati i errak
ab-ı hayat pı arı ola Nur ‘isaleleri i oku aya ayır alı e u da ze k e şe kle se at
etmelidir.
Her yaşta e ge çlikte e iyet içi de hayırlı dostlar e ahiret kardeşleri ara dığı gi i;
kitaplar âleminde de dolaş alı fakat Nur ‘isaleleri gi i e edi dostlar ulu up, seçilip
sarılı a, artık o larla aş aşa kal alı. Kur a -ı u izül eya da le aa ede u
353
i a î e İslâ î eserlerle kal e , akle e ruhe te e ür et ek hakaik-ı i a iyeyi
de e da arları ıza üfuz ettirir esi e İlâhî ir aşk e ehdle o ları oku ak, tahkiki
i a ı e yakı î il i aşi ası ol ak, ir ö rü ze gi e e gi e es ud kıl aya
yeter.
İ ret alalı
düşü eli
Gü lük hadisatı alakadarlığıyle akitleri izi öldür eyeli . Ke di izi küçük
kitapları seli altı da oğul aya ırak ayalı . Şaheser de ile kitapları sayısı o
kadar çok ki, o ları hepsi i ta ı aya i kâ ol ıya ak. Asrı ızı dehşetli tehlikeleri
içi de oğul akta ola eşeriyete akıl, kâl e ruhu uzu gıdası ı arayıp ul akta
e seç ekte so dere e dikkat e hassasiyet göstereli i ret alalı düşü eli .
Bize iha saadeti i te i ede e lâzı
e elze ola ihtiya ı ıza e ap ere ek
eserleri evvelâ ve e aşta oku a ızı ki ugü kat i ir ihtiyaç hali de olduğu u
ülâhaza edeli . )a a ı i tiha ı da geç iş yüzler e i e eleklerle ele iş ütü
şai elerde
ü erra olduğu aşikâr ol uş Nur ‘isaleleri de ütü u hususiyetleri
e ut olduğu u göreli .
Risale-i Nur Nevvar ve feyyazdır
Gü eş alçıkla asla sı a az. Hakikat-ı Kur a iye parlaktır, e ar e feyyazdır. O u
i tişarı a sed çek eğe çalış ak a ak ehl-i fıkda -ı akla hastır. Hakaik-ı Kur a iye e
imaniye menba-ı ola ‘isale-i Nuru eşir, seyir e seyera ı ir deryadır. Derya ı
önüne duvar çekilmez. Bu ezelî, e edî e tarihi ir olaydır. Aka deryaya kilit ur aya
çalış ak i sa ı ke di ke di i girdaplara atıp oğ aktır.
MÜTEFE‘‘İK
Izdırap çek eye
aşkası ı ızdıra ı ı a la az, ızdırap
a evî ir gıdadır.
Izdırap çek eye ler aşkaları ı ızdırap çeke ile eği i akılları a ile getir ezler.
halde ir i sa e Müslü a hususe Kur a î e i a î ir da a ı hiz etkârı
cihad-ı ek er-i diniyenin bir neferi olmak nimet-i azi esi e eriş iş ir es ud ü
olarak ızdıraplar çek ek ir e i ugaddi gıda-yı a e idir. He faaliyet
ha le i
uharrik ir ku et kay ağıdır.
Şu
e
i
e
354
Nurcular, Kur a ı hıs -ı hasi i e gir işlerdir
Tahkikî e yaki î i a
e Kur a la ü e er e ü ehhez Nur ular i a
e
İslâ iyeti e ata e illeti kelle koltukta gide , u uğurda şehitlik şer eti e
susaya , fakat kolaylıkla da di düş a ları a ke dileri i öldürt e ek kararlılık ve
zekavetinde, misilsiz olan fedai, uhafız e üdafiidirler. Bu ü arek ata
e
milletin ve onun kudsî dini ola İslâ iyeti e İslâ ı yıkıl az, yıkıl aya e e ede
kadar yıkıl aya ak ola kal ası e seddi ola Kur a a sarıl ışlar e Kur a ı hıs -ı
hasi i e gir işler.
Deha ı yüzde doksa dokuzu alı teridir
Deha, yüzde bir nispetinde ilahî bir ilhamsa ve dâhiyane küllî hizmet ve
muvaffakiyetler, hususi bir inayet-i rabbaniye sayesindeyse, yüzde doksa dokuzu alı
teridir. Bu gayret ve himmet de yine bir lütf-ü Rabbani eseridir.
Öyle ise ey nefsim! Sana beka yolunda ibadet hizmet ve cihad içi eril iş ola ö ür
ser ayesi i dakika e saatleri i öldür e! İ adet, taat e hida at-ı Nuriye-i
Kur a iye ye sarf et!
Bilmek
Bil ek, ildiği şeyler içi
faziletidir.
iliyoru
, il ediği şeyler içi
il iyoru
diye il ek
İdrak
İdrakleri
e
hakikisi
ildikleri i
Bil iyor, il ediği i de il iyor
ildiği gi i,
ehl-i
il edikleri i de idrak ede il ek,
ürekkep, felaket e helaketi e düş e ek
hususunda müteyakkız, dikkatli e ferasetli ulu
aktır.
Bilmemek
Bil ediği izi itiraf et ekte
(r.a.)
e il ediği izi öğre
ekte çeki
eyi iz. Hz. Ali
Bilinmeyen
Bir âli i
eya ili le eşgul alû atı ze gi
ir ki se i
ildiği şeylerde ,
bilmediklerinin daha çok e daha asi, ge iş olduğu u il esi e lüzu u da
355
ah iyetle izhar et esi, o daki ilgi i gü geçtikçe ziyadeleşe eği i
fazilet e idraki yüksekliği i delilidir.
e o daki
Medet
Ey nefsim!
Kullardan sen bekleme medet
Kimden medet umarsan edilirsin red
Ta ezelden böyledir adet
Dost dostu atar ya
Allah ta
aşta
elki ir gü
ekle ededir hergü
Nur Tale eleri ‘uhlu ve Nurlu i sa lardır
Risale-i Nur
Cihad-ı di iye uğru da, a
e
alları ı istihkar ettire
Nur Tale eleri
a ıyla
namdar bir cemaat-ı azi e husule getir iştir. Nur Tale eleri ihad-ı di iye-i ekberin
ili
e irfa
ordusu u
ki selerdir. ‘uhlu
ku etidir. İ a
ö üleridir. Nur Tale eleri,
a lı
e Nurlu i sa lardır. Nur Tale eleri
e İslâ iyet sefer erliği i erleri ola
e al
üyük
ir ili
e hareketli
e irfa
u Nurla dırı ı Nurlular halk
kitleleri i uya dırarak Nur ‘isaleleriyle te ir edip, i a
e İslâ iyet akı ı da
yükselt eye çalışırlar.
Risale-i Nur a iası a hiç ardı arası kesil ede ye i ye i istidatlar ye i ye i
kabiliyetler katılıyor. Bu ata a a e î ir ahar getire Nur ‘isaleleri çiçek gi i
Nur ular yetiştir ektedir. Nur ahçesi de çok filizler eyda a gel ekte kısa ir
za a da Nurlarda aldıkları a -ı hayatla eş -ü e a ul aktadırlar. Her irisi
mütedeyyin, amel-i salih sahibi ve ehl-i tak a yolu da ilerle ekle era er, şehirde
356
şehre, kazada kazaya, köyde köye koşarak Nur ‘isaleleri i
ediyorlar. Nur Risalelerini okumadan gün geçirmiyorlar.
eşri e gayret
Bi ler e istidat ve ka iliyetler de ir u u e de u ge çlerdir ki, Risale-i Nur u
kaza dırdığı şuur-i i a î ile ir irleri e irsi kardeşte ziyade ir dava kardeşliği ile
ağlı, uhuvvet ve tesa üt içi de u u e-i hüsn-ü misaldirler ki; birçok cesette bir
ruh gi i oldukları görül ektedir.
Hergün ilm-i iman ve maarif-i İlâhiyye i kay ağı e hazi esi ola u parlak tefsir-i
Kur a ı üyük ir şe kle, deri
ir se giyle oku aktadırlar. Okudukça tefekkür
357
kabiliyetleri tekâmül etmektedir. Maarif-i İlâhiyye i hadsiz erte eleri de e
ihayetsiz ez akı da e e arı da ilerleme ve yükselmeye mazhar oluyorlar. Hak ve
hakikat yolu u gü eş gi i aydı lata u ilâhî eşale i şua e ziyalariyle urla arak
dalâlet e id at kara lıkları a, şüphe e es ese girda ı a düş ekte kurtuluyorlar.
Risale-i Nur
Bu u arek ata ı her köşe e u ağı a yayıl ış e üfuz et iştir. ‘uhsuzlara ruh,
a sızlara a erip i a e Kur a uğru da a da e alda geçerek hiz et ede
a lar yetiştir ektedir. Ma e î ihad-ı ek er-i di iyede Nur ‘isaleleri gi i Kur a ı
el as kılın ı ile cihad eden fedakârlar husule getirmektedir. Muazzam bir tenvir ve
te e ür ereya ı hali de Nur ‘isaleleri e üellif-i uhtere i Bediüzza a a ola
emniyet ve itimad, se gi e iştiyak, ruh ve kalbleri istilâ etmektedir.
Medrese-i Nuriyeler
Nur medreselerinde Nurlar okunup dinlenirken kâlb ve ruhlar ilâhî bir feyz ile dolup
taş aktadır. Dinleyenler nuranî bir tehassüsle mütehassis oluyor. İlâhî ir aşk e
e d, ura î ir se gi gö ülde gö üle aksediyor. Akıl e a tıklar il -i imanla
tatmin, kalb ve vicdanlar mut ai oluyor. Kulakları işit ediği urefşa hakikatlar
i da ları iş a ediyor. Büyük ir dikkat e alâka ile Nur dersleri di le ip takip ediliyor.
Nur-u Kur a a üştak gö üller Nurları di le ek o da istifade e istifaza et ek içi
medrese-i Nuriyelere adeta can atmakta, ders saati i sa ırsızlıkla ekle ektedirler.
Medrese-i Nuriyede Risale-i Nur okunurken Nur âlemine dalan gönüller vecde
gelmekte, dinledikce dinlemek, dinledikce Nur Risalelerini okumak merak ve sevgisi
içleri de doğ aktadır.
Her gün nurları oku aya e kadar uhtaç oldukları ı a la akta oku ak ihtiya ı e
ateşi ile ya aktadırlar. Kudsi heye a lar içi de kalarak o gü ü e tatlı, e ze kli e
e faideli a ları ı yaşa aktadırlar. İlâhî ışığa âşık gö üller Nur dershanelerinde
vuslata ermenin ilahî e di içi de ütehassis ol aktadır. Kudsi hakikatleri kalb ve
ruhları a, akıl e a tıkları a akşet ek hasretiyle ya a lar, edrese-i Nuriyelerde
kemal-i edep ve sevinçle diz çöküp dikkat ve alaka ile Nur derslerini dinliyorlar. En
kudsi, e tatlı e en hisli bir halet-i ruhiye içerisi de kalıyorlar.
358
İ a ları ı ku et ulduğu u, a e i dertleri e der a ola ed iye-i Kur a îyle
teda i ol aya aşladıkları ı hissediyorlar. Kalblerinde âdeta nurlu alevler yanmaya
aşladığı ı, a e i kara lıkları oğu uluğu da kurtul aya aşladıkları ı idrak edip
Rabb-ı ‘ahi lerine hadsiz hamd ü sena ediyorlar.
Ga lı, kederli, dertli gö üller, Kur a î tesellilerde se i ç e sürur ile esrur
oluyorlar. İç âle leri i Nur ‘isaleleri i Nura î e feyyaz dersleriyle aydı la dığı ı
e feyizler içi de huzura eriştiği i fark ediyorlar. İlahî ir e d içi de saatler e Nurları
dinlemek ve okumak sevgisine mazhar oluyorlar.
O ezelî e e edî Kur a Nurları ı deru î e kal î se gisiyle tutuşa
üştak gö ül
sahipleri, bu semavî ve kudsi hakikatleri hayret ve meftunluk içinde dinliyorlar. O
feyyaz Kur a î e i a î hakikatleri okudukça e di ledikçe Nur tale eleri cihad ve
hiz et aşkıyla oş akta, ili
e irfa a azhariyet, alikiyet ihtiya ıyla çırpı akta,
ehalette kurtul aya aşladığı ı so suz se i i ile se i ektedirler.
Nur ‘isaleleri i Nurlu dersleri i okudukça e di ledikçe, ezelî ir eş e e ilahî ir
eşeyle eş ele erek ir ö ür oyu a u tefsir-i Kur a la eşgul ol ak e
sadakatle eşir hiz eti i yap ak iyet e az i i ruhları ı ta deri likleri de
kopup geldiği i hissediyorlar. Bu e gi , ze gi e deri ili hazi esi de ol ol
faydala ak az i e sahip oluyorlar. İşte öyle haletler içi de e ders so u da
Allah a i et e şükra hisleri içi de diyorlar ki:
Ey nur-u Kur a ve i a
Hayatı sa a akıf, a ı
kabul et!
sa a kur a , ruhu
sa a hayra dır. Be i daire-i tenvirine
Ey nur-u Furkan!
Beni hizmetinden adi bir hizmetkâr olarak hizmetkâr kabul et!
Ey nur-u Yezdan!
Beni hizmetinde ölene kadar istihdam et!
Ey nur-u iman!
359
Be i arta e hatalara düş ekte
uhafaza eyle!
Ey Nur-u Rahman!
Medrese-i Nuriyelerde Nur dersleri di le irke e aş aşa kalıp oku urke , i sa e
içli ir tahassüsle ütehassis oluyor. Allah a i a
e itaati ze k e saadeti
heye a ıyla e se aplı a ları yaşıyor. Hak e hakikati ilahî sesi i işitiyor. Bu sese
kulak erip oyu eğ ek iştiyak e ihtiya ı ı duyuyor.
İlahî ir aşk ateşi i sa ruhu u kaplayarak ge eli gü düzlü u ur-u Kur a a çalış
e o u
eşri de ölü eye kadar hiz et et ek az i hâsıl oluyor. E küçük
hiz eti e e eği dahi oşa git iye eği heder ol aya ağı, üyük ir hayır e se
halinde amal defterimize Rahmet-i ilahiye tarafı da kaydettirile eği, öyle kudsi
Kur a hiz eti de a la aşla koş ak lezzet-i maneviyesi meydana geliyor.
ak
ir
ap
bir
Nurlar
“ayfaları dört köşe
Düş üşü
e
ir işe
Onunla kalbim iç içe
Nurlara doya adı
e içe içe
Hizmet-i i a uğru da ölü , şehitlik şer eti i iç ekte
aşka ir şey değildir
Bu mukaddes hizmet-i Kur a e i a uğru da Nur ulara kurulacak sehpalar saadet-i
ebediyeye, vatan-ı aslileri e git ek yol uluğu da ir geçit hük ü dedir. Böyle ir
es ud ölü , şehitlik şer eti i hırz-ı a la iç ekte aşka ir şey değildir.
Ca lar a kafesi de çıkı aya kadar
Nur tale eleri a ları ı a kafesi de çıkı aya kadar, ruhları esetleri de
ayrılı aya kadar, efesleri so efes olu aya kadar, hiz et-i Nuriye de , Nurları
okuyarak ehalette kurtul ak ehdi de ayrıl aya aklardır.
360
İ a , tahkiki i a , kuvvetli ir i a dır
Taklidi i a ı ızı tahkiki i a a te dil et eye u za a da çok uhta ız. Çü kü
dü yayı tehdit ede di siz ereya lar e ela i a e İsla iyet i kökü ü kes ek e
te eli i yık ak içi ça alıyorlar. Kök e te el taru ar edili e diğer ütü se ere
ve meyveler elbette yok olmaya mahkûm olurlar. Bunun için, bugün evvelemirde ve
her şeyde ö e iz taklidi i a ı ızı tahkiki i a a te dil et ek ihtiya ıyle çalış alı
e çırpı alıyız.
Ce
ete lâyık olur
Tahkiki i a ku eti öyle ka i ir i a dır ki, i sa ı ütü fe alıklarda sıyırıp ütün
iyiliklere, fezail e ke alata eriştire ir saiktir. A ak u ku etle i sa , i sa ası a
yaşar, e ete lâyık ir i sa olur. Mahlûkatı eşrefi olarak dü ya e âhirette esut
olur.
Ahlak ve ter iyeyi yüreklere akşede odur: İ a dır
İ sa ları ahlâk e ter iyesi de üyük a il i a ku etidir. İ a ku eti ispeti de,
i sa , a e e addete terakki e tealilere azhar olur. İ a ku eti, ruhları
aydı lata , kalbleri urla dıra e akıllara parlaklık, fikirlere keski lik ere e i sa ı
akl-ı seli e alik kıla
ir ku ettir. Kalbler ancak bununla mutmain olur, ruhlar
bununla teselli bulur. Doğruluk e istika et, ahlâk e ter iyeyi yüreklere akşede
odur. Ahlâk ve terbiyenin, her türlü kemalat ve faziletin, bütün hasene ve güzelliklerin
te eli e esası i a dır. Allah ı hakkı ile il eye e i a aya ir i sa , her türlü
fe alıkları çıka ile eği fe a ir i sa dır.
İ sa , i a kuvveti ile i sa lığı değeri i ilir
İ a ı zayıf ola
ir a ia, di de gitgide uzaklaşır. Ke di i dü ya e âhirette
bedbaht edecek felaketlere duçar olur. Maddeten ilerleyen, yükselen, fakat iman ve
İslamiyetçe zayıf düşe ka i leri manen uçurumlara yu arla dıkları eşer tarihi de
malûm ve müsellemdir. Bütü terakkiyatı , saadet e selâ eti , i a -ı tahkikiyi
kazanmakla mümkün ola ağı ugü izahta
üstağ i ola ir hakikattir. İ sa ı a iri
odur, hâki i odur. İ sa a ak tahkiki i a ı ku et e ferasetiyle ke di i uraka e
altı a ala ilir. İ sa , i a ku etiyle i sa lığı değeri i, hayatı lezzeti i ilir e
duyabilir. Aksi takdirde ke di i il ez. Bil ediği i de il eye ir ahlûk derekesi e
iner.
Bütün meziyetler tahkiki iman kuvvetiyle kaim olur
361
Di sizi ahlâkı e eziyeti ol adığı gi i ahlâksızı da ahlâkı ol az. Çokları da i a
zafiyeti de
eya fıkda ı da dolayı ahlâksızlığı ahlâk, edepsizliği edep, ahşeti
medeniyet görmek körlüğüyle dalâlet adileri e yu arla ırlar. İ sa lık ahlâk, fazilet e
ke alatla kai olduğu gi i, ütü u eziyetler de a ak tahkiki i a ku etiyle
kaim olur. Cemiyette tahkiki iman kuvveti ziyadeleştikçe, fertler e e iyetler de o
e edî saadet e selâ ete erişirler.
Gizli di sizler i a ateşi i sö düre eye ekler
Aziz ve
uhtere , Nur e da a kardeşi !
Gizli di sizler di öğreti
e eğiti i e İsla î fiilleri tahayyül ettikleri kalı a
sokamayacaktır. Bu u yapa ak gü ü de değillerdir. Tahkiki i a ku etiyle ya a u
illeti si esi deki i a ateşi i sö düre eye eklerdir. )ira u ilahî
eşale,
söndürmek için üflendikçe parlayan bir nurdur.
Her asırda İsla iyet e hiz et ede güzide ir ka i Ce â -ı Hak, İsla lar içi de
eyda a getirir. Bu ları hiz et-i di iyede u affak kılar. Bu ehl-i hizmet, Cenâb-ı
Hak i di de çok ak uldür e Allah ı se gisi e azhardır. Bu lar hakkı da dü ye î,
uhre î hayır e saadetleri irade uyurur. O uhtere e uazzez topluluk da Cenâb-ı
Hakk ı se er. Di e hiz eti gaye-i hayat edi ir. Hâlık-ı Keri e i adet e taati e ehy-i
ilahîde
asiyet e gü ahlarda kaç ayı se e se e a -ı gö ülde ifa ederler. “ahip
oldukları tahkiki i a ku etiyle u da üstes a ir surette uvaffak olurlar.
İşte u za a da da o ka i e o hiz ü l-Kur a , Nur ‘isaleleri gi i Kur a ı parlak ir
tefsiri i ke dileri e ürşit e reh er edi e Nur tale eleridir.
Bu ları, Nur ‘isaleleri ile i a
erati i de terakki ede e o ları her tarafa eşredip
ü i leri i a ları ı kurtar a hiz eti de a la aşla çalışa , aşk e şe kle, gayret
e faaliyette ulu a Kur a e i a hiz etkârlarıdır.
Bu asırda i a e İsla iyet i fedakâr hiz etçileri ola u Nur tale eleri, Kur a ı
e irleri u i i e
ü i lere şefkat e erha etle ua elede bulunurlar. Din
kardeşleri e karşı te azu e ah iyetle hareket eder, fakat İsla düş a ları
hesa ı a zul e griftar edilip sigaya çekildikleri akit, o di yıkı ıları a uka il izzet-i
362
diniyeyi muhafaza etmek için celâdet e şe aatle ku et-i imandan gelen bir salâbet
e esaretle per asız a hakkı üdafaa ederler. O zali di sizlere karşı her irisi adeta
Allah ı arsla ı kesilerek e ölü ü hiçe sayarak hak e hakikati izzetle üdafaa
ederler.
Hiz ü l-Kur a ı
uazzez efradı ol ak şeref e i eti e erişe Nur tale eleri,
di leri de salâ et e eta et sahi idirler. Di düş a ları da kork azlar. O lara
sinek ka adı kadar kıy et e ehe
iyet er ezler. Yaydıkları dedikodu e iftiralara
kıy et er ezler. O yaygaralarda teessür duyup sarsılarak hiz etleri i ırak azlar.
Bu yüksek asıflar o ahtiyar Nur ulara bir lütf-u Rabbanî ve bir fazl-ı ilahîdir. Eltaf-ı
sübhanîye mazhar olan hâlis Nur talebeleri, ömürleri boyunca Nur Risaleleri ile iman
e İsla iyet i ata ı ızı e ü ra köşeleri e kadar yerleştir eye, şarkta gar a,
şi alde e u a kadar aktar-ı dü yaya i a e Kur a hakikatleri i eşret eye
çalışırlar.
Nur talebeleri, kemal-i saffet e ezahetle Nur u kardeşleriyle teşrik-i mesai ederler.
Nur hizmetlerinde ellerinden geldiği kadar, iktidarı ispeti de fedakârlıkta
çeki ezler, ahza rıza-yı ilahî için manen ve maddeten medrese-i Nuriyelerin idare
e ted iri de hissadar ol aya koşuşurlar.
Nur Talebeleri ö e da a
diye
e da ası ı düşü e idealistlerdir.
Nur talebeleri, Uhu et e İhlâs ‘isaleleri i düsturları a riayet ederek, ir irleri i
te kit et ezler. Bir irleri de yaşça e faziletçe, a e üyük de olsa; pedera e,
ürşidâ e ua elede ulu azlar. Kusurları örterler. Nahoş halleri teşhir et ezler,
yaymazlar. An ak ke di kusurlarıyla
eşgul ol ayı e
iri i azife ilirler.
Bir irleri i gö lü ü hoş ede ek, ruhu u ferahla dıra ak şekilde görüşüp ko uş a
kaidesine dikkat ederler. Birbirlerini takdir ederek hizmet ve faziletlerine ve iyiliklerine
bakarak sevgileri i izhar ederler. Dai a i a e İsla iyet i, se gili Üstad ları, can ve
a a ları Nur ‘isaleleri e zuu hari i e çık ada soh et et ek arzusu u taşırlar.
Böyle iha şü ul ir da a ı hiz eti de ulu urke hiz eti içi de ulu a
kardeşleri izde eya ağa eylerimizden -kim olursa olsun dava ve dairemizin içinde
yeri e olursa olsu eşeriz kuluz- eşerî gü ah e kusurlar işleye iliriz. Tö e kapısı
kıya ete kadar açıktır. İ tiha a ta iyiz, lâyuhti değiliz ki, el ette azı eseleler,
363
kusurlar olur. Bu ları ay î e gıya î kardeşleri e ko uş ak he
yer bitirir- he da a ıza e hiz eti ize zarar erir.
gıy ettir -amelimizi
Muallâ ve muazzez, aziz ve necip Üstadı ız, Da a ada ı e kardeşliği şe i, da a
ada ı kardeşi i ir tehlikede gördüğü za a o u terk et ek, onun aleyhine geçmek
değil, uhu et e tesa üdü ü artırarak o u kurtar aya çalış aktır, diyor. Bu asıf
Üstad ı ı e irleri e sadakati ola Nur tale eleri i e Nur tale eliği i asfıdır. Ay ı
za a da u asıf Allah a
e hesa ı a ih a ı a, Üstad ı a itti a e i kıyat e
ihtira e tazi et ek e sadakat göster ek İsla iyet e ürü eti
uktezasıdır.
Hiz eti ted ir e ted iri de ulu a saffı e el ehl-i hiz et, fedai, akıf Nur
tale eleri, eseleleri izi halli i görüşürke ir e e kapa ırız. E i içinde bir odaya
gireriz. Eğer arsa oda ı içi de ir dola a gireriz e ko uşula aksa orada ko uşur,
ka ga ızı tartış a ızı yaparız, esele izi halledi eye kadar orada çık ayız.
Meseleleri izi halleder her şeyi orada dola a kitler çıkarız. Aile sırrı gi i,
kırgı lıkları ız, kızgı lıkları ız -kol kırılır ye içi de kalır isali- orada kalır. O da
so ra hiç ir şey ol a ış gi i ku aklaşır hiz eti ize de a ederiz.
Hiz ette öyle ted ir e ted ir, ö e da a diye e da ası ı düşü e da ası içi
yaşaya hiz eti ted ir e ted iri de ulu a saffı e el, ehl-i hizmet, fedai, akıf
Nur Talebesi olan bir ehl-i hiz et da a ada ı ı
asıflarıdır. )ıddı u asıflara
liyakatsizlik ve faziletsizliktir.
Da a kardeşi e esai arkadaşı ola Nur kardeşleri izi eşerî ah al e kusurları ı
ört ek e kapat ak yeri e o ları yayarak e dedikodu yaparak halli e çalışa
gıy etçi olur e ir zararı i zarara çıkar ış olur ki gıy eti ezası azi dir e ir
artadır. Bu lar ay ı za a da ah aktır. )ira kütü -ü İsla iye de ah aklığı tarifi,
fayda eriyoru za ıyla zarar er ektir.
Bu za a da e
üyük hiz et; ihlâs, uhu et e tesa üdü koru aktır, o a zarar
vermemektir. Aksi, fitneye hizmettir ki bu bir hezimettir. Bunlar hizmet ettim ve
hizmet ediyorum demesin.
Gıy et ede kâ il ir
ü i ola az. Bu sıfat e huy e u alışka lık
Muha
edi ü l- eslek e Muha
edi ü l- eşrep ir a el değildir. Bu u yapa
ehl-i hizmet bir Nur talebesi de olsa –hizmette yeri ne olursa olsun- u ahlâk İsla î ir
ahlâk değildir. Bu kişiler idealist, efkûre i ir da a ada ı hiç değillerdir. Bu tarz
364
çalışa lar e hareket ede ler dağıtı ıdır. Ce aati toparlaya , uhu et e tesa üdü
koruya
e ku etle dire
ute er ir da a ada ı e ehl-i hizmet olamazlar.
Böylelere itibar edilmez ve edilmemelidir.
Bir mümi de e Nur tale esi de ol a ası gereke u haller, İsla î e di î ol aya
u alışka lıklara sahip ki seleri u zararlı hal e ta ırları da e gıy etleri de e
gıy etçi alışka lıkları da , alışka lık kaza a ak içi ke di izi koru ak istesekte
koruya ayız. Çü kü ize yaptıkları tesirler gayr-ı şuurî hayatı ızı teşkil ederek iz
farkı da ol ada e liği izi değiştire ilirler. Bu larda koru a ı tek ir çaresi
ardır, o da u larda e öyle orta
e uhitlerde uzaklaş aktır. )ira uhiti
insan üzerinde tesiri azimdir.
Bir gü A adolu da hiz ette era er çalıştığı kardeşleri şikâyet ari aleyhte ko uşa
irisi, Üstad ı ziyarete geldi. Üstad o a, ‘isale-i Nur u sizi hiz eti ize ihtiya ı
yoktur. Bu za a da ihlâs, uhu et, tesa üd lazı dır, dedi.
Üstad ı u sözleri kıya ete kadar gele ek Nur tale eleri e o u şahsı da tarize
dersidir. Daire iz de öyle alışka lıkları e u ahlâkta ola ları
a e ta a ı a
şa ildir. Üstadı ızı u dersleri i işiti e e ke di de korktu e titredi .
Risale-i Nur, Nurcular ve Hizmet
Risale-i Nur, erkân-ı i a iye, esasat-ı İslâ iye e zaruriyat-ı di iyeyi ihti a eder. Bu
ise kut e gıda hü ü dedir. Şu za a da terke uğra ışlar e zaafa düçar
edil işlerdir. Bu u içi ütü hi
et e gayreti o ları ika e, tak iye e ihyası a
sarfet ek lâzı dır.
Her zaman içtimaiyat-i insaniye ve medeniyet-i eşeriye çarşısı da her asırda irer
eta ergu olup re aç uluyor. ‘ağ etler o a el oluyor, azarlar o a el oluyor,
fikir e zihi ler o a el oluyor, soh etler u e zularda yapılıyordu. Şu za a da ise
siyaset etaı e hayat-ı dü ye iyenin te i i e felsefe i re açları e hayatta ir
takı fa teziye e ko forlarla yaşa ak, dü yayı ahirete tercih edecek derecede
evâmir-i İlâhiyeye itti a ede e ek eya et e ek gi i şeyler ekseriyettedir.
Bu itibarla aynen selef-i salihi za a ı daki gi i şu dü yayı ahirete tercih ettiren
asırdada, e ele irde e e aşta Halıkı ızı e Peyga eri izi a.s. . ta ı ak e
bilmek hususunda azamî derecede gayret ve mesai sarfetmek ihtiyaç ve
zaruretindeyiz. Nasıl ki çarşı pazarda e ziyade satılıp alı a re açta ola ir ihtiyaç
maddesi olur. Aynen öyle de: Selef-i salihi asrı da o za a çarşısı da, e
ergu
365
eta: Halık-ı se a at e arzı
arziyatı ı il ek, arif-i İlâhiyeyi tali et ek e
Nur-u Nübüvvet e Kur a ile kapatıla aya ak dere ede açıla ahiret âlemindeki
saadet-i ebediyeyi kazanmak ve kazanmak vesailini elde etmek idi.
İşte o za
arziyatı
eşeriyye
oluyordu.
alıyordu.
a da zihinler, kalbler, ruhlar bütün kuvvetiyle yerler ve
ı, o u razı ola ağı şeyleri a la aya üte e ih olduğu
i soh etleri,
uha ereleri, ukuatları o a akıyor
O u kal i, aklı e fıtratı gayr-ı şuurî olarak her şeyde
İşte ey Nur Kardaşları
gökler Rabbinin
da , içti aiyat-ı
e o
e zuda
ir ders-i marifet
ve Nurlu ge ç arkadaşları !
Mimsiz medeniyet-i A rupa ı tahakkü ü ile felsefe-i tabiiyenin tasallutu ile,
di sizlik ereya ları ı ve aşsız aşları ı e trika e iğfalatı ile; efkar e kulü
dağıl ış, şerait-i hayat-ı dü ye iye ağırlaş ış, i a e u udiyet sö dürül eye doğru
yaklaş ış; hi
et, gayret e alâka i kısa a uğra ış e dağıl ıştır. Öyle ise hakikat-ı
hal ve ihtiyacat-ı şedide iz udur ki, huzur e saadet asrı ola selef-i salihin
za a ı daki gi i ke di izi yetiştir eye e uruz. Bu e uriyet çok ze kli, çok
eşeli e eş eli ir gayret, faaliyet e ü ahededir.
Bu çalış a e ihad da i a ı e İslâ ı esasları ı, i a -ı illâh e İ a -ı ilahireti,
uha etullah e ehafetullahı ders ere Allah-ı )ül elâl e )ül e al Hazretleri i
ize hakkı ile ta ıta e ildire o u rızası dairesi de a el ettire ha f e re a
ortası da huzur e sürurla yaşata , ‘esul-ü Ekre Aleyhissalâtü Vesselâ ı şahsiyet-i
a e iyesi i e se gisi i akıl e kal leri ize yerleştire , e a ir-i İlâhiye, sünnet-i
seniyyeye itaat ve ittibâ ızı se ere ere Nur ‘isaleleri i defalar a oku ak,
okut ak e yay aktır.
Risale-i Nur
Kâinat se ası da dâima parlayan ve hiçbir vakit gurup etmiyen, batmayan, âlem-i
hakikatı şe s uş şü usu ola Kur a -ı Mu iz il eya ı
u dehşetli asırda ir
mu ize-i manevisidir. Bu dalâletalud zamanda parlayan yüksek bir tefsiridir. Hakikat-ı
Kur a iye e İslâ iyeyi ukul-ü seli e i ka ul e istihsa ede eği e
akûl ir tarzda;
çürü e iş kulû -u i sa iye i tat i ola ağı e güzel ir surette is at e izah
et iştir.
Nur Talebeleri
366
Bütün mevcudat kudret-i İlâhiyye i ha eleleri, ü essilleri e üte essilleridirler.
Kudret-i İlâhiyeyi ila ediyorlar. Ay e öyle de; u sırra azhar ‘isale-i Nur Talebeleri
de Risale-i Nurdaki Kur a î hakikatlarla, i a î e İslâ î esaslarla hem kendilerini hem
di kardeşleri i e r-i İlâhiyyeye aykırı esaslarda e di sizlikte kurtar aya çalışa
ümmet-i Muhammediyenin hizmetçileridirler.
Risale-i Nuru tekrar tekrar okumak
Risale-i Nur eserlerini sadakat ve sebatla tekrar tekrar okumak hakaik-ı Kur a iye,
i a iye e İslâ iyeyi kal i te ir e ka ule izhar eder. Aklı iz a
e idrake
yakı laştırır, efsi ilza eder, he asat-ı rezileyi if a eder, kudsî haz e he eslere te dil
eder. Gayr-ı eşru ola şehe at-ı şeyta iyeyi, eşru e ul î gayret ve faaliyetlere
i kilâ ettirir. Hakiki e rası a çe irir.
Zehirli vesveseler
Di sizlik ereya ları e küfr-ü utlak eşriyatı ı okuya larda e o safsata, uhal e
hakikatsız ola o hezaya lar ir kısı i a î es elelerde o zihi lere es ese
er iştir. O kimseyi, bu vesvese, aza e der aza içi de ırak ış, kı ra dır ış e
bundan kurtulmak, iman-ı kâmil saadeti e eriş ek ızdırar e ihtiya ı ı husule
getir iştir. ‘isale-i Nur, öyle vesveseleri izale için hads-i kal î i e iz a -ı akli i pek
çok e alarından bir çok men aı a işaret ederek o ki seleri zehirli es eselerde
hâlas et iştir.
Nur Talebeleri Risale-i Nuru
ütalâasız
es ud ir hayat yaşayamazlar
Ebedî, sermedî bir cemal-i bakiye malik bir mahbub-u aki ola se gili Allah ı ıza e
Halık ı ıza âşık olan ehl-i aşk, ehl-i uha et saadeti içi de yaşayanlar Risale-i Nuru
her gü , İlâhî uha et e se gisi i gözyaşları ile so efesleri e kadar oku akta
ke dileri i ala azlar; u suz es ud ir hayat yaşıya azlar.
İ sa , e edî, ser edî ir e al-i akî sahi i ola Halikı ı
üştak ir ayi adarıdır. O
ayi edar üştak, o uhtaç üteşekkir e aşta ruh-i i sa idir. İşte e ed-ül abad
yolu da, o e al, o ke al, o rah ate, o ruh refakat ede il ek, Nur u Kur a la
urla dıra il ek içi serapa e ar-ı Kur'a iye ve Nur-u Muhammediyeden mürekkeb
olan Risale-i Nuru, zîruh ola e aklı uya ık ulu a her Müslü a e i sa e ge ç
367
kardeşleri iz se at e sadakatle, deri e İlâhi ir ze k e şe kle oku akta eya u
ahtiyarlığa u affak ola il ek içi ehdedip çalış aktadır.
Risale-i Nuru okumak
Ruh-u eşer gayet e iyetli e gayet yüksek ir ahiyete malik ve harici vücud
giydiril iş e zîşuur e zîhayat e ura î ir ka u -u e rî olduğu da külliyetle
bekaya mazhar ve ebedîyete merbut e ser ediyetle alakadardır. Bu eşer
ahiyeti i
uktezası ile milyonlarca Nur Talebeleri Risale-i Nurdaki ebedî, sermedî,
bakî, nuranî, Kur a î dersleri oku aktadırlar. Bu fıtrî e ü re ihtiya ı hissede ye i
ye i irçok kıy ettar Müslü a ağa eyleri iz e se gili ge ç kardeşlerimiz Risale-i
Nur u üyük ir şe k e se giyle oku aya e feyyaz dersleri i di le eye aşlıyorlar.
Risale-i Nur i sa ı e parlak ir Nur-u Kur a e i a a gark eder; Kur a -ı Hakî i
il eleri i şu ale -i şehadette gösterir. Hak e hakikata eriştirir. ‘isale-i Nur insana en
büyük lütf-u Rabbanî, en lâtif bir nesîm, en leziz bir ab-ı hayat e şiri ir ziyadır.
Risale-i Nur ve felsefe
Hazret-i Ade a.s. za a ı da u gü e kadar iki ereya -ı azi , iki silsile-i efkar her
tarafta, her tabaka-i insaniyede dal udak sal ıştır. Biri isi silsile-i azime-i Nübüvvet,
diğeri felsefedir. ‘isale-i Nur, ne zaman o iki silsile imtizac ve ittihat edip; yanî, silsile-i
felsefe, silsile-i diya ete dahalet itaat et işse, ale -i insaniyetin parlak bir surette bir
saadet ve hayat-ı içti aiye geçirdiği i parlak e üdellel ir surette ders erir. Ne
vakit felsefe nübüvvet-i Kudsî yede ayrıl ış e o a uaraza et işse; ütü hayır,
Nur ve saadet silsile-i ü ü et e diya et etrafı da toplândığı ı izah eder.
Silsile-i nübüvvete itaat et eye , Kur a la ü areze ede silsile-i felsefe, ir şe ere-i
zakku sureti i alıp, şirk, dalâlet e di sizlik zulû atı ı etrafı a dağıttığı ı dehriyyu ,
ta iiyyu , addiyyu safsataları ile eşeri aklı a girip aklı ı dağıttığı ı, ozduğu u,
ifsada ugrattığı ı, irtakı kara lık e uhal azariyelerle zehirlediği i, ulûhiyet da a
ede zı dıklar yetişdirdiği i eya et ek gi i dersleri ile di siz felsefe i
ahiyeti i
gayet ik a edi i delillerle ders erir. Bu e i felsefe ataklığı a düşe leri kurtarır,
düş eye leri uhafaza eder.
Silsile-i nübüvvetin ise: Tuba-yı u udiyet hük ü de olduğu u, u u küre-i arzda
e iya e ürseli i, e liya e sıddıkî , adil hâkimler ve melek gibi melikleri meyve
368
erdiği i kör gözleri dahi göre ile eği ir edahetle gösterir. Hem kuvve-i cazibe
dalı da hüs -ü siret ve ismetli cemal-i suret e seha et e kere darları se ere
erdiği i is at eder. Böyle e ‘isale-i Nur, i sa iyeti gü eşleri, ay e yıldızları olan
enbiya ve enbiya silsilesindeki asfiya ve evliya cadde-i Kur a iyesi i öğretir, u yola
muhabbet, gayret ve himmetini sarfettirir. Nur-u nübüvvetle ve Muhammed (a.s.m.)
ı ur-u nübüvvet ve risaleti ile hidayete, uhrevî ve dünyevî saadet ve selâmete nail
kıla ü ü et e risalet yolu da e iyet e selâ etle yürüttürür.
Risale-i Nur o felsefenin bütün zîhayat mahlukat için, hayat bir cidaldir diye eblehce
hükü leri i çürüt üştür. Nü ü eti hayat-ı içti aiyedeki düsturî eti eleri ile,
şe s e ka erde tut, ta e atat hay a atı i dadı a e hay a at i sa ı
imdadı a, hatta zerrat-ı taa iye, hü eyrat-ı ede iye i i dadı a e ua e eti e
koşturula düstur-u teavün, kanun-u kerem, ikram nerede? Felsefenin hayat-ı
içti aiyedeki düsturları da
e yal ız ir kısı
a a ar i sa ları
e ahşî
hay a ları fıtratları ı su-i istimal eden düstûr-u cidal nerede olduğu u, kal e
akıllara, ruh e i da lara yerleştirerek i sa ları, Müslü a ları sırf şahsî e addî
e faat kaygı e ihtirasiyle ir irleri ile öyle e fî ir ü adelede , u uğurda yek
diğerleri i oğ ak e yok et ek ahşet e ehaleti de kurtar ıştır.
Risale-i Nur Talebeleri ve hizmet içinde imtihan ve tecrübe
Cenab-ı Hak, Hakî -i ezeli, İ ayet-i Sermediye ve Hikmet-i Ezeliye i iktizasile şu
dü yayı, te rü eye ahal e i tiha a eyda e dar-ı hiz et olarak yarat ıştır.
İ sa ları, hususe Müslü a larıda, hiz et içi de i tiha
e te rü e sırrı ı
te ellisi e ta i kıl ıştır. Te rü e e i tiha eş -ü e aya se e dir. O i kişaf ise,
kabiliyetlerin tezahürüne sebebtir. Bu hikmete binaen, kader-i ilahî Nur Talebelerini
za a za a i tiha e te rü e eder. Bu za a da Nur Tale eleri di sizligi dehşetli
taarruz e te a üzleri e aruz kalır. Hapis e zi da lara atılır eya uarızları
i safsız ası a irtika ettikleri iftira e ittiha ları a, is adat e kötüle eleri e,
hukukatı tahrif e tağyiri e hedef olur.
Kudsî
eşgaleler
Hakikî ve halis bir Nur Talebesi Risale-i Nur u, erhu , uazzez e uallâ Üstadı
Bediüzza a ı )atı a has, Kur a î eslek e eşre i i eya ede lâhikaları se at
e de a la okur, uktezasıyle a el ederse; Hak e hakikata, eşrep e eslek-i
369
Nuriyeye u afık hatt-ı harekete ihlâs e sadakate uta ık olup ol aya şeyleri fark
ve idrak eder. Mugayir e aykırı fikir e fiillerde kaçı ır, u ları e i se ekte
tevakkî eder.
Maruz kaldığı hapis e zi da ı , işke e e sıkı tıları , yokluk ve mahrumiyetlerin,
tahkir ve tezyiflerin hikmet ve mahz-ı ‘ah et eti eleri i düşü ür; sa ır e taha
ül
eder. Daima hizmet-i Nuriye, ubudiyet-i İlâhiye e Nurları elde edip oku aya çalışır.
Gü leri i u kudsî eşgalelere akfeder. Bu suretle sarsıl ada , fütûr e tereddüde
düş ede i tiha ı kaza ır.
Tekrar tekrar okundukça ruhlara fikirlere hayat verir
Risale-i Nur insana imanî ve manevî bir kudret, taze bir cevvaliyet ve faaliyet verir.
Yepye i ir a lılık e hayatiyet, eş e e eş e kaza dırır.
Risale-i Nur tefsir-i Kur a ı, ruhlara kut, fikirlere kuvvet verir, tekrar tekrar okundukça
gü eşleri ziyası gi i ruhlara fikirlere hayat erir. İ a ları i kişaf ettirir. Kuvvet-i
imana salâbet-i diniyeye İlâhî ir ze k surur halâvet, ferah ve lezzet verir. Sebat ve
sadakatla hergün okundukça defalarca mütalâa ettikce bu tekerrür insanda hakaik-ı
i a iyeyi daha fazla parlatır. Böyle es ud ir i sa ı
a e î ihazatı a hak e
hakikat urları daha fazla saçılır. ‘isale-i Nur u oku ası tekerrür ettik e ihti a ettiği
ukde-i hayatiye e ura î esaslar, Kur a î hakikatlar iştihaları açar.
Kur a ve i a yolu u ildirir
Risale-i Nur uydur a uzır fikirleri , dalâlet eraya ları ı hurafe e ya lış akideleri
kesif kara lıkları içi de oğul aya çalışıldığı dehşetli ir de irde gü eşler gi i zuhur
ederek, Müslü a lara e i sa lara hak e hakikatı feyz-i Kur a la göstere , o lara
Kur a e i a yolu u saf e errak ir surette ildire ir tefsir-i Kur a dır. ‘isale-i
Nur Kur a î e imanî hakaikı e üyüğü ola i a -ı illaha e i a -ı il ahirete e
haşr-i ekbere iman ve itikadı, aklî, kal î e tahkikî bir hususiyet ve meziyetle ders
er iştir.
Risale-i Nur, i sa ı deru î e ilahî ir çoşku luk içerisi de, is -i Rahîm ve Hakîm
isimleri i
azharı olarak hik et-i İlâhiye e hakaik-ı i a iyeyi üstes a ir
erraklıkla akıl e kal Nuru u istis ai ir i tiza ı ile derk e ifha ettire
ir
eserdir.
370
Hayatı ı kut ve gıdasıdır
Risale-i Nur: Be i hayatı ı yeğa e gayesi kut e gıdasıdır. Bütün muhit ve
mahfillerde günün en hararetli e heya a lı e zuu ola , Nur Tale eleri, ‘isale-i Nur
ve Bediüzzaman Said Nursidir.
Nurcular
Tahkiki ir i a ku etiyle di sizlerle sa aşa , Allah e ‘esulullaha itaat aşkıyle
ya a , u u di kardeşleriyle agdaşa Nur ular, e
ütedeyyi , e
uttaki, e
uhlis, e
ü ahid Müslü a lar a iasıdır. Tarih-i İslâ da, u yüksek değerlerle
kaydedil eğe lâyık ir e ki-i uallâya azhar ü i lerdir. Artık ugün bu gerçek,
e aşikâr ir surette te arüz et iştir.
Kur a -ı Azi üşşa ı çok kıy etli e parlak ir tefsir-i hakikisi ola , ilha ı yal ız
Kur a da alıp asrı ızı idraki e göre İslâ î esasları eya
e izah ede Nur
Risalelerini sadakatla okuyup ilmiyle amil olan Müslümanlar, gür, i a lı, cesur
ü i ler olarak temayüz etmektedirler. Dünya ve ukba saadetinin manevî
güzellikleriyle güzelleşe irer aze i a zedi haline yükselmektedirler.
Kavi itikatlı aydı lar ta akasıdır
Bu Nur Tale eleri, ütü Müslü a lara Allah a halis ir kulluk yap akta ,
Peygamber-i zîşa Resul-u Ekrem Aleyhissalatü Vesselâ ı
uhlis e ü ahid ir
ü
eti ol akta şaya -ı iti ad irer ör ek ol aktadırlar. Kur a î e İslâ î ir irfa la
tenevvür et eğe çalışa Nur ular, a el, İhlâs, ahlak e ter iye, şe eat e salâ et-i
di iyeleri e gıpta ettiği izi itirafta ke di izi ala adığı ız ka i itikatlı, te iz yürekli,
ul î ruhlu aydı latı ı aydı lar ta akasıdır.
Adam sende ci olmayan hizmetkâr-ı di dirler
Hem bütün bu faziletlerle era er Nur ular adam sendeci
e e lâzı ı ol aya ,
Beni sok aya yıla i yıl yaşası
Gâvurun ye ek eği i, salla kılı ı ı fikrini
taşı akla ke dileri i İsla iyette çık ış ola akları a i a ede , u ukaddes
i a ları ı ku ede fiile çıkararak ha iyet-i İslâ iye ile oşarak Kur a e i a ı
ihya, muhafaza ve müdafa hiz eti de koşa irer hiz etkâr-ı di dirler.
371
Allah ı rızası ı kaza
ak
Bu hiz etçilikte hizmetçi hü iyeti de
aşka hiç ir üstün sıfata iltifat et eye
Nur ular İslâmî cihad ve hizmetlerinde, maddî ve manevî menfaat, makam ve
a sıplara arka çe ir eyi karşılıksız e ü retsiz olarak, yal ız Allah ı rızası ı
kaza ak içi çalış ayı tek hedef ittihaz et işlerdir. Bu kudsi gayeleri e erişe il ek
gayreti de feragat e fedakârlığı çileleri e efaları ke dileri içi e
ugaddi ir
gıda olduğu a idde e hakikate i a a ki selerdir. Bu lar e a ip Müsla a lardır
ki, kırk küsur senedir durmak, dinlenmek, mola vermek nedir bilmeyen, Nur
‘isaleleri i eşrederek de a edegel ekte ola İsla î hiz etleri de e , ark, al,
mülk, evlad-ü iyal, zevk-i sefaları da ke dileri i ahru ediyorlar. Bu Nurcu denen
kimseler müsli i s e i
idirler ki ereye urursa arlıkları ili e fakat ele a u a
gel eye e sığ aya , hareketli e erjik, mihaniki, gâh görünen, gâh görünmeyen
Allah ı yarattığı irer gari e-i hilkattırlar.
Muazzez Müslü a lar a iasıdır
Ey i a la
üşerref
uazzez
Müslü a ları a ihsa
çıkara ak
addîlikte
ettiği,
u asırdaki Ü
her asırda o asır
et-i Muhammedi sahil-i selâmete
ir sefi e-i Rabbaniyenin hademeleri olan Nurcularda, yirmin i yüzyılı
ü erred,
zamanda yeryüzündeki
üteşekkil
ü i ler! Ce a -ı Hakkı
a e î ra ıtalarla yek ü ud ola
Allahı
Ordusu
hü iyeti de
a e î ir kitle-i azîmedir. Bu muallâ e
ir Hiz ullahı dır. Bu
irer fedai, cünudullahtan
uazzez Müslü a lar a iası,
atom misal bir kuvvet-i imanla mukavvî, ilm-i iman ve irfanla mücehhez, Nur-u
Kur a la
ü e er, e
e leket e lâdları ı
e gâ er, e aktif, e
ahadır, e asil e e faziletli
ü e er
ü e ir si esi de kollayan manevî bir Hizb-il Kur a dır.
Evet, ey fazilet ti sali Müslü a Kardeşler
Risale-i Nur tale eleri Kur a -ı Hakî i yir i i asra aka
e hesi i keşfedip izhar e
beyan eden zengin bir ilm-i iman hazinesi olan Nur Risalelerini ilim ve irfana âşık bir
372
sevda ile okuyan bir ruhanî tutkunlar topluluğudur. Bu yüksek tahsile ruhî ir ze k e
lezzet içi de de a
et ekle era er olarak da Nur ular, yurdu uza, İslâ
âlemine,
dünyaya, bu maarif-i İlâhiye defi esi ola ‘isale-i Nur Külliyat-ı şaha esi i yay ak
ikda ı ı ifa et işlerdir.
Bu dinî ikdamda Nurcular,
isli görül e iş, keyfiyeti ili e e iş Kur a î ir siste le
ir gü eşpare-i deha eseri olan sihirli bir metodla manevî asakir-i İslâ iyye orduları
aşku a da lığı ı
zat-ı şaha eleri e
hali de kal ış ulu a plânlarla hu
ahsus
e
akıf olu a aya
alı ir surette çalış ışlar,
ir İlâhî sır
u affak irer da a
ada ı olarak te ayüz et işlerdir.
Nurcuları diğer ir e hesi daha ar. Bu da, u ları
hü iyet e
ir
aarif-i Kur a î ordusu
ahiyetiyle faaliyet yap ış ol alarıdır ki, ir kısı
çık a ış ulu a
aarif
su yüzü e çıkan ve
e supları ız ilk, orta, lise e ü i ersite tahsili deki ye i
nesile, Nur ‘isaleleri i oku a ı e aşikâr delili ola i a î e İslâ î itikadı pre sipli
e siste li ir şekilde aşıla ış ol aları ile ke di i göster iştir.
Nurcu öğre iler
Alı a
ze ri ted irler, yapıla
keyfi e
e fi
ua eleler şi şek-asa
parlayarak şiddetli alâkalar uya dır ış, her tarafta gizli
ir şekilde
eya aşikar ola
Nur u
öğre iler he üz Nur u ol aya öğret e lere öğret e ol uşlardır. Bu elektrikli
mücadele durumunun, tazyikat ve te a üzatı
öğret e ler gayet üstada e e
okul e şehir
ihzar ettiği
ahira e ir surette faydala
uhiti de yay ak şeref-i
Nurculuk herhangi bir cemiyet degildir
asattan da Nurcu
ışlar. Nur ‘isaleleri i
uallâsı a yüksel işlerdir.
373
َ ‫ب س هََس َح نَهََ َ ا ََمنََ َشيءََااََي َس حََب َح‬
ٰ ‫اَلساَ ََ َع َي مََ ََ ح‬
َ ‫ََلََ َََبَ َ َك تهََب َع َ ََح فَ ََ َ َس ئلََال‬
َ َ َ
Aziz e Ce gâ er Kardeşleri !
Nu uluğu herha gi ir e iyet ol adığı herkes e a laşıla , üçyüze yakı
ahke eleri şi di i leri geç iş üttefika eraat e Nur ‘isaleleri i sahipleri e
ta a ıyle iade et esiyle tahakkuk et iştir. Gü ışığı da ir hakikat hali i al ıştır.
Bu a rağ e
res î zatları şüpheye düşüre il ek içi
di sizlerin zehirli
propaga daları hâlâ devam etmektedir.
O hain-i ata ola di düş a ları a ihtar eder e u akale izdeki ahz-ı hakikat
ola realiteleri, kafasız kafaları daki eyi siz eyi leri e ir alyoz olarak i diririz ki,
Bediüzzaman Said Nursî hazretleri di î ir e iyet kur aya te ezzül et e iştir.
Azı lığı , çoğu luğa karşı irleş esi de ek ola ir e iyet te sisi, yüzde doksa
dokuzu Müslü a ola u ü arek ata da İslâ î izzetle ka il-i te lif ol aya ir
keyfiyettir de iştir.
İşte Nur ular, u idrak e ka aat taşıya
uazzez ü i lerde
üteşekil uazza
ve derli toplu bir manevî topluluktur. Cenab-ı Hak e Peygamber-i zişa ı ız ‘esul-ü
Ekrem aleyhissalatü vesselâm efendimiz Kardeş olu uz, dağı ık ol ayı ız, toplu
olu uz şekli de e ealinde biz Müslümanlara emrediyor. Dinimizde cemaatla
a az kıl a ı yal ız, ferdî olarak kılı a a azda da çok faziletli ol ası, e aat
hali de a az kılarke , saflardaki ü i leri seyrek seyrek değil, kolkola, o uz
o uza değe ek şekilde durul ası e hatta ve hatta her namazda imam efendinin
e aata dö erek saflardaki i tiza ı hatırlat ası ı e rolu ası Nur uları İslâ î
emirlere itaat etmelerinin en bedihi bir numunesidir.
He Cu a a azı ı
azeret ola lar hariç, her eldede ütü Müslü a ları hep
beraber cami ir şekilde eda edil esi e yüksek di i izi
üstes a ir ehe
iyet
er esi, Nur Tale eleri i
a e î ir topluluk hali e gel eleri i sır e hik etleri i
ifade e izhar ede ir hakikattır.
İşte u ezkûr hakikata i ae dir ki, Nur ular üttehid, mütesanid, müttefik
ü i ler a iasıdır. Bu e aat şuuriyle Kur a e i a a hiz et ederler. Allah a
374
e hesa ı a ir irleri i çok se e , ahe kli e düze li irer di kardeşliği se gisiyle
huzur ve sükûn içinde ve cihad-ı İslâ iyye, hiz et-i i a iyye şe kiyle yaşaya irer
ü i -i kâmildirler.
Nur Talebelerinin ilâhî bir sevgiyle oku aya çok düşkü oldukları Nur ‘isaleleri çok
üstü
eziyetleri ola
üyük ir Kur a tefsiridir. Kur a î güzellikleri , İslâ î
şiri likleri güzelleştirdiği u yüksek e güzel eserler, parlak güzellikleriyle i sa ı
kendine cezbeden, ruhî bir sevgiyle kalbleri kendine ram eden, akılları ik a ile i sa ı
eftu iyet e hayra lıklar içi de ıraka füsunkâr ir te sire aliktir.
Bir ömür boyunca kendini tekrar be tekrar okutan, lâhutî bir cazibe ve manevî bir
ık atısiyyete mazhar müessir ve münevvir bir külliyattır.
Bu u içi dir ki çeşitli i sa ta akaları da , Türkiye, âle -i İslâ
e A rupa
üsati de, ilyo lar a ki seler, il î şahsiyetler, yüksek âlimlerden üteşekkil
uhteşe bir okuyucu kitlesi ardır. Daire-i te ir e irşadı gayet ge iştir. Kur a î
hakikatları akle e a tıke , erhedil ez hü et e delillerle e parlak ir surette
ispat, e eliğ e e illûrî ir şekilde izah ede , yepye i ir tedris etodu a alik
olan, ulum-u âliye ve imaniyeden mürekkep kudsî bir eserdir.
Eski e ye i il î zatları hallede edikleri birçok il î es ele leri hal e keşfet iş
ulu a ir keşşaftır. Nesilde esile i tikal et iş e ilele ed de edecek olan cadde-i
kübra-yı Kur a iyeyi gösteren ve bu mukaddes yolda selâmetle yürüten bir rehber-i
ek eldir. Herkesi istidadı is eti de istifade e istifaza ede ile eği, hiç ir ki se i
istifadesiz kal ıya ağı ir hususiyetle, üyük ir rağ ete ail ola e rüçha iyet
kaza a ir ürşid-i ekberdir.
Nur Risalelerinin müellifi Bediüzzaman Said Nursi Hazretleridir. Bu Zat-ı Nura î üyük
bir insan-ı kâ il e ir İslâ
İslâ
üellifidir. Misli, e zeri pek e der ola
ütefekkiridir. Şarkî A adolu afakı da parlaya
Kur a iye i feh -i
fart-ı hafıza ile
a dar ir
ir ateşpare-i zekâdır. E var-ı
ü arekleri de fışkırdığı ir hazi e-i ulûmdur. Fart-ı zekâ e
aruf e
eşhur ola
kuvve-i kudsiyeye, Kur a -ı Hakî i
ir adire-i hilkattır. Harika ir iradeye, ruhî ir
feyz-i dersi, Resul-ü Ekrem Aleyhissalâtü
375
esselâ ı tali iyle adeta fe kal eşer diye ile eği iz ir ik a, irşad, te ir e teshir
kudreti e
azhar ir
a a ada ı, ir
uallim-i ekber ve bir hatib-i umumîdir.
Biz Nur Tale eleri siyasî değiliz
Aziz Kardeşi
Biz Nur Tale eleri siyasî değiliz,
Mesleği iz İ a î e Kur a îdir.
e parti iyiz,
e de partiza , siyasî çalış ıyoruz.
Nur tale eleri e Hazreti Üstadı ızı siyasetle, parti ilikle alakası ol adığı hâlde ehl-i
dü ya Üstadı ızda tir tir titriyor. Hatta erkâ -ı hükü ette irisi de iş ki: Üstadı
ir işareti ile A adolu o u arkası dadır. E et doğrudur. Ku et ardır. Hadsiz şükür
Risale-i Nur u
addî e a e â fütuhatı, dâhil e hariçte fe kaladedir. Gaye siyaset
değildir; i a dır, İsla iyet tir, i a ı kurtar aktır.
“ora larla karşılaşa ilirsiniz
Parti i değiliz. Ehl-i i a la kardeşiz. Ha gi partide olursa olsu , ehl-i i a
ıdır,
kardeşi izdir. Bu u içi her partide ‘isale-i Nur a sarılırlar, kurtulurlar. Bu itibarla,
parti ilikte değil, dâi a i a e İsla iyette ko uş ak lüzu ludur ki nasibi olan
herkes elimizdeki hakikate gelebilsin.
Risale-i Nuru hedefi ve
aksadı i a ve ahirettir.
Hiz et asıtaları dersler e dersha elerdir. Buralar, her fikrî e siyasî görüş e
düşü eye
e sup her ta aka-i insaniyenin gelip Risale-i Nurun ima î e Kur a î
e ar e feyyaz dersleri de istifade ettiği Nur uları faaliyet
“air
eslekleri vasıtaları a
uhtaç değildir.
erkezleridir.
376
Bediüzza a ı
da ası a Bediüzza a ı
tarzı da hiz et edilir; sair
asıtaları e tarzıyla değil. ‘isale-i Nur u a
tale eliği
şe idir. Üstadı a,
ih a darı a,
eslekleri
uhtaç değildir. O u tarzı a a el,
ürşidi e sadakatta, gassal eli de
meyyit gibi olmak bir edeptir. Kütüp-ü İslâ iyede e irdir.
Meslek- eşre tarzı da veh î veril iştir.
Risale-i Nur u Kur a î e i a î hakâiki gi i hiz et tarz e düsturları,
eslek e
eşre i de ilha -ı İlâhî ile Üstadı ıza eh î eril iştir. Üstad a i tisap et iş ir
talebe, ona ilham-ı İlâhî ile eh î eril iş
tarzı a sadakatle
eslek e
eşre i e usul e esasları a e
ükelleftir.
Ahde vefa sadakat şart
Hiz et tarzı a a el, o u taht-ı ter iyesi de ulu a lara Üstad ı şartıdır. Bu lara
i kıyat e tesli iyet, O Üstad e tale eyi
asfıdır. )ıddı fikir ise
e
de
arı
şuuru a
alik, sadık e sıddıkları
halidir ki talebelik haddini tecavüzdür,
ürşidi de eriye e ektir; ke di i ir şey eh et ektir ki kay ağı gururdur.
Ke di i çek iş
Etrafı a şöyle ir ak; u tipler
ürşidi i kulla ıp güya o u adı a çalışa , Be ! Be !
Be ! diye ke di i ö e çıkara
e illerdir. Hal u ki Üstad, ke di i çekip Kur a
hakikatleri e izi raptet iş, azara ‘isale-i Nur u er iştir; izi i a î hakaika tale e
yap ıştır.
Ya lışa iştirak et e ek
Şahsa ağla a o da kay olur. O lar Üstadı değil; e asrı
üçtehidi e
ü eddidi ola Üstadı ı di leri . O ları
izi ya ılt ası a izi
er e
e
er e eliyiz. Ya lışlığa tepkisiz kal ak o a iştirak olur, es uliyet-i a e îsi ardır.
377
Bir eli de ur diğeri de topuz vartadır!
He
siyasî
e içti aî çalışa aksı
e
u ları
diliyle ‘isale-i Nur ve Nurculuk
diyeceksin, bu aynada Risale-i Nur u göstere eksi , u ol az, artadır. Üstad u a ir
eli de ur ir eli de topuz diyor. Bu tarzla, taraflar üstü kalı
az. Mesleği izde ir
tarafa iltihak ve iltizam yoktur bu görüntüyü vermek te yoktur. Risale-i Nur u bu
tarzda te ligat sırat-ı
üstaki , cadde-i kü ra değildir.
İyi içli ol ak
Bu gerçeği gör ek içi
ü e er, ütefekkir, dahî ol aya ihtiyaç yoktur. Vasat ir
a tığı ile göre ile eği ir hakikattir. İyi içli ol ak yeterlidir. “efahatte u u a
hitap ede di de gafil, ahlake iflas et iş ehl-i dü ya ı
ela egahları ı
ile
taraftar kaybetmemek için bir tarafa taraf görüntüsü vermedikleri, bir gerçektir.
O ları ile göre ildiği u gerçeği göre e ek deri ir gaflettir. Eğer gaflet değilse
davaya zarar ver e gizli aksadı ar. Eğer u da değilse sadık-ı ah aktır, ah ağı
ah ağıdır. “adık-ı ah ak adü -ü di kadar di e zararlıdır. Allah kal e akar, şeriat
zahire akar; ki se i kal i i, iyeti i ile eyiz. Fiili i erdiği eti eye akarız.
Üstadî mî kitabî î derleyip toparlıyor u, kırıp döküyor u?
Münafi-i ihlâs olan cereyanlara alet olmamak
Üstad, “iyasette ya u afık ya uhalif kal ak ardır; îtaraflık yoktur. Muhalif olsak
hizmetimize zarar; mu afık olsak ihlâsa zarar. Evvela, Cenab-ı Hakk a hadsiz şükür
olsun ki, Risale-i Nur u
eşri de Medreset-üz )ehra erkâ ları ı sarsıl az, geri
çekil ez hi
etleri e gayretleri eridelerle i tişarı a ihtiyaç ırak a ış. İ tişardaki
ihlâsı eridelerde ü afi-i ihlâs olan cereyanlara alet olmaktan muhafaza etmiş. Hatta
en ziyade nurlara taraftar olan Sebil-ül ‘eşad ı hakkı ızda eşriyatı a taraftar
ola azdı diyor.
Bu a rağ e hâlâ
izler ehl-i haliz namzed-i istikbaliz, tasvir ve tezyin-i iddia
zih i izi iş a et iyor, ürha isteriz. diyorsa , Üstadı hayatı e üyük ürha dır.
378
Ayrı a çok açık, tevili bile gayr-ı ka il dersleri e rağ e hâlâ böyle diyorsan. Bu derin
ir gaflettir. Nefsi aldat asıdır. Aklı e şuuru taalluk et iyor a ukat gi i ya lışı ı
ve nefsini müdafaa ediyorsun olarak kabul edilir.
Bu ölçüyü e ela ke di ize kulla a ağız; hal e harekâtı ız görüş e düşü eleri iz
e tarzı ız Üstad a kita a uygu
u ke di izi uhake e ede eğiz. “o ra aşkaları
içi
u ölçüyü kulla a ağız; Nur u ölçüleri e uygu sa ka ul ede eğiz. Ya lışsa
doğruyu kitapta göstere eğiz.
Yüksek ahlâk-ı âliye dersi
Üstadı ız, Başkaları ı ıslah içi e ela efsi izi ıslah edi iz. Nefsi i ıslah et eye
aşkası ı ıslah ede ez diyor. Üstadı
u sözleri de istifade edip efsi izi
hataları a üfettiş ol ak yüksekliği e çıkamazsak artadır. Bu yüksek ahlâk-ı
aliyede
ahru iyettir. Hepi iz i tiha ediliyoruz. Ö ür kısadır, lüzumlu vazifeler
çoktur; lübb arke kışırla eşgul ol aya akti iz yoktur.
Risale-i Nuru oku dedi
Aziz e e ip Üstadı ıza içti aî e siyasî düşü e irisi geldi. Üstadı ko ü istler
şöyle aso lar öyle Müslü a lar zayıftır. Bizi içti aî e siyasî çalış a ız lazı .
dedi. Üstad: Kardeşi se ‘isale-i Nuru oku dedi. Yi e ay ı şekilde irkaç kez tekrar
etti. Üstad: Kardeşi ö ür kısadır lüzu lu azifeler çoktur izi a destha e pisliği
te izle eye akti iz yoktur dedi. Mürşidi i dersleri e i kiyad tale eliği şe idir.
Bahse konu bu tarz infiradî ve haricidir.
Risale-i Nuru tarzı ı a lata Üstad ı
u eya ları da
aşka ürha o u hayatıdır.
Üstad tarzı ı hayatı da tat ik et iş, tat ikatıyla tale eleri e göster iş e urları
ders er iş. Üstad e ‘isale-i Nur u adı a gazete eya aşka şe siye altı da içti aî
e siyasî e dü ye î tarzda hiz et et ek a layışı ı
eslek
eşre
e tarz edi
ek
Üstadı ızı hayatı da e ‘isale-i uru tarzı da yeri yoktur. Bahse ko u u a layış e
tarz, Üstadî e kita î değildir, i firadî e hari idir.
Bu tarzı dava ız adı a
üdafaa ede iddia sahipleri e
379
Mehazdaki kudsiyetin hakikatiyle isbat edersen, benimki kelle koltukta
hepinizden önde giderim.
Üstadı hayatı, tarzı eslek e eşre i dersleri deki
açıktır, ettir, te ile uhtaç değildir.
aşlar,
uradı hüs -ü niyet sahiplerine
Asrı i a ı e üçtehidi sıfatıyla tarz ihdâsı, yetkisi Üstad a eril iş; tale eleri e
değil. Biz aklı ızı Üstad ı e dersleri i a la akta kulla a ağız; tarz ihdası da değil!
O u tarzı Kur a î izi ki ise eşeridir. Biz o u gördüğü hik etleri e aslahatları
göremeyiz, izi
a e iyatı ız addî e e e î deri liği iz u a yet ez. Biz tarz
ihdası da istihda a azhar değiliz. Bu göre asrı
ü tehidi e ürşidi e eril iştir.
Biz ona ittiba ile mükellefiz.
Esiri ve kölesiyim.
Kütüb-ü İsla iyede Üstad ı a,
ih a darı a,
ürşidi e sadakat, edep olarak tarif e
ta siye edilir; zıddı ise edepsizliktir. Ben Üstadı ı
kölesiyi ; ki
ki Üstadı ı
e ‘isale-i Nurun esiri ve
e ‘isale-i Nurun esiri ve kölesi, onunda esiri ve kölesiyim.
Risale-i Nur u u tarzda da ta ıya lar var
Bu mücerred iddiada bir dane-i hakikat olabilir. Fakat bu, u asrı i a ı ın hizmet
tarzı ı o u adı a o da gayrı göster ekle erdiği zararı keffareti olamaz, onu
erdiği zararı
esuliyeti de kurtara az. E aşta asrı i a ı a itaatsizliği suali
ar. Neye u affak ol adı diye ir sual yok. Neye itaat et edi diye sual ar. Dinde
asrı i a ı a sadakat e ri ar. O u ta ı ayarak öle âlim de olsa cehalet ölümüyle
ölür deniyor.
Cadde-i kü radır
Bu lar istis aidir, ir kişiyi kaza dırır i kişiyi kay ettirir. Hiç ir şey hepte faydalı
hepte zararlı değildir. Fakat Üstad ı tarzı, eslek e eşre i, diger i a î hakaık gi i
ilham-ı ilâhî ile Kur a î e eh idir. Böyle olduğu da adde-i kü radır, lü dür, itiraza
üste id kışır ya ı yoktur, kusursuzdur herkesi ku aklar.
Emirlere itaate ahirette sorgu sual yoktur
380
Asrı i a ı ı ta ı ak o u dersleri e sadakat a la ı dadır o a sadakatle dersleri i
yeri e getirerek hiz ette
u affak dahi ol asa şefaatıyla se i kurtarır, e irlere
itaate ahirette sorgu sual yoktur, onu dinlemeden hizmette muvaffak dahi olsan Allah
soracak ben size imam e
ü tehid e
ürşid gö derdi
o u iye di le edi iz. Ölçü
u affak ol ak eya ol a ak değil, Kur a î e irleri di le ek o lara itaat et ektir.
)aafları ız karışır.
Akıl e a tığa, ürşidi e tesli iyetle se i irşad ede ‘isale-i Nur u pe eresi de
aktır azsa
aktığı yerde görürsü , O u pe eresi de
akarsa doğruyu
gösterir. Çünkü o ilham-ı ilâhî ile yazdırıl ış eh î e Kur a îdir, izi a layış e
görüşleri iz ise eşerîdir, zaafları ız karışır. Üstad gi i Kur â î aka ayız ya ılırız.
Ya ıl a ak ve hata yapmamak için sadakat ve gassal elinde meyyit gibi olmak
tale eliği şe idir. ‘isale Nur da u asırda İ a î hiz eti ö e i i a lata o kadar
çok il î izahlar e hakikatlar ar ki ta a e Kur a îdir.
Cumhur-u üle a ver iştir.
Bu asırda Üstad ta aşkası a Bediül eya e Bediüzza a de e e iştir. Bu isi leri
o a o u e eserleri i farkı ı fark ede u hur-u ülema ve cumhur-u ümmet
er iştir. O u
esleği e sadakat içi tek aşı a u dahi yeter. Ce a -ı Allah Nur
talebelerini hadiselerle ince eleklerle eler, ta ki sadık ola larla ol aya lar ayrılsı .
O u
esleği e sadakat e o a tesli iyet, asip eselesi.
Bediüzza a 'ı farkı ı fark et ek
Bu farkı fark edip o a tale e olduğu halde o u adı a o u tarzı a, dava ve
dairesine, talebelerinin uhuvvet ve tesanüdüne zarar vermek, o da farklı tarz ortaya
koy aya çalış ak ehalettir, sadakatsizliktir. Maddî,
a e î üyük kayıptır,
mesuliyet-i manevîyesi var.
Üstad ve tarzı
Üstad u asrı i a ı, ü tehidi, te did-i müessis, müfessir-i Kur a dır. Bu sıfatı
vasıtasıyla tarzı, ü
eti istifadesi e ilha -ı ilâhî ile eh î ihsa edil iş, Kur a îdir.
381
Da ası Allah ı da asıdır u da aya e hiz et tarzı a zarar ere ke di i kurtara az.
Ahir za a da di dar olduğu halde ah aklığı ile de ala yardı ede ah ak
kumanda lar gi i şerre hissedar olur. Çıkar ‘isale-i Nur e Nur uluk ki liği i, o za a
ke di adı a içti aî, siyasî e dü ye î çalış.
Risale-i Nuru hedefi ise uhre î, aksadı i a e ahirettir. ‘isale-i Nur okunup
istifade edilse ahlaka, a layışa e ifadelere ya sır. Gazete e aşka şe siyeler altı da
eslek değiştire leri iddiaları ı
ehazı, kay ağı e gü ü yok. Kur a î değil, eşerî
i firadî şahsî e i dîdir.
Dava ada ı yetiştir ez
İçti aî, siyasî e dü ye î eslekle eşguliyet ada a ha a da su dö dürür. Bir insan
eyle eşgul olursa o i sa odur aşka türlü ola az. Ke di i i a î, a e î e
Kur â î yetiştir eye fırsat ırak az. Üstad har i ile erak edip ir gü ile radyo
di le edi diyor. Böyle İçti aî, siyasî e dü ye î eslekle hiz et, ada ı, gü lük
siyaseti ayak oyu ları ı içi de oğar. Marifetullah e
uha etullahta e
da ası da i kişafı a a i olur. İstidat e ka iliyetleri i du ura uğratır, da a ada ı
yetiştir ez.
()ü eyir Ağa ey, Büyük zatları ya ı da kala sadık hiz etkârı a o zatı her hali
insi ağ eder a a da Üstadı ı irçok hali i si ağ et iş derdi.
Üstadı ız da diyor ya:
“oh et-i nebeviye öyle bir iksirdir ki; bir dakikada ona mazhar bir zat, senelerle seyr-i
sülûke uka il hakikatı e arı a azhar olur. Çü kü soh ette i si ağ e i ikas
ardır. Malu dur ki, i ikas e tebaiyetle, o nur-u a za a-ı ü ü etle era er e
azi
ir erte eye çıka ilir. Nasıl ki; ir sulta ı hiz etkârı e o u te âiyeti ile,
öyle ir e kiye çıkar ki, ir şah çıka az.
İ si ağ eder.
İşte u da
öyle İçti aî e siyasî e dü ye î çalışa ları hal e ifadeleri e
akıldığı da eşgul oldukları tarzı hal e ifadeleri e i si ağ ettiği i görürsü üz.
Halbuki bizim hizmetimiz Risale-i Nur u i a î e Kur a î hakikatları ı yaşayarak
cihad-ı a e îye-i dinîyede meyadin-i hizmette lisan-ı hali izle te ligat ki lisa -ı hal
382
lisan-ı kalde daha tesirlidir e u suretle u hakikatları i sa lara i si ağ et esi i
te i et ektir. Bu da Üstad ı
eslek, eşre , usul, esas e tarzıyla ders e
dersha e hiz etleri ile olur. Başka ze i lerde aşka asıtalarla ol az. Mualla e
uazzez aziz Üstadı ız Bediüzza a “aid Nursî de öyle yap ış u tarzı eslek
eşre edi iş e tala eleri e de ısrarla ta siye e asiyet et iştir. Bu asırda sair
usüller faydalı olsaydı, o ları da isti al eder vasiyet veya tavsiye ederdi, etmedi.
Hususî hiz etkârları a u tarzı da ayrıl aya akları a dair defalar a Kur a üzeri e
ye i ettir iştir. Ye i ettir ekteki aksadı sadık e fedakâr hiz etkârları a iti ad
eksikliği değil eslek e eşre i e e tarzı a çok güçlü urgu yaparak tarzı ı
önemine bu usulle dikkat çekmektir.
Sadakte, lebbeyk
Ba a desi ler )ü eyir i kafası ‘isale-i Nur e Üstad ı tarzı da
aşka şeylere
as az, çalış az. “adakte, le eyk doğru söyledi iz. Nur Tale eleri e e i içi ,
malaya i e afakî sayıla ile ek siyasî içti aî e dü ye î eşguliyetlerle kaçıra ak
vaktimiz ve vaktim yoktur.
Sadakat a
aşka
İçti aî e siyasî e dü ye î tarzdaki usul e eşguliyetlerle, ‘isale-i Nur a hiz et
iman-ı tahkiki kaza dır az. O aka
e esleklerde ola ları üstad e risale-i
nurdan aynen nakletmeleri halinde müdafi olur, üstad ve risale-i nuru müdafaa etmiş
olur. Alet et e ek şartıyla, iyeti e göre ükâfat eya ü azatı ı alır.
İ sa
e ile
eşgul olursa o i sa odur.
Akıl ve zekâ da lazı , fakat sadakat a aşka. İşte u u içi itti a ettiği
ih a darı ı dersleri e e tarzı a sadakat, sadakat, sadakat, onu onun himmetine
azhar kılar. Niyete e sözle sadakat ar, fakat fiili e a eli aşka… Bu sadakat
olmaz. Sadakat kelimesinin lügat ma ası kısadır o a ak sadakatla a laşılır.
Şu ili
elidir ki:
383
Her da a ı ke di i ifade ede ek ke di e has ir tarzı eslek e eşre i ardır.
Bediüzza a ı da ası ı da ke di e has eslek e eşre i ir tarzı ardır. O u içi
Bediüzza a ı da ası a da Bediüzza a ı tarzı da hiz et edilir sair eslekleri
usülleri ile değil.
El baki hüvel baki
Dua ıza Muhtaç Kardeşi iz
Zübeyr

TDV DIA - İslam Ansiklopedisi

Gündemin 40.Maddesi - Antalya Belediyesi

TDV DIA

Çorum Şilebinde çıkan yangın Kadeş vapurundaki HADİSE

(^•üf aftrfar, güf satarlar 0üfden terazi tutarfar G

Ax dunya f rlan r pdf

dönem baş dönem son şlangıcı nu 2 0 url 2014-2015 g

3 - Aydınlık

TDV DIA - İslam Ansiklopedisi

6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesi Kanunu