Yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Konuşma Metni

Değerli Basın Mensupları,
Basın toplantımıza hoş geldiniz. Sizleri saygıyla
selamlıyorum.
Bu toplantıda sizleri ana hatları itibarıyla Yeni Gelir Vergisi
Kanunu Tasarısı hakkında bilgilendirmek istiyorum.
Değerli Basın Mensupları,
Maliye Bakanlığı bünyesinde;




Kamunun,
Özel sektörün,
Sivil toplum örgütlerinin,
Akademisyenlerin ve uzmanların
Katkılarıyla hazırlanmış olan Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı
hakkında açıklamalar yapmaya başlamadan önce gelir ve
kazançlar üzerinden alınan vergilere ilişkin kısa bir
değerlendirme yapmak istiyorum.
1
OECD ülkelerinde, 2011 yılında gelir ve kazançlar üzerinden
alınan vergilerin GSYH’ye oranı ortalama % 11,4, AB
ülkelerinde ise ortalama %10,4’tür. Bu oran Danimarka’da
%29,4 ile en yüksek düzeyde olup, bunu %21 oranı ile Norveç
izlemektedir.
Bu oran ülkemizde ise %5,8’dir. Türkiye OECD Ülkeleri
arasında Meksika ve Slovakya’dan sonra gelir ve kazanç
üzerinden alınan en düşük vergi yüküne sahip üçüncü ülkedir.
Gelir ve kazançlar üzerinden alınan vergilerde ülkemiz
ekonomik kapasitenin çok altında bir vergi yüküne sahiptir.
2
Değerli Basın Mensupları,
Gelir vergisi günümüze kadar birçok değişikliğe maruz
kalmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 1960 yılında kabul edilmiş
olup, o tarihten bu zamana kadar birçok maddesinde 76 farklı
Kanunla değişiklik yapılmış, ek, geçici ve mükerrer
maddelerle birlikte madde sayısı 210’u aşmış ve Kanun
sistematiği bozulmuştur.
Ayrıca, gelir unsurları ile bu unsurlara ilişkin istisna, indirim
ve diğer müesseseler Kanunun değişik bölümlerinde dağınık
halde bulunmaktadır. Gelir Vergisi Kanununda yer alan bazı
temel müesseseler geçici maddeler ile yönlendirilir bir hal
almıştır.
Bu Tasarı ile 53 yıldır yürürlükte olan Gelir Vergisi Kanunu
yürürlükten kaldırıyor, değişen ekonomik ve mali ihtiyaçları
göz önünde bulundurularak yeni bir kanun yürürlüğe koymayı
hedefliyoruz.
3
Yeni Gelir Vergisi Kanunu basit, sade ve kolay anlaşılabilir
bir yapıda hazırlanmıştır.
Gelir vergisi kanununun hazırlanmasında şu ilkeler esas
alınmıştır.






Adil bir gelir vergisi sistemi oluşturmak
Yatırım, üretim ve istihdamı desteklemek
Ekonominin rekabet gücünü artırmak
Mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu teşvik etmek
Kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandırmak
Vergiyi tabana yaymak
Değerli Basın Mensupları,
4
Yeni Gelir
Vergisi Kanunu yedi temel eksen gözetilerek hazırlanmıştır.
Bu çerçevede;
 Mevcut Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi
Kanunu tek Kanun olarak birleştirdik.
 Beyana dayalı
öngördük.
vergileme
sistemini
genişletmeyi
 Vergi tabanı genişletiyor, istisnaları daraltıyoruz.
 Yatırım, üretim ve istihdamı teşvik ediyoruz.
 Vergiye gönüllü uyumu kolaylaştırıyoruz.
 Engellilerin ekonomik yaşama katılmasını teşvik eden
düzenlemeler yapıyoruz.
 Enerji tasarrufunu teşvik ediyoruz.
 Yürütmede etkinlik ve esneklik
Kurulunun yetkilerini genişletiyoruz.
için
Bakanlar
5
Hâlihazırda ek, geçici ve mükerrer maddeleriyle birlikte Gelir
Vergisi Kanunu 210 maddeden fazladır. Kurumlar Vergisi
Kanunu ise 45 maddedir. İki kanunu birleştiren yeni Gelir
vergisi Kanunu ise sadece 95 maddeden oluşmaktadır.
6
Değerli Basın Mensupları,
Tasarı
ile
beyana
dayalı
yaygınlaştırılmasına
yönelik
öngörüyoruz.
vergileme
sisteminin
önemli
değişiklikler
Bu kapsamda, ücretler ve istisna kapsamındaki bazı serbest
meslek kazançlarından, belirlenen haddi aşanların için
beyanname vermesini öngörüyoruz.
Beyanname verilmesi durumunda, vergi adaletine uygun
olarak, gerçek giderler, yapılan bağış ve yardımlar, eğitim ve
sağlık harcamaları matrahtan indirilebilecektir.
7
Sayın Basın Mensupları,
Vergi tabanının genişletilmesi Tasarının temel amaçlarından
birisidir.
Bu çerçevede, kentsel rantların ve sermaye kazançlarının
vergilemesindeki istisnaları daraltıyoruz.
Kira gelirlerinde götürü gider uygulamasını sınırlandırıyoruz.
Birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunanlar bundan
böyle basit usulden yararlanamayacaklar.
8
Kurumların, yönetim kurulu üyelerine ortaklık payı ile orantılı
olmaksızın ödenen kâr payları bundan böyle ücret olarak
tarifeye göre vergilendirilecek.
Uluslararası uygulamalara paralel olarak; yabancı iş adamları,
uzmanlar ve basın yayın çalışanları, Türkiye'de 3 tam yıldan
fazla kalırsa tam mükellef olacak.
Genç girişimcileri teşvik ediyoruz.
Ticari faaliyet nedeniyle ilk defa gelir vergisine tabi olacak 29
yaşını aşmamış genç girişimciler üç yıl boyunca asgari ücrete
isabet eden kazançları üzerinden vergi ödemeyecekler.
Tasarı ile tarımsal üretimi desteklemeye yönelik çok önemli
vergisel teşvikler getiriyoruz.
9
Belirli bir ölçek ekonomisine ulaşarak zirai faaliyette bulunan
sermaye şirketleri, kollektif şirketler ve adi komandit şirketler,
çiftçi gibi vergilenecek.
Halen, gerçek usulde vergilemeyi gerektiren biçerdöver,
kamyon ya da iki traktöre sahip olmak bundan böyle gerçek
usulde vergilendirme nedeni sayılmayacak
Ticari kazanç olarak vergilemeyi gerektiren; sertifikalı tohum,
fide, hayvan fetüsü ve benzerinin üreticiliği zirai faaliyet
kapsamına alınıyor.
Çiftçi ve çiftçi sayılanların yanında bilfiil zirai faaliyette
çalışan işçilerin asgari ücrete tekabül eden ücretleri gelir
vergisinden istisna ediliyor.
Değerli Basın Mensupları,
Yine bu Tasarı ile beyanname verme süreleri bir ay öne
çekilerek, dördüncü dönem geçici vergi beyannamesini de
kaldırıyoruz.
Basit usule tabi mükellefler kayıtlarını kendileri tutabilecekler.
10
 Kira gelirleri için; eşin anne ve babasının kullanımına
bedelsiz olarak tahsis edilen konutlarda “emsal kira
bedeli esası” uygulanmasından vazgeçiyoruz.
 İkamet amacıyla satın alınan tek konutun ne zaman
satılırsa satılsın elden çıkarılmasından doğan kazançlar
gelir vergiden istisna edilmektedir.
Enerji ürünleri ithalatı toplam ithalatımız içinde önemli bir yer
tutmaktadır.
Türkiye’nin yurt dışına ödediği enerji faturasını azaltmak
amacıyla tasarıda enerji tasarrufunu teşvik ediyoruz.
Tasarı ile;
 Isı yalıtımı
 Enerji tasarrufu
Sağlamak amacıyla yapılan harcamaların elde edilen kira
gelirinden doğrudan indirilmesine imkân sağlanmaktadır.
11
Günümüzde, hızla değişen ekonomik ve sosyal koşullara
sağlıklı ve hızlı bir şekilde adapte olabilmek ve vergi
uygulamalarında etkinlik ve esneklik sağlayabilmek gittikçe
önem kazanmaktadır.
Bu kapsamda, Bakanlar Kurulu;
 Beyana dayalı sistemin yaygınlaştırılması için
beyanname verme zorunluluğuna ilişkin eşik değerleri
değiştirilebilecek,
 Zirai kazançlara yönelik ölçütleri; üretim havzaları,
bölgeler, iller, mükellef grupları, arazi ve ürün türleri ile
üretim türüne göre farklılaştırabilecek,
 Kanunda öngörülen maktu tutar ve oranların her türlü
özellikli duruma göre farklılaştırılabilecektir.
12
Saygıdeğer Basın Mensupları,
Konuşmama burada son verirken, hepinizi saygı ve sevgiyle
selamlar, ilginiz için teşekkür ederim.
13