Pediatrik Septoplasti - 2. bahar pediatri günleri

PEDİATRİ BAHAR GÜNLERİ
06.03.2014
DR. CÜNEYT YILMAZER
PEDİATRİK SEPTOPLASTİ
• Kuadrilateral kartilaj, kartilaj çatının
gelişiminde anahtar yapı  Septoplastiyi
büyüme tamamlanana kadar ertelenmesini
savunan çalışmalar
• Gelişimi etkilemediğini belirten çalışmalarda
var
• Cerrahinin yapılmaması dental malokluzyon
fasial anomali solunum bozuklukları ile de
zararlı
• Hayvan çalışmalarında mukoperikondriumun
korunması ile fasila analizde burun gelişimi ve yüz
gelişimini sefalometrik olarak etkilememiş
• Buna istinaden perikondrium korunarak septum vomer
etmoid perpendikuler lamina birleşim yerlerinde fazla
kıkırdak çıkartmadan repozisyon önerilmiş
• Antropometri (Landmarklar arasındaki ölçüler ve
oranlar) Çalışmalarında orta yüz ve burunda önemli
gelişme geriliği yapmamakla birlikte istatiksel olarak
önemli olmayan burun dorsum uzunluğunda azalma
Konservatif cerrahi
• Tasca 12 yıllık takipte antropometrik
ölçümlerde Nazolabial açı dışında dorsum
uzunluğu dahil bütün ölçümleri normal
popülasyonla aynı bulmuş.
• Nazolabial açı düşüklüğü kuadrangular kartilajı
ayırıp repozusyon yapılan septoplastilerde
• Konservatif septoplastilerde nazolabial açı
etkilenmiyor
Konservatif Septoplasti
• Septum deviasyonu nedeniyle ağız solunumu
yapan çocuklarla normal burun solunumu
yapan çocuklar karşılaştırılmış
• Ağız solunumu yapan çocuklarda -artmış alt ve
üst ön yüz yüksekliği artmış -Geniş gonial açı -Maksilla ve mandibulanın retrognatik
pozisyonu – iskelet malokluzyonu
Klinik endikasyon
• Kesin
– Septal abse
– Septal hematom
– Akut nazal kırığa bağlı şiddetli deformite
– Dermoid kist
– Yarık dudak
• Relatif
– Ciddi hava yolu tıkanıklığı yapan şiddetli septum
deviasyonu
Zamanlama
• Öncelikle adenoid konka hipertrofileri ve allerjik non allerjik
rinitler ekarte edilmeli
• Orta şiddette tıkanıklıklara kızlarda 14 erkeklerde 16
yaşından sonra
• Şiddetli tıkanıklıklar 6 yaşından itibaren 5 yaşa çekenler var
• 1-2 günlük yenidoğanlarda travmatik septal deviasyonlar
kapalı septum manuplasyonları uygulanır. (Çalışma
gerektiriyor)
• Uygulanmazsa sık ÜSYE Kulak ağrıları havayoluna bağlı
gelişimsel problemler ve ilerde gerekecek septoplastiden
korur
Pediatrik Endoskopik Sinüs Cerrahisi
• Amaç fizyolojik drenajın yeniden sağlanması ve
sinüslerin havalanması
• Çocuklarda persistan tekrarlayan kronik
sinüzitlerde çok konservatif olarak uygulanır
–
–
–
–
–
Komplikie akut rinosinüzit
İmmun yetmezlikler
Kistikfibrozis
Fungal enfeksiyonlar
Tümörler
• Kronik sinüzit ilk yıllarda ana endikasyon olsa da
nadiren bu endikasyonla uygulanır
Amaç
• Bütün vakalarda amaç anatomik varyasyonlar
inflemasyon fibroz mukoza ile burun ve sinüs
obstrüksyonunun düzeltilmesidir
• Cerrahi anormal hastalıklı mukozayı
düzeltemez
• Cerrahi tıkanmış burunu ve baş ağrısı yüz
ağrısına sebep olan tıkanmış sinüsü düzeltir
• Başlangıçta erişkin sinüzitlerdeki gibi kesin
endikasyon iken daha sonra uygulanabilir
endikasyon olmuş kesin endikasyondan
çıkarılmıştır
• Yine başlangıçtaki büyük cerrahi kavitelerin
yerini de minimal invaziv yaklaşım almıştır
• Maksimal medikal tedavi yardımcı faktörlerin
kaldırılması adenoidektomiden sonra gelir
• Rezistan sinüs koşullarında uygulanmaktadır
• Son dönemdeki trendler ile FESS pediatrik
sinüzitlerde son seçenek olmuştur
• İlk yıllardaki coşkulu cerrahi tedaviler sadece
iyi tanımlanmış vakalarda ameliyata
sınırlanmıştır.
• Cerrahiye karar vermede 3 faktör
– Semptomlar
– Fiberoptik muayene bulguları
– Tomografi
• Spiral CT çocuklarda tercih
• Bir CT ile alınan radyasyon bir yılda doğal yolla
alınan radyasyona eşit.
• Bu üçü ile semptomların sinüs tıkanmasından
mı olduğunu anlarız
• Semptom yoksa bulgular ile ameliyat kararı
verilmez.
• Kronik sinüzit var ve tıkalı burun varsa tıkalı
burun açılmalı
•
•
•
•
Adenoid hipertrofisi
Konka hipertrofisi
Septum deviasyonu
Tek taraf koanal atrezi
Epistaksis
• Tekrarlayıcı
• Kısa süreli
• Kendi kendine duran
• Ailede ve çocukta stress– morbidite ve
hospitalizasyon
• 2 yaşın altında nadir
• Pik sıklık 3-8 yaş
• Uzamış vakalar hastaneye yatırılmalı
• İnternal ve eksternal karotis
• İnternal karotis burun üst kısmını oftalmik arterin
etmoid anterior ve posterior
• Eksternal karotis dalı internal maksiller arterden
sfenopalatin arter ana kanlanmayı sağlar
• Sfenoplatin foramenden Orta konka arka ucu
hizasında buruna girer
• Lateral ve medial duvarında dallar vererek besler
• Fasial arterin dallarıda burnun ön kısmını besler
• Little bölgesi bütün bu üç sistemin uç
dallarının birleştiği yerdir.
• Bu bölge çocuklarda burun kanmasının en sık
olduğu yerdir.
– Sıklıkla venöz orjinlidir
• Mukoza bu bölgede incedir ve kuru havanın en
tahriş edici etkisi
• En sık spontan idyopatik nadiren iyi tanımlanmış sebep
var
• Spontan idyopatiklerde
– En sık Nazal vestibulit kabuklanma ve enflemasyon
– Parmak travması ile kanama
• Soğuk kış aylarında her yaşta burun kanamaları artar
– Nemin düştüğü ortamlarda kanmaya sebep olur
• Üst solunum yolu enfeksiyonları
• Allerjik rinit
• Nazal yabancı cisim
Sistemik Sebepler
– Koagulasyon bozuklukları
– Vaskuler hastalıklar
– Konjenital hastalıklar
– Sistemik enfeksiyonlar
– Neoplazmlar
• Koagulasyon bozuklukları
– Von Wllebrand
– ITP
– Trombositopeni
– Hemofili
– Faktör eksiklikleri
– Vitamin eksiklikleri
– Lösemi
• Vaskuler hastalıklar
– Herediter hemorajik telenjiektazi
– Kollajen anomalileri
– Vaskulitler
• Sistemik enfeksiyonlar
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Tifoid ateş
Difteri
Konjenital sifilis
Pertusis
Measles
Varisella
İnfluenza
Dank ateşi
Malarya
Romatizmal ateş
• Rekürren epistaksis burun tıkanıklığı ve
lenfadenopati ile birlikteyese neoplasm
–
–
–
–
–
–
–
–
Rabdomyosarkom
Lenfoma
Juvenil anjiyofibrom
Epidermoid karsinom
Nazal papillom
Adenokarsinom
Esthesionoroblastom
Hemanjiyom
• İlk aşamada ne kadar kan kaybettiği anlaşılmalı
• Burun işaret ve baş parmaklar arasına alınarak
sıkıştırılmalı 10 dakikada durması beklenmeli
• Hemodinamik stabilite havayolu devamlılığı
• Taşikardi
• Hikaye
– Sıklığı ve şiddeti (sistemik sebep?)
– Anterior, posterior, süre, miktarı ve sağ sol
– Ailesel kanma bozukluğu
• Hemotimpaniyum, posterior farinksde kan,
peteşi
• Çocuğun güvenini kazanıp burun içi dikkatli
incelenmeli Pıhtı temizlenmeli
– Taze kan gelen bölgede odak belirlenir
– Odak bulunamazsa topikal anesteziklerle sağlanıp
fleksible ve rijit endoskopla muayene
Yaklaşım
•
•
•
•
•
•
10 dakika bası
Lokal koterizasyon
Anterior tampon (Koagulopati)
Endoskopik yardımla koterizasyon
Posterior tampon
Arteriyer ligasyon (Tekrarlayan, Yüz kırık,
Tümör)
• Akut kanamalar genelde hastaneye ulaşana
kadar parmak baskısı ile durur
• Durmamışsa klasik olarak gümüş nitrat
çubukla müdahale edilir
– Topikal veya genel anestezide yapılabilir ve
tekrarlanabilir
– Aşırı koterizasyondan ve bilateral koterizasyondan
kaçınılmalı
• Nadiren bunlarla durmazsa tampon gerekir
– Merosel tampon24-48 saat kalır ve hastaneye
yatırılarak
• Nadiren bu aşamada kanama durdurulamazsa
genel anestezi altında muayene
– Arteryal ligasyon çocuklarda çok nadir
– Genelde bu damarların distal uçlarının koterizasyonu
– Sfenopalatin arter sfenopatin foramenden burun
içerisine girişte ligasyon erişkinde önemli bir yöntem
• Tekrarlayan sınırlı kanamalarda nazal bariyer
kremlerle gümüş nitrat ile yakma arasında fark
görülmemiş
– Vazelinin faydası olmadığı gösterilmiş
– Havanın nemlendirilmesi
– Allerjının agresif medikal tedavisi
• Cerrahi anterior posterior kanamaya göre
kanayan damar değişeceği için kararda önemli
• Nazal katerizasyon ön kanamada genelde
yeterli
• Yetmezse anestezi altında muayene
• Elektrokoterizasyon tampon
• Posterior kanamada genel anestezi altında
muayene ile yer belirleme ve posterior
tampon
Cerrahi Müdahale
• Septoplasti
• İnternal maksiller arter etmoid arter ligasyonu
– Transantral internal maksiller arter ligasyonu
• Transnazal endoskopik sfenopalatin arter
ligasyonu
• Transantral internal maksiller arter ligasyonu
çocuklarda çıkmamış dişlere zarar nedeni ile
kontraendike
•
•
•
•
•
Koanal Atrezi
Septoplasti
Epistaksis
Pediatrik Endoskopik Sinüs Cerrahisi
Radyofrekans Cerrahisi
Koanal atrezi
•
•
•
•
•
Tek taraflı - daha sık
Çift taraflı - hayatı tehdit eden
5000-8000 doğumda 1
Kız çocuklarda daha sık Kız/Erkek 2/1
Tek taraflı atrezi -Geç çocukluk döneminde tek
taraflı burun tıkanıklığı tek taraflı akıntı
• Bazen yetişkin dönemde tesbit
• 6 nolu sonda posterior naresten geçmiyorsa aksi
ispat edilene kadar CA  axial CT 1,5 mm
• %30 kemik %70 kemik membranoz karışık
– Atretik plak tipi sonuçları etkilemiyor
• %50 sinde diğer anomalilerle beraber
• Sendromik CA genelde bilateral
–
–
–
–
Charge
Trecher Collins
Tessier
Down
Ameliyat
• Minimal morbidite ile Yeterli genişlikte patent
pasaj
• Transnazal endoskopik
• Transseptal
• Transpalatal
• Sublabial
• İmage guidance
Ameliyat
• En önemli problem restenoz
• Lateral ve üst kenardan başlıyor
• Önlemek için Stent ve mitomisin(5 dak) 0.4 mg
ml
• Ameliyatta göz ve beyin hasarından kaçınmak
için medialde aşağıda kal
• Kemik septumun arka kenarını al
• Ameliyat yaşının küçük olması restenoz riskini
arttırır
• 10 aydan önce yapılan ameliyatların %80 i
restenoza gitmiş
• Bunlarında %42 si 1 haftalıktan küçük
• 4-5 yaşında ameliyat olanlarda revizyon
gereksinimi %20 ye düşmüş
• Tek taraflı atrezilerin ortalama başvuru yaşı 2
yıl 8 ay Bilateral olanlarda 13,7 gün
Zamanlama
• Tek taraflı vakalar hayati riski olmadığı için 4-5
yaşına kadar ertelenebilir
• Kabul edilebilir yaş 2-3
• Tek taraflı atrezilerde cerrahi düzeltme sayısı 3
• Bu nedenle infant dönemde bu ameliyata
başlanırsa sayı daha da artıyor.
• Tekrarlayan ameliyatlardan kaçınmak için tek
taraflı vakalarda, yakın takip altında ameliyatı ileri
yaşlara ertelemek
• Stentin tekrar restenozu önlediğini savunanlar
tekrarla restenoza sebep olduğunu savunanlar
• Yabancı cisim reaksiyonu, enfeksiyon kaynağı
ile granülasyon dokusu ve skar formasyonu
• Endotrakeal entübasyonun subglottik stenoza
yol açması gibi
• Stent varsa mutlaka antibiyotik
• Restenoz için yaş dan sonra en önemli risk
stentleme
• Konjenital malformasyonlar artmış restenoz ve
ameliyat sayısı ile birlikte
• Sendromik CA çok daha küçük yaş da
• En iyi sonuç mitomisinli stentsiz
• Bir haftadan küçük çocuklarda restenozda GERD
• Bilateralle en sık CHARGE, Tek taraflı ile en sık
Yarık damak
• Tek taraflıda ameliyat 11,5 yaş 6 ay 28 yıl
• Çift taraflı 6 gün 19 ay Ortalama 6 ay
Konka Radyofrekans Cerrahisi
• Allerjik rinit
• Vazomotor rinit
• İlaç bağımlı rinit
•
•
•
•
•
Cryoterpy
Submuozal diatermi
Lazer türbinoplasti
Kısmen yada tamamen turbinektomi
RF
• Çocukluk döneminde konka hipertrofisi nadir
değil
• Medikal tedaviler başarısız olursa cerrahi tedavi le
başarılı sonuçlar alınabiliyor
• Adenoid hipertrofisi Septum deviasyonu allerjik
non allerjik rinit enfeksiyonlar ekarte edilmeli
• Kemik kısım veya yumuşak doku kısmından mı
kaynaklandığı, konka bulloza ekarte edilmeli
• Dkonjestanlara cevabı değerlendirilmeli
• Konkalara cerrahi mudahale literaturde 3
yaşda var
• Radyofrekans cerrahisi 2 yaşındaki hastalara
yapılmış
• Postop sineşi riski düşük olması daha az
travmatik olması önemli
• Belirgin tıkanıklık olması önemli
• Kemik kısım
• Mukozal kısım
• Temel amaç ağız solunumunu önleyip nazal
solunum sağlama_Maksilla ve mandibula
retrognatisini önleme
• Literatürde diğer yöntemler 3 yaşındna itibaren
uygulanabiyor
• RF ise 2 yaşından itibaren uygulanmış