Dr. Pravin B. Jain B. H. M. S. NOVI HOMEOPATISKI PRISTUP PEDIJATRIJI 3 SADRŽAJ Sadržaj ................................................................................................................ 3 Predgovor izdavača ......................................................................................... 10 Predgovor ......................................................................................................... 13 Kako čitati ovu knjigu? ................................................................................... 15 1 Uvod .............................................................................................................. 17 Preduslovi za uspješan tretman djece ...................................................... 18 2 Razvoj djeteta............................................................................................... 20 Uvod ............................................................................................................ 20 Zakoni rasta ................................................................................................. 21 Dojenčad (do 1 godine) ............................................................................... 23 Dojenje ............................................................................................ 23 Dodatna hrana ................................................................................. 24 Prestanak dojenja ............................................................................ 24 Uvođenje čvrste hrane ............................................................... 25 Voda ................................................................................................ 25 Obrazac ponašanja dojenčadi .................................................................. 25 Opšti obrazac razvoja dojenčadi .............................................................. 26 Od rođenja do mjesec dana .................................................................. 27 2 − 3 mjeseca ....................................................................................... 27 4 − 6 mjeseci ........................................................................................ 27 7 - 9 mjeseci ......................................................................................... 28 10 − 12 mjeseci .................................................................................... 28 Mala djeca (1 – 2 godine) ............................................................................ 29 Jednogodišnja djeca ............................................................................. 29 Dvogodišnja djeca ............................................................................... 30 Trogodišnja djeca................................................................................. 30 Četvorogodišnja djeca ......................................................................... 31 Predškolski uzrast ........................................................................................ 32 Školski uzrast .............................................................................................. 32 3 Psiha djeteta – homeopatski pristup .......................................................... 34 Društvenost .............................................................................................. 34 Prilaženje / Povučenost ........................................................................ 34 Odrednice Prilaženje / Povučenost kod djece ...................................... 37 Prilazi (ekstrovertno)....................................................................... 37 Povučeno (Introvertno) ................................................................... 37 4 Novi homeopatski pristup pedijatriji Aktivnost ................................................................................................. 38 Razina aktivnosti ............................................................................. 38 Prag osjetljivosti (reagovanja) ........................................................ 39 Intenzitet reakcije ............................................................................ 40 Ritmičnost ....................................................................................... 40 Odvraćanje pažnje ........................................................................... 41 Raspon pažnje i istrajnost ............................................................... 41 Destruktivnost.......................................................................................... 42 Nedestruktivnost ............................................................................. 42 Intelekt male i predškolske djece ............................................................ 43 Osjetila (čula) i inteligencija ........................................................... 43 Lingvistička ili verbalna inteligencija ....................................... 44 Logičko–matematička inteligencija ........................................... 45 Tjelesno – kinestetička inteligencija .......................................... 46 Prostorna ili vizuelna inteligencija ............................................ 47 Muzička ili Ritmička inteligencija............................................. 47 Emocije − reakcija na podražaj ............................................................... 49 Bazično povjerenje .............................................................................. 49 Ljutnja .................................................................................................. 50 Reakcija na ljutnju .......................................................................... 51 Impulsivna reakcija na ljutnju (izražajna) ................................. 51 Inhibirana reakcija na ljutnju (ne izražajna) .............................. 52 Ljubomora............................................................................................ 52 Žalost ................................................................................................... 53 Strahovi ................................................................................................ 53 Uobičajeni strahovi u djetinjstvu .................................................... 53 Stidljivost ............................................................................................. 54 Zbunjenost ........................................................................................... 55 Zabrinutost ........................................................................................... 55 Anksioznost ......................................................................................... 55 4 Pedijatrijsko uzimanje slučaja ................................................................... 57 Uvod ............................................................................................................ 57 Izazovan zadatak ............................................................................. 57 Posmatranje, analiza i potvrđivanje ................................................ 57 Kako komunicirati s dojenčadi? .............................................................. 58 Jezik ..................................................................................................... 58 Neverbalni jezik dojenčadi.............................................................. 58 Plakanje...................................................................................... 58 Osmijeh ...................................................................................... 60 Oči.............................................................................................. 60 Portret bolesti .............................................................................................. 60 Sadržaj 5 Uzimanje slučaja ......................................................................................... 61 Oboljenja usljed ................................................................................... 62 Imunitet ................................................................................................ 62 Bolest ................................................................................................... 62 Vakcinacija...................................................................................... 62 Emocionalna uznemirenost ............................................................. 63 Fizički činioci .................................................................................. 63 Lijekovi ........................................................................................... 63 Konstitucija .......................................................................................... 64 Raspored masnog tkiva ................................................................... 64 Pravac mršavljenja .......................................................................... 64 Prehrambene navike ........................................................................ 64 Fontanele ......................................................................................... 65 Istorija majke tokom trudnoće ............................................................. 65 Naučno objašnjenje važnosti istorije majke za vrijeme trudnoće ... 65 Kada se majčino stanje u toku trudnoće uzima u obzir: ................. 66 Činioci stresa majke koji utiču na formiranje emocija djeteta: ....... 66 Spoljašnji činioci stresa: ............................................................ 66 Lični činioci stresa: .................................................................... 66 Emocionalno stanje u toku trudnoće.......................................... 66 Odnos s mužem.......................................................................... 66 Odnosi s drugim članovima porodice ........................................ 67 Stav bliskih prijatelja i rođaka ................................................... 67 Ekonomski status porodice ........................................................ 67 Odsustvo želje za djetetom ........................................................ 67 Odsustvo želje za djetetom u određeno vrijeme ........................ 67 Jaka želja za djetetom određenog pola ...................................... 67 Želja za pobačajem ili abortusom .............................................. 67 Prezir prema djetetu ................................................................... 68 Period nepovoljnih okolnosti u okruženju ................................. 68 Porođaj i porodiljski period............................................................. 68 Zaposlene majke ............................................................................. 69 Istorija prehrane ....................................................................................... 70 Lijekovi koji korespondiraju sa problemima prehrane: .................. 70 Opšti simptomi..................................................................................... 70 Termika ........................................................................................... 70 Žeđ i glad ........................................................................................ 70 Spavanje .......................................................................................... 71 Prekretnice ........................................................................................... 71 Nicanje zuba .............................................................................. 71 Druge prekretnice ...................................................................... 72 6 Novi homeopatski pristup pedijatriji Um ........................................................................................................... 72 Temperament ............................................................................. 72 Društvenost ................................................................................ 73 Razina povjerenja ...................................................................... 73 Aktivnost.................................................................................... 73 Destruktivnost ............................................................................ 73 Kontrole ....................................................................................................... 74 Zašto pri kontroli moramo imati u vidu Heringov zakon?.............. 74 5 DAD Dijagram ............................................................................................. 75 6 Moj pristup pedijatriji ................................................................................ 78 Primjer: slučaj rahitisa ............................................................................. 78 Posmatranje (djeteta tokom klinike) .......................................... 82 Analiza –Popaj dojenčeta .......................................................... 82 Moj pristup slučaju ...................................................................................... 83 Uzrasna grupa ................................................................................. 83 Pozicija na DAD osi ........................................................................ 83 Reakcija na spoljne podražaje ......................................................... 83 Opšte: termika, žeđ, mijazam .......................................................... 83 Analiza uz repertorij........................................................................ 84 7 Materia medica ............................................................................................ 86 Uvod ............................................................................................................ 86 Društvenost ..................................................................................... 86 Termika ........................................................................................... 87 Destruktivnost ................................................................................. 87 Abrotanum (Abrot) ...................................................................................... 88 Aceticum acidum (Acet-ac)......................................................................... 89 Aconitum napellus (Acon) .......................................................................... 89 Aethusa cynapium (Aeth)............................................................................ 91 Agaricus muscarius (Agar).......................................................................... 92 Allium cepa (All-c) ..................................................................................... 94 Aloe (Aloe) .................................................................................................. 94 Alumina (Alum) .......................................................................................... 95 Ambra grisea (Ambr) .................................................................................. 97 Ammonium carbonicum (Ambr) ................................................................. 98 Anacardium orientale (Anac) ...................................................................... 99 Antimonium crudum (Ant-c) .................................................................... 100 Antimonium tartaricum (Ant-t) ................................................................. 101 Apis mellifica (Apis) ................................................................................. 103 Argentum metallicum (Arg) ...................................................................... 104 Argentum nitricum (Arg-n) ....................................................................... 105 Arsenicum album (Ars) ............................................................................. 106 Sadržaj 7 Arum triphyllum (Arum-t) ........................................................................ 107 Aurum metallicum (Aur) ........................................................................... 108 Baryta carbonica (Bar-c) ........................................................................... 109 Baryta muriatica (Bar-m) .......................................................................... 110 Belladonna (Bell) ...................................................................................... 111 Bismuth (Bism) ......................................................................................... 113 Borax (Bor) ............................................................................................... 113 Bovista (Bov) ............................................................................................ 115 Bromium (Brom) ....................................................................................... 115 Bryonia alba (Bry) ..................................................................................... 116 Bufo (Bufo) ............................................................................................... 118 Calcarea carbonica (Calc) ......................................................................... 119 Calcarea fluorica (Calc-f) .......................................................................... 121 Calcarea phosphorica (Calc-p) .................................................................. 121 Calcarea sulphurica (Calc-s) ..................................................................... 123 Capsicum (Caps) ....................................................................................... 124 Carcinosinum (Carc) ................................................................................. 125 Causticum (Caust) ..................................................................................... 125 Chamomilla (Cham) .................................................................................. 126 China officinalis (Chin) ............................................................................. 128 Cina (Cina) ................................................................................................ 129 Cuprum metallicum (Cupr) ....................................................................... 131 Dulcamara (Dulc) ...................................................................................... 132 Ferrum metallicum (Ferr) .......................................................................... 133 Gelsemium (Gels) ..................................................................................... 134 Graphites (Graph) ...................................................................................... 135 Helleborus niger (Hell).............................................................................. 136 Hepar sulphur (Hep) .................................................................................. 137 Hyoscyamus (Hyos) .................................................................................. 138 Ignatia (Ign) ............................................................................................... 140 Iodum (Iod) ............................................................................................... 141 Ipecacuanha (Ip) ........................................................................................ 142 Jalapa (Jal) ................................................................................................. 144 Kalium bichromicum (Kali-bi).................................................................. 144 Kalium bromatum (Kali-br) ...................................................................... 145 Kalium carbonicum (Kali-c) ..................................................................... 146 Kalium iodatum (Kali-i) ............................................................................ 147 Kalium muriaticum (Kali-m)..................................................................... 148 Kalium phosphoricum (Kali-p) ................................................................. 148 Kalium sulphuricum (Kali-s)..................................................................... 149 Kreosotum (Kreos) .................................................................................... 150 8 Novi homeopatski pristup pedijatriji Lac caninum (Lac-c) ................................................................................. 151 Lac defloratum (Lac-d) ............................................................................. 153 Lachesis (Lach) ......................................................................................... 153 Lycopodium (Lyc)..................................................................................... 155 Magnesium carbonicum (Mag-c) .............................................................. 157 Magnesium muriaticum (Mag-m) ............................................................. 158 Magnesium phosphoricum (Mag-p) .......................................................... 160 Manganum (Mang) .................................................................................... 161 Medorrhinum (Med) .................................................................................. 161 Mercurius (Merc) ...................................................................................... 163 Mercurius dulcis (Merc-d) ........................................................................ 165 Mezereum (Mez) ....................................................................................... 165 Moschus (Mosch) ...................................................................................... 166 Natrium carbonicum (Nat-c) ..................................................................... 167 Natrium muriaticum .................................................................................. 168 Natrium phosphoricum (Nat-p) ................................................................. 170 Natrium sulphuricum (Nat-s) .................................................................... 170 Nitric acid (Nit-ac) .................................................................................... 171 Nux moschata (Nux-m) ............................................................................. 172 Nux vomica (Nux-v) ................................................................................. 174 Opium (Op) ............................................................................................... 175 Phosphoricum acidum (Ph-ac) .................................................................. 177 Phosphorus (Phos) ..................................................................................... 178 Picric acid (Pic-ac) .................................................................................... 180 Plumbum metallicum (Plb) ....................................................................... 181 Podophyllum (Podo) ................................................................................. 182 Psorinum (Psor) ......................................................................................... 183 Pulsatilla (Puls) ......................................................................................... 184 Rheum (Rheum) ........................................................................................ 185 Rhus toxicodendron (Rhus-t) .................................................................... 187 Sabadilla (Sabad)....................................................................................... 188 Sanicula (Sanic)......................................................................................... 188 Secale cornutum (Sec) ............................................................................... 190 Sepia (Sep) ................................................................................................ 191 Silicea (sil)................................................................................................. 192 Spongia (Spong) ........................................................................................ 193 Staphysagria (Staph) ................................................................................. 194 Stramonium (Stram) .................................................................................. 196 Sulphur (Sulph) ......................................................................................... 197 Syphilinum (Syph) .................................................................................... 198 Tarentula hispanica (Tarent) ..................................................................... 199 Sadržaj 9 Thuja (Thuj) .............................................................................................. 200 Tuberculinum (Tub) .................................................................................. 201 Veratrum album (Verat) ............................................................................ 202 Zincum metallicum (Zinc)......................................................................... 203 Bibliografija.................................................................................................... 204 Materia medica .................................................................................. 204 Saopštenje čitaocima ..................................................................................... 205 Indeks imena i pojmova ................................................................................ 207 Indeks lijekova ............................................................................................... 208 Izdavački dodatak .......................................................................................... 211 Knjige u izdanju ADVAITǼ .................................................................... 211 Biblioteka – Homeopatija za korisnike ................................................. 211 Biblioteka Klasična homeopatija ........................................................... 212 Biblioteka Savremena homeopatija ....................................................... 214 U pripremi ............................................................................................. 215 Biblioteka – Duhovnost ......................................................................... 216 Knjige drugih izdavača .......................................................................... 217 ADVAITA KLUB ..................................................................................... 218 Edukacija iz oblasti homeopatije............................................................... 219 Adrese........................................................................................................ 219 17 1 UVOD Iako na prvi pogled može izgledati da je sa djecom lako raditi, to je u homeopatiji od početka predstavljalo veliki izazov. Ne iznenađuje što sam u prvim danima svoje prakse nalazio da su pedijatrijski slučajevi veoma teški za liječenje. Uistinu sam se plašio kada bih vidio majku s djetetom da dolazi kod mene. Prije nego što bih rekao: „Dobar dan!“, već su mi u glavi zvučala pitanja poput: „Šta da pitam?“, „Kako da pitam?“ „Kako odrediti konstituciju djeteta?“ Za razliku od odraslih, dijete vam neće pričati o svojim problemima. Procjena takvih slučajeva bazira se na istoriji koju vam ispriča staratelj i na tumačenju terapeuta. Ne postoji siguran način da se razumije slučaj djeteta i prepiše lijek. Toliko sam bio nesiguran da bih, kad god bi neko nestašno dijete došlo kod mene na kliniku, rekao majci da ga ostavi u čekaonici kako bih ja mogao potpuno da se koncentrišem na uzimanje slučaja i da izbjegnem ometanje od strane hiperaktivnog djeteta. Pošto bih dobio informacije od majke, pozvao bih dijete, a i onda bi moja pažnja bila više na skupom namještaju i stvarima u ordinaciji, nego na djetetu, zbog straha da ih dijete ne ošteti. Ali, s druge strane − opšte je zapažanje svih roditelja da je homeopatija pouzdana, i to je glavni razlog zašto više vole svojoj djeci davati homeopatske lijekove i ne pomišljajući da se sam homeopat plaši djeteta i da može biti u nedoumici koji lijek da prepiše. Znamo da je upravo zbog poteškoća u vezi rada sa djecom kod mnogih homeopata veoma čest slučaj da svako dojenče koje plače dobija Chamomillu, za proliv Aloe, za groznicu Ferrum phos, za prehladu Pulsatillu itd., i na kraju dijete završi kod alopatskog ljekara zbog bolesti. Nakon tretmana akutne bolesti kod alopata, dijete opet dolazi kod homeopata da bi mu se popravio imunitet, i tako homeopatski tretmani nastavljaju da žive uz vjerovanje da je homeopatija sigurna i da je to dobar metod za podizanje imuniteta. Za sada je sve išlo dobro što se tiče liječenja mojih pacijenata. Ali, rođenje moje kćerke napravilo je od mene anksioznu osobu. Bilo je mnogo pitanja u mojoj glavi: Šta s vakcinama? Koja je njena konstitucija? Da li je toplokrvna ili zimljiva? Da li je žedna? Obična pitanja, na koja bi homeopat trebao imati odgovor izgledala su kao ambis u koji sam se plašio pogledati. Anksioznost me je natjerala da počnem detaljno proučavati knjige iz pedijatrije. Istovremeno sam 18 Pedijatrija u homeopatiji – novi pristup počeo raditi na svojoj vještini posmatranja, pažljivo vježbajući na svojoj kćerki. Nakon toga sam uspoređivao njeno ponašanje sa onim što piše u knjigama i uspio sam pronaći ključ za mnoga od mojih pitanja. Istu onu djecu, kojih sam se plašio ranije na klinici, počeo sam posmatrati sa zadovoljstvom. Sada sam molio majku da ostane u čekaonici da ne bi uticala na moje opservacije. Uz razumijevanje toga šta je to normalno dijete moj strah se raspršio i počeo sam prepisivati similimume nevjerovatno brzo i tačno. U ovoj knjizi želim podijeliti moje iskustvo vezano za djecu i jednostavan metod za razumijevanje temperamenta djece pomoću kojeg nalaženje similimuma postaje mnogo lakše. Preduslovi za uspješan tretman djece Četrdeset posto homeopatske prakse odnosi se na praksu s djecom. Da bismo postali uspješni homeopati, trebalo bismo prije toga biti uspješan pedijatar. Uspješnim rješavanjem slučajeva djece zadobijamo povjerenje naših pacijenata. Blagost, nježnost i brižnost su najvažniji kvaliteti dobrog dječijeg homeopata. Trebalo bi da posjedujemo istinsko interesovanje i ljubav prema djeci. Budite nasmijani i tolerantni s djecom i nikada se na njih ne ljutite čak i kada su „nemoguća“. Prihvatite i ohrabrite dijete koje dolazi kod vas u ordinaciju. Pristupite mu nasmijani i odnosite se prema njemu kao prema djetetu, ne kao prema pacijentu. Nikada ne započinjite da ispitujete dijete odmah po njegovom dolasku u ordinaciju. Uspostavite prisan odnos s djetetom i tek onda krenite u ispitivanje. Prijateljski pristup i odnos prema djetetu će pomoći uspjehu. Jezik tijela bi trebalo da odražava prijateljski odnos. Da biste uspostavili saradnju, trebate se bukvalno spustiti na razinu djeteta, i fizički i mentalno. Igračke, koje se nalaze u ordinaciji za naše male prijatelje, prave odličnu atmosferu. Ordinacija bi trebalo da je dobro osvijetljena, mirna i ukrašena igračkama i slikama kako bi se ublažila anksioznost djece. Dodatno mogu poslužiti bojanice i stripovi za crtanje. Dojenčadi i maloj djeci bi trebalo ponuditi plišanu igračku radi uspostavljanja dobrog odnosa. Ispitivanje samog djeteta treba izbjegavati u samom početku. Možete ispitivati majku o dječijem ponašanju, ali posmatrajte dijete tokom cijelog razgovora. Inteligentno „neobraćanje“ pažnje na dijete i odgovarajući odnos prema majci ključni su za pridobijanje povjerenja djeteta. Majčini odgovori manje su relevantni od posmatranja djeteta tokom razgovora s majkom. Školsku djecu pitajte za ime, ime škole, godište, hobije itd… pitanja koja ih opuštaju. Posmatranje (opservacija) svakog pokreta djeteta treba biti zabilježeno na odgovarajući način. Izbjegavajte da netremice gledate dijete jer se djeca često 1 Uvod 19 uplaše ako ih netremice gledate u oči. Maksimum vremena posvetite posmatranju. Razvijajte vještinu opservacije tako što ćete u svojim dnevnim aktivnostima uspoređivati razne ljude i pronalaziti suptilne razlike u izrazu lica, stavu ili govoru. Zapamtite da nema dva jednaka ljudska bića. Anksioznost roditelja treba ublažiti. Roditelji koji su pretjerano anksiozni postavljaće mnogo pitanja o djetetu. Odgovarajuće objašnjenje u kontekstu pitanja i objašnjenje relevantnih razvojnih faza djeteta trebalo bi da umire roditelje. * * * Primjedba urednika: Ovo je kraj prvog poglavlja u iuzvorniku, a nakon toga je slijedilo poglavlje Pedijatrijsko uzimanje slučaja, pa tek nakon njega poglavlja o razvoju i psihologiji djece, za koje je rećeno da su neophodna, jer prije nego što se bavimo tremanom djece neophodno je da razumijemo problematiku razvoja, kako bismo maogli razlikovati normalne pojave od patoloških. Ja sam smatrao da je, onda, logično da sva ta poglavlja uslijede prije poglavlja o uzimanju slučaja, te sam ga stavio na poziciju 4, dakle 4 Pedijatrijsko uzimanje slučaja. Istovremeno sam neke dijelove iz toga poglavlja prebacio na adekvatna mjesta u poglavljima „2 Razvoj“ i „3 Psihologija djece, homeopatski pristup“; u ovo posljednje pogalavlje sam spojio dva poglavlja iz izvornika: 4 Um i 5 Reakcija na podražaj. 20 Pedijatrija u homeopatiji – novi pristup 2 RAZVOJ DJETETA UVOD Ne postoje dva ista djeteta. Djeca su individue, i to od momenta rođenja. Zapravo, mnoge individualne karakteristike formiraju se znatno prije rođenja. Novorođenče već pokazuje znake svoje buduće psihičke strukture. Vrste i mješavine određenih tjelesnih osobina određuju i individualne psihičke razlike između djece. Svi se mi međusobno razlikujemo kako po fizičkoj tako i po psihičkoj strukturi. Ono što svakom od nas daje individualni pečat je kako se ponašanje svakog od nas razlikuje od ponašanja drugih osoba. Temperamenti se razlikuju zahvaljujući međusobnom odnosu proteina sintetisanih u genima. Geni kontrolišu endokrine, neurološke i biohemijske interakcije u tijelu koje se razlikuju od čovjeka do čovjeka, i to je glavni razlog zbog kojeg svako ima jedinstveni temperament. Svako dijete se razlikuje od ostale djece po načinu regovanja na različite nadražaje, a postoji sklonost da se stil ponašanja s kojim su rođeni zadrži. Istraživači kao što su Thomas i Chess su primijetili da se obrasci temperamenta koji postoje nakon rođenja ponekad pojačaju, oslabe ili na drugi način promjene usljed životnog iskustva, ali opšta sklonost je da osnovni temperament ostaje godinama. Dijete raste okruženo raznim reakcijama iz okoline. Tako se sloj naučenog ponašanja formira oko osnove koju čini temperament i na taj način se formira ličnost. Temperament su osobine s kojima ste rođeni. One su određene vašim jedinstvenim neurološkim karakteristikama i, za razliku od ličnosti, ne mogu se mijenjati. Ličnost je kombinacija vašeg temperamenta i životnog iskustva. Ako ste rođeni kao ljevoruki, uvijek ćete više voljeti koristiti lijevu ruku, čak iako ste se možda naučili koristiti desnu više nego što biste to inače radili. Ako natjerate sebe (ili vas neko natjera) da postanete desnoruki, to neće uspjeti i samo ćete postati frustrirani. Tada se razvija stanje nalik stanju Alumine. 2 Razvoj djeteta 21 Da bismo razumjeli dijete, moramo shvatiti različite razvojne faze: 1. Dojenče (rođenje do 1 godine) 2. Malo dijete (1 – 4 godine) 3. Predškolsko dijete (5 – 6 godina) 4. Školsko dijete (6 – 14 godina). ZAKONI RASTA 1. Rast i razvoj djeteta je stalni proces koji ima svoje zakonitosti 2. On je usklađen s unikatnim obrascem koji je: • Cefalokaudalni1 – gornji dio tijela se razvija brže nego donji dio tijela • Proksimodistalni2 – srednji dio tijela razvija se brže nego spoljni dio tijela. 3. Motorički razvoj: • Slično rastu i razvoju, motorički razvoj, takođe, često prate cefalokaudalni i proksimodistalne trendove. Dojenče prvo nauči kontrolisati glavu i vrat, onda ramena, i na kraju konačno stabilnost gornjeg dijela tijela. Sljedeći korak u razvoju je sticanje kontrole nad grudnim košem, da bi nakon tog moglo sjediti. • Opšti pokreti bivaju zamijenjeni specifičnim individualnim pokretima. Dojenčad mašu rukama i pokreću ih tu i tamo prije nego što su sposobne za specifične pokrete kao što je, recimo, posezanje za objektom koji držimo ispred njih. U toku prve godine težina djeteta se utrostruči. Rast i razvoj su toliko brzi da se uočeno, te način ispitivanja i tumačenje mijenjaju iz mjeseca u mjesec. Zato ne može postojati standardni skup pitanja koja se mijenjaju u zavisnosti od toga kojoj starosnoj grupi dijete pripada. Na isti se način razlikuje i analiza − u zavisnosti od starosne grupe. U toku svake razvojne faze neki prihvatljiv obrazac ponašanja biće shvaćen kao neprihvatljiv ukoliko ne znamo kakvo treba da bude zdravo dijete. Na primjer, krađa se smatra uobičajenom pojavom kod djece predškolskog uzrasta, ali ako se nastavi kroz školu, ne smatra se više prihvatljivom. 1 2 Od grč. kefale = glava + lat. caudalis = repni. (Prim. ur. MM) Od lat. proximalis = najbliži (tjelesnom središtu) + lat. distalis = udaljen (od jedne tačke kao polazne, ovdje od središta, sredine tijela). (Prim. ur. MM) 22 Pedijatrija u homeopatiji – novi pristup 1 2 3 4 5 6 7 Prikaz 2.1. Promjena proporcija tijela prije i nakon rođenja: 1. Fetus od 2 mjeseca, 2. Fetus od 5 mjeseci, 3. Novorođenče, 4. Dijete od 2 godine, 5. 6 godina, 7. 12 godina, 8. 25 godina. Stoga, moramo razumjeti „zdrav razvoj“ koji je i obrađen u daljem tekstu za svaki uzrast, a pod naslovima: • Fizički razvoj • Socijalni i emocionalni razvoj • Intelektualni razvoj. Sva djeca prolaze kroz sličan razvojni put u kome jedna faza vodi ka drugoj. Dojenčad stoje prije nego što prohodaju. Mala djeca počinju crtati krugove prije nego kvadrate. Iako mnoge kolege homeopati mogu smatrati da je ovo znanje nepotrebno, znanje razvojnih faza kod djece je korisno na mnogo načina. Jednom kada poznajete te faze: 1. Znate s čim imate posla 2. Znate šta da posmatrate 3. Znate kako da analizirate 4. Možete napraviti upitnike za određene starosne grupe. 2 Razvoj djeteta 23 DOJENČAD (DO 1 GODINE) Dojenje Čim je majka prevazišla napor porođaja, treba početi dojiti. Ako je porođaj bio normalan, dojenje može započeti u roku od –pola sata nakon rođenja. U ovom stadijumu sisanje ne treba da traje duže od par minuta pošto je mlijeka jedva da ima. Što je dojenče gladnije, to će jače vući i to će pomoći mlijeku da poteče ranije. Iskustvo govori da se, kada se dojenče navikne na hranjenje bočicom, možda se više neće truditi da sisa. Prednosti dojenja 1. Prevencija infekcije: Dojenčad koja su dojena, manje su podložne infekcijama probavnih organa. Takođe, mlijeko, a pogotovu kolostrum (prvo, gusto, žućkasto mlijeko) sadrži posebne supstance koje uništavaju bakterije u želucu dojenčeta i sprečavaju ih da uđu u sistem. To prvo mlijeko je veoma povoljno i ne bi ga trebalo odbaciti. Takođe, stolice dojenčadi koja su dojena, su kiselije, a štetne bakterije propadaju u kiseloj sredini. Nekrotični enterokolitis je mnogo manje prisutan kod dojenih dojenčadi nego kod hranjenih iz bočice. Mlijeko obezbeđuje zaštitu od kolere. 2. Bolja probava: Majčino mlijeko je idealno za probavu i izbjegavanje problema poput zatvora. Kolike su rjeđe kod dojenih dojenčadi nego kod nedojenih. 3. Alergija: Za bjelančevine iz kravljeg mlijeka, pogotovo betalaktoglobulin koga nema u humanom mlijeku, kaže se da su najrašireniji alergen iz hrane i mnogi su potvrdili da dojenje pruža zaštitu od ekcema, možda i zbog odloženog davanja čvrste hrane. 4. Emocionalno: Majka osjeća ispunjenje i razvija se jaka veza između majke i djeteta. 5. Kontracepcija: Žene često imaju laktacionu amenoreju (izostanak menstruacije za vrijeme dojenja) i na taj način su djelimično, ali ne 100%, zaštićena od brze druge trudnoće. 6. Korist za majku: Dojenje pomaže da se materica vrati u prvobitno stanje i da majka ostane vitka. 7. Prevencija raka: Dojenje pruža djelimičnu zaštitu od raka dojke. A takođe se smatra da su zbog imunoloških razloga određeni oblici karcinoma, posebno limfom, češći kod djece koja nisu dojena. 8. Zaštita od gojaznosti: Dojena dojenčad su manje sklona gojenju. Čak postoje dokazi da dojenje može i na duge staze zaštititi od debljine. 24 Pedijatrija u homeopatiji – novi pristup 9. Dojena dojenčad imaju manju mogućnost da dobiju perianalnu osjetljivost (osjetljivost regije oko čmara, prim. prev), ulcerozni kolitis (ulcerozna upala crijeva, prim. prev.) ili zapetljaj crijeva (intussusception). Opstrukcije crijeva zbog zgusnutog mlijeka ograničene su samo na dojenčad koja se hrane kravljim mlijekom. 10. Moguće je i da dojenje pruža zaštitu od hiperlipidemije i arterioskleroze. 11. Prevencija karijesa: Dojenje može zaštiti od zubnog karijesa. Dodatna hrana Ukoliko, iz bilo kog razloga, majka ne doji svoje dojenče, preporučena je dohrana vještačkim mlijekom u prahu (tzv. formula) prilagođenim starosti dojenčeta. Svako mlijeko u prahu za dječiju ishranu koje se može kupiti u radnji je odgovarajuće. Te formule se pripremaju prema uputstvu proizvođača miješanjem praha u ključaloj vodi u odgovarajućem omjeru. Preporuka je da se tako hrane bar do godinu dana, a tek nakon toga se dozvoljava uvođenje kravljeg mlijeka u ishranu malog djeteta. Koliko dati? Potrebe za mlijekom široko variraju od dojenčeta do dojenčeta i nemojte se pridržavati onoga što piše na kutiji. Neka dijete uzme koliko želi. Ako nešto ostane u bočici, za sljedeći put ćete znati koliko mu treba. Redovna provjera težine pomoći će vam da znate da li se dojenče adekvatno hrani. Hranjenje iz bočice: Bočice i cuclu bi trebalo prati sredstvom za pranje i vodom i iskuvati prije svakog hranjenja. Cuclu bi trebalo držati u kipućoj vodi par minuta, a ne iskuvavati zajedno s bočicom od samog početka zbog gume koja bi tako postala ljepljiva i smrdljiva. Dok se hrani, dojenče treba držati u krilu zbog stvaranja emocionalne veze između majke i djeteta. Nije u redu ostaviti bočicu oslonjenu na jastuke jer dojenče može nastaviti sisati praznu bočicu, što može izazvati nadutost. Cucla treba uvijek biti puna mlijeka i bez vazduha. To obično nije moguće ako je rupica na vrhu velika. Poslije male količine popijenog mlijeka dojenče treba držati uspravno kako bi izbacila progutani vazduh (podrigivanje). Prestanak dojenja Sa 5 − 6 mjeseci dojenčetu treba ponuditi da pije vodu i čaj iz šoljice ili sa kašičice kako bi znala da mlijeko ili voda mogu doći i iz drugih izvora. Ako se to radi postepeno, dojenče će moći sasvim dobro pijuckati iz čaše kada bude imalo 8 do 10 mjeseci i može samo ostaviti bočicu. Mnoge majke insistiraju na tome da preko noći hrane dojenče iz bočice, misleći da samo tada dojenčea dobija dovoljnu količinu hrane. To nije dobra praksa, a produženo hranjenje bočicom 34 Pedijatrija u homeopatiji – novi pristup 3 PSIHA DJETETA – HOMEOPATSKI PRISTUP Da bismo došli do lijeka, moramo imati u vidu 3 aspekta: 1. Društvenost 2. Aktivnost 3. Destruktivnost Ova tri činilaca čine OSU Društvenost – Aktivnost – Destruktivnost. Kada tome dodamo + Opšte mentalne karakteristike kao što su: Grubost, Prkos, Diktator, Nestašluk, Osjetljiv na prijekore, Prerano sazrio, Stidljiv, Marljiv, Lijen itd.... + Toplota i Žeđ + Fizičku konstituciju (Debeo ili Mršav) + Mijazam, možemo se nadati da ćemo pronaći SIMILLIMUM Društvenost Prilaženje / Povučenost Prilaženje / Povučenost se odnosi na inicijalnu reakciju djeteta na novu situaciju ili na nove nadražaje. Važno je na koji način dijete reaguje na nova iskustva, kao što su, na primjer, susret s novom osobom (gost, liječnik, stranac), isprobavanje nove hrane, ili kada se nalazi u neuobičajenoj situaciji (zdravstvena ustanova, škola itd.). Posmatrajte koliko napora dijete ulaže da bi prihvatilo ili da bi se prilagodilo promjenama u okruženju ili novom načinu života. Neka djeca s lakoćom prihvataju nove uslove, potrebno im je veoma malo vremena da se 3 Psiha djece – homeopatski pristup 35 priključe novoj grupi drugara, dok neka druga mogu dugo posmatrati novonastale okolnosti prije nego što sami uđu u njih, a neka i ostanu samo posmatrači. Djeca koja prilaze „bacaju se naglavačke“ u novu situaciju, dok se povučena drže po strani uz oprez, sve dok im ne postane ugodno. Posmatranje međusobnog odnosa između majke i djeteta, između djeteta i terapeuta (Vas), između djeteta i nepoznatog čovjeka, djeteta i novog nadražaja pomoći će vam da utvrdite koliko je dijete društveno. Prilaženje Ključne riječi za dijete koje je pristupno su: „neinhibirano“ „ekstrovertno“ „relaksirano“. Kad god je tu novi podražaj, dijete koje prilazi reaguje pozitivno na taj podražaj, nema inhibicije i veoma lako se prilagođava novom podražaju ili okruženju. Dojenčad koja prilaze To su mirna, vesela i relaksirana dojenčad. Kada se nalaze u ordinaciji, biće veseli i osmjehivaće vam se. Ako im mahnete, pozitivno će odgovoriti tako što će se osmjehnuti. Ako pokušate da ih dodirnete, one će se igrati sa vama. Pratiće pokrete vaših očiju i bez ikakvih problema dozvoliće da se bavite njima. Kada gost dođe u kuću i pokuša se igrati s dojenčetom, ono spremno uzvraća. Takva dojenčad se na društvenim skupovima osjećaju dobro. Oni se mogu bez problema ostaviti s dadiljama. Ako im pokažemo igračku, posegnuće za njom i biće radoznali da saznaju što više o njoj. Veoma su prijateljski raspoloženi i druže se sa svima, čak i sa nepoznatim osobama. Svi vole da drže takvu dojenčad i igraju se s njima. Mala i predškolska djeca koja prilaze Mala i predškolska djeca radosno ulaze u vašu ordinaciju. Ući će i prije svojih roditelja. Po ulasku će vas pozdraviti, pričati s vama i biti prijateljski raspoloženi. Biće im prijatno i neće imati nikakvih inhibicija. Dodirivaće razne predmete koje držite na stolu. Dozvoliće vam da ih pregledate, i moći ćete vidjeti grlo ove djece, a da ne upotrebljavate lampicu i špatulu. Oni će široko otvoriti svoja usta kada ih zamolite da to urade. Oni se raduju vožnji školskim autobusom. Djeca školskog uzrasta koja prilaze Djeca školskog uzrasta takođe će se radovati dolasku kod vas, a u većini slučajeva doći će sama i izložiti svoj problem. Veoma se slikovito izražavaju. Pitaće vas mnogo pitanja i neće se ustručavati da pričaju i da se šale s vama. Lako pronalaze prijatelje i imaju ih dosta. Kada se vrate iz škole, telefoniraju i razgovaraju s prijateljima. Vole ići na piknike, izlaske i posjete, i društveno su veoma aktivna. 36 Pedijatrija u homeopatiji – novi pristup Povučenost Ključne riječi za povučenu djecu su: „Inhibiranost“, „Introvertnost“, „Mrzovoljnost“, „Povlačenje“. Kad god naiđu na novi podsticaj, povučena djeca osjećaju inhibicije iznutra, odgovor na podsticaj je negativan i oni se povlače, zatvaraju u ljušturu i štite sebe. Njima je potrebno više vremena da se prilagode novim podsticajima ili novom okruženju. Povučena dojenčad Povučena dojenčad će plakati mnogo prije nego što im terapeut priđe. Vikaće i vrištaće i neće vam dozvoliti da ih pregledate. Vi i roditelji moraćete uložiti mnogo napora da biste ih pregledali. Svaki put kad počnete govoriti, počeće plakati i vrištati. Majka kaže da ne može odmah uvesti novu hranu kad dojenče prestaje sisati. Pravi je poduhvat nahraniti takvo dojenče u doba prestanka dojenja. Kada gosti pokažu želju da se igraju s njom, ona počinje plakati. Ne voli skupove i kada ihu okviru porodice ponesu na neki skup plače i vrišti. Koju god novu igračku da dobiju, neće je odmah dodirnuti niti će se njome odmah igrati. Ako idu na odmor, neće im biti udobno u hotelskoj sobi (novo okruženje). Povučena mala i predškolska djeca Kako dojenče raste, ono se uči prilagođavati situaciji. Ali ipak se osobina povučenosti može vidjeti. Neće vrištati kada idu kod terapeuta, ali neće se pozdraviti kada uđu u ordinaciju ili kada izlaze. Neće biti komunikativni. Izbjegavaće pogled oči u oči. Svaka promjena u njihovoj rutini biće praćena poteškoćama. Neće vam dozvoliti da istražujete. Biće vam potrebno mnogo uvjeravanja i obigravanja oko njih dok vam ne dozvole da ih pregledate. Ta djeca će dosta plakati kada ih date u obdanište. Ne vole ići u obdanište. Povučena školska djeca Ova se djeca ne miješaju lako sa drugom djecom. Odbiće da se voze školskim autobusom i insistiraće da ih roditelji voze u obdanište. U školi ostaju otuđeni i ne miješaju se s drugom djecom. Imaće malo bliskih prijatelja. Željeće stalno da nose istu školsku torbu, istu kutiju za pribor, a ukoliko iz nekog razloga to nije moguće, odbiće da idu u školu. Školska djeca uče da se socijalizuju i uče o normama ponašanja u društvu tako da će vas pozdraviti kada uđu u ordinaciju, ali veoma tihim glasom. Oni su svjesni sebe. Dozvoliće vam da ih pregledate, ali će sve vrijeme držati mamu za ruku. Oni neće izraziti svoje probleme. Lako se zbune i postide. Samostalne aktivnosti kao što su čitanje, gledanje filmova, slušanje muzike, vole više od igranja s drugom djecom. Neće lako stupati u kontakte s drugom djecom ili odraslima, i uvijek će izbjegavati situacije u kojima treba kontaktirati s grupom ljudi. Izbjegavaju da idu na žurke, društvena okupljanja, svadbe, i uvijek će nalaziti opravdanje (uglavnom kako moraju da uče) za nedolaženje. 3 Psiha djece – homeopatski pristup Odrednice Prilaženje / Povučenost kod djece Prilazi (ekstrovertno) Psiha ¾ Dojenčad koja se vole da igrati novim igračkama – radoznala su da ih istraže. ¾ Dojenčad koja se osmjehuju novim licima. ¾ Dojenčad koja će prići nepoznatoj osobi. ¾ Dojenčad koja će vam dozvoliti da ih pregledate. ¾ Dijete koje vas pozdravlja kad dođe i ode s klinike. ¾ Dijete koje voli da je u društvu. ¾ Dijete koje više voli da se igra s drugima nego samo. ¾ Dijete koje se lako sprijatelji. ¾ Dijete koje je društveno. ¾ Dijete koje je prijateljski nastrojeno prema nepoznatim osobama. Fizička razina ¾ Puls nije povećan. ¾ Širina zjenica nije uvećana. ¾ Mišići nisu napeti. Povučeno (Introvertno) Psiha ¾ Dojenčad se sporije prilagođavaju promjenama. ¾ Dojenčad izbjegavaju kontakt očima s nepoznatim osobama. ¾ Dojenčad koja se ne miješaju s drugom dojenčadi. ¾ Dojenčad plaču i opiru se pregledu. ¾ Djeca koja se ne pozdravljaju kada dođu i odu. ¾ Djeca koja su stidljiva. ¾ Djeca kojoj treba dosta vremena da se naviknu na nepoznate osobe. Fizička razina ¾ Povišen puls. ¾ Proširene zjenice. ¾ Pojačana mišićna tenzija. 37
© Copyright 2024 Paperzz
