Prof.Dr. Atadan TUNACI

Toraks BT Angiografi
Pulmoner emboli tanısı
• 64 yaşında erkek hasta
• 10 yıldır KOAH tanılı ve
diyabet hastası
• 25 gün önce göğüs ve sırt
ağrısı, nefes darlığı
PaO2: 68.2; PaCO2:36 ; O2
satürasyonu: 94,4
FM; Her iki akc,iğer alt
alanlarda inspiratuar raller
BT; Her iki pulmoner arterde damar
duvarına yapışık parsiyel emboli ile
uyumlu bulgular
Sintigrafi; Düşük ihtimalli ? Çalışma
santral depozisyonlar nedeniyle
suboptimal
Pulmoner tromboembolizm
 Pulmoner emboli
 Derin ven trombozu
Radyolojik Tanı
PE
 Göğüs radyografisi
 Pulmoner anjiografi
 BT anjiografi (tek,
çok kesitli)
 MR anjiografi
DVT
 Kontrast venografi
 Renkli Doppler US
 MR venografi
 İndirek BT
venografi
75 yaşında erkek hasta
4 gün önce başlayan göğüs
ağrısı ve nefes darlığı
Sol baldır ağrılı, şiş ve
kızarık
İki taraflı emboliye bağlı
parsiyel dolum defektleri
Göğüs Radyografisi
Amaç; PE yi taklit eden pnömoni,
px…gibi diğer nedenleri dışlamak
PE açısından anlamlı bulguları
değerlendirmek
Sintigrafik değerlendirmede yardımcı
radyolojik yöntem
Göğüs Radyografisi
Enfarkt (+) (%10-15)
 Periferik segmental
konsolidasyon (12-24
saat)
 “Hampton’s hump”
 Plevral sıvı
Enfarkt (-)
 “Westermark”
belirtisi
 Diyaframda
yükselme
 Diskoid atelaktaziler
“Hampton’s hump” bir yada birden
fazla plevra tabanlı yuvarlak yada
kama şeklinde dansiteler
Plevral sıvı
 Göğüs radyografisinde % 30 oranında PE’nin
tek bulgusudur
 Hemorajik olup enfarktı yansıtır
 BT’de çoğu hastada subplevral alanda enfarkt
(+)
PE tanısında göğüs radyografisinin duyarlılığı %
33, özgüllüğü % 59
BT
 Tromboembolik hastalıkta BT anjiografi ile
pulmoner vasküler yatak (santral, lober,
segmental arterler)
 Parankim değişiklikleri
 BT venografi ile pelvik ve uyluk derin venöz
sistem değerlendirilebilir
BT
Tanıyı etkileyen parametreler
 Kesit kalınlığı
 Masa ilerleme hızı
 Kontrast madde miktarı
 Kontrast maddenin verilme hızı
 Bolus kontrast maddenin zamanlaması
 Pencere ayarları
Akut PE
Birincil bulgular
İkincil bulgular
Arter lümeni parsiyel
yada tam tıkayan
dolum defekti
 “railroad track sign”
 Mural defekt
 Parankimde enfarkt
 Plevral sıvı, atelektazi
BT ANJİYOGRAFİ: Pıhtı
PE infarkt
BT Anjiografi (Tek kesitli)
Remy-Jarden, 1996
Van Rossum, 1996
Mayo,
1997
Kim,
1999
Qanadli,
2000
duyarlılık
% 91
% 94
% 87
% 92
% 90
özgüllük
% 78
% 82
% 95
% 96
% 94
MSBT üstünlükleri
• Detektör sayısındaki artış ve gantri rotasyon
zamanındaki kısalma (<1 sn) ile sağlanan kısa çekim
süresi
• İnce kesit, yüksek matriksli çekim tekniği ile yüksek
rezolüsyonlu görüntüler
• Daha az oranda kontrast madde kullanımı
• Daha geniş tarama alanı
• 3 boyutlu görüntü reformasyonuna uygun gelişmiş
yazılım desteği
YALANCI (+) EMBOLİ nedenleri
 Damarların bifurkasyonu
 Hacim ortalaması
 Hareket artefaktları (solunum hareketi, kalp
çarpması)
 Opasifiye olmamış pulmoner venler
 Hilusta lenf bezi
 Mukus tıkaçları
BİFURKASYON
Y.Berkman
Lenf
nodları
Solunum
artefaktı
Yalancı (-) tanı
 Teknik yetersizlik
Kontrast madde miktarı, kontrast maddenin veriliş
hızı, kesit kalınlığı
 Hareket artefaktları
 Yüksek kontrast artefaktları
Kronik PE
 Pıhtı içinde kalsifikasyon*
 Damar duvarına yapışık, duvar ile devamlılık
gösteren trombotik materyal
 Vasküler web
 Damar lümeninde daralma
 Pulmoner hipertansiyon
 Mozaik oligemi
 Subplevral skar alanları
Y.Berkman
MR anjiografi
 İyonizan radyasyon ve iyotlu kontrast madde
kullanılmaz
Kontrast madde allerjisi olanlarda ve gebelikte tercih
edilebilir
 Santral, lobar, segmental embolilerde duyarlı
 Süre BTA kadar kısa değil
 Deneyim gerekli
BTA
 Spiral BT ile uygun teknik ile santral, lobar,
segment arterleri değerlendirilir
 Spiral BT’ nin subsegmental emboliyi
değerlendirmede duyarlılığı % 63
 MSBT ile subsegmental emboliler yüksek
oranda değerlendirilebilir
BT anjiografi
BTA ve BTV ile venöz tromboembolik hadisenin
iki komponenti de değerlendirilebilir.
BTA’nin (-) öngörme oranı % 99
(-) spiral BT, sonradan klinik PE (%1)
(-) V/Q sintigrafisi, sonradan klinik PE (% 0)
Düşük olasılıklı V/Q sintigrafisinde ise (% 3)
Radiology 2000; 215:535-542
BT anjiografi
 Akciğer grafisinin normal değilse
 Hastanın bilinen akciğer ve kalp problemi var
ise
 V/Q sintigrafisinin değerlendirilmesinde
güçlük oluşturan durumlar veya kesin (normal
yada yüksek olasılık) tanı konulamayan
durumlarda