Deniz Ticaret Enstitüsü

Stj. Av. Hatice KARACA
T
ürkiye’de ve uluslararası denizcilik piyasalarında tanınır ve güvenilir bir eğitim – araştırma kurumu olmak amacıyla kurulan Deniz
Ticaret Enstitüsü; uluslararası standartlarda araştırma
ve enformasyon faaliyetleri ile denizcilik piyasalarına aktif bilgi paylaşımları sağlanması ve yönetici
sınıfı deniz ticareti uzmanları yetiştirilmesi temel
ilkesi ile faaliyetini sürdürmektedir. Enstitünün en
temel görevi toplam kalite yönetimi çerçevesinde,
katılımcılara ileri akademik bilgi ve yönetim becerileri kazandırmak, tüm teknolojik altyapıyı sunarak
deneyimlerini arttırmak ve arge faaliyetleri ile denizcilik piyasalarına karar alma verileri sunmaktır. Deniz
Ticaret Enstitüsü ile ilgili bilgi için Enstitü Müdürü
Oğuzhan Üçok ile görüştük.
Enstitünün kuruluş hikâyesinden bahsedebilir misiniz?
İlk 2008 yılında Londra’da yeni çıkan denizcilik krizi
üzerine bir IMO toplantısı yapılmıştı ve biz de toplantıya katılmıştık. Toplantıdan dünyada deniz finansmanında ihtisaslaşmış deniz hukukçularına ihtiyaç
olduğu sonucu çıkmıştı. Zaten bizim ülkemizde bu
eksiklik fazlasıyla olduğu için London Institute’deki
yetkililer ile görüştük ve Türkiye’de de bir enstitü
açılması için girişimlerde bulunduk. Bununla birlikte
Enstitünün kurulma hikâyesi başlamış oldu.
Enstitünüz ile dünyadaki diğer deniz ticaret okulları
arasındaki benzerlikler ve farklılıklar nelerdir?
Dünyadaki Deniz Ticaret Hukuku üzerine eğitim
veren okullar yüksek lisans düzeyinde okullardır.
Bizim enstitümüz ise bir ihtisas okuludur. Yani lisansını tamamlamış ve Deniz Ticaretinin ilgili alanlarında
ihtisaslaşmak isteyen lisans eğitimini bitirmiş herkese
hitap edebilir. Hukuk lisans eğitimini almış biri, Deniz
Ticaret Hukuku sertifikası programına dahil olabilir ve bu alanda ilerleyebilir. Mühendislik lisansını
tamamlamış biri gemi teknik yönetimi sertifikası
programına dahil olabilir.
Avrupa’daki deniz ticareti eğitimi alanı ile ülkemizdeki
eğitimi kıyasladığımızda neler söyleyebilirsiniz?
Avrupa’daki ihtisas eğitimleri ile ülkemizdekini karşılaştırdığımızda ciddi sorunlar olduğunu görebiliriz.
Bu özellikle denizcilik alanında daha belirgin bir
şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunun sebebi ülkemizde
bilgiye ve nitelikli elemanlara ulaşmaktaki zorluğumuzdur. Eğer ülkenizde deniz ticaret alanı ile ilgili
nitelikli arge çalışmaları yapılmıyorsa bu alanda kalifiyeli deniz ticaret uzmanları yetiştirmeniz tabi ki çok
zor oluyor. Avrupa’da 1950’lerde 2. Dünya Savaşından
sonra Marshall yardımları ile deniz ticaret alanı hızla
gelişti ve bunun üzerine Deniz Ticaret Hukukunu
ve finansmanını geliştirenler de İngiltere, Almanya,
Hollanda gibi ülkeler oldu. Bu ülkeler bu gelişmeleri takiben daha nitelikli uzmanlar yetiştirmek için
vakıflar kurdular ve eğitim seviyelerini buna göre
yükseltip burs imkânları sağladılar. Şu an dünyadaki bütün iyi Deniz Ticaret okullarına baktığınızda
eğitmenlerin bu vakıflarda eğitimlerini tamamlamış
olduklarını görebilirsiniz.
2014/2 | Hukuk Gündemi 49 Türkiye’de böyle burs imkânı sağlayan kurumlar var
mıdır?
Türkiye’de böyle burs imkânları sağlayan maalesef
bir vakıf yok şu anda. Türkiye’de IMLI programı için
mütemadiyen burs imkânı sağlamaya çalışıyorlar
ama ne kadar sağlıklı ilerliyor bilemiyorum.
Enstitünün akademik kadrosu nasıl belirlenmektedir?
Deniz Ticaret Enstitüsünün akademik kadrosu tamamen denizci kökenli, bu işte uzmanlaşmış kişilerden
oluşuyor. Tabii ki, karşımızdakinden bir kaptanlık
deneyimi beklemiyoruz ama bu konuda aktif olarak
çalışmış ya da eğitimlerini bu alanda devam ettirmiş akademisyenlerden oluşuyor. Örneğin Deniz
Ticaret Hukuku alanında eğitim veren kadromuz
yüksek lisans, doktora eğitimi tamamlamış ve aktif
olarak da deniz ticaret hukuku alanı ile ilgilenen
avukatlardan oluşmaktadır. Hocalarımızın özellikle
Kıta Avrupası Hukuku ve Common Law’a hakim
olmasını koşulunu arıyoruz.
Enstitüde yapılan eğitimde nasıl bir uygulama
izlenmektedir?
Eğitim sürecinde eğitmenler kendilerine verilen
müfredatı harfiyen uygularlar. Enstitü kendi notlarını
verir ve hocalar da tabii ki buna takviye yapabilirler.
Kaynak sıkıntısı olamayan bir kurumdur. Dünyada bu
alanda çıkan her türlü yayın kurumumuzda bulunmaktadır. Ancak bunda katılımcını ilgi ve alakası
da çok önemlidir. Kaynaklar konusunda özellikle
50 Hukuk Gündemi | 2014/2
hukuk alanında katılımcıların tek handikabı genellikle
İngilizce yayımların olmasından kaynaklanmaktadır.
Maalesef ülkemizdeki hukuk alanında İngilizce eğitimi çok da nitelikli olmadığından katılımcılar bu
noktada biraz sıkıntı yaşıyorlar. Deniz Ticaret Hukukunda yayımlanmış Türkçe kaynaklar da ne yazık ki,
yok denecek kadar az.
Eğitimler, eğitmenin hazırladığı notlar, slaytlar ve
keysler ile yapılmaktadır. Eğitimlerin tamamı Bahçeşehir Üniversitesinin Mesleki Teknik Eğitim Geliştirme
Merkezinin Şişli Kampusunda devam etmektedir.
Bahçeşehir Üniversitesi bu konuda bize her türlü
imkânı sağlıyor. Deniz Ticaret Enstitüsünün bugün
bu noktalara gelmesindeki en önemli etkenlerden
biriside Bahçeşehir Üniversitesi ile olan işbirliğidir.
Üniversite yönetimi Deniz Ticaret alanının öneminin
fazlasıyla farkında ve böylelikle bize gereken her türlü
yardımı yapmaktalar.
Enstitüdeki akademik takvim hangi aşamalardan
oluşmaktadır?
Deniz Ticaret Enstitüsü sertifika programında ilk 2
hafta Temel Deniz Ticaret alanı üzerine bilgiler verilir. Geminin A’dan Z’ye her türlü donanımı, deniz
ticaretindeki gemi modelleri gibi teknik bütün bilgi
anlatılır. Daha sonra ticari bilgi kısmı anlatılır. Gemi
finansmanı, denizcilik ekonomisi, denizcilikte arztalep Baltık piyasaları gibi ticari her türlü bilgi katılımcılara eğitim olarak verilir. Bundan sonra artık part
part deniz hukuku alanında uluslar arası sözleşmeler,
çatışma çatma gibi hukuk eğitimleri anlatılır. Eğitimin sonunda bir sınava tabii olan katılımcılar başarı
oldukları takdirde Bahçeşehir Üniversitesinin Mesleki
Teknik Eğitim Geliştirme Merkezi ve Deniz Ticaret
Enstitüsü tarafından profesyonel sertifika almaya
hak kazanırlar.
Hukukçular için deniz ticaret hukuku eğitimi ve iş
imkânları konusunda neler söyleyebilirsiniz?
Avukatlar ve stajyer avukatlar için bu alanda yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlanması çok
önemli. Bunun başlıca sebepleri sayının fazla olması
ve ihtisaslaşmanın yeterince olmamasından kaynaklanmaktadır. Sertifika eğitimi elbette ki birçok kapıyı
açacaktır ancak, bunun yanında akademik eğitim de
oldukça önemlidir. Avukatların bu konuda çalışmaları
onlara çok büyük kapılar açacaktır çünkü muazzam
bir ihtiyaç olduğu ve bereketli bir alan olduğu herkes tarafından bilinmektedir. 2013 yılının Haziran
ayında İstanbul’da Marine Money adında bir konferans yapıldı. Konferansta dünyadaki en büyük deniz
bankalarından birisi olan North Bankasının Ceosu
dünyada gemi finansmanına hakim hukukçuların
arandığını söyledi. Çünkü 2008 yılında o kadar çok
kredi açıkta kaldı ki, bu noktada hukuki savunmalarını
yapacak avukat bulamadıklarını, bu alanın ne kadar
önemli olduğunu ve ihtiyaç duyulduğunu vurguladılar. Bu örnek sizlerin bu alanda adım atmasının ne
kadar önemli olduğunu görmenizde yeterli olacaktır.
Şu ana kadar Enstitü olarak 1000’e yakın mezun
verdik ve hepsinin söylediği “İlk başta korkuyorduk
ama şimdi iyi ki yapmışız”. Azmettiğiniz, çalıştığınız,
dilinizi geliştirdiğiniz sürece yapamayacağınız bir
durum yoktur.
Barolar ile ortak çalışmalar yapmayı düşünüyor musunuz?
Barolar ile işbirliğine girmek için birkaç çabamız oldu,
eğer gerçekleşseydi çok da iyi şeyler ortaya konulabilirdi. Ancak ben inanıyorum ki uygun ortamlar
sağlandığında birlikte güzel işler yapılabilir.
Hukukçuların Enstitüye ilgi ve alakaları ne yoğunluktadır?
Hukukçuların sertifika programına ilgileri çok yüksek
ve bana göre bu, umut verici bir durum.
Enstitüden mezun olanlar için referans sağlıyor musunuz?
Enstitümüz başarılı öğrencilerimiz ile ilgili tabi ki
her türlü referansı sağlamak için elinden geleni
yapmaktadır.
Sertifika programının ücretleri uygun mudur?
Ücretler olabildiğince herkesin ulaşabileceği miktarda. Erken kayıt döneminde katılımcılara uygun
ücretli programlar sağlamaya çalışıyoruz.
Deniz Ticaret Enstitüsü hakkında verdiğiniz bilgiler için
çok teşekkür ederiz.
Ben teşekkür ederim. Deniz Ticaret Hukuku ile ilgilenen tüm hukukçuları Enstitümüze davet ediyor,
çalışmalarınızda başarılar diliyorum.
2014/2 | Hukuk Gündemi 51

Download Report