10 .Sınıf Enfeksiyondan Korunma Non

07.11.2014
Non-Spesifik Tanı Yöntemleri
Enfeksiyon hastalıklarının tanısı ;
10 .Sınıf
Enfeksiyondan Korunma
7.Hafta ( 27 – 31 / 10 / 2014 )
NON-SPESİFİK TANI YÖNTEMLERİ
1.) Periferik Kan
2.) Sedimentasyon
Slayt No: 7
1.) Anamnez
2.) Fizik muayene
3.) Laboratuvar yöntemleri
ile konur.
2
Non-Spesifik Tanı Yöntemleri
Non-Spesifik Tanı Yöntemleri
NON-SPESİFİK TANI YÖNTEMLERİ;
1.)) Periferik Kan Tetkikleri,
2.)) Sedimentasyon,
3.)) İdrar Tetkikleri,
4.)) Gaita Tetkikleri dir.
3
Non-Spesifik Tanı Yöntemleri
Modern Bir Laboratuvar
5
4
Periferik Kan
1.) PERİFERİK KAN
Periferik kanda; en çok eritrosit ve lökosit sayıları ve
şekillerine bakılır.
6
1
07.11.2014
Periferik Kan
Periferik Kan
LÖKOSİTOZ : Lökosit sayısının kanda artması
LÖKOPENİ: Lökosit sayısının normalden az olması
HEMATOKRİT: Kanın hücresel bölümünün kan hacmine
göre oranıdır
ERİTROSİTOPENİ: Eritrosit sayısının normal değerden
az olması
ERİTROSİTOZ: Eritrosit sayısının normal değerden
fazla olması
7
Periferik Kan
8
Periferik Kan
Lökositler
9
Periferik Kan
ALYUVARLAR (ERİTROSİTLER):
Alyuvarlar kan hücrelerinin yaklaşık % 90′ını
oluştururlar. Yetişkin bir insanın kanında yaklaşık
olarak 30 trilyon alyuvar (eritrosit) bulunur. Her 1 mm.
kanda kadınlarda 4.8 j±_ 0.6 milyon, erkeklerde ise 5.4
j±_ 0.9 milyon alyuvar vardır. Alyuvarlar 7.2 mikron
çapında, ortaları tavla pulunda olduğu gibi çukurlaşmış
küreciklerdir. Bu biçime, alyuvarların “bikonkav” yapısı
denir. Bunların özelliklerinden biri de hücre
çekirdeklerinin olmamasıdır.
10
Periferik Kan
Kanın kırmızı rengi, alyuvarların taşıdıkları ve
“Hemoglobin” adı verilen demirli proteine bağlıdır.
Alyuvarlar, oksijen ve karbondioksiti hemoglobine
bağlı olarak taşırlar, hemoglobin bulunmazsa ne
oksijen ne de karbondioksit taşıyabilirler.
LAkciğerlere gelen kanın her 100ml.si, solunan
havadaki oksijenin 21 ml. sini, içerdiği eritrositler ve
hemoglobin aracılığıyla kendisine bağlar. Normal
koşullarda akciğerlerden ayrılan kan, % 95 oranında
oksijenle doymuştur.
.
11
12
2
07.11.2014
Periferik Kan
100 ml. kandaki 21 ml. oksijenin 6-7 mi.si vücut
tarafından kullanılır, akciğerlere geri gelen kanda bile 1415 ml. oksijen vardır. Bu oksijen, kas çalışması, ateşin
yükselmesi gibi vücudun ani ve aşırı oksijen
gereksinimlerini karşılama amacını güden yedek
oksijendir. 100 ml. kanda kadınlarda 12-16 gr., erkeklerde
14-18 gr. hemoglobin bulunur. Bu değerler 5 gr. düzeyine
inerse, kişi sık ama yüzeysel olarak soluk alır. Böyle bir
durum için “kansızlık” deyimi kullanılır. Eğer hemoglobin
100 ml.’de 3 gr. düzeyine inerse ÖLÜM kaçınılmaz olur.
Buradaki ölümün nedeni vücudun, dolayısıyla hücrelerin
oksijensiz kalmasıdır. Vücudun ya da belirli bir dokunun
oksijensiz kalması olayına “anoksi”, normaldan az
oksijenin, dokulara ulaşması 13olayına “hipoksi” denir.
Periferik Kan
AKYUVARLAR (LÖKOSİTLER): Akyuvarlar vücuda
giren mikrop ve birtakım yabancı maddelerle savaşan
kan hücreleridir. Normal koşullarda her 1 mm3 kanda
5000-10000 tane akyuvar vardır. Eğer herhangi bir
mikrop ya da yabancı bir madde vücuda girecek olursa,
vücut kendi savunmasını güçlendirmek amacıyla
akyuvarlarının sayısını arttırır. Bu olaya “löko-sitoz”
denir. Birçok iltihabı ve bulaşıcı hastalıklarda lökositoz
görülür. Lökosit sayısındaki azalmaya da ‘lökopeni’
denir.
14
Periferik Kan
Periferik Kan
Tahlil nasıl yapılır??
15
Periferik Kan
17
16
Periferik Kan
18
3
07.11.2014
Sedimentasyon
2.) SEDİMENTASYON
Sedimantasyon nedir?
Sedimantasyon, eritrositlerin ( alyuvarların) çökme
hızları ölçülür. Bu ölçümün yapıldığı teste esr adı
verilir.
Sedimentasyon testi nedir?
Sedimantasyon tahlili ile eritrositlerin( alyuvarların)
çökme hızları ölçülür. ESR ismi de verilen bu test
birçok hastalıkta tanıya yardımcı bir inceleme olarak
kullanılır.
Sedimentasyon
○ Sedimentasyon tahlilinin normal sınırların dışına
çıkması bir hastalık durumunu gösterir ama
hastalığın türü ve yapısı hakkında bilgi vermez.
Herhangi bir şikayet ile doktora başvuran kişide
sedimantasyon testi ile alyuvarların çökme hızının
ölçülmesi, tanıya giderken atılacak adımların yönünü
belirler.
○ Sedimantasyon testinin normal değerleri kadınlarda
ve erkeklerde farklılık gösterir. Normal değerler;
kadınlar için 8, erkekler için 5'dir. Üst sınırı ise;
kadınlar için 20, erkekler için 15'dir.Sedimentasyon
tahlili yaşlılarda herhangi bir sebep olmaksızın
hafifçe yükselebilir.
19
20
Sedimentasyon
○ Gebelerde ise gebeliğin dördüncü ayından itibaren
yükselmeye başlar ve doğumdan sonraki 3-8 hafta
yüksek kalır.Birçok hasta sedimentasyon testi
yüksek çıkınca hemen paniğe kapılmakta ve ciddi bir
hastalığa yakalanmış olmasından şüphe
duymaktadır.Oysa sedimentasyon testinin yüksekliği
asla tek başına bir hastalık tanısı koydurmaz.
Sedimentasyon
Sedimentasyon nasıl bakılır??
21
22
Sedimentasyon
ÖZETLE;
SEDİMENTASYON: Eritrositlerin birim zamandaki
çökme hızıdır.
..Akut / kronik enfeksiyon hastalıklarında,
..Pnömoni,
..Tüberküloz,
..Sepsis
gibi hastalıklarda sedimentasyon değeri yükselir.
23
Non-Spesifik Tanı Yöntemleri
HAZIRLAYAN
HARİKA
ATA
24
4