kdiyanet B y 11 K d e r g f ^ozlem Dr. Zekiye Demir DiB EQitim Uzmani Bir Istanbul Ruyasi: 80 Yil Bekledik Neredeydiniz? 01-03 Kasim 2006 tarihinde, Turkiye Diyanet i§leri Ba§kanligrnin ev sahipliginde istanbul'da, "Afrika Kitasi Musluman Dike ve Toplulukiari Dini Liderler Toplantisi" yapildi. Toplanti, Afrika'nin 21 iilkesinden 30'u a§kin dini iiderin katilimi ile gergekle^ti. Katilinnci ulkeler alfabetik sira ile Burkina Faso, Burundi, Cezayir, (Jad, Fas, Fildi§i Saliili, Gambiya, Guney Afrika Cumliuriyeti, Kamerun, Kenya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kongo Cumliuriyeti, Libya, Madagaskar, Mali, Moritanya, Mozambik, Orta Afrika Cunnhuriyeti, Ruanda, Sudan ve Uganda'dan olustu. Diyanet i§leri Baskani, toplantinin duzenleni§ amacini, ulkelerde (Afrika Cilkeleri ve Turkiye) din anlayi§i, dini bilgide yenilenme, dini kimlik, din egitimi, din hizmeti gibi ana konular etrafinda, bilgi ve birikimleri payla§mak olarak ilan etse de toplantinin, bunlaria birlikte Afrika iilkelerinin Turkiye ile vuslatina hizmet ettigi soylenebilir. Osmanli imparatorlugu ile Afrika'nin ili§kisi 1500'lu yillarin ba§indan 1900 ba§ina kadar surdii. Bu sure zarfinda Osmanli, donanmasi veya ordusuyla Afrikali Miislumanlan i^galierden korumak uzere veya ilim adamlar ile idari ve Islami bilgilerini onlara aktarmak iizere defalarca Afrika'ya gitti. Afrikali Musliimanlar'da ba§lari her siki§tiginda yanlarinda bulduklari dostlanna, Kurtulu§ Savasi miicadelesinde ellerinde olani toplayip gondererek kar^ilik verdi. Diyanet 82 yillik tarihinde ilk kez boyle bir toplanti diizenledi. Nitekim toplantiya katilan hemen butiin temsilciler, bu toplantinin ozlemi- 48 0 c fi k 2 0 0 7 S a y 1 9 3 ni ge^itli ifadelerle dile getirdi. Katilimcilardan bazisi, "uzun siiredir bdyle bir toplanti temenni ediliyordu, dolayisiyla bu toplanti bir du§u gergekie§tirdi" derken, ba§ka bir katilimci "80 yil sizi bekledik neredeydiniz?" diye seslendi. Toplanti genel olarak Afrika ile Tiirkiye'nin tarihi ili§kileri, islam'in Afrika'da yayili§i, kiireselle§me-dini kimlik ve din egitimi ve hizmetleri konularindan olu§an 4 oturumdan olu§tu. Bu arada iilke temsilcilerine soz hakki verildi. Oturuma katilan konu§macilar, iilke temsildlerinin konu§ma ve ulkelerini tanitma ihtiyaglanni ke?fettiklerinden olacak ki, konu^malanni mumkiin oldugunca genel ve kisa tutmaya ozen gdsterdiler. Ancak temsilcilerin soyleyecekleri gok §ey vardi ve sure yine de problem oldu. Sdz alan her konu§maci, Turkiye'ye ve Diyanet i§leri Ba^kanligi'na, bu toplantiyi dCizenlemi? olmasindan dolayi hararetle ve uzun uzun te§ekkur ediyor ve toplantinin bir defaya mahsus kalmamasini, genel sekreterlik veya ba^ka bir isim altinda rutin olarak yapilmasini, benzer toplantilann Afrika Cilkelerinde de gergekle§mesini diliyordu. Tiim toplanti boyunca dikkati qeken bir husus; Turkiye, Afrikalilar nezdinde Osmanliydi veya Osmanli'nin bir uzantisi, devamiydi ve Sudan temsilcisi'nin dedigi gibi, "Musliimanlar nezdinde guc^lii ve saygideger Turkiye" idi. Gegmi§te oldugu gibi, Musluman dCinyanin ba§kenti olma roliinii yeniden iistlenmeliydi. Afrika iilkelerinin gdzunde Turkiye, teknolojik agidan bir Bati iilkesiydi ve Tiirkiye'nin Avru- kdiyanet ^dzlem pa birligindeki yerini almasini istiyorlardi. Boylece Tiirkiye, islann kCiltumnun Avrupa'da taninmasini saglayacakti. Yillardir Bati'nin hem dogal kaynaklar agsindan hem de insan kaynagi agisindan istismanna ve i§galine mahsur kalmi§ Afrika'nin temsilcilerinin konu§masi, zaman zaman bir gglik gibiydi. Hafizalarda kalan birkag gglik: - ^ad MCiftusLi, "Bu toplanti bir du§tu... Bize balik tutmasini dgretin". - Burundi, "DCinyanm en fakiri Burundi. Burundi'nin de en fakiri MusiCimanlar, durumumuzu dCi^unun". - Giiney Afrika, "Biz bir Afrikali olarak elini aqan ve yardim igin yalvaran biriieri olmak istemiyoruz". - Mali," Biz Afrikalilar hastalik ile ugra§iyoruz ve Tiirkiye bize ilag vermeye gali§iyor. Sozunii ettigim hastaiik egitimsizliktir". - Madagaskar, "Kurban yardimlariniz dnemii. Ula§mak zor ama ula§tiginizda gocuklarm gdzlerindeki pirilti, size yaptiginiz i§in dnemini anlatir"... Dilleri, irklan, renkleri farkli, giyim tarzlan farkli bu insanlar ile ortak payda dindi yani MiisICiman kardesligi. Bu karde§ligin Muslumanlara verdigi sorumlulugu, Hz. Muhammed (s.a.s.) zaman zaman farkli ifadelerle anlatmi§ti: "Kom§usu agken tok yatan bizden degildir", "Kendiniz igin istediginizi Miisluman karde^iniz igin de istemedikge iman etmi§ sayilmazsiniz". Afrikali MusiCimanlar, kendini karde§leri arasinda hissetti. Bundan dolayi da toplanti, samimi ve sicak bir ortamda gegti. Bu karde§lige, dostluga ve samimiyete giivenerek, Afrika iilkeleri Miisliiman temsilcileri 3 giin boyunca kendilerini, ulkelerini tanitti ve dileklerini, isteklerini sdyledi. Diyanet i§leri Ba^kanligi aniatilanlan Tiirkiye ra y i 1 k d 6 r g I adma dinledi. Isteklerin en ba§inda, bu toplantinin bir defaya mahsus kalmamasi, devamli hale gelmesi, Tiirkiye'nin ba§kanliginda farkli Afrika lilkelerinde de gergekle^tirilmesi geldi. Bunu takiben egitim ile ilgili sorunlar talepler dile getirildi; hemen her Afrika iilkesinde okui, egitim merkezi, dini yayin, kutiiphane ihtiyacindan bahsedildi, her yil bir Afrika iilkesinden bir tek dgrenci de olsa, Turk iJniversitelerinde Afrikali dgrencilere yer verilmesi, bunlari takiben yine her Afrika uikesine bir tane bile olsa Tiirk mimari tarzinda camilerin yapilmasi istendi. Ardindan-, hastane, ortak medya gali§malan, fakirlikle ve cehaletle sava§, sivil yardim orgiitlerinin Afrika'da faaliyet gdstermesi, kesilen kurbanlarin Afrikali kardesler ile payla§ilmasi gibi istekler geldi. Diyanet i§leri Ba^kanligi'nin bir kamu kurumu ve belli bir biitgesi olmasi dolayisiyla, bu taleplerin hepsine bizzat cevap vermesi mumkiin gdziikmemektedir. Ancak bu toplantiyi gergekle§tirerek Afrikali Miislumanlara gdsterdigi duyarliligi, bu taleplerin takipgisi olarak da gdsterecektir. Afrikali Miisluman temsilciler iig gunliik bir ruya gdrdiiler. Bu ruyada; Bagcilar Belediyesi, Beyoglu Belediyesi, Istanbul Biiyiik^ehir Belediyeleri ve Istanbul Valiligi tarafindan Hidiv Kasn, Rahmi Kog Muzesi ve Topkapi Sarayi gibi, Istanbul'un nezih yerlerinde verilen ve Tiirk misafirperverligini gdsteren davetlere katildilar, belediye ba§kanlan ve vali, verdikleri davette misafirlerine bizzat e§lik ettiler. Aynca Istanbul Biiyiik§ehir Belediye Ba§kani ve Istanbul Valisi temsilcilere ge§itli hediyeler verdiler. Biitiin bunlardan gok daha dnemlisi diger Afrikali karde§leriyle ve dzellikle de Tiirkiye'yie hasret giderdiier, sorunlanni payla§tilar. Umariz gordiikleri bu riiya, riiyalannda konu§tuklari sorunlarm gdziimiine adim olur. Ocak 2 0 0 7 Sayi 9 3 49
© Copyright 2024 Paperzz
