Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο:
«Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών»
της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία,
Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες»
Αναθέτουσα Αρχή:
Προϋπολογισμός (χωρίς ΦΠΑ):
Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία.
434.959,35 Ευρώ
Προϋπολογισμός (με ΦΠΑ):
535.000,00 Ευρώ
Διάρκεια :
Δώδεκα (12) μήνες
Διαδικασία Ανάθεσης:
συμφερότερη προσφορά
Ανοικτός Διεθνής
με κριτήριο την οικονομικά
Ημερομηνίες
Διενέργειας Διαγωνισμού
Αποστολής
στην
Εκδόσεων της Ε.Ε:
HH/MM/EE
Υπηρεσία
Επισήμων HH/MM/EE
Δημοσίευσης στο ΦΕΚ Δημοσίων Συμβάσεων :
HH/MM/EE
Αποστολής και δημοσίευσης στον Ελληνικό Τύπο
HH/MM/EE
HH/MM/EE
Κωδικός ΟΠΣ:
374135
και
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Πίνακας
Α1.
Περιεχομένων
Περιβάλλον του Έργου .......................................................................................... 13
Α.1.1
Εμπλεκόμενοι στην υλοποίηση του αντικειμένου του Έργου .......................... 13
Α.1.1.1
Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Υλοποίησης και Λειτουργίας ..................................... 14
Α.1.1.2
Άλλοι Φορείς που εμπλέκονται στην επιτυχή έκβαση του Έργου ............................... 15
Α.1.1.3
Όργανα και Επιτροπές (Διακυβέρνηση του Έργου) ...................................................... 15
Α.1.2
Α1.1.3.1
Ομάδα Διοίκησης και Συντονισμού του Έργου...................................................... 15
Α1.1.3.2
Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου (ΕΠΠΕ) ........................... 15
Α1.1.3.3
Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού Έργου (Ε.Δ.Δ.Ε) ............................................ 16
Α1.1.3.4
Επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων ........................................................................ 16
Α1.1.3.5
Επιθεωρητές (auditors) Έργου ............................................................................... 16
Υφιστάμενη κατάσταση ................................................................................. 16
Α.1.2.1
Συνοπτική Περιγραφή των υπηρεσιών και της λειτουργίας του Φορέα ..................... 16
Α.1.2.2
Οργανωτική Δομή και περιγραφή των κύριων επιχειρησιακών διαδικασιών ............. 17
Α1.2.2.1
H Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας ....................................... 17
Α1.2.2.2
Tο Αρχείο της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας ............................................. 18
Α1.2.2.3
Μελέτες, Έρευνες και Τεκμηρίωση ........................................................................ 18
Α1.2.2.4
Η Μορφωτική Δράση ............................................................................................. 19
Α.1.2.3
Περιγραφή υφιστάμενης υποδομής Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών
που αφορούν τη λειτουργία του έργου ....................................................................................... 19
Α1.2.3.1
Πληροφοριακό σύστημα της Αρχαιολογικής Εταιρείας ........................................ 19
1.2.3.1.1
Αποθετήριο (Repository) .................................................................................. 19
1.2.3.1.2
Δικτυακή Πύλη (Portal) (http://portal.archetai.gr) .......................................... 20
1.2.3.1.3
Δικτυακός Τόπος (Site) (http://www.archetai.gr) ............................................ 20
1.2.3.1.4
Κατάλογος Βιβλιοθήκης (http://catalog.library.archetai.gr)............................ 20
Α1.2.3.2
Εξοπλισμός ............................................................................................................. 20
Α1.2.3.3
Δικτυακός Εξοπλισμός ........................................................................................... 20
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Α1.2.3.4
Α2.
Σύνδεση με το Διαδίκτυο ....................................................................................... 20
Αντικείμενο, στόχοι και παράγοντες επιτυχίας του Έργου...................................... 22
Α.2.1
Αντικείμενο του Έργου ................................................................................... 22
Α.2.2
Σκοπιμότητα και αναμενόμενα οφέλη ........................................................... 23
Α.2.3
Στόχοι και Έκταση του Έργου.......................................................................... 25
Α.2.4
Παράγοντες επιτυχίας του Έργου, όπως τους αντιλαμβάνεται η Αναθέτουσα
Αρχή
26
Α3.
Λειτουργικές και Τεχνικές προδιαγραφές Έργου ................................................... 27
Α.3.1
Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες ................................................................................ 27
Α.3.2
Απαιτήσεις Αρχιτεκτονικής Συστήματος ......................................................... 28
Α.3.2.1
Υποσυστήματα και διάγραμμα αρχιτεκτονικής............................................................ 30
Α.3.3
Τεχνολογίες και σχέδιο υλοποίησης Έργου ..................................................... 31
Α.3.4
Προδιαγραφές Λειτουργικών Ενοτήτων (Υποσυστημάτων, Εφαρμογών) ........ 33
Α.3.4.1
Λειτουργική Ενότητα 1 «Επέκταση του υφιστάμενου Ψηφιακού Αποθετηρίου» ....... 33
Α.3.4.2
Λειτουργική Ενότητα 2 «Εξαγωγή σημασιολογικών συμπερασμάτων και αποθήκευση
σημασιολογικής γνώσης» ............................................................................................................. 34
Α.3.4.3
Λειτουργική
Ενότητα
3
«Εμπλουτισμός
Μεταδεδομένων
και
δημοσίευση
Συνδεδεμένων Δεδομένων στον Παγκόσμιο Ιστό» ...................................................................... 35
Α.3.4.4
Λειτουργική Ενότητα 4 «Ανάπτυξη εφαρμογών και υπηρεσιών ανάδειξης και
διάχυσης των πολιτιστικών πόρων» ............................................................................................. 37
Α.3.5
Προδιαγραφές Οριζόντιων Λειτουργιών ........................................................ 38
Α.3.6
Διαλειτουργικότητα ....................................................................................... 39
Α.3.7
Πολυκαναλική προσέγγιση ............................................................................ 41
Α.3.8
Ανοιχτά δεδομένα ......................................................................................... 41
Α.3.9
Απαιτήσεις Ασφάλειας .................................................................................. 41
Α.3.10
Απαιτήσεις Ευχρηστίας Συστήματος ............................................................. 42
Α.3.11
Απαιτήσεις Προσβασιμότητας ...................................................................... 43
Α.3.12
Ελάχιστες απαιτήσεις χρονοδιάγραμματος και Φάσεις Έργου ...................... 44
Α.3.13
Πίνακας Παραδοτέων .................................................................................. 53
Α.3.14
Σημαντικά Ορόσημα υλοποίησης Έργου ....................................................... 55
Α4.
Ελάχιστες προδιαγραφές Υπηρεσιών .................................................................... 56
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Α.4.1
Υπηρεσίες Εκπαίδευσης ................................................................................. 56
Α.4.2
Υπηρεσίες Πιλοτικής και Δοκιμαστικής Παραγωγικής Λειτουργίας ................. 56
Α.4.3
Υπηρεσίες Εγγύησης «Καλής Λειτουργίας» .................................................... 57
Α.4.4
Υπηρεσίες Συντήρησης................................................................................... 57
Α5.
Μεθοδολογία Διοίκησης και Υλοποίησης Έργου .................................................... 59
Α.5.1
Μέθοδοι και Τεχνικές Υλοποίησης και Υποστήριξης ....................................... 59
Α.5.2
Σχήμα (Οργάνωση) Διοίκησης και υλοποίησης του αντικειμένου του Έργου ... 59
Α.5.3
Ειδικές προβλέψεις (ρυθμίσεις) για τη διασφάλιση της Ποιότητας των
υπηρεσιών του συγκεκριμένου έργου ........................................................................ 60
Α.5.4
Σενάρια χρήσης και Ελέγχου - Διαδικασία παραλαβής λειτουργικότητας
συστημάτων και Έργου .............................................................................................. 60
Α.5.5
Μεθοδολογία διοίκησης και διασφάλισης ποιότητας Έργου........................... 61
Α.5.5.1
Αναλυτική Παρουσίαση της Μεθοδολογίας Υλοποίησης Έργου. ................................ 61
Α.5.5.2
Μεθοδολογία Διαχείρισης Έργου και Διασφάλισης Ποιότητας ................................... 62
Α.5.6
Τόπος Υλοποίησης - Παράδοσης Έργου .......................................................... 64
Α.5.7
Οργανωτικό σχήμα και απαιτούμενα προσόντα ............................................. 64
Α.10.1
Διαδικασία παραλαβής Έργου ..................................................................... 65
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Συνοπτικά στοιχεία Έργου
Συνοπτικά στοιχεία Έργου
«Σχεδιασμός
ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ
και
υλοποίηση
Κέντρου
Παροχής
Διαδραστικών Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και
ανάπτυξη εφαρμογών»
«Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία» (Αρχαιολογική
ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ
Εταιρεία)
«Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία» (Αρχαιολογική
ΦΟΡΕΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Εταιρεία)
«Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία» (Αρχαιολογική
ΚΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Εταιρεία)
Το Έργο χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, από το
ΕΤΠΑ και από Εθνικούς Πόρους. Οι δαπάνες του Έργου θα
ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
βαρύνουν το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, και
συγκεκριμένα τον κωδικό έργου:
Ενάριθμος: 2012ΣΕ01480022, κωδικός ΣΑΕ 0148
ΤΟΠΟΣ
ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
–
ΤΟΠΟΣ Η έδρα της Αναθέτουσας Αρχής: Πανεπιστημίου 22, 106 72
- Αθήνα
Παροχή Υπηρεσιών.
ΕΙΔΟΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Ταξινόμηση
κατά
CPV
:
72000000-5:
Υπηρεσίες
πληροφορικής και συναφείς υπηρεσίες.
Ανοικτός Διεθνής Διαγωνισμός με Κριτήριο Κατακύρωσης
την
ΕΙΔΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
πλέον
συμφέρουσα
από
οικονομική
άποψη
προσφορά, η οποία θα προκύψει από την συσχέτιση της
βαθμολόγησης
προσφερόντων
τεχνικών κριτηρίων
και
των
αξιολόγησης
αντίστοιχων
των
οικονοµικών
προσφορών.
Ο προϋπολογισμός του Έργου ανέρχεται στο ποσό των
πεντακοσίων τριάντα πέντε χιλιάδων Ευρώ, 535.000,00€
ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 23%
(προϋπολογισμός χωρίς ΦΠΑ: €434.959,35 – ΦΠΑ :
100.040,65€)
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Συνοπτικά στοιχεία Έργου
Το Έργο χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Ψηφιακή Σύγκλιση», στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, από το ΕΤΠΑ
και από Εθνικούς Πόρους.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΡΓΟΥ
Οι δαπάνες του Έργου θα βαρύνουν το Πρόγραμμα
Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), και συγκεκριμένα τον
ενάριθμο κωδικό έργου 2012ΣΕ01480022, κωδικός ΣΑΕ
0148
ΧΡΟΝΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
Δώδεκα (12) μήνες
Η Μέγιστη διάρκεια της σύμβασης υπολογίζεται ως το
άθροισμα του χρόνου υλοποίησης και του χρόνου που θα
απαιτηθεί για την παραλαβή των ενδιάμεσων φάσεων και
ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΡΓΟΥ
της
οριστικής παραλαβής
με
βάση τη διαδικασία
επανυποβολής παραδοτέων που ορίζεται στην παράγραφο
Α.10.1 Διαδικασία παραλαβής Έργου, από την υπογραφή
της σύμβασης.
Η
πράξη
«Εν
Ολοκληρωμένες
δημιουργία
Αθήναις
Ψηφιακές
ενός
Αρχαιολογική
Υπηρεσίες»,
ολοκληρωμένου
Εταιρεία,
αφορά
Κέντρου
στη
Παροχής
Ψηφιακών Αρχαιολογικών Υπηρεσιών Τεκμηρίωσης και
Εκπαίδευσης, με την ανάπτυξη παράλληλα ηλεκτρονικών
υπηρεσιών προς το σύνολο των αρχαιολόγων, των
αρχαιολογικών υπηρεσιών και Σχολών, της ερευνητικής και
εκπαιδευτικής κοινότητας, και γενικά του ανθρώπινου
δυναμικού Δημόσιων και Ιδιωτικών Πολιτιστικών Φορέων,
κα.
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Οι ψηφιακές υπηρεσίες στηρίζονται σε:
Α) Τεκμηρίωση και διάχυση των αποτελεσμάτων των
ερευνών που έχει υλοποιήσει αλλά και υλοποιεί η Εν
Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, και άλλων συναφών πηγών
σε
Εθνικό
και
Διεθνές
επίπεδο
(ερευνητικών,
βιβλιογραφικών) σε θέματα Αρχαιολογίας και Ιστορίας,
Β) Ενσωμάτωση της Ιστορικής Μνήμης και ανασκαφικών
δεδομένων, μέσα από την τεκμηρίωση, ψηφιοποίηση και
ανάδειξη των αρχειακών πόρων της Αρχαιολογικής
Εταιρείας η οποία στα 172 χρόνια λειτουργίας της κατέχει
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Συνοπτικά στοιχεία Έργου
ένα μοναδικό αρχείο ανασκαφικών δεδομένων και ερευνών
το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε αρχαιολόγο,
σπουδαστή, ερευνητή, δημόσιο φορέα, κα.
Το Φυσικό Αντικείμενο της πράξης συνίσταται στις
ακόλουθες ενότητες εργασίας:
1. Συλλογή,
οργάνωση
των
καταγραφή,
επιστημονική
κωδικοποίηση
του
αρχαιολογικών
πηγών,
τεκμηρίωση
αρχειακού
υλικού
και
και
του
περιεχομένου
2. Ψηφιοποίηση και επεξεργασία του περιεχομένου που
διαθέτει η ΑΕ
3. Υλοποίηση
του
Αρχαιολογικών
Εκπαίδευσης
Κέντρου
Υπηρεσιών
και
ανάπτυξη
Παροχής
Ψηφιακών
Τεκμηρίωσης
των
και
ηλεκτρονικών
υπηρεσιών και εφαρμογών
4. Ανοικτά δεδομένα και διαχείριση δικαιωμάτων
5. Δράσεις Δημοσιότητας των αποτελεσμάτων της πράξης
και την ανάδειξη της συνδρομής της Ευρωπαϊκής
Ένωσης
6. Προμήθεια εξοπλισμού
Το παρόν έργο
αφορά στην ανάπτυξη των ψηφιακών
υπηρεσιών της πράξης. Αυτές συνοψίζονται στις παρακάτω:

την κατασκευή του αποθετηρίου

την
κατασκευή
της
υπηρεσίας
σημασιολογικών
συμπερασμών

την κατασκευή της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής
τεκμηρίων για πολιτιστικό τουρισμό

την κατασκευή της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής
τεκμηρίων για εκπαίδευση

την κατασκευή της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής
τεκμηρίων (crowd sourcing)
Στο πλαίσιο του παρόντος έργου θα δημιουργηθούν επίσης
Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση Κέντρου Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ανάπτυξη εφαρμογών» της Πράξης:
«Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες» με κωδικό ΟΠΣ: 374135.
Μέρος Α: Αντικείμενο και Προδιαγραφές Έργου
Συνοπτικά στοιχεία Έργου
οι εξής ψηφιακές υπηρεσίες:

Υπηρεσία
αποθέματος
καταλόγου
ψηφιακού
(δυνατότητες
πολιτιστικού
σημασιολογικής
αναζήτησης): Επίπεδο 2

Υπηρεσία συλλογικής επιμέλειας
μεταγραφής: Επίπεδο 3
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ
ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ
ΓΙΑ
__ /__ /____
ΥΠΟΒΟΛΗ
ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ __ /__ /____
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΩΡΑ
ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
ΚΑΙ
ΑΠΟΣΦΡΑΓΙΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
__ /__ /____ και ώρα __:00
Η έδρα της Αναθέτουσας Αρχής.
ΩΡΑ
__ /__ /____ και ώρα __:00
και συλλογικής
ΜΕΡΟΣ Α: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΡΓΟΥ
Συντομογραφίες
Συντομογραφίες - Γενικά
ΕΕ
Ευρωπαϊκή Ένωση
ΕΕΕΕ
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης / επίσημο έντυπο όπου
δημοσιεύεται
η
Νομοθεσία,
καθώς
και
διοικητικές
πράξεις,
ανακοινώσεις, προκηρύξεις κλπ., που έχουν νομικές ή άλλες δεσμεύσεις
για τα κράτη μέλη ή αυτούς που αφορούν.
ΕΠ ΨΣ
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση»
ΕΣΠΑ
Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς
ΕΥΔ ΨΣ
Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος
«Ψηφιακή Σύγκλιση»
ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ
Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία.
ΝΠΔΔ
Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο
ΝΠΙΔ
Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο
ΣΑΕ
Συλλογική Απόφαση Έργου
ΤΠΕ
Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών
ΟΠΣ
Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα
ISΟ
International Organization for Standardization
WS
Web Services
PDF
Portable Document Format
ODT
Open Document Format
JPEG
Joint Photographic Experts Group
XML
Extensible Markup Language
DPI
Dots per inch
TIFF
Tagged Image File Format
OCR
Optical Character Recognition
UTF
Unicode Transformation Formats
Σελίδα 9 από 65
Συντομογραφίες - Γενικά
MODS
Metadata Object Description Schema
CDWA
Categories for the Description of Works of Art
EAD
Encoded Archival Description
EDM
Europeana Data Model
RDF
Resource Description Framework
OWL
Web Ontology Language
CIDOC-CRM
Committee on Documentation-Conceptual Reference Model
LID
Lightweight Information Describing Objects
CERIF
Common European Research Information Format
OAI-PMH
Open Archives Initiative - Protocol for Metadata Harvesting
URL
Uniform Resource Locator
HTTP
Hypertext Transfer Protocol
FTP
File Transfer Protocol
SKOS
Simple Knowledge Organization System
SRU/SRW
Search-Retrieve URL /Search-Retrieve Web Service
ESE
Europeana Semantic Elements
Ορισμοί διακηρύξεων της Αναθέτουσας Αρχής
Ανάδοχος
Ο προσφέρων που θα επιλεγεί και θα κληθεί να υπογράψει τη
Σύμβαση και θα υλοποιήσει το σύνολο του Έργου.
Αναθέτουσα Αρχή
Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (Αρχαιολογική Εταιρεία),
η οποία θα υπογράψει με τον Ανάδοχο τη Σύμβαση για την
εκτέλεση του Έργου.
Αντίκλητος
Το πρόσωπο που ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΑΝΑΔΟΧΟΣ με έγγραφη
δήλωσή του, στην οποία περιλαμβάνονται τα πλήρη στοιχεία
του προσώπου (ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση,
αριθμός τηλεφώνου, fax, κλπ.) ορίζει ως υπεύθυνο για τις
ενδεχόμενες ανάγκες επικοινωνίας της Αναθέτουσας Αρχής
με αυτόν.
Αριθμός Διακήρυξης
Ο αριθμός Πρωτοκόλλου της απόφασης της διενέργειας του
διαγωνισμού του Έργου.
Αρμόδια Επιτροπή
Η Επιτροπή που συστήνεται με απόφαση του αρμοδίου
Σελίδα 10 από 65
Συντομογραφίες - Γενικά
οργάνου της Αναθέτουσας Αρχής και σύμφωνα την υπ' αρ.
ΧΧΧ Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της.
Διακήρυξη
Το παρόν έγγραφο που εκδίδεται για τους ενδιαφερόμενους/
υποψηφίους διαγωνιζόμενους από την Αναθέτουσα Αρχή και
περιέχει
την
προϋποθέσεις
περιγραφή
του
με
τις
βάση
αντικειμένου
οποίες
και
διενεργείται
τις
ο
Διαγωνισμός.
Επίσημη
γλώσσα
του Επίσημη γλώσσα του Διαγωνισμού και της Σύμβασης είναι η
Διαγωνισμού και της Σύμβασης
ελληνική. Η παρούσα Διακήρυξη, τα έντυπα της Τεχνικής και
Οικονομικής Προσφοράς και η Σύμβαση είναι συνταγμένα
στην ελληνική γλώσσα. Όλα τα δικαιολογητικά και οι
προσφορές των διαγωνιζομένων που θα υποβληθούν θα είναι
συνταγμένα στην ελληνική γλώσσα, εκτός από τα τεχνικά
φυλλάδια/ εγχειρίδια που μπορεί να είναι στην αγγλική
γλώσσα.
ΕΠΠΕ
Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου
Η ΕΠΠΕ συστήνεται κάθε φορά με απόφαση του αρμοδίου
οργάνου της Αρχαιολογικής Εταιρείας σύμφωνα με τον
Κανονισμό Λειτουργίας της.
Έργο
Το σύνολο του υπό ανάθεση Έργου.
Κανονισμός Προμηθειών
Το εγκεκριμένο Σύστημα Διαχειριστικής Επάρκειας της
Αναθέτουσας
Αρχής,
και
ο
αντίστοιχος
Κανονισμός
Προμηθειών.
Ολοκληρωμένο
Πληροφοριακό Ένα πλήρες και ενοποιημένο Σύστημα παροχής Ψηφιακών
Σύστημα (ΟΠΣ)
Υπηρεσιών
Προϋπολογισμός Έργου
Η εκτιμώμενη από την Αναθέτουσα Αρχή δαπάνη για την
υλοποίηση του Έργου (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Πmin
Το
συγκριτικό
κόστος
της
χαμηλότερης
αποδεκτής
Οικονομικής Προσφοράς που υπερβαίνει το όριο του 80% της
διαμέσου (median) του συγκριτικού κόστους των αποδεκτών
Οικονομικών Προσφορών.
Σύμβαση
Το
συμφωνητικό
που
θα
υπογραφεί
μεταξύ
των
συμβαλλομένων μερών για το σύνολο του Έργου, δηλαδή
μεταξύ
της
εν
Σελίδα 11 από 65
Αθήναις
Αρχαιολογικής
Εταιρείας
ως
Συντομογραφίες - Γενικά
Αναθέτουσας Αρχής και του Αναδόχου του Έργου που θα
επιλεγεί.
Συμβατικά τεύχη
Τα τεύχη της Σύμβασης μεταξύ της Αναθέτουσας Αρχής και
του Αναδόχου, καθώς και όλα τα τεύχη που τη συνοδεύουν
και τη συμπληρώνουν και περιλαμβάνουν κατά σειρά ισχύος :
α. τη Σύμβαση,
β. τον Κανονισμό Προμηθειών της Αναθέτουσας Αρχής,
γ. την Προσφορά του Αναδόχου,
δ. τη Διακήρυξη.
Συμβατικό Τίμημα
Το συνολικό τίμημα της Σύμβασης (συμπεριλαμβανομένου
ΦΠΑ).
Σελίδα 12 από 65
Α1.Περιβάλλον του Έργου
Α.1.1 Εμπλεκόμενοι στην υλοποίηση του αντικειμένου του Έργου
ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠ ΨΣ
ΕΥΔ ΨΣ
ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
Η
εν
www.digitalplan.gr
Αθήναις
Αρχαιολογική
Εταιρεία.
ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
Βλ. παρ. Α.1.1.1
Το Έργο χρηματοδοτείται από το
Επιχειρησιακό
Πρόγραμμα
«Ψηφιακή Σύγκλιση», στο πλαίσιο
του ΕΣΠΑ, από το ΕΤΠΑ και από
Εθνικούς Πόρους.
Οι
δαπάνες
βαρύνουν
του
το
Έργου
θα
Πρόγραμμα
Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), και
συγκεκριμένα
τον
ενάριθμο
κωδικό έργου
ΚΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Η
εν
Αθήναις
Αρχαιολογική
Αθήναις
Αρχαιολογική
Εταιρεία.
ΦΟΡΕΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Η
εν
Εταιρεία.
Επιθεωρητές Έργου
Επιτροπή Παρακολούθησης και
Παραλαβής του Έργου. (ΕΠΠΕ)
Ομάδα Διοίκησης και Συντονισμού
του Έργου.
Επιτροπή
Διενέργειας
Διαγωνισμού του Έργου
Επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων
του Έργου.
Βλ. παρ. Α.1.1.1
Βλ. παρ. Α.1.1.1
-
Βλ. Παράγραφο Α1.1.3.5
-
Βλ. Παράγραφο Α1.1.3.2
-
Βλ. Παράγραφο Α1.1.3.1
-
Βλ. Παράγραφο Α1.1.3.3
-
Βλ. Παράγραφο Α1.1.3.4
Σελίδα 13 από 65
Α.1.1.1 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Υλοποίησης και Λειτουργίας
Ευθύς μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, το 1830, που ακολούθησε τον μεγάλο Αγώνα του
1821, τέθηκαν στις πρώτες κυβερνήσεις τα μεγάλα προβλήματα της οικονομίας, της διοίκησης και
της εκπαίδευσης. To τελευταίο αυτό πρόβλημα περιλάμβανε και τις αρχαιότητες τις οποίες επί
αιώνες λεηλατούσαν και κατέστρεφαν οι αρχαιοκάπηλοι. Επειδή η φροντίδα της ολιγομελούς
κρατικής αρχαιολογικής Υπηρεσίας για τα αρχαία δεν ήταν επαρκής, μια ομάδα λογίων και
πολιτικών ίδρυσε, στις 6 Ιανουαρίου 1837, με την πρωτοβουλία του πλουσίου εμπόρου
Κωνσταντίνου Mπέλιου την εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, η οποία είχε ως σκοπό την
ανεύρεση, αναστήλωση και συμπλήρωση των αρχαίων της Ελλάδας.
Πρώτοι πρόεδροι και γραμματείς ήταν πολιτικοί και διπλωμάτες. Με ενθουσιασμό και χωρίς καμιά
βοήθεια από το Κράτος προσπαθούν με τις μικρές προσφορές των μελών της Εταιρείας και με
δωρεές να φέρουν σε πέρας μεγαλεπήβολα έργα, την ανασκαφή της Ακροπόλεως και την
αναστήλωση του Παρθενώνος, την ανασκαφή του θεάτρου του Διονύσου, του Ωδείου Hρώδου του
Αττικού, του Πύργου των Ανέμων, όλα στην Αθήνα. Έως το 1859 η Εταιρεία αντιμετώπισε μεγάλες
οικονομικές δυσκολίες που έβαλαν σε κίνδυνο την ύπαρξή της. Από τη χρονιά αυτή γραμματεύς
της γίνεται ο επιφανής λόγιος και επιγραφικός Στέφανος Kουμανούδης ο οποίος θα διατηρήσει το
αξίωμα αυτό έως το 1894. Με τις γνώσεις του, τη μεθοδικότητα και την ενεργητικότητά του έδωσε
νέα πνοή στην Εταιρεία και με την πρωτοβουλία του έγιναν μεγάλης έκτασης ανασκαφές στην
Αθήνα (Κεραμεικός, Aκρόπολη, βιβλιοθήκη του Aδριανού, στοά του Aττάλου, Θέατρο του
Διονύσου, ρωμαϊκή Aγορά), στην Aττική (Pαμνούς, Θορικός, Mαραθών, Eλευσίνα, Aμφιάρειον,
Πειραιάς), στη Bοιωτία (Xαιρώνεια, Tανάγρα, Θεσπιές), στην Πελοπόννησο (Mυκήνες, Eπίδαυρος,
Λακωνία) και στις Kυκλάδες. Παράλληλα προς τις ανασκαφές συγκροτούνται στην Aθήνα μεγάλα
μουσεία της Eταιρείας τα οποία αργότερα θα αποτελέσουν το Eθνικό Aρχαιολογικό Mουσείο. Tον
Kουμανούδη διαδέχτηκε ο Παναγιώτης Kαββαδίας, Γενικός Έφορος των Aρχαιοτήτων (1895-1909,
1912-1920), ο οποίος με την ίδια δραστηριότητα συνέχισε το έργο του προκατόχου του με
ανασκαφές σε νέες περιοχές της Eλλάδας, Θεσσαλία, Ήπειρο, Mακεδονία, στα νησιά (Eύβοια,
Kέρκυρα, Kεφαλληνία, Λέσβο, Σάμο, Kυκλάδες) και την ίδρυση πολλών μουσείων σε επαρχιακές
πόλεις. Tον Kαββαδία διαδέχτηκαν ως γραμματείς οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Γεώργιος
Oικονόμος (1924-1951), Aναστάσιος Oρλάνδος (1951-1979), και Γεώργιος Mυλωνάς (1979-1988).
Kατά τη διάρκεια της γραμματείας τους η Eταιρεία μπόρεσε να συνεχίσει το επιστημονικό έργο της
παρά τις δυσκολίες που δημιουργήθηκαν για σημαντικό χρονικό διάστημα εξαιτίας του B΄
Παγκοσμίου πολέμου και των όσων ακολούθησαν. H Aρχαιολογική Eταιρεία ως ανεξάρτητο
Eπιστημονικό Ίδρυμα έχει τη δυνατότητα να επικουρεί και σήμερα το Eλληνικό Kράτος στο έργο
του της προστασίας, της ανάδειξης και της μελέτης των ελληνικών αρχαιοτήτων και όταν χρειασθεί
αναλαμβάνει τη διαχείριση και εκτέλεση μεγάλων έργων, όπως έγινε τα τελευταία χρόνια με τις
ανασκαφές της Mακεδονίας και της Θράκης ή παλαιότερα με μεγάλης έκτασης αναστηλώσεις.
Σημαντικό τομέα του έργου της Eταιρείας αποτελούν τα δημοσιεύματά της. Eκδίδει τρία ετήσια
περιοδικά: τα Πρακτικά της Aρχαιολογικής Eταιρείας (από του 1837) στα οποία δημοσιεύονται οι
Σελίδα 14 από 65
αναλυτικές εκθέσεις των ανασκαφών και ερευνών που διεξάγει σ’ ολόκληρη την Eλλάδα· την
Aρχαιολογική Eφημερίδα (από του 1837) στην οποία δημοσιεύονται συνθετικές μελέτες για τις
ελληνικές αρχαιότητες και δημοσιεύσεις ανασκαφών· το Έργον της Aρχαιολογικής Eταιρείας (από
του 1955) στο οποίο δημοσιεύονται κάθε Mάιο σύντομες εκθέσεις των ανασκαφών της. Aπό του
1988 εκδίδεται, με την επιμέλεια του Γενικού Γραμματέως, όπως και τα τρία άλλα περιοδικά, “O
Mέντωρ”, τριμηνιαίο περιοδικό, που περιέχει ειδήσεις για το έργο της Aρχαιολογικής Eταιρείας και
κυρίως μικρά άρθρα σχετικά με την ιστορία της Eλληνικής Aρχαιολογίας και την Eλληνική
Aρχαιότητα. Eκτός των περιοδικών εκδίδονται στη σειρά «Bιβλιοθήκη της εν Aθήναις
Aρχαιολογικής Eταιρείας» μονογραφίες για αρχαιολογικά θέματα και δημοσιεύσεις ανασκαφών,
κυρίως της Eταιρείας.
H Aρχαιολογική Eταιρεία διοικείται από ενδεκαμελές Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο εκλέγεται
κάθε τρία χρόνια από τη Γενική Συνέλευση των εταίρων της. Kάθε χρόνο, περί τον Mάιο, ο Γενικός
Γραμματεύς του Συμβουλίου ανακοινώνει σε ειδική Δημόσια Συνεδρία το ετήσιο έργο του
Iδρύματος.
Α.1.1.2 Άλλοι Φορείς που εμπλέκονται στην επιτυχή έκβαση του Έργου
Προκειμένου να επιτευχθεί η δημιουργία ενιαίου ψηφιακού πολιτιστικού αποθέματος και να
διασφαλιστεί η διατήρηση και βιωσιμότητα των ψηφιακών πόρων που θα δημιουργηθούν στο
πλαίσιο του έργου, τα μεταδεδομένα για το ψηφιακό περιεχόμενο θα εγγραφούν στην υποδομή
που διατηρείται στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (EKT) εκτός της υποδομής που θα δημιουργηθεί
στο πλαίσιο της πράξης.
Α.1.1.3 Όργανα και Επιτροπές (Διακυβέρνηση του Έργου)
Το σύστημα διακυβέρνησης, σχήμα διοίκησης και ο τρόπος που η Αναθέτουσα Αρχή, αναμένει κατ’
ελάχιστον, να λαμβάνονται αποφάσεις για το έργο (συχνότητα συνεδριάσεων, επίπεδο
αποφάσεων, τρόπος ενημέρωσης, χρονισμός δέσμευσης πόρων κοκ) περιγράφεται συνοπτικά
κατωτέρω. Το παρόν δεν υποκαθιστά την μεθοδολογία διοίκησης όπως αυτή θα προτείνεται στις
προσφορές των υποψηφίων αναδόχων, αλλά συνιστά τον τρόπο με τον οποίο η Αναθέτουσα Αρχή,
αντιλαμβάνεται τη διοίκηση της υλοποίησης του Έργου.
Α1.1.3.1
Ομάδα Διοίκησης και Συντονισμού του Έργου
Αποτελείται από στελέχη της Αναθέτουσας Αρχής. Στην Ομάδα Διοίκησης του Έργου συμμετέχει ο
υπεύθυνος του έργου και οι υπεύθυνοι των υποέργων καθώς και άλλα στελέχη που κρίνει
απαραίτητα η Αναθέτουσα Αρχή. Συνεδριάζει σε τακτά διαστήματα (π.χ. κάθε 15 ημέρες), καθ’ όλη
τη διάρκεια υλοποίησης του έργου και μεριμνά για το ομαλή υλοποίηση του έργου.
Α1.1.3.2
Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του Έργου (ΕΠΠΕ)
Για τις ανάγκες υλοποίησης του Έργου της παρούσας Διακήρυξης, και σύμφωνα με τον Κανονισμό
της Αναθέτουσας Αρχής, θα οριστεί «Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου (ΕΠΠΕ)».
Σελίδα 15 από 65
Αρμοδιότητα της ΕΠΠΕ αποτελεί η παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης και η τμηματική και
οριστική παραλαβή του παρόντος Έργου (βλ. παρ.«Διαδικασία Παραλαβής Έργου»).
Α1.1.3.3
Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού Έργου (Ε.Δ.Δ.Ε)
Το αρμόδιο για την αποσφράγιση και την αξιολόγηση των προσφορών συλλογικό όργανο της
Αναθέτουσας Αρχής, το οποίο θα συγκροτηθεί με απόφαση του Διευθυντή της, ειδικά για το σκοπό
αυτό και το οποίο λειτουργεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στις κείμενες διατάξεις περί λειτουργίας
των συλλογικών οργάνων της διοίκησης.
Α1.1.3.4
Επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων
Η επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων θα αποτελείται από στελέχη της Αναθέτουσας Αρχής, τα
οποία θα οριστούν από το αρμόδιο όργανο της τελευταίας. Θα είναι αρμόδια για την διαχείριση
και αξιολόγηση των υποβαλλόμενων ενστάσεων επί της διακήρυξης και επί της διαγωνιστικής
διαδικασίας κατά τις φάσεις του διαγωνισμού από τους υποψηφίους αναδόχους έως τη υπογραφή
της σύμβασης μεταξύ της Αναθέτουσας Αρχής και του Αναδόχου.
Μετά το πέρας των συνεδριάσεων της, θα εισηγείται προς το αρμόδιο όργανο της Αναθέτουσας
Αρχής ως προς το δίκαιο της ένστασης του υποψηφίου αναδόχου.
Α1.1.3.5
Επιθεωρητές (auditors) Έργου
Στο πλαίσιο υλοποίησης του υπό ανάθεση Έργου, η Αναθέτουσα Αρχή δύναται να αναθέσει σε
στελέχη της ή τρίτο ανεξάρτητο όργανο τη διενέργεια τακτικών ή έκτακτων επιθεωρήσεων Έργου
(project audits) για την πιστοποίηση της πορείας των εργασιών και την καταγραφή
συμπερασμάτων και περιοχών παρέμβασης ή βελτίωσης.
Τέτοιοι έλεγχοι δύναται να διενεργηθούν σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο εξέλιξης του Έργου,
κατόπιν έγκαιρης σχετικής ενημέρωσης του Αναδόχου από την Αναθέτουσα Αρχή.
Ο Ανάδοχος οφείλει να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις κατόπιν σχετικής έγκρισης που θα
επικυρώνεται από το αρμόδιο όργανο της Αναθέτουσας Αρχής
Ο Ανάδοχος οφείλει στο πλαίσιο των εργασιών του να καταθέσει στους οριζόμενους από την
Αναθέτουσα Αρχή
επιθεωρητές κάθε σχετικό τεκμηριωτικό υλικό προκειμένου αυτοί να
διενεργήσουν τους ελέγχους.
Α.1.2 Υφιστάμενη κατάσταση
Α.1.2.1 Συνοπτική Περιγραφή των υπηρεσιών και της λειτουργίας του Φορέα
Ο σκοπός της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας είναι εκπαιδευτικός, μελετητικός και
ερευνητικός.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Οργανισμού της η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία «σκοπό έχει να
συνεργεί:
Σελίδα 16 από 65

Eις την ανεύρεσιν, συλλογήν, συντήρησιν, διαφύλαξιν, αναστήλωσιν, επισκευήν και
επιστημονικήν έρευναν των εν Ελλάδι και ταις Ελληνικαίς χώραις μνημείων της αρχαιότητος,
συμπεριλαμβανομένων και των χριστιανικών, βυζαντινών και λοιπών μνημείων των μέχρι της
Ελληνικής Επαναστάσεως.

Εις την μελέτην του βίου των αρχαίων και την εξερεύνησιν της βυζαντινής και μεσαιωνικής
αρχαιολογίας και τέχνης και

Eις διέγερσιν εν γένει παρ’ ημίν διαφέροντος υπέρ των καλών τεχνών και διάδοσιν γνώσεων
περί της ιστορίας της αρχαίας και της νεωτέρας τέχνης».
Για την επίτευξη του παραπάνω σκοπού η εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας ιδρύει τομείς και
αναπτύσει προγράμματα για την λειτουργίας τους. Στη συνέχεια αναλύονται οι τομείς παρέμβασης
με τις αντίστοιχες δομές που λειτουργούν στην Αρχαιολογική Εταιρεία.
Α.1.2.2 Οργανωτική Δομή και περιγραφή των κύριων επιχειρησιακών διαδικασιών
Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία περιλαμβάνει στην δομή της τις ακόλουθες επιχειρησιακές
οντότητες:
Α1.2.2.1
H Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας
Bιβλία χαρίζονταν στην Eταιρεία εξ αρχής, πολλές φορές μάλιστα άσχετα προς τους σκοπούς της,
τα οποία με τη σειρά της εφρόντιζε να δωρίζει ώστε να μη φθείρονται άχρηστα στην αποθήκη. Aπό
τη γραμματεία του Στ. Kουμανούδη και κυρίως από τον διορισμό τού γιου του Aθανασίου ως
βοηθού γραμματέως και ως επιμελητού των Mουσείων, άρχισαν να αγοράζονται βιβλία χρήσιμα
για τις εργασίες της υπηρεσίας των Mουσείων και των εφόρων. Oι έφοροι και οι καθηγητές μέλη
του Συμβουλίου δανείζονταν βιβλία για επιστημονική χρήση.
Mε τον Oργανισμό του 1894 η βιβλιοθήκη της Eταιρείας απόκτησε νομική υπόσταση. Tο άρθρο 17
προβλέπει ότι ο γραμματεύς εφορεύει την βιβλιοθήκη και συντάσσει τον κατάλογό της κλπ., και το
άρθρο 30 ότι είναι σε κοινή χρήση αλλά απαγορεύει την εξαγωγή και τον δανεισμό βιβλίων.
Mε τη δωρεά του προέδρου Δ. Tσιβανόπουλου μέρους της βιβλιοθήκης του (κηρύχθηκε ευεργέτης
γι αυτό) πλουτίζεται η Eταιρεία με σημαντικά βιβλία, τα οποία θα της έλειπαν οπωσδήποτε. Eυθύς
νέο έργο σχεδιάζεται και αναγγέλλεται, που θα ήταν πολύτιμο αν δεν έμενε μόνο στην αρχή, η
δημοσίευση του καταλόγου της βιβλιοθήκης. O πρώτος τόμος, που εκδόθηκε το 1897, περιείχε τα
βιβλία που είχαν εισαχθεί στη βιβλιοθήκη κατά το διάστημα 1837-1896 και είχε συνταχθεί, όπως
λέγεται σε εισαγωγικό σημείωμα, από τον Xαρ. Πυλαρινό, βοηθό του γραμματέως κάποιο χρονικό
διάστημα. Πρώτος επιμελητής της βιβλιοθήκης το 1899 με ειδικώς καθορισμένα καθήκοντα ήταν ο
Aλέξανδρος Φιλαδελφεύς, υφηγητής της αρχαιολογίας. Tο 1902 τον διαδέχεται ο Στέφανος
Ξενόπουλος, ο οποίος είχε την ειδική εντολή να συντάξει κατάλογο της βιβλιοθήκης για
δημοσίευση. O κατάλογος, δεύτερο τεύχος, εκδόθηκε το 1906 και περιλαμβάνει τα βιβλία που
απέκτησε η βιβλιοθήκη κατά το χρονικό διάστημα 1897-1905. Ως υπάλληλος της βιβλιοθήκης
Σελίδα 17 από 65
υπηρέτησε και ο κατόπιν πρόεδρος της Eταιρείας Γεώργιος Bέλτσος (1910-1917), τον οποίο
διαδέχτηκε ο Δημήτριος Πελεκίδης (1917-1959) και αυτόν η Pέα Kοτιώνη (1959-1983).
H βιβλιοθήκη της Eταιρείας είναι μία από τις καλύτερες αρχαιολογικές των Aθηνών (οι άλλες είναι
των Ξένων Aρχαιολογικών Σχολών) και περιέχει πλήθος πολυτίμων βιβλίων πέραν των αναγκαίων
για τη μελέτη των αρχαιολόγων.
Α1.2.2.2
Tο Αρχείο της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας
Tο αρχείο πήρε συστηματική μορφή από το 1957, όταν χάρη στο ενδιαφέρον τού άριστου γνώστη
της ιστορίας της Eταιρείας αντιπροέδρου Γεωργίου Bέλτσου ανατέθηκε στον Λέανδρο Bρανούση,
τον Mενέλαο Tουρτόγλου και τον Bασίλειο Πετράκο η κατάταξη των εγγράφων του ιδρύματος.
Tότε για πρώτη φορά το πολύτιμο αυτό υλικό απόκτησε μόνιμη θέση και η χρήση του έγινε
εύκολη. Tο αρχείο των εγγράφων συμπληρώνεται με τα χειρόγραφα βιβλία των πρακτικών της
Eφορείας και του Συμβουλίου (ευρετήριο των χειρόγραφων πρακτικών έχει γίνει από τον Bασίλειο
Σφυρόερα), του Aρχαιολογικού Συλλόγου, το Mητρώο των εταίρων, τους καταλόγους των
Mουσείων της Eταιρείας, έργα του Στεφάνου και του Aθανασίου Kουμανούδη, τα βιβλία
πρωτοκόλλου, βιβλία λογιστηρίου, ταμείου κλπ. Yπάρχουν ακόμη ειδικά αρχεία, όπως του λαχείου,
το αρχείο Π. Eυστρατιάδη, τα κατάλοιπα του Bασιλείου Λεονάρδου και άλλα μικρότερα που
προέρχονται από δωρεές κληρονόμων αρχαιολόγων. Tο αρχείο των σχεδίων επίσης είναι πολύτιμο,
γιατί σώζει τα περισότερα από τα σχέδια που δημοσιεύτηκαν στα δημοσιεύματα της Eταιρείας και
πολλά αδημοσίευτα, όπως είναι τα αντίγραφα των στηλών των Παγασών και το αρχείο των
σχεδίων του A. Oρλάνδου. Πολύτιμο επίσης είναι το αρχείο των φωτογραφιών και των αρνητικών,
ιδίως των παλαιοτέρων ανασκαφών, των οποίων οι φωτογραφίες δεν διασώζουν μόνο τη μορφή
των μνημείων αλλά και των τόπων που έμελλαν σε λίγες δεκαετίες να υποστούν, οι περισσότεροι,
καταστρεπτική μεταβολή.
Α1.2.2.3
Μελέτες, Έρευνες και Τεκμηρίωση
Για την υποστήριξη του έργου που έχει αναλάβει αλλά και για τη συστηματοποίηση της
καταγραφής, αποτύπωσης και ανάλυσης ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων που αφορούν
θέματα Αρχαιολογίας και Ιστορίας, η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία αναπτύσσει στρατηγική
έρευνας και τεκμηρίωσης, με στόχους:

Την πρωτογενή έρευνα για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τις τάσεις στην
επιστήμη της Αρχαιολογίας και της Ιστορίας.

Τη μελέτη, έρευνα και τον καθορισμό δεικτών για την διαχρονική παρακολούθηση των
ιδιαίτερων χαρακτηριστικών.

Τη συστηματική παρακολούθηση και καταγραφή των δεδομένων που σχετίζονται με την
εξέλιξη της συστηματικής καταγραφής των ανασκαφικών δεδομένων.
Σελίδα 18 από 65

Την ανάπτυξη δομών τεκμηρίωσης που θα διασφαλίζουν τη έγκαιρη και με σύγχρονα μέσα
συλλογή και διάχυση της γνώσης και πληροφορίας προς τους άμεσα ενδιαφερόμενους φορείς
(ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς, φορείς χάραξης πολιτικής).

Τη συστηματική συνεργασία με φορείς που δραστηριοποιούνται στην έρευνα και στην
εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού των Δημόσιων και Ιδιωτικών Πολιτιστικών Φορέων και
την ανάπτυξη κόμβων συντονισμού των ενεργειών.
Επιπλέον επειδή οι περιοχές του μελετητικού και ερευνητικού μας ενδιαφέροντος άπτονται
σημαντικών πλευρών του διοικητικού, οικονομικού, κοινωνικού άρα και πολιτικού περιβάλλοντος
στο σχεδιασμό μας άμεσης προτεραιότητας είναι η συνεργασία με αντίστοιχα ινστιτούτα στη χώρα
μας και στον ευρωπαϊκό χώρο, με συναφείς Σχολές Ανωτάτων Ιδρυμάτων και βέβαια με το
Υπουργείο Πολιτισμού σαν εποπτεύων Φορέας.
Α1.2.2.4
Η Μορφωτική Δράση
Η Αρχαιολογική
Εταιρεία
υλοποιεί με συστηματικό πλέον τρόπο μια σειρά μορφωτικές
παρεμβάσεις. Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν διπλό χαρακτήρα και μπορούν πλέον με την βοήθεια
των ΤΠΕ να απευθύνονται σε ένα γενικότερο κοινό.
Οι ψηφιακές δράσεις βασίζονται στα αποτελέσματα του προγράμματος ψηφιοποίησης που
υλοποιήθηκε το 2007-2008 στο πλαίσιο της πρόσκλησης 65 και πρόσκλησης 172 του ΕΠ Κοινωνία
της Πληροφορίας, χρησιμοποιώντας νέες καινοτόμες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.
Το έργο της ηλεκτρονικής παρουσίασης του έργου της Εταιρείας «Ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση
τμήματος του φωτογραφικού και ανασκαφικού αρχείου της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας»
το οποίο ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2008 και για την οποία η Εταιρεία τιμήθηκε από την
Γραμματεία της «Κοινωνίας της Πληροφορίας».
Η «Σχολή Διδασκαλίας της Ιστορίας της Τέχνης», το 2009, λειτούργησε για δέκατη ένατη χρονιά. Τα
17 δίωρα μαθήματα της περιόδου είχαν το γενικό τίτλο «Από το παλάτι του Κάδμου στο Ιερό της
Αφαίας» και διδάχθηκαν από μέλη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, Έλληνες και Ξένους καθηγητές
του Πανεπιστημίου και διακεκριμένους αρχαιολόγους.
Α.1.2.3 Περιγραφή
υφιστάμενης
υποδομής
Τεχνολογιών
Πληροφορικής
και
Επικοινωνιών που αφορούν τη λειτουργία του έργου
Α1.2.3.1
Πληροφοριακό σύστημα της Αρχαιολογικής Εταιρείας
1.2.3.1.1 Αποθετήριο (Repository)
Περιέχει σε ψηφιακή μορφή το τμήμα του φωτογραφικού αρχείου της Αρχ. Εταιρείας που
ψηφιοποιήθηκε στο πλαίσιο των έργων του Γ’ ΚΠΣ. Έχει υλοποιηθεί με λογισμικό ανοιχτου κώδικα
(Open Source) Vital Fedora και με σύστημα διαχείρισης Βάσης Δεδομένων Oracle και παρέχει
διαδικτυακή διεπαφή (web based interface) για την διαχείριση των δεδομένων
Σελίδα 19 από 65
1.2.3.1.2 Δικτυακή Πύλη (Portal) (http://portal.archetai.gr)
Είναι η διαδικτυακή πλατφόρμα που παρέχει την πρόσβαση στα δεδομένα του αποθετηρίου μέσω
του διαδικτύου. Είναι ανεπτυγμένη με τεχνολογία CMS (Content Management System) χρήση
γλώσσας PHP και σύστημα διαχείρισης βάσης δεδομένων MySQL.
1.2.3.1.3 Δικτυακός Τόπος (Site) (http://www.archetai.gr)
Στον δικτυακό τόπο της Αρχ. Εταιρείας περιγράφονται μεταξύ άλλων η δομή, η ιστορία, οι
παρεχόμενες υπηρεσίες (βιβλιοθήκη, αρχείο, βιβλιοπωλείο κλπ), το επιστημονικό, ανασκαφικό και
εκδοτικό έργο της Αρχ. Εταιρείας. Είναι ανεπτυγμένος με τεχνολογία CMS (Content Management
System) χρήση γλώσσας PHP και σύστημα διαχείρισης βάσης δεδομένων MySQL.
1.2.3.1.4 Κατάλογος Βιβλιοθήκης (http://catalog.library.archetai.gr)
Ο κατάλογος των βιβλίων της Βιβλιοθήκης της Αρχ. Εταιρείας έχει ψηφιοποιηθεί στο πλαίσιο του Γ’
ΚΠΣ και είναι διαθέσιμος στο κοινό μέσω του διαδικτύου. Είναι ανεπτυγμένος με λογισμικό
ανοιχτού κώδικα (Open Source) Zebra/Pazpar2/Metaproxy και σύστημα διαχείρισης βάσης
δεδομένων MySQL.
Α1.2.3.2
Εξοπλισμός
Οι ανωτέρω περιγραφόμενες υπηρεσίες υλοποιούνται σε τρείς εξυπηρετητές με λειτουργικό
σύστημα Linux (Red Hat Enterprise για το Αποθετήριο, την δικτυακή Πύλη και τον δικτυακό τόπο
της Αρχ. Εταιρείας και Debian για τον κατάλογο της Βιβλιοθήκης) και με αποθηκευτικές διατάξεις
σκληρών δίσκων σε διαμόρφωση Raid0 και Raid5. Οι εξυπηρετητές συνδέονται σε σύστημα UPS για
προστασία από υπερτάσεις και διακοπές στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και βρίσκονται σε
διαρκώς κλιματιζόμενο χώρο.
Α1.2.3.3
Δικτυακός Εξοπλισμός
Οι εξυπηρετητές πλαισιώνονται από δικτυακό εξοπλισμό που τους εξασφαλίζει την ασφαλή
σύνδεση με το διαδίκτυο. Ο εξοπλισμός αυτός περιλαμβάνει

Fast Ethernet Μεταγωγέα 24 θυρών

Δρομολογητή με υποστήριξη φίλτρων (access lists)
Ο ανωτέρω δικτυακός εξοπλισμός συνδέεται σε σύστημα UPS για προστασία από υπερτάσεις και
διακοπές στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και βρίσκεται σε διαρκώς κλιματιζόμενο χώρο.
Α1.2.3.4
Σύνδεση με το Διαδίκτυο
Η Αρχαιολογική Εταιρεία συνδέεται με το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) με
10Mbps MetroEthernet σύνδεση οπτικής ίνας μέσω ΟΤΕ. Ο τύπος της σύνδεσης (οπτική
metroEthernet) εξασφαλίζει εύκολη αναβάθμιση της ταχύτητας πρόσβασης στο Διαδίκτυο
ανάλογα με τις ανάγκες της Αρχ. Εταιρείας.
Σελίδα 20 από 65
Σχηματική αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης
Σελίδα 21 από 65
Α2.Αντικείμενο, στόχοι και παράγοντες επιτυχίας του Έργου
Α.2.1 Αντικείμενο του Έργου
Η πράξη «Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, Ολοκληρωμένες Ψηφιακές Υπηρεσίες», αφορά στη
δημιουργία ενός ολοκληρωμένου Κέντρου Παροχής Ψηφιακών Αρχαιολογικών Υπηρεσιών
Τεκμηρίωσης και Εκπαίδευσης, με την ανάπτυξη παράλληλα ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς το
σύνολο των αρχαιολόγων, των αρχαιολογικών υπηρεσιών και Σχολών, της ερευνητικής και
εκπαιδευτικής κοινότητας, και γενικά του ανθρώπινου δυναμικού Δημόσιων και Ιδιωτικών
Πολιτιστικών Φορέων, κα.
Οι ψηφιακές υπηρεσίες στηρίζονται σε:
Α) Τεκμηρίωση και διάχυση των αποτελεσμάτων των ερευνών που έχει υλοποιήσει αλλά και
υλοποιεί η Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, και άλλων συναφών πηγών σε Εθνικό και Διεθνές
επίπεδο (ερευνητικών, βιβλιογραφικών) σε θέματα Αρχαιολογίας και Ιστορίας,
Β) Ενσωμάτωση της Ιστορικής Μνήμης και ανασκαφικών δεδομένων, μέσα από την τεκμηρίωση,
ψηφιοποίηση και ανάδειξη των αρχειακών πόρων της Αρχαιολογικής Εταιρείας η οποία στα 172
χρόνια λειτουργίας της κατέχει ένα μοναδικό αρχείο ανασκαφικών δεδομένων και ερευνών το
οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε αρχαιολόγο, σπουδαστή, ερευνητή, δημόσιο φορέα,
κα.
Το Φυσικό Αντικείμενο της πράξης συνίσταται στις ακόλουθες ενότητες εργασίας:
1. Συλλογή, οργάνωση των αρχαιολογικών πηγών, καταγραφή, επιστημονική τεκμηρίωση και
κωδικοποίηση του αρχειακού υλικού και του περιεχομένου
2. Ψηφιοποίηση και επεξεργασία του περιεχομένου που διαθέτει η ΑΕ
3. Υλοποίηση του Κέντρου Παροχής Ψηφιακών Αρχαιολογικών Υπηρεσιών Τεκμηρίωσης και
Εκπαίδευσης και ανάπτυξη των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και εφαρμογών
4. Ανοικτά δεδομένα και διαχείριση δικαιωμάτων
5. Δράσεις Δημοσιότητας των αποτελεσμάτων της πράξης και την ανάδειξη της συνδρομής της
Ευρωπαϊκής Ένωσης
6. Προμήθεια εξοπλισμού
Το παρόν έργο αφορά στην ανάπτυξη των ψηφιακών υπηρεσιών της πράξης. Αυτές συνοψίζονται
στις παρακάτω:

την κατασκευή του αποθετηρίου

την κατασκευή της υπηρεσίας σημασιολογικών συμπερασμών

την κατασκευή της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής τεκμηρίων για πολιτιστικό τουρισμό
Σελίδα 22 από 65

την κατασκευή της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής τεκμηρίων για εκπαίδευση

την κατασκευή της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής τεκμηρίων (crowd sourcing)
Στο πλαίσιο του παρόντος έργου θα δημιουργηθούν επίσης οι εξής ψηφιακές υπηρεσίες:

Υπηρεσία καταλόγου ψηφιακού πολιτιστικού αποθέματος (δυνατότητες σημασιολογικής
αναζήτησης): Επίπεδο 2

Υπηρεσία συλλογικής επιμέλειας και συλλογικής μεταγραφής: Επίπεδο 3
Α.2.2 Σκοπιμότητα και αναμενόμενα οφέλη
Το παρόν έργο αντιμετωπίζει τρία βασικά προβλήματα που προσδιορίζουν και καθορίζουν την
αρχαιολογική πραγματικότητα:
Α) Το πρώτο πρόβλημα αφορά την χρονικά περιορισμένη άμεση ερευνητική προσέγγιση των
πρωτογενών αρχαιολογικών στοιχείων. Η πρακτική της αρχαιολογικής ανασκαφής συνεπάγεται την
καταστροφή των πρωτογενών δεδομένων τα οποία η αρχαιολογία έχει ως στόχο να μελετά. Η
αρχαιολογική εξερεύνηση έχει τη δυνατότητα παρατήρησης για ένα πολύ συγκεκριμένο χρόνο, ο
οποίος δεν μπορεί να επαναληφθεί. Κατά συνέπεια αποκτούν ιδιαίτερα κρίσιμη σημασία και
βαρύνουσα σπουδαιότητα οι πάσης φύσεως και μορφής αρχειακές πηγές που δημιουργούνται
από την ανασκαφική έρευνα και μελέτη των ευρημάτων καθώς και η πρόσβαση στα δεδομένα και
τα στοιχεία που καταγράφονται και καταχωρούνται κατά την διάρκεια μιας ανασκαφής. Μολονότι
η διασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης, χρήσης, σύνθεσης, και επαναχρησιμοποίησης των
πηγών αυτών αποτελεί βασική προϋπόθεση και εργαλείο για την ανάπτυξη και εξέλιξη της
αρχαιολογίας, δεν υφίσταται σήμερα στην Ελλάδα ένα ολοκληρωμένο κέντρο ψηφιακών
αρχαιολογικών πόρων και on line αρχαιολογικών υπηρεσιών. Η παρούσα πρόταση καλύπτει την
αναγκαιότητα αυτή.
Με το παρόν έργο δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο Κέντρο Παροχής Ψηφιακών Αρχαιολογικών
Υπηρεσιών Τεκμηρίωσης, Εκπαίδευσης και Υποστήριξης, σε θέματα που αφορούν την Αρχαιολογία
ως επιστήμη και έρευνα πεδίου, την Ιστορία, την Ιστορία της Τέχνης, καθώς επίσης και ζητήματα
που αφορούν τη ψηφιοποίηση, τεκμηρίωση, και αναζήτηση των αρχαιολογικών πηγών και πόρων.
Το Κέντρο παρέχει πρόσβαση σε πρωτογενή δεδομένα σε ψηφιακή μορφή με την ανάπτυξη
ηλεκτρονικών υπηρεσιών, με στόχο την ενθάρρυνση της χρήσης και επαναχρησιμοποίησης των
ψηφιακών δεδομένων στην αρχαιολογία και την ανάπτυξη συναφών τεχνικών. Οι ηλεκτρονικές
υπηρεσίες και η δυνατότητα πρόσβασης σε ψηφιακό περιεχόμενο που αφορά αρχειακές πηγές και
τεκμήρια διαφορετικού είδους και υποβάθρου, απευθύνονται τόσο στο ειδικό όσο και στο γενικό
κοινό, όπως αυτά αναλύονται κατωτέρω (βλ Ενότητα Ομάδες –στόχοι της πράξης/ οφέλη).
Β) Το δεύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζεται, εντοπίζεται στη σχετικά περιορισμένη στην Ελλάδα
διάθεση και ανταλλαγή ψηφιακών αρχαιολογικών δεδομένων ακόμα και μεταξύ της αρχαιολογικής
κοινότητας. Η λογική της περιχαράκωσης και η απροθυμία διάθεσης των αρχαιολογικών πηγών και
τεκμηρίων, θέτει εμπόδια στο διεπιστημονικό διάλογο, στην έρευνα, στην εκπαίδευση, στην
Σελίδα 23 από 65
ανάδειξη και αξιοποίηση της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, σε ένα τομέα
εξαιρετικά σημαντικό όπως είναι η αρχαιολογία. Η δημιουργία του Κέντρου και η ανάπτυξη
ψηφιακών υπηρεσιών, στηρίζεται στην βασική αρχή: η χρήση όλων των πρωτογενών
αρχαιολογικών δεδομένων πρέπει να είναι ελεύθερη. Η προτεινόμενη πράξη με την δημιουργία
του Κέντρου και την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών ενισχύει τη διάθεση, πρόσβαση, και
ανταλλαγή αρχαιολογικών δεδομένων και πηγών σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, και εδραιώνει
την ψηφιακή κουλτούρα στο χώρο της αρχαιολογίας.
Εν κατακλείδι με αυτό το έργο δημιουργείται πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα μοντέλο Κέντρου
ψηφιακών πόρων για την αρχαιολογία, έναν τομέα που υστερεί -ενίοτε λειτουργεί ως τροχοπέδη-,
στη διάχυση και ανταλλαγή δεδομένων και πηγών.
Γ) Το τρίτο πρόβλημα που αντιμετωπίζεται είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας και συστηματικής,
επικαιροποιημένης πληροφόρησης και ενημέρωσης της αρχαιολογικής κοινότητας σε θέματα
χρήσης και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στην αρχαιολογία. Με την παρούσα πράξη
δημιουργείται ένας μηχανισμός προώθησης καλών πρακτικών στη χρήση των ψηφιακών
δεδομένων στην αρχαιολογία, παροχής τεχνικών συμβουλών στην ερευνητική και εκπαιδευτική
κοινότητα, καθώς και υποστήριξης των ενδιαφερομένων στην ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών
στον τομέα αυτό. Στο πλαίσιο των ελεύθερα προσβάσιμων on line μαθημάτων και σεμιναρίων που
αφορούν την αρχαιολογία, προβλέπεται και μια σειρά μαθημάτων εστιασμένων στην ψηφιακή της
προσέγγιση.
Η κοινότητα των χρηστών των υπηρεσιών του παρόντος έργου περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα
ομάδων που ασχολούνται ή εμπλέκονται με την Αρχαιολογία, όπως: η κοινότητα των αρχαιολόγων,
η ευρύτερη ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, η «Commercial Archaeology», η εκπαιδευτική
κοινότητα όλων των βαθμίδων, οι οργανισμοί πολιτιστικής κληρονομιάς, μουσεία και άλλοι
πολιτιστικοί οργανισμοί, Δημόσιοι Φορείς, Φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο τουριστικός
τομέας, πολίτες που ενδιαφέρονται ή και εντρυφούν ερασιτεχνικά στην αρχαιολογία.
Τα βασικά οφέλη της πράξης για τους ανωτέρω αποδέκτες είναι τα ακόλουθα:

Αρχαιολογική, ερευνητική κοινότητα, δημόσιοι φορείς, πολίτες: Πρόσβαση σε ένα σύστημα
διαχείρισης ψηφιακών αρχαιολογικών συλλογών και δεδομένων προσανατολισμένων σε
διαφορετικού υπόβαθρου αρχεία ανασκαφών και συσχετιζόμενων μελετών, που καλύπτουν
γεωγραφικά όλη την χώρα και χρονολογικά όλες τις ιστορικές περιόδους και προσφέρουν
σύνθετες αναζητήσεις

Αρχαιολόγοι, πολιτιστικοί φορείς και οργανισμοί, Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση,
πολίτες: Καλύτερη γνώση του αρχαιολογικού περιβάλλοντος, των ανασκαφικών θέσεων, της
στρωματογραφίας, του χώρου, της ιστορίας μιας περιοχής

Δημόσιοι φορείς, αρχαιολόγοι: Διαδραστικές εφαρμογές που επιτρέπουν την παρακολούθηση
από τον υπολογιστή της εξέλιξης των αρχαιολογικών ερευνών και εργασιών, βελτιώνοντας την
οργάνωση και διαχείριση τους
Σελίδα 24 από 65

Δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς: Αναζήτηση αρχαιολογικών δεδομένων για τις ανάγκες που
προκύπτουν από την εκτέλεση δημοσίων έργων

Δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, πολίτες: Σχεδιασμός τουριστικών θεματικών διαδρομών σε
συνδυασμό με αρχαιολογικά δρώμενα

Εκπαιδευτική κοινότητα: Παιδαγωγικές διαδραστικές εφαρμογές, πχ εικονικές επισκέψεις σε
αρχαιολογικούς χώρους, για μαθητές

Αρχαιολόγοι, φοιτητές, σπουδαστές: On line επιστημονική και επιχειρησιακή εκπαίδευση
αρχαιολόγων και επιστημόνων, καθώς και θεματικά σεμινάρια για σπουδαστές και φοιτητές,
σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς φορείς

Επιστημονική και εκπαιδευτική κοινότητα, δημόσιοι φορείς, πολιτιστικοί οργανισμοί,
πολίτες: Αμφίδρομη επικοινωνία φορέων, αρχαιολογικής και επιστημονικής κοινότητας με την
δημιουργία του πρώτου κοινωνικού δικτύου στην αρχαιολογία

Ευρύ κοινό: εμβάθυνση γνώσεων, προοδευτική ανακάλυψη με ελκυστικό τρόπο του έργου της
αρχαιολογίας με εργαλεία ανάγνωσης, γλωσσάρια, χάρτες, σύνδεση χρονικών περιόδων με
αρχαιολογικούς τόπους και ευρήματα, κα
Α.2.3 Στόχοι και Έκταση του Έργου
Το παρόν έργο αφορά στην ανάπτυξη του αποθετηρίου του φορέα. Το αποθετήριο θα πρέπει να
βασίζεται σε τεχνολογίες ανοικτής αρχιτεκτονικής και web services έτσι ώστε να διασφαλίζεται η
ευελιξία και η επεκτασιμότητα του.
Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί στις δυνατότητες σημασιολογικής συσχέτισης που θα δίνει
μεταξύ τεκμηρίων καθώς επίσης και στην μεγάλη ευελιξία οργάνωσης του υλικού (όχι απλές
ιεραρχίες). Απαραίτητη θα είναι η δυνατότητα χρήσης σύνθετων αντικειμένων και υλοποίησης
ενός στιβαρού και τεκμηριωμένου μοντέλου διατήρησης.
Τα υποσυστήματα τα οποία θα αναπτυχθούν συνοπτικά είναι:

Υποσύστημα διαχείρισης χρηστών

Υποσύστημα τεκμηρίωσης (πρότυπα μεταδεδομένων)

Υποσύστημα ροών εργασίας

Υποσύστημα διαχείρισης λεξιλογίων

Υποσύστημα διαχείρισης σημασιολογικών συσχετίσεων

Υποσύστημα διατήρησης
Στόχοι του παρόντος έργου είναι:
1. Ο Σχεδιασμός και η ανάπτυξη του αποθετηρίου.
2. Ο Σχεδιασμός και ανάπτυξη μηχανής σημασιολογικών συμπερασμών.
Σελίδα 25 από 65
3. Η Υλοποίηση διεπαφής με χρήστες
4. Η Υλοποίηση παραδειγμάτων χρήσης για καίρια ερωτήματα
Βασικό στόχο του έργου είναι επίσης το 50% της συλλογών της Αναθέτουσας Αρχής να είναι
διαθέσιμο διαδικτυακά με το πέρας του έργου. Τα τεκμήρια αυτά θα προέλθουν από την δράση
ψηφιοποίησης και τεκμηρίωσης της Πράξης αλλά και από μετάπτωση από προηγούμενα έργα
ψηφιοποιήσης και ανάδειξης πολιτιστικού περιεχομένου.
Η διάθεση τους θα γίνει πολυκαναλικά.
Μετρήσιμος Στόχος
Τιμή
Αριθμός χρηστών που χρησιμοποιούν πιλοτικά τις υπηρεσίες Ψηφιακού Αποθετηρίου,
σημασιολογικών συμπερασμών, συλλογικής επιμέλειας και συλλογικής μεταγραφής
>50
τεκμηρίων
Αριθμός τεκμηρίων που καθίστανται διαθέσιμα μέσω των παραπάνω υπηρεσιών
>200.000
Αριθμός καναλιών διάθεσης της υπηρεσίας Χ που είναι συγχρονισμένα
3
Α.2.4 Παράγοντες επιτυχίας του Έργου, όπως τους αντιλαμβάνεται η Αναθέτουσα Αρχή
Στους παράγοντες επιτυχίας του έργου συμπεριλαμβάνονται:

Η ομαλή και ουσιαστική συνεργασία της Αναθέτουσας Αρχής με τον Ανάδοχο σε θέματα που
αφορούν στις προδιαγραφές των προς ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων, στην
εγκατάσταση και λειτουργία των συστημάτων/διατάξεων στους χώρους της Αναθέτουσας
Αρχής με τρόπο που να επιτυγχάνεται η ομαλή ενσωμάτωσή τους στην καθημερινή λειτουργία,
κλπ

Η ομαλή ενσωμάτωση σε τεχνικό επίπεδο των νέων συστημάτων στις υφιστάμενες υποδομές
της
Αναθέτουσας
Αρχής
(φυσική
εγκατάσταση
στο
υφιστάμενο
data
center,
διαλειτουργικότητα με τα υφιστάμενα συστήματα και εφαρμογές, κλπ)

Η επιτυχής διευθέτηση των
ζητημάτων εκκαθάρισης των δικαιωμάτων πνευματικής
ιδιοκτησίας των προς ανάδειξη πολιτιστικών στοιχείων.

Η έγκαιρη ολοκλήρωση των εργασιών σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα.

Ο επιτυχής χρονισμός της υλοποίησης του εν λόγω έργου σε σχέση με την υλοποίηση των
υπόλοιπων επιμέρους έργων της Πράξης λόγω της μεταξύ τους αλληλοσυσχέτισης
Σελίδα 26 από 65
Α3.Λειτουργικές και Τεχνικές προδιαγραφές Έργου
Α.3.1 Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες
Το παρόν έργο στοχεύει στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση ενός Κέντρου Παροχής
Αρχαιολογικών Υπηρεσιών προς γενικούς και εξειδικευμένους χρήστες. Η ανάπτυξη αυτή θα γίνει
μέσω των επόμενων φάσεων του έργου:
Η 1η φάση (Φ1) θα οριστικοποιήσει τις προδιαγραφές των Υπηρεσιών που θα αναπτυχθούν. Με
βάση τις προδιαγραφές αυτές θα ακολουθήσουν οι επόμενες Φάσεις:

Σχεδιασμός και ανάπτυξη του αποθετηρίου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας (Φ2)

Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας σημασιολογικών συμπερασμών (Φ3)

Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας συλλογικής επιμέλειας (Φ4)

Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής τεκμηρίων (Φ5)

Δοκιμαστική λειτουργία υπηρεσιών για πολιτιστικό τουρισμό και εκπαίδευση (Φ6).
Συγκεκριμένα, το υποέργο περιλαμβάνει την υλοποίηση του αποθετηρίου το οποίο θα κάνει
χρήση ανοικτών προτύπων σε τρία (3) επίπεδα, που αφορούν σε:

μεταδεδομένα (με χρήση διεθνών προτύπων)

μεθόδους κωδικοποίησης αυτών (όπως XML, RDF, Microformats)

μεθόδους μετάδοσης και δημοσίευσης αυτών (όπως OAI-PMH, data dumps, SPARQL endpoint,
Συνδεδεμένα Δεδομένα).
Το έργο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της διαλειτουργικότητας, καθότι περιλαμβάνει ένα
ευρύ φάσμα υπηρεσιών οι οποίες θα πρέπει να επικοινωνούν με το κεντρικό αποθετήριο. Για αυτό
το λόγο, ιδιαίτερη σημασία έχει το υποσύστημα αντιστοίχισης των μεταδεδομένων και της χρήσης
πολλαπλών μεταδεδομένων, έτσι ώστε να μπορεί εύκολα να μετατραπουν τα περιεχόμενα από
ένα πρότυπο σε κάποιο άλλο (κάποιας γενικής εφαρμογής ή φορέα – όπως η Europeana ή το ΕΚΤ).
Η ανάπτυξη λαμβάνει υπόψη υποδομές cloud computing, όμως δεν περιλαμβάνει τη δημιουργία
κάποιου data center, αλλά επιδιώκει τη χρήση αντίστοιχων ερευνητικών υποδομών (ΕΔΕΤ Α.Ε.) ή
ιδιωτικών με χαμηλό κόστος (και υψηλή διαθεσιμότητα και επεκτασιμότητα).
Η πολυκαναλική προσέγγιση πρέπει διασφαλίζεται από τη χρήση της τεχνολογίας HTML5,
επιτρέποντας τη χρήση από διαφορετικού τύπου συσκευές (όπως Tablets) καθώς επίσης και σε
δεύτερο επίπεδο μέσω των υπηρεσιών συλλογικής μεταγραφής τεκμηρίων οι οποίες μπορούν να
διαθέσουν την πληροφορία σε άλλα κανάλια (όπως το Πρότυπο Εκπαιδευτικών Μεταδεδομένων
των φορέων εκπαίδευσης).
Σελίδα 27 από 65
Α.3.2 Απαιτήσεις Αρχιτεκτονικής Συστήματος
Στο πλαίσιο του Υποέργου 4 θα σχεδιαστούν και υλοποιηθούν το Κέντρο Παροχής Διαδραστικών
Ψηφιακών Αρχαιολογικών Υπηρεσιών και ένα σύνολο εφαρμογών.
Ειδικότερα:
1. Αρχικά, θα πραγματοποιηθεί μελέτη των προδιαγραφών των υπηρεσιών που θα
αναπτυχθούν (Φ1). Οι υπηρεσίες, θα κάνουν χρήση του περιεχομένου που θα βρίσκεται
στο αποθετήριο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διαλειτουργικότητα μεταξύ τους, καθώς
επίσης και η τήρηση όλων των διεθνών προτύπων και πρωτοκόλλων κωδικοποίησης και
επικοινωνίας. Στις περιπτώσεις των υπηρεσιών σημασιολογικών συμπερασμών και
συλλογικής επιμέλειας, θα καθοριστούν με ακρίβεια οι δυνατότητες που θα προσφέρουν
στους χρήστες, καθώς επίσης και ο τρόπος με τον οποίο θα αλληλεπιδρούν με αυτές.
Τα πορίσματα της φάσης αυτής θα αποτελέσουν τα Παραδοτέα Π1-Π4, τα οποία και θα
διαμορφώσουν συγκεκριμένες προδιαγραφές τόσο για το αποθετήριο, όσο και για τις
υπηρεσίες σημασιολογικών συμπερασμών, συλλογικής επιμέλειας και συλλογικής
μεταγραφής του συνολικού Συστήματος.
Το τελευταίο θα εμπλουτιστεί με τα ψηφιακά αντίγραφα των τεκμηρίων, όπως αυτά θα
αναδειχθούν μέσω των ψηφιακών εφαρμογών και της ειδικής πύλης. Ειδικά θέματα όπως η
διαχείριση του κατάλληλου τεχνολογικού εξοπλισμού για την λειτουργία του συστήματος,
αλλά και της Δημοσιότητας των αποτελεσμάτων του έργου, θα δημιουργήσουν τις
απαραίτητες συνέργειες.
2. Στο πλαίσιο της Φ2, με Παραδοτέο το Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης υπηρεσίας
αποθετηρίου, θα αναπτυχθεί το αποθετήριο του φορέα. Το αποθετήριο θα βασίζεται σε
τεχνολογίες ανοικτής αρχιτεκτονικής και web services, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η
ευελιξία και η επεκτασιμότητα του. Ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στις δυνατότητες
σημασιολογικής συσχέτισης που θα δίνει μεταξύ τεκμηρίων, καθώς επίσης και στη μεγάλη
ευελιξία οργάνωσης του υλικού (λ.χ. όχι σε απλές ιεραρχικές δομές). Θα παρέχεται
απαραίτητα η δυνατότητα χρήσης σύνθετων αντικειμένων και υλοποίησης ενός στιβαρού
και τεκμηριωμένου μοντέλου διατήρησης.
3. Ακολουθεί η Φ3, με Παραδοτέο το Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης υπηρεσίας
σημασιολογικών συμπερασμών. Αυτή θα έχει ως βασικό στόχο την παροχή ενός «έξυπνου»
μηχανισμού αναζήτησης / απάντησης σε ερωτήματα που θέτουν έμπειροι χρήστες, όπως,
π.χ. οι ερευνητές αρχαιολόγοι. Η μηχανή (reasoning engine) θα κάνει χρήση της
Σελίδα 28 από 65
σημασιολογικής πληροφορίας, η οποία θα μπορεί να εισαχθεί μέσω του αποθετηρίου και
θα εξάγει συμπεράσματα για το περιεχόμενο, τη σχέση μεταξύ τεκμηρίων κ.α. Η μηχανή θα
βασιστεί σε γνωστά αποθετήρια σημασιολογικής πληροφορίας (triplestores) και θα
αποτελέσει τη βάση για την υλοποίηση των υπηρεσιών συλλογικής μεταγραφής, σύμφωνα
με τις προδιαγραφές που θέτει το Π4. Η Φ3 περιλαμβάνει και μελέτη για τα καίρια
συνδυαστικά ερωτήματα τα οποία χρειάζονται οι αρχαιολόγοι ερευνητές ή οι έμπειροι
χρήστες και τα οποία θα υποστηρίζονται από κατάλληλη διεπαφή που θα αναπτυχθεί.
4. Η Φ4, με Παραδοτέο το Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης υπηρεσίας συλλογικής
επιμέλειας, αποσκοπεί στο να δώσει στους χρήστες τη δυνατότητα να επιμεληθούν το
ψηφιοποιημένο υλικό που θα εισαχθεί στο αποθετήριο. Η υπηρεσία δεν έχει σκοπό να
υποκαταστήσει την τεκμηρίωση του υλικού,
αλλά να εμπλουτίσει το υλικό με
σημασιολογική, κυρίως, πληροφορία, μέσω εύχρηστων και «έξυπνων» διεπαφών.
Παραδείγματα πληροφορίας η οποία θα εμπλουτίσει το ψηφιοποιημένο υλικό μπορούν να
είναι ονόματα, τοποθεσίες, γεγονότα, χρονολογίες, κ.α. Η ακριβής αποτύπωση της
πληροφορίας αυτής θα γίνεται στο αποθετήριο (η επικοινωνία θα γίνεται με χρήση web
services) και θα μπορεί να αξιοποιείται από την μηχανή συμπερασμών.
5. Η υπηρεσία συλλογικής μεταγραφής που περιγράφεται στο πλαίσιο της Φ5, με Παραδοτέο
το Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής, θα δώσει
τη δυνατότητα στους χρήστες να μεταγράψουν τα ψηφιοποιημένα τεκμήρια, τα οποία θα
βρίσκονται στο αποθετήριο. Οι χρήστες θα πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένοι και η
πληροφορία, η οποία θα παράγεται, θα αποθηκεύεται επίσης στο αποθετήριο (η
επικοινωνία θα γίνεται με χρήση web services). Η μεταγραφή θα υλοποιηθεί με τεχνολογίες
Web και Ajax και θα είναι ιδιαίτερα εύχρηστη, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται μια πολύ καλή
εμπειρία χρήσης (user experience).
6. Η Φ6, με παραδοτέα τα Αναφορά δοκιμαστικής λειτουργίας και παραδείγματα εφαρμογών
για συλλογική μεταγραφή τεκμηρίων (πολιτιστικός τουρισμός και εκπαίδευση) έχει ως
βασικό στόχο την οργάνωση και υλοποίηση κατάλληλων σεναρίων δοκιμών των ανωτέρω
υπηρεσιών. Οι υπηρεσίες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και ιδιαίτερα με το αποθετήριο και
απευθύνονται σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών, όπως είναι ερευνητές, αρχαιολόγοι, μαθητές,
απλοί επισκέπτες, κ.α. Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο της Φ6 θα σχεδιαστούν και θα
υλοποιηθούν ειδικευμένες εφαρμογές για τις κατηγορίες χρηστών και συχνών περιπτώσεων
χρήσης αυτών. Επιπλέον, θα υλοποιηθούν σενάρια προσανατολισμένα α) στον πολιτιστικό
τουρισμό και β) στην εκπαίδευση, όπου θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση.
Σελίδα 29 από 65
Α.3.2.1
Υποσυστήματα και διάγραμμα αρχιτεκτονικής
Τα βασικά υποσυστήματα που πρέπει να αναπτυχθούν είναι τα ακόλουθα:

Αποθετήριο

Σύστημα τεκμηρίωσης

Σύστημα αντιστοίχισης και εξαγωγής μεταδεδομένων

Σύστημα συλλογιστικής και αποθήκευσης σημασιολογικής γνώσης και σημασιολογικών
ερωτημάτων

Σύστημα προβολής (front-end)

Σύστημα εμπλουτισμού μεταδεδομένων

Σύστημα δημοσίευσης των Συνδεδεμένων Δεδομένων στο Παγκόσμιο Ιστό

Σύστημα διαχείρισης θησαυρών

Ψηφιακές εφαρμογές και mobile.
Το ακόλουθο διάγραμμα παρουσιάζει την αρχιτεκτονική καθώς και την αλληλεπίδραση των
βασικών συστημάτων που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του έργου.
Σχήμα 1. Διάγραμμα αρχιτεκτονικής
Τα συστήματα χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες, Backend και frontend. Το αποθετήριο και τα
συστήματα τεκμηρίωσης, αντιστοίχισης, εμπλουτισμού και διαχείρισης θησαυρών είναι
συστήματα του backend. Αυτά τα συστήματα είναι υπεύθυνα για την προετοιμασία των
μεταδεδομένων για τα συστήματα του frontend. Αυτά είναι τα συστήματα προβολής,
συλλογιστικής, δημοσίευσης και ψηφιακών εφαρμογών. Μέσω αυτών των συστημάτων οι χρήστες
θα έχουν πρόσβαση στο υλικό καθώς και σε ψηφιακές εφαρμογές για εκπαιδευτικούς και
Σελίδα 30 από 65
τουριστικούς σκοπούς. Θα δημιουργηθούν ψηφιακές εφαρμογές για να γίνεται δυνατή η προβολή
των δεδομένων σε ψηφιακούς χάρτες (google maps). Θα χρησιμοποιηθούν καινοτόμες τεχνολογίες
συλλογιστικής και σημασιολογικών ερωτημάτων για καλύτερη ανάκτηση της πληροφορίας. Τέλος,
θα δημοσιευθούν τα δεδομένα στον Παγκόσμιο Ιστό με τη χρήση τεχνολογιών των Συνδεδεμένων
Δεδομένων (Linked Data). Με τον τρόπο αυτό, η πληροφορία θα είναι προσβάσιμη όχι μόνο απο
ανθρώπους αλλά και από μηχανές.
Α.3.3 Τεχνολογίες και σχέδιο υλοποίησης Έργου
Το έργο θα πρέπει να σχεδιαστεί με σύγχρονες μεθόδους σχεδίασης πολυεπίπεδων
πληροφοριακών συστημάτων (n-tier architectural model), οι οποίες θα προσδίδουν στο σύστημα:

Αυτονομία: Τα επιμέρους υποσυστήματα θα πρέπει να είναι αυτόνομα έτσι ώστε η
αναβάθμιση ή συντήρηση τους να μην επηρεάζει τη λειτουργία των υπολοίπων.

Χρηστικότητα: Η αρχιτεκτονική των συστημάτων και εφαρμογών θα πρέπει να βοηθά τους
χρήστες στο να ολοκληρώνουν τις εργασίες τους αποτελεσματικά και με ταχύτητα.

Προσαρμοστικότητα: Η αρχιτεκτονική θα πρέπει να επιτρέπει την επανασχεδίαση υπαρχόντων
λειτουργιών οικονομικά και με ευκολία, ώστε να μπορούν να ενσωματώνονται νέες
τεχνολογίες (π.χ. χρήση των Web Services και η υλοποίηση αυτόνομων υποσυστημάτων ως
υπηρεσιών).

Τεχνολογική ανεξαρτησία: Τα επιμέρους στοιχεία και αντικείμενα της αρχιτεκτονικής θα
πρέπει να μπορούν να λειτουργούν σωστά σε διάφορες πλατφόρμες υλικού (hardware
platforms).

Επικοινωνία: Θα πρέπει να εξασφαλίζεται η δυνατότητα εύκολης επικοινωνίας, διασύνδεσης ή
και ολοκλήρωσης των υποσυστημάτων με τρίτες εφαρμογές ή / και υποσυστήματα. Γι’ αυτό το
λόγο θα πρέπει να παρέχονται μεταξύ άλλων:

Πλήρες και τεκμηριωμένο API (Application Programming Interface) τα οποίο επιτρέπει την
ολοκλήρωση - διασύνδεση με τρίτες εφαρμογές.

Τεκμηρίωση της δυνατότητας ολοκλήρωσης – διασύνδεσης με εφαρμογές και δεδομένα που
ενσωματώνουν την επιχειρησιακή λογική με σκοπό την κάλυψη ενδεχόμενων μελλοντικών
αναγκών.

Δυνατότητα διασύνδεσης / επικοινωνίας με τρίτες εφαρμογές βάσει διεθνών standards (XML,
SOAP, UDDI, κ.λ.π.).

Δυνατότητα ενσωμάτωσης λειτουργιών διασύνδεσης με κινητά μέσα για κάλυψη πιθανών
μελλοντικών αναγκών, τόσο των χρηστών όσο και των διαχειριστών του συστήματος.

Διαλειτουργικότητα: Οι εφαρμογές της αρχιτεκτονικής θα πρέπει να μπορούν να λειτουργούν
ανεξαρτήτως λειτουργικού συστήματος των χρηστών.
Σελίδα 31 από 65

Τυποποίηση: Τα αντικείμενα του συστήματος θα πρέπει να βασίζονται σε πρότυπα σχεδίασης
λογισμικών, τα οποία έχουν οριστεί από διεθνείς οργανισμούς.

Επεκτασιμότητα: Το σύστημα θα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα ώστε να
ενσωματώνει τυχόν αλλαγές των προδιαγραφών ή των αναγκών των χρηστών. Για παράδειγμα
η υλοποίηση του συστήματος σαν αυτόνομα και ανεξάρτητα - αρθρωτά modules υπηρεσιών
εξυπηρετεί τον παραπάνω σκοπό, ώστε να επιτρέπονται μελλοντικές επεκτάσεις και
αντικαταστάσεις, ενσωματώσεις, αναβαθμίσεις ή αλλαγές διακριτών τμημάτων λογισμικού ή
εξοπλισμού.

Πολυγλωσσικότητα: Η αρχιτεκτονική θα πρέπει να επιτρέπει την εμφάνιση πληροφοριών σε
όλες τις γλώσσες των χωρών στις οποίες χρησιμοποιηθεί το σύστημα.

Διαχειρισιμότητα: Οι διαχειριστές του συστήματος θα πρέπει να μπορούν εύκολα να
παρακολουθούν, να ελέγχουν και να συντηρούν τα επιμέρους τμήματα του συστήματος.

Κλιμακοποίηση: Το σύστημα θα πρέπει να μπορεί να χειριστεί σωστά μεγάλο όγκο δεδομένων,
ανάλογα με τις ανάγκες τις εφαρμογής. Κάθε ομάδα λειτουργιών μπορεί να εκτελείται
ανεξάρτητα από την άλλη σε ένα ή περισσότερα μηχανήματα ώστε να αντιμετωπίζονται
δυναμικά πιθανά προβλήματα φόρτου του συστήματος λόγω αυξημένου αριθμού χρηστών.

Ασφάλεια: Η αρχιτεκτονική θα πρέπει να μπορεί να προστατεύει τα δεδομένα από μη
διαπιστευμένη χρήση.

Επαναχρησιμοποίηση: Τα επιμέρους τμήματα του συστήματος θα πρέπει να είναι
σχεδιασμένα ώστε να είναι εφικτή η επαναχρησιμοποίησή τους όπου αυτό απαιτείται.

Αξιοπιστία: Τα αντικείμενα του συστήματος θα πρέπει να υποστηρίζουν την σωστή λειτουργία
και αποθήκευση όλων των κρίσιμων πληροφοριών, ώστε το όλο σύστημα να αποτελεί ένα
αξιόπιστο εργαλείο διαχείρισης.

Ανεξαρτησία: Το σύστημα θα πρέπει να έχει σαφή διαχωρισμό των λειτουργιών που αφορούν
την παρουσίαση του user interface, την υλοποίηση των business functions και την πρόσβαση
και διαχείριση των στοιχείων στην σχεσιακή βάση δεδομένων. Κάθε ομάδα λειτουργιών θα
πρέπει να μπορεί να αλλάξει χωρίς να επηρεάζει την άλλη.

Πληρότητα: Το σύστημα θα πρέπει να διασφαλίζει την πληρότητα των στοιχείων που
αποθηκεύονται.

Ακεραιότητα: Το σύστημα θα πρέπει να φροντίζει για την ακεραιότητα και ασφάλεια των
δεδομένων των εφαρμογών. Η χρήση των μοντέλων σχεδιασμού του συστήματος, θα πρέπει
να διασφαλίζει την συντηρησιμότητα και την επεκτασιμότητα του συστήματος με χαμηλό
κόστος.
Σελίδα 32 από 65
Α.3.4 Προδιαγραφές Λειτουργικών Ενοτήτων (Υποσυστημάτων, Εφαρμογών)
Α.3.4.1 Λειτουργική Ενότητα 1 «Επέκταση του υφιστάμενου Ψηφιακού Αποθετηρίου»
Οι υπηρεσίες του προς ανάπτυξη Ψηφιακού Αποθετηρίου αποσκοπούν στο να δημιουργήσουν τη
βάση για τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του φορέα, ένα Ψηφιακό Aποθετήριο το οποίο θα μπορεί να
διαχειρίζεται με ευέλικτο τρόπο το σύνολο της ψηφιακής πληροφορίας του φορέα.
Πιο συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες αυτές χωρίζονται στις παρακάτω:

Βάση δεδομένων και διαχείριση ψηφιακών αντικειμένων. Η βάση δεδομένων και το σύστημα
διαχείρισης των ψηφιακών αντικειμένων αποτελεί τον κορμό του συστήματος καθώς είναι
υπεύθυνο για την διαχείριση μεγάλου όγκου πληροφοριών με αξιόπιστο τρόπο. Σημαντικό
στοιχείο είναι η δυνατότητα τήρησης εκδόσεων μεταξύ διαδοχικών τροποποιήσεων σε ένα
ψηφιακό τεκμήριο καθώς
και η τήρηση ενός αρχείου καταγραφής για το σύνολο των
ενεργειών που πραγματοποιούνται σε ένα ψηφιακό τεκμήριο.

Διαλειτουργικότητα. Το σύστημα θα πρέπει να διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα με άλλα
συστήματα και να επιτρέπει τη χρήση των πληροφοριών που διαχειρίζεται από άλλες
εξωτερικές εφαρμογές. Για αυτό το λόγο θα πρέπει να παρέχει ένα σύνολο από REST based
Web services με βάση τις οποίες θα μπορεί μια εξωτερική εφαρμογή να διαδράσει με το
σύστημα.

Υποσύστημα διαχείρισης προτύπων μεταδεδομένων. Το υποσύστημα αυτό επιτρέπει στους
διαχειριστές
να
ορίζουν
τα
πρότυπα
μεταδεδομένων
που
χρησιμοποιούνται,
να
προσθαφερούν πεδία και ιδιότητες, να ορίζουν τα δομικά τους στοιχεία (π.χ. την ιεράρχηση
αυτών, τα προαπαιτούμενα κ.α.).

Υποσύστημα ευρετηρίασης. Το υποσύστημα ευρετηρίασης επιτρέπει τη δυναμική
ευρετηρίαση των ψηφιακών τεκμηρίων που εισάγονται ή τροποποιούνται στο σύστημα έτσι
ώστε να μπορούν να είναι ανευρέσιμα στο μέλλον. Επίσης, επιτρέπουν τη δυναμική
ευρετηρίαση αρχείων κειμένου (όπως π.χ. MS Word, Acrobat PDF κ.α.) έτσι ώστε να είναι
δυνατή η αναζήτηση στο πλήρες κείμενο αυτών.

Υποσύστημα τεκμηρίωσης. Το υποσύστημα τεκμηρίωσης επιτρέπει στον τεκμηριωτή να
καταχωρήσει τα μεταδεδομένα ενός ψηφιακού τεκμηρίου με βάση τα πρότυπα
μεταδεδομένων που είναι ορισμένα στο σύστημα. Το υποσύστημα αυτό είναι υπεύθυνο για
την καλαίσθητη και λειτουργική παρουσίαση των φορμών εισαγωγής λαμβάνοντας υπόψιν
όλες τις απαιτήσεις του προτύπου (όπως π.χ. προαπαιτούμενα και υποχρεωτικά πεδία).

Υποσύστημα Μετάπτωσης δεδομένων. Το υποσύστημα μετάπτωσης θα μεταφέρει τα
μεταδεδομένα που και το περιεχόμενο του πόρταλ στο νέο αποθετήριο και νέο πόρταλ
αντίστοιχα. Σχετικά με τα μεταδεδομένα, για να ολοκληρωθεί η μετάπτωση τους, θα πρέπει να
αντιστοιχηθούν στο νέο πρότυπο μεταδεδομένων που θα χρησιμοποιηθεί.
Σελίδα 33 από 65

Υποσύστημα διαχείρισης συλλογών. Το υποσύστημα διαχείρισης συλλογών δίνει τη
δυνατότητα εισαγωγής/διαχείρισης συλλογών και την δημιουργία ιεραρχικών δομών. Στη
συνέχεια τα ψηφιακά τεκμήρια διασυνδέονται με τις συλλογές έτσι ώστε να δημιουργήσουν
τις δομές περιεχομένου που επιθυμεί ο φορέας.

Υποσύστημα διαχείρισης δικαιωμάτων χρήσης. Το υποσύστημα διαχείρισης των δικαιωμάτων
χρήσης αποτυπώνει τα δικαιώματα τροποποίησης και προβολής των ψηφιακών τεκμηρίων ή
μερών αυτών έτσι ώστε να διασφαλίζονται τα πνευματικά και εμπορικά δικαιώματα τους.

Υποσύστημα εξαγωγής μεταδεδομένων. Το υποσύστημα εξαγωγής μεταδεδομένων επιτρέπει
την εξαγωγή των μεταδεδομένων με καθιερωμένα και διεθνή πρωτόκολλα όπως το OAI-PMH
για την διασφάλιση της διαλειτουργικότητας με άλλα συστήματα και υπηρεσίες όπως π.χ. αυτά
της Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Βιβλιοθήκης (Europeana).

Υποσύστημα
αντιστοίχισης
μεταδεδομένων.
Το
υποσύστημα
αντιστοίχισης
των
μεταδεδομένων επιτρέπει την αντιστοίχιση μεταξύ προτύπων μεταδεδομένων έτσι ώστε να
μπορεί π.χ. να εξαχθεί ένα πρότυπο σε μια άλλη μορφή. Αυτό είναι απαραίτητο έτσι ώστε να
μπορεί π.χ. ένα ψηφιακό τεκμήριο να εξαχθεί σε EDM (το πρότυπο μεταδεδομένων της
Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Βιβλιοθήκης). Τέλος, τα μεταδεδομένα θα πρέπει να αντιστοιχηθούν
στο εκπαιδευτικό πρότυπο LOM (Learning obects metadata) για να χρησιμοποιηθούνε από τις
εκπαιδευτικές εφαρμογές.

Υποσύστημα διαχείρισης χρηστών. Το υποσύστημα διαχείρισης χρηστών διασφαλίζει τα
επίπεδα και τα δικαιώματα πρόσβασης στο περιβάλλον διαχείρισης και σε κάποιες
εξατομικευμένες υπηρεσίες του front-end.
Α.3.4.2 Λειτουργική Ενότητα 2 «Εξαγωγή σημασιολογικών συμπερασμάτων και
αποθήκευση σημασιολογικής γνώσης»

Υποσύστημα συλλογιστικής. Σκοπός είναι να χρησιμοποιηθεί ένα σύστημα συλλογιστικής
(semantic reasoner) που έχει τη δυνατότητα να καταλήξει σε λογικά συμπεράσματα
επεξεργαζόμενο ένα σύνολο γεγονότων και αξιωμάτων. Ένα σύστημα συλλογιστικής γενικεύει
την έννοια μια μηχανής συμπερασμάτων, παρέχοντας ένα πληρέστερο σύνολο μηχανισμών. Οι
κανόνες λογικής θα προσδιορίζονται από τη γλώσσα οντολογιών (OWL, RDF) και θα πρέπει να
χρησιμοποιηθεί η λογική πρώτης τάξης (first order logic) για την παραγωγή συμπερασμάτων.
Οι συλλογισμοί θα πρέπει να γίνονται είτε με την ορθή (forward chaining) είτε με την
ανάστροφη φορά (backward chaining)
Μερικά παραδείγματα συστημάτων συλλογιστικής είναι τα ακόλουθα:
o
BaseVISor. Μηχανή συμπερασμάτων που βασίζεται σε forward chaining.
o
Bossam. Σύστημα συλλογιστικής OWL κλειστού κώδικα που βασίζεται σε κανόνες
o
Hermit. Σύστημα συλλογιστικής OWL2 ανοιχτού κώδικα.
Σελίδα 34 από 65
o
KAON2. Χρησιμοποιείται για διαχείριση οντολογιών OWL DL, SWRL, F-Logic. Δέχεται
ερωτήματα σε SPARQL.
o

OpenLink Virtuoso. Σύστημα συλλογιστικής OWL.
Αποθήκευση RDF τριπλέτων. θα πρέπει να δημιουργηθεί μία αποθήκη RDF τριπλέτων που να
παρέχει μία διεπαφή Συνδεδεμένων Δεδομένων. Ο διαχειριστής των δεδομένων θα πρέπει
χρησιμοποιώντας τη διεπαφή να ρυθμίσει ποια δεδομένα εκτίθενται στον Ιστό.
Α.3.4.3 Λειτουργική Ενότητα 3 «Εμπλουτισμός Μεταδεδομένων και δημοσίευση
Συνδεδεμένων Δεδομένων στον Παγκόσμιο Ιστό»
Το έργο θα πρέπει να χρησιμοποιήσει καινοτόμες τεχνολογίες του παγκοσμίου ιστού. Είναι
σημαντικό να μην αρκεστεί στην απλή δημοσίευση των δεδομένων στον Ιστό, αλλά να παρέχει
σύνδεσμους
προς άλλα δεδομένα έτσι ώστε να διευκολύνεται ο εμπλουτισμός τους και η
εξερεύνησή τους από ανθρώπους και μηχανές. Η τεχνολογία που πρέπει να χρησιμοποιηθεί είναι η
τεχνολογία των Συνδεδεμένων Δεδομένων (Linked Data).
Οι κανόνες που πρέπει να πληρούνται για τον εμπλουτισμό των μεταδεδομένων και τη
δημοσιέυση τους στον Ιστό είναι οι ακόλουθοι:

Τα αντικείμενα πρέπει να ταυτοποιούνται με τη χρήση URIs

Τα URIs πρέπει να είναι dereferencable, δηλαδή να μπορούν οι χρήστες να αναζητούν μια
περιγραφή του αντικειμένου που ταυτοποιείται από το κάθε HTTP URI.

Όταν κάποιος ανατρέχει σε ένα URI πρέπει να παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες μέσω των
προτύπων που έχουν θεσπιστεί (RDF, SPARQL)

Πρέπει να περιλαμβάνονται σύνδεσμοι προς άλλα URIs έτσι ώστε να είναι δυνατή η
ανακάλυψη περισσοτέρων δεδομένων
Τα προς ανάπτυξη υποσυστήματα περιλαμβάνουν:

Υποσύστημα προετοιμασίας Συνδεδεμένων Δεδομένων. Σκοπός του υποσυστήματος είναι η
δημοσίευση στο Ιστό σύμφωνα με τις αρχές των Συνδεδεμένων Δεδομένων. Η δημοσίευση του
συνόλου των μεταδεδομένων θα πρέπει να βασιστεί στα τρία παρακάτω βήματα:
o
Ανάθεση URIs στις οντότητες που περιγράφονται από το σύνολο των δεδομένων και
παροχή δυνατότητας deregerencing αυτών των URIs πάνω στο πρωτόκολλο HTTP σε
αναπαραστάσεις RDF.
o
Δημιουργία RDF συνδέσμων προς άλλες πηγές δεδομένων στον Ιστό, έτσι ώστε να μπορούν
οι πελάτες να πλοηγούνται στο Ιστό των δεδομένων ακολουθώντας RDF συνδέσμους.
o
Παροχή μεταδεδομένων για τα δημοσιευμένα δεδομένα, έτσι ώστε οι χρήστες να μπορούν
να εκτιμήσουν την ποιότητα των δημοσιευμένων δεδομένων και διαλέξουν μεταξύ
διαφορετικών τρόπων πρόσβασης.
Σελίδα 35 από 65

Υποσύστημα ανάθεσης URIs σε πόρους. Σκοπός είναι η ανάθεση URIs στους πόρους του
συνόλου των δεδομένων. Αρχικά πρέπει να γίνει προσεκτική επιλογή στα URIs που θα
ταυτοποιούν τους πόρους. Θα πρέπει να γίνει χρήση καλών URIs (cool URIs). Θα πρέπει ακόμα
να αποφασιστεί ποιά προσσέγιση θα χρησιμοποιηθεί για dereferencable URIs. Οι επιλογές
είναι δύο, τα hash URIS και τα 303 URIs.

Υποσύστημα δημιουργίας συνδέσμων στο σύνολο των δεδομένων. Σκοπός είναι να
διασφαλιστεί ότι οι σχετιζόμενοι πόροι συνδέονται μεταξύ τους και ότι κάθε τμήμα των
δεδομένων μπορεί να ανακαλυφθεί από ανιχνευτές. Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλιστεί ότι
το σύνολο των δεδομένων είναι καλά ενσωματωμένο στο Ιστό και όλοι οι πόροι που
περιγράφει είναι εύκολα εξερευνήσιμοι.

Υποσύστημα δημιουργίας συνδέσμων μεταξύ εξωτερικών πηγών δεδομένων. Μετά τη
δημοσίευση του συνόλου των Συνδεδεμένων Δεδομένων, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι
RDF σύνδεσμοι από εξωτερικές πηγές δείχνουν σε URIs στο σύνολο δεδομένων. Με αυτόν τον
τρόπο θα πραγματοποιηθεί ο εμπλουτισμός των μεταδεδομένων (απο γεωγραφικές,
εκπαιδευτικές και άλλες πηγές) με σκοπό τη χρήση τους από τις εφαρμογές που θα
υλοποιηθούν. Επίσης τα δεδομένα θα μπορούν να ανακαλυφθούν από RDF φυλλομετρητές και
ανιχνευτές.

Υποσύστημα διαχείρισης λεξιλογίων. Η χρήση λεξιλογίων είναι απαραίτητη για την βέλτιστη
τεκμηρίωση του υλικού. Η RDF παρέχει ένα γενικό, αφαιρετικό μοντέλο δεδομένων για την
περιγραφή των πόρων. Δεν υπάρχουν όμως συγκεκριμένοι όροι για την περιγραφή των
αντικειμένων του πραγματικού κόσμου και για το πώς αυτά σχετίζονται μεταξύ τους. Πρέπει να
βρεθούν οι κατάλληλοι όροι σε υπάρχοντα λεξιλόγια για την περιγραφή των δεδομένων. Η
επαναχρησιμοποίηση υπαρχόντων όρων είναι επιθυμητή καθώς διευκολύνει την κατανάλωση
των δεδομένων από εφαρμογές που είναι συγχρονισμένες με τα γνωστά λεξιλόγια, χωρίς να
απαιτείται επιπλέον επξεργασία στα δεδομένα ή αλλαγή εφαρμογής. Στην περίπτωση που δεν
μπορούν να βρεθούν κατάλληλα υπάρχοντα λεξιλόγια, πρέπει να δημιουργηθούν καινούργια
που να ικανοποιούν τις ανάγκες της τεκμηρίωσης.

Υποσύστημα δοκιμής και αποσφαλμάτωσης Συνδεδεμένων Δεδομένων. Κατά την
προετοιμασία για δημοσίευση Συνδεδεμένων Δεδομένων, πρέπει να ελεγχθεί αν τα δεδομένα
μπορούν να προσπελαστούν σωστά και να περιέχεται η πληροφορία που θα έπρεπε. Πρέπει να
γίνει η σειριοποίηση των RDF δεδομένων σε μια απλή σύνταξη και να γίνει οπτικός έλεγχος.
Τέλος να χρησιμοποιηθεί ο W3C RDF validator για να τσεκάρει για λάθη στη σύνταξη.
Χειροκίνητη προσθήκη γεωγραφικών συντεταγμένων. Ο ανάδοχος θα εισάγει τις γεωγραφικές
συντεταγμένες/πληροφορίες σε όλα τα αντικείμενα που θα ψηφιοποιηθούν και θα τεκμηριωθούν
καθώς και σε αυτά που είναι ήδη τεκμηριωμένα χρησιμοποιώντας το σύστημα τεκμηρίωσης που
θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου. Τα δεδομένα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για την προβολή
των αντικειμένων σε ψηφιακούς διαδραστικούς χάρτες.
Σελίδα 36 από 65
Α.3.4.4 Λειτουργική Ενότητα 4 «Ανάπτυξη εφαρμογών και υπηρεσιών ανάδειξης και
διάχυσης των πολιτιστικών πόρων»
Ο Ανάδοχος θα σχεδιάσει και θα υλοποιήσει ειδικευμένες εφαρμογές και σενάρια χρήσης
προσανατολισμένα α) στον πολιτιστικό τουρισμό και β) στην εκπαίδευση, τα οποία θα κάνουν
χρήση των τεκμηρίων του αποθετηρίου. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να αναπτυχθούν οι παρακάτω
εφαρμογές:

Εφαρμογή προβολής και ανάδειξης περιεχομένου (front-end). Η εφαρμογή προβολής και
ανάδειξης περιεχομένου (front-end) αποτελεί το κομμάτι εκείνο του συστήματος που θα
προβάλλεται προς τα έξω με όλες τις υπηρεσίες και λειτουργικότητες που θα απευθύνονται
στους τελικούς χρήστες. Το σύστημα θα πρέπει να είναι καλαίσθητο, λειτουργικό και να κάνει
χρήση σύγχρονων τεχνολογιών όπως HTML5, Ajax. Ορισμένες από τις υπηρεσίες που θα
παρέχει είναι η αναζήτηση/προβολή στο περιεχόμενο, η προβολή των ψηφιακών τεκμηρίων σε
διάφορα μορφότυπα, η χρήση εξειδικευμένων players για διάφορα ψηφιακά αρχεία κ.α.

Διαδικτυακές εκθέσεις (online exhibits). Η εφαρμογή θα αναδεικνύει τα ψηφιακά τεκμήρια
μέσω της δημιουργίας virtual exhibitions. Ο στόχος είναι η υλοποίηση μίας ψηφιακής
πλατφόρμας που θα επιτρέπει σε έμπειρους και απλούς χρήστες-διαχειριστές να
χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα ψηφιακά τεκμήρια για τη δημιουργία virtual exhibitions. Η
πλατφόρμα θα πρέπει να χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες του παγκοσμίου ιστού. Συγκεκριμένα,
τεχνολογίες του σημασιολογικού ιστού, HTML5, digital storytelling. Βασική προϋπόθεση για τη
δημιουργία της εφαρμογής, είναι η χρήση προτύπων αναπαράστασης μεταδεδομένων για τη
διασφάλιση της σημασιολογικής διαλειτουργικότητας αφού θα αντλούνται μεταδεδομένα από
διαφορετικές εσωτερικές και εξωτερικές πηγές. Τέλος, θα πρέπει να παρέχεται εύκολη και
γρήγορη πρόσβαση στο ψηφιακό υλικό (βίντεο, εικόνες, κλπ) για την επιλογή και χρήση τους
στην εφαρμογή. Το υποσύστημα αυτό θα χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία Εκπαιδευτικών
και Τουριστικών εφαρμογών. Οι εκθέσεις με υλικό εκπαιδευτικού χαρακτήρα θα πρέπει να
χρησιμοποιούν το πρότυπο LOM. Με αυτό τον τρόπο, οι ψηφιακές εκθέσεις θα γίνονται
διαθέσιμες σε εξωτερικές εκπαιδευτικές εφαρμογές. Για τις τουριστικές εφαρμογές, θα πρέπει
να χρησιμοποιηθεί και το υποσύστημα προβολής σε ψηφιακούς χάρτες.

Mobile εφαρμογές. Οι mobile εφαρμογές θα επιτρέψουν την προβολή του υλικού του φορέα
στους χρήστες φορητών συσκευών όπως smart phones (Android, iPhone) και Internet Tablets
(Android, iPad). Για αυτό το λόγο θα αναπτυχθούν native εφαρμογές που θα κάνουν πλήρη
χρήση των δυνατοτήτων των συσκευών και αυτών και των λειτουργικών συστημάτων που
τρέχουν. Η διασύνδεση των mobile εφαρμογών με την κεντρική βάση θα πρέπει να γίνεται με
χρήση REST Web services.

Εφαρμογή τουριστικής προβολής πολιτιστικών πόρων με χρήση διαδραστικών χαρτών. Η
εφαρμογή θα επιτρέπει τη διαδραστική ξενάγηση στα πολιτιστικά τεκμήρια, με βάση
διαδραστικούς χάρτες. Συγκεκριμένα η εφαρμογή θα παρέχει κατ’ελάχιστο τα παρακάτω
λειτουργικά χαρακτηριστικά:
Σελίδα 37 από 65
o
Χαρτογραφκή πλοήγηση σε πραγματικό χρόνο, με συνεχές zoom-in/out και pan-around σε
όλο τον Ελλαδικό χώρο.
o
Προβολή των σημείων ενδιαφέροντος με ειδικά χαρτογραφικά σύμβολα.
o
Άμεση ενημέρωση για τα εικονιζόμενα αντικείμενα του χάρτη (περιγραφές περιοχών και
σημείων ενδιαφέροντος, προβολή πολυμεσικού υλικού, κλπ) με τοποθέτηση του δείκτη του
ποντικιού πάνω στα αντικείμενα.
o
Άμεση πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους των εικονιζόμενων περιοχών, μνημείων, κλπ με
απλό κλίκ στα ορατά αντικείμενα του χάρτη.
o
Αναζήτηση με βάση κριτήρια (με συνδυασμό λογικών εκφράσεων) ή/και λέξεις – κλειδιά
(keywords).
o
Άμεσο εντοπισμό αντικειμένων ενδιαφέροντος στο χάρτη με επιλογή τους από ευρετήρια ή
λίστες αποτελεσμάτων αναζήτησης με κριτήρια.
o
Αναζήτηση στοιχείων (γεωγραφικών προσδιορισμών, τοποθεσιών, κλπ) μέσα από θεματικά
οργανωμένα ευρετήρια.
o
Πολυγλωσσική προβολή του περιεχομένου με δυνατότητα επιλογής της επιθυμητής
γλώσσας.

Εκπαιδευτική εφαρμογή με αξιοποίηση πολιτιστικούς πόρους και τεκμήρια. Η εφαρμογή,
προσδίδοντας ρόλους στους χρήστες, θα επιτρέπει την υλοποίηση ειδικά σχεδιασμένων
παιχνιδο-προσανατολισμένων σεναρίων με αντικείμενο σκοπούς και στόχους που εστιάζουν
στην ηλικία αλλά και στα ειδικά ενδιαφέροντα των επισκεπτών. Τα σενάρια θα πρέπει να
αναδεικνύουν μεταξύ άλλων την τουριστική, εκπαιδευτική, κτλ. διάσταση των διαθέσιμων
τεκμηρίων. Στην εκπόνηση των σεναρίων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι στόχοι της
Αναθέτουσας Αρχής που αφορούν:
o
Στην εμπλοκή των χρηστών στη μελέτη, στην αναζήτηση πηγών και στη διερεύνηση των
διαθέσιμων τεκμηρίων.
o
Στην μελέτη του βίου των αρχαίων και την εξερεύνηση της βυζαντινής και μεσαιωνικής
αρχαιολογίας και τέχνης.
o
Στην διέγερση του ενδιαφέροντος για τις καλές τέχνες και στη διάδοση γνώσεων σχετικών
με την ιστορία της αρχαίας και της νεότερης τέχνης.
o
Στην ευαισθητοποίηση σε θέματα πολιτισμικής κληρονομίας και αρχαιοτήτων και στην
καλλιέργεια υπεύθυνων– συνειδητοποιημένων πολιτών ως προς την προστασία και φύλαξη
του εθνικού μας πλούτου.
Α.3.5 Προδιαγραφές Οριζόντιων Λειτουργιών
Το σύνολο των εφαρμογών του προτεινόμενου συστήματος θα εγκατασταθούν σε DataCenter της
Αναθέτουσας Αρχής. Το σύστημα θα έχει τη δυνατότητα εύκολης μετεγκατάστασης σε υποδομή
Cloud εφόσον αυτό απαιτηθεί με τρόπο ώστε η διαθεσιμότητα της εφαρμογής να είναι συνεχής και
Σελίδα 38 από 65
η μεταφορά του πηγαίου κώδικα, της βάσης δεδομένων των ρυθμίσεων και των παραμέτρων να
πραγματοποιηθεί με απόλυτη ασφάλεια και αξιοπιστία.
Το λογισμικό το οποίο θα προταθεί για την υλοποίηση του Virtualization των διαθέσιμων πόρων θα
πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

Να προσφέρει ένα ενιαίο περιβάλλον διαχείρισης μέσω του οποίου θα μπορούν οι
διαχειριστές να εκτελούν όλες τις εργασίες και να παρακολουθούν την λειτουργία του.

Να προσφέρει τη δυνατότητα εύκολης και διάφανης προς την λειτουργία επέκτασης των
πόρων.

Να δίνει την δυνατότητα μεταφοράς χωρίς διακοπή λειτουργίας ενός Virtual Machine από έναν
φυσικό εξυπηρετητή σε άλλον.

Αυτόματη μετάπτωση και επανεκκίνηση όλων των Virtual Machines σε άλλους φυσικούς
εξυπηρετητές σε περίπτωση διακοπής λειτουργίας ενός εξυπηρετητή.

Δυναμικό καταμερισμό των πόρων ώστε κάθε Virtual Machine να έχει διαθέσιμη την
απαιτούμενη ισχύ οποιαδήποτε στιγμή.
Α.3.6 Διαλειτουργικότητα
Οι ελάχιστες απαιτήσεις και χαρακτηριστικά διαλειτουργικότητας του Έργου θα πρέπει να
περιλαμβάνουν:

Μια σαφώς προσδιορισμένη και καθορισμένη μορφή για τις πληροφορίες (πρότυπα δόμησης
της πληροφορίας / δεδομένων και της μετα-πληροφορίας / δεδομένων)

Ένα σαφώς προσδιορισμένο και καθορισμένο τρόπο για την ανταλλαγή των πληροφοριών
(τεχνολογίες επικοινωνιών και πρωτόκολλα με τα οποία μεταφέρεται η πληροφορία με την
μορφή που καθορίζεται στο προηγούμενο σημείο)

Ένα σαφώς προσδιορισμένο και καθορισμένο τρόπο για την πρόσβαση στις πληροφορίες και
στα δεδομένα (ασφάλεια / έλεγχος πρόσβασης δηλαδή τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για
την προστασία των υπηρεσιών διαλειτουργικότητας)

Ένα σαφώς προσδιορισμένο και καθορισμένο τρόπο για την αναζήτηση των πληροφοριών και
των δεδομένων (τεχνολογίες μεταδεδομένων, καταλόγου ή άλλες που χρησιμοποιούνται για
την αναζήτηση πληροφοριών στο πλαίσιο των διαλειτουργικών υπηρεσιών).
Η αρχιτεκτονική των εφαρμογών θα πρέπει να είναι αρθρωτή (modular), ώστε να υπάρχει η
δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες από διαφορετικές τεχνολογίες και δυνατότητα
διασυνδεσιμότητας και ανταλλαγής περιεχομένου με άλλα συστήματα.
Η ανάπτυξη και η λειτουργία των διαδικτυακών εφαρμογών θα διέπεται από τις παρακάτω γενικές
οδηγίες και πρότυπα:
Σελίδα 39 από 65

Πρωτόκολλα μεταφοράς δεδομένων και ασφάλειας του διαδικτύου (TCP, IP, DNS, HTTP, SHTTP
κοκ) ακόμη κι αν η εφαρμογή αρχικά θα λειτουργεί εντός του εσωτερικού δικτύου της
Αναθέτουσας Αρχής.

Υιοθέτηση των Web Browsers (με τη λειτουργικότητα που ορίζεται από τα σχετικά πρότυπα και
πρωτόκολλα του W3C, όπως HTML, DHTML, CSS κα) ως interface των εφαρμογών.

Χρήση της XML και των σχετικών με αυτήν τεχνολογιών και προτύπων (XSL, XSLT) σε οτιδήποτε
έχει να κάνει:
o
Με τη διαχείριση, την αναζήτηση και την παρουσίαση πληροφοριακού υλικού μιας
εφαρμογής
o
Με την οργάνωση των ιεραρχιών της ύλης ή των υπηρεσιών μιας εφαρμογής
o
Με το γενικό Look-and-Feel και τα πρότυπα παρουσίασης (πλοήγηση, φόρμες
αλληλεπίδρασης) μίας εφαρμογής
o
Με την υλοποίηση Web Services (με πρωτόκολλα SOAP, UDDI, WSDL), ως δομικές μονάδες
διαλειτουργικότητας

Χρήση πεδίων μετα-πληροφορίας σε όλο το εύρος του πληροφοριακού υλικού (κατηγορίες
υλικού,
αρχεία, έγγραφα αναφορών σε εξωτερικές εφαρμογές κτλ.) με βάση κάποιο
καθιερωμένο πρότυπο (π.χ. Dublin Core Metadata Initiative)

Υιοθέτηση της πολυεπίπεδης αρχιτεκτονικής (multi-tier) με βασικά χαρακτηριστικά:
o
Την ανεξαρτησία του περιεχομένου του πληροφοριακού υλικού από την μετα-πληροφορία
που αφορά το υλικό αυτό (Επίπεδο Δεδομένων - Επίπεδο Εφαρμογής)
o
Την ανεξαρτησία του περιεχομένου του πληροφοριακού υλικού από τον τρόπο
παρουσίασής του (Επίπεδο Εφαρμογής - Επίπεδο Παρουσίασης)
o
Την ανεξαρτησία της σύνθεσης μίας σελίδας πληροφοριακού υλικού από το μέσο
εμφάνισής της (PC, D-TV, υπολογιστές παλάμης κτλ.) και τον τρόπο διανομής της (HTTP,
WAP κτλ.)
o
Τη γενικότερη συμμόρφωση με τις Οδηγίες και τα Τεχνολογικά Πρότυπα που προτείνει το
Ελληνικό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Τα παραπάνω, θα εξασφαλίσουν μεταξύ άλλων και τη δυνατότητα συνεργασίας και ανταλλαγής
περιεχομένου με ετερογενή συστήματα διαχείρισης δεδομένων (π.χ. σύστημα αποθετηρίου,
ιστοχώρους, κλπ), τη δυνατότητα επικοινωνίας των διαδικασιών της εφαρμογής με τρίτα
συστήματα, καθώς και την υποστήριξη τεχνολογιών ανάκτησης και πρόσβασης στοιχείων (XML,
Web Services), που επιτρέπει την αξιοποίηση δεδομένων από διαφορετικές πηγές και/ή χώρους
αποθήκευσης (database repositories).
Σελίδα 40 από 65
Α.3.7 Πολυκαναλική προσέγγιση
Μέσα Πρόσβασης (κανάλια) ανά παρεχόμενη υπηρεσία
Υπηρεσία
Τρόποι
Αλληλεπίδρασης
Τερματικό
Πρόσβασης
Tρόπος
Πρόσβασης
Υπηρεσίες: Ψηφιακό
Αποθετήριο, σημασιολογικών
συμπερασμών, συλλογικής
επιμέλειας και συλλογικής
μεταγραφής τεκμηρίων
UI εφαρμογών
Worksation /
Laptop / Tablet
Online
Διαδικτυακές εκθέσεις
WebBrower
Worksation /
Laptop / Tablet
Online
WebBrower
Ειδική οθόνη
προβολής
Offline
UI εφαρμογών
Smartphone /
tablet
Online & Offline
Πιλοτικές
εφαρμογές
πολιτιστικό
τουρισμό
εκπαίδευση
για
και
Εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα
και tablets
Α.3.8 Ανοιχτά δεδομένα
Το υπό ανάπτυξη Σύστημα Ψηφιακού Αποθετηρίου θα πρέπει να κάνει χρήση ανοικτών προτύπων
σε τρία (3) επίπεδα, που αφορούν σε:

μεταδεδομένα (με χρήση διεθνών προτύπων)

μεθόδους κωδικοποίησης αυτών (όπως XML, RDF, Microformats)

μεθόδους μετάδοσης αυτών (όπως OAI-PMH, data dumps)
Α.3.9 Απαιτήσεις Ασφάλειας
Η ασφάλεια χρήσης των εφαρμογών και των δεδομένων θα πρέπει να διασφαλίζεται με προστασία
από διαδικτυακές επιθέσεις, ιούς, παραβίαση μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης, δημοσιοποίηση
εσφαλμένων δεδομένων καθώς και πρόσβαση ανεπιθύμητων χρηστών. Συγκεκριμένα, στις βασικές
απαιτήσεις που θα πρέπει ικανοποιεί το σύστημα συμπεριλαμβάνονται:

Πρόβλεψη για διαμεσολάβηση τείχους προστασίας (firewall) για τη διασύνδεση του
εξυπηρετητή (server) στο Internet, καθώς και την από απόσταση πρόσβαση για διαχείριση
περιεχομένου (remote access).

Αναγνώριση και πιστοποίηση ταυτότητας (identification and authentication) για την πρόσβαση
στην εφαρμογή πελάτη και τη σύνδεση με τον εξυπηρετητή με διαδικασία «login / password».
Θα προσφέρεται η δυνατότητα ταυτοποίησης με πρόσθετες επιλογές, όπως για παράδειγμα η
διεύθυνση IP του χρήστη.
Σελίδα 41 από 65

Ενεργοποίηση των μηχανισμών ταυτοποίησης που τυπικά παρέχει ένα DBMS
(database
authentication) επιπλέον των μηχανισμών ταυτοποίησης που παρέχονται από το λειτουργικό
σύστημα.

Πρόβλεψη διακεκριμένου ελέγχου πρόσβασης (authorization / access control). Προβλέπεται
δυνατότητα παραχώρησης δικαιωμάτων χρήσης και εκτέλεσης λειτουργιών σε οντότητες με
βάση τα πιστοποιημένα δικαιώματα του χρήστη ή ομάδων χρηστών.

Δυνατότητα καταγραφής και ελέγχου κάθε ενέργειας πιστοποίησης και πρόσβασης (auditing)
σε εσωτερική πληροφορία των συστημάτων και έκδοσης στατιστικών στοιχείων πρόσβασης.

Ασφαλή πρόσβαση ιστοσελίδων που διακινούν ευαίσθητη πληροφορία, όπως passwords, με
χρήση πρωτοκόλλων όπως π.χ. SSL, HTTPS κλπ.
Επίσης ο Ανάδοχος, θα πρέπει να λάβει υπόψη του το κείμενο θεσμικό πλαίσιο για την προστασία
των προσωπικών δεδομένων (και ειδικά το Ν.2472/97), τις σύγχρονες εξελίξεις στις Τεχνολογίες
Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.), τις αποτελεσματικότερες τεχνικές ασφάλειας που έχουν
προταθεί, τα επαρκέστερα διατιθέμενα προϊόντα λογισμικού και υλικού, καθώς και τις βέλτιστες
πρακτικές στο χώρο της Ασφάλειας στις Τ.Π.Ε. Επίσης, θα πρέπει να αξιοποιήσει τυχόν διεθνή de
facto ή de jure σχετικά πρότυπα.
Α.3.10 Απαιτήσεις Ευχρηστίας Συστήματος
Ο Ανάδοχος, θα πρέπει να λάβει υπόψη κατά τον σχεδιασμό, τις διαφορετικές ομάδες χρηστών κι
επομένως τους διαφορετικούς τρόπους εκπλήρωσης της παρεχόμενης λειτουργικότητας χωρίς να
μειώνεται η χρηστικότητα των εφαρμογών. Κρίνεται ότι ο σχεδιασμός των εφαρμογών με βασική
αρχή την επίτευξη υψηλής χρηστικότητας και εργονομίας είναι κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας για
το παρόν έργο. Η λογική/ λειτουργική πληρότητα των εφαρμογών δεν αποτελεί από μόνη της ικανή
συνθήκη για επιτυχή λειτουργία του συστήματος, αλλά οφείλει να συνυπάρχει με μία διεπαφή (ή
διεπαφές) που επιτρέπει σε χρήστες ελάχιστα εξοικειωμένους με δικτυακές εφαρμογές να
διεκπεραιώσουν τις συναλλαγές τους με ευκολία.
Ο Ανάδοχος πρέπει να τεκμηριώσει στην Προσφορά του τη σχεδιαστική προσέγγιση καθώς και το
πλάνο δοκιμασιών χρηστικότητας και σχεδιαστικών αναπροσαρμογών που θα ακολουθήσει για να
διασφαλίσει το επιθυμητό επίπεδο χρηστικότητας. Οι κυριότερες αρχές προς την κατεύθυνση της
χρηστικότητας περιλαμβάνουν:

Συνέπεια : Οι εφαρμογές θα πρέπει να έχουν ομοιόμορφη εμφάνιση και να τηρείται συνέπεια
στη χρήση των λεκτικών και των συμβόλων. Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται για την
περιγραφή εννοιών, σημείων και λειτουργιών σε όλο το εύρος των εφαρμογών και των
συστημάτων πρέπει να είναι συνεπές. Αντίστοιχη συνέπεια πρέπει να επιδεικνύουν οι
οποιεσδήποτε γραφικές απεικονίσεις, διαμόρφωση σελίδων και η τοποθέτηση αντικειμένων
στο χώρο των ιστοσελίδων. Στο επίπεδο των εφαρμογών και διαδραστικών λειτουργιών,
παρόμοιες λεκτικές και λειτουργικές απεικονίσεις πρέπει να αντιστοιχούν σε ανάλογα
αποτελέσματα.
Σελίδα 42 από 65

Αξιοπιστία : Ο χρήστης πρέπει να έχει σαφείς διαβεβαιώσεις αλλά και επίκτητη αντίληψη δια
μέσου της εμφάνισης και συμπεριφοράς του συστήματος ότι: (α) οι πληροφορίες που εισάγει
στο σύστημα είναι σωστές και αρκετές (ελαχιστοποίηση λαθών χρήστη μέσω ολοκληρωμένου
πρωτοβάθμιου ελέγχου), (β) οι πληροφορίες που λαμβάνει από το σύστημα είναι ακριβείς και
επικαιροποιημένες, (γ) η συμπεριφορά του συστήματος είναι προβλέψιμη.

Απόκριση : Οι λειτουργίες του εσωτερικού δικτυακού κόμβου – INTRANET πρέπει να έχουν
χρόνο απόκρισης ≤ 3 sec. Στο χρόνο απόκρισης δεν συμπεριλαμβάνεται ο χρόνος
καθυστέρησης που οφείλεται στη δυσλειτουργία του βασικού λογισμικού υποδομών του
Φορέα και ο χρόνος καθυστέρησης που οφείλεται στο δίκτυο. Τα βήματα και οι ενέργειες από
την πλευρά του χρήστη για κάθε επιθυμητή λειτουργία πρέπει να είναι ελαχιστοποιημένα και
ανάλογα με το προφίλ του.

Υποστήριξη Χρηστών: Το σύστημα θα πρέπει να περιλαμβάνει λειτουργίες υποστήριξης και
βοήθειας στους χρήστες οι οποίες να παρέχουν κατάλληλες πληροφορίες όποτε και όταν
απαιτούνται. Ο Ανάδοχος θα πρέπει στην πρότασή του να περιγράψει αναλυτικά τη
μεθοδολογία που θα ακολουθήσει για τον σχεδιασμό των συστημάτων/ υποσυστημάτων και
εφαρμογών τεκμηριώνοντας έτσι τη συστηματική του προσέγγιση για διασφάλιση των
παραπάνω αρχών.
Α.3.11 Απαιτήσεις Προσβασιμότητας
Όλες οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν θα πρέπει να εξασφαλίζουν την πρόσβαση και ευχρηστία
του περιεχομένου από άτομα με αναπηρίες (ΑΜΕΑ). Με δεδομένο τον ισχυρά διαδραστικό
χαρακτήρα των εφαρμογών, καθώς και το γεγονός πως το πρότυπο προσβασιμότητας Web Content
Accessibility Guidelines (WCAG 2.0) δεν αφορά στις εφαρμογές των διαδραστικών εκθεμάτων
καθώς ο χαρακτήρας τους δεν είναι αμιγώς διαδικτυακός, οι υποψήφιοι θα πρέπει να
τεκμηριώσουν αναλυτικά τους τρόπους με τους οποίους θα εξασφαλίσουν την προσβασιμότητα
βάσει διεθνών προτύπων και οδηγιών προσβασιμότητας και ευχρηστίας εφαρμογών
πληροφορικής (π.χ. ETSI standard No. EG 202 .116, MWBP-WCAG, κλπ).
Σελίδα 43 από 65
Α.3.12 Ελάχιστες απαιτήσεις χρονοδιάγραμματος και Φάσεις Έργου
Η υλοποίηση του έργου περιλαμβάνει τις παρακάτω φάσεις:
Α/Α
Φάσης
Τίτλος Φάσης
Μήνας Έναρξης
Μήνας Λήξης
(παράδοσης)
1
Μελέτη εφαρμογής - Προδιαγραφές
υπηρεσιών
1
6
2
Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ψηφιακού
Αποθετηρίου
7
18
3
Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας
σημασιολογικών συμπερασμών
7
18
4
Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας
συλλογικής επιμέλειας
7
18
5
Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας
συλλογικής μεταγραφής τεκμηρίων
7
18
6
Δοκιμαστική λειτουργία υπηρεσιών για
πολιτιστικό τουρισμό και εκπαίδευση
19
24
Στον παρακάτω πίνακα αποτυπώνεται το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα εργασιών.
Σελίδα 44 από 65
ΜΗΝΕΣ
ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΟΥ - ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Π1: Πρ/φές συστήματος αποθετηρίου
Π2: Πρ/φές υπηρεσίας σημασιολογικών
συμπερασμών
Π3: Πρ/φές υπηρεσίας συλλογικής επιμέλειας
Π4: Πρ/φές υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής.
Π5: Υπηρεσία Αποθετηρίου Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Π6: Υπηρεσία σημασιολογικών συμπερασμών –
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Π7: Υπηρεσία συλλογικής επιμέλειας –
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Π8: Υπηρεσία συλλογικής μεταγραφής –
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Π9: Αναφορά Δοκιμαστικής Λειτουργίας &
Εκπαίδευσης Χρηστών
Π10: Διαδικτυακές και mobile εφαρμογές για
την ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων
Π11: Παραδείγματα χρήσης για συλλογική
μεταγραφή τεκμηρίων (πολιτιστικός τουρισμός)
Π12: Παραδείγματα χρήσης για συλλογική
μεταγραφή τεκμηρίων (εκπαίδευση)
Σελίδα 45 από 65
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Φάση 1
Μήνας Έναρξης
Τίτλος Φάσης
1
Μήνας Λήξης
6
Μελέτη εφαρμογής - Προδιαγραφές υπηρεσιών
Στόχοι Φάσης:

Στόχος 1: Επικαιροποίηση προσφερομένων υπηρεσιών – αναλυτικός σχεδιασμός έργου

Στόχος 2: Εκπόνηση προδιαγραφών υπηρεσιών
Περιγραφή Φάσης:
Ο Ανάδοχος σε διάστημα έξι (6) μηνών από την εκκίνηση του έργου, θα καταθέσει Μελέτη
Εφαρμογής, στην οποία θα αναλύονται ενδεικτικά τα εξής:

Επικαιροποίηση προσφερόμενων υπηρεσιών

Πλήρης εννοιολογικός σχεδιασμός του συστήματος (διαγράμματα οντοτήτων ροών – entity
relationship diagrams, αρχιτεκτονική συστήματος, ρόλοι χρηστών, ασφάλεια συστήματος,
διασυνδεσιμότητα εφαρμογών, κλπ.)

Επίπεδα ελεγχόμενης πρόσβασης

Μοντελοποίηση διεργασιών και υλοποίηση των workflows

Μεθοδολογία, όροι, πρόγραμμα και υλικό εκπαίδευσης των χρηστών του συστήματος
Παραδοτέα (για κάθε παραδοτέα να δοθεί σύντομη περιγραφή και μήνας παράδοσης):
-
Π1: Προδιαγραφές συστήματος αποθετηρίου
-
Π2: Προδιαγραφές υπηρεσίας σημασιολογικών συμπερασμών
-
Π3: Προδιαγραφές υπηρεσίας συλλογικής επιμέλειας
-
Π4: Προδιαγραφές υπηρεσίας συλλογικής μεταγραφής
Σελίδα 46 από 65
Φάση 2
Μήνας Έναρξης
Τίτλος Φάσης
7
Μήνας Λήξης
18
Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ψηφιακού Αποθετηρίου
Στόχοι Φάσης:

Στόχος 1: Εγκατάσταση βασικών υπηρεσιών και βάσης δεδομένων αποθετηρίου

Στόχος 2: Εγκατάσταση επιμέρους ηλεκτρονικών υπηρεσιών αποθετηρίου και
παραμετροποίηση
Περιγραφή Φάσης:
Στη φάση αυτή θα εγκατασταθεί και θα παραμετροποιηθεί το σύστημα αποθετηρίου και
τα επιμέρους συστήματα του. Πιο συγκεκριμένα:

Θα εγκατασταθεί και παραμετροποιηθεί η βάση δεδομένων.

Θα εγκατασταθεί και παραμετροποιηθεί το σύστημα αποθετηρίου (κορμός).

Θα εγκατασταθούν οι εξής ηλεκτρονικές υπηρεσίες που το συνοδεύουν.

Θα γίνει παραμετροποίηση του προτύπου μεταδεδομένων που θα χρησιμοποιηθεί.

Θα γίνει παραμετροποίση (αρχικές συλλογές, δικαιώματα χρηστών κ.α.)
Παραδοτέα:
-
Π5: Υπηρεσία Αποθετηρίου - Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Σελίδα 47 από 65
Φάση 3
Μήνας Έναρξης
Τίτλος Φάσης
7
Σχεδιασμός και
Μήνας Λήξης
18
ανάπτυξη της υπηρεσίας σημασιολογικών
συμπερασμών
Στόχοι Φάσης

Στόχος 1: παροχή ενός «έξυπνου» μηχανισμού αναζήτησης / απάντησης σε ερωτήματα
που θέτουν έμπειροι χρήστες, όπως, π.χ. οι ερευνητές αρχαιολόγοι
Η φάση αυτή περιλαμβάνει:

Το σχεδιασμό και ανάπτυξη μηχανής (reasoning engine) η οποία θα κάνει χρήση της
σημασιολογικής πληροφορίας που θα εισαχθεί μέσω του αποθετηρίου και θα εξάγει
συμπεράσματα για το περιεχόμενο, τη σχέση μεταξύ τεκμηρίων κ.α. Η μηχανή θα
βασιστεί σε γνωστά αποθετήρια σημασιολογικής πληροφορίας (triplestores) και θα
αποτελέσει τη βάση για την υλοποίηση των υπηρεσιών συλλογικής μεταγραφής,
σύμφωνα με τις προδιαγραφές που θέτει το Π4.

Μελέτη για τα καίρια συνδυαστικά ερωτήματα τα οποία χρειάζονται οι αρχαιολόγοι
ερευνητές ή οι έμπειροι χρήστες και τα οποία θα υποστηρίζονται από κατάλληλη
διεπαφή που θα αναπτυχθεί.
Παραδοτέα:
-
Π6: Υπηρεσία σημασιολογικών συμπερασμών – Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και
διαχείρισης
Σελίδα 48 από 65
Φάση 4
Μήνας Έναρξης
Τίτλος Φάσης
7
Μήνας Λήξης
18
Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας συλλογικής
επιμέλειας
Στόχοι Φάσης:

Στόχος 1: Παροχή εργαλείων που θα προσφέρουν στους χρήστες τη δυνατότητα να
επιμελούνται το ψηφιοποιημένο υλικό που θα εισαχθεί στο αποθετήριο
Περιγραφή Φάσης:

Ανάπτυξη εργαλείων και «έξυπνων» διεπαφών που θα επιτρέπουν τον εμπλουτισμό
του υλικού με σημασιολογική, κυρίως, πληροφορία.

Η ακριβής αποτύπωση της πληροφορίας αυτής θα γίνεται στο αποθετήριο (η
επικοινωνία θα γίνεται με χρήση web services) και θα μπορεί να αξιοποιείται από την
μηχανή συμπερασμών.
Παραδοτέα:
-
Π7: Υπηρεσία συλλογικής επιμέλειας – Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Σελίδα 49 από 65
Φάση 5
Μήνας Έναρξης
Τίτλος Φάσης
7
Μήνας Λήξης
18
Σχεδιασμός και ανάπτυξη της υπηρεσίας συλλογικής
μεταγραφής τεκμηρίων
Στόχοι Φάσης:

Στόχος 1: Παροχή της δυνατότητας στους χρήστες για μετεγγραφή των
ψηφιοποιημένων τεκμήριων, τα οποία θα βρίσκονται στο αποθετήριο
Περιγραφή Φάσης:

Ανάπτυξη εργαλείων και διεπαφών που θα προσφέρουν στους χρήστες τη δυνατότητα
να μετεγγράφουν τα ψηφιοποιημένα τεκμήρια, τα οποία θα βρίσκονται στο
αποθετήριο.

Οι χρήστες θα πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένοι και η πληροφορία, η οποία θα
παράγεται, θα αποθηκεύεται επίσης στο αποθετήριο (η επικοινωνία θα γίνεται με
χρήση web services).

Η μεταγραφή θα υλοποιηθεί με τεχνολογίες Web και Ajax και θα είναι ιδιαίτερα
εύχρηστη, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται μια πολύ καλή εμπειρία χρήσης (user
experience)
Παραδοτέα:
-
Π8: Υπηρεσία συλλογικής μεταγραφής – Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και διαχείρισης
Σελίδα 50 από 65
Φάση 6
Μήνας Έναρξης
Τίτλος Φάσης
19
Μήνας Λήξης
24
Δοκιμαστική λειτουργία υπηρεσιών για πολιτιστικό τουρισμό
και εκπαίδευση
Στόχοι Φάσης:

Στόχος 1: Ανάπτυξη πιλοτικών εφαρμογών προσανατολισμένων στον πολιτιστικό
τουρισμό και την εκπαίδευση

Στόχος 2: Η πιλοτική λειτουργία του συνόλου των εφαρμογών

Στόχος 3: Η εκπαίδευση των χρηστών
Περιγραφή Φάσης:
Θα αναπτυχθούν οι παρακάτω διαδραστικές εφαρμογές:

Εφαρμογή προβολής και ανάδειξης περιεχομένου

Διαδικτυακές εκθέσεις (online exhibits)

Εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα & tablet

Εφαρμογή τουριστικής προβολής πολιτιστικών πόρων με χρήση διαδραστικών χαρτών

Εκπαιδευτική εφαρμογή με αξιοποίηση πολιτιστικούς πόρους και τεκμήρια
Σε όλες τις περιπτώσεις, θα παραδοθεί:

Το λογισμικό των εφαρμογών καθώς και ο εξοπλισμός των διατάξεων κατάλληλα
προσαρμοσμένα ώστε να επιτυγχάνεται η προδιαγεγραμμένη εμπειρία του χρήστη.

Η τεκμηρίωση των εφαρμογών σε επίπεδο χρήστη και σε τεχνικό επίπεδο
Επίσης η Φάση αυτή περιλαμβάνει

Διενέργεια ελέγχων και δοκιμών (Δοκιμές Μονάδας /Ολοκλήρωσης Συστήματος &
Δοκιμές Αποδοχής Χρηστών) ορθής λειτουργίας των παρεχόμενων υπηρεσιών/
εφαρμογών με στόχο την επαλήθευση και επικύρωση της απαιτούμενης
λειτουργικότητας και των προδιαγραφών.

Εντοπισμό τυχόν προβλημάτων και δυσλειτουργιών (πρόβλημα σχεδίασης ή
υλοποίησης, πρόβλημα παραμετροποίησης εξοπλισμού ή έτοιμου λογισμικού) και
επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν.

Επιτόπια υποστήριξη των χρηστών στη χρήση και διαχείριση του συστήματος και
Σελίδα 51 από 65
εφαρμογή των προβλεπόμενων διαδικασιών.

Ενσωμάτωση τυχόν νέων λειτουργικοτήτων για ένα προκαθορισμένο και σύντομο
χρονικό διάστημα.

Θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση προσωπικού στην τήρηση των διαδικασιών, στη
χρήση και παραγωγική λειτουργία της πλατφόρμας και των εφαρμογών, καθώς επίσης
και σε σχέση με τα πρότυπα διαλειτουργικότητας. Η κατάρτιση θα περιλαμβάνει τόσο
θεωρητικό σκέλος με εισαγωγή στα πρότυπα τεκμηρίωσης και τις διαδικασίες όσο και
πρακτικό, με απευθείας χρήση των συστημάτων στο χώρο της καταγραφής.
Παραδοτέα:
-
Π9: Αναφορά δοκιμαστικής λειτουργίας & Εκπαίδευσης Χρηστών
-
Π10: Διαδικτυακές και mobile εφαρμογές για την ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων
-
Π11: Παραδείγματα χρήσης για συλλογική μεταγραφή τεκμηρίων (πολιτιστικός
τουρισμός)
-
Π12: Παραδείγματα χρήσης για συλλογική μεταγραφή τεκμηρίων (εκπαίδευση)
Σελίδα 52 από 65
Α.3.13 Πίνακας Παραδοτέων
Α/Α
Τίτλος Παραδοτέου
Παραδοτέου
Π1
Π2
Τύπος
Παραδοτέου1
Προδιαγραφές Συστήματος
Σποθετηρίου
Προδιαγραφές υπηρεσίας
σημασιολογικών συμπερασμών
Προδιαγραφές υπηρεσίας
Π3
συλλογικής επιμέλειας
Προδιαγραφές υπηρεσίας
Π4
συλλογικής μεταγραφής
Μήνας Παράδοσης2
Μ
Μ6
Μ
Μ6
Μ
Μ6
Μ
Μ6
Λ/Μ
Μ18
Λ/Μ
Μ18
Λ/Μ
Μ18
Λ/Μ
Μ18
Υπηρεσία Αποθετηρίου Π5
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και
διαχείρισης
Υπηρεσία σημασιολογικών
Π6
συμπερασμών –
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και
διαχείρισης
Υπηρεσία συλλογικής
Π7
επιμέλειας –
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και
διαχείρισης
Υπηρεσία συλλογικής
Π8
μεταγραφής –
Τεχνικό εγχειρίδιο χρήσης και
διαχείρισης
1
Τύπος Παραδοτέου: Μ (Μελέτη), ΑΝ (Αναφορά), Λ (Λογισμικό), Υ (Υλικό/Εξοπλισμός), Υ (Υπηρεσία),
Σ (Σύστημα), ΑΛ (Άλλο)
2
Μήνας Παράδοσης Παραδοτέου (π.χ. Μ1, Μ2, ...ΜΝ) όπου Μ1 είναι ο πρώτος μήνας (δηλ. μήνας
έναρξης) του Έργου
Σελίδα 53 από 65
Αναφορά δοκιμαστικής
Π9
λειτουργίας & Εκπαίδευσης
Α
Μ24
Λ
Μ24
Λ
Μ24
Λ
Μ24
Χρηστών
Διαδικτυακές και mobile
Π10
εφαρμογές για την ανάδειξη
των πολιτιστικών πόρων
Παραδείγματα χρήσης για
Π11
συλλογική μεταγραφή
τεκμηρίων (πολιτιστικός
τουρισμός)
Παραδείγματα χρήσης για
Π12
συλλογική μεταγραφή
τεκμηρίων (εκπαίδευση)
Σελίδα 54 από 65
Α.3.14 Σημαντικά Ορόσημα υλοποίησης Έργου
% επί του
Α/Α
Τίτλος Οροσήμου
Ολοκλήρωση της
Μήνας
Επίτευξης
Μέθοδος
μέτρησης της
επίτευξης
συνολικού
κόστους/
αμοιβής
6
Π1, Π2, Π3, Π4
25 %
18
Π5, Π6, Π8
45 %
24
Π9, Π10, Π11,
30%
Επικαιροποίησης του
1
χρονοδιαγράμματος, και της
μελέτης εκκαθάρισης των
δικαιωμάτων διανοητικής
ιδιοκτησίας
Ολοκλήρωση της ανάπτυξης
του Συστήματος Ψηφιακού
Αποθετηρίου, της υπηρεσίας
2
σημασιολογικών
συμπερασμών, της
υπηρεσίας συλλογικής
επιμέλειας και συλλογικής
μεταγραφής τεκμηρίων
Ολοκλήρωση της
Δοκιμαστικής Λειτουργίας
3
Π12
και των πιλοτικών
εφαρμογών ανάδειξης του
πολιτιστικού περιεχομένου
Σελίδα 55 από 65
Α4.Ελάχιστες προδιαγραφές Υπηρεσιών
Α.4.1 Υπηρεσίες Εκπαίδευσης
Η εκπαίδευση των χρηστών τόσο για θέματα χρήσης των εφαρμογών όσο και χειρισμού και
διαχείρισης του εξοπλισμού υποδομής, θα υλοποιηθεί με βάση εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα
σχεδιάσει ο Ανάδοχος και θα περιγράψει στην προσφορά του.
Ενδεικτικά, πρόγραμμα εκπαίδευσης πρέπει να περιλαμβάνει:

Την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προδιαγραφών τελικών χρηστών

Την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προδιαγραφών για Help/Desk και για Administrators

Ανάπτυξη εκπαιδευτικού περιεχομένου υλικού (εγχειρίδια)

Εκπαίδευση χρηστών ανά ομάδες

Την πιλοτική λειτουργία του Συστήματος από ομάδα εκπαιδευομένων χρηστών
Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην επιτυχή υλοποίηση της εκπαίδευσης των διαχειριστών. Σε
όλες τις περιπτώσεις, θεωρείται ότι μετά τη συμμετοχή σε μία σειρά, οι εκπαιδευόμενοι αποκτούν
προσωπική εμπειρία συμμετέχοντας στην υλοποίηση του συστήματος (On the job training).
Α.4.2 Υπηρεσίες Πιλοτικής και Δοκιμαστικής Παραγωγικής Λειτουργίας
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση όλων των δοκιμών ελέγχου, την αποδοχή τους από την Αναθέτουσα
Αρχή, αρχίζει η Περίοδος Πιλοτικής Λειτουργίας. Η Πιλοτική Λειτουργία αναφέρεται στο πρώτο
στάδιο της πραγματικής λειτουργίας του Συστήματος με τη συμμετοχή μιας αντιπροσωπευτικής
ομάδας χρηστών, καλύπτοντας το σύνολο των επιχειρησιακών διαδικασιών και λειτουργιών του
Συστήματος και χρησιμοποιώντας το σύνολο των επιχειρησιακών δεδομένων. Ο Ανάδοχος
υποχρεούται να θέσει το Σύστημα σε Πιλοτική Λειτουργία κάτω από πραγματικές συνθήκες για
χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα.
Ο Ανάδοχος, κατά την περίοδο της Πιλοτικής Λειτουργίας του Συστήματος, έχει τις παρακάτω
υποχρεώσεις.

να βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με την Υπηρεσία και τις ομάδες Χρηστών που θα
συμμετέχουν στην Πιλοτική Λειτουργία του Συστήματος.

να διαθέσει προσωπικό με τις κατάλληλες τεχνικές και επιχειρησιακές γνώσεις για την
υποστήριξη της διαδικασίας Πιλοτικής Λειτουργίας και την εξασφάλιση της εύρυθμης
λειτουργίας του Συστήματος υπό συνθήκες πλήρους Παραγωγικής Λειτουργίας (πραγματικά
δεδομένα, χρήση από κρίσιμο πυρήνα χρηστών, κτλ.),

να πραγματοποιήσει τις όποιες ρυθμίσεις / παραμετροποιήσεις / προσαρμογές /
τροποποιήσεις κρίνονται απαραίτητες για τη βελτίωση της απόδοσης του Συστήματος (fine
tuning),
Σελίδα 56 από 65

να διορθώσει τυχόν λάθη του Συστήματος (bug fixing),

να επικαιροποιήσει την τεκμηρίωση του Συστήματος,
Α.4.3 Υπηρεσίες Εγγύησης «Καλής Λειτουργίας»
Κατά την περίοδο εγγύησης καλής λειτουργίας του συστήματος, οι προσφερόμενες
υπηρεσίες του Αναδόχου θα πρέπει να είναι οι παρακάτω:

Για το λογισμικό:
o
Διασφάλιση καλής λειτουργίας όλων των εφαρμογών.
o
Αποκατάσταση των ανωμαλιών λειτουργίας του λογισμικού εφαρμογών (bugs).
o
Εγκατάσταση νέων εκδόσεων του λογισμικού συστήματος, των εφαρμογών και των
γεωγραφικών δεδομένων της περιοχής αναφοράς. Οι νέες εκδόσεις του λογισμικού θα
περιλαμβάνουν:
- τις όποιες απαραίτητες αλλαγές ή βελτιώσεις προκειμένου οι εφαρμογές να είναι
συμβατές με μελλοντικές συσκευές ή/και εκδόσεις των λειτουργικών συστημάτων των
φορητών συσκευών
- τις όποιες απαραίτητες προσθήκες προκειμένου οι εφαρμογές να εκμεταλλεύονται νέα
λειτουργικά χαρακτηριστικά μελλοντικών συσκευών ή/και εκδόσεις των λειτουργικών
συστημάτων των φορητών συσκευών, τα οποία προσδίδουν επαυξημένες δυνατότητες
στα χαρακτηριστικά των εφαρμογών

Για τον εξοπλισμό:
o
Αποκατάσταση των βλαβών και ανωμαλιών λειτουργίας του εξοπλισμού.
o
Αντικατάσταση του εξοπλισμού εφόσον οι βλάβες δεν έχουν προκύψει από κακόβουλες ή
άστοχες παρεμβάσεις τρίτων.

Και για το λογισμικό και για τον εξοπλισμό
o
Παράδοση αντιτύπων όλων των μεταβολών ή των επανεκδόσεων ή τροποποιήσεων των
εγχειριδίων του εξοπλισμού και λογισμικού.
o
Διενέργεια προληπτικής συντήρησης των εφαρμογών και του εξοπλισμού.
o
Υπηρεσία Help Desk για όλους τους χρήστες και διαχειριστές του συστήματος (θα πρέπει να
περιγραφεί).
Η περίοδος εγγύησης πρέπει να καλύπτει κατ’ελάχιστο το ένα (1) ημερολογιακό έτος.
Α.4.4 Υπηρεσίες Συντήρησης
Ο Ανάδοχος υποχρεούται να προσφέρει υπηρεσίες Εγγύησης και Συντήρησης για τις εφαρμογές,
για χρονικό διάστημα τεσσάρων (4) ετών ως ακολούθως:
Σελίδα 57 από 65

Για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους από την οριστική παραλαβή του συνολικού Συστήματος οι
υπηρεσίες συντήρησης θα παρέχονται δωρεάν (περίοδος εγγύησης καλής λειτουργίας) για το
λογισμικό του πληροφοριακού συστήματος

Η συνέχιση της παροχής των υπηρεσιών συντήρησης για χρονικό διάστημα επιπλέον τριών (3)
ετών για το λογισμικό θα πραγματοποιηθεί με την υπογραφή σχετικής σύμβασης συντήρησης
που θα δύναται να συνάψει η Αναθέτουσα Αρχή με τον Ανάδοχο έναντι αντίστοιχου τιμήματος
το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνεται στην οικονομική προσφορά του υποψηφίου Αναδόχου.
Όσον αφορά στο είδος και στο αναμενόμενο επίπεδο παροχής υπηρεσιών κατά το διάστημα της
εγγύησης, ισχύουν οι ίδιοι όροι που καθορίζονται και για το διάστημα της περιόδου εγγύησης
(όπως περιγράφονται παραπάνω), με τη μόνη διαφορά ότι στην πρώτη περίπτωση οι υπηρεσίες
παρέχονται δωρεάν.
Σελίδα 58 από 65
Α5.Μεθοδολογία Διοίκησης και Υλοποίησης Έργου
Α.5.1 Μέθοδοι και Τεχνικές Υλοποίησης και Υποστήριξης
Ο Ανάδοχος οφείλει να παραδώσει προσχέδιο της προτεινόμενης Μεθοδολογίας διοίκησης και
διασφάλισης ποιότητας έργου που θα πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία που τεκμηριώνουν την
κατανόηση του έργου και του προτεινόμενου μοντέλου λειτουργίας και ενδεικτικά θα
περιλαμβάνουν:

Κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας και προϋποθέσεις επιτυχούς ολοκλήρωσης του έργου,

Καταγραφή πιθανών προβλημάτων που εκτιμάται ότι είναι δυνατό να προκύψουν κατά τη
διεξαγωγή συγκεκριμένων εργασιών και τρόποι αντιμετώπισής τους.

Προτεινόμενη μεθοδολογία για την υλοποίηση του έργου, τις διαδικασίες που υιοθετούνται
και τα εργαλεία που θα αξιοποιηθούν για την επιτυχή ολοκλήρωσή του.

Πίνακα με τα πακέτα εργασίας και τα παραδοτέα ανά φάση του έργου. Στο συγκεκριμένο
πίνακα θα πρέπει να γίνεται (μέσω ειδικής στήλης) αντιστοίχηση των παραδοτέων με τις
καταγεγραμμένες απαιτήσεις στους πίνακες συμμόρφωσης. Με τον τρόπο αυτό θα
αποσαφηνίζεται το τμήμα των απαιτήσεων/ υποχρεώσεων που προβλέπεται να καλυφθεί με
την ολοκλήρωση κάθε παραδοτέου. Στην περίπτωση ένωσης ή κοινοπραξίας ο πίνακας θα
πρέπει να περιλαμβάνει μία επιπλέον στήλη, όπου θα αναγράφεται το μέλος/ μέλη που θα
αναλάβει την υλοποίηση των συγκεκριμένων παραδοτέων ή πακέτων εργασίας.
Α.5.2 Σχήμα (Οργάνωση) Διοίκησης και υλοποίησης του αντικειμένου του Έργου
Ο Ανάδοχος υποχρεούται να υποβάλλει και περιγράψει τη μεθοδολογία και το σχήμα διοίκησης
και υλοποίησης του έργου, καθώς και αναλυτικό χρονοδιάγραμμα, σύμφωνα με τους πίνακες
συμμόρφωσης τεχνικών προδιαγραφών και τις Φάσεις Υλοποίησης του Έργου.
Στην καταγραφή της ομάδας του έργου θα πρέπει ρητώς να συμπεριληφθεί ο Υπεύθυνος του
έργου από την πλευρά του Αναδόχου και ο αναπληρωτής αυτού, οι οποίοι θα αναλάβουν την
απευθείας επικοινωνία με την Αναθέτουσα Αρχή, το συντονισμό των εργασιών και την διευθέτηση
ζητημάτων που άπτονται της παρακολούθησης, παραλαβής και πληρωμής του έργου.
Για κάθε μέλος της ομάδας του έργου θα παρατίθενται αναλυτικά στοιχεία όπως ο ρόλος στο έργο,
το αντικείμενο εργασιών, ο χρόνος απασχόλησης (πίνακας ανθρωπομηνών ανά φάση του έργου)
κλπ, ενώ σε κατάλληλο σημείο της προσφοράς (όπως καθορίζεται στο Μέρος C του παρόντος
τεύχους) θα παρατίθεται τυποποιημένο βιογραφικό σημείωμα.
Η Αναθέτουσα Αρχή σε περίπτωση που διαπιστώσει αδυναμία συγκεκριμένων στελεχών να
επιτελέσουν επιτυχώς τον προβλεπόμενο υποστηρικτικό τους ρόλο, ακολουθώντας τα
προβλεπόμενα από τη διαδικασία παρακολούθησης του έργου, ζητά την άρση της μη
Σελίδα 59 από 65
συμμόρφωσης με την αντικατάστασή τους από νέα στελέχη που θα τεθούν και πάλι υπό την
έγκρισή της.
Ο Ανάδοχος υποχρεούται επί ποινή αποκλεισμού να καταθέσει πλήρες αντίγραφο των διαδικασιών
που αναφέρονται στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών πληροφορικής και
επικοινωνιών.
Α.5.3 Ειδικές προβλέψεις (ρυθμίσεις) για τη διασφάλιση της Ποιότητας των υπηρεσιών
του συγκεκριμένου έργου
Στην προσφορά του ο Ανάδοχος θα πρέπει να συμπεριλάβει απαραίτητα και ένα ολοκληρωμένο
σχέδιο ελέγχου ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και των αποτελεσμάτων του. Οι
προσφέροντες θα πρέπει να περιγράψουν στην παρούσα ενότητα τη Μεθοδολογία, το Σχήμα
Διοίκησης Έργου και γενικά όλες τις ενέργειες και τα μέτρα που θα λαμβάνουν καθ’ όλη τη
διάρκεια υλοποίησης του Έργου, προκειμένου να εξασφαλισθεί η άρτια και έγκαιρη υλοποίησή
του.
Αναλυτικότερα, ο Ανάδοχος θα εκπονήσει ένα συνολικό σχέδιο οργάνωσης και διαχείρισης των
υπό ανάπτυξη και υλοποίηση ενεργειών που προβλέπονται στο Έργο, λαμβάνοντας υπόψη το
κύρος και την αναγνωρισμένη διεθνώς παρουσία της Αναθέτουσας Αρχής. Επίσης θα εκπονηθεί και
θα παρουσιασθεί ένα κατάλληλο για το φορέα και το παρόν Έργο σχήμα οργάνωσης των
παραδοτέων, ενώ δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα
σε μία σωστή και έγκυρη Διαχείριση Έργου,
συνοδευόμενη από τρόπο ελέγχου της ποιότητας των εργασιών.
Οι προσφέροντες οφείλουν να αναφέρουν και να τεκμηριώσουν τόσο τις ενέργειες, όσο και την
ακολουθούμενη μεθοδολογία και (ενδεχομένως) τυχόν εξοπλισμό ή και λογισμικό που θα
χρησιμοποιήσουν για την υλοποίηση της παρούσας ενότητας.
Α.5.4 Σενάρια χρήσης και Ελέγχου - Διαδικασία παραλαβής λειτουργικότητας
συστημάτων και Έργου
Για τις ανάγκες της παρακολούθησης και παραλαβής του έργου θα συσταθεί από την Αναθέτουσα
Αρχή Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου (ΕΠΠΕ) και θα οριστεί ο υπεύθυνος του
έργου από πλευράς της Αναθέτουσας Αρχής.
Η ΕΠΠΕ θα παρακολουθεί την πορεία των εργασιών σε όλο το διάστημα εξέλιξης του έργου και θα
είναι αρμόδια για την έγκριση και πιστοποίηση του συνόλου των παραδοτέων, με βάση τη
διαδικασία παραλαβής. Ο Ανάδοχος θα πρέπει να παραδώσει το σύνολο των ζητούμενων
υπηρεσιών στις κτιριακές εγκαταστάσεις της Αναθέτουσας Αρχής.
Σελίδα 60 από 65
Α.5.5 Μεθοδολογία διοίκησης και διασφάλισης ποιότητας Έργου
Ο υποψήφιος Ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να συμπεριλάβει στην προσφορά του λεπτομερές
χρονοδιάγραμμα υλοποίησης με τις κύριες φάσεις υλοποίησης, περιγραφές εργασιών και
παραδοτέων, αναλυτικές χρονικές περιόδους υλοποίησης, ανθρώπινους πόρους (ρόλοι / ομάδες
έργου) και αρμοδιότητες, καθώς και τα κύρια ορόσημα του Έργου. Ο υποψήφιος Ανάδοχος θα
πρέπει να περιγράψει αναλυτικά το χρονοπρογραμματισμό και το περιεχόμενο των πακέτων
εργασίας που αναφέρονται στους «σταδιακούς κύκλους υλοποίησης» και ελέγχου της
ψηφιοποίησης των επιμέρους συλλογών ή μέρους αυτών (οι οποίοι διασυνδέονται με ζητούμενη
λειτουργικότητα) όπως αυτοί αναλύονται στην εν λόγω παράγραφο της παρούσας.
Α.5.5.1 Αναλυτική Παρουσίαση της Μεθοδολογίας Υλοποίησης Έργου.
Ο υποψήφιος ΑΝΑΔΟΧΟΣ υποχρεούται να παρουσιάσει στην Τεχνική του Προσφορά μια
ολοκληρωμένη μεθοδολογική προσέγγιση που θα ακολουθήσει για την υλοποίηση του έργου,
λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις της Αναθέτουσας Αρχής τόσο όσον αφορά το περιεχόμενο του
έργου όσο και το απαιτούμενο χρονοδιάγραμμα παροχής υποδομών & υπηρεσιών πληροφορικής
και παράδοσης προϊόντων.
Η μεθοδολογία που θα προτείνει ο ΑΝΑΔΟΧΟΣ θα πρέπει να βασίζεται σε διεθνώς αποδεκτές
πρακτικές, μεθόδους και πρότυπα, τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στην αποτελεσματική
υλοποίηση & παρακολούθηση του έργου. Ο ΑΝΑΔΟΧΟΣ θα πρέπει να αναφέρει στην προσφορά
του τη στρατηγική που προτίθεται να χρησιμοποιήσει στο έργο, την προσέγγιση που θα
ακολουθήσει σε όλα τα στάδια του έργου (π.χ. τεχνικές, εργαλεία, συνεργασίες, κλπ.), τις
διαδικασίες μεταφοράς τεχνογνωσίας, τον τρόπο συνεργασίας με το προσωπικό της Αναθέτουσας
Αρχής, τις ενδεχόμενες επαφές και συνεργασίες που πρόκειται να κάνει με άλλους εξωτερικούς
φορείς, τον τρόπο πρόσβασης σε σχετικές με το έργο σύγχρονες τεχνολογικές πηγές πληροφοριών
και έργων, κλπ.
Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην πειστικότητα της μεθοδολογίας σε σχέση με τις δυνατότητες και
την ικανότητα του ΑΝΑΔΟΧΟΥ να εκτελέσει επιτυχώς το έργο στον προτεινόμενο απ' αυτόν χρόνο.
Η περιγραφή της προτεινόμενης μεθοδολογίας θα ακολουθήσει το παρακάτω πλαίσιο:
1. Αναλυτική περιγραφή του τρόπου με τον οποίο ο προσφέρων σκοπεύει να προσεγγίσει το
έργο. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην κατανόηση των απαιτήσεων του έργου,
όπως αναλυτικά προδιαγράφονται στην παρούσα προκήρυξη, και ο προσφέρων
υποχρεωτικά να τοποθετηθεί στο σύνολο αυτών.
2. Προτεινόμενη μεθοδολογία και σχετικές διαδικασίες αυτής για την υλοποίηση του έργου. Ο
ΑΝΑΔΟΧΟΣ θα πρέπει να τεκμηριώσει επαρκώς την προτεινόμενη μεθοδολογία σε ότι
αφορά τις διαδικασίες ανάπτυξης, και τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν για την
υποστήριξη των διαδικασιών αυτών.
Σελίδα 61 από 65
3. Κατάλληλη περιγραφή και ανάλυση κάθε φάσης του έργου σε δραστηριότητες και ενότητες
- πακέτα εργασίας (ΕΕ / ΠΕ).
4. Προσδιορισμός και αναλυτική περιγραφή των παραδοτέων του έργου όπως αυτά
προκύπτουν από τις απαιτήσεις των προδιαγραφών του διαγωνισμού και την προτεινόμενη
μεθοδολογική προσέγγιση του υποψήφιου ΑΝΑΔΟΧΟΥ.
5. Αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου (διάγραμμα GANTT) όπου θα
απεικονίζονται οι φάσεις υλοποίησης, οι δραστηριότητες, τα κυριότερα ορόσημα και τα
παραδοτέα του έργου.
Α.5.5.2 Μεθοδολογία Διαχείρισης Έργου και Διασφάλισης Ποιότητας
Ο υποψήφιος ΑΝΑΔΟΧΟΣ υποχρεούται να υποβάλλει στην Προσφορά του ολοκληρωμένη πρόταση
για το σχήμα διοίκησης και διασφάλισης ποιότητας του Έργου. Η Αναθέτουσα Αρχή θα έχει την
κύρια ευθύνη επίβλεψης και ελέγχου της πορείας ανάπτυξης και υλοποίησης του έργου, ενώ την
κύρια ευθύνη υλοποίησης του Έργου θα την έχει ο ΑΝΑΔΟΧΟΣ.
Η εφαρμογή του Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας για την υλοποίηση του έργου θα πρέπει να
επιτευχθεί μέσω ενός αριθμού συμπληρωματικών ενεργειών οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις
συμπίπτουν χρονικά. Οι ενέργειες αυτές θα πραγματοποιηθούν από τον ΑΝΑΔΟΧΟ και θα
περιλαμβάνουν κατ’ ελάχιστο:
1. Το σχεδιασμό και την εφαρμογή διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας για τον ακριβή
καθορισμό του τι απαιτείται, από ποιον και των προτύπων με τα οποία εκτελούνται οι
εργασίες για την υλοποίηση του έργου.
2. Την ανάπτυξη μίας ομαδικής προσέγγισης για την αναθεώρηση και βελτίωση των εργασιών
υλοποίησης του έργου.
3. Τον περιοδικό έλεγχο ποιότητας για την αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των
εσωτερικών διαδικασιών ως προς την επίτευξη των στόχων απόδοσης.
Οι παραπάνω ενέργειες θα εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου και θα
καλύπτουν τις παρακάτω περιοχές:
1. Με το πέρας κάθε φάσης του έργου κατά τον έλεγχο και αξιολόγηση των παραδοτέων της
φάσης.
2. Κατά τη διαδικασία δοκιμών τμημάτων ή του συνόλου του έργου στο πλαίσιο του ελέγχου
των αποτελεσμάτων των δοκιμών και της εισήγησης για διενέργεια νέων δοκιμών σε
περίπτωση που δημιουργείται η ανάγκη λήψης διορθωτικών μέτρων.
3. Κατά τη διαδικασία της τελικής δοκιμής του έργου στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εισήγησης
για τις δοκιμές αποδοχής.
Σελίδα 62 από 65
4. Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου μέσω αξιολογήσεων σε λειτουργικό και τεχνικό
επίπεδο και υποβολής των απαραίτητων προτάσεων για την αποτελεσματική λειτουργία
του.
5. Κατά τη διαδικασία μεταφοράς της απαραίτητης τεχνογνωσίας από τον ΑΝΑΔΟΧΟ προς τα
στελέχη της ΕΠΠΕ, μέσω της παρακολούθησης και διασφάλισης της άρτιας υλοποίησής της.
6. Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου στο πλαίσιο της εξασφάλισης της εφαρμογής των
διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας από τα εμπλεκόμενα μέρη.
7. Στο πλαίσιο της οργάνωσης και παρακολούθησης συναντήσεων με τους χρήστες του
συστήματος ώστε να εξασφαλίζεται η ικανοποίησή τους σχετικά με την ποιότητα του έργου
που εκτελείται, την πληρότητα, τη λειτουργικότητα και την αμεσότητα της λειτουργίας.
8. Κατά τη διαδικασία διασύνδεσης των υπαρχόντων και των νέων συστημάτων &
διαδικασιών στο πλαίσιο του ελέγχου και αξιολόγησης των σχετικών διαδικασιών.
9. Κατά τη διάρκεια της ψηφιοποίησης στο πλαίσιο του ελέγχου και παρακολούθησης των
διαδικασιών που πρέπει να εφαρμόζονται.
10. Κατά την ένταξη των νέων συστημάτων σε παραγωγική λειτουργία στο πλαίσιο της
διαχείρισης και του συντονισμού της υλοποίησης των απαιτούμενων ενεργειών από την
ΕΠΠΕ.
Ο ΑΝΑΔΟΧΟΣ οφείλει να περιγράψει το Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας που ακολουθεί στην
Τεχνική του Προσφορά.
Όλες οι λειτουργικές απαιτήσεις που θέτονται αποτελούν ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ προδιαγραφές.
Οι τεχνικές προσφορές των υποψηφίων Αναδόχων θα πρέπει να περιλαμβάνουν αναλυτικές
απαντήσεις / περιγραφές για ΟΛΕΣ τις λειτουργικές απαιτήσεις που ακολουθούν. Για κάθε
λειτουργική απαίτηση θα πρέπει να δίνονται τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία:

Το κατά πόσο η λειτουργική απαίτηση καλύπτεται και σε τι βαθμό από υπάρχουσα εφαρμογή
(που διαθέτει και θα χρησιμοποιήσει σαν βάση ο Ανάδοχος) ή αποτελεί μέρος της ανάπτυξης
που θα γίνει κατά τη φάση εκτέλεσης του έργου.

Ανεξαρτήτως του παραπάνω διαχωρισμού, αναλυτική περιγραφή της λειτουργίας. Στις
περιγραφές τους οι υποψήφιοι μπορούν να συμπεριλάβουν ή να αναφερθούν σε στοιχεία του
σχεδιασμού, της τεκμηρίωσης, των οθονών, κ.λπ. της εφαρμογής που κατά την άποψη τους
τεκμηριώνουν πληρέστερα τις περιγραφές των λειτουργικών απαιτήσεων.
Στο τέλος κάθε παραγράφου, υποπαραγράφου, σημείου κ.λπ. οι υποψήφιοι Ανάδοχοι μπορούν να
αναφέρουν τυχόν επιπλέον λειτουργικά χαρακτηριστικά τα οποία περιλαμβάνονται στο
προσφερόμενο από αυτούς σύστημα, σχετίζονται με το περιεχόμενο της αντίστοιχης παραγράφου,
υποπαραγράφου, σημείου, κ.λπ. και δεν περιλαμβάνονται στις απαιτήσεις του παρόντος
κεφαλαίου. Τα χαρακτηριστικά αυτά θα πρέπει να φέρουν το διακριτικό "Επιπλέον".
Σελίδα 63 από 65
Επίσης, στο τέλος της απάντησης τους για την παρούσα ενότητα, οι υποψήφιοι μπορούν να
συμπεριλάβουν
ξεχωριστή
παράγραφο
με
την
ονομασία
«Επιπρόσθετα
Λειτουργικά
Χαρακτηριστικά», στην οποία θα αναφέρονται τυχόν επιπρόσθετα λειτουργικά χαρακτηριστικά, τα
οποία περιλαμβάνονται στις προσφερόμενες από αυτούς εφαρμογές και τα οποία δεν ανήκουν
στις απαιτήσεις της παρούσας ενότητας.
Α.5.6 Τόπος Υλοποίησης - Παράδοσης Έργου
Ο Ανάδοχος θα πρέπει να εγκαταστήσει και να παραδώσει σε πλήρη λειτουργία το σύνολο του
ζητούμενου έργου στα σημεία που θα υποδειχθούν από την ΕΠΠΕ.
Ο Ανάδοχος στα σημεία εγκατάστασης των παραδοτέων υποχρεούται:

να εκτελέσει οποιαδήποτε εργασία απαιτείται για την εγκατάσταση και καλή λειτουργία

να συνεργασθεί με τους υπευθύνους της Αναθέτουσας Αρχής για την ένταξη στην υφιστάμενη
υποδομή.
Ο Ανάδοχος θα παρέχει τις υπηρεσίες του κατά κύριο λόγο με αυτοπρόσωπη παρουσία στα
γραφεία της Αναθέτουσας Αρχής, για τη συνεργασία με τα στελέχη της και οπουδήποτε αλλού,
εντός Αττικής, κριθεί τυχόν απαραίτητο από την Αναθέτουσα Αρχή βάσει των αναγκών που θα
προκύπτουν κάθε φορά. Σε κάθε περίπτωση, ο Ανάδοχος θα παρέχει τις υπηρεσίες του και εξ
αποστάσεως μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όταν αυτό του ζητείται από την
Αναθέτουσα Αρχή.
Στο πλαίσιο των υπηρεσιών του, ο Ανάδοχος θα συμμετέχει σε συσκέψεις, συναντήσεις,
συνεργασίες, και άλλες δραστηριότητες εντός ή εκτός των γραφείων της Αναθέτουσα Αρχή. Οι
τυχόν απαιτούμενες μετακινήσεις για την ορθή υλοποίηση του έργου, συναντήσεις και
συνεντεύξεις με υπευθύνους κ.λπ. αποτελούν υποχρέωση του Αναδόχου και πραγματοποιούνται
με δικά του μέσα.
Α.5.7 Οργανωτικό σχήμα και απαιτούμενα προσόντα
Α6. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να υποβάλλει και περιγράψει τη μεθοδολογία και το σχήμα
διοίκησης και υλοποίησης του έργου, καθώς και αναλυτικό χρονοδιάγραμμα, σύμφωνα με
τους πίνακες συμμόρφωσης τεχνικών προδιαγραφών και τις Φάσεις Υλοποίησης του Έργου.
Α7. Στην καταγραφή της ομάδας του έργου θα πρέπει ρητώς να συμπεριληφθεί ο Υπεύθυνος του
έργου από την πλευρά του Αναδόχου και ο αναπληρωτής αυτού, οι οποίοι θα αναλάβουν την
απευθείας επικοινωνία με την Αναθέτουσα Αρχή, το συντονισμό των εργασιών και την
διευθέτηση ζητημάτων που άπτονται της παρακολούθησης, παραλαβής και πληρωμής του
έργου.
Α8. Για κάθε μέλος της ομάδας του έργου θα παρατίθενται αναλυτικά στοιχεία όπως ο ρόλος στο
έργο, το αντικείμενο εργασιών, ο χρόνος απασχόλησης (πίνακας ανθρωπομηνών ανά φάση του
Σελίδα 64 από 65
έργου) κλπ, ενώ σε κατάλληλο σημείο της προσφοράς (όπως καθορίζεται στο Μέρος C του
παρόντος τεύχους) θα παρατίθεται τυποποιημένο βιογραφικό σημείωμα.
Α9. Η Αναθέτουσα Αρχή σε περίπτωση που διαπιστώσει αδυναμία συγκεκριμένων στελεχών να
επιτελέσουν επιτυχώς τον προβλεπόμενο υποστηρικτικό τους ρόλο, ακολουθώντας τα
προβλεπόμενα από τη διαδικασία παρακολούθησης του έργου, ζητά την άρση της μη
συμμόρφωσης με την αντικατάστασή τους από νέα στελέχη που θα τεθούν και πάλι υπό την
έγκρισή της.
Α10.
Ο Ανάδοχος υποχρεούται επί ποινή αποκλεισμού να καταθέσει πλήρες αντίγραφο των
διαδικασιών που αναφέρονται στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών
πληροφορικής και επικοινωνιών.
Α.10.1 Διαδικασία παραλαβής Έργου
Οι διαδικασίες παράδοσης και παραλαβής του Έργου γίνονται από την ΕΠΠΕ.
Στην περίπτωση διαπίστωσης παρεκκλίσεων κάθε παραδοτέου από τους όρους της Σύμβασης, η
ΕΠΠΕ διαβιβάζει εγγράφως στον Ανάδοχο - το αργότερο εντός δέκα(10) ημερών από την επόμενη
της ημερομηνίας παράδοσής του - τις παρατηρήσεις της επί του παραδοτέου, προκειμένου ο
Ανάδοχος να συμμορφωθεί με αυτές και να το επανυποβάλει κατάλληλα διορθωμένο και
συμπληρωμένο εντός δέκα (10) ημερών από τη λήψη των παρατηρήσεων.
Η διαδικασία επανυποβολής μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι δύο (2) φορές και κατά συνέπεια
επηρεάζεται, αναλόγως της ταχύτητας παραλαβής της κάθε Φάσης, ο συνολικός χρόνος
υλοποίησης του Έργου (βλ. Παράγραφο Error! Reference source not found. του παρόντος).
Η παράδοση του Έργου από τον Ανάδοχο και η παραλαβή του Έργου από την ΕΠΠΕ, γίνονται
υποχρεωτικά μέσα στις προθεσμίες που θα οριστούν στη Σύμβαση.
Σε κάθε περίπτωση και σε οποιαδήποτε σημείο της εξέλιξης του έργου, εάν η ΕΠΠΕ διαπιστώνει μη
συμμορφώσεις με τους όρους της Σύμβασης και τις τιθέμενες προδιαγραφές, ενημερώνει
εγγράφως τον Ανάδοχο, ο οποίος υποχρεούται να προβεί σε διορθωτικές ενέργειες και να
αναφέρει αυτές στην Αναθέτουσα Αρχή δέκα (10) ημέρες από τη γνωστοποίηση των σχετικών
ευρημάτων.
Εφ’ όσον διαπιστωθεί διατήρηση των μη συμμορφώσεων και μετά τις διορθωτικές ενέργειες του
Αναδόχου, παράλειψη διορθωτικών ενεργειών ή πρόθεση παραπλάνησης της Αναθέτουσας Αρχής
, τότε η ΕΠΠΕ μπορεί να εισηγηθεί την έναρξη των διαδικασιών για την κήρυξη του Αναδόχου ως
έκπτωτου, οπότε και εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στα άρθρα 29 και 30 του Κανονισμού
Προμηθειών.
Ο Ανάδοχος υποχρεούται να παρουσιάζει αναλυτικά σε ανοικτή συνεδρίαση, τα κρίσιμα
παραδοτέα καθώς και τα αποτελέσματα κάθε Φάσης του Έργου. Στην αναλυτική παρουσίαση
μπορούν συμμετέχουν όλες οι δομές του Σχήματος Διοίκησης Έργου καθώς και άλλοι
εμπλεκόμενοι που θα ορίζει η Αναθέτουσα Αρχή.
Σελίδα 65 από 65

Η διδασκαλία της Γλώσσας στη Β΄ τάξη

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ - Zorpidis travel services

Μέρος Α - The American School of Classical Studies at Athens

2η Ετήσια Έκθεση Προόδου του Έργου

2013

Συλλογές ιστορικών χαρτών στον Παγκόσμιο Ιστό: Ανάπτυξη

"ΝΕΡΑ ΚΡΗΤΗΣ ΑΝ ΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ

Περίληψη προκήρυξης ανοιχτού δημοσίου διεθνούς διαγωνισμού με

26/10/2011 Ένταξη της Οριζόντιας Πράξης

Στρατηγικό - Επιχειρησιακό σχέδιο αξιοποίησης των Νέων

Έγγραφο Τεχνικών Προδιαγραφών Διεπαφών

Υπόδειγμα σύμβασης.

ΚΑ: 30-6142.004 ΑΔΑ: ΒΙΦΧΩΞΕ-ΩΚ7

ΘΕΜΑ: Ανακοίνωση διενέργειας κλήρωσης για ανάδειξη μελών Επιτρο

ώM i c r o s o f t W o r d - T r a n s p a r e n c y R