Προσαρμογή της Διαχείρισης των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή στην Ελλάδα: Το Έργο LIFE+ AdaptFor Βασιλική Χρυσοπολίτου, ΕΚΒΥ Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Το Έργο LIFE+ AdaptFor πώς μπορούμε να προσαρμόσουμε τη δασική διαχείριση στην κλιματική αλλαγή?  ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5 έτη (01.01.2010 – 31.12.2014)  ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ: - Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) - Γεν. Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ) Συμμετέχουν: Δ/νση Δασών Πιερίας, Δασαρχεία Καλαμπάκας, Πάρνηθας και Σπάρτης Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Τέσσερις (4) περιοχές μελέτης:  Δάσος Ρητίνης-Βρίας στα Πιέρια Όρη  Δάσος Ασπροποτάμου-Καλαμπάκας  Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας  Δάσος Ανατολικού Ταΰγετου √ κατανέμονται σε όλη την Ελλάδα √ δημόσια δάση √ αλληλεπικαλύψεις με το Δίκτυο Natura 2000 Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Δύο (2) φαινόμενα:  Αλλαγές στη βλάστηση (εισβολή κωνοφόρων σε δάση πλατύφυλλων)  Επιδείνωση της υγείας του δάσους (επιδημίες μυκήτων και φλοιοφάγων εντόμων) Τα φαινόμενα: - Παρατηρούνται στις περιοχές μελέτης κατά τις τελευταίες δεκαετίες - Αποδίδονται στις μεταβολές των κλιματικών παραμέτρων Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Νέκρωση Δασικής πεύκης (Δάσος Ρητίνης-Βρίας, Πιέρια Όρη) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Εισβολή κωνοφόρων σε δάση πλατύφυλλων (Δάσος Ασπροποτάμου-Καλαμπάκας) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Νέκρωση Κεφαληνιακής ελάτης (Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Νέκρωση Κεφαληνιακής ελάτης (Δάσος Αν. Ταΰγετου) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Επιστημονικός Συντονισμός Έργου Ομάδα Ειδικών Επιστημόνων Σπ. Ντάφης, Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ. Επίτιμος Πρόεδρος ΕΚΒΥ Οικοφυσιολογία – 4 Περιοχές Μελέτης Κ. Ραδόγλου, Καθηγήτρια Δ.Π.Θ. Γ. Σπύρογλου, Ειδικός Επιστήμονας ΙΔΕ/ΔΗΜΗΤΡΑ Εδαφολογία – 4 Περιοχές Μελέτης Δ. Αλιφραγκής, Καθηγητής Α.Π.Θ. Φυτοκοινωνιολογία – 4 Περιοχές Μελέτης Ι. Τσιριπίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Α.Π.Θ. Π. Δημόπουλος, Καθηγητής Παν. Πατρών Γ. Φωτιάδης, Δασολόγος PhD Φ. Ξυστράκης, Δασολόγος PhD Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Ομάδα Ειδικών Επιστημόνων Φλοιοφάγα Έντομα – 2 Περιοχές Μελέτης (Πάρνηθα και Ταΰγετος) Ν. Αβτζής, Καθηγητής Τ.Ε.Ι. Καβάλας Μύκητες και Έντομα – 1 Περιοχή Μελέτης (Πιέρια Όρη) Στ. Διαμαντής, Τακτικός Ερευνητής ΙΔΕ/ΔΗΜΗΤΡΑ Δ. Αβτζής, Δόκιμος Ερευνητής ΙΔΕ/ΔΗΜΗΤΡΑ Χ. Περλέρου, Ειδικός Επιστήμονας ΙΔΕ/ΔΗΜΗΤΡΑ Μετεωρολογικά Δεδομένα – 4 Περιοχές Μελέτης Δ. Παπαμιχαήλ, Καθηγητής Α.Π.Θ. Π. Γεωργίου, Επίκουρος Καθηγητής Α.Π.Θ. Συντονιστής Δασολόγος – 4 Περιοχές Μελέτης Ηλ. Ζαλαβράς, Δασολόγος (πρώην Δασάρχης Καλαμπάκας) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Τρεις (3) Ομάδες Δράσεων: 1. Επίδειξη της προσέγγισης προσαρμογής της δασικής διαχείρισης στην ΚΑ  Εκτίμηση της τρωτότητας των δασικών οικοσυστημάτων  Σχεδιασμός διαχειριστικών μέτρων για την προσαρμογή  Παρακολούθηση των δασών 2. Ενδυνάμωση της ικανότητας των δασικών υπηρεσιών στο να προσαρμόσουν τη δασική διαχείριση στην ΚΑ στις περιοχές αρμοδιότητάς τους  Σεμινάριο Κατάρτισης  Κατευθύνσεις προσαρμογής της δασικής διαχείρισης στην ΚΑ (υπό έκδοση) 3. Επικοινωνία και διάδοση της ανάγκης προσαρμογής & των αποτελεσμάτων του Έργου  Ιστοσελίδα, ενημερωτικό έντυπο, δελτία τύπου, πινακίδες δημοσιοποίησης στις 4 ΠΜ Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές 1. ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Προσαρμοζόμενη Διαχείριση (Adaptive Management) η απάντηση σε πολύπλοκες καταστάσεις με μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας (όπως η κλιματική αλλαγή ή άλλες μεταβολές του περιβάλλοντος) ...μια δυναμική προσέγγιση (οι μεταβαλλόμενες συνθήκες παρακολουθούνται διαρκώς και οι διαχειριστικές πρακτικές προσαρμόζονται κάθε φορά αναλόγως) ...έχει όχι μόνο οικολογική, αλλά και κοινωνικο-οικονομική διάσταση Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Προσαρμοζόμενη Διαχείριση (Adaptive Management) Τρία (3) βήματα:  Εκτίμηση της τρωτότητας των δασικών οικοσυστημάτων  Σχεδιασμός διαχειριστικών μέτρων για την προσαρμογή  Παρακολούθηση των δασών Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Α. Εκτίμηση της τρωτότητας Τρωτότητα (vulnerability) Η τάση ή η προδιάθεση ενός συστήματος να επηρεαστεί αρνητικά από την κλιματική αλλαγή (IPCC, 5η Έκθεση Αξιολόγησης) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Α. Εκτίμηση της τρωτότητας ΕΚΘΕΣΗ (exposure) ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ (sensitivity) Μεταβολές κλιματικών παραμέτρων στην περιοχή εξάπλωσης του δάσους Πόσο ευαίσθητο είναι το οικοσύστημα σε μεταβολές των κλιματικών παραμέτρων? ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ (potential impacts) Η συνισταμένη των δύο ανωτέρω παραμέτρων + κοινωνικο-οικονομικές παράμετροι ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ (adaptive capacity) δυνατότητα των αρμοδίων υπηρεσιών να εφαρμόσουν κατάλληλες δράσεις προσαρμογής Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Α. Εκτίμηση της τρωτότητας Στο πλαίσιο του Έργου LIFE+ AdaptFor...  Εργασία πεδίου  Εφαρμογή μεθόδων τηλεπισκόπησης  Συλλογή στοιχείων από αρχεία των τοπικών δασικών υπηρεσιών  Ανασκόπηση υφιστάμενης βιβλιογραφίας Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη Annual Precipitation (mm) 1500 1000 500 0 Time period Mean Annual Temperature ( o C) 3000 2000 19 57 -1 95 19 60 8 -1 96 19 63 1 -1 19 96 4 66 -1 96 19 69 7 -1 97 19 72 0 -1 97 19 75 3 -1 19 97 6 78 -1 97 19 81 9 -1 98 19 84 2 -1 98 19 87 5 -1 19 98 8 90 -1 99 19 93 1 -1 99 19 96 4 -1 99 19 99 7 -2 00 20 02 0 -2 20 00 3 05 -2 00 20 08 6 -2 00 9 19 50 -1 19 95 53 1 -1 19 95 56 4 -1 19 95 59 7 -1 19 96 62 0 -1 19 96 65 3 -1 19 96 68 6 -1 19 96 71 9 -1 19 97 74 2 -1 19 97 77 5 -1 19 97 80 8 -1 19 98 83 1 -1 19 98 86 4 -1 19 98 89 7 -1 19 99 92 0 -1 19 99 95 3 -1 19 99 98 6 -1 20 99 01 9 -2 20 00 04 2 -2 20 00 07 5 -2 00 8 LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές ΕΚΘΕΣΗ Χρονοσειρές μετεωρολογικών δεδομένων για την περίοδο 1950-2010, με σκοπό τη διερεύνηση της σύνδεσης των φαινομένων στις 4 ΠΜ με αλλαγές στο κλίμα 2500 Βροχόπτωση Πιέρια Όρη Ασπροπόταμος-Καλαμπάκα Πάρνηθα Ταΰγετος 20 18 Θερμοκρασία 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Time period LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ Τα οικοσυστήματα εξετάστηκαν από άποψη:  υγείας του δάσους (παθογόνοι, όπως μύκητες και έντομα)  διαδοχής της βλάστησης (ανάλυση δορυφορικών εικόνων)  φυτοκοινωνιολογική (διαφοροποίηση βλάστησης με την ποιότητα τόπου)  οικοφυσιολογίας (εκτίμηση της ζωτικότητας, της αναγέννησης κ.ά.)  εδαφολογική (περιγραφή εδαφικών συνθηκών, μετρήσεις θρεπτικών και νερού) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Υπάρχει σύνδεση της πορείας των φαινομένων στις 4 περιοχές α) με την κλιματική αλλαγή β) με τη μορφή διαχείριση γ) με άλλες διαταραχές (π.χ. δασικές πυρκαγιές) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΛΙΜΑ α1) Η βιολογία και δυναμική πληθυσμών των παθογόνων οργανισμών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε μεταβολές των κλιματικών παραμέτρων α2) Οι κλιματικές συνθήκες (π.χ. ξηρασία) επηρεάζουν τους μηχανισμούς άμυνας των δέντρων ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ β) Η πρεμνοφυής διαχείριση προκαλεί μείωση της ανταγωνιστικής ικανότητας ορισμένων ειδών (πλατύφυλλα) με αποτέλεσμα άλλα (κωνοφόρα) να καταλαμβάνουν τις κενές θέσεις ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ γ) Οι δασικές πυρκαγιές προκαλούν υποβάθμιση των εδαφικών συνθηκών και σε συνδυασμό με την αλλαγή του κλίματος ευνοούν τις επιδημίες επιβλαβών εντόμων Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Β. Σχεδιασμός διαχειριστικών μέτρων Εκτίμηση Ευπάθειας Καθορισμός των δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή Δασικών Διαχειριστικών Σκοπών Οριστικοποίηση των Μέτρων Προσαρμογής Σχεδίων Μέτρων Προσαρμογής Δημόσια Διαβούλευση (ιστοσελίδα του έργου) + Συνάντηση Διαβούλευσης (με δασικές υπηρεσίες) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Μέτρα προσαρμογής της δασικής διαχείρισης Αειφορικές δασοκομικές πρακτικές  διατήρηση της βιοποικιλότητας  διαθεσιμότητα του νερού  ενίσχυση της παραγωγικότητας  ενίσχυση της αναγέννησης  υπηρεσιών οικοσυστήματων  προστασία του εδάφους  προώθηση της ετερογένειας  αύξηση της συνεκτικότητας Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Στο πλαίσιο του Έργου LIFE+ AdaptFor προτάθηκαν 3 κατηγορίες μέτρων προσαρμογής  Βραχυπρόθεσμα μέτρα (π.χ. εξυγειαντικές υλοτομίες, φερομονικές παγίδες) προς άμεση εφαρμογή με σκοπό: α) τον έλεγχο των επιδημιών παθογόνων και β) τη μείωση του μολυσματικού δυναμικού Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές  Μέσο- και μακροπρόθεσμα μέτρα (π.χ. ενίσχυση της αναγέννησης, ευνόηση μικτών συστάδων, παύση αποψιλωτικών υλοτομιών, αύξηση περίτροπου χρόνου, αναγωγή πρεμνοφυών δασών) με σκοπό: α) την ενίσχυση και προστασία των δασών απέναντι στην ΚΑ β) την αύξηση της αντοχής τους στην ξηρασία γ) τη μείωση των κινδύνων (διάβρωσης και υποβάθμισης εδάφους, πυρκαγιών) δ) την αύξηση της δέσμευσης και ταμίευσης CO2 (μετριασμός επιπτώσεων) ε) την παραγωγή πολυτιμότερων προϊόντων ξύλου Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές  Υποστηρικτικά μέτρα (π.χ. ρύθμιση της βόσκησης, μείωση του κατακερματισμού, προστασία εδαφικών πόρων, προστασία από δασικές πυρκαγιές, μόνιμο πρόγραμμα παρακολούθησης, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση) με σκοπό: α) την επιτυχία των άλλων 2 κατηγοριών μέτρων β) την προστασία των δασών από βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Γ. Παρακολούθηση των δασών Αναπόσπαστο τμήμα της προσαρμοζόμενης διαχείρισης είναι και η παρακολούθηση (monitoring): α) των μεταβολών των παραμέτρων του κλίματος β) των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δάση, ιδιαίτερα στα πιο ευπαθή και γ) της αποτελεσματικότητας / επιτυχίας των διαχειριστικών μέτρων που λαμβάνονται για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Γ. Παρακολούθηση των δασών Στο πλαίσιο του Έργου LIFE+ AdaptFor...  Εγκατάσταση μόνιμων δειγματοληπτικών επιφανειών (4 / περιοχή)  Εγκατάσταση τηλεμετρικών μετεωρολογικών (1 / περιοχή)  Συλλογή και επεργασία στοιχείων από τις τοπικές δασικές υπηρεσίες  Αποστολή στη Γεν. Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ)  Ανάρτηση στην ιστοσελίδα του έργου Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές 2. ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Α. Σεμινάριο Κατάρτισης  Διήμερο Σεμινάριο Κατάρτισης (18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ Θεσσαλονίκη)  Εκπαιδευόμενοι: ~70 άτομα από Τοπικές και Περιφερειακές δασικές υπηρεσίες και από τη Γεν. Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος  Εκπαιδευτές: Ειδικοί σε θέματα κλιματικής αλλαγής και δασικής διαχείρισης, επιστημονικό προσωπικό του έργου Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Β. Κατευθύνσεις Προσαρμογής  Έκδοση 100σελ. (σε ελληνικά και αγγλικά)  Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στα Δάση (π.χ. παραγωγικότητα, βιοποικιλότητα, δασικές πυρκαγιές, ακραία καιρικά φαινόμενα, επιδημίες παθογόνων κ.ά.)  Προτεινόμενα Διαχειριστικά Μέτρα (ανά κατηγορία επιπτώσεων και για τα κυριότερα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδας) Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές 3. ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗΣ LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Ιστοσελίδα www.life-adaptfor.gr Η ιστοσελίδα ανανεώνεται σε τακτική βάση και περιλαμβάνει: - Παραδοτέα και αποτελέσματα του έργου - Δράσεις δημοσιοποίησης (δελτία τύπου, άρθρα στον τύπο κ.ά.) - Φωτογραφικό υλικό - Ανακοινώσεις για παρουσιάσεις του έργου (π.χ. συναντήσεις, συνέδρια κ.ά.) προκηρύξεις (π.χ. αγορά εξοπλισμού, εξωτερική βοήθεια κ.ά.) ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ ~ 3.000 επισκέπτες από Ελλάδα και εξωτερικό LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Ενημερωτικό Έντυπο - Τρίπτυχο LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Πινακίδες Δημοσιοποίησης του Έργου στις 4 Περιοχές Μελέτης LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Επιστημονική Δημοσίευση Biodiversity and Conservation impact factor 2.08 LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Το έργο EU LIFE+ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, LIFE08 ENV/GR/000554, με τίτλο AdaptFor “Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα” υλοποιείται από το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας / Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Δάσών / ΥΠΕΚΑ. Η διάρκεια του έργου είναι 5 έτη και ο προϋπολογισμός του 1.719.112 €. Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη LIFE+ AdaptFor: εφαρμογή σε τέσσερις πιλοτικές περιοχές Ευχαριστώ για την προσοχή σας! www.life-adaptfor.gr Βασιλική Χρυσοπολίτου Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας / Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) Τομέας Βιοτικών Πόρων και Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών 57001 Θέρμη, ΕΛΛΑΔΑ τηλέφωνο:+30 2 310 473320 (εσωτ. 162) e-mail: [email protected] www.ekby.gr Σεμινάριο Κατάρτισης Δασικών Υπηρεσιών 18-19 Νοεμβρίου 2014, ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη