H ΠΕΤΡΑ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ Ερμηνευτική προσέγγιση του εισαγωγικού

H ΠΕΤΡΑ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ
Αγία Αικατερίνη της Πέτρας, Λίμνη Ματζόρε
Ερμηνευτική προσέγγιση του εισαγωγικού κειμένου από το βιβλίο της ΈκθεσηςΈκφρασης της Α΄ Λυκείου.
Ταυτότητα
Τίτλος: Από τον σουρεαλισμό στην πραγματικότητα. Ένα παιχνίδι με λέξεις, εικόνες,
μουσική, ιδέες και πoλλή φαντασία.
Δημιουργός: ΛΟΓΑΡΑ ΕΛΕΝΗ
Γνωστικό αντικείμενο: N.E. Γλώσσα και Λογοτεχνία
Τάξη: A΄ Λυκείου
Διδακτική ενότητα: Προλογικά: τα όρια της λέξης
Κείμενο: H πέτρα στη λίμνη, Τζιάνι Ροντάρι ,Γραμματική της φαντασίας.
Προβλεπόμενος χρόνος:7-8 ώρες.
Ομάδες εργασίας: 4 (με διακριτές αλλά και κοινές δραστηριότητες)
Εργαλεία: Σύνδεση διαδικτύου ,φυλλομετρητής, επεξεργαστής κειμένου, λογισμικό
παρουσίασης, ιστολόγιο τάξης.
Έντυπο υλικό: Έκθεση- Έκφραση Α΄ Λυκείου , Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου, Ιστορία της Ν.
Ελληνικής λογοτεχνίας, φωτοτυπίες με το άρθρο του Φίλιππου Νικολόπουλου «Το
Μήνυμα της Ανατρεπτικής Λογοτεχνίας» από το περιοδικό ‘Πολίτες’.
Εμπλεκόμενα αντικείμενα: φιλοσοφία, ιστορία, μουσική.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ (στόχοι και σκεπτικό)
Οι μαθητές μέσα από τη γνωριμία τους με την εποχή, τη ζωή και το έργο των
πνευματικών δημιουργών που αναφέρονται στο κείμενο, θα ανακαλύψουν (J.
Bruner ανακαλυπτική μάθηση) τις απόψεις του ανθρώπου-λογοτέχνη Τζιάνι Ροντάρι
για την τέχνη (ποίηση, πεζογραφία, μουσική), τη φιλοσοφία, καθώς επίσης θα
συναντηθούν με την πολιτική του ιδεολογία αλλά και τις παιδαγωγικές του
αντιλήψεις, βιώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το γεγονός ότι η λογοτεχνία αποτελεί
τόπο συνάντησης και συνομιλίας συγγραφέα – αναγνώστη και των ιδιαίτερων
ιστορικο-πολιτισμικών τους αναφορών.
Στόχος επίσης της εργασίας αυτής είναι να διαπιστώσουν οι μαθητές ότι η
επεξεργασία λογοτεχνικών κειμένων δεν αποτελεί καταναγκαστικό έργο χωρίς
καμία έμπρακτη ωφέλεια αλλά αντιθέτως αποτελεί μέσο για την καλλιέργεια του
ήθους τους, των αξιών τους, της αισθητικής τους αντίληψης, της ευαισθησίας τους
αλλά και μέσο για την απόκτηση γνώσεων για τον άνθρωπο και τον κόσμο, με έναν
ιδιαίτερο τρόπο που μόνον η λογοτεχνία μπορεί να προσφέρει.
Στη διαπίστωση αυτή οι μαθητές θα οδηγηθούν με πολύ ευχάριστο τρόπο εξαιτίας
της αριστοτεχνικής χρήσης της φαντασίας εκ μέρους του συγγραφέα, η οποία
άλλωστε αποτελεί γι’ αυτόν βασικό παιδαγωγικό μέσο∙ ‘όχι για να συγκαλύψει ή να
γλυκάνει αλλά για να διδάξει μέσω αυτής στα παιδιά την αλήθεια για την
πραγματικότητα’1. Μία πραγματικότητα ‘στην οποία’, όπως χαρακτηριστικά
αναφέρει ο ίδιος, ‘μπορείς να μπεις από την κεντρική πόρτα αλλά και να χωθείςείναι πιο διασκεδαστικό- από ένα παραθυράκι’.
Μπαίνοντας κι εμείς από αυτό το παραθυράκι που τόσο θελκτικά μας ανοίγει ο
συγγραφέας θα ξεκινήσουμε ένα διερευνητικό ταξίδι του κόσμου στον οποίο μας
βάζει ο ίδιος δια μέσου όσων αναφέρει αλλά και διαβάζοντας πίσω από αυτά. Το
ταξίδι αυτό στοχεύει στο να οδηγήσει τους μαθητές επαγωγικά στην οικοδόμηση
(εποικοδομισμός- Piaget) νέας γνώσης αλλά και στην απόκτηση νέας δεξιότητας∙ το
πρώτο όσον αφορά στη λογοτεχνία, ότι δηλ. είναι κάτι ζωντανό που τους αφορά και
όχι κάτι απόμακρο ή ανεπίκαιρο και το δεύτερο, όσον αφορά στη γλώσσα να
αποκτήσουν ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων και προβληματισμού και να εξασκηθούνσύμφωνα άλλωστε με τις απαιτήσεις του ΑΠΣ-στο να κατανοούν, να κρίνουν και να
παράγουν κείμενα γραπτά, προφορικά (κλασικός γραμματισμός) ή πολυτροπικά
(νέος γραμματισμός) να συλλαμβάνουν γρήγορα το θεματικό κέντρο ενός κειμένου
και να αποδίδουν με συντομία και ουσιωδώς το νόημά του.
Επίσης η μελέτη των κειμένων θα αλληλοδιαπλέκεται, όπως απαιτεί το ΑΠΣ και δεν
θα ακολουθεί την ανεξάρτητη και αποκομμένη εστίαση στο καθένα από αυτά.
Δυνατότητα επέκτασης του σεναρίου
Το σενάριο αυτό προσφέρεται επίσης για τη διδασκαλία των κειμενικών ειδών και
κειμενικών τύπων και για αυτόν τον λόγο μπορεί να επεκταθεί κατά ένα τετράωρο,
ώστε να εξοικειωθούν οι μαθητές με τα βασικά χαρ/κά τους: θα συναντήσουν πολλά
είδη κειμένων κατά την περιήγησή τους στις ιστοσελίδες που παραπέμπονται, όπως
άρθρα, βιβλιοπαρουσιάσεις, βιβλιοκριτικές, επιστολές, δοκίμια, αλλά και πολλούς
κειμενικούς τύπους καθώς ο συγγραφέας εναλλάσσει αριστοτεχνικά την περιγραφή
με την αφήγηση, την εξήγηση αλλά και την επιχειρηματολογία στο κείμενο που
εξετάζουμε. Η εργασία αυτή προσφέρεται επίσης για να κατανοήσουν οι μαθητές
τον ρόλο της πολυτροπικότητας στο νόημα ενός κειμένου.
1
Αιμιλία Πανταζή: ‘ Από ποιο ύψος θα κοιτάξεις τον κόσμο’, Περιοδικό Storie Umane.
ΣΤΟΧΟΙ
Γνωστικοί-μαθησιακοί
1) Οι μαθητές θα πάρουν μία πρώτη γεύση από τα βασικά ερωτήματα που εξετάζει
η σύγχρονη θεωρία της λογοτεχνίας, όπως:
●Ποιά είναι η σχέση του συγγραφέα με το λογοτεχνικό κείμενο.
●Ποιά η σχέση του κειμένου με το ιστορικο- πολιτισμικό πλαίσιο εντός του
οποίου δημιουργείται.
●Ποιά η σχέση του αναγνώστη με το λογοτεχνικό κείμενο.
2) Θα γνωριστούν με τα λογοτεχνικά-ιδεολογικά ρεύματα στην Ευρώπη στα μέσα
του 19ου αι. και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αι., ιδιαιτέρως σε Γαλλία και Ιταλία
καθώς επίσης με μουσικές τάσεις και δημιουργίες της εποχής.
2) Θα θυμηθούν την ιδιαίτερη ιστορικοπολιτική συγκυρία στην Ευρώπη του
μεσοπολέμου.
3) Γνωριμία με βασικές φιλοσοφικές τάσεις της εποχής του συγγραφέα αλλά και
παλαιότερων.
4) Γνωριμία με θεματική ποικιλία κειμένων που θίγουν ουσιώδεις τομείς του
επιστητού και εξοικείωση με τη γρήγορη και συγκριτική μελέτη και κατανόησή τους.
Παιδαγωγικοί-τεχνολογικοί
•Οι μαθητές μέσα από την μελέτη ενός εντυπωσιακά πλούσιου σε καλλιτεχνικές
αναφορές κειμένου θα ανακαλύψουν τη διαλεκτική σχέση που υπάρχει μεταξύ
λέξης, εικόνας, ήχου, μνήμης και φαντασίας και αυτό θα επιτευχθεί με πολύ
ευχάριστο, όπως ήδη είπαμε, τρόπο, επειδή ο συγγραφέας διαθέτει-εκτός των
άλλων- ένα πολύ λεπτό και ευφυές χιούμορ.
•Μέσα από την ενασχόλησή τους με πρωτοποριακά έργα τέχνης(όλοι οι
αναφερόμενοι δημιουργοί στο κείμενο του Ροντάρι είναι πρωτοποριακοί στην τέχνη
τους), θα καλλιεργήσουν την αισθητική τους αντίληψη, θα οξυνθεί η διάνοιά τους
και θα πυροδοτηθεί η φαντασία τους.
•Μέσα από τη γνωριμία με τη ζωή των δημιουργών αυτών θα προβληματιστούν
επάνω στο ζήτημα της κοινωνικής ευαισθητοποίησης, του δημοκρατικού πολιτικού
ιδεώδους(οι περισσότεροι εξ αυτών είναι αγωνιζόμενοι κατά του φασισμού και
ακολουθούν τη στρατευμένη τέχνη) αλλά και των πνευματικών ανησυχιών και
ηθικών αναζητήσεων(συζητήσεις των δύο φίλων για τον Καντ και Ντοστογιέφσκι).
• Μέσω των σουρεαλιστικών γυμνασμάτων, τα οποία συχνά παρεμβάλλει ο
συγγραφέας στην αφήγησή του διαπλέκοντας αριστοτεχνικά την πραγματικότητα με
τη λογική υπέρβασή της, οι μαθητές θα προσεγγίσουν το κείμενο με τη διάθεση που
ταιριάζει μάλλον στο παιχνίδι και όχι με αυτήν που συνήθως αναπτύσσουν απέναντι
σε μια παραδοσιακή διδασκαλία κι έτσι με απελευθερωμένες τις δυνατότητες και τη
φαντασία τους ευκολότερα θα νιώσουν ποιος είναι τελικά ο ρόλος της τέχνης στη
ζωή μας και θα την αγαπήσουν, θα προβληματιστούν αυθόρμητα και ευχάριστα
επάνω σε τομείς του επιστητού, με πολλούς από τους οποίους πιθανόν θα βρεθούν
πρώτη φορά σε επαφή, θα προσπαθήσουν να εφαρμόσουν τους κανόνες της
συνεργατικής μεθόδου εντός της ομάδας αλλά και δι-ομαδικά, θα εξοικειωθούν με
την ερευνητική μέθοδο και θα διαπιστώσουν στην πράξη τη χρησιμότητά της και
ευελπιστούμε μέσω όλων αυτών να καλλιεργηθεί η φιλαναγνωσία τους.
▪ Θα αναπτύξουν δεξιότητες:
1) στην άντληση πληροφοριών από το διαδίκτυο, η οποία θα είναι εν μέρει
ελεύθερη, ώστε να λειτουργήσουν κριτικά στην ανάγνωση των πηγών τους (κριτικός
γραμματισμός) και εν μέρει καθοδηγούμενη, εφόσον θα είναι προκαθορισμένη.
2)στη χρήση κειμενογράφου.
3) στη χρήση λογισμικού παρουσίασης.
4) στη δημιουργία και χρήση ιστολογίου.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ορμώμενη από τις οδηγίες του επιμορφωτικού υλικού που μας δόθηκε, σύμφωνα
με τις οποίες δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε το μάθημα με τη λογική της
διεκπεραίωσης της διδακτέας ύλης αλλά να ακολουθούμε ένα μονοπάτι
δημιουργικής ανάγνωσής της, από το ΑΠΣ , σύμφωνα με το οποίο παρέχεται στον
διδάσκοντα η ελευθερία να υιοθετήσει οποιαδήποτε πρακτική που θα οδηγούσε
στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας των μαθητών αλλά και από τον ενθουσιασμό
που έδειξαν οι μαθητές, όταν τους ζητήθηκε να προχωρήσουν στη δημιουργία των
δικών τους σουρεαλιστικών γυμνασμάτων κατά τη διδασκαλία του συγκεκριμένου
κειμένου σε παρελθόντα έτη, προχώρησα στην περαιτέρω αξιοποίησή του,
θεωρώντας ότι ανταποκρίνεται στη ραχοκοκαλιά των απαιτήσεων του ΑΠΣ, γεγονός
που αποτελεί και τον λόγο για τον οποίον έχει και τη συγκεκριμένη θέση στο βιβλίο.
ΤΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Μαθητές: ομαδοσυνεργατικά και δι-ομαδικά. Κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη
διαλόγου μεταξύ των ομάδων.
Διδάσκων: Ο ρόλος του είναι ενεργός και απαραίτητος για να δίνει στους μαθητές
την κατάλληλη γνωστική στήριξη και να επαναφέρει προς τον στόχο της την εργασία,
όταν η τελευταία παρεκκλίνει της πορείας της. Τον συνεκτικό ιστό της όλης
διαδικασίας θα πρέπει να αποτελεί η εξαγωγή των συμπερασμάτων στα οποία ο
διδάσκων επιθυμεί να οδηγηθούν οι μαθητές του.
ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Εκτός εργαστηρίου
▪ Την πρώτη διδακτική ώρα ο διδάσκων διαβάζει το κείμενο, αφού προηγουμένως
ενημερώσει τους μαθητές να έχουν την προσοχή τους τεταμένη και να κρατούν,
όσοι μπορούν, σημειώσεις ανά παράγραφο (λέξεις κλειδιά) για να είναι όσο το
δυνατόν πιο έτοιμοι να αποδώσουν προφορικά το νόημα του κειμένου που θα τους
ζητηθεί μετά το πέρας της ανάγνωσης.
Στο εργαστήριο
Οι μαθητές μόλις καθίσουν μπροστά στους υπολογιστές τους, με την είσοδό τους
στο εργαστήριο, θα βρουν στην επιφάνεια εργασίας τους ένα φάκελο για την κάθε
ομάδα που θα έχει μέσα 4 υποφακέλους:
®Έναν υποφάκελο με τα δύο φύλλα εργασίας: Το ένα το διακριτό και το 5ο το κοινό.
®Έναν υποφάκελο με το όνομα excel-χρονογραμμή.
®Έναν υποφάκελο με το όνομα ‘Εικόνες’ όπου θα αντλήσουν τις εικόνες για τη
χρονογραμμή που θα φτιάξουν.
®Έναν υποφάκελο με το όνομα Φύλλο Αξιολόγησης.
2η διδακτική ώρα
Ζητείται από όλους τους μαθητές να καταγράψουν -σε ένα φύλλο χαρτί- τα ονόματα
των τοποθεσιών, των κτισμάτων, αλλά και των λογοτεχνών, φιλοσόφων, μουσικών,
παιδαγωγών που αναφέρονται στο κείμενο.
▪ Ακολουθεί ο χωρισμός σε ομάδες κάθε μία εκ των οποίων θα αναλάβει την έρευνα
των απόψεων που εκτίθενται στο κείμενο, για τη φιλοσοφία(1η), την ποίηση(2η), την
πεζογραφία(3η) και την μουσική(4η).
Η πρώτη ομάδα θα αναλάβει τον Καντ και τον Ντοστογέφσκυ. Για να εργαστεί θα
χωριστεί σε δύο υποομάδες και θα χρειαστεί δύο υπολογιστές.
Η δεύτερη ομάδα θα αναλάβει τον Προυστ και τον Βιτγκενστάιν και εδώ επίσης θα
χρειαστούν δύο υπολογιστές στους οποίους θα εργαστούν ανά τρεις.
Η τρίτη ομάδα θα αναλάβει την ποίηση (Λωτρεαμόν (Ducasse Isidor), Πωλ Βαλερύ,
Ευγένιος Μοντάλε, Αλφόνσο Γκάτο). Εδώ χρειάζονται τρεις υπολογιστές στους
οποίους οι μαθητές θα εργαστούν ανά δύο (Μοντάλε και Γκάτο θα ερευνηθούν
μαζί).
Η τέταρτη ομάδα θα αναλάβει την μουσική (Λουίτζι Νόνο, Λουτσιάνο Μπέριο,
Μπρούνο Μαντέρνα, Στοκχάουζεν) και εδώ θα χωριστούν επίσης σε τρεις
υποομάδες και θα χρειαστούν τρεις υπολογιστές.
Ακολουθεί ενημέρωση των ομάδων για τον τρόπο εργασίας τους: για το υλικό που
θα βρουν στους φακέλους με το όνομα της ομάδας τους, για τον τρόπο
συμπλήρωσης και αποθήκευσής του.
3η , 4η και 5η διδακτική ώρα
▪ Αρχίζει η έρευνα της κάθε ομάδας στο αντικείμενό της: οι μαθητές θα
επισκεφθούν τις διευθύνσεις που θα βρουν σημειωμένες στα φύλλα εργασίας τουςθα επιλέξουν μέσα από την ποικιλία που τους δίνεται-, θα μελετήσουν το υλικό τους
και θα απαντήσουν στις ερωτήσεις που θα βρουν2 εκεί. Οι ερωτήσεις που δίνονται
αποτελούν βασικό αναγνωστικό εργαλείο για τις πηγές που: α. διευκολύνει την
προσληπτική ικανότητα των μαθητών ή β. ενεργοποιεί την κριτική τους διάθεση
έναντι των πηγών.
Οι απαντήσεις θα σημειώνονται επάνω στα φύλλα εργασίας κάτω από τις ερωτήσεις
και θα αποθηκεύονται-ανά ομάδα- στους φακέλους που θα έχουν ετοιμαστεί από
τον διδάσκοντα και τους οποίους, όπως ήδη αναφέρθηκε, οι μαθητές θα τους βρουν
στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή τους.
Κατόπιν, τα βασικά σημεία αυτών θα αναρτηθούν- υπό την μορφή της
χρονογραμμής- στην ιστοσελίδα της τάξης και θα ακολουθήσει συζήτηση κατά την
οποία η κάθε ομάδα, με τη βοήθεια πάντα του διδάσκοντος, θα ενημερώσει
περαιτέρω τις άλλες ομάδες για το αντικείμενο της ιδιαίτερης έρευνάς της ή θα
απαντήσει σε ερωτήματα που τυχόν θα προκύψουν σχετικά με αυτό. Η χρονική
διάρκεια της έρευνας και παρουσίασης των εργασιών εξαρτάται από το επίπεδο
και την ταχύτητα που εργάζονται τα παιδιά αλλά πρέπει να καταλάβει έως τρεις
ώρες.
6η διδακτική ώρα
▪ Φτάνουμε στην 6η λοιπόν διδακτική ώρα, όπου όλες οι ομάδες θα λάβουν το ίδιο
5ο και κοινό φύλλο εργασίας. Εδώ όλοι μαζί θα μελετήσουν τα χαρακτηριστικά του
σουρεαλιστικού κινήματος, θα διαβάσουν αντίστοιχα ποιήματα και θα δουν
ανάλογους ζωγραφικούς πίνακες, ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα και για τις
δικές τους σουρεαλιστικές δημιουργίες. Ακολούθως θα επισκεφτούν ιστοσελίδες απ’
2
Ο αριθμός των πηγών που θα λάβουν τα παιδιά θα είναι ευθέως ανάλογος με τον πλούτο του θέματος που θα έχουν
αναλάβει ως ομάδα να ερευνήσουν. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να εξαντλήσουν όλες τις πηγές που θα τους
δοθούν. Θα ήταν καλό βέβαια να περιηγηθούν σε αυτές για να λάβουν μία κάπως σφαιρική εικόνα του θέματος αλλά
και για να ασκηθούν στην κριτική ανάγνωσή τους.
όπου θα πληροφορηθούν τα απαραίτητα για τη ζωή, την ιδεολογία, τους
οραματισμούς και τους στόχους που θέτει στο έργο του ο Τζιάνι Ροντάρι.
Κατόπιν θα αναζητήσουν τα κοινά σημεία από τη ζωή, το έργο (λογοτεχνικά
ρεύματα, τεχνοτροπίες) και την ιδεολογία-πολιτική τοποθέτηση των ανθρώπων του
πνεύματος που αναφέρονται στο κείμενο καθώς και τη σχέση που έχουν με τα
αντίστοιχα του Τζιάνι Ροντάρι. Έτσι θα καταλάβουν γιατί επιλέχθηκαν αυτοί από τον
συγγραφέα και τι ακριβώς σημαίνει αυτό για το δικό του προφίλ ως ανθρώπου και
λογοτέχνη. Επίσης θα διαπιστώσουν το πώς σχετίζεται η ιστορική περίοδος, στην
οποία δημιουργήθηκε το έργο, με τις πολιτικές αντιλήψεις που διατυπώνονται σε
αυτό και με τα λογοτεχνικά ρεύματα από τα οποία επηρεάζεται.
Ο φωτισμός του κειμένου θα πλαισιωθεί υποβοηθητικά και ευχάριστα από την
ηλεκτρονική περιήγησή τους στις τοποθεσίες και τα κτίσματα που αναφέρονται σε
αυτό, υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκ των υστέρων από τους μαθητές για τη
σύνθεση του τελικού προϊόντος αυτής της ερευνητικής προσπάθειας.
Η ολοκλήρωση του 5ου φύλλου εργασίας θα γίνει την έβδομη διδακτική ώρα με την
ανάρτηση των 5 σουρεαλιστικών γυμνασμάτων των ομάδων στο ιστολόγιο της
τάξης καθώς και του πίνακα ολοκληρωμένου με όλους τους δημιουργούς .
ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ
Από όλα τα ερευνητικά αντικείμενα θα επιλεγεί το πιο χρήσιμο υλικό σε εικόνα,
κείμενο ή ήχο και θα δημιουργηθεί μία παρουσίαση του κειμένου του Τζ. Ροντάρι,
των ποικίλων θεματικών αναφορών του και του στόχου του, το οποίο θα κυμαίνεται
μεταξύ ενός είδους σύντομης αναδιήγησής του και κριτικής αποτίμησης που θα
συνοδεύεται από ποικίλο υλικό (ήχο, εικόνα).
Μπορεί όμως να πάρει και διαφορετική μορφή. Το κείμενο είναι τόσο πλούσιο και
το υλικό επίσης, οπότε η φαντασία τους μπορεί να ακολουθήσει και πολύ
διαφορετικές διαδρομές. Μπορεί για παράδειγμα να ηχογραφήσουν σημεία του
κειμένου (ενδείκνυται η περιγραφή της διαδρομής της πέτρας που πέφτει στη λίμνη,
η υπερρεαλιστική αφήγηση για το μουσικό σπίτι και μετέπειτα μουσικό χωριό αλλά
και το σουρεαλιστικό γύμνασμα με τους ‘πεντακόσιους εφοπλιστές που τραγουδούν
ρομαντικές άριες’, ‘εικόνα’ που πράγματι ‘δεν είναι για πέταμα’)με τη φωνή ενός
συμμαθητή τους που διαβάζει ωραία, αφήγηση η οποία θα επενδυθεί με μουσική
από Νόνο, Μπέριο ή Στοκχάουζεν και θα πλαισιωθεί από τους τόπους που αναφέρει
ο συγγραφέας και δικά τους σχόλια ή συναισθήματα ή όποιες άλλες παρεμβάσεις
επιλέξουν οι μαθητές.
Η εργασία αυτή που θα ακολουθείται από τα πέντε σουρεαλιστικά γυμνάσματα θα
αναρτηθεί με τη σειρά της (θα υπάρχει ήδη εκεί η χρονογραμμή) στο ιστολόγιο της
τάξης την 8η διδακτική ώρα ή θα ανατεθεί στους μαθητές να την ολοκληρώσουν
στο σπίτι, οπότε δεν θα επιμηκυνθεί επιπλέον το σενάριο και την ώρα αυτή θα
συμπληρωθεί το φύλλο αξιολόγησης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
▪ Λεξικό της Φιλοσοφίας, Θ. Πελεγρίνη, Ελληνικά Γράμματα.
▪ Οι πέντε εποχές της Φιλοσοφίας, Θ. Πελεγρίνη, Ελληνικά Γράμματα.
▪ Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία (1789-1945), Ι. Σ. Κολλιόπουλος, εκδ. Βάνιας,
Θεσσαλονίκη 2001
▪ Περιοδικό ‘Πολίτες’, Τεύχος 39,Ιούνιος 2012, σελ.68-69.
▪ Στοιχεία Θεωρίας της Λογοτεχνίας, σελ.15-19, από βιβλίο του καθηγητή για
Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
▪ (PDF) Ιμπρεσιονισμός από lyk-mous-laris.lar.sch.gr/arxeia/music/impression.pdf
▪ Ορφισμός (Θρησκεία) από Βικιπαίδεια
▪ Ορφισμός (Τέχνη) από Βικιπαίδεια
▪ Μοντερνισμός, Π. Τζώνος, Διάλεξη που δόθηκε στο Μακεδονικό Μουσείο
Σύγχρονης Τέχνης, από users.auth.gr/~tzonos/lectures/monternismos.pdf
▪ «Το Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μοντερνισμού» από
www.scribd.com/doc/108862498/Μοντερνισμός
▪ «Νεωτερικότητα_Μετανεωτερικότητα» από www.uth.gr/tovima/60/5.pdf
▪ «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ, ΠΟΙΗΣΗ, ΡΗΤΟΡΙΚΗ» από
www.krassanakis.gr/logotehnia.htm
▪ Φουτουρισμός – Κυβισμός – Νταντά της Μ. Μεταξά από ex-amaxis.gr/?p=2104
▪ Aluie Ferdinande: «Φιλοσοφία του σουρεαλισμού: Η αναμονή και η ερμηνεία των
σημείων» Από Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα→ Ν.Ε. Λογοτεχνία→ Ανθολογίες→
Βιβλιοθήκη λογοτεχνικών και κριτικών κειμένων→ Ευρετήριο μεταφρασμένων
κριτικών κειμένων
▪ «Τα μοτίβα στο έργο του Μ. Προυστ και του Σ. Μπωντλαίρ» σύμφωνα με τον W.
Benjamin από www.academia.edu/4196601/--W_Benjamin
▪ www.lit.auth.gr/sites/default/files/documents/gsg285-xrysanthopoulosmodernism.pdf
▪ «Μαρσέλ Προυστ, Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο. Προσεγγίσεις» από
www.academia.edu/4196623/--

Download Report