EVRÝM EVRÝM • Abiyogenez hipotezi Pasteur’ ün kaynamış maya mantarı suyu ile yaptığı deneylerle kesin olarak çürütülmüştür. 1. Cam balona besleyici çözelti konuyor. 2. Cam balonun ucu ısıtılarak kuğu boynu şeklinde şekillendiriliyor. 3. Besleyici çözelti yüksek ateşte kaynatılıyor. 4. Besleyici çözeltinin uzun süre bozulmadan kaldığı gözleniyor. 3. PANSPERMİA GÖRÜŞÜ • ..................................................................................... HAYATIN BAÞLANGICI ÝLE ÝLGÝLÝ GÖRÜÞLER 1. ABİYOGENEZ (KENDİLİĞİNDEN OLUŞ GÖRÜŞÜ) • ..................................................................................... ..................................................................................... • Abiyogeneze göre her türlü maddede ……………. bulunur. Canlılar uygun koşullarda bu aktif özden oluşmaktadır. • Uzun süre bu görüşü savunanlar; kazların okyanus kıyısındaki köknar ağaçlarından oluştuğunu zannetmekteydi. • Kirli insan gömleğiyle buğday tanelerini bir araya koymuş ve 21 gün sonra bunlardan farelerin meydana geldiğini ileri sürmüştür. 2. BİYOGENEZ GÖRÜŞÜ • ..................................................................................... ..................................................................................... • Örneğin açıkta bırakılan etlerdeki kurtçukların kendiliğinden oluşmadığını, bunların sinek embriyolarının gelişim evrelerinden biri olduğunu belirlemiştir. ..................................................................................... • Bu görüşe göre, canlı göktaşları ve kozmik tozlar üzerinde dünyaya gelmiş ve canlılık başlamıştır. Fakat canlının gezegenlerde nasıl oluştuğunu açıklayamaz. • Bu günkü bilgilere göre, uzayda mevcut olan sıcaklık, basınç, zararlı ışınlar vb. koşullara canlıların dayanması mümkün görülmemektedir 4. OTOTROF GÖRÜÞÜ • ..................................................................................... ..................................................................................... • 33 Fotosentezle ilgili reaksiyonlar çok karmaşıktır. Bu yüzden ototrof canlılar gelişmiş canlılar EVRÝM olmalıdır.Ototrof görüşü ilk canlının kompleks bir organizma olarak basit bir çevrede oluştuğunu ileri sürer. • Ancak kompleks bir canlının basit bir çevrede kendiliğinden oluşması mümkün değildir. 5. HETEROTROF GÖRÜÞÜ • ..................................................................................... ..................................................................................... • Bu görüşe göre ilk canlı basit yapılıdır. Besini dışarıdan hazır olarak alır ve cansız maddelerin uzun süren ……………. evrimi sonucunda meydana gelmiştir • Yani önce ………………… evrim gerçekleşmiş daha sonra …………….. evrim gerçekleşmiştir. • Heterotrof görüşüne göre ilk atmosferde serbest ……………… yoktu. Hetetrof hipotezine göre ilk canlı …………………. ile enerji üretmiştir. NOT: Evrime göre enerji akış sırası • İlk atmosfer gazları *…………………… - ………………. * …………………… - ………………. * ………………….. - ………………… - ………………… • Dünyanın soğuması ile su buharları sıvılaşıp yüzyıllarca devam eden sıcak yağmurlar başlamıştır. • Yer kabuğu atmosferden daha sıcak olduğundan su tekrar buharlaşıp atmosfere yükselmiş ve yağmur olarak tekrar yeryüzüne dönmüştür. • Sıcak ve sulu çorba kıvamında olan bu su birikintilerinden kimyasal evrim sonucunda aminoasitler, azotlu organik bazlar, monosakkaritler meydana gelmiştir. • • • NOT: Heterotrof hipotezine göre önce …………… evrim sonra …………… evrim gerçekleşmiştir. Miller’ in Deneyi Zamanla daha kompleks organik maddeler oluşmuştur. Kendiliğinden oluşan protein moleküllerinin etrafında su molekülleri toplanmıştır ve …………….. oluşmuştur. Uzun gelişme sonucunda koaservattan ilk canlı meydana gelmiştir. 34 • Miller dünyanın ilk atmosferinde su buharı, metan, amonyak ve hidroj en gazlarının bulunduğunu varsayarak bir deney düzenledi. • Miller bu gaz karışımını havası alınmış bir cam balon içerisine koydu. • Balona gerekli enerjiyi sağlamak için elektrik akımı verdi. Düzeneğe kaynar su balonu ile su buharı ve ısı sağladı • Bu deneyin sonuçlarına göre; atmosferdeki gaz karışımından aminoasitler oluşmaktaydı. EVRÝM EVRÝM ÝLE ÝLGÝLÝ GÖRÜÞLER o Bu görüşe göre bu hayvanlar, ağaçların yapraklı olan uç dallarına uzanmak için boyunlarını güç harcayarak uzatmak zorunda kalırlar o Yüksek dallardan besinlerini elde etmek için boylarını uzata uzata önceden kısa olan boyunları ve ön ayakları arka ayaklarından daha fazla uzamış, bu durum kalıtımla yavrularına geçmiştir. - Lamarc’ın ikinci görüşü yeni kazanılmış karakterlerin oğul döllere geçmesi yapılan deneylerle çürütülmüştür. - Gerçekleşen değişikliğin kalıtsal olabilmesi için …………………………………….. - …………… hücrelerindeki değişiklikler yavrulara aktarılmaz. Evrim; canlılarda uzun sürede meydana gelen değişim ve gelişim olaylarını açıklar Elementler Organik yapılar Hücreler Basit canlılar DARWÝN’ÝN EVRÝM ÝLE ÝLGÝLÝ GÖRÜÞLERÝ * kompleks canlılar Darwin çok uzun süren gözlemleri sonucunda şu hipotezi ileri sürmüştür: “………………………………………………………….” L A MARC K’IN GÖRÜÞLERÝ EVR ÝM ÝL E ÝL GÝ L Ý DOĞAL SELEKSİYON: a) ………………………………………………….. ………………………………. • Evrimin nedeni doğal seleksiyondur.Bunun nasıl işleyeceğini ise çevre şartları belirler • Eğer bir vücut parçası tekrar tekrar kullanılırsa gelişir, kuvvetlenir. • Darwin’e göre; bir tür kendi içinde ve başka türlerle hayatta kalma mücadelesi verir • Kullanılmayan kısımlar ise zamanla körelir ya da zayıflar. • Tabiat zayıfları eleyerek güçlüleri korumaktadır. Örnek; haltercilerin kas gelişimi. • Zayıfların elenip, güçlülerin seçilerek türünü devam ettirmesine doğal seleksiyon (doğal seçilim) denir. • Darwin doğal seçilim ile yeni bir türün eski bir türden nasıl geliştiğini ve yeryüzünde büyük bir canlı çeşitliliğinin nasıl ortaya çıktığını açıklamaya çalışır. b) ………………………………………………….. ……………………………………… • Lamarc bu görüşünü açıklamak için zürafa örneğini verir. 35 EVRÝM ADAPTASYON • Canlıların hayatlarını sürdürebilmeleri ve nesillerini koruyabilmeleri için genetik yapılarında var olan özelliklerle çevre şartlarına uyum göstermesidir. • Bu değişiklikler türün korunmasına yönelik değişimlerdir. MUTASYONLAR • DNA’nın yapısında değişimlerdir. meydana gelen ani • Mutasyonlar çeşitliliğe neden olur. • Bir tür ne kadar çok mutasyona uğrarsa doğal seleksiyonun başarısı artar. KONVERGENT EVRİM MODİFİKASYON: • Çevrenin etkisiyle genlerin işleyişi değişir, yapısı değişmez. • ………………………………………………… İZOLASYON (Yalıtım): • İki ve ya daha fazla canlı türü benzer ortamlarda yaşıyorsa benzer uyumsal adaptasyonlar kazanır. Bir populasyonda bulunan bireyler arasında gen alış verişinin kesilmesidir. DİVERGENT EVRİM a. Populasyonda, gen alışverişi devam ediyor. Aynı gruba ait canlılar farklı ortamlara adapte olduklarında farklı özellik kazanırlar. b. Nehir engeli gen alışverişini önlüyor. c. Populasyon yeni iki türe dönüşüyor. ÖRN : İspinoz kuşları 36 EVRÝM E V RÝM Ý D E S TE K L E ME Y E K A N IT L A R Ç A L IÞ A N 6. Değişik canlılarda organ ve sistemlerin fizyolojik özelliklerinin benzerliği bu canlıların ortak kökenini olduğunu gösterir. 1 . Genetikten elde edilen kanıtlar: Bütün canlıların kalıtım mekanizması aynıdır. Santral dogma tüm canlılar için geçerilidir. Protein sentezinde kullanılan tüm kod ve kodonların anlamı tüm canlılarda aynıdır 2. Karşılaştırmalı Fizyolojiden elde edilen kanıtlar: BERGMANN KURALI: Biyokimyadan elde edilen kanıtlar: Kuşlar ve memeliler içerisindeki akraba grupların soğuk bölgelerde yaşayanlarının vücutları sıcak bölgelerde yaşayanlardan daha ………………….. Canlılarda benzer biyokimyasal reaksiyonların gerçekleşmesi ortak bir köken varlığının kanıtıdır. ……………….. sorumlu gen ve enzimler tüm canlılarda bulunur. 3. Fosillerden elde edilen kanıtlar: Fosiller tarih öncesi dönemlerde yaşamış canlıların taşlaşmış kalıntıları ve izleridir. ÖRN: Arkeopteriks - Vücut ne kadar büyük ise *** Yüzey/ hacim oranı ………………… 4. ………………………………………………. - Bu durum ................................. azaltır. AL LE N K UR AL I: Embriyolojiden elde edilen kanıtlar: Soğuk bölgelerde yaşayan hayvanların kulak kepçesi ve üyeleri, sıcak bölgelerde yaşayan canlılardan daha …………. Bir canlının embriyolojik gelişmesi sırasında, ait olduğu türün milyonlarca yılda geçirdiği evrimin temel ilkeleri görülür. 5. - Sınıflandırma ve Morfolojiden elde edilen kanıtlar: Doğal sınıflandırma akrabalık derecesine göre yapılır. Homolog organlar dış yapısı ve görevleri farklı, iç yapıları ve kökenleri aynı olan organlardır. Bu organlar canlıların ortak kökenden geldiğini kanıtlamaktadır. 37 - …………………………………………………. - Bu durum ısı kaybını azaltır. EVRÝM GLO GER KURA LI: 3. Kuzey yarım küredeki memeliler ve kuşlar kuzeye doğru gittikçe açık renkli, daha sıcak ve nemli yerlerde yaşayanları ise koyu renklidir. Solunumdaki değişiklikler: Sudaki canlılar erimiş O 2 'i almaya adapte olmuşlardır ve solungaç solunumu yaparlar. Karaya çıkan hayvanlar ise, O 2’i gaz halinde alırlar. Solunum yüzeyinin nemli kalmasını sağlamak ve korumak için solunum organlarını, vücudun içine çekmişlerdir. CO PE KU RA LI Evrimsel gelişim sırasında sırasında canlıların vücutları giderek irileşmiştir. Bu onların daha fazla besin depolamalarına neden olmuştur ve bu şekilde çevre koşullarına daha az bağımlı olmuşlardır. 4. Deri oluşumu ve ısının korunması: Karadaki hayvanlar buharlaşmayı önlemek için deride kalınlaşmalar meydana getirir. Ayrıca post oluşumu sayesinde vücut sıcaklığı korunur. DO LLO KU RAL I: Evrim, bazı geri mutasyonların olmasına karşın ileriye dönük bir değişmedir. 5. Suda yaşayanlar ÖRN: Parazit hayvanlarda bazı organlar körelmiştir, yani ilkelleşme vardır. Karada yaşayanlar JOR DAN KURA LI: Yalıtım mekanizmasına bağlı olarak yakın türler ve alt türler aynı yerde bulunamazlar. GAU S KURA LI: Aynı çevre koşullarında yaşamak zorunda kalan iki tür, aynı habitatta, aynı nişte bulunamazlar. Bunlardan biri, diğerini yok eder veya uzaklaştırır. Örnek: Porsuğun kazdığı ine tilkiler yerleştiğinde porsuklar burayı terk etmek zorunda kalırlar. EVRİM SÜRECİNDE SUDAN KARAYA KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER 1. GEÇİŞTE Ağırlığın Taşınması: Suda yaşayan canlılar ağırlıklarının taşınması için enerji harcamazlar. Karada yaşayan canlılar ağırlıklarının taşınması için enerji harcamak zorundadırlar. 2. Üremedeki değişiklikler: Suyun kullanımı: Suda yaşayan canlılar artık maddeleri NH 3 halinde bol suyla dışarı atarlar. (çünkü su sıkıntıları yoktur) Karada yaşayan canlılar üre ve ürik asit şeklinde atarlar. (su tasarrufu yapabilmek için) 38 Dış döllenme İç döllenme yaparlar EVRÝM 6. Evrimde Lamarc ve Darwinin ortak görüşünü yazınız. .......................................................................... 1. .......................................................................... Ototrof hipotezi ile heterotrof hipotezini karşılaştırınız. .......................................................................... .......................................................................... 7. Mutasyon Adaptasyon 2. Doğal seleksiyon Hayatın başlangıcı ile ilgili görüşler nelerdir? Birer cümle ile tanımlayınız. Varyasyon Yukarıdaki terimleri birer cümle ile açıklayınız. .......................................................................... .......................................................................... 3. 4. Heterotrof hipotezine göre ilk atmosferde hangi gaza rastlanmaz? Niçin? 8. Evrimin hammaddesi nedir? .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... Abiyogenez hipotezini çürüten hipotezi anlatınız. 9. .......................................................................... Bergman kuralını yazınız. .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 10. 5. İnorganik evrim ve organik evrim nedir? .......................................................................... Sıcak bölgelerde yaşayan memelilerin vücut çıkıntıları ile soğuk bölgelerde yaşayan memelilerin vücut çıkıntılarını karşılaştırınız. .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 39 EVRÝM 11. Konvergent evrimi açıklayınız. 16. .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 17. 12. Kara bitkilerinin adaptasyonlarını yazınız. divergent evrimi açıklayınız. Modifikasyon ve adaptasyonu açıklayınız. .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 18. 13. Darwin'e göre modifikasyonun evrim üzerinde etkisi nasıldır? .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 14. .......................................................................... Evrimi destekleyen kanıtlar nelerdir? 19. .......................................................................... Mutasyon nedir? .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 20. 15. Gri renkli bir zeminde gri ve beyaz renkli fareler başkuşların saldırısına maruz bırakılıyor. Belirli bir süre sonra, gri farelerin çoğaldığı tespit ediliyor. Bu olayı açıklayınız. Endosimbiyaz hipotezini açıklayınız. Coğrafik izolasyon nedir? .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... 40
© Copyright 2024 Paperzz
