Yeraltından Filmler: Andy Warhol + Lou Reed

Yeraltından Filmler
Fılms from the Underground
Andy Warhol + Lou Reed
FILMS
FILMS FROM
THE
UNDERGROUND
THE UNDERGROUND
ANDY WARHOL
ANDY
WARHOL++
LOU
LOU REED
REED
Pera Film sezon finalini Yeraltından Filmler: Andy Warhol ve Lou Reed programı ile
yapıyor. Program Andy Warhol’un bir film yönetmeni olarak, özellikle de 1960’ların
sonundan itibaren müzik dünyası üzerindeki etkisini ele alıyor. 2013’te ölen Lou
Reed’e bir saygı niteliği de taşıyan program, Warhol’un üç anıtsal filmini içeriyor:
The Chelsea Girls (Chelsea Kızları), Vinyl (Vinil) ve The Velvet Underground: A
Symphony of Sound (The Velvet Underground: Sesler Senfonisi).
1942 Brooklyn, New York doğumlu efsanevi rock müzisyeni solist, gitarist ve şarkı
yazarı Lou Reed, 2013’te, 27 Ekim’de öldü. Reed, dönemin popüler müziğinin çok
ilerisinde sanatsal ve siyasi bir vizyonu olan The Velvet Underground grubunun
1965’te kurulmasının ardından, 40 yılı aşkın bir süre boyunca Amerikan avangart
müziğin öncüsü oldu. Reed’in cesur ve gerçekçi şarkı sözlerinin acımasız
dürüstlüğü ve “sound”u onu 1960’lar ve 70’ler boyunca kaybedenlerin kültürel
ikonu haline getirdi. Reed 1965’te, klasik müzik eğitimi almış olan kemancı ve
piyanist John Cale, basçı ve gitarist Sterling Morrison, davulcu Maureen Tucker ve
solist Nico ile birlikte The Velvet Underground’u kurdu. O dönemde yapılan müziğin
iyimserliğini ve hafifliğini atıp, çok iyi bildikleri yürek burkucu kent gerçeklerini kon
edinen Heroin ve All Tomorrow’s Parties gibi şarkılar yaptılar. The Velvet
Underground, 1960’ların baskın hippi ve çiçek çocukları kültürüne bir alternatif
olmanın da ötesinde, popüler müziğin sınırlarını da aşan sanatsal ve siyasi bir
vizyona sahipti. Andy Warhol bu grubun menajeri oldu ve ilk albümleri The Velvet
Underground and Nico’nun kapağını tasarladı. Grubun unutulmaz imajını
oluşturmuştu.
231 doğu 47. caddede yer alan ve “The Factory” olarak bilinen, gümüş boyalı,
alüminyum folyo kaplı bir stüdyoda çalışmalarını gerçekleştiren Warhol, film ve
video işleri yaptı. İlk filmlerini 1963’te yeni aldığı “Bolex” kamerayla çeken Warhol,
ilk video deneylerini 1965’te yapmaya başladı. Warhol ve Paul Morrissey’in
birlikte yönettiği Chelsea Kızları, Warhol’un yakın çevresinde ve hayranları
arasında yer alan, uyuşturucu kullanan, travesti, görünüşte ahlaksız
“süperstar”ları ele alan 12 doğaçlama vinyetten oluşuyor. Film 1966 yazında
Chelsea Oteli’nde, Warhol’un “Factory”sinde ve The Velvet Underground’un 3.
caddedeki apartman dairesinde çekildi. Warhol Vinyl’i, Stanley Kubrick’in A
Clockwork Orange (Otomatik Portakal) adlı filminden altı yıl önce tamamladı;
Anthony Burgess’in romanının haklarını almak için 3.000 dolar ödemişti. Ronald
Tavel bu hikayeyi kültürel uyumsuzluğun araştırılmasına serbestçe uyarladı,
Factory’nin müdavimleri de genç bir serserinin, deriler giymiş sado-mazoşistler
tarafından rehabilite edilişini oynadı. Andy Warhol, 1966 tarihli bu belgeselin
sonunda “Yeni bir grubun sponsorluğunu üstlendik,” diye açıkladı. “Adı The Velvet
Underground.” Çok sonraları Brian Eno, dinleyen herkese kendi grubunu kurma
ilhamı veren grup olarak tanımlayacaktı The Velvet Underground’u, ama aynı yıl
Warhol, The Velvet Undrground: A Symphony of Sound’u yaptı. Filmde John Cale,
Lou Reed ve (tef çalan) Alman şarkıcı Nico gibi genç ama artık hakkında çok
konuşulan rock ikonoklarından oluşan grup, 67 dakikalık enstrümantal bir
doğaçlama çalıyor. Filmi New York’taki stüdyosu “Factory”de çeken Warhol ve
ekibi bunu bir konser filmi olarak değil, The Velvet Underground’un canlı
konserlerinden önce gösterilecek bir eğlencelik olarak düşünmüştü.
Pera Film’s season finale Films from the Underground: Andy Warhol and Lou Reed
explores Warhol as a film director, as well as his influence particularly in music
from the late 1960s. The program, also a tribute to Lou Reed who recently passed
away in 2013, embraces three monumental films by Warhol: The Chelsea Girls,
Vinyl and The Velvet Underground: A Symphony of Sound.
Lou Reed, legendary rock musician and songwriter, passed away October 27 this
past year in 2013. Singer, songwriter and guitarist Reed was born on March 2,
1942, in Brooklyn, New York. For more than 40-years, Reed was at the forefront
of American avant-garde music, beginning with creation of the Velvet Underground
in 1965, a band with artistic and political visions far beyond the popular music of
the time. Gritty and realistic, the brutal honesty of Reed’s lyrics and sound made
him a cultural icon of the disenfranchised throughout the ’60s and ’70s. In 1965,
along with classically trained violinist and pianist John Cale, bass and guitar
player Sterling Morrison, drummer Maureen Tucker, and singer Nico, Reed formed
the Velvet Underground. They cast off the optimism and light-hearted quality of
the popular music of the time and made their mark with songs like “Heroin” and
“All Tomorrow’s Parties,” which engaged the harrowing urban realities they knew
well. More than just an alternative to the prevailing ’60s culture of hippies and
flower power, the Velvet Underground was a band with an artistic and political
vision beyond the realms of popular music. Andy Warhol became the band’s
manager and designed the signature image, the artwork for the cover of their first
album, The Velvet Underground and Nico.
Operating out of a silver-painted, and foil-draped studio nicknamed The Factory,
located at 231 East 47th Street, Warhol embraced work in film and video. He
made his first films with a newly purchased Bolex camera in 1963 and began
experimenting with video as early as 1965. Chelsea Girls, co-directed by Warhol
and Paul Morrissey, consists of twelve improvised vignettes featuring the druggy,
draggy, seemingly morally bankrupt “superstars” who constituted Warhol’s
entourage and inner circle. The film was shot in summer and fall of 1966 in the
Hotel Chelsea, at Warhol’s “Factory” studio and in the apartment where the Velvet
Underground lived on 3rd Street. Warhol presented Vinyl six years before Stanley
Kubrick’s A Clockwork Orange; he had paid $3,000 for the rights to Anthony
Burgess’ novel. Ronald Tavel loosely adapted the story into this exploration of
cultural incompatibility in which Factory regulars enact the rehabilitation of a
young hoodlum by leather-clad S&M practitioners. “We’re sponsoring a new
band,” announced Andy Warhol at the end of this 1966 documentary: “It’s called
the Velvet Underground.” Brian Eno would much later call it the band that inspired
every single one of its listeners to start bands of their own, but that same year,
Warhol produced The Velvet Underground: A Symphony of Sound. The film shows
the group, which features young but now much-discussed rock iconoclasts like
John Cale, Lou Reed, and (on tambourine) the German singer Nico, performing a
67-minute instrumental improvisation. Shooting at his New York studio the
Factory, Warhol and crew intended this not as a concert film but as a bit of
entertainment to be screened before actual live Velvet Underground shows.
Chelsea Kızları
The Chelsea Gırls
Chelsea Kızları The Chelsea Girls, 1966, 204’
16 mm film, siyah beyaz ve renkli, sesli 16mm film, black and white, color, sound
16 mm’den DVD’ye transfer Transferred from 16 mm to DVD
The Andy Warhol Museum, Pitssburgh Koleksiyonu
Collection of The Andy Warhol Museum, Pittsburgh
Katkı Contribution The Andy Warhol Foundation fr the Visual Arts, Inc.
©2014 The Andy Warhol Museum, Pittsburgh, PA, bir Carnegie Institute Müzesi
a Museum of Carnegie Institute
Tüm hakları saklıdır. All rights reserved.
1960’larda yapılan ve ana akım tarafından belli bir oranda kabul edilmiş ilk
“underground” filmlerden biri olan Chelsea Kızları (New York’ta çok başarılı
oldu, Los Angeles ve San Francisco’da gayet iyi karşılandı, Chicago ve Boston’da
yasaklandı), Warhol’un çevresindeki “süperstar”lara uzun uzun, gözünü
kırpmadan bakan bir film oldu; New York’ta uzun yıllardır yazarlar, sanatçılar ve
bohemlerin gözde mekanı olan, kötü şöhretli Chelsea Hotel’deki odalarında bu
süperstarlar kamera karşısına geçti. 3 saat süren filmde, Brigid Berlin (Düşes),
Nico, Mario Montez, Ondine (Papa), Ingrid Superstar, International Velvet, Rene
Richard, Eric Emerson, Gerard Malanga, yönetmen Marie Menken, Ari Boulogne
(Nico’nun oğlu), müthiş görünümlü genç Mary Woronow –“The Exploding Plastic
Inevitable”da The Velvet Underground’la birlikte dans etmişti- ve başkaları rol
alıyor. Film bölünmüş ekranda, aynı anda iki projeksiyon makinesinden ve yer
değiştiren ses kayıtlarıyla gösterilmiş, siyah beyaz ve renkli çekimlerden
oluşuyordu.
One of the first “underground” films of the 1960’s to achieve a degree of
mainstream acceptance (it was an actual hit in New York City, was well-received
in Los Angeles and San Francisco, and was banned in Chicago and Boston),
Andy Warhol’s The Chelsea Girls offered a long, unblinking look into the lives of
Warhol’s retinue of “superstars” as they showed off for the camera in their
various rooms in the notorious Chelsea Hotel, long a favored New York hangout
for writers, artists and bohemians. Brigid Berlin (“The Duchess”), Nico, Mario
Montez, Ondine (“The Pope”),
Ingrid Superstar, International
Velvet, Rene Richard, Eric
Emerson, Gerard Malanga,
filmmaker Marie Menken, Ari
Boulogne (Nico’s son) a
gorgeous young Mary Woronov—
who danced with the Velvet
Underground as part of “The
Exploding Plastic Inevitable”—
and others are seen in the film’s
three and a quarter-hour
running time The film was
presented as a split screen,
running simultaneously on two projectors with alternating soundtracks. It was a
mixture of B&W and color footage.
20 - 25 Haziran June 2014
Gösterim Programı
Screenıng Schedule
Vinil
Vınyl
Vinil Vinyl, 1965, 67’
16 mm film, siyah beyaz, sesli
16mm film, black and white, sound
16 mm’den DVD’ye transfer /
Transferred from 16 mm to DVD
The Andy Warhol Museum, Pitssburgh
Koleksiyonu / Collection of The Andy
Warhol Museum, Pittsburgh
Katkı Contribution
The Andy Warhol
Foundation for the Visual Arts, Inc.
©2014 The Andy Warhol Museum,
Pittsburgh, PA, bir Carnegie Institute Müzesi
a Museum of Carnegie Institute
Tüm hakları saklıdır. / All rights reserved.
Andy Warhol’un 1965 tarihli filmi Vinyl, Anthony Burgess’ın romanı A Clockwork
Orange’ın daha az bilinen bir uyarlaması. Kubrick’in 1971’de gösterime giren
saldırgan yorumuna karşılık Warhol’un versiyonu, neredeyse pornografik,
işlenmemiş, homoerotik imgelerle bezenmiş, saf duyum üzerine bir meditasyon.
Bu erken dönem cinsel fetişizm odaklı filmler, 1968’de Valerie Salonas’ın
Warhol’u öldürme girişiminin ardından dolaşımdan çekildi, ama Vinyl, “queer”
sinemada Warhol’un öncü rolünü kanıtladı.
Andy Warhol’s 1965 film Vinyl is the lesser-known adaptation of Anthony
Burgess’s novel A Clockwork Orange. Rather than the aggression of Kubrick’s
interpretation, which came out in 1971, Warhol’s version is a meditation on
pure sensation, infused with raw, homoerotic and borderline pornographic
images. These early, sexually fetishistic films fell out of circulation following the
attempt made on his life in 1968 by Valerie Salonas, but Vinyl is proof of
Warhol’s role as a pioneer in queer cinema.
Seslerin Senfonisi:
The Velvet Underground ve Nico
A Symphony of Sound:
The Velvet Underground and Nıco
Seslerin Senfonisi: The Velvet Underground ve Nico
A Symphony of Sound: The Velvet Underground and Nico , 1966, 66’
16 mm film, siyah beyaz, sesli
16mm film, black and white, sound
16 mm’den DVD’ye transfer / Transferred from 16 mm to DVD
The Andy Warhol Museum, Pitssburgh Koleksiyonu
Collection of The Andy Warhol Museum, Pittsburgh
Katkı Contribution The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc.
©2014 The Andy Warhol Museum, Pittsburgh, PA, bir Carnegie Institute Müzesi
a Museum of Carnegie Institute
Tüm hakları saklıdır. All rights reserved.
Warhol’un artık klasikleşmiş, 1966 tarihli müzik belgeseli için eleştirmenler
“sonsuza dek şık” derken, biyografi yazarı Victor Boris’e göre “The Velvet
Unerground’un en iyi görsel kaydı”ydı. “Factory”de bir prova sırasında kaydedilen
ve Ocak 1966’da çekilen film, grubu büyük olasılıkla “Film-Makers’
Cinematheque” bodrum salonundaki açılış konserleri için prova yaparken
gösteriyor. Warhol’un gruba tanıştırdığı Alman şarkıcı ve oyuncu Nico bir
tabureye oturmuş tef çalıyor, oğlu Ari ise yerde ayaklarının dibinde oyun oynuyor.
İki bobinde çılgın kamera numaraları ve psikedelik zumlamalar görülüyor, bu da
filmin The Velvet Underground sahnedeyken, çift ekran olarak arkalarında
gösterilmek üzere çekilmiş olduğunu düşündürüyor.
20 Haziran June
Cuma Frıday
22 Haziran June
Paz ar Sunday
19:00 Vinil
Vinyl
20:30 Seslerin Senfonisi:
The Velvet Underground
ve Nico
A Symphony of Sound:
The Velvet Underground
and Nico
14:00
Chelsea Kızları
The Chelsea Girls
25 Haziran June
Çarsamba Wednesday
19:00 Vinil
Vinyl
21 Haziran June
Cumartesi Saturday
15:00 Chelsea Kızları
The Chelsea Girls
20:30 Seslerin Senfonisi
The Velvet Underground
ve Nico
A Symphony of Sound:
The Velvet Underground
and Nico
İndirimli Müze giriş biletiyle bir seans izlenebilir.
Admission with reduced museum tickets.
Pera Müzesi Dostları, Pera Film programlarına ücretsiz katılıyor!
Screenings are free of admissions for Friends of Pera Museum!
Warhol’s classic 1966 music documentary has been described by critics as
“eternally chic” and, according to writer and biographer Victor Bockris, “remains
the single best visual record of the Velvet Underground”. Recorded during a
practice session at the Factory; shot in January 1966, it shows the group
rehearsing for what was probably their opening at the Film-Makers’
Cinematheque basement theater. Nico, the German singer and actress whom
Warhol introduced into the band, sits on a stool and bangs a tambourine, while
her son Ari plays on the floor at her feet. The two reels contain a great deal of
wild camerawork and psychedelic zooming, which indicates that this film was
intended for exhibition, probably in double-screen, behind the Velvet
Underground on stage.
işbirliğiyle / in collaboration with