CERRAHİ ONKOLOJİ 18 yüzyılda Le Dran ve 19 Yüzyılın sonunda William Stewart Halsted tarafından kanser lokal ve bölgesel bir hastalık olarak biliniyordu. Yüzyılımızın ortalarından itibaren Fisher tarafından ortaya atılan teoriye göre sistemik bir hastalık olarak kabul edildi. Kanser 4 faz boyunca gelişir 1. İndüksiyon fazı 2. İnsitu faz (lokal faz) 3. İnvazyon fazı 4. Disseminasyon fazı Kanserin mutasyona uğramış tek bir hücreyle başladığına inanılır. Tümörler hücreleri sayısını ikiye katlayarak büyürler. Solid tümörler için ortalama ikiye katlanma zamanı 60 gündür. Tümörün 1 milyon hücre büyüklüğüne (1 mm 3) erişmek için 20 bölünme gerekir. En erken teşhis edilebilen kanserlerde bile dolaşımda kanser hücreleri saptanabilir. Ancak bu hücrelerin çok az bir kısmının endotele yapışma ve komşu stromaya invazyon yeteneği vardır. 1 cm 3 lük bir tümör 30 bölünme geçirmiş demektir. Hastalar genellikle 35-45. bölünmeler arasında kaybedilirler. Bunun anlamı erken teşhiste bile hastalığın toplam ömrünün %75inin geçmiş olduğudur. Ortalama olarak herhangi bir tedavi yapılmayan olgularda tümörün saptanması ile ölüm arasındaki sürenin 1.5-3.5 yıl olduğu söylenebilir. Cerrahi Onkolog Malign hastalıklar hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Radyasyon onkolojisi, kemoterapi, hipertermi gibi antineoplastik kavramları, tedavideki potansiyellerini ve yetersizliklerini kavramış olmalıdır. Multidispliner çalışma konusunda istekli ve deneyimli olmalıdır. Kanser hastalığının her evresinde rolü olduğunu özümsemelidir. Debulking Tümör hacmini azaltmak manasında kullanılır. Geri kalan tümör dokusu kemoterapiye ve radyoterapiye daha duyarlı hale getirmek amacıyla uygulanır. Tümörün yarısı çıkarılırsa ortalama 50 gün sonra tekrar tümör eski halini alacaktır. Hastanın ameliyattan sonra toparlanması, patoloji sonuçlarının çıkması ve medikal onkoloji tarafından kemoterapiye en erken 20-25 gün sonra başlayacağını düşünürsek hastaya son derece kısıtlı oranda faydamız olacaktır. Tümörün %90 çıkarılırsa 4 bölünme ile tümör eski boyutlarına ulaşılacaktır. Bu ortalama 2- 8ay demektir. Eğer tümörün %99 çıkarılması durumunda 7 turn-over sonucunda eski boyutlarına ulaşacaktır. Bu da en erken 6-12ay olmasından dolayı hastanın yaşamına bir katkısı olacağı görülecektir. En uygunu da bu şekilde yapılacak cerrahiden hasta fayda görecektir. ONKOLOJİK TABİRLER Neoplazi: Genel manada tümör demektir. Olguların %70-80’i benign, %20-30’u ise malignite oluşturur. Rezeksiyon: İçi boş organlarda(mide,barsak) tümör dokusunun çıkarılmasıdır. Diseksiyon: Tümörün lokalize olduğu bölgede bölgesel lenf nodların çıkarılmasıdır. Adjuvan Tedavi: Kür tedavisi demektir.Yani tedavi edici demektir. Gerekli definitif cerrahiden sonra kemoterapi veya radyoterapinin verilmesine denilir. Neoadjuvan Tedavi: radyoterapinin Lokal verilmesidir. ilerlemiş Tümör tümörlerde yükünü cerrahiden azaltmak ve önce kemo- cerrahinin işini kolaylaştırmasıdır. Genetik Tedavi: Hastalığın kodlandığı protein yapısının tespit edilip, hastalık ortaya çıkmadan önce protein yapıların değiştirilmesiyle uygun tedavinin planlanmasıdır. İnoperabl: Tümörün yayılmasıdır. Cerrahinin pasaj problemleri dışında bu hasta gruplarında yeri yoktur. İrrezektabl: Tümörün vucutta ana vasküler yapılara( aorta, vena cava inferior) invazyonundan çıkarılmamasıdır. Multidisipliner yaklaşım: Cerrah ile beraber medikal onkolog ile beraber radyasyon onkologun bir araya gelip hasta için en uygun tedavi protokolünün oluşturulması ve takip edilmesidir. Grade: Tümörün davranış halini gösterir. TNM: Baş harflerinin kısaltılması olan tümörün boyutu, lenf nodu tutulumu ve metastaz durumunu içerir. Evreleme: Tümörün lokalize mi, yayılıp yayılmadığını gösterir. TNM kullanılarak yapılır. Çok önemlidir. Bazen karıştırılıyor. Ancak gradelemeden daha önemlidir.
© Copyright 2024 Paperzz