Depo Binası

BÖLÜM 4
DEPO BİNASI,
DIŞ ve İÇ ÇEVRESİ
1
İÇERİK
 Genel Bilgi
 Depo Binasının Özellikleri [Arazi, Kat Sayısı, Yapı, Zemin, Duvar
ve Pencereler, Çatı, Kapı-Rampa-Körük Sistemleri, Aydınlatma
Sistemleri, İklimlendirme (Isıtma-Soğutma-HavalandırmaNemlendirme-Nemden Arındırma) Sistemleri, Elektrik, Su,
Telefon, Data Hattı, Kablosuz Erişim Tesisatları]
2
İÇERİK
 Depo Dış Çevresi [Yollar ve Trafik, Sundurma, Çitler ve Manevra Alanı,
Araç Parkları, Giriş Kapısı ve Kantar, Sigara İçme Alanı, Kap Onarım ve
Depolama Alanı, Akü Şarj Alanı, Âfet Durumunda Toplanma Bölgesi,
Yağmur Suyu Toplama Deposu, Atık Alanları, İmhâ Alanı]
 Depo İç Çevresi [Raflı Alan, İstif Alanı, Koridorlar, Karantina Alanı, İade
Alanı, Yükleme/Boşaltma Alanları, Çapraz Sevkiyat Alanı, Katma Değerli
Hizmetler Alanı, Paketleme ve Paketleme Malzemesi Alanları, Ekipman
Araç Parkı, Yardımcı Tesisler, Bilgisayar Sunucu Odası, “Yemekhane,
Kantin, Dinlenme Odası”, “Bürolar, Kart Basma Noktaları, Revir”,
“Soyunma Odaları ve Tuvalet”]
3
4.1. Genel Bilgi
 İnşâ edilecek binanın boyutu, şekli ve inşâ yöntemi önemlidir.
 Bu iş, özel bir dikkat gerektirir. Çünkü bu bina, yıllarca kullanılacaktır
ve yapılan hatalar, uzun bir süre binanın verimli kullanımını
önleyecektir.
4
4.1. Genel Bilgi
 Depo oluşturulurken, tümüyle yeni bir depo inşâsı yapılabileceği gibi,
varolan bir deponun, satınalma veya kiralama yoluyla kullanımı da
sözkonusu olabilir. Yeni depolama binalarının inşâsı sırasında
tasarıma ve kullanıma ilişkin kısıtlar çok fazla değil iken, varolan bir
binanın depo olarak kullanılmak zorunda kalınması durumunda kısıt
sayısı artacaktır.
5
4.1. Genel Bilgi
 Pek çok durumda üretim, konut veya diğer amaçlar için tasarlanmış
binalar, çeşitli tâdilatlarla depolamaya uygun duruma getirilebilir.
Ancak bu tip eski binaların bir kısmı, yeni depo binası olarak tâdil
edilseler bile kısa zamanda demode olabilirler ve yeni yöntemlerin
(örneğin rampasız bir binanın rampalı hâle getirilmesi) uygulanmasına
uygun olmayabilirler.
 Dolayısıyla yeni bina veya eski bina kullanımı arasındaki farkların net
bir şekilde ortaya konması gerekir.
6
4.1. Genel Bilgi
 Eski binaların depo olarak kullanımında, aşağıdaki sakıncalar vardır:
1. Tavanlar yeterli yükseklikte olmayabilir. Eğer tavan yeterli
yükselikte ise asma katlar yapılarak alan kazanılabilir.
2. Genellikle üst katlara ulaşım olanağı kısıtlıdır. Salt bir merdiven ve
demode olmuş bir dış merdiven sistemi kuruludur. Bu sorunu
aşmak için asansör veya konveyör/elevatör konulabilir.
3. Zemin kalitesi ve taşıma kapasitesi yetersizdir. Yavaşlamalara,
kazalara ve çağdaş taşıma araçlarının kullanılamamasına neden
olur. Bu sorunu gidermek için özel yapım tekniklerini kullanmak
gerekir.
►7
4.1. Genel Bilgi
4. Gün ışığından yararlanma yetersizdir. Genellikle varolan
pencereler küçük parçalara bölündüklerinden ışığı engeller ve
bunların temizlenmesi zordur. Tavandan ışıklandırma yoktur. Tavan
camları oluşturularak veya olanaklı ise pencereleri büyüterek,
sorun engellenebilir.
5. Genelde kolon aralıkları az olup, depo için gereksiz iç duvarlar,
bölmeler ve bodrumlar vardır. Bunlar, elleçleme ekipmanlarının
hareketlerini olumsuz yönde etkiler. Eğer, ana binayı destekleyeck
işleve sahip değilse bunlar ortadan kaldırılarak sorun giderilebilir.
6. İklimlendirme sistemlerini oluşturmak daha zordur.
8
4.1. Genel Bilgi
 Eski binaların iyi bir şekilde düzenlenmesiyle, yerleşim plânlarında
önemli gelişmeler kaydedilebilir.
 Binanın bir plânını çıkarmak, eğer binanın yapısı ve sistemleri
elverirse yeni değişiklik çalışmaları gözönünde tutularak yeni bir plân
hazırlamak uygun olacaktır.
 Yeni plân, işin, başından itibâren bir akış sistemi içinde gösterimini
içerir.
 Bu akış sistemi; depolanacak malzemenin teslim alımı, kontrolu,
depolanması, seçimi ve gereksinen bölgeye iletimini içerir.
9
4.1. Genel Bilgi
 Plânda depolama alanları da görülür.
 Etkinliğini ve verimliliğini yitirmiş tüm elleçleme ve depolama
ekipmanları ile büroların yerine çağdaş ekipmanlar yerleştirilebilir ve
büro ortamları oluşturulabilir.
 Eğer varolan bürolar ve odalar değiştirilemiyor veya kaldırılamıyor
ise, seçilecek yerlere prefabrik ve cam malzemeden yapılan seyyar
ofisler kurulabilir.
 Ofis, depolama faaliyetlerinin rahatça görülebileceği bir yere
kurulmalı, ayrıca burada çalışan insanların, tüm binayı katetmeden
buraya ulaşması sağlanmalıdır. (ŞEKİL DEĞİŞTİRİLECEK)
10
4.1. Genel Bilgi
864 m2’lik örnek bir depo plânı
11
4.1. Genel Bilgi
 “Depolama binaları, ayrı bir bina mı, yoksa üretim birimlerine birleşik
bir bina mı olsun ?” veya “Depolama binaları, bâzı üretim birim ve
süreçlerini içersin mi ?” gibi sorulara yanıt aranmalıdır.
 Öte yandan, depolama alanı ile depo bürosu olabildiğince aynı binalar
içinde olmalıdır. Böylece büroda ve alanda çalışan personelin büro,
tuvalet, yemekhane, kantin vb. gibi gereksinimlerinin tek yerde
karşılanmasının yanında kontrolun kolaylaşması sağlanır ve ikisi
arasında iş uyumu sağlanarak iş dalgalanmalarının önüne geçilir.
12
4.1. Genel Bilgi
 Ayrı depolama binalarının oluşturulması, şu durumlarda yeğlenir:
1. Depolar, işleyiş bakımından daha bağımsız olmalıdır.
2. Üretim ve depolar için yapılan taşıma işlemlerinin birbirini
etkilemesini ve birbirine karışmasını önlemek gerekir.
3. Depo çalışanları, kendi taşıma araçlarını tam olarak kontrol
edebilmelidir.
4. Stokların güvenliği arttırılmalıdır.
5. Depolama bölümü ana üretim alanında ise depolama alanı, üretim
olanaklarını geliştirmek veya eklemeler yapmak için her zaman bir
gereksinim olacaktır.
13
4.1. Genel Bilgi
 Ayrı bir depolama binasının yapımına karşıt olarak şunları
söyleyebiliriz:
1. Muhtemelen daha pahalı olacaktır.
2. Depolar, diğer binalarla birleşik yapılırsa, taşıma işlemleri daha
kolay olacaktır. Örneğin bir gezer vinç, üretim ve depolama
işlemlerinde eşzamanlı kullanılabilir. Ayrı binada ise ek bir vinç
gerekecektir.
3. Üretim birimi içindeki depolara kullanıcıların ulaşması daha kolay,
depodan malzeme alma işlemleri daha çabuk olacaktır. Taşıma
gecikmeleri enazlanacaktır.
14
4.1. Genel Bilgi
 Depo binalarının özellikleri,
Giriş
Elleçleme
Depolama
dış çevresi ve iç çevresi
ilerleyen alt-bölümlerden
ayrıntılı şekilde açıklanacaktır.
Giriş
Çıkış
Elleçleme
Çıkış
Giriş
Çıkış
15
4.2. Depo Binasının Özellikleri
1. Arazi
2. Kat Sayısı
3. Yapı
4. Zemin
5. Duvar ve Pencereler
6. Çatı
7. Kapı-Körük Sistemleri
8. Rampa Sistemleri
9. Aydınlatma Sistemleri
10. İklimlendirme Sistemleri
11. Elektrik, Su, Telefon, Data Hattı, Kablosuz Erişim Tesisatları
16
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Arazi
 Eğer arazinin yüzeyi ve drenajı yeterli değilse bunları düzenlemek
için çalışmalar yapılmalıdır.
 Yüzeyin özelliği; depolanacak malzemenin çeşidi, taşımanın tipi ve
kullanılacak taşıma araçlarına göre değişir.
 Yerel koşullar ve arazinin özelliğine göre kullanılan üç tip yüzey
vardır: Kül, asfalt, beton.
17
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Arazi
A. Kül: Yeterli kalınlıkta bir katman kül dökülerek üzerinden silindirle
geçilir. Bu en ucuz yol olmasına rağmen, yapılan taşımalar ve
depolamalar nedeniyle, yüzeyin çok çabuk bozulması sözkonusu olur.
B. Asfalt: Önce bir kat çakıl atılıp silindirlendikten sonra üzerine bir kat
asfalt atılıp o da silindirlenir. Bu işlem, külün üç katı mâliyette
olmasına rağmen daha kaliteli bir yüzey sağlar. Yeterli drenaj
sağlandığı takdirde, taşıma için oldukça elverişlidir. Başlıca kusuru,
sıcak havalarda ağır malzeme taşındığında deforme olabilmesidir.
18
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Arazi
C. Beton: Bir kat çakıl üzerine çelik parçalarla güçlendirilmiş beton
dökülür. Bunun mâliyeti, külle yapılanın dört-beş katı kadardır. Ama
bu durum, normal amaçlar için en iyisidir. Drenajı iyi yapıldığı
takdirde, depolama için mükemmel bir yapıdır, her türlü taşımaya
uygundur ve zaman içindeki bakım gereksinimi, kül ve asfalta göre
daha azdır.
19
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kat Sayısı
Genel olarak, büyük bir deponun inşâsında, aşağıdaki nedenlerden
dolayı tek katlı bina kullanımı daha uygundur:
 m2 başına düşen inşâ mâliyetinin düşük olması (taşıyıcı kolon/kiriş
mâliyetlerinin daha az olması)
 Üst katların ağırlık taşıma kapasitelerinin her zaman yapısal
özelliklere bağlı olarak daha az olması
 Malzeme taşıma mâliyetlerinin, çok katlı binalara göre daha düşük
olması (katlar arasında eşya taşıma mâliyeti olmaması)
 Gün ışığının daha fazla kullanılabilmesi
 Havalandırma sağlamanın daha kolay olması
20
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kat Sayısı
Aşağıdaki üç özel koşulda, çok katlı depolama binalarının kullanımı
yeğlenebilir:
 Eğer binalarda üretim varsa
 Eğer arazi çok kısıtlı veya pahalı ise
 Arazide eğim varsa
21
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Yapı
 Binanın yapısı genel olarak belediye imar plânına uymak zorundadır
ve çevre binaların tasarımından da etkilenir.
 Binanın iskeleti tasarlanırken binanın taşıyacağı veya konacak olan
sâbit vinçler, konveyörler ve raylı araçları da dikkate almak gerekir.
 Sâbit vinçlerde tavanın yüksekliği en az 8 m olmalıdır, çünkü bu
uzaklık, taşınacak malzeme ile kanca arasında yeterli olabilecektir.
Ayrıca
vincin
sâbit
olduğu
bölgeye,
destekleyici
bir
yapı
oluşturulmalıdır. Bu hesaplamalarda vincin ağırlığı ve en fazla
taşıyabileceği yük gözönüne alınmalıdır.
22
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Yapı
 Binanın yüksekliği dikkatle incelenmelidir. Çünkü bina yüksekliği
arttıkça bina inşaat, ekipman, aydınlatma ve iklimlendirme mâliyetleri
artacaktır. Buna karşılık bina yüksekliği arttıkça, kullanılan m2 başına
arazi mâliyetleri de düşecektir.
 En uygun bina yapım malzemeleri kullanılmalıdır.
 Değişen gereksinimlere yanıt verebilmesi için depolar esnek bir
yapıya sahip olmalıdır. Kalıcı iç bölümlendirmeden olabildiğince
kaçınılmalıdır.
23
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Zemin
 Deponun çok önemli bir bölümüdür. Çünkü salt malzemelerin ve
ekipmanların tüm ağırlığını taşımakla kalmayıp, elle veya mekanik
olarak çalışan tekerlekli araçların hareket alanını da oluşturur. Yâni
zemin; raf, ürün, çaka ve diğer taşıma ekipmanlarının yaratabileceği
yükü kaldırabilmelidir.
 Bu nedenle, döşeme yeterli dayanıklılıkta, düzgün, sert ve engebesiz
olmalıdır.
 Zemin malzemesi olarak genellikle epoksi vb. malzemeler kullanılır.
24
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Zemin
 Olası zemin yüklemesini hesaplamak ve binayı ve buna bağlı olarak
zemin özelliklerini belirlemek gerekir.
 Standart oranların üzerinde sehim yapan sistemler, her zaman İŞ
KAZALARINI beraberinde getirir.
 Zemin, istenilen özelliklere bağlı olarak pürüzsüz ve özel bileşimlerle
kaplanarak; ürünler temiz ve tozdan uzak durumda korunur.
 Zemin kaplaması yapıldıktan sonra, elleçleme ekipmanlarının çalışma
alanlarını ve ürünlerin zemindeki depolama alanlarını belirlemek
üzere, genelde sarı renkte yer çizgileri oluşturulur.
25
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Zemin
 Zemin kalitesi operasyonları etkiler:
 Normal Zemin: +/- % 0,25
 Düz Zemin: +/- % 0,15
 Süper Düz Zemin: +/- % 0,075
26
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Zemin
Epoksi zeminlerin önemli üstünlükleri aşağıdaki gibidir:
 Kullanıma hazır
 Yüksek mukavemet
 Tek bileşenli
 Genel uygulama alanı
 Su geçirmez
 Pratik ve kolay uygulanabilir
 Su bazlı çevre dostu
 Alevlenmeyi geciktirir
 Yüksek esneklikte
27
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Zemin
Epoksi Zemin Örnekleri
28
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Duvarlar
 Depolarda dış ve iç duvarları ayrı değerlendirmek gerekir. Duvar tipi
seçiminde, aşağıdaki özellikler dikkate alınır:
 Kolay monte edilebilirlik
 Kolay temizlenebilirlik
 Dayanıklılık
 Taşınabilirlik
 Isı yalıtımı
 Suya ve neme dayanıklılık
 Ses yalıtımı
 Yangına dayanıklılık
(yanmazlık sınıfı)
29
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Duvarlar
 Duvarlar,
yukarıdaki
ölçütler
dikkate
alınarak
aşağıdaki
malzemelerden yapılabilmektedir:
 Plastik
 Sandviç panel
 Kompozit Malzeme
 Prefabrik
 Ağaç
 Metal
 Alçıpan
 Tuğla
30
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Pencereler
 Pencereler; bina içinin aydınlatılmasını ve havalandırılmasını
sağlayan, pencere kanadı kapalı iken rüzgâr ve yağışın içeriye
girmesini önleyen, aynı anda dışarıyı da görmemize yarayan yapı
elemanlarıdır.
 Aydınlık için pencere alanı, mekânın taban alanının 1/5’inden az
olmamalıdır.
 Depolarda pencereler, iç duvar, dış duvar ve çatı pencereleri olarak
kullanılabilir.
31
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Pencereler
 Çatı pencerelerinin özellikleri aşağıdadır:
 Duman ve ısı tahliyesini sağlar.
 Yangının yayılmasını önler.
 15º’nin altındaki eğimlerde düz çatı sistemlerinde de uygulanabilir.
 Depo pencereleri PVC, ahşap veya metal malzemeden yapılabilir.
 Çatı pencereleri dışa açılmalıdır.
32
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Pencereler
 Depoda meydana gelebilecek olan tehlikeli bir durumda içeriden
tahliye olanakları önem taşıdığı gibi, dışarıdan da depoya giriş
koşullarının uygun olması gerekir. Bu amaçla genellikle depo
binalarının pencerelerine parmaklık veya kafes yapılmaz. Pencereler
telli camdan ya da kırılmaz camdan yapılmış olmalıdır.
33
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Çatı
 Çatılar; yapıları dış atmosferden gelen yağmur, rüzgar, kar ve dolu
gibi etkenlerden koruyan elemanlardır. Genellikle ahşap, çelik ve
betonarmeden yapılırlar.
 Çatıların ana görevleri kar ve rüzgar yüklerini güvenle taşıyabilmek,
yağmur ve kar suları yoluyla yapıya gelen suyu en kısa yoldan oluk,
dere ve borulardan zemine vererek uzaklaştırmaktır. Eğimlerine
göre çatılar üç gruba ayrılırlar:
 Düz çatılar (0-5˚ arasında eğimi olan çatılar)
 Orta eğimli çatılar (5-40˚ arasında eğimli olanlar)
 Dik çatılar (≥ 40˚ eğimli olanlar)
34
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Çatı
 Çatı kaplama malzemelerinin üç ana işlevi; kaplama, koruma ve su
geçirmemedir.. Yani kullanılacak malzeme çatıyı kaplar, örtü altında
kullanılan su yalıtımı, ısı yalıtımı gibi katmanları korur ve
yağışlarda çatı örtüsü altına su girmesini engeller.
 Ancak bu üç önemli özellik çatının işlevsel bir şekilde tüm işlevlerini
yerine getirmesini sağlaması konusunda yeterli olmamaktadır. Çünkü
çatılarda çeşitli baca duvar dipleri, çatıya çıkış noktaları, anten
boruları, dereler gibi ayrıntılar bulunmaktadır.
35
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Çatı
 Aynı zamanda çatı örtüsü altında yaratılacak havalandırma birçok
açıdan çatının ömrünü uzatmakta ve sağlıklı bir çatı altı ortamı
yaratmaktadır. Doğru çatı, tüm bu noktaları bir sistem garantisi içinde
birbirine uyumlu bileşenlerle çözen ve havalandırmayı destekleyen
modüler bir çatı sistemidir.
36
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Çatı
37
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Çatı
38
1) Sundurma Çatı
2) Beşik Çatı
3) Kırma Çatı
4) Mansard Çatı
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
 Kapılar, depo giriş ve çıkış hizmetini belli süre içinde karşılayabilecek
sayıda, özelliklerde ve güvenli bir şekilde kilitlenebilir durumda
olmalıdır. Kapı sayısı ve konumlarının seçimi, trafik yoğunluğuna ve
iklimlendirme koşullarına bağlı olarak yapılmalıdır.
 Gerekli kapı sayısı, çeşitli optimizasyon modelleri kullanılarak veya
sezgiseller yardımıyla hesaplanabilir.
 Kapıların, bölgedeki hâkim rüzgâr yönünde olmamasında yarar vardır.
Havalandırma açısından ise konum önemlidir. Soğuk hava depolarının
kapılarının ise genelde kuzey tarafta olması beklenir.
 Eğer sözkonusu ise demiryolu yükleme ve boşaltması için de
kapı/rampa olmalıdır.
41
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
 Kapılar; yükleme/boşaltma araçlarının ve diğer ekipmanların geçişine
izin verecek yükseklik ve genişlikte olmalıdır.
 Kapılar, tercihan hızlı bir biçimde bir güç kaynağı tarafından açılıp
kapatılabilecek şekilde tasarlanmalıdır.
 Sarmal Kapı, mekândan tasarruf amacıyla PVC, çelik vb.
malzemelerden yapılan ve kapı yanlarında bulunan raylar sâyesinde
yukarıda rulo hâlinde sarılarak açılan kapılardır.
 Seksiyonel Kapı, tavana doğru kayarak açılan, endüstriyel yapılara,
fabrikalara, hangarlara, depolara uygun işlevsel ve kullanışlı
endüstriyel kapılardır. Özellikle depo, fabrika gibi genişliği ve
yüksekliği büyük mekânlarda kullanılan sistemlerdir.
42
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
 Kapılar, binanın tercihan uzun kenarında olmalıdır. Çünkü uzun
kenarda, daha fazla kapı açabilmek ve aynı anda birçok araca hizmet
verebilmek olanaklı olup bu durumda istif noktalarından kapılara
erişim uzaklığı daha kısa olacaktır.
 Depoda personel giriş-çıkışı ve yangın tahliye kapıları olmalıdır.
 Yağmur suyunun içeriye girmemesi için, kapı kapandığı zaman,
kapının alt kenarının, depo iç zemin hizasının biraz altında, dış zemin
hizasının üstünde olması gerekir.
 Kapılar, depo içi ürün akışlarına uygun konumda olmalıdır. Yâni
trafik akışına hizmet edecek şekilde (düz akış ilkesine uygun olarak)
tasarlanmalıdır.
43
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
Kapılarda Olması Gereken Özellikler:
 Toz ve kuş girmesini engelleyici, tercihan
körüklü
 Gerektiğinde toza karşı perdeli
 300-500 cm. genişlikte
 Araç park yeri olarak da kullanılabilecek
44
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
 Kapı sayısının belirlenmesinde aşağıdaki ölçütler dikkate alınır:
 Yük aracı (kamyon vb.) hareketi sayısı
 Yük aracı boşaltma ve yükleme süresi
 Yükleme ekipmanları
 Eleman sayısı ve verimliliği
 Kapı Sayısı = (Yük aracı sayısı * Araç yükleme-boşaltma süresi /
Çalışma süresi) * 1,20 (Güvence Etmeni))
45
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
Değişik Kapı Tipleri
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
Değişik Kapı Tipleri
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
Dikey/Giyotin
Seksiyonel
Standart Seksiyonel
Yüksek Tavan
Seksiyonel
Alçak Tavan
Seksiyonel
Tam Görüş Seksiyonel
(Full Vision)
Endüstriyel
Akordeon Kapı
Yüksek Hızlı PVC
49
Sarmal Kapı
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Kapı)
DÜĞME
İPLİ
UZAKTAN
KUMANDA
MANYETİK
SENSÖR
FOTOCELL
Sarmal Depo Kapılarının Açılması
SENSÖR
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
 Rampalar, depoların yükleme-boşaltma noktalarında, araçlar ile depo
zemini arasında oluşabilecek boşluk veya kot farklarını ortadan
kaldırarak, çoğunlukla çaka ya da transpalet gibi ekipmanlar ile depo
çalışanlarının araç içine girebilmesi ve dolayısıyla da güvenli ve hızlı
bir şekilde yükleme-boşaltma yapılmasını sağlar.
 Yükleme ve boşaltmanın, rampadan veya yerden yapılmasını deponun
trafik yoğunluğu veya uygulanan taşıma yöntemleri belirler.
51
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
 Çeşitli özelliklerde rampa tipleri bulunmaktadır.
 Depo yükleme-boşaltma alanı tabanında, genellikle aşağı/yukarı
ayarlanabilir hidrolik rampalar kullanılır. Böylece farklı kasa
yüksekliğine sahip taşıma araçlarına yükleme yapılabilir.
 Eğer hareketli veya sâbit kollu vinç kullanılacaksa, depo zemininin
yer düzeyinde olması daha iyidir. Çünkü bu araçlar, yukarıdan
boşaltma yaptıkları için depoya gelecek kamyon veya vagonun
üzerinde duracağı platformun yüksekliğinin önemi yoktur.
52
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
 Depo zemininin yer zemininden yüksek olması durumunda, kapıların
doluluğu gibi özel durumlar için, çakaların depo zemininden yer
zeminine indirilebilmesi amacıyla sabit veya seyyar iniş rampaları
yapılması gerekir. Bunların eğimi ve genişliği, depolama binasına
girecek olan taşıyıcıların özelliklerine uygun olmalıdır.
53
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
 TIR yükleme-boşaltması varsa depo zemini, yerden 120 cm.
yüksekliğinde yapılmalıdır. Bu yükselik (kot), kamyon ya da TIRın
kasası ile zemini aynı düzeye getirerek malın boşaltılmasını ve
yüklenmesini kolaylaştırmaktır.
 Testere ağzı şeklinde sıralanmış olan rampalar, kamyon ve TIRların
rahat dönüş hareketi yapabileceği şekilde düzenlenmiş 45˚’lik açıya
sahiptir.
54
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
Rampa Tipleri:
1) Mekanik Rampalar
2) Hidrolik Rampalar
3) Teleskopik Rampalar
4) Seyyar Rampalar
55
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
1) Mekanik Rampalar
Köprü
Rampalar
Menteşe Dilli
Rampalar
56
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
2) Hidrolik Rampalar
57
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
2) Hidrolik Rampalar
58
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
3) Teleskopik Rampalar (Uzama özelliği olan rampalar)
59
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Rampa)
4) Seyyar Rampalar
60
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Körük)
 Körük sistemleri yükleme, boşaltma, depolama yerlerinde araç ile
mekân arasında hava sirkülasyonunu, dolayısıyla toz ve rüzgâr girişini
engellemek için kullanılır. Branda ve şişme körük olarak iki şekilde
uygulanabilir.
 Tekstil, ilaç ve gıda sektörlerinde hijyen ısı ve rutubet oranının hassas
olduğu işletmelerde iç ortam koşullarının korunmasında oldukça
başarılı biçimde kullanılmaktadır.
 İklimlendirme yapılan tesislerde yükleme-boşaltma sırasındaki enerji
kaybını enazlar.
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Körük)
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Kapı-Rampa-Körük Sistemleri (Körük)
1. Standart Yükleme Körükleri
2. Yükleme Tünelleri
3. Ayarlanabilir veya Sabit Perdeli Yükleme Körükleri
4. Şişme Yükleme Körükleri (En yüksek sızdırmazlığı sağlama amacı ile,
araç kapıya yanaştıktan sonra bellli bir süre içinde körük şişer ve körük
içinde oluşan basınç yalıtımı sağlar.)
5. Zeminden İtibaren
Başlayan Yükleme
Körükleri
6. Döner Yükleme
Körükleri
1
2
3
4
5
6
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri
 Doğru ışıklandırma verimli çalışma ortamları yaratır. Işıklandırma göz
kamaştırmamalı, göz kısmaları yaratmamalı, çalışmaya yardımcı
olmalıdır. Ergonomik koşulların bu noktada sağlanması gerekir.
1) Gün Işığı ile Aydınlatma
2) Gün Işığı Kontrol Sensörü
3) Elektrik ile Aydınlatma
64
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri
 Aydınlatma, raf düzenlemesiyle birlikte plânlanmalıdır. Böylece
depolama bölümlerine yeterince ışık ulaştırılabilir.
 Ayrıca aydınlatma donanımı, vinçlerin ve diğer taşıma araçlarının
yolları üzerinde olmamalıdır.
 İlgili mevzuatta yer alan, yapılacak işe göre en az aydınlatma
gereksinimleri saplanmalı, gereğinde bu değerlerin üzerine çıkılmalı,
depo genelinde aydınlatma ölçümleri yapılarak kontrol edilmelidir.
 Işık yansımaları için olabildiğince duvarların açık renkte boyanmış
olmasına dikkat edilmelidir.
65
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri (Doğal)
 Gün ışığından olabildiğince fazla yararlanılmalıdır.
 Pek çok depoda ürünler ve raflar, duvarlar boyunca yerleştirilir,
böylece pencereler biraz daha yükseğe veya çatıya yerleştirilerek, gün
ışığından yeterince yararlanılır.
 Gün ışığından yararlanmak üzere çatının en uygun şekilde kullanımı
için, belli aralıklarla telli camlar yerleştirilmelidir. Holler ve
koridorların yeterli gün ışığını alabilmesi için, bu camların çatıda
uygun noktalara ve uygun büyüklüklerde yerleştirilmesi gerekir.
66
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri (Doğal)
Monitor Tipli
Aydınlatma
İki Yanlı (Bilateral)
Aydınlatma
Çatı Penceresi ile
Aydınlatma
67
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri (Doğal)
68
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri (Doğal)
69
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri (Yapay)
 Gün ışığının yeterli olmadığı durumlarda yapay aydınlatma
sistemleriyle desteklenmelidir.
 Yapay aydınlatma sistemlerinde olabildiğince sensörlü (harekete
duyarlı) ve tasarruflu aydınlatma donanımı kullanılmalıdır.
 Yüksek ve alçak irtifa depolarında uygun lambalar seçilmelidir.
 Açık saha depolarında ise alanın büyüklüğü ve depolanan malzemenin
özellikleri gözönüne alınarak aydınlatma araçları, arazinin
kenarlarına, içeriyi aydınlatacak şekilde yerleştirilmelidir.
70
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Aydınlatma Sistemleri
71
4.2. Depo Binasının Özellikleri
İklimlendirme (Isıtma-Soğutma-HavalandırmaNemlendirme-Nemden Arındırma) Sistemleri
 Hemen hemen tüm depolarda ısıtma, soğutma ve havalandırma
gereksinimi vardır. Çünkü nemli, çok kuru, eşit ısıtılmamış tesisler
rahatsız bir çalışma ortamı yaratır; verim düşer.
 Buhar veya basınçlı sıcak su kullanılan ısıtma sistemleri en yaygın
olanlarıdır.
 Önemli bir sorun; ısıtıcıların veya ısıtma sistemine ait boruların
yerinin; ürünlerin, rafların, koridorların veya taşıyıcı ekipmanların
yerleriyle çakışmasıdır. Bu sorunu çözmek için tavandan sarkıtılan
fanlı ısıtma birimleri veya duvarların en üst kısmına konan düz
panellerin kullanılması yararlı olacaktır.
72
4.2. Depo Binasının Özellikleri
İklimlendirme (Isıtma-Soğutma-HavalandırmaNemlendirme-Nemden Arındırma) Sistemleri
 Bâzı özel durumlarda, örneğin hassas patlayıcıların veya kimyasal
maddeler ve bozulabilir malzemelerin depolanmasında, sıcaklık ve
nem kontrollu komple bir iklimlendirme sistemi gerekli olabilir.
 Bâzı ürünler için sıcaklık ve nemin kontrol altında tutulması gerekir.
73
4.2. Depo Binasının Özellikleri
İklimlendirme (Isıtma-Soğutma-HavalandırmaNemlendirme-Nemden Arındırma) Sistemleri
Havalandırma, depolanan malzemeye göre düzenlenmelidir74
4.2. Depo Binasının Özellikleri
İklimlendirme (Isıtma-Soğutma-HavalandırmaNemlendirme-Nemden Arındırma) Sistemleri
 Yeterli havalandırma sağlamak için havalandırma kanalları açılmalıdır
ve bunlar güvenli bir şekilde yerleştirilmelidir.
 Zeminden ısıtmalı sistemler yaygınlaşmaya başlamıştır.
 Soğuk hava depoları özel tasarım gerektirir, doğal olarak mâliyeti
yüksektir.
75
4.2. Depo Binasının Özellikleri
Elektrik, Su, Telefon, Data Hattı, Kablosuz
Erişim Tesisatları
 Depolarda; elektrik, su, teşefon, data hattı ve kablosuz erişim
tesisatlarında öngörülen amaçlara göre kullanılan malzemelerin
özellikleri, temini ve montajına yönelik teknik şartnamenin iyi
belirlenmesi gerekir.
 Elektrik güç gereksinimi iyi belirlenmeli, elektrik kesintilerine yönelik
önlemler
alınmalıdır.
Bu
çerçevede
trafo
ve
jeneratör
tipi
saptanmalıdır. Tüm tesisatın bakım ve onarımlarına yönelik sistemler
kurulmalıdır.
 Yağmur suları olabildiğince toplanarak, gerek yangın su havuzlarında,
gerekse kullanım suyu olarak değerlendirilmelidir.
76
4.3. Depo Dış Çevresi
1. Yollar ve Trafik
2. Sundurma
3. Çitler ve Manevra Alanı
4. Araç Parkları
5. Giriş Kapısı ve Kantar
6. Sigara İçme Alanı
7. Kap Onarım ve Depolama Alanı
8. Akü Şarj Alanı
9. Âfet Durumunda Toplanma Bölgesi
10. Yağmur Suyu Toplama Deposu
11. Atık Alanları
12. İmhâ Alanı
77
4.3. Depo Dış Çevresi
Yollar ve Trafik
 Varolan yollar yeterli değilse;
 ana ulaşım ağlarına kolay ulaşım sağlayacak yeni yolların
yapılması sağlanarak,
 -uygun durumlarda- depo çevresinde demiryoluna erişim noktaları
yerleştirilerek veya depo içine vagon girmesini sağlanarak,
 ana araç giriş kapısı ile yükleme-boşaltma noktası arasındaki
mesafeler en düşük düzeyde tutularak,
 depo çevresindeki akışın, gereksinime göre tek veya çift yönlü
olması sağlanarak
taşıma araçlarından en büyük verim elde edilir.
78
4.3. Depo Dış Çevresi
Yollar ve Trafik
 Pek çok depolama sahasında yollar, yaklaşık olarak toplam alanın
yarısını oluşturabilir. Bu nedenle mâliyetleri düşürmek için yollar ve
park alanları asfalt, depolama alanları ise beton malzemeden yapılır.
Diğer alanlar ise peyzaj ve genişleme amaçlı olarak bırakılır.
 Yolların genişlikleri, taşıma araçlarına ve taşınacak yüke uygun
olmalıdır.
 Yollar ile mekanik taşıyıcılar arasındaki ilişki iyi belirlenmelidir.
Örneğin, yukarıdan çalışan veya seyyar kuleli bir vinç kullanılıyorsa,
ayrıca bir yola gerek yoktur. Çaka ile taşıma yapılacaksa, taşınacak
tüm malzemeye ulaşacak yollar yapılmalı ve bu yolların genişliği,
yüküyle birlikte çakanın geçebileceği kadar olmalıdır.
79
4.3. Depo Dış Çevresi
Yollar ve Trafik
 Anayolların ve arayolların inşâsında, tek veya çift yönlü trafik
uygulaması yapılabilir. Eğer çift yönlü uygulama ve aracın depo
çevresinde tek yönlü dönüşü olanaklı değilse, araçların dönebilmeleri
için yeterli manevra alanı sağlanmalıdır. Ayrıca dar yollarda
karşılaşabilecek araçlar için yollar üzerinde cepler yapılmalıdır.
 Yollar açık ve temiz durumda bulundurulmalı, trafik çizgileri ve
işaretlemeleri (azamî hız vb. konularda) yapılmalıdır.
 Kar vb. kötü hava koşulları için özel önlemler alınmalıdır.
80
4.3. Depo Dış Çevresi
Yollar ve Trafik
 Eğer demiryolu kullanılıyor ise olabildiğince rayların depo sahasını
ortadan bölmemesi ve kenarda olması önerilir. Bir noktada biten, tek
hatlı bir yolda yapılan yüklemelerden kaçınılmalıdır. Çünkü bu
sistem, yüklemeye gelebilecek vagon sayısını kısıtlayacaktır.
81
4.3. Depo Dış Çevresi
Yollar ve Trafik
4.3. Depo Dış Çevresi
Sundurma
 Yükleme/Boşaltma işlemlerini yapmak üzere, kapıların önüne veya
daha uzak bir noktaya, üstü kapalı bir yükseltinin (sundurma)
yapılması gereklidir.
83
4.3. Depo Dış Çevresi
Çitler ve Manevra Alanı (Çitler)
 Depolama alanı, bir fabrika veya binanın içinde olduğunda, çevresi
yeterince kapalı olmasına rağmen yine de bina çevresinde, güvenlik
amacıyla çit oluşturmak gerekebilir.
84
4.3. Depo Dış Çevresi
Çitler ve Manevra Alanı (Çitler)
 Uygun olan pek çok çit tipi vardır. Galvanizli veya plastik kaplı tel
örgüler kullanılabilir. Bunlar 2 m. yüksekliğinde olurlar, çelik veya
beton kazıklarla yerden destek alırlar. Tel örgülerin üzerine iki veya üç
sıra dikenli/jilet tel çekilerek yükseklik ve fazladan güvenlik
sağlanabilir.
85
4.3. Depo Dış Çevresi
Çitler ve Manevra Alanı (Manevra Alanı)
 Arazi çevresindeki çitleri oluştururken, arkadan yükleme ve boşaltma
yapılması durumunda, yükleme/boşaltma noktası ile çit arasında, araç
boyu ve araç boyunun 1,5 katı kadar manevra mesafesini içine alacak
alan bırakılmalıdır.
86
4.3. Depo Dış Çevresi
Çitler ve Manevra Alanı (Manevra Alanı)
Çapraz Rampa
(Testere Ağzı)
Depo içi
Ara aktarmalı
4.3. Depo Dış Çevresi
Araç Parkları
 Depo çevresinde gerek binek araçlar için, gerekse yükleme boşaltma
amacıyla gelen taşıtlar için araç park alanları düzenlenmesi gerekir.
 Manevra alanı hariç binek otolar için en az 5*2,5 m, tır ve kamyonlar
için en az 4*18 m alan bırakılmalıdır.
 Manevra dahil birim park alanı, binek araçlar için en az 20 m2, tır ve
kamyonlar için en az 96 m2’dir.
 Otoparka giriş genişliği, 2,75 m’den az olmamalı, zemindeki eğim de
%15’den fazla olmamalıdır.
 Araçların park edeceği alanlar çizgilerle belirlenmelidir.
88
4.3. Depo Dış Çevresi
Araç Parkları
89
4.3. Depo Dış Çevresi
Giriş Kapısı ve Kantar
 Giren ve çıkan araçları kontrol etmek ve istenmeyen girişleri/çıkışları
önlemek amacıyla bir ana giriş kapısı yapmak ve bu noktada bir
güvenlik birimi oluşturmak gereklidir. Böylece tüm giriş/çıkış
işlemleri kayıt altına alınır. İnsanların ve araçların bir düzen içinde
gitmeleri gereken yerlere ulaşmaları sağlanır.
 Bu kapı bir kantarla birleştirilerek gelen tüm araçların boş ve dolu
ağırlıkları kaydedilebilir.
 Giriş kapısı, depo sahasının kontrol noktası olarak görev yapabilir.90
4.3. Depo Dış Çevresi
Sigara İçme Alanı
 Kapalı mekanlarda sigara içme yasağı çerçevesinde, şirketlerin
çalışanlara tahsis ettiği alandır. Bu alanlar; tavanı/çatısı olup, yan
yüzeylerin toplam alanının yarısından fazlasının açık olduğu yerlerdir.
91
4.3. Depo Dış Çevresi
Kap Onarım ve Depolama Alanı
 Depolarda kullanılan palet vb. kapların zaman içinde oluşan
hasarlarının giderilmesine yönelik ayrılan onarım alanlarıdır.
92
4.3. Depo Dış Çevresi
Akü Şarj Alanı
 Akü dolum alanı için en belirleyici başlangıç sorularından biri,
dolumu yapılan akülerin türünün ne olduğudur. Örneğin aküleriniz,
tümüyle kapalı-bakımsız-kurşun asitsiz akülerse, sizi bekleyen
tehlikeler ve dolayısıyla güvenli bir akü şarj alanı için yapmanız
gerekenler, çok çok azalacaktır.
93
4.3. Depo Dış Çevresi
Akü Şarj Alanı
 Akü şarj alanı ile ilgili olarak dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
 Kurulması planlanan alan, ofis vb. alanlar ile yoğun yük ve yaya
trafiği olan çalışma alanlarından uzak tutulmalıdır. Aküler şarj
sırasında sağlığa zararlı gazlar çıkarırlar.
 Uzak bir alana taşınma şansı yoksa, havalandırma yoluyla
gazlardan kurtulabilinir.
 Akü şarj alanının havadar olmasına dikkat edilmelidir. Şarj
sırasında aküler kesinlikle örtülmemelidir.
94
4.3. Depo Dış Çevresi
Akü Şarj Alanı
devamı ...
 Akü şarj alanının zemini sızdırmaz beton olmalıdır. Çevre
açısından (ayrıca yasal olarak) toprak ve su kirliliği riski vardır.
 Beton zemin kapalı mazgallar ile çevrilmelidir. Yıkama sularının
drenaj hattına karışmaması gerekir.
 Alanın yağmur almamasına dikkat edilmelidir.
 Alanın içerisinde olası kazalarda acil müdahale için göz duşu
eklenmesinde yarar vardır. Çünkü en çok yaşanan kazalardan biri
akü kapaklarının açılırken patlayarak akü sıvısı ile birlikte
yüze/göze temas etmesidir.
95
4.3. Depo Dış Çevresi
Akü Şarj Alanı
devamı ...
 Yine alanda ayrıca uygun el, göz, vücut Kişisel Koruyucu
Donanımların (KKD) bulundurulmasında yarar vardır.
 Redresörün enerjisi kesilmeden akü kabloları ayırılmamalıdır.
Ayrıca akü tam dolmadan şarj işlemi bitirilmemelidir.
 Akülerin zamanında bakımı oldukça önemlidir.
 Yangına karşı koruyucu önlemler alınmalı, uygun sayıda yangın
söndürücü ekipman temin edilmelidir.
96
4.3. Depo Dış Çevresi
Akü Şarj Alanı
devamı ...
 Şarj alanında ahşap, kağıt vb. kolay tutuşabilir malzeme ve
kimyasal madde olmamalıdır.
 Ortam yeterince aydınlık olmalıdır.
 Elektrik alınacak prizin kapaklı olmasına ve duvara sağlam şekilde
monte edilmesine dikkat edilmelidir.
 Şarj alanını gösterir bir tabela olmalıdır.
 Araçlardan sökülen aküler, akü odasına konulmadan önce suyla
yıkanmalıdır.
97
4.3. Depo Dış Çevresi
Akü Şarj Alanı
devamı ...
 Aküler olanaklı ise düşük akımla şarj edilmelidir.
 Aküler şarj edilirken bölüm kapakları açılmalıdır.
98
4.3. Depo Dış Çevresi
Afet Durumunda Toplanma Bölgesi
 Afet sırasında depo çalışanlarının ve konuklarının toplanacağı
güvenlikli bölgedir.
Afet Toplanma
Bölgesi
99
4.3. Depo Dış Çevresi
Yağmur Suyu Toplama Deposu
 Çatıya yağan yağmur suyunun borularla toplanarak bir havuzda
biriktirilmesi sistemidir. Elde edilen bu su ile yeşil alanların
sulanması, kullanma suyu olarak kullanılması ve yangın su
havuzlarında biriktirilmesi olanaklıdır.
100
4.3. Depo Dış Çevresi
Yağmur Suyu Toplama Deposu
Alttan ve üstten borularla yağmur sularının taşınması
101
4.3. Depo Dış Çevresi
Yağmur Suyu Toplama Deposu
102
4.3. Depo Dış Çevresi
Atık Alanları
103
4.3. Depo Dış Çevresi
Atık Alanları
Dağıtım Merkezi Tesisindeki Atık Yönetimi
TUZLA LOJİSTİK MERKEZİ ATIK CİNSLERİ ve SAKLAMA ŞARTLARI
TEHLİKESİZ ATIKLAR
Atık Cinsi
Evsel
Açıklama
Yemek artıkları
Yaş sebze ve meyve
Bahçe atıkları vb.
Saklama Kabı Rengi
Çıkan Atık
Kağıt
Ambalaj
Gazete
Karton
Beyaz Kağıt vb.
Cam
Şişe
Kavanoz
Bardak vb
Gri
Turuncu
Mavi
X
X
X
Yeşil
Metal
Tahta
Plastik
Yağ bulaşmamış.
Lacivert
Sarı
X
X
Floresan
Lamba
Kartuş
Disket
Atık Pil
X
X
TEHLİKELİ ATIKLAR
Atık Cinsi
Açıklama
Tıbbi Atık
Revir, Hastane, sağlık üniteleri
vekuruluşları, veteriner klinikleri
Her türlü yağ
ve labaratuvarlardan kaynaklanan
atıklardır.
Saklama Kabı Rengi
Çıkan Atık
Atık Yağ
Solvent
Boya
Tiner vb
Yağlı
Malzeme
Yağlı eldiven
Yağlı iş
ekipmanı
Kırmızı
X
X
104
4.3. Depo Dış Çevresi
İmhâ (Bertaraf) Alanı
 Depo içinde imha edilmesi gereken veya imha yerine gönderilecek
olan malların, imha süreci prosedürüne uygun şekilde bekletildikleri
alandır.
105
4.4. Depo İç Çevresi
1. Raflı Alan
10. Ekipman Araç Parkı
2. İstif Alanı
11. Yardımcı Tesisler
3. Koridorlar
12. Bilgisayar Sunucu Odası
4. Karantina Alanı
13. Yemekhane,
5. İade Alanı
Dinlenme
Odası
6. Yükleme/Boşaltma Alanları
14. Bürolar, Kart Basma Noktaları,
7. Çapraz Sevkiyat Alanı
Revir
8. Katma Değerli Hizmetler Alanı
9. Paketleme
Kantin,
ve
Malzemesi Alanları
15. Soyunma Odaları ve Tuvalet
Paketleme
106
4.4. Depo İç Çevresi
İç Çevre Alanları
Kabul Alanı
Palet Stok
Alanı
Koli Toplama
Alanı
Yardımcı Alanlar
Parça Toplama
Alanı
Sınıflandırma
Alanı
Birleştirme Alanı
Nakliye Alanı
107
4.4. Depo İç Çevresi
İç Çevre Alanları
108
4.4. Depo İç Çevresi
Raflı Alan
 Ana ve arayolların özellikleriyle raflama bölgesinin düzenlenmesinde
belirleyici etmen, kullanılan elleçleme ekipmanlarıdır.
 Raflama bölgesi açıkça tanımlanmalı (yer çizgileri ile belirtilmeli),
koridorlar açık ve temiz bulundurulmalıdır.
109
4.4. Depo İç Çevresi
İstif Alanı
 Gerekli depo büyüklüğünü, malları üzerinde taşıyan palet ölçüleri ve
koridor genişlikleri belirler. En yüksek derecede yer tasarrufuna
“blok” sisteminde ulaşılır. Ancak burada da, son yerleştirilen malın ilk
olarak alınması olasılığı bulunmaktadır.
110
4.4. Depo İç Çevresi
Koridorlar
 Depolarda raflardan ve istif alanlardan ürün yükleme/boşaltma ile
giriş ve çıkış noktalarına ürün taşıma için bırakılan alanlara koridor
adı verilir. Raf arası koridorlar; normal, dar ve çok dar olarak üçe
ayrılır. Bu rafların dışında kalan alanlarda, elleçleme ekipmanlarının
hareketi için yürüme koridorları bırakılır ve bunlar sarı çizgilerle
işaretlenir.
111
4.4. Depo İç Çevresi
Koridorlar
112
4.4. Depo İç Çevresi
Koridorlar
Geleneksel Koridor
Kılçık Koridor
Uçan (Flying) V Koridor
Apolet Koridor
113
4.4. Depo İç Çevresi
Karantina Alanı
 Karantina alanlarının yönetimi, karantina sorumlusu tarafından
yapılmalıdır. Karantina sorumlusu; ilgili kapalı/kilitli/çevrili alanda
bulunan ürünlerin korunmasından, ilgili evrakların tamamlanması ve
saklanmasından, yazılım sisteminde kayıtların tutulmasından ve
yazılım verileri ile fiziksel stok verilerinin tutturulmasından (stok
güvenilirliği) sorumludurlar.
114
4.4. Depo İç Çevresi
İade Alanı
 Firma içine depodan mal verilmesi, dışarıdan yapılan mal kabulü ve
dışarıya yapılan sevkiyat sonucunda iade mallar oluşabilmekte ve
bunların depo içinde uygun bir noktada bekletilmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede hem mal kabul, hem de sevkiyattan dönen iade mallar
için belirli alanların ayrılması gerekir.
115
4.4. Depo İç Çevresi
Yükleme/Boşaltma Alanları
116
4.4. Depo İç Çevresi
Yükleme/Boşaltma Alanları
117
4.4. Depo İç Çevresi
Çapraz Sevkiyat Alanı
 Tedarikçiden gelen ve belli bir süre içinde ayrıştırılarak müşterilere
gönderilmesi gereken ürünlerin işlemleri için ayrılmış alandır.
118
4.4. Depo İç Çevresi
Katma Değerli Hizmetler Alanı
 Ürün montaj, müşteriye özel son işlemler, konfigürasyon, kitting, kit
bozma, sıralama, hat besleme, streçleme, şrinkleme, paketleme,
yeniden paketleme, etiketleme, bandrollama, kalite kontrol, alarm
takma, program yükleme vb. işlemler için depolarda ayrılan alandır.
119
4.4. Depo İç Çevresi
Katma Değerli Hizmetler Alanı
120
4.4. Depo İç Çevresi
Paketleme ve Paketleme Malzemesi Alanları
 Paketlemenin depoda yapılması durumunda bu işlemler ve bu
işlemlerde kullanılacak malzemeler için ayrılan alandır.
121
4.4. Depo İç Çevresi
Ekipman Araç Parkı
 Ekipmanların, çalıştırılmadığı zaman diliminde bekletildikleri alandır.
122
4.4. Depo İç Çevresi
Yardımcı Tesisler
 Depo için gerekli olan trafo, jeneratör, arıtma vb. tesislerdir.
trafo
jeneratör
kompresör
123
4.4. Depo İç Çevresi
Bilgisayar Sunucu Odası
 Bilgisayar sisteminin yönetildiği merkezi sistem odasıdır. Nem ve
sıcaklığın belli derecelerde olmasına özen gösterilir. Kesintisiz güç
kaynağı ile desteklenmelidir.
124
4.4. Depo İç Çevresi
Yemekhane, Kantin, Dinlenme Odası
 Çalışanların yeme-içme hizmetlerinin verildiği bir yemekhane ile,
istendiği takdirde basit alışverişlerinin karşılanacağı bir kantin ve
ayrıca dinlenme odası, depo içinde öngörülür.
125
4.4. Depo İç Çevresi
Bürolar, Kart Basma Noktaları, Revir
Bürolar
 Malzeme giriş-çıkış işlemleri ile dokümantasyon vb. işlemler için,
depo içlerinde, olabildiğince kapılara yakın noktalarda,
yükleme/boşaltma alanlarının üstünde ve asma katta, depo içini ve
dışını görebilecek konumda bürolar, çelik konstrüksiyon şeklinde inşâ
edilmelidir.
 Büro içi bölümlendirmeler,
gelecekte oluşabilecek yer
değiştirme gereksinimleri
düşünülüp esnek yapıda
tasarlanmalıdır.
126
4.4. Depo İç Çevresi
Bürolar, Kart Basma Noktaları, Revir
Kart Basma Noktaları
 Çalışanların işe giriş ve çıkış saatlerini belirlemek amacıyla
kullanılan, tesisin ana giriş kapısında konumlandırılan alanlardır.
127
4.4. Depo İç Çevresi
Bürolar, Kart Basma Noktaları, Revir
Revir
 Çalışanların muayenesi, dinlenmesi veya gözetim altında tutulması
amacıyla kullanılan, içinde bazı tıbbi gereçlerin ve ilkyardım
malzemelerinin bulunduğu odalardır.
128
4.4. Depo İç Çevresi
Soyunma Odaları ve Tuvalet
 Soyunma odaları; çalışanların iş öncesi günlük elbiselerini çıkartıp iş
elbiselerini giyebilmesi için kullanılan ve genellikle giriş-çıkış
kapısına yakın olarak konumlandırılan bölümlerdir.
129