Dünyada Bilimin Yönü, AraĢtırma Konularının Belirlenmesi ve Bilim

Dünyada Bilimin Yönü, AraĢtırma Konularının
Belirlenmesi ve Bilim Ġnsanı Olma
Prof. Dr. Mustafa BAYRAM
Gaziantep Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi Dekan V.
@profdrmusbay
Bilimin Temeli Soru Sormaksa
Bilimsel Kültür/Bilimsel Derinlik’le
baĢlayalım
SORU?
O CEVABI SUNUMUN SONUNDA:
O Dünyada gelmiĢ geçmiĢ en büyük bilim adamı
kim kabul edilir?
O «Bütün bilimlerin birinci kanunu» nedir?
Bilimin Temeli Soru Sormaksa
O
Sunum içeriğide sorularla olmalıdır.
O
Sorulu konu baĢlıkları:
O Siz Kimsiniz?
O Siz Nuh’un gemisinde olanlar olabilirmisiniz?
O Size Ne olacak?
O Siz Neredesiniz?
O Size ne sağlayacak?
O Bilimsel kariyer ve para?
O Bilimin geliĢimi?
O Ekoller?
O Simgeler ve Ġlginç Akademik Terminoloji?
O Akademik kıyafetler?
O Akademik basamaklar?
O Biliminsanı kimdir?
O Bilimde Ahlak olamaz?
O Bilim nereye gidiyor?
O Ġsimlerini unutmayacaklarımız?
O Acaba ben yalan mı söylüyorum?
BAġLANGIÇ
BĠLĠMĠN VE SĠZĠN
YOLCULUĞUNUZ
SİZ
KİMSİNİZ?
ACABA SĠZ BU OLABĠLĠRMĠSĠNĠZ?
BANA GÖRE; SĠZ
Nuh’un Gemisindeki
Seçkinler/Seçilmişler
/Elit/Ayrıcalıklı/Entellektüel
???
Bir Bakalım
ÇÜNKÜ SĠZ KĠMSĠNĠZ?
(%0.16)
+15 yaĢ üzeri
istatistik
Öğrenimi için en çok yatırım yapılan insansınız, Yıllarca sizin için para harcanır.
Amerika neden seçkinleri
yaratır?
O 1-Toplumun her ferdini en üst seviyede
yetiĢtiremezsiniz?
O 2-Amerika aslında cahiller topluluğudur
(NewYork’da okulların baĢarısızlık oranı
%70-80)
O 3-ABD gücü ? Ġyi ve kaliteli üniversite
Seçkin öğrenciler seçkin bilimadamları ve
MSc., PhD. sistemi
Siz Kimsiniz?
EĞĠTĠMĠN ASANSÖR ETKĠSĠ
Asansöre binebilmiĢ SeçilmiĢ Ġnsanlardansınız.
Bu eğitim size ne sağlayacak?
Eğitimin Asansör Etkisi
Hayata en altta
baĢlayan bile,
Eğitimle
Hayatta çok
hızlı bir Ģekilde
yükselir
Dünyevi konular?
Size ne olacak?
SİZ Neredesiniz?
O Öğrenmek isteyenlerle (Öğrenci/Scholar), Öğretmek (Doctors)
isteyenlerin buluĢtuğu yer (stadium generale) »Universitas
magistorum et scholarium» Lonca (Latince)
Universe/Evrensel olan
O Ġlk Üniversiteler:
O Bologna (Ġtalya) Univ: 1088 (Ġlk Univ. Diploması veren)
O Ama (eğitim veren ve sonra diploma da veren);
O Taksasila (MÖ 7)/Pakistan
O Nalanda (MÖ 5)/Hindistan
O Nanjing (MS258)/Çin
O El-Ezher (MS 988)/Mısır
O Yine
O Magnaura (MS 849)/Bizans (universitas scholarium «öğrenci
egemen univ’ler»
O Academia (Eflatun) (MÖ400)
O Lyceum (Aristoteles) (MÖ 387)
O Ġskenderiye Müzesi (MÖ 330):AraĢtırma bazlı ilk üniv.
O Nsibin (Nusaybin) (4. yy) Akademisi
O Urhoy (Urfa) (4. yy) Akademisi
O Antiyuxya (Antakya) (4.yy) Akademisi
O GundiĢapur Akademisi (4.yy)/Ġran
SĠZ BÜYÜK BĠR TARĠHĠN ; KÜLTÜRÜN VE BĠRĠKĠMĠN ÇATISI ALTINDASINIZ.
Ya Sonraları:
O 1160: Paris Üniversitesi (Kiliseye yakın)
O 1167: Oxford Üniversitesi (Hukuk, tıp, teoloji)
O Sonraki yıllarda Avrupa’da diğer bütün büyük kentlerde
üniversiteler
O 1611: Manila’da Santo Thomas Dominikan Üniv.
O 1636: Harvard Üniv.
O Türkiye:
O 1067: Nizamiye Medreseleri (Nizamülmülk/Büyük Selçuklu
Devleti)
O 1330: Orhan Gazi Medresesi/Ġznik
O 1453 ler: Fatih Sultan Mehmet (Sahn-ı Seman Med.) MathMantık vs.
O Ve diğerleri Darülfunün, Mühendishaneler (Ordu, 1773)
BİLİMİN GELİŞİMİ
Tarihçe:
O Önceleri:
O Tabiat/Doğa felsefecisi = (Bilim adamı) (Newton
dönemi)
O Mevcut bilgileri derleyen ve daha çok tabiat ve
gökyüzü, matematik, fizik ve simya....Büyücülük
O Ġlginç bilim dallarının çıkıĢı:
O (Ġstatistik/Olasılık= Bir bilim olarak kumarhanelerin
yarattığı bir daldır. )
O Kimya = Simya/Para kazanma hırsı ve altın
Bilimin Gelişimi
O Sonraları:
O Tekniğin geliĢmesi Bilimin geliĢmesini sağlamıĢtır
(mercek ve teleskop -->gökbilimi, fizik, optik,
matematik)
O Matbaa: Bilginin hızlı yayılımı
O Bugün: Bilimin geliĢimi artık tekniğin geliĢimini
tetikliyor
O Rönesans, reformlar, savaĢlar, sanayi devrimi
O Kömür ve buhar makineleri: Termodinamik, entropi,
kanunlar vs.
O SavaĢlar: Kan grupları, atom, ....Army engineering->Civil Engineering
EKOLLER:
O 1- Ġngiliz Ekolü(Kültür temelli üniv.), Newmanian tipi
O
O
O
O
üniv.
2-Fransız Ekolü (Bürokrasi Kökenli Üniv.)Bonapartist
Üniv. Tipi
3-Alman Ekolü (Bilim temelli Üniv.)Humboldt tipi üniv.
4-Amerikan Ekolü (Piyasa Merkezli Üniv.). Liberal Üniv.
5-Sovyet Ekolü (Üretim Merkezli Üniv.)Ideolojik tip üniv.
O (Temel bilimleri bulanlar, Ekolleri sebebi ile Alman, Rus
etkisindeki ülkeler üretmiĢtir. Sanayi devrimi sebebi ile ilk
bilginler daha çok (doğa felsefesi) Ġngilizlerdendir.)
O Einstain, Newton, Faraday, Clausis vs.)
ĠHTĠYAÇLAR EKOLLERĠ BELĠRLER!!!, Fransa Ġhtilali, Sanat, Ekonomi, Açlık,
SİMGELER ve TERMİNOLOJİ
O CÜBBE? KEP? KUġAK?
O Üç meslek grubu cübbe giyer (Seçkinler
sınıfı-Elit):
O Hukukcular,
O Din adamları,
O Akademisyenler
AKADEMİK KIYAFETLER
CÜBBE?
O Önce dıĢarı çıkarken kullanılan kıyafet olarak
baĢlamıĢ. Normal halk tipinde.
O Sonra baĢpiskoposun emri ile cübbe giyilmeye
baĢlanır.
O Bazıları,
O katiplerin kıyafetinden geldiği,
O bazıları din adamlarının kıyafetinden geldiği,
O bazıları öğrenci önlüğü olarak baĢladığını söyler.
O Ġngiliz, Ġtalya, Fransa gibi ülkelerde baĢlangıç
gösterir. Kilise’nin etkisi ile baĢlamıĢtır.
O Cübbe: Bugün itibari ile, seçkin, özel, tarafsız
ve bağımsızlığı temsil eder
O Kep: Kep: Yağmurdan korunmak için
kullanılmıĢ, sonra sembol olmuĢtur
İlginç Terminolojiler
O Ordinaryus Profesör: Temel dersleri veren profesör
O Dean (Dekan): BaĢpapaz
O Rector: Bölge papazı
O Fakülte: Doğrudan meslek eğitimi vermeyip, «Bilgili», sorun çözebilen
insan yetiĢtiren kurum.
O
O
Bilgiyi alırken, bu arada kazanılan meslek tümüyle YAN üründür.
Alan dıĢında farklı bilgiler de öğretir (Örn. MIT, %50 si alan dıĢı derstir)
O Yüksekokul: Meslek öğreten
O Üniversite: Evrensel kent
O Mühendislik nedir ?: Tarif etmek zordur. (Art of Science)
O Bilgi = Ezber
O (Bilgili == Ezberi fazla)
O VE DĠĞERLERĠ  SONRA...
YÜKSEK ÖĞRENİMİN AŞAMALARI?
O
Öğrenim yada Eğitim? Hangisi?
NEDEN.....
Lisans ? (=Latin licentia, freedom
(from Latin licere, to allow), which
is applied in the phrases licentia
docendi meaning permission to
teach) =Öğretmenler??? Teknik
bilimler için doğru ifade değil
O (Belki doktoranın keĢfinden
önce..Çok eski)
O
B.Sc. NEDĠR? (1860-Univ. of
London)
O Latin baccalaureus or baccalarium
(from the Latin bacca, a berry, and
laureus, "of the bay laurel"),
(Dut+Akdeniz defnesi)
O
TEZ SAVUNMALARINDA SORULMASI GEREKEN ĠLK SORU?
YÜKSEK ÖĞRENİMİN
AŞAMALARI?
Y.Lisans ? = M. Sc. ? (Master of Science)/Usta
Doktora ? = Ph. D. ? (Nereden çıktı, niye ihtiyaç oldu) (Yıl 1200
ler ve sonrası)
O (Doctor of Philosophy). = love of wisdom <Greek>
= Bilgelik sevgisi YADA FĠLOZOF mudur?
O Doctor (Priori): Bilgiyi ürettiği için öğretme hakkı
olan kiĢi. Öğretici/Ders verebilecek
O Felsefe/tabiat bilgisi=ağır baĢlılık=ilim -->Ġlk
veren: Friedrich-Wilhelms Universität(Humboldt
University of Berlin-ġuanki üniv. ismi)
Y.Doç. Dr (Diplomasız-Akademik ünvan?)
Doçentlik (Diplomalı-Bazı ülkelerde
(Romanya) Prof. un üstüdür)
Profesör
Ordinaryus Profesör
Fahri ünvanlar
BİLİM ADAMI OLABİLMEK
O Akademisyen önce dıĢ baskıdan, sonra da iç baskıdan
uzak olmalıdır.
O DıĢ baskı onun rahat çalıĢmasını, iç baskı da doğru
netice almasını engeller.
Biliminsanı ahlakı:
Bilimde ahlak yoktur;
Bilim insanında ahlak zorunludur.
O Atom ve Atom bombası
O Clair Patterson: Dünyanın yaĢının 4.5 milyar olduğunu bulan
bilim adamı
benzine katılan kurĢunun dünyanın sonunu getirdiğini, 7 Kız
KardeĢlerin diğer yönde sağladığı fonla buldu. Tüm baskılara
rağmen bu iddiasından vazgeçmedi. 1950/60 lı yıllar
(KurĢunsuz benzin)
O Klonlama: Klonlamanın toplumsaletkisine karĢı bunun insan
üzerinde uygulanmaya olan direnç (bugün için, ama yarın
değiĢebilir)
Bilim insanı:
• Saygın,
• hür beyinli,
• sorgulayan,
• ilkeli,
• araĢtıran,
• tarafsız, bilgi üreten, objektif,
• analitik, enteltüel,
• SENTEZ YAPAN !!!
• bildiğini öğreten, örnek, ve
diğer iyiye dönük herĢey.
BİLİM NEREYE GİDİYOR?
O Ġhtiyaca dayalı, bilim bilim için, bilim toplum
için, bilim gelecek için, her alanda geliĢerek
devam ediyor.
O Uygulama, patent, ürün bazlı çalıĢmalar
O AR ? veya GE ?
ÖZETLE:
Nereden nereye:
Eskiden; Doğa ve gökyüzü olayları, temel bilgiler, makro düzey
Gelecek; micro düzey ve detaylar, CERN....
ESKĠDEN TEKNĠK BĠLĠMĠ GELĠġTĠRĠRDĠ ARTIK BĠLĠM TEKNĠĞĠ
GELĠġTĠRĠYOR (Mercek/Teleskop  Gökbilimi, matematik)
İsimleri
unutulmayacaklar
O Isaac Newton
O El Cabir
O Farabi
O Bernolli
O Faraday
O Rudolf Clausis
O Marie Cruire
O Einstein
SORUNUN
CEVABI
Dünyada gelmiĢ
geçmiĢ en büyük
bilim adamı kim
kabul edilir?
«Bütün bilimlerin
birinci kanunu»
nedir?
Sir Isaac Newton
Ġlk deneysel
bilimci
BuluĢlarını 26 lı
yaĢlar.
Üniv.den ayrıldı,
Darpane deki
iken ünlü oldu
ΔS evren >0
Rudolf
Clausis
BİLİMİNSANI OLARAK
BU SÖYLEDİKLERİMİ SORGULADINIZ MI?
Doğru mu?
O ACABA BĠLDĠKLERĠMĠZ YALAN MI?
O HEP BATI ÜSTÜNLÜĞÜ ÜZERĠNE
O BU KĠTABI OKUDUNUZ MU!!!!
History: Fiction or Science by
Prof Dr Anatoli .T.FOMENKO
Termodinamik:
Çin
Piramitler
Matematik, vs.
O TEġEKKÜRLER
O BĠLĠM KILAVUZUNUZ OLSUN
O SON SÖZ: OKU, BĠR DAHA OKU, HEP OKU,
ARAġTIR, ÜRET VE ÖĞRET MUTLULUĞUN
SIRRI