Ειδική γλωσσική διαταραχή

Ειδική γλωζζική διαηαρατή (ΕΓΔ) και μαθηζιακές δσζκολίες .
Ειζαγωγή
Ο όξνο Δηδηθή Γισζζηθή Γηαηαξαρή (ΔΓΓ) / Specific Language Impairment (SLI) ή αιιηώο
Δμειηθηηθή Γπζθαζία αλαθέξεηαη ζε κηα εμειηθηηθή δηαηαξαρή πνπ επεξεάδεη ηελ αλάπηπμε ηνπ
πξνθνξηθνύ ιόγνπ θαη ζπλνδεύεηαη κε ειιείκκαηα ζηελ έθθξαζε ή/ θαη ζηελ θαηαλόεζε ηνπ
ιόγνπ. Ιδηαίηεξα, ραξαθηεξίδεηε από θησρή αλάπηπμε ηνπ ιεμηινγίνπ θαη ειιηπή αλάπηπμε ηνπ
ζπληαθηηθνύ θαη ηεο γξακκαηηθήο. Δκθαλίδεηαη ζηα παηδηά από ηα πξώηα ζηάδηα θαηαθηήζεηο
ηεο γιώζζαο κε ηε κνξθή θαζπζηέξεζεο ή απόθιηζεο ζηε γισζζηθή αλάπηπμε.
Χαρακτηριστικά της ΕΓΔ
Τα παιδιά με ΕΓΔ παρουςιάηουν ςοβαρζσ δυςκολίεσ ςτθν εκφραςτικι ικανότθτα.
Δυςκολεφονται να μεταφζρουν αυτά που ςκζφτονται ςε λζξεισ. Παρουςιάηουν αργι ανάπτυξθ
του λόγου, μπορεί να μθν πουν καμία λζξθ μζχρι τθν θλικία των 2 ετών. Στθν θλικία των 3
ετών αρχίςουν να μιλοφν αλλά να μθν γίνονται κατανοθτά από τουσ άλλουσ. Απουςιάηει ο
αυκόρμθτοσ λόγοσ και αδυνατοφν να καταλάβουν ερωτιςεισ κακώσ και να δθμιουργιςουν
ερωτιματα. Δυςκολεφονται ςτθν χριςθ ςωςτών λζξεων μζςα ςε προτάςεισ .Ο λόγοσ τουσ ςτθν
θλικία των πζντε αντιςτοιχεί ςε παιδί θλικίασ 3 ετών. Αδυνατοφν να κλίνουν γραμματικά τισ
λζξεισ και να χρθςιμοποιοφν τουσ κατάλλθλουσ χρόνουσ. Αντιμετωπίηουν προβλιματα
μάκθςθσ και ανάγνωςθσ.
Τα παιδιά με ΕΓΔ δυςκολεφεται να εκφραςτοφν με τον λόγο, γι’ αυτό είτε ςιωποφν είτε μιλοφν
διςτακτικά. Ζχουν χαμθλι αυτοπεποίκθςθ και αποφεφγουν να κάνουν φιλίεσ.
Αιηιολογία
Γελ έρεη πξνζδηνξηζηεί αθξηβώο ε αηηηνινγία ή ε πξνέιεπζε ηεο ΔΓΓ. Σηηο αξρέο ηνπ 20 νπ
αηώλα ππνζηεξίρζεθε όηη ε ΔΓΓ κπνξεί λα νθείιεηαη ζε εγθεθαιηθή δηαηαξαρή. Τν παηδί έρεη
κηα δπζθνιία ζην κέξνο ηνπ αξηζηεξνύ εκηζθαηξίνπ ηνπ εγθεθάινπ ην νπνίν επεμεξγάδεηαη
γξήγνξα ηα αθνπζηηθά γεγνλόηα. Πξάγκα πνπ ζεκαίλεη όηη αλ θαη αθνύεη θαιά, δπζθνιεύεηαη
λα δηαθξίλεη γλσζηηθνύο ήρνπο θαη ηδηαίηεξα ηηο θαηαιήμεηο ησλ ιέμεσλ.
Άιια πηζαλά αίηηα είλαη:
 Γηαηαξαρή <<παξαγσγήο>>. Γπζθνιία δειαδή, κεηαηξνπήο ηεο βαζύηεξεο γλώζεο ζε
ιόγν
 Βιάβε ησλ εηδηθώλ γισζζνινγηθώλ κεραληζκώλ
 Έιιεηκκα ηεο ελλνηνινγηθήο αλάπηπμεο
 Με θπζηνινγηθέο ζηξαηεγηθέο κάζεζεο
 Πεξηνξηζκέλε ηαρύηεηα θαη ηθαλόηεηα επεμεξγαζίαο πιεξνθνξηώλ.
 Πξνβιήκαηα εγθπκνζύλεο
 Πξόσξνο ηνθεηόο
 Αζθπμία ηελ ώξα ηνπ ηνθεηνύ
 Χακειό θνηλσληθό-νηθνλνκηθό επίπεδν ηεο νηθνγέλεηαο
Σεκαληηθό ξόιν, έρεη θαλεί λα παίδεη θαη ε θιεξνλνκηθόηεηα. Έξεπλεο έρνπλ δείμεη όηη
είλαη θιεξνλνκηθή δηαηαξαρή, ζύκθσλα κε ηηο νπνίεο ην 40-70% ησλ παηδηώλ κε ΔΓΓ έρνπλ
ηνπιάρηζηνλ έλα ζπγγελή κε απηή ηελ δηαηαξαρή.
Άιιεο κειέηεο δείρλνπλ όηη θαη πεξηβαιινληηθνί παξάγνληεο κπνξνύλ λα ζπκβάινπλ ζηελ
εκθάληζε ηεο ΔΓΓ. Έξεπλεο έρνπλ δείμεη όηη ην θάπληζκα από ηελ κεηέξα θαηά ηελ δηάξθεηα
ηεο εγθπκνζύλεο παξνπζηάδνπλ πεξηζζόηεξα γλσζηηθά θαη ζπκπεξηθνξηζηηθά πξνβιήκαηα
ζε ζρέζε κε παηδηά πνπ νη κεηέξεο ηνπο δελ θάπληδαλ ζηελ εγθπκνζύλε.
Δςζκολίερ πος παποςζιάζοςν ηα παιδιά με ΕΓΔ ζηην πποζσολική και ζσολική ηλικία.
Με ηελ ρξήζε ηνπ πξνθνξηθνύ ιόγνπ επηθνηλσλνύκε κε ηνπο αλζξώπνπο γύξσ καο,
εθθξάδνπκε ηνλ ζπλαηζζεκαηηθό καο θόζκν, ηηο αλάγθεο καο θαη ηηο επηζπκίεο καο. Τν παηδί
εκπινπηίζεη βαζκηαία ην ιόγν κε ηελ ηθαλόηεηα ιεθηηθώλ θαη κε ιεθηηθώλ απνρξώζεσλ γηα
ζπλαηζζεκαηηθέο εθθξάζεηο, θνηλσληθή επαθή θαη έθθξαζε αλώηεξσλ πλεπκαηηθώλ
ιεηηνπξγηώλ, όπσο νη αθεξεκέλεο έλλνηεο.
Ο ιόγνο αλαπηπζεηαη ζε θάζε παηδί κε δηαθνξεηηθή ηαρύηεηα αιια ππάξρνπλ βαζηθνη
ζηαζκνη αλάπηπμεο πνπ ιεηηνπξγνύλ ελδεηθηηθά ζην θαηά πνζν ππάξρεη ππνςία ή βεβαηόηεηα
απνθιηζεο από ηε θπζηνινγηθή ηαρύηεηα.
Πποζσολική ηλικία
Τα αλαπηπμηαθά ζηάδηα ζηελ θαηάθηεζε ηεο γιώζζαο ηνπ παηδί είλαη ηα εμήο: Καηά ην
πξώην έηνο δσήο ην παηδί ρξεζηκνπνηεί θζόγγνπο(6 κελώλ), επαλαιακβαλόκελεο κηθξέο
ζπιιαβέο(πα-πα-πα), θαη κέρξη ην ηέινο ηνπ ιέεη ‘κακά’ , ‘κπακπά’ θαη θαηαλνεί ην λόεκα ηνπο.
Σηνπο 18 κήλεο κπνξεί λα θάλεη κνλνιεθηηθέο πξνηάζεηο θαη ην ιεμηιόγην ηνπ έρεη απμεζεί ζηηο 6
έσο 20 ιέμεηο. Σηελ ειηθία ησλ 2 εηώλ παξνπζηάδεη κηα ζεκαληηθή αύμεζε ηνπ ιεμηινγίνπ
ηνπ(200-250 ιέμεηο) θαη θηηάρλεη πξνηάζεηο κε δύν ή πεξηζζόηεξεο ιέμεηο. Σηα 3 έηε ην
ιεμηιόγην ηνπ έρεη απμεζεί ζεκαληηθά(800-1000 ιέμεηο) θαη έρεη βειηησζεί ε πξνθνξά θαη ε
ρξήζε απηνύ. Πιένλ ρξεζηκνπνηεί ζηνλ ιόγν ηνπ ην ξήκα εγώ, άξζξα θαη πιεζπληηθό αξηζκό
θαζώο έρεη θαη ηελ δπλαηόηεηα λα δεκηνπξγεί εξσηήκαηα. Σηα 4 έηε ην ιεμηιόγην ηνπ έρεη
θηάζεη ηηο 1500 ιέμεηο , ρξεζηκνπνηεί πεξίπινθεο πξνηάζεηο θαη πξνζπαζεί λα ζπκκεηέρεη ζηηο
ζπδεηήζεηο αιιά αθόκα έρεη ειιηπείο άξζξσζε .Σε απηή ηελ ειηθία αξρίδεη ε νκηιία λα απνθηά
θνηλσληθό ραξαθηήξα. Σηελ ειηθία ησλ 5 εηώλ θαηαιαβαίλεη πνιιέο έλλνηεο θαη ε ηθαλόηεηα ηνπ
ζηελ άξζξσζε είλαη πνιύ θαιύηεξε. Φηάλνληαο ζηελ ειηθία ησλ 6 εηώλ έρεη κηα άλεηε
παξαγσγή ιόγνπ.
Σηα παηδία κε ΔΓΓ όια απηά θαζπζηεξνύλ λα ζπκβνύλ. Μέρξη ηα 2 ηνπο ρξόληα κπνξεί λα
κελ κηινύλ θαζόινπ. Σηα 3 έηε κηιάλε αιιά δελ κπνξνύλ λα γίλνπλ θαηαλνεηά από ηνπο
άιινπο. Γπζθνιεύνληαη λα θάλνπλ εξσηήζεηο, λα δείμνπλ πσο ληώζνπλ θαη ηη ζέινπλ.
Πξνζπαζνύλ λα επηθνηλσλήζνπλ κε ρεηξνλνκίεο θαη δείρλνληαο κε ην δάρηπιν θάηη πνπ ζέινπλ.
Αξγόηεξα αλ θαη θαηαθηνύλ θάπνην ιεμηιόγην, δελ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ζσζηά ηηο
αλησλπκίεο, λα ζρεκαηίζνπλ ρξόλνπο ζηα ξήκαηα θαη θαηαιήμεηο ζε ξήκαηα θαη επίζεηα, θαη
εθθξάδνληαη κε ζύληνκεο πξνηάζεηο. Βηώλνπλ όκσο θαη άιιεο βαζύηεξεο δπζθνιίεο πνπ νη
γνλείο δελ ηηο αληηιακβάλνληαη ακέζσο.
Οη δπν θπξηόηεξεο είλαη όηη δελ θαηαιαβαίλνπλ όια όζα ιέκε θαη δελ απνκλεκνλεύνπλ θαιά
θαηλνύξγηεο ιέμεηο. Απηό έρεη σο απνηέιεζκα αξθεηέο θνξέο λα έρνπλ θαηαιάβεη ιαλζαζκέλα
θάηη πνπ ηνπ είπακε. Χξεηάδνληαη πεξηζζόηεξν ρξόλν γηα λα επεμεξγαζηνύλ ηη άθνπζαλ ,γη’ απηό
είλαη θαιύηεξα λα ηνπο κηιάκε πην αξγά.
Οη παξαπάλσ αδπλακίεο επεξεάδνπλ ηα παηδηά θαη ζηελ θνηλσληθόηεηα ηνπο. Γίλνληαη
επηζεηηθά ζε νκαδηθά παηρλίδηα θαη παξνπζηάδνπλ αλάξκνζηεο ζπκπεξηθνξέο ιόγν ειιείςεηο
θαηαλόεζεο ηνπ ηη ηνπ ιέκε θαη εθηειέζεηο πξνθνξηθώλ εληνιώλ.
Η νπνηαδήπνηε δπζθνιία ζηελ έθθξαζε επηζπκηώλ, ζπλαηζζεκάησλ πξνθαιεί ρακειή
απηνεθηίκεζε. Σεκαληηθό ξόιν γηα ηελ απηνεθηίκεζε θαη ηελ εηθόλα εαπηνύ ηνπ παηδηνύ παίδεη
ε δηάγλσζε ηεο δηαηαξαρήο. Τα παηδηά πξνζρνιηθήο ειηθίαο πνπ ε δηαηαξαρή ηνπο δελ έρεη
αθόκα δηαγλσζηεί έρνπλ πςειόηεξε απηνεθηίκεζε θαη θξίλνπλ ζεηηθά ηνπο εαπηνύο ηνπο
παξόιν ηα γισζζηθά ηνπο πξνβιήκαηα ζε αληίζεζε κε ηα παηδηά πνπ έρνπλ δηαγλσζηεί.
Η πξώηκε παξέκβαζε από εηδηθνύο βαζίδεηε ηόζν ζηελ αληηκεηώπηζε ησλ πξνβιεκάησλ
έθθξαζεο θαη θαηαλόεζεο όζν θαη ζηελ ςπρνινγηθή ζηήξημε ηνπ παηδηνύ. Αλ δελ
αληηκεησπηζηεί ζσζηά, επεξεάδεη αξλεηηθά ηε ζρνιηθή επίδνζε ηνπ παηδηνύ. Η αλεπάξθεηα
ιόγνπ ζπλερίδεηαη θαη ζηελ ζρνιηθή ειηθία δεκηνπξγώληαο καζεζηαθά πξνβιήκαηα.
Σσολική ηλικία
Αλ θαη ζε ζρέζε κε ηελ πξνζρνιηθή ειηθία, ηα παηδηά κε ΔΓΓ θαηέρνπλ πεξηζζόηεξν
ιεμηιόγην, πζηεξνύλ ζεκαληηθά ζε ζρέζε κε ηνπο ζπλνκειίθνπο ηνπο. Η δηαθνξά είλαη πην
εκθαλήο ζην ζρνιηθό πεξηβάιινλ όπνπ απαηηείηαη έληνλε επηθνηλσλία.
Σνβαξά πξνβιήκαηα θαίλεηε λα έρνπλ ζηελ εθκάζεζε ηεο αλάγλσζεο, ιόγν ηνπ όηη
δπζθνιεύνληαη λα θαηαιάβνπλ πώο έλα ζύκθσλν θαη έλα θσλήελ θάλνπλ κηα ζπιιαβή. Δπίζεο
παξνπζηάδνπλ πξνβιήκαηα ζηελ γξακκαηηθή θαη ην ζπληαθηηθό κηαο θαη δελ θαηαλννύλ ηνλ
ζρεκαηηζκό ησλ ξεκάησλ ζηνπο ρξόλνπο, ησλ επηζέησλ ζε γέλε θαη αξηζκνύο. Σηελ αξηζκεηηθή
ηθαλόηεηα ππεξηεξνύλ ζε ζρέζε κε ηελ γισζζηθή κηαο θαη ν ζηόρνο δελ απαηηεί ρξήζε ηεο
γιώζζαο.
Πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνπλ θαη ζηνπο παξαθάησ ηνκείο:
 Πξόζιεςε θαη θαηαγξαθή ηεο γιώζζαο, όπνπ ζαλ απνηέιεζκα έρεη θησρό ιεμηιόγην ηνπ
παηδηνύ.
 Απνκλεκόλεπζε θαη αλάθιεζε
 Καηαλόεζε ρσξνρξνληθώλ ελλνηώλ
 Δύξεζε θαη ρξήζε θαηάιιεισλ ιέμεσλ
 Αιιεινπρία
 Καηαλόεζε κέζεο θαη παζεηηθήο θσλήο
 Καηαλόεζε πξνηάζεσλ κε έκκεζα αληηθείκελα
 Καηαλόεζε κεηαθνξηθώλ ή αιιεγνξηθώλ ζρεκάησλ.
Η εθκάζεζε κηαο μέλεο γιώζζαο δεκηνπξγεί επηπξόζζεηα πξνβιήκαηα αθνύ δελ έρεη
δηακνξθσζεί πξώηα ε εθκάζεζε ηεο κεηξηθήο γιώζζαο. Πάλησο νη δπζθνιίεο ησλ παηδηώλ κε
ΔΓΓ θαη ησλ παηδηώλ κε θπζηνινγηθή αλάπηπμε ιόγνπ όζνλ αθνξά ηελ εθκάζεζε κηαο μέλεο
γιώζζαο είλαη παξόκνηεο κηαο θαη ην αληηθείκελν απαηηεί εθ λένπ θαηάθηεζε ηεο γιώζζαο
θσλνινγηθά, γξακκαηηθά θαη ζπληαθηηθά.
Δμειηθηηθά απηά ηα παηδία εθηόο από καζεζηαθέο δπζθνιίεο παξνπζηάδνπλ ςπρνινγηθά θαη
θνηλσληθά πξνβιήκαηα. Πνιιέο θνξέο απνθεύγνπλ ζε παξνξκεηηθέο ιύζεο θνηλσληθώλ
θαηαζηάζεσλ , όπσο ε ζσκαηηθή επηζεηηθόηεηα θαη ε θνηλσληθή απόζπξζε ελώ ζπάληα
ρξεζηκνπνηνύλ δηαπξνζσπηθέο δεμηόηεηεο δηαπξαγκάηεπζεο.
Η πξνζνρή ηνύο ζπλερώο κεηαηνπίδεηε θαηά ηελ ώξα ηεο παξάδνζεο θαη απηό θαηαιήγεη
ηδηαίηεξα ελνριεηηθό. Μηινύλ ζπγρξόλσο κε ην ζπλνκηιεηή θαη δελ πεξηκέλνπλ λα απαληήζεη.
Απνκνλώλνπλ κηα ιέμε θαη πξνζπαζνύλ λα βγάινπλ δηθό ηνπο λόεκα από ην κάζεκα ή από κηα
ζπδήηεζε, νπόηε απηό πξνθαιεί αξλεηηθέο αληηδξάζεηο ζηνπο άιινπο. Γελ κπνξεί λα κεηξηάζεη
ηελ απξνζάξκνζηε ζπκπεξηθνξά ηνπ ζε πεξίπησζε ζπκκεηνρήο ηνπ ζε νκαδηθό παηρλίδη.
Σε αληίζεζε κε ηα παηδία πξνζρνιηθήο ειηθίαο ηα παηδηά ζρνιηθήο ειηθίαο αλαγλσξίδνπλ ηα
ειιείκκαηα ηνπο θαη δηαζέηνπλ ρακειή απηνεθηίκεζε. Νηώζνπλ όηη δελ κπνξνύλ λα ηα
θαηαθέξνπλ ζηνπο ζρνιηθνύο ζηόρνπο ιόγν ηνπ όηη ζε κεγάιν πνζνζηό βαζίδνληαη ζηελ γιώζζα
κε απνηέιεζκα: 1) λα θιείλνληαη ζηνλ εαπηό ηνπ, 2)λα είλαη λεπξηθά, 3)λα έρνπλ έληνλν ην
αίζζεκα ηεο απνηπρίαο, 4)λα ιακβάλνπλ απόξξηςε από ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπ θαη λα εθηηκώληαη
ρακειόηεξα από ηνπο δαζθάινπο ηνπο, 5) λα είλαη θνβηζκέλν, ιππεκέλα, κε έληνλεο εθξήμεηο
ζπκνύ ή αληίδξαζεο. Απνκνλώλεηαη όηαλ απαηηείηαη ζπλνκηιία ή ζπκκεηνρή ζε δξαζηεξηόηεηεο
θαη παηρλίδηα. Σπλήζσο πεξπαηνύλ κόλα ηνπο ζην πξναύιην θάλνληαο πνιύ ιίγα πξάγκαηα.
Σηπαηηγικέρ και μέθοδοι για ηην ανηιμεηώπιζη ηων δςζκολιών και ηην ενζωμάηωζη ηων
παιδιών ζηην γενική ηάξη
Γηα ηελ ζσζηή αληηκεηώπηζε ησλ νπνηνλδήπνηε δπζθνιηώλ απαηηείηαη κηα ζσζηή δηάγλσζε
θαη αμηνιόγεζε. Δληνπίδνληαη ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ην άηνκν, κε βάζε ην ηαηξηθό,
νηθνγελεηαθό (θιεξνλνκηθό θαη πεξηβαιινληηθό) θαη ζρνιηθό ηζηνξηθό, θαη ζπζηήλνληαη νη
εμαηνκηθεπκέλεο κέζνδνη παξέκβαζεο(ινγνζεξαπεία, εξγνζεξαπεία, εηδηθόο παηδαγσγόο) ώζηε
λα βνεζεζεί ην άηνκν λα αληηκεησπίζεη θαη λα μεπεξάζεη ίζσο ηηο δπζθνιίεο απηέο.
Η έγθαηξε δηάγλσζε ζε παηδηά κηθξήο ειηθίαο ζεσξείηε πιένλ ζεκαληηθή αθνύ ζε απηή ηε
ειηθία ην παηδί έρεη πνιιέο δπλαηόηεηεο βειηίσζεο θαη αλάθακςεο ησλ γισζζηθώλ δπζθνιηώλ
εθόζνλ αθνινπζήζεη ζσζηή ζπκβνπιεπηηθή θαη ζεξαπεπηηθή αγσγή. Τα παηδηά σθεινύληαη
πεξηζζόηεξν από ηελ ζεξαπεπηηθή αγσγή ζηελ ειηθία ησλ 2-4 ρξνλώλ , ιόγσ ηεο πιαζηηθόηεηαο
ηνπ εγθεθάινπ, πνπ επηηξέπεη ηε βέιηηζηε αθνκνίσζε ησλ εξεζηζκάησλ πνπ δέρεηαη ην παηδί.
Γηα λα επηηεπρζεί κηα ζσζηή αμηνιόγεζε, απαηηνύληαη εξγαιεία αλίρλεπζεο ησλ καζεζηαθώλ
δπζθνιηώλ. Μεξηθά από απηά είλαη: α) κε γισζζηθά ηεζη ηα νπνία είλαη ηεζη νπηηθήο θαη
αθνπζηηθήο αληίιεςεο, απνθσδηθνπνίεζεο πιεξνθνξηώλ θαη γξήγνξεο νλνκαζίαο αληηθεηκέλσλ
β) ηεζη λνεκνζύλεο ηα νπνία ζηαζκίδνπλ ηηο λνεηηθέο ηθαλόηεηεο θαη ηνλ ηξόπν αληίιεςεο ησλ
αηόκσλ θαη δηεξεπλνύλ ηελ δηαθνξά κεηαμύ ιεθηηθήο θαη πξαθηηθήο λνεκνζύλεο. γ) ηεζη
αλάγλσζεο θαη θαηαλόεζεο ην νπνίν εληνπίδεη θσλνινγηθέο δπζθνιίεο κε βάζε ηελ εγθεθαιηθή
ιεηηνπξγία όζνλ αθνξά ηελ αλαγλσζηηθή ηθαλόηεηα. Τα παξαπάλσ ηεζη κπνξνύλ λα
ρνξεγεζνύλ από ςπρνιόγνπο θαη ινγνζεξαπεπηέο- ινγνπεδηθνύο.
Δθηόο από ηελ ζεξαπεπηηθή αγσγή πνπ ζα βνεζήζεη ζηελ αληηκεηώπηζε ησλ δπζθνιηώλ ,ηα
παηδηά κε ΔΓΓ κπνξνύλ λα πάξνπλ βνήζεηα θαη ππνζηήξημε από ην νηθνγελεηαθό θαη ζρνιηθό
πεξηβάιινλ.
Οη γνλείο κπνξνύλ από πνιύ λσξίο λα βνεζήζνπλ ην παηδί ηνπο ζηε θπζηνινγηθή εμέιημε ηνπ
ιόγνπ. Τα παηδηά κηκνύληαη ηελ κεηέξα ηνπ ,παξαθνινπζεί όιεο ηηο θηλήζεηο ηνπ πξνζώπνπ ηεο
θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο νκηιίαο. Θα πξέπεη λα ηνπ κηιάλε ζην ζπίηη θαη λα θάλνπλ δηαιόγνπο καδί
ηνπ. Δπίζεο νη γνλείο θαιό είλαη λα έρνπλ θαιέο ζρέζεηο κε ηνπο εθπαηδεπηηθνύο ηνπ παηδηνύ,
γηαηί απηό βνεζά ηνπο ίδηνπο θαη ην παηδί.
Πνιιέο θνξέο έρνπλ άγρνο γηα ην πώο ην παηδί ηνπο ζα εληαρηεί ζην ζρνιείν ,αλ ηα ππόινηπα
παηδηά ην απνκνλώζνπλ ή αλ ν δάζθαινο δελ ζα είλαη ζε ζέζε λα δώζεη ηελ θαηάιιειε πξνζνρή
ζην παηδί ηνπο. Έρνληαο κηα θαιή ζρέζε ,κπνξνύλ λα είλαη ήξεκε γηα ηνπο παξαπάλσ
πξνβιεκαηηζκνύο, ώζηε λα κπνξνύλ λα ζηεξίμνπλ ην παηδί ηνπο θαη λα ζπλερίδνπλ ζην ζπίηη ην
έξγν ηνπ ζρνιείνπ.
Ο λεπηαγσγόο θαη ν εθπαηδεπηηθόο ζα πξέπεη λα πξνζέμνπλ αξρηθά νξηζκέλα ζεκεία ζηελ
δηθή ηνπο πξνθνξηθή επηθνηλσλία κε ηα παηδηά. Μεξηθά από απηά είλαη:
 Να κηιάλε αξγά ,ρξεζηκνπνηώληαο κηθξέο πξνηάζεηο.
 Να κηιάλε κε ζπγθεθξηκέλα θαη όρη κε αθεξεκέλα πξάγκαηα.
 Να δίλνπλ κηα πιεξνθνξία θάζε θνξά.
 Να δείρλνπλ πάληα ην αληηθείκελν γηα ην νπνίν κηιάλε.
 Να δίλνπλ ρξόλν ζην παηδί γηα λα θαηαλνήζεη απηά πνπ ιέλε.
 Να πξνηείλνπλ ελαιιαθηηθέο ιέμεηο όηαλ ην παηδί δπζθνιεύεηαη λα εθθξαζηεί.
 Να επηβξαβεύνπλ ηηο πξνζπάζεηεο ηνπ παηδηνύ.
Τξόπνη κε ηνπο νπνίνπο κπνξνύκε λα βνεζήζνπκε ην παηδί ζηελ αλάπηπμε ησλ πξνθνξηθώλ
επηθνηλσληαθώλ δεμηνηήησλ ηνπ από ην λεπηαγσγείν είλαη:
 Να θηηάρλεη ην παηδί εηθόλεο ινγηθήο ζπλνρήο, λα ηηο παξαηεξεί θαη ζηελ ζπλέρεηα λα
ηεο βάδεη ζηελ ζσζηή ζεηξά εμεγώληαο ηνλ ιόγσ πνπ ηεο ηνπνζέηεζε κε απηή ηελ ζεηξά
 Να ηνπνζεηεί δηάθνξα αληηθείκελα ζηηο ππαγνξεπόκελεο από ηελ λεπηαγσγό ζέζεηο, γηα
λα ζπιιάβεη ηηο ρσξνρξνληθέο έλλνηεο θαη λα εμνηθεησζεί κε ην ζρεηηθό ιεμηιόγην.
 Να πεξηγξάθεη ρξώκαηα ,ζρήκαηα θαη ηξόπν ρξήζεηο αληηθεηκέλσλ από ην άκεζν
πεξηβάιινλ.
 Όηαλ δσγξαθίδεη ,λα πεξηγξάθεη κεγαιόθσλα απηό πνπ ζρεδηάδεη θαη λα εμεγεί ζηα άιια
παηδηά πσο νινθιεξώλεη κηα θαηαζθεπή.
Γηα λα κελ θέξλνπλ νη εθπαηδεπηηθνί θαη νη γνλείο ην παηδί αληηκέησπν κε ηα γισζζηθά
ηνπ πξνβιήκαηα ζα πξέπεη λα ην αθνύλ κε πξνζνρή, λα απαληνύλ ζε όηη ξσηά
ρξεζηκνπνηώληαο ζσζηά ηηο ιέμεηο πνπ είπε ιάζνο, λα ζπκπιεξώλνπλ ζηηο απαληήζεηο ηνπο
ηα κέξε ηνπ ιόγνπ πνπ ην παηδί είπε ιάζνο θαη λα ηνπ δίλνπλ ηνλ ρξόλν πνπ ρξεηάδεηαη γηα
λα απαληήζεη. Πξνζνρή ζα πξέπεη λα δνζεί θαη ζην ηξόπν πνπ απαληνύλ ώζηε λα κελ είλαη
επηθξηηηθό ην ύθνο ηνπο θαη θάλεη ην παηδί λα ληώζεη κεηνλεθηηθά.
Σε όιε ηελ δηαδηθαζία αληηκεηώπηζεο ησλ πξνβιεκάησλ θαη έληαμεο ηνπ παηδηνύ ζην
ζρνιείν ν λεπηαγσγόο θαη ν δάζθαινο παίδνπλ ζεκαληηθό ξόιν. Ο εθπαηδεπηηθόο κπνξεί λα
ππνβνεζήζεη ηελ πξνθνξηθή εμέιημε ηνπ παηδηνύ, πνπ έρεη πξόβιεκα άξζξσζεο ή
παξνπζηάδεη γισζζηθέο δηαηαξαρέο, κέζα από ην παηρλίδη θαη ηηο δηάθνξεο αζρνιίεο κέζα
ζηελ ηάμε. Σηόρνο είλαη ην παηδί λα ληώζεη αζθάιεηα , όηη θάηη ην θαηαθέξλεη ώζηε λα
απνθηήζεη απηνπεπνίζεζε. Ο εθπαηδεπηηθόο ινηπόλ πξέπεη λα θηηάμεη ην θαηάιιειν
πεξηβάιινλ κέζα ζηελ ηάμε ώζηε ε πξνθνξηθή έθθξαζε θαη επηθνηλσλία λα πξνθύπηνπλ
απζόξκεηα θαη ειεύζεξα κέζα από επράξηζηεο αζρνιίεο.
Επίλογορ
Η δηαηαξαρή ηνπ ιόγνπ θαζώο θαη νη ζπλέπεηεο πνπ έρνπλ γηα ην παηδί ην αθνινπζνύλ ζηελ
ελήιηθή δσή ηνπ (αληηθνηλσληθή ζπκπεξηθνξά, ρακειή απηνεθηίκεζε). Σεκαληηθό είλαη λα
αληηκεησπηζηεί έγθαηξα κε θαηάιιεια πξνγξάκκαηα πξώηκεο παξέκβαζεο.
Τν παηδί κπνξεί λα βνεζεζεί από εηδηθό εθπαηδεπηηθό, από ινγνζεξαπεπηή αιιά θαη από ηελ
ίδηα ηελ νηθνγέλεηα θαη ηελ επαηζζεηνπνίεζε ηνπ ζρνιηθνύ πεξηβάιινληνο ώζηε λα
αληηκεησπηζηνύλ ζσζηά ηα όπνηα πξνβιήκαηα απηό αληηκεησπίδεη
Με ηελ πξώηκε παξέκβαζε ζα αλαπηπρζνύλ νη πεξηνρέο ηνπ ιόγνπ πνπ δπζιεηηνπξγνύλ,
δίλνληαο έηζη ηελ επθαηξία ζην παηδί γηα ίζε δπλαηόηεηα πξόζβαζεο ζηε γλώζε, ζηε κάζεζε θαη
ζηελ θαιή ζρνιηθή επίδνζε. Σεκαληηθή βειηίσζε ζα επηθέξεη θαη ζηνπο ηνκείο ηεο
ζπκπεξηθνξάο θαη ηεο θνηλσληθνπνίεζεο ηνπ παηδηνύ.
Μειπνκέλε Πνπιηάζε
Δξγνζεξαπεύηξηα S.I

Download Report