Bu Sözleşmeyi imzalayan Devletler, Büyüklere karşı nafaka

NA F A K A Y ÜK ÜM L Ü L Ü Ğ ÜN E UY G UL A N A CA K K A N U NA DA İ R S Ö Z L E Ş M E
B u S ö zl eş m eyi im za l ay a n D ev let ler ,
B üy ü k ler e k ar ş ı n af a k a yükümlülüğüne uyg ul an a ca k k an u nl a
ilgi li m üşt er e k h ü k ü ml er t e si s et m e k ve,
B u h ü k ü ml er l e 2 4 E ki m 1 9 5 6 t ar ih li, ç oc u kl ar a K ar ş ı Naf a k a
Y ü k üm l ül üğ ü ne Uy g ul an a ca k Ka n un a Da ir S özl e şm e h ü k ü ml e r i
ar a sı n da ah e n k s ağl am a k ar z u s un u t aş ı yar a k ,
B u ma k s at l a bir S ö zl eş m e a k d et me yi k ar a r la şt ır mı şl ar v e
aş ağ ı da k i h ü k ü ml er d e m ut a bı k k al mı şl a r dır :
BÖLÜM 1
Sö z l eş m e’ ni n U yg ul am a A l a n ı
Bir i nc i M ad d e
B u S ö zl eş m e, n es e bi sa hih o lm ay an b ir ç o c uğ a kar şı
naf a ka y ü k üm l ül üğ ü d e da hil,
ai le, hısımlık, ev l ili k v ey a s ıhr iyet
ili ş kil er i n de n d oğ an naf a ka y ü k üm l ül ü kl er i n e uy g ul anır .
Ma d de 2
Sö zl eş m e, m ü nh as ır an n af a ka y ü k üm l ül üğ ü k o n u su n da k i
k an un lar ç at ı şm a sın ı d ü ze nl er .
S ö z l e ş m e 'nin u yg ul an ma sı yl a v er i lm iş k ar ar lar d an, b ir in ci
ma d d e d e öng ör ü le n i liş k il er de n bir i nin v ar ol d uğ u yar gı sı
çı k ar t ıl a ma z.
Ma d de 3
Sö zl eş m e il e sa pt an a n k an u n,
ak it ol ma ya n b ir Dev l et i n
k an un u d ah i ol sa, hi ç bir m üt e k a bi liy et ş ar t ın a b ağl an m a ks ızı n
uy g ul anır .
BÖ L Ü M I I
UyguIanacak K a nu n
Ma d de 4
Bir in ci ma d d e d e öng ör ül en naf a k a y ü k ü ml ül ü ğ ün ü n af a ka
al ac a kl ıs ını n m ut a d ol ar a k ot ur d uğ u y er k an un u d ü ze nl er .
Al a ca k lın ın m ut a d o 1 ar a k ot ur d uğ u y er i n d eği ş me si h al in d e,
d eği şi k liğ in v u k u b u l d uğ u a n da n it i bar en, m ut a d ol ar a k ot ur d u ğu y eni
yer i n ka n un u uy g ul a nır .
Ma d de 5
Al a ca k lı,
4 ün c ü m a d de d e ön g ör ül en k a nu n g er e ğin c e
b or çl u d an n af a ka al am az s a, m ü şt er e k m illi k an u n uyg u la nır .
Ma d de 6
Al a ca k lı, 4 v e 5 in ci ma d d el er d e ö ng ör ü le n k an u nl ar g er e ği n c e
b or çl u d an n af a ka al am az s a, ba şv ur ul an mer ci in k an un u u yg ul an ır .
Ma d de 7
Civ ar hı sı ml ar v e sı h r i hı sı ml ar ar a sın d a ki naf a k a
ili ş kil er i n de, b or çl u, al ac a kl ını n t a le b in e k ar ş ı, m ü şt er e k mi lli
k an un lar ı uy ar ın c a v ey a, a ynı v at a n da şl ı ğı h aiz d eğ ill er se, m ut a d
ol ar a k ot ur d u ğ u y er k an un u uy ar ı nc a k en di si b a kı mın d an y ü k ü ml ül ü k
b ul u nm a dı ğı it ir a zın ı il er i s ür e b ilir .
Ma d de 8
4 i la 6 nc ı m a d d el er e a y kır ı o lar a k, b o şa nm a kar ar ı nın
v er il di ği v e y a t an ı n d ığı a kit D ev let t e b o ş an ma ya u yg ul an an k an un,
b o şa nm ı ş k ar ı k o c a ar a sı n da k i n af a k a y ü k ü ml ül ü k ler ini v e b u
yü k ü ml ü l ü kl er e d air k ar ar lar ın g ö z de n g eç ir il m es ini d e d üz e nler .
- 3Y u kar ı da k i f ı kr a ayr ı lığ a, ev li liğ in i p t al i n e v e ya b ut la nın a d a
uy g ul anır ,
Ma d de 9
Bir k a m u k ur ul u ş un un al a ca k lıy a y a pt ı ğı e da lar ı b or ç l u da n
ist ir d at et m e h a k kı , k ur ul u ş u d üz en le ye n k an u na t a bi d ir .
Ma dd e 10
N af a k a y ü k üm l ül üğ ü ne u yg ul an a ca k ka n un, öz ell i kl e aş ağ ı da k i
hu s u sl ar ı t ayi n e d er :
1.
al ac a kl ını n n e ö l ç ü d e v e ki m d en n af a ka t al e p e d e bi le c eği;
2.
naf a ka d av a sın ı a ç m ay a k im in e hil o l d uğ u v e d av an ın h ang i
s ür e ler iç in d e a çı la b ile c eği;
3.
al ac a kl ıy a naf a k a ö d ey en k a m u k ur ul u ş u ya pt ığı e da lar ın
ia d es ini ist er se, b or çl un u n y ü k ü ml ül ü k sın ır l a r ının n el er ol a ca ğı.
Ma d de 1 1
Sö zl eş m eni n t a yi n et t iği k an un u n uyg u la nm as ın d an, an ca k,
k an un k a m u d üz eni y le aç ı kç a b ağ d aş mı y or sa v azg e çil e bi lir .
B un u nl a ber a b er , uy gu la na c a k ka n un d a d eği şi k h ü k üm ler
b ul u ns a b il e, n af a ka b or c un un m i kt ar ını n s a p t anm a sın d a ,
al ac a kl ını n
iht iy a çl ar ı v e b or çl u nu n g elir i g öz ö n ün d e b ul un d ur u l ur .
BÖLÜM
III
Ç eş it li Hük üm l er
Ma d de 1 2
Sö zl eş m e ,
bir a kit D ev let t e,
Sö zl eş m e nin D ev let t e y ür ür l ü ğe
gir m e sin d en ö nc e ki d ön e m de il er i s ür ül m üş naf a k a t a le p ler ine
uy g ul an ma z.
Ma d de 1 3
H er a k it Dev l et ,
2 4 ün c ü ma d d ey e uy g u n o lar a k, S ö zl eş m e’ y i
sa d e ce:
1. k ar ı k o ca lar v e e s ki k ar ı k o c al ar ar a sı nd a ki;
2. 2 1 y a şın d an k ü ç ü k v e ev l en me mi ş ki m se ler e k ar ş ı ol an
naf a ka y ü k üm l ül ü kl er in e uy g ul am a k h a k kı nı sa k lı t ut a bil ir .
Ma d de 1 4
H er a k it Dev l et , 2 4 ün c ü ma d d ey e uy g u n o lar a k» S özl e şm e 'y i:
1.
civ ar hı sı ml ar ar a sın d a ki;
2.
sıhr î hı sı ml ar ar a sı n d a ki ;
3.
b o şa nm a, ayr ı lm a , e v liliğ in i pt al i v ey a b ut l an ı kar ar ı
gai p t ar af ın m ut a d o lar a k ot ur m a dı ğı bir D ev let t e g ıy a pt a v er i lmi ş se,
b o şa nm ış, ayr ıl mı ş v ey a ev l ili k ler ini n i pt ali ne v ey a b ut l anı na k ar ar
v er il mi ş kar ı k oc al ar ar a sı n da k i n af a k a y ü k ü ml ül ü k 1 er i ne
uy g ul am a ma k ha k k ı nı s a kl ı t ut a b ilir .
Ma d de 1 5
H er a k it Dev l et ,
al ac a kl ı v e b or çl u b u D ev let in
v at an d a şı i s el er v e b or çl un u n m ut a d ol ar a k ot ur d uğ u y er b u D ev let t e
b ul u n uy or sa, m er cil er in in k en d i i ç k an u nu n u uy g ul ay ac a kl a r ını b el ir t e n
bir iht ir az i ka y dı, 2 4 ün c u ma d d ey e uy g u n o la r a k d er m ey an e d e bil ir .
Ma d de
16
N af a k a y ü k ü ml ü l üğ ü k on u s un d a, ül k ey e v ey a ki şiy e uy g ul an ac a k
ik i v ey a bir ç o k h u k u k si st e mi ö ng ör en bi r D ev let in k an un u d i k k at e
alı na c a ks a - a la c a klı nın v e ya b or çl u n un m ut a d o lar a k ot ur d u ğu yer
k an un u na v ey a m ü şt er e k mi llî k an u na at ıf ya p ıl ma sı gi bi - b u D ev let t e
yür ür l ü kt e o la n k ur all ar ı n s a pt a d ığ ı s ist em i v ey a b u k ur all ar yo k s a,
ilgi lil er i n e n y a kın d a n
bağl ı
old u kl ar ı
si st e mi
uy gu la m a k
ger e kir .
Ma d de
N af a k a
yü k ü ml ül ü ğü
k ur all ar ı na s ah i p
D ev let ,
çe şi t li
17
k o n us u n d a
t opr a k bir iml er i b u l un an
bir a ki t
sa d e ce b u t o pr a k bir i ml er i ni i l gil en dir en k an u nl ar
çat ış m as ın d a , S öz le şm e ’yi
uy g ul am a k zor u n da d eğ il dir .
Ma d de
Sö zl eş m e,
Tar af
Ek im 1 9 5 6 t ar i hin d e
18
o l an D ev l et l er ar a sın d a ki i li ş ki l er d e,
24
L ahe y' d e a k de d i lmi ş ol an, Ç o c u kl ar a Kar şı
N af a k a Y ü k üm l ül ü ğ ü ne
yer i ni
ken di h u k u k
Uyg ul an ac a k K an un a D air
Sö zl eş me ’n in
alır .
An c a k, 1 3 ün c ü m a d d e de ö ng ör ül en iht ir azi k ay ıt l a,
21 y aş ın d an k ü ç ü k v e ev l en m em iş b ir ki ms ey e k ar ş ı n af a k a
yü k ü ml ü l üğ ün ü b u S öz le ş me ’n in u y g ul a ma al an ı dış ın d a bır a ka n Dev l et e
bir in ci
f ıkr a
uy g ul an ma z.
Ma d de
Sö zl eş m e,
bir a ki t D ev let in T ar af o l d uğ u v e ya o la c ağı v e b u
Sö zl eş m e’ ni n d ü ze nl e diğ i
mil let ler ar as ı
19
bel gel er i
kon u 1 ar a
ili ş kin h ü k üm ler iht i v a e d en
et ki le m ez.
BÖLÜM IV
So n Hük üm l er
Ma d de
20
- 6-
Sö zl eş m e, D ev let ler öz el H u k u k L ah ey K onf er an sı ’nı n On i kin ci
d ön e m t o pl an t ı sı sır as ın d a, Üyesi ol an D e v l et l er in im za sı na a ç ıkt ır .
Sö zl eş m e on ay la na c a k, k a b ul v ey a t asv i p e dil e ce k v e on ay, ka b ul
v eya t a sv i p b elg el er i H ol la n da D ış iş ler i Ba k anl ığı 'n a
Ma d de
On i kin ci
t ev di e di 1 e ce kt ir .
21
d ö ne m t o pl ant ıs ın d an s onr a
Konf er an s ’ a üy e ol a n
v eya Bir le ş mi ş M ill et ler Ör g üt ü 'n e v ey a o nu n b ir İ ht is a s K ur ul u ş un a d ah il
b ul u na n
v eya M ill et l er ar a sı A da let Div an ı 'n ın St at üs ü ne T a r af o la n her
D ev let b u S özl e şm e ’ y e , 2 5 in ci m a d de si n in bir i nc i f ı kr as ı uy a r ınc a
yür ü l üğ e gir m es in d e n s onr a k at ıl a bi lir .
Kat ı lm a b el ge si H o ll an d a Dı şi şl er i B a k an lığı ’ n a t ev di e dil e ce k t ir .
Ma d de
H er Dev l et , i mz a, on ay,
22
t asv i p, k a b ul v ey a kat ıl ma sır a sın d a ,
Sö zl eş m e' nin, mi ll et l er ar a sı al an d a
v eya b u nl ar da n bir i n e
e de b ilir .
t ems il et t iğ i t o pr a k lar ı n t ü m ün e
v eya bir k aç ın a
B u b ey an , Sö zl eş m e’ n in
t eşmi l ol un a ca ğın ı b ey an
b ah s e k on u D ev l et ba k ım ı nd an
yür ür l üğ e gir d iği t ar iht e h ü k üm if a d e e d ec e kt ir .
B un d an s onr a y a pı la ca k b u nit eli kt e, h er t eş mi l, H oll an d a
Dı şi şl er i B a k anl ığı 'n a t e b liğ e di le c e kt ir .
Ma d de
N af a k a
yü k ü ml ül ü ğü
23
k on u s un d a
f ar klı h u k u k
si st e ml er i nin u yg ul a nd ığı i ki v e ya b ir ç o k t o pr a k bir i mi ne s ah ip o la n h er
a kit D ev let , im za,
o nay, k a b ul, t a sv i p v e ya k at ıl m a s ır a sı n da , b u
Sö zl eş m e’ nin , b u t o pr a k bir i ml er i nin
bir in e v ey a bir k a çın a
b ey an y a p ma k s ur et i yle,
t ü m ün e v ey a
t eşmi l ol un a ca ğı nı
ar a lar ı n da n
beya n e d e bi lir v e ye ni bir
b u b ey an ı h er za ma n de ği şt ir e bil ir .
Sö zl eş m e' nin
han gi t o pr a k b ir i min e u yg ul an ac ağ ın ı a çı k ça
b elir t e ce k o la n b u b ey anl ar H ol la n da D ış işl er i B a k anl ığı ’n a t e bli ğ
e dil e ce kt ir .
Ma d de
H er Dev l et ,
24
en g e ç, on ay, k a b ul ,
t a sv i p v e ya k at ı lm a
sır as ı n d a, 1 3 il a 1 5 i nci m a d de ler d e ö n g ö r ül en iht ir az ı
kay ı t lar d an
bir ini v e ya b ir ka çı nı d er m ey an e d e bilir . H iç bir b aş k a i ht ir azı k ayıt k a b ul
e dil m ey e ce kt ir .
Ay nı şe k il d e, h er De v let , 2 2 n ci ma d d ey e uyg u n ol ar a k,
Sö zl eş m e' nin t e şm ili ni t e b liğ e der k en,
t ü m ü v ey a b un lar ın b azı lar ıyl a sın ır lı
t eş mi le k o n u o la n
t o pr a k lar ı n
hü k ü m if a d e e t m e k üz er e,
sö z
k on u s u i ht ir azî k ay ı t lar d an bir ini v ey a b ir k a ç ın ı der m ey an e d e bil ir .
H er a k it
her z a ma n
Dev l et ,
ger i a la bi lir .
B a ka nlı ğı 'n a t e b liğ
İ ht ir az î
t e bli ği i zl ey en
de r m ey an et m iş o l d uğ u b ir iht ir a zi k ay d ı
B u g er i al ma H o ll an d a Dı şi şl er i
edil e ce kt ir .
kay d ın h ü k m ü, y u k ar ı d a ki f ı kr a da ö ng ör ül en
üç ü nc ü t a kv im ay ını n bi r inc i g ün ü s on a er e c e kt ir .
Ma d de __ 25
Sö zl eş m e,
t asv i p
20 nc i ma d d e d e Öng ör ü le n,
b elg el er i n d en
ayı nın
bir in ci
Söz l eş m e:
s onr a da n on ayl ay an, k a b ul e de n v ey a t as v ip e de n h er
imz al ay an D ev l et i çi n,
izl ey en
üç ü nc ü s ün ü n t ev d iin i iz le ye n Ü ç ün c ü t a kv i m
g ün ü y ür ür l üğ e g ir e c e kt ir .
Bi lâ har e
-
onay, k a b ul v ey a
ona y, ka b u l v ey a t a sv i p b elg e sin in t ev d iin i
üç ü nc ü t a kv i m a yın ın bir in ci g ün ü;
- 8-
-
k at ıl an her D ev l et i ç in , kat ıl ma b el ge si n in t ev di ini i zl ey en
ü ç ün c ü t a kv i m ayı nı n
-
bir in ci g ün ü;
2 2 n ci m a d de ye
u yg un ol ar a k, S ö z le ş me 'n in t eş mi l
ol u n d uğ u t o pr a kl ar i çin, s öz k o n us u m a d d e de ö ng ör ül en
izl ey en
t e bli ği
üç ü nc ü t a kv i m a yın ın bir in ci g ün ü y ür ür l üğ e
gir ec e kt ir .
Ma d de __ 26
Sö zl eş m e,
so nr a d a n o na yl ay an, k a b ul e d en v e ya t a sv i p e d en
v eya k at ıl a n D ev l et l e r için d ah i,
uy g un ol ar a k ,
25 i nc i ma d d e nin
yür ü r lü ğe gir di ği t ar iht en i t i bar en
Fe sh o l un ma d ı kç a,
Sö zl eş m e,
bir in ci f ı kr as ın a
be ş yı l s ür e li dir ,
be ş er yı l lı k s ür el er l e z ım ne n
yen i 1e ne c e k tir.
Fe si h,
be ş y ıll ı k
sür eni n bit i mi n de n e n az alt ı ay ö nc e
H ol la n da D ış iş ler i B a ka nlı ğı ’ na t e bl iğ e di le ce kt ir . F e sih, S özl e şm e ’ nin
uy g ul an dı ğı t o pr a kl a r ın ba zıl ar ı il e s ınır l an dır ıl a bil ir .
Fe si h,
sa de c e b un u t e bli ğ e d en D ev l et içi n hüküm if a de e d e r .
Sö zl eş m e diğ er â kit D ev let ler iç in
yür ü r lü kt e k al ac a kt ır .
Ma d de
H ol la n da Dı şi şl er i B a k anl ığı,
27
K onf er a ns ı n Üye D ev let ler in e v e 21
inc i m a d d eni n h ü k ü ml er in e uy g un ol ar a k , S ö zl eş m e ' ye k at ı la ca k
D ev let ler e
aşağ ı d a ki h u s u sl ar ı t e bli ğ
ed e ce kt ir :
1.
2 0 nc i m a d de d e ö ng ö r ül en
2.
2 5 i nc i m a d d eni n h ü k ü ml er in e uy g un ol a r a k, Sözl eş m e ’ n in
yür ür l üğ e
3.
imz a, o na y, k a b ul v e t a sv i pl er i;
gir e ce ği t ar ih i;
21 in ci m a d de d e ön g ö r ül en
k at ıl m al ar ı v e b u nl ar ın h ü k üm
if a d e e d e ce ği t ar ih i;
4.
2 2 n ci ma d d e d e Ön g ör ül en t eş mi ll er i v e b u nl ar ın
if a d e e d e ce k ler i t ar i hi;
hü k ü m
5.
2 3 Ü nc ü m a d de d e s ö zü e di le n
beya nl ar l a b unl ar d a ki
d eği şi k li kl er i v e b u b ey anl ar l a d eği şi k li k ler i n h ü k ü m if a de e d ec e kl er i
t ar i hi ;
6.
2 6 n ci m a d de d e Ön g ör ül en f e sih ler i;
7.
1 3 i la 1 5 v e 2 4 ün c ü ma d d el er d e
öng ö r ül en iht ir a zî
k ayıt lar ı v e 2 4 ün c ü ma d d e d e öng ör ü le n i ht ir a z î k ay ıt lar ın g e r i
alı nm a sın ı .
T eyi d en, u s ul ü ne u y gu n ş e ki l de yet k ili k ılın mı ş aş ağ ı da k i i m za
sa hi pl er i b u S özl e şm e' yi i mz al am ış lar d ır .
Fr a ns ız ca v e İ ngi liz c e dil ler in d e ki h er i k i
şe k il d e g eç er l i o lm a k
e dil m e k
aynı
v e Ho ll an d a Dı şi şl er i B a ka nlı ğı ar şiv l er in e t ev d i
v e on ay l ı b ir ör n eği,
d i pl o m as i y ol u il e , Oni k in c i d ö ne m
t o pl ant ıs ı s ır a sı n da Lah ey D ev l et l er Öz el H u k u k u
D ev let ler e v er il m e k ü zer e,
Lah ey ' d e d üz enl en mi şt ir .
met in d e
bir t e k
nü s ha ha lin d e,
Konf er a nsı Üy es i
2 E ki m 1 9 7 3 g ün ü