A-5-1-2
Merki na trgovska politika koi se primenuvaat vo
vnatre{nosta pri
pu{tawe na stokite vo sloboden promet (uvoz)
Formi na izvoz i uvoz - op{to
Bezbednost na hrana i proizvodi koi pri proizvostvo i promet
doa|aat vo kontakt so hrana
Dobito~na hrana, proizvodi za ishrana na `ivotni i ve{ta~ko
|ubrivo
Zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba
Lekovi - Lekovi, pomo{ni lekovite sredstva i medicinski
pomagala
Opojni drogi i psihotropni supstancii
Otrovi
Prekursori
@ivotna sredina
Zdravstvena za{tita
Soobraznost / Standardizacija / Metrologija/Homologacija
Intelektualna sopstvenost
Zlato i blagorodnn metali
Kulturno nasledstvo
Vooru`uvawe (voena oprema, stopanski eksploziv, love~ko i
sportsko oru`je i nivna municija, hemisko oru`je)
Opasni materii
1
Formi na izvoz i uvoz - op{to
Stoki {to se uvezuvaat vrz osnova na dozvola so cel :
za{tita na zdravjeto i `ivotot na lu|eto;
za{tita na `ivotna sredina i prostorno planirawe;
stoki koi treba da gi ispolnat propi{anite meterolo{ki i drugi
uslovi;
stoki (gotovi proizvodi i proizvodi {to ne se upotrebuvani) za ~ii
uvoz e potrebna potvrda za izvr{en pregled i evidentirawe na
propratrna tehni~ka dokumentacija;
stoki za ~ii uvoz e potrebna dozvola od Narodna banka na RM;
uvoz na istriski i umetni~ki dela;
uvoz na odredeni blagorodni metali, banknoti i drugo;
sredstva za vooru`uvawe i voena oprema;
Nadle`nost: Ministerstvo za ekonomija
Dokumenti: Dozvola za uvoz (Odobrenie) koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za trgovija (Sl. ves. na RM 16/2004)
Odluka za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz (Sl.
ves. na RM br. 113 /2005)
o
poop{irno vidi vo A-5-12
Bezbednost na hrana i proizvodi koi pri proizvostvo i
promet doa|aat vo kontakt so hrana (hrana i pijaloci
vklu~uvaj}i i voda za piewe, kako i tutun; materijali za pakuvawe na hrana;
proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet i upotreba doa|aat vo
kontakt so hrana
Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo - Direkcija za hrana (nadle`en za
kontrola na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na
proizvodite koi se uvezuvaat vo zemjata za hrana od rastitelno
poteklo i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt
so hranata.
Ministerstvo za zemjodelstvo {umarstvo i vodostopanstvo Uprava za veterinarstvo e nadle`en organ za kontrola na
zdravstvenata ispravnost, kvalitetot kako i deklarirawe i
ozna~uvawe na proizvodite od `ivotinsko poteklo
Ministerstvo za zemjodelstvo {umarstvo i vodostopanstvo Uprava za zemjodelie e nadle`en organ za kontrola na kvalotet na
kako i deklarirawe i ozna~uvawe na dobito~na hrana (sto~na
hrana), dodatoci na sto~na hrana, surovini za proizvodstvo na
sto~na hrana i hrana za `ivotni
Dokumenti: Odobrenie za uvoz (soglasnost) koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za bezbednosta na hranata i na proizvodite i materijalite
{to doa|aat vo kontakt so hranata (Sl. vesnik na RM br.
54/02)Zakon za zdravstvenata ispravnost na `ivotnite namirnici
i na predmetite za op{ta upotreba (Sl. list na SFRJ br. 53/91 Sl
vesnikna RM br. 15/95)Zakon za veterinarno zdravstvo (Sl. vesnik
na RM br. 28/1998)
Zakon za sto~arstvo ( Sl.vesnik na RM br. 67/97) i Zakon za
zemjodelska inspekcija ( Sl.vesnik na RM br. 45/2004)
o
poop{irno vidi vo A-5-13
2
Zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba
( detski igra~ki , sredstva za li~na higiena i kozmetika, sredstva za ~istewe,
sredstva koi doa|aat vo neposreden dopir so ko`a i sluzoko`a i surovini i
pomo{ni proizvodi koi se upotrebuvaat vo koizmeti~kata industrija.. )
Nadle`nost :Minsisterstvo za zdravstvo -Dr`aven sanitaren i zadravstven
inspektorat
Dokumenti: Soglasnost za uvoz od nadle`enorgan
Regulativa Zakon za zdravstvenata ispravnost na `ivotnite namirnici i na
predmetite za op{ta upotreba (Sl. list na SFRJ br. 53/91 Sl
vesnikna RM br. 15/95)
Pravilnik za uslivite vo pogled na zdravstvena ispravnost na
predmeti od op{ta upotreba {to mo`at da se pu{tat vo promet
(Slu`ben list na SFRJ br. 26/83)
Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija (Slu`ben vesnik na
RM br. 19/95
o
poop{irno vidi vo A-5-14
Lekovi - Lekovi, pomo{ni
medicinski pomagala
lekovite
sredstva
i
Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo (za humana medicina)
Ministerstvo za zemjodelstvo {umarstvo i vodostopanstvo (za
veterina)
Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite
pomagala (Sl. vesnik na RM br. 21/98)
o
poop{irno vidi vo A-5-15
Opojni drogi i psihotropni supstancii
Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo
Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za proizvodstvo i promet na opojni drogi (Sl. list na SFRJ
13/91)
Konvencija za opojni drogi 1961, Konvencija za psihotropni
supstancii 1971,
o
poop{irno vidi vo A-5-5
Prekursori
Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo
Dokumenti:Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za prekurzori ( Sl. vesnik na RM 37/2004)
Konvencija za opojni drogi 1961, Konvencija za psihotropni
supstancii 1971,
o
poop{irno vidi vo A-5-6
3
Otrovi
Nadle`nost : Ministerstvo za zdravstvo
Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa:Konvencija protiv ilegalna trgovija so narkoti~ni drogi i
psohotropni supstancii 1988, Zakon za promet na otrovi (Sl.list na
SFRJ br. 13/91); Spisok na otrovi koi mo`e da se stavat vo promet
(Sl.list na SFRJ br. 58/82, 7/84, 9/86, 18/87, 33/88)
o
poop{irno vidi vo A-5-7
@ivotna sredina:
proizvodi so koi se zagrozuva `ivotnata sredina i prirodata
otpadni, opasni, {tetni i radioaktivni materii;
biolo{ki nerazgradlivi supstancii i pesticidi {to sodr`at
polifosfati;
- zabraneti tehnologii i tehnolo{ki linii od ekolo{ki pri~ini;
- supstanci koi za o{tetuvaat i osiroma{uvaat ozonskata obvivka
- trgovija so za{titeni divi `ivotni i rastenija;
- nadomestoci koi se napla}aat pri uvoz
Nadle`nost : Direkcija za radijaciona sigurnost;
Ministerstvo za zdravstvo -RZZZ (izvori na jonizira~ko
zra~ewe);
Ministerstvo za `ivotna sredina i prostorno planirawe (za
opasen otpad, supstancii {to ja osiroma{uvaat ozonskata
obvivka, zagrozeni divi `ivotni i rastitelni vidovi);
Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Dozvola za uvoz spored CITES konvenzija za me|unaodna trgovija
so zagrozeni vidovi na rastenija i `ivotni izdadena od nadle`en
organ
Regulativa: Zakon za za{tita na `ivotnata sredina i prirodata (Sl. vesnik na
RM br. 51/00-pre~isten tekst, 96/00, 45/02, 13/03-pre~isten tekst),
Zakon za za{tita na prirodata (Sl. vesnik na RM br. 67/2004)
Zakon za `ivotna sredina(Sl. vesnik na RM br. 53/2005)
Zakon za za{tita od jonizira~ki zra~ewa i za nuklearna sigurnost
(Sl. vesnik na RM br. 48/02),
Zakon za otpadot (Sl. vesnik na RM br. 37/98), Zakon za upravuvawe
so otpadot (Sl. vesnik na RM br. 68/2004)
Bazelska Konvencija za kontrola na prekugrani~no prenesuvawe na
opasen otpad i negovo skladirawe (Sl. Vesnik na RM br. 49/97),
Montrealski protokol za supstanciite {to ja osiroma{uvaat
ozonskata obvivka( 1994)
Vienska konvencija za za{tita na ozonskata obvivka( 1994),
Konvencijata za me|unarodna trgovija so zagrozeni divi `ivotni i
rastitelni vidovi (Va{ington 1973) (Sl.vesnik na RM br.82/99)
(CITES)
Konvencijata za za{tita na diviot svet i prirodnite `iveali{ta
vo Evropa (Sl. vesnik na RM br. 49/97)
-
o
poop{irno vidi vo A-5-8
4
Zdravstvena za{tita
Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo
Regulativa: Zakon za izmena i dopolnuvawe na Zakonot za zdravstvena
za{tita (Slu`ben vesnik na RM br. 111/2005)
o
poop{irno vidi vo A-5-22
Soobraznost/ Standardizacija/ Metrologija/Homologacija:
Tehni~ki barawa koi proizvodite treba da gi ispolnuvaat
pred pu{tawe vo promet za za{tita na janiot interes,
`ivotot i zdravjeto na lu|eto, za{tita i unapreduvawe na
`ivotnata sredina i za{tita na potro{uva~ite i drugite
korisnici; merila i koli~ini i oznaki na pakuvani proizvodi
Nadle`nost : Ministerstvo za ekonomija - Dr`aven zavod za standardizacija,
Ministerstvo za ekonomija - Biro za metrologija
Ministerstvo za ekonomija - Dr`aven pazarena inspektorat
Ministerstvo za ekonomija-Institut za akreditacija
Ma{inski Fakultet - Skopje, AMSM i Sojuz na voza~ite
(ovlasteni institucii za homologacija na vozila)
Zavod za ispituvawe na materijali i razvoj na novi tehnologii od
Skopje i Grade`en institut "Makedonija" od Skopje (ovlasteni
institucii za atestirawe na cement)
Dokumenti: Sertifikat za soobraznost od nadle`en organ ( ili ovlasten organ);
Re{enie za odobren uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za propi{uvawe na tehni~kite barawa za proizvodite i ocena
na soobraznosta (Sl vesnik na RM br. 55/02) ;
Zakon za standardizacija (Sl. vesnik na RM br. 23/95 i 54/02 )
Naredba za zadol`itelno atestirawe (homologacija) na vozilata na
trkala ...(Sl. Vesnik na RM br. 8401, 21/02, 31/02, 52/02)
Zakon za metrologija (Sl vesnik na RM br. 55/02 )
Zakon za za{tita na potro{uva~ite (Sl. vesnik na RM br. 38/2004)
o
poop{irno vidi vo A-5-16
Intelektualna sopstvenost-
Industriska sopstvenost, avtorski
prava i srodni prava
Nadle`nost :Ministerstvo za ekonomija -Dr`aven zavod za industriska
sopstvenost
Ministerstvo za kultura
Dokumenti: Barawe od nositelot na pravoto za za{tita na intelektualnata
sopstvenot
Re{enie za priznavawe na prava pri uvoz koe go izdavaat nadle`nite
organi
Regulativa:-Zakon za carinski merki za za{tita na prava od intelktualna
sopstvenost (Sl. vesnik na RM br. 38/2005)
-Pravilnik za sproveduvawe na zakonot za carinski merki (Sl.
vesnik na RM br. 58/2005)
-Zakon za industriska sopstvenost (Sl. vesnik na RM br. 47/02,
9/2004)
-Zakon za avtorsko pravo i srodnite prava (Sl. vesnik na RM br.
47/96, 3/98, 98/2002)
o poop{irno vidi vo A-5-17
5
Zlato i blagorodni metali
Nadle`nost : Ministerstvo za ekonomija
Dokument : Dozvola za uvoz koja izdavaat nadle`nite organi
Regulativa : -Zakon za trgovija (Sl. ves. na RM 16/2004)
-Zakon za kontrola na skapoceni metali (Sl. Vesnik na RM br.
23/95)
-Odluka za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz (Sl.
ves. na RM br. 58/2004)
o
poop{irno vidi vo A-5- 18
Kulturno nasledstvo - Delovi
od umetni~ki ili istoriski spomenici i
arheolo{ki nao|ali{ta; stari vredni predmeti (postari od 100 god.); kovani
pari; dobra od umetni~ki interes (platna, sliki, originalni vajarski dela,
umetni~ki zbirki); etnolo{ki materijal; retki rakopisi;
Nadle`nost : Ministerstvo za kultura - Uprava za za{tita na kulturno
nasledstvo
Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi
Regulativa:- Zakon za za{tita na kulturno nasledstvo (Sl. vesnik na RM
20/2004); -Konvencija za merkite za zabrana i spre~uvawe na
nedozvolen uvoz, izvoz i prenos na sopstv. na kulturni dobra - 1970; Konvencija za za{ita na svetskoto kulturno i prirodno nasledstvo 1972
o
poop{irno vidi vo A-5- 19
Vooru`uvawe
(voena oprema, stopanski eksploziv, love~ko i sportsko
oru`je i nivna municija, hemisko oru`je)
Nadle`nost : Ministerstvo za vnatre{ni raboti i Ministerstvo za odbrana;
Dokumenti: Dozvola za uvoz koja ja izdavaat nadle`nite organi
Regulativa: Zakon za oru`je ( Sl.vesnik na RM br. 7/2005) Zakon za proizvodstvo
i promet na vooru`uvawe i voena oprema (Sl. vesnik na RM br.
54/02); Zakon za prometot na eksplozivnite materii (Sl. list na
SFRJ br. 30/85, 6/89, 53/91 Sl. vesnik na RM br. 12/93 ); Konvencija za
zabrana na hemisko oru`je (Sl.vesnik na RM br.23/97)
o poop{irno vidi vo A-5-9
_______________________________________________________________
Opasni materii
Nadle`nost : Ministertvo za transport i vrski
Ministerstvo za vnatre{ni raboti,
Dokumenti: Odobrenie/ dozvola za transport, uvoz ili izvoz
Regulativa: -Zakon za prevoz na opasni materii (Sl.list na SFRJ br. 27/90)
o
poop{irno vidi vo A-5-10
6
Formi na uvoz i izvoz
A-5-12
Со Одлуката за распоредување на stokite na форми на увоз и извоз ( Slu`ben
vesnik na RM br.113/2005) која ја носи Владата на Република Македонија, предвидени
се slednite formi при увоз на одредени видови на стоки i toa:
-sloboden uvoz -LB
-uvoz vrz osnova na dozvola, odobrenie odnosno soglasnost od nadle`na
institucija -D
Д1- Minистерsтво za zdravство / Minистертво за zemjоделство, шумарство и
водостопанство, vklu~uvajki
go Prilог 2-Список на opojni drogi,
psihotropni supstanci i prekurzori ; Prilog 7-Spisok na otrovi
D2 - re{enie za upis vo registrot na Biro za metrologija
D3 - potvrda od Institut za standardizacija
D4 - Ministertvo za `ivotna sredina,vklu~uvajki gi Prilozite:
Prilog 3-Spisok na supstanci {to ja osiroma{uvaat ozonskata obvivka;
Prilog 4 - Spisok na zagrozeni vidovi divi `ivotni ; Prilog 5-Spisok na
zagrozeni vidovi na rastenija; Prilog 6-Spisok na zagrozeni gabi
D5 -Zabranet uvoz
D6 -Narodna Banka
D7 - Ministertvo za vnatre{ni/ Ministertvo za odbrana
D8 - Ministertvo za ekonomija
D9 - Ministertvo za kultura
7
Bezbednost na hrana i proizvodi koi pri proizvostvo
i promet doa|aat vo kontakt so hrana
A-5-13
A-5-13-1 Zakonski osnov i nadle`ni inspekciski organi za kontrola
Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to
doa|aat vo kontakt so hranata (koj e objaven vo slu`ben vesnik na RM br.
54/2002) zapo~na da se primenuva od 01.01.2005 godina.
So cel definirawe na vidovite na stoki koi podle`at na kontrola od
strana na nadle`nite inspekciski organi, kako i nivnite nadle`nosti
vo pogled na primenata na ovoj zakon Vi go prosleduvame slednoto
upatstvo.
So Zakonot za bezbednost na hrana se ureduvaat uslovite za
obezbeduvawe na bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite
{to doa|aat vo kontakt so hranata, proizvodstvoto i prometot, pravata
i obvrskite na pravnite i fizi~ki lica koi proizveduvaat ili vr{at
promet, so cel za{tita na zdravjeto na lu|eto, kako i sloboden promet
na vnatre{niot i nadvore{niot pazar.
Za vr{ewe na rabotite od oblasta na bezbednost na hrana od rastitelno
poteklo i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so
hranata, formirana e Direkcijata za hrana, kako organ vo sostav na
Ministerstvoto za zdravstvo.
Direkcijata za hrana e nadle`en organ za kontrola na kvalitetot,
deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se uvezuvaat vo zemjata
(za hrana od rastitelno poteklo i na proizvodite i materijalite {to
doa|aat vo kontakt so hranata - spored spisokot koj e naveden vo to~ka 3
za site stoki so isklu~ok na kategorija I. b. Inspekciskiot nadzor na
ovoj vid stoki }e go vr{at Dr`avni inspektori za hrana.
Ministerstvoto za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo-Upravata
za veterinarstvo e nadle`en organ za kontrola na hrana od `ivotinsko
poteklo (hrana koja vo svojot sostav ima nad 50% sostojki od `ivotinsko
poteklo) soglasno propisite za veterinarno zdravstvo i op{tite
barawa soglasno istiot zakon.
Inspekciskiot nadzor na hrana od `ivotinsko poteklo }e go vr{at
Dr`avni veterinarni inspektori. (spored spisokot na stoki naveden vo
to~ka 3 kategorija I. b ).
Upravata za veterinarstvo e nadle`en organ za kontrola na
zdravstvenata ispravnost, kvalitetot kako i deklarirawe i ozna~uvawe
na proizvodite od `ivotinsko poteklo koi se uvezuvaat vo zemjata,
soglasno Zakonot za bezbednost na hrana.
A-5-13-1-2
[to predstavuva hrana
Hrana predstavuva sekoja supstanca {to vo prerabotena, delumo
prerabotena ili neprerabotena sostojba e nameneta za ~ove~ka upotreba
za ishrana i piewe, kako i sekoja sostojka {to se upotrebuva za
proizvodstvo, prerabotka i podgotvuvawe na hrana. Pod hrana se
8
podrazbira i voda za piewe, pakuvana voda, kako i voda nameneta za
proizvodstvo za hrana.
[to podle`i na kontrola spored ovoj zakon
A-5-13-1-3
I. Hrana i pijaloci vklu~uvaj}i i voda za piewe, kako i tutun
II. Materijali za pakuvawe na hrana
III.Proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet i
upotreba doa|aat vo kontakt so hrana
A-5-13-1-3-1
Hrana i pijaloci vklu~uvajki i voda za piewe
•
hranata za ~ove~ka ishrana mo`e da bide vo oblik na :
-surovini, poluproizvodi i gotovi proizvodi
-aditivi, boi i drugi dodatoci
-pomo{ni tehni~ki sredstva
Taa se deli na :
a) hrana od rastitelno poteklo
b) hrana od `ivotinsko poteklo
a) hranata od rastitelno poteklo gi opfa}a site surovini,
poluproizvodi ili gotovi proizvodi, koi vo svojot sostav mo`at da
imaat pomalku od 50% stoka od `ivotinsko poteklo. Vo ovaa kategorija
na stoki spa|aat slednite vidovi na stoki:
-`ita i melni~ki proizvodi (p~enica, p~enka, r`, ja~men, oriz, bra{no,
griz, trici i dr.)
-pekarski proizvodi
-testenini i srodni proizvodi (kori, piti i dr vidovi testa pe~eni ili
nepe~eni)
-brzo smrznato testo
-pekarski kvasec
-keksi i proizvodi srodni na keksi (~ajno pecivo, medewaci, vafli i dr)
-rastitelni masla za jadewe
-nerafinirani masla za jadewe
-me{anici na nerafinirani rastitelni masla za jadewe so rafinirani
rastitelni masla
-margarin i srodni proizvodi
-majonez i srodni proizvodi
-aditivi za prehrambeni proizvodi
-kakao i proizvodi od kakao (~okoladi, {ekerni tabli, krem proizvodi)
-kafe, ~aj
-bomboni, gumi za xvakawe
-kola~i
-za~ini, ekstrati od za~ini i smesi na za~ini
-ovo{je, zelen~uk, pe~urki i proizvodi od niv
-pektinski preparati
-ocet i razbla`ena ocetna kiselina
-dietetski proizvodi, dodatoci na hrana i prerabotki
9
-gotvarska sol i sol za prehrambena industrija
-hrana za doen~iwa i mali deca ( za vozrast do 36 meseci) bez ogled na
sostavot i procentot na sostojki od `ivotinsko poteklo podle`ni na
kontrola od Direkcijata za hrana
-testa,
-supi
-proizvodi od testo (makaroni, kroasani, tortelini)
-pra{kasti proizvodi so mleko(pudinzi, {lagovi)
-sirewe i ka{kaval od rastitelno poteklo
-~okolado i ~okoladni kremovi
-laktoza i kazein
-gotovi jadewa
-`elatin (`elatinski kapsuli) namenet za farmacevtska industrija
Za navedenata stoka Direkcijata za hrana e nadle`en organ za kontrola
na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se
uvezuvaat vo zemjata (za hrana od rastitelno poteklo i na proizvodite i
materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, odnosno }e izdava
SOGLASNOST za carinewe.
Osven toa pratkite na navedenite stoki podle`at na kontrola pri uvoz
od strana na grani~nata veterinarna inspekcija i potrebno e da
poseduvaat zdravstven sertifakt.
b) hrana od `ivotinsko poteklo (sirova, poluprerabotena ili vo
prerabotena sostojba), ili pak proizvodi za hrana vo ~ij sostav ima nad
50% proizvodi od `ivotinsko poteklo }e se smeta deka e hrana od
`ivotinsko poteklo, koja ja opfa}a slednata stoka :
-meso (sve`o, razladeno, zamrznato) i nivni proizvodi i prerabotki
-ribi, ikra, rakovi, {kolki, pol`avi i `abi i nivni proizvodi i
prerabotki
-mleko i proizvodi od mleko
-jajca i proizvodi od jajca
-proizvodi i prerabotki so ili bez dodatoci na meso, ribi, mleko i jajca
-med i drugi proizvodi od p~eli
-belta~inesti proizvodi i me{anici na belta~esti proizvodi za
prehrambenata industrija so visoka sodr`ina na belta~ini dobieni od
mleko, jajca i od krv
-i proizvodi i prerabotki od niv
v) pijaloci
- alkoholni pijaloci(vino, rakija, `estoki pijaloci, likeri, pivo)
- bezalkoholni pijaloci (osve`itelni, sirupi, pra{oci i pasteli za
osve`itelni bezalkoholni pijaloci)
g) prirodna i mineralna voda, voda za piewe ( gazirana, negazirana,
mineralna ili obi~na voda za piewe)
d) tutun i tutunski proizvodi i pribor za pu{ewe
10
A-5-13-1-3-2 Materijali za pakuvawe na hrana, kako i materijali za
vrzuvawe
materijali za pakuvawe na hrana, kako i materijal za vrzuvawe mo`at da
bidat izraboteni od najrazli~en materijal: hartija, karton, staklo,
plastika, najlon, tekstil, juta, metal, drvo i sl
A-5-13-1-3-3 Proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet
i upotreba na hranata doa|aat vo kontakt so hranata
1. sadovi za doma}instvo i pribor (od leguri, keramika, porcelan,
plasti~ni masi i dr)
2. ambala`a za hrana (od najrazli~en materijal: hartija,karton, staklo,
plastika, najlon, tekstil, juta metal, drvo i sl)
3. postrojki i uredi za proizvodstvo na hrana, kako i tehnolo{ki
procesi
4. site sredstva za ~istewe na sadovi vo doma}instvo i prehranbena
industrija
•
sredstva za miewe i ~istewe na sadovi i pribor za jadewe i
aparati za doma}instvoto
•
sredstva za dezinfekcija i dezinsekcija i deratizacija vo
domakinstvoto i pri proizvodsto i promet na hrana
A-5-13-1-4
Mesto na sproveduvawe na inspekciska kontrola od
nadle`na institucija i postapka
Hranata i proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so
hranata, koi se predmet na uvoz, podle`at na inspekciska kontrola od
strana na nadle`nite inspekciski slu`bi na carinskite terminali vo
vnatre{nite carinski ispostavi i vo carinskite skladi{ta.
Uvoznikot na hrana i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hrana,
odnosno ovlasten zastapnik e dol`en da podnese pismeno barawe za
pregled za sekoja pratka od gorenavedeniot spisok {to se uvezuva na
formular (Prilig br. 1) do Direkcijata za hrana ili (Prilog br.1 a)
do Uprava za veterinarstvo, koi se nao|aat na carinskite terinali ili
vo podra~nite edinici.
Kontrolata i pregledot na pratkata koja ja sproveduvaaat nadle`nite
inspekcii opfa}a:
1.Pregled na propratnata dokumentacija i utvrduvawe na higienskite
uslovi pod koi e pristignata pratkata
2.Organolepti~ki pregled
3.Zemawe na mostri zaradi labaratorisko ispituvawe
4.Izdavawe dokument za carinskiot organ i uvoznikot
Vo opredeleni slu~ai mo`no e nadle`niot inspekciski organ da utvrdi
deka pratkata e nebezbedna, vrz osnova na organolepti~ki pregled bez
zemawe na mostra i za istata da donese Re{enie so koe se zabranuva uvoz
( Prilog br. 2 od Direkcija za hrana). Vo ovoj slu~aj koga stokata e
11
seu{te pod carinski nadzor istata se vra}a vo stranstvo ili so Re{enie
za uni{tuvawe se uni{tuva pod carinski nadzor.
Dr`avniot inspektor za hrana ili Veterinarniot inspektor zemaat
mostri zaradi labaratorisko ispituvawe, vo prisiustvo na carinski
slu`benik i ovlasten zastapnik na propi{ano mesto (carinski
terminal ili carinsko skladi{te). Za zemenata mostra nadle`niot
inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se sostavuva vo 3 primeroci
(eden primerok za Carinskiot organ, eden za uvoznikot i eden primerok
ostanuva vo evidencijata na inspektoratot.
(Prilog 4 od Direkcija za hrana) odnosno (Prilo br. 2 od Uprava za
veterinarstvo).
Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava SOGLASNOST za
carinewe (Prilog br. 6 od Direkcija za hrana), odnosno (Prilog br. 4 od
Uprava za veterinarstvo),
koj se izdava vo 4 primeroci (eden za
carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2 primeroka ostanuvaat vo
evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na Soglasnosta za carinewe
carinskiot organ mo`e da zapo~ne postapka za uvozno carinewe na
predmetnata stoka.
So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so hrana vrz osnova na
gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata od pod carinski nadzor,
zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ vo odnos na Zakonot za
bezbednost na uvezenata stoka.
Vo ponatamo{nata postapka soglasno Zakonot za bezbednost na hrana
prodol`uvaat nadle`nostite na inspekciskite organi.
Na
uvoznikot
privremeno
mu
se
zabranuva
pu{tawe
vo
promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od
labaratoriskata analiza, odnosno se do dobivawe na Re{enieto za
pu{tawe vo promet/prerabotka od nadle`niot inspekciski organ, do
koga predmetnata stoka ostanuva privremeno uskladi{tena vo prostorii
na uvoznikot (magacini, stovari{ta i sl).
Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza dokolku rezultatite
odgovaraat na propi{anite uslovi od zakonskata regulativa,
nadle`niot inspekciski organ mu izdava na uvoznikot Re{enie so koe se
odobruva pu{tawe vo promet-prerabotka .
Vo sprotivno ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata ne
e bezbedna i ne odgovara na kvalitetot na propi{anite uslovi
nadle`nite inspekciski organi izdavaat Re{enie so koe se zabranuva
pu{tawe vo promet ili prerabotka, koe se dostavuva do site subjekti,
pri {to predmetnata stoka se vra}a vo stranstvo ili se uni{tuva.
Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo
promet ne mo`e od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj
slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na
nebezbedna stoka pri {to uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok na
uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za utvrduvawe na
fakti~kata sotojba.
12
Vo odredeni slu~ai koga odredeni pratki od `ivotinsko poteklo:
predstavuvaat celina odnosno se carinat vo isto vreme, a istite
poteknuvaat od ist proizvoditel so isti seriski broevi na proizvodstvo
i pristignuvaat vo kratki vremenski rastojanija, za koi prethodno e
izvr{en inspekciski nadzor-kontrola
i
zemeni se mostri za
laboratoriski ispituvawa od strana na Veterinaren inspektor;
pratka so prethodno nabroeni parametri se pregleduvala na drugo
mesto za carinewe (na drug carinski terminal) za koe strankata podnela
pismen dokaz deka e izvr{en inspekciski nadzor-kontrola i se zemeni
mostri za laboratoriski ispituvawa od veterinaren inspektor;
pratkata e od takov karakter {to ne trpi podolgo ~ekawe na
zavr{uvawe na postapkata i dobivawe na rezultatite od ispituvaweto
(primer sve`o razladeno meso i sl.) vo toj slu~aj veterinarniot
inspektor ne zema mostri za laboratorisko ispituvawe, tuku vr{i
samo inspekciski pregled i izdavaat Re{enie so koe se dava
SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 12 od Uprava za
veterinarstvo) so koe mo`e da se carini pratkata.
A-5-13-1-5
Postapka na carinski organ
•
Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da
zapo~ne postapka na uvozno carinewe se
dodeka ne dobie
SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 6 )od Direkcijata za hrana.
•
Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da
zapo~ne postapka na uvozno carinewe se dodeka ne dobijat Re{enieto
so koe se dava SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 4 ili Prilog
br. 12 ) od Upravata za veterinarstvo.
A-5-13-1-6
[to e zabraneto so ovoj zakon
•
Se ZABRANUVA UVOZ na hrana i na proizvodite i materijalite
{to doa|aat vo kontakt so hranata, se dodeka ne se zavr{i kontrolata na
pratkata i ne bide izdadeno Soglasnost za uvozno carinewe od strana na
nadle`nite inspektori.
.
A-5-13-1-7
[to predstavuva nebezbedna hrana
i proizvodi i
materijali za pakuvawe, odnosno proizvodi i materijali {to
pri proizvodstvo, promet i upotreba na hranata doa|aat vo
kontakt so hranata
ZABRANETO E uvoz na nebezbedna hrana. Kako nebezbedna hrana
spored ovoj zakon se smeta hrana koja {to e nesoodveta za ~ove~ka
upotreba i na bilo koj na~in predstavuva rizik za zdavjeto na ~ovekot
(primer: izminat rok na upotreba, o{teteno pakuvawe, sodr`i toksi~ni
materii, mikrorganizmi, paraziti, pesticidi, aditivi, ostatoci od
antibiotici, mehani~ki e zagadena, izmenet sostav ili organolepti~ki
svojstva, nema podatoci za rok na upotreba, nema deklaracija i na~in na
upotreba i dr.).
Za onaa hrana za koja {to nadle`niot inspekciski organ }e utvrdi
deka e nebezbedna, }e donese Re{enie za vra}awe na stokata vo stranstvo
13
ili Re{enie za uni{tuvawe. Za predmetnata stoka carinskiot organ }e
postapuva soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od
Carinskiot zakon, kako so stoka zabraneta za uvoz, dokolku istata e
seu{te pod carinski nadzor.
Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na nebezbedna hrana.
ZABRANETO e koristewe na proizvodi i materijali za pakuvawe , kako
i proizvodi koi pri proizvodstvo i promet doa|aat vo kontakt so
hranata, {to se rizi~ni po zdravjeto na lu|eto.
Toa zna~i deka pri uvoz na ovoj vid na stoka, istata podle`i na kantrola
od strana nadle`nite inspekciski organi. Dokolku predmetnata stoka
ne gi ispolnuva uslovite za bezbednost Direkcijata za hrana }e donese
Re{enie za vr}awe na stokata vo stranstvo ili Re{enie za uni{tivawe
na stokata, odnosno carinskiot organ so istata }e postapuva soglasno
~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot zakon,
kako so stoka zabraneta za uvoz, dokolku istata e seu{te pod carinski
nadzor.
Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na nebezbedni proizvodi i
materijali za pakuvawe, kako i proizvodi koi {to pri proizvodstvo i
promet doa|aat vo kontakt so hranata.
A-5-13-1-8
Prestanok na va`ewe na slednite zakoni
So primenata na ovoj zakon prestanuvaat da va`at odredbite koi se
odnesuvaat na `ivotni namirnici, sadovi, pribor, postrojki i uredi za
proizvodstvo i promet na `ivotni namirnici i predmeti koi doa|aat vo
dopir so `ivotnite namirnici, tutun, tutunski prerabotki, i pribor za
pu{ewe od slednite zakoni:
•
Zakonot za zdravstvena ispravnost na `ivotni namirnici i
predmeti od op{ta upotreba ( Slu`ben list na SFRJ br. 53/91 i
Slu`ben vesnik na RM 15/95)
•
Zakonot za zdravstven nadzor nad prehrambenite produkti i na
predmeti za op{ta upotreba ( Slu`ben vesnik na SRM 35/97 i 23/99 i
Slu`ben vesnik na RM 15/95)
•
Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija ( Slu`ben vesnik
na RM br. 19/95)
•
Zakonot za kontrola na kvalitetot na zemjodelskite i
prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot promet (Slu`ben
vesnik na RM 5/1998); i Odlukata za opredeluvawe na zemjodelski i
prehrambeni proizvodi i nivnite prerabotki koi podle`at na kontrola
na kvalitetot vo nadvore{no-trgovsko rabotewe (Slu`ben vesnik na RM
br. 53/1998)
•
Zakonot za pazarna inspekcija (Slu`ben vesnik na RM
35/97,23/99)
{to se odnesuvaat na inspekciski nadzor na prehrambeni
proizvodi
14
Toa zna~i deka koga za stokata {to se uvezuva e izdadena Soglasnost za
carinewe od Direkcijata za hrana ili Upravata za veterinarstvo,
Dr`avnite pazarni inspektori nema dopolnitelno da vr{at kontrola
na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se
uvezuvaat vo zemjata, nitu da izdavaat Uverenie za kvalitet za
uvezenata stoka.
Spored Zakonot za bezbednost na hrana, Dr`avnite inspektori za hrana
i Dr`avnite veterinarni inspektori se nadle`ni organi za kontrola na
ozna~uvaweto na hranata so deklaracija i upatstvo za upotreba.
Dr`avniot pazaren inspektot nema pove}e da vr{i kontrola i da izdava
Uverenie za kvalitet za site stoki pri uvoz i izvoz, soglasno Odlukata
za opredeluvawe na zemjodelski i prehrambeni proizvodi i nivnite
prerabotki koi podle`at na kontrola na kvalitetot vo nadvore{notrgovsko rabotewe (Slu`ben vesnik na RM br. 53/1998).
Dr`avniot pazaren inspektorat i ponatamu }e prodol`i da vr{i
kontrola na stokite (od glava 25 do 97 od Carinskata tarifa, koi ne se
predmet na kontrola spored Zakonot za hrana), a koi se nameneti za
maloproda`ba vo pogled na deklarirawe i upatstvo za upotreba (akt br.
07-7147/2 od 09.07.2004 godina).
Ova upatstvo }e po~ne da se primenuva od 01.02.2005 godina.
Site
carinski slu`benici se dol`ni da se zapoznaat i istoto da go
primenuvaat.
15
A-5-13-1-9
I.
PRILOZI NA UPATSTVO ZA PRIMENA NA BEZBEDNOST
NA HRANA
Prilozi od Direkcija za hrana
Prilog br. 1 Prilog br. 2 Prilog br. 4 Prilog br. 6 -
Barawe za pregled
Re{enie za zabrana za uvoz
Zapisnik za zemena mostra
SOGLASNOST za carinewe
16
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTO
-DIREKCIJA ZA HRANA-
Prilog: 1
Pozicija_______________________
Referent: ______________________
Tel.broj: _______________________
Barawe za inspekciski nadzor (uvoz)
1. IME NA PRATKATA: ____________________________________________
Bruto/kg.____________________ neto _______________ pakuvawe __________
2. UVOZNIIK: _____________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto i edinstven mati~en broj)
3. [PEDICIJA: ____________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto)
4. KORISNIK: _____________________________________________________
5. PROIZVODITEL:________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto)
6. ISPORA^UVA^: _________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto)
7. PRATKATA E SMESTENA VO: ___________________________________
(prevozno sredstvo so registarski broevi)
8. TRO[OCITE ZA ANALIZA GI PODNESUVA: ___________________
9. TOVAREN LIST Br.____________ datum na pristignuvawe ___________
10. PRATKATA ]E BIDE SPREMNA ZA NADZOR VO: ______________
_________________________________________________________________.
11. PRILOG: Kopija od fakturata, sertifikat za kvalitet i bezbednost na stokata ili proizvodna
specifikacija, re{enie za sklad, takseni marki 300 denari i uplatnici za zemeni mostri.
Baraweto za inspekciski nadzor mora da bide otpe~ateno
PO OVALSTUVAWE NA UVOZNIKOT:
[PEDICIJA
Mesto:__________________
Datum: __________________
M.P.
BP/VT
17
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVO
Prilog: 2
- DIREKCIJA ZA HRANA-Oddelenie uvoz/izvoz ________________Br. ___________________
___________200____ godina
Dr`avniot inspektor vo oddelenieto za inspekciski nadzor na hrana od uvoz/izvoz vo
_______________________ postapuvaj}i po barawe br._________________ od _______________________ vrz
osnova na ~len 27, 46 i 47 od Zakonot za bezbednsot na hranata i na proizvodite i materijalite {to
doa|aat vo kontakt so hranata ("Slu`ben vesnik na RM",br.54/02), donese
RE[ENIE
SE ZABRANUVA na _______________________________________________________________________
(uvoznik)
od ____________________, uvoz na _____________________________________________________________
____________________________________________ vo koli~ina od ______________ ~ij {to ispra}a~ e
firmata ___________________________________________________________________________________ od
__________________, dr`ava ___________________, koja pristignala vo _______________________.
Obrazlo`enie
Vo postapkata na inspekciski nadzor nad uvozot na hranata i na proizvodite i materijalite {to
doa|aat vo kontakt so hranata, ~ie carinewe se vr{i vo ______________________________________,
stavena e pod nadzor pratkata opredelena vo dispozitivot na ova re{enie, zaradi utvrduvawe na
nejzinata bezbednost.
Pri pregledot na pratkata e utvrdeno deka: __________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
So ogled na navedenoto se donese re{enie kako vo dispozitivot.
Taksata za ova re{enie naplatena e soglasno ~len 37 od Zakonot za administrativnite taksi
("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija",br.17/93 i 20/96), tarifen br.33, vo iznos od
_______________________denari.
Tro{ocite na postapkata se presmetani soglasno Pravilnikot za na~inot na presmetuvaweto i
visinata na tro{ocite na inspekciskiot nadzor vo postapki povedeni po barawe na stranka
("Slu`ben vesnik na RM"br.27/96).
PRAVNA POUKA: Protiv ova re{enie mo`e da se izjavi `alba, preku ovoj organ, do Minsiterot za
zdravstvo, vo rok od 8 dena od denot na dostavuvaweto na re{enieto.
Dostaveno do:
- Uvoznikot,
- Carinarnica,
- Arhiva
DR@AVEN INSPEKTOR
ZA HRANA,
__________________________
18
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA DRAVSTVO
-DIREKCIJA ZA HRANA-Oddelenie uvoz/izvoz _______________-
Prilog: 4
Br. __________________
_________200___ godina
Skopje
ZAPISNIK
za zemeni mostri na hrana i na proizvodi i materijali {to doa|aat
vo kontakt so hranata od uvoz/izvoz zaradi laboratorisko ispituvawe
na kvalitet i bezbednost
Sostaven na den ________________200____ godina, vo ___________~asot vo carinski terminal __________
________________________________________________________________________________________________
vo prisustvo na inspektor za hrana od uvoz/izvoz __________________________________________________
i rabotnikot ___________________________________________ od _________________________, dr`avniot
inspektor za hrana vo Oddelenieto za inspekciski nadzor od uvoz/izvoz, vrz osnova na ~len 44 stav 1
to~ka 3 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt
so hranata ("Slu`ben vesnik na RM"br. 54/02), zaradi laboratoriski ispituvawa za kvalitet i
bezbednost na pratkata __________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
{to
se
uvezuva
vo
vkupna
koli~ina
od
____________________kgr.
Zema
mostri:
________________________________________________________________________________________________
Prisutni lica pri uvidot se:
____________________________________ vo svojstvo na _____________________________________________
____________________________________vo svojstvo na _______________________________________________
Red.
Br.
Zemeni mostri za
analiza vo kgr./par~e
NAZIV NA PRATKATA
Zemeni mostri za
super- analiza vo
kgr./par~e
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
ZABRANET E promet na pratkata od koja se zemeni mostrite do donesuvawe na re{enie na dr`avniot
ispektor za hrana, a vrz osnova na rezultatite na ispituvaweto.
Mostrite se zemeni, ozna~eni, zapakuvani i zatvoreni sprema Upatstvoto za na~inot na zemawe mostri
za vr{ewe na analizi i superanalizi na `ivotnite namirnici i predmetite za op{ta upotreba
("Slu`ben list"br.60/78).
Dokolku ne se pravi superanaliza, uvoznikot ima pravo na vra}awe na vtorata mostra vo rok od 7 dena
po donesuvaweto na kone~noto re{enie na inspektorot.
Ovoj zapisnik e napraven vo 4 primeroci, od koi eden za uvoznikot, carinarnica, laboratorijata i
eden na inspektorot.
Ovlasten pretstavnik na uvoznikot {to
DR@AVEN INSPEKTOR
prisustvuval pri zemaweto na mostrite
ZA HRANA
_________________________
Potvrduvam deka uvoznikot _________________________________________________ se soglasuva,
ostatocite od zemenite mostri da se predadat na socijalnata ustanova vo Republika Makedonija.
19
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVO
- DIREKCIJA ZA HRANA-Oddelenie uvoz/izvoz _________________Br. _____________________
___________200____ godina
Prilog: 6
Po barawe na uvoznikot ____________________________________________________________
od __________________________preku pretstavnikot _________________________________ so
primena na odredba od ~lenot 27 stav 1, 2 i 3 od Zakonot za bezbednost na hranata i na
proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ("Slu`ben vesnik na
RM",br.54/02).
SOGLASEN SUM da se izvr{i carinewe na pratkata ________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
vo
koli~ina
od______________kg.neto________________par~iwa-pakuvawa,pristignatata
po
faktura-tovaren list br._______________________________________________________ na den
_________________ od ispra}a~ot _____________________________________________
___________________________________________________________________.
SE ODOBRUVA uskladi{tuvawe na predmetnata pratka vo skladot-ladilnikot________
________________________________________ vo ________________________________________
ul: ______________________________________________br._______________.
Uvoznikot-korisnik e dol`en da ja prevzeme i skladira pratkata pod soodvetni uslovi za
ovoj vid proizvodi, istata vidno da ja ozna~i i izdvoi od druga skladirana stoka.
SE ZABRANUVA stavawe vo promet-prerabotka na pratkata ~ie carinewe i
uskladi{tuvawe e odobreno vrz osnova na ovaa soglasnost, do donesuvawe na re{enie od
strana na Dr`avniot inspektor za hrana od uvoz, vrz osnova na laboratoriski naod deka
pratkata e bezbedna.
Ako so laboratoriskoto ispituvawe se utvrdi deka pratkata vo pogled na kvalitet i
bezbednost ne odgovara na propi{anite uslovi vrz osnova na ovlastuvawata od ~len 44 stav 1
to~ka 4, 6, 7, 8 i 9 od Zakonot }e se donese soodvetno re{enie.
Nepostapuvaweto po ovaa sogalasnost e kaznivo soglasno odredbata od ~len 53 na navedeniot
zakon.
Dostaveno do:
- Uvoznikot,
- Carinarnica,
- Arhiva
DR@AVEN INSPEKTOR
ZA HRANA,
_______________________
20
II. Prilozi od Uprava za veterinarstvo
Prilog br. 1 a - Barawe za pregled
Prilog br. 2 - Zapisnik za zemena mostra
Prilog br. 4 - SOGLASNOST za carinewe
Prilog br. 12 - SOGLASNOST za carinewe
21
DO: MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
Prilog: 1a
Veterinaren inspektor vo P.O.E________________
Barawe za inspekciski nadzor na pratka od uvoz
1.
VID NA PRATKATA:____________________________________________
Bruto/kg.____________ neto ______________ pakuvawe________________
2.
UVOZNIK:______________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto i edinstven mati~en broj)
3. [PEDICIJA: ________________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto)
4. KORISNIK: __________________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto )
5. PROIZVODITEL:_____________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto)
6. ISPORA^UVA^: _____________________________________________________
(to~ni podatoci za sedi{teto)
7. PRATKATA E SMESTENA VO: ________________________________________
(prevozno sredstvo so registarski broevi)
8. TRO[OCITE ZA ANALIZA GI PODNESUVA: _______________________
9. TOVAREN LIST Br.______________ datum na pristignuvawe ______________
10. PRATKATA ]E BIDE SPREMNA ZA NADZOR VO: ____________________
__________________________________________________________________________.
11. PRILOG: veterinarno uverenie za zdravstvenata sostojba na pratkata, propratna
carinska dokumentacija, re{enie za uvoz-sklad, takseni marki 300 denari .
Baraweto za inspekciski nadzor mora da bide otpe~ateno
PO OVLASTUVAWE NA UVOZNIKOT
[PEDICIJA
Mesto:______________
Datum: ______________
Tel. Br. _____________
M.P
BP/VT
22
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
Uprava za veterinarstvo
Prilog: 2
P.O.E.__________________
Br._____________________
ZAPISNIK
za zemeni mostri na hrana i na proizvodi i materijali {to doa|aat vo kontakt so hranata od
uvoz zaradi laboratorisko ispituvawe na bezbednosta
Na den _________ 200__godina, vo ________ ~asot, na carinskiot terminal
_________________________________________,
dr`avniot
veterinaren
inspektor
________________________________ od P.O.E. _____________________, vrz osnova na ~len 44 stav 1 to~ka
3 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so
hranata (Slu`ben vesnik na RM br.54/02), ~len 116 stav 1 to~ka 15 od Zakonot za veterinarnoto
zdravstvo (Slu`ben vesnik na RM br. 28/98), zema mostri zaradi laboratoriski ispituvawa na
bezbednost
na
pratkata
___________________________________
sopstvenost
na
_________________________ od ___________________________, {to se uvezuva od _______________________,
so prevozno sredstvo reg.br. _____________________, vo vkupna koli~ina od _____________ kgr.
Prisutni lica pri uvidot se:
_____________________, ul. __________________, .l.k. __________ vo svojstvo na ______________
_____________________, ul. __________________, .l.k. __________ vo svojstvo na ______________
Red.
Br.
NAZIV NA PRATKATA
Zemeni mostri za
analiza vo
kgr./par~e
Zemeni mostri za
superanaliza vo
kgr./par~e
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Prometot so pratkata od koja se zemeni mostrite E ZABRANET do donesuvawe na re{enie na
dr`avniot veterinaren inspektor, a vrz osnova na rezultatite na ispituvaweto.
Mostrite se zemeni, ozna~eni, zapakuvani i zatvoreni sprema Upatstvoto za na~inot na zemawe mostri
za vr{ewe na analiza i superanaliza na `ivotnite namirnici i predmeti za op{ta upotreba (
Slu`ben list, br.60/78).
Dokolku ne se pravi superanaliza, uvoznikot ima pravo na vra}awe na vtorata mostra vo rok od 7 dena
po donesuvaweto na kone~noto re{enie na inspektorot.
Ovoj zapisnik e napraven vo 4 primeroci, od koi po eden za strankata, carinarnicata, ovlastena
laboratorija za ispituvawe i na inspektorot.
Potvrduvam deka uvoznikot ____________________________________ se soglasuva, ostatocite od zemenite
mostri da se predadat na socijalnata ustanova vo Republika Makedonija.
Prisatno lice
DR@AVEN VETERINAREN
INSPEKTOR
_____________________________
___________________________________
23
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
Uprava za veterinarstvo
P.O.E.__________________
Br._____________________
____________.200__ godina
Prilog: 4
Dr`avniot veterinaren inspektor ____________________________________ od P.O.E.
______________________, po barawe br. _________________ od _________________ na uvoznikot
__________________________ od _________________________________________ i po izvr{eniot
veterinarno-sanitaren nadzor-kontrola, vrz osnova na ~len 27 od Zakonot za bezbednost na hranata i
na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02),
~len 114 i 116 od Zakonot za veterinarnoto zdravstvo ( Sl. Vesnik na RM br. 28/98 ) i ~len 202 od
Zakonot za op{tata upravna postapka, donese
RE[ENIE
1.SOGLASEN SUM da se izvr{i carinewe na pratkata
________________________________,
sopstvenost na ______________________________ od ____________________________________vo koli~ina
od _________________ kg.neto_________________ par~iwa-pakuvawa, pristignata so
veterinarno uverenie za zdravstvena sostojba br. _______________ od _____________ i faktura-tovaren
list br. _________________, na den _________________ od ispra}a~ot _______________________________
od ___________________________________________________.
2.SE ODOBRUVA uskladi{tuvawe na predmetnata pratka vo skladot-ladilnikot sopstvenost na
__________________________________________ vo ________________________ na
ul:_______________________________ br.________.
Uvoznikot-korisnikot e dol`en da ja prevzeme i skladira pratkata pod soodvetni uslovi za ovoj vid
proizvodi, istata vidno da ja ozna~i i izdvoi od drugata skladirana stoka.
3.SE ZABRANUVA stavawe vo promet-prerabotka na pratkata ~ie carinewe i uskladi{tuvawe e
odobreno, do donesuvawe na re{enie od strana na Dr`avniot veterinaren inspektor, vrz osnova na
laboratoriski naod deka pratkata e bezbedna.
Ako so laboratoriskoto ispituvawe se utvrdi deka pratkata vo pogled na bezbednost ne odgovara na
propi{anite uslovi, vrz osnova na ~len 44 stav 1 to~kite 4, 6, 7, 8 i 9 od Zakonot za bezbednost na
hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM,
br.54/02) }e se donese soodvetno re{enie.
@albata izjavena protiv ova re{enie ne go odlaga izvr{uvaweto.
Obrazlo`enie
postapkata na nadzorot-kontrolata na pogore navedenata pratka, ~ie carinewe se vr{i vo
__________________________, so pismo br. __________ od ________________ zemeni se i isprateni mostri
na laboratorisko ispituvawe. Bidej}i nadzorot-kontrolata nad pratkata ne e zavr{en, se donese
re{enie kako vo dispozitivot.
PRAVNA POUKA: Protiv ova re{enie mo`e da se izjavi `alba, preku ovoj organ, do Ministerot za
zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo, vo rok od 15 dena od dostavuvaweto na re{enieto.
DR@AVEN VETERINAREN
INSPEKTOR
____________________________
24
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
Uprava za veterinarstvo
P.O.E.__________________
Br. _____________________
____________.200__ godina
Prilog: 12
Dr`avniot veterinaren inspektor ____________________________________ od P.O.E.
______________________, po barawe br. _________________ od _________________ na uvoznikot
_______________________________ od __________________________________ i po izvr{eniot veterinarno
sanitaren pregled, vrz osnova na ~len 27 i 46 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i
materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02), ~len 114, 116 od
Zakonot za veterinarnoto zdravstvo ( Sl. Vesnik na RM br. 28/98 ) i ~len 202 od Zakonot za op{tata
upravna postapka, donese
RE[ENIE
1.SOGLASEN SUM da se izvr{i carinewe na pratkata
________________________________,
sopstvenost na ______________________________ od ____________________________________vo koli~ina
od _________________ kg.neto_________________ par~iwa-pakuvawa, pristignata so
veterinarno uverenie za zdravstvena sostojba br. _______________ od _____________ i faktura-tovaren
list br. _________________, na den _________________ od ispra}a~ot _______________________________
od ___________________________________________________.
2.SE ODOBRUVA uskladi{tuvawe na predmetnata pratka vo skladot-ladilnikot sopstvenost na
__________________________________________ vo ________________________ na
ul:_______________________________ br.________.
Uvoznikot-korisnikot e dol`en da ja prevzeme i skladira pratkata pod soodvetni uslovi za ovoj vid
proizvodi i istata da ja ozna~i.
@albata izjavena protiv ova re{enie ne go odlaga izvr{uvaweto.
Obrazlo`enie
Vo postapkata na nadzorot-kontrolata na pogore navedenata pratka, ~ie carinewe se vr{i vo
__________________________, konstatirano e deka istata gi ispolnuva uslovite propi{ani so ~len 24
od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so
hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02), i ~len 58 stav 4 Zakonot za veterinarnoto zdravstvo ( Sl.
Vesnik na RM br. 28/98 ).
So ogled na navedenoto se donese re{enie kako vo dispozitivot.
PRAVNA POUKA: Protiv ova re{enie mo`e da se izjavi `alba, preku ovoj organ, do Ministerot za
zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo, vo rok od 15 dena od dostavuvaweto na re{enieto.
DR@AVEN VETERINAREN
INSPEKTOR
____________________________
Dostaveno do:
-strankata,
-carinarnica,
-veterinaren inspektor POE _______________
-arhiva
25
A-5-13-2 U P A T S T V O
za kontrola na dobito~na hrana i proizvodi za ishrana
na `ivotni kako i ve{ta~ko |ubre
A-5-13-2-1 Zakonski osnov i nadle`en inspekciski organi za kontrola
Soglasno Zakonot za sto~arstvo (Slu`ben vesnik na RM br. 61/97),
Zakonot za vetrinarno zdravstvo (Slu`ben vesnik na RM br. 28/98) kako
i Zakonot za kvalitetot i kontrolata na kvalitetot na ve{ta~kite
|ubriva (Slu`ben vesnik na SRM br. 10/1973) Dr`avniot inspektorat za
zemjodelstvo i Upravata za veterinarstvo se nadle`ni organi za vr{ewe
na inspekciski nadzor i kontrola na dobito~na hrana i proizvodi za
ishrana na `ivotni, kako i ve{ta~kite |ubriva.
So cel efikasno i ekonomi~no sproveduvawe na kontrolnite
aktivnostina, a voedno izbegnuvawe na preklopuvawe na nadle`nostite
na ovie dva organa vo sostavot na Ministerstvoto za zemjodelstvo,
{umarstvo i vodostopanstvo, potpi{ana e Spogodba za sorabotka na
poleto na kontrolata na dobito~na hrana i proizvodite za ishrana na
`ivotnite.
Dr`avniot inspektorat za zemjodelstvo e nadle`en organ za
sproveduvawe na inspekciski nadzor i kontrola na deklarirawe i
ozna~uvawe dobito~na hrana i ve{ta~ko |ubre, koja e predmet na uvoz vo
zemjata od aspekt na ispravnost i kvalitet (za stokite navedeni vo
to~ka 3 kategorija I.a ; I.v i II ).
Upravata za veterinarstvo e nadle`en organ za sproveduvawe na
inspekciski nadzor i kontrola na deklarirawe i ozna~uvawe na
odredena kategorija na dobito~na hrana (od `ivotinsko poteklo) koja e
predmet na uvoz vo zemjata, od aspekt na veterinano-sanitarna
ispravnost i kvalitet (za stokite naveden vo to~ka 3 kategorija I.b ).
A-5-13-2-2 [to predstavuva dobito~na hrana i ve{ta~ko |ubre
Dobito~na hrana e proizvod od rastitelno, `ivotinsko ili mineralno
poteklo, dobiena prirodno kako kabasta ili industriski, kako krmni
smesi, koncentrati i surovini za proizvodstvo za dobito~na hrana, koi
slu`at kako hrana na `ivotni, a koi ne se {tetno za nivnovto zdravje.
Ve{ta~ki |ubriva predstavuvaat hemiski soedinenija (organski i
neorganski) i nivni me{anici, {to slu`at za ishrana na rastenija, bez
ogled na toa vo kakva agregatna sostojba se nao|aat.
A-5-13-2-3
Koi stoki podle`at na kontrola
I.a) Dobito~na hrana od rastitelno poteklo
•
zrnesti krmiva
•
`itarici za `ivotni
•
proizvodi i sporedni proizvodi na melni~arstvo ( tar. br. 2302)
•
sporedni proizvodi od industrijata za skrob ( tar. br. 2303)
•
sporedni proizvodi od industrijata za alkohol i vriewe ( tar. br.
2307)
•
sporedni proizvodi od industrijata za maslo ( tar. br. 2304, 2305 i
2306)
26
•
sporedni proizvodi od industrijata za {eker ( tar. br. 2303)
•
su{eni rastitelni proizvodi i drugi proizvodi od rastitelno
poteklo za ishrana na `ivotni ( tar. br. 2308 )
•
hrana za `ivotni od tarifna oznaka 2309 90 20 00, 2309 90 31 00
•
rezanki od {ekerna repka so dodatok na melasa ( tar. oznaka 2309
90 91 00 )
•
slama i pleva od `ita, surovi, neprigotveni, vklu~uvajki i se~eni,
meleni, presuvani ili vo forma na paleti ( tar. br. 1213 )
•
broskva, dobito~na repka, korewa za sto~na hrana, seno, lucerka,
detelina, esparzeta, dobito~en keq, lupina, graorica i sli~ni
proizvodi za dobito~na hrana, vklu~uvajki i vo forma na paleti (tar.
br. 1214)
I.b) Dobito~na hrana i hrana za `ivotni od `ivotinsko poteklo
•
premiksi i aditivi ( tar.oznaka 2309 90 99 10)
•
super koncentrati
•
surovini za proizvodastvo na dobito~na hrana od `ivotinsko
poteklo ( ribno bra{no, mleko, zamestiteli na mleko i dr) ( tar. br.
2301 )
•
hrana za `ivotni, koja vo svojot sostav ima surovini od
`ivotinsko poteklo ( tar. br. 2309, so isklu~ok na tarifnite oznaki
2309 90 20 00, 2309 90 31 00 i 2309 90 91 00 koi se opfateni vo kategorija I
a)
•
mineralni krmiva
I.v) Koncentrirani krmni smesi
II.) Ve{ta~ki |ubriva (so isklu~ok na ve{ta~ki |ubriva vo pakuvawe do
2 kg (za cve}arstvo i sl) koe isklu~ivo slu`i za potrebite na
doma}instvata ).
A-5-13-2-4 Mesto na sproveduvawe na inspekciska kontrola od
nadle`nite institucija i postapka
Dobito~na hrana i proizvodi za ishrana na `ivotni i ve{ta~ko |ubrivo
pri uvoz podle`at na inspekciska kontrola od strana na Dr`avniot
inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo na
carinskite terminali vo vnatre{nite carinski ispostavi i vo
carinskite skladi{ta.
Uvoznikot na navedenata stoka, odnosno ovlasten zastapnik e dol`en
da
podnese
pismeno barawe za pregled za sekoja pratka od
gorenavedeniot spisok {to se uvezuva, na formular (Prilig br. 1) do
Dr`avniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo,
koi se nao|aat na carinskite terinali, ili vo podra~nite edinici na
MZ[V. (Prilog br. 5 -Spisok na podra~ni edinici na Dr`avniot
inspektor za zemjodelstvo).
Kontrolata i pregledot na pratkata koja ja sproveduvaaat nadle`nite
inspekcii opfa}a:
27
1.Pregled na propratnata dokumentacija i utvrduvawe na higienskite
uslovi pod koi e pristignata pratkata
2.Organolepti~ki pregled
3.Zemawe na mostri zaradi labaratorisko ispituvawe
4.Izdavawe dokument za carinskiot organ i uvoznikot
Vo opredeleni slu~ai mo`no e nadle`niot inspekciski organ da utvrdi
deka pratkata e zdavstveno i higienski neisprana odnosno neebezbedna,
vrz osnova na organolepti~ki pregled bez zemawe na mostra i za istata
da donese Re{enie so koe se zabranuva uvoz ( Prilog br. 2 ). Vo ovoj
slu~aj koga stokata e seu{te pod carinski nadzor istata se vra}a vo
stranstvo ili so Re{enie za uni{tuvawe se uni{tuva pod carinski
nadzor.
Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na neisprava ili
nekvalitetna dobito~na hrana ili proizvodi za ishrana na `iovotni i
ve{ta~ko |ubrivo.
Nadle`niot inspekciski organ zema mostri zaradi labaratorisko
ispituvawe, vo prisiustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik
na propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te). Za
zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se
sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za Carinskiot organ, eden za
uvoznikot i eden primerok ostanuva vo evidencijata na inspektoratot.
(Prilog br . 3). Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava
POTVRDA / SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.4 ), koj se izdava
vo 4 primeroci (eden za carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2
primeroka ostanuvaat vo evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na
Potvrdata/ Soglasnos za carinewe carinskiot organ mo`e da zapo~ne
postapka za uvozno carinewe na predmetnata stoka.
So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so dobito~na hrana,
proizvodi za ishrana na `ivotni, kako i ve{ta~ko |ubrivo vrz osnova na
gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata od pod carinski nadzor,
zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ .
Vo ponatamo{nata postapka soglasno Zakonot za vetrinarno zdravstvo,
Zakonot za sto~arstvo, kako i Zakonot za kvalitetot i kontrolata na
kvalitetot na ve{ta~kite |ubriva prodol`uvaat nadle`nostite na
Dr`avniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo.
Na
uvoznikot
privremeno
mu
se
zabranuva
pu{tawe
vo
promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od
labaratoriskata analiza, odnosno se do dobivawe na Uverenie za
kvalitet / Re{enie za pu{tawe vo promet/prerabotka na uvezenata stoka
od inspekciski organ, do koga predmetnata stoka ostanuva privremeno
uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot (magacini, stovari{ta i sl).
Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza dokolku rezultatite
odgovaraat na propi{anite uslovi, nadle`niot inspekciski organ mu
izdava na uvoznikot Uverenie za kvalitet/ Re{enie za pu{tawe vo
promet/prerabotka.
Vo sprotivno ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata e
zdravstveno-higienski neispravna, odnosno ne e bezbedna i ne odgovara
na kvalitetot na propi{anite uslovi nadle`nite inspekciski organi
izdavaat Re{enie so koe se zabranuva pu{tawe vo promet ili
28
prerabotka, koe se dostavuva do site subjekti, pri {to predmetnata
stoka se vra}a vo stranstvo ili se uni{tuva.
Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo
promet ne mo`e od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj
slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na
zdravstveno-higienski neispravna stoka, pri {to uni{tuvaweto se
vr{i na tro{ok na uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za
utvrduvawe na fakti~kata sotojba.
Obrascite koi gi izdava Upravata za veterinarstvo za odreden vid hrana
za `ivotni od `ivotinsko poteklo se identi~ni so obrascite koi se
dostaveni vo Upatstvoto za bezbednost na hrana ( Akt br. 07-918/1 od
31.01.2005)
Pri uvoz na koncentrirani krmni smesi (I. v ) dvata inspekciski organa
se nadle`ni za inspekciska kontrola vo odnos na kvalitetot i
veterinano sanitarna ispravnost.
So cel ekonomi~no sproveduvawe na kontrolnite aktivnostina, a voedno
izbegnuvawe na preklopuvawe na nadle`nostite na ovie dva organa,
potpi{ana e Spogodba za sorabotka na poleto na kontrolata, pri {to
dogovorena e slednata procedura. Uvoznikot na koncentrirani krmni
smesi, odnosno ovlasten zastapnik e dol`en da podnese pismeno
barawe za pregled do Dr`avniot inspektorat za zemjodelstvo, koj }e
zeme mostra za analiza i }e izdade zapisnik i Potvrda / Soglasnost za
carinewe. Ponatamo{nata postapka e identi~na so gorenavedenata.
A-5-13-2-5 Postapka na carinskiot organ
Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da
zapo~ne postapka na uvozno carinewe na dobito~na hrana, proizvodi za
ishrana na `ivotni i ve{ta~ko |ubrivo se dodeka ne dobie POTVRDA /
SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.4) od Dr`avniot inspektorat za
zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo.
A-5-13-2-6
Ozna~uvawe na stokata
Dr`avniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo
se nadle`ni organi i za kontrola na OZNA^UVAWE na dobito~na
hrana ili proizvodi za ishrana na `iovotni i ve{ta~ko |ubrivo so
DEKLARACIJA I UPATSTVO ZAUPOTREBA.
29
Prilozi: 4
i
A-5-13-2-7 Prilozi na Upatstvo za kontrola na dobito~na hrana,
hrana za `ivotni i ve{ta~ko |ubrivo
Prilog br. 1 - barawe za pregled do nadle`en inspekciski organ
Prilog br. 2 - Re{enie so koe se zabranuva uvoz
Prilog br. 3 - Zapisnik za zemena mostra
Prilog br. 4 - POTVRDA / SOGLASNOST za carinewe
30
Штембил
Prilog br.1
Do МИНИСТЕРСТВО ЗА ЗЕМЈОДЕЛСТВО,
ШУМАРСТВО И ВОДОСТОПАНСТВО
Podra~na Edinica _______________________
_______________________
PREDMET: Bарање za izdavawe na certifikat (uverenie za kvalitet)
Ve molime da ni izdadete certifikat (uverenie za kvalitet) za proizvodot {to se
uvezuva.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
UVOZNIK (ADRESA) ____________________________________________________
DANO^EN BROJ NA UVOZNIKOT ______________________________________
@IRO SMETKA NA UVOZNIKOT _______________________________________
VID I IME NA PROIZVODOT _________________________________________
ZEMJA IZVOZNIK ______________________________________________________
IMENA STRANSKIOT DOBAVUVA^ ____________________________________
IMENA PROIZVODITELOT ____________________________________________
ZEMJA NA POTEKLO NA PROIZVODOT ________________________________
VID I BROJ NA PREVOZNO SREDSTVO ________________________________
MESTO NA NATOVAR ____________________________________________________
UPATNA STANICA _____________________________________________________
ADRESA NA MAGACINOT KADE SE VR[I RASTOVAR _________________
KORISNIKNA STOKATA _______________________________________________
BROJNA PAR^IWA I EDINICA NA PAKUVAWE ______________________
TE@INA BRUTO ____________ NETO _____________________________________
VREDNOST NA STOKATA VO DENARI__________________________________
BROJ NA DOGOVOR ZA [PEDICIJA ___________________________________
(se popolnuva samo ako baraweto se podnesuva preku {pediter)
-
So Baraweto se podnesuvaat slednite dokumenti:
dokaz za izvr{ena uplata na sredstvata za tro{ocite na DIZ;
-
veterinaren certifikat (za proizvodi od `ivotinsko poteklo);
proizvodna specifikacija;
faktura na stranskiot dobavuva~ i
drugi dokumenti koi slu`at za identifikacija na pratkata.
Baraweto zadol`itelno mora da e ozna~eno so {tembil i arhivski broj na uvoznikot,
odnosno negoviot ovlasten predstavnik ({pediter).
Baraweto se podnesuva 24 ~asa pred da se izvr{i natovarot.
Dr`avniot inspektor za zemjodelstvo postapuva samo po barawa koi gi sodr`at site
gorenavedeni podatoci i propratni dokumenti. Nekompletnite barawa inspektorot }e
gi vrati za dopolnuvawe i po niv }e postapi otkako nedostatocite }e bidat otstraneti.
Soglasno ~len 19 od Zakonot za zemjodelskata inspekcija ("Sl. vesnik na RM" br.
38/2004), so pari~na kazna od 50.000,00 do 300.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok
pravnoto lice ako vo baraweto podneseno za dobivawe na certifikat dade neto~ni
podatoci i ne dozvoli uvid vo nadzorot.
naplatena
i
poni{tena
taksa
150,00 den.
________________
200____ god.
31
Prilog br. 3
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
DR@AVEN INSPEKTORAT ZA ZEMJODELSTV
Br. ___________
_________ 200__ godina
Skopje
ZAPISNIK
za zemawe mostri za kontrola na kvalitet na dobito~na hrana i prehrambeni proizvodi
vo nadvore{no-trgovskiot promet, zaradi laboratorisko ispituvawe
Zapisnikot sostaven na den ___________200___godina, na carinskiot terminal
________________________vo
prisustvo
na
pretstavnik
na
uvoznikot__________________________________________________________ i Dr`avniot
inspektor za zemjodelstvo
.
Do Dr`avniot inspektorat za zemjodelstvo podneseno e barawe za izdavawe na
uverenie za kvalitet (certifikat) zavedeno pod arhivski broj ___________________ od
____________200__ godina. Dr`avniot inspektor za zemjodelstvo vrz osnova na ~len 7
stav 1 to~ka 2 od Zakonot za zemjodelskata inspekcija (“Slu`ben vesnik na RM” br.
38/2004) i ~len 2 i 3 od Pravilnikot za na~inot i postapkata za vr{ewe kontrola na
kvalitetot na zemjodelskite i prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot
promet (“Slu`ben vesnik na RM” br. 55/98), izvr{i organolepti~ki pregled i
konstatira deka vo odnos na organolepti~kite svojstva proizvodite odgovaraat na
propi{aniot kvalitet i zema mostra zaradi laboratorisko ispituvawe na kvalitetot
na proizvodite {to se uvezuvaat vo vkupna neto koli~ina od ___
. kgr.
Ред.
број
Мостра
за
анализа
Кгр/парче
Назив на
производот
Мостра
за
супер
анализ
а
кгр/пар
че
1.
2.
3.
4.
5.
Zemenite mostri se propisno zemeni, ozna~eni, zapakuvani i zape~ateni so slu`ben
pe~at na Ministerstvo za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo - Dr`aven inspektorat za
zemjodelstvo.
Zabranet e prometot na proizvodite od koi se zemeni mostri za laboratorisko
ispituvawe do dobivaweto na Uverenieto za kvalitet.
Zapisnikot e pro~itan od strana na uvoznikot - pretstavnikot i ja dade slednata
zabele{ka:
___________________________________________________________________
_____________________________________________________
_____
Uvoznik-ovlasten pretstavnik
na uvoznikot
_____________________________________
32
DR@AVEN INSPEKTOR ZA
ZEMJODELSTVO
_______________________________________
Prilog br. 4
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
DR@AVEN INSPEKTORAT ZA ZEMJODELSTVO
Br. ___________
_________ 200__ godina
Skopje
Vrz osnova na ~len 45 od Zakonot za sto~arstvoto (“Slu`ben vesnik na RM” br.
61/97) i ~len 15 stav 3 od Zakonot za kontrola na kvalitetot na zemjodelskite i
prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot promet (“Slu`ben vesnik na RM”
br. 5/98 i 13/99) se izdava
POTVRDA
za izvr{en organolepti~ki pregled i zemeni mostri za laboratorisko ispituvawe
za proizvodot ______________________________________________________
koj go uvezuva ______________________________________________________
zemja na izvoznikot _________________________________________________
ime na stranskiot dobavuva~_________________________________________
zemja na поteklo____________________________________________________
vid i regистерски broj na prevozno sredstvo ___________________________
mesto na natovar___________________________________________________
upatna stanica i adresa na magacinot kade stokata se rastovara_______________
broj na obvivki (par~iwa)____________edinica na pakuvawe ________________
koli~ina (te`ina) bruto ____________neto_____________________________
Za izvr{eniot organolepti~ki pregled i zemenite mostri sostaven e zapisnik
br. _________________ od _______________200__godina.
Potvrdata se izdava zaradi carinewe na proizvodot i stavawe vo karantin do
dobivawe na certifikat (uverenie za kvalitet), odnosno re{enie za odbivawe na
izdavawe na certifikat vo smisla na ~len 45 stav 2 od Zakonot za sto~arstvoto
(“Slu`ben vesnik na RM” br. 61/97) i ~len 13 stav 1 od Zakonot za kontrola na
kvalitetot na zemjodelskite i prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot
promet(“Slu`ben vesnik na RM” br. 5/98 i 13/99).
Zabranet e promet na proizvodi za koi ne e izdaden certifikat. So pari~na
kazna od 100.000 do 300.000 denari }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice koe }e stavi
vo prometproizvodi za koi ne e izdaden certifikat.
DR@AVEN INSPEKTOR ZA ZEMJODELSTVO
____________________________________
33
Zdravstvena ispravnost na proizvodi od op{ta upotreba
A-5-14
UPATSTVO
za primena na Zakonot za zdravstvena ispravnost na
predmeti od op{ta upotreba
A-5-14-1-1 Zakonski osnov i nadle`en inspekciski organi za kontrola
Dr`avniot sanitaren i zdravstven inspektorat e nadle`en organ za vr{ewe
na inspekciski nadzor nad zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ata
upotreba, soglano Zakonot za zdravstvena ispravnost
na `ivotni
namirnici i predmeti od op{ta upotreba ( Slu`ben list na SFRJ br. 53/91
i Slu`ben vesnik na RM 15/95); Pravilnik za uslivite vo pogled na
zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba {to mo`at da se
pu{tat vo promet (Slu`ben list na SFRJ br. 26/83) i Zakonot za
sanitarnata i zdravstvenata inspekcija (Slu`ben vesnik na RM br. 19/95).
A-5-14-1-2 [to predstavuva stoka za op{ta upotreba, koja podle`i na
kontrola
Vo kategorijata na predmeti za op{ta upotreba spa|aat:
I. Detski igra~ki
II. Sredstva za odr`uvawe na li~na higiena, za nega i razubavuvawe
na lice i telo
III. Sredstva za odr`uvawe ~istota vo doma}instvo
IV.Opredeleni predmeti {to pri upotrebata doa|aat vo neposreden
dopir so ko`ata i sluzoko`ata
V.Surovini za proizvodstvo, aditivi i predmeti za op{ta upotreba
koi privremeno se uvezuvaat zaradi prerabotka, dorabotka i
obrabotka vo kozmeti~kata industrija i vo industrijata za
proizvodstvo na predmeti od op{ta upotreba.
A-5-14-1-2-1 Detski igra~ki podle`at na kontrola, soglasno Pravilnikot za
svojstvata na deteskite igra~ki {to se pu{taat vo promet (Su`ben
vesnik RM br. 90/04). Soglasno Pravilnikot ne smeat da bidat pu{teni vo
promet detski igra~ki ako istite ne gi
ispolnuvaat osnovnite
bezbednosni uslovi vo odnos na mehani~kite, fizi~kite, hemiskite,
elektri~nite i higienskite svojstva.
Pri uvozot potrebno e da se obrati vnimanie {to e predmet na
inspekciski nadzor vo odnos na detskite igra~ki. Poradi toa treba da se
znae deka slednite proizvodi NE SE SMETAAT kako igra~ki i NE SE
PREDMET NA INSPEKCISKI NADZOR PRI UVOZ:
- Novogodi{ni i Bo`i}ni dekoracii:
- Detalni proporcionalni modeli za vozrasni sobira~i (kolekcioneri);
- Sportska oprema
- Oprema nameneta za koristewe vo dlaboka voda;
- Narodni kukli, dekorativni kukli i drugi sli~ni proizvodi za vozrasni
sobira~i(kolkecioneri);
34
- "Profesionalni igra~ki postaveni na javni mesta ({oping centri,
stanici i dr.)
- Slo`uvalki so pove}e od 500 del~iwa ili bez slika nameneti za
specijalisti;
- Vozdu{ni pu{ki i vozdu{ni pi{toli;
-Ognometi, vklu~uvaj}i i udarni kapisli so isklu~ok na udarnite
kapisli posebno dizajnirani za upotreba vo igra~ki;
- Pra~ki i katapulti;
- Setovi na strelci so metalni vrvovi;
- Elektri~ni furni, pegli ili drugi funkcionalni proizvodi koi
rabotat pri nominalen napon koj nadminuva 24 volti;
- Proizvodi koi sodr`at grejni elementi nameneti za upotreba pod
nadzor na vozrasni vo nastavni celi;
- Vozila so motori na sogoruvawe;
- Igra~ki - parni ma{ini;
- Velosipedi dizajnirani za sport ili za patuvawe na javen avtopat;
- Video igra~ki koi mo`at da se povrzat na video ekran koi rabotat pri
nominalen napon koj nadminuva 24 volti;
- Model na bebe - maneken;
- Verni reprodukcii na vistinski ogneni oru`ja; i
- Moden nakit za deca.
Pod inspekciski nadzor na Dr`avniot sanitaren i zdravstven
inspektorat spa|aat i detski igra~ki od tipot na: lizgalki i
skejtbordi, funkcionalni igra~ki, hemiski
igra~ki koi sodr`at
odredni supstanci ili sli~ni igra~ki kako i obesenite quqa{ki i
kariki, trapezi, ja`iwa i sli~ni igra~ki pricvrsteni na popre~na greda.
A-5-14-1-2-2 Sredstva za odr`uvawe na li~na higiena, za nega i
razubavuvawe na lice i telo i kozmeti~ki proizvodi
Vo ovaa kategorija proizvodi spa|aat:
1. Sredstva (kozmeti~ki) {to doa|aat vo dopir so sluzoko`ata i toa:
• sredstva za ~istewe i nega na zabite i usnata {uplina;
• sredstva za razubavuvawe i bojosuvawe na usnite;
• sredstva za razubavuvawe i bojosuvawe na o~ite
• sredstva za intimna higiena.
2. Sredstva (kozmeti~ki) {to ostanuvaat podolgo vreme na ko`ata;
• sredstva za nega i za{tita na ko`ata;
• sredstva za razubavuvawe i bojosuvawe na liceto i teloto;
• sredstva za parfimirawe na teloto;
• dezodoransite i antiperspiransite;
3. Sredstva {to po kratko vreme se otstranuvaat od ko`ata ili se
koristat za razubavuvawe na noktite i kosata
• sredstva za miewe i ~istewe na liceto i teloto
• sredstva za bri~ewe i depilatorite;
• sredstva za miewe i nega na kosata
• sredstva za bojosuvawe i razubavuvawe na noktite;
• sredstva za bojosuvawe i razubavuvawe na kosata
35
A-5-14-1-2-3
Sredstva za odr`uvawe ~istota vo doma}instvo
•
sredstva za perewe i oblagoroduvawe na tekstil
•
sredstva za miewe i ~istewe na tvrdi povr{ini
•
sredstva za ~istewe na obuvki, ko`ni predmeti i damki od
tekstil
•
osve`uva~i na prostorii
•
sredsva za dezinfekcija i dezinsekcija i deratizacija vo
doma}instvoto
A-5-14-1-2-4 Opredeleni predmeti {to pri upotrebata doa|aat vo
neposreden dopir so ko`ata i sluzoko`ata
( kako na primer detski peleni, vla`ni maram~iwa, toaletna hartija,
hartieni
maram~iwa,
pamuk,
vlo{ki,
za{titni
rakavici,
prezervativi, pribor za nega na nokti, ve|i, pribor za nega na noze,
sun|er~inja, ~e{li, ~etki za kosa, ~etki za zabi, prozvodi koi se
nameneniti za nastava vo u~ili{ta i dr)
A-5-14-1-2-5 Surovini za proizvodsto, aditivi i predmeti za op{ta upotreba
koi privremeno se uvezuvaat zaradi prerabotka, dorabotka i
obrabotka vo industrijata za proizvodstvo na predmeti od op{ta
upotreba ( kako na primer vo kozmeti~kata industrija - eteri~ni
masla i dr.)
A-5-14-1-3
Mesto na sproveduvawe na inspekciska kontrola od
nadle`na institucija i postapka
Proizvodite od op{ta upotreba pri uvoz, podle`at na inspekciska
kontrola od strana na Dr`avniot sanitaren i zdravstven inspektorat na
carinskite terminali vo vnatre{nite carinski ispostavi i vo
carinskite skladi{ta.
Uvoznikot na proizvodi od op{ta upotreba, odnosno ovlasten zastapnik
e dol`en da podnese pismeno barawe za pregled za sekoja pratka od
gorenavedeniot spisok {to se uvezuva, na formular (Prilig br. 1) do
Dr`aven sanitaren inspektorat, koi se nao|aat na carinskite terinali.
Kontrolata i pregledot na pratkata koja ja sproveduvaaat nadle`nite
inspekcii opfa}a:
1.Pregled na propratnata dokumentacija i utvrduvawe na higienskite
uslovi pod koi e pristignata pratkata
2.Organolepti~ki pregled
3.Zemawe na mostri zaradi labaratorisko ispituvawe
4.Izdavawe dokument za carinskiot organ i uvoznikot
Vo opredeleni slu~ai mo`no e nadle`niot inspekciski organ da utvrdi
deka pratkata e zdavstveno i higienski neisprana odnosno neebezbedna,
vrz osnova na organolepti~ki pregled bez zemawe na mostra i za istata da
donese Re{enie so koe se zabranuva uvoz ( Prilog br. 2 ). Vo ovoj slu~aj
koga stokata e seu{te pod carinski nadzor istata se vra}a vo stranstvo
ili so Re{enie za uni{tuvawe se uni{tuva pod carinski nadzor.
36
Dr`avniot sanitaren inspektor zemaat mostri zaradi labaratorisko
ispituvawe, vo prisiustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik
na propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te). Za
zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se
sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za Carinskiot organ, eden za
uvoznikot i eden primerok ostanuva vo evidencijata na inspektoratot.
(Prilog br . 3) Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava
SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.4 ), koj se izdava vo 4
primeroci (eden za carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2 primeroka
ostanuvaat vo evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na Soglasnosta
za carinewe carinskiot organ mo`e da zapo~ne postapka za uvozno
carinewe na predmetnata stoka.
So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so stoka od op{ta
upotreba vrz osnova na gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata
od pod carinski nadzor, zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ .
Vo ponatamo{nata postapka soglasno Zakonot za zdravstvena ispravnost
na predmeti od op{ta upotreba, Pravilnik za uslivite vo pogled na
zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba,{to mo`at da se
pu{tat vo promet i Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija
prodol`uvaat nadle`nostite na Dr`avniot sanitaren i zdravstven
inspektorat.
Na uvoznikot privremeno mu se zabranuva pu{tawe vo promet/prerabotka
na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od labaratoriskata
analiza, odnosno se do dobivawe na Re{enieto za pu{tawe vo
promet/prerabotka od inspekciski organ, do koga predmetnata stoka
ostanuva privremeno uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot (magacini,
stovari{ta i sl).
Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza dokolku rezultatite
odgovaraat na propi{anite uslovi, nadle`niot inspekciski organ mu
izdava na uvoznikot Re{enie so koe se odobruva pu{tawe vo prometprerabotka .
Vo sprotivno ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata e
zdravstveno-higienski neispravna, odnosno ne e bezbedna i ne odgovara na
kvalitetot na propi{anite uslovi nadle`nite inspekciski organi
izdavaat Re{enie so koe se zabranuva pu{tawe vo promet ili prerabotka,
koe se dostavuva do site subjekti, pri {to predmetnata stoka se vra}a vo
stranstvo ili se uni{tuva.
Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo
promet ne mo`e od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj
slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na
zdravstveno-higienski neispravna stoka, pri {to uni{tuvaweto se vr{i
na tro{ok na uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za
utvrduvawe na fakti~kata sotojba.
A-5-14-1-4 Postapka na carinskiot organ
Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da zapo~ne
postapka na uvozno carinewe na stoka od op{ta upotreba se dodeka ne
dobie SOGLASNOST za carinewe
(Prilog br.3) od Dr`avniot
sanitaren i zdravstven inspektorat.
37
[to e zabraneto so ovoj zakon
A-5-14-1-5
Se ZABRANUVA UVOZ na proizvodi za op{ta upotreba, se dodeka ne se
zavr{i kontrolata na pratkata i ne bide izdadeno Soglasnost za uvozno
carinewe od strana na Dr`avniot sanitaren i zdravstven inspektor.
.
A-5-14-1-6 [to predstavuva zdravstveno neispravni proizvodi za op{ta
upotreba
ZABRANETO E uvoz na zdavstveno i higienski neisprani proizvodi za
op{ta upotreba. Kako zdavstveno i higienski neisprani proizvodi od
op{ta upotreba spored ovoj zakon se smeta onie proizvodi koi se
nesoodvetni za ~ove~ka upotreba i na bilo koj na~in predstavuva rizik
za zdavjeto na ~ovekot (primer: izminat rok na upotreba, o{teteno
pakuvawe, sodr`i toksi~ni materii, mikroorganizmi, paraziti, boi i
aditivi, mehani~ki se zagadeni so primesi, kontaminirani so
radiokativni materii, ili poradi organolepti~ki svojstva i sostav se
{tetni, nema podatoci za rok na upotreba.
Za onie proizvodi od op{ta upotreba za koja {to nadle`niot
inspekciski organ }e utvrdi deka se zdravstveno-higienski neispravni,
}e donese Re{enie za vra}awe na stokata vo stranstvo ili Re{enie za
uni{tuvawe. Za predmetnata stoka carinskiot organ }e postapuva
soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot
zakon, kako so stoka zabraneta za uvoz, dokolku istata e seu{te pod
carinski
nadzor. Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na
zdavstveno i higienski neisprani proizvodi za op{ta upotreba.
38
Lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski
pomagala
A-5-15
UPATSTVO ZA UVOZ NA LEKOVI, POMO[NI LEKOVITI
SREDSTVA I MEDICINSKI POMAGALA
A-5-15-1 Odobrenie za uvoz
Uvozot, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala , odnosno
na supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat se
vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz, (~l. 101 st. 2 i ~l. 103 od
Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski
pomagala (Sl. Vesnik na RM br. 21/98) - vo ponatamo{not tekst
Zakonot).
Vo Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz
(Sl. Vesnik na RM br. 39/98) lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinskite pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi
istite se proizveduvaat pokraj formata na uvoz, odnosno izvoz treba
da bidat ozna~eni so ,,1,, ( D1) {to ozna~uva deka pri uvozot na ovie
stoki potrebno e da se pribavi odobrenie koe go izdava
Ministerstvoto za zdravstvo.
Bidej}i uvozot na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski
pomagala, odnosno supstanci i materijali od koi istite se
proizveduvaat se vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz, a so ogled na
faktot {to postojat lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i
medicinski pomagala, odnosno supstancii i materijali od koi istite
se proizveduvaat koi {to vo Odlukata za rasporeduvawe na stokite vo
formi na izvoz i uvoz seu{te ne se ozna~eni so ,,1,, vi uka`uvame deka
i pokraj toa {to izmenite i dopolnuvawata vo Odlukata seu{te ne se
napraveni, uvozot na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i
medicinski pomagala, odnosno supstanci i materijali od koi istite
se proizveduvaat zadol`itelno treba da se vr{i vrz osnova na
odobrenie za uvoz, bez razlika dali ovie stoki vo Odlukata se ili ne
se ozna~eni so ,,1,,.
Lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, za
~ij {to uvoz e potrebno odobrenie za uvoz definirani se vo smisla na
Zakonot vo Prilozite 1, 2 i 3.
Uvozot na stokite navedeni vo Prilozite 1, 2 i 3
se vr{i isklu~ivo vrz osnova na odobrenie za uvoz koe go
izdava Ministerstvoto za zdravstvo.
Odobrenieto za uvoz vo soglasnost na Odlukata za rasporeduvawe na
stokite na formi na uvoz i izvoz, }e se izdava na korisnikot pri
uvozot, odnosno na proizvoditelot na stokite pri izvozot i istoto }e
gi sodr`i slednite podatoci:
•
firma, mati~en broj i poln naziv na korisnikot pri
uvozot odnosno proizvoditelot pri izvozot na stokite,
39
•
imeto na proizvoditelot na lekovite, pomo{nite
lekoviti sredstva i medicinskite pomagala,
•
imeto na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinskite pomagala,
•
pakuvaweto na pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinskite pomagala,
•
koli~inata izrazena vo edinica merka,
•
tarifnata oznaka na desetcifreno nivo,
•
naimenovanieto
na
stokata
spored
carinskata
nomenklatura,
•
rok vo koj {to }e se izvr{i uvozot.
A-5-15-2 Zadr`uvawe pod carinski nadzor
Lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala,
odnosno supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat
se zadr`uvaat pod carinski nadzor do dobivaweto na odobrenieto za
uvoz ili sudskata odluka za konfiskuvawe na proizvodite za koi se
bara uvoz (~len 101 st. 5 od Zakonot).
Smestuvaweto pod carinski nadzor na ovie stoki go odobruva
nadle`nata carinarnica i istoto mo`e da se vr{i vo carinski
skladovi koi gi ispolnuvaat uslovite za ~uvawe i skladirawe na
vakov vid na stoki.
Nadle`nata carinarnica }e dozvoli ~uvawe i smestuvawe na stokite
od ovoj vid vo opredelen carinski sklad dokolku se ispolneti
posebnite uslovi za ~uvawe i skladirawe na predmetnite stoki
soglasno Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinski pomagala (Sl. vesnik na RM br. 21/98) vrz osnova na
prethodnoto izdadeno Re{enie od strana na Ministerstvoto za
zdravstvo za vr{ewe na dejnost i ispolnetost na uslovi za ~uvawe i
skladirawe na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinskite pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi
istite se proizveduvaat.
Carinskata uprava treba da gi evidentira site carinski skladovi koi
gi ispolnuvaat uslovite za ~uvawe i skladirawe na vakov vid na
stoki. Upatuvawe na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinski pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi
istite proizveduvaat, zaradi nivno smestuvawe pod nadzor se vr{i vo
ovie prethodno evidentirani carinski skladovi koi gi ispolnuvaat
uslovite za ~uvawe i skladirawe na vakov vid na stoki (^len 101 st. 4
od Zakonot).
A-5-15-3 Inspekciski nadzor
So stapuvaweto vo sila na Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti
sredstva i medicinski pomagala inspekciskiot nadzor nad primenata
na ovoj zakon go vr{i nadle`niot organ na upravata preku inspektori
za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala (~l. 121
st. 1 od Zakonot) i so toa e ukinata nadle`nosta za vr{ewe na nadzor
na ovoj vid na stoki od strana na grani~niot sanitaren inspektorat.
40
Kontrolata na sproveduvawe na zakonskata zabrana na uvoz, odnosno
na izvoz na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski
pomagala koi:
• ne poseduvaat odobrenie za stavawe vo promet (~l. 102 i 104 od
Zakonot),
• se neto~no ozna~eni (~l.102 i 104),
• se falsifikuvani (~l. 102 i 104 ),
• se so izminat deklariran rok na upotreba (~l. 100 st. 2),
• se so utvrdena neispravnost na propi{aniot kvalitet (~l. 100 st.2)
• se deklariraat kako lekovi na koi im se propi{uva lekovito
dejstvo, a koi ne se smetaat za lekovi vo smisla na ovoj zakon (~l.
100 st. 1).
podrazbira kontrola od strana na inspektorite za lekovi, pomo{ni
lekoviti sredstva i medicinski pomagala koja }e se sproveduva po
zavr{enata postapka na uvozno, odnosno izvozno carinewe vo
postapkata na pu{taweto na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva
i medicinskite pomagala vo vnatre{en promet.
Inspekciskiot nadzor nad primenata nad ovoj zakon ne se
vr{i direktno vo postapkata na uvozno odnosno izvozno
carinewe, tuku vo vnatre{niot promet.
PRILOG 1
Lekovi vo smisla na Zakonot se supstancii ili kombinacija na
supstancii nameneti za lekuvawe, dijagnosticirawe ili suzbivawe na
bolesti, odnosno za spre~uvawe, koregirawe ili modificirawe na
fiziolo{kite funkcii kaj lu|eto ili `ivotnite (~l. 2 st. 1 od
Zakonot).
Lekovi, vo smisla na prethodniot stav mo`at da bidat:
1. Gotovi lekovi proizvodi, so utvrden kvalitativen i
kvantitativen sostav {to se proizveduvaat po industriski i
laboratoriski pat, soglasno so ovoj zakon i propisi doneseni vrz
osnova na ovoj zakon, a se stavaat vo promet pod za{titeno ili
generi~ko ime, vo oblik i pakuvawe vo koe gi stavil proizvoditelot,
a mo`at da bidat:
•
proizvodi za preventivna i kurativna upotreba ili proizvodi
{to ja modificiraat fiziolo{kata funkcija;
•
imunolo{ki proizvodi, kako vakcini, toksini, imuno serumi,
alergeni ili bilo koi drugi agensi upotrebeni da predizvikaat
aktiven ili pasiven imunitet ili za dijagnosticirawe na
otpornosta na organizmot;
•
proizvodi od derivati na ~ove~ka krv ili plazma, kako {to se
albuminite, faktorite na koagulacija, imunoglobulinite i
drugi;
41
•
drugi biolo{ki proizvodi vo gotov oblik ili vo kitovi, {to
sodr`at eden ili pove}e radionukloidi (radioizotopi),
podgotveni za upotreba vedna{ ili posle rekonstrukcija ili
kombinacija so drugi radionukleidi;
•
lekovi {to sodr`at ili
modificirani organizmi;
•
proizvodi {to sodr`at rastvori za perenteralna ishrana;
•
proizvodi {to sodr`at rastvori za ~uvawe na organi;
•
proizvodi {to sodr`at rastvori za dijaliza;
•
proizvodi {to sodr`at rastvori za konzervirawe na krv i
•
medicinski gasovi, dezificiensi, ve{ta~ki solzi, fluorirani
dentalni proizvodi, kontrastni sredstva i drugi proizvodi za
dijagnosticirawe {to se vnesuvaat vo organizmot;
se
izraboteni
od
genetski
2. Oficinelni preparati - proizvodi {to se izrabotuvaat vrz
osnova na monografija ili oficinelna proskripcija propi{ana so
va`e~kata farmakopeja ili drugi farmakopeji i se nameneti za
upotreba kaj odreden pacient vozdravstvenata organizacija;
3. Homeopatski lekovi-proizvodi {to se izgotvuvaat od osnovniot
rastvor na aktivnata supstancija, vo soglasnost so postapkata za
homeopatsko proizvodsstvo, a go nosat latinskoto ime na
supstancijata od koja e izraboten osnovniot rastvor so nazna~en
stepen na razreduvaweto, a se nameneti isklu~itelno za oralna ili
nadvore{na upotreba;
4. Grani~ni proizvodi na koi im se pripi{uva svojstvo na lek ili
pak im se deklarira terapevtska indikacija;
5. Opojni drogi i psihotropni supstancii sodr`ani vo Listata na
ratifikuvanite me|unarodni konvencii za spojni drogi i
psihotropni supstancii 1961 i 1971 na OON.
PRILOG 2
Pomo{ni lekoviti sredstva vo smisla na Zakonot, se proizvodi so
slabo dejstvo koi se upotrebuvaat tradicionalno, a se nameneti
isklu~ivo za oralna ili nadvore{na upotreba, izraboteni ili
proizvedeni od supstancii od rastitelno, `ivotinsko ili mineralno
poteklo, so kontroliran kvalitet i terapevtska efikasnost, koja ne
mora da bide i nau~no doka`ana. (~l. 3 st. 1 od Zakonot).
Pomo{ni lekoviti sredstva, vo smisla na prethodniot stav se:
1. ~aevi so terapiska indikacija
2. me{avini na ~aevi so terapiska indikacija
3. pudri
42
4.
5.
6.
7.
8.
ekstrakti
tinkturi
rastvori za le}i
masti
kremi
Vo grupata na lekovi i pomo{ni lekoviti sredstva spa|aat i site
preparati {to sodr`at vitamini i minerali vo site formi i
pakuvawa za proda`ba na malo (tarifen broj 3004 50 10 00) so
soodvetna terapevtska efikasnost.
PRILOG 3
Medicinski pomagala vo smisla na Zakonot se instrumenti, aparati,
aplikatori i drugi proizvodi i nivnite pridru`ni delovi, {to
nemaat farmakolo{ka, metaboli~ka ili imunolo{ka aktivnost, a koi
vo soglasnsot so upatstvata se upotrebuvaat samostojno ili vo
kombinacija, kaj lu|eto ili `ivotnite, a slu`at za:
• otkrivawe, prevencija, sledewe ili lekuvawe na bolestite ili
ubla`uvawe na nivnite simptomi;
• otkrivawe, prevencija, sledewe ili ubla`uvawe posledicite
od povreda ili anatomsko, odnosno funkcionalno poremetuvawe
odnosno nadopolnuvawe;
• nadopolnuvawe ili zamena na anatomski del od teloto ili
fiziolo{ki proces;
• kontrolirawe na fortilizacija i za{tita od polovi zarazni
bolesti;
• primena na lekot (~l. 3 st. 1 od Zakonot).
Medicinski pomagala vo smisla na prethodniot stav se:
1. zavoen materijal, sredstva za {iewe rani, sredstva za spre~uvawe na
krvarewe (vata i proizvodi od vata, gaza i proizvodi od gaza, zavoi,
leplivi adhezivni flasteri, hirur{ki konec i drugi sredstva za
{iewe rani i spre~uvawe na krvarewe);
2. stomatolo{ki materijal {to neposredno doa|aat vo dopir so tkivoto
na usnata {uplina i tkivoto na zabite (materijali za mehani~ko
popolnuvawe, stomatolo{ka protetika i sli~no);
3. proizvodi {to po hirur{ki pat se vgraduvaat vo organizmot
(ve{ta~ki zglobovi, srcevi id rugi protezi, elektronski stiumlatori
na srcevata rabota, mehani~ki sredstva za za{tita od bremenost,
materijal za osteosinteza, intraskularni le}i, stentovi i sli~no);
4. medicinski pribor za ednokratna ili pove}ekratna upotreba (igli,
{pricevi, pribor za zemawe i davawe krv i infuzija, pibor za
dijaliza, katetri, sondi, tubusi i traheostomski kanali, penkala za
insulin i drugi pumpi, pribor za ve{ta~ko di{ewe i sli~no);
5. dijagnosti~ki sredstva {to ne se vnesuvaat vo organizmot;
6. drugi proizvodi.
43
A-5-15-4 Uvoz na lekovi i pomo{ni lekoviti sredstva
Uvozot na na lekovi i pomo{nite lekoviti sredstava se vr{i vrz
osnova na Odobrenie za uvoz izdadeno od Ministerstvoto za
zdravstvo- Biro za lekovi. Primerok od obrazecot na Odobrenieto
za uvoz e daden vo Prilog br. 1.
Poradi faktot {to Odobrenieto za uvoz ima rok na va`nost {est
meseci od denot na izdavawe, mo`e da se slu~i istiot dokument da
bide podnesen pove}e pati pred carinskiot organ, se do kone~no
izcrpuvawe na koli~inite. Vo vakvi slu~ai uvoznikot ili negoviot
zastapnik do carinskiot organ treba da go dostavat originalniot
primerok od Odobrenieto za uvoz i fotokopija od istiot. Na
originalot i fotokopijata carinskiot organ }e ja otpi{e uvezenata
koli~ina, so evidentirawe na broj na deklaracija, datum i carinska
ispostava. Fotokopija zadr`uva vo deklaracijata, a originalot go
vra}a na strankata, se do kone~noto iscrpuvawe koga carinskiot
organ }e go poni{ti iscrpenoto Odobrenie za uvoz i istoto }e go
zadr`i vo carinskata deklaracija.
Pri postapkata na uvozno carinewe na lekovi i pomo{ni lekoviti
sredstva koi se predmet na uvoz pokraj Odobrenie za uvoz, uvoznikot
ili negoviot zastapnik treba da prilo`i eden od slednite
dokumenti vo koi }e bidat navedeni nivnite seriskite broevi:
1. paking lista so seriski broevi od stranskiot proizvoditel ili
distributer ili
2. specifikacija na seriski broevi na farmacevtskite proizvodi,
vo slu~aj koga vo paking listata nema navedeni seriski broevi ili
3. sertifikat za kvalitet so seriski broj na proizvodot izdaden
od stranskiot proizvoditel
Uvoznikot ili negoviot zastapnik e dol`en da prilo`i eden od
navedenite dokumenti i toa vo dva primeroka. Carinskiot organ
treba da go evidentira na dvata primeroka brojot na Odobrenito
za uvoz, spored koj se vr{i uvozot i da stavi pe~at i faksimil, kako
i broj na ECD za uvoz i datum na uvoz. Originalniot zaveren
primerok se vra}a na strankata, a vtoriot primerok se zadr`uva vo
deklaracijata zaedno so drugite dokumenti za uvoz.
44
Prilog br. 1
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVO
Br. hhhh _______ 2005 godina
Skopje
Vrz osnova na ~len 101 stav 2 od Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite
pomagala ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija", br. 21/98), kako i ~len 2 stav 1 to~ka 1 od
Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz ("Sl. vesnik na RM" br. 91/2004),
Ministerstvoto za zdravstvo, postapuvaj}i po baraweto br. hhhhh od 07.03.2005 godina na HHHHHH .
od - Skopje, donese
ODOBRENIE
za uvoz na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala
SE ODOBRUVA UVOZ na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala i toa:
Tarifna
oznaka
Naimenuvawe
na stokata
Trgovsko ime na stokata
Koli~ina
/pakuvawe
Edine~na
cena
EUR
Vkupno
vo
valuta
EUR
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Bismofalk tabl. 150 mg x 100
100
7,20
720,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Salofalk tabl. 500mg x 100
200
35,80
7.160,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Salofalk tabl. 250mg x 100
100
17,90
1.790,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Salofalk supp.500mg x 10
300
7,70
2.310,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Salofalk supp.500mg x 30
50
45,00
2.250,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Salofalk klizmi 4g/60g x 7
20
32,80
656,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Mucofalk jabolko 150g
100
7,38
738,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Mucofalk portokal 150 g
100
7,38
738,00
3004 90 19 00
lekovi, drugo
Ursofalk caps. 250 mg x 50
500
15,40
7.700,00
10.666,00
VKUPNO:
Pro/faktura, broj i datum:
497856 od 25.02.2005 godina
Uvoznik:
HHHHHHHH od HHHHHH
Stranski proizvoditel:
Dr.FALK PHARMA GmbH - Germanija
Stranski dobavuva~:
Dr.FALK PHARMA GmbH - Germanija
Korisnik:
HHHHHHHH
Mati~en broj na korisnikot:
00000000
45
od HHHHHHH
A-5-15-5
Vra}awe na izvezena stoka - lekovi
Vrz osnova na napraveni kontroli i uvid vo carinskite
deklaracii konstatrano e deka pri vra}awe na predhodno
izvezena stoka - lekovi, vo uvoznite carinski deklaracii ne se
prilo`eni dozvoli od Ministerstvoto za zdravstvo-Biro za
lekovi, {to predstavuva povreda koja proizleguva od Zakonot
za proizvodstvo i promet so opojni drogi i psihotropni
supstanci, Zakonot za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i
medicinski pomagala.
Soglasno Zakonot za proizvodstvo i promet so opojni drogi
(Slu`ben list br. 13/91) uvozot i izvozot na lekovi koi
sodr`at opojni drogi i psihotropni supstanci se vr{i
isklu~ivo so dozvola koja ja izdava Ministerstvoto
za
zdravstvo- Biro za lekovi. Osven toa soglasno Zakonot za
lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala (
Slu`ben vesnik na RM br. 21/1998) predviduva pri uvoz na
navedenata stoka uvoznikot da prilo`i odobrenie za uvoz od
Ministerstvo za zdravstvo-Biro za lekovi.
Koga pratkata od lekovi koja predhodno bila izvezena povtorno
se uvezuva ili vra}a posle opredelen rok, neophodno e kon
uvoznata deklaracija da se prilo`i Odobrenie ili Dozvola za
uvoz od Ministerstvo za zdravstvo-Biro za lekovi, od pri~ina
{to carinskiot slu`benik ne mo`e da pretpostavi vo kakvi
uslovi se ~uvani predmetnite lekovite, dali istite se vo
soodveten rok na upotreba ili dali voop{to se vra}aat istite
lekovi koi bile predhodno izvezeni.
Pu{taweto vo promet na vakov vid vrateni lekovi bez dozvola
ili odobrenie od nadle`en organ, pretstavuva povreda soglasno
navedenite zakonski propisi, a osven toa se doveduva vo
pra{awe i zdravstvenata sostojba na idnite konsumenti -lica
koi }e gi upotrebuvaat istite.
Za odredena pratka na lekovi koja bila predhodno izvezena i
posle opredelen rok se vra}a vo zemjata, Ministerstvoto za
zdravstvo treba da izdade odobrenie ili dozvola za uvoz,
dokolku pratkata gi ispolnuva uslovite da se vnese vo zemjata.
Dokolku pak pratkata so lekovi ne gi ispolnuva uslovite za
pu{tawe vo promet
Ministerstvoto izdava re{enie za
uni{tuvawe na stokata, koe treba da se sprovede soglasno
zakonskite propisi i na tro{ok na uvoznikot.
Carinskiot slu`benik ne smee vo nikoj slu~aj da pu{ti vo
promet vakov vid na stoka (vrateni lekovi) bez odobrenie ili
dozvola, a dokolku nadle`niot organ ima doneseno re{enie za
uni{tuvawe istoto treba da se sprovede soglasno zakonskite
propisi.
Soglasno gorenavedenoto upatuvame na dosledna primena na
zakonskite propisi. Vo sprotivno }e bidat
prevzemeni
soodvetni disciplinski merki.
46
A-5-15-6
Merki na veterinarna kontrola za lekovi, pomo{ni lekoviti
sredstva i medicinski pomagala za veterinarna upotreba
Soglasno Zakonot za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski
pomagala (Slu`ben vesnik na RM 21/98) uvozot na lekovi, pomo{ni
lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno na supstanciite i
materijalite
od koi istite
se proizveduvaat, za upotreba vo
veterinarnata medicina se vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz od
nadle`en organ na uprava - Uprava za veterinarstvo. Toa zna~i deka i
fizi~ki lica pri vleguvaweto vo Republika Makedonija nemaat pravo
da vnesuvaat lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala
odnosno supstanci i materii, od koi istite se proizveduvaat, za
veterinarni celi, ako ne poseduvaat odobrenie za uvoz od Upravata za
veterinarstvo.
Vo slu~aite koga patnikot pri vleguvaweto vo carinskoto podra~je na
RM ja prijavi gorenavedenta stoka, a za istata nema odobrenie za uvoz od
Upravata za veterinarstvo, vo toj slu~aj carinskiot rabotnik }e naredi
stokata da se vrati vo stranstvo ili so izjava da se otstapi vo korist na
buxetot na RM, pri {to }e go izvesti grani~niot veterinaren inspektor
na grani~niot premin za slu~ajot.
Ako pri carinska kontrola vo li~niot baga` na patnikot, koj vleguva vo
zemjata se pronajdat neprijaveni lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i
medicinski pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi
istite se proizveduvaat, za upotreba vo veterinarstvoto, carinskiot
slu`benik treba privremeno da ja odzeme predmetnata neprijavena
stoka, da so~ini zapisnik za carinski prekr{ok soglasno Carinskiot
zakon, kako i da go izvesti grani~niot veterinaren inspektor za
slu~ajot.
47
REPUBLIKA MAKEDONIJA
MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO,
[UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO
UPRAVA ZA VETERINARSTVO
UP I br. 11-____
godina
SKOPJE
Po barawe na (naziv na pravnoto lice), br. (slu`ben broj od arhivskata evidencija) od
(datum na priem vo arhiva) godina, za (uvoz) (izvoz) na lekovi za upotreba vo veterinarnata
medicina, a vrz osnova na ~len 101 od Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski
pomagala (Slu`ben Vesnik na Republika Makedonija 21/98) i ~len 3 to~ka 1 od Odlukata za
rasporeduvawe na stoki na formi na izvoz i uvoz (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija 91/04),
Ministerstvo za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo go izdava slednoto:
ODOBRENIE
za (uvoz)(izvoz) na lekovi za upotreba vo veterinarnata medicina spored prilo`enata
specifikacija koja e sostaven del na ova odobrenie.
Ova odobrenie va`i 90 dena od denot na negovoto donesuvawe.
ODOBRENIE
za uvoz na lekovi za upotreba vo veterinarnata medicina
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9
spored prilo`enata specifikacija koja e sostaven del na ova odobrenie.
Ova odobrenie va`i 90 dena od denot na negovoto donesuvawe.
Pravno lice
podnositel na barawe:
(naziv i dano~en broja na pravnoto lice)
Stranski proizvoditel:
Stranski izvoznik:
(naziv i adresa na proizvoditel)
(naziv i adresa na stranskiot izvoznik)
Uvoznik:
Korisnik:
Namena na stokata
Rok na uvoz:
(naziv i adresa na uvoznik)
(naziv i adresa na korisnik)
(namena na stokata)
(period vo koj se planira uvozot)
Marina Veli~kovska ___________________________
Sovetnik vo Oddelenie za veterinarni lekovi
MINISTER
Bla`o Janevski _______________________________
Rakovoditel na Oddelenie za veterinarni lekovi
Odobril
Sloboden ^okrevski ___________________________
Direktor na Upravata za Veterinarstvo
Dostaveno:
SADULLA DURAKI
- Podnositel
- Uprava za Veterinarstvo
- PE Veterinarna Inspekcija
__________________________
- Carinska Uprava MF
- Arhiva
48
SPECIFIKACIJA za Odobrenie broj ____________________
Naziv na Pravnoto Lice
Dano~en broj na Pravnoto Lice
rb
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
Tarifna oznaka na
desetcifreno nivo
Naimenuvawe na stokata spored
carinska nomenklatura
0123456789
49
Trgovsko ime na stokata
Edine~no
Edine~n
Opojni drogi i psihotropni supstanci
A-5-5
Praven osnov Prometot so drogi i psihotropni supstanci e regiliran soglano
zakonot za proizvodstvo i promet na opojni drogi (Slu`ben vesnik
naSFRJ 12/91), kako i soglasno Zakonot za lekovi, pomo{ni sredstva i
medicinski pomagala (Sl. vesnik na Republika Makedonija broj
21/1998).
A-5-5-1
Poim
Pod opojnite drogi i psihotropni supstanci se supstanci, prirodni
ili ve{ta~ki, soli i preparati izraboteni vrz osnova na ovie
supstanci, so ~ija upotreba mo`e da se sozdadat sostojbi na zavisnost,
{to mo`e da predizvikata o{tetuvawe na na zdravstvenata sostojba
ili na drug na~in mo`e da go zagrozi ~ove~kiot integritet.
Pod promet na opojni drogi i psihotropni supstanci se podrazbira
uvoz, izvoz, tranzit i skladirawe.
A-5-5-2
Proizvodstvo i promet na opojni drogi i psihotropni supstanci mo`e
da vr{i isklu~ivo samo za medicinski, vetrinarni, labaratoriski,
nau~ni i nastavni celi samo vrz osnaova na dozvola /odobrenie od
Ministertvo za zdravstvo.
Spisokot na opojni drogite i psihotropnite supstanci e daden vo
prilog 2 od Prira~nikot za carinewe. Opojnite drogi i psihotropni
supstanci se vklu~eni vo listite na Konvencijata za opojni drogi od
1961 godina i na Konvencijata za psihotropni supstanci od 1971
godina.
So ogled na toa {to vo Odlukata za rasporeduvawe na stokite na
formi na izvoz i uvoz, gotovite lekovi vrz baza na opojni drogi i
psihotropni supstanci pri izvoz ne se opfateni, a so cel da se
po~ituva gorenavedeniot Zakon i konvenciite, potrebno e i pri uvoz/
vnesuvawe/izvoz na lekovi koi
sodr`at opojni drogi da bide
zadol`itelno prilo`eno odobrenie/ dozvola od Ministerstvoto za
zdravstvo.
50
Prekurzori
A-5-6
Upatstvo za primena za Zakonot za prekurzori
A-5-6-1
Zakonot za prekurzori (Slu`ben vesnik na RM br. 37/2004)
go regulira sistemot na kontrolata i sledeweto na
proizvodstvoto i prometot so prekurzorite, so cel da se
spre~i zloupotreba na prekurzorite za
nelegalno
proizvodstvo na opojni drogi i psihotropni supstanci,
kako i zaradi za{tita na `ivotot i zdravjeto na lu|eto i
za{tita na `ivotnata sredina od {tetnoto vlijanie na
prekurzorite.
•
"Prekurzor" soglasno Zakonot e klasificirani
supstanci i smesi koi
gi sodr`at
ovie
supstanci, kako i proizvodite od prirodno
poteklo, od koi lesno se ekstarhiraat
(izvlekuvaat) prekurzorite, vo koi ne spa|aat
lekovite, farmacevtskite preparati ili drugi
preparati {to sodr`at prekurzori.
•
Prekurzorite se rasporedeni vo tri kategorii
spored prilogot daden kon ova upatstvo.
Del od prekurzorite vo vtorata i tretata kategorija se
rasporedeni vo grupata na otrovi, {to zna~i deka za niv
}e se primenuvaat i odredbite od Zakonot za promet na
otrovi.
•
Pekurzori mo`e da se uvezuvaat (fizi~ko da se
vnesuvaat vo zemjata), izvezuvaat (fizi~ko da
se iznesuvaat od zemjata) i tranzitiraat ( da
se transportiraat me|u drugi zemji preku
teritorija na Republika Makedonija, bez bilo
kakov pretovar) samo vrz osnova na dozvola
izdadena od Ministerstvoto za zdravstvo.
Dozvolata za uvoz, izvoz ili tranzit se dostavuva do
nadle`niot carinski organ pri podnesuvawe na
soodvetnata carinska deklaracija ( ECD za uvoz, izvoz
ili tranzit ili TIR Karnet). Vo carinskata deklaracija
se naveduva zabele{ka deka kon nea e prilo`ena dozvola
za prekurzori.
A-5-6-2 Aktivnosti vo vnatre{nite carinski ispostavi
• za uvozno carinewe
Koga
pratkata so prekurzori }e pristigne vo
vnatre{nata carinska ispostava za uvozno carinewe
vo ECD za uvoz se prilo`uva originalniot overeniot
primerok (od vleznata grani~nata carinska ispostava)
od dozvolata za uvoz. Po zavr{uvawe na voobi~aenata
51
postapka na uvozno carinewe dozvolata za uvoz se
zaveruva
(so broj na utvrduvawe na uvoznata
deklaracija, datum i pe~at). Fotokopija od dozvolata
se zadr`uva vo delot od deklaracijata koj ostanuva vo
carinskata ispostava, a originalniot zaveren
primerok direkno se ispra}a do Ministerstvoto za
zdravstvo.
Soglasno ~lenot 7 od zakonot za prekurzori ne smee da
se dozvoli nitu privremeno ~uvawe i nitu skladirawe
na istite vo carinski sklad od bilo koj tip i treba
vedna{ da se zapo~ne postapka za uvozno carinewe.
A-5-6-3
Kazneni odredbi
Vnesuvawe, uvozot, izvozot i tranzitot na prekurzori
bez dozvola od Ministerstvo za zdravsto e zabraneto.
A-5-6-4
Preodni odredbi
• Pravnite lica koi vr{at promet so otrovi, do denot
na vleguvawe vo sila na ovoj Zakon,
prodol`uvaat da vr{at promet so prekurzori
navedeni vo ~len 3 od Zakonot za prekurzori
(dadeni vo prilog na ova upatstvo) do
usoglasuvaweto na nivnata rabota so odredbite
od ovoj Zakon i propisite doneseni vrz osnova
na nego.
• Pravnite lica koi vr{at promet so otrovi se dol`ni
da ja usoglasat svojata rabota vo rok od {est
meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj
Zakon.
• Pravnite lica koi vr{at promet so otrovi se dol`ni
da podnesat barawe za izdavawe na odobrenie za
vr{ewe na promet so prekurzori vo rok od {est
meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj
Zakon.
Ovoj upatstvo se primenuva od 22.06.2004 godina koga i
Zakonot za prekurzori stapuva na sila.
Prilog
Prekurzorite, soglasno so ratifikuvanite me|unarodni
dogovori i me|unarodnite normativi i standardi, se
rasporeduvaat vo tri kategorii :
1)
vo prvata katagorija spa|aat supstanciite :
-1- Fenil-2- Propanon ( Phenyl-2-Propanon) koj mo`e da bide
ozna~en i kako Fenilaceton( Phenylacetone) ;
52
- N-acetilantranilna kiselina( N-acetylanthranilic acid) koja mo`e
da bide ozna~ena i kako 2-Acetamidobenzoeva kiselina ( 2Acetamidobenzoic acid) ;
- Isosafrol ( cis i trans) ( Isosafrol ( cis+trans) ;
-3,4- Metilendioksifenil propanon (3,4- Methylenedioxyphenylpropane-2-on) koj mo`e da bide ozna~en i kako 1-(1,3Benzodioksol-5-il) propan-2 on (1-(1,3-Benzodioxol-5-yl) propan-2one) ;
- Piperonal ( Piperonal) ;
- Safrol ( Safrol) ;
- Efedrin ( Ephedrine) ;
- Pseudoefedrin ( Pseudoephedrine) ;
- Norefedrin( Norephedrine) ;
- Ergometrin ( Ergometrine) ;
- Ergotamin ( Ergotamine) ;
- Lizerginska kiselina ( Lysergic acid) i
- solite na supstanciite navedeni vo ovaa kategorija koga
postoeweto na tie soli e mo`no ;
2)
-
vo vtorata kategorija spa|aat supstanciite :
Anhidrid na ocetna kiselina ( Acetit anhydride) ;
Fenilocetna kiselina ( Phenylacetic acid) ;
Antranilna kiselina ( Anthranilic acid) ;
Kalium permanganat ( Pottasium permanganate)
Piperedin ( Piperidine) i
Solite na supstanciite navedeni vo ovaa kategorija koga
postoeweto na tie soli e mo`no i
3)
-
vo treta kategorija spa|aat supstanciite :
Hlorovodorodna kiselina ( Hydrochloric acid) koja mo`e da
bide ozna~ena i kako Vodoroden hlorid ( Hydgogen chloride) ;
Sulfurna kiselina ( Sulphuric acid) ;
Toluen ( Toluene) ;
Etil eter ( Ethyl ether) koj mo`e da bide ozna~en i kako i
kako Dietil eter ( Diethyl ether) ;
Aceton ( Acetone) i
Metil etil keton ( Methylethylketone) ( MEK) koj mo`e da
bide ozna~en i kako Butanon ( Butanone)
Prekurzorite od ovoj prilog od to~ka 2) alinei 1, 2 i 4 i od
to~ka 3) alinei 1, 2, 3, 4 i 5 se rasporedeni i vo grupa na otrovi
soglasno so propisite za otrovi.
Spisokot na prekurzori e daden vo Prilog 2 od Prira~nikot
za tarifa za ~ii promet e potrebna dozvola od Ministerstvo za
zdravstvo
-
53
Otrovi
A-5-7
A-5-7
Uvoz na otrovi
Pravna osnova So Zakonot za promet na otrovi ("Slu`ben list na SFRJ"
br. 13/1991 god) i so Zakonot za prevoz na opasni materii
("Slu`ben list na SFRJ" br. 27/1990 god.) e reguliran uvozot,
izvozot, prevozot i tranzitot na otrovite.
Pod otrovi se podrazbiraat supstanciite od prirodno ili
sinteti~ko poteklo i preparatite proizvedeni od tie
supstancii koi, vneseni vo organizmot ili vo dopir so
organizmot mo`at da gi zagrozat `ivotot ili zdravjeto na
lu|eto ili {tetno da deluvaat vrz `ivotnata sredina (^len
2 od "Zakonot za prometot na otrovi" Sl.list na SFRJ br.
13/91).
A-5-7-1-1 UVOZ NA OTROVI
Otrov mo`e da se uvezuva ako uvoznikot pribavil od
Ministerstvoto za zdravstvo odobrenie deka prometot
na otrovot e dozvolen na teritorijata na Republika
Makedonija.
Organite na carinskata slu`ba ne mo`at da vr{at
carinewe na otrovot bez odobrenie od Ministerstvoto
za zdravstvo (^len 39 od "Zakonot za prometot na
otrovi" Sl.list na SFRJ br. 13/91).
Ako so "Zakonot za prometot na otrovi" poinaku ne e
opredeleno, se zabranuva
prometot (uvoz,izvoz,
proda`ba i sekoj drug na~in na pu{tawe na otrovite vo
promet) na slednite otrovi:
54
- aldrin,
- dieldrin,
- heksahlorobenzen,
-heksahlorocikloheksan(tehni~ki);
ime LINDAN.
sotrgovsko
Zabranata va`i za site izomeri osven gama
izomerot.
- heptahlor,
- hlordan,
- hlordimeform,
- leptofos,
- natrium fluoracetat,
- oloven arsenat i preparati proizvedeni od tie
materii.
-benzen i preparati vo koi sodr`inata na
benzen iznesuva pove}e od 1% zafatnina
Oddelni otrovi mo`e da se upotrebuvaat vo
industriskoto proizvodstvo, vo soglasnost so
propisite koi gi donesuva Ministerstvoto za
ekonomija po prethodna dobiena soglasnost od
Ministerstvoto za zdravstvo (~len 12 od Zakonot za
promet na otrovi ("Slu`ben list na SFRJ" br. 13/1991
god.).
Listata na otrovi {to mo`at da se pu{taat vo promet e
objavena vo "Slu`ben list na SFRJ" br. 58/82, 7/84,
9/86, 18/87 i 33/88.
Pravilnikot za ozna~uvawe na otrovite {to na
doma{niot pazar se pu{taat vo promet e objaven vo
"Slu`ben list na SFRJ" br.13/86
Vo slu~aj da se uvezuvaat proizvodi na koi od strana na
proizvoditelot e staven simbolot koj ozna~uva otrov
ili proizvodi vo ~ija trgovska deklaracija e navedeno
deka sodr`at otrovi, odnosno deka pretstavuvaat
otrovi a istite ne se navedeni vo spisokot na otrovi,
uvoznoto carinewe mo`e da se izvr{i samo so
odobrenie za uvoz od Ministerstvoto za zdravstvo.
Dokolku prizvodite vo svojot sostav sodr`at otrov vo
koli~estvo koe spored Lista V, VI i VII (Pravilnik za
55
uslovite vo pogled na zdravstvenata ispravnost na
predmetite za op{ta upotreba {to mo`at da se pu{taat
vo promet objaven voSl. List na SFRJ br. 26/83 ), se
smetaat za predmeti od op{ta upotreba, koi ne vlijaat
{tetno na zdravjeto na lu|eto, Ministestvoto za
zdravstvo }e izdade izvestuvawe do Carinskata uprava
za nepre~en uvoz na konkretniot proizvod.
Sredstvata za za{tita na rastenijata mo`at da se
pu{taat vo promet vrz osnova na postojana, privremena
i vonredna dozvola izdadena od Ministerstvoto za
zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo (^len 39).
Postojanata i privremenata dozvola za pu{tawe vo
promet na sredstvata za za{tita na rastenijata se
izdava vrz osnova na fizi~ki, hemiski i biolo{ki
ispituvawa, kako i re{enie za rasporeduvawe vo grupa
na otrovi izdadeno od Ministerstvoto za zdravstvo
(^len 41 i 43 od Zakonot za za{tita na rastenijata”, Sl
vesnik na RM 25/98).
Spisokot i sekoja izmena i dopolnuvawe na sredstvata
za za{tita na rastenijata za koja e izdadena dozvola za
pu{tawe vo promet, se objavuva vo Sl. Vesnik . (^len 47
od “ Zakonot za za{tita na rastenijata”, Sl vesnik na
RM 25/98)
Za lekovite koi sodr`at otrovi i otrovite koi se
upotrebuvaat
za
laboratoriski
ili
nau~no
istra`uva~ki celi e potrebno odobrenie za uvoz od
Ministerstvoto za zdravstvo soglasno ~len 101 od
Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i
medicinskite pomagala ("Slu`ben vesnik na RM" br.
21/1998 god.).
Vo prilog 7 od Prira~nikot za carinewe daden e
spisok na otrovi koi mo`at da se stavat vo promet so
Odobrenie od Ministerstvoto za zdravstvo vo
soglasnost so Ministerstvoto za vnatre{ni raboti
56
@ivotna sredina
A-5-8
A-5-8-1 - @ivotna sredina op{to
Zakonot za `ivotna sredina koj e objaven vo ″ Slu`ben vesnik na
R.M. broj 53 od 2005 godina″, gi regulira pravata i obvrskite na
pravnite i fizi~kite lica, kako i nadle`nite organi vo pogled
na za{tita i unapreduvawe na `ivotnata sredina. Zaradi
za{tita i unapreduvawe na `ivotnata sredina pokraj primenata
na ovoj op{t zakon, }e se primenuvaat i odredbite od pove}e
pooddelni zakononi za odredeni oblasti (zakon za vodi; zakon za
vozduh; zakon za otpad; biolo{lka raznovidnost i prirodno
bogatstvo, za{tita na ozonskata obvivka i joniziera~ko i
nejonizira~ko zra~ewe i dr).
So
zakonot
za
`ivotna
sredina
se
predviduva
zabrana/ograni~uvawe na promet na oddelni proizvodi dokolku
so niv se zagrozuva `ivotnata sredina i prirodata ili zdravjeto
na lu|eto. Istite mo`e da se vnesuvaat isku~ivo do dozvola od
Ministerstvo za `ivotna sredina i prostorno planirawe
Zabrana na uvoz na:
Otpadni, opasni, {tetni i radioakivni i otpadni
materii
Za{titeni divi `ivotni i rastenija
Biolo{ki nerazgradlivi supstanci i pesticidi {to
sodr`at polifosfati
Zabraneti tehnologii i tehnolo{ki linii od
ekolo{ki pri~ini
Supstanci koi ja o{tetuvaat ili osiroma{uvaat
ozonskata obvivka
Spored Zakonot za otpad postoi zabrana za /uvoz i vlez vo zemjata
na opasen otpad
Isklu~eni od zabrana mo`at da bidat otpadi koi mo`e bezbedno da
se recikliraat ili reupotrebat ako za istite Ministertvoto za
`ivotna sredina izdade dozvola /soglasnost za vnesuvawe /uvoz
/izvoz
Za navedenite stoki mo`e da se dozvoli uvoz ako za istite e
prilo`ena dozvola od Ministertvoto za `ivotna sredina.
Vo Prira~nikot za carinewe stokite koi se predmet na uvoz, koi
se ozna~eni so D4 kako i stokite navedeni vo Prilozite: Prilog
3-Spisok na supstanci {to ja osiroma{uvaat ozonskata obvivka;
Prilog 4 - Spisok na zagrozeni vidovi divi `ivotni ; Prilog 5Spisok na zagrozeni vidovi na rastenija; Prilog 6-Spisok na
zagrozeni gabi, potrebno e pri postapkata na uvozno carinewe da
se prilo`i dozvola za uvoz od Ministertvo za `ivotna sredina i
prostorno planirawe.
57
A-5-8-2
NADOMESTOCI KOI SE NAPLA]AT PRI UVOZ
Praven osnov Soglasno ~lenot 179 to~ka 7, ~lenot 183, 184 i 185 od Zakonot za
`ivotna sredina, koj e objaven vo Slu`ben vesnik na R.M. broj 53
od 2005 godina, kako i Odlukata za opredeluvawe na proizvodite
za koi se pla}aa nadomestok pri promet, uvoz/izvoz, koja e
objavena vo Slu`ben vesnik na RM br. 75 od 2005 godina,
propi{ani se nadomestoci koi }e se naplatuvaat pri uvoz i
istite }e zapo~nat da se primaenuvaat od 01.01.2006 godina.
A-5-8-2-1 Vidovi na stoki za koi }e se naplatuvaat nadomestoci:
a)upotrebuvani patni~ki avtomobili i drugi motorno vozila
za prevoz na lica i prevoz na stoka
b) cigari, puri i cigarilosi {to sodr`at tutun
v) nafteni derivati
g) kesi i vre}i od polimeri na etilen i drugi plasti~ni masi
A-5-8-2-2 Obvrznici za pla}awe na nadomestocite
Kako obvrznici za
pla}awe na
nadomestoci pri uvoz se
uvoznicite (pravni ili fizi~ki lica) na navedenite stoki.
Nadomestokot go naplatuva carinskiot organ pri naplata na
drugite uvozni dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata uplatna
smetka vo ramkite na trezorskata smetka.
A-5-8-2-3-Iznos na nadomestok koj se napla}a pri uvoz na
a) upotrebuvani patni~ki avtomobili i drugi motorno vozila
za prevoz na lica i prevoz na stoka
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani
motorni vozila za prevoz na deset i pove}e lica, vklu~uvajki go i
voza~ot (avtobusi), od slednite tarifnite broevi na Carinskata
tarifa
8702 10 19 00
8702 10 99 00
8702 90 19 00
8702 90 39 00
iznesuva 6 000,00 den/par~e
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani
patni~ki avtomobili, so vnatre{no sogoruvawe so palewe so pomo{
na sve}i~ki, so zafatnina na cilinderot:
{to ne nadminuva 1 000 sm3, od tarifniot broj na
Carinskata tarifa 8703 21 90 00, iznesuva 2 500,oo
den/par~e,
58
{to nadminuva 1 000 sm3, no ne nadminuva 1 500 sm3, od
tarifen broj 8703 22 90 00 na Carinskata tarifa, iznesuva
3 500,00 den/par~e,
{to nadminuva 1 500 sm3, no ne nadminuva 3 000 sm3, od
tarifnite broevi 8703 23 90 10, 8703 23 90 20 i 8703 23 90
90 na Carinskata tarifa, iznesuva 4 000,00 den/par~e,
{to nadminuva 3 000 sm3, od tarifen broj 8703 24 90 00 na
Carinskata tarifa, iznesuva 5 000,00 den/par~e
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani
patni~ki avtomobili, so klipni motori so vnatre{no sogoruvawe
na palewe so pomo{ na kompresija (dizel i poludizel), so zafatnina
na cilinderot:
{to ne nadminuva 1 500 sm3, od tarifnite broevi 8703 31
90 10 i 8703 31 90 90 na Carinskata tarifa, iznesuva 4
000,00 den/par~e,
{to nadminuva 1 500 sm3 no nenadminuva 2 500 sm3, od
tarifnite broevi 8703 32 90 10 i 8703 32 90 90 na
Carinskata tarifa, iznesuva 5 000,00 den/par~e,
{to nadminuva 2 500 sm3, od tarifnite broevi 8703 33 90
10 i
8703 33 90 90 na Carinskata tarifa, iznesuva 6 000,00
den/par~e.
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani
motorni vozila za prevoz na stoka, so klipen motor na vnatre{no
sogoruvawe na palewe so pomo{ na kompresija (dizel i poludizel),
so bruto masa:
{to ne nadminuva 5 t, od tarifnite broevi 8704 21 39 00
i 8704 21 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuv
7 500,00 den/par~e,
{to nadminuva 5 t, no ne nadminuva 20 t, od tarifniot
broj 8704 22 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuva 10
000,00 den/par~e,
{to nadminuva 20 t, od tarifniot broj 8704 23 99 00 na
Carinskata tarifa, iznesuva 12 500,00 den/par~e.
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani
motorni vozila za prevoz na stoka, so klipen motor na vnatre{no
sogoruvawe na palewe so pomo{ na sve}i~ki, so bruto masa:
{to ne nadminuva 5 t, od tarifnite broevi 8704 31 39
00 i 8704 31 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuva
6 000,00 den/par~e,
{to nadminuva 5 t, od tarifen broj 8704 32 99 00 na
Carinskata tarifa, iznesuva 8 500,00 den/par~e.
59
b) cigari, puri i cigarilosi {to sodr`at tutun
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na tutunski
prerabotki iznesuva za:
za edna uvezena cigara {to sodr`i tutun, od tarifnite broevi
2402 20 10 00 i 2402 20 90 00, iznesuva 0,05 den/par~e i
za edna uvezena pura ili cigarilos {to sodr`i tutun, od
tarifnata oznaka 2402 10 00 00, iznesuva 0,0160 den/par~e.
v) nafteni derivati
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz i proizvodstvo na
nafteni derivati za:
motoren benzin i toa:
-motoren benzin so sodr`ina na olovo povisoka od 0,013 g/l od
tarifnite broevi 2710 11 51 00 i 2710 11 59 00 i avionski
benzin, od tarifen broj 2710 11 31 00 iznesuva 0,15 den/litar,
odnosno 0,198 den./kg
-bezoloven benzin so sodr`ina na olovo do 0,013 g/l, od
tarifnite broevi 2710 11 41 00, 2710 11 45 00 i 2710 11 49 00,
iznesuva 0,08 den/litar gasno maslo, i toa za upotreba kako:
- dokolku gasnoto maslo se koristi kako gorivo za dizel
motori, od tarifnite broevi 2710 19 41 00, 2719 19 45 00 , 2710
19 4910 i 2710 19 4990 iznesuva 0,03 den/litar odnosno 0,035
den/kg
- dokolku gasnoto maslo se koristi kako maslo za gorewe ekstra lesno, od tarifnite broevi 2710 19 41 00, 2710 19 45 00,
2710 19 4910 i 2710 19 49 90 iznesuva 0,04 den/litar , odnosno
0,047 den/kg
maslo za gorewe M 1 (mazut) i M 2 (mazut), od tar. broj 2710 19 61
00 , 2710 19 63 00, 2710 19 65 00 i 2710 19 69 00 iznesuva 0,05
den/kg.
g) kesi i vre}i od polimeri na etilen i drugi plasti~ni masi
Visinata na nadomestokot {to se napla}a za plastika i plasti~ni
proizvodi iznesuva:
vre}i i }esi za transport ili pakuvawe na stoka od polimeri na
etilen so tarifen broj 3923 21 00 00
vre}i i }esi za transport ili pakuvawe na stoka od drugi
plasti~ni masi so tarifen broj 3923 29 10 00 i 3923 29 90 00
iznesuva 10,00 den/kg
Naplatata na nadomestokot se vr{i na neto te`inata koja mora da
bide identi~na so deklariranata koli~ina vo edinica merka
(rubrika 38=rubrika 41 na ECD).
60
Nadomestokot za navedenite stoki koi se uvezuvaat, vleguva vo
dano~nata osnovica za presmetuvawe na DDV i istiot se napla}a
pri carinewe na istite, zaedno so presmetaniot iznos na uvoznite
dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata uplatna smetka vo ramkite na
trezorskata smetka.
A-5-8-2-4 Na~in na popolnuvawe na rubrikite vo ECD za uvoz
Koga se presmetuva i napla}a ovoj nadomestok, vo prvata kolona na
rubrikata 47 na ECD (edinstven carinski dokument) treba da se
zapi{e {ifrata "F30". Nadomestokot prestavuva del od vkupniot
zbir na carinskiot dolg iska`an vo ECD i se napla}a na ista
smetka zaedno so drugite dava~ki koi se napla}aat pri carineweto.
Pri uvozno carinewe nadomestokot se pla}a za proizvodi koi se
deklarirani za redoven uvoz i pu{tawe vo sloboden uvoz so
{ifra za vid na postapka (rubrika 37 na ECD) "40"
Oddelenieto za naplata, buxet, garancii i analiza pri
Centralnata uprava, sobranite sredstva na ime na nadomestok gi
uplatuva na soodvetna uplatna smetka vo ramkite na trezorskata
smetka.
A-5-8-2-5 Vra}awe na uplateni nadomestoci
Vo slu~aj na izvoz na tutunski proizvodi, nafteni derivati i kesi
i vre}i od polimeri na etiken ili od drugi plasti~ni masi, za koi
prethodno se plateni navedenite nadomestoci, obvrznikot ima
pravo na vra}awe na uplateniot nadomestok za izvezenata
koli~ina na proizvodi. Baraweto za vra}awe na plateniot
nadomestok se podnesuva do Ministerstvoto za `ivotna sredina.
61
A-5-8-3
Za{tita od jonizira~ki zra~ewa i za nuklearna
sigurnost
Spored Zakonot za jonizira~ki zra~ewa i nuklearna sigurnost
zabranet e vnesuvawe, uvoz izvoz i tarnzit na radioaktiven i
nuklearen materijal i otpadoci od ovoj vid na materijal, kako i
voop{to tela koi emitiraat jonozira~ki zra~ewa.
So isklu~ok na opredeleni koli~estva koi se nameneti vo
industrijata, medicinata i za nau~ni i istra`uva~ki celi
mo`at da se uvezuvaat izvezuvaat ili tranzitoiraat samo vrz
osnova na dozvola od Direkcijata za radiaciona sigurnost, kako
i vrz osnova na Licenca na subjektite koi se ovlasteni da vr{at
vakov vid na promet.
A-5-8-3-1 Merewe na radijacija na staro `elezo
So dopis br. 13-3859/2 Ministerstvoto za `ivotna sredina i
prostorno planirawe Carinskata Uprava izvestena e deka se
sproveduvaat zasileni merki za kontrola na vnesuvawe na staro
`elezo vo Republika Makedonija vo pogled na radiolo{ka
ispravnost., soglasno Zakonot za jonizira~ko zra~ewe. Pri toa e
opredeleno slednoto:
Pri uvoz na staro otpadno `elezo vo Republika Makedonija pri
priemot na carinskata deklaracija na cariniskiot organ
ZADOL@ITELNO MORA DA MU SE PREZENTIRA
Izve{taj za izvr{enite merewa na lice mesto na ambientalen
dozen ekvivalent na jonizira~ko zra~ewe koj go izdava
Republi~ki zavod za zdravstvena za{tita (primer na Izve{tajot
e dadeno vo Prilog) od koj se gleda deka vrednosta na izvr{enoto
merewe e prifatliva za uvoz na staro otpadno `elezo vo R.
Makedonija.
Pri vnesuvawe na staro otpadno `elezo vo Republika
Makedonija grani~nite carinski ispostavi treba da gi upatuvaat
prevoznite sredstva za merewe na radioaktivno zra~ewe na
prviot terminal i toa:
a) Vo patniot soobra}aj:
- pri vnesuvawe od CI Blaci vo CI Terminal Skopje;
- pri vnesuvawe od CI Tabanovce vo CI Kumanovo;
- pri vnesuvawe od CI Deve Bair vo CI Deve Bair
- pri vnesuvawe od CI Novo Selo vo CI Strumica
-pri vnesuvawe od CI Bogorodica vo CI @elezni~ka stanica
Gevgelija
- pri vnesuvawe od CI Mexitlija vo CI Bitola
- pri vnesuvawe od CI ]afasan vo CI Struga
62
Na ostanatite Carinski ispostavi ne se dozvoluva vnesuvawe na
staro otpadno `elezo.
Dokolku vo gorenavedenite vnatre{ni carinski ispostavi
uvoznikot ne podnese soodvetna carinska deklracija za
uvoz/reeksport mo`e da se odobri tranzitna carinska postapka
do druga vnatre{na carinska ispostava edinstveno dokolku kon
istata se prilo`i Izve{tajot za izvr{eni merewe naveden vo
to~ka 1. Vo ovoj slu~aj fotokopija od Izve{tajot se zadr`uva vo
CI vo koja }e zapo~ne tranzitnata postapka, a originalot od
Izve{tajot se zadr`uva vo CI vo koja }e se izvr{i carineweto
pri uvoz ili reeksport.
b) Vo `elezni~kiot soobra}aj merewata treba da se vr{at vo CI
@elezni~ka stanica Gevgelija pri vnesuvawe na staro `elezo od
Grcija, vo CI Tabanovce pri vnesuvawe na staro `elezo od
Srbija i Crna Gora i vo CI Volkovo pri vnesuvawe na staro
`elezo od Srbija i Crna Gora (vo delot na Kosovo).
3. Vo slu~aite koga pri od izve{tajot za izvr{eno merewe }e se
utvrdki deka stokata ne e prifatliva za uvoz vo Republika
Makedonija treba da se postapi kako so stoka ~ij uvoz e zabranet
soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od
Carinskiot zakon i istata treba da se vrati vo stranstvo.
63
64
A-5-8-4
Nasoka za primena na Naredbata za zabrana na
proizvodstvo, promet i upotreba na detergenti za ma{insko
perewe na tekstilni proizvodi so sodr`ina na fosfor vo
organska ili neorganska forma so nad 0,5% te`inski
Praven osnov: Soglasno ~lenot 20 od Zakonot za za{tita i unapreduvawe na
`ivotna sredina i prirodata (69/96, 3/99,41/2000,96/2000 i
45/2002) ministerot za `ivotna sredina i prostorno
planirawe vo soglasnost so ministerot za zdravstvo,
ministerot za vnatre{ni raboti, ministerot za zemjedelstvo,
{umarstvo i vodostopanstvo i ministerot za ekionomija
donese Naredba za zabrana na proizvodstvo, promet i upotreba
na detergenti za ma{insko perewe na tekstilni proizvodi vo
doma}instavata, so sodr`ina na fosfor vo organska ili
neorganska forma so nad 0,5% te`inski ( objavena vo
Slu`ben vesnik na RM br. 27/2005) koja po~nuva so primena za
uvoz od 31.05.2005 godina.
A-5-8-4-1
Soglasno Naredbata kako i soglasno Zakonot za zdravstvena
ispravnost na predmeti od op{ta upotreba (Slu`ben list na
SFRJ br. 53/91 i Slu`ben vesnik na RM 15/95); Pravilnik za
uslovite vo pogled na zdravstvena ispravnost na predmeti od
op{ta upotreba {to mo`at da se pu{tat vo promet (Slu`ben
list na SFRJ br. 26/83)
i Zakonot za sanitarnata i
zdravstvenata inspekcija (Slu`ben vesnik na RM br. 19/95)
Dr`avniot sanitaren i zdravstven inspektorat e nadle`en
organ za vr{ewe na:
kontrola na sodr`inata na fosfor ( dozvolen za uvoz
do 0,5%)
kontrola na zdravstvena ispravnost na predmeti od
op{ata upotreba (vo koj spa|aat i detergenti za
ma{insko perewe navedeni vo kategorija III.
Sredstva za odr`uvawe ~istota od upatstvo br. 071385/1 od 11.02.2005 godina)
kako i kontrola na deklarirawe i ozna~uvawe na
proizvodite koi se predmet na uvoz vo zemjata.
So cel efikasno sproveduvawe na naredbata po konsultacija
so Ministerstvoto za za{tita na `ivotnata sredina i
prostorno planirawe, Dr`avniot sanitaren i zdravstven
inspektorat i Carinskata Uprava se dogovorija za slednata
procedura.
A-5-8-4-2
Predmet na zabrana za uvoz
Soglasno Naredbata, Zabranata za uvoz se odnesuva na detergent
za ma{insko perewe na tekstilni proizvodi, podgotveni vo
65
forma ili pakuvawe za proda`ba na malo, so sodr`ina na
fosfor vo organska i neorganska forma so nad 0,5% te`inski,
koj soglasno carinskata tarifa e rasporeden vo tarifna
oznaka 3402 20 90 00.
Toa zna~i deka pri uvoz na detrgent za ma{insko perewe za
teksilni proizvodi, koj e podgotven vo forma ili pakuvawe za
proda`ba na malo ~ija sodr`ina nadminuva 0,5% fosfor ne
smee da se uveze i da se pu{ta vo sloboden promet.
Ovaa naredba ne se odnesuva na detergenti za ra~no perewe,
kako i srestva za ~istewe koi isto taka se rasporeduvaat vo
ovaa tarifna oznaka.
A-5-8-4-3 Postapka na carinskiot organ i nadle`niot organ
za kontrola
Postapkata za uvozno carinewe na detergenti za ma{insko
perewe na tekstilni proizvodi vo doma}instvata e potpolno
identi~na kako i za drugite stoki od op{ta upotreba soglasno
upatstvoto br. 07-1385/1 od 11.02.2005 godina.
Carinskiot organ ne smee da zapo~ne postapka za uvozno
carinewe
na predmetnata stoka dokolku ne dobie
SOGLASNOST za carinewe od Dr`avniot sanitaren
inspektorat.
Dr`avniot sanitaren inspektor vrz osnova na prilo`enite
dokumenti
vo koi e navedena sodr`inata na fosforot
(proizvodnata specifikacija, proizvoden sertifikat ili
drug dokument od stranskiot proizvoditel) utvrduva dali
predmetnata stoka odgovara soglasno parametrite vo naredbata.
Dokolku vo dokumentacijata e navedeno deka sodr`inata na
fosforot e pogolema od 0,5%, predmetnata stoka ne smee da se
uvezuva i so istata se postapuva kako so stoka ~ii uvoz e
zabranet, soglasno ~lenot 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87
to~ka 2) od Carinskiot zakon.
Dr`avniot sanitaren inspektor zema mostri zaradi
labaratorisko ispituvawe na sodr`inata na fosforot, vo
prisustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik na
propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te).
Za zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik.
Zapisnikot se sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za
Carinskiot organ, eden za uvoznikot i eden primerok ostanuva
vo evidencijata na inspektoratot. Zaedno so ovoj zapisnik
nadle`niot inspektor izdava SOGLASNOST za carinewe, koj
se izdava vo 4 primeroci (eden za carinskiot organ, eden za
uvoznikot i 2 primeroka ostanuvaat vo evidencijata na
inspektoratot). Vrz osnova na
Soglasnosta za carinewe
carinskiot organ mo`e da zapo~ne postapka za uvozno carinewe
na predmetnata stoka.
66
So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so stoka od
op{ta upotreba vrz osnova na gorenavedeniot dokument i
pu{taweto na istata vo
sloboden promet,
zavr{uva
nadle`nosta na Carinskiot organ .
A-5-8-4-4 Nadle`nosti na Dr`avniot sanitaren inspektor
Soglasno Zakonot za zdravstvena ispravnost na predmeti od
op{ta upotreba, Pravilnikot za uslovite vo pogled na
zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba {to
mo`at da se pu{tat vo promet, Zakonot za sanitarna i
zdravstvena inspekcija, kako i Naredbata za zabrana na promet
i proizvodstvo, vo ponatamo{nata postapka, prodol`uvaat
nadle`nostite na Dr`avniot sanitaren i zdravstven
inspektorat.
Na uvoznikot privremeno mu se zabranuva pu{tawe vo
promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na
rezultatite od labaratoriskata analiza, odnosno se do
dobivawe na Re{enieto za pu{tawe vo promet/prerabotka od
inspekciski organ, do koga predmetnata stoka ostanuva
privremeno uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot
(magacini, stovari{ta i sl).
Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza, dokolku
rezultatite odgovaraat na propi{anite uslovi i prilo`enite
dokumenti (proizvodna specifikacija, sertifikat ili drug
dokument od stranskiot proizvoditel) nadle`niot inspekciski
organ mu izdava na uvoznikot Re{enie so koe se odobruva
pu{tawe vo promet-prerabotka .
Vo sprotivno, ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka
pratkata e so pogolema sodr`ina na fosfor od dozvolenata,
zdravstveno-higienski neispravna, odnosno ne e bezbedna i ne
odgovara na kvalitetot na propi{anite uslovi, nadle`nite
inspekciski organi izdavaat Re{enie so koe se zabranuva
pu{tawe vo promet ili prerabotka, koe se dostavuva do site
subjekti, pri {to predmetnata stoka se vra}a vo stranstvo ili
se uni{tuva.
Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto
pu{tawe vo promet ne mo`e od opredeleni pri~ini da se vrati
vo stranstvo, vo toj slu~aj nadle`niot inspekciski organ
izdava Re{enie za uni{tuvawe na zdravstveno-higienski
neispravna stoka, pri {to uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok na
uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za utvrduvawe
na fakti~kata sotojba.
Ovaa nasoka zapo~nuva so primena od 31.05.2005 godina.
67
A-5-8-5 Konvencijata za me|unarodna trgovija so zagrozeni
divi `ivotni i rastitelni vidovi (Va{ington
1973) (Sl.vesnik na RM br.82/99) (CITES)
Konvencijata za za{tita na diviot svet i
prirodnite `iveali{ta vo Evropa (Sl. vesnik na
RM br. 49/97)
A-5-8-5-1 Nadle`en organ
Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe
kako nadle`en organ za implementacija na Konvencijata za
me|unarodna trgovija so zagrozeni divi rastenija i `ivotni
CITES, koja Republika Makedonija ja ima ratifikuvano vo
dekemvri 1999 godina, so dopis broj 07-8779/ od 09.09.2004 ja
izvesti Carinskata Uprava na RM poso~uvajki ja slednata
procedura vo odnos na distribucijata na CITES dozvolata
/sertifikatot.
Vidovite na zagrozeni rastenija i divi `ivotni se dadeni
vo spisokot broj 4 i 5 kako sostaven del na Odlukata za
rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz, koi se
nao|aat vo prira~nikot za carinewe.
Soglasno konvencijata za Me|unarodna trgovija ( uvozot,
izvozot i tranzit) na zagrozeni rastitelni i zagrozeni divi
`ivotinski vidovi, nivni delovi i derivati, CITES
dozvolata/sertifikataot ja izdava Ministerstvoto
za
`ivotna sredina i prostorno planirawe na propi{an
obrazec vo 5 ( pet) primeroci i toa eden original i 4 kopii.
Na sekoj primerok vo gorniot desen gol e naveden brojot na
primerokot:
- originalot patuva so pratkata
-kopija broj 1 ostanuva vo Ministerstvoto za `ivotna
sredina i prostorno planirawe, Slu`ba za `ivotna sredina
( odnosno organot koj ja izdava istata)
-kopija broj 2 ostanuva za aplikantot/baratelot na CITES
dozvolata/sertifikatot
-kopija broj 3 ostanuva kaj Carinskiot organ (Carinskata
ispostava koj vr{i zaverka na dozvolata/ sertifikataot )
-kopija broj 4 ostanuva kaj Veterinarniot organ
A-5-8-5-2
Obrazecot na CITES dozvolata / sertifikatot e
unificiran i ispe~aten na angliski i makedonski jazik. Na
prednata strana se navedeni rubrikite: broj na sertifikat,
za koja postapka se odnesuva (uvoz, izvoz ili tranzit), rok na
68
va`nost ( za izvoz i tranzit rokot na va`nost na dozvolata e
{est meseci, a za uvoz e edna godina od datumot na izdavawe),
uvoznik, izvoznik, vid na stoka, cel na prometot, koli~ina,
zemja na poteklo, izdava~ na dozvolata, potvrda od nadle`en
organ za izvoz, uvoz ili reeksport (Carinska ispostava). Na
pozadinata na dozvolata e ispe~atena instrukcija i
pojasnuvawe za rubrikite na obrazecot.
Carinska ispostava ja kontrolira pratkata pri uvoz, izvoz
ili tranzit i ja zaveruva CITES dozvolata/sertifikatot
na originalniot primerok i kopiite broj 2, 3 i 4. Dokolku
podatocite od dokumentacijata (fakturata, dozvolata) se
usoglaseni so fakti~kata sostojba carinskiot slu`benik ja
zaveruva dozvolata vo rubrika broj 14 (koli~ina, Carinska
ispostava, datum, potpis, broj na carinski dokument i
slu`ben pe~at).
Zaverenata kopija broj 3 od dozvolata se zadr`uva kaj
Carinskiot organ (Carinska ispostava koja izvr{ila
zaverka na dozvolata/ sertifikataot) i ja odlo`uva vo
carinskata deklaracija. Zaverenite primeroci od dozvolata
(originalot, kopijata broj 2 i 4) se vra}aat na liceto koe ja
prati pratkata (baratelot na dozvolata /aplikantot ). Ova
lice ima obvrska originalnata zaverena dozvola da ja vrati
na Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno
planirawe-Slu`bata za `ivotna sredina ( odnosno organot
koj ja izdal).
Vo prilog Vi dostavuvame primerok na CITES dozvola/
sertifikat
69
PERMIT/CERTIFICATE No.
CONVENTION ON
Ori
2. Val
Va
EXPORT / IZVOZ
INTERNATIONAL TRADE IN
ENDANGERED SPECIES OF
WILD FAUNA AND FLORA
3. Importer (name and address) / Uvoznik (ime i adresa)
RE-EXPORT / RE-IZVOZ
IMPORT / UVOZ
OTHER: / DRUGO:
4. Exporter/Re-exporter (name, address and country) / Izvoznik/re-izvoznik (ime, adresa i
3a. Country of import / Zemja na uvoz
Signature of the applicant /
podnositelot
6. Name, address, national seal/stamp and country of Management Authority /
5. Special conditions / Posebni uslovi
Ime, adresa, pe~at i zemja na nadle`niot organ
For live animals, this permit or certificate is only valid if the transport conditions conform
to the Guidelines for Transport of Live Animals or, in the case of air transport, to the
IATA Live Animals Regulations / Za `ivi `ivotni, ovaa dozvola e va`e~ka dokolku
uslovite na transportot soodvedstvuvaat so upatstvata za transport na `ivi `ivotni,
ili vo slu~aj na vozdu{en transport, so IATA pravilata za `ivi `ivotni
5a. Purpose of the transaction (see reverse) /
5b. Security stamp No /
Cel na transakcijata (vidi pozadi)
Bezbednosna markica br.
7./8. SCIENTIFIC NAME (genus and species)
AND COMMON NAME OF ANIMAL OR PLANT /
NAU^NO IME (GEN I VID) I ZAEDNI^KO IME NA @IVOTNOTO ILI
RASTENIETO
Drezdenska 52, 1000
tel. ++389 02 3066-9
fax: ++389 02 3066e-mail: infoeko@mo
Republic of Macedonia
Ministry of
Environment and
Physical Planning
9. Description of specimens, including
identifying marks or numbers
(age/sex if live) /
Opis na primeroci, vklu~uvaj}i
identifikacioni oznaki i broevi
(vozrast/pol ako se `ivi)
9.
10. Appendix No.
and source
(see reverse) /
11. Quantity
(including unit) /
Dodatok broj i
izvor
(vidi pozadi)
10.
11a. Tota
Quo
Koli~ina
(vklu~uvajki odel)
11.
Vkup
Kvot
11a.
7./8.
A
12. Country of origin *
/ Zemja na poteklo *
Permit No. /
Date / Data
12a. Country of last re-export
/ Zemja na posleden re-izvoz
Dozvola broj
Certificate No. /
Date / Data
12b. No. of the operation **
or date of acquisition ***
Sertifikat broj
operacija ** ili datum na nab
7./8.
B
12. Country of origin *
/ Zemja na poteklo *
9.
Permit No. /
10.
12a. Country of last re-export
/ Zemja na posleden re-izvoz
Date / Data
Dozvola broj
Certificate No. /
11.
11a.
12b. No. of the operation **
or date of acquisition ***
Date / Data
Sertifikat broj
operacija ** ili datum na nab
7./8.
C
12. Country of origin *
/ Zemja na poteklo *
9.
Permit No. /
10.
12a. Country of last re-export
/ Zemja na posleden re-izvoz
Date / Data
Dozvola broj
Certificate No. /
11.
11a.
12b. No. of the operation **
or date of acquisition ***
Date / Data
Sertifikat broj
operacija ** ili datum na nab
7./8.
D
12. Country of origin *
/ Zemja na poteklo *
9.
Permit No. /
Date / Data
10.
12a. Country of last re-export
/ Zemja na posleden re-izvoz
Dozvola broj
Certificate No. /
Sertifikat broj
11.
Date / Data
11a.
12b. No. of the operation **
or date of acquisition ***
operacija ** ili datum na nab
*
Country in which the specimens were taken from the wild, bred in captivity or artificially propagated (only in case of re-export) / Zemja od koja primerocite se zemeni od divinata, od
kafezi ili ve{ta~ki razmno`eni (samo vo slu~aj na re-izvoz)
**
Only for specimens of Appendix-I species bred in captivity or artificially propagated for commercial purposes / Samo za primerocite od Dodatok-I vidovi koi se odgleduvani vo kaf
ve{ta~ki razmno`uvani za komercijalni celi
*** For pre-Convention specimens / Za pre-Konvenciski primeroci
13. THIS PERMIT / CERTIFICATE IS ISSUED BY: / OVAA DOZVOLA / SERTIFIKAT E IZDADENA OD:
Place / Mesto
Date / Data
70
Security stamp, signature and official seal / Bezbednosna markica, potpis i sl
14. EXPORT ENDORSEMENT: /
15. Bill of lading/Air Way-bill Number: / Smetka na prizemjuvawe/Broj na avionska smetka
POTVRDA NA IZVOZOT
Block/Grupa Quantity/Koli~ina
A
B
C
D
Port of Export
Date / Data
Pristani{te na izvoz
71
Signature / Potpis
Official stamp an
Slu`ben pe~
INSTRUKCII
POJASNUVAWA
I
A Rastenijata koi ve{ta~ki se
razmno`uvani vo soglasnost so (Rezolucijata
11.11 na Konferencijata, stav a) kako i nivni
delovi i derivati izvezeni spored odredbite
od ~len VII, stav 5 od Konvencijata
(primeroci od vidovi koi se vklu~eni vo
Dodatokot I i koi bile ve{ta~ki razmno`eni
za nekomercijalni celi i primeroci na vidovi
vklu~eni vo Dodatok II i III).
(odgovaraat na brojot vo formularot)
1.
Obele`eto go kvadrat~eto koe odgovara na
vidot na izdadeniot dokument (dozvola za
izvoz, sertifikat za re-izvoz, dozvola za uvoz
ili drugo. Ako e obele`ano kvadrat~eto
"drugo", mora da se navede vidot na
dokumentot. Originalniot broj e edinstven
broj opredelen za sekoj dokument od
nadle`nite dr`avni organi.
2. Za dozvoli za izvoz i sertifikati za reizvoz,
datumot na istekuvaweto na dokumentot ne
mo`e da bide pove}e od {est meseci posle
datumot na izdavawe (edna godina za dozvoli
za uvoz).
3. Popolnete go imeto i adresata na uvoznikot.
3a. Imeto na zemjata treba da bide celosno
napi{ano.
C
@ivotnite odgleduvani vo kafezi vo
soglasnost
so
(Rezolucijata
10.16
na
Konferencijata, revidirana), kako i nivni
delovi i derivati, izvezeni spored odredbite
na ~len VII, stav 5 od Konvencijata
(primeroci na vidovi vklu~eni vo Dodatokot I
koi se odgledani vo kafezi za nekomercijalni
celi i primeroci na vidovi vklu~eni vo
Dodatokot II i III.
F
@ivotni rodeni vo kafez (F1 ili
izrodenite generacii) koi ne se opfateni so
definicijata "odgledani vo kafezi" vo
(Rezolucijata
10.16
na
Konferencijata,
revidirana), kako i nivni delovi i derivati.
U
Nepoznat izvor (mora da bide
obrazlo`eno)
I
Konfiskuvani ili odzemeni
primeroci.
11. Navedete go vkupniot broj na vidovi ili, ako
toa ne e mo`no, koli~inata i vnesete ja
upotrebnata edinica merka ( na primer te`ina
vo kilogrami). Ne koristete op{ti termini
takvi kako "eden paket" ili "edna kutija".
11a. Navedete go vkupniot broj na vidovi
izvezeni vo tekovnata kalendarska godina
(vklu~uvaj}i gi onie {to se opfateni so
odnosnata dozvola) i kvotata na tekovnata
godina za odnosnite vidovi (na primer
500/1000). Ova treba da se napravi za
nacionalnite kvoti kako i za onie odredeni od
Konferencijata na Stranite.
12. Zemjata na poteklo e zemja vo koja vidovite
se zemeni od divata priroda, odgledani vo
kafezi ili ve{ta~ki razmno`eni. Navedete go
brojot na dozvolata za izvoz na zemjata i datata
na izdavawe. Ako celata informacijata ili
del od nea e nepoznata ova treba da se
obrazlo`i vo to~ka 5. Ovaa to~ka treba da se
popolni samo vo slu~aj na reizvoz.
12a. Zemjata na posledeniot reizvoz e zemjata od
koja vidovite bile reizvezeni, pred da vlezat
vo zemjata vo koja se izdava aktuelniot
dokument. Vnesete go brojot na sertifikatot za
reizvoz na zemjata na posledniot reizvoz i
datata na negovoto izdavawe. Ako celata
informacijata ili del od nea e nepoznat toa
treba da se obrazlo`i vo to~ka 5. Ovaa to~ka
treba da se popolni samo vo slu~aj na reizvoz za
primeroci koi prethodno bile reizvezeni.
4. Popolnete go imeto i adresata na izvoznikot
/reizvoznikot. Imeto na zemjata mora da bide
navedeno. Vo slu~aj na otsustvo na potpis na
aplikantot, dozvolata ili sertifikatot se
neva`e~ki.
5. Specijalnite uslovi mo`e da se odnesuvaat na
nacionalnata legislativa ili za
specijalnite uslovi za isporakata od strana
na nadle`niot organ {to go izdava
dokumentot. Ovaa to~ka mo`e da se upotrebi
i za obrazlo`uvawe za ispu{taweto na
odredena informacija.
5a. Treba da se koristat slednite {ifri: T za
komercijalni celi, Z za zoolo{ki gradini, G
za botani~ki gradini, Q za cirkusi i
patuva~ki izlo`bi, S za nau~ni celi, H za
love~ki trofei, P za li~ni celi, M za
biomedicinsko istra`uvawe, E za edukacija,
N za introdukcija ili reintrodukcija vo
divata priroda i B za odgleduvawe vo kafezi
ili ve{ta~ko razmno`uvawe.
5b. Navedete go brojot (vklu~uvaj}i go ISO
kodot na zemjata) na sigurnosniot `ig staven
vo to~ka 13.
6.
Imeto, adresata i zemjata na nadle`niot
dr`aven organ {to go izdava dokumentot
treba da bidat otpe~ateni na formularot.
7-8. Navedete go nau~noto ime (rod ili vid,
dokolku e potrebno i podvidovi) na
`ivotnoto ili rastenieto, pod koe e vneseno
vo dodatocite na Konvencijata ili
referentnata lista, odobrena od
Konferencijata na Stranite i op{toto ime
na `ivotnoto ili rastenieto pod koe {to e
poznato vo zemjata {to ja izdava dozvolata.
72
13.
Popolnuva slu`beno lice {to ja izdava
dozvolata. Imeto
na slu`benoto lice i
negovata funkcija mora da se napi{at celosno.
Vo ovaa to~ka treba da se stavi sugurnosniot
`ig i treba da se legalizira preku pe~at i
potpis na slu`benoto lice {to ja izdava
dozvolata. Pe~atot, potpisot i brojot na
sigurnosniot `ig mora da bidat ~itlivi.
14. Popolnuva slu`beno lice koe vr{i inspekcija
na pratkata vo vremeto na uvoz, izvoz ili
reizvoz. Vnesete gi koli~inite na vidovite koi
se stvarno uvezeni, izvezeni ili reizvezeni.
Precrtajte gi neupotrebenite blokovi.
15. Vnesete go brojot na tovarniot list ili
avionskiot tovaren list dokolku metodot na
transport bara koristewe na takov dokument.
9. Opi{ete gi {to e mo`no poprecizno,
primerocite koi se predvideni za trgovija
(`ivi `ivotni, ko`i, par~iwa meso,
pari~nici, obuvki i itn.). Ako vidot e
ozna~en (oznaki, znaci za identifikacija,
prsteni i itn) bez ogled dali toa se bara so
Rezolucija na Konferencijata na Stranite
(vidovi koi poteknuvaat od farmi, vidovi
koi podle`at na kvoti odobreni od
Konferencijata na Stranite, vidovi od
Dodatokot I za vidovi {to se odgleduvaat vo
kafezi za komercijalni celi i itn.), navedete
go brojot i tipot na znakot. Ako e mo`no
treba da se navede polot i vozrasta na `ivite
`ivotni.
10. Vnesete go brojot na Dodatokot od
Konvencijata (I, II i III) vo koj e vklu~en vidot.
Koristete gi slednite kodovi za ozna~uvawe
na izvorot:
W
Primeroci zemeni od divata priroda
R Primeroci koi poteknuvaat od
odgleduvawe na farma
D @ivotni od Dodatok I odgleduvani vo
kafezi za komercijalni celi i rastenija od
Dodatokot I ve[ta~ki razmno`uvani za
komercijalni celi, kako i nivni delovi i
derivati, izvezeni spored odredbite od ~len
VII, stav 4 od Konvencijata.
73
Dokumentot mora da bide napi{an na eden od rabotnite jazici na Konvencijata (Angliski, Francuski i [panski) ili
mora da vklu~i celosen prevod na eden od ovie tri jazici. Izvezenite i reizvezenite primeroci ne treba da stojat na
ist dokument, osven ako ne e jasno navedeno koi primeroci se izvezuvaat, a koi se reizvezuvaat.
PO UPOTREBA OVOJ DOKUMENT MORA DA SE VRATI KAJ NADLE@NIOT ORGAN NA ZEMJATA
UVOZNI^KA
74
Zdravstvena za{tita
A-5-22
U P A T S T V O za primena na Zakon za izmenuvawe
i doponuvawe na Zakonot za zdravstvena za{tita
I . NADOMESTOCI KOI SE NAPLA]AT PRI UVOZ
A-5-22-1 Zakonski osnov
Soglasno ~lenot ~len 32-a
od Zakonot za izmena
dopolnuvawe Zakonot za zdravstvena za{tita (objaven
Slu`ben vesnik na RM br. 111/2005), propi{ani
nadomestoci koi }e se naplatuvaat pri uvoz i istite
zapo~nat da se primaenuvaat od 01.01.2006 godina.
A-5-22-2
i
vo
se
}e
Vidovi na stoki za koi }e se naplatuvaat nadomestoci:
a) uvoz na tutunski proizvodi
A-5-22-3 Obvrznici za pla}awe na nadomestocite
Kako obvrznici za pla}awe na nadomestoci pri uvoz se
uvoznicite (pravni lica) na navedenite
stoki.
Nadomestokot go naplatuva carinskiot organ pri naplata na
drugite uvozni dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata
uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.
A-5-22-4 Iznos na nadomestok koj se napla}a pri uvoz
Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na
tutunski prerabotki iznesuva za:
za edna uvezena cigara {to sodr`i tutun, od tarifnite
broevi 2402 20 10 00 i 2402 20 90 00, iznesuva 0,25 den/par~e
za edna uvezena pura ili cigarilos {to sodr`i tutun, od
tarifnata oznaka 2402 10 00 00, iznesuva 10den/par~e
za edno uvezeno pakuvawe na tutun za xvakawe, od
tarifnata oznaka 2403 99 10 00 , iznesuva 15 den/ pakuvawe
za edno uvezeno pakuvawe na tutun za vitkawe i tutun za
lule, od tarifnata oznaka 2403 10 10 00 i 2403 10 90 00 ,
iznesuva 15 den/ pakuvawe
A-5-22-5 Postapki vo koi se naplatuvaaat ovie nadomestoci
Nadomestokot se naplatuva za redoven uvoz, pri pu{tawe na
stokata vo sloboden promet.
Naplatata na nadomestokot se vr{i na neto te`inata koja
mora da bide identi~na so deklariranata koli~ina vo
edinica merka (rubrika 38=rubrika 41 na ECD).
75
Nadomestokot za navedenite stoki koi se uvezuvaat, vleguva
vo dano~nata osnovica za presmetuvawe na DDV i istiot se
napla}a pri carinewe na istite, zaedno so presmetaniot
iznos na uvoznite dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata
uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.
A-5-22-6 Na~in na popolnuvawe na rubrikite vo ECD za uvoz
Koga se presmetuva i napla}a ovoj nadomestok, vo prvata
kolona na rubrikata 47 na ECD (edinstven carinski
dokument) treba da se zapi{e {ifrata "F35". Nadomestokot
prestavuva del od vkupniot zbir na carinskiot dolg iska`an
vo ECD i se napla}a na ista smetka zaedno so drugite dava~ki
koi se napla}aat pri carineweto.
Pri uvozno carinewe nadomestokot se pla}a za proizvodi koi
se deklarirani za redoven uvoz i pu{tawe vo sloboden uvoz
so {ifra za vid na postapka (rubrika 37 na ECD) "40"
Oddelenieto za naplata, buxet, garancii i analiza pri
Centralnata uprava, sobranite sredstva na ime na nadomestok
gi uplatuva na soodvetna uplatna smetka vo ramkite na
trezorskata smetka.
A-5-22-7 Vra}awe na uplateni nadomestoci
Vo slu~aj na izvoz na tutunski proizvodi, za koi prethodno se
plateni navedenite nadomestoci, obvrznikot ima pravo na
vra}awe na uplateniot nadomestok za izvezenata koli~ina na
proizvodi. Baraweto za vra}awe na plateniot nadomestok se
podnesuva do Upravata za javni prihodi.
76
Metrologija/Soobraznost/Standardizacija/
Homologacija:
Tehni~ki barawa koi proizvodite treba da gi ispolnuvaat pred
pu{tawe vo promet za za{tita na janiot interes, `ivotot i
zdravjeto na lu|eto, za{tita i unapreduvawe na `ivotnata sredina
i za{tita na potro{uva~ite i drugite korisnici; merila i
koli~ini i oznaki na pakuvani proizvodi
A-5-16
A-5-16-1- Metrologija
Praven osnov Zakon za metrologija (Sl vesnik na RM br. 55/02 )
propi{uva deka odredeni vidovi na stoki-merila,
koli~ini, edinici merki i oznaki za pakuvawe treba da
imaat potvrda za soobraznost za tipot na meriloto koe
go izdava Biroto za metrologija
stoki ozna~eni so LB2 od Odluka na formi na izvoz i
uvoz
Zabraneto e pu{tawe vo promet ako proizvodite ne
gi ispolnuvaat propi{anite barawa i ocenki za
soobraznost
A-5-16-2
Informacija pri uvoz na stoki koi se na re`im
D2
Praven osnov
Soglasno Odluka za rasporeduvawe na stokite na
formi na izvoz i uvoz (Slu`ben vesnik na RM br. 58/2004)
kako i soglasno Zakonot za metrologija (Slu`ben vesnik
na RM broj 55/2002) pri uvoz na stoki bez ogled na toa
dali se novi ili upotrebuvani koi se ozna~eni so D2,
potrebno e uvoznikot pred postapkata na uvozno carinewe
da obezbedi re{enie za upis vo registerot deka
predmetrnata stoka gi ispolnuvaat metrolo{kite
i
drugite uslovi, koe go izdava Biroto za metrologija. Toa
zna~i deka carinskite slu`benici ne treba da ja zapo~nat
postapkata na uvozno carinewe, dokolku za predmetnata
stoka ne postoi re{enie izadeno od Biroto za metrologija
pri Ministerstvo za ekonomija.
Obvrskata za registracija i izdavawe na re{enie za upis
vo registarot se odnesuva podednakvo kako za novi taka i
za upotrebuvani stoki koi se ozna~eni so D2 i e obvrska na
uvoznikot. Vo nikoj slu~aj ne smee da se dozvoli uvozno
carinewe na vakov vid na stoki (merila) samo vrz osnova
na pismo so koe Biroto za metrologija izvestuva deka ne
77
izdava potvrda za ispolnuvawe na metrolo{kite i drugi
uslovi za merila koi se uvezuvaat i se po{taat vo promet
(soglasno ~len 6 to~ka 3 od Pravilnikot za na~inot na
izdavawe na potvrda za ispolnuvawe na metrol{kite i
drugi uslovi za merila koi se pu{taat vo promet Slu`ben
vesnik na RM br. 19/96).
Dokolku za predmetnata stoka koja se uvezuva ne e
prilo`eno re{enie od navedeniot organ vo toj slu~aj so
istata }e se postapuva kako so stoka ~ii uvoz e zabranet
soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2),
od Carinskiot zakon, dokolku istata e seu{te pod
carinski
nadzor.
_______________________________________________________
78
A-5-16-2-1
Postapuvawe pri uvoz na staklena ambala`a-{i{iwa
Vo vrska so primenata na Odlukata za rasporeduvawe na
stokite na formi na izvoz i uvoz za staklena ambala`a {i{iwa, kako i vrz osnova na dopisot br. 07-8548/2 od
10.09.2004 godina od Ministerstvoto za ekonomija - Biro
za metrologija Ve informirame za slednoto:
Pri uvoz na staklena ambala`a - {i{iwa izraboteni od
staklo rasporedeni vo tarifnite oznaki:7010 90 41 00;
701090 43 00; 701090 45 00; 701090 47 00; 701090 51 00;
701090 53 00; 701090 55 00; 701090 57 00; 701090 61 00 i
701090 67 00 propi{ana e oznaka D2* -Dozvola e potrebna
od Biroto za Metrologija, samo ako predmetnata staklena
ambala`a - {i{iwa se upotrebuvaat kako merni
kontejneri za industrisko pakuvawe.
Pod termininot "merni kontejneri za industrisko
pakuvawe" se podrazbira {i{iwa izraboteni od staklo,
so odredena zafatnina pome|u 0.05 l i 5 l, nameneti za
industrisko pakuvawe na te~ni proizvodi, kako i za
~uvawe, transport ili isporaka na te~nosta koja vo niv e
spakuvana. Mernite kontejneri koga }e se napolnat do
specifi~no nivo od nivnata vkupna zafatnina mo`at da
izmerat te~nost so zadovolitelna to~nost. Staklenite
{i{iwa kako merni kontejneri za industrisko pakuvawe
na te~ni proizvodi, od edna strana gi za{tituvaat
kupuva~ite za koli~inata na kupeniot pakuvan te~en
proizvod,
a
od
druga
strana
gi
za{tituvaat
proizvoditelite na te~ni proizvodi koi gi pakuvaat
svoite proizvodi vo soodvetnata staklena ambala`a.
Vrz osnova na iznesenoto, a soglasno gorenavedenite akti
kako i soglasno Zakonot za metrologija (Slu`ben vesnik
na RM br. 55/2002) pri uvoz na staklena ambala`a {i{iwa od navedenite tarifni oznaki, koi se nameneti
za industrisko pakuvawe na te~ni proizvodi, potrebno e
pri postapkata na uvozno carinewe zardi pu{tawe na
predmetnata stoka vo sloboden promet uvoznikot da ima
prilo`eno do carinskiot organ dozvola od Biroto za
metrologija pri Ministerstvoto za ekonomija.
79
A-5-16-3 -Soobraznost /standardizacija
Praven osnov:Spored Zakonot za propi{uvawe na tehni~kite barawa
za proizvodite i ocena na soobraznosta (Sl vesnik na
RM br. 55/02) i Zakon za standardizacija (Sl. vesnik na
RM br. 23/95 - i 54/02) predvideno e za ofreden vid na
stoki koi
se ozna~eni so D3 od Odlukata za
rasporeduvawe na stokite na formite za uvoz i izvoz
Vo ovaa kategorija na stoki spa|aat: bela tehnika,
homologacija za vozila, liftovi, energetski kabli...
Odredbite na Zakonot za standardizacija i na propisite
doneseni vrz osnova na ovoj zakon, se odnesuva ne samo na
doma{nite proizvodi tuku i na proizvodite od uvoz (~len
15 od Zakonot za standardizacija).
Spored ovoj Zakon, kako edna od merkite za obezbeduvawe
na kvalitet i tehni~ka i konstrukciona sigurnost na
proizvodite e atestiraweto na proizvodite. Pod
atestirawe se podrazbira postapkata za potvrduvawe na
soobraznosta na proizvodite so barawata {to
proizleguvaat od me|unarodnite dogovori {to ja
obvrzuvaat Republika Makedonija, so ispravite i znacite
predvideni
so
tie
me|unarodni
dogovori.
Na
zadol`itelno atestirawe podle`at proizvodite, odnosno
grupite proizvodi za koi atestiraweto e opredeleno so
me|unarodni dogovori. So propisite za zadol`itelno
atestirawe se opredeluvaat proizvodite {to podle`at na
zadol`itelno atestirawe.
A-5-16-3-1 Pri uvoz na stoki, koi spored Odlukata za rasporeduvawe
na stokite na formi na uvoz i izvoz, se ozna~eni so D3
soglasno Zakonot za propi{uvawe na tehni~kite barawa za
proizvodite i ocena na soobraznosta i Zakonot za
standardizacija, potrebno e pri postapkata za uvozno
carinewe za istite da se dostavi Potvrda za izvr{en
pregled i evidencija na propratna tehni~ka dokumentacija
-Atest od Institut za standardizacija.
Poradi organizaciski promeni od 17.03.2003 godina so
odluka na Vladata na Republika Makedonija Slu`bata za
standardizacija i metrologija se transfomira i podeli
na Institut za standardizacija i Biro za metrologija.
Vo periodot na reorganizacija na ovaa slu`ba od
17 do 21.03.2003 godina bi mo`ele da se pojavat slednite
slu~ai:
80
• Potvrdi koi se izdadeni do 17.03.2003 godina
imaat
pe~at, formular i logo na Slu`bata za
standardizacija i mertologija ( Prilog br. 2)
• Potvrdi izdadeni pome|u 17-21.03.2003 godina
mo`e da bidat izdadeni na star formular od Slu`ba za
standardizacija i metrologija, a so pe~at od Institutot za
standardizacija
• Posle
21.03.2003
godina
Institutot
za
standardizacija potvrdite/atestite
gi izdava na nov
formular, logo i pe~at ( Prilog br. 1).
Ne smeat da se prifa}aat Potvrdi za izvr{en pregled
i evidencija na propratna tehni~ka dokumentacija -Atest
od Slu`bata za standardizacija i metrologija so datum na
izdavawe posle 21.03.2003 godina.
Od 21.03.2003 godina Institutot za standardizacija e
isklu~ivo nadle`na nstitucija, koja izdava Potvrdi za
izvr{en pregled i evidencija na propratna tehni~ka
dokumentacija -Atest.
Izdadenite potvrdi/atesti treba da odgovaraat na
modelot, tipot na proizvodot koj se uvezuva. Dokolku pri
pregledot se utvrdi deka:
modelot na proizvodot e so razli~na boja od onaa {to
e navedena vo potvrdata, koja se ozna~uva so brojka
ili bukva, dokolku istoto deklarantot go doka`e so
prospekt, potvrdata/atestot mo`e da se prifati, pod
uslov da nema drugi ispravki
stokata ima broj na model ili tip, koj so edna bukva
ili brojka se razlikuva od oznakite vo potvrdata
/atestot, a ne se odnesuva na predhodnata alinea,
potvrdata ne se prifa}a i se vra}a na strankata
dokolku
na
dokumentacijata,
ambala`ata
na
proizvodot ili samiot proizvod osven oznakata na
osnovniot tip ( model) stojat i dopolnitelni oznaki,
brojki ili bukvi koi se odnesuvaat na osnovniot tip
(model), a koi dopolnitelno gi opi{uvaat
karakteristikite na osnovniot tip ( model ) na
proizvodot koi se uvezuva, kako na primer: boja na
proizvodot, seriski broj na proizvodot, zemja na
poteklo, oznaka na proizvodot deka e namenet za
odreden pazar ( na primer: za kompjuteri golemina na
memorija, brzina na memoriska edinica
i sl.)
dokolku
istoto
deklarantot go doka`e (
dokumentira) so prospekt, vo toj slu~aj potvrdata
/Atestot mo`e da se prifati pod uslov da nema drugi
ispravki.
dokolku oznakite na osnovniot tip (model) na
proizvodot
naveden vo potvrdata/atestot se
razlikuvaat od tipot (modelot) na proizvodot koj se
81
uvezuva Potvrdata ne treba da se prifati vo
carinskata postapka i strankata treba da se upati do
Institutot za standardizacija na Republika
Makedonija za da podnese barawe za izdavawe na
nova potvrda / atest.
ako vo potvrdata uvoznikot ne e naveden so celosno
ime, istata ne se prifa}a i se vra}a na strankata
ako potvrdata/atestot e izdaden pred pove}e od edna
godina, carinskiot slu`benik treba da obrne
pogolemo vnimanie so ogled na toa {to razvojot na
novita tehnika i tehnologija e brza i promenata na
modelite i tipovite e ~esta
So cel pocelosna kontrola na navedenite dokumenti pri
uvozno carinewe na odredeni vidovi na stoki za koi e
predvidena Potvrda /Atest, istata potrebno e da se
dostavuva vo original, a foto kopija da se zadr`uva vo
uvoznata carinska deklaracija.
82
A-5-16-4 Instrukcija za zadol`itelen atest pri uvoz na cement
Imaj}i go vo predvid faktot deka Republika Makedonija se
nao|a vo aseizmi~ko podra~je, a kvalitetot na cementot koj se
vgraduva vo grade`nite objekti e od osobeno zna~ewe od
pri~ina {to toj predstavuva strate{ki proizvod, so cel da se
zapazat kriteriumite za kvalitet i tehni~ka i konstrukciona
sigurnust na istiot propi{ana e Naredbata za zadol`itelno
atestirawe na cementot (Slu`ben vesnik na SFRJ br. 34/85)
~ija primena e zadol`itelna.
Imeno soglasno Zakonot za standardizacija, Zakonot za
propi{uvawe na tehni~kite barawa za prizvodite i ocena na
soobraznosta, kako i Naredbata za zadol`itelno atestirawe na
cementot
Ve informirame deka pri uvoz na cement od
tarifniot broj 2523 ne smee da se da zapo~ne postapkata za
uvozno carinewe zaradi pu{tawe na stokata vo sloboden
promet, dokolku uvoznikot ne dostavil atest (potvrda za
kvalitet).
A-5-16-4-1 Nadle`ni institucii za kontrola
Institutot za akreditacija ja informira{e Carinskata
Uprava na RM deka ovlasteni organizacii za atestirawe na
cement se Zavod za ispituvawe na materijali i razvoj na novi
tehnogii od Skopje i Grade`en institut "Makedonija" od
Skopje.
Vrz osnova na zaklu~ocite od sostanokot na nadle`nite
instituciiza kontrola na kvalitetot na cement, a so cel
kontrola na uvozot na cement i sproveduvaweto na Naredbata za
zadol`itelno atestirawe na cementot (Slu`ben vesnik na
SFRJ br. 34/85) Ve informirame za slednoto:
A-5-16-4-2
Postapka za atestirawe
I . Zemawe na primeroci
Ovlastenite organizacii za atestirawe na cement (Zavod za
ispituvawe na materijali i razvoj na novi tehnologii od Skopje
i Grade`en institut "Makedonija" od Skopje) pri zemaweto na
primeroci od cement za analiza, zaradi izdavawe na potvrda za
kvalitet ( atest) izgotvuvaat Zapisnik za zemen primerok vo
prisustvo na uvoznikot ili negov zastapnik i odgovoren
carinski slu`benik. Zapisnikot treba da bide to~no popolnet,
a odgovorniot carinski slu`benik treba zadol`itelno da e
prisuten pri zemaweto na primerokot od strana na ovlastenite
83
institucii i istiot treba da go potpi{e i da stavi svoj
faksimil i pe~at. So toa potvrduva deka primerokot e zemen od
navedenoto vozilo, na navedeniot datum i za navedeniot
uvoznik.
Zapisnikot se izgotvuva vo tri primeroci (za sie prisutni
lica). Primerokot za carinskata ispostava kade se zema
primerokot se zadr`uva na ECD za tranzit na listot broj 4
koj ostanuva kaj odredi{niot carinski organ.
II. Izdavawe na potvrda za kvalitet ( atest)
Po zemaweto na primerokot za analiza od strana na
ovlastenata organizacija za atestirawe, taa na uvoznikot mu
izdavaat potvrda za kvalitet (atest), na propi{an obrazec
Sodr`inata na formularot za atest, izdaden od ovie dve
ovlasteni institucii e identi~na.
Sekoj atest se sostoi od dve strani. Na prvata strana treba da
bide naveden brojot na atestot, koj treba da e identi~en so
brojot na izve{tajot za ispituvawe (koj broj se nao|a na vtorata
strana od obrazecot) i datum na izdavawe na atestot. Na
vtorata strana od obrazecot se evidentira ime na uvoznikot,
proizvoditel, koli~ina /broj na CMR i rok na va`ewe na
atestot (spored naredbata rokot na va`ewe na atestot e 3
meseci od negovoto izdavawe).
Poradi faktot {to atestot se izdava za koli~ina od najmnogu
2.000 t od vid, klasa i pratka, mo`e da se slu~i ist atest da bide
podnesen od ist uvoznik pove}e pati pred carinskiot organ, se
do kone~no izcrpuvawe na koli~inite. Vo vakvi slu~ai
uvoznikot do carinskiot organ treba da dostavi originalen
atest i foto kopija od istiot. Na originalot carinskiot organ
}e ja otpi{e uvezenata koli~ina, so evidentirawe na broj na
deklaracija, datum i Carinska ispostava. Foto kopija zadr`uva
vo deklaracijata, a originalot go vra}a na strankata, se do
kone~noto iscrpuvawe koga carinskiot organ }e go poni{ti
iscrpeniot atest i istiot }e go zadr`i vo carinskata
deklaracija.
Atestot se sostoi od dve strani na eden list, koj uvoznikot }e
go prezentira pred nadle`niot carinski organ za uvozno
carinewe. Na obrazecot na prednata strana }e stoi deka e
namenet za carina ( zaveren so pe~at i potpis od ovlastenata
institucija). Potvrdata za kvalitet se izdava za koli~ina do
2.000 t, koja treba da se iskoristi vo rok od 3 meseci od
nejzinoto izdavawe, za nazna~eniot uvoznik i
stranski
proizvoditel. Edna istata potvrda }e se koristi do kone~noto
iscrpuvawe, kako {to e opi{ano go gorenavedenata
84
Intelektualna
sopstvenost
(Industriska
sopstvenost, avtorski prava i srodni prava)
A-5-17
Upatstvo za primena na Zakonot za carinski merki za
za{tita na prava od intelektualna sopstvenost
Pravna osnova
Zakonot za primena na carinski merki za za{tita na
prava od
intelektualna sopstvenost, koj e
objaven vo ″ Slu`ben vesnik na R.M. broj 38 od 2005 godina″,
}e zapo~ne so primena po donesuvawe na Pravilnikot za
sproveduvawe na carinski merki, objaven vo ″ Slu`ben
vesnik na R.M. broj 58 od 2005 godina″. Na~inot na
regulirawe na za{tita na pravata od industriska
sopstvenost i avtorskite prava se propi{ani so: Zakonot za
industriska sopstvenost ″Slu`ben vesnik na R.M. broj
47/2002, 42/2003, 09/2004 i 40/2004 godina i Zakonot za
avtorski i drugi srodni prava Slu`ben vesnik na R.M. broj
47/1996, 03/1998 , 98/2002 i 04/2005 godina.
Carinskite merki za za{tita na pravata od
intelektualana
sopsvenost
pretstavuvaat
edna
od
netarifnite (nefiskalnite) merki koi se primenuvaat pri
sproveduvawe na redovnite carinski postapki, soglasnost
Zakonot za Carinska uprava i Carinskiot zakon.
Carinskite merki se primenuvaat samo za stoka koja e
stavena vo nekoja carinska postapka. Za stoka koja e pu{tena
vo sloboden promet na doma{en pazar nadle`ni se drugi
organi, kako: Dr`avniot pazaren
inspektorat, MVR,
Ministerstvoto za kultura i drugi.
A-5-17-1 Poimi
Pravata od intelektualna sopstvenost mo`at da bidat:
prava od industriska sopstvenost i avtorski i drugi srodni
prava.
Prava od industriska sopstvenost se prava od
intelektualni tvorbi i ekonomski vrski od oblasta na
industrijata i trgovijata, vklu~itelno i zemjodelstvoto.
Tie se:
•
trgovska marka
•
patent
•
industriski dizajn,
•
oznaka za poteklo
•
geografska oznaka
106
Trgovska marka pretstavuva znak koj mo`e grafi~ki
da se prika`e i so koj se razlikuva stokata na eden u~esnik
vo prometot od stokata na drug u~esnik vo prometot.
Trgovskata marka mo`e da se pojavi vo oblik na: zborovi,
broevi, bukvi, sliki, crte`i, kombinacii na boi,
trodimenzionalni formi, vklu~itelno i formi na stoki
ili nivnoto pakuvawe kako i kombinacija na napred site
navedeni znaci.
Patentot pretstavuva pronajdok vo site oblasti na
tehnikata i tehnologijata, koj e nov, sodr`i invetiven
pridones i koj mo`e da se primenuva vo industrijata.
Dizajnot pretstavuva nova forma na telo, slika,
crte`, kontura, kombinacija na boi, tekstura ili nivna
kombinacija, {to mo`e da se prenese na odreden industriski
ili zanaet~iski proizvod ili negov del.
Oznaka za poteklo e geografski naziv na zemja, region
ili mestoto so koj se ozna~uva proizvodot , koj poteknuva od
toa podra~je i ~ij kvalitet i posebni svojstva se usloveni od
geografskata sredina i uslovite na toa podra~je ili region.
Geografska oznaka e geografski naziv na zemjata,
regionot ili mestoto so koj se ozna~uva proizvodot ~ii
kvalitet, ugled i drugi karakteristiki mo`at da se
prepi{at na geografskoto poteklo.
Avtorski i drugi srodni prava opfa}aat prava
steknati so sozdavawe na avtorskite dela (kni`evni,
muzi~ki, dramski, kinematografski, fotografski, likovni,
kompjuterski, audiovizuelni i dr.) koi pretstavuvaat
kreativna rabota, koja se odnesuva na sodr`inata. Drugi
srodni prava se prava na izveduva~i, artisti, umetnici,
producenti i drugi srodni prava. Avtorot na deloto e
nositel na avtorskoto pravo so samoto negovo sozdavawe.
A-5-17-2 Prevzemawe na dejstvija od strana na carinskite organi
Carinskiot organ }e prevzeme soodvetni dejstvija
soglasno Zakonot koga postojat opravdani pri~ini za
somnevawe deka so carinskata stoka se povreduva pravo od
intelektualnata sopstvenost vo slednite slu~ai koga:
• takvata stoka e deklarirana za pu{tawe vo
sloboden promet, izvoz i povtoren izvoz vo soglasnost so
carinskite propisi
• takvata stoka e otkriena pri kontrola na stokata
koja se vnesuva vo ili iznesuva od carinskoto podra~je na
R.M , koja e stavena vo postapka na trnzit, carinsko
skladirawe, uvoz za oblagoroduvawe, prerabotka pod
carinska kontrola ili privremen uvoz ili koja e stavena vo
slobodna zona ili sloboden sklad vo soglasnost so
carinskite propisi
107
Ovoj Zakon ne se primenuva vo slednite slu~ai, za:
• Stoka za{titena so trgovska marka, patent,
industriski dizajn, oznaka za poteklo ili geografska
oznaka, stoka za{titena so avtorsko pravo, koja e izrabotena
so soglasnost na nositelot na pravoto, a koja bez negova
soglasnost se nao|a vo edna od gore navedenite carinski
postapki. (na primer: vo slu~aj na paralelen uvoz, koga se
uvezuva stoka koja ne e falsifikat, a za istata kako uvoznik
se javuva pravno lice koe {to ne e ovlasten distributer, ili
uvozot na ovlastenite zastapnici i distributeri koi
uvezuvaat stoka koja ne e falsifikuvana. Ovie i drugi
primeri ne se opfateni so ovoj zakon)
• Stoka od to~ka 1 koja e izrabotena pod uslovi
sprotivni na dogovorenite so nositelot na pravoto
• Stoka koja e del od li~niot baga` na eden patnik,
predmeti od nekomercijalna priroda so mala vrednost koi
pokraj predmetite od li~niot baga` gi vnesuva patnik od
stranstvo i predmeti od nekomercijalna priroda so mala
vrednost koi povremeno se primaat od stranstvo, koi se
osloboduvaat od pla}awe na uvozni dava~ki soglasno
carinskite propisi, koga ne postojat opravdani pri~ini za
somnevawe deka takvata stoka e del od komercijalen promet.
A-5-17-3 Stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna
sopstvenost
Falsifikuvana stoka e
• stoka, vklu~uvaj}i go i pakuvaweto, na koja bez soglasnost od
nositelot na pravoto stoi trgovska marka identi~na so
va`e~kata trgovska marka registrirana za ist vid na stoka
koja e vo va`nost, ili koja ne mo`e da se razlikuva vo
su{tinskite obele`ja od takvata trgovska marka i so toa gi
povreduva pravata na nositelot na trgovskata marka
soglasno Zakonot,
• sekoj znak od koj se sostoi trgovskata marka, vklu~uvaj}i i
logo, zborovi, bukvi, brojki, sliki, crte`i, kombinacii na
boi, trodimenzionalni formi; formi na stokata ili
nejzinoto pakuvawe; kombinacii na napred navedenite znaci;
nalepnica, bro{ura, upatstvo za upotreba ili garanten
dokument koi nosat takov znak, duri i da se nao|a oddelen od
stokata, pod istite uslovi kako vo predhodnata alinea
• pakuvawe na koe stoi trgovska marka na falsifikuvana
stoka, duri i da se nao|a oddeleno od stokata, pod istite
uslovi kako vo predhodnata alinea
Piratska stoka koja e napravena, ili koja sodr`i primeroci
napraveni, bez soglasnost na nositelot na avtorsko pravo ili
srodno pravo, ako so nejzina izrabotka se povreduva avtorsko
108
pravo ili srodno pravo soglasno Zakonot. Kako piratska
stoka naj~est slu~j se piratski CD-a, DVD i drugo.
Stoka so koja se povreduva pravoto na patent,
industriski dizajn,
oznaka na poteklo ili geografska
oznaka soglasno Zakonot
A-5-17-4
Stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna
sopstvenost e i sekoj kalap ili matrica posebno dizajnirani
ili prilagodeni za izrabotka na takov vid na stoka, dokolku
so upotrebata na takvite kalapi ili matrici se povreduvaat
pravata na nositelot vo Republika Makedonija, sredstva,
proizvodi, komponenti ili delovi za izbegnuvawe ili
izigruvawe na za{tita (smart karti~ki, dekoderi,
kompjuterski programi, sistemi za premetnuvawe ili drug vid
na promena i sli~no) ili na kontrola na kopirawe.
Nositel na pravo od intelektualna sopstvenost
Kako nositel na pravoto na intelektualna sopstvenost
soglasno Zakonot mo`e da bide:
•
sekoe doma{no i stransko, pravno i fizi~ko lice koe
soglasno zakon, e nositel na pravoto od patent, industriski
dizajn, trgovska marka, oznaka na poteklo, geografska oznaka,
avtorsko pravo ili srodno pravo ili
•
sekoe drugo doma{no i stransko, pravno i fizi~ko lice
koe ima pravo da koristi nekoe od pravata od intelektualna
sopstvenost od to~ka 1) od ovoj stav ili
•
zastapnik na nositelot na pravoto ili na liceto koe ima
pravo da koristi nekoe od pravata od intelektualna
sopstvenost.
Poimot pravno lice vklu~uva i zdru`enija ~ija edinstvena i
glavna cel e kolektivno ostvaruvawe na avtorski ili srodni
prava; formi na zdru`enija i komori koi imaat podneseno
prijava za za{tita na geograf ski naziv, odnosno prijava za
priznavawe na pravoto na koristewe na za{titen geografski
naziv so za{titena oznaka na poteklo na proizvodot ili
za{titena geografska oznaka.
A-5-17-5
Dejstvuvawe na carinskiot organ
• Vrz osnova na podneseno barawe za prevzemawe na carinski
dejstvija
•
A-5-17-5-1
Po slu`bena dol`nost
Dejstvuvawe na carinskiot organ po podnesuvawe na barawe
za prevzemawe na merki za za{tita na prava od
intelektualna sopstvenost
109
A-5-17-5-1-2 Podnesuvawe na barawe za prevzemawe na dejstvija
Nositelot na pravoto, soglasno to~kata 5 od ova Upatstvo,
mo`e vo pismena firma da podnese barawe za za{tita na
intelektualnite prava do Centralnata uprava na Carinskata
uprava-Sektor za carinsko pravni raboti. Baraweto se
podnesuva na propi{an obrazec (Prilog br.1) i istoto treba da
gi sodr`i site podatoci koi se potrebni za lesno prepoznavawe
na predmetnata stoka od strana na carinskite organi i toa:
1. podatoci za podnositelot na baraweto
2. detalen tehni~ki opis na stokata so soodvetni prilozi
3. dokaz za statusot na podnositelot na baraweto. Kako dokaz
deka podnositelot na baraweto e nositel na pravoto se smeta:
-izvod od registarot na nositelite na prava za trgovski
marki/patent/industriski dizajn/oznaka za poteklo/geografska
oznaka, koj se vodi vo Dr`avniot zavod za industriska
sopstvenost
- izvod od registarot na zastapnici koj se vodi vo Dr`avniot
zavod za industriska sopstvenost
- izvod od registarot na korisnici na pravata, koj {to se vodi
vo Dr`avniot zavod za industriska sopstvenost ili kopija od
drug dokument so koj {to se steknuva pravoto na koristewe (
dogovor za licenca i drugo)
- dokaz za avtorstvo ili status na nositelot na pravoto pri
avtorski i srodni prava
Podnositelot na baraweto zadol`itelno dostavuva izjava, koja
{to e notarski zaverena i vo koja se obvrzuva deka }e ja
nadoknadi mo`nata {teta koja bi mo`ela da nastane za
sopstvenikot ili prima~ot na stokata poradi prevzemawe na
carinskite merki, a za koi podocna }e se poka`e deka bile
neopravdani. So izjavata podnositelot isto taka se soglasuva
deka }e gi podnese i site tro{oci za ~uvawe i manipulacija,
vklu~uvaj }i gi i tro{ocite za ni{tewe na stokata pod
carinski nadzor (Prilog br. 2).
Nositelot na pravoto treba isto taka da gi dostavi site drugi
podatoci koi gi ima vo vrska so:
1) carinskata vrednost vo Republika Makedonija na
originalnata stoka;
2) lokacijata na stokata ili nejzinoto odredi{te;
3) karakteristiki koi ja odlikuvaat pratkata;
4) o~ekuvan datum na pristignuvawe ili poa|awe na stokata;
5) podatoci za koristenite transportni sredstva;
6) podatoci za uvoznikot, izvoznikot ili liceto koe ja poseduva
stokata;
7) zemjata ili zemjite na proizvodstvo i koristenite ruti na
prenesuvawe;
110
8) tehni~kite razliki, dokolku se poznati, pome|u
originalnata stoka i stokata za koja postoi somnevawe deka e
stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost.
9) tarifna oznaka na originalnata stoka
Pokraj navedenite podatoci vo baraweto, carinskiot organ
mo`e da pobara i dopolnitelni podatoci karakteristi~ni za
vidot na predmetnoto pravo na intelektualna sopstvenost.
Vrz osnova na podnesenoto barawe Sektorot za carinsko pravni
raboti pismeno go izvestuva podnositelot na baraweto za
prifa}awe ili otfrlawe na istoto vo rok od 30 dena, od denot
na priem na baraweto. Vo odlukata za prifa}awe na baraweto
se opredeluva rokot za prevzemawe na dejstvija, koj ne mo`e da
bide podolg od 1 godina. Carinskiot organ za obrabotka na
barawet
o naplatuva nadomestok, koj go propi{uva Ministerot za
finansii,
vo visisna od 5.000,00 denari. Ovoj iznos,
podnositelot na baraweto, e dol`en da go uplati na navedenata
`iro smetka, na obrazecot PP 50, daden vo (prilog broj 3). Za
prodol`uvawe na rokot na primena na carinskite merki za
za{tita na pravata od intelektulna sopstvenost, podnositelot
na baraweto mo`e da go prodol`i ovoj rok, dokolku podnese
barawe za prodol`uvawe i gi podmiri dolgovite koi
eventualno bi mo`ele da nastanat. Tro{ocite za prodol`uvawe
na rokot za narednata godina iznesuvaat 2.000,00 denari,
soglasno Pravilnikot za sproveduvawe na Zakonot na carinski
merki.
Odlukata za prifa}awe na baraweto ili odlukata za
prodol`uvawe na rokot, Sektorot za carinsko pravni raboti
vedna{ ja ispra}a do nadle`nata Carinarnica (do odgovorniot
Koordinator) i }e go izvesti Sektorot za kontrola i istragi (
prilog 4). Site Carinarnici povremeno }e dobivaat pregledi
na prifateni barawa za prevzemawe na dejstvija po nositeli na
prava, vid na stoka i broj na odobrenie so rok na va`nost.
Dokolku baraweto ne gi sodr`i zadol`itelnite podatoci ili
ako istite ne se celosni, Sektorot za carinsko pravni raboti
so zaklu~ok go otfrla baraweto za prevzemawe na dejstvija so
soodvetno obrazlo`enie. Protiv zaklu~okot mo`e da se
podnese `alba vo rok od 8 dena od priemot na istiot do
Ministerot za finansii.
A-5-17-5-1-2 Prevzemawe na dejstvija od strana na carinski
organ
Koga carinskata ispostava pri sproveduvawe na merkite na
carinski nadzor ili kontrola na stokata odnosno pri
sproveduvaweto na carinskite postapki, ja identifikuva
stokata navedena vo izvestuvaweto na Sektorot za carinsko
111
pravni raboti, deka se raboti za stoka za koja postoi
opravdano somenie za povreduvawe na pravo na intelektualna
sopstvenost, go odlo`uva pu{taweto na stokata ili ja zadr`uva
pod carinski nadzor. Za svoite dejstvija, carinskata ispostava
po konsultacija so Koordinatorot od nadle`nata carinarnica
vedna{ pismeno po faks go izvestuva Sektorot (prilog br. 5)
pri {to so izvestuvaweto mu dostavuva foto kopii od ECD,
faktura ili drug dokument (slika, prospekt i dr). Carinskata
ispostava voedno pismeno go izvestuva i deklarantot ili
liceto koe ja poseduva stokata ( prilog br. 6). Sektorot za
carinsko pravni raboti pismeno go izvestuva nositelot na
pravoto i Sektorot za kontrola i istragi.
Na barawe na nositelot na pravoto, carinskiot organ mo`e da
odobri pregled na stokata i zemawe na mostri isklu~ivo za
analiza i za vodewe na ponatamo{na postapka, vo soglasnost so
va`e~kite propisi. Zemaweto na mostra se vr{i po nalog na
Sektorot za carinsko pravni raboti. Eden primerok od
zemenata mostra vrz osnova na zapisnik za zemena mostra se
dostavuva do Centralnata Uprava na Carinskata UpravaSektor za carinsko pravni raboti, a eden primerok mu se dava
na baratelot.
A-5-17-5-1-3 Poednostavena postapka -uni{tuvawe na stokata
Koga carinskata ispostava zadr`ala stoka ili odlo`ila
pu{tawe na istata za koja postojat opravdani pri~ini za
somevawe deka e stoka so koja se povreduva pravoto od
intelektualna sopstvenost, za istata mo`e da sprovede
poednostavena postapka so uni{tuvawe na stokata, po dobivawe
na izvestuvawe za uni{tuvawe na stokata od strana na Sektorot
za carinsko pravni raboti, vrz osnova na koe nadle`nata
Carinaranica }e donese Re{enie za uni{tuvawe na
predmetnata stoka, soglasno ~lenot 11 od Zakonot za carinski
merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost (
Prilog 7). Uni{tuvaweto na stokata pod carinski nadzor
mo`e da se izvr{i bez da se utvrdi dali nekoe pravo od
intelektualna sopstvenost bilo povredeno, ako nositelot na
pravoto pismeno go izvesti Sektorot za carinsko pravni
raboti vo rok od 10 rabotni dena ili 3 rabotni dena za lesno
rasipliva stoka, od priemot na izvestuvaweto za zadr`uvawe na
stokata i pri toa i dostavi pismena soglasnost za otstapuvawe
za uni{tuvawe na stokata od deklarantot, liceto koe ja
poseduva stokata ili sopstvenikot na stokata ( Prilog 8.)
Uni{tuvaweto na stokata se vr{i na tro{ok i na odgovornost
na nositelot na pravoto vo soglasnost so carinskite propisi za
uni{tuvawe na stokata pod carinski nadzor. Carinskata
ispostava koja }e izvr{i uni{tewe na stokata e dol`na da
sostavi zapisnik i da zeme mostra koja ja ~uva vo soglasnost so
carinskite propisi i istata }e se koristi kako dokaz.
112
Vo slu~aite koga ne e dostavena pismena soglasnost za
otstapuvawe na stokata za uni{tuvawe vo propi{aniot rok,
Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno }e ja izvesti
carinskata ispostava za pu{tawe na stokata vo odobrenata
carinska postapka, dokolku se zavr{eni site carinski
formalnosti i dokolku toa ne e vo sprotivnost so propisite za
zabrani i ograni~uvawa.
A-5-17-5-1-4 Zadr`uvawe na stokata do dobivawe na odluka od
nadle`en sud
Po privremenoto zadr`uvawe na stokata,
nositelot na
pravoto, zastapnikot ili korisnikot na pravoto e dol`en vo
rok od 10 rabotni dena ili 3 rabotni dena za lesno rasipliva
stoka, da i dostavi dokaz (tu`ba) od nadle`en sud, deka e
zapo~nata postapka za utvrduvawe na povreda na pravo od
intelektualna sopstvenost na Centralnata Uprava na
Carinskata Uprava- Sektor za carinsko pravni raboti.
Po dobivaweto na soodvetniot dokaz Sektorot za carinsko
pravni raboti pismeno ja izvestuva carinskata ispostava za
odlo`uvawe na pu{tawe na stokata se dodeka nadle`niot
sudski organ ne se proiznese za stokata. Rokot od 10 rabotni
dena za podnesuvawe na dokaz mo`e vo opredeleni slu~ai da se
prodol`i za u{te 10 rabotni dena, me|utoa za lesno rasipliva
stoka prodol`uvawe na rokot ne e e dozvoleno.
A-5-17-5-2 Dejtvuvawe na carinskiot organ po slu`bena
dol`nost
Koga carinskata ispostava pri sproveduvawe na merki na
carinski nadzor ili kontrola na stokata odnosno pri
sproveduvawe na carinskata postapka, a pred podnesuvawe na
bilo kakvo barawe na nositelot na pravoto ili negoviot
zastapnik, utvrdi deka postojat opravdani pri~ini za
somnevawe deka so premetnata stoka se povreduva pravo od
intelektualna sopstvenost ispostava, carinskata ispostava po
konsultacija so Koordinatorot od nadle`nata carinarnica, go
odlo`uva pu{taweto na stokata ili istata ja zadr`uva. Za
svoite dejstvija, carinskata ispostava vedna{ pismeno po faks
go izvestuva Sektorot za carinsko pravni raboti (prilog br. 5)
i pritoa so izvestuvaweto mu dostavuva foto kopija od ECD i
faktura ili drug dokument (slika, prospekt i sl).Sektorot za
carinsko pravni raboti }e go izvesti Sektorot za kontrola i
istragi. Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno go
izvestuva nositelot na pravoto deka dokolku toj vo rok od 3
rabotni dena ne podnese barawe za prevzemawe na dejstva,
soglasno ~lenot 6 od istoimeniot zakon, }e se odobri pu{tawe
na stokata ili nejzinoto zadr`uvawe prestanuva, pod uslov da
113
se zavr{eni site carinski formalnosti i dokolku toa ne e vo
sprotivnost so propisite za zabrani i ograni~uvawa.
Dokolku vo rok od 3 rabotni dena, nositelot na pravoto,
zastapnikot ili korisnikot na pravoto podnese barawe za
prevzemawe na dejstvija do Sektorot za carinsko pravni raboti
so stokata se postapuva kako {to e navedeno vo delot I.
Dejstvuvawe na carinskiot organ po podnesuvawe na barawe za
prevzemawe na merki za za{tita na prava od intelektualna
sopstvenost.
A-5-17-6 Postapuvawe so stoka za koja e utvrdeno deka povreduva pravo od
intelektualna sopstvenost
Za stoka za koja po sprovedenata postapka od strana na
nadle`niot sud e utvrdeno deka povreduva pravo od
intelektualna sopstvenost, istata ne smee da se:
•
vnese vo carinsko podra~je na Republika Makedonija
•
pu{ti vo sloboden promet
•
iznese od carinskoto podra~je na Republika Makedonija
•
izveze
•
povtorno izveze
•
stavi vo odlo`uva~ka postapka ili
•
vnese vo slobodna zona ili sloboden sklad
A-5-17-7 Odgovornost na carinskiot organ
Prifa}aweto na baraweto ne mu dava pravo na nadomest na
{teta na nositelot na pravoto, zastapnikot ili korisnikot na
pravoto, koga carinskiot organ ne otkril stoka so koja se
povreduva pravo od intelektualna sopstvenost, bila pu{tena ili
ne bila zadr`ana.
Sproveduvaweto na nadle`nostite i prevzemenite dejstvija od
strana na carinskiot organ, ne predizvikuvaat negova odgovornost
za nadomest na {teta predizvikana na licata vklu~eni vo
predmetnata postapka.
A-5-17-8
Odgovornost na podnositelot
prevzemawe na dejstva
na
baraweto
za
Nositelot na pravoto, zastapnikot ili korisnikot na pravoto
se dol`ni da ja izvestat Centralnata Uprava na Carinskata
Uprava za prestanok na nivnoto pravo na intelektualna
sopstvenost.
Tie se dol`ni da sorabotuvaat so Centralnata Uprava na
Carinskata Uprava vo delot na obezbeduvawe na site relevantni
podatoci vo vrska so stokata so koja se povreduva pravo od
114
intelektualna
sopstvenost,
da
obezbedat
tehni~ka
administrativna pomo{ za sproveduvawe na carinskite merki.
i
A-5-17-9 Kazneni odredbi
So ovoj zakon predvideni se kazneni odredbi - prekr{oci so
pari~na kazna za:
• pravnoto lice i odgovornoto lice vo pravnoto lice
• fizi~koto lice ako:
- vedna{ ne ja izvesti Carinskata Uprava za prestanok na
negovoto pravo
- dobienite podatoci od carinskiot organ gi upotrebi nadvor
od postapkata i celite za utvrduvawe na povreda na pravoto od
industriska sopstvenost
- vnese, pu{ti vo sloboden promet, iznese, izveze, povtorno
izveze, stavi vo odlo`uva~ka postapka ili vnese vo slobodna zona
ili sloboden sklad stoka za koja vo predhodno zavr{enata
postapka e utvredeno deka go povreduva pravoto od intelektualna
sopstvenot
Prilozi: 7
115
PRILOG BR.1
BARAWE ZA PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA
1. Den na priem na baraweto za
prevzemawe na dejstvija od strana na
Centralnata uprava na Carinskata
uprava
den/mesec/godina
/
PRAVA OD INTELEKTUALNA
SOPSTVENOST
/
____________________________________
BARAWE
3.Podatoci za baratelot
ZA PREZEMAWE NA DEJSTVIJA OD
( t.e nositelot na pravoto soglasno ~len 3
to~ka 3 od Zakonot za carinski merki za
za{tita na prava od intelektualna
sopstvenost)
STRANA NA CARINSKITE ORGANI
soglasno so ~len 6 stav 1 od Zakonot za
carinski merki za za{tita na prava od
intelektualna sopstvenost
Naziv / Ime:
2. Ime i adresa na nadle`niot organ
Funkcija:
kaj koj e podneseno baraweto
Adresa:
Mesto:
CENTRALNA UPRAVA NA CARINSKA
UPRAVA
Po{tenski fah:
ul. Lazar Li~enoski br.13
Zemja:
SKOPJE
Dano~en br./ Mati~en br. :
Tel.:
Mobilen telefonski br.:
Faks:
e-po{ta (adresa):
Internet adresa:
4. Status na baratelot ( soglasno ~len 3 to~ka (3) od Zakonot za carinski merki za
za{tita na prava od intelektualna sopstvenost) (1):
Nositel na pravo (*)
Zastapnik na nositelot na pravoto(*)
116
Ovlasten korisnik na pravoto (*)
Zastapnik na ovlasteniot korisnik(*)
5. Vidot na pravo na koe se odnesuva baraweto(1):
Trgovska marka
Pravo na dizajn
Avtorsko pravo ili srodno pravo
Patent
Dopolnitelen sertifikat za za{tita
Za{titena oznaka na poteklo
Za{titena geografska oznaka
Geografski oznaki na alkoholni pijaloci
6. Ime i adresa na liceto za kontakt
7. Ime i adresa na liceto za kontakt
(administrativni raboti)
(tehni~ki raboti)
Telefon:
Telefon:
Mobilen telefon:
Mobilen telefon:
Faks:
Faks:
e-po{ta (adresa):
e-po{ta (adresa):
Internet adresa:
Internet adresa:
8. Prilo`uvam su{tinski tehni~ki podatoci za originalnata stoka:
Broj na prilo`eni dokumenti (2)
Broj na prilo`eni fotografii (2)
9. Prilo`uvam specifi~ni informacii za vidot ili {emata na izmamata:
Broj na prilo`eni dokumenti (2)
Broj na prilo`eni fotografii(2)
10. Prilo`uvam dokument(i) kako dokaz 11.
Ja
prilo`uvam
izjavata
za
deka baratelot e nositel na pravoto za prevzemawe odgovornost soglasno ~len 7
predmetnata stoka soglasno ~len 3 to~ka od
3
Zakonot
za
carinski
merki
za
od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna
za{tita na prava od intelektualna sopstvenost so koja se obvrzuvam deka
sopstvenost
prezemam odgovornost vo situaciite
117
izlo`eni vo toj ~len (*):
Broj na prilo`eni dokumenti (2)
Prilo`ena izjava za prevzemawe
odgovornost
12. Sekoja druga informacija koja ja poseduva nositelot na pravoto, na primer:
Zemja ili zemji na proizvodstvo
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Lokacija na stokata ili nejzino odredi{te
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
O~ekuvan datum na pristignuvawe ili poa|awe
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Podatoci za koristenite transportni sredstva Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Podatoci za uvoznikot,izvoznikot ili liceto
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Karakteristiki koi ja odlikuvaat pratkata
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Tarifna oznaka na orginalnata stoka
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Tehni~ki razliki pome|u originalnata
i somnitelnata stoka:
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
Drugi korisni informacii
Br.na prilo`eni dokumenti (2)
13. Den na podnesuvawe na baraweto:
Den na negovo izgotvuvawe
Mesto:
Potpis i pe~at na baratelot(**)
Den/mesec/godina:
(*) Vidi Rubrika 10
(**) Dokolku baratelot e zastapnik na nositelot na pravoto, toj mora da obezbedi dokaz
deka e ovlasten za zastapuvawe na nositelot na pravoto.
(1) Ozna~i ja/gi soodvetnata rubrika/rubriki.
(2) Vnesi go soodvetniot broj, dokolku nema prilozi, vnesi "0".
14. POPOLNUVA CARINSKOT ORGAN
Baraweto e odobreno
Datum:
Registarski br.:
den/mesec/godina:
Potpis i pe~at
Mesto:
Baraweto va`i do:
118
Sekoe barawe za prodol`uvawe na rokot za va`nost treba da se isprati do
nadle`niot organ od Rubrika 2, najmalku 30 rabotni dena pred istekot na va`nosta
na baraweto.
Baraweto e otfrleno
Prilo`eni se: zaklu~ok za otfrlawe so soodvetno obrazlo`enie i informacii za
postapkata za podnesuvawe na `alba.
Den:
Potpis i pe~at
den/mesec/godina:
Mesto:
119
PRILOG 2
IZJAVA
ZA
PREZEMAWE
ODGOVORNOST
Jas, dolupotpi{aniot ___________________________________________________
so
MB____________________,
l.k.
broj
_______________,
izdadena
od
____________________, kako odgovorno lice na pravnoto lice nositel na
pravo soglasno ~len 3 to~ka (3) od Zakonot za carinski merki za za{tita na
prava od intelektualna sopstvenost (Slu`ben vesnik na Republika
Makedonija broj 38/2005) (vo ponatamo{niot tekst Zakonot) potvrdeno so
prilo`enite dokumenti, prezemam obvrska vo soglasnost so ~len 7 od
Zakonot da prezemam odgovornost kon licata zasegnati soglasno ~len 1 stav
(1) od Zakonot, vo slu~aj na prekinuvawe na postapka, poradi dejstvie ili
neispolnuvawe od moja strana ili vo slu~aj dopolnitelno da se utvrdi deka
zasegnatata stoka ne povreduva pravo od intelektualna sopstvenost.
So ova prezemam obvrska za pla}awe na site tro{oci nastanati soglasno
~len 10 i ~len 11 od Zakonot, za ~uvawe na stokata pod carinska nadzor,
vklu~uvaj}i gi tro{ocite nastanati so uni{tuvawe na stokata koja
povreduva pravo od intelektualna sopstvenost.
So ova prezemam obvrska da ja izvestam Centralnata uprava na Carinskata
uprava za sekoja promena ili gubewe na moite prava od intelektualna
sopstvenost. Istotaka potvrduvam deka sum zapoznaen so odredbite od ~len
12 od Zakonot povrzani so upotrebata na dobienite podatoci od strana na
Centralnata uprava na Carinskata uprava.
Izgotveno vo______________
Datum : __________________
120
Prilog 4
РЕПУБЛИКА
МАКЕДОНИ
МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA
MAKEDONIJA
ЦЕНТРАЛНА УПРАВА
Број:
Датум:
Лазар Личеноски 13, 1000 Скопје
тел. 02/3116 188, факс 02/3237 832
[email protected]
07- __________________
__________________
DO
Carinarnica_________________
PREDMET: Izvestuvawe
Nositelot na pravoto/zastapnik/korisnik na pravoto od intelektualna sopstvenost
na den______________ podnese barawe br. ___________________za prevzemawe na dejstvija za
za{tita na pravo od intelektualna sopstvenost do Centralnata Uprava na Carinskata
Uprava na Republika Makedonija.
Baraweto za prevzemawe na dejstvija se odnesuva za slednoto pravo:
trgovska marka ________________________________________________
patent ______________________________________________________
dizajn ______________________________________________________
oznaka za poteklo ______________________________________________
geografska oznaka _____________________________________________
avtorsko pravo ili srodno pravo________________________________
Centralnata Uprva na Carinska Uprava po razgleduvawe na predmetnoto barawe go
prifati i istoto go registrira so broj ____________________________,koe e so va`nost do
________________________.
Predmetnoto
barawe
se
odnesuva
za
za{tita
na
slednata
stoka:________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________
121
Prilog br. 5
Van~o Lazarovdreev
РЕПУБЛИКА
МАКЕДОНИЈА
МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA
MAKEDONIJA
CARINARNICA ___________________
C.I. ___________________________
Број:
Датум:
________________
__________________
Do
Centralna Uprava na Carinska Uprava
IZVESTUVAWE
Dejstvuvawe na carinskiot organ vrz osnova na podneseno barawe za prevzemawe
na dejtva, odluka br. _________________________
Dejstvuvawe na carinskiot organ po slu`bena dol`nost
ECD
br._______________
i
faktura
br.
_________________________,
vid
na
stoka__________________, marka ________________________,
so tarifna oznaka
_____________________,
prijavena
za
_________________
na
uvoznikot
_____________________________deklarant_______________________________,
predmetnata stoka e smestena vo carinski maracin/skladi{te______________________
Poradi osnovano somnenie deka so predmetnata stoka se povreduva pravo od intelektualna
sopstvenost istata privremeno se zadr`uva.
Poradi toa {to utvrdivme deka predmetnata stoka gi ima slednite karakteristiki:
______________________________________________________________________________________
__________________________________________________________Pri~ini poradi koi se
somnevame deka istata e:
falsifikuvana stoka
piratska stoka
drug vid na stoka
se:____________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
_______________
Prilog: foto kopija od ECD, faktura,(drugo: slika, prospekt, crtre`.....)
Datum :
faksimil
Potpis/
122
pe~at/
Prilog br. 6
РЕПУБЛИКА
МАКЕДОНИЈА
МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA
MAKEDONIJA
CARINARNICA_____________________
CI___________________________________
Broj__________________________________
Datum:________________________________
DO
______________________
______________________
Soglasno ~len 10 stav 2 od Carinskiot zakon i ~len 10 stav 2 od
Zakonot za carinski merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost,
donesuva
IZVESTUVAWE
Na
den
___________________
vo
CI________________
uvoznikot_______________________ preku {pedicijata _______________________ so
ECD____________________
ja
prijavil
za
carinewe
slednava
stoka:________________________________________________________ vo koli~ina od
____________________________.
Poradi osnovano somnenie deka predmetnata stoka e stoka so koja se
povreduva pravo od intelektualna sopstvenost, carinskiot organ go odlaga
nejzinoto pu{tawe i istata ja zadr`uva pod carinski nadzor vo carinskoto
skladi{te/magacin _______________________.
So predmetnata stoka mo`e da se postapi na dva na~ini:
- da se sprovede poednostavena postapka, za koja Vie i nositelot na pravoto }e se
soglasite deka stokata koja e predmet na postapka e stoka so koja se povreduva pravo
od intelektualna sopstvenost i pismeno go izvestite carinskiot organ deka istata
ja otstapuvate za uni{tuvawe. Vo ovoj slu~aj carinskiot organ mo`e da ja uni{ti
stokata pod carinski nadzor, bez da se utvrdi dali so stokata bilo povredeno nekoe
pravo od intelektualna sopstvenost, soglasnost ~len 11 od Zakonot za carinski
merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost.
- dokolku nositelot na pravoto ja izvesti Centralnata Uprava na Carinskata
Uprava deka e zapo~nata postapka za utvrduvawe dali e povredeno pravoto od
intelektualna sopstvenost so podnesuvawe soodveten dokaz od nadle`en sud,
carinskiot organ ja zadr`uva predmetnata stoka se dodeka sudot ne se proiznese za
stokata, soglasno ~len 14 od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od
intelektualna sopstvenost.
Dokolku ne se postapi na nitu eden od navedenite na~ini, carinskiot
organ }e ja pu{ti stokata vo odobrenata carinska postapka, dokolku se zavr{eni
site carinski formalnosti i dokolku toa ne e sprotivno so propisite na zabrani i
ograni~uvawa.
[ef
____________________
123
Prilog br. 7
РЕПУБЛИКА
МАКЕДОНИЈА
МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
CARINSKA
UPRAVA NA REPUBLIKA
MAKEDONIJA
CARINARNICA ______________
Број:
Лазар Личеноски 13, 1000 Ск
тел. 02/3116 188, fакс 02/3237 832
[email protected]
07- __________________
Датум:
__________________
Carinarnicata _____________________ re{avaj }i po baraweto
nositelot na pravoto _______________________________ od ______________
sedi{te na ul:_________________________________ za za{tita na prava
intelektualna sopstvenost, nadle`na vrz osnova na ~len 10 stav 2
Carinskiot zakon i ~len 11 od Zakonot za carinskite merki za za{tita
pravata od intelektualna sopstvenost, donesuva
na
so
od
od
na
RE[ENIE
SE UNI[TUVA stokata prijavena so ECD_________
od _________ na CI
___________ i toa: koli~ina________________, so tarifna oznaka_______________, a vo
vrednost od ____________ .
@albata ne go odlo`uva izvr{uvaweto na ova re{enie.
Obrazlo`enie
Nositelot na pravoto/korisnikot ili zastapnikot_______________________, podnese
pismeno izvestuvawe br.__________od ___________do Centralnata Uprava na Carinskata
Uprava -Sektor za carinsko pravni raboti, vo koe e prilo`ena pismena soglasnost od
deklarantot, liceto koe ja poseduva stokata ili sopstvenikot na stokata, notarski
zaverena, za otstapuvawe za uni{tuvawe na stokata.
Vrz osnova na podnesenoto pismeno izvestuvawe i pismenata soglasnost, a soglasno
~len 11 stav od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna
sopstvenost, carinskiot organ }e sprovede poednostavena postapka, so koja }e se uni{ti
stokata pod carinski nadzor, bez da se utvrdi dali nekoe pravo od intelektualna
sopstvenost
e
povredeno.
Uni{tuvaweto
}e
go
izvr{i
carinskiot
organ________________________ i za istoto }e bide so~inet zapisnik.
Uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok i na odgovornost na nositelot na pravoto, vo
soglasnost so carinskite propisi za uni{tuvawe na stoka pod carinski nadzor i pri toa e
prosledeno so zemawe na mostri koi carinskiot organ_____________________________ }e gi
~uva vo soglasnost so carinskite propisi i koi mo`at da se kristat kako dokazi.
Carinskiot organ ne odgovara za {tetite koi mo`at da proizlezat od
uni{tuvaweto na stokata vo soglasnost so ~len 11 stav 2 od Zakonot za carinski merki za
za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost.
UPATSTVO ZA PRAVNO SREDSTVO:
Protiv ova re{enie mo`e da se podnese `alba do Ministerot za finansii vo rok
od 8 dena od denot na dostavuvawe na re{enieto. @albata se podnesuva preku ovaa
Carinarnica, i istata treba da bide taksirana so 250,00 denari administrativna taksa od
Tar.br.2 od TAT.
Taksa od Tar.br.1 i 72/4 od TAT vo iznos od 250,00 denari e naplatena.
Upravnik
____________________
124
UPATSTVO ZA POPOLNUVAWE NA BARAWETO ZA
PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA
Rubrika 3: Se popolnuva Naziv / Ime, adresa i svojstvo vo koe se javuva
baratelot. Soglasno ~len 3 to~ka 3 od Zakonot za carinski merki za
za{tita na prava od intelektualna sopstvenost, baratelot mo`e da e i
samiot nositel na pravoto, lice koe ima pravo da koristi pravo od
intelektualna sopstvenost ili nazna~en zastapnik.
Rubrika 4: Se ozna~uva soodvetnoto pole vo odnos na statusot na
baratelot.
Rubrika 5: Se ozna~uva soodvetnoto pole vo odnos na vidot na pravoto za
koe se odnesuva baraweto za prevzemawe na dejstvie.
Rubrika 6 i 7: Vo rubrikata 6 se zapi{uvaat podatoci za liceto za kontakt
na baratelot koe gi izvr{uva administrativnite raboti. Rubrikata 7 e za
podatoci za liceto koe bi bilo odgovorno za kontaktirawe so carinskite
organi za razgleduvawe na tehni~kite podatoci za zadr`anata stoka.
Rubrika 8, 9 i 12: Rubrikata 8 se upotrebuva za precizni i prakti~ni
informacii koi }e im ovozmo`at na carinskite organi brzo i korektno da
ja identifikuvaat avtenti~nata stoka. Rubrikata 9 se upotrebuva za bilo
koja informacija koja imatelot na pravoto ja ima, a se odnesuva za vidot
ili na~inot na vr{ewe na izmamata (fotografii, dokumenti i t.n.).
Informacijata treba da e {to e mo`no podetalna za da mo`at carinskite
organi da gi identifikuvaat somnitelnite pratki na ednostaven na~in i
efikasno so koristewe na analizata na rizik. Rubrikata 12 se upotrebuva
za razli~ni vidovi na informacii koi na carinskiot organ }e mu
ovozmo`at da gi podobri razuznava~kite informacii za proizvodite i
na~inite na vr{ewe na izmamata. Mo`e da se obezbedat i dopolnitelni
korisni podatoci kako {to se: vrednosta pred oddano~uvawe na legalnata
stoka, lokacijata na stokata ili nivnata planirana destinacija, podatoci
koi ja identifikuvaat pratkata ili paketite, planiraniot den na
pristignuvawe ili zaminuvawe na stokata, koristenoto transportno
sredstvo, identitetot na uvoznikot, izvoznikot ili liceto koe ja poseduva
stokata i sli~no.
Rubrika 11: Se upotrebuva od liceto koe ja popolnuva rubrikata br. 3 od
Baraweto za prevzemawe na dejstvija koe gi obezbeduva i dokumentite
predvideni vo rubrika 11 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija.
Rubrika 13: So potpi{uvawe na ovaa rubrika, nositelot na pravoto
potvrduva deka gi prifa}a uslovite na Zakonot i svoite obvrski.
125
ZABELE[KI ZA POPOLNUVAWE NA BARAWETO ZA
PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA
1. ZADOL@ITELNI INFORMACII ZA PRAVATA I MO@NOSTA
NA DEJSTVUVAWE
•
Koga nositelot na pravoto li~no go podnesuva baraweto:
- za pravo koe e registrirano pravo ili za koe e podneseno barawe,
zadol`itelno e podnesuvawe na dokaz za registacija kaj nadle`en organ
ili dokaz deka baraweto e podneseno,
- za avtorsko pravo, srodno pravo ili pravo na industriski dizajn koe
ne e registrirano ili za koe ne e podneseno barawe, zadol`itelno e
podnesuvawe dokaz za avtorstvo ili za status na baratelot kako prvobiten
nositel.
•
Koga baraweto go podnesuva drugo doma{no i stransko, pravno i
fizi~ko lice koe ima pravo da koristi nekoe od pravata od ~len 3
to~ka 3
podto~ka 2 od Zakonot, kako dopolnenie na dokazot od
prethodnata to~kata a), zadol`itelno e podnesuvawe na dokument so
koj liceto steknuva pravo na koristewe na predmetnoto pravo.
•
Koga zastapnik na nositelot na pravoto ili zastapnik na drugo
doma{no i stransko, pravno i fizi~ko lice ima pravo da koristi
nekoe od pravata od ~len 3 to~ka 3 podto~ka 2 od Zakonot, kako
dopolnenie na dokazot koj se bara pod prethodnite to~kite a) i b)
zadol`itelno se podnesuva i dokument so koj mu se odobruva da
deluva kako zastapnik.
Liceto, doma{no i stransko, pravno i fizi~ko, koe ja popolnuva
rubrikata br. 3 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija, mora, vo site
slu~ai, da bide toa koe }e gi obezbedi dokumentite predvideni vo rubrika
11 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija.
•
Rubrikata 5 gi sodr`i site geografski oznaki. Za{titen
geografski naziv so za{titena oznaka na poteklo na proizvodot ili
za{titena geografska oznaka se oficijalnite oznaki soglasno
propisite. Individualni proizvoditeli kako i grupa na
proizvoditeli mo`at da podnesat barawe.
126
•
Koga se podnesuva barawe, za za{titen geografski naziv so
za{titena oznaka na poteklo na proizvodot ili za{titena
geografska oznaka potrebno e dostavuvawe na registracija i
specifikacii.
2. SODR@INA NA BARAWETO ZA PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA
Barawe za prevzemawe na dejstvija mo`e da se koristi od strana na
nositelot na pravoto, kako preventivna merka, koga toj ima pri~ina da
veruva deka negovoto pravo ili prava od intelektualna sopstvenost se
povredeni ili ima pri~ini za somnevawe deka }e bidat povredeni.
Baraweto mora da gi sodr`i site podatoci potrebni za stokata da mo`e da
bide vedna{ prepoznatliva za carinskite organi, a osobeno:
•
precizen i detalen tehni~ki opis na stokata,
•
sekoja specifi~na informacija koja ja poseduva nositelot na
pravoto za vidot ili na~inot na vr{ewe na izmamata,
•
imeto i adresata na liceto za kontakt opredeleno od strana na
nositelot na pravoto,
•
dejstvoto koe baratelot treba da go prezeme soglasno ~len 7 od
Zakonot i dokaz deka baratelot e nositel na pravoto za
predmetnata stoka.
Nositelite na pravoto zadol`itelno mora da go vratat dokazot za
priem na izvestuvaweto koe im e upateno od strana na carinskata slu`ba,
soglasno ~lenovite 5 (postapuvawe po slu`bena dol`nost, ex-officio) i 10
od Zakonot. Toa mora da se napravi vedna{ po priemot na ova izvestuvawe.
Rokovite (tri do 10 rabotni dena) po~nuvaat od momentot na priem na
izvestuvaweto. Zadol`itelno e nositelot na pravoto, vedna{ otkako }e
bide izvesten od carinskiot organ, bez odlagawe da go potvrdi priemot na
izvestuvaweto.
Soglasno ~len 3 to~ka 4 od Zakonot, "raboten den" e raboten den na
Centralnata uprava na Carinskata uprava. Pri presmetuvaweto na
rabotnite denovi soglasno ~lenovite 5 i 13 od Zakonot, mora da se zeme
127
predvid faktot deka denot na priemot na izvestuvaweto ne se zasmetuva vo
vo propi{anite rokovi. Rokovite koi se zemaat predvid vo smisla na
Zakonot po~nuvaat da se presmetuvaat od denot po priemot na
izvestuvaweto.
3. PODNESUVAWE NA BARAWE ZA PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA
Nositelot na pravoto mora da go podnese baraweto za prevzemawe na
dejstvija kaj Centralnata uprava na Carinskata uprava od rubrika 2 od
obrazecot. Po priem na baraweto, Centralnata uprava na Carinskata
uprava go obrabotuva i go izvestuva baratelot vo pismena forma za svojata
odluka vo rok od 30 rabotni dena. Dokolku organot go odbie baraweto so
obrazlo`ena odluka, baratelot ima pravo na `alba. Rokot vo koj
carinskite organi prezemaat akcija e edna godina, so prodol`uvawe od po
edna godina.
4. OBJASNUVAWE NA GLAVNITE RUBRIKI KOI GI POPOLNUVA
BARATELOT
Rubrika 3: Naziv / Ime, adresa i svojstvo vo koe se javuva baratelot.
Soglasno ~len 3 to~ka 3, baratelot mo`e da e i samiot nositel na pravoto,
lice koe ima pravo da koristi pravo od intelektualna sopstvenost ili
nazna~en zastapnik.
Rubrika 4: Status na baratelot. Ozna~i ja soodvetnata rubrika.
Rubrika 5: Vidot na pravoto za koe se odnesuva baraweto za prevzemawe na
dejstvie.
Rubrika 6 i 7: Vo rubrikata 6 se zapi{uvaat podatoci za liceto za kontakt
na baratelot koe gi izvr{uva administrativnite raboti. Rubrikata 7 e za
podatoci za liceto koe bi bilo odgovorno za kontaktirawe so carinskite
organi za razgleduvawe na tehni~kite podatoci za zadr`anata stoka.
Liceto mora da e lesno i brzo dostapno.
Rubrika 8, 9 i 12: Rubrikata 8 e za precizni i prakti~ni informacii koi
}e im ovozmo`at na carinskite organi brzo da ja identifikuvaat
avtenti~nata stoka korektno i za bilo koja informacija koja imatelot na
128
pravoto ja ima, a se odnesuva za vidot ili na~inot na vr{ewe na izmamata
(fotografii, dokumenti i t.n.).
Informacijata treba da e {to e mo`no podetalna za da mo`at carinskite
organi da gi identifikuvaat somnitelnite pratki na ednostaven na~in i
efikasno so koristewe na analizata na rizik.
Vo ovie rubriki treba da se zapi{uvaat razli~ni vidovi na informacii
koi na carinskiot organ }e mu ovozmo`at da gi podobri razuznava~kite
informacii za proizvodite i na~init na vr{ewe na izmamata. Mo`e da se
obezbedat i dopolnitelni korisni podatoci kako {to se: vrednosta pred
oddano~uvawe na legalnata stoka, lokacijata na stokata ili nivnata
planirana destinacija, podatoci koi ja identifikuvaat pratkata ili
paketite, planiraniot den na pristignuvawe ili zaminuvawe na stokata,
koristenoto transportno sredstvo, identitetot na uvoznikot, izvoznikot
ili liceto koe ja poseduva stokata.
Rubrika 11: Liceto, doma{no i stransko, pravno i fizi~ko, koe ja
popolnuva rubrikata br. 3 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija, mora,
vo site slu~ai, da bide toa koe }e gi obezbedi dokumentite predvideni vo
rubrika 11 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija.
Rubrika 13: So potpi{uvawe na ovaa rubrika, nositelot na pravoto
potvrduva deka gi prifa}a uslovite na Zakonot i svoite obvrski.
129
130
Zlato i blagorodni metali
A-5-19
A-5-19-1 Vnesuvawe i iznesuvawe na monetarno zlato i prigodni
kovani pari
Monetarno zlato ( e zlato {to e predmet na monetarni rezervi na
zemjata, koe ne mo`e da bide predmet na kupoproda`ba i istoto
mo`e da bide vo razli~ni formi kako na primer: zlatni {ipki,
polugi ili granuli) vo Republika Makedonija mo`e da vnese i
iznese samo Narodna Banka na Republika Makedonija, vrz osnova
na POTVRDA izdadena od ovlastenao lice na Narodna banka na
Republika Makedonija.
Prigodni kovani pari izdadeni vo R.Makedonija rezidenti i
nerezidenti mo`at da gi vnesuaat vo R.Makedonija bez
ograni~uvawe, me|utoa istite SE DOL@NI da gi prijavat na
nadle`niot carinski organ.
Prigodni kovani pari se izrabotuvaat za odredeni jubilei i istite
se iskovani od razli~ni materijali kako: zlato, srebro, posebni
leguri za kovani pari vo optek ili numizmatika. Zlatnite kovani
prigodni moneti se izgotvuvaat vrz osnova na Odluka na Vlada na
RM. Prigodnite kovani moneti gi izdava Narodna banka na R.M. i
istite mo`eda se gi prodavaat na kolekcioneri vo zemjata ili
stranstvo ili na delovnite banki za ponatamo{na proda`ba.
Iznesuvaweto na prigodni kovani pari od zemjata mo`e da se vr{i
samo so smetka na ovlasten prodava~ za nivno kupuvawe vo R.
Makedonija - Narodna Banka ili delovni banki vo zemjata, odnosno
vrz osnova na izdadena potvrda od carinski organ, dokolku istite
bile predhodno vneseni vo zemjata i prijaveni pri nivnoto
vnesuvawe vo zemjata.
Site postari numizmati~ki primeroci na stari kovani moneti
mo`e da se iznesat od zemjata samo vrz osnova na odobrenie
izdadeno od Ministerstvoto za kultura vo sorabotka so muzeite na
R.Makedonija.
A-5-19-2 Pri uvoz na zlato, srebro, platina ili drugi blagorodni metali,
vo neobrabotena sostojba(poluproizvodi, neobraboteno ili vo
prav) so isklu~kok na monetarno, potrebna soglasnost/ dozvola od
Ministertvo za ekonomija.
_____________________________________________________________
131
Kulturno nasledstvo
A-5-20
Praven osnov Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo, objaven e vo "
Slu`ben vesnik
na Republika Makedonija" broj 20/2004
godina, koj zapo~na so primena od 01.01.2005 godina.
Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo gi opredeluva
vidovite, kategoriite i identifikacija na kulturnoto
nasledstvo, re`imot na za{tita, pravata i obvrskite na
pravnite i fizi~ki lica, nadle`nostite i nadzorot za
primena na ovoj zakon.
A-5-20-1
Poim
Pod kulturno nasledstvo se smetaat materijalnite i
nematerijalnite dobra
koi imaat kulturno, umetni~ko,
arheolo{ko, etnolo{ko i drugo istorisko zna~ewe, koi
zaradi nivnata za{tita i koristewe se nao|aat pod praven
re`im.
A-5-20-2
Podelba na kulturnoto nasledstvo
Kulturnoto nasledstvo se deli na: nedvi`no, dvi`no i
duhovno.
Od carinski aspekt posebno vnimanie treba da se obrne na
DVI@NOTO KULTURNO NASLEDSTVO.
Vo kategorija na dvi`no kulturno nasledstvo spa|aat:
-arheolo{ki predmeti (iskopani od zemja ili izvadeni od
voda koi poteknuvaat od opredelen period);
-etnolo{ki predmeti (predmeti koi svedo~at za na~inot na
`iveewe, tradicijata, obi~aite i sl.);
-istoriski predmeti (koi poteknuvaat od opredeleni
istoriski nastani ili gi koristele istoriski li~nosti, kako
i stari moneti -pari);
-umetni~ki predmeti (sliki, crte`i, skulpturi, bakrorezi,
gravuri i drugi umetni~ki kompozicii);
-tehni~ki predmeti (ma{ini, alati, instrumenti, oprema i
sl. koi poteknuvaat od odredena etapa na tehni~ki progres);
-arhivska gra|a ;
-bibliote~ni dobra (stari rakopisi nastanati do krajot na
XIX vek, stari i retki knigi i drugi publikacii );
-kinote~ni dobra (snimeni konematografski dela, filmovicrtani, dokumentarni, nau~no-popularni i dr.) i
-fonote~ni dobra (snimeni zvuci odnosno originalni
muzi~ki i drug vid na zvu~ni zapisi).
Dvi`noto kulturno nasledstvo spored stepenot na negovata
za{tita mo`e da bide:
- neza{titeno kulturno nasledstvo
132
- za{titeno kulturno nasledstvo,
nasledstvo pod re`im na zabrana.
odnosno
kulturno
A-5-20-3 Nadle`en organ za za{tita
Nadle`en organ za za{tita na kulturnoto nasledstvo e
Ministerstvoto za kultura-Uprava za za{tita na kulturnoto
nasledstvo, koja pri izvoz ili privremeno iznesuvawe na ovoj vid
stoki, gi izdava slednite dokumenti :
I. za neza{titeni dobra:
-Uverenie za izvoz na neza{titeni dobra (Prilog br. 1);
-Uverenieza privremeno iznesuvawe na neza{titeni dobra (Prilog
br. 2) .
II. za za{titeni dobra:
-Odobrenie za izvoz na za{titeni dobra ((Prilog br. 3);
-Odobrenie za privremeno iznesuvawe na za{titeni dobra (Prilog
br. 4)
-Re{enie za zabrana za izvoz na za{titeno kulturno dobro
Sostaven del na ovie dokumenti }e bide ZADOL@ITELNA
ZAVERENA FOTO DOKUMENTACIJA izdadena od Upravata za
za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Gorenavedenite dokumenti se izdavaat vo ~etiri primeroci: 2
primeroka se dostavuvaat za strankata (edniot primerok e namenet
za strankata, drugiot koj e posebno ozna~en za carinskiot organ), a
drugite 2 primeroka se nameneti za Upravata za za{tita na
kulturnoto nasledstvo.
Nadle`en organ za za{tita na arhivskata gra|a e Dr`avniot arhiv
na Republika Makedonija.
A-5-20-4- Isklu~oci za koi ne va`at odredbite od Zakonot za
za{tita na kulturno nasledstvo
Posebna kategorija na stoki koi nemaat karakter na antikvitet,
odnosno kulturno nasledstvo predstavuvaat suvenirite. Za ovoj vid
na stoki izvozot ili iznesuvaweto e slobodno, odnosno ne
podle`at pod re`im na izdavawe na Uverenija za izvoz ili
iznesuvawe.
Izvozot ili iznesuvaweto na reprodukcii - kopii na muzejski
eksponati (antikviteti i drugi muzejski predmeti), e sloboden
odnosno ne e pod re`im na izdavawe na Uverenija za izvoz ili
iznesuvawe. Izvozot odnosno oznesuvaweto na vakvi predmeti e
mo`no so soodveten serifikat ( prilog br. 5) so koj se potvrduva
kopijata, potekloto na originalniot predmet i institucijata
133
koija {to go izdala (muzeite ili drugite institucii, koi imaat
pravo da gi proizveduvaat).
Identifikacijata na predmetite {to predstavuvaat razli~ni
suveniri ili reprodukcii treba da se bazira na vidlivi fizi~ki
svojstva koi ovie novosozdadeni predmeti gi razlikuvaat od
antikviteti i originalni umetni~ki predmeti
A-5-20-5 Kontakt so Upravata za za{tita na kulturno nasledstvo
***Zaradi efikasna kontrola, a voedno i nepre~en i brz protok na
stoki i partnici na grani~nite carinski ispostavi, dogovorena e
stru~na pomo{ i konsultacija so kontakt lica od Upravata za
za{tita na kulturnoto nasledstvo . Vo slu~aj koga carinskiot
slu`benik nemo`e da utvrdi
dali se raboti za suvenir,
reprodukcija
ili
originalno
umetni~ko
delo,
zaradi
dopolnitelni konsultacii so stru~ni lica od Upravata za za{tita
na kulturno nasletstvo, vo bilo koj period od rabotnoto vreme
mo`e telefonski da se obrati preku DOC slu`bata
na
Carinskata Uprava, koja }e bide zadol`ena da stapi vo kontatkt so
zadol`enite lica od Upravata za za{tita na kulturnoto
nasledstvo.
A-5-20-6
Postapka na izvoz ili privremeno iznesuvawe na
dvi`no kulturno nasledstvo
Dvi`no kulturno nasledstvo mo`e privremeno da se iznese zaradi
izlagawe, konzervacija i drugi celi, od strana na pravno ili
fizi~ko lice vrz osnova na Uverenie /Odobrenie za privremeno
iznesuvawe, pri {to po opredelen vremenski rok istoto treba da
se vrati vo zemjata.
A-5-20-6 a) Izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra
vo postapka na patni~ki promet
Patnikot (fizi~koto lice) mo`e da vr{i izvoz ili privremeno
iznesuvawe na kulturno dobro vrz osnova na soodvetno Uverenie /
Odobrenie za izvoz ili privremeno iznesuvawe, so prilog na
zaverena foto dokumentacija na kulturnoto dobro, so usmena
deklaracija na izleznata grani~na carinska ispostava ili so ATA
karnet.
Patnikot na carinskiot slu`benik na izleznata carinska
ispostava treba da mu gi stavi na uvid dvata primeroka od
soodvetniot dokument, zaedno so predmetnata stoka.
Carinskiot slu`benik na dvata primeroka zadol`itelno go stava
datumot na izlez, potpis, faksimil i slu`beniot pe~at na
ispostavata. Zavereniot primerok na soodvetnoto Uverenie /
Odobrenie za izvoz ili privremeno iznesuvawe, zaedno so
134
prilogot na zaverena foto dokumentacija, nameneto za strankata
se vra}a na patnikot. Koga patnikot (fizi~koto lice) }e se vrati
vo zemjata ovoj zaveren dokument }e predstavuva dokaz deka
predmetnata stoka bila privremeno iznesena, odnosno istiot }e
slu`i kako potvrda za istovetnost (identi~nost) na stokata,
soglasno }e Upatstvoto br. 02-266/1 od 24.01.2001 godina.
Carinskiot slu`benik go zadr`uva primerokot namenet za
carinskiot organ i go odlo`uva redosledno vo poseben registar
{to se vodi vo ispostavata.
A-5-20-6 b) Izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra
vo postapka na stokovo carinewe
Pravnite ili fizi~ki lica mo`at da vr{at izvoz ili privremeno
iznesuvawe na kulturni dobra vrz osnova na soodvetno Uverenie /
Odobrenie za izvoz ili privremen izvoz so prilog na zaverena
foto dokumentacija na dvi`noto dobro, so ECD za izvoz / ECD za
privremen izvoz spored postapkata za izvozno carinewe vo
vnatre{na carinska ispostava ili so ATA karnet na grani~na
carinska ispostava.
Pravnite ili fizi~ki lica na carinskiot slu`benik vo izvoznata
carinska ispostava ili na grani~nata carinska ispostava ( ako se
koristi ATA karnet) treba da mu gi stavi na uvid dvata
primeroka od soodvetniot dokument, zaedno so predmetnata stoka.
Carinskiot slu`benik na dvata primeroka zadol`itelno go stava
brojot i datumot na izvoznata deklaracija ili ATA karnetot,
potpis, faksimil i slu`beniot pe~at na ispostavata. Zavereniot
primerok na soodvetnoto Uverenie / Odobrenie za izvoz ili
privremeno iznesuvawe, zaedno so prilogot na zaverena foto
dokumentacija, se vra}a na strankata.
Primerokot namenet za carinskiot organ se zadr`uva vo ECD-to
za izvoz ili privremen izvoz vo carinskata ispostava za izvoz ili
na grani~nata carinska ispostava (ako se koristi ATA karnet) .
Carinskite slu`benici treba da obrnat pogolemo vnimanie pri
kontrolata vo slu~aite na izvoz ili iznesuvawe na za{titenite
kulturni dobra koi mo`at da se izvezuvaat ili privremeno da se
iznesuvaat vrz osnova na Odobrenie za izvoz so ili Odobrenie za
privremeno iznesuvawe so prilog na zaverena foto dokumentacija
izdadeni od Upravata za za{tita na kuturnoto nasledstvo na
Republika Makedonija. Podatocite za vidot na stokata,
koli~inata i identitetot
na liceto koi gi izvezuva ili
privremeno iznesuva, navedeni vo Odobrenieto za izvoz ili
iznesuvawe na kulturnite dobra i prilogot na zaverenata foto
dokumentacija na istoto, treba da soodvetstvuva so stokata koja se
stava na uvid pred carinskiot organ za izvoz ili privremeno
iznesuvawe.
Prilog br. 1
135
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA KULTURA
Uprava za za{tita na kulturnoto .
Prilog br. 2
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav
na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 171 od
Zakonot za op{tata upravna postapka i ~len 97 stav 4 i 7 od Zakonot za za{tita na
kulturnoto nasledstvo (“Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po barawe br.__________ od
_____________ na ________________, adresa:_____________________________, a po prethodno
mislewe od ______________________________, izdava
U V E R E N I E
za iznesuvawe vo stranstvo neza{titeni dobra
Se potvrduva deka umetni~kite dela od _________________________________ ne se
zapi{ani vo Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo i mo`at da se iznesat vo
stranstvo bez ograni~uvawe po osnov na za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Ova uverenie se izdava vrz osnova na Nacionalniot registar na kulturno
nasledstvo {to go vodi Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Sostaven del na Uverenieto e foto dokumentacijata za umetni~kite dela {to se
iznesuvaat vo stranstvo.
Taksata vo iznos od 50,00 denari, so taksena marka e naplatena i prilepena na
baraweto od strankata.
Vo prilog na Uverenieto se dostavuva spisok na umetni~kite dela.
DIREKTOR,
Jovan Ristov
VD/SK
136
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA KULTURA
Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo
Br.hhhhh
hhhhh..2005 god
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo
sostav na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len
171 od Zakonot za op{tata upravna postapka i ~len 97 stav 4 od Zakonot za za{tita
na kulturnoto nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po barawe od
_____________________ br. ______ od ________ godina so adresa: ___________________,
i po prethodno pribaveno Mislewe br. ________ od _________ godina od
_______________________________________, izdava
U V E R E N I E
za izvoz na neza{titeni dobra
Se potvrduva deka umetni~koto delo od ____________________:
,
{to }e go iznesuva liceto ____________________vo_____________________, ne
e zapi{ano vo Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo i mo`e da se izveze
bez ograni~uvawe po osnova na za{tita na kulturnoto nasledstvo. Deloto e
sopstvenost na _________________________________.Ova uverenie se izdava vrz
osnova na Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo {to go vodi Upravata za
za{tita na kulturnoto nasledstvo.
Sostaven del na Uverenieto e fotodokumentacijata za umetni~koto delo
{to se izvezuva.
Taksata vo iznos od 50,00 denari, so taksena marka e naplatena i prilepena
na Baraweto od strankata.
DIREKTOR,
Jovan Ristov
VD/BJ
137
Prilog br. 3
Republika Makedonija
MINISTERSTVO ZA KULTURA
Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo
Br. hhhhhhh
hhhhhhhhhh god.
Skopje
UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo
sostav na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len
97 stav 1 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM
br. 20/04), po barawe od ____________________________________________ br._______
od _______ godina, za izvoz na za{titeni dobra, i prethodno pribaveno mislewe od
________________ br.________ od _______ godina, izdava
ODOBRENIE
za izvoz na za{titeni dobra
SE ODOBRUVA na _____________________________________________
da izvr{i izvoz vo __________________________________________________na
za{titeni dobra i toa:
-
OBRAZLO@ENIE
_______________________________________________ podnese barawe
za izvoz na za{titeni dobra vo ________________________________________
br. _______ od _______ godina. Vo baraweto navede deka izvozot se pravi zaradi
_____________________________________________________________, a deka }e go
realizira__________________________.
Kon
baraweto,
strankata
dostavi
______________________________________________________________
_____________________________________________________________________.
138
Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo, organ vo sostav na
Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, postapuvaj}i kako nadle`en
prvostepen organ oceni deka za{titenite dobra {to se predmet na izvoz ne se pod
re`im na op{ta zabrana za izvoz vo smisla na ~len 52 od Zakonot za za{tita na
kulturnoto nasledstvo i deka mo`e da bidat izvezeni soglasno ~len 97 stav 2 to~ka
1 i 2 i stav 3 to~ka 2 od istiot zakon.
Poradi navedenoto e odlu~eno kako vo dispozitivot.
Soglasno so ~len 18 to~ka 30 od Zakonot za administrativni taksi ("Slu`ben
vesnik na RM" br.17/93, 20/96, 7/98, 13/01 i 24/03) ne se pla}a administrativna taksa
za ova odobrenie.
Upatstvo za pravno sredstvo:
Protiv ova odobrenie mo`e da se izjavi `alba do Ministerstvoto za
kultura, vo rok od 15 dena od priemot na odobrenieto preku Upravata za za{tita na
kulturnoto nasledstvo.
DIREKTOR,
Jovan Ristov
- strankata
- dosie
- arhiva
139
140
141
Vooru`uvawe (voena oprema, stopanski eksploziv,
love~ko i sportsko oru`je i nivna municija, hemisko
oru`je)
A-5-9
A-5-9-1
- Vooru`uvawe(voena oprema, stopanski
eksploziv, love~ko oru`je i nivna municija)
Praven osnov
Spored Zakonot za vooru`uvawe i voena oprema kako i
Zakonot za oru`je prometet so oru`je i voena oprema
( vnesuvawe, uvoz, izvoz i transit ) se vr{i so Dozvola od
Ministertvoto za odbrana/Ministertvoto za vnatre{ni
raboti.
A-5-9-1
Praven subjekt za da mo`e da vr{i promet i proizvodstvo na
oru`je, voena oprema i mora predhodno da dobie soglasnost
od Ministerstvo za ekonomija vrz osnova na preghodno
dobivawe na mislewe od Ministertvo za odbrana
i
Ministerstvo za vnatre{ni raboti.
Carinskata postapka, carinskiot nadzor na vooru`uvawe i
voena oprema koja se uvezuva ili izvezuva se vr{i kaj
proizvoditelot,
uvoznikot ili kaj Ministertvoto za
vnatre{ni rabiti, odnosno Ministertvoto za odbrana.
Carinskiot nadzor se vr{i vo prisustvo na predstavnik od
Ministertvoto za vnatr{ni raboti ili Ministertvoto za
odbrana.
Fizi~ko lice mo`e da vnese ( uveze) oru`je za svoi potrebi
dokolku ima dozvola za uvoz od Ministertvo za vnatre{ni
raboti
Д7 - Дозвола za uvoz од Министерство за одбрана za тешко и
лесно ору`је и воена опрема за свои потреби
D7 -Дозвола за увоз од Министерсtво за внатрешни работи
воору`ување и експлозивни матрии за комерцијална намена
A-5-9-2
Hemisko oru`je
Vo Republika Makedonija zabraneto e proizvodstvo i promet
na site sredstva na vooru`uvawe i voena oprema ~ija
upotrena
e zabraneta
spored me”unarodni konvencii.
Republika Makedonja ja ima ratifikuvano Konvencijata za
zabrana na proizvopdstvo, skladirawe i promet na hemisko
oru`je.
142
Opasni materii
A-5-10
Informacija za postapuvawe so opasni materii
A-5-10-1 OP[TO
Soglasno odredbite od Zakonot za prevoz na opasni materii
(Sl.list na SFRJ br. 27/90) i Evropskata spogodba za
me|unaroden prevoz na opasni materii vo patniot soobra}aj
(ADR) od 1957 godina, a so ogled deka carinskite rabotnici vo
delokrugot na svoeto rabotewe sekojdnevno doa|aat vo kontakt
so opasni materii, a imaj}i gi vo predvid fizi~ko-hemiskite
osobini na opasnite materii {to se prevezuvaat, a se so cel
izbegnvuawe na mo`nosta od eksplozija, po`ar, isturawe na
opasni materii ili druga havarija za da ne dojde do zagrozuvawe
na `ivotot i zdravjeto na lu|eto, `ivotnata sredina,
materijalnite blaga i bezbednosta na soobra}ajot, Carinskata
uprava gi dava slednite napatstvija:
Pretprijatijata i drugite pravni lica i poedinci koi
prevezuvaat ili predavaat na prevoz opasni materii i vr{at
dejstvija vo vrska so toj prevoz, kako i poedinci koi vo tekot na
prevozot neposredno rakuvaat ili na drug na~in doa|aat vo dopir
so opasni materii, se dol`ni da prevzemaat preventivni i
za{titni merki so koi se obezbeduva za{tita na `ivotot i
zdravjeto na lu|eto, na `ivotnata sredina ili materijalnite
dobra odnosno bezbednost na soobra}ajot.
Pri vnesuvawe
na opasni materii istite mora da bidat
proprateni so dokument za prevozot na istite koj go izdava
Ministertvo za transport i vrski, vo sorabotka so Ministertvo
za vnatre{ni raboti (soglasno ADR konvencijata). Osven toa za
odredeni vidovi na opasni materii: potrebnni se odobrenija od
nadle`ni organi (na primer za eksplozivi
odobrenie od
Ministertvo za vnatre{ni raboti; za otrovi -Odobrenie od
Ministrstvo za zdravstvo; za radioaktivni materii -Odobrenie
od Direkcija za radiaciona sigurnost i tn).
Pri prevozot na opasni materii voziloto odnosno tovarot, ili
negovata ambala`a treba da se ozna~eni so soodvetni
me|unarodni oznaki za opasnost.
143
A-5-10-2 VIDOVI OPASNI MATERII
Opasnite materii se delat na slednite klasi:
Klasa 1a - Eksplozivni materii;
Klasa 1b - Predmeti polneti so eksplozivni materii;
Klasa 1v - Sredstva za palewe, ognometni predmeti i drugi
predmeti;
Klasa 2 -Zbieni gasovi, gasovi pretvoreni vo te~nost i gasovi
rastvoreni pod pristisok;
Klasa 3 - Zapalni te~nosti;
Klasa 4.1- Zapalni cvrsti materii;
Klasa 4.2- Materii skloni kon samopalewe;
Klasa4.3- Materii {to vo dopir so vodata razvivaat zapalni
gasovi;
Klasa 5.1- Oksidira~ki materii;
Klasa 5.2- Organski peroksidi;
Klasa 6.1- Otrovi;
Klasa 6.2- Gadni i zarazni materii;
Klasa 7 - Radioaktivni materii;
Klasa 8 - Korozivni (nagrizuva~ki) materii;
Klasa 9 - Drugi opasni materii (azbest, suv mraz, magnetni
mate-rijali i sl.).
A-5-10-3 OZNAKI NA OPASNI MATERII
Vo prilog na dopisot Vi dostavuvame OZNAKI ZA PREVOZ
NA OPASNI MATERII, koi naj~esto se sre}avaat vo
carinskata postapka
144
Налепници за опасност и Кемлерови таблички кои се
употребуваат во превози согласно АДР Спогодбата
Класа 1 - Експлозивни материи:
Во зависност од подгрупата, се поставува една од следните налепници:
Класа 2 - Гасови:
Ако гасовите се и запалливи, се поставува црвената налепница, со бројот 2 во долната половина.
Ако гасовите се отровни, се поставува белата налепница со бројот 2 во долната половина
Класа 3 - Запалливи течности
(линиите може да бидат црни или бели):
145
Класа 4 - Други запалливи материи:
Класа 4.1- Запалливи тврди материи
Класа 4.2 - Самозапалливи материи
Класа 4.3 - Материи опасни во контакт со влага
(линиите може да бидат црни или бели)
Класа 5 - Оксиданти и органски пероксиди:
Класа 5.1 - Оксиданти
Класа 5.2 - Органски пероксиди
146
Класа 6 Отровни и заразни материи
Класа 6.1 Отровни материи
Класа 6.2 - Заразни материи
Класа 7 - Радиоактивни материи
Може да се стави една од следните налепници, во зависност од транспортниот индекс (I, II или III)
Класа 8 - Корозивни материи
Класа 9 - Други опасни материи
Kемлерови таблички:
147
Моторното возило, приколката, полуприколката или друго возило со кое се превезуваат опасни
материи мора да биде означено со таблички со правоаголна форма со големина од 400 х 300 mm, со
портокалова боја, со црн раб со максимална широчина од 15 mm.
Портокалова табличка може да биде празна, или да биде оформена, што значи на неа да се впишани
и одредени броеви, кои се одделени меѓу себе со хоризонтална црта. Во тој случај во горната
половина на табличката се впишува бројната ознака на опасноста, а во долната половина - бројната
ознака на опасната материја (со 4 цифри). Вака пополнетите таблички за опасност се наречени
"Кемлерови таблички":
Ознака на опасноста
( Кемлеров број)
ОН број на материјата
(секоја опасна материја има
единствен ОН број).
Бројната ознака на опасноста (горниот број)
цифри (две или три цифри), односно од буква и
се состои од
цифри.
Првата цифра ја означува главната опасност, и тоа по следната класификација:
2
Гас
3
Запалливи течни материи
4
Запалливи цврсти материи
5
Оксидирачки материи или органски пероксиди
6
Токсични (отровни) материи
7
Радиоактивни материи
8
Корозивни (нагризувачки) материи
Втората и третата цифра ја означуваат дополнителната опасност или интензитетот на реакција
според следната класификација:
0
Без значење
1
Опасност од експлозија
2
Ослободување на гасови поради притисок или хемиски реакции
3
Запалливи течности (пареа) или гасови
5
Оксидирачко дејство
6
Отровност (токсичност)
8
Корозивност
9
Опасност од спонтана бурна реакција при разложување или полимеризација
Кога видот на опасноста може да се означи само со една цифра, зад неа следи цифрата 0 (на пример:
20 - инертен гас, 30 - запаллива течност).
Доколку видот на опасноста е означен со две исти цифри, значи дека главната опасност е многу
изразена: (33 означува лесно запаллива течност; 66 означува многу отровна материја; 88 означува
многу корозивна материја).
Буквата “X” пред бројната ознака означува дека опасната материја не смее да дојде во допир со
вода, ниту во случај на пожар или незгоди на возилото или товарот.
Некои од идентификационите броеви на опасност (шифрата на основната опасност), го имаат
следното значење:
22
Оладен втечнет гас
33
Лесно запалливи течности (температура на палење под 21оС)
Х423 Запаллива тврда материја која реагира опасно со вода ослободувајќи запалливи гасови
558
Многу оксидирачка материја која е и корозивна
638
Отровна материја, запаллива (точка на палење помеѓу 23ОС и 61ОС), корозивна
76
Радиоактивна материја, отровна
842
Корозивна тврда материја која реагира со вода ослободувајќи запалливи гасови
ОН бројот на материјата (четирицифрениот број во долната половина) го означува бројот за
идентификација на опасната материја кој е единствен за секоја позната опасна материја.
148
A-5-10-4
POSTAPUVAWE SO OPASNI MATERII
Postapvuawe na terminalite na vnatre{ni i grani~ni
Carinski ispostavi:
[efovite vo vnate{nite i grani~nite Carinski ispostavi
kade ima carinski terminali, treba da gi izvestat odgovornite
lica za stopanisuvawe so carinskite terminali, tamu kade {to
postojat realni uslovi za toa da se prevzemat aktivnosti vo
nasoka:
1.Prevoznite sredstva koi prevezuvaat stoka t.e. opasni
materii da bidat parkirani na posebno za toa odredeno
(obele`ano) mesto;
2. Vo neposredna blizina na odredenoto mesto kade se parkiraat
prevoznite sredstva {to prevezuvaat stoka t.e. opasni materii
da ima zadol`itelno soodvetna spored pozitivnite zakonski
propisi HTZ oprema.
3. Prevoznite sredstva koi prevezuvaat stoka t.e. opasni
materii da bidat izdvoeni na soodvetno bezbedno rastojanie od
drugite prevozni sredstva {to prevezuvat druga stoka.
A-5-10-5
BEZBEDNOST NA CARINSKI RABOTNICI
1. Carinskite rabotnici koi doa|aat vo kontakt so stoka t.e.
opasni materii vo tekot na svoeto rabotewe, da vnimavaat kako
na svojata li~na bezbednost taka i na bezbednosta na drugite
neposredno vklu~eni lica;
2. Carinskite rabotnici vo odredeni slu~ai koga doa|aat vo
kontakt so stoka t.e. opasni materii mo`d da pobaraat soglasno
CZ i pomo{ od strana na ve{to lice.
A-5-10-6 Izvestuvawe za opremata koja e potrebna za voza~ot i
voziloto pri doma{ni i me|unarodni prevozi na
opasni materii
Vrz osnvoa na Zakonot za prevoz na opasni materii (Slu`ben
vesnik na SFRJ br. 45/90 i Slu`ben vesnik na RM br. 12/93),
Evropskata spogodba na me|unaroden paten prevoz na opasni
stoki (ADR) i dopisot broj 09-032 od 25.05.2005 godina dobien od
Stopanskata interesna zaednica za paten transport
A.M.E.R.I.T ,,Makedonija soobra}aj,, - Skopje, Carinskata
uprava Ve izvestuva deka pri doma{ni i me|unarodni prevozi
na opasni materii oprema koja e potrebna za voza~ot i voziloto
e sledna:
149
A-5-10-6-1
Oprema za voziloto:
najmalku eden klan za podmetnuvawe pod trkalata
(klocna);
dva triagolnika;
dve trepka~ki lampi so crvena ili portokalova boja, so
napojuvawe nezavisno od napojuvaweto na voziloto;
eden protivpo`aren aparat so dva kilogrami suv prav;
po eden protivpo`aren aparat so {est kilogrami suv
prav za sekoja vozna edinica od kombinacijata na vozila;
Oprema za sobirawe na iste~enite materii. Obi~no vo
ovaa oprema spa|aat vre}i pesok ili strugotini,
aluminiumska lopata, aluminiumska ili plasti~na kanta
i metla.
A-5-10-6-2
Oprema za voza~ot:
plasti~en {lem za industriska upotreba;
gumeni rakavici;
plasti~ni o~ila so strani~na za{tita;
gumeni ~izmi ili ~evli so ~eli~en vrv;
signalen elek so fluoroscentni lenti;
plasti~ni ili aluminiumski bateriski lampi.
Ako se prevezuvaat korozivni materii vo opremata treba da
ima i {i{e so te~nost za plaknewe na o~ite. Ako se
prevezuvaat otrovni materii opremata treba da ima i za{titna
maska so soodveten filter.
150

biznis info

Pari ima - pamet nedostiga

Vodic Inspektori_Layout 1 - haccp

„EUFORIJA ZA EUFOBIJA”

Export Incentives to Macedonian Agribusiness