1ο ΛΥΚΕΙΟ ΒΥΡΩΝΑ
Σχολικό έτος 2011-2012
‘Όλα είναι δρόμος…
Τμήμα Α4
Συντονίστριες εκπαιδευτικοί:
Σκλαβενίτη Χριστίνα
Σταυροπούλου Ελένη
Στην ομάδα συμμετείχαν οι μαθητές
Αλεξοπούλου Σαββίνα
Γεωργιάδη Ασπασία
Γεωργίου Τριαντάφυλλος
Ζαμπετάκης Μιχαήλ
Κόλλιας Μιχαήλ
Κωνσταντινέα Χρυσάνθη
Λιαμέτη Αργυρή- Θεοδώρα
Μουλιάβκα Γκαλίνα
Μουστάκα Ελένη
Παπασταθοπούλου Χριστίνα
Πασσά Αικατερίνη
Πλακίδα Αικατερίνη
Πουλιάδη Αντωνία
Πουλιάδης Παναγιώτης
Σιμάκου Έγκυ
Τελώνης Στέφανος
Τσάκουλης Σπύρος
Τσαρουχά Μαρία
Φαταχί Νικόλαος
Φλούδας Γιώργος
Φωτιάδη Μαρία-Ειρήνη
Φωτοπούλου Μαριάννα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Όταν συγκεντρωθήκαμε για πρώτη φορά ως ερευνητική ομάδα, κανείς
μας δεν γνώριζε τι θα κάναμε. Είχαμε επιλέξει το θέμα με βάση τον
τίτλο του και το ενημερωτικό σημείωμα που μας είχε δοθεί αλλά δε
γνωρίζαμε με τι και πώς θα ασχοληθούμε. Οι καθηγήτριές μας
ξεκίνησαν ρωτώντας μας, τι μας φέρνει στο νου η λέξη «δρόμος». Ο
Μιχάλης είπε: «όταν δε νιώθω καλά, βγαίνω στο δρόμο. Περπατάω και
κοιτάζω γύρω μου. Βλέπω ανθρώπους, μαγαζιά, μετανάστες. Ακούω
φωνές, συζητήσεις, βλέπω ζητιάνους, παιδιά, αυτοκίνητα..Νιώθω ότι
στο δρόμο κυλάει η ζωή.»
Κι από κει ξεκινήσαμε…
Και συνεχίσαμε διαβάζοντας το ποίημα του Λ. Πούλιου «Δρόμοι»
Δρόμοι - στιλπνά σκούρα χταπόδια τούτης της χώρας μου,
που πάνω σας δίχως μορφή και δίχως βάρος
πορεύεται το μέλλον. Κούρσες, πούλμαν, δεξαμενόπλοια,
κάποιο ποδήλατο και κανένα σπουργίτι
που κυλά τις αόρατες ρόδες του πάνω στην άσφαλτο.
Από κάτω υπόγειοι δρόμοι. Από πάνω
αέρινες σήραγγες παίζοντας τζαζ.
Δρόμοι πλάι σε αστραφτερές βιτρίνες, πλάι
σ 'αγάλματα ή ανάμεσα από μαγαζιά κι
εργοστάσια. Δρόμε έξω απ' το πανεπιστήμιο.
Έξω απ' το κτίριο της Βουλής. Δρόμε εθνικέ.
Δρόμοι της συνοικίας. Δρόμοι μαστιγωμένοι
από πίσσα και αίμα. Φτιαγμένοι με φωνές
και χαλίκια. Κάτω απ' το βάρος
οδοστρωτήρων και χιλιάδων διαδηλώσεων.
Δρόμε, σάβανο του Γρηγόρη, του Σωτήρη, του Τάσου.
Δρόμοι-παιάνες. Δρόμοι γιορτής.
Δρόμοι-αγωνία. Δρόμοι-φονιάδες.
Ποια κατάρα πάνω σας έχει πέσει;
Περιμένουμε ο καθένας στη στάση του.
Περιμένουμε όλοι μαζί στο τσίγκινο υπόστεγο.
Κλείσαμε τα μάτια και φανταστήκαμε τις εικόνες
Επιλέξαμε από το ποίημα λέξεις που μας άρεσαν
Τις γράψαμε στον πίνακα
Και φτιάξαμε ο καθένας τη δική του ιστορία
Φανταστήκαμε τις δικές μας εικόνες
Σκαρώσαμε τους δικούς μας στίχους
Το σκηνικό μας ο δρόμος
Οι ήρωές μας οι άνθρωποι του δρόμου
Και αρχίσαμε να υποψιαζόμαστε τι σήμαινε ο τίτλος του
προγράμματός μας.
Θα ταξιδεύαμε
Όχημά μας η τέχνη: θα ψάχναμε το «δρόμο» στην
Τέχνη
Και στη ζωή
Και έτσι μοιραστήκαμε σε ομάδες, στη δεύτερη συνάντησή μας, στις 17
Οκτωβρίου 2011. Το κριτήριο κατανομής ήταν τα προσωπικά
ενδιαφέροντα των παιδιών. Έτσι οι ομάδες βγήκαν άνισες αλλά και
εμείς και οι καθηγήτριές μας πιστεύαμε ότι θα δουλεύαμε καλύτερα, αν
αυτό με το οποίο θα ασχοληθούμε θα μας άρεσε. Σχηματίστηκαν οι
εξής ομάδες:





Ο δρόμος στη μουσική
Ο δρόμος στη ζωγραφική
Ο δρόμος στον κινηματογράφο
Ο δρόμος στην ποίηση
Και ο δρόμος στην πεζογραφία, που επειδή ήταν πιο δύσκολο
θέμα, θα γινόταν με τη βοήθεια όλων των ομάδων. Δόθηκαν
κατευθύνσεις για έρευνα και ξεκινήσαμε. Στο ημερολόγιο που
ακολουθεί, θα δείξουμε την πορεία της εργασίας μας, θα
ακολουθήσουν οι επιμέρους εργασίες των ομάδων και θα
κλείσουμε με τη γενική αποτίμηση της εμπειρίας μας.
24-10-2011 : Στην Τρίτη μας συνάντηση η ομάδα του κινηματογράφου
παρουσίασε την ταινία που είχε παρακολουθήσει, το φιλμ δηλ. step up
Ακολούθησαν οι άλλες ομάδες παρουσιάζοντας το υλικό τους.
Αναφέρθηκαν πίνακες που απεικονίζουν το δρόμο, τραγούδια και
ποιήματα που μιλούν για την απελευθέρωση και την τάση για φυγή.
31-10-2011 : Στην αίθουσα της βιβλιοθήκης ακούσαμε τα τραγούδια
της ομάδας που ήταν υπεύθυνη για τη μουσική. Με αφορμή τους
στίχους τους μιλήσαμε για τις δύσκολες και σκοτεινές πλευρές του
Δρόμου. Η ομάδα του κινηματογράφου είπε ότι ο κινηματογράφος έχει
ασχοληθεί πολύ με τη σκοτεινή πλευρά του δρόμου και ανέλαβε να
παρακολουθήσει και να παρουσιάσει σχετικές ταινίες. Σ αυτή τη
συνάντηση η ομάδα παρουσίασε τις ταινίες Θέλμα και Λουίζ, « Τα
ημερολόγια μοτοσυκλέτας» και το 8o Mile. Παρουσιάστηκε και
αναλύθηκε ο σημαντικός πίνακας του EDVARD MUNCH, “ Κραυγή»
7-11-2011: Παρουσιάστηκε και αναλύθηκε το κίνημα του
Ιμπρεσσιονισμού και των εκπροσώπων του. Παρουσιάστηκαν είδη
μουσικής που σχετίζονται με κάποιο τρόπο με το δρόμο και τραγούδια,
αντιπροσωπευτικά δείγματα αυτών. Ακούστηκαν ποιήματα ποιητών
αντιπροσωπευτικών της γενιάς των μπήτνικς. Παρουσιάστηκε η ταινία
Μανταλένα του Τ. Τορνατόρε και ολοκληρώσαμε με παρουσίαση της
ιστορίας του Hip-Hop, της street art και του Graffiti που αποτελεί
τομέα της. Πολλές αντιπροσωπευτικές εικόνες αυτών των ειδών τέχνης
μοιράστηκαν σε όλους.
14-11-2011: Επισκεφτήκαμε την Εθνική Πινακοθήκη όπου αρχικά ο
ξεναγός, μας μίλησε για τον Έλ Γκρέκο και την εξέλιξη του έργου του,
μέσα από το δικό του ταξίδι από την Κρήτη στη Βενετία και από κει στο
Τολέδο. Είδαμε έργα του Γύζη, του Λύτρα, του Χατζηκυριάκου Γκίκα και
έργα εμπνευσμένα από το κίνημα του Ιμπρεσσιονισμού. Οι πίνακες που
είχαν ως θέμα τους το δρόμο δεν ήταν πολλοί, αλλά το τελικό μας
συμπέρασμα ήταν ότι όλες οι τέχνες είναι ένα μεγάλο ταξίδι από το
χθες στο σήμερα και όχι μόνο, καθώς από εποχή σε εποχή τα θέματα
και οι τρόποι παρουσίασης αλλάζουν ,με κοινό όμως στόχο κάθε φορά
την αποτύπωση εικόνων και σκέψεων στο ζωγραφικό καμβά ή στη
μουσική ή στην ποίηση.
21-11-2011: Γενικός απολογισμός της μέχρι τώρα δουλειάς μας.
Αρχίσαμε την καταγραφή των στοιχείων που έχουν προκύψει από τις
έρευνές μας
28-11-2011: Τα παιδιά της ομάδας των ποιημάτων μας παρουσίασαν τη
ζωή του Α. Ρεμπώ, ενός ποιητή που έζησε κυριολεκτικά στο δρόμο και
χαρακτηρίστηκε ως «καταραμένος» ποιητής. Παρουσιάστηκε επίσης
και η ταινία GREASE ,που απεικονίζει τη σκοτεινή πλευρά του δρόμου ,
καθώς τα παιδιά που περνούν τη μισή ζωή τους στο δρόμο,
παρασύρονται και σχηματίζουν «κλίκες». Παρουσιάστηκε επίσης η
ταινία, Σινεμά ο Παράδεισος, που στην ουσία δείχνει πως όλα
αλλάζουν, τίποτα δε μένει ίδιο και πως «τα πάντα ρει» όπως έλεγε ο
Ηράκλειτος .Τέλος ολοκληρώσαμε η κάθε ομάδα ξεχωριστά το πλάνο
της εργασίας μας και μας ανατέθηκαν λογοτεχνικά κείμενα και
παραμύθια με θέμα το δρόμο, για την ολοκλήρωση και του τελευταίου
κομματιού της έρευνας.
5-12-2011: Επισκεφτήκαμε το σκοπευτήριο της Καισαριανής, όπου
ήρθαμε σε επαφή με το δρόμο του μαρτυρίου και του πόνου.
Φανταστήκαμε το τελευταίο ταξίδι των αγωνιστών που μεταφέρονταν
και εκτελούνταν εκεί από το ναζιστικό καθεστώς της κατοχής.
Περπατήσαμε στους δρόμους της Καισαριανής και είδαμε κάποια από
τα προσφυγικά σπίτια που έχουν απομείνει. Στη διαδρομή μας
συνειδητοποιήσαμε ότι ο δρόμος και η φυγή δεν είναι πάντα επιλογή.
Ο δρόμος της προσφυγιάς είναι αναγκαστικός ξεριζωμός.. Ακούσαμε
και την αφήγηση κάποιων προσωπικών ιστοριών από παιδιά που είχαν
πρόσφυγες παππούδες και έτσι ήρθαμε σε άμεση επαφή με τον πόνο
του πρόσφυγα.
12-12-2011: Στην αίθουσα προβολών παρακολουθήσαμε την ταινία του
Π. Βούλγαρη «όλα είναι δρόμος..» απ’ όπου και πήρε το όνομά του το
πρόγραμμα στο οποίο δουλεύουμε. Είναι μια σπονδυλωτή ταινία που
αποτελείται από τρεις ιστορίες που έχουν ως βασικό τους θέμα το
δρόμο. Η πρώτη «Το χαρώνειο νόμισμα» είναι ένα χρονικό για το δρόμο
του θανάτου. Ένας πατέρας επισκέπτεται ένα φυλάκιο στον Έβρο, όπου
αυτοκτόνησε ο γιος του. Η δεύτερη, «η τελευταία νανόχηνα» είναι το
τελευταίο ταξίδι μιας νανόχηνας από το βορρά στο νότο όπου και
βρίσκει το θάνατο από ένα λαθροκυνηγό. Η Τρίτη ιστορία , το
«Βιετνάμ» διαδραματίζεται σ’ ένα σκυλάδικο στην ελληνική επαρχία,
όπου ένα απελπισμένος από το χωρισμό του άντρας, βάζει φωτιά και
γκρεμίζει τα πάντα.
19-12-2011: η τελευταία μέρα που συναντιόμαστε για την ολοκλήρωση
του προγράμματός μας. Αρχίζει η καταγραφή και σύνταξη των κειμένων
Λιαμέτη Ρούλα
Μουλιάβκα Γκαλίνα
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Στους δρόμους όλα είναι εφικτά, καλά και κακά. Ο κάθε άνθρωπος
διαφεύγει κάποια στιγμή σ΄ αυτόν, είτε για να χαλαρώσει με την
παρέα του είτε για να σκεφτεί: ένα πρόβλημα, μια απορία, ,
ό,τιδήποτε τον προβληματίζει. Είτε για να βρει τον εαυτό του αν του
έχει τύχει καμμιά αναποδιά, να ηρεμήσει. Στους δρόμους η
παρανομία «δίνει και παίρνει», οι μαύρες δουλειές στα σοκάκια, στα
άλση, στα παγκάκια, γίνονται ανενόχλητα πολλές φορές, καθώς η
αστυνομία δε ν μπορεί να βρίσκεται παντού. Πολλά παιδιά πεθαίνουν
από ναρκωτικά, από υπερβολική δόση ή από ρατσισμό. Ο δρόμος
είναι η κοινωνική ζωή του ανθρώπου καθώς κάνει νέες γνωριμίες και
γνωρίζει διάφορες ξεχωριστές κουλτούρες και τέχνες. Ο δρόμος είναι
το σπίτι που δεν έχουν γνωρίσει ακόμα τα άτομα που έχουν λεφτά
αλλά τον έχουν γνωρίσει άτομα που φτώχυναν και έχασαν τις
περιουσίες τους ή γεννήθηκαν φτωχοί. « Η τελευταία μας κατοικία»
λένε κάποιοι μεγάλης ηλικίας άνθρωποι που βρέθηκαν στο δρόμο. Ο
δρόμος είναι πολύ σκληρός για τους «καλούς» ανθρώπους και για
τους πολιτικούς. Μπορούν να επιβιώσουν μόνο οι πιο δυνατοί, αυτοί
που κατέχουν μια τέχνη ή κάνουν πολλά κόλπα και κομπίνες. Ο
δρόμος παίζει σημαντικό ρόλο στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας.
Παιδιά πεθαίνουν σ’ αυτόν από πείνα, άνθρωποι διαμαρτύρονται και
αγωνίζονται σ’ αυτόν για τα πιστεύω τους. Στο δρόμο, με τις
συναντήσεις και τις γνωριμίες ανταλλάσσονται απόψεις και ό,τι
συμβαίνει στην καθημερινότητά μας ξεκινάει από αυτόν. Πολλοί
καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν απ’ αυτόν και έχουμε πίνακες ,ταινίες,
μουσικές και κουλτούρες που τον εκφράζουν, όπως για παράδειγμα
το hip-hop, jazz, rock, blues.΄
Μιχάλης Ζαμπετάκης
Ξεκινήσαμε την έρευνα από κάποια τραγούδια που μας ήταν ήδη
γνωστά. Το υλικό είναι ανεξάντλητο αλλά εμείς θα παρουσιάσουμε
μερικά ενδεικτικά.
Τραγούδι: 8Mile
Καλλιτέχνης: Eminem
Δίσκος: 8Mile
To τραγούδι συμπεριλαμβάνεται στο δίσκο 8 Mile που είναι
soundtrack της ταινίας 8 Mile του 2002.Μιλάει για τη δυσκολία που
αντιμετωπίζει ένας νέος ράπερ (Eminem) ώστε ναξεφύγει από τη
μάστιγα των γκέτο και του ρατσισμού. Προσπαθώντας να περάσει
τον 8 Mile Road προσπαθεί ταυτόχρονα να ξεφύγει απ' τη φτώχεια
και να καταφέρει να αναγνωριστεί στο χώρο της μουσικής.
Το συγκεκριμένο τραγούδι εκφράζει την ανάγκη για ελευθερία καθώς
επίσης και την επιθυμία πραγματοποίησης των προσωπικών στόχων
και ονείρων. Λόγω της δυσκολίας όμως και της αδικίας που γενικά
υπήρχαν στη ζωή του ράπερ υπάρχουν και σημεία που φαίνεται
απελπισμένος και έτοιμος να τα παρατήσει. Γενικότερα ,σε όλη τη
διάρκεια του τραγουδιού προσπαθεί να ανακτήσει τη χαμένη του
αισιοδοξία κάνοντας αρκετές αναφορές στη ζωή του μέχρι τότε.
Κάποια αποσπάσματα από το τραγούδι είναι:« I'm aman, I'ma make a
new plan
Time for me to just stand up, and travel new land Time for me to just
take matters into my own hands
Once I'm over these tracks man I'ma never look back.» (Είναι καιρός
για μένα να σηκωθώ και να ταξιδέψω Είναι καιρός να πάρω την
κατάσταση στα χέρια μου Όταν θα περάσω αυτόν το δρόμο δε θα
κοιτάξω ποτέ πίσω...)
Από τη μουσικήCountry:
Τραγούδι:Days go by
Καλλιτέχνης:Keith Urban
Δίσκος:BeHere
To τραγούδι κυκλοφόρησε το 2004 και ήταν το πιο επιτυχημένο
κομμάτι του δίσκου 'Be Here'. Μιλάει για τους ανθρώπους της
σύγχρονης κοινωνίας που μέσα στη βιασύνη τους να τα προλάβουν
όλα τελικά δεν προλαβαίνουν τίποτα.
Το ύφος του τραγουδιού είναι κεφάτο και στόχος του είναι να μας
παροτρύνει να ζήσουμε τη ζωή μας χωρίς να σκεφτόμαστε συνέχεια
το αύριο, με αποτέλεσμα να χάνουμε τους εαυτούς μας.Μερικά
αποσπάσματα από το τραγούδι είναι:
«Days go by
I can feel 'em flying
Like a hand out the window in the wind as the cars go by
It's all we've been given
So you better start livin' right now
'Causedays go by»(Οι μέρες περνάνε τις νιώθω να πετάνε σαν ένα χέρι
έξω απ' το παράθυρο στον άνεμο καθώς τα αυτοκίνητα περνάνε Είναι
ό,τι μας έχει δοθεί. Γι' αυτό καλύτερα να ξεκινήσεις να ζεις τώρα γιατί
οι μέρες περνάνε)
Ο Νίκος είπε ότι του αρέσει το παρακάτω τραγούδι
"Curtain Falls"
[Duncan]
We come from humble beginnings and
Who could have guessed it when
You sit and doubt it and
Things aint all that bright
But we made it though the night
It's like a game of truth or dare
If you can make it here
You'll make it anywhere
That's what we've been told
But the stories getting old
[Lee]
Together we faced the cold outside
No one can say we didn't try
And I will never give you up or let you go
Together we faced our final fears
Remember the moments that we shared
That's why I'll never give you up or let you go
[All]
We'll be ready when the curtain might fall
Feel my heart beating when the crowd calls
I gotta read between the lines
Cuz I'm living out the script of my life
Cuz we all got a part we must play
And I've done it but I've done it my way
I gotta read between the lines
Oohh (oohh)
In the script of my life
[Simon]
We started out many years ago
No one will ever know
How far we've really come
Since we walked away
And no more words to say
[Antony]
And we made a lot of sacrifice
Undid a lot of ties
Fought a lot of fights
To get where we are now
Just don't ask m
Και άλλα παιδιά έφεραν Ελληνικά τραγούδια. Η Ελληνική μουσική
έχει σε αμέτρητα τραγούδια της ως θέμα το δρόμο. Ξεκινώντας από
βαριά λαϊκά και ρεμπέτικα και φτάνοντας στο έντεχνο, οι Έλληνες
καλλιτέχνες έχουν τραγουδήσει όλες τις πλευρές του δρόμου.
Επιλέξαμε το πασίγνωστο τραγούδι του Π.Τερζή:
Τ’ όνομά μου μες στις λίστες απ’ τα πλοία,
στα αεροπλάνα, στα φτηνά ξενοδοχεία.
Η φυγή στο πρόσωπό μου χαραγμένη,
και μου λες εσύ πως είμαστε δεμένοι.
Δεν μπορεί να με κρατήσει ο εαυτός μου,
σε κανέναν δεν ανήκω, είμαι δικός μου.
Το σπασμένο ουρανό σου μη μου δώσεις,
σ’ αγαπώ κι έτσι μπορεί να μ’ εξοντώσεις,
σ’ αγαπώ κι έτσι μπορεί να μ’ εξοντώσεις.
Ο δικός μου ο δρόμος
μ’ έχει χρόνια διαλέξει,
στην οδό γράφει "μόνος",
επικίνδυνη λέξη.
Ο δικός μου ο δρόμος
δε μου δείχνει αστέρι,
για αγάπη μου δίνει
μια βαλίτσα στο χέρι.
Στον αέρα τριγυρνάω δίχως λόγο
κι αγκαλιάζομαι τις νύχτες με το φόβο.
Ποιο κομμάτι γης μπορεί να με κρατήσει
αφού η σκέψη μου με έχει εξορίσει;
Διαδρομές πάντα στις ίδιες υποσχέσεις,
μη μου λες πως μ’ αγαπάς και θα με δέσεις.
Θα ξεφύγω απ’ της ζωής τις χαραμάδες,
πάντα μόνος θα ’μαι μέσα σε χιλιάδες,
πάντα μόνος θα ’μαι μέσα σε χιλιάδες.
Ο δικός μου ο δρόμος
μ’ έχει χρόνια διαλέξει,
στην οδό γράφει "μόνος",
επικίνδυνη λέξη.
Ο δικός μου ο δρόμος
δε μου δείχνει αστέρι,
για αγάπη μου δίνει
μια βαλίτσα στο χέρι.
Και την «εκδρομή» του Μ. Χατζηγιάννη:
Μου έχεις τάξει μια εκδρομή
μα είναι για μας η κάθε μέρα βροχή
μ' έχει κουράσει αυτή η διαδρομή
ένα τοπίο όλο όχι και μη
Κι είναι η πόρτα κλειστή
όμως για μένα ήσουν πάντα
μια πληγή ανοιχτή
μα πού ξέρεις μπορεί
να ταξιδέψουμε μια μέρα
ή μια νύχτα μαζί
Θα 'θελα ξανά να με θες
θα 'θελα αέρας να γίνεις
να περνάω τις νύχτες που καίς
το πουκάμισό μου ν' ανοίγεις
Δεν είναι η αγάπη σαν εκδρομή
είναι μια μάχη που 'χει και νικητή
μα τι απ' τα δύο πονάει πιο πολύ
η μοναξιά πονάει ή η επαφή
Μα πού ξέρεις μπορεί
να ταξιδέψουμε μια μέρα
ή μια νύχτα μαζί
κι είναι η πόρτα κλειστή
όμως για μένα ήσουν πάντα
μια πληγή ανοιχτή
Θα 'θελα ξανά να με θες
θα 'θελα αέρας να γίνεις
να περνάω τις νύχτες που καίς
το πουκάμισό μου ν' ανοίγεις
Να 'μαι φάντασμα στη σιωπή
να 'σαι όλα αυτά που φοβάμαι
κι ύστερα με ένα φιλί
μες τα χέρια σου να κοιμάμαι
Ο Νίκος έγραψε για την εκδρομή:
Είναι ένα τραγούδι που μιλά για τις ανθρώπινες σχέσεις, ιδιαίτερα τη σχέση
ανάμεσα σ’ έναν άνδρα και μια γυναίκα. Ο ένας από τους δυο μοιάζει να θέλει
τον άλλο, η άλλη πλευρά όχι. Η Κλειστή πόρτα μπορεί να είναι η κλειστή καρδιά,
η άρνηση του ανθρώπου να δεχτεί τον άλλο στη ζωή του. Από τη μια εκείνος
επιθυμεί το ταξίδι, την εκδρομή, τη φυγή από τον πόνο, τη μάχη, την
καθημερινότητα. Επιθυμεί να περάσει ευχάριστα τη διαδρομή, να ταξιδέψει με
τον\ την σύντροφό του, να πάρει πίσω την αγάπη που χάθηκε. Αναζητά το
παρελθόν που χάθηκε μαζί με την υπόσχεση μιας εκδρομής, αντίθετα με τη
τωρινή διαδρομή, που είναι γεμάτη άρνηση κι απόρριψη.΄ Ετσι φαίνεται ότι
κάθε ανθρώπινη σχέση είναι ένα ταξίδι, μια περιπλάνηση που συχνά οδηγεί τους
ανθρώπους σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Κάποιοι ακολουθούν κοινή διαδρομή
ενώ κάποιοι καταλήγουν σε άλλους δρόμους που δε συναντιούνται ποτέ τους.
Και όλους μας ξεσήκωσε ο Ραίη Τσαρλς
Hit the Road Jack
Artist(Band):Ray Charles
(Hit the road Jack
more, no more.)
(Hit the road Jack
What you say?
(Hit the road Jack
more, no more.)
(Hit the road Jack
and don't you come back no more, no more, no
and don't you come back no more.)
and don't you come back no more, no more, no
and don't you come back no more.)
Woah Woman, oh woman, don't treat me so mean,
You're the meanest old woman that I've ever seen.
I guess if you say so
I have to pack ma things and go. (That's right)
(Hit the road Jack
more, no more.)
(Hit the road Jack
What you say?
(Hit the road Jack
more, no more.)
(Hit the road Jack
and don't you come back no more, no more, no
and don't you come back no more.)
and don't you come back no more, no more, no
and don't you come back no more.)
well baby, listen baby, don't ya treat me this-a way
Cause I'll be back on my feet some day.
(Don't care if you do 'cause it's understood)
(you ain't got no money you just ain't no good.)
Well, I guess if you say so
I'd have to pack my things and go. (That's right)
(Hit the road Jack
more, no more.)
(Hit the road Jack
What you say?
(Hit the road Jack
more, no more.)
(Hit the road Jack
and don't you come back no more, no more, no
and don't you come back no more.)
and don't you come back no more, no more, no
and don't you come back no more.)
well!!
(don't you come back no more.)
Uhh what did you say?
(don't you come back no more.)
i did not understand it
(don't you come back no more.)
i came to talk it over
(don't you come back no more.)
i thaught we had a better understanding
(don't you come back no more.)
oh baby dont be so chicken
(don't you come back no more.)
you dont want to see me cry x2
(don't you come back no more.)
oh baby it isnt fair
ooh yeahh
Ψάχνοντας την έννοια του δρόμου μέσα στη μουσική βρήκαμε τα διάφορα μουσικά
ρεύματα που αναπτύχθηκαν σε διαφορετική χρονική περίοδο το καθένα, δίνοντας
στο δρόμο μια διαφορετική σημασία κάθε φορά. Στη συνέχεια θα αναφέρουμε τα
διαφορετικά είδη με τα οποία ασχοληθήκαμε
( jazz,country,pop,ρεμπέτικα,hiphop, rock).
Στην εργασία μας προσπαθήσαμε να καλύψουμε διάφορα είδη μουσικών ρευμάτων
που αναπτύχθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους ώστε να δώσουμε μία
αίσθηση συνέχειας και να δείξουμε ότι ο δρόμος αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για
διαφορετικές χρονικές περιόδους . Επιπλέον η επιλογή των μουσικών ρευμάτων
έγινε με βάση την προσωπική προτίμηση και εξοικείωση του καθενός με
συγκεκριμένα είδη μουσικής.
4.1 Θεωρητική αναδρομή των μουσικών ρευμάτων.
Η Jazz μουσική σκηνή.
Με τον όρο jazz αναφερόμαστε στο μουσικό είδος που αποτέλεσε εξέλιξη της
λαϊκής αμερικανικής μουσικής κατά τον 19ο αιώνα, με αφρικανικές καταβολές.
Περιλαμβάνει αρκετά μουσικά είδη που στηρίχτηκαν σε ένα κοινό σκεπτικό
κατασκευής , τον μερικό ή και ολικό αυτοσχεδιασμό. Γνώρισε σημαντική ανάπτυξη
και διεθνή αναγνωρισιμότητα κατά τη δεκαετία του 1920.
Ορισμός
Αν και υπάρχει μεγάλη δυσκολία να οριστεί η jazz στο σύνολο της, ένας ορισμός
που διευκρινίζει εν μέρει το περιεχόμενό της είναι ότι πρόκειται για μία μουσική
στην οποία ο μουσικός εκτελεί μελωδικές παραλλαγές πάνω σε μια δεδομένη
αρμονική βάση και αυτό σε διάλογο με τον ρυθμικό παλμό.
Ένας σημαντικός συνθέτης και πιανίστας της jazz ,ο Τελόνιους Μονκ είχε πει :
« Η jazz είναι Ελευθερία».
Ιστορία
Η jazz εμφανίστηκε ως αναγνωρίσιμο και ξεχωριστό μουσικό είδος περίπου το
1900. Πριν από αυτή τη χρονιά εκτείνεται η προϊστορία της, το χρονικό διάστημα
δηλαδή κατά το οποίο συγχωνεύτηκαν όλα τα μουσικά αλλά και κοινωνικά
συστατικά της. Για την περίοδο αυτή δεν υπάρχουν πολύ σημαντικές μαρτυρίες.
Θεωρείται δεδομένο πως οι καταβολές της jazz μουσικής είναι αφρικανικές. Οι
έγχρωμοι σκλάβοι ,οι οποίοι, προερχόμενοι κατά κύριο λόγο από την Δυτική
Αφρική, μεταφέρθηκαν στο Νότο των Ηνωμένων Πολιτειών, μετέφεραν μέρος των
παραδόσεων τους, μεταξύ των οποίων κυρίως λατρευτικά έθιμα αλλά και μουσικά
αφρικανικά χαρακτηριστικά, όπως η ρυθμική πολυπλοκότητα και οι αφηρημένες
μουσικές κλίμακες. Μεταφέρθηκαν ακόμα ορισμένα είδη τραγουδιού, καθώς και
μουσικές φόρμες όπως η πολυφωνία και ο αυτοσχεδιασμός.
H country μουσική σκηνή
Η country είναι ένα είδος αμερικάνικης μουσικής που πρωτοεμφανίστηκε στις
επαρχιακές πολιτείες του νότου το 1920. Προέρχεται από την καουμπόικη μουσική
της δύσης και την παραδοσιακή μουσική. Αποτελείται από μπαλάντες και
χορευτικές μελωδίες με γενικά απλή μορφή. Τα βασικά μουσικά όργανα που
χρησιμοποιεί είναι ο μπάνζο , η ακουστικής και η ηλεκτρονική κιθάρα, το βιολί και η
φυσαρμόνικα. Αργότερα συμπεριλήφθηκαν και τα ντραμς.
Ορισμός
Ο όρος country μουσική απέκτησε δημοτικότητα τη δεκαετία του 1940 σε
αντικατάσταση του παλαιότερου όρου hillbilly. Ο όρος country σήμερα
χρησιμοποιείται για να περιγράψει πολλά στυλ και υποκατηγορίες.
Ιστορια
Η country δημιουργήθηκε από τους μετανάστες κάποιων επαρχιών του Καναδά και
της βόρειας Αμερικής. Τα διάφορα όργανα που χρησιμοποιούνται προέρχονται από
κει : το ιρλανδικό βιολί ,το ιταλικό μαντολίνο, το αφρικανικό μπάνζο κλπ. Στις νότιες
πολιτείες η παραδοσιακή μουσική ήταν ένας συνδυασμός διαφορετικών
πολιτισμικών στοιχείων απ' όπου προήλθε και η country. Ουσιαστικά το είδος
μορφοποιήθηκε με την αλληλεπίδραση των μεταναστών με τους κατοίκους του
Μεξικού και τους ιθαγενείς Αμερικάνους. Η μουσική γνώρισε ιδιαίτερα μεγάλη
άνθηση στο Τέξας.
Αντιπροσωπευτικά μουσικά δείγματα των διαφόρων ρευμάτων παρουσιάζονται
στην αρχή της εργασίας μας
Hip-Hop
Το hip-hop δεν είναι ένα είδος μουσικής ή ένα είδος χορού ,αλλά μία κουλτούρα
που αποτελείται από 4 στοιχεία :
1.Rap (ο στίχος)
2.Breakdancing (ο χορός)
3.Djing (η μουσική)
4.Graffiti ( η εικόνα )
Ιστορία
Το hip-hop αναπτύχθηκε σε υποβαθμισμένες περιοχές των ΗΠΑ, όπως το Μπρονξ
στην Νέα Υόρκη και σε άλλες μεγάλες πόλεις όπου υπήρχε μεγάλη ανεργία και
φτώχεια. Ειδικότερα έχει τις ρίζες του αφρικανική μουσική την οποίαν έφεραν με
την βίαιη εκδούλευση και μετέπειτα μετακίνηση τους οι μαύροι στην Αμερική. Τα 4
στοιχεία δεν αναπτύχθηκαν την ίδια χρονική στιγμή αλλά σε διαφορετικές χρονικές
περιόδους. Οι ρίζες του ανάγονται στην δεκαετία του '70,όταν άρχισαν τα πρώτα
δειλά βήματα.
Rap ( MCing)
Το MCing ( MC= Microphone Controler , MCing= Microphone controling) ή αλλιώς
ραπ άρχισε το '75-΄78 όταν ένας Dj σύνδεσε το μικρόφωνο στι μίχτη του και άρχισε
να λέει διάφορους στοίχους ,σαν σλόγκαν, για να εμψυχώσει τους B-Boys. Έτσι
ξεκίνησαν οι πρώτοι MC's το '79-'85. Έπαιρναν το μικρόφωνο και μιλούσαν για την
προσωπική τους ζωή για διάφορα προβλήματα της κοινωνίας καθώς και για θέματα
όπως οι σχέσεις τους ,το χιούμορ και άλλα. Η Ραπ ονομάστηκε έτσι εκ του αγγλικού
ακρωνύμιου r.a.p (δηλαδή Rhythm and poetry). Αυτό που έκανε διαφορετική την
Ραπ ,εν τέλει , καθώς και ολόκληρη την Χιπ χοπ κουλτούρα , είναι ότι δεν χρειάζεται
να έχεις τελειώσει κάποια σχολή για να χορέψεις, να τραγουδήσεις ,να ζωγραφίσεις
ή να παίξεις μουσική. Το έκανες επειδή το ένιωθες και για να περάσεις το δικό σου
μήνυμα
Βreak dancing
Το break dancing είναι είδος χορού. Οι πρώτοι B-boys (breakdancing) εμφανίστηκαν
το 1973 και ήρθε ως δια μαγείας και έλυνε τις διαφορές μεταξύ συμμοριών(δεν
φτιάχτηκε γι΄αυτό το λόγο απλά χρησιμοποιήθηκε).
DJing
Το DJing δημιουργήθηκε το 1975-1978 και χρησιμοποιήθηκε στην αρχή για να
έχουν ρυθμό οι B-Boys και μετά για να λένε πάνω στο ρυθμό των μπιτ τους στίχους
τους οι ράπερ. Ο πρώτος DJ ήταν ο Kool Herc : με την απομόνωση κομματιών από
διάφορους δίσκους και την ανάμιξη τους δημιούργησε τον ήχο του Χιπ-Χοπ.
Αργότερα η δεύτερη γενιά των Hip-Hop DJ και οι μετέπειτα γενιές με πολλές
καινοτομίες όπως η μίξη δύο τραγουδιών δε ένα έφτασε τους DJ σε αυτό που είναι
σήμερα. Οι DJ ήταν τα αστέρια του Χιπ-Χοπ τα πρώτα χρόνια αλλά από το 1978 και
μετά τα φώτα έκλεψαν οι MC.
.Graffit
To γκράφιτι ενσωματώθηκε στο Χιπ-Χοπ ως ένα από τα στοιχεία του τα τέλη του
'60,όταν ένας Ελληνοαμερικάνικος που έκανε διανομέας πίτσας έγραψε όπου
πήγαινε το ψευδώνυμο του και τον αριθμό της οδού που έμενε (ΤΑΚΙ 183). Έτσι
γεννήθηκε η σύγχρονη μορφή του Γκράφιτι. Από τότε μεταφέρθηκε σε κάθε γωνία
του πλανήτη ,από την Βραζιλία μέχρι το Ιράν, και έγινε ένας τρόπος έκφρασης του
καλλιτέχνη κατά της πολιτικής ή για διάφορους άλλους σκοπούς. Το Γράφιτι γεμίζει
το αστικό γκρίζο με ένα χρώμα της ψυχής που γεννιέται εκείνη την στιγμή στο μυαλό
του καλλιτέχνη και από την καρδιά μεταφέρεται στο χέρι του που κρατάει το σπρέι.
Η ΕΝΝΟΙ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ,ΣΤΗ
ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ
Είδαμε τον δρόμο όχι μόνο με την κυριολεκτική του σημασία, αλλά και
μεταφορικά . Είδαμε ότι δρόμος μπορεί να σημαίνει εξέλιξη αλλαγή ,
ενηλικίωση, ωριμότητα, επανάσταση. Μέσα από την μουσική
παρακολουθήσαμε την πορεία της ζωής ανθρώπων, τα όνειρα τους και
την προσπάθεια τους για την υλοποίηση των στόχων τους. Στην
καθημερινότητα μας, ο δρόμος χρησιμοποιήθηκε ως μέσο φυγής και ως
διέξοδος του ανθρώπου.
Η μουσική ,ως τρόπος έκφρασης παίζει καθοριστικό ρολό. Επίσης στην
θρησκεία η μουσική είναι πολύ σημαντική, εφόσον χρησιμοποιείται ως
μέθοδος έκφρασης της πίστης των ανθρώπων στον θεό. Επιπροσθέτως η
μουσική είναι ένας τρόπος διασκέδασης, χαλάρωσης καθώς και
ψυχαγωγίας. Ο τρόπος διασκέδασης των ανθρώπων σήμερα έχει την
μουσική ως βασικό στοιχειό, για παράδειγμα
όλη μας η ζωή
περιστρέφεται γύρω από την μουσική ,στις εξόδους μας οπουδήποτε και
αν βρεθούμε η μουσική πάντα μας συντροφεύει.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ROCK ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Ο όρος ροκ στη μουσική, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα είδη που
προέκυψαν από την εξέλιξη του είδους του rock and roll. Η μουσική ροκ
(rock) στο σύνολό της, αποτελεί ένα είδος δημοφιλούς μουσικής που
χαρακτηρίζεται συνήθως από έντονο ρυθμό και από ευδιάκριτη,
χαρακτηριστική μελωδία φωνητικών η οποία συνοδεύεται συνήθως από
ηλεκτρικές κιθάρες, ηλεκτρικό μπάσο και ντραμς. Πολλές φορές
χρησιμοποιούνται και πληκτροφόρα όργανα, όπως πιάνο ή συνθεσάιζερ
.Η μουσική ροκ επηρεάστηκε και επηρεάζεται ακόμη και σήμερα από τα
άλλα είδη μουσικής που είναι δημοφιλή ανά περίοδο. Στη δεκαετία του
1960, η παραδοσιακή (folk) μουσική των λευκών κοινοτήτων των ΗΠΑ
επηρέασε το υβρίδιο που ήταν γνωστό ως ροκ εκείνη την περίοδο, αλλά
και επηρεάστηκε από αυτό με αποτέλεσμα τη δημιουργία του φολκ ροκ.
Παράλληλα, γίνεται γνωστό το μπλουζ ροκ που αποτελεί την έκφανση
του ροκ που δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στην ηλεκτρική κιθάρα και στις
μπλουζ ρίζες της μουσικής αυτής. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960,
εμφανίζεται το ψυχεδελικό ροκ, που φέρει στοιχεία από μουσικές της
ανατολής. Λίγα χρόνια αργότερα, οι μουσικοί της ροκ που είχαν τζαζ
παιδεία και μουσικοί τζαζ, δημιούργησαν το μίγμα που έγινε γνωστό ως
τζαζ-ροκ φιούζιον, ή απλά φιούζιον. Στη δεκαετία του 1970, το ροκ
υποσκελίστηκε από την επικράτηση της ντίσκο που αποτελούσε ένα
μίγμα σόουλ, φανκ και λάτιν μουσικής και δέχτηκε επιρροές από τα είδη
αυτά. Παράλληλα, δημιουργούνται τα υποείδη σοφτ ροκ, προγκρέσιβ
ροκ, πανκ ροκ και χέβι μέταλ. Τη δεκαετία του 1980, γίνεται δημοφιλές
το χαρντ ροκ και το εναλλακτικό ροκ (alternative rock) κάνει τα πρώτα
του βήματα. Στην επόμενη δεκαετία, τα υποείδη της ροκ που εισάγονται
είναι το γκραντζ, το μπριτ ποπ και το ανεξάρτητο ροκ (indie).
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ROCK ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΕ
ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ
Η Rock μουσική εκφράζει τα συναισθήματα των ανθρώπων οι οποίοι την
προτιμούν. Μέσα από την rock μουσική, σε σχέση με τον δρόμο
εκφράζονται όνειρα ανθρώπων, καταστάσεις που έχουνε βιώσει και
επίσης εκφράζεται η προσπάθεια υλοποίησης των στόχων τους. Οι
άνθρωποι που κατέφυγαν στον δρόμο εκφράστηκαν με την rock μουσική
λόγο των βιωμάτων τους τα οποία έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην
μετέπειτα συνέχεια τους.
ROCK ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ
ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ
 Rolling Stones(κυλλιώμενες πέτρες) Οι Rolling Stones
(Ρόλινγκ Στόουνς - Κυλιόμενες Πέτρες) είναι ένα από τα
σημαντικότερα βρετανικά ροκ συγκροτήματα που έγινε
δημοφιλές κατά τη διάρκεια της "βρετανικής εισβολής" στις
αρχές της δεκαετίας του '60. Το είδος τους βασίζεται στο
ροκ & ρολ. Το συγκρότημα δημιουργήθηκε στο Λονδίνο το
1962 από τον αρχικό ηγέτη Μπράιαν Τζόουνς, αλλά τελικά
επικράτησε η συνεργασία του τραγουδιστή Μικ Τζάγκερ και
του κιθαρίστα Κιθ Ρίτσαρντς οι οποίοι συνέθεταν στίχους
και τραγούδια. Ο πιανίστας Ίαν Στιούαρτ, ο τυμπανιστής
Τσάρλι Γουάτς και ο μπασίστας Μπιλ Ουάιμαν
συμπλήρωσαν τα μεταγενέστερα μέλη του συγκροτήματος.
Ο Ίαν Στιούαρτ απομακρύνθηκε ως επίσημο μέλος του
συγκροτήματος το 1963 αλλά συνέχισε να συνεργάζεται με
τη μπάντα ως οδικός διευθυντής και πιανίστας μέχρι το
θάνατό του το 1985.

Streets of love (οι δρόμοι της αγάπης)album:A bigger
bang(2005)
Αυτό το τραγούδι αναφέρει την αγάπη του καλλιτέχνη για τον δρόμο
και τον έρωτα τον οποίο βρίσκει μέσα από τα ταξίδια του περνώντας
από δρόμους και πολιτείες της Αμερικής.
 Guns n’roses
Η ομάδα Guns N 'Roses γεννήθηκε το 1985 στο Λος Άντζελες (ΗΠΑ)
από τη συγχώνευση της "LA Guns" και "Hollywood Rose", με τους Axl
Rose (φωνητικά), Slash (κιθάρα), Izzy Stradlin (κιθάρα), Duff 'Rose'
McKagan (μπάσο) και τον Steven Adler (ντράμς). Παρότι οι Guns N
'Roses, υπόσχονταν ένα λαμπρό μέλλον, δεν μπόρεσαν να
διαχειριστούν τη διασημότητα και βυθίστηκαν στα ναρκωτικά. Το
δεύτερο άλμπουμ είναι μια απλή σκιά της ομάδας . Εσωτερικές
εντάσεις και ναρκωτικά μετέτρεψαν την ομάδα σε σκιά του εαυτού
της. Παρόλα αυτά εξακολουθεί να έχει μια καλή φήμη και αυτό είναι
κάτι που θα επιτρέψει την αναγέννηση. Το 2006, ζήτησαν νέους
μουσικούς για μια παγκόσμια περιοδεία με εκατό ημερομηνίες.
Paradise city(παραδεισένια πόλη)album APETTITE
FOR DESTRUCTION(1987)
Αυτό το τραγούδι παρουσιάζει την παραδεισένια, ονειρική και ιδανική
πόλη την οποία προσπαθούν να βρουν απεγνωσμένα οι καλλιτέχνες
ώστε να ξεφύγουν από την σκληρή πραγματικότητα και ενώ ο κόσμος
τους χαρακτηρίζει τρελούς εξαιτίας των ιδεολογιών τους αυτοί
συνεχίζουν την αναζήτηση της ονειρικής πόλης.
 RED HOT CHILLY PEPPERS
Οι Red Hot Chili Peppers είναι ένα αμερικάνικο funk και alternative
συγκρότημα από το Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Αποτελούνται από
τον Άντονι Κιέντις (φωνητικά), τον Τζον Φρουσιάντε (κιθάρα), τον
Μάικλ "Flea" Μπάλζαρι (μπάσο) και τον Τσαντ Σμιθ (ντραμς).
Ξεκίνησαν από το Λύκειο να ασχολούνται με την μουσική. Ύστερα από
λίγο καιρό ανακάλυψαν το ταλέντο που είχαν και ασχολήθηκαν
επαγγελματικά.
Ιδρύθηκαν το 1983 με ιδρυτικά μέλη -εκτός από τον Άντονι και τον Flea
που συνεχίζουν μέχρι σήμερα, τον Χίλελ Σλόβακ (κιθάρα) και τον Τζακ
Άιρονς (ντραμς). Έχουν βγάλει πολλά cd με κυριότερα τα:
Californication, By the way, Stadium Arcadium και άλλα. B
Californication(σύνθετη λέξη California +fornication =συνουσία)album:
californication 2000.
Το τραγούδι αυτό παρουσιάζει την ιδέα του συγκροτήματος περί της
σωστής στάσης της ζωής που πρέπει να έχουν οι άνθρωποι .Οι άνθρωποι
δεν χρειάζεται να είναι δυσαρεστημένοι με αυτά που τους παρέχει η
ζωή. Πρέπει να είναι ολιγαρκείς με ό,τι έχουν, και να απολαμβάνουν
κάθε στιγμή.
ΚΙΤΡΙΝΑ ΠΟΔΗΛΑΤΑ Τα Κίτρινα Ποδήλατα είναι ένα ελληνικό
μουσικό συγκρότημα. Οι Γιώργος και Αλέξανδρος Παντελιάς είναι οι
εμπνευστές, δημιουργοί και τα μοναδικά μέλη του μουσικού
συγκροτήματος, που σχηματίστηκε και υπάρχει στη δισκογραφία από το
Νοέμβριο του 2000. Το 2004 στα Μουσικά Βραβεία Αρίων βραβεύτηκαν
ως το καλύτερο έντεχνο συγκρότημα
Ταξιδεύω στο εγώ μου.(άλμπουμ) :τα λόγια είναι δρόμος: 2003
Το συγκεκριμένο τραγούδι αναφέρετε στο ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να
παραμένουν στάσιμοι στην ζωή τους .Επίσης οι καλλιτέχνες περνούν το
ηθικό δίδαγμα ότι η ευτυχία της ζωής επιτυγχάνεται μέσα από τα ταξίδια
και τις εμπειρίες που αποκτά ο άνθρωπος.
ROCK ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΕ
ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ

ΝΙΚΟΛΑΣ ΑΣΙΜΟΣ
Ο Νικόλας Άσιμος (1949 - 1988) ήταν στιχουργός, συνθέτης και
τραγουδιστής του ελληνικού ροκ και όχι μόνο. Τραγούδησε και πολλά
άλλα τραγούδια σε λαϊκό ύφος. Το πραγματικό του επίθετο ήταν
Ασημόπουλος. Ήταν περίπτωση ιδιαίτερα αντισυμβατικού καλλιτέχνη,
κυρίως όσον αφορά τον τρόπο ζωής. Οι συμπεριφορές του και τα
τραγούδια που έγραψε θεωρήθηκαν συχνά προκλητικά. Έντονα
πολιτικοποιημένο άτομο, που ιδεολογικά δεν ανήκε σε κάποιο χώρο. O
ίδιος ποτέ δεν αποδέχτηκε την "ταξινόμηση" σε κάποια ιδεολογία. Ο
Άσιμος ήταν αρχικά αριστερός. Απέκτησε όμως αναρχική συνείδηση
λίγο αργότερα και στην συνέχεια ξεπέρασε και τους αναρχικούς, καθώς
δεν επιθυμούσε να του "κολούν ταμπέλες".
 ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος (27 Ιουλίου 1948 - 6 Δεκεμβρίου
1990) ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους
της Ελληνικής ροκ μουσικής σκηνής.Το 1976 μαζί με τους
αδερφούς Σπυρόπουλους οργάνωσε το συγκρότημα
«Σπυριδούλα». Με αυτό το σχήμα δημιούργησε τον δίσκο
"Φλού". Το 1979 μαζί με τους μουσικούς Παπαντίνα,
Νέστορα και Τζιμόπουλο φτιάχνει το σχήμα "Εταιρία
Καλλιτεχνών" με αγγλικό στίχο. Το σχήμα αυτό δεν
κυκλοφορεί δίσκο. Ένα όμως τραγούδι από αυτήν την
περίοδο, το "Clown", περιλαμβάνεται στον κατοπινό του
δίσκο "Zorba the freak". Εκείνη την περίοδο κάνει και την
πρώτη
του
εμφάνιση
στον
κινηματογράφο,
πρωταγωνιστώντας στην ταινία του Αντρέα Θωμόπουλου
"Ο Ασυμβίβαστος" όπου και ερμηνεύει τα τραγούδια του
soundtrack. Στην καριέρα του ως ηθοποιού περιλαμβάνεται
και μια τηλεοπτική εμφάνιση στο σήριαλ του Κώστα Φέρρη
"Οικογένεια Ζαρντή" (ΕΡΤ). Το 1980 ο Παύλος
Σιδηρόπουλος καταλήγει σε ένα σχήμα που με λίγες αλλαγές
παίζει μαζί του μέχρι το τέλος, τους "Απροσάρμοστους".
Μαζί ηχογραφούν μια σειρά σημαντικών δίσκων και έχουν
συνεχή ζωντανή παρουσία. Το 1982 κυκλοφορούν το "Εν
λευκώ". Τα τραγούδια "Η" και "Αντεργκράουντ με στράς"
λογοκρίνονται, για "προτροπή στη χρήση ναρκωτικών" και
το τραγούδι "Ύστατη στιγμή" για "προσβολή της δημοσίας
αιδούς". Το 1985 κυκλοφορούν το "Zorba the freak". Το
1987 πραγματοποιεί μια συγκλονιστική εμφάνιση στο
Ηρώδειο στη συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου "Τολμηρή
επικοινωνία" -που κυκλοφόρησε και σε δίσκο με αυτό τον
τίτλο- ερμηνεύοντας τραγούδια σε στίχους του Δημήτρη
Βάρου και απαγγέλλοντας ποιήματα του ιδίου από το βιβλίο
"Θηρασία". Το 1988 συμμετέχει στο δίσκο "Ηλεκτρικός
Θησέας" (μουσική Γιάννης Μαρκόπουλος, στίχοι Δημήτρης
Βάρος). Το 1989 κυκλοφορεί το "Χωρίς μακιγιάζ"
(ηχογραφημένος
ζωντανά
στο
Μετρό).
Στην ομάδα της μουσικής συμμετείχαν:
Γεωργίου Τριαντάφυλλος
Ζαμπετάκης Μιχάλης
Κόλλιας Μιχάλης
Πλακίδα Κατερίνα
Πουλιάδη Αντωνία
Πουλιάδης Παναγιώτης
Φαταχί Νικόλας
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ
Εμείς ως ομάδα της ποίησης ασχοληθήκαμε με σημαντικά και γνωστά
δημιουργήματα ποιητών όπως: Κ. Π. Καβάφης, Ν. Καββαδίας, Α. Γκίνσμπεργκ, Α.
Ρεμπώ, Φ. Γκαρθία Λόρκα, Ουώλτ Ουίτμαν, Κ. Μπωντλέρ κ.τ.λ.
Τα ποιήματα τα οποία παρουσιάσαμε είχαν ως κύριο θέμα τον «Δρόμο». Μία έννοια
απροσδιόριστη που μπορεί να περιγραφεί με άπειρες λέξεις όπως: ταξίδι, εμπειρίες,
ζωή ή ακόμα και θάνατος.
Παρακάτω ακολουθούν τα έργα που αναλύσαμε:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ....
1.ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ....
α. Ιθάκη - Κ. Π. Καβάφης
β. Μόνο τσιγάρα και ένα πακετάκι ποιήματα για το δρόμο - Γ. Κοντός
γ. Αυτοί δεν είναι οι δρόμοι που γνωρίσαμε - Μ. Αναγνωστάκης
δ. Kuro Siwo - Ν. Καββαδίας
2. ΞΕΝΗ ΠΟΙΗΣΗ
α. Τραγούδι του καβαλάρη - Federico Garcίa Lorca
β. Μια εποχή στην κόλαση - Arthur Rimbaud
γ. Το ταξίδι - Charles Pierre Baudelaire
δ. Μπητ Γενιά
ε. Supermarket στην Califonia - Allen Ginsberg
Ιθάκη - Κ.Π.Καβάφης
Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.
Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης το γένος Γεωργάκη Φωτιάδη, ή Κ. Π. Καβάφης,
γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1863 στην Αλεξάνδρεια, όπου οι γονείς του, Πέτρος Ι.
Καβάφης
και Χαρίκλεια
Φωτιάδη,
εγκαταστάθηκαν
εγκαταλείποντας
την Κωνσταντινούπολη το 1840. Μετά το θάνατο του πατέρα του το 1870 η
οικογένεια εγκαταστάθηκε στην Αγγλία (Λίβερπουλ και Λονδίνο) όπου έμεινε μέχρι
το 1876. Στην Αλεξάνδρεια ο Kαβάφης διδάχτηκε Αγγλικά, Γαλλικά και Ελληνικά με
οικοδιδάσκαλο και συμπλήρωσε τη μόρφωσή του για ένα-δύο χρόνια στο Ελληνικό
Εκπαιδευτήριο της Αλεξάνδρειας. Έζησε επίσης για τρία χρόνια, που ήταν τα
κρισιμότερα στην ψυχοδιανοητική του διαμόρφωση, στην Πόλη(1882-84).
Το 1897 ταξίδεψε στο Παρίσι και το 1903 στην Αθήνα, χωρίς από τότε να
μετακινηθεί από την Αλεξάνδρεια για τριάντα ολόκληρα χρόνια. Ύστερα από
περιστασιακές απασχολήσεις σε χρηματιστηριακές επιχειρήσεις, αποφάσισε να γίνει
δημόσιος υπάλληλος και διορίστηκε σε ηλικία 26 χρονών στο Υπουργείο Δημοσίων
Έργων στην Υπηρεσία του Τρίτου Κύκλου Αρδεύσεων, όπου παρέμεινε έως τον
Μάρτιο του 1922.
Από το 1886 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα επηρεασμένα από τους Αθηναίους
ρομαντικούς ποιητές, χωρίς να τον έχει επηρεάσει καθόλου η στροφή της γενιάς του
80. Από το 1891, όταν εκδίδει σε αυτοτελές φυλλάδιο το ποίημα Κτίσται, και ιδίως το
1896, όταν γράφει τα Τείχη,το πρώτο αναγνωρισμένο, εμφανίζονται τα
χαρακτηριστικά των ώριμων ποιημάτων του.
Ο Καβάφης είναι γνωστός για την ειρωνεία του, ένα μοναδικό συνδυασμό λεκτικής
και δραματικής ειρωνείας.[1] Οι Έλληνες ποιητές γενικά τον σνόμπαραν λόγω του ότι
ήταν ομοφυλόφιλος. Πολλοί όμως από τους αλλόγλωσσους ομοτέχνους και
αναγνώστες του (π.χ. Όντεν, Φόρστερ) αρχικά γνώρισαν και αγάπησαν τον ερωτικό
Καβάφη.[2]
Το 1932, ο Καβάφης, άρρωστος από καρκίνο του λάρυγγα, πήγε για θεραπεία στην
Αθήνα, όπου παρέμεινε αρκετό διάστημα, εισπράττοντας μια θερμότατη συμπάθεια
από το πλήθος των θαυμαστών του. Επιστρέφοντας όμως στην Αλεξάνδρεια, η
κατάστασή του χειροτέρεψε. Εισήχθη στο Νοσοκομείο της Ελληνικής Κοινότητας,
όπου και πέθανε στις 29 Απριλίου του1933, τη μέρα που συμπλήρωνε 70 χρόνια
ζωής.
Μόνο τσιγάρα και ένα πακετάκι με ποιήματα για το δρόμο - Γιάννης Κοντός
«ΦΕΥΓΩ ΜΕ ΤΟ ΤΡΕΝΟ
ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΜΝΗ ΠΟΙΑ
ΛΙΜΝΗ ΓΥΡΙΖΟΥΝ
ΟΙ ΡΟΔΕΣ, ΓΥΡΙΖΟΥΝ
ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ.
ΒΓΑΖΕΙ ΚΑΠΝΟΥΣ ΤΟ
ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ. ΣΦΥΡΙΖΟΥΝ
ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΓΥΡΩ ΜΟΥ. ΦΕΥΓΩ
ΣΑΝ ΣΦΑΙΡΑ. ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ
ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΑΙ ΔΕΝ ΠΗΡΑ ΤΙΠΟΤΑ
ΜΑΖΙ ΜΟΥ. ΜΟΝΟ ΤΣΙΓΑΡΑ
ΚΑΙ ΕΝΑ ΠΑΚΕΤΑΚΙ ΜΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΓΙΑ ΤΟ ΔΡΟΜΟ»
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΝΤΟΣ
Γενέτειρα: Αίγιο 1943 Σπουδές/Σταδιοδρομία: Σπουδάζει Οικονομικά στην Πάντειο.
Επί σειρά ετών εργάζεται στην Ελληνική Ραδιοφωνία ως παραγωγός εκπομπών
λόγου. Από το 1976 είναι σύμβουλος εκδόσεων στον «Κέδρο». Διδάσκει σε σχολή
θεάτρου. Το έργο του έχει μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες.
Τιμάται με το Κρατικό Βραβείο ποίησης το 1998. Ποιήματά του μελοποιεί ο
συνθέτης Νίκος Καλλίτσης.
Το τραγούδι του καβαλάρη - Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα
Μακρινή μου Κόρδοβα
μοναχική μου Κόρδοβα.
Άλογο μαύρο μεγάλο φεγγάρι
ελιές μες στο ταγάρι μου.
Ξέρω τους δρόμους σαν την παλάμη μου
κι όμως ποτέ δε θα φτάσω
στη μακρινή μου Κόρδοβα.
Μεσ' απ' τον κάμπο μέσ' απ τον άνεμο
άλογο μαύρο κόκκινο φεγγάρι.
Είναι ο θάνατος εκεί και με παραμονεύει
ψηλά απ' τους πύργους πάνω
της μακρινής μου Κόρδοβας.
Αχ, τι μακρύς που είναι ο δρόμος
αχ, το μαύρο το άξιο τ' άλογό μου.
Αχ κι ο θάνατος εκεί να με προσμένει
ώσπου να φτάσω κάποτε
στη μακρινή μου Κόρδοβα.
Μακρινή μου Κόρδοβα
μοναχική μου Κόρδοβα
Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (Federico García Lorca, 5 Ιουνίου 1898 - 19 Αυγούστου
1936) .ήταν ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς ποιητές και θεατρικούς
συγγραφείς, από τους κορυφαίους εκπροσώπους της ισπανικής γενιάς του '27. Πέρα
από το λογοτεχνικό του έργο, ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική και τη μουσική.
Γεννήθηκε στο Φουέντε Βακέρος, το 1898. Ο πατέρας του ήταν αγρότης κι η μητέρα
του δασκάλα πιάνου, προσφέροντας τα πρώτα μαθήματα και στον ίδιο τον Λόρκα.
Φοίτησε σε σχολείο Ιησουϊτών στη Γρανάδα και μετά από πιέσεις του πατέρα του,
γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γρανάδα, την οποίαν όμως
εγκατέλειψε σύντομα, για να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία, τη μουσική και τη
ζωγραφική. Το 1919, εγκαταστάθηκε στη Φοιτητική Κατοικία του Πανεπιστημίου
της Μαδρίτης, που τότε λειτουργούσε ως ανοιχτό πανεπιστήμιο, πολιτιστικό κέντρο,
της ισπανικής πρωτεύουσας. Εκεί συνάντησε τον Σαλβαδόρ Νταλί, τον σκηνοθέτη
Λουίς Μπουνιουέλ, τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και τον Χιμένεθ. Την ίδια περίοδο
συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα που κυκλοφόρησαν το 1921, με τίτλο Βιβλίο
Ποιημάτων. Λίγο νωρίτερα, το 1918, είχε δημοσιεύσει το έργο Εντυπώσεις & Τοπία
περιδιαβαίνοντας την Καστίλη.
Το 1922, συνεργάστηκε με τον συνθέτη Μανουέλ ντε Φάγια στο Φεστιβάλ Λαϊκής
Μουσικής, στη Γρανάδα. Στις παραδόσεις της λαϊκής και τσιγγάνικης μουσικής,
πίστευε πως βρίσκει τη βάση των ποιητικών και πνευματικών του ενορμήσεων.
Δημιούργημα του, εκείνη την εποχή, ήταν το Ποίημα Του Κάντε Χόντο, λαϊκό
τραγούδι της Ανδαλουσίας, που τραγουδιέται από τσιγγάνους με συνοδεία κιθάρας
και λίγο αργότερα, το 1924, ξεκίνησε να γράφει το Ρομανθέρο Χιτάνο, έργο που
ολοκλήρωσε τελικά το 1927, σύνθεση 18 ποιημάτων με σταθερή στιχουργική μορφή,
έκφραση μιας από τις αρχαιότερες μορφές ισπανικής ποίησης. Την ίδια περίοδο
συνέθεσε και την Ωδή Στον Σαλβαντόρ Νταλί ενώ παράλληλα έγραψε το θεατρικό
έργο Μαριάνα Πινέδα, που πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βαρκελώνη, την ίδια χρονιά,
σε σκηνογραφία Νταλί, σημειώνοντας επιτυχία.
Τα έτη 1929-1930, αναζήτησε νέες πηγές έμπνευσης και ταξίδεψε στις ΗΠΑ και στην
Κούβα. Οι εμπειρίες του στις Ηνωμένες Πολιτείες αξιοποιήθηκαν στο ποίημα Ένας
Ποιητής Στη Νέα Υόρκη. Επέστρεψε στην Ισπανία το 1931 και συνέθεσε το Ντιβάνι
Της Ταμαρίτ, ενώ παράλληλα δούλεψε και πάνω σε έργα για το κουκλοθέατρο. Εκεί
έδειξε ξεκάθαρα πως επέλεγε ως κύρια ενασχόλησή του, τη συγγραφή θεατρικών και
τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του ολοκλήρωσε τις κορυφαίες του δημιουργίες:
Το Σπίτι Της Μπερνάρντα Άλμπα, Ματωμένος Γάμος, Γέρμα, Θρήνος Για Τον
Ιγκνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, τραγωδίες με θέμα τη κοινωνική καταπίεση κι έκδηλο το
ανθρώπινο στοιχείο.
Με την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, οργάνωσε μία θεατρική ομάδα υπό την
ονομασία La Barroca, η οποία με τη βοήθεια του Υπουργείου Παιδείας, έδωσε
παραστάσεις κλασσικών έργων σε χώρους εργατών κι αγροτικές περιοχές. Το 1936
υποδέχθηκε τον Αλμπέρτι, καθώς επέστρεψε από τη Μόσχα. Συνέταξε μια διακήρυξη
συγγραφέων κατά του φασισμού κι ξεκίνησε να γράφει μια σειρά θεατρικών σκηνών
με μορφή επιθεώρησης, ωστόσο τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, ξέσπασε ο ισπανικός
εμφύλιος πόλεμος. Στις 19 Αυγούστου του 1936, σε ηλικία 38 ετών, δολοφονήθηκε
στην περιοχή της Γρανάδα από ένα εκτελεστικό απόσπασμα 12 ατόμων,
αποτελούμενο από αστυνομικούς, εθελοντές αλλά και κρατούμενους, τους οποίους
υποχρέωσαν να διαπράξουν τη δολοφονία του Λόρκα υπο την απειλή της εκτέλεσης.
Οι περισσότεροι δε από αυτούς δεν γνώριζαν καν ποιός είναι αυτός που είχαν
διαταχθεί να δολοφονήσουν . Για τη δολοφονία κατηγορήθηκαν ακροδεξιοί πολιτικοί
και επιχειρηματικοί κύκλοι, μέλη επιφανών οικογενειών της Γρανάδας, καθώς και
κάποιοι προερχόμενοι από την άκρως συντηρητική οικογένεια του πατέρα του, οι
οποίοι ήταν έξαλλοι με τον πατέρα και ως εκδίκηση σκότωσαν τον γιο. Ο τάφος του
δε βρέθηκε ποτέ[1] ενώ νέα στοιχεία δίνουν νέο στίγμα για τον εντοπισμό του .
Άλλα έργα του: Τα Μάγια Της Πεταλούδας 1925, Τα Πρώτα Τραγούδια 1926,
Τραγούδια 1927, Δόκτωρ Περλιμπλίν & Μπελίσα (Οι Φασουλήδες Του Κατσιπόρα)
1928.
Αυτοί δεν είναι οἱ δρόμοι που γνωρίσαμε - Μ.Αναγνωστάκης
Αὐτοὶ δὲν εἶναι οἱ δρόμοι ποὺ γνωρίσαμε
Ἀλλότριο πλῆθος ἕρπει τώρα στὶς λεωφόρους
Ἀλλάξαν καὶ τῶν προαστίων οἱ ὀνομασίες
Ὑψώνονται ἄσυλα στὰ γήπεδα καὶ στὶς πλατεῖες.
Ποιὸς περιμένει τὴν ἐπιστροφή σου; Ἐδῶ οἱ ἐπίγονοι
Λιθοβολοῦν τοὺς ξένους, θύουν σ᾿ ὁμοιώματα,
Εἶσαι ἕνας ἄγνωστος μὲς στὸ ἄγνωστο ἐκκλησίασμα
Κι ἀπὸ τὸν ἄμβωνα ἀφορίζουνε τοὺς ξένους
Ρίχνουνε στοὺς ἀλλόγλωσσους κατάρες
Ἐσὺ στοὺς σκοτεινοὺς διαδρόμους χώσου
Στὶς δαιδαλώδεις κρύπτες ποὺ δὲν προσεγγίζει
Οὔτε φωνὴ ἀγριμιοῦ ἢ ἦχος τυμπάνου·
Ἐκεῖ δὲ θὰ σὲ βροῦν. Γιατί ἂν σ᾿ ἀφορίσουν
Κάποιοι –ἀναπόφευκτα– στὰ χείλη τους θὰ σὲ προφέρουν
Οἱ σκέψεις σου θ᾿ ἀλλοιωθοῦν, θὰ σοῦ ἀποδώσουν
Ψιθυριστὰ προθέσεις, θὰ σὲ ὑμνήσουν.
Μὲ τέτοιες προσιτὲς ἐπιτυχίες θὰ ἡττηθεῖς.
Τεντώσου ἀπορρίπτοντας τῶν λόγων σου τὴν πανοπλία
Κάθε ἐξωτερικὸ περίβλημά σου περιττὸ
Καὶ τῆς Σιωπῆς τὸ μέγα διάστημα, ἔτσι,
Τεντώσου νὰ πληρώσεις συμπαγής.
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης (Θεσσαλονίκη, 10 Μαρτίου 1925 – Αθήνα, 23 Ιουνίου
2005) ήταν Έλληνας ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου σπούδασε ιατρική. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής
συμμετείχε στην ΕΠΟΝ. Κατά τη διετία 1943-1944 ήταν αρχισυντάκτης του
περιοδικού Ξεκίνημα, που ανήκε στον εκπολιτιστικό όμιλο του Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης. Είχε έντονη πολιτική δράση στο φοιτητικό κίνημα, για την οποία
φυλακίστηκε το 1948, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο
στρατοδικείο. Βγήκε από τη φυλακή με την γενική αμνηστία το 1951.
Την περίοδο 1955-1956 ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη και κατόπιν άσκησε
το επάγγελμα του ακτινολόγου για ένα διάστημα στη Θεσσαλονίκη, ενώ το 1978
εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.
Δημοσίευσε κείμενά του για πρώτη φορά στο περιοδικό Πειραϊκά Γράμματα (1942)
και αργότερα στο φοιτητικό περιοδικό Ξεκίνημα (1944), του οποίου υπήρξε και
αρχισυντάκτης για μία περίοδο. Ποιήματά του, καθώς και κριτικές δημοσιεύτηκαν
αργότερα σε αρκετά περιοδικά. Την περίοδο 1959-1961 εξέδιδε το περιοδικό
Κριτική, ενώ υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των Δεκαοκτώ κειμένων (1970),
των Νέων Κειμένων και του περιοδικού Η Συνέχεια (1973).
Το 1986 του απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης, ενώ το 1997 ανακηρύχθηκε
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Συνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος και ο Μιχάλης
Γρηγορίου έχουν μελοποιήσει αρκετά ποιήματά του, ενώ έργα του έχουν
μεταφραστεί στα αγγλική γλώσσα αγγλικά, τα γαλλική γλώσσα γαλλικά, τα
γερμανική γλώσσα|γερμανικά και τα ιταλική γλώσσα|ιταλικά.
Καταγόταν από το χωριό Ρούστικα Ρεθύμνης, όπου σώζεται το σπίτι του πατέρα του.
Καταραμένοι ποιητές
Οι Καταραμένοι Ποιητές (γαλλική γλώσσα: Les Poètes Maudits) είναι ποιητές που
διάγουν τη ζωή τους έξω από τα κοινωνικά πλαίσια ή και ενάντια σε αυτά. Η
κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών, η τρέλα, το έγκλημα, η βία, και γενικά κάθε μη
αποδεκτή κοινωνική πράξη, όπως και ο πρόωρος θάνατος είναι τυπικά στοιχεία της
βιογραφίας ενός καταραμένου ποιητή.
Ο πρώτος καταραμένος ποιητής υπήρξε ο Φρανσουά Βιγιόν (1431-1474 περίπου), η
φράση όμως κατοχυρώθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από τον Αλφρέντ ντε Βινύ
στο δραματουργικό του έργο του 1832 Stello όπου αποκαλεί συλλογικά τους ποιητές
ως τη ράτσα των παντοτινά καταραμένων από τους ισχυρούς της γης. Τυπικά
παραδείγματα καταραμένων ποιητών υπήρξαν οι Σαρλ Μπωντλαίρ, Πωλ Βερλαίν και
Αρθούρος Ρεμπώ. Ξεχωριστή θέση ανάμεσά τους κατέχει και ο πρόδρομος του
Υπερρεαλισμού, Λωτρεαμόν.
Arthur Rimbaud
Μια εποχή στη κόλαση
Μια νύχτα πήρα την ομορφιά στα γόνατά μου
και τη βρήκα πικρή και τη βλαστήμησα
οπλίστηκα ενάντια στη δικαιοσύνη
δραπέτευσα...
Μάγισσες, μιζέρια, μίσος
εσείς θα διαφυλάξετε το θησαυρό μου
κατόρθωσα να σβήσω απ' τα λογικά μου
κάθε ελπίδα ανθρώπινη
με ύπουλο σάλτο
χίμηξα σα θηρίο
πάνω σ' όλες τις χαρές σας
να τις κατασπαράξω
Επικαλέστηκα τους δήμιους
να δαγκάσω πεθαίνοντας
τα κοντάκια των όπλων τους
Επικαλέστηκα κάθε οργή και μάστιγα
να πνιγώ στο αίμα, στην άμμο
η απόγνωση ήταν ο θεός μου
Κυλίστηκα στη λάσπη
στέγνωσα στον αέρα του εγκλήματος
ξεγέλασα τη τρέλα
και η άνοιξη μου πρόσφερε
το φρικαλέο γέλιο του ηλίθιου.
Beatniks
Με τον όρο μπητ γενιά ή γενιά μπιτ (αγγλ. Beat Generation) αναφερόμαστε στο
λογοτεχνικό κίνημα που έδρασε στην Αμερική τις δεκαετίες του 1950 και 1960. Αν
και στην πραγματικότητα αποτέλεσε μια μάλλον ολιγάριθμη ομάδα, η επίδραση της
στην αμερικανική λογοτεχνία και κοινωνία ήταν αρκετά σημαντική ώστε να
χαρακτηριστεί ως μια καλλιτεχνική γενιά.
Ειδικότερα, θεωρείται πως η μπητ λογοτεχνία είχε ουσιαστική επιροή στα
μεταγενέστερα
κινήματα
των
χίπις
και
του
πανκ.
Ο όρος μπητ (beat) σημαίνει κυριολεκτικά το ρυθμό ή το κτύπημα. Ως περιγραφικός
όρος της γενιάς των Μπητ εισήχθη από τον Τζακ Κέρουακ περίπου το 1948 όταν
θέλησε να περιγράψει τον κοινωνικό και καλλιτεχνικό του περίγυρο στο
μυθιστοριογράφο John Clellon Holmes και με αυτό τον τρόπο δήλωνε επιπλέον τις
έννοιες κουρασμένος, χτυπημένος, νικημένος ή ακόμα μακάριος (beatific). Ο όρος
συνδέεται ακόμα και με το ρυθμό της τζαζ μουσικής.
Πολύ συχνά χρησιμοποιείται εναλλακτικά και ο όρος μπίτνικ ή μπήτνικ, ο οποίος
όμως είναι μεταγενέστερος. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Herb Caen
της εφημερίδας San Francisco Chronicle το 1958 και προέρχεται πιθανότατα από το
όνομα του ρωσικού δορυφόρου Sputnik. Ο όρος αυτος πολύ σύντομα καθιερώθηκε
και —χωρίς να εκφράζει αποκλειστικά την γενιά μπιτ— συνδέθηκε σε μεγάλο βαθμό
με το στερεότυπο, του αριστερού, αντιεξουσιαστή ή επαναστάτη, αναρχικού και
συχνά αντικοινωνικού και μη συμβατικού στοιχείου.
Ιστορία
Όπως και πολλά ακόμα λογοτεχνικά ή καλλιτεχνικά ρεύματα, η γενιά των Μπητ είχε
ως αφετηρία μια ολιγομελή ομάδα λογοτεχνών που συνδέονταν φιλικά μεταξύ τους.
Ο κεντρικός πυρήνας των μπήτνικς περιλάμβανε τον συγγραφέα Τζακ Κέρουακ, τον
ποιητή Άλλεν Γκίνσμπεργκ και τον Ουίλιαμ Μπάροουζ, οι οποίοι γνωρίστηκαν στα
μέσα της δεκαετίας του 1940 στην περιοχή του Μανχάταν και με επίκεντρο το
πανεπιστήμιο Columbia. Σταδιακά προστέθηκαν και άλλες μονάδες, όπως οι ποιητές
Gary Snyder, Michael McClure και Gregory Corso και o συγγραφέας και εκδότης
Lawrence Ferlinghetti, ειδικότερα με την μετακίνηση της ομάδας στην περιοχή του
San Francisco.
Κεντρικό ρόλο στην εξάπλωση της μπητ λογοτεχνίας διαδραμάτισαν δύο σημαντικά
έργα, το μυθιστόρημα Στο Δρόμο (On the road, 1951) του Κέρουακ και το ποίημα
Ουρλιαχτό (Howl, 1955) του Γκίνσμπεργκ, που αποτελούν έως σήμερα τα πλέον
δημοφιλή δείγματα της μπητ λογοτεχνίας. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση του
Ουρλιαχτού ο Γκίνσμπεργκ οργάνωσε μια βραδιά ανάγνωσης ποίησης, στις 7
Οκτωβρίου του 1955, στη Γκαλερί 6 στο Σαν Φρανσίσκο. Η ανάγνωση είχε τον τίτλο
"Έξι ποιητές στη Γκαλερί 6" και αποτέλεσε τον καταλύτη που συγκέντρωσε το
λογοτεχνικό ύφος της ανατολικής ακτής και των ποιητών των δυτικών ακτών της
Αμερικής. Ο Michael McClure, ο οποίος παρευρίσκετο στην ανάγνωση ποίησης
γράφει χαρακτηριστικά:
"150 άνθρωποι στο ακροατήριο εκείνη τη νύχτα αποθέωσαν τον Άλλεν Γκίνσμπεργκ
καθώς έφθανε στον επίλογο του Ουρλιαχτού. Ο καθένας ήξερε ότι ένα ανθρώπινο
εμπόδιο είχε σπάσει και ότι μια ανθρώπινα φωνή και ένα σώμα είχε εκσφενδονιστεί
ενάντια στο σκληρό τοίχο της Αμερικής και όλων των στρατών, ναυτικών,
ακαδημιών και άλλων οργάνων."
Ο εκδότης Λώρενς Φερλινγκέττι, ο οποίος παρευρέθηκε στην εκδήλωση, έστειλε
στον Άλλεν Γκίνσμπεργκ ένα τηλεγράφημα στο οποίο του δήλωνε την προσφορά του
να δημοσιεύσει την ποίησή του, στον εκδοτικό του οίκο City Lights. Το Ουρλιαχτό
πολύ σύντομα απαγορεύτηκε ως άσεμνο, αλλά έπειτα από μια σειρά δικών επετράπη
τελικά η δημοσίευσή του. Η δημοσιότητα που συγκέντρωσαν οι δικαστικές διαμάχες
συντέλεσαν καθοριστικά στην εξάπλωση του έργου και της μπητ λογοτεχνίας
γενικότερα. Ο εκδοτικός οίκος City Lights δημοσίευσε έκτοτε πολλά έργα μπητ
λογοτεχνών και αποτέλεσε σε ένα βαθμό σύμβολο της μπητ λογοτεχνικής
παραγωγής.
Επίδραση
Η Μπητ γενιά θεωρείται πως δεν έδωσε απλά ένα νέο ύφος στην αμερικανική
λογοτεχνία αλλά προκάλεσε μια γενικότερη εξέγερση ενάντια στις κοινωνικές
συμβάσεις της συντηρητικής κοινωνίας της δεκαετίας του '50. Αξίζει να σημειωθεί
πως την εποχή εκείνη κυριαρχεί στην κοινωνική ζωή η έννοια του αμερικανικού
ονείρου. Η απόκτηση υλικών αγαθών έχει αναχθεί σε απόλυτο ιδανικό ενώ
παράλληλα το ψυχροπολεμικό κλίμα ευνοεί την καταδίκη κάθε μη συμβατικής
συμπεριφοράς.
Οι μπήτνικς έδρασαν μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα και αντέδρασαν μέσω της
λογοτεχνίας ή της ποίησης ενάντια στον κονφορμισμό και την αλλοτρίωση της
αμερικανικής κοινωνίας. Οι τρόποι ζωής που η ομάδα των μπητ συγγραφέων
υιοθέτησε ήταν αντίθετοι προς τη χαρακτηριστική οικογενειακή ζωή της δεκαετίας
του '50 ενώ αρκετοί από αυτούς πειραματίστηκαν με ψυχοτρόπες ουσίες, κυρίως
παραισθησιογόνα, αποτυπώνοντας παράλληλα τις εμπειρίες τους στα έργα τους.
Αρκετοί συγγραφείς ήρθαν σε επαφή και με τις Ανατολικές θρησκείες και ιδιαίτερα
τον ζεν βουδισμό. Πολλοί ακόμα προέβαλαν στα έργα τους οικολογικά μηνύματα,
όπως ο Gary Snyder ή ο Michael McClure.
Περισσότερο "συντηρητικοί" ποιητές και κριτικοί δεν αποδέχονται την θετική
επίδραση που είχε το ρεύμα των μπήτνικς στη λογοτεχνία ή την κοινωνική ζωή. Ο
Norman Podhoretz, εκδότης της εφημερίδας Commentary, άσκησε έντονη κριτική
περιγράφοντας το κίνημα της μπητ λογοτεχνίας ως "πρωτογονισμό, εχθρικό απέναντι
στον πολιτισμό" καθώς και "επανάσταση των πνευματικά καθυστερημένων". Εξίσου
χαρακτηριστικά, ο ποιητής George Barker γράφει σε κωμικό ύφος για τα έργα του
Kerouac:
Now Jack, dear Jack
That ain't fair wages
For laboring through
Prose that takes ages
Just to announce
That Gods and Men
Ought to study
The Book of Zen.
If you really think
So low of the soul
Why don't you write
On a toilet roll?
Ωστόσο, παραμένει γεγονός, πως το κίνημα των μπήτνικς ως φαινόμενο, άσκησε
γενικά σημαντική επιρροή σε ολόκληρη τη Δυτική κουλτούρα, αμφισβητώντας τις
παραδοσιακές ή συμβατικές αξίες. Η Μπητ ποίηση και λογοτεχνία, αποτελεί σήμερα
μέρος των προγραμμάτων σπουδών αρκετών αμερικάνικων κολλεγίων. O
Γκίνσμπεργκ αποτέλεσε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων,
ενώ το 1986 έγινε επίτιμος καθηγητής φιλολογίας στο Brooklyn College. Πριν από το
θάνατό του, ο Κέρουακ αναγνωρίστηκε επίσης για το πειραματικό ύφος της
πεζογραφίας του ενώ συγκαταλέγετα από πολλούς στους μείζονες αμερικανούς
συγγραφείς.
Επιλεγμένα έργα
Supermarket στην Καλιφόρνια – Άλλεν Γκίνσμπεργκ
Πόσο σε σκέφτομαι απόψε Walt Whitman!
Σε σκέφτομαι γιατί περπατώ στα δρομάκια κάτω από τα δέντρα,
με πονοκέφαλο, με μάτια ορθάνοιχτα, κοιτώντας την πανσέληνο.
Χωμένος στην πεινασμένη κούραση μου, μπήκα στο φωτισμένο με νέον
σουπερμάρκετ φρούτων για να ψωνίσω εικόνες,
αναπολώντας τους μακροσκελείς καταλόγους των ποιημάτων σου!
Ροδάκινα! Και μισοσκόταδα!
Ολόκληρες οικογένειες να ψωνίζουν μές στην νύχτα!
Ουρές γεμάτες συζύγους! Οι Γυναίκες στα αβοκάντο! Τα μωρά στις ντομάτες!
[και συ Γκαρθία Λόρκα τι γυρεύεις εκεί κάτω στα καρπούζια;
Σε είδα Walt Whitman, χωρίς παιδιά, μόνο, γέρο κλέφτη να σκουντάς ανάμεσα στα
κατεψυγμένα κρέατα, να κρυφοκοιτάς τα αγόρια του μανάβικου.
Σε άκουσα να ρωτάς το καθένα:
Ποιός σκότωσε τα χοιρινά παϊδάκια;
Μπανάνες.. Πόσο;
Είσαι ο άγγελος μου;
Περιπλανιόμουν μέσα-έξω στις γυαλιστερές στοίβες από κονσέρβες ακολουθώντας
σε, ακολουθούμενος μέσα στο μυαλό μου, από τον φύλακα του καταστήματος.
Δρασκελίσαμε παρέα κατηφορίζοντας τους διάπλατους διαδρόμους, με τα κεφάλια
μας μοναχικές αγκινάρες, σε γεύσεις ευφάνταστες, αποκτώντας κάθε κατεψυγμένη
νοστιμιά χωρίς να περάσουμε ποτέ από το ταμείο.
Που πηγαίνουμε Walt Whitman; Οι πόρτες κλείνουν σε μια ώρα. Ποιό δρόμο δείχνει
απόψε η γενειάδα σου; (Χαιδέυω το βιβλίο σου, ονειρεύομαι την οδύσσεια μας στο
σούπερμάρκετ κι αισθάνομαι παράλογος)
Θα περπατήσουμε έτσι όλη νύχτα;
Σε δρόμους μοναχικούς;
Τα δέντρα προσθέτουν στις σκιές σκιές, τα φώτα στα σπίτια σβήνουν, θα μείνουμε
μονάχοι!
Θα συνεχίσουμε να παραπλανιόμαστε αναζητώντας την χαμένη Αμερική της Αγάπης;
Προσπερνώντας μπλε αμάξια στις λεωφόρους, μέχρι να φτάσουμε σπίτι, στη σιωπηλή
μας καλύβα;
Αχ, αγαπημένε πατέρα, γκριζότριχε, μοναχικέ γερο-δάσκαλε του κουράγιου, ποιάν
Αμερική είχες στον νου όταν ο Χάροντας άφησε το κουπί
και κατέβηκες στην καπνισμένη ακτή
και έμεινες να βλέπεις την βάρκα
να απομακρύνεται
να χάνεται στα μαύρα νερά της Λήθης;
Νίκος Καββαδίας
Ο Νίκος Καββαδίας (11 Ιανουαρίου 1910 - 10 Φεβρουαρίου 1975) ήταν Έλληνας
ποιητής και πεζογράφος.
Ο Νίκος Καββαδίας γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1910 στο Νίκολσκι Ουσουρίσκι,
μια επαρχιακή πόλη της περιοχής του Χαρμπίν στη Μαντζουρία, από γονείς
Κεφαλλονίτες, το Χαρίλαο Καββαδία και τη Δωροθέα Αγγελάτου της γνωστής
οικογένειας εφοπλιστών της Κεφαλλονιάς. Σ’ αυτή τη μικρή Ρωσική πόλη,
γεννιούνται και άλλα δυο παιδιά: η Τζένια (Ευγενία) κι ο Μήκιας (Δημήτρης). Ο
πατέρας Χαρίλαος Καββαδίας διατηρούσε γραφείο γενικού εμπορίου διακινώντας
μεγάλες ποσότητες εμπορευμάτων με κύριο πελάτη τον τσαρικό στρατό.
Το 1914, με την έκρηξη του Πολέμου, η οικογένεια έρχεται στην Ελλάδα κι
εγκαθίσταται στο Αργοστόλι, ενώ ο πατέρας επιστρέφει στις επιχειρήσεις του στη
Ρωσία, όπου καταστρέφεται οικονομικά. Το 1917, κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής
Επανάστασης, φυλακίζεται. Γυρίζει και πάλι στην Ελλάδα το 1921, τσακισμένος και
ανίκανος να προσαρμοσθεί στην ελληνική πραγματικότητα.
Μετά το Αργοστόλι, η οικογένεια εγκαθίσταται στον Πειραιά. Ο Καββαδίας πηγαίνει
στο Δημοτικό κι είναι συμμαθητής με το Γιάννη Τσαρούχη. Διαβάζει Ιούλιο Βερν και
διάφορα βιβλία περιπέτειας. Στο Γυμνάσιο γνωρίζεται με το συγγραφέα και ιατρό του
Πολεμικού Ναυτικού Παύλο Νιρβάνα. Δεκαοκτώ ετών, αρχίζει να δημοσιεύει
ποιήματα στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με το ψευδώνυμο
Πέτρος Βαλχάλας.
Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, δίνει εξετάσεις στην Ιατρική Σχολή. Όμως την ίδια
περίοδο πεθαίνει ο πατέρας του και αναγκάζεται να εργαστεί σε ναυτικό γραφείο.
Συνεχίζει όμως να συνεργάζεται με διάφορα φιλολογικά περιοδικά. Το Νοέμβριο του
1928, ο Καββαδίας βγάζει ναυτικό φυλλάδιο και μπαρκάρει ως "ναυτόπαις" τον
επόμενο χρόνο στο φορτηγό "Άγιος Νικόλαος".
Το 1934, η οικογένεια μετακομίζει από τον Πειραιά στην Αθήνα. Το σπίτι της γίνεται
τόπος συγκέντρωσης λογοτεχνών, ζωγράφων και ποιητών. Ο Καββαδίας την εποχή
εκείνη περιγράφεται ως ένας λιγομίλητος απλός άνθρωπος, ατημέλητος, χαριτωμένος,
εγκάρδιος, με ανεξάντλητο χιούμορ, αγαπητός στους πάντες. Το 1938 στρατεύεται
και υπηρετεί στην Ξάνθη με την ειδικότητα του ημιονηγού, ενώ το 1939 παίρνει το
δίπλωμα του ραδιοτηλεγραφητή κατωτέρας τάξεως. Στον πόλεμο του ’40 φεύγει για
την Αλβανία, όπου υπηρετεί αρχικά ως ημιονηγός τραυματιοφορέας και αργότερα
λόγω της ειδικότητάς που είχε ως ασυρματιστής χρησιμοποιείται στο σταθμό
υποκλοπής της ΙΙΙ Μεραρχίας.
Στη διάρκεια της Κατοχής, ο Καββαδίας περνάει στις γραμμές της Εθνικής
Αντίστασης και γίνεται μέλος του ΕΑΜ. Την ίδια ακριβώς περίοδο γίνεται και μέλος
του ΚΚΕ. Εντάσσεται, επιπλέον, στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, παρά το
γεγονός ότι είχε τυπώσει τότε μόνο ένα βιβλίο, το Μαραμπού, ενώ το όριο ήταν τα
τρία βιβλία. Είναι όμως ενεργός λογοτεχνικά, γράφοντας ποιήματα, ορισμένα εξ'
αυτών Αντιστασιακά, με πιο χαρακτηριστικό το ποίημα "Στον τάφο του Επονίτη".
Στις αρχές του 1945 γίνεται επικεφαλής του ΕΑΜ Λογοτεχνών-Ποιητών, θέση την
οποία παραχωρεί στις 6 Οκτώβρη του ίδιου έτους στον Νικηφόρο Βρεττάκο, εξαιτίας
της αναχώρησής του από την Ελλάδα με το πλοίο "Κορινθία". Η ασφάλεια του έδωσε
άδεια, καθώς θεωρείτο ανενεργός κομμουνιστής.
Από το 1954 μέχρι και το 1974, ταξιδεύει διαρκώς με πολύ μικρά διαλείμματα. Μέσα
στη χρονική αυτή περίοδο, τα πιο σημαντικά γεγονότα στη ζωή του ποιητή αφορούν
το θάνατο του πιο μικρού του αδερφού, Αργύρη, το 1957, την κυκλοφορία της
«Βάρδιας» στα γαλλικά το 1959, την επανέκδοση του «Μαραμπού» και του «Πούσι»
το 1961 από τις εκδόσεις Γαλαξίας, το θάνατο της μητέρας του το 1965 και τη
γέννηση του Φίλιππου το 1966, γιου της ανιψιάς του Έλγκας.
Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του, και συγκεκριμένα το 1954, συνέβη το εξής
περιστατικό: Ενώ ο ποιητής εργαζόταν σε "ποστάλι" (καράβι μικρών αποστάσεων,
επιβατηγό),ταξίδεψε με το καράβι του ο Γιώργος Σεφέρης. Τόσο κατά την τυπική
υποδοχή των ταξιδιωτών, όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Σεφέρης δεν
μπήκε καν στη διαδικασία να χαιρετίσει τον Καββαδία. Το γεγονός πίκρανε ιδιαίτερα
τον Καββαδία, που θεωρούσε ότι η λογοτεχνική γενιά του '30, στην οποία ανήκε και
ο ίδιος, τον υποτιμούσε. Το 1975, στην Αθήνα, στην κλινική «Άγιοι Απόστολοι»,
αφήνει την τελευταία του πνοή ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο.
Kuro Siwo
Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος για το Νότο,
δύσκολες βάρδιες, κακός ύπνος και μαλάρια.
Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια
και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε με το πρώτο.
Πέρ' απ' τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα,
χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια.
Μα ούτε στιγμή δεν ελησμόνησες τα λόγια
που σου 'πανε μια κούφια ώρα στην Αθήνα
Στα νύχια μπαίνει το κατράμι και τ' ανάβει,
χρόνια στα ρούχα το ψαρόλαδο μυρίζει,
κι ο λόγος της μες' το μυαλό σου να σφυρίζει,
"ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι; "
Νωρίς μπατάρισε ο καιρός κ' έχει χαλάσει.
Σκατζάρισες, μα σε κρατά λύπη μεγάλη.
Απόψε ψόφησαν οι δυο μου παπαγάλοι
κι ο πίθηκος που 'χα με κούραση γυμνάσει.
Η λαμαρίνα! ...η λαμαρίνα όλα τα σβήνει.
Μας έσφιξε το kuro siwo σαν μια ζώνη
κ' συ κοιτάς ακόμη πάνω απ΄το τιμόνι,
πως παίζει ο μπούσουλας καρτίνι με καρτί.
Επιλογος
Τέλος θα θέλαμε να προσθέσουμε πως παρά το γεγονός ότι είμαστε μια ολιγομελής
ομάδα η συνεργασία μας απέδωσε κατά την γνώμη μας πολύ καλά. Είχαμε πολύ καλή
χημεία μεταξύ μας και η δουλειά μας έγινε πολύ εύκολα χωρίς προβλήματα.
Μετά από τέσσερις μήνες συχνής εργασίας ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να ορίσουμε
τον «Δρόμο». Μάθαμε όμως ότι είναι κάτι που δεν έχει όρια, δεν περιγράφεται, παίζει
σημαντικό και διαφορετικό ρόλο για τον καθένα ξεχωριστά και επίσης είναι μια
άβυσσος που δεν μπορεί να κατακτηθεί.
Η ομάδα της ποίησης:
Σαβίνα Αλεξοπούλου
Ασπασία Γεωργιάδη
Μάιρα Φωτιάδη
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Η ομάδα του κινηματογράφου δημιουργήθηκε στις 17.10.11 λόγο του project .Κατά
την δημιουργία της υπήρχαν προβλήματα γιατί ήταν περισσότερα παιδιά από το
επιτρεπόμενο ,σαφώς ζητήθηκε από 2 κορίτσια να μεταφερθούν στην ομάδα της
ποίησης που είχε μόνο 3 κορίτσια , αλλά καμία δεν προσφέρθηκε γιατί το θέμα του
κινηματογράφου ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον. Τελικά μετά από πολλή συζήτηση
παρέμειναν τα 2 παραπάνω κορίτσια με τελικό αποτέλεσμα να είμαστε 7 κορίτσια
.Μας αρέσει που είμαστε μόνο κορίτσια σε αυτή την ομάδα και μας κάνει περήφανες
.Τα ονόματα των κοριτσιών εiναι τα εξής Έγκυ Σιμάκου, Κατερίνα Πασσά , Χριστίνα
Παπασταθοπούλου, Μαρία Τσαρούχα ,Ελένη Μουστάκα. Μαριάννα Φωτοπούλου
και Χρύσα Κωνσταντινέα.
Τα περισσότερα κορίτσια γνωρίζονταν και πριν το project
επικοινωνία να γίνει ευκολότερη .
με αποτέλεσμα η
Ο προγραμματισμός της ομάδας έγινε μέσα στο σχολείο και η απόφαση για το ποιά
ταινία θα δούμε γινόταν ομαδικά ,είτε στο σχολείο ,είτε μέσω τηλεφώνου ή ακόμη
και μέσω διαδικτίου. Επίσης αποφασίζαμε εκείνη την στιγμή σε ποιάς κοπέλας το
σπίτι θα μαζευόμασταν για να δούμε την ταινία και να γράψουμε την περίληψη, αλλά
και φυσικά να την σχολιάσουμε. Κάναμε πολλές αναφορές στο τι μας άρεσε και στο
τι δεν μας άρεσε. Πολλές φορές αντιμετωπίζαμε προβλήματα σχετικά με την μέρα και
την ώρα που θα συναντιόμασταν όπως τις πρώτες 3 φορές που υπήρχαν τα
μεγαλύτερα μας προβλήματα γιατί η ομάδα δεν είχε δεθεί απόλυτα και η καθεμιά
εκτός από 3 κορίτσια που συναντήθηκαν την έβλεπαν μόνες τους και όταν πλησίαζε η
ώρα της παρουσίασης την Δευτέρα γινόταν συνέδριο για το ποια έκθεση των
κοριτσιών που δούλεψαν θα παρουσιάζαμε.
Τις τελευταίες φορές η ομάδα δέθηκε αρκετά με αποτέλεσμα το κλίμα να γίνει
καλύτερο .Συναντιόμασταν κάθε Κυριακή μεσημέρι ,και τελικά έγινε η μέρα που
κάθε φορά συναντιόμασταν ,ήταν η μέρα μας. Έτσι πηγαίναμε μία στο σπίτι της
Χριστίνας ,μία στο σπίτι της Έγκυ ,μια στο ένα μία στο άλλο και βλέπαμε τις ταινίες
που κάποιες φορές μας συμβούλευαν οι καθηγήτριες μας ,αν και οι περισσότερες
ταινίες τις επιλέγαμε εμείς με βάση την ονομασία του project ''ΟΛΑ ΕΊΝΑΙ
ΔΡΌΜΟΣ'' .
Σε κάθε μας συνάντηση είχαμε ανάμεικτα συναισθήματα όπως χαρά, γέλιο,
συγκίνηση, λύπη για κάποιο θάνατο και πίεση πολλές φορές λόγο χρόνου.
Μέσα από τα μηνύματα που μας έδιναν οι ταινίες για το δρόμο ,για τα προβλήματα
που υπήρχαν ,για τις χαρές που ήθελαν να μοιραστούν μαζί με το κοινό ,για το
ρατσισμό, για τις κοινωνικές τάξεις και άλλα πολλά .Μάθαμε επίσης να φτιάχνουμε
νόστιμα ποπ-κορν καίγαμε κατσαρόλες και μετά αναγκαζόμασταν να τις τρίβουμε ,
τρώγαμε και πατατάκια και γενικά ό,τι κάναμε το κάναμε με αγάπη για το θέμα και
προσπαθούσαμε συνεχώς να βρίσκουμε ταινίες με διαφορετικό θέμα του δρόμου
(ενηλικίωση στο δρόμο, χορός στο δρόμο, έρωτας, κρυφές πτυχές ,κινδύνους του δρόμου)
τις ταινίες τις παίρναμε από το video club αλλά και παίρναμε ταινίες από συμμαθητές μας
που τις είχαν αλλά φυσικά και ταινίες που είχαμε εμείς οι ίδιοι ,τις περισσότερες τις είχε η
Κατερίνα Πασσά που μας κίνησαν το ενδιαφέρον.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ
Road movies θεωρούνται γενικά οι ταινίες που η πλοκή τους εξελίσσεται κατά την
διάρκεια ενός ταξιδιού, ή βασίζονται σε ένα όχημα. Το όνομά τους το οφείλουν στην
ομώνυμη ταινία "Road movie" του Josheph Strick. Χαρακτηριστικά παραδείγματα road
movies είναι οι ταινίες: "Ο ξέγνοιαστος καβαλάρης", "Θέλμα και Λουίζ", "Παρίσι Τέξας",
"Ατίθαση καρδιά" και άλλες.
Στο τελευταίο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, βρέθηκαν μαζί ο Βιμ Βέντερς
και ο Βάλτερ Σάλες (γνωστός κυρίως από το "Ημερολόγια μοτοσυκλέτας") και ανέπτυξαν
έναν διάλογο - σεμινάριο για τα road movies, αποσπάσματα του οποίου ακολουθούν.
Βιμ Βέντερς
Νομίζω πως πρέπει να ξεκινήσουμε από την αρχή. Νομίζω πως είναι καλό, όταν μπεις στο
δρόμο, να ξέρεις την αρχή. Από πού ξεκίνησαν όλα; Στην Ελλάδα! Δεν ξέρω από πού ήταν ο
Οδυσσέας. Ξέρετε πού γεννήθηκε; Στην Ιθάκη. Ορίστε. Όλα ξεκινούν από την Ελλάδα. Ο
Οδυσσέας ήταν ο μεγάλος ταξιδευτής. Ίσως η πρώτη καταγεγραμμένη ιστορία
περιπλάνησης στο δρόμο. Ο Όμηρος την τραγούδησε, έτσι; Ήταν αοιδός. Έτσι δεν είναι; Δεν
έχει καταγραφεί το τραγούδι αυτό, βέβαια. Τραγούδησε την Οδύσσεια. Δεν είναι
εκπληκτικό; Ξεκίνησε με μιούζικαλ. Η περιπλάνηση στο δρόμο.
Όταν εφευρέθηκε η φωτογραφία, οι πρώτοι φωτογράφοι, φυσικά, ήταν αναγκασμένοι να
φωτογραφίζουν σε εσωτερικούς χώρους. Έτσι, οι πρώτες φωτογραφίες, όπου κι αν ζούσαν
αυτοί οι φωτογράφοι, ήταν σε εσωτερικούς χώρους. Πολύ σύντομα, όμως,
συνειδητοποίησαν πως ήταν ένα ταξιδιάρικο μέσο γιατί μπορούσες να δείξεις στους
ανθρώπους τον κόσμο. Έτσι, ένα χρόνο αργότερα, όλοι άρχισαν να ταξιδεύουν και η
φωτογραφία συνδέθηκε αμέσως με το ταξίδι.
Το ίδιο και με τις ταινίες. Όταν οι αδερφοί Lumiere έκαναν τις πρώτες τους ταινίες,
εννοείται πως τις έκαναν σε εσωτερικούς χώρους. Μα μόλις τις έκαναν, συνειδητοποίησαν
πως είναι το ιδανικό εργαλείο για να βγεις έξω στον κόσμο, κι ένα χρόνο αργότερα, οι
κάμερες βρίσκονταν παντού στον πλανήτη γιατί οι άνθρωποι επιτέλους μπορούσαν να δουν
πώς ζουν οι άλλοι άνθρωποι στον υπόλοιπο κόσμο. Και ο κινηματογράφος, λοιπόν, αφότου
εφευρέθηκε, άρχισε να ταξιδεύει.
Το ίδιο κι εγώ, όπως ίσως κι εσύ, με το που άρχισα να χρησιμοποιώ πρώτα τη φωτογραφική
μηχανή και αργότερα την κάμερα, συνειδητοποίησα πως ήταν ωραία να φωτογραφίζω ή να
τραβάω κάτι στο σπίτι, μα ήταν πολύ καλύτερα να βγω έξω στο άγνωστο και να πιάσω στα
χέρια μου την κάμερα. Πολύ γρήγορα, το να βρίσκομαι στο δρόμο, να δουλεύω με την
κάμερά μου και να λέω μια ιστορία έγιναν ένα και το αυτό και πολύ γρήγορα
συνειδητοποίησα πως ήταν το πιο συναρπαστικό πράγμα, το να βρίσκομαι εκεί έξω.
Βάλτερ Σάλες
Να εκμεταλλευτώ αυτά τα δυο λεπτά να πω μια ιστορία; Ο σκηνοθέτης John Boorman πήγε
κάποτε στη Βραζιλία κι έμεινε δυο βδομάδες με μια ινδιάνικη φυλή του Αμαζονίου. Κάποια
στιγμή ο σαμάνος της φυλής τον ρώτησε τι κάνει. Κι εκείνος του απάντησε: «Ταξιδεύω.
Ταξιδεύω με μια κάμερα, και καταγράφω πρόσωπα, τόπους, ταξιδεύω σε τόπους που δεν
έχω ξαναδεί, βλέπω πρόσωπα που δεν έχω ξαναδεί… Διαπερνώ τον χώρο και τον χρόνο.
Αυτό κάνω». Ο σαμάνος το σκέφτηκε για λίγο και απάντησε: «Α, το ξέρω αυτό το
συναίσθημα. Αυτό κάνω κι εγώ όταν είμαι σε τρανς. Έτσι ταξιδεύω». Εμείς δεν μπορούμε να
είμαστε σε συνεχή τρανς όπως οι σαμάνοι, εμείς κάνουμε road movies.
Βιμ Βέντερς
Ας δούμε ένα απόσπασμα της ταινίας «Παρίσι, Τέξας».
Ήθελα να σας δείξω αυτό το κομμάτι γιατί έχει ένα διάλογο μεταξύ των δύο αδελφών. Ο
ένας που είδατε για τόσο λίγο να φεύγει, ο Travis -και τον λένε Travis γιατί αυτό το όνομα
παραπέμπει στη λέξη “traveler” (ταξιδευτής)- περπατά προς τον ορίζοντα κι ο αδερφός του
προσπαθεί να τον πιάσει. Και υπάρχει ένας μικρός διάλογος μεταξύ τους - και στα road
movies οι μικροί διάλογοι είναι πολύ καλύτεροι από τους μεγάλους - όπου ο μικρός
αδερφός τον ρωτάει δείχνοντας τον ορίζοντα: «Γιατί θέλεις να πας εκεί; Τι υπάρχει εκεί
έξω;». Κι ο Travis, αντί να του απαντήσει, κοιτάζει απλά τον ορίζοντα και τον δείχνει. Ο
ορίζοντας είναι η μόνη απάντηση.
Αυτό που είναι εκεί έξω είναι ο ορίζοντας, και σε ένα road movie πάντα θέλεις να φτάσεις
αυτόν τον ορίζοντα, και όποτε τον φτάνεις, έχεις άλλον έναν καινούργιο μπροστά σου. Έτσι,
ο ορίζοντας είναι ο σκοπός, είναι ο τόπος που θέλεις να πας και επειδή κινείται, πρέπει να
κινείσαι κι εσύ.
Βάλτερ Σάλες
Κοιτάζοντας αυτό το μικρό σενάριο και αυτό το χαρτί εδώ και συνδέοντάς το με το πώς
ξεκίνησες τη συζήτηση, μου ήρθε στο μυαλό πως ίσως τα πρώτα road movies βγήκαν από
τα ντοκιμαντέρ, όπως «Ο Νανούκ του Βορρά», του Flaherty. Αυτές οι ταινίες
πραγματεύονταν την ταυτότητα ή την εθνική ταυτότητα που χτιζόταν.
Αυτά τα πρώτα road movies ονόμαζαν πράγματα που δεν είχαν ονομαστεί παλιά.
Αργότερα, σιγά-σιγά, αυτό άλλαξε και τα road movies έγιναν ταινίες για την ταυτότητα που
ταξιδεύει, που μετακινείται ή την ταυτότητα που περνά κρίση. Και στις ταινίες που
προσπαθώ να κάνω, προσπαθώ να συνδέσω την κρίση των χαρακτήρων με την κρίση της
χώρας. Η ταυτότητα των κρίσεων στους χαρακτήρες έχει κάποια σχέση με την ταυτότητα
της χώρας που περνά κρίση και αναρωτιέμαι αν «Στο Πέρασμα του Χρόνου» είχες αυτό το
πράγμα στο μυαλό σου, όταν την γύριζες.
Βιμ Βέντερς
Φυσικά. Αυτά τα σύνορα ήταν η μεγαλύτερη κρίση στη Γερμανία. Ήταν χωρισμένη στα δύο
και το να περάσεις αυτά τα σύνορα ήταν πιο δύσκολο από το να πας στην Κίνα. Και η
απέναντι όχθη του ποταμού ήταν η άλλη πλευρά της σελήνης, δεν ήταν απλά η απέναντι
όχθη. Δεν υπήρχε τρόπος να πας εκεί και η μεγαλύτερη ανησυχία μας όταν γυρνούσαμε
αυτή την ταινία ήταν πως το αυτοκίνητο μπορεί να παρασυρθεί από το ρεύμα του ποταμού
στην απέναντι όχθη. Ευτυχώς, βυθίστηκε σαν πέτρα.
Αυτή η χώρα περνούσε μια μεγάλη κρίση και ο δρόμος ήταν σαν μια μεγάλη πληγή, αυτός ο
δρόμος από βορρά προς νότο, που διέσχιζε τη Γερμανία, ήταν η πληγή της Γερμανίας. Κι
αυτοί οι δυο τύποι, τελικά, μαθαίνεις πως, κατά ένα παράξενο τρόπο, είναι τρελοί. Και οι
δυο έχουν χάσει την θέση τους στην κοινωνία και στο μυαλό τους, και δεν ξέρουν πού
ανήκουν. Στην ουσία, και οι δύο περνάνε μια κρίση. Θεωρώ, λοιπόν, ότι έδωσες τον σωστό
ορισμό στο road movie.
Βάλτερ Σάλες
Αλλά, ας γυρίσουμε λιγάκι στο θέμα μας: Μας αφορούν ακόμα τα road movies; Τότε
μπορούμε ίσως να συνεχίσουμε σε αυτό το θέμα. Αν δεις αυτά που κάνει σήμερα η
τηλεόραση, αν την ανοίξεις και δεις, για παράδειγμα, τα ριάλιτι, βλέπεις κάτι που είναι το
ακριβώς αντίθετο των road movies, γιατί έχεις την ψευδαίσθηση ότι βλέπεις, ότι βιώνεις
πράγματα και αισθήσεις μέσα από τις ζωές των άλλων.
Δηλαδή, δεν ζεις πια μέσα από αυτές τις εμπειρίες αλλά βιώνεις εκείνες τις εμπειρίες από
δεύτερο χέρι και ίσως τα road movies είναι το ακριβώς αντίθετο.
Τα road movies είναι να βιώνεις εμπειρίες από πρώτο χέρι και έχουν να κάνουν με μια
επείγουσα ανάγκη για νομαδικότητα κι αυτό δεν είναι κάτι που θα σταματήσει τώρα γιατί
έχει βαθιές ρίζες στο χρόνο. Συζητήσαμε αυτό το θέμα πριν από ένα χρόνο γιατί σου πήρα
συνέντευξη για το ντοκιμαντέρ, και είπες κάτι πολύ ενδιαφέρον. Ίσως οι απαρχές των road
movies είναι νομαδικές ρίζες και ίσως οι παραστάσεις στο Λασκό και την Αλταμίρα να είναι
οι πρώτες περιγραφές ζωής στο δρόμο. Ίσως αυτές οι παραστάσεις να είναι κιόλας τα
πρώτα road movies.
Βιμ Βέντερς
Και γιατί ταξιδεύουν οι άνθρωποι σήμερα τόσο πολύ, ίσως περισσότερο από ποτέ; Όλοι
ταξιδεύουν συνέχεια. Όταν εμείς ήμασταν νέοι, το ταξίδι ήταν πολυτέλεια. Θυμάμαι όταν
πήγα στην Αμερική, ήμουν ο πρώτος από τους φίλους μου που πήγε. Ήμουν 24 και ήμουν ο
πρώτος. Κανείς τους δεν είχε πάει εκεί. Η Αμερική ήταν απλά μια φήμη, ένας μεγάλος
μύθος. Σήμερα, όλοι πάνε παντού, έτσι το ταξίδι σήμερα δεν θεωρείται πλέον προνόμιο.
Αλλά η δημιουργία μιας εμπειρίας από πρώτο χέρι είναι προνόμιο, περισσότερο από κάθε
άλλη φορά. Οι περισσότεροι άνθρωποι αρέσκονται στις εμπειρίες από δεύτερο, τρίτο ή και
τέταρτο χέρι πιο πολύ από την προσωπική εμπειρία. Ακόμα και για τους σημερινούς
τουρίστες, το να είσαι στο δρόμο, να είσαι εκτεθειμένος σ’ ένα μέρος που δεν ξέρεις,
μερικές φορές είναι ο μόνος τρόπος να θεραπευτείς από αυτές τις μεταχειρισμένες
εμπειρίες που όλοι μας βιώνουμε καθημερινά και να βιώσεις πραγματικά κάτι το αληθινό.
Θεωρώ ότι πρέπει να κάνεις ταινία το βιβλίο του Κέρουακ, για να επανέλθω σ’ αυτό.
Βάλτερ Σάλες
Γι’ αυτό θεωρώ ότι είναι βαρετό να γυρίζεις παραδοσιακές ταινίες γιατί δεν δημιουργούν
ερωτήματα, απλά δίνουν απαντήσεις. Και η απάντηση στην ερώτηση υπάρχει ήδη στο
σενάριο και ξέρεις πώς θα τελειώσει. Αλλά αν κάνεις ένα road movie κι έχεις την
ψευδαίσθηση ότι ξέρεις το τέλος, δεν βρίσκεσαι στο σωστό χώρο. Στην πραγματικότητα,
εσύ πρέπει να βρεις τις απαντήσεις καθώς προχωράς...Το ταξίδι είναι πιο σημαντικό από
τον προορισμό, στην πραγματικότητα. Πολύ πιο σημαντικό...
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΡΟΜΟΥ
Από τις ταινίες που είδαμε παρατηρήσαμε στοιχεία δρόμου .Σε κάθε ταινία που βλέπαμε
παρατηρούσαμε διαφορετικά στοιχεία γιατί κάθε φορά παρακολουθούσαμε ταινίες
διαφορετικού περιεχομένου .Η πρώτη ταινία που είδαμε ήταν μια κλασσική ταινία δρόμου
που από αυτή αντλούμε φανερά την σκοτεινή πλευρά του δρόμου και το χορό .Από την
δεύτερη ταινία αντλήσαμε πληροφορίες για την ενηλικίωση ενός αγοριού στον δρόμο και
την συμπεριφορά των ανθρώπων στις εκμεταλλευόμενες γυναίκες που είναι
ανυπεράσπιστες χωρίς τον άντρα τους στο πλάι. Την τρίτη φορά χωριστήκαμε σε 3 μικρές
ομάδες των 2 κοριτσιών για να δούμε πτυχές του δρόμου .Η ομάδα με τα 3 κορίτσια
παρακολούθησε την ταινία thelma and louize ,δύο γυναίκες οι οποίες προσπαθούσαν να
ξεφύγουν από την καθημερινότητα τους και ήθελαν να ζήσουν την εμπειρία του δρόμου και
την ανάγκη του ανθρώπου να ζήσει χωρίς όρια και συμβιβασμούς. Επίσης η επόμενη ομάδα
παρακολούθησε την ταινία 8 mile η οποία βασίζεται στον κόσμο των μαύρων και την
ένταξη των λευκών σε αυτόν τον κόσμο .Τέλος η τελευταία ομάδα παρακολούθησε το
ημερολόγιο του Τσε Γκεβάρα από αυτήν καταλάβαμε ότι δεν έχει σημασία η κοινωνική τάξη
και ότι αυτός ο άνθρωπος θέλει να ζήσει στο σκοτεινό κόσμο και να φτάσει το ακατόρθωτο.
Μία από τις αγαπημένες μας ταινίες ήταν αυτή που μας έκανε να νιώσουμε τα περισσότερα
συναισθήματα(χαρά, λύπη, θυμός, αγωνία) και την αδρεναλίνη να ανεβαίνει ψηλά, λέγεται
cinema ο παράδεισος και όπως είπαμε είναι μια από τις καλύτερες ταινίες. Η τελευταία
ταινία που είδαμε ήταν το grease την οποία δυσκολευτήκαμε να την επιλέξουμε .Μέσα από
αυτή καταλάβαμε ότι η αγάπη μπορεί να αλλάξει τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου ,αλλά και
την εξωτερική εμφάνιση για να είναι πιο κοντά στον άνθρωπο που αγαπά. Φυσικά δεν
μπορούμε να ξεχάσουμε την ταινία που ενέπνευσε τις καθηγήτριες μας για την δημιουργία
του project ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ!!!
Την πρώτη φορά που συναντηθήκαμε αποφασίσαμε να δούμε το STEPUP 1. Υπήρξε ένα
πρόβλημα γιατί δεν μπορούσαμε να συναντηθούμε την ίδια ώρα και έτσι την ταινία την
παρακολούθησαν τα 4 από τα 7 μέλη της ομάδας και οι υπόλοιποι μόνοι τους. Η
σκηνοθέτης της ταινία ήταν ηAnneFletcher , οι σεναριογράφοι της ταινίας ήταν
DuaneAdler και ήMelissaRosenbergκαι τέλος ηπρωταγωνιστές
που ήταν οι εξής
ChanningTatum, JennaDewan-Tatum και DamaineRadcliff. Το θέμα της ήταν ο χορός στο
δρόμο. Αρχικά η ταινία μιλούσε για ένα αγόρι που ζούσε με την μητέρα του, την αδερφή
του και τον πατέρα του που είχε πρόβλημα με το αλκοόλ σε μια φτωχή γειτονιά. Είχε δυο
κολλητούς φίλους ,τον Mac και τον μικρότερο αδερφό του Skinnyο οποίος ήταν 15
χρονών. Τον χρησιμοποιούσαν για να κλέβουν και να κάνουν πλάκες . Ο Tyler αγαπούσε τον
χορό (χιπχοπ) ήταν ένα ελεύθερο πνεύμα και έμπλεκε συνέχεια σε φασαρίες. Μια μέρα με
τους φίλους του παραβίασαν μια σχολή καλών τεχνών ,έσπασαν μερικά παράθυρα για να
μπορέσουν να μπουν και έκαναν υλικές ζημιές δηλαδή κατέστρεψαν κάποια αγάλματα από
το αμφιθέατρο της σχολής και έσκισαν κάποιες στολές. Ξαφνικά όμως μπήκε ο φύλακας και
τους είδε, όμως ο Tyler πήρε την ευθύνη πάνω του ενώ στην αρχή είχε αντίθετη γνώμη από
τους φίλους του στο να μπουν στην σχολή. Έτσι καταδικάστηκε σε 200 ώρες εθελοντικής
εργασίας. Αποδέχτηκε την ποινή του και κάθε μέρα ήταν αναγκασμένος να πηγαίνει στην
σχολή καλών τεχνών και να καθαρίζει. Εκεί γνώρισε μια κοπέλα την Noraη οποία ήταν μια
από τις καλύτερες μαθήτριες της σχολής. Μια μέρα ο Tyler ενώ καθάριζε είδε την Noraνα
χορεύει με τον παρτενέρ (Andrew) της και του άρεσε πολύ ο τρόπος που χόρευε. Μια μέρα
όμως ο Andrew έπαθε ένα ατύχημα στο πόδι και αυτό το καθιστούσε αδύνατο να χορέψει.
Έτσι η Nora καθώς ήταν τρομερά απογοητευμένη αποφάσισε να κάνει ένα δοκιμαστικό για
να βρει ένα κατάλληλο χορευτή. Δυστυχώς όμως κανείς δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει στις
προσδοκίες της χορογραφίας της. Ο Tyler το είδε όλο αυτό και προσφέρθηκε να την
βοηθήσει. Στην αρχή το αρνήθηκε αλλά τελικά δέχτηκε. Έτσι αυτοί οι δύο έδεσαν αμέσως.
Αρχικά αναπτύχτηκε ένα αγνό αίσθημα φιλίας και αλληλοβοήθειας όμως κατά την διάρκεια
των προβών και των πολλών ωρών που περνούσαν μαζί αναπτύχτηκε ένας μεγάλος έρωτας.
Ένα βράδυ ο Tyle rήθελε να πάει βόλτα με τον καλύτερο του φίλο Mac όμως ήθελε να έρθει
μαζί τους και ο μικρότερος αδερφός του ο Skinny αλλά η μαμά του τους είπε να μην βγει
από το σπίτι και συγκεκριμένα «να προσέχετε το μικρό μου να μην μου πάθει τίποτα».
Όμως ο Skinny παράκουσε τις εντολές της και μετά από κάποια ώρα αφού είχαν φύγει ο
Tyler και ο Mac πήγε και τους συνάντησε στο μαγαζί το οποίο είχαν πάει. Ο Mac
ξαφνιάστηκε μόλις τον είδε και του είπε να γυρίσει αμέσως στο σπίτι. Αλλά ο Skinny δεν τον
άκουσε και πήγε και έκλεψε το αυτοκίνητο ενός αρχηγού μιας συμμορίας. Ο Mac
κατατρομαγμένος του είπε να αφήσει αυτό το αυτοκίνητο αμέσως και να φύγει αλλά δεν
πρόλαβε να το κάνει και τον πυροβόλησαν. Μετά από δύο μέρες έγινε η κηδεία του και
όλοι οι φίλοι και γνωστοί του ήταν συντετριμμένοι. Μετά από αυτό είχαν αρχίσει τα
προβλήματα στη σχέση της Nora και του Tyler λόγω του ότι επέστρεψε ο παρτενέρ της Nora
και της θλίψης του Tyler για τον ξαφνικό θάνατο του Skinny. Έτσι ο Tyler αποφάσισε να μην
χορέψει με την Nora στην τελική παράσταση της σχολής. Αλλά ο Mac τον παρότρυνε να
πάει για να μην την απογοητεύσει και λέγοντας του ότι ο Skinny θα χαιρόταν πολύ να τον
δει να χορεύει. Τελικά έτσι έγινε πήγε και πρόλαβε την Nora πριν χορέψει με τον Andrew.
Εκείνος μόλις είδε τον Tyler του έδωσε αμέσως τη θέση του αλλά η Nora στην αρχή ήταν
λίγο διστακτική στο να χορέψει με τον Tyler αλλά τελικά δέχτηκε να βγουν και να χορέψουν
μαζί στη παράσταση και πήγαν πάρα πολύ καλά. Όλοι σηκώθηκαν εκστασιασμένοι και τους
χειροκροτούσαν και η σχέση τους αναθερμάνθηκε και ήταν όλα όπως παλιά!
Cinema o παράδεισος
Η ταινία μας μιλάει για έναν μεγάλο σκηνοθέτη τον Σαλαβατόρε Ντεβίτα ο οποίος εχεί να
πάει στον τόπο του 30 χρόνια καθώς ζει στην Ρώμη. Ξεκινάει με τον Σαλβατόρε να γυρνάει
από την δουλεία του, και μαθαίνει από την κοπέλα του για το τηλεφώνημα της μητέρας του
για την ανακοίνωση του θανάτου του Αλφρέντο. Έτσι μας δείχνει την ζωή του, πως
φτιάχτηκε το σινεμά αλλά μας μιλάει και τα άσχημα παιδικά του χρόνια που η μητέρα του
τον έδερνε, αλλά και τον θάνατο του πατέρα του στην Ρωσία ,όλα αυτά βέβαια τα
μαθαίνουμε μέσα από τις αναμνήσεις του. Το σινεμά άνοιξε και ο άνθρωπος που έβαζε τις
ταινίες να παίζουν ονομαζόταν Αλφρέντο. Ο μικρός Σαλβατόρε ή αλλιώς Τοτο όπως
συνήθιζαν να τον φωνάζουν πήγαινε συνέχεια στο σινεμά αφού ο φίλος του Αλφρέντο τον
έβαζε μέσα χωρίς να πληρώνει το εισιτήριο γιατί ήξερε ότι ήταν φτωχός και τον αγαπούσε
πολύ, παρόλο που δεν καθόταν πολύ. Αυτό το σινεμά ήταν η ψυχαγωγία του χωριού. Ο
μικρός Τοτο μάθαινε πολλά μέσα από το σινεμά .Κάποια στιγμή ο μικρός πιάνει δουλεία
στο σινεμά μαζί με τον Αλφρέντο ως ανταμοιβή για την βοήθεια που έδωσε στον Αλφρέντο
σε κάτι εξετάσεις που έπρεπε να δώσει. Μετά από πολύ καιρό όμως, το σινεμά πιάνει
φωτιά. Ο Αλφρέντο παγιδεύεται μέσα, και ο μικρός τρέχει να τον σώσει. Τελικά καταφέρνει
να τον σώσει αν και εκείνος κάηκε. Το σινεμά άνοιξε μέσω ενός κάτοικου του χωριού ο
οποίος κέρδισε το Λοτο, με το όνομα Νuovo Cinema Paradiso. Ο Τοτο ξαναπιάνει δουλειά
και σαν έκπληξη του φέρνουν τον Αλφρέντο ο οποίος είχε μείνει τυφλός εξαιτίας του
ατυχήματος. Ο Τοτο χάρηκε πολύ που τον είδε. Τα χρόνια περνούσαν και ο Τοτο μάθαινε
πολλά πράγματα για την ζωή μέσα από τον φίλο του Αλφρεντο, ο οποίος του
συμπαραστεκόταν σε πολλά προβήματα που αντιμετώπιζε.Αργότερα γνωρίζει μία όμορφη
και πλούσια κοπέλα, την Έλενα στο σχολείο και την ερωτεύεται. Μια μέρα της
εξομολογείται την αγάπη του νομίζοντας ότι και εκείνη νιώθει το ίδιο για εκείνον ,αλλά
δυστυχώς του λέει ότι δεν τον αγαπάει. Εκείνος της επισημαίνει ότι θα την περιμένει κάθε
βράδυ κάτω από το σπίτι της και όταν εκείνη τον έχει ερωτευτεί να ανοίξει το παράθυρο για
να το καταλάβει και ο ίδιος. Οι μέρες περνούσαν και η Έλενα δεν είχε ανοίξει ακόμα το
παράθυρό της ,μέχρι που έφτασε η Πρωτοχρονιά και ο Τοτο στενοχωρημένος γυρισε σπιτι
του. Εκεί όμως τον περίμενε η Ελενα και του είπε ότι τελικά τον ερωτεύτηκε και έτσι
δημιουργήθηκε μια μεγάλη σχέση αγάπης μεταξύ τους. Όλα πήγαιναν πολύ καλά μεταξύ
τους μέχρι που ο πατέρας της Έλενας τους χωρίζει λόγω του ότι ο Τοτο ηταν φτωχος, και
μετακομίζουν στο Παλέρμο. Ο Τοτο στεναχωρημένος μετακόμισε στην Ρώμη και έγινε
διάσημος σκηνοθέτης. Μετά από πολλά χρόνια επιστέφει στον τόπο του για την κηδεία του
Αλφρέντο. Καθώς ακολουθούσε την πομπή είδε το σινεμά ένα ερείπιο και μαθαίνει ότι στην
θέση του επρόκειτο να γίνει χώρος στάθμευσης. Την επόμενη μέρα πάει στον
κινηματογράφο και βλέπει τα πάντα κατεστραμμένα. Στεναχωρημένος γυρνάει πίσω στην
Ρώμη και κάθεται και αναπολεί τις αναμνήσεις του από τα παιδικά του χρόνια.
Σκηνοθέτης: Giuseppe Tornatore
Πρωταγωνιστούν: Philippe Noiret, Enzio Connovale, Antonella Attili, Isa Danieli, Leo
Gullotta, Marko Leonardi Pupella Maggio.
Η αγαπημένη μου σκηνή ήταν που ο Τοτο πιάνει δουλειά μαζί με τον Αλφρέντο και
μαθαίνει πολλά πράγματα για το σινεμά αλλά και για την ίδια την ζωή μέσα από εκείνον.
Ακόμα και όταν, παρά την μικρή ηλικία του, τον σώζει από την φωτιά.
Η σκηνή που δεν μου άρεσε ήταν που ο το σινεμά πιάνει φωτιά και ο Αλφρεντο έμεινε
τυφλός αλλα και η σκηνή που το κατεδάφησαν για να δημιουργηθεί στην θέση του ο
χώρος στάθμευσης.
Grease
Η ταινία είναι ένα μιούζικαλ-ρομαντική. Γυρίστηκε στην Αμερική τον Ιούνιο μήνα μέσα στην
αρχή του καλοκαιριού. Η υπόθεση του έργου είναι για δύο νέα παιδιά τα οποία γνωρίζουν
τον έρωτα μέσα από την αλλαγή της προσωπικότητάς τους. Το αγόρι ο Danny βρίσκεται σε
μια συμμορία που έχει την αρχηγία και ονομάζεται T-Birds ο οποίος μαζί με τους φίλους
του περνούν τις ώρες τους στους δρόμους με ένα καλό παλιό αυτοκίνητο φτιαγμένο από
αυτούς. Το γκρούπ τους έχει το εξής χαρακτηριστικό μαύρα δερμάτινα μπουφάν και
παντελόνια τα οποία ήταν μόδα τότε στα αγόρια. Το κορίτσι η Sandy μπαίνει στην ομάδα
Pink Ladies στην οποία την παροτρύνει η καινούργια της φίλη από το λύκειο που αυτό το
γκρουπ έχει το εξής χαρακτηριστικό, να φοράει ροζ ρούχα. Αρχηγός του γκρουπ ήταν η
Rizzo. Το καλοκαίρι τα δύο παιδιά γνωρίστηκαν και έζησαν έναν παθιασμένο εφηβικό
έρωτα, αλλά μετά που τελείωσαν οι διακοπές τους ξεχάστηκε αυτό το ωραίο ειδύλλιο τους.
Γυρίζοντας στο σχολείο χωρίς να ξέρουν ότι βρίσκονται μαζί ξανασυναντιούνται και
θυμούνται τα περασμένα. Όμως ο Danny αλλάζει εντελώς χαρακτήρα και δεν είναι ο ίδιος
όπως ήταν το καλοκαίρι. Ωριμάζει περισσότερο και ξεχνάει το αίσθημα του να είσαι καλό
παιδί .Η Sandy απογοητεύεται από την συμπεριφορά του και δεν του δίνει καμία σημασία
πια. Ο Danny εφόσον βλέπει ότι δεν του δίνει σημασία η Sandy προσπαθεί να μοιάσει όσο
πιο πολύ μπορεί με την διαπαιδαγώγηση που της έχουν κάνει η γονείς της και χωρίς να
βγαίνει βόλτες με τους φίλους του έξω και να μιλάει μάγκικα .Στο τέλος της σχολικής
χρονιάς διοργανώθηκε ένας χορός αποφοίτησης που έπρεπε να πάρουν μέρος όλα τα
παιδιά και να έχουν και ζευγάρια για να χορέψουν. Ο Danny παρακαλεί την Sandy να τον
συνοδεύσει στον χορό και αυτή μετά από πολλές προσπάθειες δέχεται .Όταν ήρθε η μέρα
του χορού, ο Danny και η Sandy χορεύοντας μαζί κέρδισαν τις εντυπώσεις όλων ,όμως η
παλιά κοπέλα του Danny ήθελε να χορέψει με αυτόν και τον πήρε βίαια από τα χέρια της
Sandy. Η Sandy στενοχωρίθηκε αλλά και απογοητεύτηκε με την συμπεριφορά της πρωην
κοπελας του Danny και έφυγε. Αργότερα η Sandy σκέφτηκε πάρα πολύ καλά την κατάσταση
και κατάλαβε ότι δεν φταίει ο Danny και έτσι αποφασίζει να αλλάξει εντελώς χαρακτήρα
και να γίνει μία από τους T-Birds. Eν τω μεταξύ ο Danny έχει αλλάξει εντελώς προς το
καλύτερο και παέι να βρει την Sandy. Στο δρόμο προς αναζήτηση της την βλέπει να βγαίνει
από ένα σπορ αυτοκίνητο ντυμένη στα μαύρα δερμάτινα και να καπνίζει .Ξαφνιασμένος ο
Danny την ρωτάει πώς άλλαξε έτσι και εκείνη του απαντάει πως νόμιζε ότι θα του αρέσει
καλύτερα έτσι. Ύστερα κάθησαν και οι δύο και συζήτησαν πως είχε το πράγμα και έτσι
αποφάσισαν να τα βρουν και πάλι μεταξύ τους και να γυρίσουν στην παλιά και καλή τους
ζωή με τους μοναδικούς τους χαρακτήρες. Τέλος έμειναν μαζί, τέλειωσαν το Λύκειο και
έδωσαν ένα μάθημα στον εαυτό τους ότι ο μεγαλύτερος δρόμος της ζωής είναι η μοναδική
προσωπικότητα του καθενός.
Σκηνοθέτης: Randal Kleizer
Σενάριο : Gim Tseikous,Woren Keizin
Μουσική:Michael Jipson
Η ταινία μου προκάλεσε διάφορα συναισθήματα. Στην αρχή μου προκάλεσε οίκτο και
φόβο για τα παιδία της συμμορίας που αυτό είναι το σκοτεινό στοιχείο του δρόμου και
στο τέλος χαρα και ανακούφιση για την τύχη των ηρώων μας. Η αγαπημένη μου σκηνή
ήταν όταν συμφιλιώθηκαν ο Danny και η Sandy και χόρεψαν μαζί και έκλεψαν τα
βλέμματα όλων στον χορό της αποφοίτησης .Η σκηνή που δεν μου άρεσε ήταν όταν η
Sandy από αθώα, αφελής και γλυκομίλητη κοπέλα έγινε ξαφνικά άγρια κοπέλα του
δρόμου.
MALENA
Η ΜΑΛΕΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΩΣ ΕΝΑ ΕΡΓΟ ΔΡΑΜΑΤΙΚΟ,ΡΟΜΑΝΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΩΜΩΔΙΑ .
ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ,ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΑΠΟΔΟΧΗ ΚΑΙ ΜΗ ΑΠΟΔΟΧΗ
ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΓΥΡΟ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΤΟ’’ STATUS’’ΤΟΥ ΔΕΝ
ΕΙΝΑΙ ΑΡΕΣΤΟ ΚΑΙ ΣΩΣΤΟ.ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΜΗΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΠΙΤΡΕΠΤΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ
ΥΠΟΛΟΙΠΟΥΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΘΑ ΤΟ ΚΑΤΑΚΡΙΝΟΥΝ ΣΑΝ ΚΑΤΙ ΚΑΚΟ ΑΛΛΑ ΘΑ ΤΟ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΝ ΜΕ ΤΟΣΗ ΕΧΘΡΑ ΚΑΙ ΒΙΑ ΠΟΥ ΟΥΤΕ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΘΑ ΦΑΝΤΑΖΟΝΤΑΝ ΠΩΣ ΘΑ
ΕΦΤΑΝΑΝ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ.ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΠΟΥ Η ΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΖΕΙ ΠΕΡΙΕΡΓΗ
ΑΛΛΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΕΞΕΛΙΣΟΝΤΑΙ ΤΟΣΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΠΟΥ ΠΕΡΝΕΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΤΡΟΠΗ .
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΣΤΟ MESSINA SICILY ΤΟ 1940 ΟΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΠΟΧΗ
ΕΝΟΣ ΙΣΧΥΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ.ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΟΜΩΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ 2
ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΕ ΕΝΑ ΑΓΟΡΑΚΙ 12 ΧΡΟΝΩΝ ΤΟΝ ΡΕΝΑΤΟ(Giuseppe Sulfaro). ΠΡΩΤΑ ΠΑΙΡΝΕΙ
ΕΝΑ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΦΑΝΤΑΧΤΕΡΟ ΚΑΙ ΩΡΑΙΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΠΙΘΗΜΟΥΣΕ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΝ
ΕΡΩΤΕΥΕΤΑΙ ΜΙΑ ΕΜΦΑΝΙΣΙΜΗ ΚΑΙ ΑΡΚΕΤΑ ΕΛΚΥΣΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΝ MALENA
SCORDIA(Monica Bellucci) ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗ ΤΟΥ NINO
SCORDIA(Gaetano Aronica) ΟΠΟΥ ΤΟΤΕ ΕΙΧΕ ΣΤΑΛΘΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ.ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ
ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ Η ΟΠΟΙΑ ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΟΜΟΡΦΗ,ΣΙΩΠΗΛΗ,ΕΛΚΥΣΤΙΚΗ ΚΑΙ
ΚΑΛΟΣΥΝΑΤΗ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΡΟ ΣΤΟΜΑ ΤΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΑΔΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΟΝΗΡΕΣ
ΜΑΤΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΤΡΩΝ ΤΗΣ ΤΟΤΕ ΕΠΟΧΗΣ.ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ
ΟΛΟΜΟΝΑΧΗ ΣΚΕΦΤΟΝΤΟΥΣΑΝ ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΔΙΚΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣΤΥΧΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
ΚΑΙ ΠΛΑΘΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟ ΝΟΥ ΤΟΥΣ ΦΑΝΤΑΣΙΩΣΕΙΣ……
ΑΛΛΑ Η ΜΑΛΕΝΑ ΔΕΝ ΕΔΙΝΕ ΣΗΜΑΣΙΑ ΣΤΙΣ ΜΑΤΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΥΠΟΝΟΥΜΕΝΑ ΠΟΥ
ΞΕΣΤΟΜΙΖΑΝ ΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΘΩΣ ΕΙΧΕ ΤΟ ΝΟΥ ΤΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΑ ΤΗΣ ,ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ
ΠΟΛΗ ΑΥΤΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΤΗΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΖΟΥΣΕ ΕΚΕΙ ΑΡΚΕΤΟ ΚΑΙΡΟ
ΔΟΥΛΕΥΟΝΤΑΣ ΩΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΔΕΧΟΜΕΝΟΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΤΟΥ.ΚΑΤΙ ΤΟ ΟΠΟΙΟ
ΗΤΑΝΕ ΚΡΥΦΟ ΩΣΠΟΥ Ο ΜΙΚΡΟΣ ΡΕΝΑΤΟ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΩΠΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΤΑΝ Η
ΜΑΛΕΝΑ …!!Ο ΡΕΝΑΤΟ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΙΠΕ ΠΟΥΘΕΝΑ ΤΙ ΗΘΕΛΕ ΚΑΙ ΠΟΙΟΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΝΤΑΝ Η
ΜΑΛΕΝΑ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΓΙΑΤΙ ΕΙΧΕ ΗΔΗ ΘΡΕΨΕΙ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ
ΑΓΝΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΓΑΠΗ Η ΟΠΟΙΑ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΗ ...ΚΑΤΙ ΤΟ ΟΠΟΙΟ
ΟΜΩΣ ΤΟ ΗΞΕΡΕ!!!ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ Η ΜΑΛΕΝΑ ΗΤΑΝ
ΔΙΚΙΑ ΤΟΥ ΚΙ ΕΚΕΙΝΟΣ ΔΙΚΟΣ ΤΗΣ..!!ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΣ ΜΙΑ ΖΩΗ ΓΕΜΑΤΗ ΜΕ
ΕΡΩΤΑ,ΠΑΘΟΣ,ΤΡΕΛΑ ΚΑΙ ΑΓΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΝΩΜΗ’’ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ’’.ΑΛΛΑ ΑΥΤΑ ΒΕΒΑΙΑ ΗΤΑΝ
ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ ΜΑΚΡΙΝΟ ΚΑΙ ΑΠΙΑΣΤΟ.. ΕΙΧΕ ΟΜΩΣ ΤΗΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΠΩΣ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ
ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙ ΤΗΝ ΜΑΛΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΠΙΚΡΙΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕΙ ΑΛΛΑ
ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΤΗΝ ΔΥΝΑΜΗ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ.
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΕΣ ΜΕΡΕΣ Η ΖΩΗ ΤΗΣ ΜΑΛΕΝΑΣ ΕΧΕΙ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ
ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΥΝ ΠΩΣ Ο ΑΝΔΡΑΣ ΤΗΣ ΕΧΕΙ ΠΕΘΑΝΕΙ.ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ ΚΑΙ
ΜΕΤΑ Η ΖΩΗ ΤΗΣ ΤΡΑΒΑΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΑΣ ΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΤΗΝ ΠΟΡΝΕΙΑ
ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ.ΚΑΤΙ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΑΝΕΙ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΝΑ ΣΥΝΝΩΜΟΤΟΥΝ
ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΣ ΔΩΣΟΥΝ ΕΝΑ ΕΠΙΠΟΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΤΗΝ ΜΑΘΕΙ ΝΑ ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ
ΤΗΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΕΚΤΕΙΘΕΙ ΜΟΝΟ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ.ΚΑΘΩΣ ΤΟ ΕΠΕΙΧΕΙΡΟΥΝ
ΟΜΩΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΜΑΛΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΝΩΝΤΑΣ
ΤΗΝ ΝΑ ΣΦΑΔΑΖΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΝΟΥΣ…..ΟΙ ΑΝΤΡΕΣ ΜΗ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΑΜΙΑ ΚΙΝΗΣΗ ΝΑ ΤΗΝ
ΣΩΣΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΝΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΗΝ ΑΦΗΝΟΥΝ ΣΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΗΣ.ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ Ο
ΜΙΚΡΟΣ ΡΕΝΑΤΟ ΜΗΝ ΜΠΟΡΩΝΤΑΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΑ ΠΟΝΩΝΤΑΣ ΜΕΣΑ ΤΟΥ
ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΛΠΙΖΕΙ ΝΑ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΟ.Η ΜΑΛΕΝΑ
ΦΕΥΓΕΙ ΤΑΠΕΙΝΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΝΤΡΟΠΙΑΣΜΕΝΗ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΤΟΝ
ΕΑΥΤΟ ΤΗΣ ΚΑΤΕΥΘΗΝΟΜΕΝΗ ΠΡΟΣ ΑΛΛΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΑΤΡΕΥΕΙ ΣΩΜΑΤΙΚΑ
,ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ. KAΘΩΣ ΠΕΡΝΟΥΣΑΝ ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΕΙΧΑΝ
ΗΡΕΜΗΣΕΙ ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ Η ΜΑΛΕΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΔΡΑ ΤΗΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ
ΝΕΚΡΟΣ ..ΠΡΟΚΑΛΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΙΑ ΝΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΠΕΡΔΕΜΑ.ΑΛΛΑ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΗΤΑΝ Η ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΜΑΛΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΓΥΡΟΚΑΘΩΣ
ΕΙΧΕ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΛΕΟΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ ΤΗΣ.
ΚΑΠΟΥ ΕΚΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΜΕ ΜΙΑ ΣΚΗΝΗ ΩΠΟΥ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΕΙΝΑΙ Η ΜΑΛΕΝΑ
ΚΑΙ Ο ΡΕΝΑΤΟ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΤΗ ΒΟΗΘΑΕΙ ΜΕ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΗΣ ΕΠΕΣΑΝ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ
ΚΑΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΓΝΩΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΑ ΑΥΤΗ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΡΕΝΑΤΟ ΝΑ ΝΙΩΣΕΙ
ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΣ ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΓΙΑ ΛΙΓΟ …..ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Ο ΡΕΝΑΤΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΝΑ
ΜΕΙΝΕΙ ΟΛΟΜΟΝΑΧΟΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΑΘΩΣ Η ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΤΟΥ ΑΓΑΠΗ ΗΤΑΝ ΚΑΙ
ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ Η ΜΑΛΕΝΑ..
ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ:Giuseppe Tornatore
ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ:Giuseppe Tornatore ,Luciano Vincenzoni
ΗΘΟΠΟΙΟΙ( Monica Bellucci,Giuseppe Sulfaro,Luciano Federico,Matilde Piana,Pietro
Notarianni,Gaetano Aronica,Gilberto Idonea,Angelo Pellegrino ,Gabriella Di Luzio,Pippo
Provvidenti,Maria Terranova,Marcello Catalano,Elisa Morussi,Domenico Gennaro and
Vitalba Andrea
8 mile
Σκηνοθέτης:Curtis Hunson
Συγγραφέας : Scott Silver
Πρωταγωνιστές :Eminem, Brittany Murphy, Kim Basinger
Η ταινία μας μιλάει για έναν νεαρό Αμερικάνο ράπερ με το όνομα Jimmy ή αλλιώς όπως τον
αποκαλούν οι φίλοι του “B-Rabbit” ο οποίος μεγαλωμένος σε μία φτωχή περιοχή του
Detroit,περίπου το 1995,προσπαθεί να γίνει τραγουδιστής ραπ παρόλο τον τόσο ρατσισμό
που υπάρχει εναντίον του επειδή είναι λευκός. Ο κολλητός του φίλος όμως τον
υποστηρίζει . Ξαφνικά όμως χωρίζει με την κοπέλα του την Jeanne και γυρνάει πίσω στην
μητέρα του Stefanie και την μικρή του αδερφή Lilly, οι οποίες ζουν σε ένα μικρό τροχόσπιτο
μαζί με τον φίλο της μάνας του Greg. Εξαιτίας όμως της ανεργίας του Greg και της
Stefanie,κινδυνεύουν να μείνουν στο δρόμο. Ο Jimmy θα βρει δουλεία σε ένα εργοστάσιο
αφού η μητέρα του και ο φίλος της δεν εργάζονται . Εκεί θα γνωρίσει την Alex μία όμορφη
νεαρή κοπέλα η οποία επρόκειτο να γίνει μοντέλο. Την ερωτεύεται και δημιουργείται μια
σχέση αγάπης μεταξύ τους. Δυστυχώς όμως ο Greg παρατάει την μητέρα του Stefanie η
οποία κατηγορεί τον Jimmy για αυτό επειδή δεν τα πήγαινε καλά με εκείνον και αντί να την
βοηθήσει να τον βρουν προσπαθεί να φτιάξει το δικό του Demo. Ο Jimmy εξοργίζεται με
την συμπεριφορά της μητέρας του και έτσι παίρνει την Lilly από εκεί και την πηγαίνει
προσωρινά σε μία γειτόνισσα μέχρι εκείνος να σχολάσει από την δουλειά. Αργότερα
τσακώνεται με τον καλύτερό του φίλο επειδή τον έβαλε να συμμετέχει στον διαγωνισμό
τραγουδιού χωρίς την θέλησή του, και σαν να μην έφταναν όλα αυτά , βρίσκει την κοπέλα
του, Alex να τον απατάει με έναν φίλο του με αποτέλεσμα ο φίλος του να τσακωθεί άσχημα
με εκείνον. Έτσι εκείνο το βράδυ καθώς σχόλασε από την δουλειά του και πάει στο σπίτι
την Lilly, μαζεύεται κάποια συμμορία σταλμένη από τον φίλο του που τσακώθηκε ,και τον
χτυπάει βαριά στο ξύλο, παρούσα σε όλα αυτά η μικρή του αδερφή Lilly η οποία τα είδε
όλα μέσα από το παράθυρο του τροχόσπιτου. Μετά από όλα αυτά τον παίρνει βαριά
χτυπημένο η μητέρα του μέσα στο τροχόσπιτο και τον φροντίζει. Ταυτοχρόνως του λέει ότι
εκείνη κέρδισε πολλά χρήματα στο τζόγο με αποτέλεσμα να ,μπορέσει να πληρώσει όλα τα
ενοίκια του τροχόσπιτου. Ακόμα ο Jimmy πηγαίνει πολύ καλά στο εργοστάσιο και έτσι
κερδίζει μια επιπλέον βάρδια .Έτοιμος για όλα, και για να πάρει εκδίκηση για όλα όσα του
συνέβησαν παίρνει μέρος στο διαγωνισμό τραγουδιού ραπ με δικούς του στίχους. Τα
ξαναβρίσκει με τον κολλητό του και έτσι αρχίζει ο διαγωνισμός. Νικάει με μεγάλη διαφορά
τον πρώτο και τον δεύτερο γύρο, και έτσι έφτασε στον τελικό αλλά πολύ αγχωμένος .
Παρά το άγχος του όμως νικάει και στον τελικό κερδίζοντας έτσι τον θαυμασμό όλων,
ακόμα και των μεγαλύτερων εχθρών του. Τέλος χαιρετάει την πρώην κοπέλα του , Αlex η
οποία φεύγει για Νέα Υόρκη και γυρίζει πίσω στο σπίτι του χαρούμενος και γεμάτος
αυτοπεποίθηση αφού κερδίζοντας τον διαγωνισμό θα μπορούσε να γράψει το δικό του
Demo, ώστε να γίνει έτσι πολύ διάσημος.!!
Aυτό που με εντυπωσίασε πιο πολύ σε αυτή την ταινία είναι, το ταλέντο του Jimmy στο
να γράφει στίχους με νόημα αλλά και το θάρρος του ώστε να πάρει μέρος στον
διαγωνισμό παρόλο τον ρατσισμό και αυτά που είχε περάσει εξαιτίας μερικών. Ακόμα
αυτό που δεν μου άρεσε ήταν η σκηνή που η μητέρα του τον έβριζε και τον κατηγορούσε
επειδή την παράτησε ο φίλος της εξαιτίας της κακιάς σχέσης που είχε εκείνος με τον φίλο
της, αλλά και η σκηνή που τον χτύπησαν πολύ άγρια και τον παράτησαν βαριά
τραυματισμένο μέσα στην μέση του δρόμου λες και ήταν κανένα αντικείμενο .
Thelma and Louise
Σκηνοθέτης:
Ridley Scott
Συγγραφεας:
Callie Khouri
Πρωταγωνιστές:
Susan Sarandon, Geena Davis and Harvey Keitel
Η ταινία αυτή είναι μια ταινία δράσης και περιπέτειας .
Η Louise εργάζεται σε ένα εστιατόριο γρήγορου φαγητού ως σερβιτόρα και έχει κάποια
προβλήματα με το φίλο της, τον Jimmy, ο οποίος, ως μουσικός, είναι πάντα στο δρόμο.Η
Thelma είναι παντρεμένη με τον Ντάριλ που του αρέσει η γυναίκα του να μείνει ήσυχη στην
κουζίνα έτσι ώστε να μπορεί να παρακολουθεί ποδόσφαιρο στην τηλεόραση μαζί με τους
φίλους του. Μια μέρα η Thelma με την Louise αποφάσισαν να ξεφύγουν από την κανονική
ζωή τους και να πάρουν το αυτοκίνητο τους και να φύγουν με προορισμό το άγνωστο. Το
ταξίδι τους, όμως, μετατρέπεται σε μια πτήση, όταν Louise σκοτώνει έναν άνθρωπο που
απειλεί να βιάσει τη Θέλμα έξω από ενα club που πήγαν για να διασκεδάσουν μετά από
προτροπή της Thelma που δεν είχε ξαναζήσει κάτι τέτοιο. Μετά από αυτό η Louise
σκέφτηκε να συνεχίσουν τον προορισμό τους πρός το Μεξικό. Ο άντρας της Thelma όταν
γύρισε στο σπίτι και ανακάλυψε οτι η Thelma δεν ήταν εκεί εξοργισμένος πήρε αμέσως
τηλέφωνο τον σύντροφο της Louise και τον ρώτησε αν ξέρει που είναι αλλά και ο Jimmy
άπρακτος και ανενόχλητος ξέροντας οτι η Louise τα συνηθίζει αυτά συνέχισε να βλέπει
τηλεόραση. Έπειτα ο Νταρίλ πήρε τηλέφωνο την αστυνομία και δήλωσε την εξαφάνιση
των δύο γυναικών. Λίγο αργότερα η Louise ειδοποίησε τον Jimmy οτι χρειάζεται κάποια
χρήματα απο το λογαριασμό της και να της τα στείλει σε ένα ξενοδοχείο με ένα
κωδικοποιημένο όνομα. Στο δρόμο προς το ξενοδοχείο όμως η Thelma γνώρισε ένα αγόρι
που στην αρχή φαινόταν αρκετά καλός αλλά στο τέλος αποδείχτηκε το ακριβώς το
αντίθετο. H Thelma έπεισε την Louise να πάρουν μαζί τους τον J.D. , στο ταξιδι τους ετσι και
έγινε. Όταν έφτασαν στο ξενοδοχείο η Louise ζήτησε το “πακέτο” της με το κωδικοποιημένο
όνομα αλλά ο άντρας που ήταν στη ρεσεψιον της έδειξε με το χέρι έναν άντρα στο σαλόνι
που ήταν ο Jimmy που ήταν κρυμμένος πίσω από μια εφημερίδα. Σηκώθηκε πλησίασε την
Louise και της έδωσε τα χρήματα. Το βράδυ ο Jimmy προσκάλεσε την Louise στο δωμάτιο
του ξενοδοχείου που μένανε για να συζητήσουν. Απο την άλλη στο δωμάτιο της Τhelma
χτύπησε την πόρτα ο J.D. , και εκείνη τον άφησε να περάσει μέσα. Ανάμεσα σε αυτούς τους
δύο αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερη σχέση γιατί εκείνος της μάθαινε πως να κλέβει που απο
φιλική εξελίχθηκε σε ερωτική. Όμως μέσα στο δωμάτιο η Louise είχε αφήσει τα χρήματα
εκτεθιμένα. Το επόμενο πρωί η Thelma διηηγίθικε στη Louise την προηγουμενη βραδιά
που πέρασε με τον J.D. Και εκείνη πανικόβλιτη της είπε αμέσως για τα χρήματα. Η Thelma
και η Louise έτρεξαν στο δωμάτιο και είδαν ότι εξαφανίστηκε ο J.D. Και μαζί του και τα
χρήματα τους. Οι δύο γυναίκες πανικόβλιτες έτρεξαν προς το αυτοκινητό τους και κάποια
στιγμή στο δρόμο τους συνάντησαν ένα mini market ,σαφώς δεν είχαν χρήματα για να
αγοράσουν τίποτα γιατί τους τα πήρε όλα ο J.D. .Έτσι η Thelma ανέλαβε δράση και με τα
κόλπα που της έμαθε ο J.D. , λήστεψε το mini market και συνέχισαν το ταξίδι τους πρός το
Μεξικό.Αμέσος ειδοποιήθηκε η αστυνομία για την πράξη της και έδειξε στην τηλεόραση το
συμβάν και το πρόσωπο της Thelma ,το οποιό το είδε ο άντρας της και μαζί με τους
αστυνομικούς πήγαν στο σημείο που έγινε η κλοπή.Η Thelma πλέον ήταν καταζητούμενη
για κλοπή και η Louise ήταν καταζητούμενη για φόνο, φυσικά έκεινες το γνώριζαν και όταν
κατάλαβαν ότι η αστυνομία τους καταζητούσε άρχισαν να τρέχουν περισσότερο με το
αυτοκίνητο μέχρι που έφτασαν σε ένα γκρεμό και οι αστυνομικοί ήταν ήδη πίσω τους.
Χωρίς να το σκεφτούν πολύ κρατώντας η μία την άλλη έβαλαν μπρός την μηχανή και
έπεσαν στο γκρεμό.
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑΣ
Στο ημερολόγιο μοτοσικλέτας καταρχάς είχαμε χωριστεί σε ομάδες των δυο ατόμων και
την ταινία παρακολούθησαν η Έγκη Σιμάκου και η Κατερίνα Πασσά. Η ταινία ήταν αρκετά
δύσκολη στην εμπέδωση της με αποτέλεσμα να μην γίνει αρεστή στα μέλη της. Παρο όλα
αυτά είναι μια ταινία που έχει σημαδέψει γενιές. Η ταινία μιλάει για ένα αγόρι το οποίο
ήταν φοιτητής ιατρικής , που κάνει ένα μεγάλο ταξίδι με μια σαραβαλιασμένη μηχανή,
σ΄όλη τη Λατινική Αμερική. Η φτώχια που συναντάει και η εξαθλιωμένη ζωή των κατοίκων
μετατρέπουν τον νεαρό φοιτητή στον μετέπειτα επαναστάτη Τσε Γκεβάρα.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ύστερα από 3 μήνες παρακολούθησης, σχολιασμού αλλά και κριτικής ταινιών του δρόμου
που κάναμε μέσα από το Project καταλάβαμε ότι η ιστορία του δρόμου είναι ένα πάρα
πολύ σημαντικό αλλά και ατελείωτο θέμα το οποίο όσες ταινίες και να δούμε θα
συνεχίσουμε να δυσκολευόμαστε αλλά και να μην το κατανοούμε πολύ καλά .Eπίσης δεν
θα ξεχάσουμε την υπέροχη παρέα με όλα τα κορίτσια αλλά και τα αστεία που κάναμε
μεταξύ μας, ακόμα και τις μικρές διαφωνίες που είχαμε κάποιες φορές για την ώρα των
συναντήσεών μας . Θα θέλαμε να προσθέσουμε ακόμα ότι εξαιτίας του Project καταλάβαμε
τον τρόπο ζωής και σκέψης του κάθε ανθρώπου.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
Ο δρόμος στη ζωγραφική
Η δική μας ομάδα ασχολήθηκε με την έννοια του δρόμου στη ζωγραφική.
Στην αρχή βρεθήκαμε όλα τα μέλη της ομάδας μαζί και προσπαθήσαμε αφενός να
κατανοήσουμε την έννοια του δρόμου στην ζωγραφική και αφετέρου να
συνεργαστούμε ώστε να φτιάξουμε μια εργασία όσο γίνεται πιο ολοκληρωμένη
,στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας .
Η εργασία μας θα ακολουθήσει την εξής δομή:
Μία εισαγωγή σχετικά με το θέμα της εργασίας μας , ένα κεφάλαιο με τα
καλλιτεχνικά ρεύματα με τα οποία ασχοληθήκαμε καθώς και τους κύριους
αντιπροσώπους και έργα τέχνης ,στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Αποφασίσαμε να
αναπτύξουμε ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την Street Art , γιατί αποτελεί μία
ξεχωριστή μορφή τέχνης με την οποία είμαστε περισσότερο εξοικειωμένοι σε
αντίθεση με τις άλλες μορφές τέχνης που ερευνούμε.
Ξεκινήσαμε με μια επίσκεψη στην πινακοθήκη για να αποφασίσουμε με ποιούς
καλλιτέχνες θα ασχοληθούμε .Αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με το ρεύμα του
ιμπρεσιονισμού και τους κυριότερους αντιπροσώπους του στην Ελλάδα και στο
εξωτερικό αλλά και με την Street art.
Τότε ολη η ομάδα άρχισε να συλλέγει πληροφορίες και πίνακες και να τα
παρουσιάζει στην ομάδα.
Φωτογραφίες του δρόμου
Ιμπρεσιονισμός
Ο Ιμπρεσιονισμός είναι καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στο δεύτερο μισό
του 19ου αιώνα . Αν και αρχικά καλλιεργήθηκε στο χώρο της ζωγραφικής ,
επηρέασε
τόσο
τη λογοτεχνία
όσο
και
τη μουσική
.
Ο
όρος
Ιμπρεσιονισμός (Impressionism) πιθανόν προήλθε από το έργο του Κλωντ Μονέ
Impression, Sunrise. Κύριο χαρακτηριστικό του ιμπρεσιονισμού στη ζωγραφική
είναι τα ζωντανά χρώματα (κυρίως με χρήση των βασικών χρωμάτων), οι συνθέσεις
σε εξωτερικούς χώρους, συχνά υπό ασυνήθιστες οπτικές γωνίες και η έμφαση στην
αναπαράσταση του φωτός. Οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι θέλησαν να αποτυπώσουν
την άμεση εντύπωση (impression) που προκαλεί ένα αντικείμενο ή μια καθημερινή
εικόνα.
Η γέννηση του Ιμπρεσιονισμού
Ο Ιμπρεσιονισμός αναπτύχθηκε στη Γαλλία και ειδικότερα στην περίοδο της
αυτοκρατορίας του Ναπολέοντα Γ' , σε μια εποχή που η Ακαδημία Καλών Τεχνών
καθόριζε με τρόπο απόλυτο τα όρια της τέχνης . Συγκεκριμένα η Ακαδημία
υπαγόρευε όχι μόνο τη θεματολογία (στη ζωγραφική κυρίως ιστορικά, θρησκευτικά
θέματα και πορτραίτα) αλλά και τις τεχνικές που όφειλαν να ακολουθούν οι
ζωγράφοι της εποχής (συντηρητικά χρώματα, αφανείς πινελιές), με απώτερο στόχο
με την προσθήκη και άλλων ζωγράφων όπως την απομόνωση του θέματος από την
ιδιαίτερη προσωπικότητα και ιδιοσυγκρασία του δημιουργού. Ο Ιμπρεσιονισμός
θεωρείται πως ξεκίνησε ουσιαστικά από τρεις μαθητές του ζωγράφου Μαρκ Γκλαιρ
(Mark Gleyre), τους Κλωντ Μονέ , Πιερ Ωγκύστ Ρενουάρ και Άλφρεντ Σίσλεϋ , οι
οποίοι συνδέονταν μεταξύ τους φιλικά. Η μικρή αυτή αρχική ομάδα, επεκτάθηκε
σταδιακά με τον Εντουάρ Μανέ και τονΕντγκάρ Ντεγκά . Ο Πωλ Σεζάν είχε επίσης
επιδράσεις από τους ιμπρεσιονιστές και αργότερα ο ίδιος αποτέλεσε τον κορυφαίο
ίσως εκπρόσωπο της αποκαλούμενης και μετα-ιμπρεσσιονιστικής περιόδου.
Η ομάδα των ιμπρεσιονιστών αρνείτο τους περιορισμούς της Ακαδημίας αλλά
ταυτόχρονα απέρριπτε και τον ρομαντισμό , ο οποίος εστίαζε υπερβολικά στο
συναίσθημα. Η πρώτη δημόσια έκθεση ιμπρεσιονιστικού έργου πρέπει να
αποτέλεσε ετήσια έκθεση της Ακαδημίας Καλών Τεχνών. Η Ακαδημία διοργάνωνε
έκθεση έργων με απονομή βραβείων, στην οποία συμμετείχαν μόνο έργα που είχαν
γίνει αποδεκτά από ειδική επιτροπή και τα οποία προφανώς ακολουθούσαν την
επιβαλλόμενη τεχνοτροπία. Το 1863 η επιτροπή αυτή απέρριψε τον πίνακα Le
déjeuner sur l'herbe (ελλ. μφ. Γεύμα πάνω στη χλόη) τουΕντουάρ Μανέ , με την
αιτιολογία ότι περιείχε ένα γυμνό γυναικείο σώμα, κάτι που ήταν αποδεκτό μόνο σε
αλληγορίες, όχι όμως σε θέματα από την καθημερινότητα. Την ίδια χρονιά ωστόσο
καθιερώθηκε παράλληλη έκθεση που περιείχε όλα τα έργα που είχαν απορριφθεί
από την επιτροπή, με αποτέλεσμα να εκτεθεί δημόσια και το έργο του Μανέ. Το
γεγονός αυτό συνέβη έπειτα από παρέμβαση του ίδιου του Ναπολέοντα. Τα
απορριφθέντα έργα μπορούσαν έτσι να τεθούν στην κρίση του κοινού, χωρίς
ωστόσο να μπορούν να τιμηθούν με κάποιο έπαθλο. Την επόμενη χρονιά, το 1864 η
ομάδα των ιμπρεσιονιστών διοργάνωσε δική της έκθεση, η οποία αντιμετώπισε την
αυστηρή και σκωπτική κριτική. Ο ζωγράφος και κριτικός Λουί Λερουά ονόμασε την
έκθεση αυτή "Η Έκθεση των Ιμπρεσιονιστών", γεγονός που πιθανόν καθιέρωσε και
τον όρο "Ιμπρεσιονισμός". Παρά την αρνητική κριτική, οι νέες τεχνικές των
ιμπρεσιονιστών είχαν θετικό αντίκτυπο σε άλλους καλλιτέχνες της εποχής, οι οποίοι
ακολούθησαν το κίνημα του ιμπρεσιονισμού.
Τεχνικές του Ιμπρεσιονισμού
Ο ιμπρεσιονισμός στη ζωγραφική χαρακτηρίζεται από τις παρακάτω βασικές
τεχνικές:

Μικρές και συχνά εμφανείς πινελιές που δημιουργούν ένα
χαρακτηριστικά παχύ στρώμα μπογιάς στον καμβά. Με αυτό τον τρόπο
δεν μπορούν να αποτυπωθούν πολλές λεπτομέρειες του θέματος αλλά
γενικά χαρακτηριστικά του.

Χρήση κυρίως των βασικών χρωμάτων, με μικρή ανάμειξη μεταξύ τους (η
διαδικασία της ανάμειξης αυτής γίνεται από τον ίδιο τον θεατή του
έργου).

Σπάνια χρήση του μαύρου χρώματος, μόνο στις περιπτώσεις που
αποτελεί μέρος του θέματος. Οι ιμπρεσιονιστές δεν χρησιμοποιούσαν το
μαύρο χρώμα προκειμένου να επιτύχουν σκιάσεις ούτε το αναμείγνύαν
με τα βασικά χρώματα.

Απουσία διαδοχικών επιστρώσεων χρώματος. Οι ιμπρεσιονιστές
ζωγράφιζαν πιο γρήγορα, χωρίς να περιμένουν απαραίτητα το χρώμα να
στεγνώσει.

Έμφαση στον τρόπο που το φως ανακλάται πάνω στα αντικείμενα,
αποτύπωση του θέματος με ένα είδος επιστημονικού ενδιαφέροντος.

Ζωγραφική κυρίως σε ανοιχτούς χώρους, συνήθως με φωτεινά και
έντονα χρώματα.

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι τεχνικές αυτές συναντώνται και σε
προγενέστερους ζωγράφους, όμως οι ιμπρεσιονιστές τις χρησιμοποίησαν
συστηματικά. Αξίζει ακόμα να σημειωθεί πως οι ιμπρεσιονιστές
ευνοήθηκαν και από την ανακάλυψη των προ-επεξεργασμένων
χρωμάτων (παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται και σήμερα),
γεγονός που εκμεταλλεύτηκαν για να ζωγραφίζουν σε ανοιχτούς χώρους.
Παλαιότερα κάθε ζωγράφος ήταν αναγκασμένος να δημιουργήσει ο ίδιος
τα χρώματα αναμειγνύοντας τα διάφορα υλικά.
Κατάλογος ιμπρεσιονιστών ζωγράφων


Gustave Caillebotte
Εντγκάρ Ντεγκά




George Wharton Edwards
Frederick Carl Frieseke
Eva Gonzalès
Armand Guillaumin



Childe Hassam
Johan Jongkind
Laura Muntz Lyall




Εντουάρ Μανέ
Willard Metcalf
Κλωντ Μονέ
Berthe Morisot



William McGregor Paxton
Lilla Cabot Perry
Καμίλ Πισαρό
Οι καλλιτέχνες με τους οποίους αποφασίσαμε να ασχοληθούμε κυριως
απο το ρευμα του ιμπρεσιονισμου ειναι οι: Κλωντ Μονέ και Τσάιλντ
Χάσαμ και απο το ρευμα του εξπρεσιονισμου ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ.
Κλοντ Μονέ(Claude Oscar Monet)
Ο Κλοντ Μονέ (Claude Oscar Monet, 14 Νοεμβρίου 1840 - 5
Δεκεμβρίου 1926)
ήταν Γάλλος ζωγράφος και
ένας
από
τους
σημαντικότερους εκπροσώπους του κινήματος του ιμπρεσιονισμού
Γεννήθηκε στο Παρίσι, στις 14 Νοεμβρίου του 1840. Ο πατέρας του,
ήταν εύπορος έμπορος της εποχής, που διακινούσε προμήθειες πλοίων.
Το1845, η οικογένεια του μετακόμισε στη Χάβρη, που αποτελούσε
σημαντικό λιμάνι, στις όχθες του Σηκουάνα. Το 1858 γνωρίστηκε με τον
Ευγένιο Μπουτίν, ο οποίος αποτέλεσε έναν από τους πρώτους δασκάλους
του Μονέ και τον ενθάρρυνε να ζωγραφίσει την ύπαιθρο, σύνηθες θέμα
για ζωγράφους εκείνης της περιόδου. Τον επόμενο χρόνο εγκαταστάθηκε
στο Παρίσι όπου
συνέχισε
τις
σπουδές
του
στην Ελβετική
Ακαδημία(Academie Suisse) και ήρθε σε επαφή με έργα σημαντικών
ζωγράφων επισκεπτόμενος το Μουσείο του Λούβρου.
Παράλληλα, γνώρισε τον Καμίλ Πισαρό και τον Γκουστάβ Κουρμπέ.
Την περίοδο 1860-1862, επιστρατεύτηκε και ταξίδευσε στην Αλγερία.
Λόγω προβλήματος της υγείας του, κατάφερε να απολυθεί από το στρατό
περίπου το 1862, ενώ σημαντικό ρόλο σε αυτό φαίνεται πως
διαδραμάτισε και η θεία του, η οποία μάλιστα υποχρέωσε τον Μονέ να
παρακολουθήσει μαθήματα ζωγραφικής σε κάποιο πανεπιστήμιο. Ο ίδιος
ο Μονέ, απέφυγε να εγγραφεί σε κάποιο πανεπιστήμιο, ωστόσο
παρακολούθησε μαθήματα, για περίπου δύο χρόνια, στο ατελιέ του Σαρλ
Γκλαίρ (Charles Gleyre), όπου συνδέθηκε φιλικά και με
τους Ρενουάρ, Μπαζίλ και Άλφρεντ Σίσλευ. Ο τελευταίος μάλιστα,
απεικονίζεται σε όλες τις μορφές τού πίνακά του "Πικ-Νικ". Πέρα από τη
φιλία που αναπτύχθηκε μεταξύ τους, μοιράζονταν κοινές ιδέες για τη
ζωγραφική, οι οποίες αργότερα θα μετουσιώνονταν στο κίνημα
του ιμπρεσιονισμού.
Το 1870 παντρεύτηκε την Καμίλ Ντονσιέ, με την οποία συζούσαν και
είχανε ήδη ένα γιο, τον Ζαν. Κατά τη διάρκεια του Γαλλο-Πρωσικού
πολέμου βρήκε καταφύγιο στο Λονδίνο, προκειμένου να αποφύγει τη
στράτευση. Την επόμενη χρονιά επέστρεψε στη Γαλλία και
το 1874συμμετείχε στην πρώτη έκθεση της ομάδας των Ιμπρεσιονιστών
στο Παρίσι, με τον πίνακα του Impression, soleil levant (Εντύπωση,
ανατέλλων ήλιος). Ο τίτλος του πίνακα του Μονέ, ενέπνευσε τον κριτικό
τέχνης
Louis
Leroy
στην
χρήση
του
όρου Ιμπρεσιονισμός(Impressionism) για πρώτη φορά.
Το 1879 πέθανε η σύζυγός του, αφήνοντάς του δυo παιδιά. Τον Απρίλιο
του 1883 μετακόμισε στο Ζιβερνύ (Giverny), ένα χωριό στον ποταμό
Επτ, μόλις 65 χλμ μακριά από τη πρωτεύουσα. Εκεί έζησε με την Αλίς
Οσεντέ, ερωμένη του από πολλά χρόνια πριν, με την οποία παντρεύτηκαν
το 1891.Στις δεκαετίες του 1880 και του 1890, ο Μονέ ξεκίνησε να
ζωγραφίζει σειρές πινάκων, όλοι βασισμένοι σε ένα κοινό θέμα, το οποίο
όμως απέδιδε κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο ή με διαφορετική
τεχνοτροπία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι πίνακες του, που
απεικονίζουν τον προσωπικό του κήπο, στην οικία του στο Ζιβερνύ. Το
διάστημα 1883-1908, ταξίδεψε στη Μεσόγειο, γεγονός που τον
ενέπνευσε για την δημιουργία μιας σειράς τοπίων.
Το 1908 άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα με την όρασή του,
αναπτύσσοντας καταρράκτη στα μάτια του. Τελικά υποβλήθηκε επιτυχώς
σε δύο χειρουργικές επεμβάσεις το 1923, γεγονός που του επέτρεψε να
συνεχίσει να ζωγραφίζει. Πέθανε τρία χρόνια αργότερα, το 1926, σε
ηλικία 86 ετών στο Ζιβερνύ, ως πλούσιος και αναγνωρισμένος
ζωγράφος.
Τσάιλντ Χάσαμ(Childe Hassam)
Ο Αμερικανός ιμπρεσιονιστής ζωγράφος Childe Hassam (1859-1935)
έχει ζωγραφίσει αρκετούς πίνακες που απεικονίζουν αστικές σκηνές
καθημερινότητας σε ώρα βροχής. Ένας από τους πιο γνωστούς πίνακές
του αποτυπώνει μία εικόνα βροχερής ημέρας στη Βοστόνη όπου και
ζούσε εκείνη την περίοδο.
Στον πίνακα βλέπουμε κίνηση ανθρώπων και τροχοφόρων στη
διασταύρωση της λεωφόρου Colombus (στα αριστερά) και της οδού
Appleton στη Βοστόνη. Οι περιπατητές και τα αμάξια αντανακλώνται
στην υγρή άσφαλτο. O Ηassam έμεινε στη λεωφόρο Colombus και, όπως
ο ίδιος είχε δηλώσει, του άρεσε να παρατηρεί τις σκηνές της καθημερινής
κίνησης του δρόμου: "Ποτέ δεν κουράζομαι να παρατηρώ τους
ανθρώπους στην καθημερινότητά τους".
O πίνακας θυμίζει τον πίνακα του Γάλλου ιμπρεσιονιστή Custave
Callebotte που σχεδόν δέκα χρόνια νωρίτερα είχε απεικονίσει ένα
κεντρικό σημείο του Παρισιού σε ώρα βροχής. Οι απεικονίσεις
μεγαλουπόλεων ήταν ένα "μοντέρνο" θέμα για εκείνη την εποχή:
ασφαλτοστρωμένες λεωφόροι, διασταυρώσεις πολυσύχναστων δρόμων,
άμαξες και σύγχρονα κτίρια, βιαστικοί περιπατητές χαμένοι μέσα στην
ανωνυμία του πλήθους του μεγάλου αστικού κέντρου συναρπάζουν το
βλέμμα των καλλιτεχνών.
Βίνσεντ Βαν Γκογκ(Vincent Van Gogh)
Βίνσεντ βαν Γκογκ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτοπροσωπογραφία (1887)
Ο Βίνσεντ βαν Γκογκ (Vincent Willem van Gogh, προφορά στα ολλανδικά: Βίνσεντ
φαν Χοχ) (30 Μαρτίου 1853 – 29 Ιουλίου 1890) ήταν Ολλανδός ζωγράφος. Εν ζωή,
το έργο του δεν σημείωσε επιτυχία ούτε ο ίδιος αναγνωρίστηκε ως σημαντικός
καλλιτέχνης. Ωστόσο, μετά το θάνατό του, η φήμη του εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα
και σήμερα αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των
εποχών.
Η
επίδραση
του
στα
μεταγενέστερα
κινήματα
του εξπρεσιονισμού,
του φωβισμού αλλά και εν γένει της αφηρημένης τέχνης, θεωρείται καταλυτική.
Ζωή και έργο
Ο Βίνσεντ βαν Γκογκ γεννήθηκε στο ολλανδικό χωριό Ζούντερτ (Zundert) και ήταν ο
πρωτότοκος από τα συνολικά οκτώ παιδιά της οικογένειάς του, γιος του πάστορα
Θεόδωρου βαν Γκογκ. Ήδη από τα πολύ νεανικά του χρόνια παρουσίασε τάσεις
μελαγχολίας και πρώιμα ψυχολογικά προβλήματα.
Σε ηλικία 16 ετών και αφού είχε ήδη καταπιαστεί χωρίς επιτυχία με αρκετά
επαγγέλματα, ασχολήθηκε για ένα διάστημα με το εμπόριο έργων τέχνης, στην
εταιρεία Goupilator & Company, όπου τον επόμενο χρόνο προσελήφθη και ο
αδελφός του Τεό βαν Γκογκ (Theo van Gogh). Το 1873, η εταιρεία τον μεταθέτει
στο Λονδίνο και αργότερα στο Παρίσι. Την περίοδο αυτή, εντείνεται το ενδιαφέρον
του για τη θρησκεία, επηρεασμένος εμφανώς και από την ιδιότητα του πατέρα του.
Αφού απολύεται από την εργασία του το 1876, επιστρέφει στο Άμστερνταμ για να
σπουδάσει θεολογία. Οι σπουδές του διαρκούν για περίπου ένα έτος και το 1878 του
ανατίθεται μία θέση ιεροκήρυκα στο Βέλγιο και συγκεκριμένα στην υποβαθμισμένη
περιοχή Μπορινάζ, όπου λειτουργεί ορυχείο. Ο βαν Γκογκ κηρύττει για περίπου έξι
μήνες επιδεικνύοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ένδεια των ανθρώπων της
περιοχής. Αυτή είναι και η περίοδος κατά την οποία ξεκινά να σχεδιάζει μικρά έργα
και πιθανόν αποφασίζει να ασχοληθεί με την τέχνη.
Το 1880, σε ηλικία 27 ετών, ξεκινά να παρακολουθεί τα πρώτα του μαθήματα
ζωγραφικής, ωστόσο σύντομα έρχεται σε ρήξη με τον δάσκαλό του, Αντόν Μωβ
(Anton Mauve), γύρω από καλλιτεχνικά ζητήματα. Τα επόμενα χρόνια δημιουργεί
έργα κυρίως επηρεασμένα από τη ζωγραφική του Ζαν Φρανσουά Μιλλέ (JeanFrançois Millet), ενώ ταξιδεύει στην ολλανδική επαρχία ζωγραφίζοντας θέματα που
εμπνέεται από αυτή. Το χειμώνα του1885, παρακολουθεί μαθήματα στην Ακαδημία
της Αντβέρπης, τα οποία όμως διακόπτονται πολύ σύντομα αφού αποβάλλεται από
τον καθηγητή της ακαδημίας Ευγένιο Σιμπέρ (Eugene Siberdt). Παρά το γεγονός
αυτό, ο βαν Γκογκ προλαβαίνει να έρθει σε επαφή με την ιαπωνική τέχνη από την
οποία και δανείζεται στοιχεία ή πολλές φορές μιμείται την τεχνοτροπία της. Αρκετές
από τις προσωπογραφίες του, περιλαμβάνουν επίσης σε δεύτερο πλάνο κάποιο έργο
ιαπωνικής τέχνης.
Την άνοιξη του 1886 επισκέπτεται το Παρίσι όπου ζει με τον αδελφό του —
επιτυχημένο πλέον έμπορο τέχνης — στην περιοχή της Μονμάρτης, κέντρο της
καλλιτεχνικής δραστηριότητας. Κατά την παραμονή του, έρχεται σε επαφή με
τους ιμπρεσιονιστές Έντγκαρ Ντεγκά, Καμίλ Πισάρο, Πωλ Γκωγκέν και Τουλούζ
Λωτρέκ. Επηρεάζεται σημαντικά από το κίνημα του ιμπρεσιονισμού και ειδικότερα
σε ότι αφορά τη χρήση του χρώματος. Ο ίδιος ο βαν Γκογκ κατατάσσεται
περισσότερο στους μετα-ιμπρεσιονιστές ζωγράφους. Χρησιμοποίησε συχνά τεχνικές
των ιμπρεσιονιστών αλλά διαμόρφωσε παράλληλα και ένα προσωπικό ύφος, το οποίο
διακρίνεται από την χρήση συμπληρωματικών χρωμάτων που οι ιμπρεσιονιστές
αποφεύγουν.
Δύο χρόνια αργότερα, το 1888, ο βαν Γκογκ εγκαταλείπει τη γαλλική πρωτεύουσα
και επισκέπτεται τη νότιαΓαλλία και την περιοχή της Προβηγκίας. Υπάρχουν
αναφορές πως εκεί εμπνέεται από το τοπίο καθώς και την αγροτική ζωή των
κατοίκων, θέματα τα οποία προσπαθεί να αποδώσει και στη ζωγραφική του. Την
περίοδο αυτή, επινοεί και μία ιδιαίτερη τεχνική των στροβιλισμάτων με το πινέλο ενώ
στους πίνακές του κυριαρχούν έντονα χρώματα, όπως κίτρινο, πράσινο και μπλε, με
χαρακτηριστικά δείγματα τα έργα Έναστρος ουρανός και μία σειρά πινάκων που
απεικονίζουν ηλιοτρόπια. Το έργο Κόκκινο αμπέλι αυτής της περιόδου είναι επίσης
το μοναδικό έργο που κατάφερε να πουλήσει ο βαν Γκογκ εν ζωή. Κατά το διάστημα
της παραμονής του στην Αρλ, δέχεται και την επίσκεψη του ζωγράφου Γκωγκέν.
Ωστόσο, μετά από λίγους μήνες, οι δυο τους διαφωνούν έντονα και λόγω της
ασταθούς ψυχικής του υγείας, ο βαν Γκογκ κόβει μέρος του αριστερού του αυτιού
καταλήγοντας στο νοσοκομείο της περιοχής. Υπάρχουν ισχυρισμοί πως ο βαν Γκογκ
είχε απειλήσει να σκοτώσει τον Γκωγκέν και προέβη στο κόψιμο του αυτιού του
αναζητώντας ένα είδος κάθαρσης από τις τύψεις του.
Το 1889 εισάγεται στο ψυχιατρικό κέντρο του μοναστηριού του Αγίου Παύλου στον
Σαιν Ρεμύ, όπου και παραμένει συνολικά για ένα περίπου χρόνο πάσχοντας από
κατάθλιψη. Κατά την παραμονή του εκεί, συνεχίζει να ζωγραφίζει.
Τον Μάιο του1890 εγκαταλείπει την ψυχιατρική κλινική και ζει για ένα διάστημα σε
μία περιοχή κοντά στο Παρίσι, όπου παρακολουθείται από τον γιατρό Πωλ Γκασέ,
στον οποίο είχε συστήσει τον βαν Γκογκ ο ζωγράφος Καμίλ Πισαρό. Στο διάστημα
που παρακολουθείται ιατρικά, ο βαν Γκογκ παράγει ένα μόνο έργο, που αποτελεί
προσωπογραφία του Γκασέ.
Τον Ιούλιο του 1890, ο βαν Γκογκ εμφανίζει συμπτώματα έντονης κατάθλιψης και
τελικά αυτοπυροβολείται στο στήθος στις 27 Ιουλίου ενώ πεθαίνει δύο ημέρες
αργότερα. Δεν είναι απολύτως βέβαιο ποιο ήταν το τελευταίο του έργο, αλλά
πρόκειται πιθανά για το έργο με τον τίτλο Ο κήπος του Ντωμπινύ ή για τον
πίνακαΣιτοχώραφο με κοράκια.
Μετά το θάνατο του βαν Γκογκ, η φήμη του εξαπλώθηκε ραγδαία, με αποκορύφωμα
μεγάλες εκθέσεις έργων του που πραγματοποιήθηκαν στο Παρίσι (1901),
τοΆμστερνταμ (1905),
την Κολονία (1912),
τη Νέα
Υόρκη (1913)
και
το Βερολίνο (1914).
Συνολικά δημιούργησε σε διάστημα περίπου δέκα ετών περισσότερα από 800 πίνακες
και 1000 μικρότερα σχέδια. Σώζεται ακόμα εκτενής αλληλογραφία του με τον
αδελφό του, που περιλαμβάνει περισσότερα από 700 γράμματα. Επίσης ο βαν γκογκ
είναι διάσημος για τις πινελιές του οι οποίες πολλές φορές παρουσιάζουν μια κίνηση.
Επιλεγμένα έργα
(1885) Οι πατατοφάγοι
(1888) Το δωμάτιο του βαν Γκογκ στην Αρλ (ή Το δωμάτιο του καλλιτέχνη με
το κρεβάτι του)
(1888) Εξώστης καφενείου την νύχτα στην Αρλ (ή Εξωτερικό καφενείου την
νύχτα)
(1888) Το κόκκινο αμπέλι
(1889) Έναστρη νύχτα
(1889) Ίριδες
(1889) Βάζο με δώδεκα ηλιοτρόπια
(1889) Αυτοπροσωπογραφία (ή Άνδρας με πίπα)
(1890) Πορτραίτο του γιατρού Γκασέ
(1890) Σιτοχώραφο με κοράκια (ή Σιταροχώραφο με κοράκια)
Ακολουθούν μερικοί απο τους πιο γνωστούς και χαρακτηριστικούς πίνακές τους.
Εντύπωση, ανατέλλων ήλιος,Κλοντ Μονέ , 1872
Α rainy day in boston , 1885 , Child Hassam
Columbus avenue , Child Hassam
Νικηφόρος Λύτρας
Ο Νικηφόρος Λύτρας (Πύργος Τήνου 1832 – Αθήνα 13 Ιουνίου 1904) ήταν ένας από
τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους και δασκάλους της ζωγραφικής κατά τον
19ο αιώνα. Θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Σχολής του
Μονάχου και πρωτοπόρος στην διαμόρφωση της διδασκαλίας των Καλών Τεχνών
στην Ελλάδα. Η πολυσήμαντη τέχνη του καλύπτει τα τρία τέταρτα του πρώτου
αιώνα της ελληνικής αναγέννησης.
Βιογραφικό
Ο Νικηφόρος Λύτρας ήταν γιος ενός λαϊκού μαρμαρογλύπτη, ο οποίος
περιπλανήθηκε σ' όλες τις μεγάλες πόλεις των Βαλκανίων αναζητώντας την τύχη και
τελικά κατέληξε στην Τήνο. Ο πατέρας μετέδωσε στο γιο του τη μεγάλη αγάπη του
προς την καλλιτεχνία, κι ο Νικηφόρος Λύτρας από μικρή ηλικία είχε εκπλήξει με το
πλούσιο ταλέντο του όσους έτυχε να τον γνωρίσουν.
Το 1850, σε ηλικία δεκαοκτώ ετών πήγε στην Αθήνα μαζί με τον πατέρα του και
γράφτηκε στο Σχολείο των Τεχνών (η μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών). Στο
Σχολείο των Τεχνών, σπούδασε ζωγραφική με δασκάλους τον Γερμανό διευθυντή
της Σχολής, Λουδοβίκο Θείρσιο (Λούντβιχ Τίερς ή Ludwig Thiersch), τους αδερφούς
Μαργαρίτη και τον Ιταλό Ραφφαέλο Τσεκκόλι (Raffaelo Ceccoli). Ο Θείρσιος
συγκινημένος από το πρώιμο φούντωμα της καλλιτεχνικής ιδιοφυίας του
Νικηφόρου Λύτρα, τον πήρε από την ιδιαίτερη και πατρική προστασία του και τον
καθοδήγησε με επιτυχία στο δρόμο της μεγάλης καριέρας. Με την αποφοίτησή του,
το 1856, ο Νικηφόρος Λύτρας ανέλαβε να διδάξει το μάθημα της Στοιχειώδους
Γραφής στο ίδιο ίδρυμα. Το 1860, με υποτροφία του βασιλιά Όθωνα, πήγε στο
Μόναχο για να σπουδάσει στη Βασιλική Ακαδημία των Καλών Τεχνών και έτσι
βρέθηκε στην καρδιά της ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής ζωής. Την εποχή εκείνη, στην
πρωτεύουσα της Βαυαρίας ζωντάνευε ξανά ο αθηναϊκός 5ος αιώνας π.Χ.. Η τέχνη,
που είχε πηγή τον αρχαίο κλασικισμό, βρισκόταν στην ακμή της. Μέσα σ' αυτή τη
Σχολή και με δάσκαλό του τον Καρλ φον Πιλότυ (Karl von Piloty), ο οποίος ήταν
βασικός εκπρόσωπος της ιστορικής ρεαλιστικής ζωγραφικής στη Γερμανία, ο
Νικηφόρος Λύτρας έριξε στερεές ρίζες για την κατοπινή του εξέλιξη.
Το 1862, με την έξωση του βασιλιά Όθωνα, το ελληνικό κράτος διέκοψε την
υποτροφία που του χορηγούσε, αλλά ο εύπορος βαρόνος Σιμών Σίνας, πρέσβης της
Ελλάδας στη Βιέννη, ανέλαβε τα έξοδα των σπουδών του. Το καλοκαίρι του 1865,
λίγο πριν αναχωρήσει για την Ελλάδα, συνάντησε τον φίλο του Νικόλαο Γύζη, που
μόλις είχε φθάσει στο Μόναχο για να σπουδάσει και αυτός κοντά στον Πιλότυ. Μαζί
με τον Γύζη επισκέφθηκαν εκθέσεις και μουσεία και πήγαν για λίγες ημέρες στις
εξοχές του Μονάχου, σε γραφικά χωριά της Βαυαρίας.
Με την επιστροφή του στην Αθήνα, ο Λύτρας διορίστηκε καθηγητής στο Σχολείο
Καλών Τεχνών, στην έδρα της Ζωγραφικής, την οποία κατείχε για 38 ολόκληρα
χρόνια διδάσκοντας με υποδειγματική ευσυνειδησία και ζήλο. Το 1873, παρέα με
τον Γύζη, έκανε ένα τρίμηνο ταξίδι στη Σμύρνη και τη Μικρά Ασία, όπου επλούτισε
το ταλέντο του με ισχυρές και φωτεινές εντυπώσεις και με το ρυθμό ενός άλλου
κόσμου. Εκεί προσπάθησε να γνωρίσει την επίδραση που είχε η Ανατολή πάνω στον
κλασικισμό, ώστε να μπορέσει να μελετήσει το βυζαντινό ρυθμό που γεννήθηκε
από την ένωση του κλασικισμού με την αραβική τέχνη. Τον επόμενο χρόνο (1874)
πήγε πάλι στο Μόναχο και επέστρεψε στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1875. Τον
Σεπτέμβριο του 1876, μαζί με τον Γύζη, αναχώρησε και πάλι για το Μόναχο και το
Παρίσι. Το 1879 επισκέφθηκε την Αίγυπτο και τον χειμώνα του ίδιου έτους
παντρεύτηκε την Ειρήνη Κυριακίδη, κόρη εμπόρου από τη Σμύρνη. Τον επόμενο
χρόνο γεννήθηκε το πρώτο από τα έξι παιδιά τους, ο Αντώνιος. Ακολουθούν
τέσσερις ακόμα γιοι — ο Νικόλαος, ο Όθων, ο Περικλής και ο Λύσανδρος — και μία
κόρη, η Χρυσαυγή. Ο γιος του Νικόλαος έγινε κι αυτός ζωγράφος με πλούσιο και
πολύ σημαντικό έργο.
Ο Λύτρας δούλεψε ευσυνείδητα και ως ζωγράφος και ως καθηγητής στο Σχολείο
Καλών Τεχνών και γνώρισε νωρίς την αναγνώριση και την δόξα. Οι ανεξάντλητοι
θησαυροί της ψυχής του, η ευαισθησία και η ευρύτητα της καλλιτεχνική του
ιδιοσυγκρασίας, έκαναν γόνιμη τη διδασκαλία του και τα αποτελέσματά της
λαμπρά, δεδομένου ότι οι σημαντικότεροι καλλιτέχνες της νεότερης Ελλάδας
υπήρξαν μαθητές του. Κοντά του μαθήτεψαν πολλοί ζωγράφοι, που αργότερα
ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους και διακρίθηκαν, μεταξύ των οποίων ο
Γεώργιος Ιακωβίδης, ο Πολυχρόνης Λεμπέσης, ο Περικλής Πανταζής, ο Γεώργιος
Ροϊλός και ο Νικόλαος Βώκος.
Πέθανε σε ηλικία 72 ετών το καλοκαίρι του 1904, μετά από σύντομη ασθένεια που
εικάζεται ότι οφείλονταν σε δηλητηρίαση από χημικές ουσίες των χρωμάτων.
Λίγους μήνες αργότερα, την έδρα του στο Σχολείο Καλών Τεχνών (Πολυτεχνείο),
ανέλαβε ο παλαιός μαθητής του Γεώργιος Ιακωβίδης.
Το ζωγραφικό του έργο
Στο πλούσιο και απέραντο έργο του Νικηφόρου Λύτρα, από τα πρώτα παιδικά
σχεδιαγράμματά του μέχρι τον τελευταίο του πίνακα, βλέπει κανείς μια διαρκή
εξέλιξη. Συνεχώς ανεβαίνει, προσπαθώντας να φτάσει στην ιδανική τελειότητα.
Κατά την περίοδο που ήταν μαθητής του Πιλότυ στο Μόναχο, ο Λύτρας ασχολήθηκε
με την λεγόμενη «ιστορική ζωγραφική» με θέματα παρμένα από την ελληνική
μυθολογία και την ελληνική ιστορία. Στην περίοδο του Μονάχου συγκαταλέγονται
οι πίνακές του: Ο απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, Η Πηνελόπη διαλύει
τον ιστό της, Η Αντιγόνη εμπρός στο νεκρό Πολυνείκη.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, άρχισε να ασχολείται με προσωπογραφίες. Ο
καταξιωμένος Λύτρας ήταν από τα πιο δημοφιλή πρόσωπα στους αθηναϊκούς
καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής του. Συμμετείχε και τιμήθηκε σε πάμπολλες
εκθέσεις: στις πανελλήνιες εκθέσεις στο Ζάππειο, τις παγκόσμιες εκθέσεις του
Παρισιού (1855, 1867, 1878, 1889 και 1900), την παγκόσμια έκθεση της Βιέννης
(1873), και τις εκθέσεις που οργάνωνε τακτικά ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος
Παρνασσός. Ως επίσημος προσωπογράφος της υψηλής κοινωνίας της Αθήνας
φιλοτέχνησε ολόσωμα μνημειακά πορτρέτα μελών των οικογενειών Σερπιέρη,
Καυτατζόγλου, διευθυντών της Εθνικής Τράπεζας και άλλων επιφανών Αθηναίων
που συγκαταλέγονται στα πιο σημαντικά δείγματα της ελληνικής ζωγραφικής του
19ου αι. Στην πραγματικότητα, όμως, οι βιοτικές ανάγκες ήταν που υποχρέωσαν τον
Νικηφόρο Λύτρα να ζωγραφίζει προσωπογραφίες εξεχόντων προσώπων. Έτσι,
μολονότι είναι αριστουργηματικές, δεν ήταν αυτές στις οποίες ο Λύτρας έκλεινε
μέσα τη ψυχή του.
Η καλλιτεχνική δύναμη του Νικηφόρου Λύτρα βρίσκεται μέσα στους ηθογραφικούς
του πίνακες, στις εκπληκτικές εκείνες συνθέσεις, με θέματα της ζωής στο χωριό και
την πόλη, που ακτινοβολούν ολόκληρη τη θέρμη και τη φωτεινή του αγάπη για την
ελληνική ζωή και το αγνό ελληνικό σπίτι. Τα γραφικά έθιμα και τα στιγμιότυπα
ενέπνευσαν μερικά από τα πλέον γνωστά ηθογραφικά έργα του: Ψαριανό
μοιρολόι,[2] Παιδί που στρίβει τσιγάρο, Η αναμονή, Ο κακός έγγονος, Η κλεμμένη,
το Μετά την πειρατείαν, Η αρραβωνιασμένη, Το λιβάνισμα, Η ορφανή, Τα άνθη του
επιταφίου, Ο όρθρος, Ο γαλατάς, Το φίλημα, Το αυγό του Πάσχα, Ο μάγκας και
κυρίως Τα κάλαντα αποτελούν τα αντιπροσωπευτικότερα έργα του Λύτρα. Οι
ηθογραφίες του Λύτρα, είδος στο οποίο θεωρείται εισηγητής, ανταποκρίνονται
στην κυρίαρχη ιδεολογία της αστικής τάξης της εποχής και στο γενικό αίτημα για
την απόδειξη της ιστορικής συνέχειας των Ελλήνων. Τα ταξίδια του στη Μικρά Ασία
και την Αίγυπτο πλούτισαν τους πίνακές του με αραπάκια, φελάχες, χότζες και άλλα
στοιχεία του της προσφιλούς στην Δύση μυστηριακής Ανατολής. Τα έργα των
τελευταίων του χρόνων διαπνέονται από την μελαγχολία των γηρατειών, από
θρησκευτικές ανησυχίες και μηνύματα θανάτου. Προς το τέλος της ζωής του,
ασκητικές και μαυροντυμένες υπάρξεις με κέρινα πρόσωπα πήραν την θέση των
λυγερόκορμων κοριτσιών. Η πολύχρονη θητεία του ως καθηγητή στη Σχολή Καλών
Τεχνών έθεσε τα θεμέλια για την ανάπτυξη της σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής.
Αν και προσκολλημένος πάντα στις αρχές του ακαδημαϊσμού της Σχολής του
Μονάχου και ανεπηρέαστος από το ρεύμα των ιμπρεσιονιστών, εντούτοις
προέτρεπε πάντα τους μαθητές του να είναι ανοιχτοί στις νέες τάσεις. Ως
καλλιτέχνης και ως δάσκαλος, ο Λύτρας σημάδεψε την πορεία[3] της νεοελληνικής
ζωγραφικής. «Η αγάπη προς το ωραίον είναι η γέφυρα μεταξύ Θεού και
ανθρώπου», έλεγε.
Διακρίσεις
Το 1903 παρασημοφορήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος. Το 1909 — μετά
τον θάνατό του — έργα του παρουσιάστηκαν στην έκθεση «Η σχολή του Πιλότυ
1885-1886» στην γκαλερί Heinemann του Μονάχου. Το 1933 πραγματοποιήθηκε
μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με 186 έργα του. Τα
ελληνικά ταχυδρομεία τον τίμησαν με την έκδοση γραμματοσήμου.
Επιστροφή από το πανυγήρι της Πεντέλης
Η πυρπόληση της τουρικικής ναυαρχίδας
Νικόλαος Γύζης
Ο Νικόλαος Γύζης (Σκλαβοχώρι Τήνου, 1 Μαρτίου 1842–Μόναχο, 22 Δεκεμβρίου
1900 ή 4 Ιανουαρίου 1901 με το νέο ημερολόγιο) ήταν ένας από τους πιο
σημαντικούς Έλληνες ζωγράφους του 19ου αι. της λεγόμενης «Σχολής του
Μονάχου». Διακρίθηκε σε όλα τα χρόνια των σπουδών του και πήρε τα πρώτα
βραβεία στην ξυλογραφία, τη ζωγραφική και τη χαλκογραφία.
Βιογραφία
Ο Νικόλαος Γύζης ήταν ένα από τα έξι παιδιά του ξυλουργού Ονούφριου Γύζη και
της Μαργαρίτας Γύζη, το γένος Ψάλτη, που ζούσαν στο Σκλαβοχώρι της Τήνου. Το
1850, η οικογένειά του μετοίκησε στην Αθήνα και ο μικρός Νικόλαος άρχισε να
παρακολουθεί μαθήματα στην Σχολή των Ωραίων Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη
Σχολή Καλών Τεχνών), αρχικά ως ακροατής και, από το 1854 έως το 1864, ως
κανονικός σπουδαστής.
Με το τέλος των σπουδών του, γνωρίστηκε με τον πλούσιο φιλότεχνο Νικόλαο
Νάζο, με την μεσολάβηση του οποίου έλαβε υποτροφία από το Ευαγές Ίδρυμα του
Ναού της Ευαγγελιστρίας της Τήνου, προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του
στην Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου.
Τον Ιούνιο του 1865, ο Γύζης έφθασε στο Μόναχο, όπου συνάντησε τον συνάδελφο
και φίλο του Νικηφόρο Λύτρα. Ο τελευταίος τον βοήθησε στο να εγκλιματιστεί
γρήγορα στο σκληρό γερμανικό περιβάλλον. Πρώτοι του δάσκαλοί του στο Μόναχο
ήταν ο Χέρμαν Άνσουτς (Hermann Anschütz) και ο Αλεξάντερ Βάγκνερ (Alexander
Wagner). Τον Ιούνιο του 1868 έγινε δεκτός στο εργαστήριο του Καρλ φον Πιλότυ
(Karl von Piloty).
Νικόλαος Γύζης, Τα αρραβωνιάσματα (1875). Λάδι σε καμβά, 104 εκ x 156 εκ.
Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Μόναχο το 1871 και τον Απρίλιο του 1872
επέστρεψε στην Αθήνα, για να μετατρέψει το πατρικό του σπίτι επί της οδού
Θεμιστοκλέους σε ατελιέ. Μαζί με τον Νικηφόρο Λύτρα, ταξίδεψε το 1873 στην
Μικρά Ασία.
Απογοητευμένος από τις συνθήκες της Ελλάδας, τον Μάιο του 1874 εγκατέλειψε
την Αθήνα και επέστρεψε στο Μόναχο, όπου έμελλε να ζήσει για το υπόλοιπο της
ζωής του. Το 1876, ταξίδεψε παρέα με τον Νικηφόρο Λύτρα στο Παρίσι. Έναν χρόνο
αργότερα νυμφεύθηκε την Άρτεμη Νάζου, με την οποία απέκτησε τέσσερις κόρες —
την Πηνελόπη (γεν. 1878, πέθανε μόλις δώδεκα ημερών), την Μαργαρίτα-Πηνελόπη
(γεν. 1879), την Μαργαρίτα (γεν. 1881) και την Ιφιγένεια (γεν. 1890) — και έναν γιο
— τον Ονούφριο-Τηλέμαχο (γεν. 1884).[2]
Το 1880 ανακηρύχθηκε σε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του
Μονάχου και το 1888 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής στο ίδιο ίδρυμα. Το 1881
πέθανε η μητέρα του και έναν χρόνο μετά πέθανε και ο πατέρας του. Το 1895
επισκέφθηκε για τελευταία φορά την Ελλάδα, την οποία ποτέ δεν ξέχασε και πάντα
νοσταλγούσε. Προσβεβλημένος από λευχαιμία, πέθανε στο Μόναχο στις αρχές του
1901. Λέγεται ότι τα τελευταία του λόγια ήταν: «Λοιπόν ας ελπίζωμεν και ας
ζητούμεν να είμεθα εύθυμοι!» Η σορός του ενταφιάστηκε στο Βόρειο Νεκροταφείο
του Μονάχου.
Το έργο του
Ο Νικόλαος Γύζης αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του
ακαδημαϊκού ρεαλισμού του ύστερου 19ου αι., του συντηρητικού εικαστικού
κινήματος που είναι γνωστό ως «Σχολή του Μονάχου», τόσο σε ελληνικό όσο και σε
πανευρωπαϊκό επίπεδο. Συμμετείχε και βραβεύτηκε σε πάρα πολλές ελληνικές και
ευρωπαϊκές εκθέσεις, από το 1870 έως το 1900. Μάλιστα, μετά τον θάνατό του, το
1901 τιμήθηκε με έκθεση έργων του στην 8η Διεθνή Καλλιτεχνική Έκθεση του
Γκλασπαλάστ (Glaspalast).
Σπουδαστής στην Ακαδημία του Μονάχου, ενστερνίσθηκε όλες τις αρχές των
γερμανών δασκάλων του φτιάχνοντας έργα σπάνιας επιδεξιότητας μέσα στα όρια
του ιστορικού ρεαλισμού και της ηθογραφίας. Με τα έργα του — ειδικά αυτά της
νεότητάς του — έλαβε τον χαρακτηρισμό «γερμανικότερος των Γερμανών» και
επαινέθηκε με το παραπάνω από τους τεχνοκριτικούς και τον Τύπο της εποχής.
Δύο από τα μεγάλα «γερμανικά» του έργα — οι Ελεύθερες τέχνες και τα πνεύματα
της καλλιτεχνικής βιοτεχνίας, που κοσμούσαν την οροφή Μουσείου Διακοσμητικών
Τεχνών του Καϊζερσλάουτερν (1878–1880), και Ο θρίαμβος της Βαυαρίας, που
κοσμούσε την αίθουσα συνεδριάσεων του Μουσείου Διακοσμητικών Τεχνών της
Νυρεμβέργης (1895–1899) — καταστράφηκαν κατά τον Β΄ Παγκ. Πόλεμο.
Μερικά από τα έργα του, όπως Τα αρραβωνιάσματα (1875)[3] και Το κρυφό σχολειό
(1885, συλλογή Εμφιετζόγλου), βασίζονται σε προφορικούς θρύλους της εποχής της
Τουρκοκρατίας, των οποίων η αντιστοιχία στην ιστορική πραγματικότητα
αμφισβητείται σήμερα, χωρίς βέβαια αυτό να μειώνει την καλλιτεχνική αξία των
παραπάνω έργων.Άτομο βαθιά θρησκευόμενο, στράφηκε αργότερα προς τις
αλληγορικές και τις μεταφυσικές παραστάσεις. Τα λεγόμενα «θρησκευτικά» του
έργα, με πλέον χαρακτηριστικό τον πίνακα Ιδού ο Νυμφίος έρχεται (1895–1900,
Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου),
αντιπροσωπεύουν τα οράματα του ώριμου πλέον καλλιτέχνη και δηλώνουν
απερίφραστα τις υπαρξιακές του αγωνίες. Κυρίαρχο θέμα των ώριμων έργων του
ήταν ο αγώνα του εναντίον του Κακού και η τελική νίκη του Καλού. Η
σημαντικότερη μορφή σ' αυτά τα έργα του είναι η γυναίκα, που άλλοτε εμφανίζεται
ως Τέχνη, άλλοτε ως Μουσική, άλλοτε ως Άνοιξη, άλλοτε ως Δόξα, κ.λπ.
Νεότεροι μελετητές του έργου του διακρίνουν ότι στα λιγότερο γνωστά ύστερα
έργα του, και κυρίως στα σχέδιά του με κάρβουνο και κιμωλία, ο Γύζης δίνει μια
εξπρεσιονιστική τάση απελευθέρωσης από τον ακαδημαϊκό ρεαλισμό.
Ο Γύζης φιλοτέχνησε επίσης αφίσες και εικονογράφησε βιβλία.
Μετά την πτώση των Ψαρών
Το κρυφό σχολειό
Το τάμα , 1874
Το 1816 η γαλλική φρεγάτα "Μέδουσα" ναυαγεί και 150 άτομα κατώτερης κοινωνικής τάξης
εγκαταλείπονται σε μια σχεδία. Επιζούν μόνο 15. Οι δυνάμεις της φύσης, αλλά και οι
κακουχίες, η παράλογη βία, η τρέλα, η αυτοκαταστροφή, η αλληλοεξόντωση και ο
κανιβαλισμός έχουν αφανίσει τους υπόλοιπους. Προκαλείται μεγάλο σκάνδαλο με πολιτικές
προεκτάσεις. Μέσα σε αυτό το κλίμα ο νεαρός ζωγράφος Τεοντόρ Ζερικό, ύστερα από ένα
δικό του, προσωπικό ναυάγιο, ξεκινάει το 1819 να δημιουργεί έναν πίνακα με θέμα την
τραγική σχεδία των ναυαγών, τη "Σχεδία της Μέδουσας".
Ομως ο τρόπος της κατασκευής του πίνακα αποκτά τη δική του σκανδαλώδη μυθολογία,
επειδή ο Ζερικό χρησιμοποιεί ως μοντέλα για τη σύνθεσή του όχι μόνο πραγματικούς
επιζήσαντες και προσωπικούς του φίλους, όπως ο Ευγένιος Ντελακρουά, αλλά ακόμα και
πραγματικούς νεκρούς, μεταφέροντας στο ατελιέ του πτώματα και ακρωτηριασμένα
ανθρώπινα μέλη από το γειτονικό νεκροτομείο και από εκτελεστικά ικριώματα. Ο πίνακάς του
(4,9 x 7,16) έχει μείνει στην ιστορία της δυτικής ζωγραφικής ως ένα από τα
αντιπροσωπευτικότερα δείγματα του Ρομαντισμού.
EDVARD MUNCH
Οικογένεια και πρώτα χρόνια
Γονείς του Μουνκ ήταν ο Christian Munch, γιατρός και ιατρικός ανώτερος υπάλληλος, και η
Laura Cathrine Bjølstad, οι οποίοι είχαν παντρευτεί το 1861. Είχε μια μεγαλύτερη αδελφή, την
Johanne Sophie (γεννημένη το 1862), και τρία μικρότερα αδέρφια, τους Peter Andreas
(1865), Laura Cathrine (1867), και Inger Marie (1868). Ήταν απόγονος του
ζωγράφου Γιάκομπ Μουνκ (Jacob Munch) (1776-1839) και του ιστορικού Peter Andreas
Munch (1810-1863).
Η οικογένεια μετακόμισε στην πόλη Χριστιανία (σημερινό Όσλο) το 1864, όταν ο Christian
Munch διορίστηκε ως ιατρικός ανώτερος υπάλληλος στο φρούριο του Akershus. Η Laura
Cathrine πέθανε απο φυματίωση το 1868, όπως και η αγαπημένη αδελφή του Johanne
Sophie Munch το 1877. Ο πατέρας του πέθανε επίσης νέος, το 1889. Μετά από το θάνατο
της μητέρας τους, τα μικρότερα αδέρφια του Μουνκ ανατράφηκαν από τον πατέρα τους, που
ενστάλαξε στα παιδιά του έναν βαθιά ριζωμένο φόβο λεγοντάς τους επανειλημμένα ότι εάν
αμαρτήσουν με οποιαδήποτε τρόπο, θα καταδικάζονταν στην Κόλαση χωρίς πιθανότητα
συγχώρεσης. Μια από τις νεώτερες αδελφές του Μουνκ διαγνώστηκε με διανοητική ασθένεια
σε νεαρή ηλικία. Ο ίδιος ήταν επίσης συχνά άρρωστος. Από τα πέντε αδερφια, μόνο ο Peter
Andreas παντρεύτηκε, αλλά πέθανε μερικούς μήνες μετά το γάμο. Ο Μουνκ θα έγραφε
αργότερα:
Kληρονόμησα δύο από τους πιο φοβερούς εχθρούς της ανθρωπότητας – την κληρονομιά
της φυματίωσης και της παραφροσύνης – η ασθένεια, η τρέλα και ο θάνατος ήταν οι μαύροι
άγγελοι που στάθηκαν στο λίκνο μου.
Μελέτες και επιρροές
Το 1879 ο Μουνκ εγγράφηκε σε τεχνικό κολλέγιο, με θέμα μελέτης την εφαρμοσμένη
μηχανική, αλλά διέκοψε τις σπουδές του λόγω συχνών ασθενειών. Το 1880, άφησε το
κολλέγιο για να γίνει ζωγράφος. Το 1881, εγγράφηκε στο βασιλικό σχολείο τέχνης
και σχεδίου της Κριστιάνια. Οι δάσκαλοί του ήταν ο γλύπτης Julius Middelthun και ο
ζωγράφος Christian Krohg.
Ενώ επηρεάζεται καλλιτεχνικά από τους μετα-ιμπρεσσιονιστές, ο Μουνκ
είναι συμβολιστικός σε περιεχόμενο, απεικονίζοντας μια κατάσταση του μυαλού
παρά μια εξωτερική πραγματικότητα. Ο Μουνκ υποστήριξε ότι ο ιδιωματισμός
των ιμπρεσσιονιστών δεν ταίριαξε στην τέχνη του. Δεν αποσκοπούσε στην
απεικόνιση μιας τυχαίας στιγμής της πραγματικότητας, αλλά σε καταστάσεις που
υπάρχει έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο και εκφραστική ενέργεια. Υπολόγιζε
προσεκτικά τις συνθέσεις του για να δημιουργήσει μια ανήσυχη, τεταμένη
ατμόσφαιρα.
Ωριμότητα
Τα μέσα της έκφρασης του Μουνκ εξελίσσονται καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Στα 1880,
ο ιδιωματισμός του ήταν και φυσιοκρατικός, όπως μπορεί να δεί κανείς στο "Πορτρέτο του
Ηans Jaeger", αλλά και ιμπρεσσιονιστικός, όπως φαίνεται στο "Rue Lafayette". Το 1892, ο
Μουνκ διατύπωσε τον χαρακτηριστικό του, πρωτότυπο συνθετο-αισθητισμό, όπως βλέπουμε
στη "Mελαγχολία",
στην
οποία
το
χρώμα
είναι
το
"φορτωμένο"
στοιχείο.
Tο 1893 δημιούργησε την "Κραυγή", το διασημότερο έργο του.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1890 o Μουνκ υιοθέτησε ένα ρηχό εικονογραφικό στυλ,
ελάχιστο σκηνικό για τις φιγούρες του. Δεδομένου ότι οι πόζες του επιλέγονται για να
παραγάγουν τις πιο πειστικές εικόνες των καταστάσεων του μυαλού και ψυχολογικών
κατστάσεων (Ashes), οι φιγούρες μεταδίδουν μια μνημειακή, στατική ποιότητα. Οι φιγούρες
του Μουνκ εμφανίζονται σαν να διαδραματίζουν ρόλους στο σανίδι ("Death in the Sick
Chamber"), των οποίων η παντομίμα των σταθερών στάσεων δηλώνει τις διάφορες
συγκινήσεις. Δεδομένου ότι κάθε χαρακτήρας ενσωματώνει μια ενιαία ψυχολογική διάσταση,
όπως στην "Κραυγή", οι άνδρες του και οι γυναίκες εμφανίζονται πιο συμβολικοί από
ρεαλιστικοί.
Το 1892, η ένωση των καλλιτεχνών του
Βερολίνου προσκάλεσε τον Μουνκ στην Έκθεση
του Νοεμβρίου. Τα έργα του προκάλεσαν πικρή διαμάχη και μετά από μια εβδομάδα η έκθεση
εκλεισε. Στο Βερολίνο, τότε κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, ο Μουνκ ενσωματώθηκε σε
έναν διεθνή κύκλο συγγραφέων, καλλιτεχνών και κριτικών, συμπεριλαμβανομένου
του Σουηδού δραματουργού Αύγουστου Στρίντμπεργκ.
Στην αλλαγή του αιώνα, ο Μουνκ πειραματίστηκε με ποικίλα νέα μέσα
(φωτογραφία, λιθογραφία και ξυλογραφία), επαναλαμβάνοντας σε πολλές περιπτώσεις τα
παλαιότερα καλολογικά στοιχεία του. Ένας από τους μεγάλους υποστηρικτές του στο
Βερολίνο ήταν ο Βάλτερ Ράτεναου, αργότερα υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, ο
οποίος συνέβαλε πολύ στην επιτυχία του.
Το φθινόπωρο του 1908 η αδυναμία του Μουνκ, συνδεδεμένη με την υπερβολική
κατανάλωση αλκοόλ, άρχισε να γίνεται πιο οξεία. Βασανιζόμενος από τις παραισθήσεις του
και από μανία καταδίωξης, εισήχθη στην κλινική του Dr. Daniel Jacobson. Η θεραπεία στην
οποία υποβλήθηκε ο Μουνκ για τους επόμενους οκτώ μήνες περιελάμβανε δίαιτα και
"ηλέκτριση" (μια τότε μοντέρνα θεραπεία για τα νευρικά συμπτώματα, που δεν πρέπει να
συγχέεται με το ηλεκτροσόκ). Η παραμονή του Μουνκ στο νοσοκομείο σταθεροποίησε την
προσωπικότητά του και μετά την επιστροφή του στη Νορβηγία το 1909 παρουσίασε
περισσότερο ενδιαφέρον για τα θέματα φύσης· η εργασία του έγινε πιο ζωηρόχρωμη και
λιγότερο απαισιόδοξη.
Τα τελευταία χρόνια
Στη δεκαετία του '30 και τη δεκαετία του '40, οι Ναζί θεώρησαν τα έργα του "εκφυλισμένη
τέχνη" και αφαίρεσαν τη δουλειά του από τα γερμανικά μουσεία. Ο Μουνκ πληγώθηκε
βαθιά, καθώς είχε αρχίσει να αισθάνεται τη Γερμανία σαν την δεύτερη πατρίδα του.
Έχτισε ένα στούντιο και ένα σπίτι στο κτήμα Ekely στο Skøyen του Όσλο, όπου και πέρασε
τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Πέθανε εκεί στις 23 Ιανουαρίου 1944, έναν μήνα μετά
από τα 80ά γενέθλιά του.
H κραυγή
"Περπατούσα σε ένα μονοπάτι με δύο φίλους, ο ήλιος έδυε. Αισθάνθηκα ένα κύμα
μελαγχολίας. Ο ουρανός ξαφνικά βάφτηκε κόκκινος σαν τη φωτιά. Σταμάτησα, αισθανόμουν
εξουθενωμένος και ακούμπησα στο φράχτη. Είδα τα σύννεφα σαν φλόγες, σαν αίμα και ένα
σπαθί. Παντού αίμα και πύρινες φλόγες πάνω από τα γκρίζα φιόρδ και την πόλη. Οι φίλοι μου
συνέχισαν να περπατούν. Εγώ έμεινα εκεί, τρέμοντας από αγωνία. Αισθανόμουν ένα μεγάλο
και ατέλειωτο ουρλιαχτό να φτάνει σ' εμένα μέσα από τη φύση."
Με αυτά τα λόγια ο Edvard Munch (1863-1944) κατέγραψε στο ημερολόγιό του την εμπειρία
που τον οδήγησε στη δημιουργία ενός από τους πιο διάσημους πίνακές του παγκοσμίως, την
Κραυγή. Πρόκειται για ένα έργο που, σύμφωνα με τους μελετητές του έργου του νορβηγού
ζωγράφου, αποτυπώνει την ανάμνηση μιας ζοφερής στιγμής στην ιστορία της ανθρωπότητας,
εκείνης της έκρηξης του ηφαιστείου Κρακατόα, στις 27 Αυγούστου 1883.
Η έκρηξη ήταν τόσο σφοδρή που εξαφάνισε τα 2/3 του ομώνυμου νησιού της Ινδονησίας,
στην παραλία του οποίου εκτινάχτηκαν κοραλλιογενείς βράχοι που το βάρος τους έφτανε τους
600 τόνους. Οι στάχτες του τύλιξαν όλο τον πλανήτη, βάφοντας το φεγγάρι μπλε για δύο
χρόνια. Τα παλιρροιακά κύματα που έφτασαν σε ύψος 40 μέτρων τάραξαν Ειρηνικό και
Ατλαντικό, φτάνοντας ως το κανάλι της Μάγχης. Ένα πολεμικό πλοίο που παρασύρθηκε από
τα κύματα βρέθηκε στην κορυφή ενός λόφου σε βάθος 3 χιλιομέτρων από τη θαλάσσια
γραμμή. Το τσουνάμι κάλυψε μέσα σε 12 ώρες απόσταση που τα ατμόπλοια της εποχής
χρειάζονταν 12 ημέρες για να διανύσουν. Ο ορυμαγδός της έκρηξης ακούστηκε ως την
Αυστραλία και την Ινδία. 36.000 τα ανθρώπινα θύματα.
Παρά την γενική αποδοχή πως έναυσμα για τη δημιουργία του διάσημου πίνακα ήταν ένα
πραγματικό γεγονός, ωστόσο ο ίδιος ο Munch χρησιμοποιεί αυτό που βλέπει μόνο για να
αναπαραστήσει την ψυχική του διάθεση. Το κόκκινο του ουρανού είναι για τον ζωγράφο το
χρώμα που μπορεί να αποδώσει πειστικότερα όλη την απόγνωση και την ψυχική διαταραχή
της παραμορφωμένης μορφής, η οποία βαστά με τρόμο το νεκρικό της πρόσωπο μέσα στα
χέρια της, σε μια προσπάθεια να συγκρατηθεί από τη χρωματική δίνη που στροβιλίζεται γύρω
της απειλητικά.
Πρόκειται για έναν πίνακα που δεν μιλά μόνο στην αίσθηση της όρασης, αφού ο ζωγράφος
έχει αιχμαλωτίσει τον θεατή μέσα σε κύματα, που από οπτικά έχουν μεταμορφωθεί σε
ακουστικά, τα οποία τυλίγονται μεταξύ τους, διαπερνούν τον ραβδωτό ουρανό, την
γαλαζοπράσινη θάλασσα με το νησί, για να φτάσουν στην μορφή του πρώτου πλάνου, η
οποία έχει αποδοθεί και η ίδια σαν κυματισμός. Όλα γίνονται ένα τεράστιο κύμα, το κύμα της
κραυγής, το οποίο κλιμακώνεται ξεπερνώντας τα όρια του πίνακα και εισβάλλει στον
πραγματικό χώρο, για να εμπλέξει και τον θεατή στην οξύτητα του ουρλιαχτού που
εκρύγνυται τελικά μέσα του. Η απουσία χαρακτηριστικών και οι άδειες κόγχες των ματιών
κάνουν την μορφή να μοιάζει με φάντασμα, εντείνοντας την αίσθηση της αγωνίας και της
απελπισίας που αποπνέουν στο έργο, έννοιες που θα βασανίζουν τον ζωγράφο σε όλη τη
διάρκεια της ζωής του. Έτσι, η Κραυγή γίνεται το σύμβολο «του σύγχρονου ανθρώπου που
τον έχει ξεχάσει ο θεός» (Μουνχ).
Από μικρή ηλικία ο Μουνχ είχε βιώσει την απώλεια με τον θάνατο της μητέρας και της
αδελφής του από φυματίωση, εμπειρία που αργότερα θα τον απομάκρυνε από τη
νατουραλιστική επιρροή των συγχρόνων του Νορβηγών ζωγράφων και τις ιμπρεσιονιστικές
κατευθύνσεις των γάλλων ομότεχνών του. Τα χρώματα μετατρέπονται από εργαλεία σε
αυτοσκοπό, προς αναζήτηση μιας ταυτότητας και ενός προορισμού που ο ζωγράφος
αναζητούσε μέσα από τις υπαρξιακές αναζητήσεις και εμμονές που κυρίευαν τον εσωτερικό
του κόσμο. Η πικρία, το κενό, το αίσθημα του πόνου και του θανάτου απασχολούν σταθερά
τον ζωγράφο, ο οποίος τα αποτυπώνει εικαστικά με σχεδόν δαιμονικό τρόπο, επηρεάζοντας
με την τέχνη του ολόκληρο το κίνημα των εξπρεσιονιστών. Όλη του η τέχνη είναι μια
απεγνωσμένη προσπάθεια να διατηρήσει ζωντανές μνήμες και αναμνήσεις, με κυριότερη τη
μνήμη του πόνου, για την οποία θα αφιερώσει πάνω από σαράντα χρόνια από τη ζωή του. Σα
να προσπαθούσε να φυλακίσει όλο τον πόνο που βίωσε ο ίδιος μέσα στους πίνακές του και
να τον εξορκίσει μέσα από την τέχνη του, εκεί όπου τα όρια μεταξύ ζωής και θανάτου
γειτνιάζουν τόσο πολύ που δύσκολα μπορούν να γίνουν διακριτά.
Ο Στρίντμπεργκ, διανοούμενος καλλιτέχνης και προσωπικός του φίλος είχε γράψει σε ένα
δοκίμιό του: «Πάνω στη ζωγραφική του Μουνχ, κάποιος θα έπρεπε να γράψει μουσική.» Οι
συνθέσεις του, ακόμα κι όταν υιοθετούν τη φωτεινή παλέτα των ιμπρεσιονιστών, δημιουργούν
μια αγχώδη δυσαρμονία που ξεβολεύει, υποβάλλοντας εικόνες κενού και εξωπραγματικής
σιωπής, μιας σιωπής που αναζητά τον χρόνο της ζωής. Οι εικόνες που δημιουργεί είναι
φορτισμένες από δυνάμεις που καταπιέζουν την ψυχή του και καθοδηγούν την ζωγραφική
του, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή για την τέχνη, μέσα από την οποία μπορούν πλέον να
εκφραστούν συναισθήματα και ιδέες που για μια ολόκληρη γενιά ήταν απαγορευμένα, την
εξερεύνηση της μυστικής όψης της ανθρώπινης φύσης, πράγματα που δεν μπορούν να
εκλογικευτούν, σκέψεις μόλις σχηματισμένες που δεν έχουν προλάβει ακόμα να
μορφοποιηθούν, όλη η συσσωρευμένη εσωτερική ενέργεια του ζωγράφου που αγωνιά και
παλεύει να βρει τη διέξοδό της στον καμβά. «Το καθήκον του καλλιτέχνη είναι να χαρίζει μέσα
από τα έργα του την ψυχή του, τον κόπο του, το αίμα της καρδιάς του», θα γράψει σε μιαν
άλλη σελίδα του ημερολογίου του, περιγράφοντας αυτή την αγωνιώδη αναζήτηση που
βασανίζει και στο τέλος λυτρώνει.
Η σύνθεση, η προοπτική, η επιλογή των χρωμάτων, το φόντο που γίνεται βασικό σχόλιο, οι
μυστηριώδεις και σκοτεινοί όγκοι που αφήνουν μια υπόνοια απειλής και ανησυχίας, γίνονται
πρωταγωνιστές και καθορίζουν την συμβολική διάσταση σε έναν πίνακα, και ένα έργο ζωής
γενικότερα, όπου σκέψη και απεικόνιση αναμειγνύονται μέχρι που φτάνουν στην ταύτιση. Το
εξωτερικό ερέθισμα γίνεται έμπνευση φιλτραρισμένη από το προσωπικό βίωμα και τις
υπαρξιακές αναζητήσεις του ζωγράφου περί πεπρωμένου του ανθρώπου. Έτσι, η απεικόνιση
γίνεται ερμηνεία, ή τουλάχιστον μια προσπάθεια αυτής, όπως την εισπράττει ο ίδιος.
Το πινέλο γίνεται νυστέρι και σκάβει, σκάβει ακατάπαυστα, ανελέητα, προσπαθώντας να
ανακαλύψει το νόημα κάτω από τα φαινόμενα, το είναι κάτω από το φαίνεσθαι, το μυστικό της
ύπαρξης που πάλλεται ανακαλύπτοντας στη γυναίκα τον έρωτα, στον έρωτα τη ζωή, στη ζωή
τον θάνατο και στον θάνατο ξανά τη ζωή, μοτίβα που τον απασχολούσαν σε μόνιμη βάση.
«Ένα πουλί, ένα θήραμα, μπήκε μέσα μου. Τα νύχια του βυθίστηκαν στην καρδιά μου, το
ράμφος του τραυμάτισε το στήθος μου και το χτύπημα των φτερών του σκοτείνιασε το μυαλό
μου.»
Edvard Munch
Η Κραυγή είχε κλαπεί το 2004 από το μουσείο Μουνχ στο Όσλο, μαζί με την Μαντόνα, ένα
ακόμη διάσημο έργο του ζωγράφου. Επανήλθαν στην κατοχή του μουσείου δύο χρόνια
αργότερα σε κακή κατάσταση. Μετά από χρονοβόρα και κοπιαστική αποκατάσταση των
φθορών, τα δύο έργα εκτίθενται ξανά στο κοινό.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ (2008) 60Χ80 εκ.
Διακοσμητικός πίνακας, που συμβολίζει την πορεία της ανθρωπότητας προς το μέλλον.
Παρατηρούνται μια φανερή και δυο κρυφές γραμμές ορίζοντα. Στην φανερή, ο σιδηρόδρομος
οδηγεί σε μια ενωτική πορεία. Στις άλλες, στην κορυφή του βουνού και πριν την φανερή
γραμμή του ορίζοντα, οι παράλληλες συνυπαρκτές εναλλακτικές συγκρουσιακές δυνατότητες
παρουσιάζονται σε μια ενιαία θέαση. Δεν είναι σίγουρο ποια κατεύθυνση της
πραγματικότητας θα επικρατήσει. Όμως, το μικρό πουλί πάνω στο ανθρώπινο χέρι, που
αντιπροσωπεύει την ελπίδα της παγκόσμιας ειρήνης και συνεργασίας, είναι έτοιμο να πετάξει
και να αυτονομηθεί από τον πίνακα μόλις πέσει πάνω του ισχυρό φυσικό ή τεχνητό φως. Το
μήνυμα είναι μάλλον αισιόδοξο. Στο τέλος το φως θα νικήσει το σκοτάδι και η συνεργασία θα
προτιμηθεί από τη σύγκρουση.
Της Αριστέας Ρέλλου
street art
Η Street Art αναπτύσσεται σε δημόσιους χώρους και περιλαμβάνει μια ποικιλία μορφών
και τεχνικών. Τα wheat pasting, sticker bombing, stencil graffiti, poster art, οι υπαίθριες
προβολές και εγκαταστάσεις, η χρήση μεικτών τεχνικών, η παραποίηση οδικών σημάτων
κ.α. περιλαμβάνονται σε αυτό που ονομάζουμε με μια λέξη σήμερα, street art. Το Graffiti
είναι σίγουρα ο μεγάλος εκπρόσωπος της Street Art.
Η λέξη Graffiti, εμφανίστηκε ως όρος στα μέσα του 19ου αιώνα και προέρχεται από την
ιταλική λέξη graffiato (γρατζουνισμένος). Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά απο
αρχαιολόγους όπως ο Raffaele Garucci κατά την ανακάλυψη των επιγραφών και των
φιγούρων στα ερείπια των κατακόμβων της Ρώμης και της Πομπιϊας, προσπαθώντας έτσι να
ξεχωρίσει το φαινόμενο αυτό από τα υπόλοιπα είδη Τέχνης.
Το 1933 ο Γάλλος φωτογράφος Brassai γράφει σε ένα δοκίμιο του για την Graffiti: The
Bastard art of ill-famed streets ( H μπάσταρδη Τέχνη των αρρωστημένων-διάσημων
δρόμων)! Το Graffiti συνδέεται σε αρκετές περιπτώσεις με τις κοινωνικές και πολιτικές
συνθήκες της περιόδου. Ένα καλό παράδειγμα θα μπορούσε να είναι αυτό στην δεκαετία
του 1960 κατά την διάρκεια της ?επανάστασης? των μαθητών στην Αμερική που με το
σλόγκαν ?Τhe Wall Will have their Say?, οι τοίχοι των σχολίων της χώρας γέμισαν με ποίηση
και πολιτικά μηνύματα. Την δεκαετία του 1970 πλέον το graffiti είχε αποκτήσει νέες
τεχνικές και είχε κατακλύσει το μετρό της Νέας Υόρκης.
Το tagging(υπογραφή) εξαπλώνεται ταχύτατα με την έντονη επιρροή της Hip Hop
κουλτούρας και οι μαρκαδόροι αντικαθιστώνται από τα αποδοτικότερα spray παίζοντας με
όγκους και χρώματα και δημιουργώντας την ψευδαίσθηση του βάθους. Οι όροι Bombing
και "piecing" εισάγονται αυτήν την περίοδο με το μεν πρώτο να δίνει βαρύτητα στην
ποσότητα των Tag στον ίδιο χώρο και το δεύτερο στην ποιότητα τους. Τότε ακριβώς ήταν
που επίσημα απαγορεύτηκε το graffiti και βέβαια οι πόλεις έγιναν σχεδόν αυτόματα πεδίο
μάχης ανάμεσα στο ατίθασους νεαρούς επαναστάτες και τις αρχές.
Το 1972, ο φοιτητής κοινωνιολογίας Hugo Martinez, ιδρύει την United Graffiti Association,
σε μια προσπάθεια να αναγνωριστεί το graffiti ως μορφή τέχνης αλλά παρόλο που η
οργάνωση έκανε απόπειρες να εκθέσει σε γκαλερί, ο καλλιτεχνικός κόσμος έμεινε
αδιάφορος. Μερικά χρόνια αργότερα παρόλα αυτά κάποιες gallery της Νέας Υόρκης
αποφάσισαν να εκθέσουν έργα και μερικοί συλλέκτες και μουσεία αγόρασαν έναν πολύ
μικρό αριθμό. Αυτή ακριβώς η περίοδος δημιούργησε έναν έντονο προβληματισμό που
κρατάει μέχρι και σήμερα. Μπορεί να εκτεθεί η Graffiti σε αίθουσες Τέχνης; Μήπως αντι να
αναγνωριστεί ως μορφή Τέχνης έχουμε την πλήρη ισοπέδωση του βασικότερου
χαρακτηριστικού της; Αυτό της απόλυτης ελευθερίας και έκθεσης σε δημόσιους χώρους;
Στη δεκαετία του 1980 το graffiti εξελίσσεται, με τη χρήση πολύχρωμων γραμμάτων, την
απεικόνιση φανταστικών προσώπων ή χαρακτήρων από κόμικς, όπως και φανταστικών
τοπίων, με την υιοθέτηση διαφορετικού στυλ από τον κάθε δημιουργό, δηλώνοντας έτσι
μια πολιτιστική και καλλιτεχνική φιλοδοξία. Αυτή την περίοδο έκαναν την εμφάνισή τους
στην αγορά ανεξάρτητα περιοδικά για το graffiti, όπως και ταινίες/ντοκιμαντέρ που το
παρουσίασαν στο ευρύτερο κοινό.
Πολλοί νεαροί καλλιτέχνες, όπως ο James de la Vega, βλέποντας την πόλη ως μια απέραντη
γκαλερί, όπου θα μπορούσαν να εκτεθούν έργα τους σε ευρύ κοινό, χωρίς να χρειάζεται να
τους αποδεχτεί πρώτα το καλλιτεχνικό κατεστη?ένο, άρχισαν να ασχολούνται ενεργά με το
graffiti.
Έτσι, δημιουργήθηκε η street art, ονομασία που εμφανίστηκε σύμφωνα με τον Cedar
Lewisohn, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και καθιερώθηκε το 1985,στο ομότιτλο βιβλίο
του Allan Schwartzman, σύμφωνα με τον οποίο, οι street artists (ή αλλιώς urban artists,
guerilla artists, graffiti artists) είναι αυτοί που έχουν ακαδημαϊκή καλλιτεχνική εκπαίδευση
κι επιλέγουν να εξασκούν την τέχνη τους στο δρόμο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μερικοί street artists άρχισαν να πειραματίζονται με
άλλες τεχνικές, εκτός του σπρέι. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο Shepard Fairey, τότε φοιτητής
γραφιστικής στο Rhode Island School of Design που δημιούργησε τη μεγαλύτερη street art
καμπάνια με τα stickers που έφτιαχνε.
Τις τελευταίες 2 δεκαετίες οι δημιουργοί και τα παραδείγματα έχουν γίνει χιλιάδες ενώ
χρησιμοποιούν τις κλασσικές τεχνικές ή επινοούν ακόμα και νέες για να επικοινωνήσουν
μαζικά με το κοινό. Ένας καλλιτέχνης που εχει γράψει την δική του ιστορία ειναι ο Banksy
και η αναγνωριση του απο την παγκόσμια καλλιτεχνική κοινότητα πλέον δεδομένη αφού
είναι ένας απο τους κορυφαίους εκπρόσωπους της Street Art σήμερα.
Street Art VS Graffiti
Η street art δεν έχει όρια, περιλαμβάνει διάφορες τεχνικές, όπως τοWheat Pasting
(δημιουργία έργων σε χαρτί και επικόλλησή του σε μια άλλη επιφάνεια), το Stickering
(δημιουργία sticker και επικόλλησή του σε δημόσιο χώρο), το Stenciling (ψεκασμός με
σπρέι μέσω χαρτονιών-οδηγών, με κομμένα διάκενα), τη δημιουργία τρισδιάστατων
αντικείμενων κ.α. Επιπρόσθετα, η street art είναι ένας αρκετά γενικευμένος όρος που
απορροφά την παραβατικότητα του graffiti και μάλιστα οι εκπρόσωποί της δέχονται
παραγγελίες για να δημιουργήσουν.
Δηλαδή για να δώσουμε ένα καθαρά Ελληνικό παράδειγμα, το graffiti (τεχνική) στους
τοίχους της Τεχνόπολης στο Γκάζι θεωρείται για τους ακαδημαϊκούς Street Art και όχι
Graffiti, ακριβώς επειδή υπήρχε άδεια για να γίνει κάτι τέτοιο, υπήρχε ανάθεση και όχι
καταπάτηση-βανδαλισμός περιουσίας. Παράδοξο αλλά αληθινό. Η Τεχνική είναι ακριβώς η
ίδια αλλά η παραβατικότητα τελικά του αλλάζει τον ορισμό!
Ιστορία της Τέχνης και Graffiti/ Street Art
Για να μπορέσεις να αναλύσεις ένα είδος Τέχνης θα πρέπει να εξετάσεις την αρχή του, τους
εκπροσώπους του, την τεχνοτροπία, την κοινωνιολογική του θέση κ.α. Στην περίπτωση τoυ
Graffiti, πρακτικά ξεκινάμε να μετράμε από το 30.000 π.X. Αυτό λοιπόν είναι το πρώτο
μεγάλο πρόβλημα!
Έτσι λοιπόν για να μπορέσουμε να το κάνουμε πιο συγκεκριμένο θα πρέπει να
τοποθετήσουμε την αρχή σε κάτι πιο πρόσφατο. Πότε όμως θα ήταν αυτό; Τα μέσα του
19ου αιώνα που ακούστηκε για πρώτη φορά η λέξη graffiti αλλά περιέγραφε εικόνες
δημιουργημένες αιώνες πριν; Την Δεκαετία του 60 με την πρώτη επανάσταση των μαθητών
στα σχολία της Aμερικής, του 1970 με την καθιέρωση του; του 1985 με τον όρο πλέον της
Street Art; Και αν τελικά καταλήγαμε κάπου, ποιους θα ορίζαμε δημιουργούς και
εκπροσώπους; Τα Underground teenager της Νεας Υορκης που είναι ανώνυμα;
Και τα έργα που δημιουργήθηκαν; Έχουν πλέον βαφτεί και ξαναβαφτεί δεκάδες φορές και
ελάχιστος αριθμός τους σώζεται φωτογραφικά. Επιπλέον υπάρχει και το παράνομο,
περιθωριακό του θέματος. Τα Graffiti καταπατούν και βανδαλίζουν ξένη περιουσία και
βέβαια είναι παράνομα. Μπορεί η Ιστορία της Τέχνης να καταγράψει αυτό το φαινόμενο;
Κάτι επίσης δύσκολο είναι ότι αρκετοί δημιουργοί δεν δρουν ατομικά αλλά σε ομάδες που
μάλιστα κάποιες διαλύονται γρήγορα, αλλάζει η σύσταση τους κ.ο.κ. Το πλήθος επίσης των
ανθρώπων που ασχολούνται με το Graffiti και την Street Art είναι εκατοντάδες φορές
μεγαλύτερο από αυτό των υπολοίπων Τεχνών, κυρίως γιατί δεν είναι απαραίτητες οι
Ακαδημαϊκές σπουδές για να αφήσεις το στίγμα σου. Αυτό κάνει πρακτικά αδύνατο να
μπορέσουν οι ιστορικοί να παρακολουθήσουν ακόμα ακόμα και τους σημαντικότερους
εκπροσώπους.
Graffity στην Ελλάδα
Θα έλεγε κανείς πως είμαστε από τις Χώρες με παράδοση στο Graffiti. Ψάχνοντας για
βιβλιογραφία και φωτογραφίες από τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, είδα υλικό δεκάδων
σελίδων και εκατοντάδων φωτογραφιών. Συνομίλησα με τουρίστες που κατέγραψαν
Ελληνικά Graffiti, διασταυρώθηκα με ιστοσελίδες αφιερωμένες στο Graffiti της Ελλάδας και
διαπίστωσα πως υπάρχουν δεκάδες βιβλία για το θέμα στα Ελληνικά. Μερικά από τα βιβλία
που βρήκαμε και πιθανόν κάποιους να τους ενδιαφέρουν ειναι τα :







Γκραφ - Η σκηνή του Graffiti στην Ελλάδα ( ISBN: 960-455-705-Χ
Οι τοίχοι ανήκουν στο πλήθος ( ISBN: 960-6718-74-3 )
Graffiti 2 - Το χρώμα της πόλης: Το graffiti στην Ελλάδα (960-8068-19-3)
Το graffiti στην Ελλάδα - Το χρώμα της πόλης (ISBN: 960-7614-48-8)
Σχέδια πόλης - Τέχνη, διαμαρτυρία και διαφήμιση στους δημόσιους χώρους των
μητροπόλεων (ISBN: 960-211-759-1 )
Το Street Art στην Αθήνα (ISBN: 960-436-174-0)
Stencil in Athens (ISBN: 960-436-189-9)


Το νέο χρώμα της πόλης (ISBN: 960-436-225-9)
Χρονο-Graffiti (Συγγραφείς: Γιάννης Ευσταθιάδης )
Το graffiti
To graffiti με την μορφή που παρουσιάζει ως και σήμερα πρωτοεμφανίστηκε στη δεκαετία
του 70 στις κοινότητες των αφροαμερικανών. Την ίδια περίοδο και στα ίδια μέρη
αναπτύχθηκε και το κίνημα του hip hop. Ίσως και για αυτό πολλοί και για αρκετά χρόνια να
το θεωρούσαν ένα από τα στοιχεία του hip hop. Βέβαια αυτό ήταν λάθος. Όποιος πιστεύει
κάτι τέτοιο είναι διότι δεν έχει αντιληφθεί τι είναι το hip hop. Είναι πολλοί λίγοι αυτοί σε
όλο τον κόσμο που έχουν αντιληφθεί τι είναι το hip hop. Φυσικά δεν συμπεριλαμβάνω τον
εαυτό μου σε αυτούς απλά είχα την τύχη να πάρω μια μυρωδιά από τον κώδικα του που
μέχρι στιγμής μου είναι αρκετή. Ένας ακόμα λόγος που ίσως το graffiti να ταυτίστηκε με το
hip hop είναι πως και τα δύο αρχικά απευθύνονταν και προέρχονταν από τον ίδιο
καταπιεσμένο κόσμο. Ένα χαρακτηριστικό των πρώτων graffiti είναι πως αρκετά συχνά
έμεναν ανυπόγραφα. Αυτό που φαινόταν να νοιάζει τους δημιουργούς τους , πέρα από μια
εικαστική παρέμβαση σε άχρωμες και μουντές τσιμεντόπολεις και αστικά κέντρα, ήταν το
μήνυμα του εκάστοτε κομματιού που συνήθως ήταν άκρως κοινωνικό και πολιτικό. Με την
πάροδο του χρόνου τα graffiti άρχισαν να υπογράφονται. Αρχικά το μέγεθος της
υπογραφής ήταν πολύ μικρότερο σε σχέση με συνολικό μέγεθος του graffiti. Στη πορεία
έγιναν ίσα. Μέχρι που φτάσαμε στην σημερινή εποχή που στα graffiti διακρίνεις μόνο την
υπογραφή του δημιουργού τους. Πλέον είναι πολλοί λίγοι αυτοί που δεν πουλούν ,ή ακόμα
και πουλιούνται οι ίδιοι, αυτή την τέχνη του δρόμου σε ιδιώτες. Επίσης είναι πολλοί λίγοι
αυτοί που όταν κάνουν graffiti δεν παίρνουν την άδεια από τον εκάστοτε δήμο. Στο
εξωτερικό τουλάχιστον είναι ακόμα πολλοί αυτοί που συνεχίζουν παράνομα να διαδίδουν
την τέχνη τους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως στη Νέα Υόρκη υπάρχει ειδικό
τμήμα της αστυνομίας με σκοπό την καταπολέμηση του graffiti, στο οποίο συμμετέχουν και
παλιοί γκραφιτάδες. Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω τον τύπο που έκανε τον μάγο
κάτω από την γέφυρα στο Φάληρο. Για πολλά χρόνια όποτε τύχαινε να περνάω από εκεί με
το που το έβλεπα γέμιζα με χαρά και ταξίδευα, έστω και νοητά, σε άλλους κόσμους. Όποιος
βεβήλωσε αυτό το graffiti βεβήλωσε ολόκληρη την ιστορία του graffiti στην Ελλάδα. Εάν
τύχει και τα παραπάνω διαβαστούν από κάποιον που ασχολείται ενεργά με το graffiti να
γνωρίζει ότι γράφτηκαν από κάποιον που δεν έχει ταλέντο στο συγκεκριμένο θέμα. Αλλά
αυτοί που έχουν οφείλουν να σεβαστούν την ιστορία του graffiti και κατά επέκταση τους
ίδιους τους εαυτούς τους.
Το 3D γκράφιτι, απο κιμωλία ή χρώμα, σε τοίχους ή στο δρόμο,αντιπροσωπεύει ένα νέο
τρόπο που συνδυάζει τη γνώση της Αναγεννησιακής τέχνης με τη λιθίαση(χαλικώδη
τέχνη), δίνοντας έτσι ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα. Αυτοί οι 3D καλλιτέχνες του
δρόμου δίνουν
στο γκράφιτι μια
εντελώς
νέα έννοια. Καλλιτέχνες
όπως
ο Kurt Wenner, Eduardo Relero και Tracy Lee Stumδημιούργησαν
μια τέχνη
του
δρόμου που είναι σχεδόν αδύνατονα περάσει κάποιος σε ένα απο τα σημεία όπου
βρίσκονται και να μη μείνει σοκαρισμένος.
Graffiti
H ιστορία του graffiti
Το νέο καλλιτεχνικό φαινόμενο που παρατηρούμε σε όλο τον κόσμο στην καθομιλουμένη
ονομάζεται graffiti. Η αρχή αυτού του «κινήματος» παίρνει μέρος στη Νέα Υόρκη γύρω στο
60 με 70.Ουσιαστικά άρχισε από πιτσιρικάδες που έγραφαν το όνομά τους ή το
ψευδώνυμο τους σε τοίχους, ταχυδρομικά κουτιά, καρτοτηλέφωνα, υπόγειες διαβάσεις και
στο τέλος στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο/μετρό. Πρώτα την κίνηση του βαψίματος την
έλεγαν ”hitting” και μετά ”tagging”!
Έτσι άρχισαν να ανταγωνίζονται με άλλους κάνοντας υπογραφές. Κατά πάσα πιθανότητα
τότε ο ΤΑΚΙ 183 είχε τις περισσότερες υπογραφές μιας και είχε δώσει και συνέντευξη το
1971 στην εφημερίδα New Yourk Times. Το αληθινό όνομα του ΤΑΚΙ ήταν Δημήτριος, ήταν
ένας μικρός Έλληνας που δούλευε στην NY. Ως παιδί για όλες τις δουλειές. Πέρα από αυτό
επειδή ταξίδευε πολύ με τον ηλεκτρικό και στα ταξίδια του συνήθιζε να γράφει παντού το
όνομά του. Κάποιοι άλλοι γνωστοί writters εκείνης της περιόδου ήταν οι JOE 136, BARBARA
62, EEL 159, YANK 135, EVA 62.
Εκείνο τον καιρό το ΜΤΑ(Metropolitan Transist Authorities) είχε ξοδέψει 300.000$ για να
καθαρίσει τους τοίχους από τα graffiti, ποσό που ισοδυναμεί σε 80.000 εργατοώρες. Όμως
οι writters δεν ήταν μόνο μικρά παιδιά αλλά και παρέες που ήθελαν να γίνουν γνωστοί
χρησιμοποιώντας αυτό το είδος επικοινωνίας.
Τα ονόματα τα γράφανε σε δημοσίως εμφανή σημεία γρήγορα-γρήγορα και οι κάτοχοι
αυτών των ονομάτων μέρα με τη μέρα γίνονταν ήρωες στην περιοχή τους. Μετά την
εφεύρεση του spray τα πράγματα ήταν πιο εύκολα και έτσι περισσότεροι ασχολήθηκαν με
το «άθλημα»,με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για περισσότερα ονόματα σχεδόν
πουθενά.
Ήταν
απαραίτητο
να
βρεθεί
κάτι
καινούριο&…
Έτσι άρχισαν να κάνουν τα γράμματα πιο μεγάλα, τους έβαλαν outline(με διαφορετικό
χρώμα από το μέσα). Έτσι γεννήθηκε το καινούριο στυλ του graffiti που ονομάστηκε piece(ή
κομμάτι).Το 1976 έχουμε το πρώτο wholetrain, ο Caine 1 έβαψε μόνος του ολόκληρο τρένο.
Μετά από αυτό ένα γνωστό crew oι fabiulus five έβαψαν το 2ο τρένο στην ιστορία του graff.
Εκείνο τον καιρό οι writters δούλευαν σκληρά για να φτιάξουν το δικό τους στυλ βάζοντας
και άλλα στοιχεία μέσα όπως κόμμα, τελείες κλπ. Μία από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις του
graff την έκανε ο Phase 2 και αυτή είναι το βελάκι(ο ίδιος ανακάλυψε και το bubble style)
Τα γράμματα δεν ήταν ευνόητα πλέον. Οπότε αυτή η καινούρια τεχνική εισήγαγε ένα νέο
στυλ που στη συνέχεια ονομάστηκε wildstyle. Επακόλουθο αυτού είναι να φτιαχτούν και
καινούρια στοιχεία στο backround. Όμως πάντα όλοι θυμόντουσαν αυτούς που έβαφαν
στον ηλεκτρικό. Αυτοί ουσιαστικά έφτιαχναν τον αληθινό graffiti. Για παράδειγμα ο Hondo
εφηύρε το top to bottom, ο phase2 τα βελάκια και το bubble style.
αφαίρεση γκραφίτι από τραίνο
Kατά τη διάρκεια αυτού του καιρού οι writers κόστισαν στο MTA εκατοντάδες εκατομμύρια
δολαρίων. Γενικά ανάμεσα στο 1970-1980 το ΜΤΑ έπρεπε να ξοδέψει γύρω στα 100-150
εκατομμύρια δολάρια για να βγάλει τα graffiti από τα τρένα ή να βάλει συστήματα security.
Αυτά τα λεφτά πήγαιναν συνήθως σε ανεπιτυχή τεστ για την απεγκατάσταση του graffiti.
Για παράδειγμα για να αφαιρέσουν 1τ.μ μπογιάς θέλανε περίπου 750 δολάρια ενώ για ένα
whole car περίπου 78.000 δολάρια.
Στο τέλος του 1978 νέα συστήματα απεγκατάστασης μπογιάς βρέθηκε. Αυτό ήταν νερό με
συγκεκριμένα χημικά υπό υψηλή πίεση και λεγόταν buff. Aν και για τα παλιότερα βαγόνια
αυτό το σύστημα δε δούλευε καλά. Δεν απεγκαθιστούσε όλο το χρώμα μιας και από ότι
φαίνεται τα παλιά ήταν πιο βρώμικα. Εκτός όμως από αυτό, το ΜΤΑ έβαλε και καινούρια
συστήματα ασφαλείας, για παράδειγμα έχτισε τοίχο των 5μέτρων και έβαλε φύλακες.
Γεγονός επίσης είναι ότι οι φύλακες είχαν αρχίσει να γίνονται πιο βίαιοι σε αυτούς που
έπιαναν να βάφουν τρένα. Έτσι ο Lee Quinones άρχισε να αλλάζει την όψη της γειτονιάς
του κάνοντας την να φαίνεται σε γκαλερί graffiti, έβαφε κάθε βράδυ στα γήπεδα του
baseball ,κάνοντας τους ανθρώπους να θεωρούν ότι είναι το στυλ του είναι τόσο αχανές
όσο και πολύ σοβαρό για την εξέλιξη του graffiti. Έτσι οι writers άρχισαν να βάφουν
περισσότερο σε τοίχους παρά στον ηλεκτρικό.
Ο Fab 5 Freddy ήταν ένας από τους ανθρώπους που ήταν πραγματικά ενδιαφέρονταν για το
graff. Έγραψε ένα άρθρο στην εφημερίδα Village Voice για αυτήν την καινοτομική τροπή
του graffiti. Τον ίδιο καιρό ο Claudio Bruni,ο ιδιοκτήτης της Medusa Gallery στη Ρώμη πήγε
στην Νέα Υόρκη. Είχε πάει εκεί για να βρει ανθρώπους που ασχολούνται με το graffiti. Έτσι
ο Lee και ο Fred έγιναν οι πρώτοι που είχαν παρουσιάσει δουλειά τους στην Ευρώπη
Το 1983 ο Yaki Kornblit ένας έμπορος από το Άμστερνταμ πήγε στην Νέα Υόρκη και έψαξε
να βρει τους πιο ταλαντούχους writters. Ήθελε να παρουσιάσει αυτό το είδος τέχνης στην
Ευρωπαϊκή αγορά. Νόμιζε ότι θα ήταν όπως πριν 20 χρόνια που η pop-art είχε επιτύχει στην
Ευρώπη. Ο Yaki δημιούργησε ένα γκρουπ από πεπειραμένους writters(που είχαν κάνει
wholecar και έπαιρναν μέρος σε σοβαρές εκδηλώσεις στην Ν.Υ όπως για παράδειγμα
Fashion Moda & The Mudd Club!
Οι N.Y Wave Show At P.S.I. , The Fun Gallery και άλλες πολλές. Σε αυτό το γκρουπ ήταν
πολλοί γνωστοί ταλαντούχοι άνθρωποι όπως oi Dondi, Crash, Ramellzee, Zephyr, Futura
2000, Quik, Lady Pink, Seen, Blade, Bil Blast. Οι εκδηλώσεις τους στο Μuseum Boymans van
Beuningen είχαν απίστευτη επιτυχία. Οι κριτικοί και οι συλλογείς τέχνης πήραν με καλό
μάτι τα artwork τους. Και βέβαια αυτό δεν ήταν το τέλος μιας και αυτό ήταν η αρχή του
graffiti στην Ευρώπη.
Οι πιτσιρικάδες της Ολλανδίας ήταν(και ίσως είναι ακόμα) πολύ ανυπότακτοι και εκείνο τον
καιρό έβλεπες στο δρόμο παντού υπογραφές από graffiti. Τον ίδιο καιρό θα γινόταν μυθική
συνάντηση στην Ν.Υ από writters από όλη τη Ν.Υ με ταλαντούχους από το Άμστερνταμ,
φυσικά στη Ν.Υ. Και αυτό ήταν το «νόμιμο» ξεκίνημα του graffiti στην Ολλανδία και μετά σε
ολόκληρη την Ευρώπη.
Συνέπεια αυτού είναι οι writters να αρχίσουν να διαχωρίζονται σε δυο διαφορετικά
γκρουπ. Το πρώτο άρχισε να κάνει αληθινή τέχνη, με καινούρια κίνητρα και εμπνεύσεις. Η
τέχνη τους άρχισε να γίνεται πιο περίπλοκη, επιδέξια και βέβαια πιο καλοπληρωμένη. Οι
άλλοι ήταν οι παραδοσιακοί writters που έβαφαν τους τοίχους. Αυτό το είδος
επικεντρωνόταν ολοένα και περισσότερο στους νέους και ενώθηκε με άλλα είδη
κουλτούρας, όπως το breakedance τους rappers και τους DJ. Και όλοι μαζί ήταν η
κουλτούρα του graffiti στο δρόμο.
*Ακόμα και σήμερα υπάρχει αυτό-δηλ. Graffiti-Breakedance-Mcing- DJing ως τα 4 στοιχεία
του Hip-Hop culture Στις αρχές του 80 η hip-hop κουλτούρα είχε γίνει πιο δημοφιλής στην
Αμερική και άρχισε να εξελίσσεται στην Ευρώπη. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα media
πρόβαλαν αυτή τη κουλτούρα. Χάρη σε αυτά η hip-hop κουλτούρα έγινε γνωστή και έτσι
πολλοί νεαροί καλλιτέχνες έγιναν δημοφιλείς όπως οι: Star Bambata, The Rocky Steady
Crew, Phase 2, Blade, Skeme, Dondi και ο Lee
γκραφίτι σε τραίνο
Στην Ισπανία οι B-boys ονειρεύονται να γίνουν μέλη του crew Africa Bambata-Zulu Nations
στο μέλλον. Στη Μ.Βρετανία έγραφαν την υπογραφή των Zulu σχεδόν παντού. Σε πολλές
πόλεις στην Ευρώπη και στην Αμερική το graffiti άρχισε να εξαπλώνεται περισσότερο μετά
την έκθεση των Rocky Steady Crew γιατί ένα από τα μέλη, ο Doze ήταν γνωστός writter από
την Ν.Υ. Αλλά το πιο χαρακτηριστικό για την εξάπλωση του graffiti ήταν το «beat street»,
ένα ντοκιμαντέρ.
Τα πρώτα τρένα βάφτηκαν στο Wien, Dusseldorf, Munich,Copenhage, Paris, London και στο
Sydney αλλά πολύ σπάνια αυτό το είδος τέχνης παίρνεται με καλό μάτι από συντηρητικούς
ανθρώπους. Και αυτό συνδέεται με αυτές τις πόλεις ως εξής: υπήρχαν πολύ λίγοι writters
και τα κομμάτια τους γρήγορα αφαιρούνταν από τους τοίχους. Παρʼ όλα αυτά οι Ευρωπαίοι
συνήθιζαν να βάφουν τοίχους και μιας και προσπαθούσαν να εξελίξουν το στυλ τους.
*είναι πιο εύκολο να εξελίξεις το στυλ σου καθώς και τα skills σου αν βαφείς σε τοίχο μιας
και είναι πιο εύκολο να βάψει τοίχο παρά τρένο(καθώς και λιγότερο επικίνδυνο)
H ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ –ΦΤΩΧΕΙΑ,ΖΗΤΙΑΝΟΙ,ΒΙΑ
Τον χαρακτηρισμό οι «ζητιάνοι του 21ου αιώνα» επιφυλάσσουν για τους
εαυτούς τους, ο επιστήμονας της πληροφορικής Λίντον Όουεν και ο ειδικός
στα
ζητήματα
ηλιακής
ενέργειας,
Χοσέ
Μανουέλ
Κάλβο,
οι
οποίοι χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για να βοηθηθούν να ζήσουν τη ζωή
τους, όπως έχουν αποφασίσει να το κάνουν.
Εν πρώτοις, δείχνουν όπως όλοι οι άλλοι άστεγοι που η μοίρα τους έχει
εξαναγκάσει να ζουν στο δρόμο. Αλλά μπροστά τους έχουν τέσσερες
μικρές πινακίδες οι οποίες γράφουν: «Για μπύρα», «για κρασί», «για
ουίσκι», «για τη γάτα».
Πολλοί περαστικοί σταματούν....
«Τουλάχιστον είμαστε έντιμοι, δεν αξίζει τουλάχιστον ένα ευρώ το ότι τους
κάνουμε να χαμογελάνε;», λέει ο Χοσέ Μανουέλ. Η απάντηση έρχεται από
τα κέρματα που πέφτουν.
Ο Χοσέ Μανουέλ ευχαριστεί τους δωρητές τους ευγενικά καλώντας τους
να επισκεφθούν τον ιστότοπο τους. Μπορεί να ακούγεται σαν αστείο αλλά
κάποιος
μπορεί
να
επικοινωνήσει
μαζί
τους
στη
διεύθυνση
www.lazybeggers.com στην οποία παρέχουν πληροφορίες για τη ζωή τους
στους δρόμους της Ισπανίας ενώ δίνουν και τη δυνατότητα να τους
προσφέρονται δωρεές μέσω του PayPal.
«Είμαστε ζητιάνοι που ζουν στον 21ο αιώνα», λέει ο Λιντον, ο οποίος
εξηγεί ότι το ορθογραφικό λάθος στη διεύθυνση, beggers αντί beggars
οφείλεται στο ότι αυτός που τους έφτιαξε τη σελίδα, ήταν μεθυσμένος.
Αλλά δεν είναι μόνο η ηλεκτρονική διεύθυνση που τους κάνει
ξεχωριστούς από τους άλλους άστεγους. Ζουν στους δρόμους με δική τους
επιλογή. Ο 37χρονος ουαλός, ο οποίος πληρωνόταν καλά από τη δουλειά
του, αλλά τον είχε αγχώσει πολύ, συνάντησε σε ένα παγκάκι στη Γρανάδα,
τον 55χρονο ισπανό από τα κανάρια νησιά που δούλευε, ως τμηματάρχης
σε μία εταιρία στην Τενερίφη και έβγαζε 600.000 ευρώ τον χρόνο.
Αλλά δεν το διασκέδαζε και γι’ αυτό εγκατέλειψε τη γυναίκα του και
τους δύο γιους του, (22 και 33 ετών αντίστοιχα σήμερα) και ζει με τον
Λίντον και τα δύο τους σκυλιά.
Το βράδυ όταν, όπως λένε «τα παιδιά είναι σπίτι στο κρεβάτι τους,
απλώνουν και δύο ακόμη μικρές πινακίδες που γράφουν «για τσιγαριλίκι»
και «για άλλα βίτσια» ενώ στη σελίδα τους στο facebook, έχουν 600
φίλους.
Την ώρα που ο Λίντον μιλούσε για όλα αυτά, ο Χοσέ Μανουέλ μιλούσε
με μία γιαπωνέζα τουρίστρια. Όταν εκείνη έβγαλε τη φωτογραφική
μηχανή, εκείνος, χαμογελώντας, της έδειξε μία άλλη μικρή κάρτα η οποία
έγραφε «Φωτογραφίες 278 ευρώ»
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Για όλους εμάς που διαλέξαμε να ασχοληθούμε με τον δρόμο στη
ζωγραφική το κίνητρό μας ήταν η αγάπη μας για την τέχνη και η
επιθυμία να ανακαλύψουμε διάφορες πτυχές της.
Μέσα από αυτό το πρόγραμμα μάθαμε αρχικά μεγάλα κινήματα της
ζωγραφικής στο πέρασμα των χρόνων και των εποχών ,κάναμε
επισκέψεις στην πινακοθήκη όπου γνωρίσαμε και ήρθαμε σε επαφή
με έργα μεγάλων ζωγράφων.
Αυτό που μας εντυπωσίασε περισσότερο είναι το graffiti και η street
art .
Η επίσκεψη μας στην Καισαριανή ακόμα μας άφησε με την
περιέργεια για την παλιά και δύσκολη ζωή των προσφύγων.
Η συνεργασία μας κύλησε αρμονικά ,όλοι βοήθησαν στην σύνταξη της
εργασίας και όλοι κατά την διάρκεια των μαθημάτων συμμετείχαν
ενεργά, φέρνοντας πληροφορίες και συμμετέχοντας στην ανάλυση
και κατανόησή τους.
Στην έρευνά μας δεν αντιμετωπίσαμε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα
καθώς για τις πιο πολλές πληροφορίες ήταν εύκολη η εύρεσή τους.
Αυτό που μας έμεινε από την δουλειά μας είναι τα όσα αποκομίσαμε
σε σχέση με την ζωγραφική και ακόμα πως γύρω μας ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ
ΔΡΟΜΟΣ και αλλάζουν συνεχώς.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Ο δρόμος αποτελεί έμπνευση για πληθώρα βιβλία. Από τα α πιο γνωστά, το κλασσικό
«Στο δρομο..» του Τζακ Κέρουακ. Δυστυχώς όμως ο περιορισμένος χρόνος του
προγράμματος δεν μας επέτρεψε να ολοκληρώσουμε αυτό το κομμάτι της εργασίας και
έτσι προφτάσαμε να δούμε μόνο τη ¨Χοντρομπαλού¨ του Γκυ Ντε Μοπασάν, που μας
συγκίνησε πολύ. Διότι μέσα από έναν δρόμο φυγής, αποκαλύπτεται η υποκρισία της
αστικής τάξης. Συγκεκριμένα η Χοντρομπαλού είναι μια παρεξηγημένη προσωπικότητα
που κατακρίνεται συνεχώς από τους υποκριτές και πονηρούς συνταξιδιώτες της. Το
κεντρικό πρόσωπο καταπιέζεται συναισθηματικά και χαρακτηρίζεται συχνά ως ¨πόρνη¨
από τους δήθεν ευγενείς, αστούς, συντρόφους της.
Στο τέλος αυτός ο χαρακτήρας αδικείται μεν από τους συμπρωταγωνιστές του, αλλά
δικαιώνεται στα μάτια του αναγνώστη. Ο συγγραφέας θίγει τις ψεύτικες αξίες και την
¨περιστασιακή¨ αξιοπρέπεια της αστικής τάξης σε περίοδο πολιτικής και κοινωνικής
παρακμής και οικονομικής δυσχέρεια
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΤΟ PROJECT "ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ" HTAN ENA ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
ΟΣΟΥΣ ΤΟ ΕΠΕΛΕΞΑΝ
ΚΑΙ Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΗΤΑΝ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΑΛΛΑ ΟΤΑΝ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΑΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ
ΚΑΙ ΤΟ ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΛΑ ΚΥΛΗΣΑΝ
ΟΜΑΛΩΤΕΡΑΚΑΙ ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΑ ΚΑΙ
Η ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ.
Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΑΙΞΕ ΜΕΓΑΛΟ ΡΟΛΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΕΣΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΠΗΓΩΝ ΓΙΑ ΚΑΘΕ
ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΗΚΑΝ
ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΑ.ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ ΒΟΗΘΗΣΑΝ ΠΟΛΥ ΣΤΟΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ ΚΑΙ
ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ.
Η ΝΕΑ ΑΥΤΗ ΜΟΡΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΔΕΙΞΕ ΝΑ ΑΡΕΣΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΘΩΣ
ΜΑΘΑΝΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΜΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΟΛΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΠΟΥ
ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΕ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΗΤΑΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ.ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
ΓΙΝΟΤΑΝ ΞΕΚΟΥΡΑΣΤΑ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΑ.
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΜΑΣ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΕΙΔΑΜΕ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΟΠΩΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΕΣ,ΚΑΝΑΜΕ ΕΠΙΚΟΔΟΜΙΤΗΚΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΚΑΙΣΣΑΡΙΑΝΗ ΚΑΙ
ΜΑΘΑΜΕ
ΠΟΛΛΕΣ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
(ΖΩΓΡΑΦΟΥΣ,ΠΟΙΗΤΕΣ,ΜΟΥΣΙΚΟΥΣ).
ΓΙΑ
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΥΣ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
ΑΚΟΜΑ ΕΙΔΑΜΕ ΠΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΛΑ ΡΟΔΙΝΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΠΩΣ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΙ
ΤΙΣ ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΠΛΕΥΡΕΣ ΤΟΥ,ΗΡΘΑΜΕ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΗΝ ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΖΗΤΙΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΒΙΑ.
ΑΚΟΜΑ ΤΑΞΙΔΕΥΣΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΜΑΣ ΣΕ ΜΕΡΗ ΜΑΚΡΙΝΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΑΒΑΜΕ ΠΩΣ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΥΝΑΜΩΝΕΙ,ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΟΙ
ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΜΥΑΛΟΥ
ΤΟΥ,ΟΔΗΓΕΙΤΑΙ ΕΤΣΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΑ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ
ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ.
ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΣ "ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΟΜΟΣ" ΔΗΛΩΝΕΙ ΠΩΣ ΟΛΗ Η
ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΔΡΟΜΟΣ,ΕΝΑ ΑΤΕΛΕΙΩΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΧΑΡΑΣ ΚΑΙ ΜΟΧΘΟΥ.

Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΗΝ

Εθνικό είναι ότι είναι αληθινό!

Ιστορία της Τέχνης - Κέντρα Διά Βίου Μάθησης

εκδοση 25 ιανουαριου 2014

Türkçe ve Yunanca Ortak Kelimeler, Terimler ve Atasözleri

Φύλλο 1437/26.2.2015 - Φωνή Κορινθίας

Εστησαν βιομηχανία αποζημιώσεων!!!

Κατέβασμα σε PDF

Π - Διάλογος