MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI II VİZE SINAVI SORULARI Adı-Soyadı: SORU No: PUAN 1 2 3 4 TOPLAM SORU 1 (10 Puan): Dişli çarklar ile kayış-kasnak sistemlerinin en az beş farklı başlık altında karşılaştırınız? SORU 2 (10 Puan): Dişli çarklarda profil kaydırma hangi amaçlarla yapılır, maddeler halinde yazınız? SORU 3 (50 Puan): Şekilde verilen mekanizma 1 nolu düz dişlinin olduğu mile bağlı 8kW gücünde bir motor tarafından saat ibresi yönünde (şekilde verildiği gibi) 1600d/d ile döndürülmektedir. Hareket dişli ve kayıkasnak mekanizması ile c miline bağlı fana iletilmektedir. Dişliler sıfır dişlidir. a. Pozitif x ekseni yönünden bakıldığında c mili hangi yönde döner? (5P) b. c mili için döndürme momenti bulunuz (10P). c. Kayışın gevşek kolundaki kuvvet, gergin koldakinin %25’i kadar ise her iki kolda oluşan kuvvetleri bulunuz (15P). d. 4 nolu kasnak ile kayış arasındaki sürtünme katsayısını bulunuz (10P). e. Dişlilerin yüzeyleri karbürize edildiğine göre dişli çarklara ait modülü bulunuz (10P). 𝜎𝐷∗ = 350 𝑀𝑃𝑎, Mukavemet değerleri 𝑃𝐻∗ = 750 𝑀𝑃𝑎 Emniyet değerleri Mukavemet 2 Yüzey basıncı 1.25 Çalışma faktörü 1.8 Genişlik faktörü 0.7 Malzeme faktörü 850 √𝑴𝑷𝒂 Yuvarlanma faktörü 1.76 Çevrim oranı faktörü 1 Hız faktörü 1.2 Modül faktörü 1.1 Verim Dişliler 0.98 Kayış-kasnak 0.96 SORU 4 (30 Puan): Şekilde verilen helisel dişlilerden oluşan redüktör mekanizması 2kW gücünde 1800d/d lık bir elektrik motoru ile tahrik edilmektedir. Saat ibresinin tersi yönde dönen birinci dişli sağ helis olup diş sayısı 18, normal düzlemdeki taksimatı (hatve) 15mm’dir. Normal düzlemdeki alın kavrama açısı 20°, helis açısı 30°, çıkış devir sayısı 600d/d ve çalışma faktörü 1 ise; a. Alın düzlemdeki kavrama açısını bulunuz (5P). b. Normal düzlemdeki modülü bulunuz (5P). c. Birinci dişlinin taksimat dairesi çapını bulunuz (5P). d. Birinci dişliye ait kuvvetleri bularak yönlerini gösteriniz (15P). SINAV YÖNERGESİ 1- Formül kâğıdının ve Tabloların kullanımı serbesttir. 2- Formül kağıdı, Tablo, Kalem, silgi, hesap makinesi vb. alışverişi kesinlikle yasaktır. Başarılar Prof. Dr. Akgün ALSARAN 09.04.2015 150mm Z1=20 diş Z2=44 diş 75mm