Ð Ñ Ï Ë Ï Ã Ï Ó

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ, ως χρόνια και απειλητική για τη ζωή ασθένεια που η θεραπεία της
συνοδεύεται από πολλές παρενέργειες, χωρίς να αποφέρει πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα,
αποτελεί για την κοινωνία ένα μυστηριώδες κακό και συνοδεύεται από πλήθος μεταφορών.
Στη συνέχεια θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε την κοινή αντίληψη για τον καρκίνο.
Η ονομασία της πάθησης προέρχεται από το Ελληνικό καρκίνο και το λατινικό
‘’cancer’’.
Τον όρο επέλεξε ο Γαληνός εξαιτίας της ομοιότητας των πρησμένων φλεβών των
εξωτερικών όγκων με τα πόδια καβουριού, ωστόσο επικρατεί η αντίληψη ότι η νόσος
ονομάστηκε έτσι γιατί σε μεταφορικό επίπεδο ο πλάγιος τρόπος βαδίσματος του καβουριού
μοιάζει με την « ύπουλη » πορεία της .
Από την αρχαιότητα μέχρι τον 19ον αιώνα ο καρκίνος περιγραφόταν παρόμοια με τη
φυματίωση ως μια διαδικασία με την οποία φθείρεται το σώμα και αργότερα ως ένας όγκος ,
ένα οίδημα ή ένα εξόγκωμα.
Το Oxford English Dictionary ορίζει τον καρκίνο ως « καθετί που κατατρώγει ,
διαβρώνει , σαπίζει ή φθείρει αργά και υπόκωφα ».
Ο καρκίνος θεωρείται επίσης πάθηση ανώμαλης και τελικά θανάσιμης ανάπτυξης.
Για πολλούς αποτελεί εκδίκηση της φύσης απέναντι στον τεχνολογικό πολιτισμό.
Ο ΒΙΛΧΕΛΜ ΡΑΙΧ ορίζει τον καρκίνο ως « μια νόσο που συνοδεύει τη
συγκινησιακή παραίτηση, μια βιοενεργητική συρρίκνωση, μια εγκατάλειψη της ελπίδας ».
Ο καρκίνος δηλαδή αποτελεί ένα είδος αυτοτιμωρίας, αυτοπροδοσίας κ΄
αυτοακύρωσης . Το πνεύμα προδίδει το σώμα ή το σώμα προδίδει το πνεύμα συμφώνα με μια
ιδιαίτερη και εσωτερική λογική . Ο Β. Ράιχ αναφέρει για τον Φρόϋντ « ……μιλούσε πολύ
ωραία……, λοιπόν τον χτύπησε ακριβώς εκεί, στο στόμα».
Ο καρκίνος θεωρείται ταυτόσημος με τη συρρίκνωση, με το μάζεμα του σώματος και
ο ασθενής παρουσιάζεται να υποφέρει από φρικτούς πόνους , να είναι φοβισμένος και
γεμάτος αγωνία καθώς έρχεται αντιμέτωπος με το φάσμα ενός αναπόφευκτου τέλους.
Ο καρκίνος είναι « ο βάρβαρος εντός των τειχών ». Το σώμα έχει υποστεί «εισβολή
από πρωτογενή , εμβρυώδη , κακοήθη και ξένα για τον οργανισμό κύτταρα που
οργανώνονται και του επιτίθενται. »
Οι ναζί παρομοίαζαν το εβραϊκό έθνος με ένα καρκίνωμα στο σώμα του γερμανικού
έθνους . Ο καρκίνος σήμερα αντιμετωπίζεται από την κοινωνία ως μυστήριο, θεωρείται
δυσοίωνος ,αποτρόπαιος, αποκρουστικός και προκαλεί πρωτόγονο δέος & φόβο. Ο καρκίνος
για τους περισσότερους σημαίνει ότι κάποιος είναι καταδικασμένος να υποφέρει μια
μακροχρόνια πορεία προς το θάνατο.
Ο ασθενής μπορεί να μέμφεται τον εαυτό του γιατί ο ίδιος «προκάλεσε τη νόσο, ενώ
παράλληλα μπορεί να θεωρεί ότι η πορεία του είναι ήδη προδιαγεγραμμένη και να υιοθετεί
παθητική στάση απέναντι στη θεραπεία ή να την αποφεύγει.»
Οι περισσότεροι ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο φοβούνται να μιλήσουν γι’ αυτό
στο περιβάλλον τους γιατί ο καρκίνος θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική, την επαγγελματική &
την προσωπική ζωή. Οι κοινωνικές προκαταλήψεις έχουν ως αποτέλεσμα τον κοινωνικό
αποκλεισμό και την απομόνωση.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό για κάθε επαγγελματία υγείας να γνωρίζει τη γνωστική
αυτή διάσταση της νόσου που επηρεάζει τα συναισθήματα του ατόμου, την αντίδρασή του
απέναντι στη θεραπευτική της αντιμετώπιση, τις προσδοκίες και τις ανάγκες του.
Επίσης σημαντικό είναι να βρίσκεται σε επαφή με τις δικές του προκαταλήψεις. Αυτό
θα τον βοηθήσει να έρθει κοντά στον ασθενή, να κατανοήσει τις ανάγκες & τους φόβους
του, να εδραιώσει μια σχέση εμπιστοσύνης και ουσιαστικής επικοινωνίας. Μια σχέση αυτής
της μορφής είναι ότι χρειάζεται ο ασθενής για να εκφράσει τους βαθύτερους φόβους και τις
ανάγκες του και δίνει τη δυνατότητα στον νοσηλευτή, να παρέμβει για να ανακουφίσει και
τον ψυχικό πόνο του ασθενή, που τις περισσότερες φορές είναι παραγνωρισμένος.