YURTDIŞINDAN ALINAN HİZMETLERLE İLGİLİ ELEŞTİRİLER

YURTDIŞINDAN ALINAN HİZMETLERLE İLGİLİ ELEŞTİRİLER
Zeki GÜNDÜZ
24.09.2014
Değerli DÜNYA okurları, son zamanlarda vergi incelemelerinde yurtdışındaki ilişkili
şirketlerden alınan hizmetler bir çok açıdan sorgulanmaya başladı.
Hizmeti kısmen veya tamamen reddeden yaklaşım
Bazı incelemelerde, “Yapılan açıklamalar ve sunulan belgeler beni tatmin etmedi. Bu nedenle
ilişkili şirketten aldığınızı iddia ettiğiniz hizmetin; alındığını düşünmüyorum/size bir yarar
sağladığını düşünmüyorum/ bu gruba mensup olmanız nedeniyle katlandığınızı düşünüyorum/
Türkiye’deki işle ilgili olduğunu düşünmüyorum” vb. gerekçelerle, yurtdışındaki ilişkili
şirketten gelen hizmet faturalarının kısmen veya tamamen reddedildiğine şahit oluyoruz.
Hizmet değil know-how/ gayrimaddi hak ödemesidir iddiası
Şayet inceleme elemanı hizmetin alındığına kanaat getirdi ise, bu kez; “Bu ödeme hizmetin
karşılığı değil, ilişkili şirketin tecrübesinden, birikiminden yararlanmanın karşılığı, bu nedenle
de ödeme danışmanlık tipi bir ödeme değil, gayrimaddi hak bedeli (know-how/royalty)
karakterli bir ödemedir.” değerlendirmesi yapılmaktadır.
Böyle olunca, ödeme net sayılarak üzerinden, Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması’nın var
olup olmamasına bağlı olarak, brütleştirmek suretiyle %20 veya %10 kurum stopajı
hesaplanmakta, ilave matrah farkı üzerinden ayrıca sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanması
yoluna gidilmektedir.
Ödenen lisans bedelini reddeden yaklaşım
Bazı incelemelerde, çok uzun yıllardan beri ödenegelen lisans bedelleri, bir gerekçe de
gösterilmeden, fuzulen ödendiği ifade edilerek reddedilmiştir.
Ödenen lisans bedelini çok bulan yaklaşım
Öteden beri yapılan lisans ödemesi, bulunan gizli bir emsale göre daha yüksek olduğu iddiası
ile, fazlalık kısmı itibariyle reddedilmiştir.
Mukimlik belgesi sorunu
Yurtdışına yapılan ödeme, Türkiye’nin Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması bulunan bir
ülkenin mukimine yapılmış ve bu çerçevede stopaj uygulanmamışsa, ilgili dönem itibariyle
mukimlik belgesi olup olmadığı aranmakta, mukimlik belgesi yok ve ibraz edilemiyorsa
stopaj tarhiyatı yapılabilmektedir.
Lisans ödemesini ithal ettiğin malın gümrük kıymetine ekledin mi?
Şirket lisans ödemesi yapmış, bu ödeme üzerinden stopaj ve sorumlu sıfatıyla KDV yapmış
olmasına rağmen, şayet bu tutarı ithal ettiği malın değerine ilave etmemişse, etmesi gerektiği
iddia edilebilmekte, sorumlu sıfatıyla ödediği KDV dikkate alınmaksızın bu kez de gümrük
idaresince KDV tarhiyatı yapılabilmektedir.
Geç ödeme nedeniyle kur farkı oluşmuşsa
Yurt dışından gelen hizmet faturasının ödenmesi sırasında bir kur farkı oluşmuşsa, kur
farkının da sorumlu sıfatıyla KDV’ye (stopaja tabi bir işlemse stopaja da) tabi tutulması
gerektiği iddia edilmektedir.
Sonuç
Bugün bazı eleştiri konularını zikretmekle yetindik, hem listeye, hem de bu konularla ilgili
görüşlerimi paylaşmaya devam edeceğim.
http://www.dunya.com/ sitesinden 26.09.2014 tarihinde yazdırılmıştır.