SKRAĆENI SADRŽAJ

SKR A Ć E N I S A D RŽA J
Darko Milković
OTKAZ UGOVORA O RADU - PROCESNOPRAVNI ASPEKTI......... 3
Ivica Crnić
OSTVARIVANJE INDIVIDUALNIH PRAVA IZ RADNOG ODNOSA35
Marija Zuber
NOVČANA POTRAŽIVANJA IZ RADNOG ODNOSA POVEZANA
S PRAVOM NA GODIŠNJI ODMOR............................................................... 127
Iris Gović
OVRHA NA PLAĆI RADNIKA I OVRHA RADI
VRAĆANJA NA POSAO........................................................................................ 153
Sadržaj
III
S A D RŽA J
DARKO MILKOVIĆ, dipl. iur.
OTKAZ UGOVORA O RADU - PROCESNOPRAVNI ASPEKTI
UVOD........................................................................................................................ 3
1. ODLUKA O OTKAZU UGOVORA O RADU......................................... 4
1.1.Pisani oblik odluke...................................................................................... 4
1.2.Otkaz bez pisane odluke............................................................................ 5
1.2.1. Kad je pisani otkaz uslijedio nakon usmenog........................................ 6
1.3. Obrazloženje odluke o otkazu.................................................................. 7
1.4. Obrazloženje redovitog otkaza ugovora o radu..................................... 8
1.4.1. Obrazloženje poslovno uvjetovanog otkaza............................................ 9
1.4.2. Obrazloženje osobno uvjetovanog otkaza............................................... 11
1.4.3. Obrazloženje otkaza uvjetovanog skrivljenim ponašanjem radnika........ 12
1.5. Obrazloženje izvanrednog otkaza............................................................ 13
1.6. Obrazloženje otkaza ugovora kojim je predviđen probni rad.............. 14
2. POSEBNE OBVEZE POSLODAVCA KOD POSLOVNO
I OSOBNO UVJETOVANOG OTKAZA................................................... 15
2.1. Obveze prilikom odabira viška radnika................................................... 15
2.2. Obveze kod kolektivnog otkazivanja....................................................... 17
2.2.1. Postupak donošenja programa zbrinjavanja viška radnika.................... 19
3. DOSTAVA ODLUKE O OTKAZU UGOVORA O RADU.................... 22
3.1.Dostava odluka u skladu s odredbama ZPP-a........................................ 22
3.1.1. Dostava na temelju sporazuma............................................................. 22
3.1.2. Pravna priroda dostave odluke o otkazu............................................... 24
3.1.3. Odbijanje primitka pismena................................................................. 25
IV
Sadržaj
4. TUŽBENI ZAHTJEV KOD OTKAZA UGOVORA O RADU............. 26
4.1. Tužbeni zahtjev protiv odluke o otkazu ugovora o radu...................... 26
4.2. Tužbeni zahtjev kad nema pisane odluke o otkazu............................... 26
5. TERET DOKAZIVANJA KOD OTKAZA UGOVORA O RADU...... 27
5.1. Teret dokazivanja kod poslovno uvjetovanog otkaza........................... 28
5.2. Teret dokazivanja kod osobno uvjetovanog otkaza............................... 29
5.3. Teret dokazivanja kod otkaza uvjetovanog skrivljenim
ponašanjem radnika.................................................................................... 30
5.4. Teret dokazivanja kod izvanrednog otkaza ugovora o radu................. 30
Sadržaj
V
IVICA CRNIĆ, dipl. iur.
OSTVARIVANJE INDIVIDUALNIH PRAVA
IZ RADNOG ODNOSA
PRVI DIO
PRED POSLODAVCEM
1. UVOD.................................................................................................................... 35
1.1. Zaštita u dva koraka............................................................................................36
2. ZAŠTITA PRAVA RADNIKA PRED POSLODAVCEM..............................38
2.1. Podnošenje zahtjeva poslodavcu postupovna (procesna) je
pretpostavka za sudsku zaštitu..........................................................................38
2.1.1.Faktična povreda radnikova prava................................................................39
2.2. Rok za podnošenje tužbe...................................................................................40
2.3.Kritika zakonodavnog rješenja................................................................... 42
2.4. Iznimke..................................................................................................................43
2.4.1.Ostvarivanje novčanih tražbina.....................................................................44
2.4.2. Druge iznimke..............................................................................................44
2.5. Naziv radnikova podneska................................................................................45
2.6. Pravna priroda zahtjeva......................................................................................45
2.7. Pravna uputa o mogućnosti zaštite prava.......................................................46
2.8. Pogrešna poslodavčeva pravna uputa.............................................................47
2.9. Zastupanje radnika pred poslodavcem...........................................................49
2.10. Poslodavčevo postupanje...................................................................................49
2.10.1.Rok za podnošenje tužbe kad poslodavac uopće nije odlučio
o radnikovu zahtjevu za zaštitu prava.................................................. 50
2.10.2.Rok za podnošenje tužbe kad je poslodavac naknadno
odlučio o radnikovu zahtjevu za zaštitu prava....................................... 51
2.11.Pobojnost i ništetnost.........................................................................................51
2.12.Pobijanje poslodavčevih obavijesti i upozorenja...................................... 52
2.13.Nadležnost za odlučivanje o pravima i obvezama iz radnog odnosa... 53
2.14.Dostava pismena u postupku pred poslodavcem.................................... 55
Sadržaj
VI
DRUGI DIO
U PARNIČNOM POSTUPKU
3. ZAŠTITA PRED SUDOM......................................................................................57
3.1. Stvarna nadležnost..............................................................................................58
3.1.1. Nadležnost općinskih sudova......................................................................58
3.1.1.1. Nadležnost do novele ZPP-a iz 2011................................ 58
3.1.1.2. Nadležnost nakon novele ZPP-a iz 2011............................61
3.1.1.3. Ponešto o nadležnosti sudova za isplatu doprinosa i
poreza povezanih s plaćom................................................ 61
3.1.2. Nadležnost županijskih sudova............................................................. 68
3.1.3. Nadležnost trgovačkih sudova.....................................................................69
3.1.3.1. Nadležnost do novele ZPP-a iz 2011.................................69
3.1.3.2. Nadležnost nakon novele ZPP-a iz 2011............................71
3.1.4. Nadležnost upravnih sudova.......................................................................71
3.1.4.1. Nadležnost upravnih sudova nakon 1. siječnja 2012. novi Zakon o upravnim sporovima......................................74
3.2. Mjesna nadležnost...............................................................................................76
3.3. Sadržaj tužbenog zahtjeva i proširenje tužbe.................................................76
3.4. Vraćanje radnika na posao.............................................................................. 79
3.4.1. Privremeno vraćanje na posao................................................................. 80
3.5. Naknada plaće............................................................................................... 82
4. POSEBNE ODREDBE ZPP-a O POSTUPKU U PARNICAMA
IZ RADNOG ODNOSA................................................................................... 84
4.1. Zahtjev za isplatu plaće..................................................................................84
4.2. Načelo hitnosti.............................................................................................. 85
4.3. Normativni optimizam političara............................................................... 86
4.4. Posebni radni sudovi nisu potrebni............................................................ 86
4.5. Rokovi za postupanje i donošenje odluka................................................. 88
4.6. Zastupanje pred sudom - opće odredbe................................................... 90
4.6.1. Kako postupiti u praksi......................................................................... 91
4.7. Zastupanje pred sudom - posebne odredbe............................................. 91
4.8. Privremene mjere po ZPP-u....................................................................... 92
4.9. Ovršnost prije nastupanja pravomoćnosti................................................ 94
Sadržaj
VII
4.10.Ukidanje odluke u povodu žalbe......................................................................95
4.10.1. Jao pravdi i zakonitosti!........................................................................ 96
4.11.Loša posljedica “reforme” čl. 437.a ZPP-a - dodatno opterećenje
Vrhovnog suda............................................................................................... 99
5. PRIMJENA DRUGIH PROPISA O PARNIČNOM POSTUPKU..............100
5.1. Ukinute su istražne ovlasti suda u sporovima iz radnih odnosa............ 100
5.2. Teret dokazivanja........................................................................................... 100
5.2.1. Opći propisi............................................................................................ 100
5.2.2. Poseban propis o teretu dokazivanja....................................................... 102
5.3. Sastav suda..................................................................................................... 104
5.4. Sporovi male vrijednosti.............................................................................. 105
5.5. Revizija............................................................................................................ 105
TREĆI DIO
ZAŠTITA DOSTOJANSTVA RADNIKA
6. ZAŠTITA DOSTOJANSTVA RADNIKA..................................................... 107
6.1. Posebni zakoni............................................................................................... 109
6.2. Tko odlučuje kod poslodavca...................................................................... 109
6.3. Postupak ispitivanja i odlučivanja o pritužbi............................................. 110
6.4. Mjere............................................................................................................... 111
6.5. Uznemiravanje od osobe koja nije u radnom odnosu kod
poslodavca...................................................................................................... 112
6.6. Sudska zaštita i pravo na prekid rada......................................................... 112
6.6.1. Rok za sudsku zaštitu........................................................................... 113
6.7. Tužbeni zahtjev............................................................................................. 114
6.8. Naknada plaće za vrijeme prekida rada..................................................... 115
6.9. Pravo na naknadu štete................................................................................ 116
LITERATURA........................................................................................................... 116
KRATICE I PREGLED IZVORA ZA SUDSKU PRAKSU...............................122
Sadržaj
VIII
Dr. sc. MARIJA ZUBER, dipl. oec.
NOVČANA POTRAŽIVANJA IZ RADNOG ODNOSA
POVEZANA S PRAVOM NA GODIŠNJI ODMOR
1. uvod....................................................................................................................127
2. NAKNADA PLAĆE ZA GODIŠNJI ODMOR...........................................129
2.1. Naknada plaće za puni godišnji odmor.....................................................129
2.2. Naknada plaće za korištenje razmjernog dijela godišnjeg
odmora...........................................................................................................131
2.3. Određivanje iznosa naknade plaće.............................................................133
2.4. Specifični slučajevi određivanja naknade plaće za godišnji
odmor.............................................................................................................135
2.4.1. Naknada plaće u slučaju korištenja godišnjeg odmora u dijelovima.........135
2.4.2. Naknada plaće za godišnji odmor koji radnik koristi u tekućoj za
prethodnu godinu...................................................................................136
2.4.3. Naknada plaće radnika koji radi s nepunim radnim vremenom.............138
2.5. Dospijeće naknade plaće.............................................................................139
2.6. Porezno određenje naknade plaće za godišnji odmor............................139
2.7. Isprave o naknadi plaće...............................................................................140
3. REGRES ZA GODIŠNJI ODMOR................................................................141
3.1. Pravo radnika na regres...............................................................................141
3.1.1. Pravo na regres za godišnji odmor u kolektivnim ugovorima s
proširenim djelovanjem...........................................................................142
3.1.2. Regres za godišnji odmor u državnim i javnim službama........................142
3.2. Pravo na razmjerni dio godišnjeg odmora i visina regresa.................... 142
3.3. Rad s nepunim radnim vremenom i visina regresa.................................143
3.4. Porezno određenje regresa..........................................................................143
4. NAKNADA ZA NEISKORIŠTENI GODIŠNJI ODMOR......................145
4.1. Neiskorišteni godišnji odmor ne prenosi se na novog
poslodavca.....................................................................................................145
4.2. Novčana naknada zbog nekorištenja godišnjeg odmora........................145
Sadržaj
IX
4.3. Načini prestanka ugovora o radu i pravo na naknadu za
neiskorišteni godišnji odmor.......................................................................146
4.4. Visina naknade za neiskorišteni godišnji odmor......................................147
4.5. Porezno određenje naknade za neiskorišteni godišnji odmor...............147
5. NAKNADA ŠTETE ZBOG ONEMOGUĆAVANJA
OSTVARIVANJA PRAVA NA GODIŠNJI ODMOR.................................147
5.1. Zabrana isplate naknade u zamjenu za korištenje godišnjeg
odmora...........................................................................................................147
5.2. Pravo radnika na naknadu štete..................................................................148
5.3. Porezno određenje naknade štete za neiskorišteni
godišnji odmor..............................................................................................148
Sadržaj
X
Mr. sc. IRIS GOVIĆ, dipl. iur.
OVRHA NA PLAĆI RADNIKA I OVRHA RADI VRAĆANJA
NA POSAO
1.Uvod..................................................................................................................153
2. Ovrha na plaći..........................................................................................155
2.1. Uvod.............................................................................................................155
2.2. Prisilno ustegnuće prema novom Ovršnom zakonu.............................157
2.3. Posebne odredbe novog Ovršnog zakona o provedbi ovrhe
na novčanim sredstvima koja su izuzeta od ovrhe................................161
2.4. Odredbe Zakona o rodiljnim i roditeljskim potporama vezane
uz ovrhu na plaći.........................................................................................166
2.5. Zapljena po pristanku dužnika prema novom Ovršnom
zakonu..........................................................................................................167
2.6. Pravno uređenje ovrhe na plaći i drugim stalnim primanjima
do 30. lipnja 2012.. .....................................................................................171
2.7. Granice prisilnog ustegnuća na plaći prema Ovršnom zakonu
do 17. lipnja 2008. .....................................................................................175
2.8. Prednosni red..............................................................................................177
2.8.1. Prednosni red u 2011. godini pa do 30. lipnja 2012. .........................178
2.8.2. Prednosni red od 1. srpnja 2012. .......................................................181
2.8.3. Prednosni red kod ovrhe na plaći tijekom prijeboja potraživanja
poslodavca prema radniku...................................................................182
2.8.4. Prednosni red kod plaćanja sindikalne članarine..................................184
2.8.5. Prednosni red kod ovrhe temeljem Općeg poreznog zakona....................185
3. Vraćanje na posao u radnim sporovima..............................185
3.1. Uvod.............................................................................................................185
3.2. Sudsko utvrđenje nedopuštenosti odluke o otkazu...............................187
3.3. Utjecaj odredbe čl. 129. Zakona o radu na dopuštenost tužbe
s dijelom tužbenog zahtjeva kojim se traži vraćanje na posao..............191
3.4. Ovrha ovršnih odluka suda.......................................................................195
Sadržaj
XI
3.5. Isplata naknade plaće dospjele nakon pravomoćnosti presude
do povratka na posao.................................................................................197
3.6. Nadležnost za ovrhu vraćanjem na posao temeljem presude..............201
3.7. Rok za traženje vraćanja na posao...........................................................204
3.8. Sadržaj prijedloga za vraćanje na posao temeljem odluke suda..........206
3.9. Način provedbe ovrhe...............................................................................208
XII
Sadržaj