Φεβράρης, εφημερίδα μηνός Ιανουαρίου 2012, εκδ. 39η

η
Φεβράρης, εφημερίδα μηνός Ιανουαρίου 2012, εκδ. 39
Ο Χαλίλης εφέντης κατοικούσε στη δυτική μεριά του
Μουττάλου της Τούρκικης συνοικίας της Πάφου. Είχε στη
δούλεψη του χανούμισσες που ζύμωναν το γάλα, καθώς
και τη γυναίκα του που το ζύγιζε και το παραλάβαινε από
τους βοσκούς, ενώ ο ίδιος συνήθως έλειπε για άλλες δουλειές.
Ο Λεωνής όταν μετέφερνε το γάλα χρησιμοποιούσε συνήθως τον γάιδαρο τον Σιελιονά επί σκοπού, μήπως και
ξεχνιόταν καμιά φορά την ώρα της παράδοσης και φώναζε τον γάιδαρο με το συνώνυμο όνομα του Τούρκου πράτη δημιουργώντας έτσι παρεξήγηση.
Μία των ημερών λοιπόν που ο γάιδαρος ο Σιελιονάς ήταν
στο αλώνι, ο Λεωνής φόρτωσε τον άλλο γάιδαρο τον Χαλίλη και φτάνοντας στο Μούτταλο έκατσε στη σειρά έξω
από το σπίτι του πράτη Χαλίλη για να ρθεί το γυρί του να
ξεφορτώσει το γάλα. Στην κάμποση ώρα, το γαϊδούρι με
το βαρύ φορτίο στη συρίζα άρχισε να δείχνει ανήσυχο και
τάρασσε εδώ και εκεί χωρίς να βρίσκει αμάντα ( ησυχία).
Ο Λεωνής το σιουμάλιζε (χάιδευε) να το υσηχασει, αλλά
το γαϊδούρι τίποτα. Σε κάποια στιγμή δυσπιρκασμένος ο
Λεωνής, του έβαλε τη φωνή,
«σταμάτα Χαλίλη, μεν ταράσσεις τσιαι εν να σιωνώσεις το
γάλα».
Αμέσως κατάλαβε τη γκαφα του και δάγκωσε τα χείλη του,
ήταν όμως πλέον αργά. Ότι φέρνει η ώρα λέει η παροιμία,
δεν τα φέρνει ο χρόνος. Γεμάτος ενοχή, γύρισε προς τη
χανούμισσα Τουρκάλα με την ελπίδα μήπως δεν άκουσε,
αλλά την είδε αγριεμένη και με θυμό και παράπονο αρχίνησε να του λέει,
«Μπράβο πε, λεεις όνομα γάρου σου, όνομα άνδρα μου,
έν αντρέπεαι; Άμα είσε έτσι, εν πιάννω γάλα σου».
Από τότες ο Λεωνής άλλαξε το όνομα του γαϊδάρου, και
τον φώναζε Σιερκά…
Το συνήθειο όμως δεν είναι εύκολο να κοπεί... Την παραγωγή από τα περβόλια του συνήθως τη φόρτωνε στον
γάιδαρο του με το νέο όνομα τον Σιερκά, και πήγαινε στη
συνοικία του Μουττάλου να τα πουλήσει. Φόρτωνε ποικιλία χορταρικών, κρεμμύδια, παντζάρια και πατάτες. Κάθε
φορά οι Τουρκάλες τον ανέμεναν να ψωνίσουν γιατί είχε
βγάλει καλό όνομα για την καλή ποιότητα των οπωρικών
του. Μια φορά όμως στην κεντρική πλατεία που δεν φαίνονταν κοντά να υπάρχουν Τούρκοι, πάλι ξεχάστηκε και
αποκάλεσε το γάιδαρο του Μομίνη. Ο Μομίνης ήταν ένας
Τούρκος γυρολόγος που γύριζε τα χωριά και φώναζε
«αυκά πουλιά γοράζω, ποτσιά της πογιάς» για να ακούσουνν οι νοικοκυρές και να βγουν έξω να κάμουν τράμπα.
Εκεί λοιπόν που νόμισε ότι δεν τον άκουσε κανείς, νάσου
από μια αυλή σπιτιού δίπλα του, να βγαίνουν πέντε έξι
χανούμισσες και να τον περικυκλώνουν απειλητικά, ενώ
από πιο πέρα αρχίνησαν να έρχονται και άλλες που είδαν
τις πρώτες και αντελήφθησαν ότι κάτι συμβαίνει. Σε λίγα
λεπτά τον είχαν περικυκλώσει κάμποσες έτοιμες να τον
«δικάσουν».
Ο Λεωνής ο Σιαμμάς έντρομος έμεινε να τις κοιτάζει λυπητερά και αμήχανα. Ήξερε ότι οι Τούρκοι το έφεραν βαρέως και δεν ανέχονταν οι Χριστιανοί να ονοματίζουν τους
γάιδαρους Τουρκικά. Αυτό το χασκιασμένο και λυπητερό
του ύφος όμως, ήταν αυτό που τον γλίτωσε. Μια Τούρκισσα χανούμισσα τον λυπήθηκε και έκαμε πρόταση να
μην τον δικάσουν, αλλά και ο Λεωνης να μην ξαναφωνάξει τον γάιδαρο του με Τούρκικο όνομα.
Από τότες ο Λεωνης, φώναζε τον γάιδαρο του μόνο με το
όνομα Σιερκάς.
Ο Τούρκος και ο γάιδαρος Χαλίλης
Τον παλιό καιρό οι
κάτοικοι της Χλώρακας ελλείψει
άλλων
μεταφορικών
μέσων,
διακινούνταν με τα
γαϊδούρια. Ο
Λεωνής ο Σιαμμάς
ενας βοσκός, αλλα
ταυτόχρονα και
περβολάρης, είχε
δύο γάιδαρους,
τον ένα τον
ονομάτισε
Σιελϊονά και τον
άλλο Χαλίλη.
Χαλίλης ήταν ένας
Τούρκος που
αγόραζε το γάλα
από τους βοσκούς
και το επεξεργαζόταν φτιάχνοντας
κυρίως χαλούμια
και αναράδες. Οι
βοσκοί ήταν
πολλοί, και αυτός
μοναχός πράτης.
Ήταν δηλαδή
πολλή η
προσφορά, και
λίγη η ζήτηση.
Ήταν λογικό
λοιπόν να ρίχνει
τις τιμές για ίδιον
όφελος και σε
βάρος των γαλα
κτοπαραγωγών
βοσκών. Για
τούτον το λόγο, ο
Λεωνής τον είχε
άχτι, έτσι
ονομάτισε τον
γάιδαρο του Χαλίλη.
Τα περβόλια που ρέντευε ήταν στη περιοχή της Βρέξης,
κάτω ακριβώς από τη Τουρκική συνοικία του Μουττάλου.
Οι Τούρκοι εκείνους τους καιρούς ήσαν οι ευνοούμενοι
των Άγγλων αποικιοκρατών της Κύπρου, και βαλτοί να
δημιουργούν προβλήματα και φασαρίες στους Χριστιανούς. Ο Λεωνής ο Σιαμμάς που είχε μέσα του αίσθημα
πατριωτικό, μη μπορώντας να αντιδράσει διαφορετικά,
ξέσπαγε συνήθως λέγοντας λόγια απαξιωτικά για τους
Τούρκους, π.χ. όταν ήθελε να καπνίσει ναργιλέ, έλεγε τη
χαρακτηριστική φράση, «Ενν άψουμεν τον Μωχάμετη»,
καθώς επίσης όπως είδαμε πιο πάνω αλλά θα δούμε και
παρακάτω, φώναζε τους γάιδαρους με Τουρκικά ονόματα
θέλοντας έτσι να τους παρομοιάσει με αυτούς.
Συνηθως ο Λεωνής δεν πουλουσε το γάλα από τα προβατα του, αλλά το επεξεργάζονταν οικογενειακώς. Όταν όμως υπήρχαν δουλειές στα χωρέφια, το πουλούσε στον
Χαλίλη εφέντη.
2
Δεν είχαν νερό να πιούν, ούτε να πλύνουν τα ρούχα τους, και τις
νύχτες δεν μπορούσαν να κοιμηθούν από το φόβο τους.
Και οι μέρες περνούσαν, πέρασαν 40 μέρες…
…Οι αρχές, οι προεστοί και οι άρχοντες κάθισαν σε σύσκεψη για
να βρουν και να δώσουν λύση. Ύστερα από πολλή περίσκεψη,
έβγαλαν φιρμάνι και έταξαν μεγάλη αμοιβή σε όποιον θα έμπαινε
στο βαθύ λαγούμι να σκοτώσει τον δράκο.
Το φιρμάνι κυκλοφόρησε σε όλη την Πάφο και το άκουσε ο Κωσταντάς από τη Χλώρακα, ένας φημισμένος παλικαράς, ένας
νέος που είχε ανδρειά, δύναμη και αφοβιά στην καρδιά. Έτσι
γυάλισε τα άρματα του και κίνησε να πάει να σκοτώσει το θηρίο
που τρομοκράτησε ολάκερο χωριό.
Όταν οι Πεγειώτες άκουσαν για τον ερχομό του Κωσταντά αναθάρρεψαν, και κάποιοι από αυτούς, οι πιο γενναίοι, αποφάσισαν
να μπουν μαζί του μέσα στο λαγούμι να σκοτώσουν τον δράκο.
Ο Κωσταντάς και άλλα δυο παλικάρια αφού ζώστηκαν τα άρματα, πήραν δάδες και πυρσούς και μπήκαν σερνάμενοι σχεδόν
μέσα στο λαγούμι που ήταν στενό και δεν τους χωρούσε καλά.
Προχωρούσαν με δυσκολία, και άκουγαν τα ανατριχιαστικά μουγκρητά να βγαίνουν από το βάθος και να τους τριβιλίζουν τα αυτιά. Με σφιγμένα τα δόντια και θάρρος στην καρδιά, πείσμα και
χωρίς δειλία, τα άξια παλικάρια προχώρησαν και χάθηκαν, τους
κατάπιε το βαθύ σκοτάδι. Περνούσε η ώρα, όλο το χωριό ήταν
μαζεμένο έξω από το στόμιο του λαγουμιού δίπλα στη βρύση με
τις καμαρούες, και γεμάτοι αγωνία, με προσευχές και τάματα στο
Θεό, ανέμεναν τους γενναίους να φανούν πίσω, ελπίζοντας νικητές και αξιωμένοι. Η ώρα έγινε αιώνια, δεν περνούσε. Η αναμονή
ήταν μεγάλη, τρομερή και οι στιγμές ατέλειωτες.… Ύστερα από
κάμποσο είδαν στα βάθη του λαγουμιού και του σκοταδιού τις
δάδες να φεγγοβολούν και να έρχονται προς τα έξω. Γεμάτοι
ανακούφηση όλοι αναφώνησαν με χαρά και δόξασαν το Θεό. Με
ελπίδα στην καρδιά ότι τα παλικάρια στρέφονταν σώοι και νικητές, τους ανέμεναν με μεγάλη προσδοκία.
Και φάνηκαν οι μορφές τον παλικαριών που λουσμένες στο φως
του ήλιου είχαν τον θρίαμβο σχεδιασμένο πάνω τους, φανταγμένοι ίδιοι με τον Διγενή Ακρίτα Γαζί τους έσερναν ένα μαύρο κτηνό που τραβώντας το και σπρώχνοντας το, το έβγαλαν έξω στο
φως. Ήταν το θεριό που τρομοκράτησε όλο το χωριό…
...Έκπληκτοι όμως, όλοι αμέσως κατάλαβαν ότι δεν ήταν ένα
επικίνδυνο θεριό ή δράκος, αλλά ήταν η λόττα του Γιωρκάτσιη,
που είχε χαθεί. Δεν την είχε κλέψει ο Χαραλάμπης, ούτε εξαφανίστηκε. Είχε πέσει στο φωτιστικό (λάκκος που επικοινωνεί και
φωτίζει το λαγούμι) του λαγουμιού της βρύσης. Άντεξε και έζησε
40 ολάκερες μέρες.
Έτρωγε ρίζες των δεντρών που κατέβαιναν στο νερό του λαγουμιού. Και όταν ανακάταιβε τη χούβελη (τη βαριά λάσπη που κατακάθεται στο νερό και έχει χρώμα πορτοκαλί) για να βρει φαγητό, θόλωνε το νερό της βρύσης, και όταν βρυχιόταν από το φόβο
και την πείνα, έβγαινε από το στόμιο του λαγουμιού σαν βρυχηθμός δράκου.
Όλοι με ανακούφιση έδωσαν τα συχαρίκια τους, πήρε και ο Γιωρκάτσιης τη λόττα του, και όλοι έμειναν ευχαριστημένοι».
Ευχαριστημένη έμεινε και η Φιλόξενη που πιστεύοντας ότι το
μουλούι της βρίσκεται εν ζωή, στράφηκε τρεχάτη πίσω να ψάξει
σε όλους στους λάκκους να το βρει. Όταν έφτασε στον τόπο της
καθώς ήταν ποσταμένη (κουρασμένη) και διψασμένη, έσκυψε
στη Βρύση, ήπιε νερό, και τι άδικο, για ένα μουλάρι, έσκασε από
το νερό και πέθανε…
Το μικρό ζώο είχε πέσει σε φωτιστικό (λάκκο) του λαγουμιού της
Βρύσης, και πνίγηκε. Ύστερα από 40 χρόνια όταν ένας χωριανός κατέβητε να καθαρίσει το φωτιστικό, βρήκε τα κόκαλα του
μικρού ζώου, που ακόμα μύριζε άσχημα, δεν είχε λιώσει μέσα
στο νερό που βρισκόταν.
Ο Κωσταντάς από τη
Χλώρακα και το θεριό της
Πέγειας
Μια φορά τον παλαιό καιρό
κοντά στην πόλη της Πάφου
ήταν η κοινότητα της
Χλώρακας που είχε τα
σπίτια κτισμένα στα ψηλώματα του χωριού λίγο μακρύτερα από την εύφορη παραλιακή
πεδιάδα. Τα καλοκαίρια οι κάτοικοι έστηναν πρόχειρα καταλύματα και έστρωναν κάτω από τα δένδρα και κοιμόντουσαν εκεί στην
ύπαιθρο την εύφορη γη, ώστε με το χάραμα του φού να ποτίζουν
τα χωράφια τους πριν αρχίσει η κάψα του πρωινού.
Ένα χωράφι στην τέλειωση του χωριού που αρχινά η Κάτω Πάφος, ονομάζεται το χωράφι της Φιλόξενης. Η Φιλόξενη ένα παλαιό καλοκαίρι έστησε το πρόχειρο υποστατικό της για να καλλιεργήσει και να ρεντέψει (φυτέψει).
Στην άκρη του χωραφιού της ήταν κτισμένο το Καμαρούϊ, μια
αρχαία βρύση που έβγαζε κρυστάλλινο νερό και πότιζε σχεδόν
όλα τα χωράφια του κάμπου. Μπροστά από τη βρύση περνούσε
ένας στενός αμαξιτός δρόμος που οδηγούσε στην Κάτω Πάφο.
Όλοι οι περαστοί διαβάτες από τα δυτικά χωριά σταματούσαν
εκεί να ξεδιψάσουν και να ξαποστάσουν. Η Φιλόξενη τους φιλοξενούσε, ήταν μια ευγενική γυναίκα, ήταν γι αυτό που της κόλλησαν το ομώνυμο όνομα.
Εκείνη την ημέρα ένα μικρό καραβάνι σταμάτησε στη βρύση. Η
Φιλόξενη τους καλοσώρισε και τους κάλεσε να τους φιλέψει.
Τους τράταρε καφέ με γλυκό, και αφού οι διαβάτες ξαπόστασαν,
συνέχισαν τον δρόμο τους.
Μαζί με τα άλλα ζώα της η Φιλόξενη είχε ένα μικρό μουλούι
(μουλάρι απο διασταύρωση αλόγου και γαϊδάρας) που ύστερα
από κάμποση ώρα που έφυγαν, παρατήρησε ότι έλειπε. Νόμισε
η άμοιρη, ότι ακολούθησε τα ζώα του καραβανιού και έτρεξε στο
κατόπι τους ώσπου τους πρόλαβε και γύρεψε το ζώο της. Δεν το
βρήκε, δεν ήταν μαζί τους, και κάποιος από τους διαβάτες που
την είδε μαραζωμένη, της είπε να μην απελπίζεται, και να στραφεί πίσω να ψάξει στα φωτιστικά της περιοχής γιατί μπορεί να
έπεσε μέσα και να το προλάβει ζωντανό.
«Μα πως είναι δυνατόν να έπεσε σε φωτιστικό και να είναι ακόμα
ζωντανό;» είπε η Φιλόξενη, και αυτός για να την πείσει, της είπε
την παρακάτω ιστορία:
«Ο Γιωρκάτσιης ένας χωρικός από τη Πέγεια, είχε μια λόττα
(γουρούνα που γεννά) που μια μέρα χάθηκε. Πιστεύοντας ότι την
έκλεψε ένας γείτονας του ο Χαραλάμπης, τον κατήγγειλε στην
αστυνομία. Τον κατηγόρησαν και τον έστειλαν στο δικαστήριο,
αλλά ο δικαστής τον δίκασε αθώο γιατί δεν υπήρχαν μαρτυρίες ή
αποδειχτικά στοιχεία.
Έμεινε ο Γιωρκάτσιης μαραζωμένος που έχασε την περιουσία
του, πιστεύοντας ότι το δικαστήριο δεν απόδωσε δικαιοσύνη.
Από τότες είχε άχτι τον Χαραλάμπη, δεν του μιλούσε και τον κατηγορούσε για κλέφτη σε όλο το χωριό.
Και οι μέρες περνούσαν, πέρασαν 40 μέρες…
…Όπως λέει το τραγούδι, η βρύση των Πεγσιώτισσων εν με τες
καμαρούες που πάνε και γεμίζουνε όλες οι Πεγειωτούες, και όποιος έχει πόνο στην καρδιά πίνει και γιανήσκει.
Μια μέρα λοιπόν, ξαφνικά το νερό αρχίνησε να βγαίνει θολό,
κιτρινωπό, κοκκινωπό, ενώ από το βάθος του λαγουμιού που το
έφερνε, έβγαινε ένα υπόκωφο βογκητό όπως από βαθύ απύθμενο πηγάδι. Το νερό μια καθάριζε, μια θόλωνε. Το μουγκρητό
κάποτε σταματούσε, κάποτε ξανάρχιζε.
Αυτό κράτησε για μέρες. Οι κάτοικοι φοβήθηκαν και πίστεψαν ότι
ήταν ο δράκος του νερού, ή κάποιο άλλο ζώθκιο. Προέκυψε μεγάλο πρόβλημα αφού μεγάλος φόβος και απέραντος τρόμος
κυριάρχησε στο χωριό.
3
Μέσα σε αυτή την οικονομική ανέχεια και
στους πολύ σκοτεινούς
καιρούς, στο χωριό της
Τάλας ζούσε με την
οικογένεια του ο
Αντωνής του Αντωνή,
ένας σκληροτράχηλος
κακός άνθρωπος πού
είχε έναν άππαρο
επιβήτορα και τον
περιέφερνε στα γύρω
χωριά
χρησιμοποιώντας τον επί πληρωμή για αναπαραγωγή
ημιόνων. Είχε γυναίκα με τρεις κόρες και ένα γιό, που όποτε τους θυμόταν τους επισκεπτόταν, καμιά όμως οικονομική βοήθεια δεν τους πρόσφερνε, και από πάνω τους
καταπίεζε και τους έδερνε.
Ζούσαν σε ένα μικρό ρημαγμένο σπιτάκι μιας κάμαρας
έτοιμο να καταρρεύσει, που ήταν κτισμένο στην πιο μακρινή άκρη του χωριού. Οι τοίχοι στέκονταν έτοιμοι ανά
πάσα στιγμή να γκρεμιστούν. Το νερό εισχωρούσε από
την πρόχειρη στέγη που ήταν ανίκανη να κρατήσει τη
βροχή και τους αέρηδες μακριά, ενώ η αυλή γύρω του
σπιτιού και αυτή έρημη, έδειχνε ακόμα χειρότερη τη ρημαγμένη του όψη. Μέσα στη μικρή κάμαρη που κατοικούσε η φτωχή οικογένεια, είχαν μαζί τους και μια κατσίκα
που την είχαν για να παίρνουν το γάλα της παρόλο που
δεν αρκούσε για να τους θρέψει όλους, αλλά ήταν φανερό
ότι ήταν το μόνο πράγμα που τους προστάτευε από την
απόλυτη και έσχατη δυστυχία. Αναμφίβολα ήταν η πιο
φτωχή οικογένεια.
Ήταν ένα φρικτό μέρος και υπήρχε πλήρης εγκατάλειψη,
το ερώτημα ήταν γιατί άντεχαν και έμεναν εκεί, γιατί δεν
εγκατέλειπαν. Τι τους κρατούσε εκεί;
Ήταν φανερό, ήταν ο φόβος και η ψυχολογική καταπίεση
που εξασκούσε πάνω τους ο κακός φαμελιάρης. Ήταν
ενας μπεκρής και όποτε ήταν μεθυσμένος του έφταιγαν
όλοι οι ανθρώποι, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τα βάλει
με όλο τον κόσμο, ξεσπούσε στη γυναίκα του και στα παιδιά του δέρνοντας τους με το πέτσινο λουρί που χρησιμοποιούσε σαν καμουτσίκι για το άλογο του.
Η ΦΤΩΧΗ ΧΩΡΙΑΤΟΠΟΥΛΑ ΚΑΙ Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Τα γαϊδούρια και τα μουλάρια άλλως ημίονοι, τείνουν να
εξαφανιστούν από την Κυπριακή επαρχία. Η εισβολή της
τεχνολογίας στη γεωργία συνετέλεσε στο τετέλεσται τους
στους αγροτικούς πληθυσμούς.
Αφού τα αυτοκίνητα ήταν πιο ευκολόχρηστα για τις διάφορες μεταφορές, ήταν φυσικό να αντικαταστήσουν τα
συμπαθή τετράποδα τα οποία πλέον συναντούμε περισσότερο στα βιβλία παρά στη Φύση.
Τα μουλάρια και οι ημίονοι είναι ζώα για όλες τις δουλειές.
Η σωματική τους ρώμη είναι χαρακτηριστικό τους στοιχείο
και εχουν πολύ μεγάλη αντοχή στην κοπιώδη εργασία,
στον καύσωνα, στην πείνα και τη δίψα. Με τόσα προσόντα ο άνθρωπος χρησιμοποιεί αυτά τα ζώα εδώ και περίπου 3.000 χρόνια.
Αυτή όμως η σχέση χιλιετιών έχει εκλείψει σχεδόν κατά
παντού, υπάρχουν όμως ευτυχώς κάποιες περιπτώσεις
που τα ζωα αυτα είναι απαραίτητα.
Σε καλντερίμια και σε στενά δρομάκια κάποιων ορεινών
χωριών υπάρχουν ακόμα, γιατί μόνο αυτα μπορούν να
ανέβουν τις απότομες ανηφόρες φορτωμένα με ότι βαρύ
χρειάζεται να κουβαληθεί από τα κακοτράχαλα μονοπάτια.
Γιατί μόνο αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεταφορές σε δύσβατους και απρόσιτους τόπους και υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες όπου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τροχοφόρα οχήματα.
Τα γαϊδουρομούλαρα είναι το ζώα που προέρχονται από
τη διασταύρωση αλόγου και γαϊδάρου και δεν μπορουν να
αναπαραχθούν γιατί είναι στείρα. Χρησιμοποιούνται σε
αγροτικές κοινωνίες για τις μεταφορές, παλιότερα επίσης
ευρύτατη ήταν η χρήση τους από τους στρατούς του κόσμου ως μέσον μεταφοράς, κυρίως λόγω της μεγάλης
αντοχής τους και της ανθεκτικότητάς τους στις ασθένειες.
Αφού οι ημίονοι δεν αναπαράγονται μόνοι τους, αλλά για
να γεννηθεί ένα μουλάρι ζευγαρώνει ένα αρσενικό άλογο
με ένα θηλυκό γαϊδούρι, αυτό σημαίνει ότι είναι δύσκολη η
συνέχιση της αναπαραγωγής τους.
Γι αυτό τους παλαιούς καιρούς που οι ημίονοι ήσαν απαραίτητοι σε κάθε σπίτι και οικογένεια, υπήρχαν επαγγελματίες που κατείχαν ίππους ράτσας και περιφέρονταν στα
χωριά όπου τους διέθεταν επί πληρωμή για αναπαραγωγή ημιόνων.
Τα ζώα αυτά ήταν πολύ απαραίτητα την εποχή του Μεσοπολέμου, γιατί οι Κύπριοι κάτοικοι ασχολούνταν αποκλειστικά με τη γεωργία και όλες οι εργασίες διεκπεραιώνονταν με τη βοήθεια τους.
Ήταν εποχές δύσκολες που δεν υπήρχαν δουλειές και οι
καλλιέργειες των αγρών επέφεραν πενιχρά έσοδα που
δεν αρκούσαν για τους τοκογλύφους που απομυζούσαν
τους ανθρώπους, κατά συνέπεια δεν περίσσευαν για τη
διατροφή τους.
Εκποιήσεις περιουσιών και αναγκαστικές δια πλειστηριασμού πωλήσεις ακινήτων γίνονταν καθημερινά, ακόμα και
από τα σπίτια στα οποία διέμεναν αναγκάζονταν είτε να
μεταναστεύουν, είτε να γίνονται είλωτες με πολύ χαμηλά
ημερομίσθια στα κτήματα άλλων, ενώ πολλοί κατέφευγαν
σε σκληρότατη εργασία στα μεταλλεία απ' όπου αφυπηρετούσαν με ανεπανόρθωτα κλονισμένη την υγεία τους.
Χωρίς εξαίρεση, σχεδόν όλοι οι κάτοικοι της Κύπρου δυσπραγούσαν και διαβιούσαν υπό μεγάλης στέρησης και
ανέχειας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Η οικονομική κατάσταση στην Κύπρο πριν από το δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο ήταν άθλια για πάρα πολλούς. Ένας μεγάλος αριθμός από Κυπρίους κατετάγησαν υπό της
Αγγλικής σημαίας ως εθελοντές, επειδή στο Βρετανικό
στρατό μπορούσαν να εξασφαλίσουν ένα μεροκάματο.
Πολλοί απο αυτούς κατετάγησαν μαζί με τα μουλάρια τους
και πήραν μέρος ως ημιονηγοί στις σκληρότερες από τις
συγκρούσεις του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, και πολέμησαν απλώς επειδή έτσι μπορούσαν να εξασφαλίσουν
ένα κομμάτι ψωμί στις οικογένειάς τους. Υπήρξαν βέβαια
και πολλοί άλλοι εθελοντές που κατετάγησαν και αγωνίστηκαν κατά του ναζισμού και του φασισμού επειδή πίστευαν στην ελευθερία και στην ιερότητα εκείνου του αγώνα, όμως υπάρχει και η αλήθεια ότι ο μεγαλύτερος αριθμός εθελοντών αναζήτησε στα πεδία των μαχών τον
τρόπο για να ζήσει την οικογένειά του.
Ανάμεσα σε αυτούς τους εθελοντές ο Αντωνής του Αντωνή από την Τάλα κατετάγη και έφυγε με το άλογο του. Κατετάγη στο Κυπριακό Σύνταγμα και στάλθηκε στην Ελλάδα πριν τη γερμανική εισβολή. Πολλοί από αυτούς χρησι4
Βρήκαν στο καινούργιο
τόπο καταφύγιο και
πνευματική γαλήνη και
ηρεμία, βρήκε ανάπαυση το μυαλό τους
και ηρεμία η ψυχή
τους.
Έπαυσαν να αισθάνονται την καταπίεση του
αφέντη, έπαυσαν να
σκέφτονται τι θα φάνε
την σήμερον και την
επαύριον. Δεν
φοβήθηκαν την σκληρή
δουλειά, παρα μόνον
ευχαριστημένες
δούλευαν περισσότερο, ήθελαν με αυτό τον τρόπο να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους στους ανθρώπους που τους
έδειξαν συμπόνια, ήθελαν να ανταποδώσουν το καλό που
τους έκαμαν, ήθελαν να δείξουν τις ευχαριστίες τους.
μοποιήθηκαν σε περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας για τη διάνοιξη οδικών και οχυρωματικών έργων, αλλά οι περισσότεροι χρησιμοποιήθησαν ως ημιονηγοί για
τη μεταφορά εφοδίων και πυρομαχικών. Μετα τη Γερμανική προέλαση, εκατοντάδες από αυτούς συνελήφθησαν
αιχμάλωτοι στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη κατά τη
συμμαχική υποχώρηση.
Από εκείνο τον καιρό χάθηκαν τα ίχνη του χωρίς κανένας
να ξανακούσει γι αυτόν. Το φευγιό του δεν άφησε πίσω
του σημάδια και λύπες, ούτε τα μέλη της οικογένειας του
στεναχωρέθησαν, παρα μάλλον ένιωσαν ανακούφιση,
γιατί πλέον θα έμεναν στη φτώχεια τους χωρίς την καταπίεση του και τους ξυλοδαρμούς του.
Στο χωριό της Τάλας επικρατούσε μεγαλύτερη φτώχεια
παρά αλλού, διότι ήταν κτισμένο πάνω στην πλαγιά του
βουνού του Αγίου Νεοφύτου. Δεν υπήρχαν αγροί για να
τους καλλιεργήσουν, οι άνθρωποι είχαν σαν ενασχόληση
τα κοπάδια και το μάζεμα τερατσιών. Στα κοπάδια η φτωχή γυναίκα με τα παιδιά της δεν μπορούσαν να απασχοληθούν, το μάζεμα των τερατσιών ήταν εποχιακή περίοδος απασχόλησης, έτσι τα πράγματα γι αυτούς ήταν δύσκολα.
Η μεγάλη της κόρη η Ζωή, μόλις 14 χρονών ήταν ώριμη
και καπάτσα, με μυαλό αρσενικού και πολύ τολμηρή.
-Ατε μάνα, της είπε μια φορά, εδώ στον τόπο μας δεν έχουμε μέλλον, να πάμε κάτω στην πόλη να δουλέψουμε
να φάμε και μείς κάνα κομμάτι ψωμί.
Και έτσι έγινε, έφυγαν. Η φτωχή οικογένεια έπρεπε να
αντιμετωπίσει μια αβέβαιη ζωή γεμάτη δυσκολίες και την
πιθανότητα μιας ακόμη μεγαλύτερης μιζέριας, αλλά αφού
δεν είχαν κάτι καλό να χάσουν, δεν ήταν δύσκολη η απόφαση τους.
Μάζεψαν τα πράγματα τους και με την κατσίκα τους περπατητές, κατέβηκαν στην Χλώρακα όπου αναζήτησαν
δουλειά στα χωράφια. Η μάνα με τα μικρότερα παιδιά
βρήκαν εργασία στα κτήματα του Κωστή του Κόμπου που
ήσαν λίγο έξω από τη Χλώρακα και λίγο πριν την πόλη
του Κτημάτου, ενώ η μεγάλη κόρη έπιασε δουλειά σαν
παιδί για τα θελήματα και όλες τις άλλες δουλειές σε ένα
οίκο ευγηρίας στην πόλη της Πάφου. Έμενε με την υπόλοιπη οικογένεια της σε ένα μικρό καλυβάκι δίπλα στα
χωράφια που τους παραχώρησε το καινούργιο αφεντικό,
και κάθε πρωί περπατητή, πήγαινε στη δουλειά της.
Η εργασία στα κτήματα ήταν σκληρή, δύσκολη και πολύωρη. Αν και ειχαν προσληφθεί σαν μισταρκοί, εντουτοις ο
αφέντης τους ο Κωστής ο Κόμπος τους συμπεριφερόταν
καλά.
Οι Μισταρκοί ήταν είδος εργατών που κύρια ξενοδούλευαν για να εξασφαλίζουν τροφή, και χρησιμοποιούντο ως
εργάτες γης, ως βοσκοί ή και για άλλες δουλειές. Οι τσιφλικάδες και οι επιστάτες συνήθως τους φέρνονταν σκληρά και τους υποχρέωναν να εργάζονται από ήλιο σε ήλιο,
ακόμα και τις Κυριακές. Όλοι οι παραγιοί και οι μισταρκοί
δούλευαν μέσα σε σκληρές συνθήκες, όργωναν με ξύλινο
αλέτρι που το τραβούσαν βόδια, θέριζαν με το δρεπάνι,
αλώνιζαν με τη δουκάνη, και μετέφεραν τη σοδειά με άμαξες.
Παρ όλα αυτά όμως, τα μέλη της φτωχής οικογένειας ένιωθαν ευχαριστημένοι. Τα παιδιά των δυο οικογενειών έδεσαν μεταξύ τους και ταίριαξαν, συνδέθησαν και ενωμένοι και αγαπημένοι ζούσαν αρμονικά.
Έτσι ο καιρός περνούσε καλά και ευχάριστα για τη φτωχή
οικογένεια από την Τάλα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Εκεί στη γειτονιά, σε μια γωνιά του δρόμου μετά τον οίκο
ευγηρίας, ήταν ένα ψαράδικο που δούλευε υπάλληλος
ένας ωραίος νέος, ο Γιωρκής. Κάποια μέρα ένα πρωινό
που δεν είχε πελάτες, ο Γιωρκής καθόταν έξω στην αυλή
σε μια τόνενη καρέκλα και λιαζόταν απολαμβάνοντας την
χειμωνιάτικη καλοκαιρία που είχε εκείνη τη μέρα. Εκείνη
τη μέρα ο ήλιος του τύφλωνε τα μάτια και νωχελικά χασμουριόταν έτοιμος να αποκοιμηθεί. Τα μάτια τα είχε
κλειστά, αλλά κάπου κάπου τα μισάνοιγε και παρατηρούσε μην ήρχετο κανένας πελάτης. Πέρασε η ώρα, κόντευε
μεσημέρι, ώσπου ξάφνου σε ένα ανοιγόκλειμα των ματιών
του, είδε ομπρός του μιαν όμορφη μορφή με πελώρια
μπιρμπιλωτά μάτια, που νόμισε ότι στον ύπνο του έβλεπε
την αγγελική μορφή καποιανού πανέμορφου αγγέλου.
Έστεκε και την κοίταζε, το ίδιο έστεκε και τον κοίταζε η
κοπέλα. Δεν μιλούσαν, ένιωθαν και οι δυο ξαφνιασμένοι,
μιλούσαν μόνο τα μάτια τους και η έκφραση τους. Η έλξη
που ένιωσαν ανάμεσα τους ήταν πολύ δυνατή, και ο έρωτας κεραυνοβόλος. Μίλησαν οι καρδιές τους, δεν χρειάστηκε να πουν τίποτε άλλο.
Η Ζωή λοιπόν, αγάπησε αυτόν τον νέο και τα έφτιαξε μαζί
του. Ήταν όμως μικρούλα και ο κόσμος θα τους κατέκρινε,
ούτε η μάνα της σίγουρα θα το ανεχόταν, έτσι ύστερα που
πέρασε κάποιος καιρός, κλέφτηκαν και μετοίκησαν στη
Λεμεσό. Νοίκιασε ο Γιωρκής ένα σπίτι και την σπίτωσε,
και ο ίδιος βρήκε δουλειά σε ένα ψαροπολείο. Ζούσαν
φτωχικά και μετά βίας, αλλά είχαν την αγάπη τους.
Ύστερα από κάμποσο καιρό όμως, μέσα στη δύσκολη
ζωή τους και τη δυστυχία τους από τη φτώχεια τους, τα
μελώματα και οι αγάπες πέρασαν, και ο αγαπητικός αποδείχτηκε ένας κακός άνθρωπος σαν τον πατέρα της που
της φώναζε, την παραμελούσε και της φερόταν ως αφέντης σε δούλα ενώ αυτός κάθε νύχτα ξενυχτούσε σε καταγώγια και ύποπτα μαγαζιά. Αυτή ύστερα από τη βασανισμένη ζωή που είχε εξ αιτίας του κακού πατέρα της, αισθανόταν την ανάγκη να την αγαπούν, να τη φροντίζουν,
να τη σέβονται και να την καταλαβαίνουν. Αντί τούτου, ο
τρόπος που της φερόταν ήταν απαράδεκτος και νόμιζε
την είχε σίγουρη και δεδομένη.
Η Ζωή αυτή του την αλαζονεία και την υπεροψία δεν την
άντεχε, ούτε ήταν διατεθειμένη να τον ανεχτεί. Έτσι μια
μέρα ετοίμασε τα μπαγκάζια της έτοιμη να τον εγκαταλεί5
Τελικά βρήκε μια καλή
δουλειά που την ευχαριστούσε. Για δυο
χρόνια δούλεψε σε
κλινική. Ήταν ευχαριστημένη από τη ζωή και
τη δουλειά της. Έβλεπε μ'
εμπιστοσύνη το μέλλον.
Ήταν βέβαιη ότι είχε
κατασταλάξει, είχαν αλαφρύνει τα βάσανα της,
δεν θα είχε πλέον τοσες
στεναχώριες και πίκρες.
Ζούσε με το παιδί της με
οικονομική άνεση, με τον
σύντροφο της απλά
συγκατοικούσε, δεν είχαν
σχέσεις συζυγικές, ούτε και συναναστροφικές.
Εκείνοι οι καιροί ήταν δύσκολοι οικονομικά, όσο και πολιτικά γιατί είχε αρχίσει ο αγώνας της ΕΟΚΑ εναντίον των Άγγλων αποικιοκρατών. Η Ζωή εντάχτηκε στις τάξεις των αγωνιστών και με όλα τα μέσα βοηθούσε την οργάνωση
προσφέροντας ποικίλες υπηρεσίες. Λάμβανε μέρος στη
διανομή προκυρήξεων και στη μεταφορά ή απόκρυψη οπλισμού. Ακόμα δούλεψε στο τμήμα πληροφοριών της οργάνωσης. Καθώς ήξερε Εγγλέζικα, έκανε παρέα με Εγγλέζους, και χρησιμοποιώντας την ομορφιά της ως δόλωμα
και χωρίς να κινεί υποψίες, αποσπούσε πληροφορίες χρήσιμες για τον αγώνα.
Κάποιο βράδυ φεύγοντας από την κλινική λίγο παρακάτω
σε ένα στενό δρομάκι, άκουσε οιμογές να έρχονται πίσω
από ένα χαμηλό τοιχάκι. Χωρίς να σκεφτεί φόβο, πλησίασε
και αντίκρισε έναν άνθρωπο πεσμένο στο έδαφος λουσμένο σε αίματα. Ήταν ένας άγνωστος μοιαστός με Εγγλέζο
που κάποιοι τον χτύπησαν είτε από πατριωτισμό, είτε να
τον ληστέψουν, σκέφτηκε. Τον βοήθησε χωρίς να σκεφτεί
ότι είναι εχθρός. Του μίλησε Εγγλέζικα, και αυτός της ζήτησε να τον βοηθήσει. Υποβαστάζοντας τον, με δυσκολία τον
μετέφερε στην κλινική και τον περιέθαλψε. Ήταν χτυπημένος και μεθυσμένος. Έδειχνε αλκοολικός, ίσως να έπεσε
μόνος του και χτύπησε. Τον κράτησαν στην κλινική για περίθαλψη. Την άλλη μέρα έδωσε αναφορά στην οργάνωση,
και έλαβε διαταγή να τον έχει από κοντά διερευνώντας εάν
είχε σχέση με τον εχθρό ώστε να του αποσπάσει πληροφορίες.
Με αυτό τον τρόπο τον κόντεψε και γνώρισε ότι ήταν ένας
πλούσιος Αμερικάνος, αλλά πάνω από όλα ένας καλός και
ευγενικός άνθρωπος.
Με αυτή τη γνωριμία μια καινούρια ζωή ξεκίνησε για την
Ζωή. Έγιναν φίλοι, έκαναν παρέα και τον βοήθησε να κόψει
το ποτό. Ύστερα από λίγο καιρό τη ζήτησε σε γάμο. Του
εξήγησε για τον Γιωρκή και το παιδί της. Πήγε ο ίδιος και
τον βρήκε. Του έδωσε χρήματα, και χωρίς δυσκολία αυτός
υπέγραψε το διαζύγιο.
Τρεις μήνες μετά το γάμο της πήρε αμερικάνικο διαβατήριο.
Τότες έμαθε πως ήταν ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου. Ήταν διοικητής μεταλλείων και πετρελαιοπηγών σε πολλά μέρη. Τα καθαρά κέρδη ήταν τεράστια.
Όμως τα προβλήματα του αλκοολισμού στιγμάτιζαν της
ζωή τους. Πολλές φορές έκανε μήνες σε κλινικές του εξωτερικού για αποθεραπεία. Έβγαινε με ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο. Και ενώ όλα κυλούσαν καλά, ερχόταν μια νέα
κρίση αλκοολισμού. Πάλι κλινικές, και τρεχάματα. Ήταν
ψει, να πάει πίσω στη μάνα της και στην αδερφή της και
στην καλή οικογένεια που τους φιλοξενούσε και τους εργοδοτούσε και τους έδειχνε σεβασμό και αγάπη.
Δεν ένοιωσε δισταγμό, ήταν μια δυναμική γυναίκα και ένιωσε μέσα της να ηρεμεί ύστερα από την απόφαση της.
Είχε σκοπό να μην αφήσει κανένα να την ξαναπληγώσει,
δεν θα επέτρεπε στον εαυτό της να ξαναβρεθεί στην ίδια
κακή μοίρα και στην ίδια παλιοζωή που έζησε εκείνους
τους καιρούς στο χωριό της στην Τάλα, τουλάχιστον αν
αυτό θα ήταν στο χέρι της.
Άλλαι μεν βουλαί ανθρώπων ομως, άλλα δε Θεός κελεύει.
Εκείνη την ημέρα έβαλε τα καλά της και κάλεσε ένα ταξί
να την μεταφέρει στη πλατεία που ήταν το λεωφορείο της
γραμμής Λεμεσού – Πάφου. Μπήκε στο πίσω κάθισμα και
κάθισε, και πρόσταξε τον οδηγό να ξεκινήσει. Μόλις έγειρε
τη ράχη της στο κάθισμα, ένιωσε μια ζαλάδα και μια ναυτία. Ένας φόβος την κυρίευσε, σκοτεινές σκέψεις την έζωσαν και μια ανυσηχια την πλάκωσε. Φοβισμένη για αυτό που υποπτευότανε, παρακαλούσε να μην είναι. Έκλεισε τα μάτια της ελπίζοντας να ήταν από την κούραση και
θα της περνούσε. Αλλά θέλοντας να υσηχασει από την
αμφιβολία της, παρακάλεσε τον ταξιτζή να την πάρει σε
ένα γιατρό.
Δυστυχώς ο γιατρός της είπε ότι ήταν έγκυος.
Ήταν ένα καρτέρεμα αναπάντεχο που της έφερε τα πάνω
κάτω, ένα κακό που την βρήκε σε μια δύσκολη στιγμή της
ζωης της, στη συγκυρία εκείνης της δύσκολης απόφασης
να εγκαταλείψει το σύντροφο της. Η κατάσταση άλλαξε και
ανατράπηκε, η απόφαση του φευγιού της ίσως έπρεπε να
αναθεωρηθεί.
Γεμάτη απελπισία και φόβο έμεινε καθισμένη στο πίσω
κάθισμα του αυτοκινήτου και διέταξε τον ταξιτζή να κάνει
βόλτες μέσα στην πόλη, ενώ με τις σκέψεις να της τριβελίζουν το κούτελο προσπαθούσε να συνταιριάξει το ανακάτεμα και να αποφασίσει τι να κάμει, να φύγει ή να μείνει.
Δεν τόλμησε να εγκαταλείψει τον Γιωρκή. Εκείνους τους
καιρούς δεν ήταν εύκολο εγχείρημα μια μάνα να έχει μούλικο, ο κόσμος δεν ανεχόταν αυτά τα πράγματα. Έβγαλε
από το νου της το φευγιό και πήρε μια μεγάλη απόφαση.
Θα έμενε να γεννήσει το μωρό της, έπρεπε το δικό της
παιδί να έχει ρίζες, να ανήκει σε οικογενεια. Νίκησε το μητρικό της ένστικτο.
Γύρισε στο σπίτι, ξεπακέταρε τα πράγματα της και κάθισε
να περιμένει το Γιωρκη για να του αναφέρει τα «καλά»
μαντάτα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
Έτσι επέλεξε την υποταγή και τη μιζέρια, ξέχασε τα όνειρα
της και έμεινε στο φτωχικό σπιτάκι να γεννήσει το παιδί της.
Ξενοδούλευε όπου έβρισκε δουλειά, καθάριζε σπίτια, καμιά
φορά δούλευε στις οικοδομές. Ο Κωνσταντής τα είχε φορτώσει όλα στο ράφι, έμπαινε σπίτι όποτε ήθελε, δεν έδινε
λογαριασμό, ούτε ενδιαφερόταν αν στο σπίτι υπήρχε φαγητό. Η θέση της ήταν απελπιστική. Δούλευε σκληρά και πικρό ήταν το μεροκάματο, πικρό και το ψωμί που έτρωγε.
Αφόρητη η ζωή της, μέρα γλυκιά δεν χάρηκε. Η απελπισία
όμως δεν την πήρε, η κούραση δεν την ένοιαζε.
Μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες ο καιρός πέρασε και
γέννησε το γιο της. Τον ανέθρεφε με βάσανα και στερήσεις.
Σκεφτόταν συνέχεια με ποιό τρόπο θα απαλλασσόταν του
Γιωρκή, χωρίς όμως επακόλουθα στο παιδί της. Δεν εύρισκε τέτοιο τρόπο, αλλά η σκέψη δεν της έφευγε από το
μυαλό.
6
όμως η σύζυγος του, μαζί και η νοσοκόμα του που ξαγρυπνούσε στο πλευρό του.
Τον παντρεύτηκε σε ηλικία τριάντα χρονών. Πέρασε δίπλα
του χρόνια καθημερινής προσπάθειας και αγωνίας, αλλά
ήταν ευχαριστημένη. Εκείνος της είχε χαρίσει μια νέα ζωή.
Την είχε σώσει από τη κόλαση και το άγχος της φτώχειας
καθώς και από τη μιζέρια της άθλιας ζωής της. Τώρα ήταν
μια μεγάλη και σωστή κυρία που ζούσε στα σαλόνια με
υπηρέτες και βοηθούς. Με αμάξι, σοφέρ, και μεγάλη υπόληψη στην κοινωνία…, ναι ήταν απόλυτα ευχαριστημένη.
Πολλές φορές που καθόταν στο προσκεφάλι του και μιλούσαν, σκεφτόταν τα παλιά και τούλεγε για τα περασμένα, για
τη μεγάλη φτώχεια που γνώρισε και ότι παρακαλούσε το
Θεό στις προσευχές της, να μην αφήσει άλλους να περάσουν όσα βάσανα πέρασε η ίδια και είχε μεγάλη πεθυμιά
να βοηθήσει φτωχούς συνανθρώπους της.
Ύστερα από καιρό, ο πλούσιος Αμερικάνος σύζυγος της
καταλαβαίνοντας ότι δεν είχε άλλη ζωή, της ανακοίνωσε ότι
την κατέστησε απόλυτη κληρονόμο του, πληρεξούσιο της
περιουσίας του και μπορούσε ελεύθερα να χρησιμοποιήσει
όσα χρήματα ήθελε για φιλανθρωπικούς σκοπούς και δράσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Από εκείνη τη στιγμή άρχισε να σκέφτεται τα όσα εκατομμύρια θα είχε στη διάθεση της πλέον, πώς να τα ξοδέψει.
Δεν αγαπούσε τα χρήματα, δεν ήθελε να έχει τόσα πολλά.
Το μυαλό της γύριζε και οι σκέψεις της έτρεχαν σχεδιάζοντας από πού θα ξεκινούσε τις φιλανθρωπίες της. Ήταν
σίγουρη ότι ήθελε να ξεκινήσει από τη Χλώρακα, το χωριό
εκείνο που άφησε σφραγίδα πάνω της, που της ενέπνευσε την πρώτη ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Αυτό το λίγο
που της έδωσαν με την αγάπη τους οι άνθρωποι εκεί, ήθελε να τους το ανταποδώσει πολλαπλά. Την σεβάστηκαν, έδωσαν δουλειά και φιλοξενία στην οικογένεια της.
Ήταν και εκείνοι άνθρωποι φτωχοί, είχαν ανάγκες και θα
τους βοηθούσε.
Ένα καλό ξημέρωμα για την Χλώρακα ήταν εκείνη η μέρα
που σταμάτησε μια μεγάλη κούρσα στην πλατεία και κατέβητε από μέσα αεράτη και επιβλητική να φαντάζει σαν
βασίλισσα η μεγάλη κυρία. Το νέο μεταδόθηκε αμέσως και
όλοι οι κάτοικοι έτρεξαν να αποθαυμάσουν και να καλωσορίσουν την επίσημη πλέον επισκέπτρια. Σαν απλός
άνθρωπος και απλοϊκή γυναίκα όπως ήταν σε ολόκληρη
τη ζωή της, έτσι συμπεριφέρθηκε. Τους αγκάλιασε με
θέρμη και τους ασπάστηκε όλους ένα προς ένα, έδειξε
έτσι την αγάπη και την εκτίμηση της προς αυτούς. Ύστερα
την παρέλαβαν οι προεστοί και με τον κόσμο να στέκει
στα γύρω γεμίζοντας ασφυκτικά την μεγάλη πλατεία, κάθισαν στο καφενείο και ήπιαν τον καφέ τους.
Η φιλανθρωπική της δράση στη Χλώρακα ήταν τεράστια.
Αγόρασε εκτάσεις γης που τις δώρισε στην κοινότητα,
έκτισε και ανοικοδόμησε εκκλησίες και σχολεία, άνοιξε
δρόμους, βοήθησε να κτιστούν σπίτια για φτωχά κοριτσόπουλα, ακόμα βάφτισε μωρά παιδιά που ύστερα τα
σπούδασε και τα βοήθησε στην πρωσική τους ανέλιξη.
Όμως η φιλανθρωπική της δράση δεν σταμάτησε στη
Χλώρακα. Συνέχισε και στην υπόλοιπη Κύπρο. Μεταξύ
των έργων της περιλαμβάνονται η ανέγερση σχολείων, η
οικονομική ενίσχυση φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, νοσοκομείων, Δήμων και κοινοτήτων, το κτίσιμο εκκλησιών.
Δαπάνησε εκατομμύρια λίρες.
Χορήγησε σπίτια σε φτωχές οικογένειες και ορφανά, άνοιξε και συντήρησε τραπεζικούς λογαριασμούς στο όνομα
νεαρών κοριτσιών, σπούδασε παιδιά, επιχορήγησε την
κατασκευή αθλητικών σταδίων και σωματίων.
Δικαίως θεωρήθηκε η μεγαλύτερη ίσως ευεργέτιδα της
Κύπρου. Η πρωτοφανής φιλανθρωπική της δράση τιμήθηκε κατά καιρούς με διάφορες διακρίσεις. Της έχουν επιδοθεί χρυσά κλειδιά πόλεων της Ελλάδας και του εξωτερικού, έχει συναντηθεί με εξέχουσες πολιτικές και θρησκευτικές προσωπικότητες όπως τον Πάπα της Ρώμης και
πολλους Πατριάρχες. Απέκτησε μεγάλη φιλία της με τον
αρχηγό της ΕΟΚΑ Γρίβα Διγενή αφού η δράση της στον
απελευθερωτικό αγώνα του 1955 ηταν μεγάλη.
Ήταν μια θερμή καρδιά γεμάτη καλοσύνη για τον άνθρωπο. Γι αυτή της την καλωσυνη πολλοι την εκμεταλλευτηκαν, αλλα δεν την ενοιαζε. Όποιος ζητούσε βοήθεια την
πρόσφερε απλόχερα χωρίς διακρίσεις.
Έλαμπε με μεγαλοπρέπεια, γινόντουσαν δεξιώσεις για
χάρη της και μιλούσε όλη η Κύπρος για τις φιλανθρωπίες
και την ανθρωπιά της. Ήθελε να σκορπίζει χαρά, γι αυτό
εδινε απλοχερα. Ήθελε να σκορπίζει τη χαρά που η ίδια
στερήθηκε.
7
Αυτό συνεχίστηκε για πολλές μέρες, ώσπου κάποτε ο βασιλιάς το έμαθε και έστειλε τους στρατιώτες του και έφεραν ενώπιον του τον γέρο κουρελή.
- Ποιος είσαι και τι λέγεις στο μικρό παιδί ώστε αυτό έχει
επηρεαστεί τόσο πολύ;
-Τα παραμύθια είναι τοσο γλυκά που μαγεύουν όλο τον
κόσμο. Είχα την εντύπωση πως ηταν στη γνώση σου οτι
γίνεται. Τώρα που έμαθα ότι δεν το ξέρεις, ζητώ συγνώμη,
δεν θα συνεχίσω, είπε ο γερος.
Το Βασιλόπουλο μαράζωσε, δεν έτρωγε και ήταν κατσουφιασμένο και στεναχωρημένο. Ο βασιλιάς βλέποντας το
παιδί του πικραμένο και απαρηγόρητο ξαναφώναξε το
γέρο παραμυθά και του λέει:
- Αφού το παιδί μου μαγεύτηκε τόσο με το παραμύθι σου,
πες μου το και μένα να βγάλω συμπέρασμα.
Και ο γέρος άρχισε από την αρχή. Είπε την ιστορία του
Θεου, πως έφτιαξε τον κόσμο και τους ανθρώπους, αλλά
κυρίως είπε για την αγάπη που είχε γι αυτούς.
Ο βασιλιάς με το βασιλόπουλο άκουγαν με προσοχή. Μετά ήρθε και η βασίλισσα. Τους άρεσε τόσο πολύ που ξέχασαν τις δουλειές τους. Έμαθαν πόσο ευσπλαχνικός
είναι ο πλαστουργός Θεός που για χατίρι των αμαρτωλών
ανθρώπων έστειλε τον μονογενή υιό του να τους σώσει.
Άκουσαν και έμαθαν, άλλαξαν και μέσα τους ένιωσαν την
πραγματική αγάπη που τους έκανε πιο ευτυχισμένους.
Επηρεάστηκαν από τα μηνύματα των Χριστουγέννων,
έγιναν καλύτεροι άνθρωποι και αποφάσισαν να μειώσουν
τους φόρους στο λαό τους και να βοηθήσουν όλους τους
φτωχούς ανθρώπους
Κράτησαν το γέρο στο παλάτι, του έδωσαν σπίτι δικό του,
χρήματα για να έχει όσο φαγητό ήθελε και υπηρέτες να
τον υπηρετούν. Αποφάσισαν να τον έχουν κοντά τους
ώσπου να τελειώσει το παραμύθι.
Το παραμύθι όμως δεν τελείωνε ποτέ. Κράτησε μέχρι τα
φετινά Χριστούγεννα, και ακόμα συνεχίζει και θα συνεχίζεται στα κατοπινά, για πολλά ακόμα χρόνια.
Παραμύθια της Χλώρακας:
Παραμύθια που δεν έχουν τέλος, τα φετινά Χριστούγεννα
Τα Παλιόκαστρα είναι ενας τόπος μεταξύ της Χλώρακας
και της Κάτω Πάφου. Ονομάζεται έτσι διότι τον παλαιό
καιρό εκεί ήταν ένα παλάτι που ήταν περιτριγυρισμένο με
τείχη και κάστρα για να προστατεύεται από τις επιδρομές
των Σαρακηνών.
Μια φορά εκείνο τον καιρό ήταν ένας Ρήγας που κυβερνούσε τον τόπο. Ήταν αυστηρός και έβαζε πολλούς φόρους. Ο κόσμος πεινούσε, αλλά δεν μπορούσε να κάμει
αλλιώς, έτσι από το υστέρημα του πλήρωνε για να περνά
καλά η βασιλική οικογένεια.
Ο βασιλιάς με τη βασίλισσα είχαν ένα παιδί που το αγαπούσαν υπερβολικά και δεν του χαλούσαν χατίρι. Το μεγάλωναν με όλα τα καλά και όλοι ήταν ευτυχισμένοι.
Μια μέρα το μικρό βασιλόπουλο βγήκε περίπατο με το
δάσκαλο του έξω από τα τείχη και από μακριά είδε ένα
γέρο κουρελή. Πρώτη φορά έβλεπε τέτοιο άνθρωπο, και
όλο περιέργεια έμεινε να τον κοιτάζει. Ο γέροντας βλέποντας την απορία του μικρού πάει κοντά του και του λέει:
-Είδαν τα μάτια μου πολλά, έζησα 1000 χρόνια. Τώρα
είμαι ένας γέρος, αλλά όλα τα ξέρω. Μα απ όλα, όσα κι αν
ξέρω, πιο θαυμαστό σαν τη γιορτή των Χριστουγέννων
δεν ματαείδα.
Και άρχισε να του λέει ένα παραμύθι… Το βασιλόπουλο
άκουγε συνεπαρμένο, ο γέρος τα έλεγε τόσο όμορφα που
κρεμιόταν από τα χείλη του και δεν ήθελε να φύγει.
Όμως το σούρουπο ηρθε, και με το ζόρι ο δάσκαλος του
τον έπεισε να γυρίσουν πίσω αφού πρώτα έκαμαν συμφωνία με το γέρο να συναντηθούν την επόμενη μέρα.
Την άλλη μέρα το βασιλόπουλο ξύπνησε πρωί και το
πρώτο πράμα που ζήτησε από το δάσκαλο του ήταν να
πάνε εκεί που είχανε βρει το γέρο παραμυθά.
Το παραμύθι συνεχίστηκε και το παιδί δεν ήθελε να φύγει.
Όμως κάποια στιγμή νύχτωσε, και αντί για χαιρετισμό το
βασιλόπουλο ζήτησε να ξανασυναντηθούν την επομένη.
8
ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
ΤΑΠΑΚΟΥΔΗ:
ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Ο τουρισμός σαν τρόπος αναψυχής για χαλάρωση, διασκέδαση και ψυχαγωγία, είναι πολύ διαδεδομένος ειδικά
στον Δυτικό Κόσμο, ενώ παράλληλα αποτελεί μια πολύ
μεγάλη βιομηχανία και σημαντική πηγή εσόδων για παραδοσιακά τουριστικές χώρες όπως είναι η Κύπρος.
Ένα ταξίδι αναψυχής είναι μια μεγάλη ανάγκη του ανθρώπου με μόνες προϋποθέσεις την καταλληλότητα του
προορισμού και την οικονομική ευχέρεια.
Οι λόγοι επίσκεψης είναι τις περισσότερες φορές διακοπές, επαγγελματικοί, υγείας, σπουδές, συμμετοχή σε αποστολή ή σύσκεψη ή συνέδριο, επίσκεψη φίλων ή συγγενών, θρησκευτικοί και άθληση.
Σε όλες αυτές τις μορφές τουρισμού, η ψυχαγωγία, η περιδιάβαση, η μετακίνηση και η συνεννόηση, είναι απαραίτητα στοιχεία για να είναι ένας τόπος ελκυστικός.
Τα παλιότερα χρόνια ο τουρισμός ήταν κυρίως για ταξίδια
πολιτιστικού ή ψυχαγωγικού χαρακτήρα, ένα αποκλειστικό
προνόμιο λίγων εκλεκτών περιηγητών, συνήθως αριστοκρατών.
Αργότερα επικράτησε στη μόδα ο ομαδικός τουρισμός
που προήλθε από την μεγάλη μαζική άνοδο των εισοδημάτων των πληθυσμών, μια μόδα που σήμερα τείνει να
εκλείπει λόγω της μείωσης των εισοδειμάτων.
Η τάση για έλκυση επισκεπτών στις σημερινές δύσκολες
εποχές πέραν από τα φυσικά χαρίσματα του τόπου, θα
πρέπει να είναι ο τέλειος συγκερασμός όλων εκείνων των
στοιχείων που θα επιτρέψει η τουριστική ανάπτυξη να
καταστεί ξανά βιώσιμη. Τέτοια στοιχεία εκτός των άλλων
που ανάφερα πιο πάνω, είναι η καλή κοινωνική δομή και
η αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος ώστε άνθρωποι και φύση να είναι φίλια προς τον επισκέπτη καθώς οι τουρίστες σήμερα αναζητούν διακοπές που να
συνδέονται με την τοπική κουλτούρα, την τοπική παραδοσιακή συμπεριφορά, και κυρίως την αποφυγή της χρήσης υπηρεσιών οργανωμένου μαζικού τουρισμού.
Τα τελευταία χρόνια η Κύπρος εξ αφορμής της ακρίβειας
του τουριστικού προϊόντος της και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης έπαυσε να αποτελεί ελκυστικό διαπίστευμα προορισμού. Όμως σήμερα τα πράγματα τείνουν να
αλλάξουν, χάρη στην μεγάλη μείωση του κόστους ταξιδιού
και της πτώσης των τιμών της διαμονής καθώς και των
υπηρεσιών. Σίγουρα αυτά είναι στοιχεία για να προσελκύουν περισσότερους τουρίστες. Είδη η αεροπορική εταιρεία
Ryan Air ανέλαβε τη δέσμευση να φέρει στην Πάφο σημαντικό αριθμό νέων τουριστών το 2012 με πολύ χαμηλό
ναύλο.
Με όπλο τις χαμηλές τιμές και την καλή εξυπηρέτηση, σίγουρα φέτος μπορούμε να έχουμε καλύτερες προοπτικές
ώστε να προοδεύσουμε και να αναπτυχθούμε τουριστικά
και οικονομικά.
Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ
ΤΕΧΝΗΣ
Μια κριτική
βιβλίου με
διηγήματα από
κάποιον άγνωστο
Κριτικό που
δημοσιεύτηκε στη
«Φωνή της
Πάφου», μου
έδωσε το έναυσμα
για μια δική μου
κριτική απέναντι
σε εκείνην η οποία
αναφέρει: -Η διηγηματογραφία του… ανταποκρίθηκε
επάξια στη λεπτότητα της τέχνης της μικρογραφίας και
πέτυχε να ισορροπήσει στο αντιθετικό δίπολο που προσδιορίζει το διήγημα, τον παράδοξο συσχετισμό της στενής
φόρμας και της εσωτερικής εμβάθυνσης. Ο συγγραφέας
συνδυάζει τη λεπτή ψυχογράφηση των προσώπων με την
αυστηρή λιτότητα στη γλώσσα, διαμορφώνοντας το προσωπικό του ύφος, ένα πυκνό δίκτυο υπαινιγμών, συμβόλων, αφηγηματικής οικονομίας, αμφισημιών* και αποσιωπήσεων, ενδοσκόπησης των ηρώων, ισχυρής και προσχεδιασμένης δομής, χτισμένης με προσεκτική επιλογή
καθεμιάς λέξηςΚατά τη γνώμη μου, κριτική στην τέχνη είναι η εμπεριστατωμένη μελέτη και η αιτιολογημένη κρίση για την αξία των
πνευματικών και καλλιτεχνικών έργων. Η κριτική πραγματοποιείται συνήθως στα βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες
καθώς στην τηλεόραση και το διαδίκτυο.
Κριτικός ονομάζεται αυτός που ασκεί κριτική εξ επαγγέλματος και έχει βαθιά γνώση του
αντικειμένου. Ο ρόλος του είναι η αποτίμηση της αξίας
ενός καλλιτεχνικού ή λογοτεχνικού έργου μελετώντας το
σε βάθος ώστε να διακρίνει το ορθό από το εσφαλμένο
και να επαινέσει καθετί άξιο, αλλά ταυτόχρονα να επισημάνει τα μειονεκτήματα και τις αδυναμίες προτείνοντας
τρόπους βελτίωσης των λαθών.
Όταν το έργο ενός δημιουργού εκτίθεται στο κοινό το οποίο δεν είναι υποχρεωμένο να είναι ειδικό, είναι εδώ που
αναλαμβάνει ρόλο ο Κριτικός για να το αξιολογήσει και να
βοηθήσει το κοινό. Η κριτική επίσης είναι απαραίτητη και
αναγκαία για τον καλλιτέχνη, γιατί είναι αυτή που θα τον
ωθήσει να γίνει καλύτερος.
Οι Κριτικοί θα έπρεπε να λειτουργούν με γνώμονα την
κατάρτιση τους που απορρέει από τις σπουδές, τον χαρακτήρα και την προσωπική τους θεώρηση και εμπειρία.
Σκοπός τους πρέπει να είναι η σωστή εκτίμηση του έργου
μακριά από υποκειμενικές απόψεις.
Αυτή η δραστηριότητα δυστυχώς πολλές φορές γίνεται
από μη ειδικούς που δεν έχουν τα κατάλληλα κριτήρια και
γνώσεις, παρά μαθαίνοντας κάμποσες εξειδικευμένες λέξεις που συνήθως δεν συναντιούνται στη καθομιλουμένη
και είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό, χρωματίζουν την κρίση
τους με αυτές έτσι που να φαίνεται ότι λένε πολλά και ότι
κατέχουν την Ελληνική γλώσσα απεριόριστα, στην πραγματικότητα χωρίς να λένε τίποτα, ενώ πολλές φορές δείχνουν έλλειψη σκέψης και ορθής κρίσης.
Κίνδυνος Κοινωνικής αναταραχής;
Πολλοί συμπολίτες μας έχουν βυθιστεί σε πρωτοφανή
απόγνωση εξαιτίας της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων τους. Παλιότερα η Κύπρος ευημερούσε, αλλά τα
πράγματα χειροτέρευσαν και συνεχίζουν να χειροτερεύουν. Ευχάριστο γεγονός είναι η προοπτική και η ελπίδα
για ένα καλύτερο μέλλον εξ αιτίας της ανακάλυψης των
υδρογονανθράκων που έστω με βραδύ ρυθμό τα πράγματα θα καλυτερέψουν.
Από εκεί και πέρα το μεγάλο πρόβλημα που πρέπει να
λυθεί, είναι για όσους συνανθρώπους μας δυσπραγούν
και δυσκολεύονται να έχουν προς το ζειν ένεκα της ανερ-
*η διπλή σημασία που εμφανίζει στο λόγο μια λέξη
9
Και από τη μεριά του τηλεθεατή τα πλεονεκτήματα είναι η
Ποιότητα εικόνας, η Ευκολότερη λήψη και οι Χαμηλότερου
κόστους και μεγέθους δέκτες.
Από όλα αυτά τα επιστημονικά που μας πλάσαραν, βλέπουμε μόνο οφέλη για τους Καναλάρχες. Από την εφαρμογή της ψηφιακής εμείς οι τηλεθεατές δεν είδαμε καλυτέρευση της ποιότητας της εικόνας, ούτε ευκολότερη λήψη.
Είδαμε μόνο να υποχρεωνόμαστε σε αγορά αποκοδικοποιητών που μόνο σπάσιμο νεύρων προκαλούν αφού
έχουν καθυστέρηση στην αλλαγή των καναλιών και κάθε
ορισμένη ώρα κλείνουν, με αποτέλεσμα ο κόσμος να αγαναχτεί και να αναγκάζεται να αγοράζει καινούργιες τηλεοράσεις. Αλλά το χειρότερο είναι τα προβλήματα των διακοπών της λήψης που με τον καιρό αντί να καλυτερεύει,
χειροτερεύει. Μας είπαν για καλύτερη λήψη, αλλά όλοι
νοσταλγούμε την αναλογική που βλέπαμε όλοι και ήμασταν ευχαριστημένοι με την ποιότητα της εικόνας, χωρίς
να θέλουμε ή να χρειαζόμαστε οποιαδήποτε αναβάθμιση.
Είναι φαεινότερο του ηλίου ότι η Ευρωπαϊκή ένωση μαζί
με τα κράτη μέλη της, σε μια συμπαιγνία, αυθαίρετα ενήργησαν ενάντια στους λαούς, υποχρεώνοντας τους να
προβούν σε αναγκαστικά έξοδα για να έχουν ψηφιακή
λήψη. Εάν ήταν δημοκράτες, θα έπρεπε να μην καταργήσουν την αναλογική λήψη, και να άφηναν ελεύθερα όσους
ήθελαν τη ψηφιακή να το επιλέξουν μόνοι τους.
Τα συμφέροντα όμως του μεγάλου κεφαλαίου επενέβησαν μέσω των υποταχτικών τους πολιτικών και επέβαλαν
με έντεχνο τρόπο αυτό το χαράτσι των τρισεκατομμυρίων
που μπήκε στα ταμεία ορισμένων επιτηδείων. Κατά τη
γνώμη μου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα
της υφηλίου, που πέρασε δυστυχώς απαρατήρητο. Ίσως
επειδή δεν ήταν μεγάλα τα ποσά που αναγκάστηκαν να
πληρώσουν οι τηλεθεατές. Αν όμως κάποιος πολλαπλασιάσει τους πληθυσμούς επί των χρημάτων για αποδικοποιητές και καινούργιες τηλεοράσεις που πουλήθηκαν σε
διάστημα ημερών, θα βρει ένα αμέτρητο αποτέλεσμα.
Πιστεύω αποτελεί ένα σκάνδαλο ολκής που κανένας αναλυτής δεν ασχολήθηκε μαζί του, και κανένα από τα ΜΜΕ
δεν μπήκε στον κόπο να ψάξει ή να ψέξει.
Εγώ είμαι σίγουρος, ότι οι απλοί πολίτες το έχουν προσέξει, αν είναι έτσι ας προσπαθήσουν να εκλέγουν καινούργιους πολιτικούς ώστε οι παλιοί που επιτρέπουν στα
σκάνδαλα να συμβαίνουν, να παίρνουν τα μαθήματα τους.
γίας και της μη εξεύρεσης άλλων πόρων αφού οι τράπεζες πλέον δίνουν μόνον σε όσους έχουν λαβείν.
Είναι η πρώτη φορά μετά το 1974 που το βιοτικό επίπεδο
όσων δεν είχαν την τύχη να είναι δημόσιοι υπάλληλοι έχει
πέσει τόσο χαμηλά. Με δεδομένη μάλιστα την εξάρτηση
τους από τις τράπεζες μέσω επαγγελματικών και καταναλωτικών δανείων η σημερινή οικονομική κρίση οδηγεί με
ακρίβεια στο να φτωχύνει βίαια όλος ο λαός, όχι μόνο οι
μισθοσυντήρητοι και οι μεροκαματιάρηδες εργαζόμενοι
των μεσαίων στρωμάτων, αλλά και οι καλοβολεμένοι δημόσιοι υπάλληλοι που χωρίς να φταίξουν σε τίποτα και γι
αυτούς πλέον είναι ορατή η πτώχευση εάν δεν ανακάμψει
οικονομικά το κράτος.
Για να διορθωθούν τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα
ένεκα της περισυλλογής και της εξοικονόμησης των εξόδων του κράτους που προσπαθείται, αλλά ένεκα και της
εξεύρεσης των υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ,
χρειάζεται καιρός. Το τι δέον γενέσθαι όμως για το κοινωνικό σημερινό γίγνεσθαι της απόλυτης φτώχειας σε μερίδα
του πληθυσμού, θα πρέπει να απασχολήσει τώρα, τόσο
το κράτος όσο και τις τοπικές κοινωνίες και τους ιδιωτικούς φορείς. Διότι τα πράγματα για αρκετούς συμπολίτες
μας είναι δραματικά. Μπορεί αυτό να μην πολυφαίνεται
διότι ο Κυπριακός λαός είναι υπερήφανος και δεν ζητιανεύει ούτε εκλιπαρεί, αλλά είναι γεγονός αναντίλεκτο που
αν αφεθεί και δεν διορθωθεί, σε λίγο καιρό θα φανεί το
τεράστιο μέγεθος του.
Ίσως στην αδυναμία του κράτους να βοηθήσει περισσότερο τις ασθενέστερες τάξεις, να μπορούσαν οι τοπικές
αρχές να συνδράμουν. Θα μπορούσαν οι άρχοντες και οι
προεστοί των τοπικών αρχών να συνεργαστούν με τους
έχοντες και τις τοπικές επιχειρήσεις ώστε να δημιουργήσουν ομάδες στήριξης και βοήθειας.
Θα μπορούσαν τα τεράστια ποσά χρημάτων που δαπανήθηκαν τα φετινά Χριστούγεννα για φωταγωγήσεις των
πλατειών και των δρόμων, το στόλισμα των καταστημάτων και των υπεραγωγών με τεράστιους Άι Βασίληδες και
άλλα πλούσια γιορτινά στολίδια των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, να είχαν χρησιμοποιηθεί για βοήθεια των
ασθενέστερων δυσπραγούντων ομάδων του πληθυσμού.
Διότι είναι πρόκληση στα μάτια των φτωχών οι σπατάλες
αυτού του είδους από το κράτος, τις τοπικές αρχές, και
τους ιδιώτες όταν αυτοί δεν έχουν να αγοράσουν φαγητό
για τα παιδιά τους και τους ίδιους. Αν αυτό συνεχιστεί,
σταδιακά η κατάσταση θα γίνει εκρηχτική και θα αναζητηθούν ίσως βίαιες διεξόδοι. Εάν οι πολίτες θεωρήσουν ότι
δεν θα δοθούν λύσεις, τότε ενδέχεται να διεκδικήσουν δυναμικά οι ίδιοι όσα θεωρούν ότι πρέπει να πάρουν με
τρόπο που να επιφέρει Κοινωνική σύγκρουση και αναταραχή.
Οι παράκτιες αλλοιώσεις και καταστροφές, Προτεραιότητα για τη νέα Τοπική Αρχή της Χλώρακας
Οι εκλογές έχουν τελειώσει και οι νέες Τοπικές Αρχές έχουν τώρα αναλάβει καθήκοντα.
Τα ζητήματα των Τοπικών Αρχών επηρεάζουν άμεσα τη
ποιότητα ζωής των πολιτών, γι αυτό χρίζουν της άμεσης
και ενδελεχούς προσοχής των νέων εκλελεγμένων αρχόντων.
Με αυτό το άρθρο μου θα ασχοληθώ με τις ακτές και τα
παράλια της θάλασσας της Χλώρακας που έχουν καταληφθεί και ξεχερσωθεί από καταπατητές που ξήλωσαν
την φυσική ομορφιά και άλλαξαν το φυσικό περιβάλλον,
επιχωμάτωσαν τις παραλίες και έκλεισαν τις προσβάσεις
με μεγάλες πέτρες
Οι εικόνες είναι απίστευτες που μπορεί κάποιος να αντικρύσει σ αυτές τις παραλίες. Μεγάλες ποσότητες λυμάτων από τα ξενοδοχεία πέφτουν στη θάλασσα με αποτέλεσμα από τα πολλά χημικά οι βράχοι των ακτών που
βρέχονται από τα κύματα να είναι ξασπρισμένοι σαν νεκροκεφαλές σε κρανίου τόπο. Η ρύπανση της θάλασσας
Μέγα σκάνδαλο η ψηφιακή τηλεόραση
Από τη Βικιπαίδεια διαβάζουμε ότι η ψηφιακή τηλεόραση
είναι μια εφαρμογή της τεχνολογίας που παρέχει μεγαλύτερο αριθμό καναλιών και καλύτερη ποιότητα εικόνας και
ήχου.
Από άλλη εξειδικευμένη μελέτη διαβάζουμε ότι τα οφέλη
και τα πλεονεκτήματα από την πλευρά των παρόχων δηλαδή των καναλαρχών, είναι η Χαμηλότερη ισχύς εκπομπής, η Δυνατότητα εκπομπής σε όλη τη χώρα από μία
συχνότητα, η Δυνατότητα εκπομπής περισσότερων του
ενός τηλεοπτικών προγραμμάτων από μία συχνότητα, και
το Χαμηλότερο κόστος μετάδοσης κωδικοποιημένης εκπομπής προγραμμάτων.
10
λότεροι, δηλαδή δεν θα υπήρχε ανεργία, ούτε οικονομική
κρίση.
Η μεσαία τάξη που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας, είναι το μέρος του πληθυσμού που τα τελευταία
χρόνια πλήγηκε ανελέητα από την οικονομική κρίση. Είναι
η τάξη που αποτελείται από μισθοσυντήρητους και μικροεπιχειρηματίες, που μειώθηκαν τα έσοδα τους κατακόρυφα και η ανεργία τους έπληξε ανεπανόρθωτα. Που όλοι
σχεδόν οδηγηθήκαν στην εξαθλίωση με όλα τα τραγικά
αποτελέσματα που συνεπάγονται και που ζουν με δανικά
από τις τράπεζες. Που αν σταματήσουν να τους δανείζουν, η πείνα και η εξαθλίωση θα επικρατήσει σε τέτοιο
βαθμό, που ίσως προκληθεί επανάσταση και πόλεμος
ανάμεσα στις δυο τάξεις.
Το κράτος με το μεγάλο δάνειο από τη Ρωσία έλυσε προσωρινά το πρόβλημα του κρατικού μισθολογίου. Ένα δάνειο που θα κληθεί να αποπληρώσει ο φτωχός λαουτζίκος
με τη νέα φορομπηχτική φορολογία του κράτους επί των
περιουσιών του, ανεξάρτητα αν δεν του ανήκουν απόλυτα
αφού είναι υποθηκευμένες στις τράπεζες, και ανεξάρτητα
εάν δεν αποφέρουν έσοδα ή κέρδη. Δηλαδή η κυβέρνηση
βρήκε δάνειο να προστατεύσει την ευνοούμενη τάξη, δεν
μπόρεσε όμως να βρει δάνειο για να λύσει το πρόβλημα
της ανεργίας και της ανέχειας που μαστίζει τους υπόλοιπους απλούς πολίτες.
Είναι όλα αυτά αποτέλεσματα μιας κακής πολιτικής και
μιας λανθασμένης αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης
από τους κρατούντες την εξουσία και από τους ειδήμονες
πολιτικούς των κομμάτων και της Βουλής, που αντί να
τους ελέγχουν συμπορεύονται μαζί τους. Μιας οικονομικής κρίσης σε ένα λιλιπούτειο κράτος που εύκολα μπορούσε να αντιμετωπιστεί από την αρχή, μόνο με μια δραστική αποκοπή 25% από τους μισθούς των Δημοσίων
υπαλλήλων. Διότι η μεγάλη οικονομική κρίση στην Κύπρο
προήρθε κυρίως από τα έξοδα του κράτους για τις πληρωμές των μισθών στους απειραρίθμους υψηλόμισθους
δημοσίους υπαλλήλους, αφού αυτά τα έξοδα είναι απείρως περισσότερα από τα έσοδα. Και ενώ όλοι ξέρουν πολύ καλά ότι δεν θα υπάρξει έξοδος από την κρίση εάν δεν
ληφθούν δραστικά μέτρα, όλοι φοβούνται να δράσουν,
όλοι έχουν τρομοκρατηθεί από τους δημόσιους υπαλλήλους.
Πρέπει όμως πάση θυσία να διορθωθεί αυτή την αδικία
που συμβαίνει, γιατί ίσως προκληθεί αναρχία, επανάσταση και πόλεμος αναμεταξύ των δύο τάξεων. Μιας επανάστασης της κατώτερης τάξης των φτωχών ιδιωτών και
μισθοσυντήρητων ενάντια στο σύστημα και στη προνομιούχα τάξη των Δημοσίων και ημικρατικών υπαλλήλων.
Ίσως να φαίνεται μια τέτοια περίπτωση απομακρυσμένη,
πρέπει όμως να ληφθεί σοβαρά υπόψη, γιατί όλες οι επαναστάσεις των λαών ανά την ιστορία, είχαν τα ίδια αίτια,
τη φτώχεια, την αδικία και τη μιζέρια.
από τις οργανικές ουσίες, τα χημικά, τα απορρυπαντικά
και τα οργανικά βιομηχανικά απόβλητα που περιέχονται
στα λύματα σε όλη την ακτή είναι ιδιαίτερα εμφανής και
επηρεάζει άμεσα το οικοσύστημα και την υγεία μας.
Οι ξένοι επισκέπτες βλέποντας την κατάσταση απορούν
και διερωτώνται αν στη Χλώρακα υπάρχει έννομη τάξη, ή
αναρχία.
Δυστυχώς αυτή η κατάσταση συμβαίνει για πολλά χρόνια
τώρα, με αποτέλεσμα σε όλο τον παράκτιο βυθό να έχουν
ξεραθεί τα φύκια, να έχουν εξαφανιστεί τα ψάρια και να
μοιάζει ο βραχώδης βυθός σαν φαλακρό τοπίο χωρίς
καθόλου χλωρίδα και πανίδα, ενώ όλες οι ακτές έχουν
καταληφθεί από ξενοδόχους, οι παραλιακοί πεζοδρόμοι
έχουν σταλωθεί με πέτρες, και αντί σε αυτούς να κάνουν
τον περίπατο οι άνθρωποι, κάνουν τη βόλτα τους μεγάλοι
και επικίνδυνοι σκύλοι με τα αφεντικά τους.
Οι ντόπιοι κάτοικοι διαμαρτυρόμενοι έπραξαν το καθήκον
τους, στις πρόσφατες εκλογές δεν εξέλεξαν ούτε έναν από
τους παλιούς Κοινοτικούς άρχοντες που ουδεν έπραξαν
για να σταματήσουν το μεγάλο έγκλημα που διενεργούσαν οι ξενοδόχοι και οι ιδιοκτήτες παραλιακών θερέτρων
εναντίον της παραλιακής φύσης. Ήταν ένα συμβούλιο που
δεν ελαβε υπ οψιν τις φωνές και τα παράπονα των πολιτών, που δεν αντιτάχτηκαν στο κατεστημένο του κεφαλαίου, και άφησαν τις ακτές και τις παραλίες της Χλώρακας
να αλλοιωθούν και να καταστραφούν.
Τώρα έχουν αναλάβει εξ ολοκλήρου καινούργιοι άνθρωποι τα ηνία της τοπικής αρχής. Θα πρέπει να δράσουν
άμεσα για να αποκαταστήσουν την τάξη και να επαναφέρουν σε υποφερτά όρια το φυσικό περιβάλλον. Όλοι στο
προεκλογικό τους πρόγραμμα έδωσαν υποσχέσεις. Η
ανησυχία μας είναι αν θα παρασυρθούν από την πίεση
του κεφαλαίου και των μεγάλων συμφερόντων με αποτέλεσμα να έχουμε άλλη μια επανάληψη από τα ίδια, ή αν
θα εμείνουν στις διακυρηξεις τους και θα μπορέσουν να
σταματήσουν τις καταπατήσεις και τις καταστροφές του
άγριου φυσικού περιβάλλοντος της παραθαλάσσιας ακτής
της Χλώρακας.
Εμείς θα τους παρακολουθούμε με την ελπίδα στην καρδιά, και θα αναμένουμε από αυτούς τα καλύτερα.
Η προνομιούχα τάξη των Δημοσίων υπαλλήλων και η
κατώτερη τάξη των ιδιωτών
Η φτώχια, η ανεργία και η κοινωνική ανισότητα είναι τα
κύρια χαρακτηριστικά της σκληρής πραγματικότητας στη
σημερινή Κυπριακή κοινωνία. Λίγο καιρό πριν τη μεγάλη
οικονομική κρίση υπήρχαν δυο ευημερούσες τάξεις, η
ανώτερη ευνοούμενη τάξη των δημοσίων υπαλλήλων και
η μεσαία των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα που με τη
σκληρή εργασία τους είχαν προοδεύσει και ευημερήσει σε
ικανοποιητικό βαθμό.
Σήμερα δυστυχώς η μεσαία τάξη έπαυσε να υπάρχει, κατάντησε μια κατώτερη οικονομική τάξη μη προνομιούχα,
μια τάξη που βρίσκεται στα όρια της φτώχιας. Η εξαφάνιση της είναι το αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης της οικονομίας που έφεραν τα τεράστια έξοδα του κράτους έναντι στα λιγοστά έσοδα του λόγω της ύφεσης και της μείωσης του κύκλου εργασιών στη χώρα. Είναι φανερό ότι αν
η κυβέρνηση δανειζόταν για περισσότερα αναπτυξιακά
έργα και περισσότερη απασχόληση αντί να δανείζεται με
μοναδικό σκοπό να καλύψει τα τεράστια έξοδα της κρατικής μηχανής και του κρατικού μισθολογίου, η ανεργία θα
ήταν κατά πολύ χαμηλότερη, και οι μισθοί κατά πολύ ψη-
Η ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Η χειραγώγηση των πολιτών μέσω των ΜΜΕ με τη συστηματική πλύση εγκεφάλου της πλειοψηφίας των ανθρώπων, μέσω των θρησκειών και της εκπαίδευσης, ακόμα και με υποβολή ματαιόδοξων σκέψεων για
δόξα και εμπορικά συμφέροντα, τα κέντρα επιχειρήσεων
που κυβερνούν τον κόσμο κατάφεραν να ελέγξουν τις κοινωνίες των ανθρώπων ομαδικά και ξεχωριστά, ανάλογα
με τις εκάστοτε συγκυρίες.
Αντί οι διάφορες κοινωνίες των λαών μέσω των πολιτιστικών δομών τους και της μόρφωσης τους να μπορούν να
11
μα έθεσαν ενώπιον των πολιτών το δίλημμα της αριστεράς και της δεξιάς.
Γνωρίζοντας ότι εκλέγονται μόνο οι εκλεχτοί των κομμάτων, στα κόμματα βασίστηκαν οι περισσότεροι υποψήφιοι
για την εκλογή τους. Αυτοί ίσως είχαν ένα δίκαιο, -για τη
νίκη οι περισσότεροι κάνουν συμμαχίες κάποτε και με
τους διαβόλους-. Αυτοί που έχουν άδικο είναι οι ψηφοφόροι που υπακούοντας στα κόμματα, εξέλεξαν τους σημερινούς ηγέτες των κοινωνιών με βάση την απόφαση των
κομμάτων και όχι την αξία των υποψηφίων. Τα κόμματα
κέρδισαν. Έδειξαν τη μεγάλη δύναμη τους, φανάτισαν
τους οπαδούς τους και τώρα είναι έτοιμοι για την επόμενη
εκλογική μάχη. Και για να είναι ακόμα πιο σίγουροι, θα
αποβάλουν και ορισμένα μέλη τους που δεν υπάκουσαν,
ώστε την επόμενη φορά να υπάρξει απόλυτη “στρατιωτική” πειθαρχία και υπακοή στα κελεύσματα των ηγεσιών
τους.
Οι πολίτες έχασαν. Αντί οι ηγέτες που εξέλεξαν πρώτη
έγνοια να έχουν το συμφέρον και την πρόοδο των κοινωνιών τους, θα έχουν το συμφέρον των κομμάτων και των
ψηφοφόρων του κόμματος τους. Και αν ακόμα κάποιος
από αυτούς έχει σκοπό να ενσκήψει ανεξάρτητα επί όλων
των προβλημάτων, γεννιέται το ερώτημα , είναι άξιος να
τα λύσει αφού δεν επελέγει ο αξιότερος παρα ο κομματικότερος;
Συμπέρασμα: Τα κόμματα κέρδισαν, οι τοπικές κοινωνίες
έχασαν και μόνοι υπόλογοι για την ήττα τους είναι οι ίδιοι
οι πολίτες γιατί ψηφίζουν φανατικά κομματικούς και μόνον
κατά παραγγελία.
σκέφτονται ορθολογιστικά και να αντιδρούν μεσω της
σωστής ενημέρωσης ώστε να μην επιτρέπουν στους τυχοδιώκτες να αναρριχώνται στην εξουσία, αντί τα πανεπιστήμια που είναι κύτταρα παραγωγής και μετάδοσης της
γνώσης στον πολιτισμό και στην πολιτική να είναι παραδείγματα και καθοδηγητές, βλέπουμε να συμβαίνει το αντίθετο. Οι θεσμοί έχουν πέσει σε μια βαθιά κρίση και αντί
να παράγουν ελευθέρους ανθρώπους, παράγουν υποτακτικούς.
Οι εταιρείες ντόπιες και πολυεθνικές θέλουν πολίτες υπάκουους και υποταγμένους που να πιστεύουν ότι η επιβίωση τους και η οικονομική πρόοδος τους εξαρτάται ολοκληρωτικά από αυτές, ώστε πάντα να είναι υποτακτικοί
και να μην υπάρχει περίπτωση να σκεφτούν προοδευτικά
και δημιουργικά για ίδιον πραγματικά όφελος.
Αν οι απλοί πολίτες είχαν σωστή κρίση και σκέφτονταν
ορθολογιστικά, το πρώτο που θα έκαναν δια της νομίμου
οδού, δια της ψήφου των, θα ήταν να αλλάξουν όλους
αυτούς που τους κυβερνούν, όλους τους πολιτικούς που
είναι υπόλογοι στα μεγάλα συμφέροντα, που τους χειραγώγησαν και τους εξανάγκασαν να ποδηγετούν το λαό
ώστε να εργάζονται για το μεγάλο κεφαλαίο.
Αντί αυτού κατάφεραν να κάμουν τους ανθρώπους στα
δύσκολα να αντιδρούν δια των διαδηλώσεων και μετατρεπόμενοι σε όχλο να καταφεύγουν στη βία και να ευρίσκονται αντιμέτωποι με το νόμο έτσι που να χάνουν και τα
δίκαια τους.
Και από πάνω στις ώρες της κρίσης δημιουργούν καταστάσεις που με τη βοήθεια των ΜΜΕ αποσπούν όλο το
ενδιαφέρον των πολιτών ώστε να μην υπάρχει χρόνος
ενασχόλησης τους με πράγματα που μπορούν να βελτιώσουν την ζωή τους, ούτε καν να προβληματιστούν και να
συνηδιτοποιήσουν ότι αποσκοπούν στο να τρώνε τον
χρόνο τους και να τους απασχολούν με άσχετα πράγμα
που δεν τους αφορούν, δεν τους διδάσκουν κάτι χρήσιμο
για το πως θα βελτιώσουν την ζωή τους, την εργασία
τους, τις αναμεταξύ τους σχέσεις και την καλύτερη συναλλαγή τους, παρά μόνο μέσω των ΜΜΕ τα οποία ελέγχουν, θέλουν τους ανθρώπους φοβισμένους, υποτακτικούς και χειραγωγημένους.
Η Ιστορία δεδικαίοται. Συνήθως οι πλείστοι κατακτητές
στην αρχαιότητα απ όπου περνούσαν άφηναν πίσω τους
ερείπια και καταστροφές, εν αντιθέσει με τον Μέγα Αλέξανδρο που μαζί με αυτά άφησε και έναν τεράστιο πολιτισμό
καθως και την ανεπανάληπτη στρατηγική του επί των πολέμων που διεξήγαγε, και η οποία μέχρι σήμερα διδάσκεται
στις σχολές πολέμου όλου του κόσμου. Γι αυτό έμεινε και
στην ιστορία αιώνια , διότι άφησε εργο που βοήθησε τον τότε
κόσμο, μέχρι και τον σημερινό. Οσο δυνατοί και να ήσαν
αρκετοί απο αυτους τους κατακτητές, όσες μάχες και να κέρδισαν, εντούτοις παρέμειναν άγνωστοι, και κανείς δεν έγραψε γι αυτους, και τίποτα δεν αναφέρει η ιστορία. Για έναν
απλό λόγο. Δεν άφησαν εργο. Υπήρξαν δηλαδή, σπουδαίοι
άνθρωποι, αλλά χωρίς συνεισφορά. Υπήρξαν μεγάλοι και
τρανοί, αλλά τους γνώρισαν μόνο όσοι έζησαν εκείνη την
εποχή, ενώ σήμερα δεν τους ξέρει κανείς. Ώστε, δεν είναι
ανάγκη να είναι κάποιος δυνατός, ηγεμόνας ή στρατηγός για
να έχει συνεισφορά. Μπορεί να είναι επιστήμονας, σοφός ή
φιλόσοφος, εφευρέτης, ή συγγραφέας. Αρκεί μόνο να έχει
παράξει έργο ώστε με αυτό να έχει την δική του συνεισφορά
στον κόσμο και στην ανθρωπότητα. Με λίγα λόγια, όσοι εχουν συνεισφέρει είναι σπουδαίοι και μιλά γι αυτους η ιστορία, ενώ όσοι είναι σπουδαίοι αλλά δεν εχουν συνεισφέρει,
παραμένουν άγνωστοι στο βάθος της ιστορίας. Μπορεί κάποιος στο εύκολο σήμερα να είναι εκατομμυριούχος, και να
κάνει ότι θέλει, αλλά πρεπει να ξέρει ότι η ζωή είναι σύντομη,
αυτός θα φύγει, και τα χρήματα θα μεινουν, θα τα πάρουν
άλλοι. Αν με αυτά, εκτός απο επιχειρήσεις δημιουργούσε και
εργο για την καλυτέρευση της κοινωνίας, αν συνεισέφερε
στον υπόλοιπο κόσμο, αν άφηνε πολιτιστικό εργο αντί για
πολυκατοικίες και μέγαρα, ίσως να έμενε το όνομα του, ίσως να τον έγραφε η ιστορία. Πρεπει ώστε, να ξέρουμε ότι
είναι καλό κάποιος να αφήνει εργο, και οταν το πράττει, ισως κάποιοι κάποτε το εκτιμήσουν ανάλογα.
ΝΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ, ΗΤΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Στις τοπικές εκλογές που πέρασαν κλήθηκαν οι πολίτες
των Δήμων και των Κοινοτήτων να αποφασίσουν ποιοι
είναι οι άξιοι για να ηγηθούν και να διαχειριστούν τις τύχες
και τα προβλήματα τους.
Η μεγάλη δυστυχία ήταν η μικρή νοημοσύνη των ίδιων
των πολιτών που όπως πάντα οι περισσότεροι χωρίς δική
τους βούληση παρα μόνο εγκλωβισμένοι στα γρανάζια
των κομμάτων έπραξαν κατά διαταγήν τους.
Διότι τα κόμματα αποφάσισαν πριν από την κοινωνία των
πολιτών, για τους πολίτες.
Τα κόμματα δηλαδή σχεδόν κατά πλειοψηφίαν αποφάσισαν ότι οι υποψήφιοι θα ήταν κομματικά στελέχη και αξιωματούχοι που επιλέγηκαν από τις ηγεσίες τους, όχι από
την κοινωνία των πολιτών και επιβλήθηκαν ετσιθελικά
στους Δήμους και στις κοινότητες. Στην εκλογή μοναδικό
ρόλο έπαιξαν οι συμμαχίες των κομμάτων και όταν κάποιοι κομματικοί εκδήλωσαν πρόθεση να διεκδικήσουν αυτόνομα κάποιο αξίωμα, το κόμμα τους δεν τους άφησε, ή
όσοι δεν υπάκουσαν έδωσαν διαταγή να καταψηφιστούν.
Και για όσους πραγματικά ανεξάρτητα διεκδίκησαν θέσεις,
δια του ψιθύρου τους μείωσαν και τους εξευτέλισαν, ακό12
σε μια αίθουσα του σχολείου. Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου ξέχασα τα Ρωσικά. Δεν μπορούσα να πω ούτε μια
λέξη στα ρωσικά, αλλά ξάφνιασα το δάσκαλο και τους
συμμαθητές μου μιλώντας γλώσσες που δεν γνώριζα.
ΠΑΡΑΔΟΞΑ
Ένα πείραμα τρόμου. Κατά καιρούς έχουν υπάρξει πολλές θεωρίες σχετικά με το στοίχειωμα των φαντασμάτων.
Κάποια στοιχεία συνηγορούν πως η ικανότητα ενός ατόμου να βλέπει φαντάσματα ή να αισθάνεται μία παρουσία
εξαρτάται εν μέρει από την παρατεταμένη επαφή με το
άτομο που βλέπει ή νιώθει.
Σε μία πειραματική έρευνα μιας ομάδας ψυχολόγωνερευνητών, χρησιμοποιήθηκαν τέσσερα ζώα: ένα σκυλί,
μία γάτα, ένας αρουραίος και ένας κροταλίας. Τα ζώα
χρησιμοποιήθηκαν για να ερευνήσουν τα στοιχειωμένα
δωμάτια μιας αγροικίας στο Κεντάκι των ΗΠΑ, και αφού
τα έβαλαν στο σπίτι ένα ένα χωριστά, οι ερευνητές κατέγραψαν τα εξής: "Το σκυλί, αφού μπήκε περίπου για ένα
μέτρο μέσα στο δωμάτιο, παραμέρισε τον ιδιοκτήτη του
και έσπρωχνε την εξώπορτα για να διαφύγει. Με κανέναν
τρόπο δεν στάθηκε δυνατόν να πείσουν το σκύλο να επιστρέψει στο δωμάτιο. H γάτα, αφού και αυτή μπήκε στο
ίδιο μήκος του διαδρόμου με το σκυλί, μεταφερόμενη στα
χέρια του ιδιοκτήτη της, έμπηξε τα νύχια της στους ώμους
του, πήδηξε στο πάτωμα και έστρεψε το σώμα της προς
μία καρέκλα. Πέρασαν αρκετά λεπτά κοιτάζοντας απειλητικά και νιαουρίζοντας επιθετικά προς την άδεια καρέκλα,
μέχρι που τελικά βγήκε από το δωμάτιο. O αρουραίος
δεν έδειξε καμία αντίδραση σε ότι κι αν είχε ενοχλήσει τον
σκύλο και τη γάτα. Ο κροταλίας, όμως, όχι μόνο πήρε
στάση επίθεσης προς την ίδια καρέκλα που είχε απασχολήσει και την γάτα, αλλά έχοντας ανοιχτό το στόμα του,
προσπαθούσε να επιτεθεί σε κάτι που κανείς δεν έβλεπε.
Μετά από λίγο έστρεψε το κεφάλι του προς ένα παράθυρο
και κατόπιν ξαναγύρισε στη θέση εγρήγορσης που είχε
νωρίτερα. Τα τέσσερα ζώα εξετάστηκαν ξεχωριστά και σε
ένα δωμάτιο, όπου καμία τραγωδία δεν είχε συμβεί. Σε
αυτό το δωμάτιο αντέδρασαν φυσιολογικά. Προφανώς,
στην αγροικία επηρεάζονταν από κάποια αόρατη παρουσία. Τι ήταν όμως αυτό με το οποίο αντιδρούσαν τόσο
επιθετικά τα ζώα… παραμένει άγνωστο και μυστήριο.
Όπως μυστήριο παραμένει και η δυνατότητα παρατεταμένης επαφής των ανθρώπων και των ζώων με άυλες οντότητες".
Σύμφωνα με την γνώμη ορισμένων ανθρώπων του κλήρου, αυτές οι οντότητες αποτελούν ψυχές νεκρών. Υποστηρίζουν πως οι ψυχές των ατόμων που πέθαναν ήρεμα,
αποχωρίζονται από το σώμα και προχωρούν σε ένα άλλο
επίπεδο. Το πνεύμα, όμως, αυτών που πέθαναν βίαια, για
κάποιο λόγο δεν μπορεί να προχωρήσει και μένει προσκολλημένο στον υλικό κόσμο. Στις περισσότερες περιπτώσεις στοιχειωμένων χώρων, αποκαλύπτεται πως εκεί
είχε γίνει κάποιος φόνος. Στην πλειονότητα τέτοιων περιπτώσεων, τα φαντάσματα μη μπορώντας να συνειδητοποιήσουν την αιτία του ξαφνικού θανάτου τους, απλά
προσπαθούν ίσως,
Αλχημεία. Η Αλχημεία είναι μια τέχνη που έχει σαν σκοπό τη μετατροπή του ενός χημικού στοιχείου σε ένα άλλο.
Κύριος σκοπός των αλχημιστών είναι η κατασκευή ευγενών μετάλλων δηλαδή του χρυσού και του αργύρου από
αγενή στοιχείο, όπως σίδηρος, χαλκός κλπ. Μια άλλη επιδίωξη είναι η κατασκευή “της φιλοσοφικής λίθου ή πεμπτουσίας ή μεγάλου ελιξιρίου” η οποία έχει υπερφυσικές
ιδιότητες, μεταξύ των οποίων, όπως λέγουν οι αλχημιστές, είναι η παράταση του χρονικού ορίου της ζωής.
Η λέξη “Αλχημεία” απαρτίζεται από δύο συνθετικά, το μόριο Αλ - το αραβικό άρθρο - και τη λέξη “χεμ” αιγυπτιακής
ρίζας που σημαίνει μαύρη γη ή κατ’ άλλους την ελληνική
λέξη χυμός. Από το 16ο αιώνα και μετά αποβάλλεται το
“αλ” και γίνεται η λέξη “η χημεία”.
Η παράδοση ορίζει ότι την αλχημεία την εφεύρε ο Θωθ, ο
(Ερμής των Αιγυπτίων), ο οποίος ήταν γενικά εφευρέτης
των τεχνών και της επιστήμης. Εξ αιτίας τούτου, οι αλχημιστές ονομάζουν την τέχνη αυτή “ερμητική τέχνη”. Ήδη
από τον 3ο μ.Χ. αιώνα, Αλεξανδρινοί Έλληνες συγγραφείς
κάνουν παραπομπή στα συγγράμματά τους στην αλχημεία, όπως ο Ψευδοδημόκριτος.
Η αλχημεία είναι κατά κάποιο τρόπο η λογική εφαρμογή
των αρχαίων μεθόδων των φυσικών επιστημών. Ο Αριστοτέλης, υποστηρίζει ότι το πείραμα δεν κατέχει τόσο
εξέχουσα θέση στη φυσική επιστήμη, όσο η εφαρμογή
ορισμένων αρχών οι οποίες έχουν προκύψει από την καθημερινή παρατήρηση. Σύμφωνα με αυτό η μεταστοιχείωση δεν ήταν καθόλου απίθανη, καθόσον πίστευε ότι τα
διάφορα μέταλλα δεν διαφέρουν ως προς τη βασική ύλη
αλλά μόνο ως προς την εξωτερική μορφή. Υποστηρίζει ο
Αριστοτέλης, ότι είναι φυσικό να μεταστοιχειώνονται τα
στοιχεία με κατάλληλη επίδραση παραγόντων, οι οποίοι
αντιπροσωπεύουν ορισμένες μορφές, όπως τα τέσσερα
στοιχεία, δηλαδή, η γη, ο αέρας κι η φωτιά ή τα τρία στοιχεία της αλχημείας της Δύσης, το άλας, το θείο και ο υδράργυρος.
Μεγάλοι βράχοι που κινούνται μόνοι τους. Ένα παράξενο γεγονός που προκαλεί σύγχυση στον κόσμο της επιστήμης συμβαίνει στην Καλιφόρνια. βράχοι γλιστρούν σε
όλη την έρημο. Μέσα στην απόλυτη σιωπή και με θερμότητα που ξεπερνά τους 50 βαθμούς Κελσίου στην Κοιλάδα του Θανάτου στην Καλιφόρνια, γιγάντιοι ογκόλιθοι κινούνται ομαλά και χωρίς καμία βοήθεια σε όλη την έρημο.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το φαινόμενο προκαλείται
από μια συνάρτηση των ειδικών καιρικών συνθηκών.
Μελέτες δείχνουν ότι ίσως οι ταχύτητες των ανέμων που
σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν τα 90 μίλια την ώρα,
θα μπορούσαν να είναι μία αιτία για το παράξενο αυτό
φαινόμενο.
Αναμνήσεις από...προηγούμενες ζωές. Η 23χρονη
Ρωσίδα Tatti Valo απο την πόλη Anapa της νότιας Ρωσίας ισχυρίζεται ότι μπορεί να μιλά 120 γλώσσες και ότι αυτή η ικανότητα είναι αποτέλεσμα ενθύμησης περασμένων
της ζωών. Γλωσσολόγοι που την εξέτασαν, αναγνώρισαν
ότι μεταξύ άλλων μιλάει Αγγλικά του 16ου αιώνα, Κινεζικά,
Περσικά, Αιγυπτιακά, Μογγολικά, Βιετναμέζικα, Κορεάτικα
και Σουαχίλι. Όπως ανέφερε η ίδια η Valo: «Είναι απλά
γλώσσες που θυμάμαι από προηγούμενες ζωές μου. Μου
συνέβη μια μέρα πριν από δέκα χρόνια, όταν βρισκόμουν
Παράδοξα και παράλογα του Κορανίου. Το Κοράνι επιτρέπει στους μωαμεθανούς το βιασμό σε όσες σκλάβες
μη μωαμεθανές θέλουν. Επίσης ο μόνος σίγουρος τρόπος
για να πάνε στον παράδεισό, είναι σκοτώνοντας κάφρους
(αλλόθρησκους). Στον παράδεισο τους περιμένουν 72
παρθενοπόρνες και αγοράκια που από μακριά θα φαίνονται σαν γυναίκες, για τη σεξουαλική τους απόλαυση.
13
τις επόμενες 4-5 ημέρες, αποφάσισε τελικά να προβεί στην
εκταφή του νεκρού. Πράγματι, την επόμενη ημέρα έγινε η
εκταφή και ο γιος βρήκε το χαμένο πορτοφόλι του. Πριν όμως επανατοποθετήσουν το φέρετρο στο χώμα, θυμήθηκε
την προειδοποίηση του πατέρα του και του δημιουργήθηκε
μια ακατανίκητη περιέργεια να σηκώσει το μαντίλι για να δει
μια τελευταία φορά το πρόσωπο του πατέρα του. Όταν σήκωσε το μαντίλι είδε έντρομος ότι τα χαρακτηριστικά του είχαν σημάδια τρόμου και αγωνιάς σημάδι ότι θάφτηκε ζωντανός και πέθανε από ασφυξία.
ΠΑΡΑΞΕΝΑ
Η νύφη. Ένα νεαρό ζευγάρι πήρε την απόφαση να παντρευτεί μόλις τελειώσουν το σχολείο. Ο πατέρας της νύφης
ήταν αρκετά ευκατάστατος και μπορούσε να τους κάνει έναν
μεγάλο γάμο.
Τελικά παντρεύτηκαν και ο γάμος ήταν πολύ ωραίος. Μετά
είχαν μια δεξίωση σε ένα παλιό σπίτι και όλοι είχαν πιει παραπάνω. Όταν τελικά έμειναν γύρω στα 20 άτομα αποφάσισαν να παίξουν κρυφτό. Έτσι λοιπόν άρχισε ο ένας να μετράει και οι υπόλοιποι κρύφτηκαν. Σε μισή ώρα βρέθηκαν
όλοι εκτός από τη νύφη. Για ώρες την έψαχναν ανησυχώντας ότι κάτι της συνέβη. Εβδομάδες αργότερα αφού είχαν
κολλήσει αναφορές για την εξαφάνισή της εγκατέλειψαν τις
προσπάθειες. Τρία χρόνια αργότερα μια ηλικιωμένη υπηρέτρια καθώς καθάριζε στο παλιό σπίτι ανέβηκε στη σοφίτα.
Εκεί είδε ένα μπαούλο και το άνοιξε από περιέργεια. Αυτό
που είδε την έκανε να ουρλιάζει όσο μπορούσε, και στη συνέχεια κάλεσε την αστυνομία. Τελικά το βράδυ που παίζανε
κρυφτό η νύφη αποφάσισε να κρυφτεί μέσα στο μπαούλο.
Όταν μπήκε φαίνεται ότι το καπάκι έπεσε και την κτύπησε
στο κεφάλι αφήνοντάς την αναίσθητη. Θα πέθανε από ασφυξία στη συνέχεια. Το πτώμα είχε σαπίσει, όμως φαινόταν
ότι το στόμα είχε μορφή ουρλιαχτού.
Τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι όπως δείχνουν. Ήταν
κάποτε δύο άγγελοι που ταξίδευαν και σταμάτησαν για να
περάσουν τη νύχτα τους στο σπίτι μιας πλούσιας οικογένειας. Η οικογένεια ήταν αγενείς και δεν ήθελαν να τους φιλοξενήσουν σε κάποιο από τα δωμάτια του αρχοντικού τους και
τους εβαλαν στο υπόγειο του σπιτιού.
Πάνω στο κρύο πάτωμα ο γηραιότερος άγγελος είδε μια
τρύπα στον τοίχο και την επισκεύασε, καλύπτοντάς την. Όταν ο νεαρότερος άγγελος τον ρώτησε γιατί το έκανε αυτό, ο
άλλος του απάντησε ότι «Τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι
όπως δείχνουν». Την επόμενη νύχτα, οι δύο άγγελοι θέλησαν να ξεκουραστούν στο σπίτι μιας πολύ φτωχής, αλλά
φιλόξενης οικογένειας αγροτών. Αφού μοιράστηκαν με την
οικογένεια το φτωχικό φαγητό τους, το ζευγάρι των αγροτών
τους παραχώρησε το κρεβάτι τους για να ξαπλώσουν και να
ξεκουραστούν. Μόλις βγήκε ο ήλιος το άλλο πρωί, οι άγγελοι
είδαν τον αγρότη και τη γυναίκα του να κλαίνε γιατί η μοναδική τους αγελάδα είχε ψοφήσει κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ο νεαρός άγγελος θύμωσε πολύ και ρώτησε το γηραιότερο
γιατί να συμβαίνει αυτή η αδικία στους καλούς και φτωχούς
αυτούς ανθρώπους. «Η πρώτη οικογένεια είχε τα πάντα και
τη βοήθησες», τον κατηγόρησε. «Η δεύτερη οικογένεια είχε
τόσα λίγα και ήταν τόσο πρόθυμη να τα μοιραστεί και εσύ
άφησες την αγελάδα τους να ψοφήσει». «Τα πράγματα δεν
είναι πάντα έτσι όπως δείχνουν», του απάντησε ο γηραιότερος άγγελος.
«Όταν μείναμε στο υπόγειο του πλούσιου αρχοντικού, παρατήρησα ότι υπήρχε χρυσάφι μέσα σ΄εκείνη την τρύπα που
είχε ανοίξει στον τοίχο. Επειδή όμως, ο ιδιοκτήτης ήταν τόσο
φιλάργυρος, άπληστος και δεν ήθελε να μοιραστεί την καλοτυχία του με άλλους, εγώ σφράγισα τον τοίχο για να μη μπορεί να ανακαλύψει το χρυσάφι. Τη χτεσινή νύχτα που κοιμηθήκαμε στο κρεβάτι των φτωχών αγροτών, ήρθε ο άγγελος
του θανάτου για να πάρει τη γυναίκα. Εγώ του έδωσα την
αγελάδα για αντάλλαγμα. Τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι
όπως δείχνουν».
Η προειδοποίηση του νεκρού. Σε ένα μικρό χωριό της
Δράμας πριν αρκετά χρόνια πέθανε ένας ηλικιωμένος άνδρας. Ο μεγαλύτερος γιος του ήταν μετανάστης στην Γερμανία. Τον ειδοποίησαν τα αδέλφια του για το συμβάν και τους
είπε ότι θα έρθει στην κηδεία και να τον περιμένουν. Την
επόμενη μέρα (που θα γινόταν η κηδεία), οι συγγενείς του
τον περίμεναν μέχρι αργά το απόγευμα, ελπίζοντας ότι θα
καταφέρει να έρθει εγκαίρως, όταν όμως άρχισε να βασιλεύει
ο ήλιος, αποφάσισαν ότι δεν ήταν δυνατό να περιμένουν
άλλο, αφού ως γνωστόν σύμφωνα με το τυπικό της εκκλησίας μας οι ταφές των νεκρών πρέπει να γίνονται πριν την δύση του ηλίου κι έτσι λοιπόν ξεκίνησαν για το νεκροταφείο.
Την στιγμή ακριβώς που το φέρετρο έβγαινε από το σπίτι
του θανόντα κατέφθασε επιτέλους και ο μεγαλύτερος γιος.
Έγινε η νεκρώσιμη ακολουθία στην εκκλησία του χωριού και
κατόπιν η νεκρική πομπή πήγε στο νεκροταφείο. Πριν κλείσουν το φέρετρο του νεκρού, ο μεγαλύτερος γιος του τοποθέτησε δύο νομίσματα στα μάτια του (τα “ναύλα” για τον
“Χάροντα”) και αφού τον ασπάσΤηκε για τελευταία φορά, του
σκέπασε το πρόσωπο με ένα μαντίλι, όπως συνηθίζεται σε
πολλά χωριά της Μακεδονίας. Όπως όμως είχε σκύψει πάνω από το φέρετρο του νεκρού, γλίστρησε το πορτοφόλι του
από το σακάκι κι έπεσε μέσα στο φέρετρο, χωρίς να το αντιληφθεί κανείς από τους παρευρισκομένους. Την άλλη μέρα
όταν ο γιος ανακάλυψε την απώλεια, άρχισε να ψάχνει παντού, χωρίς αποτέλεσμα. Στενοχωρήθηκε ιδιαίτερα, αφενός
μεν γιατί είχε αρκετά χρήματα μέσα στο πορτοφόλι του, αφετέρου γιατί μέσα ήταν και το διαβατήριο του και δεν μπορούσε να επιστρέψει στην Γερμανία μέχρι να εκδοθεί καινούργιο.
Ξεκίνησε λοιπόν την διαδικασία για την έκδοση νέου διαβατηρίου και μέχρι να συμβεί αυτό, θα παρέμενε αναγκαστικά
στο χωριό του. Το επόμενο βράδυ όμως, είδε στο όνειρο του
τον πατέρα του ο οποίος τον ενημέρωσε για το τι είχε συμβεί
και τον συμβούλεψε να προβεί στην εκταφή του προκειμένου να πάρει το πορτοφόλι του, τον προειδοποίησε όμως να
μην σηκώσει το μαντίλι που σκέπαζε το πρόσωπο του. Ο
γιος αρχικά δεν έδωσε σημασία σε αυτό το όνειρο και το απέδωσε στην συγκινησιακή φόρτιση της προηγούμενης μέρας, επειδή όμως το συγκεκριμένο όνειρο επαναλήφθηκε και
Ο παπάς της Αγίας Σοφίας. Την ώρα που μπήκαν οι
Τούρκοι στην Αγια-Σοφιά δεν είχε τελειώσει ακόμα η λειτουργία. Ο παπάς που έκανε τη λειτουργία πήρε αμέσως το
Άγιο Δισκοπότηρο, ανέβηκε στα κατηχούμενα, εμπήκε σε
μια θύρα και η θύρα έκλεισε αμέσως.
Είναι θέλημα Θεού ν’ ανοίξει μόνη της η θύρα, όταν έλθει η
ώρα, και θα βγει από κει ο παπάς, να τελειώσει τη λειτουργία
στην Αγια-Σοφιά, όταν θα πάρουμε πίσω την Πόλη.
Σεξ πανω στις γραμμές του τραίνου. Ένα ζευγάρι στη
Νότιο Αφρική αποφάσισε να δοκιμάσει κάτι πολύ extreme:
να κάνει σεξ πάνω στις ράγες του τρένου.
Μόνο που οι ενδείξεις αγάπης κατέληξαν σε… δράμα. Παρόλο που ο οδηγός του τρένου κόρνανε και τους φώναζε, το
ζευγάρι δεν κατάλαβε ότι ένα τρένο ερχόταν καταπάνω τους,
με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι δύο!
14
Ακολούθως ο Στέλιος Κακογιάννης θέλοντας να διαπρέψει
στον κλάδο της επιστήμης του, χάθηκε από το προσκήνιο
της μουσικής σκηνής, οπότε ύστερα από ανάπαυλα μιας
δεκαετίας, ξαφνικά μας ήρθε η συνέχεια με ένα ευχάριστο
ξάφνιασμα.
Στις 22 Ιανουαρίου πραγματοποίησε μια συναυλία στο
Μαρκίδειο Θέατρο της Πάφου συνοδευόμενος από οκταμελή ορχήστρα και με την συμμετοχή των τραγουδιστών
Θεοφανώς Χαραλαμπίδου, Κυριάκου Δρουσιώτη και
Βαρβάρας Κωνσταντίνου, όπου εκτέλεσαν τραγούδια των
Θεοδωράκη, Μαρκόπουλου, Μικρούτσικου, Σπανού, και
Χατζιδάκι.
Ήταν μια επιτυχεμένη παράσταση με πλήρες μουσικό
αποτέλεσμα υπό της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Μαέστρου και καθηγητή της μουσικής Σωτήρη Καραγιώργη, ο
οποίος στις Μουσικές συνθέσεις του ασχολείται κυρίως με
τραγούδια που έχουν κύρια αναφορά την Κύπρο και την
ιστορία της. Αυτό τον καιρό έχει στα δισκογραφικά σκαριά
νέο δίσκο με αναφορά την ζωή του Εθνομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κυπριανού, με κύριους εκτελεστές τραγουδιστές τους Στέλιο Κακογιάννη και ο Αλκίνοο Ιωαννίδη.
Η συναυλία του Στέλιου Κακογιάννη στο Μαρκίδειο θέατρο ήταν υπό την αιγίδα του Δημάρχου Πάφου Σάββα
Βέργα, ενώ με την παρουσία του την τίμησε και ο δήμαρχος Γεροσκήπου Μάκης Παυλίδης. Η παράσταση στέφτηκε με πλήρη επιτυχία σε ένα θέατρο κατάμεστο από
κόσμο που όλοι απόλαυσαν και καταχειροκρότησαν τους
συντελεστές της εξαίρετης μουσικής παράστασης. Την
ορχήστρα αποτελούσαν οι καταξιωμένοι μουσικοί Νικόλας
Μαυρέσης, Δημήτρης Παπαδόπουλος, Γιώργος Ευτυχίου,
Ανδρέας Κωνσταντίνου, Θεόδωρος Κρσίδης, Λάμπρος
Ιωάννου και Ρόδος Ιωάννου.
Ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ
Στις 22 Ιανουαρίου στις 7.30 ο Σωτήρης Καραγιώργης
μαζί με τον Ροταριανό Όμιλο Πάφου έδωσαν μια μοναδική
συναυλία στο Μαρκίδειο θέατρο με τον Στέλιο Κακογιάννη
τον γιατρό τραγουδιστή από της οποίας τα έσοδα δόθηκαν για ενίσχυση στο Ίδρυμα Κιβωτός.
Ο Στέλιος Κακογιάννης ξεκίνησε την ενασχόληση του με
τη μουσική από την εποχή της εφηβείας του στα μέσα της
δεκαετίας του '70, μαθαίνοντας να παίζει κιθάρα και να
τραγουδά.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ενώ σπούδαζε Ιατρική
στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, τον
βρίσκουμε να παίζει με τη κιθάρα του και να τραγουδά σε
διάφορα μουσικά στέκια της Θεσσαλονίκης.
Με την επιστροφή του στην Κύπρο παράλληλα με την
απασχόληση του στην Ιατρική, τον βρίσκουμε στη
«Μπουάτ Ορφέας» στη Χλώρακα να ενασχολείται και με
τη μουσική, όπου μαζί με τον Σωτήρη Καραγιώργη, τον
Ανδρέα Αρτέμη και τον Γιώργο Ελευθερίου, δίνουν μια νέα
ώθηση στο έντεχνο και λαϊκό τραγούδι. Με τις απόλυτες
εκτελέσεις των τραγουδιών τους, με τη συνοδεία μόνο
κιθάρας και πιάνου, κατάφεραν να μορφώσουν με τη
ποιοτική μουσική σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό της
Πάφου, ένα κοινό που εκείνες τις εποχές πολύ απείχε από
τα μουσικά ποιοτικά δρώμενα. Ήταν μια ολόκληρη δεκαετία του 1990 που με το πέρασμα τους από την «μπουάτ
Ορφέας» σημαδεύτηκε μουσικά ολόκληρη η Κύπρος, και
έφτασε η φήμη τους σε ολόκληρο τον Ελληνισμό στην
υφήλιο. Ήταν δημιουργοί που άφησαν τη σφραγίδα τους
παρακαταθήκη και σφραγίδα για μέτρο σύγκρισης στις
επόμενες γενιές.
ΕΝΤΕΧΝΕΣ
ΜΟΥΣΙΚΕΣ
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Ο Γιώργος Ελευθερίου μαζί με
τον Χρήστο Χαλικιώπουλο ξεκίνησαν ένα ταξίδι 10
παραστάσεων σε
δρόμους που
χάραξαν παλιοί
Έλληνες Μουσικοί δημιουργοί
από το 1950 μέχρι σήμερα. Με
την ανεπανάληπτη Αθηνά Χαραλαμπίδου
πρώτη στο
σχήμα και
συνοδοιπόρους τους Σωκράτη Τερπίζη, Ρούλλα Μαλλή
και Αλέκο Κιούρλαπο, έδωσαν παραστάσεις που πραγματικά συγκλόνισαν όσους θαμώνες κάθε παρασκευή γέμιζαν ασφυκτικά το χώρο της La Boite 67. Από τις 10 συνολικά εμφανίσεις κάτω από τον γενικό τίτλο 'SIGNALO', την
η
η
περασμένη Παρασκευή δόθηκε η 9 . Η 10 και τελευταία
παράσταση του κύκλου, δίδεται αυτή τη βδομάδα, αλλά
ύστερα από τη μεγάλη επιτυχία που παρατηρήθηκε, πληροφορίες μας λένε ότι ο ίδιος κύκλος θα επαναληφθεί εν
καιρώ.
15
ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΤΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΧΑΡΑΛ.
ΠΕΝΤΑΡΑ, «ΠΙΣΩ
ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ»
Τον Ιανουάριο του 2012
κυκλοφόρησε το βιβλίο
του Νικόλαου Χαραλ.
Πενταρά «ΠΙΣΩ ΑΠΟ
ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ». Πρόκειται για ένα
περιγραφικό βιβλίο που
εξιστορεί τις μαρτυρίες
της μητέρας του
Αναστασίας, η οποία
μικρή την εποχή εκείνη
έζησε από κοντά τα
πρώτα κυρίως γεγονότα
της έναρξης του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Είναι μια αμερόληπτη εξιστόρηση όσων γεγονότων είδε και
έζησε η ίδια, που ο τρόπος διήγησης της αποτειπομένος
στο χαρτί από τον υιόν της Νικόλαο Χαραλ. Πενταρά,
αποτελεί ένα κείμενο ύφους, ήθους, λόγου και περιεχομένου γραμμένο με την απλή γλώσσα που μιλάει η ίδια, γεμάτη σοφία, απλότητα και εκφραστική αμεσότητα.
Ο συγγραφέας δεν αποτυπώνει λόγο δικό του, παρά μόνο
στον πρόλογο του βιβλίου αναφέρει με σαφήνεια ότι, «Τα
όσα γράφονται στο βιβλίο αυτό δεν είναι παρά η εκ μέρους μου καταγραφή μαγνητοφωνημένων, κατά το πλείστον μέρος, ή αποτυπωμένων στη μνήμη μου αφηγήσεων
και περιγραφών της μητέρας μου Αναστασίας Αζίνα – Πε
νταρά. Πέραν της καταγραφής αυτής και της διατύπωσης
των ερωτήσεων, η δική μου παρέμβαση συνίσταται στη
γλωσσική και εκφραστική εξομάλυνση του απομαγνητοφωνημένου κειμένου, το οποίον παρατίθεται στη
μορφή των ερωταπαντήσεων»
τη ματιά της" και πίσω από τα γεγονότα και αναφέρεται σε
πράγματα και καταστάσεις που δεν είναι και τόσο γνωστά
ή είναι παντελώς άγνωστα. Με λόγον απλό και ύφος ανεπιτήδευτο σκιαγραφεί και φωτίζει χαρακτήρες προσώπων
της ταραγμένης εκείνης εποχής, εξηγώντας έτσι ενέργειες
και συμπεριφορές.
Μέσα από τα λεγόμενα της Αναστασίας Αζίνα-Πενταρά
αναδεικνύονται, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης του
βιβλίου, όλες εκείνες οι αξίες, οι ιδέες και τα ιδανικά, που
χαρακτήριζαν την εποχή εκείνη και απετέλεσαν πηγή έμπνευσης των αγωνιστών και το στερεό υπόβαθρο, πάνω
στο οποίο στηρίχτηκε ο επικός αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α.
Τα όσα γράφονται στο βιβλίο αυτό δεν είναι παρά η εκ μέρους μου καταγραφή μαγνητοφωνημένων, κατά το πλείστον μέρος, ή αποτυπωμένων στη μνήμη μου αφηγήσεων
και περιγραφών της μητέρας μου Αναστασίας Αζίνα - Πεντάρα. Πέραν της καταγραφής αυτής και της διατύπωσης
των ερωτήσεων, η δική μου παρέμβαση συνίσταται στη
γλωσσική και εκφραστική εξομάλυνση του απομαγνητοφωνημένου κειμένου, το οποίον παρατίθεται στη
μορφή των ερωταπαντήσεων.
Πιστεύω ακράδαντα πως τα όσα γράφονται στο πόνημα
αυτό θα συμβάλουν, ώστε να φωτιστεί ακόμα περισσότερο μια λαμπρή και ένδοξη σελίδα του αγώνα της ΕΟΚΑ
και της πρόσφατης Κυπριακής Ιστορίας.
Νικόλαος Χαραλ. Πενταράς Φιλόλογος
ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ
Τα όσα μου είπες όλον αυτόν τον καιρό μπορεί, κάποτε,
να τα γράψω σε βιβλίο, για να μείνουν. Πώς θα ήθελες να
τελειώνει το βιβλίο αυτό;
Σου είπα, γιε μου, πως δεν ξέρω πολλά γράμματα, γι' αυτό μη μου κάμνεις δύσκολες ερωτήσεις. Όλον αυτόν τον
καιρό που κουβεντιάζουμε εγώ σου είπα όσα ήξερα, όσα
έζησα και όσα θυμούμαι από την εποχή εκείνη. Τώρα, αν
νομίζεις πως όλα αυτά πρέπει να τα γράψεις σε βιβλίο,
για να μείνουν, όπως λες, εσύ είσαι μορφωμένος άνθρωπος και ξέρεις τι πρέπει να κάμεις.
Με ρωτάς πώς θέλω να τελειώνει το βιβλίο που θα γράψεις, θέλω να τελειώνει με τις σκέψεις που κάμνω τις νύχτες που πέφτω να κοιμηθώ ή όταν κάθομαι μόνη μου
κάτω που τούτη τη συκαμιά (= μουριά) κι αφήνω τη σκέψη
μου να πηγαίνει πίσω σ' εκείνα τα χρόνια.
Σκέφτομαι, τότε, πόσο δύσκολα, πόσο βασανισμένα, αλλά
και πόσον ωραία ήταν εκείνα τα χρόνια, τα χρόνια του
Αγώνα. Τότε που, χωρίς να λογαριάζουμε τους κινδύνους,
παλεύαμε για την Ελευθερία και την Ένωση.
Σκέφτομαι τους αγωνιστές και τους ήρωες μας, τους ήρωες της Ε.Ο.Κ.Α., όλους εκείνους τους νέους, που θυσίασαν τη ζωή τους πάνω στον ανθό της νιότης τους, για την
Ελευθερία και την Ένωση.
Σκέφτομαι και τους χωριανούς μας αγωνιστές, κι αυτούς
που "έφυγαν" κι αυτούς που ζουν ακόμα, όλοι τους φτωχοί αγρότες και μεροκαματιάρηδες, που τα αψήφησαν όλα
και πρώτοι μπήκαν στον Αγώνα χωρίς δεύτερη σκέψη, για
την Ελευθερία και την Ένωση.
Σκέφτομαι και τα τωρινά κακά που μας βρήκαν κι αναρωτιέμαι τι έφταιξε και φτάσαμε σ' αυτά τα χάλια.
Μα πάνω απ' όλα σκέφτομαι και μαραζώνω, που ο Αγώνας εκείνος δεν έφερε το αποτέλεσμα που ποθούσαμε.
Γιατί - θα σου το πω για άλλη μια φορά - ο αγώνας της
Ε.Ο.Κ.Α., ο υπέροχος εκείνος Αγώνας, δεν έγινε μόνο για
την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, αλλά και για την Ένωση, Νίκο μου, για
την ΕΝΩΣΗ!
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ:
Η μητέρα μου Αναστασία Αζίνα - Πενταρά, 85 χρόνων
σήμερα, είναι κόρη του Νικόλα και της Παναγιωτούς Αζίνα. Ο πατέρας της Νικόλας Αζίνας ήταν ένας από τους
πρωταγωνιστές της προεπαναστατικής περιόδου του αγώνα της ΕΟΚΑ. θείος του Ανδρέα Αζίνα, ενός από τους
πρωτεργάτες του αγώνα της ΕΟΚΑ, διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο κατά την προετοιμασία του Αγώνα το 1954 και
αρχές του 1955.
Το σπίτι του Νικόλα Αζίνα, στη Χλώρακα, υπήρξε το πρώτο κρησφύγετο του Διγενή και το πρώτο "οπλοστάσιο" της
ΕΟΚΑ. Στο σπίτι του οδηγήθηκε και παρέμεινε για ένα
διάστημα ο Διγενής μετά τη μυστική άφιξη του στις ακτές
της Χλώρακας τον Νοέμβριο του 1954 και στο σπίτι του
μεταφέρθηκαν τα πρώτα όπλα του Αγώνα, που έφτασαν
κρυφά από την Ελλάδα.
Η Αναστασία Αζίνα - Πενταρα, δίπλα στον πατέρα της
Νικόλα Αζίνα, έζησε από κοντά όλα τα γεγονότα της περιόδου εκείνης και βίωσε καταστάσεις πρωτόγνωρες, που
σφράγισαν την μετέπειτα ζωή της. Στην ηλικία των 85
χρόνων θυμάται με θαυμαστήν ευκρίνεια πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις και εκθέτει με σαφήνεια και ακρίβεια
προσωπικά της βιώματα και μνήμες από την εποχή εκείνη.
Χρόνια τώρα κουβεντιάζοντας μαζί της διεπίστωσα ότι δεν
αρκείται στην περιγραφή ή έκθεση των γεγονότων εκείνων, τα οποία ούτως ή άλλως είναι γνωστά, αλλά "ρίχνει
16
Εκείνη την εποχή το χωριό ήταν μικτό με Έλληνες και Τούρκους. Στην κάτω μεριά της εκκλησίας προς την πλευρά του
Κτημάτου, ήταν η γειτονιά με τους αλλόθρησκους. Την ώρα της
περιφοράς της εικόνας της Παναγίας από εκείνη τη μεριά, ένας
Τούρκος μειδιώντας ειρωνικά, είπε σιγανά σε έναν άλλο Τούρκο,
-Κοίταξε τους χριστιανούς, κρατούν ένα κομμάτι ξύλο και το
γυρίζουν σαν τους πελλούς πως έν να γινεί θαύμα.
Και το θαύμα συνέβηκε στη στιγμή. Από το εικόνισμα ένα μικρό
κομμάτι ξύλο αποκόπηκε, και με δύναμη εκσφενδονίστηκε στο
μάτι του Τούρκου που βλασφήμησε και του τον τύφλωσε. Έμεινε για πάντα τυφλός, γιατί κανείς δεν του εξήγησε να ζητήσει
συγχώρεση και ίσως η Παναγία να του ξανάδινε το φως.
Ύστερα από το περιστατικό, αλλά και στα χρόνια που πέρασαν, όσοι δοκίμασαν να κολλήσουν το αποκομμένο κομμάτι
στην εικόνα, δεν μπόρεσαν. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας ίσως το απέβαλλε γιατί ήρθε σε επαφή με αυτόν που την
βλασφήμησε χωρίς ύστερα να μετανιώσει.
Η εικόνα σήμερα ευρίσκεται στο τέλος του δεξιού εικονοστασίου
της καινούργιας εκκλησιάς του αποστόλου Βαρνάβα, όπου την
επισκέπτονται πολλοί ευσεβείς για να έχουν τη χάρη της.
Παράκληση και δική μας, με τη φώτιση του Θεού να συνδράμουν οι πιστοί για τη σωτηρία του παρεκκλησιού της Παναγίας
της ΧρυσοΜεσογειώτισσας.
ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΗ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΜΕΣΟΓΕΙΩΤΙΣΣΑΣ
Ορισμένοι πιστοί Χριστιανοί ισχυρίζονται ότι πολλά από τα
θαύματα της Παναγίας είναι μια διαρκής πρόσκληση της Θεοτόκου προς τους μουσουλμάνους κυρίως, για να προσέλθουν
στο χριστιανισμό. Απόδειξη για τον ισχυρισμό τους αναφέρουν
ότι σε περιοχές όπου συνυπάρχουν και οι δύο θρησκείες, οι
μουσουλμάνοι γίνονται αποδέκτες θαυματουργικών παρεμβάσεων της Παναγίας.
ΣΤΗ ΧΛΩΡΑΚΑ ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ ΧΩΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΕΤΙΝΗ ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ
Τα παλαιότερα χρόνια το κόψιμο της μούττης της Σαρακοστής στη Χλώρακα γινόταν στην περιοχή "Αλικής" και
"Δήμμα". Σήμερα όλες οι παράλιες ακτές είναι αποκομμένες και κτισμένες με μπετόν από τους ξενοδόχους που
έκτισαν ξενοδοχεία και τους εκατομμυριούχους που έκτισαν παραθεριστικές οικίες περιφράσσοντας και αποκόβονταςή περιορίζοντας όλες τις προσβάσεις στη θάλασσα. Αποτέλεσμα του άκρατου τσιμεντόματος είναι σήμερα η αναζήτηση χώρου για τη φετινή Καθαρά Δευτέρα.
Μια τοπική παράδοση αναφέρει ότι σε κάποιο βάτο κελαηδούσε καθημερινά μια πέρδικα που ενοχλούσε τους Τούρκους της
περιοχής, που αποφάσισαν να την σκοτώσουν. Επειδή όμως
δεν τα κατάφεραν, έκαψαν τη βάτο και μέσα στη στάχτη της
βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας της Χρυσελεούσας. Εκεί κτίστηκε από τους Χριστιανούς μικρό πλίνθινο προσκυνητάρι όπου
τοποθετήθηκε. Μια μέρα πέρασε από το σημείο εκείνο ένας
Τούρκος κρατώντας δυο γομάρια λάδι. Όταν είδε το προσκυνητάρι της Παναγίας είπε κοροϊδευτικά,
-Παναγία φανερωμένη με τους πλίθους είσαι χτισμένη;
Εκείνη τη στιγμή έχασε το φως του. Μια χριστιανή που ήταν
μάρτυρας του γεγονότος, είπε στον Τούρκο να ζητήσει συγχώρεση και να δώσει το λάδι προσφορά στην Παναγία για να ξαναδεί το φως σου. Πράγματι, μόλις ο Τούρκος ζήτησε συγχώρεση ξαναβρήκε το φως του.
20ος Διαγωνισμός Σύνθεσης Κυπριακού Τραγουδιού
2011, Συμμετεχουν δύο συνθέτες από τη Χλώρακα
Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου, στο Θεατράκι του ΡΙΚ «Ανδρέας Χριστοφίδης», στην παρουσία
των συνθετών ή εκπροσώπων τους, η κλήρωση για τη
σειρά εμφάνισης των δέκα (10) τραγουδιών που θα διαγωνιστούν στη δεύτερη και τελική φάση του 20ου Διαγωνισμού Σύνθεσης Κυπριακού Τραγουδιού, που προκήρυξε το Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ.
Mεταξύ των 10 τραγουδιών που επιλέχθησαν είναι και 2
από την Πάφο, αυτό του Νικόλα Κυριακού - Συνθέτης- και
Στιχουργού Αντρέα Κυριακού με το "Γιαλέ - Γιαλέ" καθώς
και αυτό του Νικόλα Μαυρέση- Συνθέτης - και Στιχουργού
Χαμπή Αχνιώτη με το "Κύπρος Θαλασσοφίλητη"
Η τελική φάση του διαγωνισμού θα διεξαχθεί το Σάββατο
10 Μαρτίου 2012, στις 9.30 το βράδυ και θα μεταδίδεται
απευθείας από το ΡΙΚENA με ταυτόχρονη μετάδοση στη
δορυφορική εκπομπή του ΡΙΚ και το Τρίτο Ραδιοφωνικό
Πρόγραμμα.
Επίσης θα μεταδίδεται από την ιστοσελίδα του ΡΙΚ.
Ένα άλλο περιστατικό που είναι ιστορικό γεγονός και υπάρχουν
μαρτυρίες ότι έχει συμβεί, συνέβηκε στο χωριό της Μεσόγης της
Πάφου και έχει σχέση με την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας
της ΧρυσοΜεσογειώτισσας. Η εκκλησία της
ΧρυσοΜεσογειώτισσας που μέσα ήταν τοποθετημένη αρχικά η
εικόνα, σήμερα κινδυνεύει από την πολυκαιρία και την κακοκαιρία να χαλαστεί και χρειάζεται επειγόντως επιδιόρθωση και
αναστύλωση, αυτή είναι η έκκληση κάθε Κυριακή στη θεία λειτουργία τους ιερέως της κοινότητας παπά Στυλιανού για να
εξευρεθούν δωρητές για το σκοπό τούτο.
Η Κύπρος έχει περάσει πολλές ανομβρίες κατά καιρούς και
πάντα όποτε συμβαίνει αυτό, σχεδόν κάθε χρόνο, οι άνθρωποι
εναποθέτουν την πίστη τους στο Θεό για να τους βοηθήσει.
Ένα παλαιόν καιρόν, στο χωριό της Μεσόγης, ο παπάς κάλεσε
τους χωριανούς να κάμουν παράκληση στην Παναγία την
ΧρυσοΜεσογειώτισσα και να την γυρίσουν λυτή σε όλο το χωριό, ίσως και οι παρακλήσεις τους να εισακουστούν και στείλει ο
Θεός βροχές.
Εντυπωσιακή είναι η αύξηση του πληθυσμού που
σημειώθηκε με βάση την απογραφή του 2011, στη
Χλώρακα.
Ο πληθυσμός της Χλώρακας αυξήθηκε κατά 67%. Από
τους 3.201 κατοίκους το 2001, πλήθηναν στους 5.340 το
2011)
17
μπορεί να φτάσει οπτικά μέχρι ένα δισεκατομμύριο γαλαξίες από τους ένα εκατομμύριο που μέχρι σήμερα μπορούσαμε. Πιστεύεται ότι το νέο επίτευγμα θα έχει σαν έδρα του την νότια Αφρική ή την Αυστραλία και στη χρηματοδότηση του καθώς και τη λειτουργία του, θα συνεισφέρουν πολλές χώρες. Όπως γίνεται αντιληπτό, οι προοπτικές για ανακάλυψη νέων κόσμων και την απάντηση σε
ερωτήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα σχετικά
με τη προέλευση του σύμπαντος, ανοίγονται διάπλατες.
Ακόμα το τηλεσκόπιο αυτό θα μπορεί να ανιχνεύσει ραδιοσήματα άλλων έξυπνων όντων σε απόσταση μέχρι 50
ετών φωτός, δίνοντας με αυτό τον τρόπο δυνατότητα στον
άνθρωπο να μάθει για τυχόν ύπαρξη τέτοιων όντων κάπου στους Γαλαξίες.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Κριτική βιβλίου από τον Μάριου Νεοκλέους
ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ «ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ»
Βιωματικές αναμνήσεις της ΑΝΑΣΤΑΣ1ΑΣ ΑΖΙΝΑΠΕΝΤΑΡΑ. Από την προεπαναστατική περίοδο του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Η εκδοση «ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ»
είναι πραγματικά ένα αξιόλογο βιβλίο που αξίζει να το
διαβάσει κανείς.
Μέσα από τις βιωματικές αναμνήσεις της πρωταγωνίστριας των γεγονότων, κ. Αναστασίας Αζίνα -Πεντάρα, αναδύονται έννοιες όπως είναι ο ηρωισμός, η αυτοθυσία, το
θάρρος, η αγάπη, η φιλοξενία, ο αλτρουισμός.
Τα ιστορικά αυτά έργα που έχουν βιογραφικά και αυτοβιογραφικά στοιχεία είναι πάντα διαχρονικά, διότι μιλάνε
πάντα στην ψυχή του ανθρώπου.
Κάτι που μου άρεσε πάρα πολύ είναι ότι ο συγγραφέας
συχνά μας μεταφέρει αναλύσεις χαρακτήρων, νοοτροπίες,
έθιμα, συνήθειες και κάποια λαϊκά έθιμα και ηθοπλαστικά
στοιχεία κατά την παράθεση του διαλόγου της αφήγησης.
Μάλιστα το κάνει με έναν τρόπο αυθεντικό, που σου δίνει
να καταλάβεις ότι τα έχει βιώσει και ο ίδιος προσωπικά,
(και τα έχει βιώσει αν και κατά την ιστορική εκείνη περίοδο
ήταν μικρός σε ηλικία) κάτι που ζωντανεύει ακόμα περισσότερο την ιστορία στο μυαλό σου ενώ διαβάζεις το βιβλίο.
Η εμφάνιση και η ποιότητα της έκδοσης αυτής είναι άριστη
και το βιβλίο είναι ευκολοδιάβαστο και ενδιαφέρον. Η
γλώσσα είναι λιτή, με επεξήγηση λέξεων εκεί που χρειάζεται, αρκετά καλή και εύκολη.
Η παράθεση των γεγονότων είναι τέτοια που διαβάζεται
το βιβλίο μέσα σε ένα απόγευμα.
Η αφήγηση ρέει ευχάριστα. Το μέγεθος του βιβλίου είναι
σε κανονικές διαστάσεις, αποτελείται από λίγες σελίδες
(94) και η εκτύπωση του έγινε σε χαρτί σαμουά. Είναι αραιογραμμένο με μέγεθος γραμματοσειράς που ξεκουράζει το μάτι και οι μαυρόασπρες φωτογραφίες του σε μεταφέρουν και σε εμβαπτίζουν νοερά στο δύσκολο κλίμα εκείνης της περιόδου.
Οι αναγνώστες που έζησαν τα πιο πάνω γεγονότα της
εποχής εκείνης, με το διάβασμα του βιβλίου αυτού, θα
αναμοχλεύσουν τη μνήμη τους και θα νοιώσουν ξανά άνθρωποι συγκρίνοντας την πεζότητα και τη χλιαρότητα της
τωρινής εποχής με την πολυπλοκότητα εκείνης της εποχής όπου κυριαρχούσε η σύμπνοια, η συμπόρευση, η
υπομονή, η αγάπη και όλες οι πανανθρώπινες αξίες.
Οι νεότεροι αναγνώστες, θα αντιληφθούν και θα θαυμάσουν το μεγαλείο που έκρυβε η δύσκολη εκείνη εποχή
στην οποία έζησαν και έδρασαν με τόση πατριωτική έξαρση, σύνεση και ωριμότητα, οι παππούδες και οι γιαγιάδες τους.
ΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΧΑΡΑΛ. ΤΑΠΑΚΟΥΔΗ
Η αρχή του σύμπαντος και η χρήση των τηλεσκοπίων
για την διερεύνηση του:
Τηλεσκόπια θα μπορούν στο μέλλον να ανιχνεύουν
ραδιοσήματα άλλων έξυπνων όντων σε απόσταση
μέχρι 50 ετών φωτός.
Αφότου ο άνθρωπος άρχισε να σκέφτεται, προσπάθησε
να μάθει για την προέλευση του κόσμου (του σύμπαντος).
Για αιώνες εγένοντο παρατηρήσεις δια γυμνού οφθαλμού
ή τηλεσκοπίων και εξεφράζοντο θεωρίες. Η ανάπτυξη των
επιστημών, η εισαγωγή νέας τεχνολογίας και η έναρξη της
διερεύνησης του διαστήματος δια της αποστολής διαστημοπλοίων επανδρωμένων ή μη, και η πρόοδος στο τομέα
της κατασκεής μεγάλων τηλεσκοπίων είχε σαν αποτέλεσμα τη ραγδαία ανάπτυξη της αστρονομίας. Ο μεγάλος
Νομπελίστας Αϊνστάιν δια της θεωρίας του της σχετικότητας, έδωσε μια λογική εξήγηση για το τι γίνεται στο διάστημα.
Δυο μεγάλα τηλεσκόπια, το Hubble Space Telescope και
το Very large telescope το οποίον είναι εγκατεστημένο
στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και είναι Ευρωπαϊκής
χρηματοδότησης, έχουν καταφέρει να μεταφέρουν τόσο
κοντά στο big Bang (μεγάλη έκρηξη) που μπορούμε να
δούμε τι τεκταινόταν 400 χιλιάδες χρόνια μετά την μεγάλη
έκρηξη που ήταν και η αρχή της δημιουργίας του σύμπαντος. Είναι καλό να γνωρίζουμε ότι το big Bang έλαβε χώραν πριν 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια, και ήταν η αρχή της
δημιουργίας του σύμπαντος. Ο λόγος που τα δυο αυτά
μεγάλα τηλεσκόπια δεν μπορούν να προχωρήσουν πέραν
των 4000 χιλιάδων ετών και να φτάσουν στο μηδέν, είναι
ότι στο κέντρο το σύμπαν είναι πολύ πυκνό, και οπτικώςς
δεν μπορεί ο άνθρωπος να διεισδύσει.
Σήμερα βρίσκεται στο στάδιο των προσφορών ένα νέο
διεθνές έργο το Square Kilometer Array (SKA) radio telescope. Διευθυντής του έργου είναι ο επιστήμονας Bernie
Fanaroff, που φιλοδοξεί να προσφέρει ακόμη ένα επίτευγμα που θα προωθήσει τις γνώσεις μας σχετικά με το
σύμπαν, καθ ότι το νέο τιτάνιο τηλεσκόπιο που υπολογίζεται να τελειώσει το 2020 θα είναι 50 έως 100 φορές πιο
ευαίσθητο από τα μέχρι τώρα κατασκευασθέντα, και θα
18
Γενάρης
Στην αρχαία εποχή Ο Γενάρης ονομαζόταν Γαμηλίων, και
τον μήνα αυτό οι έκαναν τους πιο πολλούς γάμους, απ' όπου πήρε και το όνομά του. Σήμερα ο λαός τον Ιανουάριο
τον λέει με πολλά ονόματα, που τα περισσότερα αναφέρονται στις ιδιότητές του. Ο Γενάρης λέγεται Γεννολοητής γιατί
τότε γεννοβολούν τα κοπάδια, Γατομήνας επειδή σ' αυτόν
ζευγαρώνουν οι γάτες, Κρυαρίτης για το τσουχτερό του κρύο, Μεσοχείμωνας γιατί είναι μεσαίος από τους τρεις μήνες
του χειμώνα, Κλαδευτής, γιατί το μήνα αυτό κλαδεύουν,
Πρωτάρη ή Μεγαλομήνα, επειδή είναι ο 1ος μήνας του έτους
που έχει 31 μέρες και οι νύχτες του είναι μεγάλες. Ακόμα
λέγεται Καλαντάρης από τα Κάλαντα που τραγουδούν οι
άνθρωποι την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα, καθώς και Γελαστός για τις Αλκυονίδες ημέρες του.
Το δεύτερο δεκαήμερο του Ιανουαρίου συνήθως καλοσυνεύει ο καιρός και έρχεται για μερικές μέρες καλοκαιρία και ανάπαυλα. Οι γλυκές αυτές χειμωνιάτικες ημέρες, είναι οι γνωστές σαν "Αλκυονίδες ημέρες", που σύμφωνα με πανάρχαιό
Ελληνικό μύθο, πήραν το όνομά τους από την Αλκυόνα, το
ψαροπούλι της ακτής που κλωσσά τα αυγά του αυτές τις
μέρες. Η Αλκυόνη, το σημερινό κακόσχημο ψαροπούλι με τα
όμορφα φτερά σύμφωνα με τον πανάρχαιο μύθο, ήταν κάποτε μια χαρούμενη και ευτυχισμένη γυναίκα κόρη του Θεού
των ανέμων του Αιόλου που ζούσε στ' ακρογιάλια της θάλασσας με τον άντρα της Κήυκα και αλληλοαποκαλούνταν
Ζευς και Ήρα. Για αυτή τους την ασέβεια ο Δίας ο πρώτος
των Θεών οργίστηκε τόσο πολύ και μεταμόρφωσε τον Κήυκα σε όρνιο. Ξετρελαμένη τότε η δύστυχη γυναίκα, έτρεχεν
από δω και από κει στις ερημιές στις βαλτώδεις εκβολές των
ποταμιών και μέσα στις πυκνές τους καλαμιές, για να βρει
τον αγαπημένο της Κήυκα. Οπότε οι θεοί του Ολύμπου την
λυπήθηκαν και την μεταμόρφωσαν και αυτήν σε πουλί, τη
γνωστή μας Αλκυόνη, για να ψάχνει και στις θάλασσες μήπως εκεί βρει το χαμένο της άντρα. Ωστόσο όμως η δυστυχία εξακολουθούσε να την συντροφεύει, γιατί αντίθετα από τ'
άλλα πουλιά που γεννούν και κλωσσούν τ' αυγά τους την
άνοιξη αυτή γεννάει μέσα στη βαρυχειμωνιά, οπότε μανιασμένα τα κύματα της θάλασσας τέτοιον καιρό, της άρπαζαν
αυγά και πουλιά κάνοντάς την να κλαίει σπαραχτικά.
Οι Θεοί που τόσο σκληρά είχαν τιμωρήσει την κόρη του Αιόλου, διέταξαν τότε τη θάλασσα και τους ανέμους να ησυχάσουν, να γίνει καλοκαιρία για δυο εβδομάδες, για όσες ημέρες η Αλκυόνη κλωσσά τα αυγά της.
Το ψαροπούλι όπως αποκαλείται στη γλώσσα του λαού η
Αλκυόνη, εξακολουθεί και σήμερα να είναι σύμβολο της χειμωνιάτικης ωραίας διακοπής μέσα στον Ιανουάριο και σε
πολλά μέρη την θεωρούν πουλί που φέρνει γούρι. Οι έμποροι, οι καταστηματάρχες, την κρατούν βαλσαμωμένη στα
μαγαζιά τους για ν' αυξήσουν τα πλούτη τους, οι πρώτοι και
τους πελάτες τους οι δεύτεροι. Οι φυλάργυροι την διατηρούν
για να τους φέρει πολλά πλούτη και οι χωριανοί για να μη
πέφτει αστροπελέκι στο σπίτι τους.
Ωστόσο, όμως οι Αλκυονίδες ημέρες δεν έρχονται πάντα.
Υπάρχουν χρόνια που το γλυκό αυτό καλοκαιρινό διάλειμμα στην καρδιά του χειμώνα δεν παρατηρείται καθόλου. Η Αλκυόνη τότε γεννάει μέσα στη βαρυχειμωνιά και
τα κύματα αρπάζουν τα αυγά ή τα πουλιά της. Το ψαροπούλι τότε θρηνεί πάλι τον πόνο του, μα μόλις έρχεται ο
Μάρτης φεύγει από τον τόπο μας. Γιατί η Αλκυόνη είναι
πουλί αποδημητικό με το δικό του δρομολόγιο το ιδιόμορφο. Μας έρχεται τα τέλη του καλοκαιριού και μας αποχαιρετάει μόλις καλωσυνέψει ο καιρός κατά τις αρχές του
Μάρτη.
Φεβράρης
Η διοργάνωση των γιορτών της Απόκρεω (αποχή από
κρέας) τον φετινό Φεβράρη.
Το όνομα Φλεβάρης προέρχεται από τη λέξη «φλέβες», δηλαδή τα υπόγεια νερά που αναβλύζουν στη διάρκειά του
από τις πολλές βροχές. Είναι ο μήνας με τις πολλές βροχές
και με τις ανθισμένες αμυγδαλιές, είναι και ο προπομπός της
άνοιξης.
Μαζί με τον θυμωμένο Φλεβάρη έρχονται και οι οργιαστικές
τελετουργίες της Αποκριάς.
Με κύριο χαρακτηριστικό τις μεταμφιέσεις, τα καρναβάλια και
τα γλέντια, οι γιορτές αρχίζουν με το Τριώδιο, κορυφώνονται
τις Αποκριές και τερματίζονται την Καθαρή Δευτέρα, με έξοδο στην ύπαιθρο για πέταγμα του χαρταετού και φαγοπότι
με σαρακοστιανά φαγώσιμα.
Το Σάββατο όμως της εβδομάδας της Τσικνοπέμπτης, καθώς και τα δύο επόμενα Σάββατα της Τυρινής και εκείνο της
πρώτης εβδομάδας της Σαρακοστής, είναι αφιερωμένα στη
μνήμη των πεθαμένων.
Στα Ψυχοσάββατα οι ψυχές κάθονται επάνω στα δέντρα και
τα βλαστάρια του αμπελιού, γι’ αυτό δεν κόβουν ως τότε
βλαστάρια, μήπως πέσουν οι ψυχές που είναι καθισμένες
επάνω σε αυτά και κλάψουν. Αυτό το κάθισμα των ψυχών
πάνω στα δέντρα έχει ρίζες προχριστιανικές, και είναι δοξασίες πανάρχαιες και οικουμενικές, αποκαλούν μάλιστα το
θρόισμα των φύλλων ψυχοθρόισμα και μουρμούρισμα των
ψυχών. Οι συνάξεις και τα έθιμα των Αποκριών καθώς και η
γιορτή της Καθαράς Δευτέρας δίνουν την ευκαιρία να αναζωογονηθούν και να ενισχυθούν οι οικογενειακοί και οι συγγενικοί δεσμοί, να εκφραστεί ο σεβασμός των νεοτέρων
προς τους ηλικιωμένους, ιδιαίτερα των νυφάδων προς τα
πεθερικά και να σμίξουν απομακρυσμένοι συγγενείς.
Αν και η οικονομική κρίση έχει αγγίξει τα πάντα, πιστοί στις
παραδόσεις μας πρέπει να συνεχίσουμε τη διοργάνωση των
εθιμοτυπικών μας εκδηλώσεων για τις φετινές γιορτές, διότι
τηρώντας τα ήθη και έθιμα μας, διατηρούμε τη γνώση, τη
μόρφωση και τη συντήρηση του πολιτισμού μας που μόνο
με αυτόν μπορεί κάθε λαός να υπομένει, να αντέχει και να
αναγεννάτε νικητής από την γκρίζα τέφρα της καταστροφής.
Διαρρήξεις σε κέντρα αναψυχής
Τρόφιμα και ποτά αρπάζουν οι διαρρήκτες από τα κέντρα
αναψυχής της Πάφου. Το γεγονός καταγγέλλει ο τοπικός
σύνδεσμος κέντρων αναψυχής και καλεί την αστυνομία να
αυξήσει τις περιπολίες της στις τουριστικές περιοχές.
Οι διαρρήξεις και οι κλοπές έχουν προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις σε ολη την Πάφο, με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες των κέντρων αναψυχής να έχουν χάσει τον ύπνο
τους.Όπως ανέφερε ο Νεόφυτος Θρασυβούλου μέχρι
στιγμής έχουν καταγραφεί πάνω από 50 κλοπές τροφίμων
και ποτών από τα κέντρα αναψυχής, ενώ στη Χλώρακα
κλαπηκαν ποσα χρημάτων και κομπιούτερς.Συνήθως οι
κλοπές σημειώνονται κατά τις μεταμεσονύχτιες ώρες και
όταν τα εστιατόρια είναι κλειστά, κάποιοι εκμεταλλεύονται
το σκοτάδι, μπουκάρουν σε αυτά και αρπάζουν τρόφιμα
και ποτά. Ο σύνδεσμος κέντρων αναψυχής Πάφου, κρούει
τον κώδωνα, σημειώνοντας ότι, οι διαρρήκτες κλέβουν
κρέατα, τυριά, λαχανικά, ποτά και ότι άλλο φαγώσιμο
βρουν στα ψυγεία και στις αποθήκες των μαγαζιών.
Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις κλέβουν ακόμα και εξοπλισμό,
ηλεκτρικές συσκευές και έπιπλα. Οι διαρρήξεις και οι κλοπές
στα κέντρα αναψυχής παρουσιάζουν ανοδική πορεία και
αυτό λόγω της οικονομικής κρίση, που επηρεάζει κυριώτερα την επαρχία τηε Πάφου
19
20