4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU — CEVAP ÇALIŞMASI 1. Dünya’mızın şekli neye benzer? Dünyamızın şekli küreye benzer. 2. Dünya’mızın şekli ile ilgili örnekler veriniz. Portakal, top, balon vb. 3. Kuzey ve güney kutuplarından eşit uzaklıkta olan yer kürenin çevresinden geçtiği varsayılan en büyük çembere ne denir? Ekvator denir. 4. Dünya’mızın kendi ekseni etrafında dönmesi kaç gün sürer? Bir gün sürer. (24 Saat) 5. Denizin üzerindeki daha ilerisi görülmeyen ve denizle gökyüzünü ayıran düz çizgiye ne denir? Ufuk çizgisi denir. 6. Ufuk çizgisinden sahile doğru yaklaşan geminin görünümlerini sırayla yazınız. • Geminin ilk önce, direklerinin ucu görünür. • Sonra direklerin tamamı görünür. • En son geminin gövdesi görünür. 7. Dünya’nın nasıl bir şekil olarak göründüğünü yazınız. Dünya tam bir küre olmayıp alttan ve üsten hafif basık, ekvatordan şişkindir. 8. Dünya’nın şekli ile ilgili araştırma yapan bilginleri yazınız. Pisagor, Aristo, Biruni, Kopernik, Thales, Kepler (Keplır). 9. Pisagor, Dünya’nın şekli ile ilgili nasıl bir araştırma yapmıştır? MÖ. 590’lı yıllarda Dünya’nın Güneş etrafında döndüğünü ve Dünya’nın yuvarlak olduğun ilk o keşfetmiş. 10. Aristo, Dünya’nın şekli ile ilgili nasıl bir araştırma yapmıştır? Pisagor’dan sonra, Dünya’nın yuvarlak olduğunu kanıtlamış. 11. Biruni bir Türk bilgini midir? Evet, Biruni bir Türk bilginidir. 12. Biruni, Dünya’nın şekli ile ilgili nasıl bir araştırma yapmıştır? 972 – 1050 yılları arasında Dünya’nın küre şeklinde olduğunu yer çekiminin varlığını ortaya koymuş. 13. Kopernik, Dünya’nın şekli ile ilgili nasıl bir araştırma yapmıştır? Dünya’nın kendi etrafında döndüğünü ileri sürmüş. Ayrıca Dünya’nın, Güneş’in çevresinde de dolaştığını savunmuş. 14. Thales, Dünya’nın şekli ile ilgili nasıl bir araştırma yapmıştır? Dünya’nın yarım küre biçiminde olduğunu savunmuş. Thales’e göre Dünya, okyanus ve okyanusun üzerinde yüzen disk biçimindeki karadan oluşur. (Bana göre Thales’in düşüncesi yanlıştır.) 15. Kepler (Keplır), Dünya’nın şekli ile ilgili nasıl bir araştırma yapmıştır? Gezegenlerin, Güneş’in çevresinde döndüğünü buldu. Dünya’nın tam bir küre olmayıp kutuplardan basık olduğunu kanıtlamış. 16. Dünya’mız kaç katmandan oluşmuştur. Dünya’mız 5 katmandan oluşmuştur. 17. Dünya’mızın katmanlarını yazınız. Ağır Küre (Çekirdek), Ateş Küre (Manto), Su Küre (Hidrosfer), Taş Küre (Yerkabuğu), Hava Küre (Atmosfer). 18. Dünya’mızın katmanlarını içten dışa olacak şekilde sıralayıp yazınız. Ağır Küre – Ateş Küre – Su Küre – Taş Küre – Hava Küre 19. Dünya’mızın katmanlarını dıştan içe doğru olacak şekilde sıralayıp yazınız. Hava Küre – Taş Küre – Su Küre – Ateş Küre – Ağır Küre 20. Dünya’nın gözlemlenmeyen katmanlarını yazınız. Ağır Küre – Ateş Küre 21. Dünya’nın gözlemlenmeyen katmanlarını yazınız. Hava Küre – Taş Küre – Su Küre 22. Kavram haritasını tamamlayınız. Dünya’nın Katmanları Gözlemlenen Hava Küre Gözlemlenmeyen Ağır Küre Su Küre Ateş Küre Taş Küre 23. Ağır Küre’nin diğer adı nedir? Çekirdek’tir. 24. Ateş Küre’nin diğer adı nedir? Manto’dur. 25. Su Küre’nin diğer adı nedir? Hidrosfer’dir. 26. Taş Küre’nin diğer adı nedir? Yerkabuğu’dur. 27. Hava Küre’nin diğer adı nedir? Atmosfer’dir. 28. Ağır Küre'nin özelliklerini yazınız. Çekirdek, Dünya’nın merkezindeki en iç katmandır. Demir, nikel gibi yoğunluğu fazla olan maddelerden oluşmuştur. Çekirdek’in sıcaklığı ateş küredekinden daha fazladır. Çekirdek Dünya’nın en kalın ve sıcak katmanıdır. En sert ve dayanıklı metaller bile çekirdekte erir. Çekirdeğe, Dünya’nın ortasında sıcak ve ağır bir küre şeklinde bulunur, bu sebeple çekirdeğe ağır küre de denir. 29. Ateş Küre’nin özelliklerini yazınız. Ateş Küre yer kabuğunun altında yer alan katmandır. Bu küreye çekirdeğin üzerini sardığından manto adı da verilir. Yapısında magnezyum ve demir gibi maddeler bulunur. Bu maddeler sıvı haldedir ve çok sıcak olduklarından bu katmana ateş küre denilmiştir. Sıvı halde bulunan, akıcı bir hamur halindeki maddelere magma adı verilir. Magma yer kabuğunda bulunan çatlaklardan çıkarak yanardağları oluşturur. Yanardağdan fışkıran magmaya lav adı verilir. Yerkabuğu magmanın üzerinde yüzüyor gibi hareket halindedir. Ateş Küre çok sıcaktır. 30. Taş Küre’nin özelliklerini yazınız. Dünya’daki karaların oluşturduğu kısma taş küre veya yerkabuğu denir. Taş Küre üzerinde insanlar yaşar, bitkiler büyür ve diğer canlılar besin ve barınak bulur. Taş küre engebeli, alçaklı ve yüksekli bir yapıya sahiptir. Taş küre değişik kalınlıklardadır. Ateş küreyi çepeçevre saran bu yapının en ince olduğu yerler okyanus dipleridir. Dünya’nın büyüklüğüyle karşılaştırıldığında yer kabuğu çok incedir. Dünya’yı bir elmayı benzetirsek elmanın kabuğu taş küreyi temsil eder. Yeryüzünde dağlar, tepeler, ovalar ve düzlükler yer kabuğunun parçalarıdır. 31. Su Küre’nin özelliklerini yazınız. Su küreyi denizler, göller, akarsular, yer altı suları ve su buharı oluşturur. Dünya’nın ¾ ‘ü sularla kaplıdır. Dünya, uzaydan bakıldığında mavi bir küreye benzer. Dünya’nın mavi görülmesini üzerini kaplayan su tabakası sağlar. Dünya’nın kahverengi görünen kısımları ise karalardır. Dünya’nın, sularla çevrili geniş kara parçalarına KITA adı verilir. Dünya yüzeyinde 7 kıta vardır. Bunlar Asya, Avrupa, Afrika, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Okyanusya (Avustralya) ve Antartika’dır. Kıtaların arasında birbirine bağlı su kütlelerine ise OKYANUS denir. Dünya üzerinde üç büyük okyanus vardır. Bunlar Amerika kıtası ile Asya ve Okyanusya arasında bulunun BÜYÜK OKYANUS, Amerika kıtası ile Avrupa ve Afrika arasında bulunan, Atlas Okyanusu, Asya’nın güneyi, Afrika ve Okyanusya arasında ise Hint Okyanusu yer alır. Su küreyi oluşturan sular Güneş ısısının etkisiyle buharlaşarak havaya yükselir ve bulutları oluşturur. Bulutu oluşturan su buharı soğuk hava katmanına rastlayınca yağmur, kar ya da doluya dönüşerek yeryüzüne yağış olarak iner. Sürekli tekrarlanan bu olaya su döngüsü denir. 32. Hava kürenin özelliklerini yazınız. Hava küre, Dünya’yı çevreleyen bir gaz katmandır. Hava içerisine çeşitli gazlar bulunur. Havada bulunan gazların; %78’i Azot, %21’i Oksijen, %1’i Diğer gazlardan oluşur. Uygulanan yerçekimi nedeni ile hava küreyi meydana getiren gazlar Dünya’nın çevresinden ayrılamaz. Hava küreye atmosfer de denir. Havanın varlığını yüzümüze doğru bir yelpaze salladığımızda ya da hareket halindeki bir arabanın camını açtığımızda hissederiz. Hava Küre’nin yoğunluğu her yerde aynı değildir. 33. Dünya’nın kaçta kaçını su kaplar? Dünya’nın ¾’ünü su kaplar. 34. Dünya’nın kaçta kaçını kara kaplar? Dünya’nın ¼ ‘ünü kara kaplar. 35. Dünya’ya örnek resim bulup yapıştırınız. 36. Ozon tabakası bizi neden korur? Ozon tabakası bizi zararlı Güneş ışınlarından korur. 37. Ozon tabakası nerede bulunur? Ozon tabakası, Atmosfer’de bulunur. 38. Ozon tabakasını olumsuz etkileyen etkenler nelerdir? Deodorantlar, parfümler vb. etkenler olumsuz etkiler. 39. Mineral nedir? Doğada meydana gelen yapay olarak elde edilemeyen element ya da bileşiklerdir. Belirli bir kimyasal yapıları vardır. 40. Ekonomik değeri olan minerallere ne denir? Maden denir. (Demir, altın ve elmas vb.)
© Copyright 2024 Paperzz
