deco moδα couture 1 Archi «ma Η μόδα είναι αρχιτεκτονική. είναι θέμα αναλογίων», κοκο σανελ. 3 1848 www.architecouture.wordpress.com Οι προ-Ραφαηλίτες καλλιτέχνες προτείνουν ένα νέο εικαστικό κίνημα απεικονίζοντας σε ζωγραφικά κάδρα γυναίκες ντυμένες στο ίδιο ύφος με τους εσωτερικούς χώρους οι οποίοι τις υποδέχονται. «Η αρχιτεκτονική είναι ένδυση», θα πει πολύ αργότερα ο Λε Κορμπιζιέ, υπογραμμίζοντας την άρρηκτη σχέση ανάμεσα στη μοντέρνα αρχιτεκτονική και τη σύγχρονη ραπτική –εξισώνοντας τους παραπάνω όρους με «επιστήμες τεχνητών μελών». Επεκτείνοντας τη συγκεκριμένη αναλογία και στο βιομηχανικό σχεδιασμό, ο Λε Κορμπιζιέ αντιλαμβάνεται το σύγχρονο αντικείμενο με κανόνες ένδυσης: «Τα αντικείμενα –όπως και τα ρούχα– κατανοούνται ως πρόσθετα βοηθητικά όργανα τα οποία συμπληρώνουν την καθορισμένη δομή του σώματος». Η ραπτική διεισδύει στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και η αρχιτεκτονική εκτελείται με όρους ραπτικής. Ραπτική υψηλής αρχιτεκτονικής ή τι κοινό έχουν τα φορέματα της Ρέι Καβακούμπο των Comme des Garçons με τα κτίρια του Λε Κορμπιζιέ. Όταν αρχιτέκτονες όπως ο Χένρι βαν ντε Βέλντε και ο Φρανκ Λόιντ Ράιτ σχεδίαζαν φορέματα τόσο για τις δικές τους συζύγους όσο και για εκείνες των πελατών τους, τα οποία θα ταίριαζαν στον πρωτοποριακό σχεδιασμό των σπιτιών τους, θεμελίωναν τη σχέση μόδας και αρχιτεκτονικής. Πρότειναν ιδιότυπα Gesamtkunstwerks (συνολικά έργα τέχνης) ανάγοντας τον ενδυματολογικό σχεδιασμό σε αναπόσπαστο τμήμα του ευρύτερου κτιριακού, βιωμένου περιβάλλοντος, ενώ η φιλοσοφία τους συνοψιζόταν στη φράση «αλίμονο στη γυναίκα που θα εισέλθει σε ένα δωμάτιο με φόρεμα που δεν θα είναι καλλιτεχνικά κατάλληλο». Ο Άντολφ Λος διακωμωδούσε το συγκεκριμένο φαινόμενο με τον αφοριστικό σχολιασμό ότι «κανείς θα έπρεπε να αλλάζει ρούχα κάθε φορά που αλλάζει δωμάτιο». Και οι δύο πλευρές όμως συνέκλιναν στη θεωρία του Γκόντγουιν ότι «η κατασκευή και ο σχεδιασμός μιας επένδυσης για τον εξωραϊσμό του σώματος είναι εξίσου σημαντικά με την κατασκευή ενός αρχιτεκτονικού κελύφους για την προστασία του». φωτο: chris moor, otto wollenweber, luke hayes, CHRISTOPH BRACH (WWW.NUTSDESIGN.NET) απο την αρχιτεκτονα ματινα κουσιδη, 2 1. γκαρεθ πιου, συλλογη ανοιξη/καλοκαιρι 2009. 2. comme des garçons, ανοιξη/καλοκαιρι 2009. 3. γκαρεθ πιου, ανοιξη/καλοκαρι 2009. 4, 7. soft intentions, προτζεκτ τησ ντανιερα τερ χααρ για την ακαδημια ντιζαΪν του αϊντχοβεν. εκτεθηκε στο σαλονι επιπλου του μιλανου το 2007. 5. η αναδρομικη εκθεση from fashion and back του χουσεϊν τσαλαγιαν φιλοξενειται στο design museum του λονδινου eωσ 17 μαΪΟΥ. 6. απο την haute couture συλλογη pierre cardin, ανοιξη/καλοκαιρι 2009. 8. παπουτσι robot του κριστιaν λουμπουτεν, ανοιξη/καλοκαιρι 2009. 4 5 ρεϊ καβακουμπο 6 7 Η Καβακούμπο δεν συνεργάζεται πλέον με αρχιτέκτονες για το σχεδιασμό του «πολυκαταστηματοσ» που δημιουργησε, τοy dover street market, aλλα αφηνει σχεδιαστεσ μοδασ οπωσ ο αλμπερ ελμπαζ, ο ραφ σιμονσ, η αν ντεμελεμεεστερ και ο αζεντιν αλαΪα να φτιαξουν εξαρχησ το χωρο οπου παρουσιαζονται τα ρουχα τουσ, ο οποιοσ αλλαζει καθε σεζον. με αυτο τον τροπο οι χώροι προκύπτουν ως φυσική συνέχεια των ρούχων. «Ο σκοπός της μόδας είναι διαφορετικός από εκείνον της τέχνης, οπότε δεν υπάρχει κανένας λόγος για συγκρίσεις», δηλώνει, ενώ η εικαστική ελευθερία των συλλογών που δημιουργεί την έχει ήδη διαψεύσει. 8 62 mc 63 mc deco μοδα Ρέι Καβακούμπο Aπό τη συλλογή Bumps του 1997 μέχρι τα γεωμετρικά κολάζ για το καλοκαίρι του 2009, η Γιαπωνέζα Ρέι Καβακούμπο –ο ιθύνων νους πίσω από το brand Comme des Garçons– ισορροπεί ανάμεσα στη μόδα, την τέχνη και την αρχιτεκτονική με την ίδια προκλητική ευκολία που αφορίζει την όποια συνάφεια των παραπάνω. Για την Καβακούμπο, όπως προηγουμένως και για τον Λε Κορμπιζιέ, η δημιουργία εξισώνεται με το νέο και η μόδα κατέχει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη τόσο σε πρακτικό όσο και σε αισθητικό επίπεδο. Δημιουργώντας σχέδια ρούχων και κτιρίων αντίστοιχα –που δεν είχαν υπάρξει ξανά στο παρελθόν– η Καβακούμπο και ο Λε Κορμπιζιέ κατέρριψαν τα σύνορα ανάμεσα στη μόδα και την αρχιτεκτονική, αλλά κυρίως τους περιορισμούς ανάμεσα στο ανθρώπινο σώμα και σε ό,τι το περιβάλλει. Γιόζι Γιαμαμότο Χουσεΐν Τσαλαγιάν ο Τσαλαγιάν ανάγει τον ισχυρισμό του Λε Κορμπιζιέ πως «όλα τα χρήσιμα αντικείμενα είναι ρούχα» σε ένα ευρύτερο επίπεδο, προτείνοντας με τη συλλογή του Afterwords (2000-2001) πολυμορφικά ξύλινα έπιπλα που μετατρέπονται σε ρουχα. Την ίδια περίοδο σχεδιάζει το Airplane Dress, ένα φόρεμα που αλλάζει μορφή με τηλεχειριστήριο και χρησιμοποιεί τα ίδια υλικα με εκείνα της κατασκευής αεροσκαφών. το 2006 δημιουργει το φωτιστικο δαπεδου repose χρησιμοποιωντασ ενα φτερο αεροσκαφουσ και κρυσταλλα swarovski. Ο Τσαλαγιάν θαυμάζει το έργο των Ρεμ Κόουλχας και Μίς φαν ντερ Ρόε, του Άλβαρ Αάλτο και του Λε Κορμπιζιέ, ενώ μικρός ισχυριζόταν πως όταν μεγαλώσει θα γίνει πιλότος, μετά αρχιτέκτονας και τελικά σχεδιαστής μόδας. Αναδρομικά, φαίνεται να έχει προσαρμόσει τις παιδικές επιθυμίες του στη ρεαλιστική βάση της ενηλικίωσης, προσεγγίζοντας την αρχιτεκτονική ενίοτε μέσω της αεροπλοΐας και, συχνότερα, μέσω της εφαρμοσμένης ραπτικής. 64 mc Για το Γερμανό αρχιτέκτονα Χέρμαν Μουτέσιους (18611927) η ένδυση ήταν κάτι περισσότερο από ένα μοντέλο ή μια μεταφορά για την αρχιτεκτονική: «Η ενδυμασία είναι αρχιτεκτονική και, αντιστρόφως, η αρχιτεκτονική είναι ενδυμασία». Δειγματοληπτικά, σε μία από τις θεωρίες του αναφέρει ότι «η κατοίκηση είναι το ευρύτερο ένδυμα που μας περιβάλλει», ταυτίζοντας σε μία μόνο πρόταση ό,τι οι μεταγενέστεροι σχεδιαστές μόδας θα υπονοήσουν εννοιολογικά μέσω των δημιουργιών τους. Οι έννοιες «δομή», «στήριξη» και «χωρικότητα» είναι έκδηλες και εξαιρετικά αντιπροσωπευτικές στο συνολικό έργο του Γιόζι Γιαμαμότο. Ενώ στην ακρότητα του ογκώδους λευκού φόρεματος, το οποίο μοιάζει να ίπταται γύρω από το σώμα του μοντέλου, εντοπίζει κανείς το απόφθεγμα του Μουτέσιους ότι «η ενδυμασία είναι η πιο άμεση κατοικία». Ισέι Μιγιάκε Σε αναλογία με το σύγχρονο αρχιτέκτονα, ο σχεδιαστής μόδας εστιάζει στην εξωτερική επιφάνεια, πειραματίζεται με το στοιχείο της επ-ένδυσης προσπαθώντας να την ανάγει σε μια ανεξάρτητη οντότητα η οποία αντανακλά συνθήκες της ζωής. Ο συνήθης ύποπτος του ιδιόμορφου χειρισμού των επιφανειών Ισέι Μιγιάκε και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Ντάι Φουτζιβάρα θα παρουσιάσουν στην έκθεση Design Indaba του 2009 τη βραβευμένη σειρά Α-Poc (A Piece of Cloth, 1998). Το σύστημα Α-Poc αφορά τη συναρμογή ενδυματολογικών στοιχείων χωρίς ραφή και την παραγωγή ενδυμάτων μέσω ψηφιακού σχεδιασμού. Εισάγει μια τεχνολογική καινοτομία στη βιομηχανία της μόδας, ενώ δανείζεται την τεχνική παραγωγής επίπλων και χρηστικών αντικειμένων. Στο Α-Poc ο χρήστης διαμορφώνει τα επιμέρους ενδύματα –που περιέχονται σε ένα ενιαίο κομμάτι πλεκτού ή υφάσματος– κατά βούληση, ρυθμίζοντας το σχήμα, το μήκος τους και κατ’ επέκταση την τελική μορφή τους. Το Α-Poc καθιερώνεται ως μια γεωμετρική ενδυματολογική πράξη πραγματοποιημένη με αρχιτεκτονικούς όρους. ροζε βιβιε απο πανω: τσαντα hobo rouge, φακελοι triptique, mπουτονιερα rosy και μπρασελε twiggy. πριν ασχοληθει με τη μοδα, Ο ροζε βιβιε σπουδασε, οπωσ και ο αζεντιν αλαϊα, γλυπτικη. SANS FRONTIERS Σήμερα η βιομηχανία της μόδας όχι μόνο δεν μπορεί να αποσχιστεί από τη σύγχρονη αρχιτεκτονική αλλά η τελευταία προκύπτει ιδιαίτερα ωφελημένη από την οικονομία της πρώτης που τόσο ισχυρά καταδικάζει. Μπορεί η Ρέι Καβακούμπο και η Αν Ντεμέλεμεεστερ να επιμελούνται οι ίδιες το σχεδιασμό των καταστημάτων τους, αλλά αρχιτέκτονες όπως η Ζάχα Χαντίντ ή οι SANAA χαίρουν ιδιαίτερης δημοσιότητας με το σχεδιασμό του κινητού παβίλιον της Chanel και της boutique Dior στο Τόκιο αντίστοιχα. Ο Μαρσέλ Μπρόιερ έγραφε πως «δεν μπορούμε να ελπίζουμε να αλλάζουμε τα κτίρια ή την επίπλωσή μας με την ίδια συχνότητα που αλλάζουμε τις γραβάτες μας», αν και κάτι τέτοιο θα ήταν ιδανικό στην περίπτωση των κτιρίων που στεγάζουν τους μεγάλους οίκους μόδας. 65 mc deco μοδα Οι αρχιτέκτονες που καλούνται να αντιμετωπίσουν αντίστοιχα πρότζεκτ σχεδιάζουν το κτίριο σε ανάλογο ύφος με την ταυτότητα του οίκου –προσαρμόζοντας την αρχιτεκτονική στο ένδυμα. To Doll House των Viktor & Rolf, η διαμόρφωση του Paris Bourse από τον Μανίς Αρόρα στο Παρίσι, όπως επίσης οι σειρές εσωτερικής διακόσμησης των Καστελμπαζάκ και Πολ Σμιθ κινούνται σε αντίστοιχο πλαίσιο. Ο Γκούσταβ Κλιμτ προωθούσε τα φορέματα που σχεδίαζε και συχνά φορούσε και ο ίδιος, ως ένα αντι-αστικό σύμβολο ανεξαρτησίας, ως την επιτομή της ελευθερίας της μόδας και του προσωπικού στιλ. Ο Σαλβατόρ Νταλί σχεδίασε για λογαριασμό της Έλσα Σκιαπαρέλι το διάσημο λευκό φόρεμα με τον κόκκινο αστακό, ενώ σε συνεργασία με τον Κριστιάν Ντιορ υλοποίησε ένα φουτουριστικό «κοστούμι για το έτος 2045». Οι Αζεντίν Αλάια και Ροζέ Βιβιέ σπούδασαν γλυπτική πριν αφιερωθούν στη βιομηχανία της μόδας. O Τζιανφράνκο Φερέ έμεινε στην ιστορία ως «ο αρχιτέκτονας της μόδας» καθώς αφοσιώθηκε σ’ εκείνη ένα μόλις χρόνο μετά την αποφοίτησή του από το Πολυτεχνείο του Μιλάνου. Ενώ το enfant terrible της γαλλικής σκηνής της μόδας κατά τη δεκαετία του 1960, ο Πάκο Ραμπάν, πιθανώς να είχε διακριθεί ως αρχιτέκτονας με ειδίκευση στις μεταλλικές κατασκευές αν δεν είχε εγκαταλείψει το αντικείμενο των σπουδών του για τη μόδα. Η παραπάνω καταγραφή επαληθεύει την ελαστικότητα των συνόρων ανάμεσα στην τέχνη, την αρχιτεκτονική και τη μόδα, ακόμα και αν η Ρέι Καβακούμπο ισχυρίζεται πως κανείς δεν θα πρέπει να παρασύρεται σε συγκρίσεις. Aπό τη γεωμετρικότητα του Κρίστοφερ Κέιν στον τεχνολογικό μινιμαλισμό του oίκου Balenciaga και από τη ρευστότητα του Γκάρεθ Πιου στη λευκή ισορροπία του oίκου Pierre Cardin, οι συλλογές για το καλοκαίρι του 2009 φαίνεται πως έχουν αφήσει πίσω τις συγκρίσεις και έχουν ήδη περάσει στις εξισώσεις. skorpions αντρε κουρεζ ο μοδιστροσ που εβαλε τη σφραγιδα του στη μοδα του ’60 ειχε αρχικα σπουδασει πολιτικοσ μηχανικοσ. την τελευταια δεκαετια ομωσ ασχολειται και με το σχεδιασμο ηλεκτρικων αυτοκινητων, οπωσ το Ζοοοp, που φτανει τα 180 χλμ. την ωρα, ενω περσι τον ιουνιο στην εκθεση expo courreges παρουσιασε τα τεραστιων διαστασεων γλυπτα που φιλοτεχνει τα τελευταια χρονια. ολεσ του οι δημιουργιεσ περιλαμβανονται στο βιβλιο courreges του ερικ ορσενα που κυκλοφορει απο τισ εκδοσεισ xavier barral. www.courreges.com Η ομαδα απο ton kanaδα κατασκευασε μια σειρα ρουχων που οταν φοριουνται κινουνται και σιγα-σιγα αλλαζουν σχηματα χαρη στις ηλεκτρονικεσ ινεσ που χρησιμοποιησαν στην υφανση τουσ. οi skorpions εξηγουν πωσ οι αλλαγεσ δεν ελεγχονται ουτε προγραμματιζονται καθωσ τα ρουχα εχουν δικη τουσ προσωπικοτητα. 66 mc
© Copyright 2024 Paperzz
