Özel Maliyetler Azalan Bakiyeler Yöntemiyle İtfa Edilebilir Mi?

Soru-Cevap
YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK ve BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.
12.12.2014
Özel Maliyetler Azalan Bakiyeler Yöntemiyle İtfa Edilebilir Mi?
Vergi Usul Kanununun 272’ nci maddesine göre, normal bakım, tamir ve temizleme giderleri
dışında, gayrimenkulleri genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak amacıyla
yapılan giderlerin, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet
bedeline eklenmesi gerekmektedir.
Anılan maddede ayrıca, “Gayrimenkuller kira ile tutulmuş ise veya elektrik üretim ve dağıtım
varlıklarının işletme hakkı verilmiş ise, kiracı veya işletme hakkına sahip tüzel kişi tarafından
yapılan bir ve ikinci fıkralardaki giderler bunların özel maliyet bedeli olarak ayrıca değerlenir.”
hükmü mevcuttur.
Dolayısıyla özel maliyet bedeli, kira ile tutulmuş gayrimenkuller için kiracı tarafından yapılan
ve söz konusu gayrimenkulün iktisadi değerini kalıcı olarak arttırıcı nitelikteki giderler şeklinde
tanımlanabilir.
Benzer şekilde, özel maliyet bedellerinin 1 Sıra No’ lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel
Tebliğindeki tanımı, özel maliyet bedeli, kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya
ekonomik değerinin sürekli olarak artırılması amacıyla yapılan giderler ile (normal bakım,
onarım ve temizleme giderleri hariç) bu gayrimenkulün kullanılması için yapılıp, kira süresinin
sonunda mal sahibine bırakılacak olan varlıkların bedellerini kapsar” şeklindedir.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, bir harcamanın özel maliyet bedeli olarak
nitelendirilebilmesi için,
1. Harcamanın yapıldığı gayrimenkulün kiralanmış olması,
2. Harcamanın kiracı tarafından yapılmış olması,
3. Kiralanan gayrimenkul için yapılan harcamaların gayrimenkulü genişletici ve iktisadi
değerini arttırıcı nitelikte olması,
4. Harcamaların daha sonra gayrimenkulün değerini azaltmadan kiracı tarafından
sökülmesinin mümkün olmaması,
gerekmektedir.
“Özel Maliyet Bedellerinin İtfası” başlıklı Vergi Usul Kanununun 327’ nci maddesinde,
Gayrimenkullerin, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve gemilerin iktisadî kıymetlerini
artıran ve 272 nci maddede yazılı özel maliyet bedelleri, kira veya işletme hakkı süresine
göre eşit yüzdelerle itfa edilir. Kira veya işletme hakkı süresi dolmadan, kiralanan veya
işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten sona
ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderler, boşaltma veya hakkın sona erdiği yılda bir
defada gider yazılır.
hükmü mevcuttur.
İşçiler Cad. 1213 Sok. Key Plaza No:47 D:503 Alsancak /İzmir
Tel (0232) 421 52 00 – Faks (0232) 421 53 00
e-posta : [email protected]
web: www.yontemymm.com.tr
Soru-Cevap
YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK ve BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.
Buna göre, özel maliyet bedellerinin itfa süresi, kira süresine bağlanmıştır. Ancak, kira ya da
işletme hakkı süresi dolmadan herhangi bir sebeple gayrimenkulün boşaltılması halinde,
henüz itfa edilmemiş (amortisman ayrılmamış) tutarların tamamı, gayrimenkulün boşaltıldığı
yılda bir defada giderleştirilebilir.
333 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ise, kira süresi belli olmayan özel maliyet
bedellerinin itfa süresi 5 yıl olarak tespit edilmiştir. Dolayısıyla, kira süresi belli değilse, özel
maliyet bedelleri için %20 oranında amortisman uygulanması gerekmektedir.
Yine aynı maddede, söz konusu harcamaların eşit yüzdelerle itfa edileceği hüküm altına
alınmıştır. Dolayısıyla, özel maliyet bedellerinin, azalan bakiyeler usulüyle (hızlandırılmış
amortisman uygulaması) itfa edilmesi mümkün olmayıp; bu harcamalar için normal
amortisman yönteminin uygulanması gerekmektedir.
Bilgilerinize sunarız,
Saygılarımızla.
Yöntem Yemnl Mal Müşavrlk Ve Bağımsız Denetm A.Ş.
İşçiler Cad. 1213 Sok. Key Plaza No:47 D:503 Alsancak /İzmir
Tel (0232) 421 52 00 – Faks (0232) 421 53 00
e-posta : [email protected]
web: www.yontemymm.com.tr