ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΤΗΣ Α΄ ΤΑΞΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011-2012 Για την ερευνητική εργασία με θέμα: «ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» συνεργάστηκαν οι κάτωθι μαθητές και μαθήτριες του τμήματος ΑΥ2 (Υπηρεσιών) της Α΄ τάξης του 1ου ΕΠΑΛ Ζωγράφου σε επιμέρους ομάδες με τα εξής υπο-θέματα: ΟΜΑΔΑ Α΄ Σύντομη αναδρομή στην ιστορία της μουσικής 1. Κορφιάτη Κωνσταντίνα 2. Κορτέλ Κασσάνδρα 3. Λαμάϊ Μαίρη 4. Μυρσινιάς Αλέξανδρος ΟΜΑΔΑ Β΄ Είδη μουσικής και μουσικές προτιμήσεις των νέων 1. Μάρκου Έλσα 2. Μίλο Κριστιάν 3. Παππάς Ρεν 4. Μεϊντάνης Άρης ΟΜΑΔΑ Γ΄ Πως επηρεάζει η μουσική τους νέους σήμερα 1. Κωστάκου Σταυρούλα 2. Πιπέρη Εύη 3. Πατήλας Θωμάς 4. Μεμλικάϊ Πετρίτ ΟΜΑΔΑ Δ΄ Το φαινόμενο Beatles και η επιρροή τους στους νέους της εποχής τους 1. Νικολόπουλος Λεόντιος 2. Πάτσης Λεωνίδας 3. Μούτσο Κριστιάν 4. Ραντζίμι Ντόναλντ 5. Μαλεβίτη Χριστίνα Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Σίνου Αφροδίτη (Καθηγήτρια Αγγλικής Γλώσσας) Χελά Ελένη (Θεολόγος) 2 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος Εισαγωγή 1. Σύντομη αναδρομή στην ιστορία της μουσικής 2. Είδη μουσικής και μουσικές προτιμήσεις των νέων 3. Πως επηρεάζει η μουσική τους νέους σήμερα 4. Το φαινόμενο Beatles και η επιρροή τους στους νέους της εποχής τους Ερωτηματολόγιο/ Ερευνητικά ερωτήματα Αποτελέσματα ερευνητικών ερωτημάτων Συμπεράσματα Επίλογος Τέχνημα (Παρουσίαση ερευνητικής εργασίας σε poster) Βιβλιογραφία Δικτυογραφία 3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Σκοπός αυτής της ερευνητικής εργασίας είναι να μάθουμε περισσότερα πράγματα για την μουσική γενικά και ειδικότερα για το θέμα που έχουμε επιλέξει. Θέλουμε να μάθουμε πληροφορίες που δεν γνωρίζουμε αρκετά καλά ή καθόλου. Θέλουμε να μάθουμε κάτι καινούργιο επειδή μας αρέσει η μουσική και αυτό που θα μάθουμε θα μας μείνει επειδή μας ενδιαφέρει. Αγαπούμε την μουσική και αποτελεί ένα τρόπο ζωής για εμάς τους νέους. Θέλουμε να μάθουμε πως ξεκίνησε, που έχει φτάσει και πως εξελίσσεται. Θέλουμε να μάθουμε πως εκφράζονται οι νέοι με την μουσική, τι τους δημιουργεί, ποια είναι η σχέση τους με την μουσική και γιατί είναι πιο εύκολο να εκφράζονται καλύτερα με την μουσική παρά με τα λόγια. 4 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι νέοι αγαπούν πολύ την μουσική και ασχολούνται με αυτή με ενδιαφέρον και πάθος από πολύ μικρή ηλικία. Η μουσική αποτελεί έναν τρόπο έκφρασης για τους νέους. Εκφράζει απόλυτα τα συναισθήματά τους, τους ευχαριστεί, γιατί εκφράζει αυτά που δεν μπορούν να πουν με λόγια, τους διασκεδάζει, τους κάνει να νιώθουν καλύτερα όταν έχουν προβλήματα ή όταν δεν αισθάνονται καλά, τους φτιάχνει την διάθεση, τους χαλαρώνει, τους ηρεμεί, ή τους ξεσηκώνει. Κάποιες φορές τους απορροφάει, με αυτήν ξεχνιούνται, ονειρεύονται, με την μουσική ταξιδεύουν, τους θυμίζει παλιές στιγμές, παλιές εποχές. Άλλοτε αποτελεί έναν τρόπο εκτόνωσης γιατί μπορούν να πουν τι νιώθουν. Η μουσική τους ξυπνάει, τους δίνει αυτοπεποίθηση, τους κάνει χαρούμενους. Οι νέοι επηρεάζονται από την μουσική και πολλοί προσπαθούν να μιμηθούν έναν star ως προς την εμφάνιση και τον χαρακτήρα. Μέσα στη μουσική βρίσκουν στοιχεία από την δική τους καθημερινότητα πολλές φορές δοσμένα πιο ποιητικά. Η μουσική δεν είναι μόνο έκφραση αλλά είναι και ένας τρόπος ζωής για τους νέους. 5 1. ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Στην αρχαιότητα η μουσική αποτελούσε στοιχείο μόρφωσης. Στους νεότερους χρόνους ως μουσική ορίζεται η τέχνη έκφρασης των αισθημάτων και των ιδεών με τη βοήθεια ήχων, αρμονικά συνδυασμένων, η μελωδία μιας μουσικής σύνθεσης που εκτελείται με φωνή ή με όργανα, η ορχήστρα, το σύνολο των μουσικών (εκτελεστών, οργανοπαιχτών) το σύνολο των ηχητικών αξιών της εικόνας, που στηρίζεται στη μελωδία, την αρμονία, τον τονισμό, το μουσικό ρυθμό κλπ. Η μουσική είναι το είδος της τέχνης που αντανακλά στην πραγματικότητα και επιδρά στον άνθρωπο με ενσυνείδητες και οργανωμένες ηχητικές δομές. Οι δομές αποτελούνται κυρίως από τους τόνους. Η μουσική βρίσκεται περισσότερο κοντά στο λόγο, τους κραδασμούς της φωνής που εξωτερικεύει τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου. Οι μουσικοί ήχοι, μ΄ όλη την ομοιότητά τους με τους ήχους της πραγματικής ζωής, διαφέρουν απ΄ αυτούς με την αυστηρή οργάνωση του τόνου και του ρυθμού, ανήκουν δε σε συστήματα ιστορικά διαμορφωμένα, επιλεγμένα από την μουσική πρακτική της κάθε κοινωνίας. Οι θυμικές διεργασίες και καταστάσεις του ανθρώπου παίζουν σημαντικό ρόλο στη μουσική όπως και οι βουλητικές παρορμήσεις. Στο μουσικό περιεχόμενο τον κύριο λόγο έχει η ηχητική και χρονική φύση της μουσικής. Στηρίζεται στον συνηθισμένο τρόπο έκφρασης των ψυχικών καταστάσεων και της μετάδοσής τους με τον ήχο, και έτσι, εκφράζει το θυμικό βίωμα ως κίνηση με τις αλλαγές, αποχρώσεις, δυναμικές εντάσεις, υφέσεις, την οικονομική εξέλιξη, τις συγκρούσεις. Η μουσική εκφράζει επίσης τους χαρακτήρες των ανθρώπων. Γι αυτό τη μουσική των ανθρώπων την ονόμασαν « γλώσσα της ψυχής». Η μουσική κάθε έθνους και κάθε εποχής χαρακτηρίζεται από επιλογή τύπων ηχητικών συνδυασμών και κανόνων χρησιμοποίησης τους. Οι μουσικές «γλώσσες» των διαφόρων εθνών, εποχών και συνθετών έχουν μεγάλη ποικιλία, σ΄ όλες, όμως, υπάρχουν αρχές, δομές και κοινά γενικά χαρακτηριστικά. Η μελωδία είναι το σπουδαιότερο εκφραστικό μέσο της μουσικής. Την περίοδο της αποσύνθεσης της πρωτόγονης κοινότητας, όταν η καλλιτεχνική δραστηριότητα αρχίζει σιγά σιγά να διαχωρίζεται από την πρακτική και να διασπάται το πλέγμα της προτέχνης, γεννιέται η μουσική, ως ξεχωριστό είδος τέχνης. Κύρια συστατικά της μουσικής 1) Ο ήχος. Χωρίς αυτόν δεν μπορεί να νοηθεί μουσική και σε αυτόν ακριβώς περιέχονται τα άλλα στοιχεία όπως η χροιά ( το ιδιαίτερο χρώμα που ξεχωρίζει την μια φωνή από την άλλη, το ένα όργανο από το άλλο) η εκπομπή που ο ήχος παίρνει, το επιθυμητό ύψος, την οξύτητα, η την βαρύτητα, η ένταση, δηλαδή, η ενδυνάμωση του ήχου, και τέλος, η διάρκεια που εξαρτάται από την παράταση ή την παύση των παλμικών δονήσεων, που κάνουν τον ήχο. 2) Ο ρυθμός, δηλαδή, ο τρόπος διαδοχής των χρονικών στοιχείων, με μετρικές μονάδες, που ξεχωρίζουν καθαρά μεταξύ τους. 6 3) Η μελωδία που παρουσιάζει τη διαδοχή των ήχων, που προχωρούν ξεχωριστά και σύμφωνα με κάποια λογική σειρά. 4) Η αρμονία, που είναι ταυτόχρονη εκφορά, η συνήχηση περισσοτέρων φθόγγων. Η ευρωπαϊκή μουσική βασίζεται στη μείζονα και στην ελάσσονα κλίμακα. Η ιστορία της μουσικής H μουσική γεννήθηκε μαζί με τον άνθρωπο, ο οποίος από νωρίς άρχισε να ξεχωρίζει αρμονικούς φυσικούς ήχους που τον βοηθούσαν στην παραγωγή και στη ζωή του. Σιγά-σιγά άρχισε να τους αναπαράγει και να τους ανασυνθέτει δημιουργικά. Τα μουσικά του δημιουργήματα ο άνθρωπος τα χρησιμοποίησε για να επικοινωνήσει με τους συνανθρώπους του, να εξορκίσει τον φόβο, να επικαλεστεί τους προγόνους, να εξευμενίσει τους θεούς του και να εκφράσει τον θαυμασμό, την αφοσίωση και την αγάπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αρχαίοι Έλληνες, παρά την θρησκευτικότητά τους δεν δημιούργησαν μυστικιστική μουσική και απέδωσαν θεία προέλευση στη μουσική. Η βάση της μουσικής στους αρχαίους λαούς-Κινέζους, Ινδούς, Έλληνες, Κέλτες, Γαλάτες – ήταν η πεντάτονη ανημιτόνια κλίμακα ντο-ρε-μι-σολ-λα. Ενώ δεν βρέθηκαν μουσικά κείμενα, διασώθηκαν πλήθος αναπαραστάσεις αοιδών, μουσικών και μουσικών οργάνων. Ο καλλιεργημένος άνθρωπος ονομαζόταν «μουσικός ανήρ». Τα αρχαιότερα δείγματα μουσικού πολιτισμού τα βρίσκουμε στους Αιγυπτίους της προϊστορικής εποχής, 5000-4000 π.Χ, από την αγγειογραφία τους που παριστάνει κρουόμενα όργανα. Αυτά είναι τα πρώτα και μόνα που βρέθηκαν για εκείνη την εποχή. Προγενέστερα μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί. Ο άνθρωπος από τα πρώτα του βήματα άρχιζε να κατασκευάζει εργαλεία και μουσικά όργανα. Τα εργαλεία και τα όπλα δεν ξεχώριζαν πολύ, γιατί και αυτά πρώτα πρώτα χρησιμοποιούνται στην παραγωγή, στις κυνηγετικές παγάνες, σαν τηλεβόες για επικοινωνία κλπ και στο χορό. Τα κρουστά των Αιγυπτίων ήταν: κρόταλα, κύμβαλα, σείστρα, τύμπανα κλπ. Αυτά συναντώνται σε όλους τους αρχαίους λαούς. Και σήμερα ακόμη είναι τα πρότυπα της κατηγορίας των κρουστών μουσικών οργάνων. Η δεύτερη κατηγορία ήταν οι αυλοί, απλοί, διπλοί, τριγωνικοί. Πολυάριθμες παραλλαγές της άρπας, της κιθάρας κλπ. Είναι η τρίτη κατηγορία. Οι αυλοί ήταν ξύλινοι, καλαμένιοι, μπρούτζινοι, ή κοκάλινοι, απλοί ή διπλοί που φτάνουν ως τις 11 τρύπες. Μεταγενέστερα βρίσκουμε τρομπέτες, κυνηγετικά κέρατα, ασιατικές κιθάρες, τρίγωνα, άρπες (μέχρι 20 χορδές) και μεγάλη ποικιλία από άλλα έγχορδα. Συμπεραίνεται ότι οι Αιγύπτιοι γνώριζαν τις διατονικές και τις χρωματικές κλίμακες. Ο μουσικός πολιτισμός της Αιγύπτου πιστεύεται ότι δάνεισε στοιχεία του στο μινωικό, τον μυκηναϊκό, στην αρχαϊκή και κυκλαδική Ελλάδα όπως και στους Ετρούσκους. Για την Ασσυρία, που κληρονόμησε τον μουσικό πολιτισμό των Σουμέριων και τον ανέπτυξε, δεν υπάρχουν παρά οι λιγότερες και ατελέστερες μαρτυρίες. 7 Οι αρχαιότεροι μουσικοί ορισμοί είναι οι ακουστικοί νόμοι που θέσπισαν οι Κινέζοι, οι οποίοι στους Ευρωπαίους φαίνονται σχολαστικοί και χωρίς φαντασία και έκφραση. Βασίζονται σε κύκλο από πέμπτες και θεωρούνται σχετικοί με τις θεωρίες του Πυθαγόρα. Η αρχική κλίμακα είναι η πεντάτονη, ανημίτονη, που αργότερα συμπληρώθηκε από επτάτονη και στο τέλος από την χρωματική των δώδεκα βαθμίδων. Οι Ινδοί θεωρούνται πιο φιλόμουσοι από τους Κινέζους. Η μουσική διάλεκτος των Ινδών με έκφραση και το πάθος της, με πρωτότυπες μελωδίες (ραγκά) και με ιδιαίτερο ανατολικό χρώμα θεωρείται πολύ ανώτερη. Πολλά στοιχεία της Ινδικής μουσικής προσεγγίζουν στην ευρωπαϊκή μουσική όπως και άλλα την απομακρύνουν. Τα ίδια δείγματα και ο ίδιος πλούτος διαπιστώνονται και στους άλλους λαούς της Ανατολής: Χετταίους, Ασσυρίους, Χαλδαίους, Συρίους και πιο πολύ στους Εβραίους, που όπως τουλάχιστον παρουσιάζεται το ζήτημα από την Παλαιά Διαθήκη, είχαν ανεπτυγμένη μουσική κίνηση. Η μουσική λοιπόν ξεκίνησε από τα πολύ παλιά χρόνια αρχικά από διάφορους ήχους, όπως από το χτύπημα των χεριών με παλαμάκια, το χτύπημα των ποδιών, από ήχους από ξύλα, από το χτύπημα της μιας πέτρας με μια άλλη, η από το πέταγμα μιας πέτρας στο ποτάμι. Οι άνθρωποι την εμπνεύστηκαν επίσης από ήχους που άκουγαν από την ίδια την φύση πχ πουλιά, αέρα, βροχή, νερό, από τις κραυγές των ζώων. Οι διαφορετικοί ήχοι που έβγαιναν από διάφορα αντικείμενα σε συνδυασμό με τους ήχους που οι άνθρωποι έβγαζαν ήταν μεγάλη πηγή έμπνευσης για την σύνθεση και την δημιουργία μουσικής. Οι ήχοι δημιουργούσαν ωραία μελωδία δηλαδή μουσική, και έτσι οι άνθρωποι ξεκίνησαν σιγά σιγά να συνθέτουν τα πρώτα είδη μουσικής. Στην αρχή οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν διάφορα αντικείμενα σαν τα πρώτα μουσικά τους όργανα. Στη συνέχεια άρχισαν να κατασκευάζουν τα πρώτα μουσικά όργανα και να δημιουργούν τραγούδια. Με το πέρασμα των χρόνων η μουσική εξελίχθηκε με σύγχρονα μουσικά όργανα, κιθάρες, πιάνο, μικρόφωνα, μηχανήματα με αποτέλεσμα να φτάσει πολύ διαφορετική σε μας σήμερα. 8 2. ΕΙΔΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΡΙΣΜΟΣ: Η μουσική είναι μία από τις καλές τέχνες. Δημιουργεί ευχάριστα συναισθήματα με τη ρυθμική και αρμονική συναρμολόγηση των ήχων. Ο ορισμός της μουσικής διαφέρει από πολιτισμό σε πολιτισμό και είναι ανάλογος επίσης με το κοινωνικό πλαίσιο. Διαφέρουν ακόμη και τα σχετικά με τη μουσική θέματα όπως η εκτέλεση, η σύνθεση και η σπουδαιότητά της. Η ερώτηση 'τί είναι μουσική;' έχει γίνει θέμα συζητήσεων και έχει δεχτεί πληθώρα απαντήσεων. Καμία όμως δεν ερμηνεύει το φαινόμενο της μουσικής σε καθολικό και διαπολιτιστικό επίπεδο. Μεταξύ άλλων, λεξικοί ορισμοί ορίζουν τη μουσική ως 'τέχνη και επιστήμη των ήχων' ενώ το Βρετανικό Λεξικό της Οξφόρδης εξηγεί πως πρόκειται για "μια από τις καλές τέχνες που ασχολείται με το συνδυασμό ήχων με σκοπό την ομορφιά ως προς τη φόρμα και την έκφραση των σκέψεων και συναισθημάτων." Α. Τα είδη της μουσικής Υπάρχουν πάρα πολλά είδη μουσικής, άλλα ξένα και άλλα ελληνικά. Βέβαια τα ξένα είδη μουσικής είναι πολύ περισσότερα από τα ελληνικά είδη μουσικής. Παρακάτω αναφέρουμε κάποια από τα είδη της μουσικής: Βυζαντινή Μουσική Ηπειρώτικα Θρακιώτικα Κλασσικό Έντεχνο Κλασσικό Λαϊκό Κλασσικό Ρεμπέτικο Κρητικά Κυπριακή Νησιώτικα Παραδοσιακή Μουσική Ποντιακά Σύγχρονο Έντεχνο Σύγχρονο Λαϊκό Ballads Ballet Music Blues Hip-Hop Jazz Latin R&B Pop Rap Rock 'n' roll 9 Metal Country Opera Techno Traditional κ.α ΠΟΠ ΜΟΥΣΙΚΗ Ποπ ονομάζεται ένα είδος μουσικής. Με αυτό τον όρο χαρακτηρίζονται ελαφριές μορφές ξένης μουσικής, ή αντίστοιχες ελληνικές δημιουργίες πάνω στα ίδια πρότυπα ρυθμού και μελωδίας και δεν συγχέεται με την αντίστοιχη ελληνική λαϊκή μουσική σκηνή. Ο όρος Ποπ προέρχεται από τον αγγλικό όρο popular, που σημαίνει δημοφιλής. Κάποια από τα πιο κοινά θέματα στα οποία αναφέρεται η ποπ μουσική είναι τα συναισθήματα και η ρομαντική αγάπη. ΓΚΟΣΠΕΛ Με τον όρο Γκόσπελ (gospel= ευαγγέλιο) αναφερόμαστε στη μουσική των μαύρων της Αμερικής, η οποία προήλθε από την παράδοση της εκκλησιαστικής λειτουργίας προτεσταντικών εκκλησιών και αναπτύχθηκε γύρω στα 1870, με σαφείς μουσικές επιρροές από τα σπιρίτσουαλς και τα μπλουζ. Μέσα στους ναούς, οι πιστοί και οι κήρυκες περιέρχονται σε έκσταση και τραγουδούν, ενώ επιφωνήματα, ευχές και επιδοκιμασίες ακούγονται από το εκκλησίασμα. ΡΟΚ ΜΟΥΣΙΚΗ Ο όρος ροκ στη μουσική, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα είδη που προέκυψαν από την εξέλιξη του είδους του rock and roll. Η μουσική ροκ (rock) στο σύνολό της, αποτελεί ένα είδος δημοφιλούς μουσικής που χαρακτηρίζεται συνήθως από έντονο ρυθμό και από ευδιάκριτη, χαρακτηριστική μελωδία φωνητικών η οποία συνοδεύεται συνήθως από ηλεκτρικές κιθάρες, ηλεκτρικό μπάσο και ντραμς. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται και πληκτροφόρα όργανα, όπως πιάνο ή συνθεσάιζερ. Εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 στην Αμερική και είχε ως βάση την τεχνοτροπία του Rhythm and Blues και το ρυθμό του rock and roll των αφροαμερικάνικων κοινοτήτων των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και το rockabilly, που στην ουσία ήταν η έκφραση των λευκών μέσω των προαναφερθέντων ειδών αφροαμερικανικής προέλευσης. ΟΠΕΡΑ Η όπερα αποτελεί μουσικό θεατρικό είδος, είναι δηλαδή μουσική σύνθεση που περιλαμβάνει συγχρόνως και σκηνική δράση. Οι διάλογοι των ηθοποιών της όπερας αποδίδονται με τη μορφή τραγουδιού ενώ η θεατρική παράσταση εκτυλίσσεται παρουσία ενός μουσικού συνόλου. Ως είδος θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μουσικά επιτεύγματα του Δυτικού 10 πολιτισμού και παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή μουσικά είδη. Ο όρος όπερα είναι ο πληθυντικός του λατινικού opus που σημαίνει το έργο, δηλώνοντας έτσι την ενσωμάτωση στην όπερα πολλών καλλιτεχνικών ειδών όπως η μουσική, το θέατρο, ο χορός και η σκηνογραφία. ΡΑΠ ΜΟΥΣΙΚΗ Η ραπ (rap) είναι κυρίως αφροαμερικανικό μουσικό είδος που ξεκίνησε να γνωρίζει άνθιση στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Έχει τις ρίζες της στην αφρικανική μουσική την οποίαν έφεραν με τη βίαιη εκδούλευση και μετέπειτα μετακίνηση τους οι μαύροι στην Αμερική. Ονομάστηκε έτσι εκ του αγγλικού ακρωνύμιου r.a.p (δηλαδή Rhythm And Poetry).Πρόκειται για είδος που δίνει έμφαση στους στίχους (ρίμες) και στο περιεχόμενο αυτών και η μουσική συνήθως είναι συνοδευτική και δευτερεύουσας μέριμνας. Οι στίχοι, αυτοσχέδιοι στην καθημερινή έκφραση αλλά επεξεργασμένοι στις παραγωγές, δεν τραγουδιούνται, αλλά απαγγέλλονται με ιδιαίτερο, ρυθμικό τρόπο ενώ η μουσική δανείζεται στοιχεία από τη soul, τη τζαζ, όσο και από άλλα ποικίλα μουσικά ρεύματα. Οι στίχοι, οι οποίοι έχουν μεγάλη έκταση και ποσότητα, εκφράζουν κατά κανόνα καθημερινά βιώματα και εμπειρίες, ενώ σε τραγούδια ορισμένων καλλιτεχνών αποκτούν πολιτική προέκταση κυριότατα ανατρεπτική, ρηξικέλευθη, όσο και καυστική, αφού πηγή της μουσικής αυτής είναι τα γκέτο των περιθωριοποιημένων μαύρων των Ηνωμένων Πολιτειών ενώ δεν απουσιάζει επίσης η λυρικότητα και η ποιητική πνοή από ορισμένους καλλιτέχνες και συγκροτήματα. RHYTHM AND BLUES (R&B) Το Rhythm and blues, συχνά ως σύντμηση R&B, είναι ένα δημοφιλές είδος αφροαμερικάνικης μουσικής που ανάγεται στη δεκαετία του 1940. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε αρχικά από τις δισκογραφικές εταιρίες για να περιγράψει ηχογραφήσεις που απευθύνονταν στο αστικό αφροαμερικανικό αγοραστικό κοινό. Το 1930 αντικατέστησε τον ρατσιστικό όρο 'Race Music'. H πιο γνωστή R&B ερμηνεύτρια είναι η αμερικανή τραγουδίστρια (και ηθοποιός) Μπιγιονσέ. Ένα παράδειγμα R&B τραγουδιού είναι το 'Tutti Frutti' του Έλβις Πρίσλει. Η λευκή παραλλαγή αυτού του είδους μουσικής είναι το ροκ ν ρολλ. Περιλάμβανε το χορευτικό στυλ του Μέμφις και του Σικάγου, καθώς και το μπλουζ της Δυτικής Ακτής, επηρεασμένο από την τζαζ. Το 1940 από την ανάγκη για διασκέδαση προέκυψε το χορευτικό R&B, που έχει το χορευτικό στυλ του σουίνγκ και το ρυθμό του boogie-woogie. Ξεχωρίζουν οι τραγουδιστές, ενώ η ορχήστρα αποτελείται από πνευστά, κυρίως σαξόφωνο. ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ Λαϊκό τραγούδι (λαϊκό/παραδοσιακό τραγούδι) ονομάζεται εκείνο το τραγούδι των Ελλήνων, δοσμένο σε ελληνική γλώσσα, που είναι εναρμονισμένο στο ύφος της ελληνικής αστικής λαϊκής μουσικής, τόσο από την αρχαιότητα, όσο και 11 μεταγενέστερα μετά το τέλος της δεκαετίας του 1950, όταν μια νέα γενιά μουσικών αναπτύχθηκε από το ρεμπέτικο τραγούδι, στη λαϊκή μουσική της εποχής. Στη σημερινή εποχή το λαϊκό τραγούδι εξελίχθηκε από το δημοτικό με όλες του τις λαϊκές παραδόσεις και το ρεμπέτικο, και ενισχύθηκε με καινοτομίες όπως η χρήση των ενισχυτών ή κι άλλων οργάνων (τύμπανο και των τεσσάρων οργάνων σε συγχορδία μπουζούκι, ηλεκτρική κιθάρα και αργότερα αρμόνιο). Στη Σμύρνη, την Πόλη και τα άλλα μεγάλα λιμάνια της αυτοκρατορίας, ο Ελληνισμός ζει και δημιουργεί, αντλώντας κάθε παράδοσή του στην κουλτούρα του παγκόσμιου πολιτισμού. Σε αυτό το ισχυρό και πανάρχαιο ιστορικό δέντρο θα έρθει να ανθίσει περί τον 17ο αι. το σύγχρονο λαϊκό τραγούδι των πόλεων. Στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960, μια σειρά από διαφορετικά σχολεία προέκυψαν. Ένα μουσικό ρεύμα μεσογειακής καταγωγής (ή επιρροής) επηρέασε σημαντικά το λαϊκό τραγούδι, με έντονη χορευτική μουσική, των οποίων κύριοι εκτελεστές ήταν ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Μανώλης Χιώτης (συνθέτης), ο Τόλης Βοσκόπουλος, ο Σπύρος Ζαγοραίος, η Βούλα Πάλλα κ.ά ΤΖΑΖ Με τον όρο τζαζ αναφερόμαστε στο μουσικό είδος που αποτέλεσε εξέλιξη της λαϊκής αμερικανικής μουσικής κατά τον 19ο αιώνα, με αφρικανικές καταβολές. Γνώρισε μαζική ανάπτυξη και διεθνή αναγνωσιμότητα κατά τη δεκαετία του 1920. Ορισμός Αν και υπάρχει μεγάλη δυσκολία να οριστεί η Τζαζ στο σύνολό της, ένας ορισμός που διευκρινίζει εν μέρει το περιεχόμενό της είναι ότι πρόκειται για μία μουσική στην οποία ο μουσικός εκτελεί μελωδικές παραλλαγές πάνω σε μία δεδομένη αρμονική βάση και αυτό σε διάλογο με τον ρυθμικό παλμό. Ένας σημαντικός συνθέτης και πιανίστας της Τζαζ, ο Τελόνιους Μονκ (Thelonious Monk, 1917-1982) είχε πει: "Η Τζαζ είναι Ελευθερία". Γενέτειρα της τζαζ μουσικής θεωρείται συνήθως η Νέα Ορλεάνη. ΡΕΜΠΕΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Ρεμπέτικη μουσική ή Ρεμπέτικο ονομάζεται το ελληνικό αστικό λαϊκό τραγούδι που εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και απέκτησε τη γνώριμη μορφή του, περίπου μέχρι την τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα. Η μουσική αυτή εξελίχθηκε κυρίως στα λιμάνια ελληνικών πόλεων όπου ζούσε η εργατική τάξη (τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, το Βόλο) και στη συνέχεια πέρασε και σε άλλα αστικά κέντρα. ΕΛΛΗΝΙΚΟ HIP HOP Το Hip Hop / Rap είναι είδος μουσικής. Οι πρώτες ενδείξεις ελληνικού Hip Hop ήρθαν στην Ελλάδα με το συγκρότημα FF. C (Fortified Concept) το 1987 και το πρώτο CD τους βγήκε το 1993. 12 ΜΠΛΟΥΖ Με τον όρο μπλουζ αναφέρεται το φωνητικό και οργανικό μουσικό ιδίωμα που εκφράζεται με «Μπλου» νότες (blue notes) δηλαδή υφέσεις στην 3η και 7η νότα της κλίμακας και επαναλαμβανόμενο μοτίβο συνήθως δωδεκάμετρης μορφής. Γεννήθηκε στις αφροαμερικανικές κοινότητες των Η.Π.Α. ως ανάμειξη στοιχείων με αφρικανικές ρίζες, εκκλησιαστική μουσική (Σπιρίτσουαλς και Γκόσπελ), ύμνους του εμφυλίου πολέμου κ.ά. μουσικά ιδιώματα. To μπλουζ επηρέασε σε σημαντικό βαθμό την ύστερη αμερικανική και δυτικοευρωπαϊκή μουσική. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΠΛΟΥΖ Για πολλά χρόνια το μπλουζ καταγραφόταν μόνο από μνήμης, ζωντανό και σε προσωπικό επίπεδο. Γεννήθηκε στο δέλτα του βόρειου Μισισιπή μετά από τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Επηρεασμένο από τις αφρικανικές ρίζες του, μπαλάντες και ρυθμικούς χορούς, (τα τζαμπ απ), εξελίχθηκε σταδιακά σε μουσική για έναν τραγουδιστή, που δημιουργούσε διάλογο ανάμεσα στη φωνή και την κιθάρα του, τραγουδώντας έναν στίχο και απαντώντας οργανικά. Β. Οι μουσικές προτιμήσεις των νέων Τα πιο δημοφιλή είδη μουσικής στους νέους της εποχής μας είναι: Pop, Rock, Hip Hop, Rap, R& B, Heavy Metal, Reggae, Rock Ballads, Trance, Electro, Uplifting, Psychedelic, Techno, Disco, Eλληνικά τραγούδια, Λαϊκά, Ελληνικό ροκ. Oι νέοι έχουν μεγάλη προτίμηση στο είδος hip hop επειδή απευθύνεται σε όλους, και μιλά για την καθημερινότητα του απλού ανθρώπου. Τους αρέσει περισσότερο η ελληνική μουσική επειδή την καταλαβαίνουν πολύ πιο εύκολα από την ξένη. Προτιμούν ελληνικά τραγούδια με ωραία λόγια, που μιλάνε για αληθινές ιστορίες, που βγάζουν πραγματικά και αληθινά συναισθήματα, και τους αρέσει να τα χορεύουν. Ακούνε ξένα τραγούδια επειδή έχουν ιδιαίτερα ωραίο ήχο, ωραίους στίχους και απαλή ή γρήγορη μουσική ή ο ρυθμός τους, τους δημιουργεί την επιθυμία να χορέψουν και να διασκεδάσουν, ή επειδή οι αγαπημένοι τους τραγουδιστές έχουν ωραία φωνή. Το πιο αγαπημένο τους μουσικό όργανο είναι η κιθάρα επειδή παίζει μεγάλο ρόλο στη μουσική. Οι μουσικοί μπορούν να ερμηνεύσουν πιο ήρεμα κομμάτια μ΄ αυτή, τους γαληνεύει , τους αρέσει ο ήχος της, οι τόνοι και ο ρυθμός που βγάζει, τους ευχαριστεί να βλέπουν τον μουσικό να την αγκαλιάζει. Τους αρέσει επίσης το πιάνο, επειδή τους χαλαρώνει, τους αρέσει η επιδεξιότητα που αποκτούν οι μουσικοί με τα δάχτυλα των χεριών τους. Προτιμούν το βιολί, το μπάσο επειδή ακούγεται στο αυτί χωρίς ενόχληση, τα ντράμς επειδή έχουν τρομερό ήχο, και τους αρέσει το κλαρίνο στην παραδοσιακή δημοτική μουσική. 13 3. ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ Η μουσική έχει αμφίδρομη σχέση μ΄ εμάς. Οι περισσότεροι άνθρωποι ακούνε μουσική για να «συντονιστούν» με κάποια κοινωνική ομάδα και τρόπο ζωής. Η μουσική μας εμφυτεύει ιδέες, συναισθήματα και σύμβολα. Για τον λόγο αυτό κάθε γενιά που παράγει ένα διαφορετικό μοντέλο σκέψης, παράγει η ταυτίζεται με διαφορετικό τρόπο μουσικής. Κάθε μουσική διαμορφώνεται από το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο « γεννιέται» και αμφίδρομα επηρεάζει την αντίληψη των ατόμων που απαρτίζουν το κοινωνικό περιβάλλον. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τους ρυθμούς, άλλοι απ’ αυτούς φέρνουν ηρεμία και άλλοι συνταράσσουν την ψυχή, άλλοι είναι μονότονοι και άλλοι ελευθεριώτεροι. Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι η μουσική έχει τη δύναμη να διαμορφώνει κατά κάποιο τρόπο το ήθος της ψυχής. Αν λοιπόν μπορεί να το πετυχαίνει, σημαίνει ότι πρέπει να οδηγούμε και να μορφώνουμε τους νέους μ΄ αυτήν. Ας ρίξουμε μια ματιά σε κείμενα αρχαίων Ελλήνων που αναφέρονται στη μουσική, των οποίων το πνεύμα όσο το θαυμάζουμε, άλλο τόσο το αγνοούμε. Πατέρας της μουσικής θεωρείται ο Πυθαγόρας, ο οποίος έθεσε τα θεμέλια της μαθηματικοποίησης (οργάνωσης και ταξινόμησης), αλλά και φιλοσοφικής ερμηνείας της μουσικής, ώστε να αποτελεί διδακτική ύλη για τους νέους. Δημιούργησε πολλές θεωρίες όπως η Αρμονία των Σφαιρών, η Πυθαγόρειος κλίμακα και ο Κύκλος των Πέμπτων. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα «δεν είναι γι αυτόν τον λόγο, αγαπητέ Γλαύκον που η μουσική εκπαίδευση είναι σημαντικότατη, γιατί ο ρυθμός και η αρμονία εισδύουν βαθιά στα μύχια της ψυχής και ασκούν σε αυτήν ισχυρότατη επίδραση, φέρνοντας μαζί τους και προσφέροντας ομορφιά, αν κανείς εκπαιδευτεί σωστά η και το αντίθετο...» Τα είδη μουσικής που είναι πιο εύπεπτα, είναι εκείνα που εκπέμπουν σε χαμηλές συχνότητες όπως τα περισσότερα τραγούδια που ακούμε στο ραδιόφωνο, στις διαφημίσεις και τα κέντρα διασκέδασης. Τι πιο εύκολο ειδικά αν απευθύνεσαι σε πιο μικρές ηλικίες, βάζεις λίγο από sex, λίγο από μόδα, έχεις καλλιτέχνες-ανδρείκελα των δισκογραφικών, και κάποιες ακίνδυνες ατάκες στους στίχους που να γίνονται πιο εύκολα συνθήματα. Κλείνοντας το κομμάτι αυτό να θυμηθούμε τις φορές που έχουμε κολλήσει με σλόγκαν ή χαζά τραγουδάκια διαφημιστικών μηνυμάτων. Νομίζετε ότι αυτοί που τα κατασκεύασαν δεν ήξεραν τι έκαναν; Πολλά παράξενα έχουν ειπωθεί κατά καιρούς για το βαθμό που η μουσική επηρεάζει το μυαλό μας. Κάποιες θεωρίες συνωμοσίας μιλούν ακόμα και για εμφύτευση υποσυνείδητων μηνυμάτων, και κάποιοι πιστεύουν πως η rock κυρίως μουσική διαφθείρει τους νέους. Από τα βάθη της αρχαιότητας, απανταχού της γης, έχει παρατηρηθεί ότι ο ρυθμός και ο δυνατός ήχος επηρεάζουν άμεσα την συμπεριφορά. 14 ΜΟΥΣΙΚΗ-ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ROCK Στην αρχή της δεκαετίας του ’70 σχηματίζονται συγκροτήματα που αλλάζουν την ροκ μουσική και της δίνουν πιο σκληρό ήχο. Τέτοια είναι οι Led Zeppelin, οι Pink Floyd, οι Deep Purple, και οι Queen.Έχουν μακριά μαλλιά, μουστάκι και μούσι και αυτή η εμφάνιση δεν αργεί να γίνει μόδα που ακολουθείται πιστά από όλους τους fans της ροκ. Οι συναυλίες των γκρουπ συγκεντρώνουν τεράστιο αριθμό κοινού που τους αποθεώνει κι έτσι αυτής της εποχής η ροκ μουσική εδραιώνεται για να μπορεί να λέγεται στις μέρες μας «κλασσική». DISCO Mε αρχική τοποθεσία την Γαλλία και στη συνέχεια όλο τον κόσμο, oι μαύροι στη δεκαετία του ΄70, δημιούργησαν την δική τους μουσική για να μπορούν να εκφραστούν. Τα χαρακτηριστικά της ήταν ο γρήγορος ρυθμός και η χορευτική μελωδία. Η μόδα στα ρούχα δεν άργησε να έρθει: οι θαυμαστές της disco φορούσαν πολύχρωμα γυαλιστερά ρούχα, μεγάλες καμπάνες και φαρδιές ζώνες. ΄Ετσι, τα κλαμπ όλου του κόσμου κατακλύζονται από άσπρους, μαύρους, άντρες, γυναίκες, ομοφυλόφιλους, μικρούς και μεγάλους που όλοι μαζί χορεύουν στο ρυθμό της disco. PUNK Αυτό που χαρακτηρίζει το punk στα μέσα της δεκαετίας του ΄70, είναι η μόδα που έφερε στην εμφάνιση των ανθρώπων. Ενδυματολογικά φορούν ασυνήθιστους συνδυασμούς στυλ και χρωμάτων, αλλά αυτό που ξεχώριζε περισσότερο είναι το μαλλί . Έχουν μαλλιά που είναι ξυρισμένα στο πλάι και στο κέντρο υπάρχει ένα «λοφίο» σηκωμένο με τζελ ώστε να στέκεται όρθιο και βαμμένο με περίεργα χρώματα. METAL-HEAVY METAL Τη δεκαετία του '80 έρχονται οι Metal "μεταλλάδες". Στηρίζονται στη μουσική και κυρίως στον σκληρό ήχο της κιθάρας. Η μόδα που έφεραν οι «μεταλλάδες» ήταν τα μακριά μαλλιά και στα ρούχα τα μαύρα και κυρίως τα δερμάτινα τζάκετ, τα περιλαίμια και τα περιβραχιόνια Οι περισσότεροι νέοι ακούνε μια σειρά από μουσικές με θετικό τρόπο προκειμένου να ανεβάσουν τη διάθεσή τους ή για να τούς δώσει ενέργεια κατά τη διάρκεια μιας άσκησης. Μερικοί νέοι όμως, που κινδυνεύουν από κατάθλιψη, είναι πιο πιθανό ν ακούνε μουσική κυρίως heavy metal, με έναν αρνητικό τρόπο. Οι νέοι που ακούνε heavy metal διατρέχουν τον κίνδυνο να πάθουν κατάθλιψη ή να αυτοκτονήσουν. Οι νέοι στράφηκαν προς την heavy metal επειδή βρήκαν την ευκαιρία να ξεφύγουν από την πραγματικότητα ενώ την ίδια στιγμή τους έκανε να μην είναι οι μόνοι που νιώθουν ψυχικό πόνο. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι και μερικοί έφηβοι είχαν ανεβασμένη διάθεση ακούγοντας τον ίδιο τύπο μουσικής. 15 HIP HOΡ-RAP Τη δεκαετία του '70 στη Νέα Υόρκη αναπτύσσεται η hip hop μουσική στο κλίμα της ευρύτερης hip hop κουλτούρας από τους αφροαμερικάνους και τους λατίνους. Η καλύτερη περίοδος της ήταν από τη δεκαετία του '80 και μετά. Πρόκειται για τραγούδια με σταθερό ρυθμό το γνωστό beat με τους τραγουδιστές να "ραπάρουν" με γρήγορους στίχους. Η μόδα που έφερε η hip hop μουσική είναι τα φαρδιά παντελόνια, συχνά φόρμες, οι φαρδιές μπλούζες και ζακέτες, τα καπέλα φορεμένα ανάποδα, οι μπαντάνες, καθώς και τα μακριά χρυσά η ασημένια κρεμαστά. Αυτό που χαρακτηρίζει τους τραγουδιστές της hip hop είναι η τάση για παρανομία. Η hip hop δυστυχώς πολλές φορές επηρεάζει αρνητικά τους νέους οι οποίοι βλέπουν τους τραγουδιστές σαν είδωλα και θέλοντας να τους μιμηθούν αντιγράφουν τον τρόπο ζωής τους, ενώ θα έπρεπε να είναι παραδείγματα προς αποφυγή. ΕΜΟ Τα τελευταία χρόνια από την δεκαετία του ΄90 και μετά δεν έχει υπάρξει κάποιο μουσικό είδος το οποίο να έχει επίδραση στην εμφάνιση η τις αντιλήψεις των ανθρώπων. Τα τελευταία 3-4 περίπου χρόνια έχει δημιουργηθεί μία μόδα, η μόδα των emo, η οποία έχει επηρεάσει μεγάλο αριθμό νέων. Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι έχουν απογοητευτεί από τη ζωή, και ανήμποροι να αντιδράσουν, γίνονται απαισιόδοξοι και τους φαίνονται όλα άσχημα. Αυτό αντανακλάται στα μαύρα ρούχα τους, στα βαμμένα μαύρα μάτια τους και στη μεγάλη φράντζα που τα καλύπτει «για να μην μπορούν να δουν την ασχήμια του κόσμου». Όμως αυτό δεν είναι παρά μια μόδα που έχει ξεφύγει και καταλήγει να εκπροσωπείται από νέους με φουσκωμένα μαλλιά και ατελείωτες ώρες μπροστά στον καθρέφτη, μόνο και μόνο από ωραιοπάθεια. Αυτή η μόδα έχει φτάσει και στη μουσική, η οποία είναι μελαγχολική και απαισιόδοξη. Η μεγαλύτερη επιρροή λοιπόν που έχει η μουσική στη ζωή των νέων σήμερα είναι ότι προσπαθούν να μιμηθούν το στυλ της μουσικής και τον τρόπο που συμπεριφέρονται, εκφράζονται, και βγάζουν τον χαρακτήρα τους οι αγαπημένοι τους τραγουδιστές για να είναι μέσα στη μόδα της εποχής. Οι νέοι ακούνε πολύ μουσική. Είναι ένας τρόπος έκφρασης για το εαυτό τους, για τα συναισθήματά τους και τις σχέσεις τους με τους άλλους. Η μουσική που ακούνε τους επηρεάζει θετικά η αρνητικά, ο χαρακτήρας τους αλλάζει και μερικές φορές τους ρίχνει και σε μελαγχολία. Οι νέοι επικοινωνούνε με την μουσική και μέσα από αυτή εξωτερικεύουν τον εαυτό τους. 16 4.ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ BEATLES ΚΑΙ Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥΣ Α. Το φαινόμενο “Beatles” «Οι Beatles ήταν κάτι το ξεχωριστό για την εποχή τους. Πίστεψαν στην ιδεολογία τους, επαναστάτησαν, άλλαξαν την μουσική του ΄60 και γνώρισαν μεγάλη επιτυχία γιατί τους άκουσαν εκατομμύρια κόσμου.» Λεόντιος «Οι Beatles ήταν το πρώτο επαναστατικό και συμβολικό συγκρότημα της εποχής τους. Η μουσική τους είναι μοναδική και η σύνθεσή τους ξεχωριστή.» Λεωνίδας Όλοι λίγο πολύ έχουμε ακούσει είτε διαβάσει αξέχαστους στίχους από τα τραγούδια των Beatles αλλά σίγουρα έχουμε δει τα πρόσωπα των τεσσάρων φιλόδοξων τότε αγοριών, να φιγουράρουν απάνω σε καρφίτσες, αφίσες και άλλα αντικείμενα, γι αυτό αποτελούν άλλωστε το πιο δημοφιλές και επαναστατικό συγκρότημα στην ιστορία της μουσικής. Τα πράγματα ξεκίνησαν το 1956 στο Λίβερπουλ. Οι Beatles καθιερώνουν την δική τους μοναδική εμφάνιση με το ιδιαίτερο κούρεμά τους και τα σακάκια δίχως κολάρο που σύντομα θα γίνουν και μόδα της τότε εποχής. Οι Beatles είναι το αρχέτυπο. Σχεδόν θαυματουργά κατέκτησαν την κορυφή του καλλιτεχνικού, εμπορικού, πολιτιστικού χώρου στη δεκαετία του ΄60. Οι Beatles ήταν ένα παγκοσμίου φήμης αγγλικό ροκ συγκρότημα, αποτελούμενο από τον τραγουδιστή και κιθαρίστα Τζων Λένον, τον τραγουδιστή και μπασίστα Πωλ Μακάρτνεϋ, τον τραγουδιστή και κιθαρίστα Τζωρτζ Χάρισον και τον ντράμερ Ρίνγκο Σταρ. Το συγκρότημα έκανε έντονη την παρουσία του κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και γνώρισε τόσο μεγάλη επιτυχία σε ολόκληρο τον κόσμο, ώστε να παραμείνει το πιο δημοφιλές και επαναστατικό συγκρότημα στην ιστορία της μουσικής. Οι Beatles σχηματίστηκαν στο Λίβερπουλ το 1959.Το πρώιμο ρεπερτόριό τους στηριζόταν σε διασκευές αμερικάνικων R&B κομματιών των Chuck Berry και Cliff Richard. Με την επιστροφή τους από το Αμβούργο στις αρχές του 1961 ο Σάτκλιφ αποφασίζει να αποχωρήσει και ο Μακάρτνεϋ παίρνει το μπάσο. Τον Νοέμβρη του ίδιου χρόνου, ο Brian Epstein γίνεται μάνατζερ τους. Τον Αύγουστο του 1962, αντικαθιστούν τον ντραμερ Πιτ Μπεστ με τον Ρίτσαρτ Στάρκι και κυκλοφορούν το ιστορικό single “Love me Do” με παραγωγό τον George Martin που σύντομα θα απολάμβανε την φήμη του «πέμπτου Beatle». Kαθιερώνουν το image με το ιδιαίτερο κούρεμά τους και τα σακάκια δίχως κολάρο και το «She loves you» γίνεται το single με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην ιστορία της Βρετανίας. 17 Με την κυκλοφορία του άλμπουμ τους « With the Beatles» καθιερώνονται όροι όπως «Mersey beat» και «Beatlemania» Παίζουν στα μεγάλα club του Λονδίνου (Palladium, Albert Hall) εμφανίζονται στο εθνικό τηλεοπτικό δίκτυο και τον Νοέμβριο του 1963, παίζουν για την βασίλισσα, αποδεκτοί πλέον από το κατεστημένο και έχοντας γεφυρώσει το «χάσμα γενεών». Τον Ιανουάριο του 1964 βρίσκονται στο Παρίσι, όταν μαθαίνουν ότι είναι Νο 1 στις Η.Π.Α. Αμέσως μετά τον αιφνίδιο θάνατο του μάνατζερ τους Μπράϊαν γνωρίζoυν τον Μαχαρίσι Γιόγκι Μαχές και ενσωματώνουν στοιχεία των ανατολικών φιλοσοφιών. Ίδρυσαν φιλόδοξα τη δισκογραφική εταιρία Apple, που στεγάζει επιχειρηματικά όλες τους τις δραστηριότητες. Θριαμβευτικά με το «Abbey Road” και το « Let it be» ( που είναι τελικά και το τελευταίο τους άλμπουμ, αλλά και το τελευταίο τους ζωντανό) η ιστορία των Beatles φτάνει στο τέλος της. Οι εκδοχές για την προέλευση του ονόματος τους Το «Ε» και το «Α» κάνοντας λογοπαίγνιο με τη λέξη beat (ρυθμός). Ο Lennon είπε ότι έκανε λογοπαίγνιο με τις λέξεις beat και less (χωρίς ρυθμό). Μια άλλη εκδοχή για το όνομα Beatles είναι ότι εμπνεύστηκε από την ταινία “The wild one” (1953) με τον Marlon Brando. Oι Beetles ήταν μια συμμορία μοτοσικλετιστών με δερμάτινα, κάτι που τους έκανε να ταυτιστούν με αυτό το ύφος, πολύ πριν γίνουν γνωστοί «τα καλά παιδιά» με κουστούμια και γραβάτες. Ο John Lennon είχε πει ότι είχε ένα όραμα όταν ήταν 12 χρονών. Είδε έναν άνθρωπο να βγαίνει μέσα από μια φλεγόμενη πίτα και του είπε « θα είστε οι Beatles με Α όχι Ε». Πολλοί τον πίστεψαν, αλλά ο Paul Mc Cartney σε συνέντευξη που έδωσε το 1977 για το δίσκο του «Flaming Pie» είπε ότι ο John αστειευόταν. Οι υπέροχοι τέσσερις «αστέρες» ακολούθησαν προσωπικές καριέρες με αρκετά αξιόλογες στιγμές, που όμως ποτέ δεν πλησίασαν την ακεραιότητα του Beatle-ικού καλλιτεχνικού οράματος. Η αυλαία πέφτει το Δεκέμβριο του 1980.Ο Λένον δολοφονείται έξω από το σπίτι του στη Νέα Υόρκη και στις 30 Νοεμβρίου του 2001 ο Χάρισον πεθαίνει από καρκίνο στο Λος Άντζελες. Πριν από περίπου 40 χρόνια και με δεδομένη την απόφαση των Beatles να διαλυθούν τα 4 μέλη τους είχαν αρχίσει να δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους με προσωπικά άλμπουμ και τραγούδια που είχαν σκοπό την εμπορική επιτυχία. Οι Beatles ήταν ένα συγκρότημα το οποίο μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα έκανε τεράστια επιτυχία, αρχικά από την Βρετανία και μετέπειτα σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Ένας παράγοντας που βοήθησε την ακόμη πιο μεγάλη επιτυχία τους και την αναγνωρισιμότητά τους, ήταν και η τηλεόραση που την δεκαετία 1965-1975 είχε αρχίσει μαζικά να μπαίνει στα σπίτια των ανθρώπων. Πλέον δεν άκουγαν μόνο αλλά έβλεπαν ζωντανά τα είδωλά τους. Οι Beatles με τα περίεργα κουρέματά τους και τα πιο μοντέρνα για την εποχή ρούχα τους μέσω της τηλεόρασης γρήγορα έγιναν αποδεκτοί από τον κόσμο όπου την περίοδο εκείνη υπήρξε μια έκρηξη απελευθέρωσης από τα στερεότυπα χρόνων. 18 Β. Η επιρροή των Beatles στους νέους της εποχής τους Επηρέασαν μια ολόκληρη γενιά, όσο κανένας άλλος. Τότε όλοι πίστευαν πως η δική τους γενιά σε τίποτε δεν θα έμοιαζε με την γενιά των γονέων τους. Το ίδιο πιστεύει βέβαια κάθε γενιά, όμως, τότε πίστευαν πως αυτό ισχύει πραγματικά. Ο τρόπος που πλησίαζαν ο ένας τον άλλον ανήκε σε μια κουλτούρα. Για τους νέους της δεκαετίας του ΄60 ήταν τουλάχιστον ένας νέος διαφωτισμόςδεν συμβιβαζόταν με τίποτα λιγότερο. Και ήταν σίγουροι πως η ζωή είναι αλλού- και πάντως, όχι στους κοινωνικούς κώδικες στους οποίους έβλεπαν καθυποταγμένους τους γονείς τους, στην καθημερινή ρουτίνα. Όσο διαρκεί η δεκαετία του ΄60 οι Beatles θα δημιουργήσουν ένα μοναδικό κοινωνικό φαινόμενο γνωστό ως Μπητλμάνια, που δεν περιλάμβανε μόνο εκδηλώσεις ακραίας λατρείας από τους νεαρούς φαν αλλά επέδρασε κατάλληλα στους τομείς συμπεριφοράς, της εμφάνισης, των απόψεων και φυσικά στην αισθητική των ακροατών τους. «Νομίζω ότι χαρίσαμε στον κόσμο ένα αίσθημα ελευθερίας. Συναντώ ακόμη και σήμερα ανθρώπους που μου λένε ότι οι Μπητλς τους ελευθέρωσαν. Νομίζω ότι άνοιξαν τα μάτια σε πολλούς νέους που φορούσαν παρωπίδες και είχαν αρχίσει να κάνουν την ζωή που ήθελαν γι αυτούς οι γονείς τους.» έγραφε ο σερ Πολ Μακ Κάρτνεϊ στην αυτοβιογραφία των Μπιτλς «The Beatles Anthology». Ο δρόμος της δόξας δεν είναι πάντα στρωμένος με ροδοπέταλα. Έτσι και οι Μπήτλς δεν άργησαν να γευτούν τα βέλη της αμφισβήτησης. Στην Αμερική ξέσπασε πόλεμος από μερίδα του τύπου και έξω από τις συναυλίες τους έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα πανώ διαμαρτυρίας ενάντια στις δηλώσεις τους ότι είναι πιο δημοφιλείς και από τον Χριστό. Από την άλλη, το φλερτάρισμα με τις ανατολικές θρησκείες και με απαγορευμένες ουσίες, έδωσε την αφορμή για να ξεσπάσει νέα θύελλα αντιδράσεων από τους συντηρητικούς Αμερικανούς. Τέλος 30 χρόνια μετά την διάλυσή τους και με «οριστικά» απόντα τον Τζων Λένον, συνέχιζαν να πουλάνε πολύ, να κάνουν Νο 1 επιτυχίες, να απασχολούν τα μέσα, και να επιδρούν με τα τραγούδια τους στην αισθητική της σύγχρονης ποπ όσο κανένα άλλο γκρουπ. Δισκογραφίες τους(στην Αγγλία) Love (2006) Let it Be “ Naked” (2003) One (2000) In the beginning - Remastered (2000) Yellow Submarine – Remastered (1999) Anthology 3 (1966) Anthology 2 (1966) Anthology 1 (1965) Live at B.B.C (1994) Vol.1 – Past Masters (1988) 1967-70 (1973) 1962-66 (1973) 19 Let it Be (1970) In the beginning – Early tapes (1970) Abbey Road (1969) Yellow Submarine (1969) White Album (1968) Magical Mystery Tour (1967) Sgt Peppers Lonely Hearts Club Band (1967) Revolver (1966) Rubber Soul (1965) Help! ((1965) Beatles for Sale (1964) Hard Day’s Night (1964) With the Beatles (1963) Please, Please Me (1963) 20 Love Me Do Love, love me do, You know I love you I'll always be true So ple-e-ease, Love me do, whoa, love me do Love, love me do You know I love you I'll always be true So ple-e-ease, Love me do, whoa, love me do Someone to love, somebody new! Someone to love, someone like you! Love, love me do You know I love you I'll always be true So ple-e-ease, Love me do, whoah, love me do (harp solo) Love, love me do You know I love you I'll always be true So ple-e-ease, Love me do, whoa, love me do Yeah, love me do! Ohh, love me do To «Love Me Do» ήταν ένα από τα πρώτα τραγούδια των Lennon/McCartney. Ο George Martin διάλεξε το «Love Me Do» για τον πρώτο δίσκο των Beatles ξεχωρίζοντας το από ένα δοκιμαστικό δίσκο που είχαν κάνει οι Beatles για την εταιρεία ΕΜΙ. Γράφτηκε σε δίσκο στις 11 Σεπτέμβρη του 1962. John Lennon Ο Paul έγραψε το βασικό θέμα του όταν ήταν 16 χρονών, ίσως και μικρότερος. Εγώ αν θυμάμαι καλά, τον βοήθησα λίγο στην μέση του τραγουδιού. John Lennon 21 Let it be Άφησε το When I find myself in time of trouble Mother Mary comes to me Speaking words of wisdom Let it be And in my hour of darkness She is standing right in front of me Speaking words of wisdom Let it be Όταν βρίσκομαι σε δύσκολες ώρες η μαμά Μαίρη έρχεται κοντά μου λέγοντας μου λόγια σοφά, Άφησε το. Και στις ζοφερές μου στιγμές στέκεται μπρος μου λέγοντας μου λόγια σοφά, Άφησε το. Let it be, let it be Let it be, let it be Whisper words of wisdom Let it be Άφησε το, άφησε το Άφησε το, άφησε το Ψιθυρίζει λόγια σοφά Άφησε το And when the broken Hearted people Living in the world agree There will be an answer Let it be Κι όταν οι άνθρωποι με τις πληγωμένες καρδιές πού ζουν στον κόσμο συμφωνήσουν, θα βρεθεί μια απάντηση, άφησε το For though they may be parted There is still a chance That they will see There will be an answer Let it be Let it be, let it be Let it be, let it be Whisper words of wisdom Let it be And when the night is cloudy There is still a light That shines on me Shine until tomorrow Let it be I wake up to the sound of music Mother Mary comes to me Speaking words of wisdom Let it be Let it be, let it be Let it be, let it be There will be an answer Let it be Let it be, let it be Let it be, let it be Whisper words of wisdom Let it be Γιατί κι αν δεν είναι μονιασμένοι, υπάρχει ακόμα ευκαιρία να δουν και θα βρεθεί μια απάντηση, Άφησε το Άφησε το, άφησε το Άφησε το, άφησε το Θα βρεθεί μια απάντηση, Άφησε το Κι όταν η νύχτα είναι συννεφιασμένη ακόμα υπάρχει ένα φως πού με φωτίζει λάμπει μέχρι αύριο άφησε το. Με ξυπνά η μελωδία της μουσικής η μαμά Μαίρη έρχεται δίπλα μου λέγοντας μου λόγια σοφά ας το να ναι. Άφησε το, άφησε το Άφησε το, άφησε το Θα βρεθεί μια απάντηση, Άφησε το Άφησε το, άφησε το Άφησε το, άφησε το Ψιθυρίζει λόγια σοφά Άφησε το Το άλμπουμ «Let it Be» κυκλοφόρησε το 1970 με τραγούδια και μουσική από την ομώνυμη ταινία. Ήταν η αρχή του τέλους της καριέρας τους. 22 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ/ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» ΜΕΡΟΣ Α΄ : ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ/ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ-ΣΤΟΧΟΙ 1.Γιατί οι νέοι δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον και αγαπούν ιδιαίτερα την μουσική; 2.Γιατί ακούς μουσική; Τι είναι εκείνο που σου αρέσει και σε ευχαριστεί όταν ακούς μουσική; 3.Ποιο/α είδος/είδη μουσικής σου αρέσει να ακούς πιο πολύ και γιατί; 4.Ακούς άλλα είδη μουσικής; Αν ναι, ποια είναι αυτά; 5.Ποιο/ά είναι το αγαπημένο σου μουσικό όργανο; Γιατί σου αρέσει; 6.Παίζεις κάποιο μουσικό όργανο; Αν ναι, ποιο είναι αυτό; 7.Τι θα ήθελες περισσότερο να μάθεις από το θέμα «Νέοι και Μουσική» ; ΜΕΡΟΣ Β΄ : ΥΠΟ-ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟ-ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ-ΣΤΟΧΟΙ ΟΜΑΔΑ Α΄: ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 1.Τι σε ενδιαφέρει /τι περιμένεις να μάθεις πιο πολύ από το θέμα το οποίο ερευνάς με την ομάδα σου; 2.Ποιο είναι το αγαπημένο σου συγκρότημα; Ο αγαπημένος σου τραγουδιστής/στρια; Γιατί σου αρέσει; 3.Ποιο είναι το αγαπημένο σου μουσικό κομμάτι/τραγούδι που ακούς τελευταία; (τίτλος- όνομα μουσικού συγκροτήματος/καλλιτέχνη) Γιατί σου αρέσει; 4.Έχεις γράψει ποτέ στίχους για μουσική; Αν ναι, ανάφερε σχετικά (είδος μουσικής-περιεχόμενο στίχων). 5.Θα σε ενδιέφερε να γράψεις στίχους για κάποιο είδος μουσικής που ακούς; Αν ναι, για ποιο είδος μουσικής θα έγραφες στίχους; Ποιο θα ήταν το περιεχόμενο των στίχων; ΟΜΑΔΑ Β΄: ΕΙΔΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΟΥ ΑΓΓΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ 1.Γιατί οι περισσότεροι νέοι ακούνε μόνο συγκεκριμένα είδη μουσικής; 2.Τι σε ενδιαφέρει /τι περιμένεις να μάθεις πιο πολύ από το θέμα το οποίο ερευνάς με την ομάδα σου; 3.Ποιο είναι το αγαπημένο σου συγκρότημα; Ο αγαπημένος σου τραγουδιστής/στρια; Γιατί σου αρέσει; 4.Ποιο είναι το αγαπημένο σου μουσικό κομμάτι/τραγούδι που ακούς τελευταία; (τίτλος- όνομα μουσικού συγκροτήματος/καλλιτέχνη) Γιατί σου αρέσει; 5.Έχεις γράψει ποτέ στίχους για μουσική; Αν ναι, ανάφερε σχετικά.(είδος μουσικής-περιεχόμενο στίχων) 6.Θα σε ενδιέφερε να γράψεις στίχους για κάποιο είδος μουσικής που ακούς; Αν ναι, για ποιο είδος μουσικής θα έγραφες στίχους; Ποιο θα ήταν το περιεχόμενο των στίχων; 23 ΟΜΑΔΑ Γ΄: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ 1.Τι σε ενδιαφέρει /τι περιμένεις να μάθεις πιο πολύ από το θέμα το οποίο ερευνάς με την ομάδα σου; 2.Αναφέρετε ποια είναι η μεγαλύτερη επιρροή που έχει η μουσική στη ζωή των νέων σήμερα; 3.Ποιο είναι το αγαπημένο σου συγκρότημα; Ο αγαπημένος σου τραγουδιστής/στρια; Γιατί σου αρέσει; 4.Ποιο είναι το αγαπημένο σου μουσικό κομμάτι/τραγούδι που ακούς τελευταία; (τίτλος- όνομα μουσικού συγκροτήματος/καλλιτέχνη) Γιατί σου αρέσει; 5.Έχεις γράψει ποτέ στίχους για μουσική; Αν ναι, ανάφερε σχετικά (είδος μουσικής-περιεχόμενο στίχων). 6.Θα σε ενδιέφερε να γράψεις στίχους για κάποιο είδος μουσικής που ακούς; Αν ναι, για ποιο είδος μουσικής θα έγραφες στίχους; Ποιο θα ήταν το περιεχόμενο των στίχων; ΟΜΑΔΑ Δ΄: ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ «ΒΕΑTLES» ΚΑΙ Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥΣ 1.Τι σε ενδιαφέρει /τι περιμένεις να μάθεις πιο πολύ από το θέμα το οποίο ερευνάς με την ομάδα σου; 2.Γιατί οι Βeatles είναι κάτι το « ξεχωριστό» για την εποχή τους; 3.Γιατί σου αρέσουν οι Beatles; 4.Ποια είναι τα αγαπημένα σου τραγούδια των Βeatles; 5.Ποιο είναι το αγαπημένο σου συγκρότημα; Ο αγαπημένος σου τραγουδιστής/στρια; Γιατί σου αρέσει; 6.Ποιο είναι το αγαπημένο σου μουσικό κομμάτι/τραγούδι που ακούς τελευταία; (τίτλος- όνομα μουσικού συγκροτήματος/καλλιτέχνη) Γιατί σου αρέσει; 7.Έχεις γράψει ποτέ στίχους για μουσική; Αν ναι, ανάφερε σχετικά.(είδος μουσικής-περιεχόμενο στίχων) 8.Θα σε ενδιέφερε να γράψεις στίχους για κάποιο είδος μουσικής που ακούς; Αν ναι, για ποιο είδος μουσικής θα έγραφες στίχους; Ποιο θα ήταν το περιεχόμενο των στίχων; Αποτελέσματα ερευνητικών ερωτημάτων Οι απαντήσεις που έδωσαν οι μαθητές στα ερευνητικά ερωτήματα που αφορούσαν την προσωπική τους σχέση με την μουσική και τις προσωπικές τους απόψεις γι αυτήν, αποτέλεσαν αυθεντικό δικό τους πηγαίο υλικό ιδεών για το ερευνητικό τους θέμα. Επεξεργάστηκαν τις δικές τους πληροφορίες σε ολομέλεια, τις συνέθεσαν, και ενσωμάτωσαν την δική τους προσέγγιση στα αντίστοιχα μέρη της ερευνητικής τους εργασίας μαζί με το υλικό πληροφόρησης που βρήκαν από το διαδίκτυο για τα υποθέματα που ανέλαβαν να ερευνήσουν. Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι οι νέοι έχουν μια ιδιαίτερα αγαπητή σχέση με την μουσική. Στις προτιμήσεις τους κυριαρχούν ορισμένα μόνο δημοφιλή είδη μουσικής κυρίως νεανικά, που ποικίλουν και διαφέρουν ως προς το φύλο, την γλώσσα προτίμησης, τους στίχους, και τα μουσικά όργανα. Διαπιστώθηκε επίσης ότι δεν ασχολούνται με κάποιο μουσικό όργανο ούτε τους ενδιαφέρει να γράφουν στίχους. 24 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Η μουσική είναι ένα δυνατό όπλο και η μαγική δύναμη των δονήσεών της μπορεί να δημιουργήσει στον νέο άνθρωπο πληθώρα συναισθημάτων και συμπεριφορών. Ο νέος άνθρωπος χρειάζεται την μουσική σε κάθε έκφανση της ζωής του. Οι ήχοι και τα μουσικά ακούσματα γίνονται κομμάτι της ζωής και εν γένει της κουλτούρας και του πολιτισμού μας αφού μας διαμορφώνουν σαν οντότητες και σαν ανθρώπινες προσωπικότητες. 25 Τέχνημα (Παρουσίαση ερευνητικής εργασίας σε poster) 26 Bιβλιογραφία Εκπαιδευτική ΥΔΡΙΑ Εγκυκλοπαίδεια DVD Δικτυογραφία http://gym-falan.lar.sch.gr/activities/paper/paper01/pap01-moysiki.html http://el.wikipedia.org http://strangejournal.wordpress.com/2008/03/28/%CF%80%CE%BF%CF http://www.e-diet.gr/2011/10/i-heavy-metal-mporei-na-odigisei-se-katathl http://www.blogger.com/feeds/8881619710302725157/posts/default http://el.wikipedia.org/wiki/The Beatles http://www.beatles.php?id=23 http://www.beatles.gr/beatles.php?id=22 http://www.beatles.gr/beatles.php?id=30 www.musicheaven.gr/html/modules.php?name=News&file=article&sid=875 http://www.beatles.gr/diskografia.htm http://www.culturenow.gr/articles,0,0.html http://www.google.gr/imghp?hl=el&tab=wi 27
© Copyright 2024 Paperzz
