δεκεμβριος 2013 - Βουργαρέλι Άρτας

ΚΕΜΠΑΘ
4225
ΚΩ∆ΙΚΟΣ 012709
∆ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ ∆ Ο Σ Η Τ Η Σ Α ∆ Ε Λ Φ Ο Τ Η ΤΑ Σ Τ Ω Ν Α Π Α Ν ΤΑ Χ Ο Υ Β Ο Υ Ρ ΓΑ Ρ Ε Λ Ι Ω Τ Ω Ν Α Ρ ΤΑ Σ
Χρόνος 35ος - Γραφεία: Φειδίου 18, 106 78 Αθήνα - Τηλ. - Fax: 210 38.25.652 - www.vourgarelinet.gr - Αριθµός Φύλλου 238 - Οκτώβριος, Νοέµβριος, ∆εκέµβριος 2013
ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ - ΚΥΡΙΑΚΗ
19 ΓΕΝΑΡΗ 2014, ΩΡΑ 12.30 µ.µ
Σύλλογος Βουργαρελιωτών Αττικής - 40 χρόνια
Επιχειρούµε το δεύτερο αντάµωµα των συγχωριανών µας µετά
την εκδήλωση για τα 40 χρόνια από την ίδρυση του Συλλόγου
µας, πρώτο για την αρχή του καινούριου χρόνου κατά τη συνήθεια. Ελπίζοντας σε µια συγκέντρωση καλύτερη σε αριθµό παρευρισκοµένων κάναµε µια επιλογή ζεστή από άποψη
περιβάλλοντος και ατµόσφαιρας. Οικογενειακή ταβέρνα “Καπηλειό το Απόκρυφο”, (Πέλικα 58, Ψαλίδι Αµαρουσίου, τηλ. 210
2851408) φιλική ατµόσφαιρα, µουσική για διασκέδαση από τον
Αλέξανδρο Μαούτσο (γιο της Κατερίνας Γούλα τον γνωρίσαµε
καλά από τις συναυλίες στο χωριό µας) και τον Νίκο Αλεφραγκή
στο µπουζούκι.
Τιµή 12 ευρώ το άτοµο.
Επειδή οι επαγγελµατίες άρχισαν να προσαρµόζονται στα νέα
δεδοµένα, εµείς για να επιτύχουµε µεγαλύτερη συµµετοχή συγχωριανών, κρατήσαµε αυτή την τιµή, που αφορά το κατάστηµα,
χωρίς όφελος για το Σύλλογο. (Η τιµή αφορά φαγητό και κρασί).
23 Νοεµβρίου 1973 τότε εκλέχθηκε το πρώτο ∆Σ
Για να έρθετε µε τον Ηλεκτρικό, κατεβαίνετε στον σταθµό “Ειρήνη” και ακολουθείτε την Οµορφοκκλησιάς και αριστερά στην οδό Πϊνδου συναντάτε την
Πέλικα ή στο σταθµό Νερατζιώτισσα και ακολουθείτε τον παράλληλο µε την Αττική Οδό προς Ελευσίνα - Ανδρέα Παπανδρέου και συναντάτε την οδό Πέλικα.
Και οι δύο διαδροµές είναι περίπου 200 µέτρα από τους σταθµούς. Για να έρθετε µε ΙΧ από Λεωφόρο Βεΐκου συνέχεια Κύµης πριν την είσοδο της Αττικής
Οδού, πρατήριο ΕΚΟ, δεξιά οδός Πέλικα. ∆είτε σχεδιάγραµµα. Από Αττική
Οδό έξοδος 10 Κύµης και από Κηφισίας από Σπύρου Λούη δεξιά στην Κύµης.
Το ∆Σ του Συλλόγου µας εύχεται
σε όλους τους
Βουργαρελιώτες
όπου γης,
το µήνυµα των
Χριστουγέννων
να πληµµυρίσει
τις καρδιές µας,
για µια καλύτερη
και ειρηνική
χρονιά., πάντα µε
τον γενέθλιο τόπο
στις καρδιές µας!
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος και η Ένωση
Συλλόγων θα κόψουν την Πρωτοχρονιάτικη πίτα στην ταβέρνα του Θωµά Πλεύρη
το Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014.
του Συλλόγου µας. Το τωρινό ∆Σ αποφάσισε να τιµήσει και
να δώσει µια ιδιαίτερη έµφαση στο γεγονός αυτό µια και
φέτος συµπληρώνονται 40 χρόνια από την ίδρυση του Συλλόγου µας. Λειτουργώντας προς αυτή την κατεύθυνση
έκλεισε για την Κυριακή 24 Νοεµβρίου 2013 την αίθουσα της
Πανηπειρωτικής για την συγκέντρωση των συγχωριανών –
µελών του και παράλληλα έστειλε επιστολή στον καθένα για
να τον ενηµερώσει για την εκδήλωση.
Έφτασε η πολυπόθητη µέρα. ∆υστυχώς ο καιρός δεν βοηθάει τους Βουργαρελιώτες στις συγκεντρώσεις τους. Έτσι
µας επιφύλασσε µια καταιγίδα την ώρα της συγκέντρωσης
11 το πρωί.
Η εκδήλωση άρχισε µε αναφορά στα 40 χρόνια από την
ίδρυση του Συλλόγου µας. Πρώτος οµιλητής ο Κώστας Αλεξίου, πρώην πρόεδρος της Πανηπειρωτικής και µέλος ∆Σ του
Συλλόγου µας, µε αναφορά στο σηµαντικό αυτό γεγονός και
στη σηµασία ύπαρξης της συλλογικότητας.
Στη συνέχεια το λόγο έλαβε η Πρόεδρος του τωρινού ∆Σ
Λουκία Αντωνίου (η οµιλία δηµοσιεύεται στη σελ 9-10). Ακολούθησε το β΄ µέρος της εκδήλωσης η παρουσίαση του βιβλίου ‘’Τραγούδια των Τζουµέρκων’’, συλλογή δηµοτικών
τραγουδιών του αείµνηστου καθηγητή Χ .Ν. Λαµπράκη, που
µε πολύ µεγάλη επιτυχία παρουσιάσαµε φέτος τον Αύγουστο στο Βουργαρέλι.
Η κ. Ελένη Κυρίτση, φιλόλογος µίλησε για το Χ. Ν. Λαµπράκη απο την πλευρά της οικογένειας (η συνονόµατη γιαγιά υπήρξε αδελφή του Χρίστου Ν. Λαµπράκη)
Ο κ. Γεώργιος Κούζας απηύθυνε χαιρετισµό εκ µέρους του
κ. Μερακλή, Προέδρου της Λαογραφικής Εταιρείας και έκανε
αναφορά στον Τόµο για τα 100 χρόνια της Ελληνικής Λαογραφίας (τεύχη του οποίου διατέθηκαν στην εκδήλωση). Ο κ.
Σωκράτης Κουγέας, φιλόλογος,(όπως και τον Αύγουστο στο
Βουργαρέλι, η οµιλία παρατίθεται στη σελ 6-7) µίλησε µε
θέµα: “Ο Χρίστος Ν Λαµπράκης ως προσωπικότητα και παιδαγωγός”.
Και τέλος η κ. Βάσω Ράπτη-Πλεύρη, φιλόλογος, έκανε αναφορά στο ∆ηµοτικό τραγούδι γενικά και σχολίασε τη Συλλογή.
Η ατµόσφαιρα ήταν συγκινησιακά φορτισµένη ξεκινώντας
από τους οµιλητές και στη συνέχεια µε τις συναντήσεις συγχωριανών που είχαν καιρό να ανταµώσουν.
Στο τέλος της εκδήλωσης πραγµατοποιήθηκε η υπόσχεση
που δώσαµε “ότι θα γευτούµε έστω και εδώ στην Αθήνα
Βουργαρελιώτικες πίτες και τσίπουρο”. Έτσι οι Βουργαρελιώτισσες ετοίµασαν κυρίως λαχανόπιτες και πλαστό, αλλά
και κολοκυθόπιτες και τηγανίτες που γεύτηκαν όλοι και µε το
παραπάνω καθώς και το Τζουµερκιώτικο τσίπουρο.
Και ο λόγος στους παρευρισκόµενους. Μας τίµησαν µε
ΦΩΤ.: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
την παρουσία τους:ο Πρόεδρος των Κυψελιώτων Αττικής κ.
Νίκος Παππάς, των Θεοδωριανιτών κ. Γιάννης Λιούκας,των
Σελλαδιτών Άρτας κ. Κων/νος Χριστοκώστας (έδωσε ηµερολόγιο). Μηνύµατα λάβαµε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο
Βουργαρελίου, την κ. Χρύσα Τζουµάκα-Μπακούλα και τον κ.
Χρήστο Παπαδόπουλο (και οι δύο λόγω υποχρεώσεων δεν
µπόρεσαν να παραβρεθούν). τον κ. Παναγιώτη Βάγγη.
Και θα κάνω και µια αναφορά σε παλιά µέλη του ∆Σ Συλλόγου µας (αν παρέλειψα κανένα ας µε συγχωρέσει). Πρώτος –πρώτος ο Νάκος Παπαδόπουλος, που έδωσε ψυχή
στην εφηµερίδα (όπως αναφέρω στην οµιλία µου) και ο
Γιώργος Σταύρος, Άννα Κ. Τάσιου, Σταυρούλα Καραβασίλη,
Παύλος Πλεύρης, Αθηνά Αντωνίου, Βαγγέλης Γιαννέλος,
Μαίρη Στεφάνου, Χρήστος Κρανιώτης.
Άφησα για το τέλος την αναφορά µου σε 3 νέους που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση και βοήθησαν την Κατερίνα Παπαϊωάννου, τη Γιαννούλα Σούσου και το ∆ηµήτρη Σταύρου.
Και το παράπονο....Οι λίγοι παρευρισκόµενοι συγχωριανοί-µέλη του Συλλόγου µας σε σχέση µε την προσπάθεια
που έκανε το ∆Σ και την έγκαιρη ενηµέρωση γι’αυτή την εκδήλωση. Μου θύµισε τη ρήση του Ευαγγελίου¨ Πολλοί µεν
οι κλητοί ολίγοι δε εκλεκτοί¨(το ότι όµως στείλαµε 270 επιστολές και παραβρέθηκε το 1/3 δε θέλαµε να επιβεβαιώσουµε αυτή τη ρήση). Οι δικαιολογίες πολλές, ήταν όµως
µια ευκαιρία για µια ξεχωριστή Κυριακή, για ένα συγκινητικό
αντάµωµα, για µια συντροφικότητα τις δύσκολες µέρες που
περνάµε και την έχουµε ανάγκη όλοι.
Επιπλέον και τα µέλη του τωρινού ∆Σ έχουν ανάγκη από
µία συµπαράσταση στο έργο τους, όσο µικρό και αν είναι
αυτό, και στη συνέχιση της έκδοσης της εφηµερίδας µας και
να µην έρχεται στο στόµα του καθενός για οποιαδήποτε παράλειψη αυτό το ανώνυµο “ου Σύλλουγους”. Έχουµε όλοι
ονόµατα και τα τηλέφωνά µας είναι στην εφηµερίδα και µια
ενηµέρωση ή συµµετοχή και συµπαράσταση δεν κοστίζει,
για να συνεχίσουµε, την εποχή που όλα µάθαµε να τα µετράµε µε το χρήµα και την καλοπέραση που µας προσπέρασε όµως...
Ένα µήνυµα-σκέψεις του Χρήστου Παπαδόπουλου που
υπήρξε από τα ιδρυτικά µέλη του Συλλόγου µας δίνει δύναµη: “Η σηµερινή εκδήλωση- συνάντηση του χθες µε το
σήµερα - ας αποτελέσει σταθερό σηµείο για µια νέα εκκίνηση
προς το µέλλον. Για να κρατήσουµε του δεσµούς µας µε το
χωριό, να διατηρήσουµε τον τοπικό µας πολιτισµό ,τα τραγούδια µας,τους χορούς µας, τις συνήθειές µας και πάνω
από όλα να µη χάσουµε τα ψυχικά χαρίσµατα που κληρονοµήσαµε, αλλά τα τάλαντα αυτά να τα επαυξήσουµε και να τα
µεταδώσουµε σ’ αυτούς που µας ακολουθούν”.
Λουκία Αντωνίου
∆είτε την ιστοσελίδα µας στο Internet, στη διεύθυνση: www.vourgarelinet.gr
Επικοινωνείστε µαζί µας ηλεκτρονικά στη διεύθυνση: [email protected]
2
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Το Βουργαρέλι είναι ο γενέθλιος τόπος, που µας εµπνέει και µας δίνει δύναµη στην καθηµερινότητά µας.
ΓΑΜΟΙ
Κο ι ν ω ν ι κά
Η Κωνσταντίνα Τυρολόγου του Χρ. και ο Σπύρος
Παλιούρας παντρεύτηκαν στην Άρτα
Να ζήσουν ευτυχισµένοι!
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ
- Ο Χρήστος Γ. Καρακίτσος και η Χριστίνα Ποσοτίδη απέκτησαν αγοράκι.
- Ο Χρήστος Τ. Παπακώστας και η Γεωργία Σταµατή
απέκτησαν κοριτσάκι.
Να τους ζήσουν τα νεογέννητα!
ΘΑΝΑΤΟΙ
- Απεβίωσε στις 5/10/2013 και κηδεύτηκε στην Αθήνα
ο Ηλίας Λαναράς σε ηλικία 87 ετών.
- Απεβίωσε στις 12/10/2013 και κηδεύτηκε στα Τρίκαλα
η Ιουλία ∆ράκου σε ηλικία 88 ετών.
- Απεβίωσε στις 16/10/2013 στο Κουβέλι και κηδεύτηκε
στη Σκαλούλα ο Γιώργος Μπράτης σε ηλικία 98 ετών.
- Απεβίωσε στις 29/10/2013 και κηδεύτηκε στην Αθήνα
ο Βασίλης Κατσάνος σε ηλικία 70 ετών.
- Απεβίωσε στις 31/10/2013 και κηδεύτηκε στα Γιάννενα ο Γεώργιος Τσιώρης σε ηλικία 76 ετών.
- Απεβίωσε στις 29/11/2013 στο Αγρίνιο και κηδεύτηκε
στην Αβαρίτσα ο Κώστας Λαγός σε ηλικία 84 ετών.
- Απεβίωσε στις 14/12/2013 στην Άρτα η Ζωή Μανούση, µητέρα του Νίκου Μανούση.
Θερµά συλλυπητήρια στους οικείους τους.
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ
Πέρασε ένας χρόνος που έφυγε από κοντά µας η Αικατερίνη (Ρήνα) Βάγγη. Έτσι την Κυριακή 1η ∆εκέµ-
Ηλίας Χ. Λαναράς
βρη τα παιδιά της – η Μαίρη,
η Χριστίνα, ο Χρήστος, ο Στέλιος, τα εγγόνια της, ο Γιάννης,
η Κατερίνα, η Λυδία, ο Ηλίας ο
Βαγγέλης και ο σύζυγός της ο
Βαγγέλης συγκεντρώθηκαν
όλοι στον Αϊ Θόδωρο για το
ετήσιο µνηµόσυνο. Ήταν εκεί
και πολλοί χωριανοί από το
Βουργαρέλι και το Παλαιοκάτουνο και βέβαια όλοι οι Αβαρτσιώτες.
Ν.∆.
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗ
- Η Αικατερίνη Γ. Τσιώρη προσέφερε 20 € για την ενίσχυση του Συλλόγου στη µνήµη του συζύγου της Γιώργου Τσιώρη.
- Η Ελένη Γ. Τσιώρη - Σιόντη προσέφερε 20 € για την
ενίσχυση του Συλλόγου στη µνήµη του πατέρα της
Γιώργου Τσιώρη.
- Η Παναγιώτα Γ. Τσιώρη - Γκόγκου προσέφερε 20 €
για την ενίσχυση του Συλλόγου στη µνήµη του πατέρα
της Γιώργου Τσιώρη.
- Ο Βαγγέλης Βάγγης και τα παιδιά και τα εγγόνια του
προσέφεραν 50 € για την ενίσχυση του Συλλόγου στη
µνήµη της αγαπηµένης τους γιαγιάς,µάνας και συζύγου Ρήνας.
Γεννήθηκε στο Βουργαρέλι το ∆εκέµβριο του
1926.Ένα από τα τέσσερα παιδιά της Πολυξένης και
του Χρήστου Λαναρά.
Το 1948 αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων ως
ανθυπίλαρχος στο ιππικό τεθωρακισµένων και στη
συνέχεια υπηρέτησε σε πολλές µονάδες.
Η στρατιωτική του πορεία ακολούθησε ανοδική εξέλιξη και σταδιοδροµία.
Αποφοίτησε κατά σειρά από την Ανωτέρα Σχολή Πολέµου, Σχολή Εθνικού Άµυνας, Σχολή Πληροφορικής
ΗΠΑ, Σχολή Γενικής Μορφώσεως στη Γερµανία. Υπηρέτησε στο ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και σε λοιπές επιτελικές θέσεις. Τελείωσε ευδόκιµα τη στρατιωτική του
θητεία το 1976 µε το βαθµό του ταξιάρχου. Στη συνέχεια
Η Εφηµερίδα µας το «ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ» θέλει και ζητάει τη συνεργασία
των χωριανών µας. Η συντακτική επιτροπή δηµοσιεύει κάθε συνεργασία που λαµβάνει και δεν λογοκρίνει κανένα κείµενο. Μοναδική προϋπόθεση τα κείµενα να είναι ενυπόγραφα. Παράκληση οι συνεργασίες
να αποστέλλονται µε mail στα:
[email protected] ,
[email protected]
ή ταχυδροµικώς στη διεύθυνση του Συλλόγου
Φειδίου 18, 108 78 Αθήνα.
Η Συντακτική Επιτροπή
ΕΚ∆ΟΤΗΣ:
ΛΟΥΚΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Πρόεδρος Συλλόγου
Θεοτοκοπούλου 54-56
162 31 Βύρωνας
Τηλ.: 210 7667549
Κινητό: 6977 550119
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ:
ΛΟΥΚΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΝΙΚΟΣ ∆ΗΜΟΣ
Τηλ.: 210 8259644
6974213630
[email protected]
*
ΕΚ∆ΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Ηπειρωτικές Εκδόσεις “Πέτρα”
Οικονόµου 32, 106 83 Αθήνα
Τηλ.: 210 8233830
Fax: 210 8238468
e-mail:[email protected]
Χοντζάκη – Παπαστράτου Νίνα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2237
Τσιώρη Γ. Αικατερίνη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2238
Τσιώρη - Σιόντη Ελένη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 € Νο 2239
Τσιώρη – Γκόγκου Παναγιώτα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 € Νο 2240
Τσιώρης ∆ηµήτρης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2241
Παππά – Αποστόλου Λίτσα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 € Νο 2251
Ντζιώκας ∆ηµοσθένης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 € Νο 2252
Τσιακτσίρα Ναυσικά . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2253
Γιώτης Χρήστος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2254
Ρούµπος Χρήστος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 € Νο 2255
Καρακίτσου Βασιλική . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2256
Σιαπάτης Νίκος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2257
Χρηστίδης Παναγιώτης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2258
Βλάχου Αφροδίτη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 € Νο 2259
Τυρολόγος Χρήστος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2260
Γκανατσούλας Γιάννης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 € Νο 2261
Μιχαλέας Σταύρος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2262
Κοττίκα – Τσαµπούλα Ελένη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 € Νο 2263
Κούρτης Γεώργιος του Στεφάνου . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 € Νο 2264
Σούσου Μαρίτσα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2265
Ζήκου Αντιγόνη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2266
Παπά-Τερζή Θάλεια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 € Νο 2267
Πλεύρης Σπύρος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2268
Τυρολόγος Σπύρος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2269
Τσίτσικα Τουλα του Νικ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 € Νο 2301
Τσίτσικας Απόστολος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 € Νο 2302
Κατσάνος Κωνσταντίνος – Ιερέας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 € Νο 2303
Νίκου Μαριάνθη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2304
∆ηµητρίου Θεοδώρα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2305
Μπάφας Γεώργιος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 € Νο 2306
Πλεύρης ∆ηµήτρης (Τάκης) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2307
Βάγγης Βαγγέλης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 € Νο 2308
Βάγγης Βαγγέλης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 € Νο 2309
Βάγγη Χριστίνα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2310
Κουτρουµάνης Βασίλειος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 € Νο 2311
Βάγγη – Βούλγαρη Μαίρη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 € Νο 2312
Αγγέλης Λεωνίδας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 € Νο 2313
Στύλιος Ελευθέριος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 € Νο 2314
Παπαδόπουλος Γιάννης (Νάκος) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 € Νο 2318
Κολιούλη Ελένη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 € Νο 2322
Ζέρβας Νίκος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 € Νο 2325
εργάστηκε στον ιδιωτικό
τοµέα.
Η προσφορά του στο
Σύλλογο Βουργαρελιωτών Αττικής ήταν συνεχής σε όλη τη διάρκεια
της ζωής του. Πρωταρχικά στα ∆.Σ. των ετών
1990-92 και 1992-94 µε
πρόεδρο τον Πύρρο Παπαδηµητρίου είχε τη
θέση του Αντιπροέδρου.
Όχι µόνο από τη θέση
αυτή αλλά και στη συνέχεια η παρουσία του σε
όλες τις εκδηλώσεις του Συλλόγου µε τη σύζυγο του
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΜΑΣ
∆ΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ
Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣ:
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙΩΤΩΝ
ΑΤΤΙΚΗΣ
“ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ”
ΦΕΙ∆ΙΟΥ 18, 106 78 ΑΘΗΝΑ
ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ
Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΜΑΣ
∆ΗΜΟΣΙΕΥΕΙ
ΤΙΣ ΕΠΩΝΥΜΕΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
ΤΩΝ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΩΝ
ΚΑΙ ∆ΕΝ ΤΙΣ
ΛΟΓΟΚΡΙΝΕΙ.
ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥΣ
∆ΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ
ΕΚΦΡΑΖΟΥΝ
ΚΑΤ’ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΙ
ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ
ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ.
Ρούλα ήταν ανελλιπής. Στην εφηµερίδα µας το ‘Βουργαρέλι’ αναζητώντας τις ΡΙΖΕΣ (έτσι ήταν ο τίτλος της συνεργασίας του αρχίζοντας από το τεύχος 84 Ιούνιος 1990)
παρέθεσε το γενεαλογικό δέντρο πολλών οικογενειών του
Βουργαρελίου µέχρι το 1995 (τεύχος 138 Ιούλιος-Αύγουστος 1995).Χαρακτηριστική ήταν η παρουσία του τους καλοκαιρινούς µήνες στο χωριό καθώς και όλης της
οικογένειάς του. Άφησε την τελευταία του πνοή στην Αθήνα
στις 5 Οκτώβρη 2013 και κηδεύτηκε στις 7 Οκτώβρη.
Το ∆.Σ. του Συλλόγου Βουργαρελιωτών Αττικής για
το θάνατο του Ηλία Χ.. Λαναρά που υπήρξε Αντιπρόεδρος για 2 συνεχείς θητείες στο ∆.Σ. του Συλλόγου µας εκφράζει τα συλλυπητήρια του στη
σύζυγό του Ρούλα, στα παιδιά του Χριστιάνα και
Επαµεινώνδα και τα εγγόνια του Λήδα, ∆ηµήτρη και
Μυρτώ.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ∆ΙΩΡΟΦΗ ΠΕΤΡΙΝΗ ΟΙΚΙΑ 135 τ.µ.
Σ Τ Ο Β Ο Υ Ρ ΓΑ Ρ Ε Λ Ι Σ Ε Ο Ι ΚΟ Π Ε ∆ Ο 7 0 0 τ . µ .
( Π Ρ Ω Η Ν Ο Ι Κ Ι Α Σ Α Β Β ΟΥΛ Α Σ Π Α Π Α Κ Ω Σ ΤΑ )
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 210 7481762, 6974916162
media productions
Παναγιώτης Αµπατζίδης
Τηλεοπτικές παραγωγές - ∆ιαφήµιση - Φωτογραφία
Ψηφιακή επεξεργασία ΟπτικοακουστικούΥλικού
Οργάνωση εκδηλώσεων - Εκθέσεων - Συνεδρίων
Web Siates - 3D Animation
Καρπενησίου 3 Περιστέρι
121 31 Αθήνα
Τηλ.: 210 5761469
Fax: 210 5761473
Κιν.: 6974 685491
E-mail: [email protected]
www.avpbediapro.com
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕ∆Ο
ΣΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ 2
ΠΕΡΙΠΟΥ ΣΤΡΕΜΑΤΩΝ
ΤΗΛ, 6974 439 385
ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΟ
“ΓΑΛΗΝΗ”
ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΥΤΡΑΣ
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΑΡΤΑΣ
Π Ω Λ Ε Ι Τ Α Ι
διώροφη πέτρινη
κατοικία
στο Βουργαρέλι.
Πληροφορίες στα
τηλέφωνα
210 2585854 και
6974575294
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΣΤΟ
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΠΕΤΡΙΝΗ
ΟΙΚΙΑ 90 Μ2 ΣΕ
ΟΙΚΟΠΕ∆Ο 525 Μ2
ΤΗΛ. 6974 439 385
∆ΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΟΛΟ ΤΟ ΧΡΟΝΟ!
ΤΗΛ.: 26850
22380
22135
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Το µέλλον του χωριού µας και των Συλλόγων είναι η νέα γενιά. Ας τη φέρουµε πιο κοντά µας!
ΜΙΑ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙ∆Α:
Η ΑΡΧΙΜΟΥΣΙΚΟΣ ΦΑΙ∆ΡΑ ΓΙΑΝΝΕΛΟΥ
3
Η Φαίδρα Γιαννέλου στους κορυφαίους νέους µαέστρους
Τα αποτελέσµατα του διαγωνισµού «Σόλων Μιχαηλίδης»
Το Ίδρυµα Συµφωνική Ορχήστρα Κύπρου, στα πλαίσια
της ανάπτυξης και διεύρυνσης των δραστηριοτήτων του,
διοργάνωσε για πρώτη φορά στην Κύπρο το ∆ιεθνή ∆ιαγωνισµό «Σόλων Μιχαηλίδης» για νέους διευθυντές ορχήστρας.
Ο διαγωνισµός προκηρύχθηκε το Φεβρουάριο και η ανταπόκριση ξεπέρασε τις προσδοκίες του Ιδρύµατος µε
ενενήντα τέσσερις συµµετοχές από όλο τον κόσµο.
Από τους ενενήντα τέσσερις υποψηφίους επελέγησαν
δεκαέξι, για την πρώτη φάση του ∆ιαγωνισµού, οκτώ για
τη δεύτερη και ο ∆ιαγωνισµός κορυφωθηκε µε τη συναυ-
λία της τρίτης και τελικής φάσης στην οποία διαγωνίστηκαν οι τρεις φιναλίστ.
Με βάση τους όρους και κανονισµούς του ∆ιαγωνισµού,
η επιτροπή είχε το δικαίωµα να µη δώσει κάποιο βραβείο
ή και να µοιράσει κάποιο ή κάποια από τα βραβεία.
Τα τελικά απολετελέσµατα ανέδειξαν την Φαίδρα Γιαννέλου από την Ελλάδα και την Giedre Slekyte από Λιθουανία στην δεύτερη θεση, ενώ το τρίτο βραβείο κέρδισε ο
Ιταλός Sesto Quatrini.
(Από την ιστοσελίδα της κρατικής ορχήστρας Κύπρου)
ΤΡΕΙΣ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΕΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Ἡ Φαίδρα µας ! Ἡ κόρη τοῦ Βαγγέλη καὶ τῆς Ζωῆς Γιαννέλου. Πτυχιοῦχος τοῦ Ἰονίου Πανεπιστηµίου, µὲ Ἄριστα, ἡ
πρώτη Ἑλληνίδα πτυχιοῦχος ∆ιευθυντὴς Ὀρχήστρας, µαθήτρια τοῦ σπουδαίου Ἀρχιµουσικοῦ Μίλτου Λογιάδη, καὶ
µὲ πολύτιµες µουσικὲς ἐµπειρίες ἀπὸ τὴ µαθητεία της
κοντὰ σὲ µεγάλους δασκάλους στὸ ἐξωτερικό ( Jorma Panula, Colin Metters, Leonid Korchmar, Isaac Karabtchevsky,
Amaury du Closel, Lucas Vis, Oleg Proskurnya, Norbert
Baxa, James Lowe, κ.λπ., κ.λπ. - ὁ κατάλογος εἶναι µεγάλος!). Ἤδη ἔχει κατακτήσει βραβεῖα σὲ διεθνεῖς διαγωνισµούς, πρῶτο καὶ τρίτο στὴ Βουδαπέστη (2011 καὶ 2012)
, καὶ µόλις πρόσφατα τὸ δεύτερο βραβεῖο (ἡ Ἑπιτροπὴ
δὲν ἀπένειµε πρῶτο βραβεῖο) στὸν διεθνῆ διαγωνισµὸ
«Σόλων Μιχαηλίδης» τοῦ Ἱδρύµατος τῆς Συµφωνικῆς
Ὀρχήστρας Κύπρου (διαγωνισµὸς µὲ πάρα πολλοὺς ὑποψηφίους ἀπὸ πολλὲς χῶρες). Πολὺ νωρὶς ἀναγνωρίστηκε
στὸ ἐξωτερικὸ τὸ ταλέντο της καὶ ἡ κατάρτισή της, ὅπου διηύθυνε Ὀρχῆστρες σὲ χῶρες µὲ τεράστια παιδεία στὴν
Κλασικὴ Μουσική, ὅπως ἡ Ἰταλία, ἡ Ρωσία, ἡ Ἱσπανία, ἡ
Οὑγγαρία, ἡ Τσεχία, ἡ Γερµανία, ἡ Βουλγαρία. Θὰ ἀναφέρω ἐνδεικτικὰ τὴν Παγκόσµια Ὀρχήστρα Νέων, τὴν
Camerata Europaea στὸ Konzerthaus τοῦ Βερολίνου, τὴ
Φιλαρµονικὴ Ὀρχήστρα τῆς Ἁγίας Πετρούπολης στὸ θέατρο Mariinsky τῆς Ρωσίας !! Στὴν Ἑλλάδα ἔχει ἐπίσης σηµαντικὲς ἐµφανίσεις µὲ τὴν Κρατικὴ Ὀρχήστρα Ἀθηνῶν, τὴ
Συµφωνικὴ Ὀρχήστρα καὶ τὴν Ὀρχήστρα Σύγχρονης Μουσικῆς τῆς Ε.Ρ.Τ., τὴν Ὀρχήστρα τῶν Χρωµάτων, τὴ Συµφωνικὴ Ὀρχήστρα τοῦ Ἰονίου Πανεπιστηµίου, κ.ἄ. Πέρσι
τὴν ἀπολαύσαµε στὸ Ἡρώδειο, στὴ µεγάλη συναυλία τοῦ
∆ιονύση Σαββόπουλου, ἀφιέρωµα στὸν Μάνο Χατζηδάκι,
ὅπου διηύθυνε ταυτόχρονα δύο ὀρχῆστρες, τῶν ἐγχόρδων τοῦ ∆ήµου Πατρέων καὶ τὴ Φιλαρµονικὴ τοῦ Πολεµικοῦ Ναυτικοῦ! Φέτος, τὸν Νοέµβριο, ἡ Κρατικὴ Ὀρχήστρα
Ἀθηνῶν τὴν ἐµπιστεύτηκε γιὰ νὰ διευθύνει, στὸ Μέγαρο
Μουσικῆς Ἀθηνῶν, τὸ δύσκολο, ὅσο καὶ πρωτότυπο µέρος
τῶν Πνευστῶν ἀπὸ τὸ ἔργο «Τὸ ἀναπάντητο ἐρώτηµα»
(τὸ ἐρώτηµα τῆς ὕπαρξης) τοῦ Ἀµερικανοῦ συνθέτη
Τσάρλς Ἄιβς. Ὅπως σηµειώνει ἡ µουσικοκριτικὸς Μαρία
Κοτοπούλη «Ἡ Φαίδρα Γιανέλλου στάθηκε δυναµικὰ καὶ
ὁδήγησε µὲ εὐελιξία τὰ Πνευστὰ Ὄργανα σὲ µιὰ ἑρµηνεία
γεµάτη στοχασµὸ καὶ εὐαισθησία. Θὰ πρέπει νὰ συγχαροῦµε ὅλους τοὺς µουσικοὺς γιὰ τὴν ἑρµηνεία τους ἀλλὰ
καὶ γιὰ τὴν πειθαρχἰα τὴν ὁποία ἐπέδειξαν στὴ νεαρὴ Ἀρχιµουσικό».
∆υναµικὴ κι ἀέρινη πάνω στό - ἀνδροκρατούµενο ἀκόµη
- πόντιουµ, ἀπόλυτα κυρίαρχη τοῦ δύσκολου ρόλου τῆς
διεύθυνσης Ὀρχήστρας, αὐτὸ τὸ νεαρὸ πανέµορφο κορίτσι κατορθώνει µὲ τὴν µπαγκέτα της νὰ ὁδηγεῖ τοὺς µουσικούς (συχνὰ πολύ µεγάλους στὴν ἡλικία) στὸ καλύτερο
δυνατὸ ἀποτέλεσµα.
Κλείνοντας, θὰ ἤθελα νὰ σηµειώσω ὅτι ἡ Φαίδρα τὰ πέτυχε ὅλα αὐτά (κιόλας! ) µὲ τὸ ταλέντο της βεβαίως, ἀλλὰ
καὶ µὲ σκληρὴ δουλειά, καὶ µὲ τὴ στήριξη τῶν καλῶν γονέων της. Ἡ Φαίδρα πρέπει νὰ ἀποτελεῖ πρότυπο γιὰ τὴ
νεολαία µας.
Ἀναζητῆστε την στὸ Google ! Θὰ εὐχαριστηθεῖτε !
Μαίρη Μάντζιου
Γ Ε Ν Ι ΚΟ Ε Μ Π Ο Ρ Ι Ο
ΧΡΩΜΑΤΑ - ΣΙ∆ΗΡΙΚΑ - ΕΡΓΑΛΕΙΑ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ - Υ∆ΡΑΥΛΙΚΑ
ΕΙ∆Η ΚΥΝΗΓΙΟΥ”Η ΒΟΛΗ”
Σ Τ Ο Β Ο Υ Ρ ΓΑ Ρ Ε Λ Ι Α Ρ ΤΑ Σ
Χ.
ΤΣΙΛΩΝΗ
ΤΗΛ.: 26850 - 24565
ΚΙΝ.: 6973-887986
Στὸ πλαίσιο τοῦ ἑορτασµοῦ τῶν 100
χρόνων ἀπὸ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν
Ἰωαννίνων , ἐγκαινιάσθηκαν τὸν Ὀκτώβριο δύο ἐκθέσεις στὸ Ἀρχαιολογικὸ καὶ
στὸ Βυζαντινὸ Μουσεῖο τῶν Ἰωαννίνων,
οἱ ὁποῖες ἀφοροῦν τὴν ἀρχαία ἱστορία
καὶ τὸν µεταβυζαντινὸ πολιτισµὸ τῆς
Ἠπείρου. Καὶ οἱ δύο ἐκθέσεις θὰ διαρκέσουν µέχρι τὸ τέλος τοῦ ἔτους (2013). Ἡ
πρώτη, στὸ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο,
ἔχει τίτλο «ΠΥΡΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΗΓΗΤΩΡ. Ἡ Ἤπειρος τῆς Μεσογείου καὶ τῆς
Οἰκουµένης». Ἡ δεύτερη, στὸ Βυζαντινὸ
Μουσεῖο (στὸ ὑπέροχο κτήριο πολλαπλῶν χρήσεων), ἔχει τίτλο «ΕΙΚΟΝΕΣ
ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ».
Παράλληλα µὲ τὴν ἔκθεση τοῦ Ἀρχαιολογικοῦ Μουσείου, λειτουργεῖ καὶ τρίτη
ἔκθεση, µὲ τίτλο «ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΥΡΡΟ.
∆ΙΑΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΕΝΟΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ», ἡ ὁποία
φιλοξενεῖται στὸ Λαογραφικὸ Μουσεῖο
«Κώστας Φρόντζος» τῆς Ἑταιρείας
Ἠπειρωτικῶν Μελετῶν.
Καὶ οἱ τρεῖς ἐκθέσεις ἀπήτησαν µακροχρόνια προετοιµασία καὶ ὑψηλῆς
ποιότητας καὶ ἐπιστηµοσύνης ἐργασία
ἀπὸ τοὺς ἄξιους ἀρχαιολόγους µας. Γι’
αὐτὸ ὀφείλω νὰ προτάξω τὰ ὀνόµατά
τους. Γιὰ τὸ ἀφιέρωµα στὸν Πύρρο
ἐργάσθηκαν ὁ πρώην καὶ ὁ νῦν ∆ιευθυντὴς τοῦ Ἀρχαιολογικοῦ Μουσείου
Κωνσταντίνος Ζάχος καὶ Κωνσταντίνος
Σουέρεφ, οἱ Ἀρχαιολόγοι Ἰουλία Κατσαδήµα, Ἑλένη Βασιλείου, Νίκος Χόϊνας,
Χαρὰ Καππᾶ καὶ Θάλεια Κύρκου. Γιὰ
τὴν ἔκθεση στὸ Βυζαντινὸ Μουσεῖο
ἐργάσθηκαν ἡ ∆ιευθύντρια τοῦ Μουσείου Βαρβάρα Παπαδοπούλου καὶ οἱ
Ἀρχαιολόγοι Α. Φιλίδου, Π. ∆ηµητρακοπούλου, Α. Ζωγάκη, Εἰρ. Καλογιάννη, ∆.
Παπαϊωάννου, Β. Νάκου, καὶ ἡ Ἱστορικὸς Τέχνης Β.Μαυρίκα.
Ἡ ἔκθεση στὸ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο
περιλαµβάνει ἔργα τέχνης καὶ ἄλλα
ἀρχαιολογικὰ εὑρήµατα ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸ Μουσεῖο Ἀκρόπολης, τὸ
Ἐθνικὸ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο, τὸ Νοµισµατικὸ Μουσεῖο, τὰ Ἀρχαιολογικὰ
Μουσεῖα Θεσσαλονίκης, Φλώρινας,
Ἄργους Ὀρεστικοῦ,
Ἰωαννίνων,
Ἄρτας, τὴ Νοµισµατικὴ Συλλογὴ τῆς
Alpha Bank, τὸ Ἀρχαιολογικὰ Μουσεῖα
Ἰταλίας : Νάπολης, Ρηγίου Καλαβρίας
καὶ Villa Giulia Ρώµης. Μ’ αὐτὴ τὴν
ἔκθεση ὁ ( ἄγνωστός µας) βασιλιὰς
Πύρρος ἐπέστρεψε στὴν πατρίδα του.
Άνακαλύψαµε τὴν προσωπικότητά του,
τὰ ὁράµατά του καὶ τὰ ἔργα του, εἰρηνικά, πολεµικὰ καὶ πολιτικά. Γιὰ ὅλα
αὐτὰ µᾶς µίλησε διεξοδικὰ ὁ ∆ιευθυντὴς
τοῦ Μουσείου Κ. Σουέρεφ, στὰ ἐγκαίνια
τῆς Ἔκθεσης. Ὁ Μολοσσὸς βασιλιὰς
Πύρρος (319-272 π.Χ.) ἐπεδίωξε µιὰ
ἰσορροπία τῶν µεγάλων δυνάµεων
στὴν ἑλληνιστική, πολυτάραχη Μεσόγειο, ὅπου οἱ Ρωµαῖοι καὶ οἱ Καρχηδόνιοι εἶχαν ἐπεκτατικὲς βλέψεις. Στὴν
ίδιαίτερη πατρίδα του, τὴν Ἤπειρο,
ὑπῆρξε ὁ µεγάλος ἀναµορφωτής,
ἵδρυσε πόλεις, φρούρια, κατασκεύασε
περίλαµπρα δηµόσια κτήρια – τὸ θέατρο τῆς ∆ωδώνης ὑπῆρξε δικό του ἔργο,
ὅπως καὶ ἡ ὑπέρλαµπρη οἰκοδόµηση
τῆς Ἀµβρακίας, ὅπου µετέφερε τὴν
πρωτεύουσα τῶν Μολοσσῶν σχεδιάζοντας µιὰ νέα κοινωνία κατὰ τὸ πρότυπο
τῆς
Ἀλεξάνδρειας,
ὅπου
µορφώθηκε ὁ ἴδιος καὶ ἀγάπησε τὴν
τέχνη, στὴν αὐλὴ τοῦ (πεθεροῦ του)
Πτολεµαίου Α΄. Ἐξέδωσε χρυσά,
ἀργυρὰ καὶ χάλκινα νοµίσµατα γιὰ τὶς
οἰκονοµικὲς ἀνάγκες τῶν ἐκστρατειῶν
του, ἀλλὰ καὶ τὴν πολιτικὴ προβολή του
στὶς ἀγορὲς τῆς Μεσογείου. Ἐνέταξε γιὰ
πρώτη φορὰ τὴν ἐνεργὴ συµµετοχὴ τῆς
Ἠπείρου στὸ γίγνεσθαι τῆς Μεσογείου
κι ὁραµατίστηκε τὴν Ἤπειρο ὡς ἕνα
ἰσχυρὸ ἑλληνιστικὸ βασίλειο, πυρήνα
µιᾶς µεγάλης ἐπικράτειας ἀπὸ τὸ Αἰγαῖο
ὣς τὸ Τυρρηνικὸ Πέλαγος (Ἰταλία). Μὲ
τὸν θάνατό του στὸ Ἄργος ἡ Ἤπειρος
ἔπαψε νὰ ἀποτελεῖ σηµαντικὴ πολιτικὴ
δύναµη.( Ἀξίζει νὰ ἀναφέρω ὅτι ἡ τέφρα
του µεταφέρθηκε ἀπὸ τὸ Ἄργος στὴν
Ἀµβρακία, ὅπου καὶ ἐτάφη). Ὁ Πύρρος
ὅµως ἔµεινε στὴν ἱστορία ὄχι ὡς πολιτικὸς ὁραµατιστής, ἀλλὰ ὡς ὁ βασιλέας
καὶ πολεµιστὴς µὲ τὶς ξεχωριστὲς πολεµικὲς ἀρετές, ἐπονοµαζόµενος καὶ
«Ἀετός», ὁ µόνος ἀπὸ τοὺς ∆ιαδόχους
καὶ Ἐπιγόνους ποὺ ἔµοιαζε στὸν Μέγα
Ἀλέξανδρο (πρῶτο ἐξάδελφό του) στὸ
θάρρος καὶ τὴν ἀνδρεία. Ὁ τίτλος τῆς
ἔκθεσης, «Βασιλεὺς Ἡγήτωρ», περιέχει
δύο διατυπώσεις ποὺ σώζονται σὲ ἐπιγραφὲς καὶ παραπέµπουν ἀκριβῶς σ’
αὐτὴν τὴν ὄψη τοῦ Πύρρου, τὴν ὁποία
καὶ ὁ ἴδιος ὑποστήριζε. Τὴ φήµη του
στοὺς ἑπόµενους αἰῶνες ὁ Πύρρος τὴν
ὀφείλει στοὺς Ρωµαίους, κι ὄχι στοὺς
Ἕλληνες. Ἀνάµεσα σ’ ἄλλα, οἱ Ρωµαῖοι
τὸν ἐθαύµασαν καὶ γιὰ τὴν ἠθικὴ ἀντιµετώπιση τῶν ἀµάχων καὶ τῶν αἰχµαλώτων.
Ἀπὸ τὰ πλέον ἐντυπωσιακὰ
ἐκθέµατα τῆς Ἔκθεσης εἶναι ἡ περίφηµη προτοµή του ἀπὸ πεντελικὸ µάρµαρο,
ποὺ σώθηκε ἀνέπαφη,
σκεπασµένη ἀπὸ τὴ λάβα τοῦ Βεζούβιου (ὕστερα ἀπὸ τὸν σεισµὸ τοῦ 79
µ.Χ.), στὴν Ἔπαυλη τῶν Παπύρων στὸ
Ἡράκλειο (Herculaneum) , κοντὰ στὴν
Ποµπηία, καὶ ἡ ὁποία ἐστάλη στὰ Γιάννενα ἀπὸ τὸ Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο τῆς
Νάπολης. Καὶ τὸ περίφηµο πήλινο πινάκιο τοῦ 3ου αἰ. π.Χ. µὲ ζωγραφιστὴ
παράσταση πολεµικοῦ ἐλέφαντα, ποὺ
ἐστάλη ἀπὸ τὴν Ρώµη. Ὡς γνωστόν,
µέρος τῆς πολεµικῆς µηχανῆς τοῦ Πύρρου ὑπῆρξαν οἱ ἐλέφαντες, ποὺ τρόµα-
ΕΙ∆ΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΟΛΟΓΟΣ
ενηλίκων - παίδων
ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΑ ΚΑΛΟΜΠΑΤΣΟΥ
Επιστηµονικός Συνεργάτης Αλλεργιολογικού Τµήµατος
Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών
Μέλος Ευρωπαϊκής Ακαδηµίας Αλλεργιολογίας (E.A.A.C.I.)
Μαντζαγριωτάκη 34, Καλλιθέα - Τηλ. 210 9594040
Fax:210 9594014 - Κιν. 6945 494575
[email protected]
ξαν τοὺς Ρωµαίους στὶς µάχες ἐπὶ ἰταλικοῦ ἐδάφους.( Οἱ Ρωµαῖοι δὲν εἶχαν
ξαναδεῖ ἐλέφαντες! ).
Στὴν παράλληλη ἔκθεση µὲ τίτλο
«Μετὰ τὸν Πύρρο» διαπιστώσαµε τὴ
µεγάλη ἐπίδραση τῆς προσωπικότητάς
του στὶς κοινωνίες τῆς ∆ύσης ἀπὸ τὰ
ρωµαϊκὰ χρόνια καὶ ἐξῆς. Ὅπως ὡραῖα
σηµειώνει ὁ ἀρχαιολόγος Κ.Σουέρεφ, ὁ
Πύρρος ἀπέκτησε τὸν διαχρονικὸ µύθο
του. Πῆρε τὴ σκυτάλη ἀπὸ τὸν Μέγα
Ἀλέξανδρο καὶ τὸν Πτολεµαῖο Σωτήρα
καὶ τὴν παρέδωσε, χωρὶς νὰ τὸ ἐπιθυµεῖ, στοὺς Ρωµαίους. Ἠπειρῶτες συλλέκτες πρόσφεραν ἐξαιρετικὰ ἔργα τῶν
συλλογῶν τους γιὰ τὴν ἔκθεση, τὰ ὁποῖα
συνδέονται µὲ τὴν προσωπικότητα τοῦ
Πύρρου καὶ τὴν πρόσληψή της ἀνὰ τοὺς
αἰῶνες, σὲ διαφορετικὲς ἐποχὲς καὶ κοινωνίες: παλαιὲς ἐκδόσεις: συγγραµµάτων ἀρχαίων συγγραφέων (εἰδικὰ τοῦ
Πλουτάρχου), εὐρωπαϊκῶν θεατρικῶν
ἔργων (ὅπως ἡ τραγωδία µὲ ἥρωα τὸν
Πύρρο – Pyrrhus Roi d’ Epire - τοῦ µεγάλου τραγικοῦ ποιητῆ τῆς Γαλλίας
Κορνέϊγ , 17ος αἰ.), ἡ ὄπερα τοῦ ἰταλοῦ
συνθέτη Scarlatti, ἔργα ζωγραφικῆς,
γκραβοῦρες, πολλὰ χαρακτικὰ σὲ βιβλία, χάρτες, ποὺ φανερώνουν ὄλα µαζὶ
τὴ διείσδυση τῆς προσωπικότητας τοῦ
Πύρρου ἀπὸ τὰ ρωµαϊκὰ χρόνια καὶ τὸν
Μεσαίωνα στὴν Ἀναγέννηση, στὸν ∆ιαφωτισµό, στὸν Ἀκαδηµαϊσµό, στὸν Ροµαντισµὸ καὶ στὸν Μοντερνισµό. Ἀπὸ
τὸν 16ο αἰώνα ἕως τὶς µέρες µας, ἡ φυσιογνωµία τοῦ Πύρρου κινεῖ τὸ ἐνδιαφέρον σὲ θέµατα σχετικὰ µὲ τὴν πολεµικὴ
ἀρετή. (Τὰ ὀνόµατα τῶν ἠπειρωτῶν
συλλεκτῶν ποὺ προσέφεραν ἔργα τῶν
συλλογῶν τους εἶναι : Ἀναστάσιος Παπασταύρου, Παναγιώτης Τσιλίκης, Γιῶργος Βώττης, Νίκος ∆.Καράµπελας,
Ἀπόστολος Κατσίκης καὶ Μιχάλης Παντούλας).
Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῆς ἀκµῆς τῆς
ἀρχαίας Ἠπείρου, ἡ ἔκθεση τοῦ Βυζαντινοῦ Μουσείου µᾶς µεταφέρει σὲ µιὰ
διαφορετικὴ ἐποχὴ ἀκµῆς τῆς Ἠπείρου, στὰ Μεταβυζαντινὰ χρόνια, ποὺ
συµπίπτουν µὲ τὴν Ὀθωµανικὴ κατάκτηση. Οἱ Εἰκόνες Κρητικὴς Σχολῆς ποὺ
ἐκτίθενται προέρχονται ἀπὸ ναοὺς καὶ
µοναστήρια τῆς Ἠπείρου, ὅπως τῶν
µονῶν τῆς Νήσου τῶν Ἰωαννίνων,
Κάτω Παναγιᾶς Ἄρτας, Βύλιζας Ματσουκίου, Ἁγίου Νικολάου Τζώρας Βασιλικῆς Ίωαννίνων, καὶ τῶν ναῶν τοῦ
Ἀρχιµανδρειοῦ Ἰωαννίνων, Ἁγίου ∆ηµητρίου Ἄρτας, Ἁγίου ∆ηµητρίου Κληµατιᾶς, κ.ἄ., κι ἐπίσης ἀπὸ τὴ Συλλογὴ
Εὐαγγέλου Ἀβέρωφ τοῦ Ἱδρύµατος Μιχαήλ Τοσίτσα. Ἀπαιτήθηκε πολὺς χρόνος καὶ µόχθος γιὰ νὰ ἐντοπισθοῦν,
µελετηθοῦν καὶ συντηρηθοῦν οἱ εἰκόνες.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛ. 4
4
Η
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Το µέλλον του χωριού µας και των Συλλόγων είναι η νέα γενιά. Ας τη φέρουµε πιο κοντά µας!
κουβεντούλα µας αυτή µε τη γειτόνισσα
και φίλη πια, Χρύσα Τζουµάκα-Μπακούλα, άρχισε στο πράσινο µπαλκονάκι της,
ένα απ’ αυτά τα µοναδικά σε οµορφιά σούρουπα του Βουργαρελιού.
«Ο χρόνος σταµατάει σε τούτη την απέραντη
ηρεµία» µου λέει «κι από το µοναδικό σε ποικιλία φυσικό σκηνικό, σταθερό διαχρονικά,
ξεπηδούν εικόνες από το παρελθόν, ζωντανεύουν αγαπηµένες µορφές και συναισθήµατα κι οι αναµνήσεις παίρνουν υπόσταση
πραγµατικότητας.
Γι΄αυτό το µπαλκονάκι µου είναι αναζωογονητικό! Άλλωστε το Βουργαρέλι, µη ξεχνάς,
είναι στη ζωή µου ο µόνος τόπος συνδυασµένος µε τη ξεγνοιασιά και τη χαρά της οικογένειας. Μάνα, πατέρας, άντρας και παιδί,
όλοι µαζί, εδώ µόνο κατάφερνα στη ζωή µου
να τους απολαµβάνω στα σύντοµα διαλείµµατα µακριά από την ευθύνη και την αφοσίωση που απαιτεί η Ιατρική και µάλιστα η
Πανεπιστηµιακή καριέρα.
Είχα το πάθος βλέπεις για την ιατρική σαν
επιστήµη, κοινωνικό λειτούργηµα, εκπαίδευση, αγωγή υγείας. Ο ∆άσκαλός µου, αείµνηστος καθηγητής Ματσανιώτης, έλεγε πως
κάποτε η ιατρική ως επιστηµονική γνώση
µπορεί και να µη χρειάζεται. Ο άνθρωπος
όµως θα χρειάζεται το γιατρό πάντοτε!
Αυτό πρέπει να έχει στο νου του κάθε νέος
που ξεκινάει αυτόν το µακρύ και δύσκολο
δρόµο. Αν πράγµατι διαθέτει το πάθος, άξιες
οι πολλές του θυσίες. Η ηθική ανταµοιβή του
–και όχι η υλική- θα είναι το αναφαίρετο επίδοµα της εσωτερικής του ικανοποίησης.
Εγώ, µε τη βοήθεια όλων όσων µε δίδαξαν
και στήριξαν τα κατάφερα και τους ευγνωµονώ.
Με ρωτάς Βασίλη, τι µε τροµάζει περισσότερο για το αύριο στη χώρα µας.
Είµαι πεπεισµένη πια, πως για την κατάντια
«Οι νέοι του χωριού πρέπει
να πάρουν πρωτοβουλίες!
Μια κουβέντα του Βασίλη Τραπέτσα µε την καθηγήτρια Παιδιατρικής
του Πανεπιστηµίου Αθηνών κα. Χρύσα Τζουµάκα-Μπακούλα
µας ευθύνεται η
σταδιακή και σταθερή υποβάθµιση
της παιδείας. Οι
εκπαιδευτικοί µας,
σε όλες τις βαθµίδες –σχεδιαστές
προγραµµάτων,
φυσικά πρόσωπααπέτυχαν χρόνια
τώρα το στόχο
τους που είναι η
πνευµατική καλλιέργεια των παιδιών µας. Από κει
ξεκινούν όλα!
Τα σηµερινά παιδιά γνωρίζουν περισσότερα
από
µας. Έχουν άλλωστε και τα µηχανάκια της γνώσης, τα κοµπιούτερς, υπό µάλης κάθε στιγµή. Το διαδίκτυο
είναι το δεκανίκι τους. Η γνώση ωστόσο –και
µάλιστα η έτοιµη- δε συνεπάγεται µόρφωση,
παιδεία! Καµιά φορά την εµποδίζει µάλιστα.
Η παιδεία αντανακλάται στην επιλογή, στη
συµπεριφορά, στη διατήρηση της ατοµικότητας µέσα στη συλλογική συνύπαρξη, στην
ατοµική ευθύνη, στην προβλεπτικότητα, στην
προσαρµογήJ.καιJ.καιJ.στην κατάκτηση
της ευτυχίας τελικά!
∆εν είναι µόνο ότι χάσαµε τούτη τη γενιά είναι
πως δύσκολα και σε βάθος χρόνου θα ξαναφτιάξουµε τα παιδιά µας. Και ασφαλώς πρέπει να αρχίσουµε απόJχθες!»
Καθώς έπεφτε ο ήλιος και η Τσούκα, απέναντι, άλλαξε χρώµατα η κουβέντα γύρισε
στο Βουργαρέλι.
«Με ρωτάς Βασίλη πως µου φάνηκε φέτος το
χωριό! Μα η δική µου γνώµη δε
µετράειJΕίµαι συναισθηµατικά φορτωµένη
και κάθε φορά το βρίσκω καλύτερο, πιο πρά-
ΤΡΕΙΣ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΕΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛ. 3
Ἡ περίφηµη «Κρητικὴ Σχολὴ» ἄνθισε τὸν 15ο
αἰώνα στὴν ἑνετοκρατούµενη Κρήτη, µὲ ὑπόβαθρο τὴν ὕστερη παλαιολόγεια ζωγραφικὴ τῆς
Κωνσταντινούπολης καὶ τὶς ἐπιδράσεις τοῦ ὄψιµου Μεσαίωνα καὶ τῆς Ἀναγέννησης. Μέχρι καὶ
τὸν 17ο αἰώνα ἀποτέλεσε κυρίαρχη καλλιτεχνικὴ
τάση ποὺ πάντρεψε πολιτισµικὰ τὴ ∆ύση µὲ τὴν
Ἀνατολή, καὶ ἀνέδειξε ἐξέχουσες προσωπικότητες ποὺ ἐργάσθηκαν ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Κρήτη, καὶ
στὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα, τὴ Βενετία καὶ τὰ
Ἑπτάνησα (ἀναφέρω ἐπιλεκτικὰ τὰ ὀνόµατα τοῦ
Μιχαὴλ ∆αµασκηνοῦ, Γεωργίου Κλόντζα, Θεοδώρου Πουλάκη, Ἐµµανουὴλ Τζάνε Μπουνιαλῆ.
Παράλληλα µὲ τὴ ζωγραφική, ἀνθεῖ, ὡς γνωστόν,
στὴν ἑνετοκρατούµενη Κρήτη ἡ λογοτεχνία, µὲ
ἐκπροσώπους της τὸν Γεώργιο Χορτάτζη, τὸν Βιτσέντζο Κορνάρο, τὸν Μάρκο Άντώνιο Φώσκολο,
κ.ἄ.). Οἱ δεκάδες εἰκόνες Κρητικῆς Σχολῆς σὲ
µονὲς καὶ ναοὺς τῆς Ἠπείρου ὑπῆρξαν πιθανότατα ἀφιερώµατα εὔπορων ἠπειρωτῶν ἐµπόρων
τῆς διασπορᾶς, καθὼς καὶ παραγγελίες ἰσχυρῶν
ἱεραρχῶν, καταδεικνύοντας ἕνα ὑψηλὸ ἐπίπεδο
ἐνηµέρωσης γιὰ τὶς καλλιτεχνικὲς ἐξελίξεις τῆς
ἐποχῆς, ὅπως σηµειώνει στὸν σύντοµο ὁδηγὸ
τῆς Ἔκθεσης ἡ ∆ιευθύντρια τοῦ Μουσείου Βαρβάρα Παπαδοπούλου. Οἱ εἰκόνες ποὺ ἐκτίθενται
στὴν ἔκθεση εἴτε δηµιουργήθηκαν (οἰ περισσότερες) µετὰ ἀπὸ παραγγελία σὲ καταξιωµένους ζωγράφους τῆς Κρητικῆς Σχολῆς ἐγκαταστηµένους
στὴν Κρήτη ἀλλὰ καὶ στὴ Βενετία καὶ τὰ Ἑπτάνησα , εἴτε ἀποτελοῦν ἔργα προικισµένων ἰωαννιτῶν ζωγράφων ποὺ δούλεψαν µὲ ἐπιτυχία
πάνω σὲ κρητικὰ πρότυπα. Σύγχρονη τῆς Κρητικῆς Σχολῆς ὑπῆρξε ἡ Σχολὴ τῆς Βορειοδυτικῆς
Ἑλλάδας µὲ κέντρο τὰ Ἰωάννινα καὶ τὴν εὐρύτερη
περιοχή.
Ἐνδεικτικὰ θὰ ἀναφέρω µερικὲς ἀπὸ τὶς εἰκόνες τῆς ἔκθεσης : ἡ εἰκόνα τῆς Μνηστείας τῆς
Ἁγίας Αἰκατερίνης, ἔργο τοῦ Γεωργίου Κλόντζα
(Ναὸς Ἁγ. ∆ηµητρίου, Ἄρτα), Εὐαγγελισµός,
ἔργο τοῦ Ἐµµ. Τζάνε Μπουνιαλῆ (Μονὴ Παλιουρῆς Ἰωαννίνων), Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θαυµατουργός, ἔργο τοῦ Θεοδώρου Πουλάκη (Ναὸς
Αθανάσιος Σπ. Λαζαρίδης
Ουρολόγος - Χειρούργος
Ειδικευθείς στο Πανεπιστηµιακό
Νοσοκοµείο Ιωαννίνων
Επιστηµονικός συνεργάτης
Πανεπιστηµιακής Ουρολογικής
Κλινικής Ιωαννίνων
Νικ. Σκουφά 38 - Άρτα
Τηλ.: 2681400427, 6977509592
Ἁγ. ∆ηµητρίου, Ἄρτα), Παναγία ἡ Ζωοδόχος
Πηγή, µὲ σκηνὲς ἀπὸ τὴν ἱστορία τοῦ ὁµώνυµου
ναοῦ στὸ Μπαλουκλὶ τῆς Κωνσταντινούπολης
(Μονὴ Κάτω Παναγιᾶς, Ἄρτα), Χριστὸς Παντοκράτωρ, ἔργο τοῦ Γεωργίου Νοµικοῦ (Μονὴ Βύλιζας, Ματσούκι Ἰωαννίνων). Χαρακτηριστικὰ τῆς
κρητικῆς ζωγραφικῆς σὲ φορητὲς θρησκευτικὲς
εἰκόνες εἶναι ἡ πλαστικότητα στὶς µορφές, ἡ ἐπιλεκτικὴ ἐφαρµογὴ προοπτικῆς, ἡ ἀνάδειξη θεµάτων ἀπὸ τὸ φυσικὸ καὶ κοσµικὸ περιβάλλον, οἱ
ἀρχαιότροπες ἀναφορές, καὶ ἄλλα στοιχεῖα ποὺ
ἀντανακλοῦν τὴν ἰταλικὴ τέχνη τῆς Ἀναγέννησης
καὶ µετέπειτα τοῦ Μπαρόκ.
Ὁ ἐπισκέπτης αὐτῆς τῆς ἔκθεσης ἐντυπωσιάζεται βλέποντας τὰ δείγµατα τῆς ὑψηλῆς τέχνης
ποὺ ἀπόκεινται σὲ ναοὺς καὶ µονὲς τῆς Ἠπείρου, ἀκόµη καὶ σὲ ἀποµακρυσµένα χωριά, καὶ
µάλιστα ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῆς Τουρκοκρατίας ! Τότε
ποὺ τὰ γρόσια τῶν Ἠπειρωτῶν ἐπενδύονταν σὲ
ἔργα τοῦ πνεύµατος καὶ τῆς τέχνηςJ
Μαίρη Μάντζιου
σινο, πιο καθαρό!
Η αλήθεια όµως δεν είναι αυτή που βλέπουν
τα δικά µου µάτια. Το χωριό µας είναι κατασκότεινο και βρώµικο, πνιγµένο στα αυτοκίνητα, χωρίς περίπτερο και εφηµερίδα! Οι
ίδιες µονότονες βραδιές στην πλατεία µε τον
παραδοσιακό περίπατο στο Σταυρό να’ χει
µεταβληθεί σε παγίδα σοβαρού ατυχήµατος.
Βλέπεις µόνο µεσήλικες και παιδιά. Οι νέοι τι
έγιναν; Μου είπαν ότι συγκεντρώνονται σε
µια καφετέρια και στα µπαράκια τη νύχτα και
κοιµούνται τη µέρα. Απίστευτο!
Φταίει ο «Καλλικράτης», φταίµε εµείς οι µεγαλύτεροι που δεν τους έχουµε εµπνεύσει
δεσµούς αισθητικούς και συγκινησιακούς µε
το χωριό, φταίνε οι δύσκολες προοπτικές
που γεννούν εύκολες αποδράσειςJ.Όλα
µαζί και το καθένα ξεχωριστά!
Ίσως µε την καθοδήγηση των έµπειρων πρέπει οι νέοι άµεσα να αναλάβουν την πρωτοβουλία για δράση, να πρωτοστατήσουν στα
πανηγύρια και τις εκδηλώσεις µε τις δικές
τους επιλογές και φαντασίες. Η λειτουργία
του Γυµνασίου-Λυκείου στο χωριό µας δεν
πρέπει να µείνει αναξιοποίητη. Κι όλοι εµείς
θα τρέξουµε αρωγοί!
Στους συλλόγους µας, που προσπαθούν
συγκινητικά, πρέπει δάσκαλοι και καθηγητές
να πρωτοστατούν –θέατρο, αθλητισµός, µουσική, ζωγραφική, εκδροµές, αποστολές για
την προστασία του περιβάλλοντος, καθαρισµός των γάργαρων πηγών µας.
Γιατί «τα στερνά τιµούν τα πρώτα!»
Αυτή είναι και η ελπίδα µας.»
-Κα Χρύσα, µπορώ αυτά που συζητήσαµε να
τα δηµοσιεύσουµε στη εφηµερίδα του χωριού;
-∆εν έχω αντίρρηση. Ήθελα µόνο να σ’ ευχαριστήσω Βασίλη για την παρέα και την
κουβέντα που είχαµε αυτό το ωραίο απόγευµα στο ωραίο µας χωριό.
ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙΟΥ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Η κ. Ερριέτα Βαγενά και τα παιδιά της δώρισαν στο Κέντρο Υγείας Βουργαρελίου τον
κάτωθι εξοπλισµό.
1) Ένα (1) Συµπυκνωτή Αέρος Cuiet Life 5
Air Sep.
2) Μία (1) Φιάλη Οξυγόνου Φορητή OXY
FIRST, µε θήκη.
Οι γιατροί του Κ.Υ θα διαθέσουν αυτόν τον
εξοπλισµό δανεικά σε κάθε ασθενή που τον
έχει ανάγκη και όσο χρονικό διάστηµα χρειαστεί.
Ευχαριστούµε ιδιαίτερα την οικογένεια Βαγενά.
Η ∆/ΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΣΑΚΑ ΣΑΜΠΙΝΕ
∆/ΝΤΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
ΠΩΛΕΙΤΑΙ
Στην τοποθεσία Καρυά Βουργαρελίου
αγρόκτηµα 3 στρεµµάτων και
600 µέτρων.
Πληροφορίες στο τηλ. 210 4611115
ΕΓΓΡΑΦΕΣ
ΟΛΟ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ
ΠΡΩΤΟ
ΜΑΘΗΜΑ ∆ΩΡΕΑΝ
Σ Χ Ο Λ Η Χ Ο Ρ Ο Υ
G E N E K E L L Y
∆Ι∆ΑΣΚΟΝΤΑΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΧΟΡΟΙ
ΕΥΤΥΧΙ∆ΟΥ 7 - ΠΑΓΚΡΑΤΙ
∆Ι∆ΑΣΚΑΛΙΑ ΝΤΖΙΟΚΑ ΝΑΝΣΥ
ΤΗΛ.: 211 1182682
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Η εφηµερίδα µας προβάλλει το Βουργαρέλι, καταγράφει την ιστορία του, ενηµερώνει και διεκδικεί!
ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ-ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
Από την προβολή της ταινίας. (Φωτ. Νίκος Μανούσης).
ΟΜΑ∆Α ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Η εικόνα της χώρας µας, έτσι όπως παρουσιάζεται στα
ΜΜΕ, αλλά και όπως τη βιώνει ο καθένας µας, µε τα
ποσοστά ανεργίας διψήφια σε ανοδική πορεία, µε παιδιά υποσιτισµένα και νοικοκυριά χωρίς ρεύµα και θέρµανση, δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο.
Στο χωριό µας η ευσυγκινησία αυτή έγινε κίνηση βοήθειας και στήριξης µε τη δηµιουργία της οµάδας εθελοντισµού και κοινωνικής αλληλεγγύης, η σύσταση της
οποίας ήταν πρωτοβουλία χωριανών και φίλων του
χωριού µας.
Πέρα από τη βοήθεια που δίνεται συχνά (οικονοµική
και υλική) σε άπορους συµπολίτες µας, σηµαντική είναι
η δράση την οποία ξεκινήσαµε εµείς, τη στηρίζουν όλοι
οι κάτοικοι της περιοχής και έχει γίνει γνωστή και στο
πανελλήνιο, µε τον χαρακτηριστικό τίτλο «µια σοκολάτα σε περιµένει». Μέσα από ένα ταµείο, το οποίο
στηρίζουν ευαισθητοποιηµένοι πολίτες, και µε τη συνεργασία των καταστηµάτων «DIVERSO» και «Χόβολη» προσφέρεται ρόφηµα ή αναψυκτικό σε
µειωµένη τιµή ή και δωρεάν σε µαθητές που αδυνατούν να πληρώσουν µέρος ή το όλο του ποσού που
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΙΜΑΤΟΣ
ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
ΑΙΜΟ∆ΟΣΙΑΣ ...ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ο Βασίλης Γκανιάτσας (αριστερά) µε τον ∆ηµητράκη Κούρτη.
(Φωτ. Νίκος Μανούσης).
Μια ταινία-ντοκιµαντέρ µε τίτλο «Της Άρτας
το Γεφύρι» δηµιούργησε ο φωτογράφος Βασίλης Γκανιάτσας.
Προβλήθηκε µε επιτυχία στην Άρτα και µε πρωτοβουλία του ∆ηµάρχου κ.
Χ. Χασιάκου παρουσιάστηκε και στο Βουργαρέλι, στην αίθουσα εκδηλώσεων του ∆ηµαρχείου στις 21 Νοεµβρίου. Συµµετείχαν µαθητές από το
Γυµνάσιο και Λύκειο του χωριού καθώς και πολίτες του ∆ήµου.
Μέσα σε σαράντα λεπτά παρουσιάζεται η ιστορία «του γιοφυριού της
Άρτας», όπως λέει και ο δηµιουργός της, ο οποίος µε το φωτογραφικό του
φακό και µέσα από την κινηµατογραφική τέχνη αποτύπωσε σ’ ένα ντοκιµαντέρ την αγάπη και το θαυµασµό που είχε από µικρός για το σπουδαίο
αυτό µνηµείο της Άρτας.
Γίνεται εκτενής αναφορά στην ιστορία της µη ανατίναξης του Γεφυριού
από τους Γερµανούς κατά την περίοδο της γερµανικής κατοχής αλλά και
της φοβερής διάβρωσης που έγινε στα θεµέλιά του µετά τη δηµιουργία
του φράγµατος της ∆ΕΗ στο Πουρνάρι, η οποία ευαισθητοποίησε πολίτες
της πόλης της Άρτας για την σύσταση οµάδας διάσωσης του ιστορικού
γεφυριού. Αίσθηση προκαλεί η πληροφορία πως το γεφύρι στηριζόταν σε
ξύλινη βάση, η οποία ήρθε στην επιφάνεια µε το « ξέπλυµα» των νερών
του ποταµού, θέτοντας σε άµεσο κίνδυνο τη στατικότητα του µνηµείου.
Μια αξιόλογη «συµπυκνωµένη δηµιουργία σαράντα χρόνων µέσα σε σαράντα λεπτά», όπως χαρακτηριστικά λέει και ο κ. Γκανιάτσας.
Χ.Β.Γ
Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ
Ξεκίνησαν και φέτος, στην αίθουσα εκδηλώσεων του ∆ήµου, οι προβολές ταινιών για µικρούς και µεγάλους, Παρασκευή και Κυριακή αντίστοιχα.
Πρόκειται για πολύ καλές ταινίες, ποικίλου περιεχοµένου, βραβευµένες
σε διάφορα φεστιβάλ. Ενδεικτικά αναφέρουµε κάποιους τίτλους «Τι έκανες στον πόλεµο Θανάση» , «Ψυχή Βαθιά», «Χιόνια στο Κιλιµάντζαρο»,
«Οι Άθικτοι» και άλλες.
Μας χαροποιεί ιδιαίτερα η συνεχώς αυξανόµενη ανταπόκριση και προσέλευση θεατών απ’ όλη τη γύρω περιοχή και η προτροπή για συνέχιση
της προσπάθειάς µας.
Μια τέτοια δράση λείπει από την περιοχή µας και σκοπεύουµε να τη συνεχίσουµε, πιστεύοντας πως οι πολιτιστικές δραστηριότητες, όποιες και όπου
και αν αναφέρονται, είναι το αντίδοτο στη βαρβαρότητα της εποχής µας.
Για τους Φίλους του Κινηµατογράφου
Νίκος Μανούσης
«ΜΕ ΕΝΑ ΦΛΥΤΖΑΝΙ ΚΑΦΕ»
Πρωτοβουλία « ένας καφές σε περιµένει »
(Απόσπασµα)
Ακόµα πιο ξεχωριστή είναι η ιστορία που µας έρχεται από το Βουργαρέλι
της Άρτας. Το Βουργαρέλι είναι ένα από τα µεγαλύτερα χωριά της ορεινής
Άρτας και απέχει 58 χιλ. από την πρωτεύουσα του νοµού. Στο χωριό
υπάρχει Γυµνάσιο-Λύκειο που εξυπηρετεί τα γειτονικά χωριά. Οι µαθητές
που περιµένουν το λεωφορείο για να επιστρέψουν στα σπίτια τους κάθονται συνήθως για ένα σνακ στα δύο καφέ του χωριού. Κάποιοι µαθητές αδυνατούν να παραγγείλουν κάτι και απλώς «χαζεύουν» µαζί µε τους
συµµαθητές τους. Ο «καφές που περιµένει», όµως, φαίνεται πως έδειξε
έναν δρόµο. Οι κάτοικοι αποφάσισαν να τοποθετήσουν στις δύο αυτές
καφετέριες έναν κουµπαρά ώστε όποιος θέλει να αφήνει κάτι για να µπορούν κι αυτά τα παιδιά να παίρνουν µία ζεστή σοκολάτα, ένα χυµό ή ένα
καφέ! Επικοινώνησαν µε τα γραφεία της «σχεδίας». Κατενθουσιασµένοι.
Το σύστηµα αποδίδει!
Από το περιοδικό «ΣΧΕ∆ΙΑ» και το TVXS
5
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βουργαρελίου µετά από αρκετή προσπάθεια δηµιούργησε Τράπεζα Αίµατος, η
οποία διανύει το δεύτερο χρόνο ζωής της. Πρέπει
όµως οι κανόνες που έχουν υπαγορευτεί σ’ εµάς από
το νοσοκοµείο στο οποίο διατηρείται η Τράπεζα να γίνουν γνωστοί σε όλους τους υποψήφιους δότες και λήπτες αίµατος:
1) Μιλάµε για Τράπεζα Αίµατος και ως τέτοια πρέπει
να αντιµετωπίζεται. ∆ηλαδή το αίµα το δανειζόµαστε
και πρέπει να επιστρέφεται µε την πρώτη ευκαιρία.
2) Προτεραιότητα έχουν οι ίδιοι οι αιµοδότες και οι οικογένειες τους.
3) Καταφεύγουµε στην Τράπεζα Αίµατος όταν:
α) Έχουν δώσει αίµα όλοι οι συγγενείς που µπορούν
αλλά χρειάζεται κι άλλο,
β) Είναι ο ίδιος ο ασθενής ή οι συγγενείς του αιµοδότες του Συλλόγου και έδωσαν αίµα πρόσφατα,
γ) ∆εν υπάρχουν συγγενείς που µπορούν να δώσουν
αίµα.
Όλοι είµαστε υποψήφιοι λήπτες αίµατος αλλά δεν µπορούµε να είµαστε για πάντα δότες οπότε πρέπει σε
κάθε αιµοδοσία να δίνουµε το παρόν και το ...αίµα µας.
Πρέπει να αντιµετωπίζουµε την Τράπεζά µας µε σοβαρότητα για να έχουµε απόθεµα αίµατος σε περίπτωση που χρειαστούµε αλλά και για να µη βρεθούµε
στη δυσάρεστη θέση να αρνηθούµε φιάλες αίµατος,
διότι δεν υπάρχει απόθεµα ή ο ασθενής “χρωστάει”
από προηγούµενη χρήση.
Είµαστε υπερήφανοι για αυτές τις 40 φιάλες που µαζέψαµε αυτά τα 2 χρόνια και ευχόµαστε κάθε χρόνο η
ανταπόκριση των αιµοδοτών να αυξάνεται.
ΤΟ ∆.Σ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ
ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
Μια ακόµα διετής θητεία του ∆.Σ του πολιτιστικού συλλόγου έφτασε στο τέλος της και ως απελθών πρόεδρος ήθελα να αναφερθώ στα πεπραγµένα του
συλλόγου µας .Τα τελευταία δυο χρόνια ο σύλλογος
άλλαξε πορεία και µε τις πολλές µικρές αλλά και µεγαλύτερες εκδηλώσεις που διοργανώσαµε προσπαθήσαµε να βγάλουµε το χωριό από την τουριστική
αποµόνωση στην οποία είχε περιέλθει. Αν καταφέραµε
κάτι ή όχι θα φανεί το προσεχές διάστηµα και περισσότερο το ερχόµενο καλοκαίρι. Βέβαια η προσπάθεια
πρέπει να είναι συνεχής και από όλους.
Κινούµενοι προς αυτή την κατεύθυνση, φιλοξενήσαµε
όσους ήρθαν στο χωριό µας (οµάδα αιµοδοσίας Χατζηκώστα, ∆ΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων κτλ) για να σχηµατίσουν την καλύτερη δυνατή άποψη για το Βουργαρέλι.
Η απόφαση των ιατρών µε καταγωγή από την Άρτα να
πραγµατοποιήσουν συµπόσιο στο µοναστήρι τον περασµένο Αύγουστο µας κάνει να πιστεύουµε πως ο
κόπος µας δεν πήγε χαµένος.
Αγοράσαµε τραπεζοκαθίσµατα για να έχουµε αυτονοµία στις εκδηλώσεις µας αλλά και προς όφελος των
συγχωριανών µας που µετά από αίτηση στον εκάστοτε
πρόεδρο του συλλόγου να τα δανείζονται η να τα ενοικιάζουν.
Με τη διοργάνωση στο Μοναστήρι της εκδήλωσης
αλλά και µε την αναπαράσταση του ιστορικού γεγονότος προσπαθήσαµε και καταφέραµε να αναγνωριστεί
η εκδήλωση για την έναρξη της Επανάστασης στα
Τζουµέρκα ως επίσηµη της περιοχής. ∆εν ήταν άλλωστε τυχαία η παρουσία των βουλευτών αλλά και του
περιφερειάρχη κ. Καχριµάνη.
∆εν µπορώ να µην ευχαριστήσω όσους εθελοντικά
βοήθησαν σε κάθε µας εγχείρηµα, φυσικά τις γυναίκες
αντιστοιχεί στην παραγγελία τους. Την κίνηση αυτή
στηρίζουν όλο και περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής,
αλλά και συνεργάτες του περιοδικού των ανέργων «
Σχεδία» , τους οποίους και ευχαριστούµε.
Συµµετέχουµε επίσης οικονοµικά (πάλι µέσα από την
κίνηση ευαισθητοποιηµένων συνανθρώπων µας) στην
πρωτοχρονιάτικη γιορτή του Κ∆ΑΠ µε την αγορά
δώρων για τα παιδιά.
Ακόµη βοήθεια θα δοθεί και σε συνανθρώπους µας
ενόψει των γιορτών των Χριστουγέννων, για να πληρώσουν το ρεύµα, τη θέρµανση (ξύλα), κάποια τρόφιµα.
Στις µέρες µας οι δυσκολίες και οι ανάγκες αυξάνονται
αλµατωδώς και θεωρούµε πως ο καλύτερος τρόπος
για την αντιµετώπισή τους είναι ο εθελοντισµός, η
αγάπη, η αλληλεγγύη και η προσφορά στο συνάνθρωπο. Για να βρει η κοινωνία µας τον ανθρωπισµό
της και η χώρα µας τον πραγµατικό εαυτό της.
ΝΙ.ΜΑ
Τηλ. 6979912980
του χωριού που µε τις πίτες και τα γλυκά µας έβγαζαν
ασπροπρόσωπους, το Σύλλογο Βουργαρελιωτών Αττικής και το ∆ήµο για την άψογη συνεργασία, όσους
συνδράµουν οικονοµικά το Σύλλογο, τον κ. Πέτρο Γεωργάρα (ο δάσκαλος του χορευτικού) που τις ιδέες µας
να κάνει µαθήµατα ΤΑΕ-ΚΒΟ-ΝΤΟ στα πιτσιρίκια (και
όχι µόνο...) αλλά και για το Αποκριάτικο Γαϊτανάκι τις
έκανε πράξη. Φυσικά υπήρξαν παραλήψεις και λάθη.
Αλλά δεν κάνει λάθη, µόνο όποιος δεν κάνει τίποτα!
Θεωρώ πως είχαµε µια καλή πορεία και θέλω να ελπίζω πως θα συνεχιστεί. Εύχοµαι καλή επιτυχία στο
νέο συµβούλιο του συλλόγου και ιδιαιτέρως στο νέο
πρόεδρο. ∆εσµεύοµαι να είµαι πάντα παρών όταν θα
µε χρειάζονται. Σας ευχαριστώ για τη συνεργασία.
ΑΛΚΙΒΙΑ∆ΗΣ ΚΑΤΣΑΝΟΣ
Ι∆ΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
Η παρουσίαση του βιβλίου «Ιδιωµατικές Λέξεις και Αλληγορίες του Τόπου
µας» στην αίθουσα του «Μακρυγιάννη».
Την Τρίτη 19/11/2013 και ώρα 7.00 µ.µ πραγµατοποιήθηκε στην αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου Άρτας
«Ο Μακρυγιάννης» η παρουσίαση του βιβλίου της Κυριακούλας και του Παναγιώτη Χρηστίδη µε τίτλο «Ιδιωµατικές Λέξεις και Αλληγορίες του Τόπου µας». Την
εκδήλωση, που ήταν συνδιοργάνωση του Πολιτιστικού
Συλλόγου Άρτας «Ο Μακρυγιάννης» σε συνεργασία
µε τον Αναπτυξιακό Σύνδεσµο Σκιαδάδων « Η Κασταλία» και το ∆ήµο Κεντρικών Τζουµέρκων, προλόγησε ο
Αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Άρτας « Ο
Μακρυγιάννης» κ. Χρήστος Ν. Χρηστίδης. Χαιρετισµό
απηύθηναν η Πρόεδρος κ. ∆ήµητρα Αξιώτη και ο ∆ήµαρχος Κεντρικών Τζουµέρκων κ. Χρήστος Χασιάκος,
που παρευρέθηκε στην εκδήλωση µαζί µε τον Αντιδήµαρχο κ. Γεώργιο Παππά. Βασικός σχολιαστής ήταν ο
φιλόλογος καθηγητής κ. ∆ηµήτρης Βλαχοπάνος. Το περιεχόµενο του βιβλίου ανέλυσε ο κ. Παναγιώτης Χρηστίδης, ένας από τους συγγραφείς. Η εκδήλωση
ολοκληρώθηκε µε τη διάλεξη του καθηγητή φιλοσοφίας
του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων κ. Αποστόλη Τροµπούκη, µε θέµα «Ιστορικές προσεγγίσεις στο Νεοελληνικό λόγο». Η εκδήλωση στέφτηκε µε επιτυχία και
κρίθηκε ως η καλύτερη για το έτος 2013.
Για το ∆.Σ.
Η ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ
∆ήµητρα Αξιώτη
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τα κάλαντα πήραν την ονοµασία τους από τη λατινική
λέξη calenda που διαµορφώθηκε από το ρήµα καλώ.
Παιδιά κατά οµάδες περιφέρονταν στα σπίτια, τους
δρόµους, τα καταστήµατα και τραγουδούσαν µε ειδικό
όργανο (το τρίγωνο) τραγούδια για τα Χριστούγεννα,
την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα.
Το έθιµο αυτό προϋπήρχε στην Ελλάδα πριν από τη
Ρώµη.
Τα παιδιά κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης, στολισµένο µε καρπούς και άσπρο µαλλί (τη λεγόµενη ερεσιώνη, από το έριο που σηµαίνει µαλλί), γύριζαν,
τραγουδούσαν και λάµβαναν δώρα.
Εν συνεχεία η Ρώµη υιοθέτησε το έθιµο.
Στο Βυζάντιο τα παιδιά κρατούσαν ραβδιά ή φανάρια ή
οµοιώµατα πλοιαρίων ή κτηρίων, τα οποία ήταν στολισµένα, και συνόδευαν το τραγούδι µε κρούση τριγώνου ή τυµπάνου.
Ανθή Παπαγεωργίου
6
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Το β ι β λ ί ο γ α λ ο υ χ ε ί τ η ν ψ υ χ ή , α ν ο ί γ ε ι τ α µ ά τ ι α σ ε ό λ ο τ ο ν κ ό σ µ ο !
Αιδεσιµώτατε, κύριε βουλευτά, αξιότιµε κύριε ∆ήµαρχε,
κύριε πρόεδρε του Πολιτιστικού και Αθλητικού Κέντρου
∆ήµου Κεντρικών Τζουµέρκων, αγαπητές Βουργαρελιώτισσες και Βουργαρελιώτες, φίλες και φίλοι,
Τα πανέµορφα Τζουµέρκα, το φιλόξενο Βουργαρέλι, οι άνθρωποί του, ο Σύλλογος Βουργαρελιωτών Αττικής, που µου
έκανε την τιµή να µου δώσει ετούτο το βήµα, όλοι εσείς ένα:
µια ενότητα τόπου και ιστορίας που ο χρόνος όσο κι αν προσπαθήσει να ξεθωριάσει κάτι απ’ όλα αυτά, δεν θα µπορέσει.
Κι όσες φυγόκεντρες δυνάµεις αποµακρύνουν από τον τόπο
ετούτο τους ανθρώπους του, αυτοί πάλι εδώ θα γυρίσουν, το
άρωµα της γης και των ελάτων θα εισπνεύσουν, εδώ θα
στρέψουν το τελευταίο βλέµµα τους.
Ένα τέτοιο βλέµµα είναι κι ο τόµος των τραγουδιών των Τζουµέρκων, συλλογή του σπουδαίου πατριώτη σας Χρίστου
Λαµπράκη, που στάθηκε αφορµή για τη σηµερινή σύναξη.
Αγαπητές Βουργαρελιώτισσες και Βουργαρελιώτες, φίλες και
φίλοι,
Κάµποσα χρόνια πριν, το 2006 στα Γιάννενα στο πρώτο πανελλήνιο εκπαιδευτικό συνέδριο, όταν µίλησα για πρώτη
φορά για το Χρίστο Λαµπράκη, έναν µόνον συνάντησα που
να τον γνωρίζει: τον καθηγητή παιδαγωγικών του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Π. Νούτσο, τον οποίο έχω την τύχη να
γνωρίζω από τα φοιτητικά µου χρόνια το 1976-1980. (Στα
χρόνια εκείνα τοποθετώ και την αγάπη µου για τον τόπο σας
την πανέµορφη Ήπειρο.). Τότε η απορία µου για την άγνοια
περί του Λαµπράκη, ως παιδαγωγού και φιλολόγου ήταν µεγάλη καθώς στην οικογενειακή µας µυθολογία και αφήγηση,
ο Χρίστος Λαµπράκης εµφανιζόταν ως ένας ακέραιος χαρακτήρας και µια πολύ σηµαντική προσωπικότητα των γραµµάτων. Κι όλα αυτά πριν ακόµα ασχοληθώ µε την ιστορία της
εκπαίδευσης, πριν ακόµα µάθω για το έργο του Χρίστου Λαµπράκη, πριν να συνειδητοποιήσω το πραγµατικό επιστηµονικό και παιδαγωγικό πλούτο που έκρυβαν τόσο τα άρθρα
του όσο και η παιδαγωγική του πράξη.
Λίγες βδοµάδες µετά το συνέδριο στα Γιάννενα, στις 23-24
Νοεµβρίου, στη Γενεύη πραγµατοποιήθηκε συνέδριο µε την
ευκαιρία της συµπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννηση του
ελβετού ελληνιστή, µουσικολόγου S. Baud-Bovie, πρώτου
κατόχου της έδρας της Ελληνικής Γλώσσας και Γραµµατείας που ιδρύθηκε σύµφωνα µε την τελευταία επιθυµία του
Χρίστου Λαµπράκη. Στο συνέδριο αυτό δεν θα µπορούσε να
µην έχει κεντρική θέση η αναφορά στον ηπειρώτη παιδαγωγό. Η µνήµη µου δεν µε βοηθάει για να σας µεταφέρω πώς
έλαχε σε µένα ο κλήρος να µιλήσω για τον ιδρυτή της έδρας
και να γνωρίσω σηµαντικούς ανθρώπους που είχαν συγκεντρωθεί εκεί –θα αναφερθώ ξεχωριστά στον καθηγητή Λασιθιωτάκη που έφυγε από κοντά µας πρόσφατα-, στον
φιλόξενο κ. Μπουβιέ, διάδοχο του Μπο Μπο Βι, και στην κα
Λαζαρίδου, την οποία κατά καιρούς ενοχλούσα -και ενοχλώ,
προσπαθώντας να αντλήσω στοιχεία που αφορούν στο
ίδρυµα Χρίστου και Λεονής Λαµπράκη. Ιδιαίτερα θα αναφερθώ στη σχεδόν τυχαία γνωριµία µου µε την ανηψιά του
Χρίστου Λαµπράκη, κα Ελένη Κυρίτση, που µε δραστηριοποίησε στο διάστηµα εκείνο και στα χρόνια που ακολούθησαν, για να συµβάλλω µε τις µικρές µου δυνάµεις στην
ανάδειξη της προσωπικότητας του σπουδαίου πατριώτη σας
και κατά µία έννοια µέλους της οικογενείας µου. Με την κα
Κυρίτση επιχειρήσαµε, φοβάµαι χωρίς αποτέλεσµα, να κινήσουµε το ενδιαφέρον των αρµοδίων των υπουργείων για την
ενίσχυση της λειτουργίας της έδρας.
Από το 2006 ανά τακτά χρονικά διαστήµατα και µε ποικίλους
τρόπους η ενασχόλησή µου µε το έργο του Χρίστου Λαµπράκη, µε έφερε σε επαφή µε το Σύλλογο Βουργαρελιωτών
Αττικής, που µε τίµησε δηµοσιεύοντας στην εφηµερίδα του
“Το Βουργαρέλι” άρθρο µου για τον Χρίστο Λαµπράκη, και
που µου επεφύλαξε ιδιαίτερη τιµή καλώντας µε σήµερα εδώ,
στον τόπο που γεννήθηκε ο Χρίστος Λαµπράκης, για να µιλήσω για το έργο του, µε την ευκαιρία της επανέκδοσης της
συλλογής των τραγουδιών των Τζουµέρκων.
Η έκδοση αυτή έγινε αφορµή να γνωρίσω και να συνεργαστώ εξαιρετικά µε δύο ακόµα πατριώτες σας, µε την πρόεδρο
του Συλλόγου κα Λουκία Αντωνίου και τον γραµµατέα κ. Νίκο
∆ήµου.
«Τα τραγούδια των Τζουµέρκων» είναι έκδοση στην οποία
κεντρική θέση κατέχει η φωτογραφική αναπαραγωγή της αρχικής έκδοσης της συλλογής, που είχε συµπεριληφθεί στον
3ο τόµο του περιοδικού της Λαογραφίας, πλαισιωµένης από
κείµενα που αφορούν στη ζωή και στο έργο του Χρίστου Λαµπράκη, διασώζοντας µικρά και µεγάλα σπαράγµατα της ζωής
του και πληροφορώντας τον αναγνώστη για την επιστηµονική του δράση και την προσωπικότητά του. Στις 160 σελίδες
πέρα από τα τραγούδια µε την εισαγωγή και τις παρατηρήσεις του ίδιου του Λαµπράκη, συγκεντρώνονται σκόρπια
άρθρα, µικρά και µεγάλα, στο σύνολο σχεδόν γραµµένα από
Βουργαρελιώτες, καταθέσεις µαρτυριών ανθρώπων που
γνώρισαν το ίδιο τον Λαµπράκη. Το στοιχείο αυτό προσδίδει
µια ιδιαίτερη αξία στον τόµο που καθίσταται βασική πρωτογενής πηγή για κάθε έναν που θα ήθελε να µάθει για τον
σπουδαίο αυτό ηπειρώτη δάσκαλο, για κάθε µελετητή. Ο καλαίσθητος αυτός τόµος(δια χειρός Μιχάλη Κύρκου), µε τα κείµενα και το φωτογραφικό υλικό που φιλοξενεί, είναι ένα
σηµαντικό εργαλείο για να γίνει γνωστή η προσφορά του
Λαµπράκη σε ευρύτερο κοινό, πέρα από τους συµπατριώτες
του και τους ειδικούς, και να δώσει ερεθίσµατα για µελέτη του
έργου του και της συµβολής του στην πορεία της εκπαίδευσης -και όχι µόνο- της χώρας µας, συµπληρώνοντας τα κενά
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ κ. ΣΩΚΡΑΤΗ ΚΟΥΓΕΑ
ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ν. ΛΑΜΠΡΑΚΗ
“ΤΡΑΓΟΥ∆ΙΑ ΤΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ”
ΣΤΙΣ 11/8/2013 ΣΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ
Ο κ. Σωκράτης
Κουγέας, φωτ.
Κατερίνα Παπαϊωάννου.
στη συνολική αφήγηση των ταργαµένων και δηµιουργικών
χρόνων των αρχών του 20ου αιώνα.
Αύγουστος 1925
«Στις ψηλές κορυφές των Tσουµέρκων αφήκε προ ολίγων
ηµερών την τελευταίαν πνοήν του ήσυχα και αθόρυβα όπως
ήτο η ζωή του, ένας υπέροχος άνθρωπος, ο καθηγητής και
εσχάτως προαχθείς εις Γενικόν Eπιθεωρητήν των σχολείων
Aττικής, Xρίστος N. Λαµπράκης. Eπιστήµων µε βαθύτατη
κρίση και µε πλατύτατη µόρφωση, µε διανόηση λεπτή και φιλοσοφική, µε σεµνότητα ήθους και χαρακτήρος απαράµιλλη.
∆υστυχώς η ψυχική του αδυναµία δεν του επέτρεψε να ανθέξη στες πίκρες και στες απογοητεύσεις της ζωής και, αφού
δεν ηµπορούσε να ζήση και να δράση στη γραµµή που η
ψυχή του και η διανόησή του είχαν χαράξη, εβάδισε µε την
ηρεµία και την απάθεια αρχαίου φιλοσόφου µόνος του προς
το θάνατο γυρεύοντας εκεί την ευτυχία που είχε χάσει προ
ενός έτους µε την απώλεια της αγαπηµένης και εκλεκτής συζύγου του.
H διαθήκη του δείχνει αρκετά καλά την ευγενική και πατριωτική ψυχή του. Την περιουσία που του είχεν αφήσει η εξεχούσης αριστοκρατικής οικογενείας της Γενεύης σύζυγός του,
κληροδοτεί στο Πανεπιστήµιο της Γενεύης, «εξ αγάπης»,
όπως γράφει, «προς την γενέτειραν της συζύγου µου και εν
τη επθυµία µου να συντείνω εις την ενίσχυσιν των δεσµών
των συνδεόντων την πατρίδα του Eϋνάρδου µετά της από
του τουρκικού ζυγού ελευθερωθείσης Eλλάδος». H περιουσία
αυτή, υπερβαίνουσα τα 2.500.000 δραχµών θα αποτελέση
κεφάλαιον ονοµαζόµενον «Fond Christos Lambrakis en souvenir de sa femme Leonie nee Monoir”, τα δε εισοδήµατα
αυτού θα χρησιµεύσουν αποκλειστικώς δια την ίδρυσιν και
συντήρησιν εις το Πανεπιστήµιον της Γενεύης έδρας της νεοελληνικής γλώσσης και λογοτεχνίας. Eις την διαθήκην του
διατυπώνει ο αοίδιµος Λαµπράκης τα της λειτoυργίας της
έδρας και των σπουδών και της εκλογής των καθηγητών
αυτής, οι οποίοι πρέπει να είναι Eλβετοί ευδόκιµοι και να τελειοποιούνται εις τας µεσαιωνικάς και νεοελληνικάς σπουδάς
εις αλλοδαπά πανεπιστήµια, να έρχωνται δε και να παραµένωσι εις την Eλλάδα επί διετίαν τουλάχιστον δι’ εξόδων του
κληροδοτήµατος προς εκµάθησιν της ελληνικής γλώσσης και
λογοτεχνίας και προς κατανόησιν του χαρακτήρος του ελληνικού λαού.
Tην σκοπιµότητα του κληροδοτήµατος και την χρησιµότητα
της έδρας ηµπορεί κανείς να εκτιµήση. Eκείνο που κάµνουν
οι Kυβερνήσεις των διαφόρων λαών µε την ίδρυσιν και την
συντήρησιν εις τα Πανεπιστήµια της Eυρώπης εδρών προς
διάδοσιν της φιλολογίας και του πολιτισµού, έκαµεν ο Xρίστος
Λαµπράκης ιδρύσας έδραν Nεοελληνικής Φιλολογίας εις έν
από τα σπουδαιότερα επιστηµονικά και πολιτικά κέντρα της
∆υτικής Eυρώπης.
O αλησµόνητος Λαµπράκης εδώρησεν εσχάτως και δύο πολύτιµα καλλιτεχνικά κειµήλια εις την Eθνικήν Πινακοθήκην της
Eλλάδος. Ένα πίνακα αρίστης τέχνης της Aναγεννήσεως και
ένα κεντητόν τάπητα (Gobelin) µεγάλης αξίας. Και τα δύο αριστουργήµατα πρόκειται να αναρτηθούν προσεχώς εις τας αιθούσας της Eθνικής Πινακοθήκης.»
Έτσι αποχαιρέτησε δηµόσια τον αγαπηµένο του φίλο ο παππούς µου Σωκράτης Κουγέας λίγες µέρες µετά τον χαµό του,
τον Αύγουστο του 1925.
Αξιότιµες κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι,
Η παρουσία του Χρίστου Νικολάου Λαµπράκη µε συνοδεύει
από τα µικρά µου χρόνια: τότε που ο πατέρας µου κι οι θείες
µου διηγούντο ιστορίες των παιδικών τους χρόνων, τότε που
απορηµένα κοίταζα τις µαυρόασπρες φωτογραφίες στο γραφείο του παππού µου. Ανάµεσά τους µία ξεχώριζε: ήταν η
φωτογραφία που ο Σωκράτης Κουγέας στεκόταν δίπλα στο
επιστήθιο φίλο του τον πατριώτη σας, Χρίστο Λαµπράκη. Η
φωτογραφία αυτή σε πολλαπλά αντίγραφα, κοσµούσε πολλές γωνιές του σπιτιού µας, το σπίτι της θείας µου της Ειρήνης, της µεγάλης αδελφής του πατέρα µου και της θείας µου
της Κικής, που επρόκειτο να βαφτιστεί από τον Χρ. Λαµπράκη. Πάντα ο Χρίστος αναφερόταν σ’ αυτή ως αναδεξιµιά
και στη διαθήκη του σαν τέτοια την αναφέρει, άσχετα αν η αρ-
ρώστια της γυναίκας του Λεωνής στάθηκε εµπόδιο να την βαφτίσει. Στη µυθολογία της οικογένειάς µας ο Χρίστος Λαµπράκης ήταν ένα µέλος της που η παρουσία του αδιόρατα
πλανιώταν και ακολουθούσε κάθε µας βήµα: άλλοτε η αναφορά στον ίδιο, άλλοτε στην Ελβετίδα γυναίκα του, στην
κόρη από τη µεγάλη οικογένεια Μονουάρ, άλλοτε τα αντικείµενα και τα βιβλία του που υπάρχουν ακόµα στο γραφείο του
παππού µου, άλλοτε στο τέλος του, ένα τέλος που τον φέρνει δίπλα στον σπουδαίο ποιητή Κώστα Καρυωτάκη, που ένα
χρόνο µετά τον Λαµπράκη, στα χώµατα της Ηπείρου κατά τον
ίδιο τρόπο –λες και τον ακολούθησε συνειδητά- έθεσε τέρµα
στη ζωή του.
Ψυχές ευαίσθητες, ή θαρραλέες που βλέπουν την πόλη τους
να φεύγει και «σαν έτοιµοι από καιρό, σα θαρραλέοι» την
αποχαιρετούν.
Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί Βουργαρελιώτες,
Η περίπτωση του Χρίστου Λαµπράκη είναι ξεχωριστή για την
ιστορία του τόπου σας, για τα ελληνικά γράµµατα, για την ελληνική παιδαγωγική σκέψη, όχι για το τέλος του που ο καθένας θα µπορούσε να επενδύσει συναισθηµατικά, ούτε για τη
ζωή του που αποδεικνύει έναν άνθρωπο µε θέληση, µε εσωτερικό πλούτο και ευαισθησίες, µα για την «υπόµνηση» του
έργου που µας κληροδότησε. Η σύντοµη ζωή του δεν άρκεσε
για να ολοκληρώσει το ερευνητικό φιλοσοφικό και παιδαγωγικό του έργο. Όµως η τελευταία του πράξη δηλώνει την πορεία που είχε χαράξει για τον εαυτό του, την πορεία που
υποδείκνυε στους κατοίκους αυτού του τόπου στον αγώνα
τους να οργανώσουν την ελληνική κοινωνία, το ελληνικό κράτος.
Παιδεία! Εκεί προσέβλεπε. Παιδεία τέτοια που να αναδεικνύει
τις ιδιαίτερες πλευρές της προσωπικότητας του καθενός, που
να αξιοποιεί τις ιδιαίτερες δεξιότητες του καθενός, που να
προσβλέπει σε µια κοινωνία στην οποία κάθε ένας έχει τη
θέση του, την αξία του! στην κοινωνία αυτή κανείς δεν περισσεύει. Αυτά είναι τα προτάγµατα στο ανέκδοτο άρθρο του
«Σχολείο και λαός» το οποίο φιλοξενεί η όµορφη έκδοση Τραγούδια των Τζουµέρκων που υλοποιήθηκε µε πρωτοβουλία
του Συλλόγου Βουργαρελιωτών Αττικής και τη χορηγία του
Πολιτιστικού και Αθλητικού Κέντρου.
Ίσως κάποιος αναρτωτηθεί ποια η θέση του συγκεκριµένου
άρθρου σε ένα τόµο µε ανατύπωση µια συλλογής τραγουδιών.
Για το Χρίστο Λαµπράκη η παιδεία είναι πρώτα και κύρια διαδικασία απόκτησης της συνείδησης του ανθρώπου ότι ανήκει σε ένα κοινωνικό σύνολο, ότι µετέχει στο παρελθόν ως
αποδέκτης και στο µέλλον ως δηµιουργός, ότι κληρονοµεί και
κληροδοτεί συγχρόνως. Η παιδεία δεν µπορεί να αποκοπεί
από τα βιώµατα των µαθητών, από τα ακούσµατα, από τον
τόπο που τον περιτριγυρίζει. "...Γιὰ νὰ πετύχῃ τὸ σχολεῖο τὸ
σκοπό του» γράφει ο Χρίστος Λαµπράκης, «πρέπει νὰ βασιστῇ σὲ κεῖνα τὰ στοιχεῖα ποὺ ἀποτελοῦν τὸ γνήσιο πολιτισµὸ τοῦ λαοῦ καὶ ποὺ φανερώνουν ἀνόθευτα τὸ ψυχικό του
καὶ κοινωνικό του βίο. Τέτοια στοιχεῖα εἶναι τὰ ἴδια µὲ τὰ ὁποῖα
ἀσχολεῖται ἡ λαογραφία. ∆ηλαδὴ ὅσα ὁ λαὸς λέγει ἢ κάνει
γιατὶ ἔτσι τὰ βρῆκε"
"Ἂν λοιπὸν µόρφωση σηµαίνει ἀνάπτυξη τῶν ψυχικῶν δεξιοτήτων τοῦ ἀνθρώπου γιὰ νὰ µπορέσῃ ὡς µέλος τῆς
ἀνθρωπότητας νὰ συντελέσῃ κατὰ τὸ µέτρο τῶν δυνάµεών
του στὴν πρόοδο τοῦ πολιτισµοῦ, τέτοια ἀνάπτυξη προϋποθέτει ἀναγκαστικὰ τὴ γνώση τῶν ψυχικῶν αὐτῶν δεξιοτήτων
ποὺ θὰ ἀποκτηθῇ µόνο ἂν τὸ σχολεῖο στρέψῃ τὴν προσοχή
του σὲ ἐκεῖνες τὶς ἐκδηλώσεις τοῦ βίου τοῦ λαοῦ ποὺ ἄδολα
δείχνουν τὴν ψυχολογία του."
Τα τραγούδια του λαού µας, λοιπόν, ως φορέας αξιών,
µύθων και αφηγήσεων ενός τόπου είναι το σεντούκι από
όπου χρειάζεται να αντλήσουµε όλο εκείνο το υλικό για να
αποκτήσουµε αυτοσυνειδησία ως πολίτες, ως κοινωνία. Οι
απόψεις του αυτές επηρεασµένες από την ισχυρή προσωπικότητα του δασκάλου του, του πατέρα της Ελληνικής Λαογραφίας, του Νικολάου Πολίτη, δεν σταµατούν εκεί, δεν
απεργάζονται κάποιου είδους εθνικισµό. Σα σπείρα αναπτύσσονται για να µιλήσουν για µια κοινωνία πανανθρώπινη,
όπου ο σεβασµός της διαφορετικότητας κυριαρχεί γιατί αποτελεί τον πλούτο της ανθρώπινης κοινωνίας:
«Ἡ ἀσχολία τῶν µαθητῶν καὶ τὸ ἐνδιαφέρον τους γιὰ τὶς παραδοµένες σὲ λόγια καὶ σὲ πράξεις ἐκδηλώσεις τοῦ βίου καὶ
τοῦ πνεύµατος τοῦ λαοῦ τους θὰ τοὺς κάµῃ νὰ ἀγαπήσουν
τὸν ἴδιο τους λαὸ καὶ νὰ αἰσθανθοῦν σεβασµὸ γιὰ τὴ γλῶσσα
του, τὶς παραδόσεις του, τὶς συνήθειές του, ὅπως καὶ γιὰ τὰ
ἴδια φαινόµενα στοὺς ἄλλους λαούς! Θὰ ἐκτιµήσουν τὴ δύναµη ποὺ ἔχει ἡ παράδοση καὶ ἡ κληρονοµικότητα γιὰ τὴ διαφορὰ στὸ βίο τῶν διαφόρων λαῶν καὶ θὰ φωτισθοῦν καὶ γιὰ
τὸν σωστὸ δρόµο ποὺ θὰ µᾶς ὁδηγήσῃ σὲ µιὰ ἀµοιβαία κατανόηση καὶ συνεννόηση καὶ ποὺ δὲν µπορεῖ νὰ εἶναι κανένας
ἄλλος παρὰ ἐκεῖνος ποὺ γιὰ ἀφετηρία του ἔχει τὴν ἀναγνώριση καὶ τὸν σεβασµὸ τῶν πεποιθήσεων τῶν ἄλλων. Ἀλήθεια
καὶ ποὺ στὶς µέρες µας τόσο λίγο λογαριάζεται, ἂν καὶ ἡ φανερότητα µὲ ἐκφραστικὰ λόγια µᾶς παρέστηJ ἐδῶ καὶ δυόµισυ χιλιάδες χρόνια, ἀπὸ τὸν Ἡρόδοτο, τὸν πατέρα τῆς
ἱστορίας. Μόνο ἡ ἀναγνώριση καὶ ὁ σεβασµὸς τῶν διαφορῶν
καὶ ἡ χρησιµοποίηση τοῦ κοινοῦ ἀνάµεσα στοὺς λαοὺς µπορεῖ νὰ µᾶς φέρῃ σὲ µιὰ ἀληθινὴ συναδέλφωση. Μόνον ἔτσι
ἀπὸ τὶς µερικὲς πατρίδες καὶ τὸν ἐθνισµὸ θὰ φτάσωµε στὸ
διεθνισµὸ καὶ τὴν ἀνθρωπότητα.»
Στενά συνδεδεµένος µε τον Εκπαιδευτικό Όµιλο και την τριανδρία της εκπαιδευτικής µεταρρύθµισης, Γληνό-∆ελµούζοΤριανταφυλλίδη, ο Χρίστος Λαµπράκης επεχείρησε να δέσει
τη Λαογραφία –τον λαϊκό πνευµατικό πλούτο- µε την αρχαία
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Η παράδοσή µας δεν είναι νεκρό παρελθόν. Είναι οι ρίζες και η βάση για το σύγχρονο πολιτισµό!
ελληνική σκέψη: άρθρα του και µεταφράσεις, άλλα ολοκληρωµένα κι άλλα ηµιτελή, από τους τίτλους και µόνον δηλώνουν την
πεποίθησή του αυτή: η µετάφραση της πραγµατείας των Raul
Wendland «Eλληνική Φιλολογία και οι εν τοις σχολείοις διδασκόµενοι Έλληνες συγγραφείς» και της πραγµατείας του Leo
«περί παιδευτικής σηµασίας της ρωµαϊκής γραµµατείας», είναι
βασική προσφορά στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία, ενώ
άφησε ηµιτελή ανέκδοτη µελέτη µε τίτλο «H παιδευτική αξία των
κλασσικών Eλλήνων συγγραφέων».
Οι σπουδές του κινήθηκαν µεταξύ της φιλοσοφίας και των
παιδαγωγικών. Η φιλοσοφία ως πηγή οργάνωσης της σκέψης και µέσο ενόρασης του µέλλοντος και η παιδεία, ως το
πλαίσιο εφαρµογής ενός κοινωνικού προγράµµατος που θα
διαµορφώνει χαρακτήρες µε αυτοεκτίµηση, αυτοσεβασµό,
κοινωνική συνείδηση, έτοιµους να προσφέρουν ό,τι καλύτερο
διαθέτουν στην κοινωνία στην οποία ανήκουν, και έτοιµους
να υπερασπιστούν ό,τι καλύτερο κατέχει η κοινωνία αυτή.
Το ξεκίνηµα του από τις «ψηλές κορυφές των Τζουµέρκων»
ήταν αυτό που µπορεί κανείς να διαισθανθεί στις αφηγήσεις
των συντοπιτών του στις τοπικές εφηµερίδες, κάποιες από
τις οποίες φιλοξενεί και η παρούσα έκδοση. Γρήγορα το κίνηµα του δηµοτικισµού τον συνεπήρε και το κίνηµα της κοινωνικής µεταρρύθµισης του Βενιζέλου µε βάση το σχολείο,
αποτέλεσε για τον ηπειρώτη δάσκαλο και διανοούµενο το
πεδίο της δράσης του. Οι σύγχρονες παιδαγωγικές τάσεις της
εποχής υιοθετήθηκαν κι είναι άξιο αναφοράς ότι και σήµερα
ακόµα οι αρχές στις οποίες βασίζονταν δεν έχουν ξεθωριάσει,
τουναντίον αποτελούν ακόµα αιτήµατα ανεκπλήρωτα. Ο Χρίστος Λαµπράκης στοχάζεται και προτείνει αντιµετώπιση των
µαθητών ανάλογα µε την προσωπικότητά τους, αναφερόµενος στους µαθητές µε µαθησιακή δυσκολία µε τον όρο «δυσµαθείς», ενώ η χειρονακτική εργασία δίπλα στη διανοητική
έχει τη δική της αξία. Η σύνδεση των αντικειµένων, των µαθηµάτων, είναι επίσης ένα βασικό ζητούµενο, αυτό δηλαδή
που οι σηµερινοί εκπαιδευτικοί γνωρίζουµε ως διαθεµατικότητα, ενώ η διαχείρηση της τάξης βασίζεται σε µαθητοκεντρικό µοντέλο µε την έννοια της αξιοποίησης του κάθε µαθητή
ανάλογα µε τις δυνάµεις και τις κλίσεις του.
Σε µια επιστολή που του απστέλλει ο ποιητής και εξαιρετικός
µεταφραστής του Οµήρου, ο Αλέξανδρος Πάλλης, ερχόµαστε αντιµέτωποι µε την πολιτική διορατικότητα εκείνων των
προσώπων που η κοινωνική παρέµβαση είχε πολιτικά και
εθνικά χαρακτηριστικά. Απαντώντας στον Χρίστο Λαµπράκη
ο Πάλλης συµφωνεί µε τις απόψεις του και σχολιάζει:
ΑΛ. ΠΑΛΛΗΣ
53/4 (∆ίφυλλο ἐπιστολόχαρτο, µὲ τὴν ἔνδειξη ΑΠΟ ΤΑ ΒΟΥΝΑ
ΤΗΣ ΠΑΤΡΙ∆ΟΣ ΜΟΥ/ AIGBURTH DRIVE LIVERPOOL)
5.1.1915
Ἀξιότιµε κ. Λαµπράκη,
Χρόνια πολλά καὶ καλά.
Πολὺ σπουδαῖα τὰ νέα ποῦ δίνετε. Εἷναι βῆµα πρὸς τὰ
ἐµπρὸς -ἕνα ἄλλο ἀκόµα- καὶ οἱ φωνὲς ποῦ γίνονται δὲ σηµαίνουν πολὺ. Χρειάζεται ὅµως πάντα ἐνέργεια ἀκούραστη
ἀπὸ ὅσους ἐννοοῦν πόσο ἡ Ἰδέα εἶναι ζωτικὸ ζήτηµα γιὰ τὸ
ἔθνος.
Ἡ σηµερινὴ παιδαγωγική, βασισµένη ἀπάνου στὴν καθαρεύουσα εἶναι ἐθνικὴ ἀφτοχτονία. Ὅταν τὴν ἄνοιξη ταξίδεβα
στὴ Μακεδονία, µπῆκα σὲ διάφορα σχολιὰ νὰ δῶ πῶς γίνεται ἡ διδασκαλία καὶ ἔβγαινα πάντα µὲ βαριὰ καρδιὰ σὰν ἀπὸ
φυλακὴ βαρύποινων. Γιὰ µένα εἶναι µυστήριο πῶς κατόρθωσε τὸ ἔθνος νὰ ἀνθέξει τέτοια καταδροµή. Στὴν καθαρέβουσα τὸ χρωστοῦµε ποῦ χάσαµε Ἀρβανίτες, Βουργάρους
κτλ., µὰ µποροῦσε νὰ µᾶς εἶχε ἐθνικῶς σβύσει καὶ ὅλους σύψυχους.
Ἔστειλα τὰ βιβλία πρὸς τὸν κ. Τζάρτζανο. Σᾶς στέλνω καὶ µιὰ
Ἰλιάδα γιὰ τὸν κ. Κουγέα.
Μὲ ἀσπασµοὺς
πρόθυµος
Ἀλεξ. Πάλλης
Αντιλαµβανόµαστε από την επιστολή ότι η υπόθεση της παιδείας είχε για τους ανθρώπους αυτούς πολιτική και εθνική σηµασία. Και η πεποίθηση αυτή του Χρίστου Λαµπράκη για το
ρόλο που µπορεί και πρέπει να παίξει η παιδεία στη διαµόρφωση υγιούς κοινωνίας που τον φέρνει αντιµέτωπο στις βουλές του δασκάλου του Ν. Πολίτη, τον σπρώχνει στην Ευρώπη
για µεταπτυχιακά στα παιδαγωγικά. Εκεί γνωρίζει και την
Λεωνή Μονουάρ µε την οποία περνάει την πιο ευτυχισµένη
περίοδο της ζωής του. Ευτυχισµένη αλλά όχι ανέµελη: η
σκέψη του πάντα γυρίζει στο ελληνικό σχολείο, στις δυνατότητες παρέµβασης σ΄αυτό, σχεδιάζει να επανακάµψει στην
Ελλάδα και να αναλάβει θέση επιτελική στο σχεδιασµό και
την οργάνωση της µέσης εκπαίδευσης, συνεισφέροντας στην
συνοχή και στην πνευµατική αναβάθµιση του έθνους.
Ο θάνατος της αγαπηµένης του Λεωνής όµως, τον κλόνισε
ψυχικά, σε βαθµό τέτοιο που κατέστησε αδύνατη κάθε δηµιουργική του δραστηριότητα. Αν και διορίζεται επιθεωρητής
εκπαίδευσης, του είναι αδύνατον να συγκεντρωθεί και να
προσφέρει στην παιδεία, τον τοµέα που τόσο αγάπησε...
έβλεπε την πόλη του να φεύγει, κι αυτός ανήµπορος να την
ακολουθήσει, αφού τακτοποίησε τις υποθέσεις του στην Ελβετία, επέστρεψε στην Ελλάδα, κι από κει στη ιδαίτερη πατρίδα του την Ήπειρο για να θέσει τέλος στη ζωή του στις 22
Αυγούστου του 1925.
Τους τελευταίους µήνες της ζωής του φροντίδα του ήταν πώς
θα συµβάλει στη διάδοση του νέου ελληνικού πολιτισµού και
πώς θα πετύχει στη µνήµη της αγαπηµένης του να φέρει
κοντά τις δύο πατρίδες, την Ελλάδα και την Ελβετία. Το
ίδρυµα Χρίστου και Λεωνής Λαµπράκη και η έδρα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήµιο της Γενεύης γεννιούνται και σηµατοδοτούν το ήθος και τη σκέψη
του σηµαντικού αυτού ανθρώπου.
Η έδρα πληρώθηκε αρχικά από τον σπουδαίο ελληνιστή µουσικολόγο Μπο-Μποβί, τον άνθρωπο που συνεχίζοντας το
έργο του Χρ. Λαµπράκη, περιέτρεξε την Ελλάδα ηχογραφώντας δηµοτικά τραγούδια, όπως αυτά τραγουδιώνταν σε
κοινωνικές εκδηλώσεις, γάµους-πανηγύρια κλπ. Ακολούθησαν οι Μπουβιέ, ο Παπάζογλου και ο Λασιθιωτάκης που
έφυγε πρόσφατα.
Αξιότιµες κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι,
Στον τόµο Τραγούδια από τα Τζουµέρκα εκτός από τα τραγούδια καθεαυτά, τα οποία µπορεί να διαβάσει στην µορφή
που πρωτοεκδόθηκαν στο περιοδικό Λαογραφία το 1915, ο
αναγνώστης θα βρει, αφηγήσεις συντοπιτών του, φωτογραφίες, ένα πλήθος υλικού που σκιαγραφεί την προσωπικότητα
του Χρ. Λαµπράκη και παρουσιάζει την εικόνα που είχαν οι
συντοπίτες του γι’ αυτόν.
Η επανέκδοση των Τραγουδιών, είναι αφορµή να στραφούµε
σ’ αυτές τις δύσκολες στιγµές που περνάει ο τόπος µας, σε
εκείνους τους ανθρώπους που οραµατίστηκαν και αγωνίστηκαν για το όραµα και τις ιδέες τους. Να στραφούµε πάλι στον
τόπο που η αλαζονία της αφθονίας µάς έκανε να περιφρονήσουµε, να στραφούµε στις απλές αφηγήσεις για να µπορέσουµε πάλι να αφουγκραστούµε τον τόπο µας και τους
ανθρώπους του.
Γράφει ο ίδιος στην εισαγωγή της συλλογής το 1914-15 «Μεταβάς κατά το παρελθόν θέρος εις την ιδιαιτέραν µου πατρίδα, το χωρίον Βουργαρέλι των Τσουµέρκων, κατέγραψα
µερικά από τα τραγούδια, τα οποία τραγουδούνται εις το χωρίον τούτο ή εις το γειτονικόν χωρίον Χόσεψην. Και τα µεν
προερχόµενα εκ Βουργαρελίου, άτινα ήκουσα εκ του πατρός
µου, του αδελφού µου Γ.Ν.Λαµπράκη, του δηµοδιδσκάλου Γ.
Παπαδηµητρίου και των χωρικών ∆.Γ. Χρηστίδου, Γ. Τρύπα,
Κωνστάντως Τσίτσικα και Πανάγιως Χρ. Λάµπρου εσηµείωσα
δια του Β. Τα δε εκ Χόσεψης, τα οποία ήκουσα παρά των χωρικών Κ.Γ. Αθανασίου, ∆.Κ. Αθανασίου και Ευαγγέλου Κουτσοσπύρου, εσηµείωσα δια του Χ.»
Στη µικρή του εισαγωγή δεν παραλείπει να µνηµονεύσει τις
πηγές του, ονόµατα που στα χείλη των ντόπιων, στα χείλη
ΠΡΟΤΥΠΟΣ
ΓΑΛΑΚΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΡΤΑΣ
Γ. ΜΠΑΦΑΣ ΑΕ
ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΟΡΥΦΑΙΑΣ
ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΑΡΤΙΝΟ ΓΑΛΑ
ΓΡΑΒΙΕΡΑ- ΚΕΦΑΛΟΓΡΑΒΙΕΡΑ
ΚΕΦΑΛΟΤΥΡΙ - ΦΕΤΑ
ΑΝΘΟΤΥΡΟ - ΜΥΖΗΘΡΑ
ΑΝΕΖΑ ΑΡΤΑΣ
26810 41292, 41388
FAX6810 - 42173
σας, ακόµα και σήµερα προφέρονται. Στην εισαγωγή του, ο
Χρίστος Λαµπράκης παραθέτει επίσης ένα σύντοµο σχόλιο
σχετικά µε την «ντοπιολαλιά», σύντοµο αλλά περιεκτικό, που
δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από οποιαδήποτε παρατήρηση
γλωσσολόγου, κι ακολουθούν τα τραγούδια, που τόσο εύστοχα έχει σχολιάσει και κατηγοριοποιήσει ο Γιάννης Κατσάνος.
Η επανέκδοση των τραγουδιών από τα Τζουµέρκα,η έκδοση
του συγκεκριµένου τόµου δεν είναι ένα ανασκάλεµα των παραδόσεων και εκδήλωση του τοπικού συλλόγου για να φορτίσει συναισθηµατικά και να δυναµώσει τους δεσµούς όσων
κατάγονται από τον τόπο αυτό µε τα πατρογονικά τους. Το
εγχείρηµα αυτό οφείλουµε να το αντιλειφθούµε ως προσπάθεια να ανδειχθεί µια προσωπικότητα που χρειαζόµαστε
ως φάρο στην ταραγµένη και αβέβαιη εποχή που ζούµε, µια
προσωπικότητα που δίδαξε µε την πορεία της ζωής του ήθος
και εντιµότητα, την προσφορά, που επιχείρησε να διδάξει
στους µαθητές του αγάπη στον τόπο τους, αυτοσεβασµό και
αυτοπεποίθηση, στοιχεία που όλο και δυσκολότερα διακρίνει
κανείς στους σύγχρονους διανοούµενους και δασκάλους,
στοιχεία που σήµερα όσο ποτέ άλλοτε αναζητούµε και χρειαζόµαστε.
Θα τελειώσω µε ένα ιδιόχειρο σηµείωµα δύο σελίδων του
Χρίστου Λαµπράκη, σχέδιο της οµιλίας του προς τους εκπαιδευτικούς της Α περιφέρειας, επί τη αναλήψει της θέσης του
επιθεωρητή εκπαιδεύσεως. Ο διορισµός έγινε το 1925 και
ενώ η Ελλάδα µέτραγε ακόµα τις πληγές της από την µικρασιατική καταστροφή. Να σηµειωθεί ότι την περίοδο αυτή ο ∆.
Γληνός είχε αναλάβει την Παιδαγωγική Ακαδηµία. Ίσως να
πρόκειται και για το τελευταίο υπηρεσιακό του σηµείωµα, που
αν και γραµµένο πριν από 90 σχεδόν χρόνια, το 1925, ξαφνιάζει µε το πόσο επίκαιρο ακούγεται και θα µπορούσε κάλλιστα να απευθυνθεί σήµερα στους δοκιµαζόµενους
εκπαιδευτικούςκαι τη δοκιµαζόµενη εκπαίδευση της χώρας:
Πρὸς τοὺς λειτουργοὺς τῆς Μέσης Εκπαιδεύσεως τῆς Α
Ἐκπαιδευτικῆς περιφερείας *
Κύριοι συνάδελφοι
Ἀνακοινῶ εἰς ὑµᾶς ὅτι το Σ. Ὑπουργεῖον µοῦ ἔκαµε τὴν τιµὴν
νὰ µοῦ ἐµπιστευθῇ τὴν Γενικὴν Ἐπιθεώρηση τῶν σχολείων
τῆς Α᾽ Ἐκπαιδευτικῆς περιφερείας. Ἀναλαµβάνων τὸ ἔργον
τοῦτο ἔχω πεποίθησιν ὅτι θὰ τύχω ἀµερίστου συνδροµῆς κι
ἐµπιστοσύνης σας. Εἶµαι βέβαιος ὅτι θ᾽ ἀφοσιωθῆτε εἰς τὴν
πιστὴν καὶ ἀκριβῆ ἐκπλήρωσιν τῶν καθηκόντων σας. Καὶ θὰ
κρατήσετε τὰ σχολεῖα τοῦ ἔθνους ὑπεράνω τῶν πολιτικῶν,
τῶν κοινωνικῶν καὶ τῶν ἄλλων ἀντιθέσεων.
Ὅσον δ` ἐξαρτᾶται ἀπὸ ἐµὲ θὰ προσπαθήσω νὰ Σᾶς εἶµαι
ὄχι τόσον ὁ προϊστάµενος ὅσον ὁ πρόθυµος συνεργάτης καὶ
κατὰ τὸ µέτρον τῶν δυνάµεών µου, ὁ στοργικὸς σύµβουλος.
Γνωρίζω τὰς ἐξωτερικὰς καὶ τὰς ἄλλας δυσκολίας ὑπὸ τὰς
ὁποίας λειτουργοῦν τὰ σχολεῖα τῆς περιφερείας µας καὶ εἶναι
περιττὸν νὰ προσθέσω ὅτι πρὸς ἄρσιν ἢ καὶ µετριασµὸν τῶν
δυσµενῶν αὐτῶν συνθηκῶν χρειάζεται συνετὴ καὶ σύντονος
ἀπὸ ὅλους µας ἐνέργεια.
Ὅµως ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο ὑπὲρ πᾶν ἄλλο θὰ µοῦ ἐπιτρέψετε νὰ
τονίσω ἀπὸ τῆς πρώτης στιγµῆς, καθ᾽ ἣν ἔχω τὴν τιµὴν καὶ
τὴν εὐχαρίστησιν νὰ ἐπικοινωνήσω µαζί Σας, εἶναι ὅτι κατὰ
τὴν δυσχερῆ καὶ κρίσιµον περίστασι, τὴν ὁποίαν διερχόµεθα,
ὀφείλοµεν νὰ µὴν χάσωµεν τὴν πίστιν εἰς τὰς ὑψηλοτέρας ἐκείνας ἠθικὰς ἀξίας, αἵτινες ἐστήριξαν εἰς παροµοίας µὲ τὴν σηµερινὴν ἐποχὰς τὴν κλονιζοµένην
κοινωνίαν. Ἰδιαιτέρως δὲ ὡς Ἕλληνες διδάσκαλοι ἔχοµεν
χρέος εἰς τὰς στιγµὰς αὐτὰς τῶν ἀµφιβολιῶν καὶ ἠθικῶν κλονισµῶν νὰ διατηρῶµεν καὶ µεταδίδωµεν γύρω µας ἀκµαίαν
τὴν ἐλπίδα ἑνὸς καλύτερου ἐθνικοῦ µέλλοντος.
Η οµιλία της κ. Βάσως Ράπτη-Πλεύρη θα δηµοσιευθεί
στο επόµενο φύλλο της εφηµερίδας µας.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΛΒΕΤΟΥ ΠΡΕΣΒΗ
Από τον Πρέσβη της Ελβετίας στην Αθήνα πήραµε
την κατωτέρω επιστολή.
Αθήνα 10 Σεπτεµβρίου 2013
7
Με την παρούσα επιθυµώ να σας ευχαριστήσω θερµά για
την ευγενική σας πρόσκληση στην παρουσίαση του βιβλίου «Τραγούδια των Τζουµέρκων» του Χρίστου Ν. Λαµπράκη την οποία βρήκα κατά την επιστροφή µου στο
γραφείο. Η απουσία µου για όλον τον Αύγουστο από την
Ελλάδα δυστυχώς δεν µου επέτρεψε να παρευρεθώ στην
εκδήλωση.
Θα ήθελα επίσης να σας ευχαριστήσω για το αντίτυπο του
βιβλίου µε αφιέρωση που µου αποστείλατε. Η επανέκδοση
αυτής της συλλογής δηµοτικών τραγουδιών είναι χαρµόσυνη, ενώ η ζωή και το έργο του Χρίστου Λαµπράκη αποτελούν απόδειξη της φιλίας µεταξύ της Ελβετίας και της
Ελλάδας.
Με εκτίµηση
Ο Πρέσβης της Ελβετίας
Lorenzo Amberg
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙΩΤΩΝ
ΑΤΤΙΚΗΣ
Παρακαλούµε θερµά
για οτιδήποτε
αφορά τα κοινωνικά
δρώµενα του χωριού µας, να µας
ενηµερώνετε στα
τηλ. που υπάρχουν
στην εφηµερίδα
µας. ∆εν µπορούµε
να γνωρίζουµε τα
πάντα.
Επίσης, κείµενα και
φωτογραφίες, που
αφορούν δικούς
σας ανθρώπους
µπορείτε να µας τα
στέλνετε για δηµοσίευση.
8
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Το Βουργαρέλι δεν ξεχνά τους ανθρώπους που άφησαν το στίγµα τους σε αυτόν τον τόπο!
Μορφές του καλοκαιριού που µας έλειψανC
Βρέθηκα στο Βουργαρέλι 26 Ιουνίου και µέχρι αρχές Σεπτεµβρίου διαρκώς. Τις 20 µέρες του Ιουλίου τα συναισθήµατα ανάµεικτα ιδιαίτερα τα
βράδια στην πλατεία µε την ερηµιά που επικρατούσε εκτός από κάποιους
συγκεκριµένους θαµώνες στο καφενείο της Αθηνάς και Θόδωρου.
Αυτή η συναισθηµατική φόρτιση φέρνει στην επιφάνεια αυτό το κείµενο
«εκ των υστέρων» αναφορά και µνηµόσυνο ταυτόχρονα σε κάποιους ανθρώπους που µε την παρουσία τους γέµιζαν τις µέρες και τις νύχτες των
καλοκαιρινών µηνών, δίνοντας ένα ιδιαίτερο τόνο σ’ αυτό που βιώναµε
ως καλοκαιρινές διακοπές στο Βουργαρέλι.
Και τι να πρωτοθυµηθώ; Τις παρέες των δασκάλων ειδικά των συνταξιούχων, των γαµπρών στο Βουργαρέλι, των γυναικών, µια πλατεία να
σφύζει από ζωή από τη µια άκρη ως την άλλη πρωινά και απογεύµατα και
ειδικά τις Κυριακές όπου µετά την καθιερωµένη λειτουργία, το καφεδάκι,
το γλυκό του κουταλιού, το «υποβρύχιο», το λουκούµι ήταν στην ηµερήσια διάταξη, µε µεγάλες παρέες να τα απολαµβάνουν όλοι µαζί ανταλλάσσοντας και τις απόψεις τους.
∆υστυχώς αυτή η ζωή ανήκει στο παρελθόν, µια µικρογραφία της αναβιώνει και τώρα και ξεδιπλώνει στη µνήµη σκηνές και µορφές του παρελθόντος.
Μια τέτοια µορφή, µια τέτοια παρουσία υπήρξε και ο Μίµης (∆ηµήτριος)
Αθανασίου, σύζυγος της Γιώτας Χρηστίδη. Πάνε τώρα δύο χρόνια που
µας λείπει ο κ. Μίµης από την εκκλησία, την πλατεία, τους περιπάτους
στο Βουργαρέλι και από τη γειτονιά στο «Πρι». Λείπει ο περίπατός του
στην κορυφογραµµή, στην άκρη του δρόµου ειδικά τα τελευταία χρόνια
που οι δυνάµεις του δεν ήταν στο καλύτερό του σηµείο, αλλά και η συµµετοχή του σε γλέντια που γινόταν στα σπίτια της γειτονιάς µε ξεφάντωµα
ώς το πρωί. Γαµπρός στο Βουργαρέλι, το αγάπησε απ’ ό,τι φαίνεται περισσότερο από τη γενέθλια γη, γιατί επιθυµία του ήταν να τον σκεπάσει το
χώµα του, πράγµα που έγινε.
Ευγενής, αθόρυβος, µια ιδιαίτερη παρουσία, µε µεγάλο έργο, σε ιδιαίτερα ευαίσθητο τοµέα της Ελληνικής Αστυνοµίαςαλλά και συµµετοχή σε
φιλανθρωπικό έργο µαζί µε τη σύζυγό του Γιώτα τεράστιας σηµασίας. Για
όλα αυτά δεν ήθελε να κάνει ιδιαίτερη αναφορά, δεν ήταν άνθρωπος των
εντυπώσεων.
Κύριε Μίµη δεν θα σε ξεχάσουµε, θα σε θυµόµαστε πάντα, γιατί κάθε
χρόνο µας λείπεις και περισσότερο.
Λουκία Αντωνίου
Και µια άλλη µορφή
Ευθύµιος (Μάκης)
Βασ. Κούρτης
Παιδί του Βασιλείου Ευθ. Κούρτη και της
Ολυµπιάδας Τσιµπλοκούκου και αδερφός της
Αθηνάς, του Γιώργου, του ∆ηµήτρη (∆ηµητράκη) του Θωµά και της Σοφίας.
Γεννήθηκε στις 20-7-1921 στο Βουργαρέλι
όπου έζησε σχεδόν όλα του τα χρόνια µέχρι
το θάνατό του (στις 6-7-2013).
Τελειώνει το Σχολαρχείο και σε ηλικία µόλις
15 χρόνων φεύγει για εργασία στην Αθήνα,
προκειµένου να στηρίξει οικονοµικά τη φτωχή οικογένειά του.
Με την κήρυξη του πολέµου επιστρέφει στο χωριό και οργανώνεται στην
αντιστασιακή οργάνωση του Ε∆ΕΣ, µε την οποία παίρνει µέρος σε πολλές πολεµικές επιχειρήσεις εναντίον των Γερµανών κατακτητών.
Όταν επήλθε η απελευθέρωση από τους Γερµανούς, κατατάσσεται στο
στρατό ως µόνιµος υπαξιωµατικός. Παραιτείται το 1947 και το 1948 ανοίγει καφενείο στο πατρικό του σπίτι, στην πλατεία του χωριού.
Το 1950 παντρεύεται την Άννα Γεωργοκώστα από τις Σκιαδάδες και από
το γάµο αυτό αποκτά τα τρία του παιδιά, την Ολυµπία (Λέλα), τη Μαργαρίτα και το Βασίλη, που τώρα ζουν µε τις οικογένειές τους στα Γιάννενα.
Το 1954 προσλαµβάνεται ως διανοµέας στο Ταχυδροµείο του χωριού µας
και υπηρετεί µέχρι το 1986 που συνταξιοδοτείται.
Στις κοινοτικές εκλογές του 1986 εκλέγεται πρόεδρος της κοινότητάς µας
για την τετραετία 1987 – και 1990.
∆ιετέλεσε ιεροψάλτης στην εκκλησία του χωριού µας για πάνω από 60
χρόνια και µέχρι ένα χρόνο πριν από το θάνατό του.
Φεύγοντας από τη ζωή στο σπίτι του στο Βουργαρέλι που τόσο αγάπαγε.
Άφησε πίσω του τη γυναίκα του, τα παιδιά του, επτά εγγόνια και τρία δισέγγονα. Αιώνια να είναι η µνήµη του και το ταξίδι του προς την αιωνιότητα να είναι γαλήνιο.
Βασίλης Κούρτης
ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΧΗ
Στις 11-1-2013 έφυγε από κοντά µας η αδελφή Πολυχρονία ηγουµένη της Μονής Αγίου Γεωργίου Βουργαρελίου, κατά κόσµο Βασιλική ∆ούβα.
Γεννήθηκε και µεγάλωσε στην Άρτα από ευσεβείς γονείς. Από τα
µαθητικά της χρόνια όπως άλλωστε όλες οι µαθήτριες των χρόνων εκείνων ήµασταν και µαθήτριες και των Κατηχητικών σχολείων. Τελειώνοντας το Λύκειο ,ανέπτυξε µεγάλη θρησκευτική
δράση στους κύκλους και τα Κατηχητικά σχολεία της πόλεως. Με
την ίδρυση του γηροκοµείου της Μητροπόλεως το 1959 ο τότε Μητροπολίτης Άρτας Μακαριστός Ιγνάτιος της ανέθεσε τη διεύθυνση
του γηροκοµείου. Όλοι θυµούνται µε πόσο κόπο και θυσίες, χωρίς
κανένα κρατικό πόρο κατόρθωνε η Μητρόπολη να το συντηρεί. Και
εκεί έδειξε η Πολυχρονία όλη την ενεργητικότητά της, οργανωτικότητα πρωτοβουλία αλλά και απέραντη αγάπη να βοηθήσει τους
γέροντες να βρίσκουν ζεστασιά και θαλπωρή.
Η αγάπη της για το µοναστήρι του Αγίου Γεωργίου και το Βουργαρέλι ήταν µεγάλη και παράλληλα µε τα καθήκοντά της στο γηροκοµείο ερχότανε στο Βουργαρέλι και έκανε κύκλο κυριών µελέτης της
«Αγίας Γραφής». Όταν το 1991 συνταξιοδοτήθηκε από το γηροκοµείο χειροτονήθηκε µοναχή στο Θεοτοκιό. Με απόφαση του Μητροπολίτου Μας Κυρίου Ιγνατίου και µε τη δική της βέβαια θέληση
και µεγάλη επιθυµία εγκαταστάθηκε στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Βουργαρέλι, ως αδελφή Πολυχρονία.
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΦΗΓΗΜΑ
Με αφορµή τις προσωπικές µου υποχρεώσεις να επισκεφθώ το χωριό της µητέρας µου που απεβίωσε το
Θεσπρωτικό Πρέβεζας, επισκέφθηκα και κάποιους
υπερήλικες συγγενείς µου και µε την ευκαιρία αυτή συνέλεξα κάποιες πληροφορίες και σας τις παραθέτω. Ενδεχοµένως όµως να υπάρχουν κάποιες αποκλίσεις
από το χωριό µας το Βουργαρέλι. Πιστεύω, σηµασία
έχει ότι είναι έθιµα των χωριών ευρύτερα της Ηπείρου
µας τα οποία συν τω χρόνω έχουν διαφοροποιηθεί.
Γνώµη µου είναι ότι εµείς οι µεγαλύτεροι δεν πρέπει να
τα ξεχνάµε και να τα µεταδίδουµε στα παιδιά µας και
στα εγγόνια µας µε την αφήγηση. Στο φύλλο της εφηµερίδας µας Νο 224 (στις Ματιές στη Λαογραφία του
Τόπου µας είχα αναφερθεί στο Γάµο (περίοδος 19201940) αντιλήψεις που επικρατούσαν. Θα συνεχίσω µε
τον αρραβώνα (τις προετοιµασίες και όλο το τελετουργικό).
Όταν τα κορίτσια ερχόταν σε ηλικία γάµου, οι γονείς άρχιζαν να τα προξενολογούν για παντρειά. Συνήθως δεν
ρωτιούνταν αυτά αλλά η εκλογή του γαµπρού και η
απόφαση ανήκαν στους γονείς τους. Λέγεται ότι παλιότερα έστελναν προξενιές οι γαµπροί προς τις νύφες.
Φαίνεται ότι αυτό γινόταν µέχρι το 1912-13 και κατόπιν
άλλαξε επειδή λόγω των πολλών πολέµων µέχρι το
1922 οι άντρες λιγόστεψαν και οι γυναίκες ήταν περισσότερες και γι αυτό αναγκάζονταν να πηγαίνουν αυτές
ζητώντας γάµο από τους άντρες.
Αρραβώνας ή αρραβώνα ή αρραβωνίσια. (και αρραβωνιάσµατα ή αρραβώνιασµα ή σύβασµα). Όταν η
προξενιά γινόταν δεκτή απ τους γονείς του γαµπρού ο
προξενητής µε κάθε µυστικότητα έφερνε σ΄ επαφή τους
µέλλοντες συµπεθέρους για να τα συµφωνήσουν και οι
ίδιοι µεταξύ τους και να κάµουν τις απαραίτητες διασαφήσεις. Ο πατέρας της νύφης έδινε κατόπιν στο συµπέθερο το καθιερωµένο προικοσύµφωνο που έγραφε
αναλυτικά την προίκα και κατόπιν όριζαν από κοινού
την ηµέρα των αρραβώνων που έπρεπε να γίνουν το
ταχύτερο δυνατό πριν κοινολογηθεί το συνοικέσιο διότι
υπήρχε κίνδυνος να (χαλάσει) από τα κουτσοµπολιά
του και τις κακίες του. Επίσης προγραµµατίζονταν µεταξύ τους σε πόσους µήνες θα γινόταν ο γάµος. Αυτό
ήταν απαραίτητο να προσυµφωνηθεί για να µην υπάρξουν εκ των υστέρων παρεξηγήσεις και δυσαρέσκειες.
Οι µακρινές προθεσµίες αποφεύγονταν κατά το δυνατόν γιατί υπήρχε κίνδυνος να µεσολαβήσουν τυχόν γεγονότα ή και να µετανιώσουν και να χαλάσει η δουλειά
πράγµα πολύ προσβλητικό ιδίως για την κοπέλα που
δύσκολα θα βρισκόταν άλλος για να την πάρει. Ο αρραβώνας γινόταν πάντοτε στο σπίτι της νύφης συνήθως Σάββατο βράδυ. Εκεί συγκεντρώνονταν και οι
στενοί συγγενείς της νύφης οι οποίοι έφερναν για τα
(αρραβωνίσια ) τηγανίτες, µπαφίσια (είδος ξεροτήγανου) κ.α. καθώς και ρακί. Ο γαµπρός προσκαλούσε κι
αυτός τους στενούς συγγενείς του καθώς και το νονό
κάποτε και τον παπά. Και µαζί µε τους γονείς και τ΄
αδέρφια ή αδερφές του πήγαιναν µόλις νύχτωνε στο
σπίτι της νύφης κρατώντας για δώρα µια νταµιζάνα
κρασί ή ρακί, τηγανίτες, σύκα, µπαφίσια και φοντάνια
(σοκολατάκια).Εκεί τους καλοσώριζαν παραταγµένοι
στη γραµµή οι γονείς της νύφης η νύφη και οι άλλοι
συγγενείς τους µε το (καλωσορίσατε) κι εκείνοι (καλώς
σας βρήκαµε) κι όλοι µαζί απ΄ τα δυο µέρη (χαερτλίτικα, καλά στέφανα) ενώ αντάλλαζαν σχετικές χειραψίες. Η νύφη φιλούσε το χέρι των πεθερικών της και
του νονού ενώ το γαµπρό και τους άλλους χαιρετούσε
µε χειραψία. Στη συνέχεια κάθονταν όλοι µαζί στο καλό
δωµάτιο, τον οντά σε καρέκλες µε τραπέζια αν υπήρχαν ή κάτω στο στρωµένο πάτωµα γύρω – γύρω στη
γραµµή πάνω σε µαξιλάρια µάλλινα. Έµπαινε η νύφη
κρατώντας (Βαντιέρα) ίσκο µε το γλυκό και το ούζο και
κερνούσε αρχίζοντας από το νονό, πεθερικά και το γαµπρό κι ύστερα τους άλλους. Μετά το κέρασµά του ο καθένας άφηνε πάνω στο δίσκο ένα χαρτονόµισµα 20 –
Και αρχίζει ο αγώνας της. Ένα Μοναστήρι εγκαταλελειµµένο. Ο
ζήλος της µεγάλος, η αγάπη της για προσφορά ατέλειωτη, χωρίς
πόρους. Όµως η ευλογία του Αι Γιώργη όλα τα αναπλήρωνε όπως
έλεγε και η ίδια. Πολλές οι κυρίες του χωριού πού χρόνια µελετούσανε την Αγία Γραφή δίπλα της τη βοηθούσανε. Και εκείνη παρακολουθούσε άγρυπνη. Τώρα πρέπει να γίνει αυτό, τώρα το άλλο
και σχεδίαζε.
Κάτω από τη βεράντα της κρεββάτας διαµόρφωσε ένα χώρο σε
ένα µικρό Εκκλησάκι αφιερωµένο στη µνήµη της Αγίας Πολυχρονίας µητέρας του Αγίου Γεωργίου. Πιο κάτω έκανε έκθεση βιβλίωνεικόνων-χειροτεχνηµάτων να βρίσκουν οι προσκυνητές που
ερχόντουσαν στο Μοναστήρι. Έφτιαξε ξενώνες ,το δάπεδο της Εκκλησίας, τη σκεπή της, το πλακόστρωτο της αυλής, το αρχονταρίκι
τη περίφραξη και τόσα άλλα. Και όλοι ρωτούσανε: Με τι χρήµατα
;Και όµως όλοι βοηθούσανε ,γιατί ξέρανε ότι η αδελφή Πολυχρονία
ήταν τίµιος διαχειριστής.
Το χωριό µας πρέπει να την ευγνωµονεί.
Επί των ηµερών της ερχόντουσαν επισκέψεις µε πούλµαν για προσκύνηµα στον Άγιο και µέσα στο εξαιρετικό περιβάλλον του χώρου
πού είναι ένα ξεχωριστό από οµορφιά τοπίο η ευλογία του Αγίου
διπλή. Φεύγανε όλοι µε τις καλύτερες εντυπώσεις.
Ανηφορίζοντας ένα απόγευµα του Αυγούστου το δρόµο για τον Άη
Γιώργη φτάνοντας κοίταξα όπως συνήθιζα το παράθυρο από το
κελί της. Ήταν κλειστόJ.. Βούρκωσαν τα µάτια µου. Και ανεβαίνοντας σιγά σιγά τις σκάλες η µατιά µου έπεσε στη κρεββάτα
όπου φύλακας άγγελος του Μοναστηριού έστεκε η Πολυχρονία
50 δραχµών για δώρο της νύφης. Αργότερα επικράτησε η συνήθεια να τα βάζουν µέσα σε φακελάκι. Κατόπιν ο γαµπρός και η νύφη καλούνταν από το νονό
στη µέση του δωµατίου µπροστά σ΄ ένα τραπέζι όπου
πλησίαζαν και οι δύο συµπέθεροι οι οποίοι και άφηναν
πάνω στο τραπέζι το δαχτυλίδι που είχε ο καθένας τους
για τον αρραβώνα. Πολλοί συνήθιζαν να βάζουν τα δαχτυλίδια πάνω σε µια εικόνα του Χριστού ή της Παναγίας ή και ενός Αγίου που τοποθετούσαν στο τραπέζι.
Ο νονός έπειτα έπαιρνε πρώτα το δαχτυλίδι του γαµπρού και το περνούσε στο δάχτυλο της νύφης κι
ύστερα το δαχτυλίδι της νύφης και το περνούσε στο δάχτυλο του γαµπρού τους έπιανε µετά από το χέρι και
τους εύχονταν : ( καλά στέφανα και να ζήσετε) Στη συνέχεια εύχονταν και τους συµπεθέρους (καλά στέφανα
και να σας ζήσουν). Έπειτα οι συµπέθεροι και από τα
δύο µέρη άλλαζαν µεταξύ τους ευχές (να µας ζήσουν
και καλά στέφανα). Προσφωνούνταν δε µεταξύ τους
(συµπέθεροι). Στρώνονταν ύστερα στο τραπέζι. Πρώτα
µε µεζέδες και ούζο και ύστερα µε φαγητό και κρασί.
Μαζί µε το γαµπρό έβαζαν να καθίσει και η νύφη – αυτό
ήταν προαιρετικό και δεν συνηθίζονταν από όλους.
Ύστερα άρχιζαν το χορό τραγουδώντας µε το στόµα ή
µε τραγούδια του φωνόγραφου αν υπήρχε. Χόρευε
πρώτα ο νονός και τον κρατούσε η νύφη, ύστερα ο
γαµπρός και τον κρατούσε η νύφη κι ύστερα η νύφη και
την κρατούσε ο γαµπρός. Κατόπιν συνέχιζαν και οι
άλλοι. Τα µεσάνυχτα τελείωνε η διασκέδαση, άλλαζαν
ευχές και αποχωρούσαν οι συµπέθεροι του γαµπρού.
Οι γονείς της νύφης φιλούσαν το γαµπρό και τους γονείς του γαµπρού τη νύφη. Οι αρραβωνιασµένοι χαιρετιούνταν µε χειραψία. (Αν οι γονείς της νύφης δεν ήταν
σε θέση λόγω οικονοµικών να κρατήσουν τους συµπεθέρους για φαγητό τότε µε συµφωνία εκ των προτέρων
µε το γαµπρό κάθονταν µόνο για ούζα και µεζέδες κι
ύστερα από µικρή διασκέδαση αποχωρούσαν. Αυτό γίνονταν γνωστό από πριν).
Συνήθειες των αρραβωνιασµένων
Ο γαµπρός στο διάστηµα που ήταν αρραβωνιασµένος
είχε το δικαίωµα να επισκέπτεται το σπίτι της αρραβωνιαστικιάς του (µνηστής) όχι όµως πολύ συχνά γιατί οι
γονείς της δυνατόν να απουσίαζαν σε δουλειές και δεν
επιτρεπόταν να βρεθούν µόνα τους στο σπίτι τα αρραβωνιασµένα. Αν τύχαινε να πάει ο γαµπρός και απουσίαζαν τα πεθερικά του και η κοπέλα ήταν µόνη της τότε
δεν έµπαινε στο σπίτι αλλά έφευγε αµέσως. Τα στόµατα του κόσµου για κουτσοµπολιό δεν αργούσαν ν΄
αρχίσουν. Αλλά και όταν ήταν στο σπίτι η πεθερά δεν
τους άφηνε µόνους τους στο δωµάτιο να κουβεντιάσουν. Έπρεπε να βρίσκεται κι αυτή παρούσα η τουλάχιστον κάποιο από τα παιδιά της ή άλλο πρόσωπο. Ο
γαµπρός στο σπίτι της αρραβωνιαστικιάς του τύχαινε
ιδιαίτερης περιποίησης από την πεθερά. Συνήθως του
τηγάνιζε αυγά που θεωρούνταν το καλύτερο από όλα
τα πρόχειρα φαγητά. Ο γαµπρός δεν είχε το δικαίωµα
να βγει µε την αρραβωνιαστικιά του σε επίσκεψη ή
στην εκκλησία ή οπουδήποτε αλλού. Η αρραβωνιαστικιά δεν επιτρεπόταν να πάει στο σπίτι του γαµπρού . Τα
φιλιά µεταξύ τους ήταν απαγορευµένα. Όταν έφευγε ο
αρραβωνιαστικός από το σπίτι των πεθερικών του δεν
έβγαινε να τον ξεπροβοδίσει η αρραβωνιαστικιά έξω
από την πόρτα παρά µόνο η πεθερά. Υποχρεωτικό
δώρο του αρραβωνιαστικού ήταν µια λαµπάδα τη Λαµπρή για να «κρίνει» η αρραβωνιαστικιά του Χριστός
Ανέστη. Άλλα δώρα ήταν σπάνια και δεν συνηθίζονταν
πολύ. Αργότερα άρχισε η συνήθεια να στέλνει στη
νύφη ο αρραβωνιαστικός φόρεµα, παπούτσια κ.λ.π. Αν
συναντιούνταν τα αρραβωνιασµένα στο δρόµο δεν στέκονταν να κουβεντιάσουν. Με δυσκολία έλεγαν µεταξύ
τους και την καληµέρα. Μάλιστα αν η κοπέλα τον
έβλεπε από µακριά προσπαθούσε αν µπορούσε ν΄ αλλάξει δρόµο. Αυτές όλες οι απαγορεύσεις των αρραβωνιασµένων καταργήθηκαν λίγο – λίγο µετά το 1930
και εντελώς µετά το 1940 – 45.
Σαββούλα Κολιούλη
έβλεπε τους επισκέπτες και τους καλωσόριζε. Ήταν κλειστή.
Μπήκα στην Εκκλησία, άναψα ένα κερί, τα καντήλια αναµµένα, η
ευλογία µε πληµµύρισε, κοίταξα γύρω µου και νοερά άκουσα τη
γλυκειά φωνή της όταν έψελνε τον εσπερινό, κι έφερα στη µνήµη
µου τη ζωή της και την αγάπη της για το Μοναστήρι. Βγαίνοντας
είδα τον ωραίο ανθόκηπο, είναι ακόµα εκεί οι γλάστρες της, οι ντάλιες, οι τριανταφυλλιές –άγρυπνη φρουρός η κα Γεωργία Τσιώρη
που τα περιποιείται.
Ξέρω ότι παρακολουθεί από ψηλά το Μοναστήρι. Νοιάζεται και
προσεύχεται, να το κρατήσουµε µέσα στην καρδιά µας είναι ένα
σηµαντικό Θρησκευτικό και Ιστορικό µνηµείο της Ελλάδας. Και
έχουµε Ιερή υποχρέωση να το διατηρούµε και να το φροντίζουµε
σαν κόρη οφθαλµού .Είναι ο Άγιός µας, ο Προστάτης του χωριού
µας, το στολίδι µας.
Και κατεβαίνοντας τις ίδιες σκάλες έκοψα ένα κλωνάρι έλατο κι ένα
κλαρί από το αιωνόβιο πουρνάρι να φέρω στον τάφο σου στο Μοναστήρι του Θεοτικιού όπου αναπαύεσαι αξέχαστη αδελφή Πολυχρονία.
Της χρωστάµε τουλάχιστον ένα µνηµόσυνο στις 11-1-14.Θα τη Θυµηθούµε;
Μαρία Π. Κούρτη
Σ.Σ.: Πληροφορηθήκαµε ότι έγινε µνηµόσυνο στη µνήµη της
στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου τη ∆ευτέρα 16 ∆εκεµβρίου
2013.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Όποιος ξεχνά το χωριό του, είναι σαν να ξεχνά τον ίδιο του τον εαυτό!
9
Η Ο Μ Ι Λ Ι Α Τ Η Σ Π Ρ Ο Ε ∆ Ρ ΟΥ Γ Ι Α ΤΑ 4 0 Χ Ρ Ο Ν Ι Α Τ ΟΥ Σ ΥΛ ΛΟ Γ ΟΥ Μ Α Σ
Συγκεντρωθήκαµε σήµερα εδώ µε αφορµή δύο
γεγονότα ιδιαίτερης σηµασίας για το Σύλλογό
µας. Αφενός για να τιµήσουµε τα 40 χρόνια από
την ίδρυση του Συλλόγου µας και αφετέρου να
παρουσιάσουµε το σηµαντικό πνευµατικό γεγονός της χρονιάς για το Σύλλογό µας την έκδοση
του βιβλίου «Τραγούδια των Τζουµέρκων», τη
συλλογή δηµοτικών τραγουδιών του αείµνηστου
καθηγητή Χρίστου Ν. Λαµπράκη. Επίσης µια ευκαιρία να αναθερµάνουµε τις σχέσεις µας, για
να τονώσουµε τη συλλογικότητά µας το «εµείς»
που εξοβέλισε το «εγώ» την εποχή της ευµάρειας και µας στέρησε όσα ωραία συνοδεύουν
το συλλογικό.
Χρόνια δύσκολα, τα χρόνια της δικτατορίας, οι
συγχωριανοί µας µετανάστες δεύτερης γενιάς
Ο Κώστας Αλεξίου στο βήµα στο χαιρετισµό του
στην Αθήνα µε σηµείο αναφοράς τη γενέτειρα,
για τα 40χρονα του Συλλόγου.
το Βουργαρέλι, για να µη σταµατήσουν οι συνεκτικοί δεσµοί µε αυτή, αλλά και ια να αναζωογονήσουν και να διατηρήσουν τις σχέσεις µεταξύ
Πρόεδρος Γιάννης Σιµόπουλος, Αντιπρόεδρος Χρήτους και να µεταλαµπαδεύσουν και στα παιδιά τους αυτή στος Σταύρου, Γραµµατέας Χρήστος Τσαµπούλας, Τατην αγάπη, ίδρυσαν το Σύλλογό µας.
µίας Τηλέµαχος Παπακώστας, Μέλη Κίµων Τσίτσικας,
Ο σηµερινός Σύλλογος Βουργαρελιωτών Αττικής «ΤΟ Γιάννης Τσίπης, Νίκη Σιµοπούλου, Γιώργος ΠαπαδόΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ» είναι το αποτέλεσµα των προσπαθειών που πουλος.
κατέβαλαν από το 1972 κάποιοι ένθερµοι χωριανοί για τη Το 1986 απεχώρησε το Παλαιοκάτουνο και ίδρυσαν δικό
διατήρηση των ιερών δεσµών µας, τη διαφύλαξη της πολι- τους ανεξάρτητο Σύλλογο. Έτσι έγινε τροποποίηση του κατιστικής µας κληρονοµιάς και τη διατήρηση της ταυτότητάς ταστατικού µε νέα επωνυµία Σύλλογος Βουργαρελιωτών
µας ως Βουργαρελιώτες, Ηπειρώτες και Έλληνες εν γένει. Αττικής “ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ” και πρώτο πρόεδρο του νέου
Ιδρυτές του τότε Συλλόγου µε επωνυµία «ΕΝΩΣΗ ∆ΡΟ- ∆Σ τον Ναπολέοντα Τσίτσικα.
ΣΟΠΗΓΗΣ – ΠΑΛΑΙΟΚΑΤΟΥΝΟΥ ΑΡΤΑΣ ‘’ ΤΟ ΒΟΥΡΓΑ- Μέσα στα πλαίσια των γενικών σκοπών θα γίνει µια απαΡΕΛΙ’’
ήταν:
Ιωάννης
Σιµόπουλος,
Χρήστος ρίθµηση των επιτευγµάτων του Συλλόγου (όπως µου τα
Τσαµπούλας, Κίµων Τσίτσικας, Νίκος Τσίτσικας, Γεώρ- παρέθεσε ο Χρήστος Παπαδόπουλος, από τα ιδρυτικά
γιος Παπαδόπουλος, Ελευθέριος Καλαντζής, ∆ηµήτρης µέλη) είτε µε τη µορφή παρεµβάσεων είτε µε τη µορφή
– Βασίλειος – Νίκος Ε. Κατσαούνης, Αριστοτέλης – διαρκούς φροντίδας και ‘’ενόχλησης’’ πολιτικών προσώπων
Ευάγγελος – Ελευθέριος – Χρήστος ∆. Κατσαούνης, και φορέων για την υλοποίησή τους, θέµατα όλα σηµαντικά
Γιώργος ∆. Κοντοδήµας, ∆ηµήτριος Χ. Κρανιώτης, για το χωριό µας:
Γιώργος Χ. Λαναράς, Βασίλης – Άγγελος Α. Λαµπράκης, Το χωριό µας µετονοµάζεται σε Βουργαρέλι.
Ελευθέριος Μπρατσούλης, Χρήστος Α. Παπαδόπουλος, Παρεµβάσεις για το δρόµο Άρτας – Τρικάλων, το Γυµνάσιο
Τηλέµαχος Παπακώστας, Πύρρος Παπαδηµητρίου, και Λύκειο, το Κέντρο Υγείας, απαλλοτρίωση και ίδρυση του
Γιώργος Σιµόπουλος, Άγγελος – Αθανάσιος Κ. Σιµό- κοµβικού κέντρου Βουργαρελίου (κτήριο ΟΤΕ). Φρόντισε
πουλος, Νίκη Σιµοπούλου, Ευθύµιος Στύλιος (Αρχιεπι- να κριθούν ιστορικά διατηρητέα µνηµεία του Βουργαρελίου
σκοπή), Χρήστος ∆. Σταύρου, Ειρήνη Τζουµάκα, η Κόκκινη Εκκλησιά και η Μονή Αγίου Γεωργίου. Έγιναν
Βασιλική Τζανουδάκη, Βασίλειος Η. Πλούµπης.
προσπάθειες µε τον Παναθηναϊκό για τις κατασκηνώσεις
Σκοποί του αναγνωρισµένου αυτού Συλλόγου ήταν:
(εγκαταστάσεις για φιλοξενία οµάδων ΠΑΟ).
Α. Η ηθική και οικονοµική ενίσχυσις των µελών του Σωµα- Πολύ σηµαντικά και τα πολιτιστικά επιτεύγµατα του Συλλότείου ως και όλων των κατοίκων της γενέτειρας του όπου γου τόσο στην Αθήνα όσο και στο Βουργαρέλι µε σκοπό να
και αν ευρίσκονται.
προσφέρουν ψυχαγωγία µε την πραγµατική έννοια του
Β. Η κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξις των µελών του όρου αλλά και να φέρουν τους χωριανούς πιο κοντά: Κοπή
Σωµατείου και των Κοινοτήτων ∆ροσοπηγής και Παλαι- πίτας, αποκριάτικος χορός, συγκεντρώσεις νέων, γιορτές
οκάτουνου Τζουµέρκων.
για παιδιά στην Αθήνα και το πρώτο δεκαήµερο του ΑυΓ. Η επίτευξις επαφής και συνεργασίας µεταξύ όλων των εκ γούστου στο Βουργαρέλι: Θέατρο, Καραγκιόζης, δηµοτική
της τέως Κοινότητος Βουργαρελίου Τζουµέρκων καταγοµέ- ή λαϊκή βραδιά ανάλογα.
νων, µελών του Σωµατείου και µη, µέσα εις τα πλαίσια της
γενικωτέρας εκπολιτιστικής και κοινωνικοοικονοµικής προ- Η εφηµερίδα µας
σπαθείας του Σωµατείου.
∆. Η διά παντός νοµίµου µέσου υποστήριξις του ήδη λει- Αλληλένδετη µε την πορεία του Συλλόγου µας µέσα στο
τουργούντος Σωµατείου υπό την επωνυµία Φιλεκπαιδευτι- χρόνο είναι και η πορεία της εφηµερίδας µας. Λίγα χρόνια
κός Σύλλογος Ανατολικών Τζουµέρκων «Η ΠΑΙ∆ΕΙΑ» προς αργότερα από την ίδρυση του Συλλόγου µας, το 1977,
επίτευξιν των σκοπών του.
υπήρξε µια χρονιά σταθµός για το Σύλλογό µας. Ήταν η
Στις 23 Νοεµβρίου του 1973εκλέγεται το πρώτο ∆ιοικητικό χρονιά που ο Γιάννης (Νάκος) Παπαδόπουλος είχε την
Συµβούλιο και καλείται να κάνει επίτευξη αυτών των σκο- ιδέα και το βάρος για την έκδοση της µηνιαίας εφηµερίδας
πών του καταστατικού.
µας «ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ». Εδώ διαβάζω αποσπάσµατα από
ΑΤ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Κ. ΤΑΣΙΟΣ
∆ιπλ.Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ.
Κατασκευή Ιδιωτικών & ∆ηµοσίων Έργων
Έκδοση Οικοδοµικών Αδειών
Τοπογραφικές Εργασίες σε Ε.Γ.Σ.Α 87
Νοµιµοποίηση - Τακτοποίηση Αυθαιρέτων
Β. Κων/νου 24, 47 100 Άρτα
Τηλ. & Fax: 26810 72620 - Κιν.: 6972717200
το πρώτο άρθρο του Γιάννη (Νάκου) Παπαδόπουλου και
πιστεύω ότι θα καταλάβετε το επίπονο έργο που έπρεπε
στη συνέχεια να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι.
«Αυτή η εφηµερίδα δεν είναι ένα έντυπο που ήρθε να προστεθεί µέσα σε τόσα άλλα για απλή ειδησεογραφία. Η έκδοσή της κρίθηκε αναγκαία για να βοηθήσει στην επιτυχία
συγκεκριµένων στόχων και για να καλυφθεί ένα µεγάλο
κενό που υπήρχε στη σύνδεση των Βουργαρελιωτών της
διασποράς.
Το όραµα του χωριού µε τις µνήµες του, η αγάπη και η νοσταλγία για τον όµορφο τόπο µας δηµιουργούν τη λαχτάρα
για επιστροφή, για συνάντηση και επικοινωνία µε αγαπητά
πρόσωπα. Η δίψα για νέα του χωριού δε σβήνει παρά τις
αντιξοότητες της ζωής. Αυτή την ανάγκη για επικοινωνία µεταξύ των χωριανών µας, όπου κι αν βρίσκονται, θα προσπαθήσει να ικανοποιήσει η εφηµερίδα αυτή κατά πρώτο
λόγο.
Αλλά πέρα από αυτά, υπάρχουν τα σηµερινά ζωτικά προβλήµατα του χωριού µας (πόσο επίκαιρος ο λόγος αυτός
και σήµερα!) και η προώθησή τους µέσα από την εφηµερίδα µας, καθώς και η επίλυσή τους είναι επί πλέον λόγοι
που παρακινούν στην έκδοση της εφηµερίδας µας.
Αναγνωρίζουµε ότι η προσπάθεια είναι δύσκολη και ότι οι
δυνατότητες του ∆ιοικητικού Συµβουλίου της Ένωσής µας,
που ανέλαβε αυτό το έργο, δεν είναι απεριόριστες. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της είναι η συµπαράσταση όλων µας.
Με την πεποίθηση ότι η συµπαράσταση αυτή θα είναι αµέριστη και συνεχής προς όλους, προχωρούµε στην έκδοση
του πρώτου φύλλου, για ένα Βουργαρέλι αντάξιο της φυσικής του οµορφιάς και του ανθρώπινου δυναµικού του.»
Εδώ θα αναφέρω ότι η προµετωπίδα της εφηµερίδας µας
είναι έργο της Βιβής Σιµοπούλου (κόρη της Νίκης Σιµοπούλου από τους ιδρυτές του Συλλόγου µας).
Σήµερα η εφηµερίδα δεν κυκλοφορεί µηνιαία. Το κόστος
της έχει ανέβει πολύ και επί πλέον τα ταχυδροµικά τέλη το
αύξησαν σηµαντικά, γι’ αυτό και αποστέλλεται σε όσα µέλη
έχουν πληρώσει τη συνδροµή τους τα τρία τελευταία χρόνια. Τα έσοδα του Συλλόγου κυρίως είναι οι συνδροµές των
µελών του και ό,τι µπορεί να αποκοµίσει από κάποιες δραστηριότητες π.χ. την Έκθεση Βιβλίου στο Βουργαρέλι.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες, π.χ. κοπή πίτας το Γενάρη, τα
έσοδα είναι απειροελάχιστα ή δεν υπάρχουν καθόλου.
Ας µην επικεντρωθώ όµως στην υλική πλευρά του θέµατος. Η εφηµερίδα µας αποτελεί την κιβωτό της πνευµατικής
περιουσίας των Βουργαρελιωτών. Σ’ αυτή έχουν δηµοσιευθεί αξιολογότατες εργασίες συνεργατών που αφορούν
στα προβλήµατα του χωριού, την πνευµατική, οικονοµική,
πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη, την προβολή της
οµορφιάς του, τη διάδοση της πολιτιστική του κληρονοµιάς
και πλήθος άλλων παραµέτρων που αφορούν θέµατα ιστορικά, λαογραφικά, περιβαλλοντικά, υγείας, παιδείας, εκπαίδευσης και κοινωνικά. Επίσης πρόσφατα έχει δοθεί ως
θέµα µεταπτυχιακής εργασίας φοιτητών. Προσωπικά τα
τρίτα τελευταία χρόνια αποτελεί το πιο σηµαντικό ανάγνωσµά µου και κάθε µέρα ανακαλύπτω και κάτι καινούργιο.
Από αυτή άντλησα τις σηµαντικές πληροφορίες για τρεις
χαρισµατικούς δασκάλους του χωριού µας που δηµοσιεύτηκαν στα «Τζουµερκιώτικα Χρονικά», έκδοση της ΙΛΕΤ
(Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Τζουµέρκων), το Χρίστο Ν.
Λαµπράκη, Γιώργη Παπαδηµητρίου, Γιάννη Κατσάνο και
έπεται συνέχεια.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛ. 10
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΕΛΛΑ∆ΙΤΩΝ
Με µεγάλη χαρά παραβρεθήκαµε στην εκδήλωση του Συλλόγου Βουργαρελιωτών Αττικής για την επέτειο 40 χρόνων από ίδρυση του Συλλόγου, αλλά και την παρουσίαση του βιβλίου “Τραγούδια
των
Τζουµέρκων”. Στην εκδήλωση αυτή είχαµε την ευκαιρία να γνωριστούµε
και να ανταλλάξουµε απόψεις για διάφορα θέµατα που αφορούν τους
Συλλόγους µας. Συγχαρητήρια για την οργάνωση της εκδήλωσης, καλή
συνέχεια µε πολλές επιτυχίες στις δραστηριότητές σας. Τέλος σας περιµένουµε σε ανάλογες εκδηλώσεις του Συλλόγου µας.
Ο ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΤΗΣ Α∆ΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΣΕΛΛΑ∆ΙΤΩΝ ΑΡΤΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ι. ΧΡΙΣΤΟΚΩΣΤΑΣ
ΠΩΛΕΙΤΑΙ
Πωλείται οικόπεδο
οικοδοµήσιµο
εντός οικισµού
Βουργαρελίου
περίπου 400 τ.µ.
Πληροφορίες
στο τηλέφωνο:
26850 22284
10
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Οι Σύλλογοί µας είναι ο συνδετικός κρίκος των απανταχού Βουργαρελιωτών!
Η Ο Μ Ι Λ Ι Α Τ Η Σ Π Ρ Ο Ε ∆ Ρ Ο Υ Γ Ι Α ΤΑ 4 0 Χ Ρ Ο Ν Ι Α Τ Ο Υ Σ ΥΛ Λ Ο Γ Ο Υ Μ Α Σ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛ. 9
Αυτή τη στιγµή το ∆Σ του Συλλόγου µας είναι στην ευχάριστη
θέση να σας ανακοινώσει ότι προγραµµατίζει την έκδοση του
τρίτου τόµου.
Επίσης στο µυαλό ορισµένων είναι και η σκέψη για έκδοση
ενός βιβλίου που να περιέχει τις σηµαντικότερες εργασίες
των πνευµατικών ανθρώπων του τόπου µας για θέµατα ιστορικά, επιστηµονικά, κοινωνικά.
Γι’ αυτό ζητάµε τη συµβολή όλων σας και µε αφορµή αυτό
κάνω και την εξής επισήµανση. Η εφηµερίδα είναι το όργανο
όλων µας. Εµείς επιθυµούµε όχι µόνο την υλική συµβολή,
αλλά να µας ενηµερώνετε για κάθε είδους θέµα. ∆εν είµαστε
δηµοσιογράφοι να ψάχνουµε τα πάντα. Αυτά που µας στέλνετε τα οργανώνουµε, ζητούµε και άλλες πληροφορίες και
προχωρούµε στην έκδοση της εφηµερίδας.
Ο Σύλλογος σήµερα
Με την εκδήλωση του Συλλόγου µας το χθες έρχεται στο σήµερα και το σήµερα γίνεται η απαρχή για µια νέα πορεία στο
µέλλον. Το σήµερα δεν έχει νόηµα, αν δεν υπάρχει το χθες και
το αύριο. Το χωριό µας, το Βουργαρέλι, µας ήρθε µέσα από
τους αιώνες, φορτωµένο µε την ιστορία, τις παραδόσεις, τους
θρύλους και τον πολιτισµό του. Οι πρόγονοί µας, οι Βουργαρελιώτες του χθες, άνθρωποι µε αρετή και οµορφιά ψυχής,
σκόρπισαν φως και ευγένεια, µας κληροδότησαν την ίδια νοοτροπία της σκέψης και συγχρόνως και τα ωραία ψυχικά χαρίσµατά τους, όπως αυτά πλάστηκαν στη ζωή του χωριού µε
την αµοιβαία αγάπη, την αλληλεγγύη, την ψυχική συγγένεια
και αδελφοσύνη, αλλά και τη χαρά της ζωής.
Ακολουθώντας, λοιπόν, το κληροδότηµα αυτό δίνουµε έµφαση στην πνευµατική ζωή του τόπου. Μέσα στα πλαίσια
αυτά συνεχίζουµε για 20η συνεχή χρονιά µε επιτυχία την Έκθεση Βιβλίου στην πλατεία στο Βακούφικο, που µας παραχωρήθηκε από το Εκκλησιαστικό Συµβούλιο. Ο σκοπός δεν
είναι εµπορικός, ο συγκεκριµένος χώρος είναι χώρος συνάντησης µεγάλων, αλλά κυρίως µικρών µας φίλων (το παιδικό
βιβλίο γίνεται ανάρπαστο). Σ’ αυτό το χώρο είχαµε φέτος και
δύο µουσικές βραδιές ξεχωριστές µε ιδιαίτερη επιτυχία, µία
προγραµµατισµένη και µία αυθόρµητη.
Στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου για τέταρτη συνεχή χρο-
νιά οργανώνεται εκδήλωση ιστορικής µνήµης για την έναρξη
της Επανάστασης στα Τζουµέρκα το 1821, σε συνεργασία µε
τον Τοπικό Σύλλογο και το ∆ήµο Κεντρικών Τζουµέρκων. Εδώ
στο χώρο του Μοναστηριού έγινε η συνάντηση ιατρών του
Νοµού Άρτας µε πρωτοβουλία της κ. Χρύσας Τζουµάκα –
Μπακούλα (οι δύο Πολιτιστικοί Σύλλογοι βοήθησαν στην
πρωτοβουλία αυτή).
Με πρωτοβουλία των δύο Συλλόγων του χωριού σε έρευνά
τους ασχολήθηκαν µεταπτυχιακοί φοιτητές του Θερινού Σχολείου που φιλοξενήθηκε για 2η χρονιά στον Καταρράκτη.
Έγινε πρόταση για φιλοξενία του το καλοκαίρι στο Βουργαρέλι.
Επίσης σε εξέλιξη βρίσκεται το θέµα του κτίσµατος «Μποτσαραίικο» µε πρωτοβουλία της χωριανής µας καθηγήτριας κ.
Μαίρης Μάντζιου σε συνεργασία µε το ∆ήµαρχο κ. Χρήστο
Χασιάκο και τους Πολιτιστικούς Συλλόγους.
Άφησα τελευταίο το πιο σηµαντικό επίτευγµα της χρονιάς,
την παρουσίαση του βιβλίου «Τραγούδια των Τζουµέρκων»
συλλογή ∆ηµοτικών Τραγουδιών του καθηγητή Χρίστου Ν.
Λαµπράκη, που θα παρακολουθήσετε στη συνέχεια.
Βέβαια και τα άλλα προβλήµατα του χωριού µας δεν µας
άφησαν ανέγγιχτους. ∆ιαρκώς ενοχλούµε τη ∆ηµοτική Αρχή
και παρευρισκόµαστε σε ∆ηµοτικά Συµβούλια που ασχολούνται µε τα εν λόγω θέµατα.
Έχω την πεποίθηση ότι ο Σύλλογός µας, αφού άντεξε µισόν
αιώνα θα τραβήξει κουπί για να δηµιουργήσει νέα πολιτιστικά
δεδοµένα που θα κρατήσουν και την παράδοση ζωντανή και
θα ανοίξουν νέους ορίζοντες στους νέους του χωριού µας.
Τους νέους έχουµε ανάγκη και ιδιαίτερα να πλαισιώσουν τους
Συλλόγους και όλοι µαζί να τραβήξουµε το κουπί σ’ αυτές τις
δύσκολες ώρες που περνάµε. Οι νέοι παρόλη την ανεργία
που τους µαστίζει έχουν ενθουσιασµό και νέες ιδέες. Ήδη το
πρώτο βήµα έγινε στον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού. Στο
προηγούµενο ∆Σ υπήρξαν τρία νεαρά άτοµα, το ίδιο και στο
τωρινό. Πρόεδρος ο Αντώνης Μασούρας, νέος επιστήµονας
µε πολλή όρεξη και ενδιαφέρον και οι µεγαλύτεροι τον πλαισίωσαν µε αγάπη.
Την ίδια ανάγκη έχει ο Σύλλογος Βουργαρελιωτών Αττικής.
Το ∆Σ έχει ηλικία των µελών του άνω των 55. Πρέπει όλοι να
κινηθούµε για να έρθουν στο Σύλλογο ΝΕΟΙ, γιατί όλοι φέρουµε την ευθύνη για την αποστασιοποίηση αυτή. Πέρασαν
ΤΑ 40 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ
Στις 24 Νοεµβρίου 2013 πραγµατοποιήθηκε όπως είχαµε προγραµµατίσει η εκδήλωση για τα 40 χρόνια του Συλλόγου µας.Με
αφορµή αυτή την επέτειο θέλω να εκφράσω µερικές σκέψεις και
να κάνω µια πρόταση.
Είναι γενική η διαπίστωση ότι οι Σύλλογοι των χωριών χρόνο
µε το χρόνο φθίνουν. Αυτό δεν αφορά µόνο τα δικά µας χωριά
αλλά το φαινόµενο είναι γενικό και έχει πολλές αιτίες τις οποίες
δεν προτίθεµαι τώρα να αναλύσω.
Ο Σύλλογός µας ιδρύθηκε ως Σύλλογος ∆ροσοπηγής – Παλαιοκατούνου «το Βουργαρέλι» και έτσι πορεύτηκε τα πρώτα χρόνια. Το 1987 το Παλαιοκάτουνο έστησε το δικό του δυναµικό
Σύλλογο που για αρκετά χρόνια προσέφερε σηµαντικό έργο. Οι
καιροί όµως αλλάζουν και η εποχή των διαιρέσεων έπαψε για
διάφορους λόγους να αποδίδει. Είµαστε πλέον στην εποχή των
συνενώσεων, όχι µόνο χωριών και κοινοτήτων αλλά και κρατών.
Πιστεύω λοιπόν ότι ήρθε ο καιρός τα χωριά µας να ενωθούν
ξανά να αποκτήσουν κοινό Σύλλογο. Προτείνω λοιπόν στις επικείµενες εκλογές του Συλλόγου µας την Άνοιξη του 2014 να γίνει
µια εντατική προσπάθεια εγγραφής µελών από το Παλαιοκάτουνο και να ισχύσει ποσόστοση εκλογής στο ∆Σ 50% Βουργαρέλι 50% Παλαικάτουνο. Επίσης πρόεδρος και γραµµατέας
να είναι εναλάξ από Βουργαρέλι και Παλαιοκάτουνο. Το ∆Σ που
θα προκύψει από τις εκλογές να προκυρήξει άµεσα καταστατική
Γενική Συνέλευση προκειµένου να αλλάξει το καταστατικό και
να περιληφθούν οι πιο πάνω αλλαγές και να αποκτήσουν καταστατική ισχύ. Με τον τρόπο αυτό θα αποφεύγονται µελλοντικές τριβές.
Είµαι βέβαιος ότι αν πραγµατοποιηθεί αυτή η ενότητα θα δώσει
νέα ώθηση και νέα ορµή και νέοι άνθρωποι νέα παιδιά θα πλαισιώσουν τον αναγενηµένο Σύλλογο.
Νίκος ∆ήµος
ανεπιστρεπτί οι εποχές της ευµάρειας, όπου οι νέοι έρχονταν κοντά στο Σύλλογο µε την προσφορά διασκέδασης και
γενικότερα ψυχαγωγίας, θέλουµε ουσιαστική και όχι ευκαιριακή συµµετοχή. Σήµερα που η επιβίωση έγινε προβληµατική, οι νέοι θέλουν το δικό τους χώρο, για να συναντηθούν,
να µιλήσουν για τα προβλήµατά τους, να δραστηριοποιηθούν. Και αυτό δεν µπορεί να γίνει στα γίνει στη Φειδίου,
στο Γραφείο του Συλλόγου. Γι’ αυτό όλοι πρέπει να βοηθήσουµε να έχουν το δικό τους χώρο, στην αίθουσα στα Σεπόλια, που η παραχώρηση έγινε πριν από τέσσερα χρόνια από
τον τότε ∆ήµαρχο κ. Οδυσσέα ∆ράκο. Το θέµα το φέρνουµε
διαρκώς στο προσκήνιο, αλλά τίποτε δεν έχει ξεκινήσει,
ακόµα και Γενική Συνέλευση κάναµε γι’ αυτό.
Και άλλα θα µπορούσα να αναφέρω, αλλά η σηµερινή συγκέντρωση δεν είναι Γενική Συνέλευση εκλογοαπολογιστική.
Τα υπόλοιπα τα αφήνω γι’ αυτήν, τον Απρίλιο του 2014. Και
κλείνω µε ένα ποίηµα αφιερωµένο στο Βουργαρέλι του
Γιάννη Κατσάνου, του δάσκαλου που υπήρξε συνεργάτης
της εφηµερίδας µας για πολλά χρόνια µέχρι το θάνατό του.
Βουργαρέλι
Μέσα στον ξάστερο καιρό
να σ’ αγναντέψω να χαρώ!
Να ΄χεις τη βλάχικη ποδιά,
του ρετσινιού τη µυρωδιά!
Να ‘ναι η πλατεία σου θρονί,
να την κοιτάν οι ουρανοί!
Να ‘ρθουν γαρδέλια στην τιά
και χελιδόνια στο φτελιά!
Ελατοχώρι δροσερό,
σα να ‘σαι µπρος µου σε θωρώ
κι ο νους γυρνά και σεριανά
µες τα σοκάκια τα στενά
και ψάχνει να ‘βρει ένα µικρό
δρόµο που πάει στο Σταυρό!
Κερνάει η Κρυστάλλω η Κυρά
µε την Αρχόντω κρύα νερά
κι απ’ των χειλιών τους την κοψιά
πώς να χορτάσει τη δροσιά;
ΛΟΥΚΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Π ΟΛ Ι Τ Ι Σ Τ Ι Κ Ε Σ Α Ν ΤΑ Λ Λ Α Γ Ε Σ
Από την επίσκεψη αντιπροσωπείας του ∆ήµου Κεντρικών Τζουµέρκων
και µελών του χορευτικού Βουργαρελίου στην Ιταλία.
Στο πλαίσιο του έργου (για δεύτερη συνεχή χρονιά) “Παραδοσιακό ∆ιασυνοριακό Μουσικό Κουτί MUSIC BOX” µεταξύ του ∆ήµου Κεντρικών Τζουµέρκων και του αντίστοιχου CELLINO SAN
MARCO, µια οµάδα από το χορευτικό τµήµα του
Πολιτιστικού Συλλόγου Βουργαρελίου συµµετείχε
στο τριήµερο των εκδηλώσεων στις 26-29 Νοεµβρίου 2013 στην Ιταλία. Συµµετείχαν επίσης, η χορωδία των Αγνάντων και το χορευτικό τους,
παραδοσιακοί µουσικοί και οργανοπαίχτες.
Από την πλευρά του ∆ήµου συµµετείχαν: Ο Αντιδήµαρχος κ. Γεώργιος Παππάς, ο συντονιστής
του έργου κ. Μαυρίκης, η πρόεδρος της Κοινωφελούς Επιχείρησης κ. Λίτσα Καραγιάννη και υπάλληλοι του ∆ήµου.
Παρουσιάστηκαν αυθεντικοί παραδοσιακοί χοροί
και ακούστηκαν παραδοσιακά τραγούδια από τον
ανεξάντλητο πλούτο της µουσικής παράδοσης των
Τζουµέρκων.
ΝΤΙΝΑ ΜΠΑΛΑΤΣΟΥΚΑ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος και το χορευτικό Βουργαρελίου ευχαριστούν για την προσφορά τους
για αγορά ανδρικών παραδοσιακών στολών
τους: Χρύσα Τζουµάκα - Μπακούλα (600 ευρώ),
Βασίλη Σούσο και Λουκία Αντωνίου (500 ευρώ),
Χρήστο Στέργιο πρόεδρο του Συνεταιρισµού (500
ευρώ) και
την οικογένεια ∆ηµήτρη (Τάκη ) Τσιώρη, ιδιαίτερα
τη σύζυγό του Ευαγγελία για την προσφορά µιας
αυθεντικής γυναικείας µετσοβίτικης στολής.
Ας ελπίσουµε ότι και άλλοι θα µιµηθούν το παράδειγµά τους.
στην καθηµερινότητά σας
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Ο ι Σ ύ λ λ ο γ ο ί µ α ς ε ί ν α ι ο σ υ ν δ ε τ ι κ ό ς κ ρ ί κ ο ς τ ω ν α π α ν τ α χο ύ Β ο υ ρ γ α ρ ε λ ι ω τ ώ ν !
«ΟΥ ΤΟ ΖΗΝ ΠΕΡΙ ΠΛΕΙΣΤΟΥ
ΠΟΙΗΤΕΟΝ ΑΛΛ ΤΟ ΕΥ ΖΗΝ»
Κάθε άνθρωπος ερχόµενος εις τον κόσµον δεν πρέπει να
φροντίζη απλώς δια το ζην αλλά περισσότερον για το «ευ ζην»
λέει ο µέγας ηθικοδιδάσκαλος και φλογερός φιλόσοφος Πλάτων.
Το «ευ ζην» ή καλώς ζην είναι ο ηθικός και ενάρετος βίος, η
συµφώνως προς τα διδάγµατα της ηθικής και των νόµων ζωή.
Πράγµατι ο άνθρωπος εν τω κόσµω δεν πρέπει να έχει ως
πρόβληµα εις την ζωήν το πώς θα ζήση ανέτως, απολαµβάνων
τα γήινα και πρόσκαιρα αγαθά, αλλά το πώς θα προοδεύση εις
τον πνευµατικόν και ηθικόν τοµέα και πως θα φανή ωφέλιµος
και χρήσιµος εις την κοινωνίαν και πως θα επιτύχη την γηίνην
αθανασίαν.
Προκειµένου ο άνθρωπος να επιτύχη το «ευ ζην» πρέπει πρωτίστως να τύχη αρτίας και επιµελούς αγωγής και παιδείας. Πρέπει να ανέλθη τας βαθµίδας της πνευµατικής προόδου δια να
γνωρίζη το αγαθόν να εκτιµήση το δίκαιον, να πολεµήση το άδικον, να ταχθή υπέρ του ευγενούς και του ωραίου και να επενδύση την ψυχήν του µε αρετάς αποµακρύνων τα διάφορα
έµφυτα πάθη. Ο άνθρωπος δια να επιτύχη βίον ηθικόν και ενάρετον πρέπει προσέτι να ζει συµφώνως µε τα της θρησκείας
δόγµατα, να είναι ειλικρινής, και δίκαιος, εργατικός, δραστήριος
διανοητικός, ελεήµων φιλάνθρωπος, αµερόληπτος κριτής, ειρηνικός καλοκάγαθος κ.α.
Πρέπει να σέβεται τους νόµους και να θέτη υπεράνω του προσωπικού του συµφέροντος το γενικόν συµφέρον. Ο ενάρετος
άνθρωπος, ο ηθικός άνθρωπος δίδει χείρα βοηθείας εις τον ορφανόν, τον απροστάτευτον άνθρωπον, ελεεί τον µη έχοντα,
υποδύει τον ανυπόδυτον, ενδύει τον ρακένδυτον, φιλοξενεί τον
περιπλανώµενον οδοιπόρον, και κάνει ότι ηµπορεί δια την πρόοδον και ευηµερίαν της κοινωνίας.
Ο ηθικός βίος δεν είναι πολλάκις απόκτηµα και προϊόν της µορφώσεως, διότι συµβαίνει όχι σπανίως άνθρωποι πεπαιδευµένοι
να είναι ανήθικοι, κόλακες, σκληροί και αδιάφοροι για το γενικόν
της πολιτείας συµφέρον, οίτινες ωδήγησαν κράτη και πολιτείας
όχι εις την άνοδον , την πρόοδον και την ευηµερίαν, αλλά εις
τον ηθικόν κατακλυσµόν και τον αφανισµόν.
∆ια τούτο οι διδάσκαλοι πρέπει να φροντίζουνόχι µόνον δια την
πρόσκτησιν γνώσεων των διδασκοµένων, αλλά και δια την διάπλασιν ηθικών κυρίως χαρακτήρων. Ιδού διατί ο Μέγας Αλέξανδρος έλεγεν : « Εις µεν τον πατέρα µου τους γονείς µου,
οφείλω το ζην εις δε τον διδάσκαλόν µου το ευ ζην ».
Ιωάννης Μπράτης του Φωτίου
συνταξιούχος διδάσκαλος
πτυχιούχος της ειδικής αγωγής
ΕΣΩΡΟΥΧΑ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ “ΕΡΜΙΝΑ”
Αµαλία & Ερµιόνη Γεωργούλα
ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ 3 - ΑΡΤΑ
ΤΗΛ.: 26810 70857
ΝΕΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙΟΥ
Στις 27/10/2013 πραγµατοποιήθηκαν οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη του νέου ∆.Σ και
Εξελεγκτικής Επιτροπής. Ψήφισαν 110 µέλη.
Τα έγκυρα ψηφοδέλτια ήταν 107, τα άκυρα 2
και τα λευκά 1. Οι ψήφοι των υποψηφίων
ήταν οι εξής:
Κατσάνος Γεώργιος 32
Κατσιαούνος Ευστάθιος 7
Κούρτης Γεώργιος 22
Κολοκύθας Γεώργιος 21
Μασούρας Αντώνιος 69
Μπαλατσούκα Κων/να 55
Νίκου Σοφία 55
Πλούµπης Ηλίας 23
Σούσος Βασίλειος 51
Τρύπας Ελευθέριος 12
Τσιώρη Γεωργία 55
Κατόπιν τούτου στις 8/11/2013 πραγµατοποιήθηκε η σύνθεση σε σώµα του νέου ∆Σ.
Πρόεδρος Μασούρας Αντώνιος
Αντιπρόεδρος Κατσάνος Γεώργιος
Γραµµατέας Σούσος Βασίλειος
Ταµίας Μπαλατσούκα Κωνσταντίνα
Μέλη: Νίκου Σοφία
Τσιώρη Γεωργία
Πλούµπης Ηλίας
Το νέο ∆.Σ επικύρωσε και τη σύσταση της
Εξελεγκτικής Επιτροπής σύµφωνα µε τις ψήφους που έλαβαν στις 27/10/2013, από τους
κάτωθι:
Πλεύρη ∆ηµήτριο
Κολοκύθα Αικατερίνη
Μποχώτη ∆ηµήτριο
Επίσης εκλέχθηκαν µε δικαίωµα ψήφου στην
Ένωση Συλλόγων οι:
1 )Μασούρας Αντώνιος
2) Μπαλατσούκα Κων/να
3) Σούσος Βασίλειος
4) Νίκου Σοφία
Το ∆.Σ αποφάσισε στην πρώτη συνεδρίασή
του τα κάτωθι:
1)Την οικονοµική ενίσχυση του Κ∆ΑΠ µε 100
Τ Α Β Ε Ρ Ν Α
ΠΛΟΥΜΠΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΑΡΤΑΣ
ΤΗΛ.: 26850 22110, ΟΙΚ. 22675
6973 006532 - 6946 487295
ΓΑΛΑΤΣΙ
ΤΗΛ.:
210 2921249
ευρώ µε σκοπό την πραγµατοποίση Χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης στο ∆ηµαρχείο.
2)Την οικονοµική ενίσχυση των µαθητών της
Γ Λυκείου µε 50 ευρώ για την πραγµατοποίηση 5ήµερης εκδροµής.
3)∆ιοργάνωση εκδροµής στην Αγία Αικατερίνη στον Καταρράκτη Άρτας 25/11/2013, η
οποία πραγµατοποιήθηκε µε τη συµµετοχή
29 συγχωριανών µας.
4) Στην εορτή του πολιούχου Αγίου Νικολάου
να προσφερθεί τσίπουρο και γλυκά στους
συγχωριανούς µας και στους µαθητές των
σχολείων στο γραφείο του Πολιτιστικου Συλλόγου (πραγµατοποιήθηκε µε µεγάλη συµµετοχή).
5) Το στολισµό της πλατείας του χωριού µας
για τις Χριστουγεννιάτικες ηµέρες σε συνεργασία µε τον ∆ήµο.
6) Καθορισµό της ηµέρας για την εθελοντική
αιµοδοσία 6/8/2014
7) Να τραγουδήσουµε τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς µε τους συγχωριανούς µας και τα
χρήµατα να διατεθούν στο δάσκαλο του χορευτικού για την παρουσία του σε εκδηλώσεις
του Συλλόγου µας για τις οποίες δεν αµείβεται.
8) Την έκδοση ηµερολογίου έτους 2014 µε τη
χορηγία των καταστηµάτων του χωριού και µε
θέµα “παλαιά επαγγέλµατα” (οι φωτογραφίες
που περιλαµβάνει το ηµερολόγιο είναι προσφορά των συγχωριανών µας, οι οποίοι βοήθησαν στη δηµιουργία του. Θα θέλαµε να
ευχαριστήσουµε τους: ∆ήµου Κων/να, Βίκη
∆ηµητρούλα, Κούρτη ∆ηµήτριο, Σιµόπουλο
∆ηµήτριο, Λουκία και Αθηνά Αντωνίου, Αθηνά
και Καίτη Μπαλατσούκα, Αριστοτέλη Τσαµπούλα, Αφροδίτη Σιαπάτη και τον Αργύρη
Ψωράκη για τη σχεδίαση).
9) Την οικονοµική ενίσχυση των µαθητών του
∆ηµοτικού Σχολείου µε 50 ευρώ για την
πραγµατοποίηση µονοήµερης εκδροµής.
10) Την εκδήλωση για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας των Βουργαρελιωτών στις
4/1/2014 στο µαγαζί του Θωµά Πλεύρη σε
συνεργασία µε την Ένωση Συλλόγων
11)Την εκδήλωση έντεχνης µουσικής βραδιάς
για τη νεολαία του χωριού µας στο µαγαζί της
Γεωργίας
Τυρολόγου
“Χόβολη”
στις
26/12/2013.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ
Αγροτεµάχιο αρδευόµενο, 8,5 στρεµµάτων
(περίπου), στη θέση “Καλαµάς”Βουργαρελίου, κατάλληλο και
για επιδοτούµενα προγράµµατα: αγροτουριστική µονάδα
ή εναλλακτικές µορφές ενέργειας. Πληροφορίες: 6976 927756.
ΚΡΕΟΠΩΛΕΙΟ - ΨΗΣΤΑΡΙΑ
∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ 6
11
ΖΑΚΥΝΘΟΣ
12
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Το Βουργαρέλι µάς περιµένει πάντα! Η επικοινωνία µαζί του και µε τους ανθρώπους του µας αναζωογονεί!
Βουργαρελιώτικα Ηπειρωτικά & άλλα...
Ο εορτασµός της 28ης Οκτωβρίου 1940 στο Βουργαρέλι. Η νεολαία έδωσε το παρόν της στην εκδήλωση µνήµης. Οι φωτογραφίες “µιλούν εύγλωττα” και παρατίθενται µε τη σειρά: Νηπιαγωγείο, ∆ηµοτικό Σχολείο, Γυµνάσιο-Λύκειο και χοροί στην Πλατεία.
Με την ευκαιρία
των γιορτών: Σκέψεις
Αν κάποιος γιορτάζει, πρέπει:
Να φορέσετε τη γραβάτα σας, δεδοµένου ότι η γραβάτα προσδίδει
κύρος και κατόπιν να τον επισκεφτείτε.
Να προετοιµάσετε την επίσκεψή
σας µε την παραµικρή λεπτοµέρεια,
για να µη σας παρεξηγήσουν (απαραίτητα να κρατάτε δωράκι).
Να διώξετε τον αυθορµητισµό σας.
Να ξεχάσετε τα ελληνικά ήθη και
έθιµα.
Να προσαρµοστείτε µε τις κοινοτικές οδηγίες, οι οποίες σας επιβάλλουν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής,
µε άλλα λόγια αποβλάκωση µέσω
tv και κυβερνητικών χειρισµών.
Να σκεφτείτε µήπως ξυπνήσετε τον
άλλον και του πείτε χρόνια πολλά.
Να ευχηθείτε χρόνια πολλά µέσω
τρίτων, διότι έτσι πιάνουν καλύτερα
οι ευχές.
Κατόπιν των ανωτέρω αναφερθέν-
των χαιρετίσµατα στην εξουσία και
Υ.Γ.: προσέξτε µην πεθάνετε από
έκπληξη,
ο αυθορµητισµός βλάπτει,
στον παράδεισό σας υπάρχει κόλαση και στην κόλασή σας παράδεισος.
Αν αµφιβάλλετε, προβληµατιστείτε!!! Χρόνια Πολλά!!!
Φευγάτος Μπιλ
Η εφηµερίδα
και ο Σύλλογος
στηρίζονται
στις δικές σας
συνδροµές.
Μπορείτε
να τις στέλνετε
και µε επιταγή
στη διεύθυνση:
Εφηµερίδα
“ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ”
Φειδίου 18
106 78 Αθήνα
ΟΡΕΙΝΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ
Ξενοδοχείο
στο Βουργαρέλι
Σταυρούλα Καραβασίλη
Τηλ.: 26850 22111
Κιν.: 6972 425591
Fax: 26850 22251
e-mail:
[email protected]
www.panthoron.gr
Η εφηµερίδα µας στηρίζεται στους αναγνώστες της. Στείλτε µας τη συνεργασία σας!
ΣΧΟΛΗ Ο∆ΗΓΩΝ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΟΥΣΟΣ
∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡ. ΣΟΥΣΟΣ
e-mail: [email protected]
ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ
ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ
∆ΩΜΑΤΙΑ
ΚΗΦΙΣΙΑΣ 72 (Αγ. Τριάδα)
ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
ΤΗΛ.: 210 6982438
ΚΙΝ.: 6974305426
6972422536
ΣΧΟΛΗ Ο∆ΗΓΩΝ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΤΑΣΙΟΣ
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΑΡΤΑΣ
ΤΗΛ.: 26850 22254
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ - Τ.Κ. 47045
ΤΗΛ. ΓΡΑΦΕΙΟΥ: 26850 22644 - ΚΙΝ.: 6972 194054
3,5 στρέµµατα
ποτιστικό χωράφι
στη θέση
Τζαβέλλα 7
Παρασπόρια
Τηλ.: 26810 21066
Τιµή 3.500 € .
47 100 ΑΡΤΑ
Κιν.: 6977 049729
VILLA ELIA
ΣΟΦΙΑ ΚΩΝ. ΓΟΥΣΙΑ - ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΣ
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΥΡΟΛΟΓΟΣ
Άγιος Ιωάννης - Φρύνη - Λευκάδα
∆ΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ - ΓΚΑΡΣΟΝΙΕΡΕΣ - ∆ΩΜΑΤΙΑ
ΤΗΛ.: 26450 24397 - Fax: 26450 26019
e-mail: [email protected]
www.villaelia.gr
( Π. Μύλος).
Τηλ. 6979 280 233
(απόγευµα)