Pulmoner Tromboembolizm Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara Pulmoner Tromboembolizm Venöz Tromboembolizm = DVT + PTE Derin Ven Trombozu (genellikle alt ekstremitelerin derin venöz sisteminden) Akciğer (trombo)embolisi Diğer embolik olaylardan farklı – – – – tümör yağ amniotik sıvı hava Pulmoner Tromboembolizm Sıklık? - Myokard enfarktüsü İnme 3. sık akut kardiyovasküler olay - Otopsi Tedavi olmamış semptomatik mortalite % 30 Semptomsuz hastalar? - Antemortem Pulmoner Tromboembolizm Klinik bulgular spesifik değil tedavi için yetersiz Mortalite %10 -30 Tedavi - antikoagülasyon KESİN TANI GEREKLİ Pulmoner Tromboembolizm Tanı yöntemleri BT’nin AE ve DVT tanısındaki yeri BT tekniği BT’de bulgular BT’de artefaktlar ve tanıda güçlükler AE ve DVT tanısında algoritma Tanı Yöntemleri PTE tanısı DVT tanısı PTE ve DVT’ye yönelik testler Akciğer embolisine yönelik testler: Akciğer grafisi Pulmoner anjiografi Ventilasyon / Perfüzyon sintigrafisi Derin ven trombozuna yönelik testler: Kontrastlı venografi Doppler ultrasonografi AE ve DVT’ye yönelik testler: Plazma fibrin D-dimer testi BT anjiografi ve BT venografi MR anjiografi ve MR venografi MRG IV Gd MRA - pulmoner arterler MRV - alt ekstremite ve pelvik venler MRG İyot allerjisi olan hastalarda güvenli Radyasyon içermez Uzun çekim süresi Solunum sıkıntısı olan hastalar Akciğer Embolisinin Tanısında BT Kolay uygulanabilir Hızlı Her yerde mevcut Maliyeti uygun Direkt (objektif) Alternatif tanılar BTV Akciğer Embolisinin Tanısında BT 1982 – Sinner – AE’nin ilk BT bulgusu 1992 – Remy-Jardin – Spiral BT 1998 – Loud – indirekt BT venografi Akciğer Embolisinin Tanısında BT Araştırmacılar arası uyum V/P sintigrafisinden daha iyi BTA ve pulmoner anjio eşit Duyarlılık ve Özgüllük Segmenter embolide %90 Subsegmenter embolide duyarlılık düşük İzole subsegmenter emboli sıklığı? <%10 önemi? Çok kesitli BT Subsegmenter Emboli DVT (-) kardiyopulmoner rezervi iyi olan hastalar AE’yi tolere edebilmektedir BT ile karşılaştırılırken altın standart? Anjioda subsegmenter damarların değerlendirilmesinde araştırmacılar arası uyum şanstan öte değil Çok Kesitli BT Gelişmeleri 4, 8, 16 ve 64 kesitli BT Daha hızlı tarama Subsegmenter arter görüntülenmesi (%70) Daha az İV kontrast Akut AE Parsiyel veya tam dolum defektleri Tren yolu görünümü Mural defektler Genişlemiş damarlar Akut AE’nin Sekonder Bulguları Pulmoner enfarkt Perfüzyon defektleri Spesifik olmayan bulgular: Atelektazi Plevral efüzyonlar Akut AE’nin Sekonder Bulguları Sağ ventrikül yetmezliği: Sağ ventrikül dilatasyonu İnterventriküler septumda sol ventriküle doğru bombeleşme Hepatik venlere kontrast kaçışı Pulmoner emboli indeksinin %60’dan fazla olması Akciğer Embolisinin Seyri Antikoagülasyon yeni pıhtı oluşumunu engeller Doğal trombolitik sistem pıhtıyı eritir Kronik Tromboembolizm Hastaların az bir kısmında Remy-Jardin ve ark.nın çalışmasında % 13 Pıhtının iyileşmesinde aksaklık Kronik AE Pıhtı içinde kalsifikasyon (en duyarlı) Damar duvarıyla devamlı, çevresel pıhtı (geniş açı) Vasküler zarlar Damar çapında küçülme Tam oklüzyon Kronik AE Sekonder Bulgular PHT’da ana PA genişlemesi Genişlemiş bronşiyal kollateraller Mozaik perfüzyon Subplevral skarlar AE Tanısında Zorluklar Akut / kronik AE Gerçek AE / artefakt AE Tanısında Zorluklar Teknik Anatomik Çözüm: monitörden bakmak AE Tanısında Teknik Zorluklar Hareket artefaktları ‘Streak’ artefaktları Yetersiz damar opaklaşması Gürültü (şişman hastalar) AE Tanısında Anatomik Zorluklar Damar ayrımlarında parsiyel hacim ortalaması Kesit düzlemine paralel seyreden damarlar Mukus plakları Opasifiye olmamış venler Lenfatik ve bağ dokusu Anatomik Notlar Pulmoner arterler bronşlara paralel Pulmoner venler bağımsız seyreder Üst loblarda: – Pulmoner arterler bronşların periferinde Alt loblarda: – Pulmoner arterler bronşların medialinde AE Tanısında Teknik Zorluklar Hareket artefaktları Streak artefaktları Yetersiz damar opaklaşması Gürültü (şişman hastalar) AE Tanısında Anatomik Zorluklar Damar ayrımlarında parsiyel hacim ortalaması Kesit düzlemine paralel seyreden damarlar Mukus plakları Opasifiye olmamış venler Lenfatik ve bağ dokusu Alternatif Tanılar Değişken - tanımlamaya bağlı %5 (Katz 1999) %31 (Garg 1996) %33 (Cross 1996) %67 (Kin 1999) Örnekler: pnömoni, aortik diseksiyon, tümör, plevral / perikardiyal hst Thromboembolism Detection Venöz Tromboembolizm 11% PE alone Sadece AE PE &DVT DVT AE ve Sadecealone DVT DVT 27% 62% BT Venografi VTE için tek bir inceleme Ek kontrast madde verilmeden US ile karşılaştırdığında yüksek doğruluk (accuracy) Okuyucular arasında orta derecede değişkenlik Ek radyasyon BT Venografi AC’ler tarandıktan 3 dak sonra Krista iliakus’tan dizlere kadar 5 - 10 mm kolimasyon 2 - 3 cm aralıkla veya helikal BT Venografide Kısıtlamalar Yetersiz venöz opaklaşma Aterosklerotik hst.a bağlı yetersiz arteriyel akım Metal protezler – kalça, femur Diz altı venleri BT Venografide Akut DVT Bulguları Parsiyel dolum defekti Pıhtı ile tamamen dolu ven Vende genişleme Damar duvarında kontrast tutulumu Perivenöz ödem BT Venografide Kronik DVT Bulguları Eşlik eden artere oranla küçük Belirgin kollateral venler Vende kalsifikasyon Tanısal Güçlükler Yetersiz venöz opasifikasyon, karışma artefaktları Artefaktlar: kalsiyum, metal Yağlı lenf bezleri Arteriyel trombüs Venöz varyasyonlar Kan hacminin etkisi BTV – Avantajları VTE’nin tanısını basitleştirir – tek tetkikle akciğerler ve venler değerlendirilebilir İVK, SVK, ilyak ve boyun venlerindeki trombüslerin tanısı Alt ekstremite DVT saptanma oranı ultrasona benzer BTV - Dezavantajları Altın standart – kontrastlı venografi ile yapılmış çalışma yok İVKM ile ilgili: anafilaksi, böbrek yetmezliği Radyasyon Diğer tetkiklerle karşılaştırılmalı maliyet– yararlılık analizi gerekli AE/DVT Algoritması DVT sempt PE veya PE/DVT sempt AC gr US (-) (+) V/P BTPA - BTV US AE’de Algoritma BTPA - BTV (-) (+) Yetersiz kalitede BT İyi kalitede BT Yüksek klinik şüphe BT tekrar veya Anjio / US Anjio Ted
© Copyright 2024 Paperzz